Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
4 <strong>Skrien</strong> juni/juli 2007<br />
De filmoperateur van het digitale tijdperk<br />
Mediamanager met een wijde blik<br />
Wat een bassist is voor een band, dat is de filmoperateur<br />
voor de bioscoop: de stille maar onmisbare<br />
man op de achtergrond. Zoals kokette meisjes<br />
worden ingehuurd om met een vriendelijke glimlach<br />
de kaartjes te verkopen, zo zorgt in de vaak<br />
wat warme en benauwde projectiecabine een<br />
ietwat wereldvreemde solist voor een vlekkeloze<br />
voorstelling. De operateur is vaker wel dan niet een<br />
Bij de digitalisering van de<br />
bioscoopwereld worden<br />
filmprojectoren vervangen<br />
die soms al vijftig jaar dienst<br />
hebben gedaan. Over de rol<br />
van de filmoperateur wordt<br />
echter nog amper nagedacht.<br />
Misschien moet die ook bij<br />
het grofvuil, om te worden<br />
vervangen door een frisse<br />
allround mediamanager.<br />
Frank de Neeve<br />
soort stadskluizenaar. Het daglicht ziet hij amper<br />
en bezoekers al evenmin, waarbij een oud T-shirt<br />
in de meeste gevallen tot zijn standaardtenue<br />
behoort, met daaronder vaak een gezellige buik.<br />
Sommigen denken dat het vak van operateur door<br />
de digitalisering van de bioscoopwereld zal verdwijnen.<br />
Nu nog is hij de persoon die aan het begin van<br />
iedere speelweek van de nieuw binnengekomen<br />
BENNY IJNTEMA<br />
films de losse aktes aan elkaar plakt. Nu nog legt<br />
hij het kwetsbare filmmateriaal uiterst zorgvuldig<br />
in de projector en zorgt hij voor een perfecte<br />
voorstelling. Maar zo’n digitale projector en server<br />
bedienen, dat kan toch niet zo moeilijk zijn?<br />
Dromen<br />
Bioscoopexploitanten dromen er dan ook van, dat<br />
zij hun technisch personeel de laan uit kunnen sturen<br />
en zelf vanuit hun kantoorstoel – of misschien<br />
zelfs wel vanaf het strand – met één druk op de<br />
knop de digitale filmvoorstellingen in het hele land<br />
kunnen starten. Natuurlijk zal de digitalisering<br />
effect hebben op de bezetting van de projectiecabine<br />
van een bioscoop, maar totaal verdwijnen<br />
zal de operateur zeker niet.<br />
Over hoe die operateur van de toekomst eruit moet<br />
zien, daarover wordt in de bioscoopwereld echter<br />
nog amper nagedacht. Maar die vent met die<br />
bierbuik in dat smoezelige T-shirt, die gaat tot een<br />
kleine minderheid behoren.<br />
Hoewel er hier en daar geopperd wordt, dat een<br />
IT-jongen wel de was kan doen, menen anderen<br />
dat de nieuwe operateur meer in de hoek van<br />
broadcasting of theatertechniek moet worden<br />
gezocht. Immers, door de digitalisering nemen ook<br />
de mogelijkheden van bioscopen toe voor exploitatie<br />
buiten de reguliere openingstijden, bijvoorbeeld<br />
voor het houden van presentaties. Digitale<br />
projectoren zijn in tegenstelling tot 35mm-filmprojectoren<br />
immers ook geschikt om Powerpointpresentaties<br />
te vertonen en kunnen uiteenlopende<br />
videosignalen aan. De digitale operateur moet niet<br />
alleen overweg kunnen met een mengpaneel en<br />
volgspot, maar ook weten hoe hij een X-box, satellietontvanger<br />
of blu ray-speler aansluit en hoe hij<br />
daarmee beeld op het witte doek krijgt. Speciale<br />
aandacht verdienen daarbij alle verschillende<br />
videoformaten, die een traditionele filmoperateur<br />
doen duizelen.<br />
Kraakhelder<br />
Zodra de operateur oude stijl zijn hemd in de ring<br />
gooit, verschijnt zijn digitale collega in een kraakhelder<br />
overhemd op het toneel. Hij zal zich namelijk<br />
veel meer onder de mensen gaan bewegen en een<br />
echte, communicatief vaardige generalist moeten<br />
zijn. In de zich snel ontwikkelende wereld van de<br />
digitale cinema zet deze man of vrouw de taal van<br />
de toeleverende technologiebedrijven om naar die<br />
van het bioscoopmanagement. Hij houdt in de gaten<br />
welke van de nieuw opkomende technologieën in de<br />
bioscoop toepasbaar zijn, met de consumentenmediagigant<br />
als zijn snoepwinkel.<br />
Deze operateur nieuwe stijl is niet te beroerd om<br />
de handen uit de hemdsmouwen te steken om een<br />
RAID-configuratie in de server te herstellen of de<br />
xenonlamp van een projector te vervangen en af te<br />
stellen. Maar ook buiten de projectiecabine digitaliseert<br />
de bioscoop in rap tempo: posters worden<br />
digitaal en in de lobby draaien trailers en reclamefilmpjes<br />
op plasmaschermen. Ook hiervoor zal de<br />
nieuwe operateur worden ingezet, waarbij kennis<br />
van allerlei soorten video-encodering noodzakelijk<br />
zal zijn. Misschien moeten we in de toekomst liever<br />
spreken van een mediamanager en wordt de oude<br />
filmoperateur in die zin herboren.<br />
Dit is een bewerking van een artikel voor FNV KIEM<br />
De Compagnies Haven Enkhuizen, 11 april 2007, 11.00 uur<br />
FOTO BOB BRONSHOFF<br />
In maart zijn de opnamen<br />
begonnen van De scheepsjongens<br />
van Bontekoe, de nieuwe<br />
speelfilm van regisseur Steven<br />
de Jong, die successen boekte<br />
met zijn Kameleon-films (in<br />
2003 en 2005 de bestbezochte<br />
Nederlandse bioscoopfilms).<br />
Het verhaal is gebaseerd op<br />
het boek van Johan Fabricius<br />
(dat weer geïnspireerd was<br />
door het oorspronkelijke<br />
scheepsjournaal van Willem<br />
Ysbrantz Bontekoe), over drie<br />
oer-Hollandse jongens die<br />
meevaren op het VOC-schip<br />
van schipper Bontekoe. De<br />
opnamen vinden onder meer<br />
plaats op het Markermeer, in<br />
het Zuiderzeemuseum, op de<br />
Bataviawerf in Lelystad (de<br />
vaste ligplaats van het VOCschip<br />
Batavia) en in De Compagnies<br />
Haven in Enkhuizen.<br />
Peter Tuinman speelt schipper<br />
Bontekoe. Op de foto wordt<br />
hij (in het rode jasje) getroffen<br />
door een emmer verf, in een<br />
scène met veel figuranten. Het<br />
betekent handenvol werk voor<br />
grimeur Arjen van der Grijn.<br />
Over de schutting hangt Steven<br />
de Jong (in spijkerjasje).<br />
Rechts staat cameraman<br />
Maarten van Keller en naast<br />
hem een van de jonge hoofdrolspelers,<br />
Martijn Hendrickx.<br />
Hij speelt Rolf, de neef van de<br />
schipper van de Bontekoe.<br />
Bridge Entertainment Group<br />
zal De scheepsjongens van<br />
Bontekoe, een coproductie met<br />
de KRO, in samenwerking met<br />
RCV in de Nederlandse bioscopen<br />
uitbrengen.<br />
Jan Pieter Ekker<br />
De scheepsjongens van Bontekoe<br />
Nederland 2007 (verwacht) regie Steven<br />
de Jong scenario Mischa Alexander,<br />
Steven de Jong camera Maarten van<br />
Keller montage Sandor Soeteman geluid<br />
Bas Lookman production design Ruben<br />
Schwartz en Robert van der Hoop produc-<br />
tie Klaas de Jong en Jos van der Linden<br />
distributie RCV met Peter Tuinman,<br />
Thomas Acda, Cees Geel, Chris Zegers,<br />
Martijn Hendrickx, Billy Zomerdijk, Pim<br />
Wessels, Reena Giasi, Bart Slegers,<br />
Rense Westra, Jack Wouterse<br />
juni/juli 2007 <strong>Skrien</strong> 5