29.05.2013 Views

1660 Calendas ianuarias celebriores reddiderunt copiosioris populi ...

1660 Calendas ianuarias celebriores reddiderunt copiosioris populi ...

1660 Calendas ianuarias celebriores reddiderunt copiosioris populi ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>1660</strong><br />

Historia Collegii Goritiensis, <strong>1660</strong><br />

© ISSR Gorizia<br />

Trascrizione a cura di Claudio Ferlan e Marco Plesnicar<br />

Revisione editoriale a cura di Lorenzo Di Lenardo<br />

Note a cura di Lucia Pillon e Claudio Ferlan<br />

<strong>Calendas</strong> <strong>ianuarias</strong> <strong>celebriores</strong> <strong>reddiderunt</strong> <strong>copiosioris</strong> <strong>populi</strong> accursus ad sacra<br />

tribunalia et caelestis mensae participatione, quae usque ad meridiem producta fuit.<br />

Universi, qui in aede nostra caelesti pane refecti sunt anni huius decursu, numerati sunt<br />

viginti et octo millia.<br />

Scholae etiam numero et nobilitate discipulorum suppares fuerunt anno superiori; qui<br />

spem frugis non pollicebantur ex albo studiosorum expuncti fuerunt. Seni patrum<br />

capucinorum, bini dominicanorum, totidem franciscanorum de observantia institutum sunt<br />

secuti; Ambrosius Sembler 1 missus Viennam ad Sanctam Annam.<br />

Festo die Purificatae beatae Virginis in aede nostra ad aram beatae Virginis primam<br />

Deo hostiam litavit reverendus dominus Bernardinus Petrogallus cum assistentia reverendi<br />

domini Joannis Baptistae Crisai capellani Goritiensis 2 .<br />

Maioris verni ieiunii decursu de suggestu ad populum ac nobilitatem in minoritarum<br />

templo dixit pater Guido Crescentius magna audientium utilitate ac Societatis nostrae<br />

commendatione, qui, de superiorum habito consensu Viennam delatus et obtenta dicendi<br />

copia coram sua caesarea maiestate ac augusta Leonora 3 vidua aulaque caesarea, dixit.<br />

Dominica quinquagesimae indictae consuetae preces, expositum venerationi sacrum<br />

Corpus Christi ad obtinendas culparum relaxationes, et habiti matutino tempore ad<br />

populum sermones interruptae fuere preces, nec numero quadragenario circumscriptae.<br />

Martio mense in templo nostro seminarium illustrissimae dominae 4 fundatrici coniugi<br />

illustrissimi quondam comitis Joannis Baptistae werdenbergici cancellarii caesarei solenni<br />

modo parentavit, vestito templo variis emblematibus, cantato sacro mortuali et pluribus<br />

aliis lectis.<br />

[75v] In sancti Josephi festo magnus poenitentium ad participandas plenarias<br />

indulgentias a concionatore velut missionario propositas fuit accursus.<br />

1 Sembler, Ambrosius, * 30.03.1644 “Italus Goritiensis”, SJ 02.11.1659 Vienna (Austria), † 29.09.1712 Gorizia (Italia). Fu rettore del<br />

collegio di Gorizia tra 1698 e 1701 e tra 1707 e 1710.Cfr. LUKÁCS Catalogus Generalis III 1532; ANDRITSCH III XXVIII, 266 n 1692, 272,<br />

278.<br />

2 Crisai, Ioannes Baptista, * 23.05.1630 Salcano/Solkan (Slovenia), † 10.10.1702 Salcano/Solkan (Slovenia). Alunno del Ferdinandeum,<br />

dottore in filosofia (1651) e in teologia (<strong>1660</strong>) a Graz (Austria), cooperatore (1656), parroco (1661) e arcidiacono di Gorizia (1674). Cfr.<br />

MORELLI II, 253-254; IV, 232; TAVANO 1988, 188; ANDRITSCH II, M 1648/157, P 1455, 1601, 2452, F 600, P 1917.<br />

3 Eleonora Magdalena Gonzaga-Nevers, * 18.11.1630 Mantova (Italia), † 06.12.1686 Vienna (Austria). Sposò nel 1651 l’imperatore<br />

Ferdinando III d’Asburgo († 1657), già due volte vedovo. Cfr. HAMANN, 79.<br />

4 Si tratta della già citata Caterina di Werdenberg, nata Coronini Cronberg, † <strong>1660</strong>.


Historia Collegii Goritiensis, <strong>1660</strong><br />

© ISSR Gorizia<br />

Trascrizione a cura di Claudio Ferlan e Marco Plesnicar<br />

Revisione editoriale a cura di Lorenzo Di Lenardo<br />

Note a cura di Lucia Pillon e Claudio Ferlan<br />

Cuiusdem mensis lapsu pater Carolus Vitelli 5 subregens seminarii Flumen missus ad<br />

rhetoricam ac poëticam praelegendas facultates, cui in seminario subrogatus fuit magister<br />

Nicolaus Fuschart poëseos professor.<br />

Ad indictam Viennae provincialem congregationem vocati erant reverendus pater rector,<br />

pater Martinus Bauzer, pater Franciscus Baselli, pater Joannes Zanon, manente Goritiae<br />

patre Bauzero ob gravem aetatem, alii tres congregationem adierunt.<br />

Locatellus, gymnasii nostri studiosus, fratri suo in necem cuidam inferendam<br />

consenserat et cooperatus fuerat; perpetrato homicidio, reus ad collegii substitutum<br />

iudicem vocatus, ab eodem fuit condemnatus ad 50 aureos nummos deponendos ad<br />

fabricam templi nostri promovendam, in quam etiam insumpti sunt 500 germanici floreni<br />

habiti ex munificentia caesareae maiestatis, et centeni floreni, collati a domino Alexio<br />

Coronino.<br />

Septembri mense Leopoldus romanorum imperator 6 magno nobilitatis Foroiulianae<br />

concursu Goritiam ingressus fuit, primis vesperis sancti Matthei in aede nostra per suos<br />

musicos decantatis interfuit vellere aureo conspicuus, ipso fesso communione refectus<br />

sacra fuit in eodem collegio, cui ad portam collegii oblatae preces, ac sacra fuere,<br />

praesentata etiam oratio de comitibus Goritiae illi fuit. Colossus etiam in foro collegii<br />

quondam positus inscriptionem suam accepit et expressit Caesaris Goritiam subeuntis<br />

annum.<br />

Iunii 15 praefecturam collegii ingressus reverendus pater Dominicus Baselli. Seminarii<br />

werdenbergici cura translata in patrem Aloysium Attimis, ac lectio theologiae moralis data<br />

patri Joanni Zanon.<br />

Nova domus in Pez pago vectigali parochiae Sancti Petri erecta est ad usum coloni eius<br />

loci. Proventum fere totum in Sancti Petri pago decoxit ingens grando magno collegii<br />

damno. Flumicelensem 7 etiam agrum censualem collegio ingentes aquae ripas Soncii<br />

egressae operuerant et, subversis dom[orum] eius loci fundamentis, non parvum collegio<br />

damnum causarunt.<br />

5 Vitelli, Carolus, * 16.09.1628 “Liburnus Fluminensis”, SJ 06.10.1650 Vienna (Austria), † 07.02.1687 Graz (Austria). Cfr. LUKÁCS<br />

Catalogus Generalis III 1778; STÖGER 383; SOMMERVOGEL VIII 852.<br />

6 Tra 17 e 24 settembre <strong>1660</strong> il giovane imperatore Leopoldo I visitò trionfalmente la città, per ricevere personalmente l’omaggio degli<br />

Stati provinciali. Cfr. MORELLI II, 63-663; PORCEDDA 1996.<br />

7 Seguono 15 righe, 9 del testo e sei di un post-scriptum molto difficili e in parte impossibili da leggere a causa di lacuna materiale del<br />

documento.


Historia Collegii Goritiensis, <strong>1660</strong><br />

© ISSR Gorizia<br />

Trascrizione a cura di Claudio Ferlan e Marco Plesnicar<br />

Revisione editoriale a cura di Lorenzo Di Lenardo<br />

Note a cura di Lucia Pillon e Claudio Ferlan<br />

Mussitatum ac actitatum fuit ut senex paro[chus] (?) nepoti suo cederet Goritianam<br />

parochiam quia res (…) videretur futuris temporibus non modicas collegio molestias<br />

allatura, impedita fuit.<br />

NB Se(…) efficaciter: tandem in variis commendationibus et fere (…) archiducis<br />

Leopoldi et nuncii apostolici 8 obtinuit (…) nationem, in quo negotio quidem noster ex<br />

collegio G[oriti]ensi clandestine pro eo egit, sicque (?) iuvenem promovendo (…)runt sibi<br />

locum nominandi alium quamplurimos anno[s].<br />

[76r] Professores gymnasii nostri inchoarunt de more lectiones theologiae moralis pater<br />

Joannes Zanon, philosophiae pater Franciscus Madamus, rhetoricae pater Jacobus<br />

Menegatti 9 , poëseos pater Balthasar Borzaga, syntaxeos magister Sigismundus Siserus.<br />

Mediae classis grammatices magister Christophorus Styranus. Infimae gammatices<br />

classis magister Nicolaus Maminesius ac denique magister Christophorus Campi 10<br />

magistrorum agmen claudit.<br />

Pater Franciscus Morsellus 11 substitutus patris regentis socius. Fratribus coadiutoribus<br />

accessit Andreas Verdemon 12 parandis cibis applicatus.<br />

Sermones consueti de partus virginei expectatione et feriis sextis quadragesimalibus<br />

more recepto habiti.<br />

Patre Francisco Baselli ad praefecturam collegii Tergestini misso in cura congregationis<br />

nobilium successit pater Joannes Zanon.<br />

Pater Felix Coroninus Vienna Goritiam invitatu illustrissimi domini Joannis Vincentii<br />

germani sui delatus primam Deo hostiam festo die sancti Xaverii in aede nostra ad aram<br />

sancti Xaverii post sacrum decantatum obtulit, reverendo patre rectore assistente primo illi<br />

sacrificio. Dominus Joannes Vincentius complures propinquos suos et totum collegium<br />

laute tractavit in prandio. Obtulit patri Felici frontale altaris et casulam ex panno aureo<br />

factam. Accessit etiam collegio umbella nova contegendo Christi Corpori per urbis fora<br />

circumferendo. Empti etiam tomi sex historiae annalium ecclesiasticorum.<br />

8<br />

Si riferisce probabilmente a Carlo Carafa,* 1611, † 1680, nunzio apostolico in Austria (13.08.1658). Cfr. HC IV, 34 e 106.<br />

9<br />

Menegatti, Iacobus, * 18.03.1630 Wels (Austria), SJ 22.10.1648 Vienna (Austria), dimesso dalla Compagnia il 12.11.1666 ad<br />

Eberndorf (Austria). Cfr. LUKÁCS Catalogus Generalis II 995.<br />

10<br />

Campi, Christophorus, * 07.03.1640 “Tyrolensis Tridentinus”, SJ 20.11.1658 Vienna (Austria), dimesso dalla Compagnia il 10.03.1670<br />

a Judenburg (Austria). Cfr. LUKÁCS Catalogus Generalis I 148.<br />

11<br />

Dovrebbe trattarsi di Morell, Georgius Franciscus, * 20.05.1613 Graz (Austria), SJ 07.10.1634 Leoben (Austria), † 18.07.1681 Linz<br />

(Austria). Cfr. LUKÁCS II 682.<br />

12<br />

Werdeman, Andreas, * 31.07.1628 “Italus Griso-Plurensis”, SJ 17.02.1657 Vienna (Austria), † 22.06.1676 Gorizia (Italia). Cfr. LUKÁCS<br />

Catalogus Generalis III 1831.


Historia Collegii Goritiensis, <strong>1660</strong><br />

© ISSR Gorizia<br />

Trascrizione a cura di Claudio Ferlan e Marco Plesnicar<br />

Revisione editoriale a cura di Lorenzo Di Lenardo<br />

Note a cura di Lucia Pillon e Claudio Ferlan<br />

Pressenici constructa nova fornax et calci et lateribus coquendis accommodata datura<br />

collegio emolumentum; quo etiam loco novalia 50 iugerorum facta aratira et vitifera, et<br />

domus colonis erectae.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!