Weet wat jou reg op voedsel is en hoe om dit op te eis - Community ...
Weet wat jou reg op voedsel is en hoe om dit op te eis - Community ...
Weet wat jou reg op voedsel is en hoe om dit op te eis - Community ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1. Inleiding<br />
Voedsel <strong>is</strong> ’n basiese m<strong>en</strong>slike be<strong>hoe</strong>f<strong>te</strong>. Elke<strong>en</strong> het <strong>dit</strong> nodig <strong>om</strong> <strong>te</strong><br />
oorleef. Honger<strong>te</strong> kan ’n m<strong>en</strong>s se dood veroorsaak. M<strong>en</strong>se het ook<br />
<strong>voedsel</strong> nodig <strong>om</strong> gesonde <strong>en</strong> aktiewe lew<strong>en</strong>s <strong>te</strong> lei. Almal het <strong>voedsel</strong><br />
nodig <strong>om</strong> <strong>te</strong> kan groei, leer, f<strong>is</strong>ieke aktiwi<strong>te</strong>i<strong>te</strong> uit <strong>te</strong> voer, <strong>te</strong> werk, <strong>en</strong><br />
<strong>om</strong> aan sosiale <strong>en</strong> politieke aktiwi<strong>te</strong>i<strong>te</strong> deel <strong>te</strong> neem.<br />
Voedsel <strong>is</strong> noodsaaklik vir kinders <strong>om</strong> <strong>te</strong> ontwikkel <strong>en</strong> hulle volle<br />
pot<strong>en</strong>siaal <strong>te</strong> bereik. Wanvoeding <strong>is</strong> die oorsaak van die mees<strong>te</strong><br />
kinders<strong>te</strong>rf<strong>te</strong>s <strong>om</strong>dat <strong>dit</strong> die kind se lewe, gesondheid, f<strong>is</strong>ieke <strong>en</strong><br />
gees<strong>te</strong>like welstand asook sy of haar ontwikkeling affek<strong>te</strong>er. Kinders<br />
<strong>wat</strong> vroeg in hulle leeftyd wanvoeding ervaar, <strong>is</strong> gewoonlik nie in<br />
staat <strong>om</strong> aandag <strong>te</strong> sk<strong>en</strong>k <strong>op</strong> skool nie, <strong>en</strong> mag swak vaar. Hulle<br />
sukkel ook <strong>om</strong> werk <strong>te</strong> kry. Om saam <strong>te</strong> vat: ons het <strong>voedsel</strong> nodig nie<br />
net <strong>om</strong> <strong>te</strong> leef nie, maar ook <strong>om</strong> gesonde <strong>en</strong> produktiewe lew<strong>en</strong>s <strong>te</strong> lei.<br />
Baie m<strong>en</strong>se in Suid-Afrika word eg<strong>te</strong>r hierdie basiese m<strong>en</strong>slike<br />
lew<strong>en</strong>smiddel ontneem. Meer as 14 miljo<strong>en</strong> m<strong>en</strong>se in hierdie land<br />
ervaar <strong>voedsel</strong>onsekerheid – <strong>dit</strong> be<strong>te</strong>k<strong>en</strong> dat hulle nie g<strong>en</strong>oeg <strong>voedsel</strong><br />
van goeie gehal<strong>te</strong> het <strong>om</strong> hulleself mee <strong>te</strong> voed nie. Dié syfer het<br />
waarskynlik sedert die onlangse stygings in <strong>voedsel</strong>pryse reeds<br />
toeg<strong>en</strong>eem. Baie hu<strong>is</strong>houdings word gedwing <strong>om</strong> ongesonde<br />
eetgewoon<strong>te</strong>s aan <strong>te</strong> neem <strong>om</strong>dat hulle nie meer <strong>voedsel</strong> van goeie<br />
gehal<strong>te</strong> kan bekostig nie. Vir dié hu<strong>is</strong>houdings <strong>wat</strong> voor die<br />
prysstygings al klaar gesukkel het <strong>om</strong> hulleself <strong>te</strong> voed, <strong>is</strong> die situasie<br />
baie ernstig.<br />
Hoë vlakke van armoede <strong>en</strong> werkloosheid <strong>is</strong> die belangriks<strong>te</strong><br />
oorsake van <strong>voedsel</strong>onsekerheid in Suid-Afrika. Die mees<strong>te</strong> m<strong>en</strong>se het<br />
nie toegang tot die middele <strong>om</strong> <strong>voedsel</strong> <strong>te</strong> produseer nie, soos<br />
byvoorbeeld grond <strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>de <strong>wat</strong>er. Baie m<strong>en</strong>se het nie ’n<br />
gereelde ink<strong>om</strong>s<strong>te</strong> <strong>om</strong> <strong>voedsel</strong> mee <strong>te</strong> ko<strong>op</strong> vir hulle gesinne nie.<br />
S<strong>om</strong>miges <strong>is</strong> so arm dat hulle moet bedel <strong>en</strong> van andere afhanklik <strong>is</strong><br />
vir <strong>voedsel</strong> – t<strong>en</strong> kos<strong>te</strong> van hulle waardigheid.<br />
Suid-Afrika erk<strong>en</strong> die belangrikheid van <strong>voedsel</strong>. Ons het ’n<br />
Grondwet <strong>wat</strong> die <strong>reg</strong> <strong>op</strong> voldo<strong>en</strong>de <strong>voedsel</strong> spesifiek waarborg.<br />
Hierdie <strong>reg</strong> het tot nou toe eg<strong>te</strong>r min aandag gekry in vergelyking<br />
met ander sosio-ekon<strong>om</strong>iese <strong>reg</strong><strong>te</strong> (bv. gesondheid, behu<strong>is</strong>ing <strong>en</strong><br />
<strong>wat</strong>er). Min m<strong>en</strong>se weet dat die Grondwet hierdie <strong>reg</strong> beskerm. Hulle<br />
weet ook nie <strong>wat</strong> <strong>dit</strong> be<strong>te</strong>k<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>hoe</strong> <strong>om</strong> <strong>dit</strong> <strong>op</strong> <strong>te</strong> e<strong>is</strong> nie. Hoewel <strong>dit</strong><br />
e<strong>en</strong> van die <strong>reg</strong><strong>te</strong> <strong>is</strong> <strong>wat</strong> die mees<strong>te</strong> gesk<strong>en</strong>d word, was daar nog nie<br />
’n hofsaak hieroor nie.<br />
4
Change language