Rapport da gestiun e quen 2011
Rapport da gestiun e quen 2011
Rapport da gestiun e quen 2011
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
VISCHNAUNCA TUJETSCH<br />
<strong>Rapport</strong> <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong><br />
e <strong>quen</strong> <strong>2011</strong><br />
www.tujetsch.ch
Cuntegn<br />
<strong>Rapport</strong> annual 4 – 24<br />
Quen annual vischnaunca 25 – 44<br />
Gliesta d’amortisaziun 45<br />
Credits supplementars vischnaunca 46 – 47<br />
Bilanza vischnaunca 48 – 50<br />
Statisticas 51 – 54<br />
Quen annual Bogn Sedrun 55 – 57<br />
Credits supplementars Bogn Sedrun 57<br />
Bilanza Bogn Sedrun 58<br />
Quen annual Tgèsa s. Vigeli 59 – 63<br />
Credits supplementars Tgèsa s. Vigeli 63<br />
Bilanza Tgèsa s. Vigeli 64<br />
<strong>Rapport</strong> <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> 65<br />
<strong>Rapport</strong> <strong>da</strong> revisiun Tgèsa s. Vigeli 66<br />
Autoritads e cumissiuns communalas 67 – 69<br />
Ufficials, funcziunaris e collaboraturs communals 69 – 70<br />
Differentas registraziuns ed informaziuns 71 – 77<br />
3
<strong>Rapport</strong> <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> e <strong>quen</strong> <strong>2011</strong><br />
Prezia<strong>da</strong>s convischinas<br />
Preziai convischins<br />
La colligiaziun dils territoris <strong>da</strong> skis Andermatt – Sedrun<br />
ha fatschentau fermamein la suprastonza communala<br />
duront igl onn <strong>2011</strong>. Dapi igl onn 2005 ei enconu-schent,<br />
ch’igl investur egipzian, Samih Sawiris, vegn a realisar<br />
ad Andermatt in resort <strong>da</strong> turissem. El fratemp ein gia<br />
plirs tschien milliuns francs vegni investai ella cumplexa<br />
planisaziun e realisaziun dils emprems edifecis e baghetgs.<br />
En quei connex ei adina era vegniu discurriu <strong>da</strong><br />
vuler modernisar ed augmentar la valur dils territoris <strong>da</strong><br />
skis Gemsstock, Nätschen e Sedrun Alpsu. A caschun<br />
d’ina seduta dils 16 <strong>da</strong> mars 2006 ei l’emprema ga<strong>da</strong><br />
vegniu informau e discurriu <strong>da</strong> vuler sviluppar e formar<br />
ils territoris <strong>da</strong> skis denter Andermatt e Sedrun. A quella<br />
seduta denter ils representants d’omisduas vischnauncas<br />
e societads <strong>da</strong> pendicularas ei vegniu decidiu<br />
d’introducir il proceder <strong>da</strong>lla planisaziun directiva per<br />
ina futura colligiaziun dils dus territoris <strong>da</strong> skis Andermatt<br />
e Sedrun. En in emprem pass ei lu vegniu elaborau<br />
in schinumnau masterplan sur igl entir intschess.<br />
Suenter in intensiv ed extendiu proceder, el qual ils representants<br />
<strong>da</strong>lla Sedrun Pendicularas SA (SPSA) e <strong>da</strong>lla<br />
vischnaunca Tujetsch ein stai involvai fetg stretg, han<br />
las duas regenzas dils cantuns Uri e Grischun approbau<br />
ils 5 <strong>da</strong> fenadur <strong>2011</strong> las a<strong>da</strong>ttaziuns dil plan directiv<br />
infrastructura <strong>da</strong> skis Val Ursera/Alpsu. Cun quella<br />
decisiun positiva ein ils pertuccai stai en possess<br />
<strong>da</strong>llas cundiziuns necessarias <strong>da</strong>lla planisaziun dil territori<br />
per saver introducir la necessaria procedura <strong>da</strong><br />
concessiun ed approbaziun dils plans. Quella <strong>da</strong>mon<strong>da</strong><br />
ei vegni<strong>da</strong> inoltra<strong>da</strong> silsuenter entras Andermatt Swiss<br />
Alps (ASA) agl uffeci federal <strong>da</strong> traffic (BAV) a Berna, en<br />
substituziun <strong>da</strong>llas duas societads <strong>da</strong> pendicularas <strong>da</strong><br />
Sedrun ed Andermatt. Cun il plan directiv e la procedura<br />
<strong>da</strong> concessiun ed approbaziun dils plans cun in volumen<br />
d’investiziuns <strong>da</strong> sur 200 milliuns francs, vegn la<br />
segirtad <strong>da</strong> planisaziun a liunga vesta per la cuntinuaziun<br />
dil process <strong>da</strong><strong>da</strong>. Ils partenaris cumpigliai (ASA,<br />
SPSA, AGS, cantuns Uri e Grischun) ein secunvegni, <strong>da</strong><br />
realisar en in’emprema etappa in volumen d’investiziuns<br />
<strong>da</strong> rodund 130 milliuns francs e quei prioritar ella colligiaziun<br />
Nätschen-Gütsch sil pass Alpsu sco era investiziuns<br />
absolut necessarias al Gemsstock. Las proximas<br />
investiziuns dueien succeder en etappas ed en rama<br />
dils mieds finanzials recaltgai entras la nova societad.<br />
Parallel tier quei fetg pretensius proceder <strong>da</strong>lla planisaziun<br />
dil territori, han las duas societads <strong>da</strong> pendicularas<br />
SPSA ed AGS, ensemen cun l’ASA, elaborau il plan<br />
d’investiziun ed il plan <strong>da</strong> business. Plinavon han ins era<br />
discussiunau e reglau las <strong>da</strong>mon<strong>da</strong>s pertuccont la<br />
structura, organisaziun e finanziaziun dil project arena<br />
<strong>da</strong> skis Andermatt-Sedrun. Sut il tgamun dil directur<br />
<strong>da</strong>ll’economia publica e cusseglier guvernativ dil cantun<br />
4<br />
Uri, Isidor Baumann, han giu liug ils <strong>da</strong>vos meins intensivas<br />
contractivas denter ils partenaris. En quellas gruppas<br />
<strong>da</strong> lavur ein differents models <strong>da</strong> structura vegni<br />
elaborai, analisai e discussiunai. La finfinala ei la proposta<br />
resp. il model <strong>da</strong> nies president dil cussegl<br />
d’administraziun, dr. Peter Furger, vegnius valetaus sco<br />
varianta la pli praticabla e che anfla plitost in consens<br />
<strong>da</strong> tuts pertuccai. Suenter contractivas intensivas, miniziusas<br />
denton correctas - era denter Peter Furger e<br />
Samih Sawiris persunalmein - han ins la finfinala anflau<br />
ina cunvegnientscha. Quei impurtont e decisiv pass ha<br />
possibilitau a Samih Sawiris d’inoltrar ils 12 resp. ils 26<br />
<strong>da</strong> mars 2012 allas pendicularas <strong>da</strong> Sedrun ed Andermatt<br />
ina ligionta offerta per surprender las aczias <strong>da</strong>llas<br />
duas societads. La decisiun <strong>da</strong> desister sin la maioritad<br />
<strong>da</strong>llas aczias cumpeta ella vischnaunca Tujetsch alla<br />
votaziun all’urna. Quella ei previ<strong>da</strong> igl 1. <strong>da</strong> fenadur<br />
2012. Entochen lu han aunc differentas occurrenzas<br />
d’informaziun per la populaziun liug.<br />
En connex cun la colligiaziun dils territoris <strong>da</strong> skis Andermatt<br />
– Sedrun ei era vegniu instra<strong>da</strong>u ina revisiun<br />
parziala <strong>da</strong>lla planisaziun locala concernent il pass Alpsu.<br />
Quei ei succediu en coordinaziun cun la vischnaunca<br />
Andermatt. La finamira ei <strong>da</strong> crear ina zona per indrezs<br />
turistics. Cun la creaziun <strong>da</strong> quella nova zona<br />
creschan era las schanzas <strong>da</strong> saver mantener la tuor <strong>da</strong><br />
signals. Tala stuess numna<strong>da</strong>mein vegnir demonta<strong>da</strong><br />
entochen igl atun 2012. La numna<strong>da</strong> mi<strong>da</strong><strong>da</strong> <strong>da</strong> zona<br />
sto vegnir sancziuna<strong>da</strong> entras ina votaziun all’urna.<br />
Ils 15 <strong>da</strong> matg <strong>2011</strong> ha il pievel tuatschin approbau la<br />
revisiun parziala <strong>da</strong>lla planisaziun locala e <strong>da</strong>lla lescha<br />
<strong>da</strong> baghegiar en connex cun il Resort Dieni. Ils 29 <strong>da</strong><br />
november <strong>2011</strong> ha la Regenza grischuna approbau la<br />
fatschenta. Las organisaziuns digl ambient han denton<br />
inoltrau protesta encunter la decisiun <strong>da</strong>lla Regenza tier<br />
la dertgira administrativa, aschia che la revisiun ei aunc<br />
buca en vigur. Dapresent prepara la vischnaunca sia<br />
posiziun permauns <strong>da</strong>lla dertgira.<br />
Ils 23 <strong>da</strong> settember <strong>2011</strong> ha la quarta conferenza <strong>da</strong>lla<br />
Regiun San Gottardo giu liug a Sedrun. La colligiaziun<br />
dils territoris <strong>da</strong> skis Andermatt – Sedrun ei sta<strong>da</strong> el<br />
center <strong>da</strong>llas discussiuns. Cun la fin digl onn <strong>2011</strong> ei<br />
l’emprema fasa dil project San Gottardo i<strong>da</strong> a fin. La<br />
cuntinuaziun succe<strong>da</strong> en rama dil program San Gottardo<br />
2020. Quei program promova en rama <strong>da</strong>lla nova<br />
politica regiunala projects che creeschan valur. Muort la<br />
Regiun San Gottardo sa il project <strong>da</strong>lla colligiaziun dils<br />
territoris <strong>da</strong> skis profitar <strong>da</strong> contribuziuns <strong>da</strong>vart dil<br />
maun public.
Raimund Rodewald e Bernhard Russi a caschun <strong>da</strong>lla<br />
conferenza San Gottardo<br />
Sper la colligiaziun dils territoris <strong>da</strong> skis Andermatt –<br />
Sedrun ha ei era <strong>da</strong>u moviment enviers Mustér. Sut il<br />
tgamun <strong>da</strong>llas pendicularas Mustér examinescha ina<br />
gruppa <strong>da</strong> lavur ina colligiaziun naven <strong>da</strong> Sedrun el territori<br />
<strong>da</strong> skis Mustér.<br />
En vesta al grond diember <strong>da</strong> habitaziuns secun<strong>da</strong>ras e<br />
la reducziun <strong>da</strong> letgs en hotels resp. <strong>da</strong> letgs administrai<br />
ha il cantun Grischun decidiu <strong>da</strong> restrenscher la construcziun<br />
<strong>da</strong> habitaziuns secun<strong>da</strong>ras. Sper igl instrument<br />
<strong>da</strong> restrenscher la construcziun era la finamira<br />
<strong>da</strong>d il medem mument examinar instruments <strong>da</strong> promoziun,<br />
cun ils quals il svilup <strong>da</strong>llas destinaziuns turisticas<br />
sco liug <strong>da</strong> habitar e d’economia sa vegnir influenzaus<br />
positivamein. Per quei motiv ha il cantun iniziau projects<br />
<strong>da</strong> pilot en treis destinaziuns turisticas (Davos-Klosters,<br />
Flims-Laax-Falera e Tujetsch-Mustér) cun la finamira <strong>da</strong><br />
segi<strong>da</strong>r cun las vischnauncas <strong>da</strong> sviluppar buns concepts<br />
per la promoziun <strong>da</strong>lla creaziun <strong>da</strong> valur entras la<br />
dimora turistica. Per la destinaziun Tujetsch – Mustér ha<br />
quei process <strong>da</strong> discussiun era giu liug. Ils resultats ein<br />
resumai en in rapport (concept). La finamira suprema<br />
era <strong>da</strong> megliurar la relaziun denter ils letgs caulds (letgs<br />
che creeschan ina gron<strong>da</strong> valur) ed ils letgs freids (letgs<br />
cun ina fleivla creaziun <strong>da</strong> valur) en favur dils letgs<br />
caulds. Questa mi<strong>da</strong><strong>da</strong> dueva influenzar positivamein il<br />
futur svilup <strong>da</strong>lla destinaziun ed augmentar la creaziun<br />
<strong>da</strong> valur ella regiun. Entras l’approbaziun <strong>da</strong>ll’iniziativa<br />
<strong>da</strong>vart las habitaziuns secun<strong>da</strong>ras ei la situaziun semi<strong>da</strong><strong>da</strong><br />
empau. Ussa vala ei <strong>da</strong> giudicar tgei parts dil concept<br />
che san tuttina vegnir nezegia<strong>da</strong>s. En mintgacass<br />
ei la continghentaziun <strong>da</strong>ll’erecziun <strong>da</strong> habitaziuns secun<strong>da</strong>rs,<br />
ch’era ina part dil concept, buca pli evidenta.<br />
Las lavurs vid la via cantunala Garmischeras – Tscheppa<br />
han saviu vegnir termina<strong>da</strong>s. Suenter in intensiv temps<br />
<strong>da</strong> baghegiar cun in ni l’auter impediment <strong>da</strong> traffic dispona<br />
Tujetsch d’in segir access.<br />
In ulteriur tschancun <strong>da</strong>lla via cantunala che caschuna<br />
problems ei tal a S. Bri<strong>da</strong>. Il cantun haveva previu <strong>da</strong> <strong>da</strong>r<br />
5<br />
giu terren alla viafier Matterhorn Gotthard per che lezza<br />
sappi sanar sia lingia (rinforzar mirs) a S. Bri<strong>da</strong>. Cun<br />
quella mesira fuss la via cantunala aunc vegni<strong>da</strong> pli<br />
stretga. Per quei motiv ha la suprastonza communala<br />
fatg opposiziun encunter quell’intenziun. La MGB ha<br />
ussa previu <strong>da</strong>d ir cun sia lingia a S. Bri<strong>da</strong> en in tunnel.<br />
Aschia sa il cantun duvrar il trassé <strong>da</strong>lla viafier per slargiar<br />
la via. Dapresent ei la MGB vid planisar il tunnel. La<br />
realisaziun ei previ<strong>da</strong> ils onns 2016/2017. Il cantun ha<br />
previu el plan <strong>da</strong> vias 2012 – 2015 la planisaziun dil slargiament<br />
<strong>da</strong>lla via cantunala. L’execuziun vegn risguar<strong>da</strong><strong>da</strong><br />
el plan <strong>da</strong> vias 2016 – 2019. Aschia savess la sanaziun<br />
<strong>da</strong>lla via succeder aschispert ch’il tunnel <strong>da</strong>lla viafier<br />
ei realisaus. La primavera 2012 vegn il cantun a<br />
realisar 4 plazs d’untgi<strong>da</strong> per la via a S. Bri<strong>da</strong>. Ei setracta<br />
d’ina mesira provisoria, per la quala la vischnaunca<br />
ha vendiu giu 500 m 2 terren al cantun. Las plazzas<br />
d’untgi<strong>da</strong> san pli tard vegnir utilisa<strong>da</strong>s sco plazzas<br />
d’installaziun tier il slargiament <strong>da</strong>lla via.<br />
La MGB preve<strong>da</strong> <strong>da</strong> megliurar l’infrastructura <strong>da</strong>lla staziun<br />
Sedrun. Surtut il sistem <strong>da</strong> cargar ils autos duei<br />
vegnir a<strong>da</strong>ttaus. En quei connex vala ei era <strong>da</strong> reglar<br />
<strong>da</strong>niev la situaziun dils parcadis e <strong>da</strong> sanar la via <strong>da</strong>lla<br />
staziun. Per quei motiv sto vegnir instra<strong>da</strong>u ina procedura<br />
<strong>da</strong> perimeter. Quei vegn a succeder el decuors digl<br />
onn 2012.<br />
Igl onn 2012 ha la populaziun <strong>da</strong> Tujetsch <strong>da</strong> prender<br />
impurtontas decisiuns, decisiuns centralas concernent<br />
igl avegnir <strong>da</strong> nossa vischnaunca. Senza Vies sustegn e<br />
Vossa confidonza vegn ei buca ad esser pusseivel <strong>da</strong><br />
contonscher las empermettentas finamiras.<br />
El num <strong>da</strong>lla suprastonza communala engraziel jeu cordialmein<br />
a tuttas vischinas e tuts vischins per la confidonza<br />
ed il sustegn.<br />
Pancrazi Berther, president communal
Activitad politica<br />
Autoritads communalas<br />
Votaziun all’urna<br />
Igl onn <strong>2011</strong> ha la populaziun <strong>da</strong> Tujetsch giu <strong>da</strong> decider<br />
<strong>da</strong>vart duas fatschentas all’urna.<br />
Ils 13 <strong>da</strong> fevrer <strong>2011</strong> ei la revisiun parziala <strong>da</strong>lla planisaziun<br />
locala concernent il lag a Claus Surrein vegni<strong>da</strong> approba<strong>da</strong><br />
cun 330 encunter 130 vuschs. La revisiun parziala <strong>da</strong>lla<br />
planisaziun locala e <strong>da</strong>lla lescha <strong>da</strong> baghegiar en connex<br />
cun il Resort Dieni ei vegni<strong>da</strong> approba<strong>da</strong> ils 15 <strong>da</strong> matg<br />
<strong>2011</strong> cun 232 encunter 205 vuschs.<br />
Plinavon han las elecziuns communalas per il trienni <strong>2011</strong>-<br />
2014 giu liug ils 17 d’avrel <strong>2011</strong>. Ei ha valiu d’eleger ils commembers<br />
<strong>da</strong>llas suandontas autoritads:<br />
- president communal<br />
- suprastonza communala<br />
- cumissiun <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong><br />
- cussegl <strong>da</strong> vischnaunca<br />
- cussegl <strong>da</strong> scola<br />
- cussegl d’administraziun energia alpina<br />
La cumposiziun dils gremis per igl 1. <strong>da</strong> fenadur <strong>2011</strong> ei<br />
veseivla ella <strong>da</strong>vosa part <strong>da</strong> quest rapport.<br />
Radunonza <strong>da</strong> vischnaunca<br />
Igl onn <strong>2011</strong> ha giu liug ina radunonza <strong>da</strong> vischnaunca.<br />
Ils 9 <strong>da</strong> december <strong>2011</strong> ei il preventiv 2012 vegnius approbaus.<br />
Plinavon ein iIs/las collaboratur(a)s communal(a)s<br />
che han saviu cumplenir in giubileum <strong>da</strong> survetsch tier<br />
la vischnaunca ni che han contonschiu la vegliadetgna<br />
<strong>da</strong> pensiun vegni honorai.<br />
Giubileum <strong>da</strong> survetsch:<br />
Marcus Bearth, scolast primar, 35 onns<br />
Tarcisi Decurtins, Bogn Sedrun, 30 onns<br />
Gurdin Monn, gruppa communala, 25 onns<br />
Rita Venzin, Tgèsa s. Vigeli, 15 onns<br />
Pensiun:<br />
Ciril Monn, scolast primar<br />
Benedetg Hendry, gruppa communala<br />
Vigeli Schmid, Bogn Sedrun<br />
Barla Monego, Museum La Truaisch<br />
Luzia Giossi, Tgèsa s. Vigeli<br />
Cun la fin zercladur <strong>2011</strong> ei la perio<strong>da</strong> d’uffeci 2008-<br />
<strong>2011</strong> i<strong>da</strong> a fin. Plirs ufficials han abdicau lur uffeci. Per<br />
la lavur presta<strong>da</strong> ha la vischnaunca engraziau entras<br />
sur<strong>da</strong>r in pign present. Ei setracta <strong>da</strong>llas suandontas<br />
persunas:<br />
Barla Berther-Tuor, suppleanta cumissiun <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong><br />
Ursin Berther, suppleant cumissiun <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong><br />
Sonja Decurtins, cussegl <strong>da</strong> scola<br />
Monika Flury, cussegl <strong>da</strong> scola<br />
Samuel Giossi, cussegl <strong>da</strong> vischnaunca<br />
Marlies Levy, cussegl <strong>da</strong> vischnaunca<br />
Marcel Soliva, cussegl <strong>da</strong> vischnaunca<br />
6<br />
Manuela Steffen, cussegl <strong>da</strong> vischnaunca<br />
Franz Decurtins, suppleant cussegl <strong>da</strong> vischnaunca<br />
Bruno Pfiffner, cumissiun <strong>da</strong> baghegiar<br />
Madlen Berther, cumissiun Tgèsa s. Vigeli<br />
Vigeli Jacomet, cumissiun <strong>da</strong> verificaziun<br />
Monika Berther-Sommer, cumissiun <strong>da</strong> prevenziun<br />
Curdin Brugger, cumissiun <strong>da</strong> prevenziun<br />
René Epp, cumissiun <strong>da</strong> prevenziun<br />
Monika Flury, cumissiun <strong>da</strong> prevenziun<br />
Dr. med. Andreas Fischbacher, cumissiun <strong>da</strong> prevenziun<br />
Katja Maissen, cumissiun <strong>da</strong> prevenziun<br />
Romana Deragisch, delegaziun casa <strong>da</strong> tgira Sursassiala<br />
Erica Tuor, delegaziun casa <strong>da</strong> tgira Sursassiala<br />
Luzia Giossi, delegaziun Spitex Cadi<br />
Benedetg Hendry, delegaziun Spitex Cadi<br />
Alfons Demund, desinfectader communal<br />
A tut ils ufficials ch’ein s’engaschai en favur <strong>da</strong>lla<br />
vischnaunca admettein in cordial engraziament.<br />
Cussegl <strong>da</strong> vischnaunca<br />
Igl onn <strong>2011</strong> ha il cussegl <strong>da</strong> vischnaunca salvau otg<br />
sedutas. El ha decidiu <strong>da</strong>vart las suandontas fatschentas:<br />
- Revisiun parziala <strong>da</strong>lla planisaziun locala – Lag Claus<br />
Surrein<br />
- Aboliziun dil reglament d’energia<br />
- Revisiun parziala <strong>da</strong>lla planisaziun locala e <strong>da</strong>lla lescha<br />
<strong>da</strong> baghegiar<br />
- Resort Dieni<br />
- Quen 2010<br />
- Prolungaziun dil contract <strong>da</strong> dretg <strong>da</strong> baghegiar cun<br />
la Strabag AG<br />
- Elecziun dil biro dil cussegl <strong>da</strong> vischnaunca<br />
- Elecziun <strong>da</strong>llas cumissiuns permanentas per il trienni<br />
<strong>2011</strong>-2014<br />
- Elecziun dil vicepresident communal<br />
- Preventiv 2012<br />
- Postulat cusseglier Diego Curschellas: «Instra<strong>da</strong>r in process<br />
per elavurar in maletg empalont per la vischnaunca<br />
Tujetsch«<br />
- Explotaziun <strong>da</strong> glera e deponia per material <strong>da</strong> scavament<br />
Val <strong>da</strong> Claus<br />
- Decisiun <strong>da</strong> principi e credit <strong>da</strong> frs. 130’000.00<br />
- Dretg <strong>da</strong> baghegiar per il Lag Claus Surrein<br />
Plinavon ei il cussegl <strong>da</strong> vischnaunca vegnius orientaus<br />
<strong>da</strong>vart ils suandonts fatgs:<br />
- Informaziun generala <strong>da</strong>vart las perspectivas turisticas<br />
- <strong>Rapport</strong> intermediar <strong>da</strong>vart il project Tgina dil Rein<br />
Suprastonza communala<br />
La suprastonza communala ha salvau 26 sedutas duront<br />
igl onn <strong>2011</strong>.<br />
Direcziun communala<br />
La direcziun communala ha salvau 43 sedutas duront<br />
igl onn <strong>2011</strong>.
Departament administraziun e finanzas<br />
Administraziun<br />
President communal<br />
Pancrazi Berther<br />
Administraziun communala<br />
L’administraziun communala ei il center <strong>da</strong> survetsch <strong>da</strong><br />
nossa vischnaunca. Las collaboraturas ed ils collaboraturs<br />
sestentan di per di <strong>da</strong> porscher alla populaziun in<br />
bien survetsch e <strong>da</strong>d exequir professiunalmein las lavurs<br />
els differents secturs.<br />
Adina puspei ei l’administraziun confrunta<strong>da</strong> cun mi<strong>da</strong><strong>da</strong>s.<br />
Aschia sa per exempel il passaport Svizzer <strong>da</strong>pi il<br />
mars 2010 buca pli vegnir duman<strong>da</strong>us tier l’administraziun<br />
communala mobein mo pli tier ils centers <strong>da</strong><br />
documents d’identitad cantunals.<br />
Tenor la lescha <strong>da</strong>vart ils documents d’identitad astgassen<br />
era cartas d’identitad buca pli vegnir exequi<strong>da</strong>s <strong>da</strong>llas<br />
vischnauncas, mobein mo tier ils centers <strong>da</strong> documents<br />
d’identitad, naven <strong>da</strong>ll’entschatta <strong>da</strong> mars 2012.<br />
Encunter quei fatg ei vegniu fatg opposiziun e la legislaziun<br />
ei vegni<strong>da</strong> a<strong>da</strong>tta<strong>da</strong>. Aschia vegn ei vinavon ad esser<br />
pusseivel d’empustar cartas d’identitad tier las vischnauncas<br />
naven dil mars 2012.<br />
Sco nova emprendista tier l’administraziun communala<br />
ei Annatina Petschen <strong>da</strong> Mustér vegni<strong>da</strong> engascha<strong>da</strong>.<br />
Ella vegn ad entscheiver igl emprendissadi l’entschatta<br />
uost 2012.<br />
Archiv communal<br />
Oz dumbra igl archiv 1300 scatlas che cuntegnan tuttas<br />
actas ed ensiaran la part essenziala digl archiv suenter<br />
1800. Igl archiv avon 1800 dumbra sulettamein duas<br />
scatlas culs propi vegls documents. La retscha <strong>da</strong> cudischs<br />
che pertuccan l’administraziun <strong>da</strong>lla vischnaunca<br />
cumpeglia 620 tocs. La biblioteca cun la gron<strong>da</strong> part<br />
cudischs sur <strong>da</strong>lla Val Tujetsch, <strong>da</strong>lla regiun e dil Grischun,<br />
dumbra la biala summa <strong>da</strong> 525 cudischs. Vitier<br />
quei vegnan aunc entginas bibliotecas cun ina gron<strong>da</strong><br />
retscha <strong>da</strong> cudischs romontschs.<br />
7<br />
La retscha <strong>da</strong> cudischs ei el decuors digl onn <strong>2011</strong> vegni<strong>da</strong><br />
cumpletta<strong>da</strong> cullas suandontas ovras:<br />
- Die Berther der Landschaft Disentis im Spiegel der<br />
Heraldik Lan<strong>da</strong>mann, Landrichter, Commissari und Podestà<br />
d’Aluis Maissen, Rabius - Na, na, anora mass ju<br />
per de biè bétga plé Emigraziun tuatschina - Brevs ord<br />
l’America Tarcisi Hendry – <strong>2011</strong> - Hainz-Manhart-Hartl-<br />
Wenzin (Venzin)-Spiegler Familienbuch - <strong>2011</strong> <strong>da</strong> Josef<br />
Hainz - NEAT – Mineralien Kristall-Schätze tief im Berg<br />
<strong>da</strong> Peter Amacher e Thomas Schüpbach – <strong>2011</strong> - Il<br />
mund sutsura - Die Welt steht Kopf Deutsch, Sursilvan<br />
– d’Ivo Berther <strong>2011</strong><br />
La gron<strong>da</strong> carschen ei secapescha sefatga els secturs<br />
dil <strong>quen</strong> communal e <strong>da</strong>lla taglia. Legreivalmein ha era<br />
uonn il sectur cultura e documentaziun <strong>da</strong>lla val retschiert<br />
material. Aschia han ils artavels <strong>da</strong> Nazi Beer, Gion<strong>da</strong>,<br />
sur<strong>da</strong>u entgins albums <strong>da</strong> fotos cun ina gron<strong>da</strong> retscha<br />
<strong>da</strong> dias. Entras la rimna<strong>da</strong> <strong>da</strong> fotos per l’exposiziun<br />
«Nossa scola« el museum la Truaisch, ha era quella<br />
sparta giu ina biala carschen. Pliras vischinas e plirs<br />
vischins han <strong>da</strong>novamein sur<strong>da</strong>u material agl archiv.<br />
Bugen admettein in engraziament a tals e talas che han<br />
sur<strong>da</strong>u custeivel material. Mintga, magari la pli sempla<br />
notizia, sa esser in di d’engrau. Perquei clamein <strong>da</strong>novamein<br />
tier a tuts vischins ed a tuttas vischinas tuatschinas<br />
en ed ord la val: Buca sdermenei veglias scartiras,<br />
brevs, fotos e cudischs ellas miar<strong>da</strong>s. Surdei pli<br />
bugen agl archiv communal.<br />
AlpTransit<br />
Suenter la <strong>da</strong>vosa perforaziun ils 23 <strong>da</strong> mars <strong>2011</strong> ein<br />
las activitads a Sedrun seconcentra<strong>da</strong>s sin las lavurs<br />
egl intern dil tunel. Duront las lavurs <strong>da</strong> betunar eis ei<br />
vegniu duvrau entochen 650 m3 betun per di.<br />
La stad <strong>2011</strong> ha la deponia a Claus Surrein saviu vegnir<br />
termina<strong>da</strong>. Rodund 400’000 tonas material ein deponi<strong>da</strong>s<br />
leu. En rama <strong>da</strong>llas lavurs <strong>da</strong> renaturalisaziun ha la<br />
vischnaunca saviu profitar <strong>da</strong> certas lavurs <strong>da</strong>ll’ATG per<br />
realisar il lag.<br />
L’ATG ha inoltrau agl uffeci <strong>da</strong> traffic federal il dossier<br />
per l’a<strong>da</strong>ttaziun dils plans. Quel cumpeglia era la dislocaziun<br />
<strong>da</strong>lla lingia <strong>da</strong> tensiun aulta giul Drun. Igl uffeci<br />
ha approbau ils plans, aschia che la dislocaziun <strong>da</strong>lla<br />
lingia sa vegnir exequi<strong>da</strong> el decuors digl onn 2012.<br />
Las lavurs preparatorias per la renaturalisaziun dil<br />
plazzal <strong>da</strong> lavur succe<strong>da</strong>n entochen il <strong>da</strong>vos digl onn<br />
2012. En rama <strong>da</strong> quella procedura vegn la vischnaunca<br />
a plazzar ses giavischs. Il cussegl <strong>da</strong> vischnaunca ha<br />
gia concediu in credit per far ils sclariments necessaris<br />
per in implont <strong>da</strong> sablun e glera.
Finanzas<br />
Quen <strong>2011</strong><br />
Quen current<br />
Il <strong>quen</strong> current siara cun expensas totalas <strong>da</strong> frs.<br />
12’019’872.96 (onn vargau frs. 13’007’262.53) ed entra<strong>da</strong>s<br />
totalas <strong>da</strong> frs. 12’085’542.78 (onn vargau frs.<br />
13’123’041.86). Aschia seresulta in surpli d’entra<strong>da</strong>s <strong>da</strong><br />
frs. 65’669.82 (onn vargau frs. 115’779.33.). Il <strong>quen</strong> cuntegn<br />
amortisaziuns <strong>da</strong>lla facultad finanziala ed administrativa<br />
egl import <strong>da</strong> frs. 2’424’645.90 (onn vargau<br />
frs. 3’537’719.85).<br />
Las amortisaziuns ordinarias <strong>da</strong>lla facultad administrativa<br />
previ<strong>da</strong>s tenor il regulativ pil menaschi finanzial e<br />
las amortisaziuns supplementaras figuravan el preventiv<br />
cun frs. 395’500.00. Plinavon era ei previu d’accumular<br />
ina reserva per la prefinanziaziun <strong>da</strong>lla Tgèsa s. Vigeli<br />
cun frs. 500’000.00. La suprastonza communala ha decidiu<br />
d’amortisar supplementarmein la facultad administrativa<br />
per frs. 1’082’114.00 ed augmentar la reserva<br />
per la prefinanziaziun <strong>da</strong>lla Tgèsa s. Vigeli cun in import<br />
supplementar <strong>da</strong> frs. 650’000.00. Il «cash flow» (gudogn<br />
avon las amortisaziuns e la reserva per la prefinanziaziun<br />
<strong>da</strong>lla Tgèsa s. Vigeli) dil <strong>quen</strong> current munta a total frs.<br />
2’490’315.72 (onn vargau frs. 3’653’499.18).<br />
Quen d’investiziun<br />
Il <strong>quen</strong> d’investiziun <strong>da</strong>lla facultad administrativa cuntegn<br />
expensas per investiziuns egl import <strong>da</strong> frs.<br />
2’465’620.43 (onn vargau frs. 2’840’725.88) ed entra<strong>da</strong>s<br />
<strong>da</strong> subvenziuns e contribuziuns <strong>da</strong> frs. 1’749’170.30<br />
(onn vargau 1’370’652.18.) aschia ch’ei seresulta investiziuns<br />
nettas <strong>da</strong> frs. 716’450.13.<br />
Il <strong>quen</strong> d’investiziun <strong>da</strong>lla facultad finanziala cuntegn<br />
entra<strong>da</strong>s <strong>da</strong> frs. 183’453.00.<br />
Las investiziuns nettas <strong>da</strong>lla facultad administrativa egl<br />
import <strong>da</strong> frs. 716’450.13 han saviu vegnir curcla<strong>da</strong>s<br />
cumpleinamein cun agens mettels ed igl ei seresultau in<br />
avanzament <strong>da</strong> finanziaziun <strong>da</strong> frs. 623’865.59.<br />
Muort in ulteriur bien resultat han tuttas investiziuns digl<br />
onn <strong>2011</strong> – inclus las investiziuns pil Lag Claus Surrein<br />
ch’eran buca cunteni<strong>da</strong>s el preventiv <strong>2011</strong> - saviu vegnir<br />
amortisa<strong>da</strong>s. Ella bilanza figurescha sut la sparta facultad<br />
administrativa aunc in import <strong>da</strong> frs. 750’177.45.<br />
Tier quella facultad aunc buca amortisa<strong>da</strong> setracta ei<br />
per part <strong>da</strong> menaschis accessoris e <strong>da</strong> projects forestals<br />
che vegnan per part curclai cun subvenziuns pendentas.<br />
Per la sanaziun <strong>da</strong>lla via <strong>da</strong> quartier e <strong>da</strong>lla via<br />
<strong>da</strong> megliuraziun Valtgeva egl import <strong>da</strong> frs. 305’204.05<br />
ein las lavurs per part sur<strong>da</strong><strong>da</strong>s, denton ord differentas<br />
raschuns aunc buca vegni<strong>da</strong>s realisa<strong>da</strong>s el decuors digl<br />
8<br />
onn <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> <strong>2011</strong>. Per ch’il credit concedius crodi<br />
buca, ein ils imports che figureschan ella bilanza vegni<br />
cudischai transitoric.<br />
Sin fun<strong>da</strong>ment <strong>da</strong>llas suranumna<strong>da</strong>s explicaziuns astga<br />
ei legreivlamein vegnir rapportau che la vischnaunca <strong>da</strong><br />
Tujetsch ha muort ils buns resultats dil <strong>da</strong>vos decenni<br />
saviu scriver giu l’entira facultad administrativa per ils<br />
31-12-<strong>2011</strong> sin frs. 1.00.<br />
Facit<br />
Schegie ch’il »cash flow» (gudogn avon las amortisaziuns<br />
e la reserva per la prefinanziaziun <strong>da</strong>lla Tgèsa s. Vigeli)<br />
ei cur<strong>da</strong>us ora per frs. 1’163’183.46 pli bass ch’igl onn<br />
2010, ei il resultat oreifers. Tonaton astga quei bien resultat<br />
buca schar tschorventar, ch’ils onns grass <strong>da</strong>lla<br />
vischnaunca van alla fin.<br />
Preventiv <strong>2011</strong><br />
Il <strong>quen</strong> <strong>da</strong> menaschi prevedeva entra<strong>da</strong>s <strong>da</strong> frs.<br />
10’567’298.00 ed expensas <strong>da</strong> frs. 10’587’005.00. Aschia<br />
deva ei in surpli d’entra<strong>da</strong>s <strong>da</strong> frs. 19’707.00<br />
Il <strong>quen</strong> d’investiziun calculava cun expensas bruttas <strong>da</strong><br />
frs. 2’071’000.00. Suenter haver risguar<strong>da</strong>u las contribuziuns<br />
e subvenziuns <strong>da</strong> frs. 1’241’540.00 seresultavan<br />
investiziuns nettas <strong>da</strong> frs. 829’460.00.<br />
Il gudogn avon las deducziuns (cash flow) muntava frs.<br />
415’207.00 aschia ch’ei deva in deficit <strong>da</strong> finanziaziun <strong>da</strong><br />
frs. 414’253.00.
Departament baghegiar, forestalesser<br />
ed ambient<br />
Baghegiar<br />
Vicepresident<br />
André Schmid<br />
Uffeci <strong>da</strong> baghegiar<br />
Dapi ils 4 <strong>da</strong> matg 2008 ei la nova lescha <strong>da</strong> baghegiar<br />
en vigur. La vischnaunca ei sedrizza<strong>da</strong> suenter la lescha<br />
<strong>da</strong> muster dil cantun, aschia ch’ina harmonisaziun ei<br />
succedi<strong>da</strong> eifer il cantun e cunzun visavi la vischnaunca<br />
<strong>da</strong> Mustér. Las experientschas <strong>da</strong>pi l’introducziun ein<br />
sta<strong>da</strong>s trasatras positivas. Sco tier mintga lescha drova<br />
ei in temps d’applicaziun per saver giudicar giudlunder.<br />
Igl ei semussau che nossa nova lescha cuntegn era certas<br />
munconzas, las qualas ins vul megliurar tier ina proxima<br />
revisiun parziala <strong>da</strong>lla lescha <strong>da</strong> baghegiar.<br />
Ulteriuramein essan nus vidlunder <strong>da</strong> far entginas<br />
ponderaziuns pervia <strong>da</strong>lla lescha d’avertura <strong>da</strong> nossa<br />
vischnaunca. Era cheu eis ei semussau ch’entginas<br />
a<strong>da</strong>ttaziuns fussen avantagiusas. Differents sclariments<br />
giuridics han mussau ch’ina revisiun <strong>da</strong>lla lescha d’avertura<br />
basegna probablamein era ina mi<strong>da</strong><strong>da</strong> <strong>da</strong> sistem. Tenor la<br />
lescha surordina<strong>da</strong> sto il principi dil caschunader adina<br />
vegnir applicaus. La vischnaunca vegn a cuntinuar cun las<br />
preparativas per ina revisiun <strong>da</strong> tala lescha.<br />
Igl onn passau ei l’activitad sil sectur <strong>da</strong> baghegiar <strong>da</strong>novamein<br />
sta<strong>da</strong> fetg gron<strong>da</strong>. Sper ils objects ordinaris<br />
ein cunzun <strong>da</strong> menziunar il plazzal <strong>da</strong>lla NEAT e la sanaziun<br />
<strong>da</strong>lla via cantunala Garmischeras/La Tscheppa, la<br />
quala ha saviu vegnir termina<strong>da</strong> suenter in cuort temps<br />
<strong>da</strong> treis onns. En vischnaunca eis ei vegniu construiu<br />
buca meins che siat casas novas. Ultra <strong>da</strong> quei ha ei<br />
<strong>da</strong>u numerusas engron<strong>da</strong>ziuns, mi<strong>da</strong><strong>da</strong>s ni era lavurs<br />
pli pintgas vid baghetgs existents. La cumissiun <strong>da</strong><br />
baghegiar ha giu 18 sedutas e ha tractau en tut rodund<br />
80 <strong>da</strong>mon<strong>da</strong>s, pre<strong>da</strong>mon<strong>da</strong>s ni fatgs <strong>da</strong> baghegiar. Il<br />
departament <strong>da</strong> baghegiar ha lubiu 41 annunzias <strong>da</strong><br />
baghegiar. Dalla suprastonza communala ein 64 lubientschas<br />
<strong>da</strong> baghegiar vegni<strong>da</strong>s concedi<strong>da</strong>s.<br />
Polizia <strong>da</strong> fiug Sursassiala<br />
El decuors digl onn <strong>2011</strong> ha la polizia <strong>da</strong> fiug Sursassiala<br />
<strong>da</strong>u las suandontas lubientschas <strong>da</strong> fiug: 62 per novs<br />
objects e sanaziuns, 52 pegnas scalegl e cheminées, 1<br />
9<br />
scal<strong>da</strong>ment central, 13 pumpas <strong>da</strong> calira, 2 installaziuns<br />
<strong>da</strong> gas.<br />
Tenor art. 10 <strong>da</strong>lla nova lescha <strong>da</strong> fiug cantunala digl 1.<br />
<strong>da</strong> schaner <strong>2011</strong>, ein las vischnauncas obliga<strong>da</strong>s <strong>da</strong><br />
controllar periodicamein tenor turnus ils objects: Pigl<br />
onn vargau ei quei stau 246 controllas periodicas. Plinavon<br />
havein nus fatg inspecziuns tier 153 edifecis, q.v.d.<br />
collau<strong>da</strong>ziuns, controllas sil baghetg e controllas supplementaras.<br />
Ils cuosts totals digl uffeci muntan a frs. 48’553.00 (frs.<br />
49’105.00). Per las lubientschas ei vegniu incassau frs.<br />
13’615.00 (frs. 10’028.00). Dils cuosts restonts <strong>da</strong> frs.<br />
38’938.00 (frs. 43’077.00) surpren la vischnaunca <strong>da</strong> Tujetsch<br />
frs. 17’559.00 (frs. 19’080.50).<br />
Igl onn <strong>2011</strong> eran 1823 (1814) baghetgs sin territori <strong>da</strong>lla<br />
vischnaunca <strong>da</strong> Tujetsch schazegiai tier l’ Assicuranza<br />
<strong>da</strong> baghetgs dil Grischun (GVG) per ina valeta <strong>da</strong> frs.<br />
837’252’400.00<br />
Baghetg <strong>da</strong> scola Sedrun<br />
Igl onn vargau havein nus saviu cuntinuar cun nies concept<br />
per la sanaziun <strong>da</strong>lla casa <strong>da</strong> scola a Sedrun. Las<br />
duschas <strong>da</strong>lla sala <strong>da</strong> gimnastica ein vegni<strong>da</strong>s sana<strong>da</strong>s.<br />
Il giavisch d’ina sanaziun era gia <strong>da</strong>ditg plazzaus<br />
ed ina megliur era veramein necessaria. Las novas lingias<br />
d’aua, ils novs indrezs <strong>da</strong> duscha e las novas plattas<br />
portan in grond augment <strong>da</strong> qualitad. Cunzun las<br />
uniuns <strong>da</strong> sport san ussa senezegiar <strong>da</strong>llas novas<br />
duschas. Damai ch’igl ei vegniu fatg ina sparti<strong>da</strong> san<br />
ussa era umens e dunnas nezegiar il medem mument<br />
quellas installaziuns sanitaras.<br />
Novas duschas en casa <strong>da</strong> scola Sedrun<br />
Plaz Cadruvi<br />
En collaboraziun cun la Pleiv Tujetsch ha la vischnaunca<br />
realisau ina sanaziun totala dil plaz Cadruvi. Il medem<br />
mument ha la pleiv sanau igl access ed il plaz avon baselgia.<br />
Las lavurs finalas ein succedi<strong>da</strong>s la primavera
<strong>2011</strong>. Il plaz Cadruvi cun igl access tier la baselgia fan<br />
ussa ina biala pareta ed augmentan aschia la qualitad<br />
dil liug <strong>da</strong> sentupa<strong>da</strong>. Proximamein duei ina tabla<br />
d’informaziun vegnir monta<strong>da</strong> cun informaziuns sur <strong>da</strong>lla<br />
munta<strong>da</strong> dil plaz Cadruvi.<br />
Plaz Cadruvi en niev manti<br />
Stra<strong>da</strong>lesser e traffic<br />
La gron<strong>da</strong> reit <strong>da</strong> vias <strong>da</strong> quartier (rodund 12 km), <strong>da</strong><br />
sen<strong>da</strong>s els habitadis e <strong>da</strong> vias <strong>da</strong> megliuraziun (rodund<br />
40 km) preten<strong>da</strong>n aults cuosts el manteniment e la segirtad.<br />
Cunzun la dismessa <strong>da</strong> neiv ei fetg pretensiusa.<br />
La vischnaunca ha per intent <strong>da</strong> mantener las vias <strong>da</strong><br />
colligiaziun en in bien stan e vegn persuenter ad augmentar<br />
las investiziuns el manteniment.<br />
Plinavon vulein nus vinavon promover in bi maletg dils<br />
vitgs cun tener schuber las vias, segar ils plazs publics,<br />
plazzar flurs e far remaduras. Nossa vischnaunca viva<br />
principalmein dil turissem. Nos hosps, denton era nus<br />
tuts, duein sesentir bein e haver plascher <strong>da</strong> bials vitgs<br />
muntagnards.<br />
Forestalesser<br />
Persunal<br />
Muort il vast program <strong>da</strong> lavur ha igl uffeci forestal saviu<br />
occupar duront il temps <strong>da</strong> stad 11 persunas. Martin<br />
Hinnen ha terminau la fin <strong>da</strong> fenadur siu <strong>da</strong>vos praticum<br />
duront sia scolaziun sco selvicultur tier nies uffeci ed il<br />
settember ha el retschiert suenter haver dumignau ils<br />
examens finals cun success il diplom <strong>da</strong> selvicultur.<br />
Raccolta <strong>da</strong> lenna<br />
El decuors <strong>da</strong>lla stad e primavera ei vegniu pinau la suandonta<br />
lenna:<br />
Utilisaziuns sfurza<strong>da</strong>s 324 m³<br />
Tagl lenna Mises Pign 671 m³<br />
Tagl lenna Val Gierm 736 m³<br />
Tgira Selva 174 m³<br />
Total 1’905 m³<br />
10<br />
Sper ils tagls annuals ei era vegniu tgirau differentas<br />
surfatschas <strong>da</strong> nossas plontaziuns. Tala tgira ei indispensabla<br />
per obtener uauls stabils che adempleschan<br />
lur funcziun <strong>da</strong> schurmetg.<br />
Custeri/Spinatscha 3.5 ha<br />
Selva/Pastg 1.2 ha<br />
Selva-Tschamut (sur via cantunala) 1.1 ha<br />
Val Gierm, november <strong>2011</strong><br />
Projects forestals<br />
L’On<strong>da</strong>dusa II<br />
En la tiarza etappa dil project l’On<strong>da</strong>dusa II ei vegniu<br />
construiu 154 m rempars permanents. La gruppa forestala<br />
ha eregiu 128 m rempars temporars ord lenn castagner,<br />
dislocau il tuorn <strong>da</strong> suga a distanza liunga e<br />
plantau 800 plontinas pegn sin la surfatscha <strong>da</strong>llas lavineras<br />
lenn. Ils cuosts totals dil project l’On<strong>da</strong>dusa II<br />
<strong>2011</strong> muntan a frs. 411’639.00.<br />
Lavineras lenn l’On<strong>da</strong>dusa<br />
Plauncas Niregl<br />
Suenter in temps <strong>da</strong> 6 onns <strong>da</strong>pi ch’il project <strong>da</strong> rempars<br />
e plontaziun ei vegnius instra<strong>da</strong>us ha l’emprema
etappa saviu vegnir realisa<strong>da</strong> la primavera tenor program.<br />
En collaboraziun cun ina firma privata ha la gruppa<br />
forestala construiu 128 m rempars grischun e 100<br />
bucs <strong>da</strong> lenn. Il sistem <strong>da</strong> lavineras rempar grischun ei<br />
ina cumbinaziun denter il rempar <strong>da</strong> fier e quel <strong>da</strong> lenn.<br />
Tal vegn eregius leu, nua ch’igl uaul sa buca surprender<br />
pli tard cumpleinamein la funcziun <strong>da</strong> schurmetg. Ils<br />
cuosts occurri per il project Plauncas Niregl muntan a<br />
frs. 187’251.00.<br />
Lavineras Plauncas Niregl<br />
Sanaziun via d’uaul Cungieri<br />
La via d’uaul Cungieri ei vegni<strong>da</strong> baghegia<strong>da</strong> igl onn<br />
1990 suenter igl orcan »Vivian» per saver menar a val la<br />
lenna derschi<strong>da</strong>. Ussa vegn la via duvra<strong>da</strong> per la tgira<br />
digl uaul Stgir e las plontaziuns. Muort il grond diever<br />
<strong>da</strong>lla via <strong>da</strong> pli baul era quella isa<strong>da</strong> pulitamein aschia<br />
ch’ina sanaziun <strong>da</strong>lla cuvri<strong>da</strong> sco era <strong>da</strong>llas drenaschas<br />
ei sta<strong>da</strong> indispensabla. En connex cun la sanaziun ein<br />
las duas storschas anetgas vegni<strong>da</strong>s catrama<strong>da</strong>s per<br />
aschia evitar che talas ein suenter cuort temps puspei<br />
isa<strong>da</strong>s e lava<strong>da</strong>s ora. Ils cuosts per la sanaziun muntan<br />
a frs. 92’334.00.<br />
Lavurs vid la via d’uaul Cungieri<br />
11<br />
Donns <strong>da</strong> malaura via uaul Cavorgia<br />
Las malauras dils 13 <strong>da</strong> fenadur <strong>2011</strong> han caschunau<br />
differents donns vid la via che meina tras igl uaul Cavorgia<br />
ed en la val Gierm. Bovas han destruiu mirs <strong>da</strong> sustegn<br />
e donnegiau tumbins d’aua. La via en la val Gierm<br />
ei muort l’intensiva plievgia lava<strong>da</strong> ora. Ils donns ein vegni<br />
documentai ed inoltrai agl uffeci d’uaul e prighels <strong>da</strong><br />
natira dil Grischun cun la <strong>da</strong>mon<strong>da</strong> per sustegn finanzial.<br />
Aunc el decuors digl atun han tuttas lavurs <strong>da</strong><br />
sanaziun saviu vegnir termina<strong>da</strong>s. Dils cuosts totals <strong>da</strong><br />
frs. 46’278.00 surpren il cantun 61% (frs. 28’230.00).<br />
Donns via d’uaul Cavorgia<br />
Aschuntau ina survesta <strong>da</strong>llas lavurs principalas ch’ein<br />
cur<strong>da</strong><strong>da</strong>s tier la gruppa uaul, avertura e turissem igl onn<br />
<strong>2011</strong>:<br />
- tagls lenna<br />
- tgira digl uaul giuven<br />
- lavur en projects forestals (lavineras …)<br />
- manteniment vias d’uaul<br />
- manteniment vias <strong>da</strong> megliuraziun<br />
- lavurs per tiarzas persunas<br />
- rumi<strong>da</strong> <strong>da</strong> neiv<br />
- economisaziun <strong>da</strong> rumians<br />
- manteniment plazzas <strong>da</strong> termagliar<br />
- loipa<br />
- dismessa <strong>da</strong> neiv<br />
- manteniment vias <strong>da</strong> quartier e sen<strong>da</strong>s el vitg<br />
- manteniment sen<strong>da</strong>s<br />
- scuar vias e scarpas<br />
- santeri<br />
- segar els vitgs
Ambient<br />
Serenera e canalisaziun<br />
Igl onn vargau ei la sanaziun <strong>da</strong>lla serenera i<strong>da</strong> vinavon<br />
tenor il program. Igl ei vegniu remplazzau bia cundrezs<br />
tecnics, pumpas ed indrezs <strong>da</strong> mesiraziun e pilotaziun.<br />
Las lavurs <strong>da</strong> sanaziun han buca saviu vegnir termina<strong>da</strong>s<br />
sco previu. Las lavurs vegnan denton fini<strong>da</strong>s igl onn<br />
2012 aschia che la serenera communala a Prau Cumin<br />
ei actualmein sin in fetg bien stan e corrispun<strong>da</strong> allas<br />
pretensiuns dil cantun.<br />
Tier la canalisaziun communala eis ei vegniu megliurau<br />
igl onn vargau differentas lingias existentas. A Rueras ei<br />
la lingia d’aua schubra naven <strong>da</strong>lla Via Pazzola entochen<br />
giu ella Via Milar vegni<strong>da</strong> construi<strong>da</strong> <strong>da</strong> niev. La<br />
lingia d’aua tschuffa <strong>da</strong>do il baghetg agricol <strong>da</strong> Daniel<br />
Monn ha stui vegnir dislocca<strong>da</strong> pervia <strong>da</strong>ll’engron<strong>da</strong>ziun<br />
dil baghetg. A Sedrun ei la lingia <strong>da</strong>lla canalisaziun<br />
<strong>da</strong>dens la mazlaria Curschellas siadora vegni<strong>da</strong> remplazza<strong>da</strong><br />
diltuttafatg. En connex cun quella sanaziun ein<br />
las auas vegni<strong>da</strong>s sparti<strong>da</strong>s.<br />
Canalisaziun <strong>da</strong>dens la mazlaria Curschellas<br />
Protecziun <strong>da</strong>lla natira<br />
Dismessa <strong>da</strong> rumien<br />
Il stabiliment ed il menaschi <strong>da</strong>lla rimna<strong>da</strong> <strong>da</strong> rumien ei<br />
staus pli u meins sco tochen <strong>da</strong> cheu. Ei vegn vinavon<br />
rimnau mo rumians blocconts <strong>da</strong> persunas privatas.<br />
Rumians <strong>da</strong> baghetgs ni <strong>da</strong> firmas ston vegnir <strong>da</strong>i giu<br />
ella deponia regiunala a Rueun. Rumians <strong>da</strong> casa ston<br />
vegnir deponi ellas tegias <strong>da</strong> rumians existentas, las<br />
qualas vegnan svi<strong>da</strong><strong>da</strong>s entras la Regiun Surselva. Da<br />
niev vegnan tuts rumians pesai en nies stabiliment <strong>da</strong><br />
rimna<strong>da</strong>. Cun ina gron<strong>da</strong> stadera (40 to), sin la quala ins<br />
sa carrar cugl auto, eis ei pusseivel <strong>da</strong>d eruir la peisa<br />
exacta. Sin fun<strong>da</strong>ment <strong>da</strong> quella peisa ei la taxa <strong>da</strong> diever<br />
<strong>da</strong> pagar.<br />
12<br />
Per vegnir suenter als basegns e giavischs <strong>da</strong> nos convischins<br />
havein nus aviert la deponia per la rimna<strong>da</strong> dils<br />
rumians verds <strong>da</strong>niev era la mesjamna. Sper il venderdis<br />
e la son<strong>da</strong> dein nus aschia la pusseivla<strong>da</strong>d <strong>da</strong> nezegiar<br />
ils survetschs era duront l’jamna. La purschi<strong>da</strong> <strong>da</strong>lla<br />
deponia Prau Cumin vegn nezegia<strong>da</strong> fetg savens. In<br />
bien survetsch duei garantir in bien uorden en vischnaunca.<br />
Stadera deponia Prau Cumin<br />
Malauras<br />
Ils onns vargai essan nus stai protegi <strong>da</strong> pli gronds<br />
donns <strong>da</strong> malaura. Igl onn <strong>2011</strong> han gron<strong>da</strong>s draccas<br />
caschunau differents donns vid vias d’uaul, vias tier las<br />
alps, vid punts e rempars. Tut ils donns ein vegni mess<br />
en uorden cuort suenter. En tut ha la vischnaunca impundiu<br />
rodund 60’000.00 francs.<br />
Drun suenter las malauras<br />
In project che fatschenta nus il proxim onn ei il rempar<br />
dil Drun, il qual duei vegnir prolunghius sut la punt <strong>da</strong>lla<br />
via cantunala entochen giu las Tgaglias. Cun ina prolungaziun<br />
eis ei garantiu che la zona <strong>da</strong> mistregn sa vegnir<br />
nezegia<strong>da</strong> senza impediments. Las zonas <strong>da</strong> prighel<br />
vegnan reduci<strong>da</strong>s marcantamein.
Departament educaziun, cultura e sport<br />
Educaziun<br />
Geraua<br />
Eveline Soliva<br />
Ina <strong>da</strong>llas pli impurtontas incaricas <strong>da</strong>lla vischnaunca ei<br />
<strong>da</strong> tschentar in bien fun<strong>da</strong>ment <strong>da</strong> formaziun per nos<br />
affons. La finamira <strong>da</strong> nossa scola ei <strong>da</strong> promover cuntinua<strong>da</strong>mein<br />
in svilup che corrispun<strong>da</strong> als basegns dil<br />
temps e che possibilitescha <strong>da</strong> porscher a nos affons<br />
ina scola <strong>da</strong> buna qualitad ed ina scola che tschenta ils<br />
basegns dils scolars el center.<br />
Quella finamira preten<strong>da</strong> <strong>da</strong> nossa magistraglia <strong>da</strong>d esser<br />
aviarta per novas ideas e novs basegns di<strong>da</strong>ctics.<br />
La tenuta aviarta e cooperativa enviers mi<strong>da</strong><strong>da</strong>s vegn<br />
tgira<strong>da</strong> exemplaricamein <strong>da</strong> nossas persunas d’instrucziun<br />
e meina nossa scola al success giavischau.<br />
Svilup <strong>da</strong>llas naschientschas 1996-<strong>2011</strong><br />
La digren dil diember <strong>da</strong> scolars fa quitaus als gremis<br />
responsabels per la scola. Quella tendenza negativa<br />
sforza las autoritads responsablas <strong>da</strong>d analisar il futur<br />
<strong>da</strong>lla scola a liunga vesta. En special arisguard il scalem<br />
superiur vala ei d’anflar sligiaziuns cuntenteivlas pigl<br />
avegnir.<br />
En ina sesiun extraordinaria ha il Cussegl grond tractau<br />
a fin la nova lescha <strong>da</strong> scola. Uras <strong>da</strong> bloc, purschi<strong>da</strong><br />
<strong>da</strong> structuras dil di, augment dil diember <strong>da</strong>llas jamnas<br />
<strong>da</strong> scola, alzament <strong>da</strong>llas pagas e l’integraziun d’affons<br />
cun impediments en la classa <strong>da</strong> tschep ein mo entginas<br />
<strong>da</strong>llas novas sfi<strong>da</strong>s che cro<strong>da</strong>n allas scolas popularas.<br />
Plascheivel ei che la nova lescha preve<strong>da</strong> l’ediziun<br />
dils mieds d’instrucziun impurtonts era els idioms.<br />
Meins legreivel ei che las refuormas previ<strong>da</strong>s caschunan<br />
allas vischnauncas in augment considerabel dils<br />
cuosts ferton ch’il diember <strong>da</strong> scolars sereducescha.<br />
13<br />
Abdicaziuns<br />
Scolast Ciril Monn ha priu il conclus <strong>da</strong> serender en<br />
pensiun cun la fin digl onn <strong>da</strong> scola 2010/11. El ha<br />
entschiet igl onn 1970 cun l’instrucziun a Sedrun. Da<br />
gliez temps hagi el gnanc stuiu scriver ina brev<br />
d’annunzia. Il president <strong>da</strong> lura hagi detg ch’el vegni<br />
bein a surprender in pensum cheu en Tujetsch. Ed<br />
aschia eis ei era stau, duront 41 onns ha Ciril instruiu a<br />
Sedrun. Nus schein ad el in engraziel fetg per sia lavur<br />
presta<strong>da</strong> e giavischein in emperneivel e bein meritau<br />
temps <strong>da</strong> pensiun.<br />
Ciril Monn suenter siu <strong>da</strong>vos di <strong>da</strong> scola<br />
Sin la fin digl onn <strong>da</strong> scola 2010/<strong>2011</strong> han Kai Hinrichsen<br />
e Katja Maissen abdicau lur plazzas. Kai Hinrichsen ha<br />
instruiu duront in onn en pensum parzial sil scalem superiur<br />
ed era agiu sco menader <strong>da</strong> scola pil scalem ault.<br />
Katja Maissen ha bandunau la scola secun<strong>da</strong>ra suenter<br />
5 onns d’engaschi en pensum parzial. Omisdus havein<br />
nus empriu d’enconuscher sco persunas d’instrucziun<br />
fetg motiva<strong>da</strong>s ed engascha<strong>da</strong>s. Nus engraziein ad els<br />
per lur engaschi en favur <strong>da</strong> nossa scola e giavischein<br />
ch’els anflien plascher e satisfacziun en lur novas sfi<strong>da</strong>s.<br />
Il mars <strong>2011</strong> ha Beni Hendry abdicau sia funcziun <strong>da</strong><br />
menader <strong>da</strong> scola <strong>da</strong> Tujetsch sin la fin digl onn <strong>da</strong> scola<br />
<strong>2011</strong>/2012. Il temps seigi madirs <strong>da</strong> remetter quei<br />
buordi e surschar <strong>da</strong> trer il carr a forzas pli giuvnas. Il<br />
temps che resta aunc ad el entochen la pensiun vul el<br />
dedicar cumpleinamein all’instrucziun dils affons.<br />
Beni Hendry ha tgamunau duront 10 onns il menaschi<br />
<strong>da</strong> nossa scola e quell’incarica ha el adempliu cun fetg<br />
gron<strong>da</strong> premura ed exemplaricamein. Grazia a siu ordvart<br />
bien dun <strong>da</strong> menar e motivar il team scolastic eis ei<br />
reussiu ad el <strong>da</strong> muentar ina massa e d’augmentar<br />
aschia considerablamein la qualitad <strong>da</strong> nossa scola.<br />
Nus deplorein zun fetg quella decisiun, essen denton<br />
fetg engrazievels al Beni per siu engaschi en favur <strong>da</strong><br />
nossa scola e nus admettein ad el in sincer Dieus paghi<br />
per tut il prestau e per la buna e fritgeivla collaboraziun.
Nova menadra <strong>da</strong> scola<br />
La suprastonza communala ed il cussegl <strong>da</strong> scola han<br />
elegiu Manuela Schnoz-Flury sco nova menadra <strong>da</strong><br />
scola. Ella supren siu niev pensum cun l’entschatta<br />
schaner 2013. Beni Hendry ei sedeclaraus promts <strong>da</strong><br />
prolunghir siu pensum <strong>da</strong> menader <strong>da</strong> scola entochen<br />
la fin december 2012.<br />
Nus giavischein a Manuela en sia funcziun sco menadra<br />
<strong>da</strong> scola plascher e satisfacziun. Sin fun<strong>da</strong>ment <strong>da</strong> sia<br />
nova incarica vegn Manuela a reducir siu pensum<br />
d’instrucziun sil scalem superiur.<br />
Treis novas persunas d’instrucziun<br />
Adrian Cathomas, Nicolina Cathomen, Sandro Tomaschett<br />
Da niev fa part <strong>da</strong> nossa squadra <strong>da</strong> persunas<br />
d’instrucziun Adrian Cathomas che ha fre<strong>quen</strong>tau las<br />
scolas a Sedrun ed enconuscha empau las isonzas indigenas.<br />
Suenter la scola mercantila ha el fatg il seminari<br />
scolastic a Cuera e lu il studi <strong>da</strong> scolast real a s.<br />
Gagl. Havend <strong>da</strong>u 10 onns scola a Vella ed a Sumvitg<br />
eis el vegnius engaschaus a Sedrun sco scolast dil scalem<br />
superiur.<br />
La Nicolina Cathomen-Giossi haveva gia surpriu igl onn<br />
vargau las lecziuns <strong>da</strong> romontsch pils affons <strong>da</strong> lungatg<br />
jester. Uonn ha ella retschiert in pensum supplementar<br />
e <strong>da</strong>t lecziuns <strong>da</strong> tudestg allas duas empremas classas<br />
realas.<br />
Sandro Tomaschett, oriunds <strong>da</strong> Trun, ha terminau la primavera<br />
la scolaziun <strong>da</strong> scolast primar. El ei vegnius elegius<br />
suenter l’abdicaziun <strong>da</strong> collega Ciril Monn e ha<br />
surpriu la 5avla classa cun 12 scolars.<br />
Giubileum <strong>da</strong> survetsch<br />
A caschun <strong>da</strong>lla radunonza <strong>da</strong> vischnaunca dil december<br />
<strong>2011</strong> ei Marcus Bearth vegnius honoraus per siu<br />
giubileum <strong>da</strong> 35 onns. Igl onn 1976 ha Marcus entschiet<br />
sia carriera scolastica en nossa scola e <strong>da</strong>pi in tschuppel<br />
onns instruescha el la tiarza e quarta classa dil scalem<br />
miez. Marcus Bearth ei in scolast fetg engaschau<br />
ed ina <strong>da</strong> sias fermezias ei <strong>da</strong> crear fegls <strong>da</strong> lavur che<br />
possibiliteschan in’instrucziun inovativa e varionta.<br />
Muort sia creativitad eis el staus engaschaus en diffe-<br />
14<br />
rentas gruppas <strong>da</strong> lavur per l’ediziun <strong>da</strong> novs mieds<br />
d’instrucziun. Nus giavischein ad el pigl avegnir vinavon<br />
plascher e satisfacziun en siu pensum d’instrucziun.<br />
Infrastuctura EED<br />
El decuors dils <strong>da</strong>vos treis onns ha la vischnaunca impundiu<br />
in bi <strong>da</strong>ner per migliurar l’infrastructura<br />
d’informatica en scola. Sco <strong>da</strong>vos pachet havein nus acquistau<br />
per nossa stanza d’informatica apparaturas<br />
modernas ed adequatas allas pretensiuns <strong>da</strong>d oz.<br />
Entochen la fin digl onn <strong>da</strong> scola 2009/2010 ei la sparta<br />
d’elavuraziun <strong>da</strong> <strong>da</strong>tas electronicas vegni<strong>da</strong> tgira<strong>da</strong> <strong>da</strong><br />
scolast Ervin Cathomas cun ferm engaschi e vasta savi<strong>da</strong>.<br />
Per quei impurtont survetsch in cordial engraziament<br />
agl Ervin. Cul niev onn <strong>da</strong> scola 2010/<strong>2011</strong> ei scolast<br />
Adrian Cathomas sedeclaraus promts <strong>da</strong> surprender<br />
quella sparta.<br />
Viadi dil cerchel<br />
Alla fin d’ina perio<strong>da</strong> d’uffeci eis ei usit che cussegl <strong>da</strong><br />
scola e cerchel scolastic interpren<strong>da</strong>n communablamein<br />
in viadi. Quel ha menau a Winterthur el museum<br />
d’art Am Römerholz, a Neuhausen ha la casca<strong>da</strong> dil<br />
Rein impressiunau e sil casti Munot a Schaffusa ha il<br />
guardian referiu sur <strong>da</strong>lla historia dil marcau e dil casti.<br />
Il proxim di ha la magnifica insla Mainau incantau.<br />
Cussegl <strong>da</strong> scola 2008-<strong>2011</strong><br />
La perio<strong>da</strong> d’uffeci dils commembers dil cussegl <strong>da</strong><br />
scola ei i<strong>da</strong> a fin il <strong>da</strong>vos zercladur. Suenter sis onns ein<br />
Sonja Decurtins e Monika Flury sedecidi<strong>da</strong>s <strong>da</strong> remetter<br />
lur uffecis. Ad ellas s’au<strong>da</strong> d’admetter in engraziament<br />
cordial pil prestau en favur <strong>da</strong> nossa scola e <strong>da</strong><br />
nos affons.<br />
La repartiziun <strong>da</strong>llas incaricas dil niev cussegl vesa ora<br />
sco suon<strong>da</strong>:<br />
Geraua Eveline:<br />
ex. officio e finanzas, scola <strong>da</strong> lavur e tenercasa<br />
Bruno Berther:<br />
presidi e fatgs <strong>da</strong> persunal<br />
David Tuor:<br />
vicepresident, transports ed urari dil bus<br />
19
Claudia Monn:<br />
scoletta ed actuara (substituta), gliesta <strong>da</strong> controlla<br />
Daniel Cavegn:<br />
sport, baghetgs <strong>da</strong> scola<br />
Fränzi Berther:<br />
suppleanta, integraziun d’affons <strong>da</strong> lungatg jester<br />
David Flepp, Sonja Decurtins, Eveline Soliva,<br />
Monika Flury, Claudia Monn, Bruno Berther<br />
Romontsch grischun<br />
L’introducziun dil rumantsch grischun (rg) en scola leventa<br />
malsegirtad e malaveglia. Il punct central <strong>da</strong>lla<br />
discussiun ei stau la mo<strong>da</strong> e maniera d’introducir ils<br />
mieds <strong>da</strong> scola en rg sil scalem primar, era sch’il lungatg<br />
sursilvan ei francaus ellas biaras constituziuns <strong>da</strong> vischnaunca<br />
sco lungatg ufficial. Buca mo la <strong>da</strong>mon<strong>da</strong><br />
sursilvan ni rg ei sta<strong>da</strong> cheu decisiva. Il niev concept <strong>da</strong><br />
lungatgs preten<strong>da</strong> d’entscheiver cun il lungatg tudestg<br />
gia en la tiarza classa, ed igl engles en la tschunavla e<br />
lu aunc rg <strong>da</strong>speras. Per bein enqual scolar savess quei<br />
buordi <strong>da</strong>ventar memia stuffis. Sin fun<strong>da</strong>ment <strong>da</strong> quellas<br />
ponderaziuns han las autoritads priu la decisiun <strong>da</strong><br />
sustener las stentas <strong>da</strong>lla Pro Idioms e star en pil sursilvan.<br />
Eveniment d’unviern pils affons <strong>da</strong> scola <strong>da</strong> Sedrun<br />
La cumissiun <strong>da</strong> prevenziun «Meisa rodun<strong>da</strong>» sut il presidi<br />
<strong>da</strong> dr. A. Fischbacher ha iniziau in di <strong>da</strong> sport ed<br />
acziun per tuttas partiziuns <strong>da</strong>lla scola. Il team <strong>da</strong> Daniel<br />
Schmid ei vegnius incaricaus <strong>da</strong> preparar in event pils<br />
affons <strong>da</strong> scola. Culla intenziun <strong>da</strong> porscher in eveniment<br />
tut aparti e per mussar als affons las numerusas<br />
pusseivla<strong>da</strong>ds <strong>da</strong> semover e sedivertir ora el liber, han<br />
ins vuliu rinforzar il sesentir bein e vegnir cunscients<br />
<strong>da</strong>llas atgnas valurs.<br />
Ellas gruppas mische<strong>da</strong><strong>da</strong>s <strong>da</strong> grond e pign, <strong>da</strong> buobs<br />
e buobas ei era igl aspect social vegnius promovius. Ils<br />
15 <strong>da</strong> mars <strong>2011</strong> ei igl eveniment vegnius realisaus e<br />
mintgin ha saviu eleger in post tenor gust e talien: Viadi<br />
15<br />
cul vitturin e ruschnar cun snowtube; encurir in scazi;<br />
emprender <strong>da</strong>d ir cun aissa; crear ina sculptura <strong>da</strong> neiv;<br />
guadi cun bob ni scarsola ni ina spassegia<strong>da</strong> cun calzers<br />
<strong>da</strong> neiv.<br />
Ina <strong>da</strong>llas treis sculpturas <strong>da</strong> neiv<br />
Sontgaclau ha piars la gnefla<br />
Il december vargau han ils scolarets <strong>da</strong>lla<br />
<strong>da</strong>lla 1./2. classa presentau in teateret. Il<br />
Sontgaclau haveva piars sia gnefla ed<br />
arriva tier differents pievels e gruppas.<br />
Buns cussegls ed agids anfla il sogn<br />
<strong>da</strong>pertut. Las persunas d’instrucziun<br />
Tarcisi Hendry e Maria Venzin cun<br />
lur gidonters astgan esser loschs<br />
e satisfatgs dil reussiu. Il cant<br />
frestg ed animau enramaus d’in<br />
sault carin, bials maletgs <strong>da</strong> tribuna,<br />
giugadurs <strong>da</strong> vaglia cun<br />
clar e capeivel lungatg han incantau<br />
ils aspectaturs. Cumpliment als<br />
scolarets per la grondiusa presentaziun.<br />
Fuffergnadi el contuorn <strong>da</strong> Glion<br />
Il <strong>da</strong>vos mars ha la secun<strong>da</strong> classa superiura giu caschun<br />
<strong>da</strong> far in fuffergnadi a Glion e contuorn. A Sevgein<br />
- en casa paterna <strong>da</strong> scolast Ervin Cathomas - han els<br />
priu dimora quella jamna. Ils proxims dis ha ei giu num<br />
luvrar ella «firma» elegi<strong>da</strong>. Timon ei staus a Tavanasa<br />
tier la Axpo, Tizian ha astgau ir tier Electro Cadruvi a<br />
Glion. Tier optica Caveng ha la Giulia fatg sias experientschas,<br />
tier la drogaria pill ei la Sarah sta<strong>da</strong>, il biro<br />
Confi<strong>da</strong>r Treuhand AG ha mussau las lavurs d’in biro<br />
alla Nadine, la Tatiana ha survegniu ina investa el fotografar<br />
tier la fatschenta Thuli e la Chiara ha giu caschun<br />
<strong>da</strong> se<strong>da</strong>r giu cun affons pigns e pli gronds ella «Mäuseburg»<br />
a Glion. Igl Alexandre ei staus en cuschina <strong>da</strong>lla<br />
ustria Sursilvana el center Mun<strong>da</strong>un.
2. reala e secun<strong>da</strong>ra a Glion<br />
Jamna <strong>da</strong> project «Scolas a Berna»<br />
L’uniun «Scolas a Berna» organisescha <strong>da</strong>pi treis onns<br />
mintg’onn denter tschun e siat jamnas <strong>da</strong> project per<br />
mintgamai tschun classas dil scalem ault. La finamira ei<br />
che giuvenils emprendien d’enconuscher il sistem politic<br />
<strong>da</strong>lla Svizra, s’interesseschien era el futur per temas<br />
politics e fetschien aschi spert sco pusseivel diever dil<br />
dretg d’eleger e <strong>da</strong> votar. Scolars e scolaras <strong>da</strong>lla 3.<br />
reala e secun<strong>da</strong>ra han giu la pusseivla<strong>da</strong>d <strong>da</strong> separticipar<br />
al project dils 28 <strong>da</strong> mars tochen gl’emprem d’avrel.<br />
En tut haveva ei biebein 100 scolaras e scolars <strong>da</strong> differentas<br />
parts <strong>da</strong>lla Svizra. Gliendisdis ei stau l’emprema<br />
sesi<strong>da</strong> cullas autras classas en la quala il president dil<br />
cussegl naziunal (in scolar) ei vegnius eligius. Mintga<br />
classa haveva inoltrau ina iniziativa ch’ei vegni<strong>da</strong> tracta<strong>da</strong><br />
il mardis en las differentas cumissiuns. La mesjamna<br />
ha in guid menau la classa tras la casa federala. En sala<br />
dil cussegl naziunal han ils giuvenils saviu far <strong>da</strong>mon<strong>da</strong>s<br />
a cussegliera naziunala Brigitta Gadient.<br />
La gievgia ei sta<strong>da</strong> il punct culminont <strong>da</strong> quell’jamna<br />
cun la sesi<strong>da</strong> dil cussegl naziunal. Duront quella ei vegniu<br />
votau sur <strong>da</strong>llas iniziativas e cunterpropostas.<br />
Tschecca pareta fan ils giuvens politichers<br />
16<br />
L’anteriura cussegliera federala Elisabeth Kopp ha representau<br />
il meini dil cussegl federal. L’iniziativa dils<br />
Tuatschins <strong>da</strong> «legalisar coniv« ei buca vegni<strong>da</strong> accepta<strong>da</strong>,<br />
la cunterproposta denton bein. Tenor lezza<br />
astg’ins plantar coniv per diever industrial, denton buca<br />
per consumar el.<br />
Ils giuvenils han giu grond plascher <strong>da</strong> prender part <strong>da</strong><br />
quei project e retschiert ina survesta nunemblideivla co<br />
tut funcziuna ella politica.<br />
Cultura<br />
Museum La Truaisch<br />
25 onns museum<br />
Ils 7 <strong>da</strong> settember 1986 ha la populaziun festivau<br />
l’avertura dil museum La Truaisch. En quei quart tschentaner<br />
ei semi<strong>da</strong>u fetg bia el museum ed en nossa val. Il<br />
museum ei sesviluppaus e semi<strong>da</strong>us ed ei <strong>da</strong>ventaus<br />
ina purschi<strong>da</strong> apprezia<strong>da</strong> <strong>da</strong> nossa populaziun e <strong>da</strong> nos<br />
hosps. Oravontut apprezieschan nos visitaders<br />
l’exposiziun <strong>da</strong> cristallas e mineralias. Quellas ein<br />
l’attracziun unica e la calamita principala, ei gie nossa<br />
val, quei che pertucca quei sectur <strong>da</strong> renum mundial.<br />
Las cristallas ein ina part <strong>da</strong>lla bellezia <strong>da</strong> nossa val.<br />
In sguard anavon<br />
Nies museum ei muort sia purschi<strong>da</strong> d’ina cultura alpina,<br />
derasa<strong>da</strong> generalmein ellas alps, ina attracziun fascinonta.<br />
Nus astgein esser loschs <strong>da</strong> posseder quei<br />
arcun, quella truaisch, culla historia culturala <strong>da</strong> nos antenats.<br />
Ei vala la peina <strong>da</strong> cuntinuar en favur <strong>da</strong> nos<br />
vegnentsuenter che vivan gia oz en tut in auter mund<br />
cultural e <strong>da</strong> lavur.<br />
Ils scazis <strong>da</strong>lla natira, las cristallas, dueien esser el center<br />
<strong>da</strong>lla purschi<strong>da</strong>. Il renum internaziunal ei garant per<br />
quella attracziun e s’au<strong>da</strong> <strong>da</strong> nezegiar. Las diversitads<br />
ein il capital dil futur. In artadi dil plazzal <strong>da</strong>lla NEAT ein<br />
las cristallas ord il tunnel. Quellas ein <strong>da</strong> bellezia unica,<br />
ina clarezia nundetga, fuormas unicas ed admirablas.<br />
Quellas ein il capital e potenzial <strong>da</strong> purschi<strong>da</strong> el museum<br />
- lein dir - ellas ein sensaziun e cun la mischei<strong>da</strong><br />
<strong>da</strong>llas preziusa<strong>da</strong>ds anfla<strong>da</strong>s <strong>da</strong> nos versai cavacristallas<br />
indigens fuorman ellas ina diversitad maisudi<strong>da</strong>,<br />
nobla e loscha.<br />
Las exposiziuns specialas dils <strong>da</strong>vos onns han activau<br />
a mo<strong>da</strong> zun simpatica nies museum e carmelau bein<br />
enqualin <strong>da</strong> far viseta. Ellas dueien oravontut tematisar<br />
pli profun<strong>da</strong>mein e vast historia e cultura <strong>da</strong>lla val. Pils<br />
proxims onns ei previu las suandontas tematicas: Nossa<br />
scola – Fotos dil fotograf Teofil Schmid-Venzin – Svilup<br />
turistic – Usits – Il fotograf dil vitg Thomas Schmid<br />
– ed auter. Nus lein setener vid il motto: Il museum sto<br />
L
viver sch’el vul viver!<br />
Il museum duei era <strong>da</strong>ventar attractivs e carmelonts pils<br />
affons e giuvenils. El faner ei previu <strong>da</strong> drizzar en in museum<br />
activ pils affons cun la pusseivla<strong>da</strong>d <strong>da</strong> viver<br />
caussas musealas e cun dessignar e zambergiar.<br />
Nova purschi<strong>da</strong><br />
Sper la cultura presenta<strong>da</strong> el museum e las cristallas e<br />
mineralias han ils visitaders la pusseivla<strong>da</strong>d <strong>da</strong> mirar ils<br />
pli differents films ch’existan sur <strong>da</strong> nossa val e cultura.<br />
Ils visitaders san eleger ord ina schelta <strong>da</strong> varga tschunconta<br />
films.<br />
La sala ed il bi curtin dil museum stattan vinavon a disposiziun<br />
per uniuns, sesi<strong>da</strong>s, nozzas e sentupa<strong>da</strong>s <strong>da</strong><br />
tut gener. Talas occurrenzas san vegnir cumbina<strong>da</strong>s<br />
cun in aperitiv e secapescha cun ina viseta el museum<br />
e cun contemplar in u l’auter film.<br />
Cumiau<br />
Barla Monego-Venzin ei sta<strong>da</strong> nov onns alla testa dil<br />
museum La Truaisch. Duront quels onns ha ella presidiau<br />
la cumissiun dil museum e rodund siat onns ha ella agiu<br />
sco curatura dil museum. La fin <strong>da</strong> zercladur <strong>2011</strong> ha<br />
Barla Monego terminau siu engaschi tiel museum. Sia<br />
affinitad e carezia per la cultura han signau il mu-seum<br />
el decuors <strong>da</strong> quels onns.<br />
Attenziun speciala ha Barla <strong>da</strong>u allas exposiziuns specialas,<br />
beinsavend ch’in museum sto viver per esser attractivs.<br />
Cun la realisaziun <strong>da</strong> talas exposiziuns, en special<br />
cun las exposiziuns 100 eglia<strong>da</strong>s, 60 onns barschament<br />
<strong>da</strong> Selva e Pietad populara ha ella astgau nu<strong>da</strong>r<br />
gronds success ed ella astga esser loscha e satisfatga<br />
dil reussiu.<br />
Per quei ordvart grond engaschi engraziein nus cordialmein<br />
ad ella.<br />
Niev menader dil museum<br />
Sco niev menader dil Museum La Truaisch ha la suprastonza<br />
communala elegiu Wendelin Hendry <strong>da</strong> Camischolas.<br />
El ha entschiet sia incumbensa l’entschatta<br />
fenadur <strong>2011</strong>. Ad el giavischein nus bia plascher e satisfacziun<br />
en sia nova funcziun.<br />
Cumissiun museum<br />
Cun l’entschatta fenadur <strong>2011</strong> ei Tarcisi Hendry vegnius<br />
elegius sco niev commember <strong>da</strong>lla cumissiun dil museum<br />
ed el ha gest surpriu il presidi <strong>da</strong> quella cumissiun.<br />
Ulteriuramein fan Marlis Decurtins-Bass e geraua Eveline<br />
Soliva part <strong>da</strong>lla cumissiun dil museum pil trienni<br />
<strong>2011</strong>-2014.<br />
Visitaders<br />
Duront igl onn <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> han rodund 1960 persunas<br />
visitau nies museum. Da quels visitaders havein nus<br />
saviu beneventar en tut 14 gruppas. Plascheivlamein ha<br />
l’interpresa <strong>da</strong> KKW Leibstat demussau cun duas gruppas<br />
<strong>da</strong> 200 persunas grond interess per nies museum.<br />
17<br />
Exposiziun »Pietad populara»<br />
Quell’exposiziun speciala, lantscha<strong>da</strong> il november 2010,<br />
ei muort gron<strong>da</strong> interessenza vegni<strong>da</strong> prolunghi<strong>da</strong> entochen<br />
la fin d’october <strong>2011</strong>. Ella ha menau ils visitaders<br />
en in mund religius ch’ei periclitaus <strong>da</strong> <strong>da</strong>ventar<br />
mo pli cultura passa<strong>da</strong>. Per l’emprema ga<strong>da</strong> ha era il<br />
Forum cultural Tujetsch collaborau tier quella exposiziun.<br />
Duas ulteriuras exposiziuns han cumpletau l’exposiziun<br />
Pietad populara el decuors digl onn <strong>2011</strong>, numna<strong>da</strong>mein:<br />
Exposiziun «Duas travs - ina punt»<br />
Duront ils temps <strong>da</strong> cureisma ha il pictur-artist Linus<br />
Flepp, Mustér/Medel, exponiu sia grondiusa ovra «Duas<br />
travs - ina punt». Igl artist ha giavischau explicit <strong>da</strong> saver<br />
exponer sia ovra el faner sper il museum. Igl ei reussiu<br />
agl artist <strong>da</strong>d exprimer cun sia ovra la tematica e<br />
schizun il misteri <strong>da</strong>lla crusch.<br />
«Per mei ei la crusch buca mo in instrument dil marteri.<br />
Ella muossa era a nus differentas direcziuns.»<br />
Linus Flepp<br />
Pietad populara<br />
Exposiziun »Pastgas»<br />
Duront il temps <strong>da</strong> Pastgas ha il faner el curtin dil museum<br />
surviu per l’exposiziun dils pli differents ovs <strong>da</strong><br />
Pastgas. Quels ovs ein vegni zambergiai cun gron<strong>da</strong><br />
premura e carezia dils scolars tuatschins.
Pastgas<br />
Exposiziun »Nossa scola»<br />
Per igl onn 2012 stat la scola <strong>da</strong> nossa vischnaunca el<br />
center dil museum. Ils 17 <strong>da</strong> december <strong>2011</strong> ha la vernissascha<br />
<strong>da</strong> quella exposiziun speciala giu liug. La sala<br />
dil museum fuorma <strong>da</strong>present ina stanza <strong>da</strong> scola e la<br />
stiva egl emprem plaunterren ei ussa ina scoletta. Cun<br />
cudischs, carnets, utensils <strong>da</strong> scola, plinavon cun bia<br />
fotografias <strong>da</strong> classas vulein nus <strong>da</strong>r veta e viventar la<br />
scola d’antruras sco quella <strong>da</strong>d oz. Ina gron<strong>da</strong> schelta<br />
<strong>da</strong> films muossa activitads <strong>da</strong>lla scola dils <strong>da</strong>vos onns.<br />
Prendei la caschun d’admirar la scola veglia e nova, <strong>da</strong><br />
seregur<strong>da</strong>r digl agen temps <strong>da</strong> scola cun visitar uonn il<br />
museum La Truaisch.<br />
Stanza <strong>da</strong> scola veglia<br />
Museum en banca a Mustér<br />
L’uniun dils museums grischuns ha festivau igl onn <strong>2011</strong><br />
il giubileum <strong>da</strong> 30 onns. En connex cun quei giubileum<br />
ha l’uniun l’antschau in exposiziun ambulonta egl entir<br />
cantun Grischun tier las Bancas Raiffeisen. Era nies<br />
museum ha priu part <strong>da</strong> quell’exposiziun ambulonta ed<br />
ei sepresentaus tier la Banca Raiffeisen Cadi a Mustér<br />
en la vitrina numna<strong>da</strong> museum <strong>da</strong> banca cun in exponat<br />
<strong>da</strong>lla sparta <strong>da</strong> cultura <strong>da</strong> glin.<br />
18<br />
Occurenzas culturalas e sportivas<br />
Stalla Libra<br />
Ils iniziants Arthur Loretz, Fabio ed Angela Hendry, han<br />
giu l’idea <strong>da</strong> <strong>da</strong>r nova veta ad in baghetg d’agricultura<br />
cun utilisar il baghetg per tut in auter intent. In clavau<br />
amiez il vitg <strong>da</strong> Sedrun ei vegnius structuraus aschia<br />
ch’el survescha oz per exposiziuns d’art modern. Ils 6<br />
d’uost <strong>2011</strong> ha la vernissascha <strong>da</strong>ll’emprema ediziun<br />
giu liug en la Stalla Libra. Als iniziants eis ei reussiu <strong>da</strong><br />
realisar en quei baghetg in spazi <strong>da</strong> cultura cun ina atmosfera<br />
e tempra tut speciala. Il baghetg survescha era<br />
a serra<strong>da</strong>s <strong>da</strong> lectorats e <strong>da</strong> concerts. Cun la Stalla Libra<br />
han ils iniziants augmentau la purschi<strong>da</strong> culturala e turistica<br />
en nossa vischnaunca e quei engaschi ed idealissem<br />
mereta in grond laud e renconuschientscha.<br />
Forum cultural Tujetsch / Nums locals <strong>da</strong> Tujetsch<br />
Cun il Forum cultural Tujetsch posse<strong>da</strong> la vischnaunca<br />
<strong>da</strong> Tujetsch in’uniun zun impurtonta ed activa che promova<br />
e tgira cun grond engaschi ils beins culturals <strong>da</strong><br />
nossa vischnaunca. Il settember <strong>2011</strong> ha il Forum cultural<br />
Tujetsch presentau alla populaziun il project dils<br />
nums locals <strong>da</strong> Tujetsch. Cun Google Earth han ils<br />
nums locals tuatschins anflau ina plattafuorma moderna<br />
<strong>da</strong> sepresentar alla populaziun ed a tuts interessai.<br />
Cun quei project ha il Forum cultural Tujetsch <strong>da</strong>u nova<br />
veta als nums locals ed aschia possibilitau il manteniment<br />
<strong>da</strong> quella cultura indispensabla dils tschentaners<br />
vargai. Il Forum cultural Tujetsch astga esser loschs <strong>da</strong><br />
quella grondiusa lavur e nus engraziein gron<strong>da</strong>mein als<br />
responsabels dil forum per lur gron<strong>da</strong>s stentas en favur<br />
<strong>da</strong> nossa cultura locala.<br />
Surselva Marathon<br />
Ils 28 e 29 <strong>da</strong> schaner 2012 ha il Surselva Marathon giu<br />
liug gia per la 23avla ga. La son<strong>da</strong> sera ei la staffetta <strong>da</strong><br />
plausch vegni<strong>da</strong> organisa<strong>da</strong> e la dumengia ein las curridras<br />
ed ils curriders semiserai a caschun dil maraton.<br />
L’occurrenza ei sco mintg’onn sta<strong>da</strong> organisa<strong>da</strong> fetg<br />
bein. Il grond diember <strong>da</strong> participonts e las reacziuns<br />
<strong>da</strong> tals confirmeschan quei. Il Surselva Marathon gau<strong>da</strong><br />
in bien num ed ei in’impurtonta occurrenza per nossa<br />
val. Sco in dils sponsurs principals engrazia la vischnaunca<br />
al comité d’organisaziun ed a tut ils gidonters<br />
per il grond engaschi e la buna lavur.<br />
Uniuns<br />
Nossas numeruas uniuns culturalas e sportivas ein era<br />
sta<strong>da</strong>s duront igl onn <strong>2011</strong> fetg activas ed han prestau<br />
gron<strong>da</strong> e buna lavur pil beinstar general <strong>da</strong> nossa vischnaunca.<br />
Quellas activitads merettan menziun e nossa<br />
renconuschientscha. A tut las persunas cumpiglia<strong>da</strong>s<br />
admettein nus in cordial engraziament per lur engaschi.<br />
Il trend dils <strong>da</strong>vos onns muossa deplorablamein<br />
ch’igl ei fetg grev d’anflar persunas ch’ein promtas <strong>da</strong><br />
metter a disposiziun lur temps liber per engaschis. Lein<br />
sperar ch’ei reusseschi allas uniuns <strong>da</strong> semantener e<br />
vinavon prestar lur impurtonta lavur.
Departament economia e turissem<br />
Economia e turissem<br />
Gerau<br />
Marcellino Giger<br />
Project Optima Vista / Optima Concret<br />
Ina gruppa <strong>da</strong> lavur, sut la direcziun externa dil biro MF<br />
Consulting, Marcel Friberg, ha elavurau in pupi strategic<br />
per la destinaziun turistica Sedrun Mustér (Optima Vista).<br />
En in proxim pass vala ei <strong>da</strong>d implementar quella<br />
strategia. Quei succe<strong>da</strong> en rama dil project Optima<br />
Concret, che vegn medemamein accumpignaus dil biro<br />
MF Consulting. Concret cuntegn il project pass concrets<br />
concernent l’implementaziun <strong>da</strong>lla strategia sco<br />
era sligiaziuns el secturs <strong>da</strong>lla promoziun <strong>da</strong>lla cooperaziun<br />
e <strong>da</strong>lla reglamentaziun <strong>da</strong>llas futuras structuras.<br />
Sper il project Optima Concret <strong>da</strong>t ei ulteriuras gruppas<br />
<strong>da</strong> lavur che sefatschentan cun il turissem. Ei setracta<br />
dils suandonts projects:<br />
- Concept per il svilup <strong>da</strong>llas vischnauncas Mustér e<br />
Tujetsch (Standortentwicklungskonzept)<br />
- Colligiaziun dils territoris <strong>da</strong> skis Sedrun – Mustér<br />
- Ennevaziun Mustér<br />
- Politica <strong>da</strong> habitaziuns secun<strong>da</strong>ras Mustér e Tujetsch<br />
La coordinaziun generala dils singuls projects succe<strong>da</strong><br />
entras ils biros MF Consulting, Marcel Friberg, e toureco<br />
GmbH, Marcus Gschwend.<br />
Lag Claus Surrein<br />
Suenter che la Regenza ha approbau la revisiun <strong>da</strong>lla<br />
planisaziun locala concernent il lag Claus Surrein ed il<br />
cantun ha concediu la lubientscha <strong>da</strong> baghegiar per<br />
edifecis ordeifer la zona <strong>da</strong> baghegiar (BAB) han las lavurs<br />
<strong>da</strong> construcziun dil lag Claus Surrein entschiet la<br />
stad <strong>2011</strong>.<br />
Lag Claus Surrein duront il temps <strong>da</strong> baghegiar<br />
19<br />
Entochen il <strong>da</strong>vos digl onn han las lavurs previ<strong>da</strong>s saviu<br />
vegnir termina<strong>da</strong>s. Il lag sco era il baghetg <strong>da</strong> menaschi<br />
ein eregi. Igl onn 2012 vala ei aunc <strong>da</strong> terminar las lavurs<br />
vid il baghetg <strong>da</strong> menaschi e far las lavurs <strong>da</strong> contuorn<br />
dil lag, sinaquei che la purschi<strong>da</strong> stetti a disposiziun a<br />
hosps ed indigens sin la sesiun <strong>da</strong> stad 2012.<br />
L’inauguraziun dil lag ei previ<strong>da</strong> ils 9 <strong>da</strong> zercladur 2012.<br />
Lag Claus Surrein<br />
Campadi Rein SA<br />
Il baghetg <strong>da</strong> menaschi dil Campadi Rein a Rueras ei<br />
eregius e vegn gia utilisaus duront la sesiun d’unviern<br />
<strong>2011</strong>/2012. L’inauguraziun ha medemamein liug ils 9 <strong>da</strong><br />
zercladur 2012.<br />
Baghetg Campadi Rein<br />
Project «Inscenaziun Tgina dil Rein»<br />
Differentas caussas han gia saviu vegnir realisa<strong>da</strong>s en<br />
rama dil project Tgina dil Rein. Aschia ein il center<br />
d’informaziun - il qual ha saviu dumbrar entochen 500<br />
visitaders per di - e la tuor <strong>da</strong> signals sil pass Alpsu<br />
vegni inaugurai il fenadur resp. igl october 2010. Plinavon<br />
ei la planisaziun d’utilisaziun per igl intschess digl<br />
Alpsu vegni<strong>da</strong> instra<strong>da</strong><strong>da</strong>. Il project ha procurau per ina<br />
gron<strong>da</strong> presenza ellas medias. Medemamein eis ei<br />
reussiu <strong>da</strong> gudignar biars simpatisants.<br />
Ferms partenaris ein promts <strong>da</strong> sustener il project, denter<br />
auter Svizra Turissem e Grischun Turissem. Svizra<br />
Turissem (ST) ha igl onn 2012 il tema principal «aua». En
quei connex ei il project Tgina dil Rein staus en discussiun.<br />
La finala ei denton ST sedecidius per il project<br />
«Das blaue Wunder» <strong>da</strong>d Ernst Bromeis. Per quei motiv<br />
ei il viadi dil bastiment vegnius spustaus sigl onn 2014.<br />
Sco proxim ei previu il suandont:<br />
- nezegiar l’acziun <strong>da</strong>d Ernst Bromeis che seno<strong>da</strong> naven<br />
<strong>da</strong>lla tgina dil Rein entochen a Rotter<strong>da</strong>m per far<br />
attent sin la tgina dil Rein<br />
- instra<strong>da</strong>r in partenadi <strong>da</strong> vischnauncas cun Hoek van<br />
Holland<br />
- salvar la tuor <strong>da</strong> signals<br />
- concept per il viadi <strong>da</strong> bastiment naven <strong>da</strong> Rotter<strong>da</strong>m<br />
Il potenzial <strong>da</strong>lla tuor <strong>da</strong> signals sto aunc vegnir nezegiaus<br />
meglier. Plinavon vala ei <strong>da</strong> crear products turistics<br />
en connex cun la Tgina dil Rein. Il viadi dil bastiment<br />
naven <strong>da</strong> Rotter<strong>da</strong>m sto vegnir inscenaus per plidentar<br />
aschi bia glieud sco pusseivel.<br />
Il cussegl <strong>da</strong> vischnaunca ha concediu in credit <strong>da</strong> frs.<br />
300’000.00 per il project. Entochen oz ei vegniu impundiu<br />
frs. 176’000.00 per il meinaproject e frs. 20’000.00<br />
per la tuor <strong>da</strong> signals, aschia che rodund frs. 100’000.00<br />
ein aunc a disposiziun.<br />
Nova sen<strong>da</strong> pass Alpsu – Tschamut<br />
Ils 25 <strong>da</strong> zercladur <strong>2011</strong> ha l’avertura <strong>da</strong>lla sen<strong>da</strong> <strong>da</strong><br />
viagiar, la quala meina dil pass Alpsu a Tschamut, giu<br />
liug. La nova sen<strong>da</strong> cumplettescha la reit <strong>da</strong> sen<strong>da</strong>s existenta<br />
ed ei surtut a<strong>da</strong>tta<strong>da</strong> per seniors e famiglias. La<br />
realisaziun <strong>da</strong>lla sen<strong>da</strong> ei succedi<strong>da</strong> en stretga collaboraziun<br />
cun la viafier Matterhorn Gotthard.<br />
Illuminaziun punt <strong>da</strong> viafier Bugnei<br />
Per la punt <strong>da</strong>lla viafier a Bugnei ei vegniu acquistau ina<br />
nova illuminaziun. Quella ei vegni<strong>da</strong> installa<strong>da</strong> gest avon<br />
Na<strong>da</strong>l. Suenter che l’illuminaziun ei sta<strong>da</strong> ord funcziun<br />
igl unviern vargau <strong>da</strong>mai ch’ella era donnegia<strong>da</strong> eis ei<br />
reussiu <strong>da</strong>d anflar in sistem a<strong>da</strong>ttau. Igl onn 2012 vegn<br />
aunc installau dus ulteriurs illuminaders, aschia che la<br />
punt sepresenta en ina aunc megliera glisch.<br />
Illuminaziun Niregl<br />
20<br />
Illuminaziun <strong>da</strong>lla sen<strong>da</strong> Niregl - Bugnei<br />
La fin <strong>da</strong> november ei l’illuminaziun <strong>da</strong>lla sen<strong>da</strong> naven<br />
<strong>da</strong> Niregl tier il viaduct <strong>da</strong>lla viafier a Bugnei vegni<strong>da</strong><br />
realisa<strong>da</strong>. Igl ei vegniu montau duas novas cazzolas cun<br />
la tecnica <strong>da</strong> LED.<br />
Menaschi <strong>da</strong> loipa a Prau Cumin<br />
Dadens la deponia Prau Cumin ha la vischnaunca fatg<br />
ina emprova <strong>da</strong> far neiv per il diever <strong>da</strong> cuorsa liunga.<br />
Cun agid e grond susteniment <strong>da</strong>lla Sedrun Pendicularas<br />
SA, la quala ha mess a disposiziun in canun <strong>da</strong> neiv, eis<br />
ei gartegiau <strong>da</strong>d ennevar in tschancun ed aschia crear<br />
ina pintga loipa. Per igl avegnir vala ei <strong>da</strong> decider<br />
schebein ins vul porscher ina loipa enneva<strong>da</strong>.<br />
Bogn Sedrun<br />
La cumissiun Bogn Sedrun ha giu in intensiv onn <strong>da</strong><br />
lavur. A caschun <strong>da</strong> 10 sedutas eis ella sefatschenta<strong>da</strong><br />
cun differents affars.<br />
Entras a<strong>da</strong>ttar ils temps d’avertura, instra<strong>da</strong>r mesiras <strong>da</strong><br />
spargn ed optimar l’efficienza dil persunal e dil menaschi<br />
<strong>da</strong>lla cassa eis ei reussiu <strong>da</strong> reducir ils cuosts <strong>da</strong><br />
menaschi. Aschia cro<strong>da</strong> il defficit ora per rodund frs.<br />
100’000.00 pli bass che previu el preventiv, malgrad che<br />
las entra<strong>da</strong>s contonschan buca las finamiras dil preventiv.<br />
En cumparegliaziun cugl onn 2010 ein las fre<strong>quen</strong>zas dil<br />
bogn cuvretg s’augmenta<strong>da</strong>s per rodund 5.5%, ferton<br />
che las fre<strong>quen</strong>zas dil wellness ein sereduci<strong>da</strong>s per<br />
rodund 6%. Igl augment <strong>da</strong>llas fre<strong>quen</strong>zas tier il bogn<br />
cuvretg ha effectuau in surpli d’entra<strong>da</strong>s <strong>da</strong> rodund 1%<br />
enviers igl onn 2010. Muort la digren <strong>da</strong>llas fre<strong>quen</strong>zas<br />
tier il wellness ein las entra<strong>da</strong>s sereduci<strong>da</strong>s per rodund<br />
13.5% enviers igl onn 2010.
La purschi<strong>da</strong> dil bogn <strong>da</strong> divertiment e dil wellness ei<br />
vegni<strong>da</strong> megliura<strong>da</strong> entras diversas investiziuns e novs<br />
products (wibit, purschi<strong>da</strong> per affons; purschi<strong>da</strong> <strong>da</strong> vital<br />
«iLifeSOMM»; div. a<strong>da</strong>ttaziuns el bogn <strong>da</strong> divertiment).<br />
Plinavon ei vegniu instra<strong>da</strong>u in project per cumpletar il<br />
Bogn Sedrun cun in bogn or<strong>da</strong>viert.<br />
Il <strong>da</strong>vos <strong>da</strong> matg <strong>2011</strong> ha la meinafatschenta Brigitta<br />
Notter bandunau il Bogn Sedrun suenter bunamein<br />
tschun onns d’engaschi. Ad ella engraziein per sia lavur<br />
en favur dil Bogn Sedrun e giavischein tut il bien per<br />
il futur. Sco niev meinafatschenta ei Hubert Brugger vegnius<br />
engaschaus. El ha entschiet sia lavur l’entschatta<br />
uost <strong>2011</strong>. Nus giavischein ad el vinavon bia plascher en<br />
sia funcziun.<br />
Igl onn <strong>2011</strong> ei vegniu luvrau activ vid il marketing. Ils 17<br />
d’uost ei ina publireportascha <strong>da</strong>vart il Bogn Sedrun cumpari<strong>da</strong><br />
ella gasetta «Zugerwoche». Quella acziun ei succedi<strong>da</strong><br />
communablamein cun Sedrun Mustér Turissem.<br />
Il november ei vegniu publicau ella Tuatschina igl artechel<br />
«40 onns Bogn Sedrun – ina historia agita<strong>da</strong>», il<br />
qual Norbert Berther ha scret sin fun<strong>da</strong>ment <strong>da</strong>lla lavur<br />
<strong>da</strong> matura <strong>da</strong> Riccar<strong>da</strong> Caduff.<br />
Sil sectur <strong>da</strong>lla reclama ei vegniu luvrau bein ensemen<br />
cun il Club <strong>da</strong> golf Sedrun e cun las Sedrun Pendicularas.<br />
A Selva sin la plazza <strong>da</strong> golf fa ina petga <strong>da</strong> reclama cun<br />
21<br />
dus maletgs che presentan il Bogn Sedrun attent sin la<br />
purschi<strong>da</strong>. Plinavon portan dus portaskis <strong>da</strong>ll’ustria Milez<br />
ed il bus dil vitg ad Andermatt reclamas dil Bogn<br />
Sedrun.<br />
En connex cun il 40avel anniversari dil Bogn Sedrun eis<br />
ei vegniu fatg in’acziun per la populaziun <strong>da</strong>lla Surselva<br />
e <strong>da</strong>lla Val d’Ursera. In e scadin ha saviu profitar dils<br />
abonnaments digl onn dil wellness e dil bogn <strong>da</strong> divertiment<br />
per il prezi <strong>da</strong>d indigen.<br />
En rama <strong>da</strong>ll’acziun «40 onns Bogn Sedrun» che ha giu<br />
liug il november ei vegniu concediu ina reducziun <strong>da</strong><br />
40% sin ils prezis d’entra<strong>da</strong> dil wellness.<br />
Naven <strong>da</strong> miez november entochen miez december havessen<br />
ils «Pistenweekends» giu <strong>da</strong> vegnir menai atras.<br />
Muort la munconza <strong>da</strong> neiv han las pendicularas denton<br />
buca saviu entscheiver cul menaschi. Tuttina ha in bien<br />
diember <strong>da</strong> glieud priu la decisiun <strong>da</strong> vegnir a Sedrun<br />
per guder ina fin d’jamna <strong>da</strong> wellness. Il Bogn Sedrun ei<br />
separticipaus ad ina purschi<strong>da</strong> <strong>da</strong> pauschala cun conceder<br />
ina reducziun <strong>da</strong> 40% sin il prezi d’entra<strong>da</strong> dil<br />
wellness.<br />
Sco ulteriur punct en rama dil marketing vala ei <strong>da</strong> menziunar<br />
la nova pagina d’internet dil Bogn Sedrun. Suenter<br />
gron<strong>da</strong> lavur eis ella vegni<strong>da</strong> publica<strong>da</strong> la fin november<br />
buca mo per tudestg e talian mobein niev era<br />
per engles. La nova pagina funcziunescha cun in format<br />
ch’ei era compatibels per smartphones ed iPads. Ella<br />
cuntegn biars maletgs <strong>da</strong> nies bellezia menaschi cun<br />
l’oasa <strong>da</strong> wellness ed ei baghegia<strong>da</strong> si fetg modern e<br />
surveseivel.<br />
Il settember havein deplorablamein stuiu prender cumiau<br />
dil collaboratur Vigeli Schmid ch’ei staus fideivels al<br />
Bogn Sedrun duront biabein 40 onns. El ha contonschiu<br />
sia pensiun. Era Conny Monn ha bandunau il Bogn Sedrun.<br />
Ella ha abdicau sia plazza suenter 15 onns. Ad els<br />
admettein nus in grond engraziament per lur gron<strong>da</strong> lavur<br />
el decuors <strong>da</strong> tut quels onns.<br />
Ils 22 <strong>da</strong> settember ha la Casa Spinatscha barschau ed<br />
ils pumpiers han duvrau bia aua per stizzar il fiug. Den-
ter auter eis ei vegniu pumpau ca. 100’000 liters ord il<br />
bogn. Sin fun<strong>da</strong>ment <strong>da</strong> quell’acziun ha il bogn stuiu<br />
vegnir serraus il di suenter il barschament. L’aua ha stuiu<br />
vegnir empleni<strong>da</strong>, scal<strong>da</strong><strong>da</strong> si e naturalmein era vegnir<br />
desinfecta<strong>da</strong>. Il menaschi <strong>da</strong> wellness ei restaus<br />
aviarts.<br />
Alla fin <strong>da</strong>t ei aunc in per puncts che valan la peina <strong>da</strong><br />
vegnir menziunai. Muort l’installaziun dil sistem <strong>da</strong><br />
Grander el bogn havein nus saviu spargnar bia chemia,<br />
la qualitad <strong>da</strong>ll’aua ei semegliura<strong>da</strong> ed era las controllas<br />
<strong>da</strong> higiena han mussau buns resultats. En connex cun<br />
Grander ha ei <strong>da</strong>u il november in referat ell’ustria dil<br />
bogn, nua ch’igl ei vegniu informau <strong>da</strong>vart quei sistem e<br />
sur <strong>da</strong>ll’aua en general.<br />
La partiziun <strong>da</strong> wellness ei vegni<strong>da</strong> enrihi<strong>da</strong> cun ina<br />
matta <strong>da</strong> terapia magnetica <strong>da</strong> «iLifeSOMM». Sin quella<br />
matta san ins scher e relaxar cun tedlar musica. El tact<br />
<strong>da</strong>lla musica producescha ella vibraziuns che han igl<br />
effect d’ina massascha. Ina terapia <strong>da</strong> 12 minutas<br />
cuosta 8 francs, 24 minutas cuostan 15 francs.<br />
Plinavon ei vegniu acquistau 5 novas schischeras per la<br />
zona <strong>da</strong> ruaus, aschia che mintgin ha in plaz <strong>da</strong> scher,<br />
era duront ils dis che nies wellness vegn fre<strong>quen</strong>taus<br />
bein.<br />
Per il bogn <strong>da</strong> divertiment ei era vegniu fatg buna lavur.<br />
Las palmas artificialas ein vegni<strong>da</strong>s remplazza<strong>da</strong>s entras<br />
novas <strong>da</strong> megliera qualitad, aschia ch’il bogn serepresenta<br />
grondius.<br />
Magnific success tier nos pigns hosps havein nus giu<br />
cun ils elements <strong>da</strong> parcour «WIBIT». Duront la stad ein<br />
els montai mintgamai la dumengia ed il mardis (gliendisdis<br />
ei il bogn serraus la stad). Il WIBIT ei era staus<br />
part dil program «bialas vacanzas» <strong>da</strong> Sedrun Mustér<br />
Turissem. Era sche l’aura ha plitost envi<strong>da</strong>u <strong>da</strong> sedivertir<br />
or<strong>da</strong>viert han nos hosps tuttina fatg diever stupent<br />
<strong>da</strong> quei program.<br />
Per saver augmentar las entra<strong>da</strong>s ord la vendita <strong>da</strong> products<br />
<strong>da</strong> cosmetica, utensils sco spiaghels <strong>da</strong> senu<strong>da</strong>r<br />
etc., ni costums <strong>da</strong> bogn ei vegniu installau duas ulte-<br />
22<br />
riuras vitrinas, aschia che nus savein presentar nos products<br />
el wellness sco era all’entra<strong>da</strong> sper la cassa.<br />
Fiasta digl 1. d’uost<br />
La fiasta ha entschiet cun in aperitif offerius <strong>da</strong> Sedrun<br />
Mustér Turissem. Silsuenter ha il chor mische<strong>da</strong>u Sedrun<br />
purschiu differentas specialitads dil gril. La Societad<br />
<strong>da</strong> musica Sedrun ed ils Sunatibas Sedrun han<br />
divertiu il publicum cun lur producziuns. Denteren ha<br />
Gieri Spescha procurau per ina buna atmosfera cun sia<br />
musica.<br />
Suenter il beinvegni entras il president communal Pancrazi<br />
Berther ei il niev directur <strong>da</strong> Sedrun Mustér Turissem,<br />
Stefan Hantke, sedrizzaus alla raspa<strong>da</strong>. Il plaid <strong>da</strong><br />
fiasta ha il cusseglier guvernativ dil cantun Uri, Isidor<br />
Baumann, teniu.<br />
Isidor Baumann
Departament sana<strong>da</strong>d, segirtad ed<br />
agricultura<br />
Sana<strong>da</strong>d<br />
Gerau<br />
Baseli Berther<br />
Casa <strong>da</strong> tgira Sursassiala<br />
Tier il project per l’engron<strong>da</strong>ziun <strong>da</strong>lla Casa <strong>da</strong> tgira<br />
Sursassiala a Mustér regia ina gron<strong>da</strong> pressiun <strong>da</strong><br />
temps. Las lavurs ston numna<strong>da</strong>mein esser termina<strong>da</strong>s<br />
entochen il <strong>da</strong>vos digl onn 2013 per saver profitar <strong>da</strong>llas<br />
contribuziuns cantunalas ell’altezia <strong>da</strong> 8.75 milliuns<br />
francs. Ils cuosts totals munta a frs. 23’490’000.00 e<br />
vegnan finanziai entras la contribuziun cantunala, las<br />
reservas accumula<strong>da</strong>s, las contribuziuns dils cussadents<br />
ed in emprest a liunga vesta <strong>da</strong> varga 12 milliuns<br />
francs.<br />
Suenter ch’ins ha giu <strong>da</strong> sbatter cun in surpli <strong>da</strong> cuosts<br />
e protestas encunter la <strong>da</strong>mon<strong>da</strong> <strong>da</strong> baghegiar han las<br />
lavurs saviu entscheiver miez settember <strong>2011</strong>. Strusch<br />
che las lavurs han giu entschiet, ha ei puspei <strong>da</strong>u problems.<br />
Ins ha numna<strong>da</strong>mein constatau che las plattas<br />
<strong>da</strong> cheramica els bogns ed ellas tualettas dil baghetg<br />
existent cuntegnan elements d’asbest en ina concentraziun<br />
minimala. Las plattas han stuiu vegnir allontana<strong>da</strong>s<br />
entras ina firma specialisa<strong>da</strong>. Quellas lavurs han<br />
caschunau in retar<strong>da</strong>ment <strong>da</strong> tschun jamnas e cuosts<br />
<strong>da</strong> frs. 200’000.00.<br />
Duront l’intensiva fasa <strong>da</strong> baghegiar ston ils cussadents<br />
bandunar la casa <strong>da</strong> tgira. Suenter liungas stentas han<br />
ins anflau ina buna sligiaziun. Ina part dils cussadents ei<br />
serendi<strong>da</strong> ils 6 d’uost <strong>2011</strong> a Curaglia ella Tgasa Sontgaclau<br />
e l’autra part anfla naven digl avrel 2012 in suttetg<br />
ella Claustra Mustér.<br />
Tgèsa s. Vigeli<br />
Gia ei in onn puspei ius a fin ed era duront quei onn ei<br />
puspei schabegiau fetg bia.<br />
En general san ins constatar che la nova finanziaziun<br />
<strong>da</strong>llas casas <strong>da</strong> tgira porta alla Tgèsa s. Vigeli <strong>da</strong>pli<br />
entra<strong>da</strong>s. Quei grazia agl augment <strong>da</strong> puncts <strong>da</strong> Besa<br />
<strong>da</strong> 323036 sin 425571. Da l’autra vart creschan denton<br />
ils cuosts <strong>da</strong>lla vischnaunca, la quala sto surprender<br />
23<br />
75% dils cuosts <strong>da</strong> tgira restonts (cuosts che vegnan<br />
buca surpri <strong>da</strong>lla segira<strong>da</strong> e dils cussadents).<br />
En media ein 33 letgs (94.5%) stai occupai duront igl<br />
onn <strong>2011</strong>. Quei ein entgins procents pli pauc ch’igl onn<br />
2010, l’occupaziun sa denton aunc adina vegnir giudica<strong>da</strong><br />
sco fetg buna. Igl onn <strong>2011</strong> havein nus giu 14 mortoris<br />
– quei ch’ei in surproporziunal ault diember – e<br />
treis extra<strong>da</strong>s <strong>da</strong> cussadents ch’ein turnai a casa (reha/<br />
tgira transitoria). Il <strong>da</strong>vos digl onn <strong>2011</strong> era la Tgèsa s.<br />
Vigeli puspei occupa<strong>da</strong> cumpleinamein. Ils emprems<br />
dus meins digl onn 2012 ha ei denton <strong>da</strong>u siat ulteriurs<br />
mortoris. Duront igl onn <strong>2011</strong> ein 18 cussadents entrai<br />
ella Tgèsa s. Vigeli. Da quels ein quater morts el decuors<br />
digl onn. Quest svilup muossa che las persunas<br />
attempa<strong>da</strong>s vegnan pli tard e pli malsaunas ella casa <strong>da</strong><br />
tgira. Per part ei quei mo in per dis per murir. En quels<br />
cass vegn cussegliau e praticau tgira palliativa. Ils cussadents<br />
duein saver murir senza mals e temas en dignitad<br />
e sche giavischau en presenza dils parents.<br />
El sectur dil persunal ha ei <strong>da</strong>u gron<strong>da</strong>s mi<strong>da</strong><strong>da</strong>s igl onn<br />
<strong>2011</strong>. Igl ei stau necessari <strong>da</strong>d engaschar <strong>da</strong>pli persunal<br />
muort igl ault basegn <strong>da</strong> tgira dils cussadents. 16 collaboraturs<br />
ein entrai e 13 ein extrai, <strong>da</strong> quei 5 ch’ein entrai<br />
il medem onn. Entginas extra<strong>da</strong>s ein se<strong>da</strong><strong>da</strong>s muort la<br />
normala fluctuaziun sco pensiuns, relaziuns <strong>da</strong> lavur limita<strong>da</strong>s<br />
(formaziun planisa<strong>da</strong>, cuntinuaziun <strong>da</strong>lla scolaziun,<br />
praticants eav.) e mi<strong>da</strong><strong>da</strong>s <strong>da</strong> professiun. Auters<br />
contracts <strong>da</strong> lavur ein vegni abdicai. Las immaginaziuns,<br />
ils giavischs e las pretensiuns dils collaboraturs che han<br />
retschiert in’abdicaziun eran lunsch naven <strong>da</strong>llas immaginaziuns<br />
<strong>da</strong>lla Tgèsa s. Vigeli. Il <strong>da</strong>vos digl onn <strong>2011</strong><br />
luvravan 45 persunas ella Tgèsa s. Vigeli. Quei corrispun<strong>da</strong><br />
a 27.5 plazzas <strong>da</strong> 100%.<br />
Malgrad entginas investiziuns buca previsiblas e corrispundentamein<br />
buca budgeta<strong>da</strong>s denton necessarias<br />
per il menaschi ha la Tgèsa s. Vigeli economisau in gudogn<br />
<strong>da</strong> frs. 210’440.00, quei ch’ei frs. 170’000.00 sur il<br />
preventiv <strong>2011</strong>.
Quei che <strong>da</strong>t a nus forza en nossa lavur e fa plascher,<br />
ein la segirtad e la cuntentientscha ch’ils cussadents<br />
sentan, vivan ed expriman era adina puspei a caschun<br />
<strong>da</strong> discuors. Buca d’embli<strong>da</strong>r ein era ils lauds ch’ils<br />
parents dils cussadents fan adina puspei enviers nossa<br />
casa <strong>da</strong> tgira. Per quei motiv meretan tut ils collaboraturs<br />
in grond engraziament.<br />
Lavur <strong>da</strong> giuventetgna Cadi<br />
Las vischnauncas <strong>da</strong>lla Cadi han <strong>da</strong>pi igl onn 2010 ina<br />
cunvegna <strong>da</strong> prestaziun cun Giuventetgna Cadi che<br />
regla la lavur aviarta <strong>da</strong> giuventetgna.<br />
La lavur aviarta <strong>da</strong> giuventetgna Cadi sustegn ils giuvenils<br />
en l’organisaziun <strong>da</strong> differentas activitads en lur<br />
temps liber. Ina purschi<strong>da</strong> impurtonta ein ils locals <strong>da</strong><br />
giuventetgna. A Sedrun ei quei La Talina ch’ei mintgamai<br />
aviarta dus venderdis el meins duront il temps <strong>da</strong><br />
scola. Plinavon sustegn Giuventetgna Cadi differents<br />
projects per ils giuvenils ella Cadi. Igl onn <strong>2011</strong> ei quei<br />
per exempel stau in film <strong>da</strong>lla giuvna Lara Spescha ed<br />
ina concurrenza <strong>da</strong> graffitis eav.<br />
Graffiti a Sedrun<br />
La promotura <strong>da</strong>lla lavur <strong>da</strong> giuventegna ei Gabriela Cabalzar.<br />
Ella tgamuna ils locals <strong>da</strong> giuventegna ed organisescha<br />
las activitads <strong>da</strong> Giuventegna Cadi. Igl onn<br />
<strong>2011</strong> ha ella serrau giu la scolaziun <strong>da</strong> promotura <strong>da</strong><br />
giuventetgna cun success.<br />
Segirtad<br />
Pumpiers<br />
Igl onn <strong>2011</strong> ha ei deplorablamein <strong>da</strong>u in barschament<br />
a Sedrun. Gievgia, ils 22 <strong>da</strong> settember <strong>2011</strong> <strong>da</strong>venta la<br />
Casa Spinatscha, in albiert per giuvenils cun ina part<br />
casa <strong>da</strong> habitar a Sedrun, unfren<strong>da</strong> <strong>da</strong>llas flommas.<br />
Persunas vegnan buc blessa<strong>da</strong>s. L’entira basa <strong>da</strong> pumpiers<br />
<strong>da</strong> Sursassiala ei sta<strong>da</strong> en acziun. Rodund 80 persunas<br />
han cumbattiu il fiug ni han procurau per<br />
l’infrastructura sil plaz.<br />
24<br />
Mo grazia ad ina tschaghegna, bia lavur <strong>da</strong> maun e cun<br />
agid digl autoscala eis ei stau pusseivel <strong>da</strong> <strong>da</strong>r <strong>da</strong>mogn<br />
e finalmein stizzar il fiug.<br />
Barschament Casa Spinatscha<br />
Agricultura<br />
Concept <strong>da</strong> colligiaziun per surfatschas ecologicas<br />
Dapi igl 1. <strong>da</strong> matg ei l’ordinaziun <strong>da</strong>vart la promoziun<br />
regiunala <strong>da</strong>lla qualitad e <strong>da</strong>lla colligiaziun <strong>da</strong> surfatschas<br />
ecologicas <strong>da</strong> cumpensaziun ell’agricultura en<br />
vigur. Cun questa ordinaziun promova la confederaziun<br />
la qualitad e la colligiaziun <strong>da</strong> surfatschas ecologicas <strong>da</strong><br />
cumpensaziun. Tenor l’ordinaziun conce<strong>da</strong> la confederaziun<br />
contribuziuns supplementaras per surfatschas<br />
cun ina qualitad ecologica speciala.<br />
L’entschatta digl onn ha la cuminonza <strong>da</strong> lavur biro Camenisch<br />
& Zahner e LBBZ Plantahof presentau il concept<br />
per nossa vischnaunca. El decuors digl atun han<br />
las contractivas cun ils purs giu liug. La finamira ei stau<br />
<strong>da</strong> saver prender bia surfatschas sut contract. Aschia<br />
eis ei pusseivel <strong>da</strong> mantener quellas surfatschas <strong>da</strong>d<br />
aulta qualitad era pigl avegnir. Sper palius vegnan era<br />
surfatschas schetgas cun in grond diember <strong>da</strong> jarvas<br />
schurmegia<strong>da</strong>s. La finamira ei era <strong>da</strong> colligiar quellas<br />
differentas surfatschas e scaffir aschia territoris pli<br />
gronds cun aulta qualitad ecologica.<br />
La promta<strong>da</strong>d dils purs ei sta<strong>da</strong> gron<strong>da</strong> <strong>da</strong> metter entuorn<br />
quei concept. Considerablas surfatschas ein vegni<strong>da</strong>s<br />
pri<strong>da</strong>s sut contract. En in proxim pass vegn mirau<br />
sche quellas mesiras portan era il success giavischau.<br />
Suenter treis onns eis ei previu <strong>da</strong>d analisar il success<br />
<strong>da</strong>llas mesiras pri<strong>da</strong>s ed a<strong>da</strong>ttar quellas per megliurar il<br />
success.<br />
Sedrun, avrel 2012<br />
Pancrazi Berther, president communal<br />
Lucas Collenberg, menader center communal
Quen cumplet/<br />
Survesta<br />
Quen current<br />
Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
Total expensas 12’019’872.96 10’567’298 13’007’262.53<br />
Total entra<strong>da</strong>s 12’085’542.78 10’587’005 13’123’041.86<br />
Surpli entra<strong>da</strong>s 65’669.82 19’707 115’779.33<br />
Quen d’investiziun<br />
Expensas per investiziuns 2’465’620.43 2’071’000 2’840’725.88<br />
Entra<strong>da</strong>s per investiziuns 1’749’170.30 1’241’540 1’370’652.18<br />
Investiziuns nettas 716’450.13 829’460 1’470’073.70<br />
Finanziaziun<br />
Investiziuns nettas 716’450.13 829’460 1’470’073.70<br />
Amortisaziun facultad finanziala 21’318.95 15’493.15<br />
Amortisaziun facultad administrativa 25’212.95 249’500 459’835.09<br />
Amortisaziun facultad administrativa 1’228’114.00 146’000 2’162’391.61<br />
supplementara<br />
Surpli entra<strong>da</strong>s 65’669.82 19’707 115’779.33<br />
Avanzament <strong>da</strong> finanziaziun 623’865.59 1’283’425.48<br />
Deficit <strong>da</strong> finanziaziun 414’253<br />
25
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
Quen current 12’019’872.96 12’085’542.78 10’567’298 10’587’005 13’123’041.86 13’123’041.86<br />
Surpli entra<strong>da</strong>s 65’669.82 19’707<br />
0 Administraziun generala 1’012’306.06 343’882.90 1’085’750 275’000 1’045’893.81 327’901.90<br />
Surpli expensas 668’423.16 810’750 717’991.91<br />
1 Segirtad publica 339’531.50 247’728.15 336’150 194’000 323’325.46 237’321.05<br />
Surpli expensas 91’803.35 142’150 86’004.41<br />
2 Scolaziun e formaziun 2’273’144.58 301’370.00 2’423’798 255’280 2’252’640.94 286’623.80<br />
Surpli expensas 1’971’774.58 2’168’518 1’966’017.14<br />
3 Cultura e temps liber 523’851.36 32’633.25 635’250 32’000 605’435.85 56’521.60<br />
Surpli expensas 491’218.11 603’250 548’914.25<br />
4 Sana<strong>da</strong>d 514’935.88 34’729.15 318’700 16’000 313’720.80 22’706.35<br />
Surpli expensas 480’206.73 302’700 291’014.45<br />
5 Ovras socialas 481’161.50 312’467.62 380’500 112’110 478’158.33 42’454.00<br />
Surpli expensas 168’693.88 268’390 435’704.33<br />
6 Traffic 735’758.09 74’632.60 833’700 63’100 533’086.15 89’049.55<br />
Surpli expensas 661’125.49 770’600 444’036.60<br />
7 Ambient e planisaziun 942’187.09 848’078.85 983’720 851’020 953’872.55 862’155.46<br />
Surpli expensas 94’108.24 132’700 91’717.09<br />
8 Economia 2’069’407.75 2’131’083.10 1’868’120 2’044’025 2’137’359.27 2’413’101.74<br />
Surpli entra<strong>da</strong>s 61’675.35 175’905 275’742.47<br />
9 Finanzas e taglias 3’127’589.15 7’758’937.16 1’701’610 6’744’470 4’479’548.70 8’785’206.41<br />
Surpli entra<strong>da</strong>s 4’631’348.01 5’042’860 4’305’657.71<br />
26
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor gruppas <strong>da</strong> materia frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
3 Expensas 12’019’872.96 10’567’298 13’007’262.53<br />
30 Cuosts <strong>da</strong> persunal 3’510’178.85 3’513’610 3’425’980.40<br />
31 Cuosts <strong>da</strong> material 2’713’749.89 2’961’498 2’660’708.53<br />
32 Tscheins passivs 348’514.62 371’000 371’862.42<br />
33 Amortisaziuns 1’418’874.56 572’500 2’803’719.85<br />
34 Cumparts e contrib. senza dest. d’intent 146’647.45 127’500 190’672.10<br />
35 Indemnisaziuns alla communitad 2’289.00 2’500 1’947.00<br />
36 Atgnas contribuziuns 2’116’578.17 1’936’120 1’968’228.03<br />
38 Deposit en finanziaziuns specialas 1’211’151.32 557’200 988’516.50<br />
39 Scuntraziuns internas 551’889.10 525’370 595’627.70<br />
4 Entra<strong>da</strong>s 12’085’542.78 10’587’005 13’123’041.86<br />
40 Taglias 5’453’313.80 4’562’500 6’476’704.58<br />
41 Regals e concessiuns 2’678’757.58 2’730’300 2’776’281.13<br />
42 Recav dil possess 260’008.81 225’400 274’129.93<br />
43 Recumpensas 2’017’087.92 1’740’125 2’141’969.27<br />
45 Restituziuns <strong>da</strong>lla communitad 234’514.60 199’000 243’759.00<br />
46 Contribuziuns per agen <strong>quen</strong> 854’649.12 570’790 536’756.20<br />
48 Prelevaziun ord finanziaziuns specialas 35’321.85 33’520 77’814.05<br />
49 Scuntraziuns internas 551’889.10 525’370 595’627.70<br />
Surpli entra<strong>da</strong>s 65’669.82 19’707 115’779.33<br />
27
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
Quen current 12’085’542.78 12’085’542.78 10’567’298 10’587’005 13’123’041.86 13’123’041.86<br />
Surpli expensas/entra<strong>da</strong>s 19’707<br />
0 Administraziun generala 1’012’306.06 343’882.90 1’085’750 275’000 1’045’893.81 327’901.90<br />
Surpli expensas 668’423.16 810’750 717’991.91<br />
11 Legislativa 43’312.93 54’600 44’707.21<br />
300.00 Cumissiuns 1’035.00 4’000 1’765.00<br />
300.01 Cussegl <strong>da</strong> vischnaunca 5’785.00 10’000 6’370.00<br />
300.02 Cumissiun <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> 9’549.00 13’000 10’282.65<br />
303.00 Prestaziuns socialas 292.45 1’000 473.25<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 144.85 400 -1’681.40<br />
310.00 Votaziuns ed elecziuns 10’807.48 11’000 10’393.69<br />
310.01 Preventiv e <strong>quen</strong> annual 10’515.85 12’000 12’080.22<br />
317.00 Spesas 4’704.60 3’000 4’815.20<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 478.70 200 208.60<br />
12 Executiva 208’047.07 207’050 210’869.85<br />
300.00 Suprastonza communala 122’059.00 122’000 123’882.00<br />
300.02 Sedutas e schurna<strong>da</strong>s 42’055.10 48’000 43’615.50<br />
303.00 Prestaziuns socialas 13’904.75 13’000 13’430.45<br />
304.00 Cassa <strong>da</strong> pensiun 6’659.00 6’200 6’154.00<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 1’025.90 850 480.10<br />
317.00 Spesas fixas 6’640.00 7’000 6’640.00<br />
317.01 Spesas <strong>da</strong> representaziun 15’703.32 10’000 16’667.80<br />
20 Canzlia 566’370.01 215’526.50 626’400 179’500 599’578.63 230’001.20<br />
301.00 Pagas 369’027.65 375’000 361’759.75<br />
303.00 Prestaziuns socialas 30’863.40 30’000 28’788.25<br />
304.00 Cassa <strong>da</strong> pensiun 22’024.30 23’000 21’691.20<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 2’598.85 2’400 2’522.15<br />
309.00 Divers cuosts <strong>da</strong> persunal 10’392.40 10’000 3’792.45<br />
310.00 Material <strong>da</strong> biro 7’793.74 10’000 9’666.17<br />
310.01 Fegl ufficial 45’122.00 45’000 40’000.00<br />
310.02 Litteratura e stampats 1’297.25 8’000 1’237.45<br />
311.00 Acquist mobiliar e maschinas 678.75 5’000<br />
315.00 Manteniment mobiliar e maschinas 5’834.68 6’000 6’097.78<br />
315.01 Tgira internet 2’803.40 3’000 4’686.85<br />
315.02 Acquist PCs e server 5’000 4’704.60<br />
316.00 Manteniment e tgira indrez EED 28’408.60 30’000 23’784.27<br />
317.00 Spesas 651.00 2’000 909.70<br />
318.02 Cuosts giuridics, consultaziun <strong>da</strong> dretg 1’972.65 20’000 46’088.00<br />
318.03 Telefonats 3’371.95 5’000 4’026.95<br />
318.04 Francaturas 9’677.02 15’000 15’505.44<br />
318.05 Spesas schec postal e bancas 2’424.35 3’000 2’188.22<br />
318.06 Archiv communal 8’456.47 8’000 6’333.95<br />
318.07 Spesas <strong>da</strong> stumaziun 2’725.75 5’000 3’757.90<br />
318.08 Cumissiun cantunala <strong>da</strong> schazetg 2’917.05 3’500 1’701.20<br />
319.00 Diversas expensas 6’354.65 12’000 9’189.50<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 974.10 500 1’146.85<br />
434.00 Lavurs per tiarzas persunas 33’935.70 25’000 31’228.50<br />
435.00 Diversas entra<strong>da</strong>s 24’243.80 30’000 31’078.20<br />
436.00 Restituziuns EO e cass d’accident 1’000 4’297.35<br />
436.01 Restituziun spesas <strong>da</strong> stumaziun 2’273.35 1’500 2’470.75<br />
451.00 Indemnisaziun per uffeci <strong>da</strong> taglia 141’229.55 105’000 147’388.10<br />
452.01 Cumpart uff. <strong>da</strong> baghegiar tgira EED 3’000.00 2’000 2’700.00<br />
452.02 Cuosts giuridics per auters uffecis 5’000<br />
490.00 Lavurs per auters departaments 10’844.10 10’000 10’838.30<br />
28
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
21 Uffeci <strong>da</strong> baghegiar 165’505.50 128’356.40 164’700 95’500 159’879.60 97’900.70<br />
300.00 Cumissiun <strong>da</strong> baghegiar 7’731.70 10’000 9’325.85<br />
301.00 Pagas 105’022.00 106’000 103’358.00<br />
301.01 Pagas gidonter -5’000.00 5’000.00<br />
303.00 Prestaziuns socialas 8’821.85 10’000 8’474.60<br />
304.00 Cassa <strong>da</strong> pensiun 7’860.20 8’000 7’558.00<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 753.80 700 739.05<br />
307.00 Bonificaziun <strong>da</strong> spesas 500 32.60<br />
310.00 Material <strong>da</strong> biro e stampats 1’140.65 2’000 1’042.20<br />
311.00 Acquist mobiliar e maschinas 2’931.40 5’000 522.70<br />
311.02 Acquist programs EED 8’367.05 4’000 3’886.75<br />
313.00 Material <strong>da</strong> diever 2’000<br />
315.00 Manteniment vehichel 4’053.10 2’500 3’844.85<br />
316.00 Cumpart tgira EED 2’100.00 2’000 1’963.15<br />
318.00 Cuosts giuridics, consultaziuns <strong>da</strong> dretg 7’706.00 5’000 1’799.65<br />
318.01 Telefonats 1’451.10 2’000 1’945.85<br />
318.02 Francaturas 560.80 1’000 403.00<br />
319.00 Diversas expensas 8’744.05 3’000 8’028.90<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 3’261.80 1’000 1’954.45<br />
431.00 Lubientschas <strong>da</strong> baghgiar 50’402.65 30’000 19’304.70<br />
431.01 Contribuziuns per cussegliaziuns 6’660.00<br />
435.00 Puniziuns <strong>da</strong> baghegiar 1’000<br />
436.00 Diversas entra<strong>da</strong>s 2’074.65 1’500 5’898.10<br />
480.00 Atgnas prestaziuns per projects 21’954.95 20’000 21’153.90<br />
490.00 Lavurs per auters departaments 47’264.15 43’000 51’544.00<br />
25 Segira<strong>da</strong>s 6’432.50 6’500 5’750.70<br />
318.02 Segira<strong>da</strong> <strong>da</strong> responsabla<strong>da</strong>d 6’432.50 6’500 5’750.70<br />
26 Uffeci civil 7’642.70 12’000 10’418.50<br />
362.00 Cuosts uffeci civil Cadi 7’642.70 12’000 10’418.50<br />
29 Regiun Surselva 14’995.35 14’500 14’689.32<br />
362.00 Contribuziun alla RS 14’995.35 14’500 14’689.32<br />
1 Segirtad publica 339’531.50 247’728.15 336’150 194’000 323’325.46 237’321.05<br />
Surpli expensas 91’803.35 142’150 86’004.41<br />
100 Uffeci funsil 53’278.55 50’000 54’688.85<br />
452.00 Cumpart gudogn uffeci funsil Cadi 53’278.55 50’000 54’688.85<br />
101 Mesiraziun e terminaziun 49’246.30 947.50 42’000 36’748.35<br />
310.00 A<strong>da</strong>ttaziun plan <strong>da</strong> GIS 2’365.20 3’000 807.00<br />
318.00 Terminaziun 4’763.80 5’000 4’749.60<br />
318.01 Mesiraziun 9’407.45 3’000<br />
318.02 Cuosts mutaziuns register funsil 32’100.00 30’000 30’000.00<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 609.85 1’000 1’191.75<br />
431.00 Taxas per mutaziuns 947.50<br />
109 Ulteriura tgira legala 16’244.55 26’882.50 13’000 18’000 17’633.05 25’757.50<br />
318.00 Taxas dimora polizia d’jasters 16’244.55 13’000 17’633.05<br />
431.00 Taxas <strong>da</strong> dimora 26’882.50 18’000 25’757.50<br />
110 Polizia <strong>da</strong> fiug e polizia communala 111’103.30 82’638.35 110’500 80’500 107’537.35 82’645.45<br />
301.00 Pagas 78’294.00 79’500 77’644.00<br />
303.00 Prestaziuns socialas 6’298.25 6’350 6’085.90<br />
304.00 Cassa <strong>da</strong> pensiun 4’199.00 4’100 4’016.20<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 517.15 550 511.15<br />
307.00 Bonificaziun <strong>da</strong> spesas 375.00 1’000 312.00<br />
310.00 Material, stampats e vestgadira 2’943.55 3’000 3’131.80<br />
315.00 Manteniment vehichel 2’972.45 2’500 2’800.50<br />
316.00 Cumpart tgira EED 979.95 1’000 963.20<br />
29
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
318.00 Engaschi special Securitas 10’857.25 8’000 7’722.30<br />
318.01 Segira<strong>da</strong>s per vehichel 1’144.15 1’000 1’143.55<br />
318.02 Telefonats 1’218.40 2’000 1’358.90<br />
318.03 Francaturas 603.30 500 535.00<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 700.85 1’000 1’312.85<br />
431.00 Controllas <strong>da</strong> fiug Mustér 5’845.00 5’000 4’150.00<br />
431.01 Controllas <strong>da</strong> fiug Medel/Lucmagn 915.00 1’000 940.00<br />
431.02 Controllas <strong>da</strong> fiug Tujetsch 6’855.00 4’000 4’938.00<br />
436.01 Contribuziun per auto 500.00 500 500.00<br />
437.00 Castitgs 6’576.00 6’000 9’023.90<br />
452.00 Polizia <strong>da</strong> fiug per Mustér 19’095.80 20’000 20’845.45<br />
452.01 Polizia <strong>da</strong> fiug per Medel/Lucmagn 5’134.70 5’000 5’610.60<br />
490.00 Lavurs per auters departaments 37’716.85 39’000 36’637.50<br />
120 Giudicatura 4’170.10 21’000 17’318.85<br />
361.01 Dertgira districtuala 4’985.00 15’000 11’253.45<br />
361.02 Autoritad mediaziun locaziuns -814.90 6’000 6’065.40<br />
140 Corp <strong>da</strong> pumpiers 111’561.95 76’731.25 83’650 40’000 85’770.45 63’548.55<br />
311.02 Acquist material corp. Sursassiala -980.60<br />
315.00 Manteniment material e vehichels 19.75 89.70<br />
318.00 Segira<strong>da</strong>s 3’793.65 3’650 3’760.05<br />
318.02 Taxas telecom - sistem d’alarm 45.80 45.80<br />
319.00 Diversas expensas 253.50 387.50<br />
319.01 Barschaments e seracass 29’899.00<br />
362.00 Cuosts corp <strong>da</strong> pumpiers Sursassiala 59’738.25 65’000 63’387.50<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 17’812.00 15’000 19’080.50<br />
406.00 Taxa <strong>da</strong> survetsch 253.50 537.50<br />
430.00 Taxas <strong>da</strong> cumpensaziun e castitgs 57’468.00 40’000 62’019.00<br />
461.00 Contribuziun segira<strong>da</strong> <strong>da</strong> fiug 19’009.75 992.05<br />
150 Cantunaments schurmetg civil 32’421.90 3’500.00 50’500 3’500 40’394.36 3’500.00<br />
311.00 Acquist mobiliar e maschinas 1’000<br />
312.00 Energia e scal<strong>da</strong>ment 10’599.50 18’000 11’347.80<br />
312.01 Taxas annualas (serenera, aua e rumians) 10’269.80 11’000 10’384.00<br />
313.00 Material <strong>da</strong> diever 752.55 1’000 1’457.55<br />
314.00 Manteniment dils locals 3’208.75 10’000 8’256.95<br />
318.01 Assicuranzas 3’790.75 5’000 5’310.71<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 3’800.55 4’500 3’637.35<br />
461.00 Contribuziun cantunala 3’500.00 3’500 3’500.00<br />
160 Schurmetg civil 10’871.95 11’200 13’629.00<br />
309.00 Cuors e concepziun generala 9’706.65 10’000 9’965.50<br />
318.00 Telefonats 1’165.30 1’200 1’363.50<br />
318.01 Controllas periodicas dils refugis 2’300.00<br />
170 Militer 1’881.40 3’750.00 2’300 2’000 2’264.60 7’180.70<br />
316.00 Restituziun locataris privats 430.95<br />
390.00 Cumpart lavur cau dil quartier 1’881.40 2’300 1’833.65<br />
434.00 Indemnisaziun cantunaments 3’305.00 2’000 6’473.00<br />
434.01 Survigilonza plaz <strong>da</strong> sittar 445.00 707.70<br />
180 Stan <strong>da</strong> sittar 2’030.05 2’000 2’029.45<br />
314.00 Manteniment stan <strong>da</strong> schibas 2’030.05 2’000 2’029.45<br />
2 Scolaziun e formaziun 2’273’144.58 301’370.00 2’423’798 255’280 2’252’640.94 286’623.80<br />
Surpli expensas 1’971’774.58 2’168’518 1’966’017.14<br />
200 Scoletta 134’544.05 22’383.00 135’290 18’000 131’820.85 21’163.00<br />
302.00 Pagas 116’402.00 115’500 113’768.00<br />
303.00 Prestaziuns socialas 9’538.55 9’000 9’082.70<br />
304.00 Cassa <strong>da</strong> pensiun 6’287.20 6’000 5’931.60<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 757.85 750 746.45<br />
30
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
309.00 Cuors <strong>da</strong> perfecziun 312.00 2’000 645.90<br />
310.00 Material <strong>da</strong> scola e mieds d’instrucziun 1’246.45 1’540 1’646.20<br />
319.00 Diversas expensas 500<br />
461.00 Contribuziun cantunala 22’383.00 18’000 21’163.00<br />
210 Scola primara 716’676.11 120’080.00 723’685 111’000 686’652.30 108’098.00<br />
302.00 Pagas 597’694.50 597’000 570’396.00<br />
303.00 Prestaziuns socialas 49’389.95 49’000 45’926.75<br />
304.00 Cassa <strong>da</strong> pensiun 50’313.40 50’500 48’855.95<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 4’047.25 4’000 3’857.85<br />
309.00 Cuors <strong>da</strong> perfecziun 2’343.35 5’500 5’910.60<br />
310.00 Material <strong>da</strong> scola e mieds d’instrucziun 11’889.66 14’185 11’314.45<br />
310.01 Projects generals 898.00 1’000 200.00<br />
319.00 Diversas expensas 100.00 2’500 190.70<br />
461.00 Contribuziuns cantunalas 120’080.00 111’000 108’098.00<br />
212 Scalem ault 543’889.47 96’541.00 614’440 78’580 534’057.95 81’053.95<br />
302.00 Pagas 455’554.00 510’000 447’438.25<br />
303.00 Prestaziuns socialas 37’948.50 41’000 36’329.70<br />
304.00 Cassa <strong>da</strong> pensiun 31’451.60 40’000 33’300.80<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 3’090.55 3’200 3’047.25<br />
309.00 Cuors <strong>da</strong> perfecziun 3’676.00 4’500 1’745.00<br />
310.00 Material <strong>da</strong> scola e mieds d’instrucziun 7’201.42 7’540 6’197.40<br />
310.01 Material <strong>da</strong> zambergiar 572.70 1’200 680.15<br />
310.02 Projects generals 3’728.90 3’000 2’000.00<br />
319.00 Diversas expensas 665.80 4’000 3’319.40<br />
461.00 Contribuziun cantunala 90’800.00 75’000 75’638.00<br />
461.01 Contribuziun dils scolars 1’140.00 580 560.00<br />
461.02 Contribuziun scolars rimna<strong>da</strong> pupi 4’601.00 3’000 4’855.95<br />
214 Scola <strong>da</strong> musica Surselva 27’965.00 27’000 28’731.05<br />
362.00 Contribuziun 27’965.00 27’000 28’731.05<br />
215 Scola <strong>da</strong> lavur e tenercasa 80’958.15 20’247.90 79’683 15’000 90’077.80 14’324.50<br />
302.00 Pagas 62’735.15 61’000 71’144.20<br />
303.00 Prestaziuns socialas 5’209.35 5’000 5’763.50<br />
304.00 Cassa <strong>da</strong> pensiun 3’896.80 2’500 3’215.20<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 427.50 400 485.55<br />
309.00 Cuors <strong>da</strong> perfecziun 498.00 1’500 452.70<br />
310.00 Material e mieds scola <strong>da</strong> lavur 5’958.95 6’255 5’519.35<br />
310.01 Material e mieds scola cuschinar 2’232.40 2’528 3’497.30<br />
319.00 Diversas expensas 500<br />
436.00 Prestaziuns EO e cass d’accident 5’247.90 324.50<br />
436.01 Restituziuns <strong>da</strong> segira<strong>da</strong>s 200.00<br />
461.00 Contribuziuns cantunalas 15’000.00 15’000 13’800.00<br />
217 Baghetgs <strong>da</strong> scola Sedrun 304’145.63 26’988.10 325’300 21’600 244’283.96 25’092.10<br />
301.00 Pagas 107’076.95 95’000 88’386.15<br />
303.00 Prestaziuns socialas 7’977.40 8’100 6’963.45<br />
304.00 Cassa <strong>da</strong> pensiun 6’580.40 6’600 6’452.80<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 655.80 600 586.60<br />
311.00 Acquist maschinas 13.80 5’000 5’182.10<br />
312.00 Energia e scal<strong>da</strong>ment 37’572.85 50’000 47’852.25<br />
312.01 Taxas annualas (serenera, aua e rumians) 18’801.50 19’000 19’471.95<br />
313.00 Material <strong>da</strong> schubergiar 4’575.55 6’000 2’101.65<br />
314.00 Manteniment baghetgs e contuorn 105’474.83 108’000 46’744.37<br />
314.01 Utensils plazza <strong>da</strong> pausa 2’000 -3’741.50<br />
318.00 Telefonats e concessiun radio e tv 2’207.75 2’500 2’548.85<br />
318.01 Assicuranzas 3’783.85 7’500 7’779.69<br />
319.00 Diversas expensas 1’000<br />
390.00 Lavur <strong>da</strong>d auters departaments 9’424.95 14’000 13’955.60<br />
427.00 Tscheins habitaziun pedel 15’600.00 15’600 15’600.00<br />
436.00 Prestaziuns EO e cass d’accident 8’588.10<br />
31
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
436.01 Taxa <strong>da</strong> diever e schubergiar halla 2’800.00 6’000 8’540.65<br />
436.02 Restituziuns <strong>da</strong> segira<strong>da</strong>s 951.45<br />
218 Baghetgs <strong>da</strong> scola Rueras 37’152.11 2’400.00<br />
301.00 Pagas 12’108.80<br />
303.00 Prestaziuns socialas 981.00<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 82.80<br />
312.00 Energia e scal<strong>da</strong>ment 8’862.25<br />
312.01 Taxas annualas (serenera, aua e rumians) 7’245.85<br />
313.00 Material <strong>da</strong> schubergiar 619.60<br />
314.00 Manteniment baghetgs e contuorn 4’560.40<br />
318.01 Assicuranzas 2’095.51<br />
390.00 Lavur <strong>da</strong>d auters departaments 595.90<br />
427.00 Tscheins garaschas 1’800.00<br />
436.01 Taxa <strong>da</strong> diever e schubergiar halla 600.00<br />
219 Diversas scolaresser 187’505.07 15’130.00 208’400 11’100 210’394.62 34’492.25<br />
300.00 Cussegl <strong>da</strong> scola 14’686.35 15’500 14’452.90<br />
301.00 Indemnisaziun meinascola 28’278.75 30’000 28’009.25<br />
301.01 Indemnisaziun support EED 3’000.00 3’000 3’000.00<br />
303.00 Prestaziuns socialas 3’124.85 2’900 2’832.80<br />
304.00 Cassa <strong>da</strong> pensiun 2’507.00 2’300 2’479.00<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 200.80 200 200.20<br />
309.00 Cuors per meinascola 140.00 500<br />
310.00 Project scola en moviment 5’895.00<br />
311.02 Acquist/manteniment indrezs generals 20’171.80 24’500 22’326.06<br />
311.04 Acquist EED 14’345.90 15’000 6’300.00<br />
315.00 Manteniment maschina <strong>da</strong> copiar 13’965.35 18’000 12’756.16<br />
315.01 Manteniment e tgira indrez EED 1’841.02 3’000 938.50<br />
317.00 Diversas expensas scolaresser 1’630.75 4’000 4’224.70<br />
317.01 Diversas expensas cussegl <strong>da</strong> scola 669.50 3’500 607.60<br />
318.00 Transport <strong>da</strong> scolars 66’837.00 69’000 66’738.90<br />
318.01 Assicuranza d’accidents scolars 1’106.00 2’000 1’695.00<br />
362.00 Ductrina e pastoraziun 6’000.00 6’000 28’738.45<br />
365.00 Contribuziun Bogn Sedrun 9’000.00 9’000 9’000.00<br />
390.00 Cumpart per far diever Bogn Sedrun 200.10<br />
436.01 Contribuziun AlpTransit 1’000.00<br />
437.00 Puniziuns scolaresser 530.00 130.00<br />
461.00 Contribuziun cantunala transport 14’600.00 11’000 15’763.00<br />
461.02 Contribuziun cantunala scola en moviment 6’645.00<br />
462.00 Contribuziun pleiv - copias 100 140.55<br />
462.01 Contribuziun pleiv - lavur giuventetgna 10’813.70<br />
220 Scolas specialas 75’838.40 80’000 69’776.35<br />
362.00 Survetsch <strong>da</strong> logopedia Surselva 19’598.90 22’000 18’069.00<br />
362.01 Survetsch psicologic <strong>da</strong> scola 2’580.00 4’000 2’740.00<br />
364.00 Scolas specialas ed ordeifer cantun 53’659.50 54’000 48’967.35<br />
230 Formaziun professiunala 201’622.70 230’000 219’693.95<br />
364.00 Contribuziuns scolas professiunalas 201’622.70 230’000 219’693.95<br />
3 Cultura e temps liber 523’851.36 32’633.25 635’250 32’000 605’435.85 56’521.60<br />
Surpli expensas 491’218.11 603’250 548’914.25<br />
300 Promoziun <strong>da</strong>lla cultura 47’772.70 4’120.00 34’600 42’248.70 2’228.00<br />
318.00 Promoziun <strong>da</strong>lla cultura 17’680.00 10’000 6’675.50<br />
318.01 Cuosts fiasta 1. d’uost 6’061.80 5’000 6’114.15<br />
365.01 Contribuziuns ad uniuns localas 14’865.00 13’500 14’900.00<br />
365.05 Museums regiunals <strong>da</strong>lla Surselva 3’376.05 3’400 3’376.05<br />
365.22 Contr. ediziun emigraziun tuatschina 10’000.00<br />
365.23 Contr. tschentar cruschs sin pézza 1’094.85 2’700<br />
365.24 Contr. Stalla Libra 2’500.00<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 2’195.00 1’183.00<br />
32
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
436.00 Vendita cudischs 120.00 228.00<br />
463.00 SMT - contribuziun fiasta 1. d’uost 2’000.00<br />
463.01 SMT e SP - contr. concert Opera Viva 4’000.00<br />
320 Museum La Truaisch 52’537.70 16’473.25 82’100 18’000 69’463.77 22’470.60<br />
300.00 Cumissiun 3’507.15 3’000 1’242.00<br />
301.00 Pagas 17’477.55 17’000 17’079.95<br />
301.01 Pagas gidonter 1’084.50 3’000<br />
303.00 Prestaziuns socialas 718.70 14.50<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 58.20 1.20<br />
311.00 Acquist objects d’art 1’500.00 5’000 5’000.00<br />
311.01 Acquist d’indrezs 2’327.40 3’000 1’000.00<br />
311.02 Acquist cristallas 10’000<br />
312.00 Energia e scal<strong>da</strong>ment 4’139.15 6’500 4’000.00<br />
312.01 Taxas annualas (serenera, aua e rumians) 386.95 700 861.05<br />
313.00 Material <strong>da</strong> diever 220.00 3’000 511.75<br />
313.01 Acquist cristallas/cudischs per vendita 1’400.00 2’500 1’790.50<br />
314.00 Manteniment baghetg e contuorn 10’890.35 10’000 18’855.90<br />
318.00 Telefonats 1’181.45 1’200 1’101.65<br />
318.01 Assicuranzas 2’311.50 3’000 2’416.02<br />
318.03 Propagan<strong>da</strong>, publicaziuns ed exposiziuns 1’825.05 7’000 4’318.25<br />
319.00 Diversas expensas 500.00 2’000 354.40<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 3’009.75 4’000 8’316.60<br />
390.01 Tscheins interns 1’200 2’600.00<br />
434.00 Entra<strong>da</strong>s museum 10’008.25 11’000 11’390.40<br />
434.01 Diversas entra<strong>da</strong>s 2’465.00 3’000 2’813.00<br />
435.00 Vendita inventari 3’500.00<br />
436.02 Restituziuns <strong>da</strong> segira<strong>da</strong>s<br />
461.00 Contribuziun cantunala 4’000.00 4’000 4’000.00<br />
340 Bogn cuvretg Sedrun 371’562.69 466’400 396’494.88<br />
363.00 Deficit dil menaschi 371’562.69 466’400 396’494.88<br />
350 Plazza <strong>da</strong> sport 48’447.37 12’040.00 48’150 14’000 87’631.50 31’823.00<br />
300.00 Cumissiun 1’000<br />
312.00 Energia 2’743.65 4’000 3’148.65<br />
314.00 Lavurs <strong>da</strong> manteniment 21’054.02 10’000 33’001.35<br />
314.01 Manteniment plazzas entras clubs 10’340.00 10’000 9’449.00<br />
314.02 Menaschi e manteniment patinera 8’000.00 9’000 8’253.75<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 6’309.70 7’000 6’122.75<br />
390.01 Tscheins interns 7’150 27’656.00<br />
434.01 Taxas <strong>da</strong> diever 1’700.00 4’000 2’324.00<br />
436.00 Taxa <strong>da</strong> diever dils clubs 10’340.00 10’000 9’499.00<br />
436.01 Restituziuns 20’000.00<br />
390 Clutger baselgia 3’530.90 4’000 9’597.00<br />
314.00 Manteniment 3’530.90 4’000 9’597.00<br />
4 Sana<strong>da</strong>d 514’935.88 34’729.15 318’700 16’000 313’720.80 22’706.35<br />
Surpli expensas 480’206.73 302’700 291’014.45<br />
400 Spital regiunal Surselva 316’195.40 246’000 238’076.20<br />
362.01 Contribuziun al deficit 316’195.40 246’000 238’076.20<br />
410 Casa <strong>da</strong> tgira Sursassiala 104’965.65 4’585.15 15’000 16’564.75<br />
318.00 Regiun <strong>da</strong> planisaziun Sursassiala 13’179.75 5’000 1’594.75<br />
363.00 Contr. d’investiziun casas <strong>da</strong> tgira 10’000 14’970.00<br />
363.01 Cuosts <strong>da</strong> tgira cussadents ordeifer 91’785.90<br />
462.00 Contribuziun Mustér + Medel 4’585.15<br />
440 Tgira ambulonta 45’588.53 22’500 19’371.70<br />
365.00 Spitex Cadi 39’448.48 14’500 11’810.00<br />
365.03 Cussegliaziun <strong>da</strong> geniturs 6’140.05 8’000 7’561.70<br />
33
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
460 Survetsch <strong>da</strong> sana<strong>da</strong>d en scola 48’186.30 30’144.00 35’200 16’000 39’708.15 22’706.35<br />
301.00 Miedi 414.00 1’500 617.40<br />
301.01 Dentist <strong>da</strong> scola 44’616.40 30’000 34’872.80<br />
303.00 Prestaziuns socialas 1’852.55 1’200 1’412.60<br />
318.01 Contribuziuns survetsch dentari 1’303.35 2’500 2’805.35<br />
436.00 Contribuziuns geniturs survetsch dentari 30’144.00 16’000 22’706.35<br />
5 Ovras socialas 481’161.50 312’467.62 380’500 112’110 478’158.33 42’454.00<br />
Surpli expensas 168’693.88 268’390 435’704.33<br />
560 Habitaziuns socialas 11’733.00 1’500<br />
366.00 Contribuziun <strong>da</strong>lla vischnaunca 1’500<br />
436.00 Restituziuns <strong>da</strong> privats 11’733.00<br />
571 Tgèsa s. Vigeli 257’024.60 210’439.27 100’000 39’110 277’180.48<br />
363.00 Deficit dil menaschi 162’660.48<br />
363.01 Contr. d’investiziun Tgèsa s.Vigeli 100’000 113’920.00<br />
363.02 Cumpart cuosts <strong>da</strong> tgira 257’024.60<br />
390.00 Tscheins interns 600.00<br />
463.00 Gudogn dil menaschi 210’439.27 39’110<br />
580 Susteniments 170’495.05 52’820.70 205’000 47’000 160’961.85 4’786.50<br />
366.00 Burgheis e habitonts en vischnaunca 81’552.95 70’000 49’889.65<br />
366.02 Burgheis en auters cantuns 8’769.10 50’000 14’579.20<br />
366.05 Ulivaziun <strong>da</strong> grevezias 80’173.00 85’000 96’493.00<br />
436.00 Restituziuns <strong>da</strong> privats 44’808.95 15’000 29’956.70<br />
461.00 Contribuziuns cantunalas 8’011.75 32’000 -25’170.20<br />
589 Divers susteniments e prevenziun 43’913.85 37’474.65 62’000 26’000 30’623.00 37’667.50<br />
300.01 Cumissiun <strong>da</strong> prevenziun 695.00 3’000 2’380.50<br />
303.00 Prestaziuns socialas 7.40 17.90<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna .60 1.50<br />
318.00 Projects <strong>da</strong> prevenziun 4’500 2’676.85<br />
318.01 Project d’integraziun 3’499.60<br />
362.00 Contribuziun lavur <strong>da</strong> giuventetgna Cadi 21’627.45 22’000<br />
365.01 Contribuziun d’agid per toxicomans 3’449.00 3’500 3’101.20<br />
366.00 Prefinanziaziun d’aliments 12’643.00 22’000 20’564.50<br />
366.01 Tgira d’affons 4’000<br />
366.02 Contribuziun promoziun d’integraziun 1’991.80 3’000 1’880.55<br />
436.01 Restituziuns d’aliments 19’660.95 12’000 40’104.00<br />
461.00 Contribuziuns cantunalas 3’000 -2’436.50<br />
461.01 Contribuziun cant. project d’integraziun 7’000.00<br />
462.00 Contr. pleiv catolica lavur giuventetgna 10’813.70 11’000<br />
590 Acziuns d’agid 9’728.00 12’000 9’393.00<br />
365.00 Contribuziuns caritativas 9’728.00 10’000 9’393.00<br />
365.03 Contribuziuns specialas 2’000<br />
6 Traffic 735’758.09 74’632.60 833’700 63’100 533’086.15 89’049.55<br />
Surpli expensas 661’125.49 770’600 444’036.60<br />
610 Vias cantunalas 24’517.55 45’500 21’893.80<br />
361.00 Contribuziuns pil stradun 19’256.95 40’000 16’633.20<br />
361.01 Contribuziuns traffic regiunal 5’260.60 5’500 5’260.60<br />
620 Menaschi stra<strong>da</strong>lesser 639’684.14 20’369.40 693’000 14’500 431’373.25 32’980.35<br />
303.00 Prestaziuns socialas 180.95<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 37.65 68.60<br />
314.00 Manteniment vias/sen<strong>da</strong>s quartiers 113’008.18 140’000 89’669.07<br />
314.01 Dismessa <strong>da</strong> neiv 142’760.30 180’000 99’714.15<br />
314.02 Schubergiar tumbins 9’844.20 25’000 314.35<br />
314.03 Manteniment via Maighels 5’248.30 5’000 274.50<br />
314.13 Manteniment vias <strong>da</strong> megliuraziun 31’261.21 20’000 21’347.33<br />
34
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
314.27 Manteniment via Cavorgia sut -1’480.45<br />
314.30 Manteniment sen<strong>da</strong> <strong>da</strong>lla staziun 22’154.65<br />
314.32 Manteniment via Selva 84’678.05 80’000<br />
314.33 Manteniment via Spinatscha 45’714.05 60’000<br />
318.02 Signalisaziun stra<strong>da</strong>la 2’359.60 5’000 7’406.55<br />
318.03 Dismessa <strong>da</strong> gliet 7’452.15 15’000 21’152.00<br />
318.04 Evaluar situaziun vias <strong>da</strong> meglieraziun 26’804.95<br />
319.00 Diversas expensas 65.00 2’000 337.25<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 128’842.95 95’500 103’834.85<br />
390.01 Lavurs d’auters dep./dismessa neiv 43’088.00 65’500 64’919.00<br />
434.00 Dismessa <strong>da</strong> neiv per privats 11’590.60 3’000 14’216.85<br />
436.01 Restituziun AWP Berna 7’928.80 10’000 9’302.00<br />
436.03 Contribuziuns vias <strong>da</strong> megliuraziun 850.00 1’500 3’550.00<br />
436.05 Contr. avertura staziun Sedrun 5’911.50<br />
622 Magasins e luvratori 11’413.40 8’117.25 14’200 5’600 9’688.75 6’852.80<br />
311.00 Indrezs el luvratori 2’000<br />
312.00 Energia e scal<strong>da</strong>ment 6’002.65 5’000 7’195.25<br />
312.01 Taxas annualas (serenera, aua e rumians) 1’254.40 1’200 1’303.05<br />
314.00 Manteniment 1’027.45 3’000<br />
318.00 Assicuranza dils baghetgs 689.45 1’000 262.55<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 2’439.45 2’000 927.90<br />
423.00 Tscheins d’affittaziun 4’800.00 5’600 4’800.00<br />
436.00 Cumpart energia 3’317.25 2’052.80<br />
623 Parcadis 22’107.85 46’145.95 37’500 43’000 34’880.50 49’216.40<br />
314.00 Manteniment 15’000 9’934.85<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 10’584.85 2’500 8’716.65<br />
390.01 Lavurs d’auters dep./dismessa neiv 11’523.00 20’000 16’229.00<br />
434.00 Taxas <strong>da</strong> parcar 41’127.00 40’000 41’194.00<br />
434.02 Taxas uras <strong>da</strong> parcar 5’018.95 3’000 8’022.40<br />
624 Illuminaziun publica 38’035.15 43’500 35’249.85<br />
312.00 Energia 18’266.85 20’000 17’076.30<br />
314.00 Manteniment 4’618.65 13’000 8’441.10<br />
314.01 Novas illuminaziuns 14’234.85 10’000 9’136.55<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 914.80 500 595.90<br />
7 Ambient e planisaziun 942’187.09 848’078.85 983’720 851’020 953’872.55 862’155.46<br />
Surpli expensas 94’108.24 132’700 91’717.09<br />
710 Canalisaziun<br />
711 Serenera e canalisaziun 657’722.00 657’722.00 630’000 630’000 656’537.56 656’537.56<br />
301.00 Pagas 87’311.60 90’000 86’520.00<br />
303.00 Prestaziuns socialas 7’050.20 7’200 6’819.40<br />
304.00 Cassa <strong>da</strong> pensiun 5’801.60 5’700 5’596.80<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 1’860.40 1’900 1’842.25<br />
310.00 A<strong>da</strong>ttaziun plan <strong>da</strong> lingias LIS 8’000 1’600.00<br />
311.00 Cumpra <strong>da</strong> material e maschinas 2’354.49 20’000 20’504.15<br />
311.01 Acquist indrez d’EED 690.01<br />
312.00 Energia e scal<strong>da</strong>ment 45’926.66 48’000 48’816.52<br />
312.01 Taxas annualas (aua e rumians) 1’201.24 4’000 1’202.69<br />
313.00 Material <strong>da</strong> diever e chemicalias 36’307.94 35’000 26’117.18<br />
313.01 Material <strong>da</strong> diever canalisaziun 3’000<br />
314.00 Manteniment serenera 39’285.68 40’000 49’911.57<br />
314.01 Manteniment lingias canalisaziun 84’197.57 50’000 39’643.41<br />
314.02 Dislocaziuns lingias canalisaziun 31’872.53 5’000 340.80<br />
314.03 Novas lingias <strong>da</strong> canalisaziun 27’777.78 5’000 32’473.56<br />
315.00 Manteniment vehichel 4’519.04 2’000 5’714.37<br />
317.00 Spesas e vestgadira 756.39 3’000 800.45<br />
318.00 Telefonats e francaturas 2’142.13 2’000 2’494.94<br />
318.01 Assicuranzas 6’718.90 16’000 12’122.10<br />
35
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
319.00 Dismessa <strong>da</strong> gliet 41’561.77 37’000 33’334.16<br />
319.01 Diversas expensas 1’345.00<br />
330.00 Sperditas 16’000.00<br />
331.00 Amortisaziuns 100’728.66 150’000 150’000.00<br />
380.00 Conto d’ulivaziun - surpli entra<strong>da</strong>s 61’151.32 57’200 88’516.50<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 51’716.10 39’000 40’976.70<br />
390.01 Tscheins interns 135.00 1’000 500.00<br />
434.00 Taxas <strong>da</strong> diever - annualas 656’922.00 625’000 654’720.66<br />
435.00 Vendita <strong>da</strong> material 800.00<br />
490.00 Lavurs per auters departaments 5’000 1’816.90<br />
720 Dismessa <strong>da</strong> rumians 140’575.40 140’575.40 167’520 167’520 151’950.45 151’950.45<br />
301.00 Pagas 779.75 614.15<br />
303.00 Prestaziuns socialas 39.15 118.55<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 10.50 69.90<br />
311.00 Cumpra d’utensils e containers 1’028.70 1’000<br />
311.01 Indrez <strong>da</strong> cumpostar 2’000 1’367.40<br />
312.01 Taxas annualas (rumians) 92.60 52.65<br />
314.00 Manteniment deponias 6’930.85 10’000 19’721.20<br />
314.02 Manteniment plazza <strong>da</strong> cumpostar 11’696.20 15’000 6’810.45<br />
316.00 Tscheins per containers (Mulden) 3’996.00 3’000 3’981.20<br />
316.01 A<strong>da</strong>ttaziun progam EED 993.60 1’856.10<br />
318.01 Dismessa <strong>da</strong> fier e rumians blocconts 2’516.45 10’000 7’478.10<br />
318.02 Dismessa <strong>da</strong> curdems <strong>da</strong> cuschina 500<br />
318.03 Dismessa d’ielis e chemicalias 419.05 1’000 378.75<br />
318.04 Transports <strong>da</strong> rumians 38’956.65 50’000 41’450.30<br />
318.05 Dismessa <strong>da</strong> ca<strong>da</strong>vers 6’416.40 7’000 7’249.25<br />
318.07 Francaturas 367.00<br />
330.00 Sperditas 500.00<br />
331.00 Amortisaziuns 27’000.00 27’000 16’000.00<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 34’172.50 37’000 40’068.45<br />
390.01 Tscheins interns 4’660.00 4’020 4’734.00<br />
434.00 Taxas per deponias 27’105.05 70’000 24’287.60<br />
434.01 Cumpart privats dismetter ca<strong>da</strong>vers 894.05 1’000 1’332.15<br />
434.03 Taxas fun<strong>da</strong>mentalas vischnaunca 57’612.60 53’000 26’000.00<br />
434.04 Diversas entra<strong>da</strong>s 18’813.65 10’000 20’887.40<br />
462.00 Contribuziun RS 22’783.15 20’000 22’783.15<br />
480.00 Conto d’ulivaziun mancos 13’366.90 13’520 56’660.15<br />
740 Santeri 19’516.74 6’300.00 28’500 5’000 20’351.22 3’800.00<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 9.50<br />
311.00 Manteniment santeri 4’586.99 10’000 7’988.27<br />
311.01 Manteniment caplutta <strong>da</strong> morts 835.25 1’000<br />
311.02 Maschina <strong>da</strong> cavar fossas 500<br />
316.00 Cumpart caluster 2’050.00 2’000 2’500.00<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 12’035.00 15’000 9’862.95<br />
434.00 Taxas per cavar fossas 6’300.00 5’000 3’800.00<br />
750 Protecziun <strong>da</strong>lla natira 127’309.10 43’466.45 109’700 48’500 85’722.57 49’642.45<br />
300.00 Stab <strong>da</strong> crisa 1’840.00 7’000 1’105.00<br />
303.00 Prestaziuns socialas 58.15 600 59.50<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 12.10 100 17.30<br />
314.01 Erecziun punts e rempars 10’000 500.75<br />
314.02 Donns <strong>da</strong> malaura 59’319.55 20’000 264.00<br />
314.04 Sanaziun rempars Drun 8’050.00<br />
314.08 Mesiras <strong>da</strong> protecziun Val Vadretg 7’099.15 7’000<br />
315.00 Manteniment indrez IMIS 14’611.50 15’000 15’966.10<br />
318.00 Concept d’energia 1’958.30<br />
319.00 Stab <strong>da</strong> crisa - divers 614.05 5’000 4’856.75<br />
365.00 Promover energias regenerablas 14’214.00 15’000 26’096.97<br />
366.00 Abonnament general 22’600.00 22’500 19’550.00<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 6’940.60 7’500 7’297.90<br />
434.00 Vendita cartas dil di 23’251.00 21’000 22’601.00<br />
36
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
436.00 Contribuziuns privatas IMIS 1’885.20 1’500 1’686.40<br />
436.03 Contribuziuns privatas segirtad 3’220.55 3’500 3’055.50<br />
461.00 Contribuziuns cantunalas IMIS 11’312.20 12’000 10’119.55<br />
461.03 Contribuziuns cantunalas segirtad 3’797.50 10’500 12’180.00<br />
790 Planisaziun locala -2’936.15 15.00 48’000 39’310.75 225.00<br />
318.00 Planisaziun locala -5’680.50 45’000 35’735.45<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 2’744.35 3’000 3’575.30<br />
436.00 Restituziun dils privats 15.00 225.00<br />
8 Economia 2’069’407.75 2’131’083.10 1’868’120 2’044’025 2’137’359.27 2’413’101.74<br />
Surpli entra<strong>da</strong>s 61’675.35 175’905 275’742.47<br />
800 Alps e pastiras 114’461.75 78’882.95 135’800 72’000 87’437.77 78’179.25<br />
303.00 Prestaziuns socialas 580.05 1’500 11.80<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 319.05 300 220.05<br />
314.00 Meglieraziuns <strong>da</strong> pastiras 40’849.75 45’000 30’697.70<br />
314.01 Manteniment baghetgs d’alp 47’092.75 50’000 39’546.72<br />
314.02 Manteniment diever general 71.00 10’000 1’876.15<br />
314.10 Manteniment baghetgs d’alps affitta<strong>da</strong>s 8’593.90 15’000 2’106.55<br />
314.11 Manteniment d’alps affitta<strong>da</strong>s 3’772.00 10’000 5’468.00<br />
314.15 Clauder ora palius 1’958.40 2’500 1’671.50<br />
319.00 Diversas expensas 614.00 1’000 1’275.40<br />
390.00 Lavurs d’auters dep. alps indigenas 10’610.85 500 4’563.90<br />
434.00 Affittaziun d’alps 19’400.00 20’000 19’400.00<br />
434.01 Gudi<strong>da</strong>s <strong>da</strong>llas alps e pastiras 9’355.00 8’000 9’835.00<br />
434.02 Terren occupau 6’669.00 6’000 7’316.00<br />
434.03 Diversas entra<strong>da</strong>s 5’000.00 4’000 4’300.00<br />
460.00 Contribuziuns d’alpegiaziun 34’060.95 30’000 32’930.25<br />
461.00 Contribuziun cantunala per palius<br />
801 Meglieraziuns <strong>da</strong> funs 61’772.00 48’000.00 60’000 48’000 33’000.00 14’000.00<br />
318.00 Concept colligiaziun alps e pastiras 60’000.00 60’000<br />
318.01 Concept schurmetg surfatschas ecologicas 33’000.00<br />
319.00 Mesira <strong>da</strong> cumpensazin «plauncas Niregl» 1’772.00<br />
461.00 Contr. cant. colligiaziun alps/pastiras 48’000.00 48’000<br />
461.01 Contr. cant. schurmetg surf. ecologicas 14’000.00<br />
802 Tratga <strong>da</strong> tiers 18’903.00 11’432.50 27’000 13’000 26’510.00 15’109.50<br />
318.00 Virolaziuns 2’000.00 1’000.00<br />
361.00 Fondo d’epidemias 16’903.00 27’000 25’510.00<br />
436.00 Cumpart privats fondo d’epidemias 11’432.50 13’000 15’109.50<br />
808 Mesiras socialas 637.25 720 637.25<br />
365.00 Contribuziun uniun purila 637.25 720 637.25<br />
810 Forestalesser 1’076’173.43 1’115’731.72 935’700 914’400 1’112’762.70 1’156’314.91<br />
301.00 Pagas 675’614.90 590’000 668’278.35<br />
303.00 Prestaziuns socialas 54’050.80 48’000 50’554.80<br />
304.00 Cassa <strong>da</strong> pensiun 35’877.70 37’000 33’434.25<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 24’597.75 26’000 26’960.00<br />
306.00 Vestgadira, spesas <strong>da</strong> proviantaziun 23’222.90 21’500 18’796.85<br />
309.00 Ulteriuras spesas dil persunal 3’634.20 2’500 3’331.20<br />
310.00 Local e material <strong>da</strong> biro 4’838.02 3’500 1’795.05<br />
310.01 Manteniment magasins e remisas 307.50<br />
311.00 Acquist maschinas ed utensils 10’427.50 13’000 22’541.90<br />
311.01 Acquist vehichel 19’900.00 20’000<br />
311.03 Acquist terren «Carmihut» 5’000.00<br />
312.00 Energia e scal<strong>da</strong>ment 4’299.75 1’700 1’587.70<br />
312.01 Taxas annualas (serenera, aua e rumians) 1’187.20 3’000 1’275.65<br />
313.00 Material <strong>da</strong> menaschi 18’547.27 15’000 12’131.41<br />
313.01 Segira<strong>da</strong>s per maschinas 19’800.05 18’000 18’418.35<br />
313.02 Manteniment maschinas e vehichels 81’051.18 65’000 79’830.75<br />
37
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
314.00 Manteniment vias d’uaul 15’585.69 12’000 5’440.92<br />
314.02 Manteniment luvratori 2’129.30 3’000 2’043.85<br />
315.00 Manteniment tuorn <strong>da</strong> suga 85.10<br />
318.00 Telefonats 2’536.65 3’500 1’745.85<br />
318.02 Cuosts transports <strong>da</strong> lenna 36’947.35 93’257.00<br />
318.03 Cuosts <strong>da</strong> scursar 5’000<br />
318.04 Cuosts <strong>da</strong> rumiar uaul 4’535.00 4’000 3’060.00<br />
318.05 Assicuranza pils edifecis 554.35 1’500 1’403.30<br />
319.00 Diversas expensas 20’523.30 35’000 51’198.72<br />
329.00 Sconto sin vendita <strong>da</strong> lenna 4’024.42 3’006.50<br />
352.00 Contribuziun alla selva/SHV 2’289.00 2’500 1’947.00<br />
366.00 Restituziun a privats 4’082.40<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 5’609.25 5’000 5’638.20<br />
422.00 Tscheins depositum forestal 256.80 400 322.90<br />
434.00 Lavurs per tiarzas persunas 132’141.60 69’000 118’417.10<br />
434.01 Rumi<strong>da</strong> <strong>da</strong> neiv 11’633.50 12’000 12’263.30<br />
435.10 Lenna <strong>da</strong> condotta 146’110.62 110’000 104’437.06<br />
435.30 Lenna <strong>da</strong> brisch e stialas 21’392.50 34’500 24’002.50<br />
435.50 Vendita <strong>da</strong> pigneuls <strong>da</strong> Na<strong>da</strong>l 1’619.00 162.00<br />
435.60 Vendita lenna d’energia 29’218.00<br />
436.00 Prestaziuns EO e cass d’accident 16’381.20 27’091.95<br />
437.00 Restituziun dil <strong>da</strong>zzi 1’109.95 1’500 1’008.40<br />
438.00 Atgnas prestaziuns <strong>quen</strong> d’investiziun 133’207.85 140’000 173’182.00<br />
451.00 Contribuziuns cantunalas 12’776.00 12’000 12’526.00<br />
461.01 Restituziuns per donns d’uaul 163’279.65 110’000 175’224.50<br />
462.01 Emprest luvrers 24’554.05 10’000 19’758.20<br />
490.00 Lavurs auters departaments diversas 84’830.00 61’000 81’699.00<br />
490.01 Stra<strong>da</strong>lesser 120’545.00 90’000 97’860.00<br />
490.02 Formaziun turistica 118’293.00 121’000 139’910.00<br />
490.03 Manteniment sen<strong>da</strong>s 45’890.00 35’000 36’327.00<br />
490.04 Manteniment santeri 12’035.00 15’000 9’565.00<br />
490.05 Manteniment parcadis 21’498.00 22’000 23’158.00<br />
490.06 Manteniment plazza <strong>da</strong> sport Dulezi 5’090.00 5’000 4’931.00<br />
490.07 Manteniment magasin e luvratori 1’000 332.00<br />
490.08 Dismessa <strong>da</strong> neiv 43’088.00 65’000 64’919.00<br />
820 Energia regenerabla 11’135.05 10’640.50 11’500 12’000<br />
318.00 Cumpra <strong>da</strong> lenna (agen uaul) 10’000.00 10’500<br />
318.01 Cumpra <strong>da</strong> lenna tiarzas persunas 379.05<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 756.00 1’000<br />
435.00 Vendita <strong>da</strong> stialas 10’640.50 12’000<br />
830 Formaziun turistica 556’824.63 171’383.40 592’700 154’625 706’112.76 174’405.55<br />
303.00 Prestaziuns socialas 334.05 234.10<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 90.55 53.80<br />
314.00 Manteniment general 2’341.30 10’000 1’910.65<br />
314.02 Manteniment loipa e cuosts pistunza 28’798.10 37’000 46’648.87<br />
314.03 Manteniment sen<strong>da</strong>s 34’018.44 68’000 41’458.21<br />
314.04 Manteniment plazzas <strong>da</strong> giug 12’088.64 36’000 28’743.69<br />
314.06 Manteniment e tgira dils vitgs 32’806.25 62’000 37’517.24<br />
314.07 Sen<strong>da</strong> <strong>da</strong>llas 4 fontaunas 13’398.95<br />
318.04 Project tgina dil Rein 87’944.40 50’000 163’479.00<br />
318.05 Project San Gottardo 23’000.00 25’000 23’000.00<br />
318.06 Marketing dil liug 2’839.20<br />
318.07 SMT - project «Optima Concret» 5’000.00 10’146.00<br />
362.00 Avertura pass Lucmagn 4’377.25 13’500 1’000.00<br />
365.00 Contribuziun SMT 74’000.55 60’000 70’459.55<br />
365.04 Contribuziun Bogn Sedrun 84’182.95 70’200 78’856.50<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 167’842.15 161’000 186’367.00<br />
434.00 Vignettas cuorsa liunga 20’855.00 15’000 19’569.00<br />
434.01 Prestaziuns per tiarzas persunas 7’723.50 22’000 18’409.05<br />
436.02 Restituziun SMT 140’304.90 117’625 131’427.50<br />
462.06 SMT - contr. dism. edifeci plazza giug 5’000.00<br />
462.07 Axpo - contr. tgina dil Rein 2’500.00<br />
38
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
840 Promoziun economia 146’615.10 4’700 40’398.78<br />
318.00 Concurrenza <strong>da</strong> project center survetschs 55.00<br />
318.01 Studia terren Dieni 11’199.20 24’898.55<br />
318.02 Prestudia lag Claus/Surrein 10’909.85<br />
318.03 Colligiaziun territoris <strong>da</strong> skis 235.80<br />
318.04 Svilup <strong>da</strong> resorts 4’683.20<br />
318.05 Planisaziun Pass Alpsu 6’330.75<br />
318.06 Implont <strong>da</strong> glera 29’530.10<br />
318.07 Plan <strong>da</strong> quartier Dulezi 4’990.65<br />
318.08 Project <strong>da</strong> pilot - secun<strong>da</strong>s habitaziuns 10’000.00<br />
362.00 Promoziun <strong>da</strong>ll’economia regiunala 4’590.40 4’700 4’590.38<br />
366.00 Campadi Rein SA - contr. à-fond-perdu 75’000.00<br />
860 Energia 82’885.54 695’012.03 100’000 830’000 130’500.01 975’092.53<br />
318.00 Energia <strong>da</strong> concessiun 82’885.54 100’000 130’500.01<br />
410.00 Vendita forza gratuita e <strong>da</strong> preferenza 146’959.95 180’000 230’071.97<br />
410.01 Vendita forza <strong>da</strong> participaziun 64’297.16 70’000 58’464.04<br />
410.02 Energia <strong>da</strong> prestaziun energia alpina 346’029.37 430’000 475’582.11<br />
410.03 Concessiun per traversar cun conduct 137’725.55 150’000 210’974.41<br />
9 Finanzas e taglias 3’193’258.97 7’758’937.16 1’701’610 6’744’470 4’479’548.70 8’785’206.41<br />
Surpli entra<strong>da</strong>s 4’565’678.19 5’042’860 4’305’657.71<br />
900 Taglias communalas 31’666.45 5’453’060.30 21’500 4’562’500 27’896.85 6’476’167.08<br />
329.00 Cantun-incasso taglias pers. giuridicas 9’471.30 12’000 14’030.05<br />
329.01 Cantun - incasso taglias pers. naturalas 21’854.15 9’000 13’084.30<br />
340.00 Marcas <strong>da</strong> tgauns 341.00 500 782.50<br />
400.10 Taglia d’entra<strong>da</strong> <strong>da</strong> persunas naturalas 2’371’116.20 1’800’000 2’701’064.80<br />
400.11 Taglia speciala - cumpensaziun capital 18’122.20 20’000 69’145.84<br />
400.20 Taglia <strong>da</strong> facultad persunas naturalas 271’056.00 230’000 358’560.00<br />
400.40 Taglia alla fontauna 933’837.45 735’000 1’315’617.51<br />
400.50 Taglia <strong>da</strong> persunas giuridicas 553’569.00 600’000 741’502.00<br />
402.00 Taglia <strong>da</strong> schischom 859’466.60 810’000 825’730.00<br />
403.00 Taglia <strong>da</strong> gudogn sin schischom 75’836.35 40’000 67’549.93<br />
404.00 Taglia scumia<strong>da</strong> <strong>da</strong> maun 2% 359’407.00 300’000 373’383.00<br />
405.00 Taglia d’jerta 3’437.00 20’000 15’954.00<br />
406.02 Taglia <strong>da</strong> tgauns 7’212.50 7’500 7’660.00<br />
920 Ulivaziuns <strong>da</strong> finanzas 195’894.10 187’000 264’115.80<br />
340.00 Contribuziun pleiv catolica - taglia a/f 85’081.45 37’000 88’049.60<br />
341.00 Ulivaziun tscheins d’aua 61’225.00 90’000 101’840.00<br />
361.00 Contribuziun fondo d’ulivaziun/taglia 49’587.65 60’000 74’226.20<br />
932 Regals e patentas 1’800.00 600 700.00<br />
410.00 Patentas d’ustria 1’800.00 600 700.00<br />
934 Tscheins d’aua 10’985.35 1’796’098.90 15’000 1’750’000 13’983.00 1’620’419.00<br />
360.00 Franc per la cuntra<strong>da</strong> 10’985.35 15’000 13’983.00<br />
410.00 Tscheins d’aua ORA 1’196’098.90 1’500’000 1’020’419.00<br />
410.03 Cumpart gudogn energia alpina 600’000.00 250’000 600’000.00<br />
935 Concessiuns 136’021.70 101’500 132’188.10<br />
410.00 Indem. Sedrun Pendicularas SA 36’840.00 36’500 36’630.00<br />
410.01 Explotaziun <strong>da</strong> sablun e glera 64’426.25 35’000 60’777.50<br />
410.02 Explotaziun <strong>da</strong> scalegl 6’985.20 6’000 3’402.90<br />
410.03 Patentas <strong>da</strong> cristallas 25’683.10 21’000 27’130.10<br />
436.00 Distribuziun entra<strong>da</strong>s taxa CO2 2’087.15 3’000 4’247.60<br />
936 RWM Schweiz AG e militer 51’912.10 51’200 52’129.10<br />
410.00 RWM Schweiz AG 51’776.00 51’000 51’776.00<br />
410.01 Indemnisaziuns per sittar - militer 136.10 200 353.10<br />
39
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
937 Incunvegnientscha Neat 30’934.70 50’000.00 45’000 50’000 61’095.65 199’539.45<br />
303.00 Prestaziuns socialas 227.10 301.55<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 89.20 117.80<br />
317.00 Neat 21’506.40 35’000 25’526.30<br />
318.01 Porta Alpina 9’112.00 10’000 35’150.00<br />
436.00 Contribuziun Neat 50’000.00 50’000 195’000.00<br />
436.01 Contribuziun ORA, Baden 4’539.45<br />
940 Tscheins 313’164.75 95’318.11 350’000 83’370 341’741.57 127’648.23<br />
320.00 Tscheins <strong>da</strong> deivets currents 1’129.15 10’000 4.90<br />
322.00 Tscheins dils emprests 312’035.60 340’000 341’736.67<br />
421.00 Tscheins dils debiturs 9’768.75 2’000 4’580.55<br />
422.00 Tscheins <strong>da</strong> vaglias 31’754.36 12’000 30’977.68<br />
422.01 Dividen<strong>da</strong> ORA 49’000.00 56’000 56’000.00<br />
490.00 Tscheins interns facultad administrativa 4’795.00 13’370 36’090.00<br />
942 Immobilias e possess <strong>da</strong> finanzas 80’765.19 157’569.25 143’500 143’000 117’216.65 170’030.55<br />
301.00 Pagas pedel 21’048.60 28’500 27’701.75<br />
303.00 Prestaziuns socialas 1’733.05 2’300 2’170.10<br />
304.00 Cassa <strong>da</strong> pensiun 1’729.20 2’000 2’050.75<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 148.40 200 182.60<br />
311.00 Acquist <strong>da</strong> maschinas ed utensils 5’000<br />
312.00 Energia e scal<strong>da</strong>ment 9’903.80 12’000 10’807.45<br />
312.01 Taxas annualas (serenera, aua, rumians) 2’705.39 4’000 2’264.30<br />
313.00 Material <strong>da</strong> diever 1’581.40 5’000 2’098.35<br />
314.00 Manteniment casa communala 35’897.95 75’000 24’410.15<br />
314.01 Tualetta publica Rueras 35’492.45<br />
318.00 Segira<strong>da</strong>s 2’548.35 4’500 4’814.70<br />
318.01 Taxas vendita <strong>da</strong> schischom 724.70<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 2’744.35 5’000 5’224.05<br />
423.00 Tscheins d’affittaziun 100’458.85 92’000 115’259.70<br />
423.01 Tscheins per dretg <strong>da</strong> baghegiar 43’320.05 40’000 44’789.10<br />
436.00 Cumpart cuosts <strong>da</strong> schubergiar 10’489.55 11’000 9’981.75<br />
436.01 Restituziun <strong>da</strong> segira<strong>da</strong>s 800.80<br />
462.00 Contribuziun MGB 2’500.00<br />
943 Casa <strong>da</strong> scola Rueras 39’532.71 5’540.00 44’110 2’300<br />
301.00 Pagas pedel 12’707.50 12’000<br />
303.00 Prestaziuns socialas 1’055.25 920<br />
305.00 Segira<strong>da</strong>s d’accident e malsogna 77.90 90<br />
312.00 Energia e scal<strong>da</strong>ment 8’583.55 14’000<br />
312.01 Taxas annualas (serenera, aua, rumians) 7’073.86 7’100<br />
313.00 Material <strong>da</strong> diever 30.00 1’000<br />
313.01 Cuosts per valetar igl edifeci 2’672.00<br />
314.00 Manteniment baghetgs e contuorn 1’732.35 5’000<br />
318.00 Assicuranzas 1’364.05 2’000<br />
319.00 Diversas expensas 165.00 500<br />
390.00 Lavurs <strong>da</strong>d auters departaments 4’071.25 1’500<br />
427.00 Tscheins garaschas 1’050.00 1’800<br />
427.01 Tscheins scola 4’000.00<br />
436.00 Taxa <strong>da</strong> diever e schubergiar halla 490.00 500<br />
980 Amortisaziun facultad finanziala 21’318.95 11’616.80 15’493.15 6’384.90<br />
332.01 Sperditas 21’318.95 15’493.15<br />
436.00 Restituziun <strong>da</strong> sperditas 11’616.80 6’384.90<br />
981 Amortisaziun facultad administrativa 25’212.95 249’500 459’835.09<br />
331.11 Museum La Truaisch 8’000 9’000.00<br />
331.12 Casa <strong>da</strong> scola Sedrun 57’000 100’000.00<br />
331.13 Casa <strong>da</strong> scola Rueras 3’500<br />
331.14 Casa s. Vigeli 3’000 13’000.00<br />
331.57 Survigilonza cuolm <strong>da</strong> Vi 2’000.00 2’000 835.09<br />
331.61 Luvratori forestal 26’000 45’000.00<br />
40
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
331.62 Plazza <strong>da</strong> sport Dulezi 50’000 197’000.00<br />
331.82 Vehichels forestals 10’000 10’000.00<br />
331.83 Vehichels forestal/stra<strong>da</strong>lesser 2009 35’000 35’000.00<br />
331.84 Via d’uaul Scharinas 3’212.95 20’000 50’000.00<br />
331.85 Lingia d’aua Alp Tgom 5’000.00 14’000<br />
331.86 Plaz Cadruvi 6’000<br />
331.87 Project «Plauncas Niregl» 5’000.00 5’000<br />
331.88 Cundrez <strong>da</strong> siglientar Val Vadretg 6’000.00 6’000<br />
331.89 Project «Mises <strong>da</strong> Camischolas» 4’000.00 4’000<br />
982 Amortisaziun supplementara 1’228’114.00 146’000 2’162’391.61<br />
332.01 Spital Regiunal Glion 44’941.00 46’000 45’347.85<br />
332.08 Project forestal L’On<strong>da</strong>dusa 95’000.00 100’000 100’000.00<br />
332.22 Bogn cuvretg + wellness 94’150.30<br />
332.25 Tgèsa s. Vigeli 6’999.60<br />
332.27 Scola Sedrun 493’909.26<br />
332.33 Casa <strong>da</strong> scola Rueras 32’847.40<br />
332.48 Plazza <strong>da</strong> sport 724’850.35<br />
332.60 Vehichels forestals 31’073.50<br />
332.61 Luvratori forestal 105’403.65<br />
332.62 Via d’uaul Scharinas 175’358.70<br />
332.63 Via d’uaul Camischolas 19’442.40<br />
332.64 Sanaziun lingia d’aua alp Tgom 140’739.00<br />
332.65 Plaz Cadruvi 72’021.00<br />
332.66 Reform Muli T9 Euro 9 136’475.00<br />
332.67 Museum «La Truaisch» 77’923.90<br />
332.68 Campadi Rein SA - Contr. d’investiziun 59’999.00<br />
332.69 Lag Claus Surrein 748’000.00<br />
332.70 Project <strong>da</strong> protecziun 100’000.00<br />
332.71 Cundrez <strong>da</strong> siglientar Val Vadretg 47’023.75<br />
332.72 Crana <strong>da</strong> lenna 38’999.95<br />
983 Prefinanziaziun 1’150’000.00 500’000 900’000.00<br />
380.00 Prefinanziaziun Tgèsa s. Vigeli 1’150’000.00 500’000 900’000.00<br />
990 Ren<strong>da</strong><strong>quen</strong> 65’669.82 115’779.33<br />
399.00 Quen <strong>da</strong> gudogn e sperdita 65’669.82 115’779.33<br />
41
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> d’investiziun Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
Quen d’investiziun 2’465’620.43 1’932’623.30 2’071’000 1’391’540 2’875’725.88 1’525’152.18<br />
Surpli expensas 532’997.13 679’460 1’350’573.70<br />
0 Administraziun generala<br />
1 Segirtad publica<br />
2 Scolaziun 348’212.20<br />
Surpli expensas 348’212.20<br />
3 Cultura e temps liber 842’523.10 225’000<br />
Surpli expensas 842’523.10 225’000<br />
4 Sana<strong>da</strong>d 44’941.00 46’000 45’347.85<br />
Surpli expensas 44’941.00 46’000 45’347.85<br />
5 Ovras socialas<br />
6 Traffic 550’294.05 245’000.00 550’000 245’000 72’021.00<br />
Surpli expensas 305’294.05 305’000 72’021.00<br />
7 Ambient e planisaziun 55’901.88 332’983.15 90’000 175’000 513’861.20 171’219.33<br />
Surpli expensas/entra<strong>da</strong>s 277’081.27 85’000 342’641.87<br />
8 Economia 971’960.40 1’354’640.15 1’160’000 971’540 1’896’283.63 1’353’932.85<br />
Surpli entra<strong>da</strong>s 382’679.75 188’460 542’350.78<br />
42
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> d’investiziun Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
Quen d’investiziun detagliau<br />
10 Investiziuns facultad administrativa 2’465’620.43 1’749’170.30 2’071’000 1’241’540 2’840’725.88 1’370’652.18<br />
Surpli expensas 716’450.13 829’460 1’470’073.70<br />
2 Scolaziun 348’212.20<br />
Surpli expensas 348’212.20<br />
210 Scolas 348’212.20<br />
503.00 Renovaziun scola Sedrun 348’212.20<br />
3 Cultura e temps liber 842’523.10 225’000<br />
Surpli expensas 842’523.10 225’000<br />
340 Bogn Sedrun 94’150.30 225’000<br />
503.00 Bogn Sedrun 94’150.30 225’000<br />
380 Lag Claus Surrein 748’372.80<br />
503.00 Lag Claus Surrein 748’372.80<br />
4 Sana<strong>da</strong>d 44’941.00 46’000 45’347.85<br />
Surpli expensas 44’941.00 46’000 45’347.85<br />
400 Spital regiunal 44’941.00 46’000 45’347.85<br />
562.00 Contribuziun Spital Regiunal Surselva 44’941.00 46’000 45’347.85<br />
6 Traffic 550’294.05 245’000.00 550’000 245’000 72’021.00<br />
Surpli expensas 305’294.05 305’000 72’021.00<br />
600 Vias e plazzas 550’294.05 245’000.00 550’000 245’000 72’021.00<br />
501.31 Plaz Cadruvi 72’021.00<br />
501.32 Sanaziun Via <strong>da</strong> quartier Valtgeva 350’294.05 350’000<br />
501.33 Sanaziun via megliuraziun Valtgeva 200’000.00 200’000<br />
610.07 Perimeter via <strong>da</strong> quartier Valtgeva 245’000.00 245’000<br />
7 Ambient e planisaziun 55’901.88 332’983.15 90’000 175’000 513’861.20 171’219.33<br />
Surpli expensas/entra<strong>da</strong>s 277’081.27 85’000 342’641.87<br />
710 Canalisaziun 55’153.33 90’000 572.03<br />
501.12 Plan general per drenadi 572.03<br />
501.16 Canalisaziun Rueras 55’153.33 90’000<br />
711 Serenera 748.55 332’983.15 175’000 401’104.52 171’219.33<br />
501.00 Serenera Tujetsch 748.55 401’104.52<br />
610.00 Taxas <strong>da</strong> colligiaziun 332’983.15 175’000 129’575.33<br />
661.00 Subsidi cantunal 41’644.00<br />
720 Plazza <strong>da</strong> rumians «serenera» 112’184.65<br />
501.00 Plazza <strong>da</strong> rumians «serenera» 112’184.65<br />
8 Economia 971’960.40 1’171’187.15 1’160’000 821’540 1’861’283.63 1’199’432.85<br />
Surpli expensas/entra<strong>da</strong>s 199’226.75 338’460 661’850.78<br />
800 Puresser 70’342.75 70’000 740.00<br />
501.00 Sanaziun lingia d’aua Tgom 70’342.75 70’000 740.00<br />
810 Forestalesser 841’617.65 1’171’187.15 1’090’000 821’540 1’860’543.63 1’199’432.85<br />
505.06 Project L’On<strong>da</strong>dusa 419’358.40 600’000 622’308.37<br />
505.07 Survigilonza Cuolm <strong>da</strong> Vi 26’587.60 12’000 7’168.30<br />
505.09 Project Plauncas Niregl 162’741.40 200’000 161.40<br />
505.10 Project <strong>da</strong> protecziun 143’336.80 100’000 214’463.65<br />
505.11 Sanaziun via d’uaul Scharinas 9’638.85 6’841.10<br />
505.12 Rempar S. Bri<strong>da</strong> 34’638.15 453’170.36<br />
505.13 Via Uaul Camischolas 19’442.40<br />
505.14 Cundrez <strong>da</strong> siglientar Val Vadretg 2’519.30 531’344.15<br />
43
Conto Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
structura tenor funcziuns frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
505.15 Project «Mises <strong>da</strong> Camischolas 3’796.20 140’000 5’643.90<br />
506.06 Acquist crana <strong>da</strong> lenna 39’000.95 38’000<br />
661.70 Subsidis cantunals project L’On<strong>da</strong>dusa 440’907.95 426’000 378’744.70<br />
661.80 Subsidi cantunal Cuolm <strong>da</strong> Vi 5’734.65 9’600 18’060.45<br />
661.84 Subsidi cantunal project Plauncas Niregl 106’500.00 75’000<br />
661.85 Subsidi cantunal project <strong>da</strong> protecziun 95’583.40 65’000 111’857.65<br />
661.86 Subsidi cantunal via Scharinas 76’393.95<br />
661.88 Subsidi cantunal s. Bri<strong>da</strong> 66’939.45 284’000.00<br />
661.89 Subsidi cantunal Val Vadretg 93’928.60 284’000.00<br />
661.90 Subsidi cantunal Mises <strong>da</strong> Camischolas 95’000<br />
669.03 Contribuziun privata Cuolm <strong>da</strong> Vi 143.35 451.50<br />
669.04 Contribuziun MGB Plauncas Niregl 16’000.00 17’500<br />
669.05 Contribuziun ATEL Plauncas Niregl 52’000.00 90’000<br />
669.07 Contribuziun MGM L’On<strong>da</strong>dusa 34’216.95 33’000 34’902.70<br />
669.08 Contribuziun TBA L’On<strong>da</strong>dusa 10’805.35 10’440 11’021.90<br />
669.09 Contribuziun MGM Val Vadretg 51’455.05<br />
669.10 Contribuziun TBA Val Vadretg 51’455.05<br />
669.11 Contribuziun MGM S. Bri<strong>da</strong> 84’654.85<br />
669.12 Contribuziun TBA S. Bri<strong>da</strong> 54’436.60<br />
669.13 Contribuziun Via Scharinas 6’425.90<br />
840 Plazzas <strong>da</strong> deposit 60’000.00<br />
566.00 Campadi Rein SA - contr. d’investiziun 60’000.00<br />
90 Investiziuns facultad finanziala 183’453.00 150’000 35’000.00 154’500.00<br />
9 Finanzas 183’453.00 150’000 35’000.00 154’500.00<br />
Surpli expensas/entra<strong>da</strong>s 183’453.00 150’000 119’500.00<br />
940 Immobilias ed ulteriura 183’453.00 150’000 35’000.00 154’500.00<br />
facultad finanziala<br />
724.02 Sennaria Surselva SA 20’000.00<br />
724.03 Campadi Rein SA 15’000.00<br />
824.01 Pendicularas Sedrun - restituziun emprest 150’000.00 150’000 154’500.00<br />
803.01 Vendita terren parc. 1681 - cascharia Sedrun 33’453.00<br />
44
Gliesta d’amortisaziun Activau Investiziuns Amortisaziuns Activau<br />
<strong>2011</strong> ils ils<br />
31-12-2010 Expensas Entra<strong>da</strong>s Ordinarias Supplement. 31-12-<strong>2011</strong><br />
Terren Rueras (plaz scola) 1.00 1.00<br />
Canalisaziuns Tujetsch 1.00 55’153.33 55’153.33 1.00<br />
Serenera Tujetsch 377’810.93 748.55 332’983.15 45’575.33 1.00<br />
Serenera Cavorgia 1.00 1.00<br />
Via Surrein 1.00 1.00<br />
Via d’industria (Drun) 1.00 1.00<br />
Via Zarcuns 1.00 1.00<br />
Via Gion<strong>da</strong> - Sontg’Onna 1.00 1.00<br />
Project forestal L’On<strong>da</strong>dusa 161’713.04 419’358.40 485’930.25 * 95’000.00 141.19<br />
Project Bugnei (Lauber I) 1.00 1.00<br />
Project integral uaul Bugnei<br />
Via cantunala Sedrun/Rueras<br />
1.00 1.00<br />
Rueras, Sol<strong>da</strong>nella 1.00 1.00<br />
Via Ruinas - Selva 1.00 1.00<br />
Via Spinatscha 1.00 1.00<br />
Via Cavorgia 1.00 1.00<br />
Via Gion<strong>da</strong> - Staziun 1.00 1.00<br />
Via Bogn 1.00 1.00<br />
Via Cavorgia (vitg) 1.00 1.00<br />
Parcadis Camischolas 1.00 1.00<br />
Via cantunala Rueras - Dieni 1.00 1.00<br />
Survigilonza Cuolm <strong>da</strong> Vi 1.00 26’587.60 5’878.00 2’000.00 18’710.60<br />
Via <strong>da</strong> communicaziun Selva 1.00 1.00<br />
Plan <strong>da</strong> menaschi forestal 1.00 1.00<br />
Plazza <strong>da</strong> deposit Fallun 1.00 1.00<br />
Uras <strong>da</strong> parcar 1.00 1.00<br />
Engron<strong>da</strong>ziun parcadi Dulezi 1.00 1.00<br />
Plazza <strong>da</strong> rumians serenera 253’972.95 27’000.00 226’972.95<br />
Remplazzament plazza Murer SA 1.00 1.00<br />
Porta Alpina 1.00 1.00<br />
Nova illuminaziun turistica 1.00 1.00<br />
Via d’uaul Scharinas 1.00 9’638.85 6’425.90 3’212.95 1.00<br />
Project Plauncas Niregl 19’078.30 162’741.40 174’500.00 5’000.00 2’319.70<br />
Project <strong>da</strong> protecziun 163’872.95 143’336.80 95’583.40 100’000.00 111’626.35<br />
Rempar s. Bri<strong>da</strong> 185’280.71 34’638.15 206’030.90 13’887.96<br />
Cundrez <strong>da</strong> siglientar Val Vadretg 247’344.15 2’519.30 196’838.70 6’000.00 47’023.75 1.00<br />
Proejct «Mises <strong>da</strong> Camischolas» 5’643.90 3’796.20 4’000.00 5’440.10<br />
Lag Surrein 0.00 748’372.80 748’000.00 372.80<br />
Campadi SA - Contribuziun d’inves. 0.00 60’000.00 59’999.00 1.00<br />
Sananziunvia <strong>da</strong> quartier Valtgeva 0.00 350’294.05 245’000.00 105’294.05<br />
Sanaziun via megliuraziun Valtgeva 0.00 200’000.00 200’000.00<br />
Sanaziun lingia d’aua alp Tgom 1.00 70’342.75 5’000.00 65’343.75<br />
Casa <strong>da</strong> scola Sedrun 1.00 1.00<br />
Casa <strong>da</strong> scola Rueras 1.00 1.00<br />
Casa s. Vigeli 1.00 1.00<br />
Museum La Truaisch 1.00 1.00<br />
Bogn cuvretg + Wellness 1.00 94’150.30 94’150.30 1.00<br />
Luvratori / magasin Drun 1.00 1.00<br />
Tschaler <strong>da</strong> refugi Sedrun 1984 1.00 1.00<br />
Sanaziun casa communala 1.00 1.00<br />
Halla plurivalenta 1.00 1.00<br />
Engron<strong>da</strong>ziun santeri 1.00 1.00<br />
Caplutta <strong>da</strong> morts 1.00 1.00<br />
Tegia d’alp val Giuv 1.00 1.00<br />
Tegia d’alp Maighels 1.00 1.00<br />
Tegia dil nurser Cuolm <strong>da</strong> Vi 1.00 1.00<br />
Halla per stialas Tujetsch 1.00 1.00<br />
Plazza <strong>da</strong> sport Dulezi 1.00 1.00<br />
Luvratori forestal 1.00 1.00<br />
Uauls communals 1.00 1.00<br />
Pastiras communalas 1.00 1.00<br />
Alps communalas 1.00 1.00<br />
Praus pauperesser 1.00 1.00<br />
Mobilias scolas 1.00 1.00<br />
Material <strong>da</strong> pumpiers 1.00 1.00<br />
Maschina forestala 1.00 1.00<br />
Vehichel «Toyota Land Cruiser» 1.00 1.00<br />
Apparaturas d’eed e programs 1.00 1.00<br />
Computers per scolas 1.00 1.00<br />
Maschina stra<strong>da</strong>la «Lindner» 1.00 1.00<br />
Plazza <strong>da</strong> golf Sedrun - a fond perdu 1.00 1.00<br />
Maschina stra<strong>da</strong>la «Bucher» 1.00 1.00<br />
Maschina stra<strong>da</strong>la «Holder» 1.00 1.00<br />
Megliuraziun Tujetsch 1.00 1.00<br />
Vehichel <strong>da</strong> pumpiers «TLF» 1.00 1.00<br />
Maschina <strong>da</strong> segar uff. forestal 1.00 1.00<br />
Carr <strong>da</strong> lenna cun tschaghegna 1.00 1.00<br />
Toyota Hi-Lux - acquist 2008 1.00 1.00<br />
Maschina <strong>da</strong> far loipas 1.00 1.00<br />
Reform Muli T9 Euro 4 - Acquist 2009 1.00 1.00<br />
Mesiraziun e terminaziun sort 5 1.00 1.00<br />
Crana <strong>da</strong> lenna 0.00 39’000.95 38’999.95 1.00<br />
Spital regiunal Surselva 0.00 44’941.00 * 44’941.00 0.00<br />
1’414’784.93 2’465’620.43 1’749’170.30 152’941.61 1’228’114.00 750’179.45<br />
* risguar<strong>da</strong>u el preventiv 716’450.13 1’381’055.61<br />
45
Credits supplementars (concedi ordeifer il preventiv) per igl onn <strong>da</strong> <strong>quen</strong> <strong>2011</strong><br />
380.503.00 Lag Claus Surrein frs. 1’100’000.00<br />
Specificaziun Erecziun lag e baghetg <strong>da</strong> menaschi<br />
Instanza Radunonza <strong>da</strong> vischnaunca<br />
Decidiu 17-12-2010<br />
830.318.07 Formaziun turistica frs. 5’000.00<br />
Specificaziun Project Optima Vista – secun<strong>da</strong> etappa<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 31-01-<strong>2011</strong><br />
410.318.00 Casa <strong>da</strong> tgira Sursassiala frs. 15’400.00<br />
Specificaziun Regiun <strong>da</strong> planisaziun Sursassiala - meinafatschenta<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 14-02-<strong>2011</strong><br />
711.314.01 Serenera e canalisaziun frs. 20’000.00<br />
Specificaziun Sanaziun canalisaziun Gion<strong>da</strong><br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 14-02-<strong>2011</strong><br />
110.318.00 Polizia communala frs. 8’000.00<br />
Specificaziun Controllas <strong>da</strong> notg Securitas<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 28-03-<strong>2011</strong><br />
840.318.04 Promoziun economia frs. 10’000.00<br />
Specificaziun Elavuraziun catalog <strong>da</strong> criteris per investurs<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 11-04-<strong>2011</strong><br />
21.311.02 Uffeci <strong>da</strong> baghegiar frs. 5’800.00<br />
Specificaziun Program administrar <strong>da</strong>mon<strong>da</strong>s <strong>da</strong> baghegiar<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 11-04-<strong>2011</strong><br />
810.318.02 Forestalesser frs. 25’000.00<br />
Specificaziun Sgular Lenna<br />
Instanza Direcziun communala<br />
Decidiu 19-04-<strong>2011</strong><br />
620.318.04 Menaschi stra<strong>da</strong>lesser frs. 27’000.00<br />
Specificaziun Prender si vias <strong>da</strong> megliuraziun<br />
Instanza Suprastonza communala (project <strong>da</strong> sanaziun)<br />
Decidiu 26-04-<strong>2011</strong><br />
350.314.02 Plazza <strong>da</strong> sport frs. 12’528.00<br />
Specificaziun Sanaziun plazza <strong>da</strong> ballapei<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 06-06-<strong>2011</strong><br />
46
810.313.02 Forestalesser frs. 15’000.00<br />
Specificaziun Reparatura maschina <strong>da</strong> scuar vias<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 20-06-<strong>2011</strong><br />
840.318.06 Promoziun economia frs. 40’000.00<br />
Specificaziun Sclariments implont <strong>da</strong> glera<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 04-07-<strong>2011</strong><br />
101.318.01 Mesiraziun e terminaziun frs. 15’000.00<br />
Specificaziun Project d’adressaziun tenor GWR<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 08-08-<strong>2011</strong><br />
810.505.10 Projects forestals frs. 45’000.00<br />
Specificaziun Project <strong>da</strong> protecziun donns <strong>da</strong> malaura vias d’uaul<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 08-08-<strong>2011</strong><br />
711.314.02 Serenera e canalisaziun frs. 35’000.00<br />
Specificaziun Dislocaziun lingia Rueras<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 19-09-<strong>2011</strong><br />
711.314.03 Serenera e canalisaziun frs. 31’000.00<br />
Specificaziun Nova lingia Zarcuns<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 17-10-<strong>2011</strong><br />
840.318.07 Promoziun economia frs. 15’000.00<br />
Specificaziun Planisaziun quartier center Dulezi<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 31-10-<strong>2011</strong><br />
750.314.02 Protecziun <strong>da</strong>lla natira frs. 45’800.00<br />
Specificaziun Donns <strong>da</strong> malaura<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 14-11-<strong>2011</strong><br />
300.318.00 Promoziun <strong>da</strong>lla cultura frs. 6’000.00<br />
Specificaziun Concert Opera Viva<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 12-12-<strong>2011</strong><br />
47
Bilanza 31-12-<strong>2011</strong> 31-12-2010<br />
1 Activas 20’353’601.48 20’754’297.86<br />
10 Facultad finanziala 19’603’422.03 19’339’512.93<br />
100 Mieds liquids 2’461’674.03 1’348’556.47<br />
1000.00 Cassa 1’573.90 1’657.90<br />
1001.00 Schec postal 7’449.26 7’890.91<br />
1002.00 GKB: conto-current 134.825.600 746’694.44 239’296.91<br />
1002.01 RB: conto-current 322’983.53 125’549.19<br />
1002.02 UBS: conto-current 208-931856 25.60<br />
1002.03 Commerzbank 964.91<br />
1002.05 WIR 6’888.00 12’390.00<br />
1002.06 RB: conto-current 70127.37 1’376’084.90 960’781.05<br />
101 Dabiens 8’242’250.05 8’737’070.51<br />
1011.01 Cantun-cc taglia 111.687 57’875.85 537’743.40<br />
1011.02 Tgèsa s. Vigeli 320’000.00 300’000.00<br />
1011.03 GKB - deposit forestal 72’088.00 72’088.00<br />
1011.04 RB - conto <strong>da</strong> commember 2’310’429.95 2’306’357.10<br />
1011.05 Cantun-cc taglia 111.687abx-tax 4’901.20 9’034.25<br />
1011.06 Bogn Sedrun 8’100.00 8’100.00<br />
1012.01 Debiturs <strong>da</strong> taglia 99’132.85 195’309.55<br />
1012.02 Debiturs <strong>da</strong> taglia naven digl onn 2010 2’971’889.60 2’924’447.80<br />
1015.00 Divers debiturs esr 12’577.80 12’577.80<br />
1015.01 Debiturs naven 1-1-2004 224’790.10 274’753.05<br />
1015.02 Dabien tscheins d’aua 1’196’098.90 1’020’419.00<br />
1015.03 Supplement d’affons -984.00 -654.00<br />
1015.04 Dabien taglia anticipa<strong>da</strong> 24’319.00 27’473.56<br />
1015.07 Ulteriurs debiturs 7’930.25 120’722.15<br />
1016.43 Postscheck - deposito 933’100.55 928’698.85<br />
102 Investiziuns 8’260’997.95 8’439’535.95<br />
1021.00 Aczias ORA 1’400’000.00 1’400’000.00<br />
1021.01 Aczias Pendicularas Sedrun SA 1’833’400.00 1’833’400.00<br />
1021.02 Aczias Aurax SA 250.00 250.00<br />
1021.03 Aczias Grischelectra 200.00 200.00<br />
1021.04 Aczias Matterhorn Gotthardbahn AG 1.00 1.00<br />
1021.05 Aczias RhB 1.00 1.00<br />
1021.06 Aczias Dampfbahn Furka 1.00 1.00<br />
1021.10 Quota <strong>da</strong> fatschenta banca Raiffeisen 200.00 200.00<br />
1021.11 Golfplatz AG Sedrun 112’000.00 112’000.00<br />
1021.12 Quota <strong>da</strong> fatschenta ESG 5’000.00 5’000.00<br />
1021.14 Aczias Repower AG 56’000.00 56’000.00<br />
1021.15 Pendicularas Sedrun SA Emprest 2006 1’850’000.00 2’000’000.00<br />
1021.16 Sennaria Surselva SA 20’000.00 20’000.00<br />
1021.17 Campadi Rein SA 15’000.00 15’000.00<br />
1023.00 Tgesa communala 650’000.00 650’000.00<br />
1023.01 Terren <strong>da</strong> baghegiar 1’475’000.00 1’475’000.00<br />
1023.02 Terren en dretg <strong>da</strong> surbaghegiar 720’000.00 720’000.00<br />
1023.03 Ulteriur terren 73’169.95 106’622.95<br />
1025.00 Reserva ieli <strong>da</strong> scal<strong>da</strong>r 50’775.00 45’860.00<br />
103 Activas transitoricas 638’500.00 814’350.00<br />
1030.01 Activas transitoricas 638’500.00 814’350.00<br />
11 Facultad administrativa 750’179.45 1’414’784.93<br />
114 Facultad administrativa 750’177.45 1’414’782.93<br />
1140.00 Terren Rueras (plaz scola) 1.00 1.00<br />
1141.00 Canalisaziuns Tujetsch 1.00 1.00<br />
1141.01 Serenera Tujetsch 1.00 377’810.93<br />
1141.02 Serenera Cavorgia 1.00 1.00<br />
1141.04 Via Surrein 1.00 1.00<br />
1141.05 Via d’industria (Drun) 1.00 1.00<br />
1141.06 Via Zarcuns 1.00 1.00<br />
1141.07 Via Gion<strong>da</strong>-Sontg’Onna 1.00 1.00<br />
1141.08 Project forestal L’On<strong>da</strong>dusa 141.19 161’713.04<br />
1141.10 Project Bugnei (Lauber I) 1.00 1.00<br />
1141.13 Project integral uaul Bugnei 1.00 1.00<br />
1141.16 Via cantunala Sedrun / Rueras 1.00 1.00<br />
1141.17 Via Ruinas - Selva 1.00 1.00<br />
1141.18 Via Spinatscha 1.00 1.00<br />
1141.19 Via Cavorgia 1.00 1.00<br />
48
Bilanza 31-12-<strong>2011</strong> 31-12-2010<br />
1141.22 Via Gion<strong>da</strong>-Staziun 1.00 1.00<br />
1141.23 Via Bogn 1.00 1.00<br />
1141.24 Via Cavorgia (vitg) 1.00 1.00<br />
1141.25 Parcadis Camischolas 1.00 1.00<br />
1141.26 Via cantunala Rueras - Dieni 1.00 1.00<br />
1141.29 Survigilonza Cuolm <strong>da</strong> Vi 18’710.60 1.00<br />
1141.30 Via <strong>da</strong> communicaziun Selva 1.00 1.00<br />
1141.31 Plan <strong>da</strong> menaschi forestal 1.00 1.00<br />
1141.32 Plazza <strong>da</strong> deposit Fallun 1.00 1.00<br />
1141.33 Uras <strong>da</strong> parcar 1.00 1.00<br />
1141.34 Engron<strong>da</strong>ziun parcadi Dulezi 1.00 1.00<br />
1141.35 Plazza <strong>da</strong> rumians serenera 226’972.95 253’972.95<br />
1141.36 Remplazzament plazza Murer AG 1.00 1.00<br />
1141.37 Porta Alpina 1.00 1.00<br />
1141.38 Nova illumnaziun turistica 1.00 1.00<br />
1141.39 Via d’uaul Scharinas 1.00 1.00<br />
1141.40 Sanaziun lingia d’aua alp Tgom 65’343.75 1.00<br />
1141.41 Project Plauncas Niregl 2’319.70 19’078.30<br />
1141.42 Project <strong>da</strong> protecziun 111’626.35 163’872.95<br />
1141.43 Rempar S. Bri<strong>da</strong> 13’887.96 185’280.71<br />
1141.46 Cundrez <strong>da</strong> siglientar Val Vadretg 1.00 247’344.15<br />
1141.47 Project «Mises <strong>da</strong> Camischolas» 5’440.10 5’643.90<br />
1141.48 Lag Claus Surrein 372.80<br />
1141.49 Campadi SA - Contr. d’investiziun 1.00<br />
1141.50 Sanaziun Via <strong>da</strong> quartier Valtgeva 105’294.05<br />
1141.51 Sanaziun via megliuraziun Valtgeva 200’000.00<br />
1143.00 Casa <strong>da</strong> scola Sedrun 1.00 1.00<br />
1143.01 Casa <strong>da</strong> scola Rueras 1.00 1.00<br />
1143.03 Casa s. Vigeli 1.00 1.00<br />
1143.04 Museum la Truaisch 1.00 1.00<br />
1143.05 Bogn cuvretg + wellness 1.00 1.00<br />
1143.06 Luvratori / magasin Drun 1.00 1.00<br />
1143.34 Tschalers <strong>da</strong> refugis 1.00 1.00<br />
1143.35 Sanaziun casa communala 1.00 1.00<br />
1143.38 Halla plurivalenta 1.00 1.00<br />
1143.39 Engron<strong>da</strong>ziun santeri 1.00 1.00<br />
1143.40 Caplutta <strong>da</strong> morts 1.00 1.00<br />
1143.41 Tegia d’alp Val Giuv 1.00 1.00<br />
1143.42 Tegia d’alp Maighels 1.00 1.00<br />
1143.43 Plazza <strong>da</strong> sport Dulezi 1.00 1.00<br />
1143.44 Luvratori forestal 1.00 1.00<br />
1143.45 Tegia dil nurser Cuolm <strong>da</strong> Vi 1.00 1.00<br />
1143.46 Halla <strong>da</strong> stialas Tujetsch 1.00 1.00<br />
1145.00 Uauls communals 1.00 1.00<br />
1145.01 Pastiras communalas 1.00 1.00<br />
1145.02 Alps communalas 1.00 1.00<br />
1145.03 Praus pauperesser 1.00 1.00<br />
1146.00 Mobilias scolas 1.00 1.00<br />
1146.01 Material <strong>da</strong> pumpiers 1.00 1.00<br />
1146.06 Maschina forestala 1.00 1.00<br />
1146.09 Vehichel Toyota Land Cruiser 11 1.00 1.00<br />
1146.10 EED administraziun communala 1.00 1.00<br />
1146.11 EED scolas 1.00 1.00<br />
1146.15 Maschina stra<strong>da</strong>la «Linder» 1.00 1.00<br />
1146.16 Plazza <strong>da</strong> golf Sedrun - a fond perdu 1.00 1.00<br />
1146.17 Maschina stra<strong>da</strong>la «Bucher 2020» 1.00 1.00<br />
1146.18 Maschina stra<strong>da</strong>la «Holder» 1.00 1.00<br />
1146.19 Vehichel <strong>da</strong> pumpiers TLF 1.00 1.00<br />
1146.20 Maschina <strong>da</strong> far loipas 1.00 1.00<br />
1146.21 Maschina <strong>da</strong> segar uffeci forestal 1.00 1.00<br />
1146.22 Car <strong>da</strong> lenna cun tschaghegna 1.00 1.00<br />
1146.23 Toyota Hi-Lux - acquist 2008 1.00 1.00<br />
1146.24 Reform Muli T9 Euro 4 - Acquist 2009 1.00 1.00<br />
1146.25 Crana <strong>da</strong> lenna 1.00<br />
117 Diversas investiziuns activa<strong>da</strong>s 2.00 2.00<br />
1170.00 Megliuraziun Tujetsch 1.00 1.00<br />
1170.01 Mesiraziun e terminaziun sort 5 1.00 1.00<br />
49
Bilanza 31-12-<strong>2011</strong> 31-12-2010<br />
2 Passivas 20’353’601.48 20’754’297.86<br />
20 Capital jester 14’988’403.54 16’657’554.16<br />
200 Quens currents 2’590’553.54 2’593’470.46<br />
2000.00 Crediturs 709’963.26 676’074.97<br />
2000.01 Crediturs AVS 55’719.75 39’823.70<br />
2000.02 Creditur Suva -1’452.60<br />
2000.03 CMP - segira d’accident 7’477.60 4’503.85<br />
2000.05 Cassa pensiun CMP -2’468.40<br />
2000.07 Taglia a/fontauna 1’585’192.00 1’368’697.95<br />
2000.10 Helsana- seg. schurna<strong>da</strong> <strong>da</strong> malsogna 7’652.45 4’658.45<br />
2000.40 Pagaments anticipai (Debiturs) 2’325.95 3’114.20<br />
2005.02 Bogn Sedrun - conto d’ulivaziun -60’125.98 -59’873.27<br />
2005.04 Quen jester-diversas 176’310.30 129’809.85<br />
2005.05 Tgèsa s. Vigeli - conto d’ulivaziun -220’869.32 169’084.78<br />
2006.00 Taglia pleiv catolica 11’865.20 449.80<br />
2006.01 Taglia pleiv evangelica 2’597.83 2’960.28<br />
2006.02 Taglia cumin 2’986.15 2’025.15<br />
2006.07 Taglia pleiv evangelica 15’560.70 12’656.40<br />
2006.08 Taglia pleiv evangelica cant. 2010 10’195.05 9’608.40<br />
2006.09 Taglia pleiv catolica naven 2010 244’106.10 190’841.00<br />
2006.10 Taglia pleiv evangelica naven 2010 49’518.05 46’660.85<br />
2009.00 TPV conto anticipau -6’000.55 -7’625.90<br />
202 Deivets a miez e liung termin 9’933’400.00 11’966’017.00<br />
2021.05 ORA SA Baden 31.03.2006 - 30.03.<strong>2011</strong> 346’517.00<br />
2021.09 Suva 25.02.2007 - 25.02.2017 540’000.00 630’000.00<br />
2021.51 Commerzbank AG 09-11-<strong>2011</strong> 100’000.00<br />
2021.52 P.S.K. AG 01-12-<strong>2011</strong> 125’000.00<br />
2021.54 GKB CG 134.825.604 29-11-2014 1’500’000.00 1’500’000.00<br />
2021.55 Banca Raiffeisen 70127.96 31-12-<strong>2011</strong> 1’000’000.00<br />
2021.56 GKB CG 134.825.612 20.06.2015 1’000’000.00 1’000’000.00<br />
2021.57 SUVA 15-11-2005 - 15-11-2015 1’560’000.00 1’820’000.00<br />
2021.58 GKB CG 134.825.613 16.02.2013 1’000’000.00 1’000’000.00<br />
2021.59 GKB CG 134.825.614 23.08.2016 1’000’000.00 1’000’000.00<br />
2021.60 Fond Cumpensaziun AVS 20.10.2006 - 20.10.2016 1’000’000.00 1’000’000.00<br />
2021.61 Fond Cumpensaziun AVS 16.1.07 - 16.1.17 1’000’000.00 1’000’000.00<br />
2021.62 PostFinance 03.09.07 - 03.09.2014 1’000’000.00 1’000’000.00<br />
2025.02 Seco, emprest «wellness» 333’400.00 444’500.00<br />
204 Remessas 359’500.00 343’000.00<br />
2040.00 Delcredere 359’500.00 343’000.00<br />
205 Passivas transitoricas 2’104’950.00 1’755’066.70<br />
2050.00 Passivas transitoricas 2’104’950.00 1’755’066.70<br />
28 Finanziaziuns specialas 2’580’385.93 1’377’601.51<br />
280 Finanziaziuns specialas 2’580’385.93 1’377’601.51<br />
2880.01 Reserva manteniment serenera 429’908.23 368’756.91<br />
2880.03 Prefinanziaziun Tgèsa s. Vigeli 2’050’000.00 900’000.00<br />
2880.04 Reserva manteniment rumians -70’027.05 -56’660.15<br />
2890.00 Deposit forestal 72’088.00 72’088.00<br />
2890.02 Donaziuns per caplutta <strong>da</strong> morts 1’145.00 1’145.00<br />
2890.03 Donaziuns Tgèsa s.Vigeli 32’421.70 32’421.70<br />
2890.05 Restauraziun maletg clutger 700.00 700.00<br />
2890.06 Legat Berther-Mätzler 35’000.00 35’000.00<br />
2890.08 Reservat uaul natural Prau Nausch 24’150.05 24’150.05<br />
2890.09 Donaziuns museum 5’000.00<br />
29 Capital 2’784’812.01 2’719’142.19<br />
290 Capital 2’784’812.01 2’719’142.19<br />
Capital agen per 1-1-<strong>2011</strong> 2’719’142.19<br />
Surpli entra<strong>da</strong>s <strong>2011</strong> 65’669.82<br />
2900.00 Capital agen 2’784’812.01 2’719’142.19<br />
Obligaziuns eventualas<br />
Tenor artechel 28 dil reultativ per il menaschin finanzial <strong>da</strong>lla vischnaunca <strong>da</strong> Tujetsch<br />
Garanzia Sedrun Mustér Turissem 150’000.00<br />
Garanzia Sedrun Pendicularas SA 1’250’000.00<br />
50
economia 17.63%<br />
scolaziun<br />
e formaziun<br />
18.91%<br />
cultura e<br />
temps liber 4.36%<br />
sana<strong>da</strong>d 4.28%<br />
ovras socialas<br />
2.58%<br />
traffic 0.62%<br />
ambient e<br />
planisaziun 7.02%<br />
ovras<br />
socialas 4.00%<br />
Statistica dil <strong>quen</strong> current<br />
structurau tenor funcziuns<br />
cultura<br />
e temps<br />
liber 0.27%<br />
sana<strong>da</strong>d<br />
0.29%<br />
segirtad publica 2.82%<br />
traffic 6.12%<br />
scolaziun<br />
e formaziun<br />
2.49%<br />
Entra<strong>da</strong>s<br />
segirtad<br />
publica 2.05%<br />
Expensas<br />
administraziun<br />
generala 8.04%<br />
51<br />
ambient e<br />
planisaziun 7.84%<br />
administraziun<br />
generala 2.85%<br />
finanzas e taglias 64.20%<br />
finanzas e taglias 26.02%<br />
economia 17.22%
taglias 45.12%<br />
cuosts <strong>da</strong> persunal 29.20%<br />
Statistica dil <strong>quen</strong> current<br />
tenor gruppas <strong>da</strong> materia<br />
deposit e<br />
finanziaziuns<br />
specialas 10.08<br />
cuosts <strong>da</strong> material 22.58%<br />
prelevaziun ord<br />
finanziaziuns<br />
specialas 0.29%<br />
Entra<strong>da</strong>s<br />
Expensas<br />
52<br />
scuntraziuns<br />
internas 4.57%<br />
scuntraziun 4.95%<br />
contribuziuns per<br />
agen <strong>quen</strong> 7.07%<br />
restituziuns <strong>da</strong>lla<br />
communitad 1.94%<br />
regals e<br />
concessiun 22.17%<br />
atgnas<br />
contribuziuns 17.61%<br />
tscheins passivs 2.90%<br />
recumpensas 16.69%<br />
recav dil<br />
possess 2.15%<br />
indemnisaziuns alla<br />
communitad 0.02%<br />
cumparts e contribuziuns<br />
senza dest. d’intent 1.22%<br />
amortisaziuns 11.80%
8.000.000<br />
7.000.000<br />
6.000.000<br />
5.000.000<br />
4.000.000<br />
3.000.000<br />
2.000.000<br />
1.000.000<br />
0<br />
17.000.000<br />
16.000.000<br />
15.000.000<br />
14.000.000<br />
13.000.000<br />
12.000.000<br />
11.000.000<br />
10.000.000<br />
9.000.000<br />
8.000.000<br />
7.000.000<br />
6.000.000<br />
5.000.000<br />
4.000.000<br />
3.000.000<br />
2.000.000<br />
1.000.000<br />
1999<br />
2005<br />
2000<br />
2001<br />
Grad <strong>da</strong>ll’atgna finanziaziun<br />
Svilup dils deivets a liunga vesta<br />
naven digl onn 2005 – <strong>2011</strong><br />
2006<br />
2002<br />
2007<br />
2003<br />
2004<br />
2008<br />
53<br />
2005 2006 2007 2008 2009 2010<br />
Atgna finanziaziun Investiziun netta<br />
(Cash flow = Amortisaziun facultad administrativa plus gudogn dil <strong>quen</strong> current)<br />
2009<br />
2010<br />
<strong>2011</strong><br />
<strong>2011</strong>
Media <strong>da</strong>llas entra<strong>da</strong>s <strong>da</strong> taglia e tscheins d’aua dils <strong>da</strong>vos 12 onns<br />
media <strong>da</strong>llas<br />
entra<strong>da</strong>s<br />
Taglia sin entra<strong>da</strong> persunas naturalas 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 1999 2010 - <strong>2011</strong><br />
Taglia sin entra<strong>da</strong> persunas naturalas 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 <strong>2011</strong> 2000 - <strong>2011</strong><br />
Taglia sin entra<strong>da</strong> persunas naturalas 1’693’259 1’316’066 1’669’126 1’681’699 2’176’030 2’264’601 2’246’145 2’534’074 2’675’459 2’562’323 2’701’065 2’371’116 2’157’580<br />
Taglia sin facultad persunas naturalas 215’713 243’008 264’599 295’136 318’884 323’772 326’214 313’679 331’788 329’044 358’560 271’056 299’288<br />
Taglia alla fontauna 320’405 401’536 303’302 738’847 1’126’755 1’426’564 1’626’867 1’509’996 1’299’094 1’064’144 1’315’618 933’837 1’005’580<br />
54<br />
Taglia persunas giuridicas 631’893 634’556 1’530’626 682’438 826’647 800’872 940’494 873’046 961’643 824’202 741’502 553’569 833’457<br />
Taglia <strong>da</strong> schischom 1’011’598 872’453 905’776 931’698 490’683 694’597 496’746 750’014 801’047 807’891 825’730 859’466 787’308<br />
Taglia sin gudogn <strong>da</strong> schischom 120’513 72’690 70’359 24’374 90’589 98’220 86’200 91’682 80’342 63’378 67’549 75’836 78’478<br />
Taglia sin scumia<strong>da</strong> <strong>da</strong> maun 166’670 218’748 290’613 272’777 279’044 284’965 434’249 429’255 468’235 339’257 373’383 359’407 326’384<br />
Tscheins d’aua 1’325’949 1’817’215 1’052’498 1’296’921 1’057’186 1’113’876 698’150 1’301’198 1’172’671 1’697’336 1’020’419 1’196’098 1’229’126<br />
Import total 5’485’999 5’576’272 6’086’899 5’923’890 6’365’818 7’007’467 6’855’064 7’802’944 7’790’278 7’687’575 7’403’825 6’620’385 6’717’201
Quen <strong>2011</strong><br />
Bogn Sedrun<br />
55
Bogn Sedrun Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
3 Entra<strong>da</strong>s<br />
3000 Entra<strong>da</strong>s bogn <strong>da</strong> divertiment 190’474.96 204’300.00 193’955.37<br />
3010 Entra<strong>da</strong>s wellness 190’718.96 232’200.00 228’326.95<br />
3020 Entra<strong>da</strong>s vital 34’384.85 44’400.00 41’299.10<br />
3030 Entra<strong>da</strong>s vendita 21’968.25 14’300.00 20’812.25<br />
3040 Entra<strong>da</strong>s affittaziun 7’845.55 10’000.00 10’132.50<br />
3050 Contribuziun reclama 2’000.00 -2’100.00<br />
3100 Contribuziun scolas 9’000.00 9’000.00 9’000.00<br />
30 Entra<strong>da</strong>s 456’392.57 514’200.00 501’426.17<br />
3 Total entra<strong>da</strong>s 456’392.57 514’200.00 501’426.17<br />
4 Cuosts <strong>da</strong> material e rauba<br />
4000 Cumpra <strong>da</strong> material 4’406.44 10’500.00 7’055.38<br />
4050 Cuosts bigliets 5’095.70 6’000.00<br />
4060 Cuosts lavan<strong>da</strong>ria 33’295.30 36’000.00 41’431.20<br />
4100 Lavurs jastras 2’234.75 3’000.00 4’007.70<br />
40 Material e rauba 45’032.19 55’500.00 52’494.28<br />
4 Total cuosts <strong>da</strong> material e rauba 45’032.19 55’500.00 52’494.28<br />
5 Cuosts <strong>da</strong> persunal<br />
5000 Pagas 418’166.25 466’000.00 459’384.05<br />
5001 Supplements 6’000.00<br />
5005 Premia <strong>da</strong> fideivla<strong>da</strong>d 500.00<br />
5013 Restituziun segira<strong>da</strong> d’accident -6’299.10 -18’549.25<br />
50 Pagas e supplements 412’367.15 472’000.00 440’834.80<br />
5700 AHV, IV, EO, ALV 29’652.70 34’000.00 40’574.60<br />
5720 Cassa <strong>da</strong> pensiun 27’140.50 29’000.00 29’568.00<br />
5730 Segira<strong>da</strong> d’accident 802.80 2’000.00 859.20<br />
5740 Segira<strong>da</strong> <strong>da</strong> schurna<strong>da</strong> 2’127.25 2’500.00 2’274.80<br />
57 Segira<strong>da</strong>s socialas 59’723.25 67’500.00 73’276.60<br />
5810 Scolaziun e formaziun 2’316.00 4’000.00 1’600.00<br />
5820 Spesas 1’094.85 500.00<br />
5829 Ulteriuras spesas 247.00 513.40<br />
5880 Ulteriurs cuosts <strong>da</strong> persunal 8’824.75 3’500.00 1’859.50<br />
58 Ulteriurs cuosts <strong>da</strong> persunal 12’482.60 8’000.00 3’972.90<br />
5 Total cuosts <strong>da</strong> persunal 484’573.00 547’500.00 518’084.30<br />
6 Ulteriurs cuosts <strong>da</strong> menaschi<br />
6100 Manteniment immobilia 49’232.05 61’000.00 85’058.55<br />
6101 Manteniment maschinas/apparaturas 61’878.34 78’550.00 86’694.00<br />
6102 Manteniment mobiliar/indrezs 1’641.25 6’000.00 7’003.45<br />
6103 Manteniment eed 4’019.40 2’000.00 1’501.65<br />
6113 Restituziuns segira<strong>da</strong>s -19’172.15<br />
6150 Sal 520.55 3’500.00<br />
6160 Preparaziun <strong>da</strong>ll’aua 4’203.25 8’500.00 6’527.85<br />
6165 Material <strong>da</strong> schubergiar 6’876.70 5’000.00 4’863.05<br />
6170 Material wellness/vital 5’950.00 5’000.00 7’532.65<br />
6175 Alimentaziun wellness 5’787.80 3’500.00 8’727.35<br />
6180 Gasettas/abos 737.90 700.00 796.85<br />
6190 Divers material <strong>da</strong> diever 2’539.40 5’000.00 2’432.29<br />
61 Manteniment e material <strong>da</strong> diever 143’386.64 178’750.00 191’965.54<br />
6200 Reparaturas e servis 500.00 443.25<br />
6210 Benzin e diesel 89.30 100.00 75.80<br />
62 Maschinas e transport 89.30 600.00 519.05<br />
6300 Segira<strong>da</strong> 4’674.05 3’500.00 14’039.00<br />
6310 Segira<strong>da</strong> <strong>da</strong> responsabla<strong>da</strong>d 2’760.60 17’000.00 1’000.00<br />
6320 Controllas cantun 1’340.00 1’100.00 1’363.65<br />
63 Segira<strong>da</strong>s 8’774.65 21’600.00 16’402.65<br />
56
Bogn Sedrun Quen <strong>2011</strong> Preventiv <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
<strong>quen</strong> current Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s Expensas Entra<strong>da</strong>s<br />
frs. frs. frs. frs. frs. frs.<br />
6400 Electricitad 90’750.35 105’000.00 96’548.10<br />
6410 Aua 5’928.45 6’000.00 5’756.25<br />
6420 Ieli <strong>da</strong> scal<strong>da</strong>r 51’996.95 48’400.00 40’200.50<br />
6430 Taxas <strong>da</strong> rumians 1’780.15 2’200.00 1’304.95<br />
6440 Canalisaziun 9’286.80 9’000.00 9’286.80<br />
64 Energia e dismessa 159’742.70 170’600.00 153’096.60<br />
6500 Material <strong>da</strong> biro 2’946.90 3’000.00 1’469.85<br />
6510 Telefon, internet, porto 3’527.85 4’500.00 2’939.10<br />
6513 Informatica 8’054.60 1’000.00 735.35<br />
6520 Contribuziuns e donaziuns 425.00 500.00 425.00<br />
6530 Cumissiun <strong>da</strong> menaschi/direcziun 5’848.50 7’000.00 4’057.50<br />
6540 Cuors e seminars 690.90 1’500.00 1’650.00<br />
6580 Diversas expensas 2’787.60 3’500.00 1’228.70<br />
6590 Cussegliaziuns -10’000.00 10’000.00<br />
65 Administraziun ed informatica 14’281.35 31’000.00 12’505.50<br />
6600 Reclama ed inserats 23’488.24 15’000.00 4’756.10<br />
6610 Material <strong>da</strong> reclama 11’160.80 15’000.00 16’283.10<br />
6640 Spesas <strong>da</strong> representaziun 2’500.00<br />
6650 Bons sco sponsur 2’500.00 2’500.00<br />
66 Reclama 37’149.04 35’000.00 21’039.20<br />
6800 Tscheins intern 5’250.00<br />
6810 Tscheins per deivets 7.50<br />
6840 Spesas banca e posta 1’926.02 2’000.00 2’124.38<br />
6850 Entra<strong>da</strong>s <strong>da</strong> tscheins 95.75 117.70<br />
68 Finanzas 1’926.02 95.75 7’250.00 2’131.88 117.70<br />
6 Total ulteriurs cuosts <strong>da</strong> menaschi 365’349.70 95.75 444’800.00 397’660.42 117.70<br />
7 Entra<strong>da</strong>s <strong>da</strong> menaschi accessorias<br />
7000 Entra<strong>da</strong>s ustria 12’000.00 12’000.00 12’000.00<br />
7050 Expensas ustria -29’279.07 -15’000.00 -20’656.25<br />
70 Entra<strong>da</strong>s accessorias -17’279.07 -3’000.00 -8’656.25<br />
7 Total entra<strong>da</strong>s <strong>da</strong> menaschi accessorias -17’279.07 -3’000.00 -8’656.25<br />
8 Entra<strong>da</strong>s extrordinarias<br />
8020 Contribuziun vischnaunca - taxas <strong>da</strong> cura 84’182.95 70’200.00 78’856.50<br />
80 Entra<strong>da</strong>s extraordinarias 84’182.95 70’200.00 78’856.50<br />
8 Total entra<strong>da</strong>s accessorias ed 84’182.95 70’200.00 78’856.50<br />
extraordinarias<br />
Total entra<strong>da</strong>s/expensas 894’954.89 523’392.20 1’047’800.00 581’400.00 968’239.00 571’744.12<br />
Deficit <strong>da</strong> menaschi -371’562.69 -466’400.00 -396’494.88<br />
Bogn Sedrun<br />
Credits supplementars (concedi ordeifer il preventiv) per igl onn <strong>da</strong> <strong>quen</strong> <strong>2011</strong><br />
7050 Expensas ustria frs. 8’000.00<br />
Specificaziun Remplazzament apparats (agregat e corpus sferdentader)<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 26-04-<strong>2011</strong><br />
6513 Manteniment eed frs. 8’000.00<br />
Specificaziun Remplazzament server<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 12-12-<strong>2011</strong><br />
57
Bogn Sedrun Bilanza 31-12-<strong>2011</strong> 31-12-2010<br />
1 ACTIVAS 107’686.83 117’488.07<br />
1 Activas 107’686.83 117’488.07<br />
10 Capital en circulaziun 107’686.83 117’488.07<br />
1000 Cassa 9’100.00 8’100.00<br />
1001 Conto <strong>da</strong> transit cassa 13’749.70<br />
1025 Banca Raiffeisen 70127.14 51’351.09 69’488.58<br />
1025 PostFinance 3’869.29 5’971.84<br />
1101 Debiturs 4’000.00 1’000.00<br />
1120 Debiturs Voucher (hotels) 2’669.60<br />
1140 Debiturs EC/EDC/ECA 4’807.70<br />
1141 Debiturs PC 405.20<br />
1142 Debiturs Reka-Card 32.00<br />
1146 Debiturs VISA 797.80<br />
1149 REKA-Checks 700.00<br />
1150 Dabiens supplements d’affons 8’370.00<br />
1155 Taglia anticipa<strong>da</strong> 54.45 32.05<br />
1210 Reserva ieli <strong>da</strong> scal<strong>da</strong>r 16’150.00 12’090.00<br />
1300 Activas transitorias 12’435.60<br />
2 PASSIVAS 107’686.83 117’488.07<br />
2 Passivas 107’686.83 117’488.07<br />
20 Capital jester a cuorta vesta 471’149.52 505’882.95<br />
2000 Crediturs 20’263.60<br />
2001 Crediturs - conto collectiv 23’217.75<br />
2009 Conto d’ulivaziun div. entra<strong>da</strong>s 699.00 7’194.60<br />
2010 Bons 15’038.50<br />
2010 Cartas depot 2’000.00<br />
2150 Conto current AVS -10’605.60 -1’898.75<br />
2153 Conto current taglia alla fontauna 617.65<br />
2158 Conto d’ulivaziun vischnaunca 431’688.67 456’368.15<br />
2210 Creditur TPV 3’493.55 4’455.35<br />
2300 Passivas transitorias 5’000.00 19’500.00<br />
24 Capital jester a liunga vesta 8’100.00 8’100.00<br />
2400 Emprest vischnaunca 8’100.00 8’100.00<br />
28 Agen capital -371’562.69 -396’494.88<br />
2991 Sperdita -371’562.69 -396’494.88<br />
58
Quen <strong>2011</strong><br />
Tgèsa s. Vigeli<br />
59
Tgèsa s. Vigeli – <strong>quen</strong> current Preventiv <strong>2011</strong> Quen <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
Entra<strong>da</strong>s<br />
Taxas e tscheins<br />
6000 Taxas <strong>da</strong> pensiun 1164800.00 1’312’409.00 1’195’665.00<br />
6020 Taxas <strong>da</strong> tgira 379’358.00<br />
6061 Taxas <strong>da</strong> tgira segira<strong>da</strong>s 623’628.00<br />
6062 Taxas <strong>da</strong> tgira cussadents 219’204.00<br />
6063 Taxas <strong>da</strong> tgira cantun e vischnauncas 386’477.50<br />
6060 Taxas <strong>da</strong> tgira tenor KVG 515200.00 542’819.00<br />
6061 Supplement <strong>da</strong> tgira BESA 1 78400.00 67’310.00<br />
6062 Supplement <strong>da</strong> tgira BESA 2 156800.00 150’495.00<br />
6063 Supplement <strong>da</strong> tgira BESA 3 156800.00 184’375.00<br />
6064 Supplement <strong>da</strong> tgira BESA 4 168000.00 189’098.00<br />
Total Taxas e tscheins 2’240’000.00 2’921’076.50 2’329’762.00<br />
Prestaziuns medicinalas accessorias<br />
6240 Material <strong>da</strong> tgira tenor MiGeL 27’000.00 20’774.30 23’381.20<br />
6250 Ulteriur material <strong>da</strong> tgira 12’000.00 10’189.25 12’944.90<br />
6290 Ulteriuras prestaziuns medicinalas accessorias<br />
Total Prestaziuns medicinalas accessorias 39’000.00 30’963.55 36’326.10<br />
Prestaziuns per cussadents<br />
6500 Prestaziuns cuschina 5’500.00 8’420.10 5’665.25<br />
6510 Telefon, porto, radio, TV 1’550.15 1’008.15<br />
6530 Prestaziuns tenercasa 26’000.00 379.20 27’500.30<br />
6560 Coiffeur / Pédicure 10’000.00 8’511.00 10’182.00<br />
6580 Ulteriuras prestaziuns pils cussadents 4’305.00 1’787.50<br />
Total Prestaziuns per cussadents 41’500.00 23’165.45 46’143.20<br />
Tscheins dil capital<br />
6650 Recav ord il tscheins dil capital 600.00 458.75 308.80<br />
Total Tscheins dil capital 600.00 458.75 308.80<br />
Cafétaria/stiva <strong>da</strong> café<br />
6860 Sviulta cafétaria/stiva <strong>da</strong> café 7’000.00 5’260.00 4’770.00<br />
Total Cafétaria/stiva <strong>da</strong> café 7’000.00 5’260.00 4’770.00<br />
Prestaziuns al persunal ed tiarzas persunas<br />
6800 Spesas d’alimentaziun per persunal 2’500.00 1’828.00 2’502.00<br />
6830 Vendita a persunal e tiarzas persunas 6’500.00 14’474.50 7’227.50<br />
6890 Ulteriuras entra<strong>da</strong>s accessorias - 2’132.16 3’293.45<br />
Total Prestaziuns al persunal 9’000.00 18’434.66 13’022.95<br />
ed a tiarzas persunas<br />
Contribuziuns e subvenziuns<br />
6885 Contribuziuns e donaziuns 250.00 1’352.90<br />
Total Contribuziuns e subvenziuns - 250.00 1’352.90<br />
Sviulta net 2’337’100.00 2’999’608.91 2’431’685.95<br />
60
Tgèsa s. Vigeli – <strong>quen</strong> current Preventiv <strong>2011</strong> Quen <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
Cuosts <strong>da</strong> persunal<br />
Pagas<br />
3100 Pagas persunal <strong>da</strong> tgira dil fatg 778’265.00 598’385.85 476’972.55<br />
3105 Pagas persunal <strong>da</strong> tgira d’assistenza 442’758.45 395’602.25<br />
3110 Pagas persunal <strong>da</strong> tgira en scolaziun 24’463.00 17’745.55 10’190.95<br />
3250 Pagas activaziun 102’008.00 50’895.85 50’411.65<br />
3300 Pagas direcziun, administraziun e cumissiun 110’164.00 110’545.95 108’515.95<br />
3400 Pagas tenercasa 561’000.00 669’696.10 612’719.05<br />
Total Pagas 1’575’900.00 1’890’027.75 1’654’412.40<br />
Prestaziuns socialas<br />
3700 AHV, ALV, FAK 148’101.80 135’375.10<br />
3710 Cassa <strong>da</strong> pensiun (BVG) 96’305.85 89’760.15<br />
3720 Segira<strong>da</strong> d’accident (UVG) 3’794.10 3’370.50<br />
3730 Segira<strong>da</strong> <strong>da</strong> malsogna (UVG) 9’355.30 9’835.50<br />
Total Prestaziuns socialas 220’000.00 257’557.05 238’341.25<br />
Cuosts <strong>da</strong> persunal accessoris<br />
3900 Tscherca <strong>da</strong> persunal 8’000.00 22’230.90 27’917.25<br />
3910 Scolaziun e formaziun 26’750.00 12’081.55 34’691.25<br />
3911 Scolaziun d’emprendist(a)s 4’000.00 4’972.40 6’002.75<br />
3920 Occurrenzas <strong>da</strong> persunal 3’000.00 1’971.00 2’713.00<br />
3990 Ulteriurs cuots <strong>da</strong> persunal accessoris 5’430.00 3’646.20 2’924.90<br />
Total Cuosts <strong>da</strong> persunal accessoris 47’180.00 44’902.05 74’249.15<br />
Total Cuosts <strong>da</strong> persunal 1’843’080.00 2’192’486.85 1’967’002.80<br />
Resultat <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> I 494’020.00 807’122.06 464’683.15<br />
Cuosts materials<br />
Basegns medicinals<br />
4000 Medicaments tenor gliesta SL - 186.85 -<br />
4006 Faschas cumprima<strong>da</strong>s - 1’585.00 3’931.40<br />
4010 Ulteriurs medicaments e material <strong>da</strong> faschar 3’000.00 919.45 294.80<br />
4020 Instruments ed utensils 1’000.00 1’651.50 -<br />
4030 Material <strong>da</strong> tgira tenor MiGeL 25’000.00 19’541.45 19’251.65<br />
4040 Ulteriur material <strong>da</strong> tgira 8’300.00 9’528.13 6’031.25<br />
4050 Prestaziuns medicinalas entras tiarzas persunas 9’500.00 7’525.00 7’080.00<br />
4090 Ulteriurs basegns medicinals 4’300.00 745.55 -<br />
Total Basegns medicinals 51’100.00 41’682.93 36’589.10<br />
Victualias e bubron<strong>da</strong>s<br />
4100 Carn, pèsch eav. 23’000.00 26’728.75 27’197.59<br />
4110 Paun 12’800.00 9’102.02 8’201.62<br />
4120 Latg, products <strong>da</strong> latg ed ovs 30’500.00 24’791.25 24’342.54<br />
4130 Colonialas 21’000.00 30’494.19 28’590.52<br />
4140 Verduras e fretgs 23’000.00 20’999.78 18’137.40<br />
4150 Bubron<strong>da</strong>s 15’200.00 16’911.08 19’073.11<br />
4170 Café e té 6’500.00 8’118.97 6’589.18<br />
Total Victualias e bubron<strong>da</strong>s 132’000.00 137’146.04 132’131.96<br />
Tenercasa<br />
4200 Textilias 8’300.00 5’076.95 4’006.40<br />
4210 Artechels <strong>da</strong> casa 5’000.00 5’114.07 9’368.96<br />
4219 Material <strong>da</strong> diever pedel 4’000.00 4’179.15 3’252.45<br />
4220 Mieds <strong>da</strong> schubergiar 9’350.00 14’611.94 5’922.83<br />
Total Tenercasa 26’650.00 28’982.11 22’550.64<br />
61
Tgèsa s. Vigeli – <strong>quen</strong> current Preventiv <strong>2011</strong> Quen <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
Manteniment e reparaturas immobilias,<br />
mobilias e vehichels<br />
4300 Immobilias 17’100.00 91’772.77 57’990.80<br />
4305 Contuorn - 4’629.25 5’758.70<br />
4310 Mobilias 23’550.00 69’054.86 34’388.10<br />
4320 Manteniment ascensurs - 17’288.10 17’504.75<br />
4330 Manteniment apparats ed indrezs - 18’379.00 2’714.75<br />
4380 Material <strong>da</strong> luvratori 2’500.00 412.20 1’265.05<br />
Total Manteniment e reparaturas immobilia, 43’150.00 201’536.18 119’622.15<br />
mobilias e vehichels<br />
Utilisaziun dil stabiliment<br />
4400 Investiziuns per immobilias - - 17’540.80<br />
4410 Investiziuns per mobilias 20’850.00 - 63’140.70<br />
Total Utilisaziun dil stabiliment 20’850.00 - 80’681.50<br />
Energia ed aua<br />
4500 Electricitad 25’000.00 23’640.70 22’174.50<br />
4520 Ieli <strong>da</strong> scal<strong>da</strong>r 35’000.00 31’291.50 22’408.15<br />
4550 Aua 4’500.00 4’640.40 4’529.50<br />
Total Energia ed aua 64’500.00 59’572.60 49’112.15<br />
Tscheins <strong>da</strong> capital<br />
4600 Tscheins <strong>da</strong> capital e spesas <strong>da</strong> banca 10’000.00 8’111.20 7’516.40<br />
Total Tscheins <strong>da</strong> capital 10’000.00 8’111.20 7’516.40<br />
Biro ed administraziun<br />
4700 Material <strong>da</strong> biro e stampas 6’000.00 7’484.92 3’960.60<br />
4701 Stampats - 1’990.35 1’688.15<br />
4710 Telefon e porto 3’800.00 6’504.90 6’178.30<br />
4720 Gasettas e litteratura dil fatg 1’000.00 550.00 539.35<br />
4730 Cussegliaziuns - 3’916.60<br />
4740 Spesas 2’500.00 4’306.10 2’219.40<br />
4750 Manteniment eed 4’000.00 2’280.16 9’271.83<br />
4770 Prestaziuns administr. tiarzas persunas 40’760.00 44’229.45 49’966.60<br />
4785 Management <strong>da</strong> qualitad (QMS) 1’500.00 5’629.40 -<br />
4790 Ulteriuras expensas <strong>da</strong> biro 8’000.00 10’536.20 9’143.60<br />
Total Biro ed administraziun 67’560.00 83’511.48 86’884.43<br />
Ulteriurs cuosts materials<br />
4810 Occurrenzas 2’500.00 1’995.20 2’893.40<br />
4820 Zambergiar, gimnastica ed activaziun 6’600.00 3’601.10 1’286.75<br />
4900 Segira<strong>da</strong>s 8’000.00 2’509.50 6’533.85<br />
4901 Segira<strong>da</strong> <strong>da</strong> baghetgs 3’298.80<br />
4920 Taxas 4’000.00 4’047.40 5’851.70<br />
4980 Serenera e canalisaziun 10’000.00 10’174.00 11’212.65<br />
4959 Expensas per cussadents 6’000.00 5’867.10 9’637.95<br />
4990 Ulteriuras expensas 2’000.00 4’647.15 5’540.00<br />
Total Ulteriurs cuosts materials 39’100.00 36’140.25 42’956.30<br />
Total Cuosts materials 454’910.00 596’682.79 578’044.63<br />
62
Tgèsa s. Vigeli – <strong>quen</strong> current Preventiv <strong>2011</strong> Quen <strong>2011</strong> Quen 2010<br />
Cash flow 39’110.00 210’439.27 113’361.48<br />
Deducziuns e remessas<br />
4471 Deducziuns sin indrezs <strong>da</strong> menaschi - 49’299.00<br />
4490 Dissoluziun remessas - - -<br />
Total Deducziuns e remessas - - 49’299.00<br />
Resultat <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> II - 210’439.27 162’660.48<br />
7900 Expensas/Entra<strong>da</strong>s extraordinarias - -<br />
Gudogn/Spedita <strong>da</strong> menaschi - 210’439.27 162’660.48<br />
Tgèsa s. Vigeli<br />
Credits supplementars (concedi ordeifer il preventiv) per igl onn <strong>da</strong> <strong>quen</strong> <strong>2011</strong><br />
4300 Immobilias frs. 7’000.00<br />
Specificaziun Diverssas lavurs <strong>da</strong> manteniment<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 12-12-<strong>2011</strong><br />
4320 Manteniment ascensur frs. 10’000.00<br />
Specificaziun Manteniment<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 12-12-<strong>2011</strong><br />
4330 Manteniment apparats ed indrezs frs. 11’000.00<br />
Specificaziun Illuminaziun stanza <strong>da</strong> magliar<br />
Instanza Suprastonza communala<br />
Decidiu 12-12-<strong>2011</strong><br />
63
Tgèsa s. Vigeli – Bilanza 31-12-<strong>2011</strong> 31-12-2010<br />
Activas<br />
Facultad en circulaziun<br />
1000 Cassa 7’865.60 8’310.75<br />
1020 Banca Raiffeisen 375’928.66 178’985.67<br />
1021 Banca Cantunala Grischuna 3’871.86 55’785.95<br />
1022 Banca Raiffeisen «Cussadents» 6’647.60 10’144.15<br />
1023 Banca Raiffeisen «Persunal 6’323.85 3’914.95<br />
1024 Banca Raiffeisen «Caplutta» 3’768.85 4’059.80<br />
1027 Banca Raiffeisen «contribuziuns per investiziuns/renovaziuns» 645’651.45 -<br />
1041 Scret <strong>da</strong> participaziun Banca Raiffeisen 200.00 -<br />
1050 Debiturs «Cussadents» 441’635.05 402’304.50<br />
1056 Dabien vischnauncas «contribuziuns per investiziuns/renovaziuns» - 125’260.00<br />
1057 Ulteriurs debiturs 14’325.10 1’012.00<br />
1060 Dabien taglia anticipa<strong>da</strong> 640.55 105.15<br />
1071 Reserva material <strong>da</strong> tgira 2’870.00 4’500.00<br />
1072 Ulteriuras reservas 16’670.00 17’000.00<br />
1080 Ieli <strong>da</strong> scal<strong>da</strong>r 10’300.00 6’000.00<br />
1090 Activas transitorias 659.00 629.00<br />
Total Facultad en circulaziun 1’537’357.57 818’011.92<br />
Facultad d’investiziun<br />
1100 Immobilias 1.00 1.00<br />
1110 Indrezs <strong>da</strong> menaschi 1.00 1.00<br />
Total Facultad d’investiziun 2.00 2.00<br />
Posts d’amplificaziun activs<br />
1900 Conto current vischnaunca Tujetsch - 5’324.30<br />
Total Posts d’amplificaziun activs - 5’324.30<br />
Total activas 1’537’359.57 823’338.22<br />
Passivas<br />
Capital jester<br />
1900 Conto current vischnaunca Tujetsch 10’430.05 -<br />
1993 Conto <strong>da</strong> transit pagas 44’962.10 30’106.25<br />
2000 Creditur furniturs 140’426.50 144’287.45<br />
2001 Creditur taglia alla fontauna 18’569.05 24’428.60<br />
2002 Creditur cassa <strong>da</strong> cumpensaziun 43’134.40 54’651.00<br />
2003 Creditur cassa <strong>da</strong> pensiun 54’091.00 47’256.10<br />
2004 Creditur segira<strong>da</strong> d’accident 922.20<br />
2005 Creditur segira<strong>da</strong> <strong>da</strong> schurna<strong>da</strong> 77.80<br />
2010 Ulteriurs crediturs 2’300.00 200.00<br />
2021 Banca Raiffeisen «Cussadents» 6’647.60 10’144.15<br />
2022 Banca Raiffeisen «Persunal» 6’323.85 3’914.95<br />
2023 Banca Raiffeisen «Caplutta» 3’768.85 4’059.80<br />
2040 Passivas transitorias 4’000.00 4’000.00<br />
2060 Emprest vischnaunca Tujetsch 320’000.00 300’000.00<br />
2081 Contribuziun d’investiziun e renovaziun 671’056.50 362’740.00<br />
Total Capital jester 1’326’709.90 985’788.30<br />
Capital agen<br />
2100 Capital agen 210.40 210.40<br />
2190 Transport dil gudogn/sperdita 210’439.27 162’660.48<br />
Total Capital agen 210’649.67 162’450.08<br />
Total passivas 1’537’359.57 823’338.22<br />
64
<strong>Rapport</strong> <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> <strong>2011</strong><br />
Ils pensums e las cumpetenzas <strong>da</strong>lla cumissiun <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> ein reglai tenor art. 49 <strong>da</strong>lla<br />
constituziun communala, il regulativ per la cumissiun <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> ed il model <strong>da</strong> <strong>quen</strong> e<br />
controlla <strong>da</strong>llas vischnauncas dil cantun Grischun.<br />
La cumissiun <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> ha l’incumbensa <strong>da</strong> controllar e d’examinar las differentas spartas<br />
<strong>da</strong>ll’administraziun e dil menaschi finanzial <strong>da</strong>lla vischnaunca Tujetsch per igl onn <strong>da</strong> <strong>quen</strong><br />
<strong>2011</strong>. Quei ei succediu en collaboraziun cul biro Confi<strong>da</strong>r Fiduziaria SA Glion.<br />
La controlla ha cumpigliau<br />
- La revisiun dil <strong>quen</strong> annual (bilanza, <strong>quen</strong> current e <strong>quen</strong> d’investiziun) <strong>da</strong>lla vischnaunca<br />
<strong>da</strong> Tujetsch e dil Bogn Sedrun, che cumpeglia la perio<strong>da</strong> digl 1. <strong>da</strong> schaner <strong>2011</strong> tochen<br />
ils 31 <strong>da</strong> december <strong>2011</strong>.<br />
Constataziuns<br />
- Las contabilitads ein mena<strong>da</strong>s conform agl uorden e tenor principis mercantils sco era<br />
tenor il model <strong>da</strong> <strong>quen</strong> per las vischnauncas dil cantun Grischun.<br />
- Las bilanzas pils 31 <strong>da</strong> december <strong>2011</strong> ed ils <strong>quen</strong>s <strong>da</strong> menaschi <strong>2011</strong> corrispun<strong>da</strong>n alla<br />
contabilitad.<br />
- La facultad ed ils deivets per ils 31 <strong>da</strong> december <strong>2011</strong> ein corrects e mussai ora<br />
cumpletamein.<br />
- Ils documents <strong>da</strong> fatschenta e <strong>da</strong> contabilitad ein avon maun. Damon<strong>da</strong>s ein vegni<strong>da</strong>s<br />
rispundi<strong>da</strong>s exact e cumpetent.<br />
- Il fatg communal vegn tgamunaus cun quitau e senn <strong>da</strong> responsabla<strong>da</strong>d.<br />
La cumissiun <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> admetta alla suprastonza communala, allas ulteriuras autoritads e<br />
cumissiuns sco era a tuttas colluvreras e colluvrers <strong>da</strong>lla vischnaunca Tujetsch e dil Bogn<br />
Sedrun in cordial engraziament per tut il bien prestau.<br />
Proposta<br />
La cumissiun <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> propona al cussegl <strong>da</strong> vischnaunca Tujetsch d’approbar il <strong>quen</strong><br />
communal <strong>da</strong>lla vischnaunca Tujetsch e dil Bogn Sedrun <strong>2011</strong> (cul dretg <strong>da</strong> referendum)<br />
e <strong>da</strong> <strong>da</strong>r scarica alla suprastonza communala, als ulteriurs organs responsabels ed<br />
all’administraziun.<br />
Sedrun, ils 13 d’avrel 2012<br />
65<br />
Cumissiun <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> vischnaunca Tujetsch<br />
Guido Friberg, president<br />
Norbert Vinzens e Toni Monn
<strong>Rapport</strong> <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> casa s.Vigeli <strong>2011</strong><br />
alla suprastonza communala<br />
Nus sco revisurs <strong>da</strong> <strong>quen</strong> havein examinau tenor incumbensa il <strong>quen</strong> annual <strong>2011</strong> aschuntau dil menaschi<br />
secun<strong>da</strong>r <strong>da</strong>lla vischnaunca <strong>da</strong> Tujetsch, la Tgèsa s. Vigeli. Il <strong>quen</strong> consista <strong>da</strong>lla bilanza, dil <strong>quen</strong> <strong>da</strong> gudogn<br />
e sperdita e <strong>da</strong>llas annexas per igl onn <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> terminau ils 31 <strong>da</strong> december <strong>2011</strong>.<br />
La responsabla<strong>da</strong>d <strong>da</strong>lla suprastonza communala<br />
La suprastonza communala ei responsabla per la presentaziun dil <strong>quen</strong> annual en accor<strong>da</strong>nza cun las<br />
prescripziuns legalas ed il reglament <strong>da</strong> fatschenta. Questa responsabla<strong>da</strong>d cumpeglia la concepziun,<br />
l’implementaziun ed il manteniment d’in sistem <strong>da</strong> controlla intern che garanteschan ch’il <strong>quen</strong> annual cuntegni<br />
negins sbagls essenzials sin fun<strong>da</strong>ment <strong>da</strong> surpassaments ni d’errurs. L’incumbensa <strong>da</strong>lla suprastonza<br />
communala ei ultra <strong>da</strong> quei d’eleger e d’applicar meto<strong>da</strong>s <strong>da</strong> facturaziun adequatas e <strong>da</strong> far valetaziuns<br />
commensura<strong>da</strong>s.<br />
La responsabla<strong>da</strong>d dils revisurs <strong>da</strong> <strong>quen</strong><br />
Nus havein l’incumbensa <strong>da</strong> giudicar il <strong>quen</strong> annual sin fun<strong>da</strong>ment <strong>da</strong> noss’examinaziun. Nus havein fatg<br />
noss’examinaziun en accor<strong>da</strong>nza cun ils stan<strong>da</strong>rds d’examinaziun svizzers. Tenor quels stan<strong>da</strong>rds havein<br />
nus <strong>da</strong> planisar e d’exequir nossa controlla aschia che nus eruin cun gron<strong>da</strong> segirezia sbagls essenzials el<br />
<strong>quen</strong> annual.<br />
Noss’examinaziun sebasa sin acts <strong>da</strong> controlla che permettan d’obtener cumprovas <strong>da</strong> controlla per las<br />
valetaziuns e las ulteriuras indicaziuns cunteni<strong>da</strong>s el <strong>quen</strong> annual. L’elecziun dils acts <strong>da</strong> controlla succe<strong>da</strong>n<br />
conform al duer dils revisurs. Quei inclu<strong>da</strong> ina valetaziun <strong>da</strong>llas rescas <strong>da</strong> sbagls essenzials el <strong>quen</strong> annual<br />
sin fun<strong>da</strong>ment <strong>da</strong> surpassaments ni d’errurs. Giudicond questas rescas<br />
risguar<strong>da</strong> il revisur il sistem <strong>da</strong> controlla intern, aschilunsch che quel ei d’impurtonza per elaborar il <strong>quen</strong><br />
annual e per fixar ils acts <strong>da</strong> controlla che corrispun<strong>da</strong>n allas circumstanzas; quei succe<strong>da</strong> denton buca<br />
per valetar l’existenza e l’efficacitad d’in sistem <strong>da</strong> controlla intern. L’examinaziun cumpeglia ultra <strong>da</strong> quei<br />
il giudicament <strong>da</strong>lla commensurabla<strong>da</strong>d <strong>da</strong>llas meto<strong>da</strong>s <strong>da</strong> facturaziun applica<strong>da</strong>s, <strong>da</strong>lla plausibla<strong>da</strong>d<br />
<strong>da</strong>llas valetaziuns fatgas sco era in’appreziaziun <strong>da</strong>lla presentaziun generala dil <strong>quen</strong> annual. Nus essan<br />
<strong>da</strong>ll’opiniun che las cumprovas <strong>da</strong> controlla obteni<strong>da</strong>s <strong>da</strong> nus fuormien ina basa sufficienta e commensura<strong>da</strong><br />
per nies giudicament.<br />
Il giudicament<br />
Tenor nossa valetaziun corrispun<strong>da</strong> il <strong>quen</strong> annual per igl onn <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong> terminau ils 31 <strong>da</strong> december <strong>2011</strong><br />
allas prescripziuns legalas.<br />
<strong>Rapport</strong> sin fun<strong>da</strong>ment d’ulteriuras prescripziuns legalas<br />
Nus confirmein che nus ademplin las pretensiuns legalas concernent l’admissiun conform alla Lescha <strong>da</strong>vart<br />
la survigilonza <strong>da</strong>lla revisiun (LSR/RAG) e concernent l’independenza (art. 728 DO) e ch’igl existan negins<br />
fatgs incumpatibels cun noss’independenza.<br />
En accor<strong>da</strong>nza cun art. 728a al. 1 cefra 3 DO ed il stan<strong>da</strong>rd svizzer d’examinaziun 890 confirmein nus ch’igl<br />
exista in sistem <strong>da</strong> controlla intern elaboraus tenor las directivas <strong>da</strong>lla suprastonza communala per la presentaziun<br />
dil <strong>quen</strong> annual.<br />
Nus recumandein d’approbar il <strong>quen</strong> annual present.<br />
Sedrun, ils 25 d’avrel 2012<br />
SOLIDA Treuhand AG<br />
Martin G. Cavegn Beat Hosang<br />
expert fiduziari cun diplom federal fiduziari cun certificat professiunal federal<br />
expert <strong>da</strong> revisiun admess<br />
revisur en funcziun directiva<br />
revisur admess<br />
66
Autoritads communalas<br />
Suprastonza communala<br />
PANCRAZI BERTHER Departament administraziun e finanzas;<br />
(president communal) administraziun e persunal, finanzas, affars socials, uffeci funsil,<br />
stab <strong>da</strong> crisa, AlpTransit, Porta Alpina, cussegl d’administraziun<br />
energia alpina, delegaziun Regiun Surselva, Spitex Cadi e Spital<br />
regiunal Sursevla<br />
ANDRÉ SCHMID Departament baghegiar, forestalesser ed ambient;<br />
(vicepresident) affars <strong>da</strong> baghegiar, vias, auas, canalisaziun e serenera, baghetgs<br />
communals, dismessa <strong>da</strong> neiv, mesiraziun e terminaziun, dismessa<br />
<strong>da</strong> rumians, explotaziuns, forestalesser, manteniment infrastructura<br />
turistica<br />
MARCELLINO GIGER Departament turissem ed economia;<br />
ustrias, Bogn Sedrun, representanza tier Sedrun Mustér Turissem,<br />
cussegl d’administraziun Sedrun Pendicularas SA<br />
BASELI BERTHER Departament sana<strong>da</strong>d, segirtad ed agricultura;<br />
Tgèsa s. Vigeli, delegaziun casa <strong>da</strong> tgira Sursassiala, cumissiun<br />
<strong>da</strong>prevenziun, affars d’agricultura, alps e pastiras, lavur cumina,<br />
dismessa <strong>da</strong> ca<strong>da</strong>vers, santeri e clutger, provediment e pumpiers<br />
EVELINE SOLIVA Departament educaziun, cultura e sport;<br />
scolaresser, cultura, museum La Truaisch, schurmetg civil, militar,<br />
representanza tier la Surselva Romontscha, plazza <strong>da</strong> sport Dulezi<br />
Cumissiuns permanentas (trienni <strong>2011</strong>-2014)<br />
Cussegl <strong>da</strong> vischnaunca<br />
Severino Solèr, president, Sedrun<br />
Gelgia Deplaz, vicepresidenta, Dieni<br />
Arno Berther, Surrein<br />
Leo Cavegn, Rueras<br />
Diego Curschellas, Gion<strong>da</strong><br />
Christian Gieriet, Sedrun<br />
Primus Deragisch, Bugnei<br />
René Epp, Gion<strong>da</strong><br />
Pio Hendry, Sedrun<br />
Baseli Huonder, Sedrun<br />
Josi Russi, Sedrun<br />
Cumissiun <strong>da</strong> <strong>gestiun</strong><br />
Guido Friberg, president, Sedrun<br />
Norbert Vinzens, Sedrun<br />
Toni Monn, Rueras<br />
Cussegl <strong>da</strong> scola<br />
Eveline Soliva, ex. off., Sedrun<br />
Bruno Berther, president, Rueras<br />
Claudia Monn, Camischolas<br />
Daniel Cavegn, Sedrun<br />
David Tuor, Sedrun<br />
67<br />
Suppleants<br />
Linus Andreoli, Gion<strong>da</strong><br />
Sep Aluis Monn, Gion<strong>da</strong><br />
Suppleanta<br />
Franziska Berther, Rueras
Cumissiun <strong>da</strong> prevenziun<br />
Baseli Berther, ex. off., Dieni<br />
1 representant Uniun <strong>da</strong> giuventetgna Tujetsch<br />
1 representant Gastro Sedrun<br />
1 representant cussegl <strong>da</strong> scola<br />
Cumissiun <strong>da</strong> baghegiar<br />
André Schmid, president ed ex. off., Sedrun<br />
Maria Halon, Sedrun<br />
Erwin Hendry, Sedrun<br />
Guido Monn, Gion<strong>da</strong><br />
Hubert Solèr, Zarcuns<br />
Cumissiun Tgèsa s. Vigeli<br />
Baseli Berther, president ed ex. off., Dieni<br />
Arno Berther, Surrein<br />
Judith Decurtins, Sedrun<br />
Cumissiun Bogn Sedrun<br />
Marcellino Giger, president ed ex. off., Gion<strong>da</strong><br />
Curdin Brugger, Sedrun<br />
Damian Marino, Camischolas<br />
Cumissiun museum<br />
Eveline Soliva, ex. off., Sedrun<br />
Tarcisi Hendry, president, Gion<strong>da</strong><br />
Marlies Decurtins, Rueras<br />
Cumissiun NEAT<br />
Pancrazi Berther, president ed ex. off., Rueras<br />
Marcellino Giger, ex. off., Gion<strong>da</strong><br />
Gregor Deflorin, Rueras<br />
Gelgia Deplaz, Rueras<br />
Adrian Deragisch, Bugnei<br />
Baseli Huonder, Sedrun<br />
Erwin Monn, Camischolas<br />
Stab <strong>da</strong> crisa<br />
Pancrazi Berther, president ed ex. off., Rueras<br />
Andreas Pfister, cau uffeci <strong>da</strong> baghegiar<br />
ed ex. off., Sedrun<br />
Adrian Deragisch, forester communal<br />
ed ex. off., Bugnei<br />
Eugen Degon<strong>da</strong>, cuman<strong>da</strong>nt <strong>da</strong> pumpiers<br />
ed ex. off., Sedrun<br />
Vitus Lutz, colonna d’agid ed ex. off., Sedrun<br />
Survetsch <strong>da</strong> segirtad<br />
Adrian Deragisch, Bugnei<br />
Silvio Decurtins, Sedrun<br />
Bruno Honegger, Sedrun<br />
Cumissiun <strong>da</strong> verificaziun<br />
Flurina Deragisch, Bugnei<br />
Renate Deragisch, Sedrun<br />
Franz Loretz, Surrein<br />
68<br />
Suppleants<br />
Marcus Munsch, Sedrun<br />
Ursin Schmid, Bugnei
Cumissiun cantunala <strong>da</strong> schazetg<br />
- per objects agricols<br />
Baseli Huonder, Sedrun<br />
- per objects buca agricols<br />
Bruno Pfiffner, Camischolas<br />
Cussegl d’administraziun energia alpina<br />
Pancrazi Berther, ex. off., Rueras<br />
Giusep Decurtins, president, Sedrun<br />
Werner Böhi, Cuera<br />
Delegaziun alla casa <strong>da</strong> tgira Sursassiala<br />
Baseli Berther, ex. off., Dieni<br />
Alice Deragisch, Sedrun<br />
Monika Berther-Sommer, Rueras<br />
Elisabeth Fischbacher, Rueras<br />
Rinaldo Schmid, Gion<strong>da</strong><br />
Delegaziun al Spital regiunal Surselva<br />
Pancrazi Berther, ex. off., Rueras<br />
Hans Jacomet, Sedrun<br />
Daniela Monn-Berther, Camischolas<br />
Delegaziun alla Spitex Cadi<br />
Pancrazi Berther, ex. off., Rueras<br />
Gisela Berther, Rueras<br />
Bernadetta Cathomen, Gion<strong>da</strong><br />
Ufficials, funcziunaris e collaboraturs – stan 31-12-<strong>2011</strong><br />
Direcziun communala<br />
Pancrazi Berther president communal<br />
Lucas Collenberg menader center communal<br />
Andreas Pfister menader menaschis tecnics<br />
Administraziun communala<br />
Lucas Collenberg menader center communal<br />
Tumaisch Valier menader finanzas, uffeci <strong>da</strong> taglia<br />
Annamaria Monn controlla <strong>da</strong> habitonts, uffeci <strong>da</strong> lavur, menaschi <strong>da</strong><br />
<strong>quen</strong>s, secretariat<br />
Roger Berther survigilader <strong>da</strong>ll’eed, cassa <strong>da</strong> cumpensaziun,<br />
secretariat<br />
Laura Hendry emprendista<br />
Tarcisi Hendry archivar communal<br />
Uffeci <strong>da</strong> baghegiar<br />
Andreas Pfister menader digl uffeci <strong>da</strong> baghegiar<br />
Franz Decurtins polizist communal, inspectur <strong>da</strong> fiug Sursassiala,<br />
substitut causerenera, cau <strong>da</strong> quartier<br />
Gaudenz Flury cau-serenera<br />
Susanna Caduff, Yvonne Cavegn, pedels<br />
Claudia Vögtli, Albert Vögtli<br />
69<br />
Suppleants<br />
Antonia Janki, Gion<strong>da</strong><br />
Gion Giachen Monn, Rueras
Museum<br />
Wendelin Hendry menader museum<br />
Bogn Sedrun<br />
Hubert Brugger caumenaschi dil Bogn Sedrun<br />
Alfred Berther, Tarcisi Decurtins, collaboraturs dil Bogn Sedrun<br />
Dagmar Jürgensen, Madeleine Konrad,<br />
Irena Monn, Bernadetta Munsch, Bri<strong>da</strong> Muscas,<br />
Elisabeth Orgler, Waltraud Vincenz<br />
Gruppa uaul, avertura e turissem<br />
Adrian Deragisch selvicultur communal<br />
Peter Jemmi capobostger<br />
Reto Bearth, Lucian Berther (emprendist), gruppa<br />
Marius Derungs, Guido Hendry,<br />
Pio Hendry, Alfons Hitz, Gurdin Monn<br />
Tgèsa s. Vigeli<br />
Konrad Marti administratur <strong>da</strong>lla Tgèsa s. Vigeli<br />
Ajshe Bajraktaraj, Sabina Beeli, Marius Beer, collaboraturs <strong>da</strong>lla Tgèsa s. Vigeli<br />
Petra Berg, Evelina Berther, Gebhar<strong>da</strong> Berther,<br />
Roger Berther, Silvia Berther-Germann,<br />
Vladimira Brodekova, Giusep Caduff,<br />
Bernadetta Cathomen, Anna Maria Cavegn,<br />
Brigitte Cavegn, Carla Cavegn, Adelheid Degon<strong>da</strong>,<br />
Adriana Fernandes, Anita Flury, Sabrina Franz,<br />
Eva Frühwirth, Edite Esteves Prazers Goncalves,<br />
Paula Christina Gouveia Cardoso, Sara Hess,<br />
Bernadetta Hitz, Franzisca Hitz, Sabina Jacomet,<br />
Frena Kuriger, Alice Lutz, Corina Manetsch,<br />
Carmelia Mathiuet, Aman<strong>da</strong> Monn, Astrid Monn,<br />
Eleonora Monn, Ruth Monn, Nadine Morgenroth,<br />
Benedicta Morgenthaler, Roger Perret,<br />
Franziska Riediger, Iga Szymczak,<br />
Miroslava Nikolaeva Tsankova, Vasile Vacaru,<br />
Rita Venzin, Ursula Venzin, Monika Wälchli,<br />
Felix Wettenschwiler<br />
Scolaresser<br />
Benedetg Hendry meinascola<br />
Lea Berther, Adrian Cathomas, Ervin Cathomas, scolasts secun<strong>da</strong>rs e reals<br />
Nicolina Cathomen, Manuela Schnoz, Gieri Spescha<br />
Marcus Bearth, Ursula Ca<strong>da</strong>lbert, Benedetg Hendry scolasts primars<br />
Tarcisi Hendry, Gieri Spescha, Sandro Tomaschett<br />
Lea Berther classa pintga integra<strong>da</strong><br />
Nicolina Cathomen instrucziun <strong>da</strong> lungatg<br />
Maria Barla Cavegn, Nicoletta Marino, scolastas <strong>da</strong> lavur e <strong>da</strong> cuschinar<br />
Nicole Solèr<br />
Gelgia Deplaz, Letizia Berther mussadras <strong>da</strong> scoletta<br />
Ulteriurs<br />
Dr. Giochen Bearth controllader <strong>da</strong> carn<br />
Dr. med. Andreas Fischbacher miedi <strong>da</strong> scola<br />
Dr. med. dent. Petra Tuor dentista <strong>da</strong> scola<br />
Markus Rigoleth spazzatgamin<br />
70
Nossas senioras e seniors (31-12-<strong>2011</strong>)<br />
num di <strong>da</strong> naschientscha<br />
Lucienne Penel 25-05-1915<br />
Maria Schmid 28-05-1919<br />
Maria Manetsch 28-09-1919<br />
Johanna Venzin 28-10-1919<br />
Hedvig Cavegn 24-11-1919<br />
Duri Battesta Venzin 29-11-1919<br />
Johanna Curschellas 08-12-1919<br />
Maria Martha Monn 25-07-1920<br />
Mathil<strong>da</strong> Berther 08-08-1920<br />
Maria Bass 06-12-1920<br />
Maria Flury 16-07-1921<br />
Margaretha Brunner 24-03-1922<br />
Gion Battesta Beer 24-06-1922<br />
Monika Sax 13-08-1922<br />
Emilia Catrina Soliva 04-01-1923<br />
Marc Monn 24-04-1923<br />
Cecilia Hendry 31-08-1923<br />
Lucas Cavegn 20-10-1923<br />
Robert About 26-11-1923<br />
Silvia Jacomet 06-12-1923<br />
Gertrud Brandenberg 29-01-1924<br />
Hans Staub 01-05-1924<br />
Dora About 12-06-1924<br />
Anna Maria Caduff 01-08-1924<br />
Cecilia Valier 02-02-1925<br />
Rosa Hendry 14-10-1925<br />
Maria Venzin 30-05-1926<br />
Luzia Soliva 06-07-1926<br />
Augustin Loretz 28-08-1926<br />
Vigeli Giusep Schmid 12-10-1926<br />
Anna Deflorin 20-10-1926<br />
Maria Cavegn 19-12-1926<br />
Sur Tumaisch Berther 20-01-1927<br />
Barla Cresenzia Berther 30-05-1927<br />
Benedetg Monn 15-06-1927<br />
Flurin Monn 17-08-1927<br />
Rusina Venzin 05-09-1927<br />
Maria Ursula Gartmann 23-09-1927<br />
Filomena Monn 12-06-1928<br />
Therese Bohnenblust 30-09-1928<br />
Maria Ursula Schmid 28-10-1928<br />
Paula Marie Monn 10-11-1928<br />
Paul Giusep Monn 11-11-1928<br />
Georgina Curschellas 02-03-1929<br />
Castgina Cavegn 05-04-1929<br />
Maria Giusepa Monn 20-05-1929<br />
Ludivina Loretz 20-06-1929<br />
Maria Filomena Schmid 05-07-1929<br />
Eugen Baumgartner 25-10-1929<br />
Stefania Schmid 25-12-1929<br />
Nescha Venzin 21-01-1930<br />
I<strong>da</strong> Schmet 24-02-1930<br />
Maria Elisabeth Pfister 18-05-1930<br />
Maria Victoria Berther 26-05-1930<br />
Placi Sigisbert Monn 12-07-1930<br />
Martha Deflorin 29-07-1930<br />
Tresa Monn 30-09-1930<br />
Ursula Huonder 11-10-1930<br />
Theresa Berther 03-12-1930<br />
Georgina Monn 30-12-1930<br />
Maria Giossi 29-05-1931<br />
71<br />
num di <strong>da</strong> naschientscha<br />
Valentina Pally 03-07-1931<br />
Tullio Dal Farra 12-07-1931<br />
Carli Curschellas 17-07-1931<br />
Rita Decurtins 27-07-1931<br />
Dora Curschellas 12-08-1931<br />
Tumaisch Deflorin 19-10-1931<br />
Helene Hinden 21-12-1931<br />
Stanislaus Berther 03-01-1932<br />
Baseli Gieriet 10-01-1932<br />
Maurus Jacomet 15-01-1932<br />
Maria Franzisca Cavegn 07-02-1932<br />
Julius Arpagaus 31-03-1932<br />
Maria Huonder 04-04-1932<br />
Robert Schmid 31-07-1932<br />
Giusep Schmid 31-07-1932<br />
Maria Giuseppa Giossi 06-10-1932<br />
Alexandra Curschellas 07-11-1932<br />
Joseph Monego 12-12-1932<br />
Vigeli Cavegn 22-12-1932<br />
Maria Soliva 04-02-1933<br />
Theofil Jacomet 27-02-1933<br />
Marlys Valerie Indermühle 10-03-1933<br />
Giuseppa Gisler 12-04-1933<br />
Albertina Cavegn 23-06-1933<br />
Bernadetta Demund 10-07-1933<br />
Blankhar<strong>da</strong> Berther 12-08-1933<br />
Leci Deflorin 20-01-1934<br />
Guido Monn 28-03-1934<br />
Gertrud Zepf 02-04-1934<br />
Anna Berther 10-04-1934<br />
Gion Battesta Monn 12-04-1934<br />
Vigeli Hendry 26-06-1934<br />
Alfons Demund 17-07-1934<br />
Benedicta Monn 19-07-1934<br />
Stefania Cavegn 29-07-1934<br />
Ignazi Schmid 21-08-1934<br />
Gion Vigeli Monn 04-10-1934<br />
Maria Giuseppa Schmet 26-10-1934<br />
Ignazi Berther 01-02-1935<br />
Bernadeta Oplt 03-02-1935<br />
Benedetg Deflorin 14-03-1935<br />
Anna Soliva 06-06-1935<br />
Anna Jacomet 24-07-1935<br />
Ottilia Monn 11-08-1935<br />
Felicia Loretz 27-08-1935<br />
Paulina Jacomet 06-09-1935<br />
Bernhard Degon<strong>da</strong> 06-09-1935<br />
Maria Deragisch 09-09-1935<br />
Heinz Willy Indermühle 19-09-1935<br />
Giusepa Monn 11-10-1935<br />
Gheta Schmid 20-10-1935<br />
Giusep Albin 07-11-1935<br />
Giusep Monn 15-11-1935<br />
Turte Monn 15-02-1936<br />
Ludivina Riedi 19-02-1936<br />
Franzisca Cavegn 09-03-1936<br />
Maria Di Bella 30-03-1936<br />
Lydia Loretz 09-05-1936<br />
Venanzi Cavegn 18-05-1936<br />
Christian Cavegn 31-05-1936<br />
Fidel Berther 15-07-1936
Hermine Schmid 19-08-1936<br />
Theresa Arquint 28-10-1936<br />
Jeanette Georg 06-11-1936<br />
Felici Cavegn 16-11-1936<br />
Maria Onna Monn 08-12-1936<br />
Meinrad Gamboni 18-01-1937<br />
Franzisca Gieriet 20-01-1937<br />
Dumeni Maissen 20-01-1937<br />
Dora Venzin 07-02-1937<br />
Imel<strong>da</strong> Jacomet 15-02-1937<br />
Naschientschas <strong>2011</strong><br />
affon geniturs liug<br />
Armon Severino e Nicole Solèr-Krebs Sedrun<br />
Diogo Rui Cardoso De Sousa e Sofia Marques Da Silva Sousa Sedrun<br />
Jael Sandro Maissen e Katrin Mirocha Sedrun<br />
Luina Pierre Coulin e Rita Wegmüller Coulin Rueras<br />
Liana Simon ed Onna Beer-Giossi Rueras<br />
Diogo Luis Mauricio De Almedia e Sandra De Sousa Costa Sedrun<br />
Luan Marco Martinho Da Fonseca e Marilene Sousa Costa Sedrun<br />
Jerun Daniel e Katja Schmid-Schiewe Sedrun<br />
Lilo Verena Steffen-Claus Messerschmidt e Franziska Riediger Sedrun<br />
Martin Gerald e Silvia Klingsporn-Küng Camischolas<br />
Luca Rafael e Tania Loretz-Monn Sedrun<br />
Marlo Andreas e Sibylle Deflorin-Solèr Sedrun<br />
Gianna Kai Hinrichsen e Petra Tuor Hinrichsen Sedrun<br />
Maximilian Mario ed Andrea Anja Lucas Sedrun<br />
Mino Gian Carlo Hendry e Bettina Müller Hendry Sedrun<br />
Mari<strong>da</strong>glias <strong>2011</strong><br />
num liug<br />
Christian Gredig cun Simona Caduff secasai a Cuera<br />
Linus Berther cun Daniela Dammert secasai a Curea<br />
Rafael Loretz cun Tania Monn secasai a Sedrun<br />
Denval George Heron cun Denise Soliva secasai a Sedrun<br />
Gian Carlo Hendry cun Bettina Müller secasai a Sedrun<br />
Nos defuncts en Tujetsch <strong>2011</strong><br />
num di <strong>da</strong> naschientscha di <strong>da</strong> mort<br />
Giuseppa Maissen 15-06-1919 19-02-<strong>2011</strong><br />
Barla Decurtins 06-03-1927 14-03-<strong>2011</strong><br />
Helena Monn 08-07-1919 22-03-<strong>2011</strong><br />
Imel<strong>da</strong> Brugger 18-02-1946 01-04-<strong>2011</strong><br />
Ursulina Kurmann 17-03-1914 28-06-<strong>2011</strong><br />
Claudio Jägler 14-05-1965 10-07-<strong>2011</strong><br />
Josefina Caderas 22-05-1924 15-07-<strong>2011</strong><br />
Victoria Berther 03-05-1925 31-08-<strong>2011</strong><br />
72<br />
Blandina Monn 11-03-1937<br />
Giusep Berther 17-03-1937<br />
Verena Deflorin 18-05-1937<br />
Placi Beer 11-07-1937<br />
Carlina Brugger 29-07-1937<br />
Maria Luisia Jägler 08-08-1937<br />
Nescha Cavegn 09-08-1937<br />
Herbert Wälde 11-08-1937<br />
Martha Cavegn 27-11-1937<br />
Victoria Monn 18-12-1937<br />
Giusep Peder 20-12-1937
Monn Giachen Giusep 29.04.1925 10.09.<strong>2011</strong><br />
Loretz Giusep 14.111929 12.09.<strong>2011</strong><br />
Riedi Barbara Catharina 03.12.1925 31.10.<strong>2011</strong><br />
Cavegn Nescha 22.08.1929 12.11.<strong>2011</strong><br />
Flepp Carli 07.07.1924 14.11.<strong>2011</strong><br />
Bohnenblust Robert 04.12.1923 21.11.<strong>2011</strong><br />
Schmet Alfons 11.12.1931 06.12.<strong>2011</strong><br />
Caduff Margretha 28.12.1939 08.12.<strong>2011</strong><br />
Brunner Jakob 23.03.1922 14.12.<strong>2011</strong><br />
Populaziun tenor naziunalitad<br />
origin <strong>da</strong> persunas persunas total<br />
masculinas femininas persunas<br />
Svizra 664 648 1312<br />
Austria 56 2 58<br />
Bosnia-Erzegowina 7 2 9<br />
Brasilia 0 2 2<br />
Bulgaria 0 1 1<br />
Cosovo 1 0 1<br />
Croazia 8 1 9<br />
Engeltiara 0 1 1<br />
Filipinas 0 2 2<br />
Indonesia 0 1 1<br />
Italia 53 7 60<br />
Jamaika 1 0 1<br />
Lettonia 0 1 1<br />
Lituania 0 1 1<br />
Liechtenstein 1 1 2<br />
Macedonia 1 0 1<br />
Ollan<strong>da</strong> 0 1 1<br />
Pologna 0 1 1<br />
Portugal 110 44 154<br />
Rumenia 1 2 3<br />
Serbia 4 0 4<br />
Serbia Montenegro 3 0 3<br />
Slovachia 2 1 3<br />
Spagna 2 1 3<br />
Sri Lanka 1 1 2<br />
Tiara tudestga 200 35 235<br />
Tschechia 2 4 6<br />
Ucraina 0 1 1<br />
Ungaria 0 5 5<br />
Total 1117 766 1883<br />
Persunas che vegnan maiorennas 2012<br />
num liug num liug<br />
Berther Gina Rueras Deragisch Franco Rueras<br />
Caduff Sandro Sedrun Flury Robin Camischolas<br />
Curschellas Tatjana Sedrun Monn Samuel Sedrun<br />
Degon<strong>da</strong> Bianca Sedrun Schmid Sina Sedrun<br />
Deplazes Bettina Camischolas<br />
73
Religiun<br />
persunas persunas total<br />
masculinas femininas persunas<br />
catolic roman 759 642 1401<br />
reformai 39 60 99<br />
senza religiun 79 29 108<br />
ulteriuras religiuns 4 0 4<br />
Habitonts tenor domicil<br />
persunas digl exteriur<br />
persunas persunas total<br />
masculinas femininas persunas<br />
- lubientscha cuorta C 105 11 116<br />
- lubientscha annuala B 218 67 285<br />
- lubientscha domicil L 81 34 115<br />
- lubientscha <strong>da</strong> cunfinari 1 2 3<br />
- lubientscha requirents d’asil 0 1 1<br />
- lubientscha interima 48 3 51<br />
persunas svizras<br />
- burgheis tuatschins 423 445 868<br />
- domiciliai 196 181 377<br />
- dimorants 39 14 53<br />
- domicil accessori 5 8 13<br />
- fatschentas 1 0 1<br />
Fluctuaziun <strong>da</strong>lla populaziun duront igl onn <strong>2011</strong><br />
stan <strong>da</strong>lla populaziun ils 31 <strong>da</strong> december 2010 1900 persunas<br />
dimorants duront l’jamna ils 31 <strong>da</strong> december 2010 109 persunas<br />
stan dils habitonts ils 31 <strong>da</strong> december 2010 1791 persunas<br />
vegniu neutier svizzers 49 persunas<br />
vegniu neutier persunas digl exteriur 162 persunas<br />
naschientschas 15 persunas<br />
setratg naven svizzers 65 persunas<br />
setratg naven persunas digl exteriur 174 persunas<br />
mortoris 16 persunas<br />
stan dils habitonts ils 31 <strong>da</strong> december <strong>2011</strong> 1762 persunas<br />
dimorants duront l’jamna ils 31 <strong>da</strong> december <strong>2011</strong> 121 persunas<br />
stan <strong>da</strong>lla populaziun ils 31 <strong>da</strong> december <strong>2011</strong> 1883 persunas<br />
74
Structura <strong>da</strong>lla populaziun<br />
persunas masculinas persunas femininas total %<br />
affons carschi total affons carschi total persunas<br />
habitonts 118 999 1117 111 655 766 1762 100.00<br />
svizzers<br />
- domiciliai 99 520 619 94 532 626 1245 66.12<br />
- dimorants 0 45 45 1 21 22 67 3.56<br />
jasters<br />
- domiciliai 19 385 404 16 97 113 517 27.46<br />
- dimorants 0 49 49 0 5 5 54 2.86<br />
Structura <strong>da</strong> vegliadetgna <strong>da</strong>lla populaziun<br />
anna<strong>da</strong> umens dunnas total procent<br />
2002-<strong>2011</strong> 59 59 118 6.27<br />
1992-2001 67 64 131 6.96<br />
1982-1991 127 130 257 13.65<br />
1972-1981 199 102 301 15.98<br />
1962-1971 236 102 338 17.95<br />
1952-1961 226 98 324 17.20<br />
1942-1951 120 90 210 11.15<br />
1932-1941 66 70 136 7.23<br />
1922-1931 16 41 57 3.03<br />
1915-1921 1 10 11 0.58<br />
Structura <strong>da</strong> vegliadetgna <strong>2011</strong><br />
75
Informaziuns<br />
Numeras <strong>da</strong> telefon e fax, adressas <strong>da</strong>d e-mail<br />
Administraziun communala telefon 081 920 47 80<br />
telefax 081 949 22 10<br />
e-mail info@tujetsch.ch<br />
President communal telefon 081 920 47 84<br />
telefax 081 949 22 10<br />
e-mail pancrazi.berther@tujetsch.ch<br />
Uffeci <strong>da</strong> baghegiar telefon 081 920 47 93<br />
telefax 081 920 47 96<br />
e-mail uffeci.<strong>da</strong>.baghegiar@tujetsch.ch<br />
Uffeci forestal telefon 081 936 54 15<br />
telefax 081 936 54 16<br />
e-mail uffeci.forestal@tujetsch.ch<br />
Menader <strong>da</strong> scola telefon 081 949 22 52<br />
e-mail beni.hendry@adsl-gr.ch<br />
Serenera Drun telefon 081 949 18 65<br />
e-mail ara@tujetsch.ch<br />
Bogn Sedrun telefon 081 949 14 32<br />
e-mail info@bognsedrun.ch<br />
Tgèsa s. Vigeli telefon 081 949 11 29<br />
telefax 081 949 11 62<br />
e-mail info.tsv@tujetsch.ch<br />
Museum La Truaisch telefon 081 949 15 90<br />
Homepage www.tujetsch.ch<br />
Plan <strong>da</strong> vacanzas <strong>da</strong>lla scola <strong>da</strong> Tujetsch Onn <strong>da</strong> scola 2010/<strong>2011</strong> Onn <strong>da</strong> scola <strong>2011</strong>/2012<br />
Entschatta digl onn <strong>da</strong> scola 23-08-2010 22-08-<strong>2011</strong><br />
Vacanzas d’atun 11-10-2010 – 22-10-2010 10-10-<strong>2011</strong> – 21-10-<strong>2011</strong><br />
Vacanzas <strong>da</strong> Na<strong>da</strong>l 23-12-2010 – 05-01-<strong>2011</strong> 26-12-<strong>2011</strong> – 06-01-2012<br />
Vacanzas <strong>da</strong> sport 28-02-<strong>2011</strong> – 04-03-<strong>2011</strong> 27-02-2012 – 02-03-2012<br />
Vacanzas <strong>da</strong> primavera 02-05-<strong>2011</strong> – 13-05-<strong>2011</strong> 30-04-2012 – 11-05-2012<br />
Fin digl onn <strong>da</strong> scola 30-06-<strong>2011</strong> 28-06-2012<br />
Firaus e dis libers <strong>da</strong> scola Onn <strong>da</strong> scola 2010/<strong>2011</strong> Onn <strong>da</strong> scola <strong>2011</strong>/2012<br />
Numnasontga 01-11-2010 01-11-<strong>2011</strong><br />
Sogn Giusep 19-03-<strong>2011</strong> 19-03-2012<br />
Pastgas 22-04-<strong>2011</strong> – 25-04-<strong>2011</strong> 06-04-2012 – 09-04-2012<br />
Anceinza 02-06-<strong>2011</strong> – 05-06-<strong>2011</strong> 17-05-2012 – 20-05-2012<br />
Gliendisdis Tschuncheismas 13-06-<strong>2011</strong> 28-05-2012<br />
Sontgilcrest 23-06-<strong>2011</strong> 07-06-2012<br />
76
Dismessa <strong>da</strong> rumien<br />
Deponia <strong>da</strong> rumians blocconts, Prau Cumin<br />
Ei vegn <strong>da</strong>u la caschun <strong>da</strong> deponer il suandont material:<br />
1. Rauba blocconta gron<strong>da</strong> barscheivla sco mobiglias, letgeras, madrazzas, teppis,<br />
skis e semegliontas materialias Eternit<br />
2. Rauba recicla<strong>da</strong><br />
Pneus <strong>da</strong> privats senza gavegl<br />
Pneus <strong>da</strong> privats cun gavegl<br />
Batterias d’autos<br />
Ferramenta, rumians metallics<br />
Pupi<br />
Cartun (pachetau e ligiau)<br />
Ulteriura rauba <strong>da</strong> reciclagi<br />
3. Material organic a<strong>da</strong>ttaus per cumpostar<br />
4. Material inert a<strong>da</strong>ttaus per deposit ni cuvri<strong>da</strong> tenor basegns <strong>da</strong>lla deponia<br />
(material <strong>da</strong> scavament schuber, crappa etc.)<br />
Temps d’avertura<br />
Urari <strong>da</strong> stad, matg – october<br />
Venderdis suentermiezdi 13.30 – 16.00 uras<br />
Son<strong>da</strong> avonmiezdi 09.30 – 11.30 uras<br />
Entschatta zercladur – fin fenadur<br />
Mesjamna sera 18.30 – 20.00 uras<br />
(mo rumians organics/pastg)<br />
Urari d’unviern, november – avrel<br />
Venderdis suentermiezdi 13.30 – 16.00 uras<br />
77