Infocom - ΤΕΥΧΟΣ 226

COVER STORY

COVER STORY Ευρωπαϊκή Οικονομία Δεδομένων Τα βήματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Πολιτικές και νομικές λύσεις προκειμένου να ελευθερωθεί το δυναμικό της οικονομίας δεδομένων στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξετάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Γράφει η Τέτη Ηγουμενίδη Η οικονομία δεδομένων στην ΕΕ εκτιμήθηκε σε 272 δισ. ευρώ το 2015 (ετήσια αύξηση της τάξης του 5,6%) και θα μπορούσε να απασχολεί 7,4 εκατ. άτομα μέχρι το 2020. Τα δεδομένα μπορούν να χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση σχεδόν κάθε πτυχής της καθημερινής ζωής, από την επιχειρηματική ανάλυση μέχρι την πρόγνωση του καιρού, από τη νέα εποχή στην ιατρική που παρέχει δυνατότητες εξατομικευμένης περίθαλψης μέχρι το ασφαλέστερο οδικό δίκτυο και τη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης. Για τον λόγο αυτό η Επιτροπή υπογραμμίζει το ρόλο της ελεύθερης ροής δεδομένων στην ΕΕ. Επιπλέον, μελέτες καταδεικνύουν πολυάριθμους νομικούς ή διοικητικούς περιορισμούς σε κάθε χώρα μέλος που παρεμποδίζουν την ανάπτυξη του συνόλου της αγοράς δεδομένων στην ΕΕ. Η άρση των εν λόγω περιορισμών θα μπορούσε να αποφέρει όφελος έως και 8 δισ. ευρώ ετησίως. Όπως τονίζεται από την ΕΕ όλες οι πρωτοβουλίες της στηρίζονται σε αυστηρούς κανόνες για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (γενικός κανονισμός για την προστασία των δεδομένων που εκδόθηκε πέρυσι) και για τη διασφάλιση του απόρρητου των ηλεκτρονικών επικοινωνιών (πρόταση για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες), δεδομένου ότι η εμπιστοσύνη είναι το θεμέλιο επί του οποίου μπορεί να κτισθεί η οικονομία των δεδομένων. την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, π.χ. στη φορολογική ή λογιστική νομοθεσία. Ειδικότερα, προκειμένου να αξιοποιήσει στο έπακρο τα δεδομένα για την ευρωπαϊκή οικονομία, η Επιτροπή: • Θα συμμετέχει σε διαρθρωμένους διαλόγους με τα κράτη μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη προκειμένου να εξετάσουν την αναλογικότητα των περιορισμών εντοπισμού δεδομένων. Στόχος είναι επίσης η συλλογή περαιτέρω στοιχείων σχετικά με τη φύση των περιορισμών αυτών καθώς και ο αντίκτυπός τους στις επιχειρήσεις, ιδίως τις ΜΜΕ και τις νεοφυείς επιχειρήσεις, καθώς και στους οργανισμούς του δημόσιου τομέα. • Θα δρομολογήσει, όπου αυτό είναι αναγκαίο και κατάλληλο, δράσεις επιβολής και, εάν είναι απαραίτητο, θα αναλάβει περαιτέρω πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση των αδικαιολόγητων ή δυσανάλογων περιορισμών όσον αφορά τον εντοπισμό των δεδομένων. Ο γενικός κανονισμός για την προστασία των δεδομένων (ΓΚΠΔ) ρυθμίζει πλήρως την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων που παράγονται από μηχανές ή των βιομηχανικών δεδομένων που αναγνωρίζουν ή καθιστούν αναγνωρίσιμα τα φυσικά πρόσωπα. Με τη θέσπιση ομοιόμορφων υψηλών προτύπων προστασίας των δεδομένων, εξασφαλίζει την ελεύθερη ροή των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στην ΕΕ. Ωστόσο, ο ΓΚΠΔ δεν καλύπτει ούτε δεδομένα μη προσωπικού χαρακτήρα, τα οποία παράγονται από μηχανές ή βιομηχανικά, ούτε εμπόδια για την κυκλοφορία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα τα οποία βασίζονται σε λόγους άλλους από 8 infocom•03•17

Η Επιτροπή εξέτασε, επίσης, την ανασφάλεια δικαίου που δημιουργείται από τα ζητήματα που προκύπτουν στην οικονομία των δεδομένων και επιδιώκει να συγκεντρώσει απόψεις σχετικά με τις πιθανές πολιτικές και νομικές λύσεις όσον αφορά: • στην πρόσβαση στα δεδομένα και τη μεταφορά τους: ευρεία χρήση δεδομένων μη προσωπικού χαρακτήρα που παράγονται από μηχανές μπορούν να οδηγήσουν σε μεγάλες καινοτομίες, νεοφυείς επιχειρήσεις και νέα επιχειρηματικά μοντέλα που γεννήθηκαν στην ΕΕ. • στην υποχρέωση σε σχέση με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που βασίζονται στα δεδομένα αυτά: Οι σημερινοί κανόνες περί ευθύνης της ΕΕ δεν είναι προσαρμοσμένοι στα σημερινά ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες που βασίζονται στα δεδομένα. • στη φορητότητα των δεδομένων: η δυνατότητα μεταφοράς δεδομένων μη προσωπικού χαρακτήρα είναι επί του παρόντος ένα πολύπλοκο ζήτημα, για παράδειγμα, όταν μια επιχείρηση επιθυμεί να μεταφέρει τεράστιες ποσότητες δεδομένων μιας εταιρείας από έναν φορέα παροχής υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους σε άλλον. Ενδεικτικές των προθέσεων είναι οι δηλώσεις των αρμοδίων ανωτάτων στελεχών της ΕΕ: Andrus Ansip, αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρμόδιος για την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά: «Τα δεδομένα θα πρέπει να μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα μεταξύ των τόπων, των συνόρων και εντός ενός ενιαίου χώρου δεδομένων. Στην Ευρώπη, η ροή των δεδομένων και η πρόσβαση στα δεδομένα παρεμποδίζονται συχνά από κανόνες σχετικούς με τη γεωγραφική θέση ή άλλα τεχνικά και νομικά εμπόδια. Εάν επιθυμούμε η οικονομία των δεδομένων να παράγει ανάπτυξη και θέσεις εργασίας, θα πρέπει να μπορούμε να χρησιμοποιούμε τα δεδομένα. Αλλά για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν, πρέπει επίσης να είναι διαθέσιμα και να έχουν αναλυθεί. Χρειαζόμαστε συντονισμένη και πανευρωπαϊκή προσέγγιση που επιτρέπει την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρουν τα δεδομένα, βασιζόμενοι σε αυστηρούς κανόνες της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και της ιδιωτικής ζωής». Elzbieta Bienkowska, επίτροπος αρμόδια για την εσωτερική αγορά, τη βιομηχανία, την επιχειρηματικότητα και τις ΜΜΕ: «Τα δεδομένα είναι το καύσιμο της νέας οικονομίας. Για να διασφαλιστεί ότι η Ευρώπη είναι επιτυχημένη στη νέα αυτή εποχή της βιομηχανικής οικονομίας, χρειαζόμαστε ένα στέρεο και προβλέψιμο πλαίσιο για τη ροή των δεδομένων εντός της ενιαίας αγοράς. Η σαφής πρόσβαση στα δεδομένα, η ασφάλεια και οι κανόνες περί ευθύνης είναι το κλειδί για τις ευρωπαϊκές εταιρείες, τις ΜΜΕ και τις νεοφυείς επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν πλήρως το αναπτυξιακό δυναμικό του Διαδικτύου των Πραγμάτων. Αντί της κατασκευής ψηφιακών συνόρων θα πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας στην οικοδόμηση μιας ευρωπαϊκής οικονομίας δεδομένων που να είναι πλήρως ολοκληρωμένη και ανταγωνιστική εντός της παγκόσμιας οικονομίας δεδομένων.» infocom•03•17 9