13.01.2015 Views

respiraciuli sistemis daavadebebi pirveladi jandacvis rgolis da

respiraciuli sistemis daavadebebi pirveladi jandacvis rgolis da

respiraciuli sistemis daavadebebi pirveladi jandacvis rgolis da

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

sa qa rT ve lo s<br />

res pir ac iu li as oc ia ci a<br />

sa qa rT ve lo s Sro mi s,<br />

jan mr Te lo bi sa d a<br />

soc ia lu ri d ac vi s<br />

sa mi ni st ro<br />

mwvave <strong>respiraciuli</strong> infeqciis<br />

marTvis gaidlaini<br />

av tore bi: i.C xa iZe , T. ma Rlak eliZe, q. nems aZ e,<br />

m.xe rx euliZe, n.ya vl aS vili, e. kand elak i, q. ba ra ba Ze<br />

eq sp er te bi: S.j af ariZe , e.va Sa ki Ze , m.x oWav a, q.H Sa ra ngia<br />

Tb ilisi<br />

20 06<br />

Se savali<br />

<strong>respiraciuli</strong> <strong>sistemis</strong> <strong><strong>da</strong>avadebebi</strong> <strong>pirveladi</strong> <strong>jan<strong>da</strong>cvis</strong> <strong>rgolis</strong><br />

<strong>da</strong>wesebulebebSi mimarTvianobis ZiriTad mizezs warmoadgenen. mwvave<br />

<strong>respiraciuli</strong> infeqciebis maRali sixSire praqtikuli medicinis


seriozul problemad rCeba. gasaTvaliswinebelia sakiTxis socialuri<br />

mniSvnelobac – mwvave <strong>respiraciuli</strong> paTologiiT avadoba qveynisaTvis<br />

seriozuli ekonomikuri tvirTia, romlis Semadgenelia rogorc uSualod<br />

mkurnalobaze <strong>da</strong>xarjuli Tanxa, ise droebiTi SromisuunarobiT<br />

gamowveuli <strong>da</strong>nakargebi.<br />

mwvave <strong>respiraciuli</strong> paTologiis gaidlainSi ganxiluli iqneba zemo<br />

sasunTqi gzebis mwvave paTologia. qvemoT moyvanili diagrama asaxavs<br />

gaidlainis organizacias:<br />

mwvave <strong>respiraciuli</strong><br />

paTologia<br />

zemo sasunTqi gzebis mwvave<br />

paTologia<br />

qvemo sasunTqi gzebis mwvave<br />

paTologia<br />

otiti<br />

pnevmonia<br />

bronqiti<br />

gacieba<br />

sinusiti<br />

faringiti<br />

winamdebare gaidlainSi moyvanilia stacionarSi mwvave otitis,<br />

sinusitis, faringitis <strong>da</strong> gaciebis marTvis Tanamedrove rekomen<strong>da</strong>ciebi.<br />

gaidlaini mniSvnelovania ori TvalsazrisiT. pirvel rigSi, is aRwers<br />

diagnostikisa <strong>da</strong> mkurnalobis im problemebs, romlebTanac eqimebs<br />

yoveldRiuri Sexeba aqvT. meores mxriv, am <strong>da</strong>avadebaTa marTva xSirad<br />

Seusabamo medikamentebiT xdeba, gansakuTrebiT es exeba antibiotikebs.<br />

antibiotikebis gamoyeneba maSin, rodesac is aucilebeli ar aris; meore <strong>da</strong><br />

mesame Taobis antibiotikebis gamoiyeneba maSin, rodesac pirveli Taobisaa<br />

saWiro – yvelaferi es <strong>jan<strong>da</strong>cvis</strong> seriozul problemas qmnis: yalibdeba<br />

baqteriebis antibiotikebis mimarT rezistentuli Stamebi. amitom am<br />

gaidlainSi gansazRvruli iqneba antibiotikis adeqvaturi gamoyenebis<br />

2


Cvenebebi, romelic saSualebas miscems eqims <strong>da</strong>icvas medicinis erT-erTi<br />

mTavari postulati – premium non nocere (ar avno).<br />

gaidlainebSi moyvanili informacia Sefasebulia faqtebze<br />

<strong>da</strong>myarebuli medicinis (Evi<strong>da</strong>nce Based Medicine) sarwmunoebis TvalsazrisiT.<br />

done<br />

I<br />

II<br />

II I<br />

IV<br />

Va<br />

V b<br />

mtkicebulobis done <strong>da</strong> rekomen<strong>da</strong>ciis xarisxi<br />

mtkicebulebis siZlieris<br />

done<br />

Zlieri mtkicebuleba,<br />

eyrdnoba minimum erT<br />

sistemur mimoxilvas,<br />

romelic efuZneba swori<br />

dizainis mqone<br />

randomizebul<br />

kontrolirebadi kvlevas<br />

Zlieri mtkicebuleba,<br />

eyrdnoba minimum erT<br />

swori dizainis mqone<br />

randomizebul<br />

kontrolirebadi kvlevas<br />

klinikuri kvleva<br />

randomizaciis gareSe,<br />

kohortuli <strong>da</strong> SemTxvevakontrolis<br />

kvlevebi<br />

araeqsperimentuli<br />

multicentruli kvlevebi<br />

avtoritetul<br />

profesionalTa<br />

mosazreba<br />

klinikuri gamocdileba,<br />

aRwerilobiTi kvlevebi<br />

an eqspertTa angariSi<br />

xarisxi<br />

A<br />

B<br />

C<br />

D<br />

rekomen<strong>da</strong>ciis<br />

xarisxi<br />

eyrdnoba I donis<br />

mtkicebulebas <strong>da</strong><br />

Sesabamisad<br />

mtkiced<br />

rekomendebulia<br />

eyrdnoba II donis<br />

mtkicebulebas <strong>da</strong><br />

Sesabamisad<br />

rekomendebulia<br />

eyrdnoba III<br />

donis<br />

mtkicebulebas <strong>da</strong><br />

SeiZleba<br />

CaiTvalos<br />

Sesabamisad<br />

eyrdnoba IV <strong>da</strong> V<br />

donis<br />

mtkicebulebas,<br />

saWiroebs<br />

konsesuss<br />

mwv av e far ing iti<br />

gaidlainis aucilebloba. SemTxvevaTa umravlesobaSi mwvave<br />

faringiti msubuqad mimdinareobs <strong>da</strong> ar saWiroebs mkurnalobas. mas<br />

mxolod erTeuli mogvianebiTi garTulebebi axasiaTebs. miuxe<strong>da</strong>vad amisa,<br />

xSirad mwvave faringitis dros aqtiurad iyeneben antibiotikebs, romelTa<br />

aucilebloba <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebuli ar aris <strong>da</strong>, amave dros, maTi <strong>da</strong>niSvna<br />

mniSvnelovnad aZvirebs mkurnalobas.<br />

3


pacientebis nawili xdeba yel-yur cxviris eqimTan, romelic xSirad<br />

irCevs operaciul Carevas, romlis aucilebloba emyareba pirad<br />

gamocdilebas <strong>da</strong> ara faqtebze <strong>da</strong>myarebul rekomen<strong>da</strong>ciebs.<br />

mwvave faringitis gaidlaini emyareba literaturis sistemur<br />

mimoxilvas <strong>da</strong> faqtebze <strong>da</strong>myarebuli medicinis rekomen<strong>da</strong>ciebs. gaidlaini<br />

ganixilavs mwvave faringitis optimalur marTvas, ramac xeli un<strong>da</strong><br />

Seuwyos: (a) <strong>da</strong>avadebis mZime formebis ricxvis Semcirebas; (b) mwvave<br />

revmatuli cxelebiT avadobis Semcirebas; (g) garTulebebebis prevencias;<br />

(d) Seusabamo antibiotikoTerapiis uaryofiTi zegavlenis Semcirebas.<br />

definicia. mwvave faringiti orofaringealuri aris anTebiTi<br />

procesia. mwvave faringiti SeiZleba aRwerili iqnes rogorc “yelis<br />

tkivili” (avadmyofobaTa saerTaSoriso klasifikaciis meaTe ga<strong>da</strong>xedvis<br />

mixedviT is Seesabameba mwvave faringits - J02).<br />

epidemiologia. epidemiologiuri monacemebi gansxvavebulia qveynebis<br />

mixedviT. weliwadSi mwvave <strong>respiraciuli</strong> infeqciiT aSS-Si erTi bavSvi<br />

saSualod 5-jer xdeba avad, maSin rodesac streptokokuli infeqciiT -<br />

mxolod erTxel yovel 4 weliwadSi. mozrdilebSi zemoaRniSnuli<br />

monacemebis sixSire saSualod 50%-iT naklebia. sxva qveynebSi mwvave<br />

faringitis sixSire Se<strong>da</strong>rebiT maRalia. gansakuTrebiT maRalia<br />

antibiotikebisadmi rezistentuli Stamebis ricxvi, rac antibiotikebis<br />

araracionaluri gamoyenebiT aixsneba (sarwmunoebis done II).<br />

mwvave faringitis sixSire Se<strong>da</strong>rebiT maRalia gviani Semodgomi<strong>da</strong>n<br />

adreuli gazafxulis perio<strong>da</strong>mde. igi ufro xSiria 5-10 wlis <strong>da</strong> 15-25 wlis<br />

asakSi.<br />

saqarTveloSi mwvave faringitis, iseve rogorc sinusitis an otitis<br />

monacemebi cal-calke ar registrirdeba. saqarTvelos <strong>da</strong>avadebaTa<br />

kontrolis <strong>da</strong> samedicino statistikis centris 2005 wlis monacemebiT<br />

qveyanaSi registrirebul iqna qronikuli faringitis, nazofaringitis <strong>da</strong><br />

sinusitis 21.553 SemTxveva, rac 100.000 mosaxleze 493 SemTxvevas<br />

warmoadgens. bavSvebSi registrirebuli iqna 7.322 SemTxveva, rac 100.000<br />

bavSvze 799 SemTxvevas warmoadgens. amave wels saqarTveloSi<br />

registrirebul iqna nuSura jirkvlebis <strong>da</strong> <strong>da</strong>namati Rruebis qronikuli<br />

<strong>da</strong>avadebis 22.781 SemTxveva, rac 100.000 mosaxleze 521 SemTxvevas<br />

warmoadgens. bavSvebSi registrirebuli iqna 12.679 SemTxveva, rac 100.000<br />

bavSvze 1.384 SemTxvevas warmoadgens.<br />

etiologia.<br />

ZiriTad etiologiur faqtors warmoadgens virusi (40%) <strong>da</strong><br />

baqteriuli (30%) flora. yelis tkivilis gamomwvevi SeiZleba iyos<br />

agreTve qimiuri (sigaretis moweva), meqanikuri agenti (nakawri, naCxapni<br />

4


Zvlis fragmentiT), alergia an postnazaluri wveTi an iSviaTad kibo<br />

(adreul stadiaSi kibo xSirad vlindeba tkivilis simptomiT).<br />

faringitis gamomwvevi ZiriTadi virusebia adenovirusi, rinovirusi,<br />

koronavirusi, eqovirusi, koksaki, gripis <strong>da</strong> paragripis virusi. Se<strong>da</strong>rebiT<br />

iSviaTia epStein-baris virusi, citomegalovirusi, martivi herpesis virusi.<br />

Α jgufis β hemolizuri streptokoki ganapirobebs faringitis<br />

SemTxvevaTa 10-15%-s mozrdilebSi <strong>da</strong> 30%-s bavSvebSi.<br />

sxva gamomwvevebia: Corynebacterium diphtheriae; Corynebacterium hemolyticum,<br />

Chlamydia pneumoniae, Mycoplasma pneumoniae. bavSvebSi sxva paTogenuri flora<br />

SeiZleba iyos: Staphylococus aureus, Haemophilus catarralis, Bacteroides fragilis,<br />

Bacteroides lannogenius, Fuzobacterium species, Peptostreptococcus species.<br />

paTofiziologia. infeqciuri faringitis SemTxvevaSi baqteria <strong>da</strong><br />

virusi SeiZleba pir<strong>da</strong>pir SeiWras lorwovan garsSi <strong>da</strong> gamoiwvios<br />

anTebiTi procesi. zogi gamomwvevi, magaliTad rinovirusi, xaxis<br />

lorwovanis <strong>da</strong>zianebas ganapirobebs meora<strong>da</strong>d, rinitis ganviTarebis<br />

Semdeg. streptokokuli infeqcia xasiaTdeba lokaluri invaziiT <strong>da</strong><br />

ujredgareT toqsinebis <strong>da</strong> proteinebis gamoTavisuflebiT. gar<strong>da</strong> amisa,<br />

streptokokis zogierTi serotipis M-proteinis fragmentebi miokardiumis<br />

antigenis msgavsia <strong>da</strong>, aqe<strong>da</strong>n gamomdinare, ukavSirdeba revmatul cxelebas<br />

<strong>da</strong> SemdgomSi gulis sarqvlis <strong>da</strong>zianebas. streptokokuli infeqciiT<br />

ganpirobebulia aseve mwvave glomerulonefriti, romelsac iwvevs antigenantisxeulis<br />

kompleqsis depozicia glomerulebSi.<br />

klinikuri suraTi. faringitis klasikuri simptomebi moicaven<br />

yelis tkivils, disfagias, cxelebas, saerTo sisustes, Tavis tkivils.<br />

obieqturi gamokvlevisas vlindeba xaxisa <strong>da</strong> nuSura jirkvlebis anTebiTi<br />

cvlilebebi (hiperemia, Sesiveba), Cirqovani nadebi nuSura jirkvlebze,<br />

kisris wina limfuri jirkvlebis Sesiveba. arc erTi es niSani ar aris<br />

paTognomuri streptokokuli etiologiis faringitisaTvis, Tumca maTi<br />

arsebobis SemTxvevaSi <strong>da</strong>aadebis baqteriuli etiologia ufro<br />

SesaZlebelia.<br />

cxviri<strong>da</strong>n gamonadeni, xvela, xmis CaxleCa, koniunqtiviti <strong>da</strong> diarea<br />

iSviaTia, <strong>da</strong> Tu es niSnebi gamoCn<strong>da</strong>, safiqrebelia <strong>da</strong>avadebis virusuli<br />

etiologia. streptokokuli etiologiisaTvis <strong>da</strong>maxasiaTebelia aseve<br />

temperaturis uecari mateba (38 0 -ze meti) Semcivnebis gareSe.<br />

iSviaTad mwvave faringiti SeiZleba iyos mwvave epiglotitis an zemo<br />

sasunTqi gzebis sxva seriozuli <strong>da</strong>avadebis gamovlena.<br />

stacionarSi moTavseba iSviaTad aris aucilebeli. aseTia<br />

peritonzilaruli celulitis an abscesis SemTxvevebi, rodesac saWiroa<br />

5


otolaringologis meTvalyureoba <strong>da</strong> parenteraluri antibiotikebi.<br />

iSviaTad hospitalizaciis mizezi SeiZleba gaxdes disfagia an<br />

dehidratacia.<br />

yelis tkivilTan erTad arsebuli stridori an sunTqvis gaZneleba<br />

hospitalizaciis saswrafo Cvenebas warmoadgens.<br />

diagnostika.<br />

ar aris monacemebi, romlebic <strong>da</strong>a<strong>da</strong>stureben, rom baqteriuli<br />

faringiti ufro mZimed mimdinareobs, vidre virusuli, an rom <strong>da</strong>avadebis<br />

xangrZlivoba gansxvavdeba etiologiis mixedviT. mwvave faringitis<br />

diagnozi SeiZleba <strong>da</strong>eyrdnos klinikur niSnebs an laboratoriul<br />

gamokvlevebs. stacionarSi uxSiresad iyeneben xaxis nacxis<br />

baqteriologiur gamokvlevas an antigenis deteqciis swraf tests (RAT).<br />

k l i n i k u r i d i a g n o z i . <strong>da</strong>avadebis klinikuri gamovlinebani<br />

arasakmarisia baqteriuli <strong>da</strong> virusuli etiologiis sadiferenciacioT.<br />

specifiurobis <strong>da</strong> mgrZnobelobis kvlevam aCvena, rom mxolod klinikur<br />

niSnebze <strong>da</strong>yrdnobiT mwvave faringitis SemTxvevaTaA25-30% rCeba<br />

diagnostikis gareSe <strong>da</strong> SemTxvevaTa 20-40%-Si negatiuri baqteriologiuri<br />

pasuxis miuxe<strong>da</strong>vad <strong>da</strong>smuli iqnebo<strong>da</strong> streptokokuli faringitis<br />

diagnozi (sarwmunoebis done II).<br />

<br />

baqteriuli <strong>da</strong> virusuli etiologiis faringitis diferencirebas<br />

ar un<strong>da</strong> <strong>da</strong>edos safuZvlad <strong>da</strong>avadebis klinikuri niSnebi.<br />

b a q t e r i o l o g i u r i k v l e v a . baqteriologiuri kvlevis <strong>da</strong>debiTi<br />

Sedegi a<strong>da</strong>sturebs <strong>da</strong>avadebis streptokokul etiologias, Tumca<br />

uaryofiTi pasuxi ar gamoricxavs <strong>da</strong>avadebis baqteriul etiologias.<br />

gar<strong>da</strong> amisa, aris SemTxvevebi, rodesac xaxis nacxi<strong>da</strong>n izolirebulia<br />

streptokoki, Tumca infeqcia serologiurad ar <strong>da</strong>sturdeba. SemTxvevaTa<br />

40%-Si aseve aRniSnulia streptokokis asimptomuri mtarebloba. nuSura<br />

jirkvelebis ze<strong>da</strong>piri<strong>da</strong>n aRebuli flora yovelTvis ar Seesabameba<br />

tonzilebis siRrmi<strong>da</strong>n miRebul masalas, ara<strong>da</strong> swored es ukanaskneli<br />

aris pasuxismgebeli <strong>da</strong>avadebis ganviTarebaze. serologiurad<br />

<strong>da</strong><strong>da</strong>sturebuli infeqciis SemTxvevaSi xaxis nacxi ar xasiaTdeba maRali<br />

specifiurobiT <strong>da</strong> mgrZnobelobiT. is aseve zrdis <strong>da</strong>avadebis Rirebulebas<br />

<strong>da</strong> SeiZleba ganapirobos araaucilebeli medikamenturi mkurnaloba<br />

(sarwmunoebis done III).<br />

<br />

mwvave faringitis SemTxvevaSi xaxis nacxis baqteriolgiuri kvleva<br />

ar un<strong>da</strong> Catardes rutinulad.<br />

a n t i g e n i s d e t e q c i i s s w r a f i t e s t i ( R A T ) . stacionarSi<br />

SeiZleba gamoyenebuli iqnes antigenis deteqciis swrafi testi. xaxis an<br />

6


nuSura jirkvlebis nacxSi streptokokis antigenis gansazRvris testis<br />

upiratesobaa misi siswrafe <strong>da</strong> maRali specifiuroba (95-100%). misi<br />

gamoyenebiT SesaZlebelia aseve SeizRudos antibiotikebis gaumarTlebeli<br />

gamoyeneba. mis ZiriTad uaryofiT mxares warmoadgens meTodis <strong>da</strong>bali<br />

mgrZnobeloba (50-95%).<br />

s e r o l o g i u r i d i a g n o s t i k a . avadmyofis organizmis imunur<br />

pasuxze vlaparakobT maSin, rodesac antistreptolizinis, ant-dnm-is, an<br />

sxva antistreptokokuli antisxeulebis titri 4-jer matulobs.<br />

imunoserologiuri kvleva streptokokuli infeqciis erT-erTi saimedo<br />

meTodia, Tumca misi mgrZnobeloba mcirdeba antibaqteriuli Terapiis<br />

fonze. <strong>da</strong>avadebis mwvave periodSi antistreptokokuri antisxeulebis<br />

titri maqsimums aRwevs me-2-3 kviras.<br />

yovelive zemoaRniSnuli<strong>da</strong>n ganasxvaveben streptokokuli faringitis<br />

4 tips:<br />

1. streptokokuli faringiti: tipuri klinikuri suraTi,<br />

baqteriologiuri <strong>da</strong> serologiuri kvlevis <strong>da</strong>debiTi<br />

Sedegebi;<br />

2. SesaZlo streptokokuli faringiti: tipuri klinikuri<br />

suraTi, baqteriologiuri kvlevis <strong>da</strong>debiTi Sedegi,<br />

serologiuri kvlevis SeuZlebloba;<br />

3. mtarebloba: tipuri klinikuri suraTi an usimptomo<br />

mimdinareoba, baqteriologiuri kvlevis <strong>da</strong>debiTi Sedegi,<br />

uaryofiTi serologiuri pasuxi;<br />

4. kolonizacia: usimptomo mimdinareoba, baqteriologiuri<br />

kvlevis <strong>da</strong>debiTi Sedegi.<br />

marTva. mwvave faringitis diagnozi ar niSnavs, rom aucileblad<br />

un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iniSnos antibiotiki. adeqvaturi tkivilgamayuCebeli saSualebebi<br />

xSirad savsebiT sakmarisia mkurnalobisaTvis.<br />

t k i v i l g a m a y u C e b e l i s a S u a l e b e b i . pacientTa umravlesoba<br />

arasodes ar mimarTavs eqims, vinai<strong>da</strong>n simptomuri saSualebebi aspirinis an<br />

paracetamolis saxiT savsebiT sakmarisia mkurnalobisaTvis. aqve un<strong>da</strong><br />

aRiniSnos, rom reis sindromis ganviTarebis riskis gamo bavSvebSi<br />

aspirinis gamoyeneba ar aris <strong>da</strong>Svebuli.<br />

a r a s t e r o i d u l i a n T e b i s s a w i n a a R m d e g o s a S u a l e b e b i .<br />

mravali kvleva aRwers arasteroiduli anTebis sawinaaRmdego<br />

saSualebebis gamoyenebas mwvave faringitis <strong>da</strong> tonzilitis dros.<br />

naCvenebia, rom mkurnalobis ori-sami dRis Semdeg ufro swrafad xdeba<br />

tkivilis, cxelebis, disfagiis, xiluli hiperemiis, limfadenopaTiis<br />

Semcireba placebosTan an paracetamolTan Se<strong>da</strong>rebiT. Tumca un<strong>da</strong><br />

7


aRiniSnos, rom mwvave faringitis an tonzilitis simptomebi TavisTavad<br />

mcirdeba <strong>da</strong>avadebis <strong>da</strong>wyebi<strong>da</strong>n 48-72 saaTis Semdeg (sarwmunoebis done I).<br />

amave dros, arasteroiduli anTebis sawinaaRmdego saSualebebis<br />

gamoyeneba <strong>da</strong>kavSirebulia gastrointestinaluri sisxldenis, gulisrevis,<br />

Rebinebis, muclis tkivilis <strong>da</strong> diareis ganviTarebis <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebul<br />

riskTan.<br />

<br />

arasteroiduli anTebis sawinaaRmdego saSualebebis gamoyenebis<br />

riskis gamo maTi rutinuli gamoyeneba mwvave faringitis dros<br />

rekomendebuli ar aris.<br />

d a m a t e b i T i T e r a p i a . erTeul kvlevebSi aris <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebuli<br />

savlebi saSualebebis (benzi<strong>da</strong>minis hidroqloridis) efeqturoba tkivilis<br />

<strong>da</strong> disfagiis Semcirebis TvalsazrisiT, magram es Sedegebi Semdgom<br />

<strong>da</strong><strong>da</strong>sturebas moiTxoven (sarwmunoebis done I).<br />

a n t i b i o t i k e b i s g a m o y e n e b a .<br />

antibitikebi mwvave faringitis dros. mwvave faringitis yvela<br />

SemTxveva ar aris baqteriuli etiologiis, ase rom alogikuria mwvave<br />

faringitis yvela SemTxvevaSi gamoyenebul iqnes antibiotiki.<br />

Ria kvlevaSi, romelic 700 pacientSi Seiswavli<strong>da</strong> mkurnalobis<br />

sxva<strong>da</strong>sxva reJimis efeqturobas (antibiotiki, antibiotikis gareSe,<br />

antibiotikis <strong>da</strong>niSvna sami dRis <strong>da</strong>gvianebiT) naCvenebia, rom am jgufebs<br />

Soris <strong>da</strong>avadebis gamosavalis TvalsazrisiT gansxvaveba ar aris<br />

(sarwmunoebis done I).<br />

ar arsebobs sakmarisi informacia, romelis <strong>da</strong>a<strong>da</strong>sturebs<br />

antibiotikebis rutinuli gamoyenebis aucileblobas mwvave faringitis<br />

dros.<br />

<br />

<strong>da</strong>avadebis mZime mimdinareobisas, rodesac pacientis zogadi<br />

mdgomareoba mZimea, antibiotiki un<strong>da</strong> iqnes gamoyenebuli<br />

(penicilini V 250 4-jer an 500 mg 2-jer an 4-jer dReSi 10 dRis<br />

ganmavlobaSi; bavSvebSi 250 mg 2-jer an 3 jer dReSi, 10 dRe per os)<br />

an<br />

penicilini G (benzatin penicilini) erTjera<strong>da</strong>d kunTebSi, 1.200.000<br />

mozrdilebSi, 27 kg-mde wonis bavSvebSi – 600.000.<br />

eqimma un<strong>da</strong> gaiTvaliswinos, rom mZime faringiti <strong>da</strong> kisris<br />

limfuri jirkvlebis gadideba SeiZleba infeqciuri mononukleozis<br />

niSani iyos, amitom un<strong>da</strong> moeridos pirveli rigis preparatad<br />

ampicilinis gamoyenebas.<br />

<br />

amerikis pediatriis akademiis <strong>da</strong> <strong>da</strong>avadebaTa kontrolis centris<br />

(CDC) mier rekomendebulia amoqsicilinis gamoyeneba meore rigis<br />

8


preparatad rezistentul floraze misi upiratesi zemoqmedebis<br />

gamo.<br />

penicilinze alergiis SemTxvevaSi mizanSewonilia makrolidebis<br />

gamoyeneba. eriTromicinis gamoyeneba misi gverdiTi movlenebis<br />

(gulisreva, diarea) SezRudulia. rig kvlevebSi naCvenebia axali<br />

Taobis makrolidebis (spiramicini, azitromicini) efeqturoba<br />

baqteriologiuri <strong>da</strong> klinikuri monacemebis gaumjobesebis<br />

TvalsazrisiT.<br />

(sarwmunoebis done II).<br />

antibiotikebi morecidive fa ringitis dros. mwvave faringitis<br />

morecidive mimdinareoba im pacientebSi, romlebic iRebdnen antibiotikebs,<br />

miuTiTebs, rom gamoyenebul iqna Seusabamo antibiotiki, antibiotiki<br />

<strong>da</strong>niSnuli iyo araadeqvaturi doziT an xangrZlivobiT, pacienti ar<br />

<strong>da</strong>emorCila mkurnalobas, aRiniSna re-infeqcia an <strong>da</strong>avadebis gamomwvevi<br />

iyo penicilin-rezistentuli beta-laqtamazis maproducirebeli Stamebi.<br />

aseT SemTxvevebSi naCvenebia benzatin-penicilinis (penicilini G),<br />

cefuroqsimis an klin<strong>da</strong>micinis gamoyeneba (sarwmunoebis done I <strong>da</strong> III).<br />

ar arsebobs sakmarisi informacia, romelic <strong>da</strong>a<strong>da</strong>sturebs<br />

antibiotikebis gamoyenebis aucileblobas mwvave morecidive<br />

arastreptokokuli faringitis dros.<br />

streptokokTan asocirebuli morecidive faringitis dros<br />

mcirericxovani kvlevebia, romlebic gvi<strong>da</strong>stureben 10 dRiani<br />

antibiotikoTerapiis efeqturobas gamwvavebaTa sixSiris Semcirebis<br />

TvalsazrisiT.<br />

ar arsebobs sarwmuno informacia, romelic <strong>da</strong>a<strong>da</strong>sturebs<br />

streptokokuli faringitis profilaqtikis mizniT antibiotikebis<br />

xangrZlivi gamoyenebis efeqturobas.<br />

<strong>da</strong>matebiTi Terapia morecidive fa ringitis dros.<br />

randomozebuli, ormagi brma, placebo-kontrolirebadi<br />

multicentruli kvleviT <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebulia imunoaqtiuri baqteriuli<br />

eqstraqtiT (OM-85, bronqo-vaqsomi, saqarTveloSi registrirebulia<br />

bronqo-munali) imunostimulaciis mniSvneloba zemo sasunTqi gzebis<br />

morecidive infeqciebis (morecidive faringiti) dros.<br />

antibiotikebi revmatuli cxelebis <strong>da</strong> glomerulonefritis<br />

prevenciisaTvis.<br />

streptokokuli faringitis mkurnalobis erT-erTi <strong>pirveladi</strong><br />

klinikuri racionalizmi revmatuli cxelebis Tavi<strong>da</strong>n acilebaSi<br />

mdgomareobs. analogiuri Sexedulebaa glomerulonefritTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT. Tumca un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom ar arsebobs kvlevebi, romlebic<br />

9


miuTiTeben antibiotikoTerapiis efeqturobas glomerulone-fritis<br />

prevenciis mizniT (sarwmunoebis done II).<br />

tonzileqtomia morecidive faringitis dros<br />

literaturuli monacemebi tonzileqtomiis Sesaxeb Zalian mcirea <strong>da</strong><br />

ar xasiaTdeba samecniero sarwmunoebiT. 80-ian wlebSi bevr qveyanaSi<br />

farTod iyo miRebuli kriteriumi, romlis Tanaxmad tonzileqtomia<br />

keTdebo<strong>da</strong> maSin, rodesac bolo wels aRiniSnebo<strong>da</strong> tonzilitis 7<br />

epizodi, an bolo 2 wels 5 epizodi yovelwliurad an bolo 3 wels 3<br />

epizodi yovelwliurad. es kriteriumebi ar iTvaliswinebdnen avadmyofis<br />

zogadi mdgomareobis dinamikas, gansxvavebas mozrdilebsa <strong>da</strong> bavSvebs<br />

Soris <strong>da</strong> a.S.<br />

SeiZleba vivaraudoT, rom morecidive tonzilitis epizodebis<br />

prevencia SesaZlebelia operaciuli CareviT, magram tonzileqtomia ar<br />

iZleva sxva mizezebiT ganpirobebuli morecidive faringitis prevenciis<br />

saSualebas. aqe<strong>da</strong>n gamomdinare, tonzileqtomiis win morecidive<br />

tonzilitis diagnozi un<strong>da</strong> iyos <strong>da</strong>zustebuli <strong>da</strong> diferencirebuli<br />

generalizebuli faringitisagan.<br />

tonzileqtomia saWiroebs xanmokle hospitalizacias, zogad<br />

anesTezias, <strong>da</strong> SesaZlebelia garTuldes sisxldeniT. cxovrebis Cveul<br />

ritmTan <strong>da</strong>bruneba saSualod 2 kvira saWiroebs, Sesabamisad es dro<br />

<strong>da</strong>kargulia swavlis an muSaobisaTvis.<br />

sarwmuno kvlevebis simciris miuxe<strong>da</strong>vad, mraval arakontrolirebad<br />

kvlevaSi aRniSnulia tonzileqtomiis sargeblianoba ara mxolod<br />

faringitis epizodebis Semcirebis, aramed zogadi janmrTelobis<br />

gaumjobesebis TvalsazrisiT (sarwmunoebis done II <strong>da</strong> III).<br />

qvemoT moyvanilia tonzileqtomiis kriteriumebi rogorc<br />

mozrdilebis, ise bavSvebisaTvis. pacientebi un<strong>da</strong> akmayofilebdnen yvela<br />

qvemoT CamoTvlil kriteriums:<br />

mwvave faringitis mizezi un<strong>da</strong> iyos tonziliti;<br />

erTi wlis ganmavlobaSi un<strong>da</strong> aRiniSnos mwvave faringitis 5 an<br />

meti epizodi;<br />

simptomebi un<strong>da</strong> grZeldebodes sul mcire erTi wlis<br />

ganmavlobaSi;<br />

mwvave faringitis mimdinareoba iseTi mZime un<strong>da</strong> iyos, rom xels<br />

uSlides avadmyofis normalur yoveldRiur saqmianobas<br />

(sarwmunoebis done II <strong>da</strong> III, rekomen<strong>da</strong>cia C).<br />

gasaTvaliswinebelia aseve, rom xSir SemTxvevaSi Zneli <strong>da</strong>sadgenia<br />

mwvave faringitebis zusti sixSire an iyo Tu ara mwvave faringitis mizezi<br />

10


ealurad mwvave tonziliti. amitom, rekomendebulia tonzileqtomiamde 6<br />

Tviani <strong>da</strong>kvirvebis periodi, romlis ganmavlobaSi zustdeba yelis<br />

tkivilis gamomwvevi mizezebi. mas Semdeg, rac ga<strong>da</strong>wyvetileba miRebuli<br />

iqneba, operacia un<strong>da</strong> Catardes rac SeiZleba swrafad.<br />

mw va ve si nu siti<br />

definicia<br />

sinusiti paranazaluri sinusebis lorwovani garsis anTebaa. sinusiti<br />

warmoadgens nazaluri ubnis lorwovani garsis momijnave aris Tanmxleb<br />

anTebiT process (avadmyofobaTa saerTaSoriso klasifikaciis meaTe<br />

ga<strong>da</strong>xedvis mixedviT is Seesabameba mwvave sinusits - J01). sinusitis<br />

ganviTareba uxSiresad iwyeba rinitis fonze, ris gamoc mas xSir<br />

SemTxvevaSi uwodeben rinosinusits.<br />

arCeven mwvave, qvemwvave <strong>da</strong> qronikul sinusits:<br />

mwvave sinusitis xangrZlivoba naklebia 4 kviraze. mwvave sinusiti<br />

cxviris <strong>da</strong>namati Rruebis lorwovani garsis anTebiTi <strong>da</strong>zianebaa,<br />

romelic gamowveulia baqteriebis zrdiT <strong>da</strong>xSul RruSi.<br />

qvemwvave (baqteriuli) sinusiti baqteriuli infeqciiT gamowveuli<br />

cxviris <strong>da</strong>namati Rruebis lorwovani garsis anTebiTi <strong>da</strong>zianebaa,<br />

11


omelic grZeldeba 30-<strong>da</strong>n 90 dRemde <strong>da</strong> romlis Semdeg simptomebi<br />

mTlianad ixsneba;<br />

morecidive sinusitis diagnozi ismeba im SemTxvevaSi, Tu sinusitis<br />

epizodebis sixSirea 4 an metia weliwadSi, TiToeuli epizodis<br />

xangrZlivobaa 10 dRe <strong>da</strong> meti, <strong>da</strong> Tu gamwvavebaTa Soris periodSi<br />

pacients simptomatika ar uvlindeba;<br />

qronikuli sinusiti grZeldeba 12 kvira <strong>da</strong> meti mkurnalobis fonze an<br />

mis gareSe.<br />

epidemiologia<br />

Cveulebriv mozrdili a<strong>da</strong>miani wlis ganmavlobaSi 3-4 jer avadobs<br />

mwvave <strong>respiraciuli</strong> infeqciiT, bavSvTa asakSi mri-s sixSire<br />

gacilebiTYmetia <strong>da</strong> Seadgens <strong>da</strong>axloebiT 6-10 weliwadSi. mri-s<br />

SemTxvevaTa <strong>da</strong>axloebiT 0,5-2%, xolo sxva avtorTa monacemebiT 7%,<br />

rTuldeba baqteriuli sinusitiT. un<strong>da</strong> aRiniSnos, rom virusuli<br />

rinosinusiti 200-jer ufro xSiria, vidre baqteriuli.<br />

etiologia<br />

Cveulebriv paranazaluri sinusebi steriluria. baqteriuli sinusitis<br />

ZiriTadi gamomwvevebia: Streptococus pneumonie; Haemophilus influenzae.<br />

am or gamomwvevze modis baqteriuli sinusitis <strong>da</strong>axloebiT 50%<br />

rogorc mozrdilebSi, ise bavSvTa asakSi. rogorc mozrdilebSi, ise<br />

bavSvebSi sinusitis 5%-s iwvevs Staphylococcus aureus, Staphylococcus pyogenes.<br />

bavSvebSi xSiria agreTve Moraxella catarrhalis (<strong>da</strong>axloebiT 20%),<br />

mozrdilebSi misi mizeziT gamowveuli sinusiti iSviaTia.<br />

mozrdilebSi sinusitis 10% gamowveulia anaerobuli baqteriebiT<br />

(Bacteroides spp, Porphyromonas spp, Peptosostreptococus spp). am floriT gamowveuli<br />

sinusiti xSir SemTxvevaSi asocirebulia kbilis <strong>da</strong>zianebasTan.<br />

Zalze iSviaTad (


stagnacias, pH-is <strong>da</strong> Jangbadis koncentraciis <strong>da</strong>qveiTebas, rac saukeTeso<br />

pirobas qmnis baqteriis cxovelmyofelobisTvis.<br />

sinusiti viTardeba nebismier asakSi. maqsilaruli (haimoris) <strong>da</strong><br />

ZiriTadi Zvlis wiaRi Cvil bavSvebsac aqvs ganviTarebuli, Tumca mcire<br />

zomisaa. Sublis Zvlis wiaRi viTardeba 5 wlis asaki<strong>da</strong>n <strong>da</strong> srulyofilad<br />

yalibdeba pubertatul periodSi. cxavis Zvlis wiaRi SesamCnevia 3 wli<strong>da</strong>n<br />

<strong>da</strong> srulyofilad viTardeba 12 wlis asakisaTvis.<br />

gamoyofen sinusitis ganviTarebis 5 xelSemwyob faqtors:<br />

janmrTelobis mdgomareoba (xSiri mri, alergiuli riniti,<br />

imunodeficiti <strong>da</strong> sxv);<br />

garemo gamRizianeblebi (Tambaqo, mavne gamonabolqvi, alergenebi);<br />

anatomiuri faqtori (adenoidebis hipertrofia, polipebi, Zgidis<br />

gamrudeba <strong>da</strong> sxv);<br />

medikamentebi (topiuri dekongestantebis xangrZlivi gamoyeneba);<br />

travma (kbilis eqstraqcia <strong>da</strong> sxv).<br />

klinikuri suraTi<br />

<strong>da</strong>avadebis diagnostika efuZneba <strong>da</strong>avadebis anamnezs, klinikuri<br />

suraTs, simptomebis xangrZlivobas, obieqtur gasinjvas <strong>da</strong>, saWiroebisas,<br />

rentgenologiuri gamokvlevis Sedegebs (mtkicebulebis done A).<br />

arc erTi klinikuri niSani <strong>da</strong>moukideblad ar aris mgrZnobiare <strong>da</strong><br />

specifiuri diagnozis <strong>da</strong>sasmelad.<br />

ba qteriuli sinusitis niSnebi<br />

bavSvebSi<br />

ba qteriuli sinusitis niSnebi<br />

mozrdilebSi<br />

13


• zemo sasunTqi gzebis infeqciis<br />

klinika, romelic ar<br />

umjobesdeba 10-14 dRis<br />

ganmavlobaSi <strong>da</strong> romelsac Tan<br />

axlavs 2 niSani:<br />

• cxviri<strong>da</strong>n Cirqovani gamonadeni<br />

<strong>da</strong><br />

• gaxangrZlivebuli ara<strong>da</strong>makmayofilebeli<br />

mdgomareoba<br />

+/_<br />

• cxeleba<br />

• xvela<br />

• agzneba<br />

• Zilianoba/leTargia<br />

• saxis tkivili<br />

mZime gamovlineba*<br />

mZime zogadi mdgomareoba:<br />

temperatura>39 0 (ar eqvemdebareba<br />

antipiretul saSualebebs)<br />

<strong>da</strong><br />

cxviri<strong>da</strong>n Cirqovani gamonadeni,<br />

romelic asocirebulia:<br />

• xvelasTan<br />

• Tavis tkivilTan<br />

• saxis SeSupebasTan<br />

• sinusis mgrZnobelobasTan.<br />

*Zlier iSviaTia bavSvebSi,<br />

miuTiTebs SesaZlo intrakraniuli<br />

garTulebebis arsebobaze.<br />

• zemo sasunTqi gzebis infeqciis<br />

klinika romelic ar umjobesdeba<br />

10-14 dRis ganmavlobaSi an<br />

uaresdeba 5 dRis Semdeg <strong>da</strong><br />

romelsac Tan axlavs 2 niSani:<br />

• cxviris blokireba /cxviri<strong>da</strong>n<br />

Cirqovani gamonadeni<br />

<strong>da</strong><br />

• saxis tkivili<br />

+/_<br />

• cxeleba<br />

• ybis Zvlisa <strong>da</strong> kbilis tkivili<br />

• saxis SeSupeba<br />

sxva SesaZlo NniSnebia:<br />

• Tavis tkivili<br />

• hiposmia/anosmia<br />

• yuris tkivili/wnevis <strong>da</strong><br />

<strong>da</strong>gubebis SegrZneba<br />

• gulisreva<br />

• xvela<br />

• saxis tkivili, romelic<br />

matuloba win <strong>da</strong>xrisas.<br />

mwvave siniusitis diagnozis saukeTeso simptomia sami ZiriTadi (ybis<br />

Zvlis <strong>da</strong> kbilis tkivili, topiuri dekongesantebis uefeqtoba <strong>da</strong><br />

cxviri<strong>da</strong>n Seferili gamonadenis arseboba) <strong>da</strong> 2 <strong>da</strong>matebiTi niSani<br />

(Cirqovani gamonadeni cxviri<strong>da</strong>n <strong>da</strong> cvlilebebi transiluminaciiT)<br />

(mtkicebulebis done A).<br />

mwvave sinusitis diagnozi SesaZlebelia gamoiricxos, Tu saxezea<br />

mocemuli niSnebi<strong>da</strong>n 2-ze naklebi. Tu saxezea 2 an 3 niSani<br />

diagnostikisaTvis SesaZlebelia saWiro iyos cxviris <strong>da</strong>namati Rruebis<br />

rentgenologiuri kvleva. Tu saxezea 4 niSani, maSin mwvave sinusitis<br />

diagnozis sarwmunoeba maRalia.<br />

klinikuri suraTi mozrdilebSi<br />

mwvave rinosinusiti ganisazRvreba <strong>da</strong>maxasiaTebeli simptomebiT,<br />

romelTa xangrZlivoba 4 kviraze naklebia. mwvave baqteriuli sinusiti<br />

Cveulebriv warmoadgens meorad infeqcias, rac sinusis RerZis<br />

14


obstruqciis, lorwos gasufTavebis meqanizmis <strong>da</strong>rRvevis (an orives<br />

erTad) Sedegs warmoadgens. epidemiologiuri monacemebis mixedviT,<br />

mozrdilebSi ze<strong>da</strong> sasunTqi gzebis infeqcias mxolod 0,2-<strong>da</strong>n 2%-Si<br />

rTuldeba baqteriuli rinosinusitiT. baqteriuli rinosinusitis<br />

diagnostirebis oqros stan<strong>da</strong>rts warmoadgens sinusis punqcia. S.<br />

Pneumoniae <strong>da</strong> Haemopilus influenzae is ZiriTadi baqteriebia, romlebic<br />

gamoiyofa inficirebuli maqsilaruli sinusi<strong>da</strong>n. Mmwvave baqteriuli<br />

sinusitis <strong>da</strong> ze<strong>da</strong> sasunTqi gzebis prolongirebuli virusuli infeqcias<br />

simptomatika Zalian msgavsia, ris gamoc xSirad xdeba virusuli<br />

paTologiis SecdomiT klasificireba.<br />

diagnostika bavSvebSi.<br />

sinusitis diagnostika ar un<strong>da</strong> <strong>da</strong>efuZnos mxolod gamonadenis<br />

xasiaTs, vinai<strong>da</strong>n lorwovan-Cirqovani gamonadeni SesaZlebelia<br />

aRiniSnebodes zemo sasunTqi gzebis virusuli infeqciebis drosac.<br />

Cveulebriv zemo sasunTqi gzebis virusuli infeqcia 5-7 dRis<br />

ganmavlobaSi grZeldeba. iSviaTad igi SeiZleba gaxangrZlivdes 10<br />

dRemdec, magram aseT dros yvela SemTxvevaSi saxezea klinikuri<br />

simptomebis gaumjobeseba. amitom mri-s simptomTa persistireba 10 dReze<br />

metad, rodesac ar aris gamoxatuli klinikuri gaumjobeseba,<br />

SesaZlebelia miuTiTebdes meora<strong>da</strong>d baqteriuli infeqciis Tan<strong>da</strong>rTvaze<br />

sinusitis saxiT.<br />

ZiriTadi simptomebi, romelsac efuZneba diagnozi:<br />

zemo sasunTqi gzebis infeqciis klinika, romelic ar umjobesdeba<br />

10-14 dRis ganmavlobaSi;<br />

cxviriT sunTqvis blokireba/cxviri<strong>da</strong>n gamonadeni (SeiZleba mxolod<br />

lorwovani, Sesqelebuli, lorwovan Cirqovani);<br />

persistuli xvela, romelic Zlierdeba RamiT.<br />

Se<strong>da</strong>rebiT iSviaTad vlindeba gulisreva, yuris <strong>da</strong> yelis tkivili,<br />

saxis tkivili, SeSupeba.<br />

sinusitze eWvis SemTxvevaSi obieqturi gasinjvis dros un<strong>da</strong> Sefasdes:<br />

s a x e<br />

• Sesieba an eriTema <strong>da</strong>zianebis areSi;<br />

• mgrZnobeloba sinusis palpaciis an perkusiis dros.<br />

palpaciisas mcire asakis bavSvebSi saxis tkivili <strong>da</strong> sinusis<br />

mgrZnobeloba ar vlindeba, Tumca es simptomebi kargi indikatoria<br />

saskolo asakis bavSvebsa <strong>da</strong> mozrdilebSi. ze<strong>da</strong> ybis Zvlisa <strong>da</strong> Sublis<br />

Zvlis perkusiis an zewolis dros gamoxatuli erTi mxaris tkivili<br />

miuTiTebs baqteriuli sinusitis arsebobaze.<br />

15


T v a l e b i<br />

• periorbitaluri Sesieba<br />

c x v i r i<br />

• lorwovan-Cirqovani sekretis arseboba;<br />

• cxviris lorwovani garsis eriTema an SeSupeba;<br />

• anatomiuri anomaliebi (Zgidis gamrudeba);<br />

• ucxo sxeulis arseboba.<br />

p i r i d a x a x a<br />

• cxviris ukana Camonadeni;<br />

• ZiriTadi kbilebis mgrZnobeloba.<br />

y u r i<br />

• Tanmxlebi Sua yuris anTeba bavSvebSi.<br />

k i s e r i<br />

• limfadenopaTia.<br />

diagnostika mozrdilebSi<br />

aucilebelia baqteriuli <strong>da</strong> virusuli rinosinusitis Se<strong>da</strong>reba <strong>da</strong><br />

zusti diagnostireba. ganxilvis sagania im specifiuri niSnebis simcire,<br />

romelic gamijnavs baqteriul rinosinusits ze<strong>da</strong> <strong>respiraciuli</strong> traqtis<br />

arabaqteriuli infeqciisagan. xSirad pacientebsa <strong>da</strong> eqimebs swamT, rom<br />

ze<strong>da</strong> sasunTqi gzebis infeqcia grZeldeba sakmaod xangrZlivad, amitom<br />

antibiotikoTerapia aucilebelia. baqteriuli rinosinusiti ar aris<br />

<strong>da</strong>maxasiaTebeli im pacientebSi, romelTac simptomebi ugrZeldebaT 7<br />

dReze naklebi drois manZilze. miuxe<strong>da</strong>vad amisa, 7 dReze meti drois<br />

manZilze simptomebis arsebobac baqteriuli rinosinusitis arsebobis<br />

araspecifiuri mimaniSnebelia. Cirqovani gamonadeni cxviri<strong>da</strong>n,<br />

maqsilaruli kbilebis gaswvriv tkivili an facialuri tkivili,<br />

unilateraluri sinusis mgrZnobeloba <strong>da</strong> sawyisi gaumjobesebis Semdeg<br />

avadobis simptomTa gauareseba miiCneva baqteriuli genezis rinosinusitis<br />

mimaniSnebel <strong>da</strong>mxmare niSnebad.<br />

diagnostika<br />

sawyis etapze sinusitze saeWvo SemTxvevebSi rutinuli<br />

rentgenologiuri kvleva ar aris saWiro. ar aris rekomendebuli<br />

sinusebis rentgenografiis Catareba 6 wlamde asakSic. miRebulia, rom<br />

sinusitis mkurnaloba SesaZlebelia <strong>da</strong>iwyos mxolod klinikur suraTze<br />

<strong>da</strong>yrdnobiT <strong>da</strong>matebiTi rentgenologiuri kvlevebis Catarebis gareSe.<br />

pir<strong>da</strong>piri rentgenografia ar gamoirCeva maRali mgrZnobelobiT <strong>da</strong><br />

mxolod 54% SemTxvevaSi gvaZlevs sinusitis diagnostikis saSualebas<br />

16


(mtkicebulebis done A). sinusitis diagnostikisaTvis gamoiyeneba Semdegi<br />

rentgenologiuri proeqciebi: Wate-is proeqcia - ZiriTa<strong>da</strong>d fasdeba<br />

haimoris Rruebis mdgomareoba. Caldwell-is proeqcia - ZiriTa<strong>da</strong>d fasdeba<br />

eTmoiduri <strong>da</strong> Sublis wiaRi. Submentovertex-is proeqcia - ZiriTa<strong>da</strong>d fasdeba<br />

ZiriTadi Zvlis <strong>da</strong> cxavis Zvlis sinusi.<br />

yvela SemTxvevaSi rentgenografia un<strong>da</strong> Catardes pacientis<br />

vertikalur poziciaSi, raTa rentgenogramaze Sefasdes sinusSi haerisiTxis<br />

done.<br />

rentgenologiuri kvlevis Catareba saWiroa Semdeg SemTxvevebSi:<br />

mwvave sinusitis diagnozis dros, Tu saeWvoa subperiostuli an<br />

orbitaluri abscesi;<br />

mwvave sinusitis diagnozis dros, Tu saeWvoa intrakraniuli<br />

garTulebebi;<br />

Tu mkurnalobis miuxe<strong>da</strong>vad ar aris gaumjobeseba <strong>da</strong> saWiroa<br />

diagnozis <strong>da</strong><strong>da</strong>stureba.<br />

sinusebis ultrasonografiuli kvleva ar gamoirCeva maRali<br />

mgrZnobelobiTa <strong>da</strong> specifiurobiT <strong>da</strong> ar aris rekomendebuli<br />

(mtkicebulebis done D).<br />

kompiuteruli tomografia ufro maRalmgrZnobiarea, vidre<br />

rentgenologiuri gamokvleva. misi gamoyeneba naCvenebia, Tu saeWvoa<br />

cxviris <strong>da</strong>namati Rruebis avTvisebiani paTologia (mtkicebulebis done A).<br />

misi gamoyeneba agreTve rekomendebulia im pacientebSi, romelTac<br />

esaWiroebaT sinusitis qirurgiuli mkurnaloba (mtkicebulebis done B).<br />

kompiuteruli tomografiis gamoyeneba agreTve mizanSewonilia:<br />

sinusitis garTulebebis ganviTarebis SemTxvevaSi;<br />

qronikuli sinusitis dros, romelic ar eqvemdebareba mkurnalobas;<br />

<strong>da</strong>avadebis mZime mimdinareobis SemTxvevaSi, rodesac diagnozi saeWvoa.<br />

birTvul-magnituri rezonansuli gamokvleva (MRI) ar aris rutinulad<br />

rekomendebuli sinusitis <strong>da</strong>ignostikisaTvis.<br />

laboratoriuli kvleva<br />

gaurTulebeli mwvave sinusitis dros sisxlis saerTo analizis an<br />

nazofaringiuli kulturis rutinulad Catareba ar aris rekomendebuli.<br />

<strong>da</strong>dgenilia, rom nazofaringiuli Camonarecxis an yelis nacxiT miRebuli<br />

kultura ar Seesabameba sinusis aspiraciiT miRebul Stamebs.<br />

sinusis aspiracia <strong>da</strong> baqteriuli kultura iTvleba baqteriuli<br />

sinusitis diagnostikis “oqros stan<strong>da</strong>rtad”. misi gamoyeneba ar aris<br />

17


saWiro gaurTulebel SemTxvevebSi sinusitis sawyisi mkurnalobis<br />

gansazRvrisaTvis. Rrus pir<strong>da</strong>piri punqcia <strong>da</strong> aspiracia naCvenebia, Tu:<br />

<strong>da</strong>avadeba mZimed mimdinareobs;<br />

imunodeficituri mdgomareobis dros;<br />

intrakranialuri garTulebebis SemTxvevaSi.<br />

mkurnaloba<br />

kvlevebi a<strong>da</strong>stureben, rom sinusiti uxSiresad virusuli genezisaa <strong>da</strong><br />

60% SemTxvevaSi spontanurad gaivlis antibiotikoTerapiiis gareSe.<br />

baqteriuli sinusitis mkurnalobis mizania sinusis Rrus SigTavsis<br />

drenireba <strong>da</strong> paTologiuri baqteriebis zrdis Seferxeba. bavSvebSi<br />

baqteriuli sinusitis samkurnalod naCvenebia antibiotikoTerapia<br />

(mtkicebulebis done A).<br />

antibiotikoTerapia<br />

baqteriuli sinusitis mkurnalobis mizania sinusis Rrus SigTavsis<br />

drenireba <strong>da</strong> paTologiuri baqteriebis zrdis Seferxeba. mwvave sinusitis<br />

samkurnalod antibiotikoTerapiis <strong>da</strong>wyebis Cvenebas, rogorc<br />

mozrdilebSi, ise bavSvebSi warmoadgens Semdegi klinikuri simtomatikis<br />

arseboba:<br />

• simptomebis persistireba (magaliTad, Tu klinikuri niSnebi<br />

grZeldeba 7 - 10 dReze meti);<br />

• mZime simptomatika (mag: profuzuli Cirqovani gamonadeni cxviri<strong>da</strong>n,<br />

saxis tkivili <strong>da</strong> sistemuri <strong>da</strong>zianebis niSnebi);<br />

• pacientis mdgomareobis <strong>da</strong> simptomebis gauareseba.<br />

mozrdilebSi randomizirebuli, ormagi brma, placebokontrolirebadi<br />

kvlevebiT mwvave baqteriuli rinosinusitis<br />

mkurnalobamde <strong>da</strong> mkurnalobis Semdeg miRebuli sinusis aspiratis<br />

kulturis monacemebi ar a<strong>da</strong>sturebs antibiotikoTerapiis gamoyenebis<br />

saWiroebas. mwvave rinosinusitis dros xuT randomizirebul, ormag-brma<br />

klinikur kvlevebSi antibiotikebiT mkurnaloba Se<strong>da</strong>rebul iqna<br />

placebosTan. Tumca antibiotikebi ufro efeqturia, vidre placebo,<br />

simptomebis Semcirebis TvalTaxedviT efeqtis sidide (sarwmunoebis<br />

xarisxi) Se<strong>da</strong>rebiT <strong>da</strong>balia. ufro metic, pacientTa umravlesobis<br />

mdgomareoba, romlebic Rebuloben placebos, gaumjobes<strong>da</strong><br />

antibiotikoTerapiis gareSec.<br />

antibiotikoTerapiis <strong>da</strong>niSvnisas SeiZleba gamoyenebuli iyos “moicade<br />

<strong>da</strong> Seafase”–s principi, roca eqimi pacients ganmeorebiT vizitze ibarebs.<br />

18


aseT dros antibiotiki iniSneba, Tu pacientis mdgomareoba uaresdeba an<br />

vlindeba simptomebis persistireba.<br />

ar arsebobs mkacri mtkicebulebebi romelime antibiotikis gamoyenebis<br />

sasargeblod. antibiotikis SerCevis kriteriumebi efuZneba <strong>da</strong>avadebis<br />

klinikas, uxSiresi gamomwvevi floris gansazRvras, xarjTefeqturobas,<br />

gverdiTi movlenebis Sefasebas.<br />

pirveli rigis preparats, rogorc bavSvebSi, ise mozrdilebSi<br />

miekuTvneba amoqsicilini (rekomen<strong>da</strong>cia A). misi efeqturoba<br />

<strong>da</strong><strong>da</strong>sturebulia placebo-kontrolirebadi kvlevebiT. farmakokinetikuri<br />

Tvisebebi<strong>da</strong>n gamomdinare igi maRali koncentraciiT grovdeba rbil<br />

qsovilebSi <strong>da</strong> sinusitis gamomwvev yvela mikroorganizmis mimarT maRali<br />

aqtivoba gaaCnia, kargad aiTviseba mosaxleobis didi nawilis mier <strong>da</strong> ar<br />

aris ZviradRirebuli.<br />

mozrdilebSi, Tu penicilinebis jgufis antibiotikebis mimarT<br />

arsebobs alergiuli anamnezi, SesaZlebelia <strong>da</strong>iniSnos doqsiciklini,<br />

romelic aseve kargad aiTviseba, efeqturia sinusitis samkurnalod <strong>da</strong><br />

advilad misaRebia. bavSvTa asakSi is ar gamoiyeneba.<br />

penicilinebze alergiis SemTxvvaSi, rogorc bavSvebSi, iseve<br />

mozrdilebSi SeiZleba <strong>da</strong>iniSnos azitromicini <strong>da</strong> klaritromicini,<br />

SesaZlebelia cefalosporinebis gamoyenebac (rekomen<strong>da</strong>cia A).<br />

antibiotikoTerapiis xangrZlivobaa 10 an 14 dRe, gar<strong>da</strong> im<br />

SemTxvevebisa, rodesac gamoiyeneba azitromicini.<br />

Tu sawyisi 10-14-dRiani mkurnalobis Semdeg mdgomareoba nawilobriv<br />

gaumjobes<strong>da</strong>, antibiotikoTarapia un<strong>da</strong> gagrZeldes kidev 7 dRis<br />

ganmavlobaSi (rekomen<strong>da</strong>cia C).<br />

Tu sawyisi 10-14-dRiani mkurnalobis Semdeg mdgomareoba minimalurad<br />

gaumjobes<strong>da</strong> an saerTod uefeqtoa, un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iniSnos farTo speqtris<br />

antibiotiki: amoqsicilin-klavulanati, cefalosporini an<br />

levofloqsacini (mozrdilebSi).<br />

Tu pacients ar mkurnaloben antibiotikiT, igi un<strong>da</strong> <strong>da</strong>ibaron 7 dRis<br />

Semdeg, raTa <strong>da</strong>dgindes, xom ar gauares<strong>da</strong> simptomatika an mox<strong>da</strong> Tu ara<br />

gaumjobeseba.<br />

Tu pacients mkurnaloben antibiotikebiT <strong>da</strong> misi mdomareoba ar<br />

umjobesdeba, an Tu ver xerxdeba antibiotikis miReba, magaliTad Rebinebis<br />

SemTxvevaSi, ganmeorebiTi viziti saWiroa Catardes 72 saaTSi.<br />

Tu simptomatika grZeldeba <strong>da</strong> ar umjobesdeba Sesabamisi<br />

antibiotikoTerapiis <strong>da</strong>sasruls, saWiroa:<br />

• ganmeorebiT ga<strong>da</strong>isinjos diagnozi;<br />

19


• Sefasdes garTulebebis arseboba;<br />

• Sefasdes, Tu ramdenad asrulebs pacienti eqimis <strong>da</strong>niSnulebas.<br />

Tu pacienti sworad ar asrulebs eqimis <strong>da</strong>niSnulebas:P<br />

• SeiZleba gagrZeldes mocemuli antibiotiki;<br />

• Tu antibiotikze aRiniSneba Rebineba, igi un<strong>da</strong> Seicvalos pirveli<br />

rigis sxva preparatiT, an <strong>da</strong>iniSnos saineqcio antibiotiki, sanam<br />

ar moxdeba Rebinebis kupireba, ris Semdegac kvlav xdeba<br />

ga<strong>da</strong>svla oralur antibiotikze.<br />

Tu pacienti sworad asrulebs eqimis <strong>da</strong>niSnulebas:<br />

• saWiroa meore rigis antibiotikebis gamoyeneba.<br />

meore rigis preparatebs miekuTvneba:<br />

• im pirebSi, romelTac ar aqvT alergia penicilinze<br />

amoqsicilinis <strong>da</strong> klavulonis mJavis kombinirebuli preparati<br />

efeqturia im baqteriebis sawinaaRmdegod romelic iwvevs<br />

sinusits, maT Soris Moraxella catharalis, Streptococus pneumonie-is<br />

penicilin-rezistentuli Stamebis mimarT.<br />

• II Taobis cefalosporinebi.<br />

Tu saeWvoa anaerobuli baqteriebiT gamowveuli sinusiti<br />

SesaZlebelia mkurnalobaSi gamoyenebuli iqnas metroni<strong>da</strong>zoli.<br />

Tu antibiotikis meore kursis Semdeg pacientis mdgomareoba ar<br />

umjobesdeba, mizanSewonilia sinusis punqcia <strong>da</strong> aspirati<strong>da</strong>n kulturis<br />

mgrZnobelobis gansazRvra.<br />

orsul qalebTan <strong>da</strong> meZuZur dedebTan gamoiyeneba eriTromicini.<br />

miuxe<strong>da</strong>vad imisa, rom klaritromicinTan <strong>da</strong> azitromicinTan Se<strong>da</strong>rebiT is<br />

metad aRizianebs kuW-nawlavis traqts <strong>da</strong> Haemophilus influenzae–ze naklebad<br />

moqmedebs, <strong>da</strong>dgenilia eriTromicinis usafrTxoeba orsulebSi.<br />

ana lgetiuri <strong>da</strong> an tipiretuli saSualebebi<br />

mwvave sinusitis mqone pacientebSi, romelTac gamoxatuli aqvT<br />

tkivilis sindromi, iniSneba antipiretuli preparatebi tkivilisa <strong>da</strong><br />

temperaturuli reaqciis kupirebis mizniT. rogorc bavSvebSi, ise<br />

mozrdilebSi naCvenebia paracetamolis an iboprufenis gamoyeneba.<br />

antibiotikebi <strong>da</strong> analgetikebi Cveulebriv sakmarisia sinusitis<br />

samkurnalod. Tumca SesaZlebelia iSviaT SemTxvevaSi <strong>da</strong>matebiT<br />

gamoyenebuli iqnas preparatebi, romlebic amcireben lorwovanis<br />

SeSupebas, aumjobeseben sinusis drenaJs.<br />

dekongestantebi<br />

intranazaluri dekongestantebis gamoyeneba moklevadiani kursiT<br />

SesaZlebelia sinusitis samkurnalod (mtkicebuleba C), Tumca maTi<br />

20


gamoyenebis sasargeblod mxolod mcire raodenobiT mtkicebulebebi<br />

arsebobs. dekongestantebi xels uwyoben lorwovani garsis SeSupebis<br />

Semcirebas <strong>da</strong> mukociliarul klirenss. intranazaluri dekongestantebis<br />

xangrZlivi droiT gamoyeneba ar aris rekomendebuli (ara umetes 7 dRisa).<br />

intranazaluri steroidebi<br />

intranazaluri steroidebi mwvave sinusitis samkurnalod rutinulad<br />

naCvenebi ar aris, Tumca SeiZleba misi, rogorc <strong>da</strong>mxmare saSualebis,<br />

gamoyeneba (mtkicebuleba A). intranazaluri steroidebi amcirebs<br />

lorwovanis SeSupebas, Tumca maTi efeqti vlindeba mxolod 1 kviris<br />

Semdeg, ris gamoc misi gamoyeneba mwvave sinusitis samkurnalod ar aris<br />

mizanSewonili. topikuri steroidebi naCvnebia qronikuli sinusitis dros.<br />

oraluri <strong>da</strong> intranazaluri an tihistaminuri preparatebi<br />

antihistaminuri preparatebi ar aris naCvenebi (mtkicebuleba C), isini<br />

iwveven lorwovani garsis simSrales, sekretis Sesqelebas, rac aqveiTebs<br />

sinusis drenaJis SesaZleblobas.<br />

mukolitikebi<br />

ar aris rekomendebuli, vinai<strong>da</strong>n ar aris <strong>da</strong><strong>da</strong>sturebuli maTi<br />

efeqturoba.<br />

sxva saSualebebi<br />

ar arsebobs klinikuri mtkicebulebebi fiziologiuri xsnaris<br />

nazaluri gamoyenebis Sesaxeb. Tumca SesaZlebelia fiziologiuri xsnaris<br />

gamoyenebam xeli SeuSalos fufxebis warmoqmas <strong>da</strong> gaaTxelos sekreti,<br />

rac gaaiolebs mis drenaJs. <strong>da</strong>matebiT fiziologiurma xsnarma<br />

SesaZlebelia imoqmedos cxviris lorwovan garsze, rogorc sustma<br />

vazokonstriqtorma.<br />

ar arsebobs mtkicebulebebi sinusis drenaJis gaumjobesebis mizniT<br />

cxeli orTqlis gamoyenebis Sesaxeb. cxeli orTqlis inhalaciis<br />

gamoyeneba ar aris mizanSewonili, man SesaZlebelia gamoiwvios <strong>da</strong>mwvroba,<br />

gansakuTrebiT bavSvebSi. SeiZleba gamoyenebuli iyos abazanaSi cxeli<br />

wylis moSvebisas warmoqmnili orTqli.<br />

referalis Cvenebebia:<br />

1. sinusitis garTulebebi:<br />

a. orbitaluri:<br />

orbitaluri celuliti.<br />

b. lokaluri:<br />

mukocele an mukopiocele.<br />

c. intrakranialuri<br />

• baqteriuli meningiti;<br />

• cerebruli abscesi;<br />

21


• epiduraluri abscesi;<br />

• osteomieliti <strong>da</strong> sxv.<br />

2. meore rigis preparatebiT mkurnalobis araefeqturoba;<br />

3. rekurentuli <strong>da</strong>avadeba (3 epizodze meti weliwadSi);<br />

4. bavSvebSi zemo sasunTqi gzebis Tan<strong>da</strong>yolili anatomiuri anomalia<br />

Tu saeWvoa baqteriuli sinusitis garTuleba, aucilebelia<br />

ofTalmologis, infeqcionistis, neiroqirurgis konsultacia. aseT<br />

SemTxvevaSi xSirad saWiroa agresiuli mkurnaloba.<br />

mw va ve ot iti<br />

gaidlainis au cilebloba<br />

mwvave otiti zemo sasunTqi gzebis <strong>da</strong>zianebis erT-erT umTavres<br />

mizezs warmoadgens. is aseve erT-erT uxSiresi mizezia aSS-Si<br />

antibiotikebis <strong>da</strong>niSvnis mixedviT. aqe<strong>da</strong>n gamomdinare, mwvave otitis<br />

adeqvatur marTvas SeuZlia mniSvnelovani gavlena moaxdinos a<strong>da</strong>mianis<br />

janmrTelobaze, mkurnalobis Rirebulebasa <strong>da</strong> antibiotikebis <strong>da</strong>niSvnis<br />

sixSireze. mwvave otiti aseve mniSvnelovani socialuri tvirTia<br />

samsaxuris <strong>da</strong> skolis gacdenis TvalsazrisiT. otitis mkurnalobis<br />

pir<strong>da</strong>piri QRirebuleba erTi wlis ganmavlobaSi aSS-Si 1,96 mlrd<br />

dolaria, xolo arapir<strong>da</strong>piri – 1,02 mlrd. amave qveyanaSi otitis gamo<br />

eqimTan vizitis 1000 SemTxvevaSi 809 avadmyofTan antibaqteriuli<br />

preparati iqna <strong>da</strong>niSnuli.<br />

visTvis aris gankuTvnili gaidlaini<br />

22


pediatri;<br />

zogadi praqtikis eqimi;<br />

ga<strong>da</strong>udebeli samedicino <strong>da</strong>xmarebis eqimi;<br />

yel-yur-cxviris eqimi.<br />

CarTvis kriteriumebi:<br />

pacientebi, romelTac aReniSnebaT Sua yuris mwvave anTebis niSnebi<br />

(mwvave otiti).<br />

gamoricxvis kriteriumebi<br />

pacientebi Tanmxlebi mdgomareobiT, romlebic zrdian anTebis<br />

Camoyalibebis risks: imunodeficiti, nevrologiuri problemebi,<br />

sensoruli deficitebi.<br />

definicia<br />

otiti Sua yuris anTebiTi <strong>da</strong>avadebis saerTo saxelia, romelsac aqvs<br />

mwvave an qronikuli xasiaTi, mimdinareobs simptomebiT an maT gareSe, <strong>da</strong><br />

romelsac iwvevs virusi an baqteria. marTvis gansxvavebuli strategiebi<br />

ganapirobeben mis gansxvavebul klinikur klasifikacias: mwvave Sua yuris<br />

anTeba an Sua yuris anTeba gamonadeniT. ar arsebobs otitis SeTanxmebuli<br />

definicia. samuSao definiciad mowodebulia Sua yuris anTeba swrafi<br />

ganviTarebiT adgilobrivi (yuris tkivili) <strong>da</strong> zogadi simptomatikiT<br />

(cxeleba, gaRizianeba, cudi Zili). SesaZlebelia adgili hqondes ze<strong>da</strong><br />

sasunTqi gzebis <strong>da</strong>avadebisTvis <strong>da</strong>maxasiaTebel simptomebs: xvelas <strong>da</strong><br />

rinoreas. zoga<strong>da</strong>d SeiZleba iTqvas, rom mwvave otitis diagnozi moiTxovs:<br />

<strong>da</strong>avadebis simptomebis ganviTarebis mwvave <strong>da</strong>sawyiss; gamonadenis<br />

arsebobas Sua yurSi (timpanuri membranis SeSupeba, timpanuri membranis<br />

mobilurobis SezRudva an ararseboba, otorea); Sua yuris anTebis niSnebis<br />

<strong>da</strong> simptomebis arsebobas (timpanuri membranis hiperemia, otalgia).<br />

Sua yuris anTeba gamonadeniT ganmartebulia, rogorc Sua yuris<br />

anTeba, romelsac Tan sdevs Sua yurSi siTxis <strong>da</strong>groveba <strong>da</strong> ar sdevs<br />

mwvave anTebis niSnebi. Sua yuris anTeba gamonadeniT xSirad asimptomuria<br />

<strong>da</strong> misTvis tkivili ar aris <strong>da</strong>maxasiaTebeli.<br />

otitis<br />

saxeoba<br />

siTxe Sua yurSi<br />

MEE<br />

miringiti (<strong>da</strong>fis<br />

apkis anTeba)<br />

def inicia<br />

siTxe Sua yurSi, miuxe<strong>da</strong>vad<br />

warmoSobisa<br />

<strong>da</strong>fis apkis eriTema gamonadenis<br />

gareSe (SesaZlebelia bavSvis<br />

tirilis dros adgili hqondes<br />

cru Sedegs)<br />

Se niSvna<br />

SesaZloa nanaxi iyos<br />

otoskopiiT<br />

uxSiresad virusuli<br />

etiologiis.<br />

ar reagirebs<br />

antibiotikebze.<br />

adreuli etapi mwvave<br />

23


Sua yuris mwvave<br />

anTeba<br />

sporaduli<br />

xasiaTis mwvave<br />

Sua yuris anTeba<br />

morecidive mwvave<br />

Sua yuris anTeba<br />

Sua yuris anTeba<br />

gamonadeniT<br />

qronikuli Sua<br />

yuris anTeba<br />

gamonadeniT<br />

siTxis arseboba Sua yurSi<br />

mwvave <strong>da</strong>sawyisiT: tkiviliT,<br />

otoreiT, cxelebiT,<br />

anoreqsiiT, RebinebiT an/<strong>da</strong><br />

sxva simptomebiT<br />

mwvave anTeba, romelic 3 Tvis<br />

Semdeg ganviTar<strong>da</strong> ga<strong>da</strong>tanili<br />

epizodis Semdeg.<br />

6 epizodi 12 Tvis ganmavloba-<br />

Si. gaTvaliswinebuli un<strong>da</strong><br />

iyos epizodebis simZime <strong>da</strong><br />

gamonadenis arseboba<br />

siTxe Sua yurSi anTebis<br />

niSnebis gareSe<br />

mimdinareobs 3 Tveze metxans.<br />

anTebis an procesis<br />

CaTavebisas.<br />

pediatrebis uxSiresi<br />

diagnozi: 48% - 6<br />

Tvemde asakSi, 79%- 1<br />

wlamde asakSi <strong>da</strong> 90%<br />

2 wlamde asakSi<br />

(Paradise 1997 [C])<br />

Sea<strong>da</strong>reT morecidive<br />

mwvave Sua yuris<br />

anTebas.<br />

aReniSnebaT 15-30%-Si<br />

gavrceleba bavSvebSi<br />

aris 15%. axlavs<br />

mwvave anTeba.<br />

epidemiologia<br />

aTi wlis asakis bavSvebis <strong>da</strong>axloebiT 75% ze<strong>da</strong> sasunTqi gzebis<br />

<strong><strong>da</strong>avadebebi</strong>sas avlenen Sua yuris anTebas. oTxi<strong>da</strong>n erTi bavSvi pirveli<br />

aTi wlis manZilze erTxel mainc avadobs otitiT. <strong>da</strong>avadebis piki<br />

gvxvdeba 3-6 wlis asakSi. kvlevebi a<strong>da</strong>stureben, rom oTx wlamde asakSi<br />

bavSvTaA 80%-s erTxel mainc hqon<strong>da</strong> otiti gamonadeniT <strong>da</strong> webvadi<br />

sacobiT yurSi. mwvave otiti Se<strong>da</strong>rebiT iSviaTia mozrdilebSi, otitis<br />

SemTxvevaTa 2/3 aRiniSneba 10 wlamde asakis bavSvebSi.<br />

etiologia<br />

mwvave otitis gamomwvevi uxSiresi baqteriuli agentebia S.pneumonie,<br />

H.influenzae <strong>da</strong> M.cattarhalis. mwvave otitis aseve xSiri mizezia virusi (40%):<br />

rsv, paragripis virusi <strong>da</strong> gripis virusebi. isini virusuli otitebis 81%-<br />

s Seadgenen (rekomen<strong>da</strong>cia C). virusul-baqteriul asociaciebs Sua yurSi<br />

procesis gaxangrZlivebasTan <strong>da</strong> <strong>da</strong>gvianebul baqteriul klirensTan<br />

mivyevarT.<br />

risk-faqtorebi<br />

asaki < 2 welze;<br />

ojaxis wevrebis avadoba <strong>respiraciuli</strong> infeqciebiT;<br />

mSoblebis mier Tambaqos moxmareba;<br />

ZuZuTi kvebis xangrZlivoba < 3 Tvemde;<br />

memkvidruli ganwyoba.<br />

24


klinikuri suraTi<br />

Sua yuris anTebis uxSiresi simptomebia: tkivili, cxeleba,<br />

gaRizianebadoba, otorea (gamonadeni yuri<strong>da</strong>n), leTargia, anoreqsia <strong>da</strong><br />

Rebineba. specifiuri niSnebis nakleboba, gansakuTrebiT or wlamde asakSi,<br />

arTulebs Sua yuris mwvave anTebis dignozis <strong>da</strong>dgenas.<br />

Sua yuris anTeba gamonadeniT SesaZloa saerTod simptomebis gareSe<br />

mimdinareobdes <strong>da</strong> gamovlenil iyos mxolod urTierTobis, qcevis,<br />

swavlis <strong>da</strong> metyvelebis problemebiT.<br />

g a s i n j v i s t e q n i k a .<br />

Sua yuris paTologiis diagnostireba <strong>da</strong>, gansakuTrebiT misi gamijvna<br />

klinikuri mimdinareobis mixedviT ar aris advili. kargad trenirebuli<br />

specialistis mier otoskopiiT Sua yuris areSi siTxis arsebobis<br />

<strong>da</strong>dgenis mgrZnobeloba 90%-ia, specifiuroba 80%. cxadia, am maCveneblebis<br />

miRweva SeuZlebelia, Tu specialisti, romelic sinjavs bavSvs, ar aris<br />

sakmarisad gamocdili. gansakuTrebiT maRalia pnevmo-otoskopiiT<br />

<strong>da</strong>dgenili diagnozis specifiuroba <strong>da</strong> mgrZnobeloba. CvenTan es meTodi<br />

<strong>pirveladi</strong> <strong>jan<strong>da</strong>cvis</strong> rgolSi zogadi praqtikis eqimebis mier ar aris<br />

farTod gamoyenebuli.<br />

a n a m n e z i<br />

mwvave otitis <strong>da</strong>sadgenad un<strong>da</strong> aRiniSnebodes simptomebis mwvave<br />

<strong>da</strong>sawyisi, Sua yurSi gamonadeni, Sua yuris anTebis niSnebi (sarwmunoebis<br />

done II).<br />

mwvave otitis diagnostika<br />

1. simtomatikis swrafi Camoyalibeba<br />

2.Sua yuri<strong>da</strong>n gamonadenis arseboba, razec miiuTiTebs erTi Semdegi<strong>da</strong>n:<br />

<br />

<br />

<br />

timpanuri memebranis SeSupeba <strong>da</strong> reliefis ar arseboba;<br />

membranis <strong>da</strong>qveiTebuli mobiluroba;<br />

TeTri an/<strong>da</strong> yviTeli nadebi membranaze;<br />

otorea<br />

3. Sua yuris anTebis simptomebi <strong>da</strong> niSnebi, razec miuTiTebs:<br />

<br />

<br />

wiTeli <strong>da</strong> SeSupebuli timpanuri membrana;<br />

tkivili anu otalgia ukanaskneli 24 saaTis manZilze.<br />

mwvave otitis diagnostikis sizustis gazrdis mizniT rekomendebulia<br />

otoskopis an/<strong>da</strong> timpanometriis gamoyeneba (sarwmunoebis done II).<br />

randomizebuli, kontrolirebadi kvlevebi a<strong>da</strong>stureben, rom<br />

timpanometriis gamoyeneba amcirebs otitis diagnozis sixSires 14-40%-iT.<br />

25


otalgia un<strong>da</strong> iyos Sefasebuli, rogorc diskomforti, romelic<br />

normalur aqtivobas an/<strong>da</strong> Zils uSlis xels.<br />

rekomendebulia pacientebSi morecidive mwvave otitiT<br />

gansakuTrebuli yuradReba <strong>da</strong>eTmos Civils smenis <strong>da</strong>qveiTebis, metyvelebis<br />

Seferxebis Sesaxeb.<br />

aucileblad un<strong>da</strong> iqnes gaTvaliswinebuli, rom otitisaTvis<br />

<strong>da</strong>maxasiaTebeli simptomebi <strong>da</strong> niSnebi SeiZleba gaqres membranis<br />

perforaciis Semdeg. gar<strong>da</strong> amisa, <strong>da</strong>avadebis ga<strong>da</strong>tanis Semdeg Sua yurSi<br />

gamonadeni SeiZleba <strong>da</strong>rCes mwvave otitis simptomebis gaqrobis Semdeg<br />

(sarwmunoebis done IV).<br />

<br />

<br />

im SemTxvevbSi, rodesac saeWvoa smenis <strong>da</strong>qveiTeba, aucilebelia<br />

specialistis konsultacia <strong>da</strong> audiometriis Catareba;<br />

Tu erTkviriani mkurnalobis fonze gaumjobeseba ar aRiniSneba,<br />

aucilebelia otolaringologis konsultacia;<br />

Tu mwvave Cirqovani otitis dros aRiniSneba gareTa sasmen milSi<br />

pulsirebadi Cirqovani gamonadeni, aucilebelia otolaringologis<br />

konsultacia;<br />

marTva<br />

bavSvebSi mwvave otitis msubuqi formis dros SemTxvevaTa <strong>da</strong>axloebiT<br />

80% mkurnalobis gareSe gamojanmrTelebiT mTavrdeba 3 dRis<br />

ganmavlobaSi. mwvave otitis recidivebi SeiZleba aRiniSnos uefeqto<br />

mkurnalobis an reinfeqciis gamo. mravali kvlevis miuxe<strong>da</strong>vad dReisaTvis<br />

ar arsebobs otitis mkurnalobis saerTaSoriso konsesunsi, gansakuTrebiT<br />

es exeba antibiotikebs.<br />

a n a l g e t i k e b i<br />

mwvave otitis marTvaSi un<strong>da</strong> iyos gaTvaliswinebuli tkivilis<br />

Sefaseba. tkivilis SemTxvevaSi aucilebelia analgetikebis gamoyeneba. es<br />

aris rekomen<strong>da</strong>cia, romelic eyrdnoba randomizirebul klinikur kvlevebs.<br />

xSir SemTxvevaSi eqimebi mas saTanado yuradRebas ar aqceven. tkivilis<br />

marTva, gansakuTrebiT <strong>da</strong>avadebis pirvel 24 saaTSi aucilebelia<br />

antibiotikoTerapiis miuxe<strong>da</strong>vad.<br />

sa xeoba<br />

acetaminofeni, ibuprofeni<br />

otalgiis mkurnaloba<br />

SeniSvna<br />

efeqturi saSualeba msubuqi <strong>da</strong><br />

saSualo siZlieris tkivilis dros,<br />

farTod xelmisawvdomia.<br />

Sinauri saSualebebi: cxeli<br />

safenebi, zeTi, marilis safenebi (ar<br />

arsebobs efeqturobis<br />

SesaZloa hqondes garkveuli<br />

efeqturoba<br />

26


<strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kontrolirebadi<br />

kvlevebi)<br />

topikuri saSualebebi<br />

benzokaini<br />

naturopaTiuri saSualebebi<br />

homeopatiuri saSualebebi<br />

narkotikuli analgetikebi (kodeini<br />

an misi analogebi)<br />

xanmokle efeqturoba<br />

ar asebobs kontrolirebadi<br />

kvlevebi<br />

efeqturia saSualo <strong>da</strong> Zlieri<br />

tkivilis dros, saWiroebs recepts,<br />

arsebobs sunTqvis <strong>da</strong>Trgunvis<br />

riski, cnobierebis Secvlis riski<br />

<br />

mwvave otitis dros tkivilis marTvaSi paracetamols upiratesoba<br />

un<strong>da</strong> mieniWos arasteroiduli anTebis sawinaaRmdego<br />

saSualebebTan Se<strong>da</strong>rebiT am ukanasknelis gverdiTi movlenebis<br />

gamo (sarwmunoebis done I). mSoblebs un<strong>da</strong> miewodoT informacia<br />

mosalodneli safrTxis Sesaxeb dozis ga<strong>da</strong>Warbebisas.<br />

y u r i s w v e T e b i<br />

rekomendebulia, rom yvela bavSvSi mwvave otitiT un<strong>da</strong> moxdes<br />

tkivilis Sefaseba <strong>da</strong> tkivilis arsebobis SemTxvevaSi un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iniSnos<br />

analgetikebi. un<strong>da</strong> gaviTvaliswinoT, tkivili mwvave otitis dros, rogorc<br />

wesi, TavisiT gaivlis. amitom, aucileblobis SemTxvevaSi efeqturi <strong>da</strong><br />

usafrTxo analgetikebis xelmisawvdomoba ufro mniSvnelovania, vidre is,<br />

Tu romeli medikamenti gamoviyenoT. es preparatebia oraluri wveTebi<br />

(paracetamoli an ibuprofeni) an yuris topikuri wveTebi (rekomen<strong>da</strong>cia A).<br />

pacientebSi, romlebTanac saeWvoa <strong>da</strong>fis apkis perforacia <strong>da</strong>/an<br />

gamonadeni yuri<strong>da</strong>n, Tavi un<strong>da</strong> avaridoT garegani saSualebebis moxmarebas,<br />

radgan maT gamoyenebas SesaZloa Tan mohyves Zlieri Tavbrusxveva <strong>da</strong><br />

Rebineba.<br />

a n t i b i o t i k e b i .<br />

otitis dros antibiotikebs eqimebi sxva<strong>da</strong>sxva sixSiriT iyeneben (32%<br />

holandiaSi <strong>da</strong> 98%-iT avstraliasa <strong>da</strong> aSS-Si).<br />

kvlevebis meta-analizi gviCvenebs, rom antibiotikebi ar amcireben<br />

tkivils mkurnalobis <strong>da</strong>wyebi<strong>da</strong>n 24 saaTis ganmavlobaSi. Tumca<br />

antibiotikebis adreuli gamoyeneba amcirebs tkivilis ganviTarebis risks<br />

40%-iT. amave dros, antibiotikebis gamoyeneba ar amcirebs otitis momdevno<br />

epizodebis sixSires an siyruis ganviTarebis risks. gar<strong>da</strong> amisa,<br />

antibiotikebis gamoyenebisas TiTqmis ormagdeba Rebinebis, diareis <strong>da</strong><br />

gamonayaris riski. antibiotikebis ar gamoyeneba ar ganapirobebs <strong>da</strong>avadebis<br />

mZime mimdinareobas (sarwmunoebis done I).<br />

27


gar<strong>da</strong> amisa, naCvenebia, rom im bavSvebSi, romlebSic antibiotikebi ar<br />

iyo <strong>da</strong>sawyisi<strong>da</strong>nve gamoyenebuli, Zalian iSviaTia mastoiditis an sxva<br />

garTulebebis ganviTarebis riski.<br />

antibiotikebi gamoyenebuli un<strong>da</strong> iqnes rutinulad 2 wlamde asakis<br />

bavSvebSi an orxrivi otitis dros.<br />

mwvave otitis dros antibiotiki ar un<strong>da</strong> iyos <strong>da</strong>avadebis<br />

<strong>da</strong>sawyisSive rutinulad gamoyenebuli.<br />

antibiotikebi gamoyenebuli un<strong>da</strong> iqnes 2 wlamde asakis bavSvebSi an<br />

orxrivi otitis dros.<br />

a n t i b i o t i k e b i s m o g v i a n e b i T i g a m o y e n e b a .<br />

antibiotikebis mogvianebiT <strong>da</strong>niSvnasTan <strong>da</strong>kavSirebul kvlevaSi<br />

gamoyenebuli iyo ori strategia: <strong>da</strong>uyovneblivi antibiotikoTerapia <strong>da</strong><br />

mogvianebiTi antibiotikoTerapia (mdgomareobis ucvlelobis gamo<br />

antibiotiki <strong>da</strong>niSnuli iqna 72 saaTis Semdeg). <strong>da</strong>dgin<strong>da</strong>, rom: (a)<br />

<strong>da</strong>uyovneblivi antibiotikoTerapia simptomur efeqturobas iZleva pirveli<br />

24 saaTis Semdeg, maSin, rodesac simptomebi ukve Semcirebulia. (b)<br />

<strong>da</strong>uyovneblivi antibiotikoTerapia 10%-iT zrdis diareis sixSires; (g)<br />

mogvianebiTi antibiotikoTerapiis jgufSi antibiotikebi gamoyenebul iqna<br />

mxolod 24%-Si; (d) mogvianebiTi antibiotikoTerapia amcirebs<br />

antibiotikebis gamoyenebis sixSires 76%-iT (sarwmunoebis done I).<br />

adeqvaturi analgezia <strong>da</strong> “<strong>da</strong>velodoT <strong>da</strong> <strong>da</strong>vakvirdeT’ midgoma ufro<br />

gonivrulia, <strong>da</strong>uyovnebliv antibiotikoTerapiasTan Se<strong>da</strong>rebiT.<br />

mwvave otitis dros mogvianebiTi antibiotikoTerapia<br />

(mdgomareobis ucvlelobis gamo antibiotikis <strong>da</strong>niSvna 72 saaTis<br />

Semdeg) SeiZleba gamoyenebuli iqnes <strong>pirveladi</strong> <strong>jan<strong>da</strong>cvis</strong><br />

praqtikaSi.<br />

a n t i b i o t i k e b i s a r C e v a n i d a x a n g r Z l i v o b a .<br />

mravali kvleviT <strong>da</strong>dgenilia mwvave otitis gamomwvevi ori uxSiresi<br />

baqteriuli gamomwvevi: Streptococcus pneumoniae <strong>da</strong> Haemophi;us influanzae.<br />

Se<strong>da</strong>rebiT iSviaTia Moraxela catarrhalis. aqe<strong>da</strong>n gamondinare, arCevis preparats<br />

warmoadgens amoqsicilini (60-90 mg/kg/dReSi or miRebaze). bavSvebSi<br />

SeiZleba doza SerCeuli iqnes asakis <strong>da</strong> riskis gaTvaliswinebiT. Tu<br />

bavSvis asaki 2 welze metia, is ar izrdeba organizebul koleqtivebSi <strong>da</strong><br />

bolo 3 Tvis ganmavlobaSi antibiotiki gamoyenebuli ar yofila,<br />

rekomendebuli dozaa 40 mg/kg/dReSi. sxva SemTxvevebSi amoqsicilinis<br />

rekomendebuli dozaa 80 mg/kg/dReSi (rekomen<strong>da</strong>cia A).<br />

Tu 72 saaTis Semdeg mkurnaloba uefeqtoa, an Tu pirveli rigis<br />

preparatze aRiniSna alergiuli reaqcia, rekomendebulia<br />

28


amoqsicilini/klavulinis mJavis an peroraluri cefalosporinebis<br />

gamoyeneba (rekomen<strong>da</strong>cia C).<br />

Tu simptomebi grZeldeba amoqsicilini/klavulinatis miRebis<br />

Semdegac, an Tu medikamentis peroraluri miReba SeuZlebelia,<br />

mizanSewonilia ceftriaqsonis intramuskularuli ineqciebi 1-3 dRis<br />

ganmavlobaSi (rekomen<strong>da</strong>cia C).<br />

amoqsiciliniT Terapiis uefeqtobis SemTxvevaSi ar aris<br />

rekomendebuli makrolidebis gamoyeneba (rekomen<strong>da</strong>cia A).<br />

mkurnalobis optimaluri xangrZlivoba gansxvavebulia sxva<strong>da</strong>sxva<br />

qveyanaSi, ase magaliTad, did britaneTSi upiratesobas aniWeben 5 dRian<br />

kurss, holandiaSi 7 dRians, xolo CrdiloeT amerikaSi 10 dRian kurss.<br />

Cochrane-is mimoxilvis mixedviT gaurTulebeli mwvave otitis dros<br />

mkurnalobis 5 dRiani kursi efeqturia.<br />

Cvili asakis bavSvebSi mkurnalobis optimaluri xangrZlivoba<br />

<strong>da</strong>dgenili ar aris (sarwmunoebis done I).<br />

garTulebuli mwvave otitis dros <strong>da</strong> riskis jgufis bavSvebSi<br />

mizanSewonilia 10 dRiani antibiotikoTerapia (rekomen<strong>da</strong>cia A).<br />

gaurTulebeli mwvave otitis dros rekomendebulia 5 dRiani<br />

antibiotikoTerapia.<br />

<br />

garTulebeli mwvave otitis dros <strong>da</strong> riskis jgufis bavSvebSi<br />

rekomendebulia 10 dRiani antibiotikoTerapia.<br />

d e k o n g e s t a n t e b i , a n t i h i s t a m i n u r i p r e p a r a t e b i d a<br />

m u k o l i t i k e b i .<br />

Cochrane-is mimoxilva dekongestantebTan <strong>da</strong> antihistaminebTan<br />

<strong>da</strong>kavSirebiT 13 kvlevis analizis safuZvelze askvnis, rom maT gamoyenebas<br />

ar moaqvs <strong>da</strong>matebiTi sargebloba mkurnalobis xangrZlivobis, simptomebis<br />

Semcirebis, qirurgiuli Carevis an sxva garTulebebis Tavi<strong>da</strong>n acilebis<br />

TvalsazrisiT. mxolod maTi kombinirebuli gamoyenebis SemTxvevaSi nanaxi<br />

iqna persistirebuli otitis sixSiris Semcireba. amave dros, <strong>da</strong>fiqsir<strong>da</strong><br />

maTi gverdiTi movlenebis gamovlenis riskis mateba. amitom uefeqtobis <strong>da</strong><br />

gverdiTi movlenebis arsebobis gamo antihistaminuri preparatebis,<br />

dekongestantebis an maTi kombinirebuli gamoyenebis, aseve mukolitikebis<br />

gamoyeneba mwvave otitebis dros rekomendebuli ar aris.<br />

mwvave otitis dros antihistaminuri preparatebis <strong>da</strong><br />

dekongestantebis gamoyeneba rekomendebuli ar aris.<br />

morecidive mwvave otiti.<br />

mwvave otitis mkurnalobis taqtikis gansazRvisas gaTvaliswinebuli<br />

un<strong>da</strong> iqnes morecidive mwvave otitis diagnozis SesaZlebloba. aseT<br />

29


SemTxvevaSi antibiotikoTerapia ufro agresiuli <strong>da</strong> adreuli un<strong>da</strong> iyos.<br />

morecidive mwvave otitis diagnozi ismeba maSin, Tu 6-Tviani periodis an<br />

Semodgoma-zamTris <strong>respiraciuli</strong> infeqciebis matebis periodis<br />

ganmavlobaSi aRiniSna mwvave otitis 3 epizodi an wlis ganmavlobaSi<br />

mwvave otitis 4 an meti epizodia.<br />

morecidive mwvave otitis ganviTarebis risks warmoadgenen bavSvebi<br />

<strong>da</strong>unis sindromiT, mwvave otitis adreuli pirveli epizodiT (6 Tvemde<br />

asakSi, morecidive mwvave otitis ojaxuri anamneziT, bavSvebi organizebul<br />

koleqtivebSi, xelovnuri kvebis bavSvebi (rekomen<strong>da</strong>cia B).<br />

Semdgomi <strong>da</strong>kvirveba<br />

Tu mdgomareoba ar umjobesdeba, aucilebelia bavSvis ganmeorebiTi<br />

gamokvleva 48-72 saaTis Semdeg.<br />

umravles SemTxvevaSi mwvave otiti gamojanmrTelebiT mTavrdeba.<br />

SesaZlebelia arasruli gankurneba an gamonadenis gaxangrZliveba. am dros<br />

aucilebelia ganmeorebiTi gamokvleva 2 kviris Semdeg. Tu problema<br />

grZeldeba, aucilebelia otolaringologTan referali.<br />

perforaciis SemTxvevaSi aucilebelia mSoblebis informireba, rom es<br />

ar aris seriozuli garTuleba. aseT SemTxvevebSi aucilebelia Tavi<strong>da</strong>n<br />

aviciloT yurSi wylis moxvedra an bambis tamponis gamoyeneba.<br />

ganmeorebiTi gamokvleva saWiroa 6 kviris Semdeg.<br />

referali<br />

saswrafod ga<strong>da</strong>agzavneT otolaringologTan pacienti, Tu <strong>da</strong>ewyo<br />

gareTa sasmen milSi Cirqovani gamonadeni, gansakuTrebiT Tu igi<br />

pulsirebad xasiaTs atarebs.<br />

saswrafod ga<strong>da</strong>agzavneT otolaringologTan pacienti, Tu<br />

gamoCn<strong>da</strong> iseTi garTulebebi, rogoricaa saxis nervis paralizi an<br />

mastoiditi.<br />

ga<strong>da</strong>agzavneT otolaringologTan SerCeviTad, Tu eqvsi Tvis<br />

ganmavlobaSi aRiniSna mwvave otitis sami an meti epizodi, an<br />

oTxi epizodi aRiniSna 12 Tvis ganmavlobaSi.<br />

ga<strong>da</strong>agzavneT otolaringologTan, Tu mkurnalobis <strong>da</strong>mTavrebis<br />

Semdeg eWvi gaqvT smenis deficitze (gamoikvlieT yvela avadmyofi.<br />

CurCuli un<strong>da</strong> ismodes <strong>da</strong>axloebiT 6 metrze).<br />

gaidlainis miRebis wyaro. winamdebare gaidlaini warmoadgenis<br />

sxva<strong>da</strong>sxva gaidlainebis (ix. literatura) Sejerebis <strong>da</strong> a<strong>da</strong>ptaciis Sedegs.<br />

30


literatura<br />

1. Diagnosis and management of childhood otitis media in primary care. Scottish<br />

Intercollegiate Guidelines Network. 2003<br />

2. Management of sore throat and indications for tonsilectomy. Scottish Intercollegiate<br />

Guidelines Network. 1999<br />

3. S.Singh, J.Dolan, R. Centor. Optimal management of adults with pharyngitis – a multicriteria<br />

decision analysis. BMC Medicl informatics and Decision Making, 2006, 6:14.<br />

4. Tonsillitis and pharingitis in children. National Guideline Clearinghouse, 2005.<br />

5. Viral URI in adults and children. National Guideline Clearinghouse, 2005.<br />

6. Evi<strong>da</strong>nce based clinical practice guideline for children with acute bacterial sinusitis in<br />

children 1 to 18 years of age. National Guideline Clearinghouse, 2005.<br />

7. Principles of appropriate antibioic use for acute pharyngitis in adults. Ann Intern Med<br />

2001; 134, 509-517.<br />

8. Diagnosis and management of Group A streptococal pharyngitis: a practice guideline.<br />

Clin Infect Dis, 1997;25:574-83<br />

9. Guideline for the diagnosis and treatment of acute pharingitis. Alberta medical<br />

association, 2001<br />

10. Management of acute URTI. A clinical Guideline from Colorado Clinical Guideline<br />

Collaborative, 2002<br />

11. Clinical practice guideline: management of sinusitis. Pediatrics, 2001, vol.108, n 3,p.<br />

798-808<br />

31


12. Principles of appropriate antibioic use for treatment of ARTI in adults. Ann Intern Med<br />

2001; 134, 479-486.<br />

13. Adderson EE: Preventing otitis media: medical approaches. Pediatr Ann 1998 Feb; 27(2):<br />

101-7<br />

14. Aronovitz GH: Antimicrobial therapy of acute otitis media: review of treatment<br />

recommen<strong>da</strong>tions. Clin Ther 2000 Jan; 22(1): 29-39.<br />

15. Bitnun A, Allen UD: Medical therapy of otitis media: use, abuse, efficacy, and morbidity.<br />

J Otolaryngol 1998; 27 Suppl 2: 26-36.<br />

16. Bluestone CD: Clinical course, complications and sequelae of acute otitis media. Pediatr<br />

Infect Dis J 2000 May; 19(5 Suppl): S37-46.<br />

17. Bluestone CD: Role of surgery for otitis media in the era of resistant bacteria. Pediatr<br />

Infect Dis J 1998 Nov; 17(11): 1090-8; discussion 1099-100.<br />

18. Blumer JL: Fun<strong>da</strong>mental basis for rational therapeutics in acute otitis media. Pediatr<br />

Infect Dis J 1999 Dec; 18(12): 1130-40.<br />

19. Bradley JS: Oral vs. intramuscular antibiotic therapy for acute otitis media: which is best<br />

Pediatr Infect Dis J 1999 Dec; 18(12): 1147-51.<br />

20. Byington CL: The diagnosis and management of otitis media with effusion. Pediatr Ann<br />

1998 Feb; 27(2): 96-100.<br />

21. Carlson L, Scudder L: Controversies in the management of pediatric otitis media. Are<br />

more definitive answers on the horizon. Adv Nurse Pract 2004 Feb; 12(2): 73-7<br />

22. Chartrand SA, Pong A: Acute otitis media in the 1990s: the impact of antibiotic<br />

resistance. Pediatr Ann 1998 Feb; 27(2): 86-95.<br />

23. Chonmaitree T, Heikkinen T: Role of viruses in middle-ear disease. Ann N Y Acad Sci<br />

1997 Dec 29; 830: 143-57.<br />

24. Chonmaitree T: Viral and bacterial interaction in acute otitis media. Pediatr Infect Dis J<br />

2000 May; 19(5 Suppl): S24-30.<br />

25. Conrad DA: Should acute otitis media ever be treated with antibiotics Pediatr Ann 1998<br />

Feb; 27(2): 66-7, 70-4.<br />

26. Daly KA, Giebink GS: Clinical epidemiology of otitis media. Pediatr Infect Dis J 2000<br />

May; 19(5 Suppl): S31-6.<br />

27. Foshee WS, Steele RW: Should prophylactic antibiotics be used for the otitis-media–<br />

prone child Pediatr Infect Forum 2000; 2: 2-7.<br />

28. Glasziou PP, Hayem M, Del Mar CB: Antibiotics for acute otitis media in children.<br />

Cochrane Database Syst Rev 2000; (2): CD000219.<br />

32


29. Heikkinen T, Chonmaitree T: Increasing importance of viruses in acute otitis media. Ann<br />

Med 2000 Apr; 32(3): 157-63.<br />

30. Hoberman A, Paradise JL, Cohen R: Duration of therapy for acute otitis media. Pediatr<br />

Infect Dis J 2000 May; 19(5): 471-3 [Medline] .<br />

31. Urs B. Schaad, MD; Ralph Mütterlein, MD and Heidi Goffin, MD. Immunostimulation<br />

With OM-85 in Children With Recurrent Infections of the Upper Respiratory Tract A<br />

Double-Blind, Placebo-Controlled Multicenter Study. Chest. 2002;122:2042-2049.<br />

32. Jung TT, Hanson JB: Classification of otitis media and surgical principles. Otolaryngol<br />

Clin North Am 1999 Jun; 32(3): 369-83.<br />

33. Kalei<strong>da</strong> PH, Fireman P: Diagnostic assessment of otitis media. Clin Allergy Immunol<br />

2000; 15: 247-62.<br />

34. Klein JO: Review of consensus reports on management of acute otitis media. Pediatr<br />

Infect Dis J 1999 Dec; 18(12): 1152-5.<br />

35. Kozyrskyj AL, Hildes-Ripstein GE, Longstaffe SE, et al: Short course antibiotics for<br />

acute otitis media. Cochrane Database Syst Rev 2000; (2): CD001095.<br />

36. Ah-See, K. (2005) Sinusitis (acute). Clinical Evidence. Volume<br />

13http://www.clinicalevidence.com/<br />

37. Alberta Medical Association (2000) Diagnosis and management of acute bacterial<br />

sinusitis: children. Summary of the Alberta clinical practice guideline, December 2000.<br />

Alberta Medical Association. http://www.albertadoctors.org/<br />

38. Alberta Medical Association (2005) Diagnosis and management of acute bacterial<br />

sinusitis: adults. Summary of the Alberta clinical practice guideline, December 2000.<br />

Alberta Medical Association. http://www.albertadoctors.org/<br />

39. Anon, J.B., Jacobs, M.R., Poole, M.D. et al (2004) Antimicrobial treatment guidelines for<br />

acute bacterial rhinosinusitis. Otolaryngology - Head & Neck Surgery 130(Suppl 1), 1-<br />

45. [erratum appears in Otolaryngol Head Neck Surg. 2004 Jun;130(6):794-6].<br />

40. Benninger, M.S., Sedory Holzer, S.E. and Lau, J. (2000) Diagnosis and treatment of<br />

uncomplicated acute bacterial rhinosinusitis: summary of the Agency for Health Care<br />

Policy and Research evidence-based report. Otolaryngology - Head & Neck Surgery<br />

122(1), 1-7.<br />

41. Blomgren, K., Alho, O.P., Ertama, L. et al (2005) Acute sinusitis: Finnish clinical<br />

practice guidelines. Scandinavian Journal of Infectious Diseases 37(4), 245-250.<br />

42. Brook, I., Gooch, W.M., III, Jenkins, S.G. et al (2000) Medical management of acute<br />

bacterial sinusitis. Recommen<strong>da</strong>tions of a clinical advisory committee on pediatric and<br />

adult sinusitis. Annals of Otology, Rhinology, & Laryngology - Supplement 182, 2-20.<br />

33


43. Elective Services, New Zealand Ministry of Health (2003) Primary care management<br />

guidelines: rhinosinusitis. New Zealand Ministry of Health.<br />

http://www.electiveservices.govt.nz.<br />

44. Elies, W. and Huber, K. (2004) Short-course therapy for acute sinusitis: how long is<br />

enough Treatments in Respiratory Medicine 3(5), 269-277.<br />

stacionarSi<br />

mwvave sinusitis marTvis<br />

protokoli<br />

definicia<br />

mwvave sinusiti paranazaluri sinusebis lorwovani garsis anTebiTi<br />

<strong>da</strong>zianebaa, romelic gamowveulia <strong>da</strong>xSul RruSi baqteriebis zrdiT <strong>da</strong><br />

romlis xangrZliobac 4 kviraze naklebia. sinusitis ganviTareba<br />

uxSiresad iwyeba rinitis fonze, ris gamoc mas xSir SemTxvevaSi uwodeben<br />

rinosinusits.<br />

<strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumebi<br />

<strong>da</strong>avadebis diagnostika efuZneba <strong>da</strong>avadebis anamnezs, klinikur<br />

suraTs, simptomebis xangrZlivobas, obieqtur gasinjvas <strong>da</strong>, saWiroebisas,<br />

rentgenologiuri gamokvlevis Sedegebs.<br />

sinusitis arc erTi klinikuri niSani <strong>da</strong>moukideblad ar aris<br />

mgrZnobiare <strong>da</strong> specifiuri diagnozis <strong>da</strong>sasmelad.<br />

baqteriuli sinusitis klinikuri ni Snebia:<br />

• zemo sasunTqi gzebis infeqciis klinika, romelic ar umjobesdeba 10-14<br />

dRis ganmavlobaSi <strong>da</strong> romelsac Tan axlavs 2 niSani:<br />

• cxviri<strong>da</strong>n lorwovan - Cirqovani gamonadeni<br />

<strong>da</strong><br />

• gaxangrZlivebuli ara<strong>da</strong>makmayofilebeli mdgomareoba.<br />

34


aseve SesaZlebelia:<br />

• cxeleba;<br />

• xvela;<br />

• agzneba;<br />

• saxis tkivili.<br />

obieqturad SeiZleba gamovlindes:<br />

• saxis Sesieba an eriTema <strong>da</strong>zianebis areSi;<br />

• mgrZnobeloba sinusis palpaciis an perkusiis dros (palpaciisas<br />

mcire asakis bavSvebSi saxis tkivili <strong>da</strong> sinusis mgrZnobeloba ar<br />

vlindeba, Tumca es simptomebi kargi indikatoria saskolo asakis<br />

bavSvebsa <strong>da</strong> mozardebSi);<br />

• periorbitaluri Sesiveba;<br />

• cxviris lorwovani garsis eriTema an SeSupeba;<br />

• ZiriTadi kbilebis mgrZnobeloba;<br />

• Tanmxlebi Sua yuris anTeba bavSvebSi.<br />

ZiriTadi simptomebi, romelsac efuZneba diagnozi:<br />

zemo sasunTqi gzebis infeqciis klinika, romelic ar umjobesdeba 10-14<br />

dRis ganmavlobaSi;<br />

cxviriT sunTqvis blokireba/cxviri<strong>da</strong>n gamonadeni (SeiZleba mxolod<br />

lorwovani, Sesqelebuli, lorwovan-Cirqovani);<br />

persistuli xvela, romelic Zlierdeba RamiT.<br />

Se<strong>da</strong>rebiT iSviaTad vlindeba gulisreva, yuris <strong>da</strong> yelis tkivili,<br />

saxis tkivili, SeSupeba.<br />

diagnostikur-laboratoriuli testebi<br />

sawyis etapze sinusitze saeWvo SemTxvevebSi rutinuli<br />

rentgenologiuri kvleva ar aris saWiro. ar aris rekomendebuli<br />

sinusebis rentgenografiis Catareba 6 wlamde asakSic. sinusitis<br />

mkurnaloba SesaZlebelia <strong>da</strong>iwyos mxolod klinikur suraTze<br />

<strong>da</strong>yrdnobiT.<br />

rentgenologiuri kvlevis Catareba saWiroa Semdeg SemTxvevebSi:<br />

mwvave sinusitis diagnozisas, Tu saeWvoa subperiostuli an<br />

orbitaluri abscesi;<br />

mwvave sinusitis diagnozisas, Tu saeWvoa intrakraniuli garTulebebi;<br />

Tu mkurnalobis miuxe<strong>da</strong>vad ar aris gaumjobeseba <strong>da</strong> saWiroa<br />

diagnozis <strong>da</strong><strong>da</strong>stureba.<br />

35


yvela SemTxvevaSi rentgenografia un<strong>da</strong> Catardes pacientis<br />

vertikalur poziciaSi, raTa rentgenogramaze Sefasdes sinusSi haerisiTxis<br />

done.<br />

gaurTulebeli mwvave sinusitis dros sisxlis saerTo analizis an<br />

nazofaringiuli kulturis rutinulad Catareba ar aris rekomendebuli.<br />

garTulebuli sinusitebis SemTxvevaSi diagnostikis “oqros<br />

stan<strong>da</strong>rtad” iTvleba sinusis aspiracia <strong>da</strong> baqteriuli kulturis<br />

Seswavla.<br />

mwvave sinusitis arsebobas gamoricxavs simptomebis persistireba 4<br />

kviraze metad.<br />

mkurnaloba<br />

antibiotikoTerapia<br />

baqteriuli sinusitis mkurnalobis mizania sinusis Rrus SigTavsis<br />

drenireba <strong>da</strong> paTologiuri baqteriebis zrdis Seferxeba. antibiotiko-<br />

Terapiis Cvenebaa:<br />

• simptomebis persistireba (magaliTad, Tu klinikuri niSnebi<br />

grZeldeba 7 - 10 dReze meti);<br />

• mZime simptomatika (mag: profuzuli Cirqovani gamonadeni cxviri<strong>da</strong>n,<br />

saxis tkivili <strong>da</strong> sistemuri <strong>da</strong>zianebis niSnebi);<br />

• pacientis mdgomareobis <strong>da</strong> simptomebis gauareseba.<br />

pirveli rigis preparats miekuTvneba amoqsicilini. Tu arsebobs<br />

alergiuli anamnezi penicilinebis jgufis antibiotikebis mimarT SeiZleba<br />

<strong>da</strong>iniSnos azitromicini <strong>da</strong> klaritromicini, <strong>da</strong>dgenilia maTi maRali<br />

efeqturoba sinusitis gamomwvevebis mimarT.<br />

meore rigis preparatebs miekuTvneba: ko-amoqsiklavi, cefuroqsimi,<br />

levofloqsacini (12 wlis zemo asakSi).<br />

ana lgetiuri <strong>da</strong> an tipiretuli saSualebebi<br />

tkivilisa <strong>da</strong> temperaturuli reaqciis kupirebis mizniT bavSvebSi<br />

naCvenebia paracetamolis an iboprufenis gamoyeneba.<br />

dekongestantebi<br />

intranazaluri dekongestantebis gamoyeneba moklevadiani kursiT<br />

SesaZlebelia sinusitis samkurnalod, intranazaluri dekongestantebis<br />

xangrZlivi droiT (7 dRe <strong>da</strong> meti) gamoyeneba ar aris rekomendebuli.<br />

sxva saSualebebi<br />

ar arsebobs klinikuri mtkicebulebebi nazalurad fiziologiuri<br />

xsnaris gamoyenebis Sesaxeb. Tumca SesaZlebelia fiziologiuri xsnaris<br />

gamoyenebam xeli SeuSalos fufxebis warmoqmas <strong>da</strong> gaaTxelos sekreti,<br />

rac gaaioloebs mis drenaJs.<br />

<strong>da</strong>kvirveba<br />

36


Tu pacients mkurnaloben antibiotikebiT <strong>da</strong> misi mdgomareoba ar<br />

umjobesdeba, an Tu ver xerxdeba antibiotikis miReba, magaliTad Rebinebis<br />

SemTxvevaSi, ganmeorebiTi viziti saWiroa Catardes 72 saaTSi.<br />

Tu pacientis mdgomareoba antibiotikoTerapiis fonze ar umjobesdeba,<br />

saWiroa:^<br />

• ga<strong>da</strong>isinjos diagnozis adekvaturoba;<br />

• Sefasdes garTulebebis arseboba;<br />

• Sefasdes, Tu ramdenad asrulebs pacienti eqimis <strong>da</strong>niSnulebas.<br />

Tu pacienti ar asrulebs sworad eqimis <strong>da</strong>niSnulebas:<br />

• SeiZleba gagrZeldes mocemuli antibiotiki;<br />

• Tu antibiotikze aRiniSneba Rebineba, igi un<strong>da</strong> Seicvalos sxva<br />

pirveli rigis preparatiT an <strong>da</strong>iniSnos saineqcio antibiotiki,<br />

sanam ar moxdeba Rebinebis kupireba, ris Semdegac kvlav xdeba<br />

ga<strong>da</strong>svla oralur antibiotikze.<br />

Tu pacienti sworad asrulebs eqimis <strong>da</strong>niSnulebas:<br />

• saWiroa meore rigis antibiotikebis gamoyeneba<br />

Tu saeWvoa baqteriuli sinusitis garTuleba, aucilebelia<br />

pacientis referali <strong>da</strong> otorinlarigologis, ofTalmologis,<br />

neiroqirurgis konsultacia.<br />

protokolis wyaro. winamdebare protokoli efuZneba saqarTvelos<br />

<strong>respiraciuli</strong> asociaciis “mwvave sinusitis marTvis gaidlains”.<br />

stacionarSi<br />

37


definicia<br />

mwvave otitis marTvis<br />

protokoli<br />

ar arsebobs otitis SeTanxmebuli definicia. samuSao definiciad<br />

mowodebulia Sua yuris anTeba swrafi ganviTarebiT adgilobrivi (yuris<br />

tkivili) <strong>da</strong> zogadi simptomatikiT (cxeleba, gaRizianeba, cudi Zili).<br />

SesaZlebelia adgili hqondes ze<strong>da</strong> sasunTqi gzebis <strong>da</strong>avadebisTvis<br />

<strong>da</strong>maxasiaTebel simptomebs: xvelas <strong>da</strong> rinoreas.<br />

<strong>da</strong>ma<strong>da</strong>sturebeli kriteriumebi<br />

mwvave otitis diagnozi moiTxovs: <strong>da</strong>avadebis simptomebis ganviTarebis<br />

mwvave <strong>da</strong>sawyiss; gamonadenis arsebobas Sua yurSi (timpanuri membranis<br />

SeSupeba, timpanuri membranis mobilurobis SezRudva an ararseboba,<br />

otorea); Sua yuris anTebis niSnebis <strong>da</strong> simptomebis arsebobas (timpanuri<br />

membranis hiperemia, otalgia).<br />

klinikuri ni Snebi<br />

Sua yuris anTebis uxSiresi simptomebia: tkivili, cxeleba,<br />

gaRizianebadoba, otorea (gamonadeni yuri<strong>da</strong>n), leTargia, anoreqsia <strong>da</strong><br />

Rebineba. specifiuri niSnebis nakleboba, gansakuTrebiT or wlamde asakSi,<br />

arTulebs Sua yuris mwvave anTebis dignozis <strong>da</strong>dgenas.<br />

Sua yuris anTeba gamonadeniT SesaZloa saerTod simptomebis gareSe<br />

mimdinareobdes <strong>da</strong> gamovlenil iyos mxolod urTierTobis, qcevis,<br />

swavlis <strong>da</strong> metyvelebis problemebiT.<br />

mwvave otitis diagnostika<br />

klinikuri niSnebi <strong>da</strong> otoskopiuri kvleva.<br />

rekomendebulia pacientebSi morecidive mwvave otitiT<br />

gansakuTrebuli yuradReba <strong>da</strong>eTmos Civils smenis <strong>da</strong>qveiTebis, metyvelebis<br />

Seferxebis Sesaxeb.<br />

aucileblad un<strong>da</strong> iqnes gaTvaliswinebuli, rom otitisaTvis<br />

<strong>da</strong>maxasiaTebeli simptomebi <strong>da</strong> niSnebi SeiZleba gaqres membranis<br />

perforaciis Semdeg. gar<strong>da</strong> amisa, <strong>da</strong>avadebis ga<strong>da</strong>tanis Semdeg Sua<br />

yurSi gamonadeni SeiZleba <strong>da</strong>rCes mwvave otitis simptomebis<br />

gaqrobis Semdeg<br />

MmarTva<br />

a n a l g e t i k e b i . tkivilis SemTxvevaSi aucilebelia analgetikebis<br />

(acetaminofeni, ibuprofeni) amoyeneba. tkivilis marTva, gansakuTrebiT<br />

<strong>da</strong>avadebis pirvel 24 saaTSi, aucilebelia antibiotikoTerapiis<br />

miuxe<strong>da</strong>vad. tkivilis marTvaSi paracetamols upiratesoba un<strong>da</strong> mieniWos<br />

arasteroiduli anTebis sawinaaRmdego saSualebebTan Se<strong>da</strong>rebiT am<br />

ukanasknelis gverdiTi movlenebis gamo (sarwmunoebis done I). mSoblebs<br />

38


un<strong>da</strong> miewodoT informacia mosalodneli safrTxis Sesaxeb dozis<br />

ga<strong>da</strong>Warbebisas.<br />

y u r i s w v e T e b i<br />

rekomendebulia, rom yvela bavSvSi mwvave otitiT un<strong>da</strong> moxdes<br />

tkivilis Sefaseba <strong>da</strong> tkivilis arsebobis SemTxvevaSi un<strong>da</strong> <strong>da</strong>iniSnos<br />

analgetikebi. un<strong>da</strong> gaviTvaliswinoT, tkivili mwvave otitis dros, rogorc<br />

wesi, TavisiT gaivlis. amitom, aucileblobis SemTxvevaSi efeqturi <strong>da</strong><br />

usafrTxo analgetikebis xelmisawvdomoba ufro mniSvnelovania, vidre is,<br />

Tu romeli medikamenti gamoviyenoT. es preparatebia oraluri wveTebi<br />

(paracetamoli an ibuprofeni) an yuris topikuri wveTebi. pacientebSi,<br />

romlebTanac saeWvoa <strong>da</strong>fis apkis perforacia <strong>da</strong>/an gamonadeni yuri<strong>da</strong>n,<br />

Tavi un<strong>da</strong> avaridoT garegani saSualebebis moxmarebas, radgan maT<br />

gamoyenebas SesaZloa Tan mohyves Zlieri Tavbrusxveva <strong>da</strong> Rebineba.<br />

a n t i b i o t i k e b i .<br />

antibiotikebi gamoyenebuli un<strong>da</strong> iqnes rutinulad 2 wlamde asakis<br />

bavSvebSi an orxrivi otitis dros.<br />

arCevanis preparats warmoadgens amoqsicilini.<br />

Tu amoqsiciliniT 72 saaTiani Terapia uefeqtoa, an Tu pirveli rigis<br />

preparatze aRiniSna alergiuli reaqcia, rekomendebulia<br />

amoqsicilini/klavulinis mJavis an peroraluri cefalosporinebis<br />

gamoyeneba.<br />

Tu simptomebi grZeldeba amoqsicilini/klavulinatis miRebis<br />

Semdegac, an Tu medikamentis peroraluri miReba SeuZlebelia,<br />

mizanSewonilia ceftriaqsonis intramuskularuli ineqciebi 1-3 dRis<br />

ganmavlobaSi.<br />

amoqsiciliniT Terapiis uefeqtobis SemTxvevaSi ar aris<br />

rekomendebuli makrolidebis gamoyeneba.<br />

gaurTulebeli mwvave otitis dros mkurnalobis 5 dRiani kursi<br />

efeqturia. garTulebuli mwvave otitis dros <strong>da</strong> riskis jgufis bavSvebSi<br />

mizanSewonilia 10 dRiani antibiotikoTerapia (rekomen<strong>da</strong>cia A).<br />

mwvave otitis dros antihistaminuri preparatebis <strong>da</strong> dekongestantebis<br />

rutinuli gamoyeneba rekomendebuli ar aris.<br />

Semdgomi <strong>da</strong>kvirveba <strong>da</strong> referali<br />

Tu mdgomareoba ar umjobesdeba, aucilebelia bavSvis ganmeorebiTi<br />

gamokvleva 48-72 saaTis Semdeg.<br />

otolaringologTan referali aucilebelia: Tu <strong>da</strong>ewyo gareTa sasmen<br />

milSi Cirqovani gamonadeni, gansakuTrebiT Tu igi pulsirebad xasiaTs<br />

atarebs; gamoCn<strong>da</strong> iseTi garTulebebi, rogoricaa saxis nervis paralizi an<br />

39


mastoiditi; Tu eqvsi Tvis ganmavlobaSi aRiniSna mwvave otitis sami an<br />

meti epizodi, an oTxi epizodi aRiniSna 12 Tvis ganmavlobaSi; Tu<br />

mkurnalobis <strong>da</strong>mTavrebis Semdeg eWvi gaqvT smenis deficitze (gamoikvlieT<br />

yvela avadmyofi. CurCuli un<strong>da</strong> ismodes <strong>da</strong>axloebiT 6 metrze).<br />

protokolis wyaro. winamdebare protokoli efuZneba saqarTvelos<br />

<strong>respiraciuli</strong> asociaciis “mwvave otitis marTvis gaidlains”.<br />

mwv ave si nusitis mar Tvis al goritmi<br />

mw vave si nusitis diagnostika<br />

pa cienti mw vave mZ ime<br />

im onokompetentur pa cientSi<br />

si nusitiT<br />

bavSvi:<br />

bavSvi <strong>da</strong> mozrdili:<br />

• cxviri<strong>da</strong>n gamonadenis gaxangrZliveba;<br />

• maRali (>39 0 C) an mudmivi<br />

• xveleba dRis saaTebSi;<br />

cxeleba (>3-4 dReze)<br />

• 10-14 dReSi ar aris gaumjobeseba.<br />

• periorbituli SeSupeba<br />

mozrdili:<br />

• 10-14 dReSi ar aris<br />

• Cirqovani gamonadeni cxviri<strong>da</strong>n;<br />

gaumjobeseba<br />

• tkivili ze<strong>da</strong> ybis areSi (gans. calmxrivi);<br />

• saxis/kbilis Zlieri<br />

• cal mxares sinusis mgrZnobeloba;<br />

tkivili<br />

• sawyisi gaumjobesebis Semdeg mdgomareobis<br />

• am simptomebis arsebobisas,<br />

gauareseba;<br />

miuxe<strong>da</strong>vad maTi<br />

• gaumjobesebis ararseboba7-10 dRis Semdeg; ai rCieT erTi<br />

xangrZlivobisa,<br />

ai rCieT<br />

saWiroa<br />

erTi<br />

• sinusis rentgenografia morecidive an qr.<br />

<strong>da</strong>uyovneblivi <strong>da</strong>xmareba<br />

• amoqsicilini:<br />

• amoqsicilini:<br />

sinusitis dros.<br />

sim ptomuri mk urnaloba mozrdilebi 1500<br />

mozrdilebi 3<br />

fiziologiuri xsnaris CawveTeba,<br />

analgetiki/anti-<br />

miRebaze; bavSvebSi: 45 miRebaze;<br />

mg/dReSi 2 an 3<br />

g/dReSi 2 an 3<br />

SeniSvna piretiki, adgilobrivi <strong>da</strong>/an mg/kg/dReSi 2 an 3<br />

bavSvebSi: 90<br />

* p en ic xangrZlivoba oraluri il in ze Wedekongestatebi,<br />

Sm ar< it7-14 i aldReze<br />

er gi a: 7-10 miRebaze dRe (mozrdilebSi) an 10-14 dRe mg/kg/dReSi (bavSvebSi) 2 an gaumjobesebis<br />

• pen icilinze gareSe an ufro met xans miRebaze saSualo simZimis<br />

3<br />

urtikaria (antibiotikebi met anafilaqsia xans Tu ara gaumjobeseba<br />

aris) mwvave gamonayari an <strong>respiraciuli</strong><br />

simptomebi ar aris an WeSmariti<br />

mZime simptomatika, mudmivi • serozul-Cirqovani<br />

pen icilinze<br />

penicilinze efeqturia<br />

miuTuTebs WeSmarit alergiaze.<br />

makulopapuluri<br />

WeSmariti msubuqad infeqciis alergia aris dros Tu agamoxatuli<br />

na<strong>da</strong> mn ezar Si ax-<br />

il inzbaqteriuli e We Sm ar it i sinusitis<br />

al er gi a,<br />

azitromicini an<br />

alergia:*<br />

ar is gamonadeni alergia:* cxviri<strong>da</strong>n <strong>da</strong>/an xvela WeSmariti dRis saaTebSi<br />

pen icdens<br />

cef al os po riprevencias0<br />

ni s d an iS vn am de<br />

klaritromicini<br />

cefalosporini<br />

mii Re T Tu a le4- rg5 oldReSi og is kar on suiq ltna<br />

ac ia<br />

<strong>da</strong>/an<br />

an ifi qr eT re spir ac iu l<br />

fto rqga inumjobeseba, ol ze 1 8 we lzsaWiroa<br />

e me ti romelime mkurnaloba risk-faqtori un<strong>da</strong> saxezea asaki alergologis<br />

2 w-mde, aRzr<strong>da</strong><br />

ganme orebiTi<br />

40<br />

asa ki s pa ci en te bS i<br />

organizebul gagrZeldes koleqtivebSi, myari antibiotikebis konsultacia gamoyeneba<br />

** klavulanis komJavis nsultacia doza ar un<strong>da</strong> gaumjobeseba<br />

bolo gaumjobesebi<strong>da</strong>n<br />

ar aris<br />

3 Tvis manZilze 7 dRe<br />

48-72 saaTSi mxolod mudmivi<br />

gamonadeni ar aris mkurnalobis an morecidive Secvlis infeqcia.<br />

aRematebodes 10mg/kg/dReSi<br />

Cveneba


• ko-amoqsiklavi;<br />

• cefuroqsimi;<br />

• pen icilinze mwv ave otitis WeSmariti mar alergia:* Tvis <strong>respiraciuli</strong> ftorqinolini<br />

18 welze meti algoritmi<br />

asakis pacientebSi<br />

mkurnaloba un<strong>da</strong> gagrZeldes myari gaumjobesebi<strong>da</strong>n 7 dRe<br />

yuris mwvave infeqciis (yuris tkivili, cxeleba) an Sua<br />

yuri<strong>da</strong>n gamonadenis (<strong>da</strong>fis apkis hiperemia) niSnebi <strong>da</strong><br />

simptomebi<br />

mwvave S ua yuris an Teba<br />

1. gamonadenis arseboba (SeiniSneba gasinjvis dros an<br />

dgindeba pnevmaturi otoskopiiT)<br />

<strong>da</strong><br />

2. mwvave infeqciis niSnebi <strong>da</strong> simptomebi (yuris tkivili,<br />

cxeleba)<br />

tkivilis mkurnaloba<br />

risk faqtori: 2 wlamde asaki, bavSvi <strong>da</strong>dis baRSi<br />

an skolaSi, antibiotikis miReba bolo 3 TveSi<br />

Sua yuris anTeba<br />

gamonadeniT<br />

gamonadenis arseboba<br />

(SeiniSneba gasinjvis dros an<br />

dgindeba pnevmaturi<br />

otoskopiiT)<br />

mwvave infeqciis niSnebis <strong>da</strong><br />

simptomebis gareSe.<br />

antibiotiki ar aris naCvenebi,<br />

saWiroa <strong>da</strong>kvirveba 3 Tve<br />

ara<br />

• amoqsicilini:* 45 mg/kg/<br />

dReSi 2-3 miRebaze (Tu 2<br />

welze met asakSi <strong>da</strong>avadeba<br />

mZimed mimdina- reobs, saWiroa<br />

maRali doza - 90 mg/kg/ dReSi<br />

2-3 miRebaze)<br />

• pen icilinze WeSmariti<br />

referalis Cv en eba:<br />

otolaringologTan<br />

alergia:** cefalosporini<br />

• mastoiditis niSnebis arseboba;<br />

dia x<br />

• amoqsicilini:* 90 mg/kg/<br />

dReSi 2-3 miRebaze<br />

• pen icilinze WeSmariti<br />

alergia:**<br />

cefalosporini <strong>da</strong>/an<br />

alergologis<br />

konsultacia<br />

Tu gamonadenis<br />

xangrZlivoba > 3<br />

Tveze - saWiroa<br />

referali<br />

otolaringologTan,<br />

smenis Sefaseba<br />

mkurnaloba grZeldeba;<br />

• Tu simptomebi uaresdeba an ar umjobesdeba 2 dReSi.<br />

ganmeorebiTi konsultacia<br />

saWiroa 4-8 kviris<br />

SeniS vna<br />

*<br />

nev<br />

2 wlamde<br />

rologTan<br />

mkurnalobis xangrZlivoba 10 dRe, Tu 2 welis zemoT (Tu garTuleba ar aris), 5 dRe<br />

**• peni Tu cil gamoixata inz e<br />

Semdeg <strong>da</strong> gauaresebis<br />

aris WeSmar saxis<br />

gaumjobeseba iti nervis alergia: <strong>da</strong>zianebis<br />

2-3 WeSmarit dReSi<br />

simptomebi. alergiaze miuTiTebs urtikaria <strong>da</strong> anafilaqsia<br />

penicilinis SemTxvevaSi<br />

•<br />

audiologiuri mimarT.<br />

amoqsicilini: (mxolod gamonadeni<br />

gamokvleva makulo-papuluri<br />

90 mg/kg/ ar aris dReSi,<br />

saWiroa, gamonayari<br />

mkurnalobis ko-amoqsiklavi<br />

Tu ar miuTiTebs WeSmarit alergiaze. Tu alergia<br />

Secvlis *** 2-3 Cveneba) miRebaze 10 dRe. an : ceftriaqsoni 41<br />

gamoxatulia • cefalosporinis <strong>da</strong>niSvnamde, saWiroa alergologis konsultacia<br />

*** klavulonis kunTebSi <strong>da</strong>avadeba (pacientebSi, grZeldeba 3<br />

doza ar un<strong>da</strong> penicilinebis Tveze met xans<br />

aRematebodes autanlobis <strong>da</strong>/an Tu SeimCneva<br />

10 mg/kg/dReSiSemTxvevaSi).<br />

metyvelebis,<br />

di ax<br />

smenis <strong>da</strong>rRveva.<br />

• pen icilinze WeSmariti alergia** ara

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!