De betekenis van Petten voor de radiofarmaceutische markt - Laka

van deze concurrentiestrijd een hachelijke zaak. Met de technologische ontwikkeling
verschuiven de relatieve voor- en nadelen van de verschillende methodes immers
voortdurend. 98
Met name in de Verenigde Staten is volgens sommige bronnen de nucleaire diagnostiek
echter al aan het stagneren. Het aantal specialisten in deze discipline neemt af, en
het aantal toegepaste procedures stagneert. Dit heeft te maken met de grotere nadruk
op kostenbeheersing in de gezondheidszorg, en de hoge kosten om nieuwe radiofarmaca
te introduceren op de markt. De concurrentie van andere, uit medisch oogpunt
soms effectievere en minder schadelijke diagnose-methodes, neemt toe. 99
Hierbij moet bedacht worden dat de productie van radiofarmaca nog steeds overal ter
wereld gesubsidieerd wordt door overheidsgeld. De productie van radio-isotopen vindt
plaats in onderzoeksreactoren die grotendeels betaald worden door overheidsgeld. De
enige private reactors die gebruikt worden voor de productie van medische radioisotopen,
de Maple-reactors van Nordion in Canada, zijn mede gefinancierd door
subsidies en een grote rentevrije lening van de Canadese overheid. En voor alle reactoren
geldt dat zij kosteloos mede gebruik maken van de publieke nucleaire infrastructuur,
voor de verwerking van radio-actief afval, et cetera. 100
Het grote aantal onzekere factoren verklaart dat de schattingen van deskundigen ten
aanzien van de groei van de wereldmarkt voor molybdeen-99 en andere isotopen sterk
uiteenlopen, van 1 tot 15 procent per jaar voor de komende jaren. Marktleider MDS
Nordion is op dit punt opvallend somber: “De komende vijf jaar verwachten we een
groei van 1 tot 3 procent per jaar. Daarna verwachten we een afname van het gebruik
van technetium-99m, door de opkomst van andere diagnose-methodes.” 101
Het al genoemde panel van deskundigen dat in maart 1999 in opdracht van de Amerikaanse
overheid de ontwikkeling van de radiofarmaceutische markt evalueerde, lijkt op
het eerste gezicht een andere mening toegedaan. Het panel voorspelt voor de komende
twintig jaar groeicijfers van 7 tot 14 procent per jaar voor diagnostische toepassingen
en 7 tot 16 procent per jaar voor therapeutische toepassingen.
De groei van de nucleaire diagnostiek schrijft het panel echter uitsluitend toe aan de
ontwikkeling van nieuwe radiofarmaca op basis van cyclotron-isotopen. Hoewel het
panel er geen expliciete uitspraak over doet, lijkt zij dus ook een stagnerende markt te
verwachten voor molybdeen-99. 102
Conclusie: Op de lange termijn kan het sluiten van verouderde reactoren op mondiaal
niveau leiden tot een afnemende productiecapaciteit voor radio-isotopen. Daar staat
tegenover dat er ook een aantal nieuwe reactoren worden gebouwd, die gezamenlijk de
gehele wereldvraag voor hun rekening kunnen nemen. Bovendien kunnen steeds meer
isotopen ook in cyclotrons worden geproduceerd, en wordt door sommige deskundigen
verwacht dat de nucleaire diagnostiek geleidelijk vervangen zal worden door andere
diagnostische methodes. De beide laatste ontwikkelingen kunnen door gerichte onderzoeksinspanningen
verder gestimuleerd worden.
-30