Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Għaliex għandna nużaw l-enerġija b’mod għaqli<br />
Il-pożizzjoni ġeografika tagħha fiċ-ċentru tal-Mediterran tfisser li<br />
fost l-istati membri tal-UE Malta għandha l-aktar<br />
xemx. Għaldaqstant, l-enerġija mix-xemx hija l-aktar tip ta’<br />
enerġija sostenibbli utli għall-gżejjer tagħna, peress li hija kemm<br />
nadifa kif ukoll abbundanti.<br />
Il-popolarità tas-sistemi li jagħtu l-elettriku mix-xemx (sistemi<br />
fotovoltaiċi) u oħrajn li jagħtu l-misħun, ukoll mix-xemx (solar<br />
water heaters) fil-gżejjer Maltin żdiedet f’dawn l-aħħar snin<br />
minħabba tnaqqis fl-ispiża kapitali ta’ dawn is-sistemi, żieda filprezz<br />
tal-elettriku, għotjiet mill-gvern, u iktar kuxjenza ambjentali.<br />
Solar Water Heaters<br />
Is-sistemi ta' Solar Water Heaters (SWH) ilhom jeżistu għal ħafna<br />
snin. Bosta mill-installazzjonijiet domestiċi jinkludu sistema “closecoupled”,<br />
fejn it-tank li fih jinħażen il-misħun jinsab mimdud fuq ilbejt<br />
direttament ‘l fuq mill-panewwijiet li jiġbru s-sħana taxxemx.<br />
Sistemi ta' SWH jipproduċu misħun biżżejjed matul kważi s-<br />
sena kollha.<br />
X’inhuma sistemi fotovoltaiċi<br />
B’sistema li tiġġenera l-enerġija fotovoltaika (PV) is-sid tad-dar<br />
ikun jista’ jipproduċi l-enerġija elettrika kollha jew parti minn dik l-<br />
enerġija li jeħtieġ kuljum, minn fuq il-bejt tiegħu stess. Jista’ wkoll<br />
ipartat l-elettriku żejjed li jkun ġie iġġenerat bi nhar sabiex tintuża<br />
matul il-lejl. Jekk l-impjant jiġġenera biss parti mill-elettriku<br />
meħtieġ mill-familja, il-bqija jittieħed b’mod normali mill-main,<br />
peress li d-dar xorta tibqa' imqabbda mal-main tad-dawl f’kull<br />
ħin. Is-sistema tista' wkoll ikollha backup ta’ batteriji jew<br />
Uninterruptible <strong>Power</strong> Supply (UPS) sabiex fid-dar xorta jkun hemm<br />
kurrent anke meta jinqata’ d-dawl tal-main.<br />
Vantaġġi ta' sistemi ta’ enerġija mix-xemx<br />
• Teknoloġija li ma taħraqx fuel<br />
• Siekta, mingħajr storbju<br />
• Enerġija nadifa<br />
• Relattivament sikura u bla inkwiet<br />
Għaxar pariri biex tagħżel min jistalla l-PVs<br />
1. Skopri x’tip ta’ esperjenza għandhom f’dan ix-xogħol<br />
2. Stħarreġ jekk humiex professjonali<br />
3. Ipprova ikseb xi referenzi pożittivi minn klijenti ta’ qabel<br />
4. Staqsi jekk bi ħsiebhom jagħtu parti mix-xogħol lil ħaddieħor<br />
5. Itlob stima kemm jista’ jkun sħiħa<br />
6. Itlob stima dwar kemm is-sistema ser tiġġenera enerġija<br />
7. Ħu pariri xierqa dwar id-daqs tas-sistema u tikkuntentax b’kit<br />
standard<br />
8. Infurma ruħek fuq l-benefiċċji tal-partijiet differenti tas-sistema<br />
9. Kun żgur li l-kuntrattur tiegħek m’huwiex biss bejjiegħ, iżda<br />
inġinier professjonali<br />
10. Aċċerta ruħek li qabel jibdew jaħdmu jqisu bir-reqqa l-<br />
installazzjoni elettrika tiegħek u l-istruttura tal-bejt<br />
Skemi tal-Iffrankar tal-Enerġija<br />
Il-Gvern bħalissa qed iniedi xi skemi għall-iffrankar talenerġija<br />
bil-għan li jħeġġeġ lin-nies jistallaw sistemi<br />
fotovoltaiċi u solar water heaters. Dawn l-iskemi ser<br />
jirrifondu lill-individwi nefqiet imdaqqsa f’dawn l-oqsma<br />
fil-każ ta’ applikazzjonijiet li jintlaqghu b’suċċess. Għal<br />
aktar informazzjoni ċempel lill-Awtorità Maltija tar-<br />
Riżorsi (MRA) fuq in-numru tat-telefon 2122 0619, jew<br />
ibgħat e-mail lil enquiry@mra.org.<strong>mt</strong>.