03.05.2013 Views

Optocht voor integratie en verdraagzaamheid - Veto

Optocht voor integratie en verdraagzaamheid - Veto

Optocht voor integratie en verdraagzaamheid - Veto

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

TONEEL - Vijf dag<strong>en</strong> na mekaar duikt Scho<strong>en</strong>aerts met 'Krapp's laatste<br />

band' het verled<strong>en</strong> in. Beekett doorgelicht op pagina 5.<br />

. (Foto Rob Stev<strong>en</strong>s)<br />

Naar e<strong>en</strong> Vlaamse stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> koepel<br />

:Tweedracht· breekt<br />

- .<br />

macht<br />

E<br />

r gebeurt heel wat achter de koeliss<strong>en</strong> van het' Vlaamse<br />

onderwijsland. De uitvoering van het fameuze dekreet Co<strong>en</strong>s<br />

begint vaste vorm aan te .nemed. Zo wordt stilaan de Vlaamse<br />

Onderwijsraad (Vlor) sam<strong>en</strong>gesteld, <strong>en</strong> beginn<strong>en</strong> ook de verschill<strong>en</strong>de<br />

werkgroep<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> de Vlaamse Interuniversitaire Raad (Vlir) op gang<br />

te kom<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> van de belangrijkste eis<strong>en</strong> van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> betrof de<br />

stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>inspraak 'binn<strong>en</strong> deze vergadering<strong>en</strong>. Aan die eis werd reeds<br />

gedeeltelijk tegemoetgekom<strong>en</strong>. Nu is het aan de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> om zich op<br />

Vlaams nivo te organiser<strong>en</strong> om de verkreg<strong>en</strong> inspraak te b<strong>en</strong>utt<strong>en</strong>.<br />

Vorigjaar stelde hetzelfde probleem zich<br />

reeds bij de koördinatie op Vlaams vlak<br />

van de akties rond het dekreet Co<strong>en</strong>s,<br />

Om deze op e<strong>en</strong> vlotte manier te lat<strong>en</strong><br />

verlop<strong>en</strong>, besloot Loko om de struktur<strong>en</strong><br />

van de Ver<strong>en</strong>iging van Vlaamse Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

(VVS) - waarvan zij zelf ge<strong>en</strong> deel<br />

uitmaakt - te gebruik<strong>en</strong>. Praktisch<br />

kwam dit erop neer dat de G<strong>en</strong>tse<br />

Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>raad (GSR), het Brussels Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>g<strong>en</strong>ootschap<br />

(BSG) <strong>en</strong> de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

van het Limburgs UniversitairC<strong>en</strong>trum<br />

(LUC) sam<strong>en</strong>werkt<strong>en</strong> met Loko,<br />

de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>verteg<strong>en</strong>woordiging van de<br />

GRoEP<br />

Antwerpse Universiteit<strong>en</strong> <strong>en</strong> de Kato-<br />

Iieke Universiteit Brussel (KUB, de<br />

vroegere Ufsal), - op dat mom<strong>en</strong>t ge<strong>en</strong><br />

van all<strong>en</strong> lid. Dit overleg verliep echter<br />

niet zo vlot.<br />

Enerzijds verschild<strong>en</strong> sommige universiteit<strong>en</strong><br />

van m<strong>en</strong>ing met de Holtschol<strong>en</strong><br />

die deel uitmaakt<strong>en</strong> van VVS,<br />

bij<strong>voor</strong>beeld met betrekking tot de<br />

'akadernische graad', maar ook mat het<br />

VVS-bestuur zelf zich soms e<strong>en</strong> te ruim<br />

jasje aan. Zo beweerde VVS bij hoog <strong>en</strong><br />

bij laag alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> te verteg<strong>en</strong>woorvérvolg<br />

op p.l ..<br />

INDUSTRIËLE HOGESCHOOL LErNEN<br />

ij komt, hij komt! We hebb<strong>en</strong> het over de nieuwe<br />

H Scho<strong>en</strong>aerts, natuurlijk. Hij br<strong>en</strong>gt zijn kassetterekordertje<br />

mee, dan kan hij rustig play-back<strong>en</strong>. Wie daarachter<br />

komt, krijgt e<strong>en</strong> gratis ticket, de rest e<strong>en</strong> snoepje. Daarmee<br />

hoopt hij onze ongebreidelde konsumptiedrang te kunn<strong>en</strong><br />

aanzw<strong>en</strong>gel<strong>en</strong>. Sta ons toe ev<strong>en</strong> meewarig te zucht<strong>en</strong>. Wij<br />

will<strong>en</strong> immers ge<strong>en</strong> snoepje, maar aardbei<strong>en</strong> met slagroom.<br />

Pagina 5.<br />

ahaa, u hebt gelijk, er kom<strong>en</strong> er nog mee;' En u had<br />

J natuurlijk gedacht dat we mete<strong>en</strong> over de zesde ging<strong>en</strong><br />

mekker<strong>en</strong>. Komkom. zo banaal zijn we nog niet. Wij houd<strong>en</strong><br />

er bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> dolgraag de spanning in. Destom will<strong>en</strong> we<br />

het eerst nog ev<strong>en</strong> over die doorsnee glaz<strong>en</strong>wasser hebb<strong>en</strong>.<br />

De beste man was eerst gewoon glaz<strong>en</strong>wasser, <strong>en</strong> to<strong>en</strong> had<br />

hij e<strong>en</strong> arbeidsongeval ... Rouwbeklag op pagina 4.<br />

Afgifte: Leuv<strong>en</strong> X (wee.kblad - verschijnt niet van Juni tot augustus)<br />

ver grunge gesprok<strong>en</strong>, het inlandse klubcirku(t maakt<br />

O hed<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis met de allernieuwste trash-dead-crimecoldwave-core-band<br />

'De integraal dodekafonische toontjes'.<br />

Op hun verse schijf gebruik<strong>en</strong> ze niet alle<strong>en</strong> pas<br />

buitgemaakte sir<strong>en</strong>es, fluit<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> als perkussie <strong>en</strong> ze<br />

krabb<strong>en</strong><br />

pagina 5.<br />

zelfs aan hun harpsnar<strong>en</strong>, op CD! Ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s op<br />

oor u boos wordt, zwicht<strong>en</strong> we dan toch <strong>voor</strong> de traditie.<br />

V Okee, ukrijgt uw zin, ook de Goedheilige man komt (zeg<br />

maar Sint). Deze keer vergezeld van e<strong>en</strong> blauwe <strong>en</strong>gel, e<strong>en</strong><br />

marketing-adviseur dus. Die beweert dat de Sint dring<strong>en</strong>d<br />

wat aan z'n imago moet do<strong>en</strong>. De J:>raveman draagt nu e<strong>en</strong><br />

gro<strong>en</strong>e outfit. Piet gaat opk al met de nieuwste mode mee.<br />

Zijn wijnrode matroz<strong>en</strong>pet heeft hij vervangén door e<strong>en</strong><br />

muisgrijze. Ach wat, ons kan het ge<strong>en</strong> vlor schel<strong>en</strong>.<br />

Leuv<strong>en</strong> geeft ondubbelzinnige boodschap aa~ politici<br />

<strong>Optocht</strong> <strong>voor</strong> <strong>integratie</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>verdraagzaamheid</strong><br />

Zondag 24 november zal e<strong>en</strong> zwarte dag blijv<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de<br />

demokratie. Die dag bracht de kiezer e<strong>en</strong> aardverschuiving<br />

teweeg in het parlem<strong>en</strong>taire landschap. De Vlaamse <strong>en</strong> Waalse<br />

socialist<strong>en</strong> <strong>en</strong> de VU verlor<strong>en</strong>bijna e<strong>en</strong> kwart van hun kiezers. De CVP<br />

verloor 'slechts' e<strong>en</strong> zesde terwijl de PVv, ondanks vier jaar oppositie <strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> waanzinnig dure verkiezingskampagne, haar stemm<strong>en</strong>aantal nauwelijks<br />

kon opdrijv<strong>en</strong>. Grote winnaar, moet het nog gezegd word<strong>en</strong>, was het<br />

Vlaams Blok dat haar zetelaantal verzesvoudigde <strong>en</strong> er in slaagde de kaap<br />

van de 10% te overschrijd<strong>en</strong>.<br />

Tal van incid<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong>"<br />

ton<strong>en</strong> aan dat ekstreem-rechts in de lift<br />

zit in Europa. Volg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> rec<strong>en</strong>te<br />

peiling blijkt dat 33% van de Frans<strong>en</strong><br />

zich terugvindt in het racistisch ideeëngoed<br />

van Front-Nationalkopman Jean-<br />

Marie Le P<strong>en</strong>, alhoewel 'maar' 20<br />

proc<strong>en</strong>t <strong>voor</strong> hem, rou stemm<strong>en</strong>. In<br />

, Duitsland hebb<strong>en</strong> aanslag<strong>en</strong> op opvangc<strong>en</strong>tra<br />

<strong>voor</strong> politieke vluchteling<strong>en</strong> al<br />

ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong> slachtoffers gemaakt. Zo zijn<br />

er sedert het begin van dit jaar reeds<br />

meer dan 600 brandstichting<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere<br />

aanslag<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> vluchteling<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

buit<strong>en</strong>landse werknemers g<strong>en</strong>oteerd.<br />

Kommando<br />

In Hoyerswerda, e<strong>en</strong> plaatsje in de<br />

<strong>voor</strong>malige DDR, kon e<strong>en</strong> groepje<br />

neonazi's - overig<strong>en</strong>s met sympatie van<br />

e<strong>en</strong> aantal buurtbewoners - vijf dag<strong>en</strong><br />

aan e<strong>en</strong> stuk ongestoord 150 Vietnamezefl<br />

<strong>en</strong> Roem<strong>en</strong><strong>en</strong> beschimp<strong>en</strong> <strong>en</strong> afransel<strong>en</strong><br />

om uiteindelijk hun woning<strong>en</strong> in<br />

brand te stek<strong>en</strong>. In België verwondde<br />

e<strong>en</strong> kommando onder leiding van Xavier<br />

Buisseret (eks-VMO'er <strong>en</strong> verkoz<strong>en</strong><br />

parlem<strong>en</strong>tair <strong>voor</strong> het Blok) <strong>en</strong>kele<br />

jonge migrant<strong>en</strong> met baseballbats <strong>en</strong><br />

ijzer<strong>en</strong> stav<strong>en</strong>. Ook kafees <strong>en</strong> ontmoetingsruimtes<br />

van migrant<strong>en</strong> zijn steeds<br />

vaker het doelwit van allerlei geweIduiting<strong>en</strong>.<br />

De opgang van ekstreem-rechis<br />

wordt echter ook weerspiegeld in de<br />

verkiezingsuitslag<strong>en</strong>, waardoor neonazi's,<br />

vijftig jaar na de Kristallnacht,<br />

opnieuw hun intrede do<strong>en</strong> in de Europese<br />

politiek. Twee maand<strong>en</strong> geled<strong>en</strong><br />

klom in Zwed<strong>en</strong> de ekstreem-rechtse<br />

partij vanuit het niets op tot bijna 7% van<br />

de stemm<strong>en</strong>. In Oost<strong>en</strong>rijk verdrievoudigde<br />

Jörg Haider, die zijn sympatieën<br />

<strong>voor</strong> Hitler niet-verbergt, zijn stemm<strong>en</strong>aantal.<br />

Neo-nazi's behaald<strong>en</strong> gezam<strong>en</strong>lijk<br />

8% in de deelstaatverkiezing<strong>en</strong> in<br />

Brem<strong>en</strong>. In België levert het verkiezingsresultaat<br />

van de partij van Karel Dill<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> zoveelste bewijs van de opgang van<br />

uiterst rechts.<br />

Veel progressiev<strong>en</strong> in Vlaander<strong>en</strong><br />

hebb<strong>en</strong> altijd beweérd dat dit f<strong>en</strong>ome<strong>en</strong><br />

van <strong>voor</strong>bijgaande aard was, <strong>en</strong> dat<br />

aandacht <strong>voor</strong> het Vlaams Blok hun<br />

aanhang alle<strong>en</strong> doet to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>. De<br />

INGENIEURS MET VISIE<br />

Campus Blauwput • Vuurkruis<strong>en</strong>laan 4' 3000 Leuv<strong>en</strong>' Telefoon 016 230850· Telefax 016 228343<br />

.doorbraak van het Blok heeft echter<br />

<strong>voor</strong> e<strong>en</strong> ontnuchtering gezorgd <strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />

vel<strong>en</strong> doemt het spookbeeld van 1936<br />

terug op.<br />

Ook de traditionele partij<strong>en</strong> bewer<strong>en</strong><br />

dit signaal begrep<strong>en</strong> te hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> will<strong>en</strong><br />

zich bezinn<strong>en</strong> over het gevaar dat de<br />

demokratie bedreigt. Deze bezinning<br />

zou echter nogal oppervlakkig kunn<strong>en</strong><br />

zijn. Verklaring<strong>en</strong> van politici wijz<strong>en</strong><br />

trouw<strong>en</strong>s in die richting. E<strong>en</strong> verbitterde<br />

CVP-<strong>voor</strong>zitter Herman van RODlPuy<br />

wist na het stemm<strong>en</strong>verlies, van zijn<br />

partij <strong>en</strong>kel te zegg<strong>en</strong> dat er 'de <strong>voor</strong>bije<br />

jar<strong>en</strong> teveel aandacht gegaan was naar<br />

de recht<strong>en</strong> van de migrant<strong>en</strong>' <strong>en</strong> dat nu<br />

de tijd was gekom<strong>en</strong> om 'hun plicht<strong>en</strong><br />

onder hand<strong>en</strong> te nem<strong>en</strong>'. Hiermee gaf hij<br />

iedere<strong>en</strong> gelijk die beweert dat migrant<strong>en</strong><br />

lui zijn, alles mog<strong>en</strong> <strong>en</strong> hier in België<br />

e<strong>en</strong> luilekkerbestaan leid<strong>en</strong>. De Antwerpse<br />

Burgemeester Bob Cools (SP),<br />

die in het verled<strong>en</strong> al vaker bed<strong>en</strong>kelijke<br />

uitsprak<strong>en</strong> op zijn naam schreef (o.a.<br />

over de 'positieve' evolutie naar gettovorming<br />

onder de migrant<strong>en</strong>) verklaarde<br />

<strong>en</strong>kele dag<strong>en</strong> geled<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de<br />

BRT-mikrofoon dat er e<strong>en</strong> éénduidig<br />

verband bestaat tuss<strong>en</strong> de skores van het<br />

Vlaams Blok <strong>en</strong> het aantal Marokkan<strong>en</strong><br />

in e<strong>en</strong> wijk. Hij had trouw<strong>en</strong>s e<strong>en</strong><br />

verklaring <strong>voor</strong> dit 'f<strong>en</strong>ome<strong>en</strong>' waarbij<br />

hij de schuld van het sukses van het<br />

Vlaams Blok in de scho<strong>en</strong><strong>en</strong> van de<br />

Marokkaanse jonger<strong>en</strong> schoof 'die immers<br />

e<strong>en</strong> arrogant gedrag t<strong>en</strong>toonspreid<strong>en</strong>'.<br />

Zweeppartij<br />

De vaststelling dat ekstreem-rechtse<br />

d<strong>en</strong>kschema's meer <strong>en</strong> meer door traditionele<br />

partij<strong>en</strong> word<strong>en</strong> overg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>,<br />

ligt aan de' basis van de betoging die<br />

talrijke ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> <strong>en</strong> buit<strong>en</strong> de<br />

universiteit aanstaande wo<strong>en</strong>sdag orga-<br />

·niser<strong>en</strong>. Het pas opgerichte Anti-racistisch<br />

Forum (ARF), dat. e<strong>en</strong> pluralistische<br />

koepelorganisatie wil zijn <strong>voor</strong>,<br />

stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> Leuv<strong>en</strong>aars, koördineert de<br />

betoging. Het ARF gaat ervan uit dat het<br />

Blok eig<strong>en</strong>lijk ge<strong>en</strong> regeringsdeelname<br />

nodig heeft: als zweeppartij slaagt ze er<br />

immers in om haar analyses <strong>en</strong> oplossing<strong>en</strong><br />

<strong>voor</strong> de 'malaise van de demokratie'<br />

aan de andere partij<strong>en</strong> op te dring<strong>en</strong>.<br />

Filip De Winter, vroeger vaak opgemerkt<br />

als leider van Vlaams Blok-·<br />

knokploeg<strong>en</strong> (cfr. het geval Lundström,<br />

1989) <strong>en</strong> sinds eind "87 ook maatpàkparlem<strong>en</strong>tair,<br />

gaat er trouw<strong>en</strong>s prat op<br />

dat het Vlaams Blok op dit vlak al het<br />

e<strong>en</strong> <strong>en</strong> ander op haar kurrikulum bn<br />

schrijv<strong>en</strong>: "Hoewel het Vlaams Blok e<strong>en</strong>'<br />

oppositiepartij was <strong>en</strong> is <strong>en</strong> in de<br />

toekomst zal blijv<strong>en</strong>, zijn wij er toch in<br />

geslaagd invloed uit te oef<strong>en</strong><strong>en</strong> op e<strong>en</strong><br />

aantal belangrijke politieke dossiers." De<br />

Winter noemde Louis Tobback trou-<br />

, w<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> 'objektief bondg<strong>en</strong>oot' van het<br />

Vlaams Blok naar aanleiding van di<strong>en</strong>s /<br />

uitspraak over het spreidingsplan van. ./<br />

politieke vluchteling<strong>en</strong>. Gerolf Annemans<br />

formuleert het als volgt: "Wij<br />

hebb<strong>en</strong> van de stemm<strong>en</strong> die de kiezers<br />

ons in 1987 hebb<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong>, maksimaal<br />

gebruik gemaakt om nieuwe tema's aan<br />

de orde te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> oude met meer<br />

kracht dan vroeger onder de aandacht te<br />

br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. 'Vreemdeling<strong>en</strong>' is e<strong>en</strong> tema<br />

dat volledig is doodgezwég<strong>en</strong> tot op de<br />

dag van onze grote overwinning."<br />

Mandataris .<br />

Het 'migrant<strong>en</strong>probleem' waarmee .'<br />

het Vlaams Blok zo graag schermt is in<br />

feite op zich al het resultaat van e<strong>en</strong><br />

perverse <strong>en</strong> leug<strong>en</strong>achtige analyse, waarbij<br />

socio-ekonomische problem<strong>en</strong> volledig<br />

over het hoofd word<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong>. Het<br />

werkelijke probleem wordt immers niet<br />

gevormd door de migrant<strong>en</strong> maar. wel<br />

door de kansarmoede - waarvan niet<br />

alle<strong>en</strong> de migrant<strong>en</strong> het slachtoffer ,zijn.<br />

De organisator<strong>en</strong> van de betoging<br />

wijz<strong>en</strong> er bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> op dat door de<br />

simplistische analyses van het Vlaams<br />

Blok in één klap alle emancipatiebeweging<strong>en</strong><br />

van de laatste dec<strong>en</strong>nia de kop in,<br />

gedrukt word<strong>en</strong>. Deze gaan er immers<br />

van uit dat het niet de werkloz<strong>en</strong>, de<br />

homoseksuel<strong>en</strong>, de migrant<strong>en</strong> ... zelf zijn<br />

die verantwoordelijk zijn <strong>voor</strong> hun eig<strong>en</strong><br />

onderdrukking, maar wel de maatschappelijke<br />

kontekst. Alle inzicht<strong>en</strong> die ontstaan'<br />

zijn in basisbeweging<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

door het triomfer<strong>en</strong>de rechts-ekstrëmisme<br />

op de helling gezet.<br />

vervolg op p.6 ..


2 <strong>Veto</strong>, jaargang 18 nr. 10 dd. 2 december 1991<br />

De universitaire scholing van het Vlaams Blok<br />

Mann<strong>en</strong> met muisg_rijze<br />

matroz<strong>en</strong>pett<strong>en</strong><br />

et Vlaams Blok (VB) telt twaalf volksverteg<strong>en</strong>woordigers.<br />

Politieke komm<strong>en</strong>tator<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> zo hun twijfels over die<br />

H nieuwe lichting parlem<strong>en</strong>tair<strong>en</strong>. Zo is de lange lijst malversaties<br />

van het kersverse Antwerpse parlem<strong>en</strong>tslid Xavier Buisseret g<strong>en</strong>oegzaam<br />

bek<strong>en</strong>d. M<strong>en</strong> weet ook dat Roeland Raes, VB-s<strong>en</strong>ator uit G<strong>en</strong>t, ooit bij<br />

'Haro' schreef. Dat blad ontk<strong>en</strong>de de massale vernietiging van Jod<strong>en</strong>, <strong>en</strong><br />

noemde de Holokaust e<strong>en</strong> "onwelriek<strong>en</strong>de zw<strong>en</strong>del" die "het ontwak<strong>en</strong><br />

van Duitse <strong>en</strong> nationale kracht<strong>en</strong> in Europa in de kiem moet smor<strong>en</strong>".<br />

Naast deze oudere g<strong>en</strong>eratie treedt ook e<strong>en</strong> nieuwe, minder bek<strong>en</strong>de<br />

lichting aan. Enig speurwerk toont aan dat zij vaak de nodige spor<strong>en</strong><br />

verdi<strong>en</strong>d<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> merkwaardig aktieve stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>karrière.<br />

In de tweede helft van de jar<strong>en</strong> zev<strong>en</strong>tig<br />

was het Antwerpse KVHV geëvolueerd<br />

in de richting van e<strong>en</strong> militante, radikaal-<br />

Vlaamse stoottroep. Ondermeer Gerolf<br />

Annemans, teg<strong>en</strong>woordig volksverteg<strong>en</strong>woordiger<br />

van hel Vlaams Blok, was<br />

erg aktief binn<strong>en</strong> KVHV-Antwerp<strong>en</strong>.<br />

Toch werd in 1976 KVHV-Antwerp<strong>en</strong><br />

gesplitst. E<strong>en</strong> fraktie schaarde zich rond<br />

preses Edwin Truy<strong>en</strong>s, <strong>en</strong> scheurde zich<br />

af van het 'echte' KVHV-Antwerp<strong>en</strong>,<br />

erk<strong>en</strong>d door K VHV-nationaal. De groep<br />

rond Truy<strong>en</strong>s noemde zich de Nationalistische<br />

Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> Ver<strong>en</strong>iging (NSV) <strong>en</strong><br />

typeerde zichzelf als "nationalistisch,<br />

heelnederlands <strong>en</strong> de <strong>voor</strong>tzetting van<br />

het oude KVHV-Antwerp<strong>en</strong>." In plaats<br />

van de wijnrode KVHV-pet kiest het<br />

NSV <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> muisgrijze variant. Onmiddellijk<br />

start dat NSV'e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> blad,<br />

'Signaal'. In de to<strong>en</strong>malige redaktie van<br />

'Signaal' had ook Geert Brouwers zitting,<br />

vandaag vijfti<strong>en</strong>de op de YB-lijst<br />

<strong>voor</strong> de kamer in Antwerp<strong>en</strong>.<br />

Edwin Truy<strong>en</strong>s, jar<strong>en</strong>lang het onbetwist<br />

boegbeeld van NSV, haalde mete<strong>en</strong><br />

zwaar uit naar de Volksunie, to<strong>en</strong> nog de<br />

<strong>en</strong>ige Vlaams-nationale partij. In het<br />

nummer van 'Signaal' van mei 1977<br />

schreef hij e<strong>en</strong> uitgebreide 'Kritiek van<br />

de Vlaams-Nationale Beweging'. Hierin<br />

verdedigde hij e<strong>en</strong> nieuwe ideologie:<br />

"E<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> geesteswereld, die vagelijk<br />

als rechts <strong>en</strong> roniet verkeerdelijk dan<br />

toch onvolledig als konservatief wordt<br />

bestempeld (...), e<strong>en</strong> geesteswereld die<br />

bruist van (gelukkig) niet altijd holle<br />

begripp<strong>en</strong> als: anti-egalitarisme, elitarisme,<br />

solidarisme, <strong>en</strong>w<strong>voor</strong>t: e<strong>en</strong> geesteswereld<br />

met argum<strong>en</strong>tering<strong>en</strong> teg<strong>en</strong><br />

~ JU i ç>~1$~<br />

abortus, teg<strong>en</strong> de <strong>integratie</strong> van gastarbeiders,<br />

<strong>voor</strong> apartheid."<br />

Die eerste nummers van 'Signaal'<br />

mak<strong>en</strong> ook duidelijk waarom Truy<strong>en</strong>s<br />

die ideologie moeilijk terugvond binn<strong>en</strong><br />

de Vu. 'Signaal' van oktober 1977<br />

verwelkomt nieuwe led<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> ver- '<br />

wijzing naar e<strong>en</strong> Oostfrontavond (p.3)<br />

<strong>en</strong> maakt reklame <strong>voor</strong> VMO-kafee<br />

Odal ("e<strong>en</strong> aanbevol<strong>en</strong> huis"). Steeds<br />

meer schuift Truy<strong>en</strong>s weg van de VU,<br />

om uiteindelijk, sam<strong>en</strong> met ondermeer ~<br />

Karel Dill<strong>en</strong>, het Vlaams Blok te sticht<strong>en</strong>.<br />

In die zin stond het to<strong>en</strong>malige<br />

NSV-Antwerpep zelfs a~n de basis van<br />

het Vlaams Blok.<br />

. Toch blijft NSV steeds <strong>voor</strong>zichtig in<br />

de formulering van standpunt<strong>en</strong> of<br />

oproep<strong>en</strong> t<strong>en</strong> gunste van het Vlaams<br />

Blok. 'Signaal' van november '81 br<strong>en</strong>gt<br />

e<strong>en</strong> nogal hybried stemadvies: "Sommig<strong>en</strong><br />

zull<strong>en</strong> me nu verwijt<strong>en</strong> dat ik<br />

iedere<strong>en</strong> oproep om <strong>voor</strong> het Vlaams<br />

Blok te stemm<strong>en</strong>. Zij hebb<strong>en</strong> ongelijk:<br />

e<strong>en</strong> NSV'er stemt op e<strong>en</strong> nationalist.<br />

Maar laat ons toegev<strong>en</strong> dat de VU-lijst in<br />

Antwerp<strong>en</strong> weinig nationalistisch is."<br />

Dat blijft tot vandaag ook de politiek<br />

van NSV. Officieel ontk<strong>en</strong>t m<strong>en</strong> iedere<br />

eksklusieve band met het Vlaams Blok.<br />

M<strong>en</strong> verwijst telk<strong>en</strong>s naar led<strong>en</strong> die e<strong>en</strong><br />

g<strong>en</strong> ..."<br />

Intuss<strong>en</strong> k<strong>en</strong>de NSV e<strong>en</strong> geweldige<br />

uitbreiding. Er werd<strong>en</strong> nieuwe afdeling<strong>en</strong><br />

opgericht te G<strong>en</strong>t, Brussel <strong>en</strong> Leuv<strong>en</strong>.<br />

De grootste uitbreiding kreeg NSV<br />

echter in West-Vlaander<strong>en</strong>. In april 1981<br />

wordt NSV-Westland gesticht, <strong>en</strong> tegelijk<br />

wordt e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werkingsakkoord<br />

afgeslot<strong>en</strong> met het Nationalistisch Jongstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>verbond<br />

(NJSV), e<strong>en</strong> organisatie<br />

<strong>voor</strong> scholier<strong>en</strong>. Die sam<strong>en</strong>werking<br />

zou later overgaan in e<strong>en</strong> kwasi-versmelting.<br />

Joemalist Hugo Ghysels typeert de<br />

band tuss<strong>en</strong> NSV <strong>en</strong> NJSV als volgt:<br />

"Officieel zijn NSV <strong>en</strong> NJSV nog steeds<br />

afzonderlijke organisaties, in de praktijk<br />

gaat het om één organisatie die naargelang<br />

de omstandighed<strong>en</strong> onder e<strong>en</strong> van<br />

beide nam<strong>en</strong> (of beid<strong>en</strong>) opereert." In<br />

het bestuur van dat Westvlaamse NJSV<br />

hadd<strong>en</strong> de jonge Filip Dewinter <strong>en</strong><br />

Frank Vanhecke zitting. Filip Dewinter<br />

bevestigde zelf de stelling van Ghysels in<br />

e<strong>en</strong> interview met Knack (4 mei 1988):<br />

"NSV, NJSV <strong>en</strong> Vlaams Blok, dat is één<br />

familie." Frank Vanhecke is vorige week<br />

in Brugge verkoz<strong>en</strong> als VB-volksverteg<strong>en</strong>woordiger.<br />

Onmiddellijk na april '81 wordt<br />

NSV-NJSV zeer aktief in het hele land.<br />

Na de NSV-bezetting van het Stuc op<br />

7 maart '84 kwam het tot e<strong>en</strong> ware<br />

vechtpartij.De man-met-de-stok (andere<br />

foto) is NSV-preses Jürg<strong>en</strong><br />

Ceder. De vecht<strong>en</strong>de volksverteg<strong>en</strong>woordiger<br />

hierbov<strong>en</strong> herk<strong>en</strong>t u ongetwijfeld,<br />

zelfs met kamoeflage.<br />

(Foto's Archief).<br />

lidkaart hebb<strong>en</strong> van de VU of 'zelfs' van Vanhecke <strong>en</strong> Dewinter richt<strong>en</strong> NJSVde<br />

CVp. Uiteindelijk ton<strong>en</strong> de standpun- kern<strong>en</strong> op in D<strong>en</strong>dermonde, het Waast<strong>en</strong><br />

van het NSV echter opvall<strong>en</strong>de land; Antwerp<strong>en</strong> <strong>en</strong> Geraardsberg<strong>en</strong>.<br />

overe<strong>en</strong>komst<strong>en</strong> met die van het Vlaams Indertijd was Karim Van Overmeire<br />

Blok. verantwoordelijke van de NJSV-kern<br />

Truy<strong>en</strong>s had zich na <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> Geraardsberg<strong>en</strong> <strong>en</strong> tegelijk lid van NSV-_<br />

steeds meer uit de aktieve NSV-werking G<strong>en</strong>t. Van Overmeire is vorige week<br />

teruggetrokk<strong>en</strong>. Die werd in Antwerp<strong>en</strong> verkoz<strong>en</strong> als VB-volksverteg<strong>en</strong>woordi<strong>voor</strong>al<br />

gedrag<strong>en</strong> door Hans Carpels, ger in Oud<strong>en</strong>aarde. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> ondervandaag<br />

hoofdredakteur van het VB- nam NSV-NJSV talrijke 'harde akties'.<br />

partijblad, <strong>en</strong> zijn echtg<strong>en</strong>ote Marijke Indi<strong>en</strong> bij illegale dad<strong>en</strong> NSV-led<strong>en</strong><br />

Dill<strong>en</strong>, dochter van Karel <strong>en</strong> sinds vorige gearresteerd werd<strong>en</strong> of word<strong>en</strong>, word<strong>en</strong><br />

week YB-volksverteg<strong>en</strong>woordiger in die steeds beschouwd als 'individuele<br />

Antwerp<strong>en</strong>. Carpels <strong>en</strong> Dill<strong>en</strong> gaan onderneming<strong>en</strong>': NSV als zodanig werd<br />

verder op de weg<strong>en</strong> die Truy<strong>en</strong>s heeft nog nooit veroordeeld .Ó»<br />

uitgestippeld. Het militante karakter van" Soms hal<strong>en</strong> NSV'ers de krantekop-<br />

NSV uitte zich bij<strong>voor</strong>beeld in e<strong>en</strong> p<strong>en</strong>. Op 1 mei 1981 vernielt e<strong>en</strong><br />

gezam<strong>en</strong>lijke NSV-VMO-aktie: op 11 VMO-kommando, aangevuld met e<strong>en</strong><br />

september 1980 werd in Wemmel e<strong>en</strong> aantal NSV /NJSV-led<strong>en</strong>, alle vakbonds-<br />

Franstalige mis manu militari verhin- vlagg<strong>en</strong> in Sint-Niklaas <strong>en</strong> doet e<strong>en</strong> raid<br />

derd. Voor de Zev<strong>en</strong>de Anti-Marxis- op e<strong>en</strong> Marokkaans kafee in de Veldtische<br />

Dag schreef Carpels in Signaal straat: de aanwezige migrant<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

vat! november '81 de 'Richtlijn<strong>en</strong>': afgeranseld, de ruit<strong>en</strong> aan diggel<strong>en</strong><br />

"Punt 4: Het is verbod<strong>en</strong> helm<strong>en</strong> bij ZIch geslag<strong>en</strong> <strong>en</strong> het meubilair vernield.<br />

te hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> wap<strong>en</strong>s (zoals stokk<strong>en</strong>, T<strong>en</strong>slotte wordt de hele zaak in brand<br />

mess<strong>en</strong>, katapult<strong>en</strong>, knikkers, ...) te dra- gestok<strong>en</strong>.<br />

De daders word<strong>en</strong> echter gevat <strong>en</strong><br />

krijg<strong>en</strong> fikse geldboetes. E<strong>en</strong> ervan is<br />

Pieter Huybrechts, zowel VMO- als<br />

NSV-lid. Huybrechts had <strong>voor</strong>al als<br />

NSV-kultuurverantwoordelijke school<br />

gemaakt met 'zijn' NSV-lied. Hierin<br />

toondichtte hij ondermeer volg<strong>en</strong>de verz<strong>en</strong>:<br />

"Ne amadees, ne marokkaan, ne<br />

raller <strong>en</strong> ne nikkeriaan, ne communist,<br />

ne vreemde tist, die zwier<strong>en</strong> we allemaal<br />

in hun kist. (...) Ne vuile jood, ne maoïst,<br />

ne Franskiljon <strong>en</strong> socialist, d<strong>en</strong> BRT <strong>en</strong> 't<br />

syndikaat, die b<strong>en</strong><strong>en</strong> we uit tot op dé<br />

graat." Pieter Huybrechts was in 1987<br />

tweede op de VB-kamerlijst in Turnhout,<br />

vorige week eerste opvolger op<br />

dezelfde YB-lijst.<br />

Op 10 oktober 1982 valt e<strong>en</strong> NJSVkommando<br />

binn<strong>en</strong> in het Brugse jeugdhuis<br />

'de Kaktus'. Er volgt e<strong>en</strong> vechtpartij,<br />

er vall<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de gewond<strong>en</strong>. Op<br />

20 oktober 1982 word<strong>en</strong> de ruit<strong>en</strong> van<br />

de Kaktus nog e<strong>en</strong>s "door onbek<strong>en</strong>d<strong>en</strong>"<br />

ingegooid. Op I december 1984 wordt<br />

het linkse kafee 'Villa Djava' in Brugge<br />

aangevall<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> NJSV-VMO-kommando,<br />

gewap<strong>en</strong>d met ketting<strong>en</strong> <strong>en</strong> in<br />

het bezit van oorlogsmunitie. Drie .gewond<strong>en</strong><br />

moet<strong>en</strong> <strong>voor</strong> dring<strong>en</strong>de zorg<strong>en</strong><br />

naar het ziek<strong>en</strong>huis.<br />

I I L_<br />

B R '1<br />

E Z E<br />

E VEN<br />

R 5<br />

Alle lezersreakties kunn<strong>en</strong> bewrgd word<strong>en</strong> op het redaktiesekretariaat in de<br />

's Meiersstraat 5, 3000 Leuv<strong>en</strong>.<br />

De briev<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> betrekking hebb<strong>en</strong> op in <strong>Veto</strong> behandelde onderwerp<strong>en</strong> of<br />

op Leuv<strong>en</strong>se (stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>jaktualiteit, Anonieme briev<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> nooit in<br />

aanmerking: de schrijver moet steeds naam, studiejaar <strong>en</strong> adres bek<strong>en</strong>dmak<strong>en</strong>.<br />

Slechts uitwnderlijk, <strong>en</strong> na uitdrukkelijk <strong>en</strong> gemotiveerd verwek, kunn<strong>en</strong> ze<br />

weggelat<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in <strong>Veto</strong>.<br />

Briev<strong>en</strong> die langer zijn dan 35 regels van 68 aanslag<strong>en</strong> (spaties inbegrep<strong>en</strong>; dit<br />

komt overe<strong>en</strong> met ±1,5 getikte blz. met dubbele interlinie) ·word<strong>en</strong> in principe<br />

ingekort. De redaktie behoudt zich het recht <strong>voor</strong> briev<strong>en</strong> niet te plaats<strong>en</strong>.<br />

Selektie<br />

Met belangstelling heb ik in <strong>Veto</strong> 9 het<br />

artikel over de oriënteringsproef gelez<strong>en</strong>.<br />

U verwijst daarbij naar mijn <strong>voor</strong>dracht<br />

bij de installatie van de Vlaamse Onderwijsraad<br />

(Vlor). In dat verband zou ik u<br />

will<strong>en</strong> wijz<strong>en</strong> op <strong>en</strong>kele onnauwkeurighed<strong>en</strong><br />

of te snelle konklusies in uw<br />

tekst.<br />

I. Ik heb op de installatievergadering als<br />

eindredakteur de krachtlijn<strong>en</strong> gepres<strong>en</strong>teerd<br />

van e<strong>en</strong> rapport gemaakt in<br />

opdracht van de onderwijsministeries<br />

van de drie Geme<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de<br />

Oeso. Het gaat dus niet om e<strong>en</strong> rapport<br />

van de Oeso. Tev<strong>en</strong>s heb ik de hoofdlijn<strong>en</strong><br />

gepres<strong>en</strong>teerd van de eerste reakties<br />

van de door de Oeso aangeduide ekspert<strong>en</strong>.<br />

Ook zij hebb<strong>en</strong> het probleem van de<br />

'achterstand' op alle onderwijsnivo's<br />

vastgesteld <strong>en</strong> zull<strong>en</strong> de Belgische bewindslied<strong>en</strong><br />

later vrag<strong>en</strong> hoe m<strong>en</strong> daarop<br />

wil reager<strong>en</strong>. De Oeso suggereert immers<br />

ge<strong>en</strong> oplossing<strong>en</strong>, ze maakt <strong>en</strong>kel<br />

analyses <strong>en</strong> stelt van daaruit vrag<strong>en</strong>.<br />

2. In mijn Vlor-referaat heb ik uitvoerig<br />

gehandeld over de problem<strong>en</strong> met leerachterstand<br />

in het lager <strong>en</strong> sekundair<br />

E<strong>en</strong> droevig hoogtepunt wordt bereikt<br />

in de nacht van 3 op 4 februari<br />

1984. In jeugdhuis 'Klisjee' in Sint-<br />

Niklaas wordt de Marokkaan Ouslame<br />

door NSV-NJSV-led<strong>en</strong> Luc Onbek<strong>en</strong>t<br />

<strong>en</strong> Patriek Vergauw<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> mes<br />

neergestok<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>voor</strong> dood achtergelat<strong>en</strong>.<br />

Ouslame overleeft de aanslag. Onbek<strong>en</strong>t<br />

motiveert z'n daad <strong>voor</strong> de<br />

korrektionele rechtbank in D<strong>en</strong>dermonde<br />

met e<strong>en</strong> lakoniek "omdat Marokkan<strong>en</strong><br />

in hun eig<strong>en</strong> land thuishor<strong>en</strong>.".<br />

Prompt richt het NJSV, onder <strong>voor</strong>zitterschap<br />

van Filip Dewinter, e<strong>en</strong> 'Steunfonds<br />

Luc 0.' op.<br />

r In Leuv<strong>en</strong> is in de eerste helft van de<br />

jar<strong>en</strong> tachtig de zeer militante Jürg<strong>en</strong><br />

Ceder <strong>voor</strong>zitter van NSV. Onder Ceder<br />

ondernam NSV e<strong>en</strong> spektakulaire 'bezetting<br />

van het Stuc' (zie foto's). In de<br />

vechtpartij achteraf loopt stud<strong>en</strong>t Bart<br />

Germeys e<strong>en</strong> op<strong>en</strong> be<strong>en</strong>breuk op. Volg<strong>en</strong>s<br />

vele getuig<strong>en</strong> werd hij door Jürg<strong>en</strong><br />

Ceder met e<strong>en</strong> karatesprong geveld.<br />

Voor de korrektionele rechtbank van<br />

Leuv<strong>en</strong> wordt Ceder echter vrijgesprok<strong>en</strong><br />

"bij gebrek aan bewijz<strong>en</strong>". Ceder<br />

was vorige week YB-lijsttrekker <strong>voor</strong> de<br />

Kamer in Aalst.<br />

Ook de Leuv<strong>en</strong>se stud<strong>en</strong>t Joris Van<br />

Hauthem maakte opgang binn<strong>en</strong> NSV.<br />

Van Hauthem was in 1986 hoofdredakteur<br />

van het algem<strong>en</strong>e NSV-tijdschrift<br />

'Branding', de opvolger van 'Signaal'.<br />

Onder zijn leiding bespeelde 'Branding'<br />

de klassieke tem a's, zoals het 'Dietse<br />

Geloof, e<strong>en</strong> verdediging van de Zuidafrikaanse<br />

apartheidspolitiek <strong>en</strong> e<strong>en</strong> anti-<br />

Sandinistische bijdrage. Van Hauthem<br />

voerde de VB-kamerlijst <strong>voor</strong> Brussel<br />

aan. Hij werd verkoz<strong>en</strong> met 3.894<br />

stemm<strong>en</strong>. In Brabant kwam<strong>en</strong> nog twee<br />

andere oud-NSV-ers op <strong>voor</strong> het Vlaams<br />

Blok. In Leuv<strong>en</strong> was ing<strong>en</strong>ieur Willy<br />

Smout, tev<strong>en</strong>s 'ekonomisch specialist'<br />

van die partij, lijsttrekker <strong>voor</strong> de<br />

Kamer. Op de derde plaats van de<br />

VB-kamerlijst in Brussel prijkte Bart<br />

Laeremans (1.002 <strong>voor</strong>keurstemm<strong>en</strong>).<br />

Tuss<strong>en</strong> '87 <strong>en</strong> '89 was Laeremans<br />

NSV-preses te Leuv<strong>en</strong>.<br />

Van de twaalf verkoz<strong>en</strong> kamerled<strong>en</strong><br />

<strong>voor</strong> het Vlaams Blok kom<strong>en</strong> er vijf<br />

rechtstreeks uit het NSV: Filip Dewinter,<br />

Frank Vanhecke, Joris Van Hauthem,<br />

Karim Van Overmeire <strong>en</strong> Marijke Dill<strong>en</strong>.<br />

Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> werd Gerolf Annemans<br />

op tal van NSV-meetings uitg<strong>en</strong>odigd als<br />

spreker, <strong>en</strong> war<strong>en</strong> t<strong>en</strong>minste twee VBlijsttrekkers<br />

(Ceder in Aalst, Smout in<br />

Leuv<strong>en</strong>) lid van NSV. E<strong>en</strong> efficiënte<br />

kweekschool, zo te zi<strong>en</strong>.<br />

Walter Pauli<br />

onderwijs. AI mijn nuancering<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong><br />

betrekking op die nivo's. T<strong>en</strong><br />

aanzi<strong>en</strong> van het hoger onderwijs heb ik<br />

slechts het probleem van de selektiefunktie<br />

van <strong>voor</strong>al het eerste jaar aangestipt.<br />

Wel is het juist dat ik in het algeme<strong>en</strong><br />

heb gesteld dat we in de toekomst het<br />

debat over studiekeuzeprocess<strong>en</strong> op alle<br />

onderwijsnivo's niet kunn<strong>en</strong> ontwijk<strong>en</strong>.<br />

Overig<strong>en</strong>s heb ik bij andere geleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong><br />

meermaals gesteld dat e<strong>en</strong> gedernokratiseerde<br />

toegang tot het hoger onderwijs<br />

e<strong>en</strong> belangrijke <strong>en</strong> te verdedig<strong>en</strong><br />

waarde is.<br />

3. U stelt dat ik impliciet pleit <strong>voor</strong> e<strong>en</strong><br />

str<strong>en</strong>gere selektie wanneer ik zeg dat<br />

onderzoek aantoont dat e<strong>en</strong> grotere<br />

keuzevrijheid leidt tot hogere mislukkingscijfers.<br />

Hier maakt u naar mijn<br />

aanvoel<strong>en</strong> e<strong>en</strong> dubbele d<strong>en</strong>kfout. T<strong>en</strong><br />

eerste pleit ik niet impliciet <strong>voor</strong> e<strong>en</strong><br />

str<strong>en</strong>gere selektie. Ik heb tijd<strong>en</strong>s mijn<br />

<strong>voor</strong>dracht wel ekspliciet gepleit <strong>voor</strong><br />

e<strong>en</strong> betere oriëntering <strong>en</strong> studiekeuze (<strong>en</strong><br />

-begeleiding). T<strong>en</strong> tweede had mijn<br />

<strong>voor</strong>beeld over de grotere keuzevrijheid<br />

betrekking op de studiekeuze in de<br />

aanvangsjar<strong>en</strong> van het sekundair onderwijs.<br />

Naar mijn m<strong>en</strong>ing kan u dat niet<br />

zonder meer _ekstrapoler<strong>en</strong> naar het<br />

hoger onderwijs omdat het onderzo.ek<br />

waarnaar ik verwees betrekking heeft op<br />

de rol van de ouders in de studiekeuze. In<br />

ge<strong>en</strong> geval mag u ertoe besluit<strong>en</strong> dat ik<br />

pleit <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> 'str<strong>en</strong>gere selektie'.<br />

Johan Vanderhoev<strong>en</strong><br />

<strong>Veto</strong><br />

'5 Meiersstraat 5<br />

3000 Leuv<strong>en</strong><br />

(016/22.44.38)<br />

jaargang 18<br />

nr. 10<br />

2 december<br />

1991' .<br />

Ver. uitg. Pieter De Gryse,<br />

's Meiersstraat 5, Leuv<strong>en</strong><br />

Hoofdredaktie : Dirk Boeekx<br />

Redaktiesekretaris : Pieter De Gryse<br />

Redaktie:<br />

Hielke Groot<strong>en</strong>dorst, Walter Pauli,<br />

Ria Vandermaes<strong>en</strong>, Stef Wauters<br />

Doka:<br />

Karel De Weerdt, Wim Glorieux,<br />

Hielke Groot<strong>en</strong>dorst, Rob Stev<strong>en</strong>s<br />

Tek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>:<br />

Nix_<strong>en</strong> Arnulph .<br />

tay-out <strong>en</strong> vormgeving:<br />

Dirk Boeckx.Els Cornelis, Pieter<br />

De Gryse, Pieter Ghijsels, Walter<br />

Pauli, Pat riek Staudt, IIse Ste<strong>en</strong>, Jan<br />

Van der Lind<strong>en</strong>, Ria Vandermaes<strong>en</strong>,<br />

Maud Vermeire, Stef Wauters<br />

Medewerkers:<br />

Bart Capéau, Filip De Keukeleere<br />

Kris Iacobs, Walter Pauli,<br />

Wim Peeters, Véronique Rub<strong>en</strong>s,<br />

Patriek Staudt, IIse Ste<strong>en</strong>,<br />

Pieter Vanaekerekhove, Ann<br />

Vandermaes<strong>en</strong><br />

Eindredaktie:<br />

Pieter De Gryse <strong>en</strong> Patriek Staudt<br />

Zetwerk <strong>en</strong> publiciteit<br />

Alfaset Leuv<strong>en</strong> (016/22.04.66)<br />

Drukkerij Rotatyp Brussel<br />

Oplage 9000 eksemplar<strong>en</strong><br />

ISSN-nummer 0773-5162<br />

Abonnem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>: 250 fr.; niet-stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>:<br />

300 fr.; steun vanaf 600 fr.<br />

Ag<strong>en</strong>da <strong>en</strong> Ad Valvas<br />

t<strong>en</strong> laatste vrijdag <strong>voor</strong> verschijn<strong>en</strong><br />

om 18.00 uur op het redaktieadres<br />

bezorg<strong>en</strong><br />

Redaktievergadering<br />

iedere vrijdagnamiddag om 15.00 u


De partij<strong>en</strong> over onderwijs<br />

Hetkloofje tuss<strong>en</strong> Rood<br />

<strong>en</strong> Gro<strong>en</strong><br />

A<br />

galev <strong>en</strong> SP verteg<strong>en</strong>woordig<strong>en</strong> allebei het 'linkse' ideeëngoed in<br />

het parlem<strong>en</strong>t. Dat neemt niet weg dat beide partij<strong>en</strong> elkaar<br />

geregeld in het haar zitt<strong>en</strong>. De SP verwijt de gro<strong>en</strong><strong>en</strong> steeds dat<br />

ze alternaïef zoud<strong>en</strong> zijn. Agalev profileert zich teg<strong>en</strong>over de socialist<strong>en</strong><br />

<strong>voor</strong>al met e<strong>en</strong> politiek van 'propere hand<strong>en</strong>': wij lat<strong>en</strong> ons t<strong>en</strong>minste<br />

niet kompromitter<strong>en</strong>, er bestaat ge<strong>en</strong> gro<strong>en</strong>e zuil met ziek<strong>en</strong>fonds<strong>en</strong>.<br />

Toch overlapp<strong>en</strong> hun onderwijsprogramma's elkaar. We besprek<strong>en</strong> hier<br />

niet de onderwijs<strong>voor</strong>stell<strong>en</strong> rond migrant<strong>en</strong>: hoewel met name de SP op<br />

dit vlak uiterst gedetailleerd is, leidt zo'n bespreking tot andere<br />

diskussies.<br />

De SP trekt in haar verkiezingsprogramma'<br />

niet minder dan vijf<strong>en</strong>twintig<br />

pagina's uit - e<strong>en</strong> volledig hoofdstuk -<br />

<strong>voor</strong> 'Onderwijs, wet<strong>en</strong>schapsbeleid, kultuur<br />

<strong>en</strong> sport: spirit <strong>en</strong> kreativiteit'. In<br />

vergelijking met andere partij<strong>en</strong>, ook<br />

met Agalev, is dat bijzonder veel. De<br />

gro<strong>en</strong>e partij wordt dikwijls aangewrev<strong>en</strong><br />

dat ze e<strong>en</strong> one~sue-partij zou zijn,<br />

<strong>en</strong>kel gericht op het milieu. Bij de laatste<br />

verkiezing<strong>en</strong> bewees Agalev dat dit niet<br />

klopt: zij wijdt Vijf afzonderlijke brochures<br />

aan ev<strong>en</strong>veel aks<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit haar<br />

programma.<br />

Toch merk<strong>en</strong> we in de algem<strong>en</strong>e<br />

brochure slechts één <strong>en</strong>kel paragraafje<br />

dat - <strong>en</strong> dan nog slechts gedeeltelijk -<br />

aan onderwijs is gewijd, in het hoofdstukje<br />

'Betaalbare kollektieve <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong><br />

van kwaliteit': "Sommige <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>,<br />

zoals het onderwijs, moet<strong>en</strong><br />

volg<strong>en</strong>s Agalev gratis zijn." Ook in twee<br />

deelbrochures wordt e<strong>en</strong> minimaal stukje<br />

aan onderwijs gewijd. Dat is toch<br />

minder dan het absolute minimum. Om<br />

het Agalev-partijstandpunt rond onderwijs<br />

te k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, moest de kiezer op zoek<br />

gaan naar oudere tekst<strong>en</strong>, We stak<strong>en</strong> ons<br />

licht op bij Remi Verbeek, verbond<strong>en</strong><br />

aan de parlem<strong>en</strong>taire fraktie van Agalev.<br />

Vervuiling<br />

Ondanks de ruimte die de SP aan"<br />

onderwijs besteedt, blijft alles inhoudelijk<br />

erg op de vlakte. Vanzelfsprek<strong>en</strong>d<br />

gaat veel aandacht naar de Autonome<br />

Raad <strong>voor</strong> het Geme<strong>en</strong>schapsonderwijs:<br />

meer nog dan de liberal<strong>en</strong> zijn de<br />

socialist<strong>en</strong> de 'natuurlijke verdedigers'<br />

van het officiële onderwijs. Toch verdedigt<br />

de SP als trouwe regeringspartij in<br />

de eerste plaats de <strong>voor</strong>bije legislatuur.<br />

Dat onderwijsbeleid werd echter door<br />

Daniël Co<strong>en</strong>s bepaald, jar<strong>en</strong>lang de<br />

gebet<strong>en</strong> hond van al wat zich socialist<br />

noemde.<br />

, Vandaag is van die skepsis teg<strong>en</strong><br />

Co<strong>en</strong>s nog weinig te merk<strong>en</strong>: "Tijd<strong>en</strong>s de<br />

<strong>voor</strong>bije regeerperiode is in het onderwijs<br />

in Vlaander<strong>en</strong> veel veranderd: na de<br />

kommunautarisering werd de ruwbouw<br />

van het Vlaamse onderwijshuis <strong>voor</strong> het<br />

grootste deel afgewerkt. De SP heeft<br />

daartoe zeker haar ste<strong>en</strong>tje bijgedrag<strong>en</strong>"<br />

(p.IV-I). Dat is misschi<strong>en</strong> zo - <strong>voor</strong>al<br />

door de SP moest Co<strong>en</strong>s zijn hevig<br />

bekritiseerde oriënteringsproef <strong>voor</strong> de<br />

universiteit<strong>en</strong> afvoer<strong>en</strong> -, toch blijft het<br />

de verdi<strong>en</strong>ste van e<strong>en</strong> krist<strong>en</strong>-demokratisch<br />

kabinet om de drie ope<strong>en</strong>volg<strong>en</strong>de<br />

mammoetdekret<strong>en</strong> (lager, middelbaar<br />

<strong>en</strong> hoger onderwijs) geschrev<strong>en</strong> te hebb<strong>en</strong>.<br />

In dezelfde logika van 'wij hebb<strong>en</strong><br />

ook meegewerkt' gaat het programma<br />

verder: "<strong>voor</strong> de universiteit<strong>en</strong> wèrd pas<br />

e<strong>en</strong> nieuw juridisch kader geschap<strong>en</strong>.<br />

Nieuwe ingrijp<strong>en</strong>de dekretale wijziging<strong>en</strong><br />

moet<strong>en</strong> hier nu <strong>en</strong>ige tijd vermed<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong>. Wat gebeurd is, moet nu eerst<br />

uitgebouwd word<strong>en</strong>" (p.IV-3). Deze<br />

houding belooft weinig goeds. Het is e<strong>en</strong><br />

publiek geheim dat Co<strong>en</strong>s na e<strong>en</strong><br />

dec<strong>en</strong>nium onderwijs zal vervang<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> socialist. Het valt<br />

trouw<strong>en</strong>s op hoe bedrijvig Co<strong>en</strong>s was<br />

tijd<strong>en</strong>s iijn laatste ambtstermijn. Hij liet<br />

<strong>en</strong>kel e<strong>en</strong> paar kruimels aan zijn opvolger,<br />

<strong>en</strong> blijkbaar schikk<strong>en</strong> de socialist<strong>en</strong><br />

schikk<strong>en</strong> zich hierin.<br />

Agalev van haar kant verzet zich<br />

hevig teg<strong>en</strong> het dekreet, zoals het e<strong>en</strong><br />

oppositiepartij betaamt. Zij betwist<strong>en</strong><br />

bij<strong>voor</strong>beeld het politieke akkoord rond<br />

de universitaire ekspansie (ekstra opleiding<strong>en</strong><br />

in Kortrijk, Antwerp<strong>en</strong> <strong>en</strong> Die-<br />

S ij<br />

Als 'proff<strong>en</strong><br />

sprek<strong>en</strong><br />

In de aula voer<strong>en</strong> ze het hoge<br />

woord. En op het exam<strong>en</strong> bed<strong>en</strong>k<strong>en</strong><br />

zij de vrag<strong>en</strong>, Maar<br />

dan trekk<strong>en</strong> ze zich terug in<br />

hun ivor<strong>en</strong> tor<strong>en</strong>. Hoe ziet<br />

zo'n tor<strong>en</strong> er van binn<strong>en</strong> uit?<br />

En wat als wij nu e<strong>en</strong>s<br />

- de vrag<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> stel-<br />

l<strong>en</strong>? Zonder angst (ons<br />

kunn<strong>en</strong> ze niet meer<br />

buiz<strong>en</strong>!) <strong>en</strong> zonder<br />

toga-schroom ging<strong>en</strong><br />

-PANORAMA<br />

Wlgn.11<br />

LEES EN BELEEF<br />

WAT WIJ BELEVEN,<br />

we aan tafel zitt<strong>en</strong> met de<br />

slimste geest<strong>en</strong> van Vlaander<strong>en</strong>.<br />

En ja, ze wild<strong>en</strong> prat<strong>en</strong>.<br />

Over abortus <strong>en</strong> euthanasie,<br />

over g<strong>en</strong>etische manipulatie<br />

<strong>en</strong> misbruik<strong>en</strong> in de psychiatrie,<br />

kortom: over alles<br />

waarover ze tot nog toe<br />

zo angstvallig hadd<strong>en</strong><br />

gezweg<strong>en</strong>. Elke week,<br />

in onze reeks "ONDER<br />

PROFESSOREN" .<br />

p<strong>en</strong>beek), dat zij bestempel<strong>en</strong> als "perversie"<br />

<strong>en</strong> "vervuiling van het onderwijs".<br />

Voor de gro<strong>en</strong><strong>en</strong> is het onaanvaardbaar<br />

dat de prekaire financiële<br />

situatie van bepaalde universiteit<strong>en</strong> wordt<br />

opgelost door in te gaan op lokale eis<strong>en</strong>:<br />

eerstejaars word<strong>en</strong> gebruikt om ekstra<br />

geld<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> te rijv<strong>en</strong>.<br />

Fundam<strong>en</strong>teel<br />

Inzake het wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek<br />

overstijgt het verschil tuss<strong>en</strong> Agalev<br />

<strong>en</strong> SP de klassieke teg<strong>en</strong>stelling tuss<strong>en</strong><br />

meerderheid <strong>en</strong> oppositie. Beid<strong>en</strong> vertrekk<strong>en</strong><br />

van dezelfde vaststelling: het<br />

globale bedrag <strong>voor</strong> wet<strong>en</strong>schappelijk<br />

onderzoek ligt veel te laag. Volg<strong>en</strong>s de SP<br />

moet dat opgetrokk<strong>en</strong> word<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong><br />

bedrag gelijk aan het Europese gemiddelde.<br />

De SP werpt ook e<strong>en</strong> ste<strong>en</strong> naar de<br />

privee-sektor, die verwet<strong>en</strong> wordt zijn<br />

onderzoeksinspanning<strong>en</strong> teveel te richt<strong>en</strong><br />

op produktontwikkeling, <strong>en</strong> niet op<br />

fundam<strong>en</strong>teel onderzoek. Dlh laatste<br />

vind<strong>en</strong> wij eerder e<strong>en</strong> irrelevante opmerking.<br />

Zelfs vanuit demokratisch oogpunt<br />

is het goed dat bedrijv<strong>en</strong> zich <strong>en</strong>kel<br />

bekommer<strong>en</strong> om produktontwikkeling,<br />

<strong>en</strong> het fundam<strong>en</strong>teel wet<strong>en</strong>schappelijk<br />

onderzoek aan de de universiteit<strong>en</strong> lat<strong>en</strong>.<br />

Dat onderzoek wordt dan betaald met<br />

staatstoelag<strong>en</strong>.<br />

Zoiets wordt veeleer door Agalev<br />

bepleit. Naast het optrekk<strong>en</strong> van de<br />

wet<strong>en</strong>schappelijke toelag<strong>en</strong> aan universiteit<strong>en</strong><br />

tot het Nederlandse nivo, eis<strong>en</strong> zij:<br />

"De bedrijv<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> de volledige kost<br />

van het wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek drag<strong>en</strong>.<br />

Ge<strong>en</strong> indirekte subsidiëring van de<br />

industrie." Hiermee viseert Agalev kontraktonderzoek<br />

wals tuss<strong>en</strong> Janss<strong>en</strong><br />

Pharmaceutica <strong>en</strong> de KV Leuv<strong>en</strong>. Janss<strong>en</strong><br />

betaalt weliswaar e<strong>en</strong> aardig bedrag<br />

aan de Leuv<strong>en</strong>se labo's, maar haalt uit de<br />

overe<strong>en</strong>komst uiteindelijk veel'profijt. De<br />

labo's word<strong>en</strong> immers <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> groot<br />

gedeelte door de Staat betaald - ondermeer<br />

de loon kost van de onderzoekers, de<br />

gebouw<strong>en</strong>kost, e<strong>en</strong> gedeelte van de infrastruktuur,<br />

<strong>en</strong> dat krijgt Janss<strong>en</strong> er allemaal<br />

'gratis' bij.<br />

Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> de resultat<strong>en</strong> van<br />

dat onderzoek gedur<strong>en</strong>de e<strong>en</strong> bepaalde<br />

tijd eksklusief <strong>voor</strong> Janss<strong>en</strong> gereserveerd,<br />

of krijgt het bedrijf e<strong>en</strong> pat<strong>en</strong>t op het aan<br />

de KV Leuv<strong>en</strong> ontwikkelde produkt.<br />

Daarom pleit Agalev ook <strong>voor</strong> de<br />

"ontsluiting van de universiteit als wet<strong>en</strong>schappelijke<br />

burcht". 'Als het aan Agalev<br />

ligt, moet<strong>en</strong> alle wet<strong>en</strong>schappelijke rapport<strong>en</strong><br />

op<strong>en</strong>baar gemaakt word<strong>en</strong>. Hiermee<br />

hop<strong>en</strong> de gro<strong>en</strong><strong>en</strong> op de publikatie<br />

van politiek gevoelige milieurapport<strong>en</strong><br />

die tot nu toe slechts 'intern' bek<strong>en</strong>d<br />

war<strong>en</strong>.<br />

De SP ziet. het beleid inzake wet<strong>en</strong>schappelijk<br />

onderzoek veel realistischer.<br />

Hoewel zij ev<strong>en</strong>als de gro<strong>en</strong><strong>en</strong> in de eerste<br />

plaats pleit <strong>voor</strong> maatschappelijk relevant<br />

onderzoek - de SP noemt konkreet<br />

"problem<strong>en</strong> van de derde wereld, (...)<br />

gezondsheidsrisiko's, <strong>en</strong>ergie- <strong>en</strong> grondstotf<strong>en</strong>besparing<strong>en</strong>,<br />

alternatiev<strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />

milieu vernietig<strong>en</strong>de produkt<strong>en</strong> <strong>en</strong> process<strong>en</strong>,<br />

.." - vind<strong>en</strong> de socialist<strong>en</strong> het e<strong>en</strong><br />

prioriteit dat "het onderzoek moet leid<strong>en</strong><br />

tot e<strong>en</strong> versterking van het ekonomisch<br />

weefsel." Dergelijke uitspraak zou natuurlijk<br />

ev<strong>en</strong>goed uit de mond van Bob<br />

Stouthuys<strong>en</strong> van Janss<strong>en</strong> Pharmaceutica<br />

kunn<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>.<br />

Op gebied van studietoelag<strong>en</strong> zijn<br />

Agalev <strong>en</strong> SP het dan weer roer<strong>en</strong>d e<strong>en</strong>s:<br />

"Beurz<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> aan dieg<strong>en</strong><strong>en</strong> die ze het '<br />

meest nodig hebb<strong>en</strong>," zegt de SP. "De<br />

studietoelag<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> toekom<strong>en</strong> aan wie<br />

er het meest nood aan heeft," zegt Agalev.<br />

Waarbij ze beid<strong>en</strong> uitgaan van e<strong>en</strong><br />

veredelde OCMW-visie. "Alle<strong>en</strong> studiebeurz<strong>en</strong><br />

aan m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die ze écht nodig<br />

hebb<strong>en</strong>", dat zegg<strong>en</strong> ook de Verhofstadts<br />

van deze wereld. Misschi<strong>en</strong> dat zowel<br />

Rood aJ.


4 <strong>Veto</strong>. jaargang 18 nr. 10 dd. 2 december 1991<br />

Lesbische relaties<br />

Smelt<strong>en</strong> als het heet is<br />

R<br />

oep<strong>en</strong> de woord<strong>en</strong> 'lesbische relatie' bij heteroseksuel<strong>en</strong> vaak e<strong>en</strong><br />

seksuele konnotatie op, ook bij lesbische vrouw<strong>en</strong> zelf komt hun<br />

bijbetek<strong>en</strong>is dikwijls <strong>voor</strong> de eig<strong>en</strong>lijke betek<strong>en</strong>is. 'Lesbisch zijn'<br />

roept bij h<strong>en</strong> veeleer negatieve konnotaties op: schrik, afwijzing, vrees<br />

<strong>voor</strong> relaties van korte duur. Veel heeft te mak<strong>en</strong> met de manier waarop<br />

de sam<strong>en</strong>leving reageert op lesbi<strong>en</strong>nes. De mate waarin deze vrouw<strong>en</strong><br />

maatschappelijke reakties verinnerlijk<strong>en</strong>, heeft e<strong>en</strong> grote invloed op hun<br />

relatie. Majo Van Rijckeghem, zelf lesbisch, is terapeute op het C<strong>en</strong>trum<br />

<strong>voor</strong> Lev<strong>en</strong>s- <strong>en</strong> Gezinsvrag<strong>en</strong>. Vorige donderdag leidde ze rond de<br />

kompleksiteit van lesbische relaties e<strong>en</strong> gesprek, gebaseerd op haar boek<br />

dat begin volg<strong>en</strong>d jaar verschijnt.<br />

De manier waarop lesbi<strong>en</strong>nes interager<strong>en</strong><br />

met de maatschappij kan beschrev<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> vanuit de begripp<strong>en</strong> maatschappèlijke<br />

<strong>en</strong> verinnerlijkte onderdrukking<br />

<strong>en</strong> coming out. Lesbisch zijn is in deze<br />

sam<strong>en</strong>leving ge<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de hand ligg<strong>en</strong>de<br />

keuze. In veel milieus bestaan er e<strong>en</strong><br />

resem <strong>voor</strong>oordel<strong>en</strong>: het is teg<strong>en</strong>natuurlijk,<br />

ze lev<strong>en</strong> zondig, ze do<strong>en</strong> vieze<br />

ding<strong>en</strong>. Onze kultuur is immers gebaseerd<br />

op de hetero-normaliteit: er wordt<br />

aang<strong>en</strong>om<strong>en</strong> dat de ander heteroseksueel<br />

is. Als iemand lesbisch is, moet ze<br />

er <strong>voor</strong> uitkom<strong>en</strong>, moet ze opkom<strong>en</strong><br />

teg<strong>en</strong> de maatschappelijke onderdrukking.<br />

Iedere<strong>en</strong> groeit op met de heteronormaliteit.<br />

Lesbische vrouw<strong>en</strong> mak<strong>en</strong><br />

dit paradigma tot e<strong>en</strong> stuk van h<strong>en</strong>zelf,<br />

slikk<strong>en</strong> het als het ware in. Het is de<br />

'verinnerlijkte onderdrukking'. Meestal<br />

worstelt e<strong>en</strong> lesbi<strong>en</strong>ne haar lev<strong>en</strong> lang<br />

om er van los te kom<strong>en</strong>. Die verinnerlijkte<br />

onderdrukking uit zichop de eerste<br />

plaats in e<strong>en</strong> hele serie <strong>voor</strong>oordel<strong>en</strong><br />

teg<strong>en</strong>over lesbi<strong>en</strong>nes <strong>en</strong> lesbische relaties.<br />

Er wordt bij<strong>voor</strong>beeld gezegd dat<br />

lesbische vrouw<strong>en</strong> lelijke vrouw<strong>en</strong> zijn.<br />

E<strong>en</strong> groot aantal lesbi<strong>en</strong>nes heeft dan<br />

ook moeite om zichzelf als mooi te zi<strong>en</strong>.<br />

Lesbische vrouw<strong>en</strong> word<strong>en</strong> <strong>voor</strong>tdur<strong>en</strong>d<br />

achtervolgd door konflikt<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong><br />

wat ze voel<strong>en</strong> <strong>en</strong> wat door iedere<strong>en</strong><br />

wordt aang<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> ander maatschappelijk<br />

<strong>voor</strong>oordeel dat vaak verinnerlijkt<br />

wordt: 'iemand is paS lesbisch<br />

. wanneer ze e<strong>en</strong> relatie heeft'. Wanneer<br />

e<strong>en</strong> hetero e<strong>en</strong> lesbisch slippertje maakt,<br />

dan blijft hij of zij hetero; maar wanneer<br />

e<strong>en</strong> lesbische vrouw e<strong>en</strong> einde maakt<br />

aan haar relatie.komt de familie aandrav<strong>en</strong><br />

met de ware Jakob. Haar volg<strong>en</strong>de<br />

keuze zal immers wel e<strong>en</strong> heteroseksueel<br />

zijn.<br />

Naast de gevolg<strong>en</strong> van de -h-eteronormaliteit,<br />

word<strong>en</strong> lesbi<strong>en</strong>nes bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong><br />

gekonfronteerd met de gevolg<strong>en</strong><br />

van de algem<strong>en</strong>e (onderdrukte) positie<br />

van de vrouw in de maatschappij. Vele<br />

vrouw<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> bij<strong>voor</strong>beeld geleerd<br />

om het initiatief aan ander<strong>en</strong> over te<br />

lat<strong>en</strong>. Op seksueel vlak kan dat problem<strong>en</strong><br />

gev<strong>en</strong>. Zo kunn<strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong> niet tot<br />

vrij<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> met elkaar omdat ze op<br />

elkaar zitt<strong>en</strong> te wacht<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> ander<br />

vrouw<strong>en</strong> patroon dat e<strong>en</strong> rol kan spel<strong>en</strong>,<br />

is geleerd te zijn de ander op de eerste<br />

plaats te stell<strong>en</strong>. Dit wordt nooit volgehoud<strong>en</strong>.<br />

Er moet e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wicht zijn<br />

tuss<strong>en</strong> gev<strong>en</strong> <strong>en</strong> krijg<strong>en</strong>. Altijd maar<br />

gev<strong>en</strong> heeft tot gevolg dat ze zichzelf niet<br />

goed k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, dat ze zelf niet wet<strong>en</strong> wat<br />

ze will<strong>en</strong> of nodig hebb<strong>en</strong>. Op zo'n<br />

mom<strong>en</strong>t komt het erop aan om zelf uit te<br />

zoek<strong>en</strong> wat ze (seksueel) graag hebb<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> dat ook tè zegg<strong>en</strong> aan de ander.<br />

Naast verinnerlijking kan ookcoming<br />

out e<strong>en</strong> relatie diepgaand beïnvloed<strong>en</strong>.<br />

Will<strong>en</strong> ze totale onderdrukking vermij-<br />

d<strong>en</strong>, dan word<strong>en</strong> lesbi<strong>en</strong>nes door het<br />

f<strong>en</strong>ome<strong>en</strong> van de hetero-normaliteit<br />

gedwong<strong>en</strong> met hun geaardheid naar<br />

buit<strong>en</strong> te tred<strong>en</strong>. Het feit dat de <strong>en</strong>e<br />

partner hierin verder kan gaan dan de<br />

andere, levert soms ernstige spanning<strong>en</strong><br />

op binn<strong>en</strong> de relatie. Indi<strong>en</strong> iemand in<br />

e<strong>en</strong> bepaalde stad waar ze werkt niet<br />

hand in hand wil lop<strong>en</strong> om mogelijke<br />

problem<strong>en</strong> te vermijd<strong>en</strong>, kost het e<strong>en</strong><br />

inspanning om het verstand erbij te<br />

hal<strong>en</strong> om de situatie aan het werkprobleem<br />

te koppel<strong>en</strong> <strong>en</strong> niet aan de relatie<br />

op zich.<br />

Niet alle<strong>en</strong> de periode van de maatschappelijke<br />

coming out wordt vaak als<br />

zeer moeilijk ervar<strong>en</strong>, maar ook de<br />

periode waarin het lesbisch-zijn wordt<br />

ontdekt. In haar boek 'Zondagsvrouw<strong>en</strong>'<br />

spreekt Sasja Lewis van 'lesbische<br />

puberteit'. Binn<strong>en</strong> deze hetero-normale<br />

maatschappij maakt iedere<strong>en</strong>, ook de<br />

lesbi<strong>en</strong>ne, e<strong>en</strong> heteroseksuele puberteit<br />

door. Op het mom<strong>en</strong>t dat vrouw<strong>en</strong><br />

ontdekk<strong>en</strong> dat ze lesbisch zijn, kom<strong>en</strong> ze<br />

daar<strong>en</strong>bov<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> lesbische puberteitsfaze.<br />

Dit kan op de meest uite<strong>en</strong>lop<strong>en</strong>de<br />

leeftijd<strong>en</strong> plaatsvind<strong>en</strong>.<br />

Wet<strong>en</strong>schappelijke onderzoek<strong>en</strong> naar<br />

de duur van e<strong>en</strong> relatie rek<strong>en</strong><strong>en</strong> de<br />

puberteit bij heteroseksuele relaties niet<br />

mee. Er wordt vertrokk<strong>en</strong> vanuit de<br />

eerste stabiele relatie <strong>en</strong> vanaf dan wordt<br />

e<strong>en</strong> gemiddelde berek<strong>en</strong>d. Bij lesbische<br />

relaties word<strong>en</strong> de puberteitsrelaties, die<br />

bijna per definitie van korte duur zijn,<br />

wel meegerek<strong>en</strong>d, met het gevolg dat de<br />

gemiddeld<strong>en</strong> naar b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong> duikel<strong>en</strong>. In<br />

vele gevall<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> lesbi<strong>en</strong>nes deze<br />

gegev<strong>en</strong>s over: "lesbische relaties zijn<br />

niet langdurig". Ze gaan zich dus sneller<br />

neerlegg<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> slabakk<strong>en</strong>de relatie,<br />

<strong>en</strong> gaan minder ondernem<strong>en</strong> om de<br />

relatie opnieuw op het goede spoor te<br />

br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />

Partner<br />

Net wals er verschill<strong>en</strong>de vorm<strong>en</strong><br />

bestaan van hetero-relaties; vindt m<strong>en</strong><br />

ook e<strong>en</strong> heel skala aan lesbische relaties.<br />

Enkele getuig<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> dit verduidelijk<strong>en</strong>:<br />

"Ik wil geeri vaste partner meer.<br />

Ik kom eerst uit e<strong>en</strong> huwelijk <strong>en</strong> dan uit<br />

e<strong>en</strong> relatie met e<strong>en</strong> vrouw. Eerst ging ik<br />

helemaal op in hem <strong>en</strong> daarna in haar. Ik<br />

verloor mijn zelfvertrouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> voelde<br />

me angstig wanneer ik niet op mijn<br />

partner kon terugvall<strong>en</strong>. Nu weet ik dat<br />

ik van mezelf b<strong>en</strong>' <strong>en</strong> van niemand<br />

anders. Ik wil dit blijv<strong>en</strong> voel<strong>en</strong>; het is<br />

wel niet altijd gemakkelijk in deze<br />

wereld van tweetall<strong>en</strong> maar <strong>voor</strong>lopig<br />

bevalt het me wel. Alle<strong>en</strong> <strong>voor</strong> mijn zin<br />

om te vrij<strong>en</strong> zou ik e<strong>en</strong> betere oplossing<br />

will<strong>en</strong> vind<strong>en</strong>, misschi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vrouw die<br />

zich ook niet wil bind<strong>en</strong>."<br />

"We hebb<strong>en</strong> nu al 12 jaar e<strong>en</strong> relatie.<br />

We leerd<strong>en</strong> elkaar k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> op het werk.<br />

Vraag me niet hoe we er van elkaar<br />

Jë ·s~iï1~n~ri.~~:~:r~;::i):ä.p.~r.:::~(~~:s.i.s.Jrä.~~·:~~g~~·r.~~:~P::Iä.~~r.pr.i.~~~r.::::<br />

8rëngJe ·d.is.~~~~~ :~(~~~I1.:~:if~ï.f:ä.~e.Üy.;:.d.~::s.p:~~i:ä.~i:s.Ün:·M~:W~r.~::~ij:':<br />

WordP~r.~ë.~ï: :$á~IIe.· s.~;:vic~~ .~agë.P·r.ils.:(~~:~r.::ï):~r.:v.~gi~~~::::::::::::: "..<br />

.........<br />

·················r··<br />

••••• , 0 '<br />

0... 6 • ~~. Q..4..6 6 ................<br />

odv<strong>en</strong><strong>en</strong>üe<br />

achtergekom<strong>en</strong> zijn dat we op elkaar<br />

viel<strong>en</strong>. Na r<strong>en</strong> jaar ging<strong>en</strong> we sam<strong>en</strong><br />

won<strong>en</strong>. We do<strong>en</strong> alles sam<strong>en</strong> <strong>en</strong> prober<strong>en</strong><br />

ons zo normaal mogelijk te gedrag<strong>en</strong>.<br />

We vind<strong>en</strong> dat we met onze<br />

seksualiteit niet moet<strong>en</strong> te koop lop<strong>en</strong>.<br />

We hebbeo niet veel kontakt met andere<br />

vrouw<strong>en</strong> zoals wij omdat we ge<strong>en</strong><br />

behoefte hebb<strong>en</strong> om ons te isoler<strong>en</strong> van ~<br />

de 'gewone' m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>."<br />

Versmelt<strong>en</strong><br />

Over die lesbische relaties wordt in<br />

kring<strong>en</strong> van psycholog<strong>en</strong> vaak gesprok<strong>en</strong><br />

in term<strong>en</strong> van 'versmelting'. Om op<br />

e<strong>en</strong> volwass<strong>en</strong> manier met ander<strong>en</strong> te<br />

kunn<strong>en</strong> omgaan moet je je tegelijk<br />

kunn<strong>en</strong> aflijn<strong>en</strong> <strong>en</strong> kontakt<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />

legg<strong>en</strong>. Bij lesbische vrouw<strong>en</strong> komt het<br />

vaak <strong>voor</strong> dat tuss<strong>en</strong> die twee ge<strong>en</strong><br />

ev<strong>en</strong>wicht gevond<strong>en</strong> wordt <strong>en</strong> dat m<strong>en</strong><br />

teveel in de ander opgaat. De Amerikaanse<br />

terapeute Beverly Bursh schreef<br />

hierover: "Versmelting kan zeker in het<br />

begin van e<strong>en</strong> relatie e<strong>en</strong> heerlijke<br />

ervaring zijn waar je steeds meer van<br />

wilt, tot de angst jezelf kwijNe rak<strong>en</strong> de<br />

kop op steekt. Dan zie je vaak dat<br />

partners met elkaar gaan vecht<strong>en</strong>, het<br />

niet meer met elkaar e<strong>en</strong>s zijn, ge<strong>en</strong> seks<br />

meer will<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> andere relatie erbij<br />

nem<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> andere relatie aangaan.<br />

Soms gaan ze uit elkaar om hetzelfde<br />

dilemma in e<strong>en</strong> nieuwe relatie weerteg<strong>en</strong><br />

te kom<strong>en</strong>. Misschi<strong>en</strong> komt de<br />

vrouw er dan achter dat het haar<br />

autonomie is die versterking behoeft <strong>en</strong><br />

dat het niet de relatie is die niet lukt." Het<br />

Konijn met kriekjes: nee bedankt!<br />

gebeurt vaak dat op mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> dat de<br />

int<strong>en</strong>siteit te groot is, m<strong>en</strong> verliefd wordt<br />

op e<strong>en</strong> ander. Het komt er echter niet op<br />

aan dat de eerste relatie niet deugde,<br />

maar wel dat.m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>wicht moet<br />

zoek<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> nabijheid <strong>en</strong> afstand,<br />

sam<strong>en</strong> ding<strong>en</strong> do<strong>en</strong> <strong>en</strong> afzonderlijk<br />

ding<strong>en</strong> do<strong>en</strong>.<br />

Voor lesbische vrouw<strong>en</strong> is het heel<br />

belangrijk dat ze op e<strong>en</strong> meer positieve<br />

manier naar hun eig<strong>en</strong> relatie <strong>en</strong> die van<br />

ander<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> kijk<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> lesbische<br />

relatie krijgt ge<strong>en</strong> ondersteuning van de<br />

hetero-normale maatschappij. Als heterorelaties<br />

dreig<strong>en</strong> uite<strong>en</strong> te vall<strong>en</strong>, is er<br />

e<strong>en</strong> helè omgeving die h<strong>en</strong> bij elkaar wil<br />

houd<strong>en</strong>. Lesbi<strong>en</strong>nes kunn<strong>en</strong> op die steun<br />

niet rek<strong>en</strong><strong>en</strong>, zelfs niet vanwege hun<br />

familie. Volg<strong>en</strong>s Majo Van Rijckeghem<br />

Engelse grungeband in Ons Huis<br />

E<strong>en</strong> tunnel vol<br />

- .<br />

met zoets'<br />

Donderdagavond hal<strong>en</strong> de jonge koncertpromotor<strong>en</strong> van 'Cri du<br />

Chat' <strong>voor</strong> de derde maal in <strong>en</strong>kele maand<strong>en</strong> e<strong>en</strong> band uit het<br />

internationale klubcirkuit naar Leuv<strong>en</strong>. Na Grant Hart & Nova<br />

Mob <strong>en</strong> Calvin Russell koos m<strong>en</strong> dit maal <strong>voor</strong> Fudge Tunnel. Dit<br />

Engelse trio - Alex Newport (gitaar <strong>en</strong> zang), David Ryley (basgitaar) <strong>en</strong><br />

Adrian 'Parkin (drums) - br<strong>en</strong>gt zijn eig<strong>en</strong> versie van eig<strong>en</strong>tijds<br />

gitaargeram in zaal 'Ons Huis', 'DIe Hangm<strong>en</strong> uit Sterrebeek zull<strong>en</strong> de<br />

aanwezig<strong>en</strong> vanaf 19.30 u <strong>voor</strong>bereid<strong>en</strong> op het muzikale geweld van de<br />

nieuwste 'grunge-meesters. Het kind moet toch e<strong>en</strong> naam hebb<strong>en</strong>.<br />

De laatste jar<strong>en</strong> moest de Leuv<strong>en</strong>se<br />

rockliefhebber <strong>voor</strong>al zijn hart ophal<strong>en</strong><br />

in daneetaria 'Belgisch Congo'. Omstreeks<br />

het einde van vorig akademïejaar<br />

dook echter ope<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> nieuwe naam op<br />

in de plaatselijke rock-sc<strong>en</strong>e: Cri du chat,<br />

Twee Leuv<strong>en</strong>se <strong>en</strong> één Brusselse stud<strong>en</strong>t<br />

(Frank Courier, Rembert De Blander,<br />

Jero<strong>en</strong> Van Rans) vormd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> feitelijke<br />

ver<strong>en</strong>iging - die op lange termijn e<strong>en</strong><br />

vzw zou moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> - die zich tot<br />

doel stelde af <strong>en</strong> toe op toernee zijnde<br />

groep<strong>en</strong> langs Leuv<strong>en</strong> te lat<strong>en</strong> afdraai<strong>en</strong>.<br />

Ondanks .de materiële <strong>en</strong> financiële<br />

obstakels (dure zal<strong>en</strong>, groep<strong>en</strong> met<br />

eksklusiviteitskontrakt<strong>en</strong>, ge<strong>en</strong> subsidiëring)<br />

slaagd<strong>en</strong> ze.er toch in van de grond<br />

te kom<strong>en</strong>. De eerste organisatie - Grant<br />

Hart in zaal Lido - leverde zelfs winst<br />

op. Die bleek achteraf wel nodig om<br />

<strong>voor</strong> het optred<strong>en</strong> van Calvin RusseH bij<br />

te pass<strong>en</strong>. Het blijft <strong>voor</strong>lopig wel roei<strong>en</strong><br />

met de riem<strong>en</strong> die m<strong>en</strong> heeft. In<br />

teg<strong>en</strong>stelling tot Nederland bij<strong>voor</strong>beeld<br />

kan het Belgische 'klubcirkuit' niet<br />

rek<strong>en</strong><strong>en</strong> op subsidies. De her<strong>en</strong> van<br />

Fudge Tunnel zull<strong>en</strong> dan ook niet op<br />

restaurant gaan deze week.<br />

Fudge Tunnel is e<strong>en</strong> vrij jonge band<br />

die echter reeds van bij het verschijn<strong>en</strong><br />

van hun eerste single 'Sex Mammoth' in<br />

1989 kon rek<strong>en</strong><strong>en</strong> op het <strong>en</strong>toesiasme<br />

van de Engelse rockjoernalist<strong>en</strong>. Zowel<br />

Sounds als New Musical Express riep<strong>en</strong><br />

dit debuut uit tot 'single van de week'.<br />

Na de release van de maksi-single 'The<br />

Sweet Sound of Excess' waagde het trio<br />

zich dit jaar aan e<strong>en</strong> eerste lp, 'Hate<br />

Songs in E Minor' .<br />

Deze lp werd uitgebracht door Ear-<br />

ache, e<strong>en</strong> label uit Fudge Tunnels<br />

thuisstad Nottingham, dat e<strong>en</strong> toonaangev<strong>en</strong>de<br />

positie bekleedt in het deathmetalg<strong>en</strong>re.<br />

Ondanks het feit dat Fudge<br />

Tunnel zich ook k<strong>en</strong>merkt door e<strong>en</strong><br />

bikkelharde sound is hun muziek te<br />

eig<strong>en</strong>zinnig om h<strong>en</strong> zomaar in het<br />

death-metalhokje te stopp<strong>en</strong>. In rec<strong>en</strong>sies<br />

vall<strong>en</strong> trouw<strong>en</strong>s veeleer de talrijke<br />

vergelijking<strong>en</strong> met bands van het Amerikaanse<br />

Sub Pop-Iabel op. Zo wordt hun<br />

debuutlp bij<strong>voor</strong>beeld vergelek<strong>en</strong> met<br />

'Bleach' van Nirvana. De groepsled<strong>en</strong><br />

zijn zelf. echter niet erg opgezet met<br />

dergelijke Sub Pop-refer<strong>en</strong>ties. Volg<strong>en</strong>s<br />

h<strong>en</strong> is hun muziek veeleer verwant aan<br />

die van Silverfish <strong>en</strong> Godflesh. En als<br />

coverkeuze e<strong>en</strong> indikatie is <strong>voor</strong> de<br />

invloed<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> groep, kunn<strong>en</strong> daar<br />

nog wel e<strong>en</strong> paar nam<strong>en</strong> aan toegevoegd<br />

word<strong>en</strong>. Zo wag<strong>en</strong> Fudge Tunnel zich<br />

op hun lp aan 'Cat Scratch Fever' van<br />

Ted Nug<strong>en</strong>t <strong>en</strong> aan Creams 'Sunshine of<br />

Your Love'.<br />

Op tekstueel gebied lijkt de groep e<strong>en</strong><br />

<strong>voor</strong>keur te hebb<strong>en</strong> <strong>voor</strong> meer morbide<br />

onderwerp<strong>en</strong>, getuige songtitels als 'Gut<br />

Rot' <strong>en</strong> het eerder g<strong>en</strong>oemde 'Sex<br />

Mammoth'. Bassist Ryley beweert echter<br />

dat de tekst<strong>en</strong> <strong>voor</strong> Fudge Tunnel niet<br />

belangrijk zijn. De zang wordt be-'<br />

schouwd als e<strong>en</strong> instrum<strong>en</strong>t dat zijn<br />

eig<strong>en</strong> geluid aan dat van de groep<br />

toevoegt. Voor alle duidelijkheid staat op<br />

de hoes van hun lp dan ook de volg<strong>en</strong>de<br />

raadgeving: 'None of the Iyrics on this<br />

record mean anything, so don't waste<br />

your time'.<br />

Toch lijkt e<strong>en</strong> zekere fascinatie <strong>voor</strong><br />

eksc<strong>en</strong>triciteit h<strong>en</strong> niet vreemd: hun lp<br />

(Foto Karel De Weerdt)<br />

kunn<strong>en</strong> lesbische vrouw<strong>en</strong> echter veel<br />

meer do<strong>en</strong> om elkaar te help<strong>en</strong> dan nu<br />

het geval is. Problem<strong>en</strong> zijn al moeilijk te<br />

plaats<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> lesbische relatie, dus is<br />

het zeker moeilijk om ermee naar buit<strong>en</strong><br />

te kom<strong>en</strong>. Er is uiteindelijk zoveël<br />

moeite gedaan om lesbisch te zijn, als het<br />

dan niet blijkt te lukk<strong>en</strong>, overvalt h<strong>en</strong> hetgevoel<br />

dat ze misschi<strong>en</strong> toch niet lesbisch<br />

zijn. Sam<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijke problem<strong>en</strong><br />

bekijk<strong>en</strong> leidt minder moeizaam tot<br />

oplossing<strong>en</strong>. "<br />

llse Ste<strong>en</strong><br />

Aardbei<strong>en</strong> meI slagroom (<strong>voor</strong>lopige<br />

titel). Scènes uit hel lesbisch bestaan.<br />

Majo Van Rijckeghem, Uitg. Epo, Antwerp<strong>en</strong>,<br />

<strong>voor</strong>jaar '92, ong. 150p, ong.<br />

550p<br />

zou oorspronkelijk gesierd word<strong>en</strong> met<br />

e<strong>en</strong> tek<strong>en</strong>ing van e<strong>en</strong> onthoofding die ze<br />

gevond<strong>en</strong> hadd<strong>en</strong> in het Amerikaanse<br />

tijdschrift 'How to Kill'. Deze tek<strong>en</strong>ing<br />

werd echter bij e<strong>en</strong> politie-inval in de<br />

kantor<strong>en</strong> van Earache in beslag g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />

De groepsnaam zelf is overig<strong>en</strong>s<br />

ook e<strong>en</strong> omfloerste (poëtische") omschrijving<br />

van wat geliefkoosd voer <strong>voor</strong><br />

de c<strong>en</strong>suur-jong<strong>en</strong>s is. Fudge betek<strong>en</strong>t<br />

zoveel als 'zachte, romige karamel'. In<br />

kombinatie met tunnel <strong>en</strong> met e<strong>en</strong><br />

seksuele konnotatie vormt de groepsnaam<br />

dus e<strong>en</strong> op<strong>en</strong> begrip - met één<br />

vaststaand betek<strong>en</strong>isonderdeel, namelijk<br />

'geslachtsdeel' - waarvan de invulling<br />

waarschijnlijk afhangt van de sekse van<br />

de ontvanger.<br />

De groepsled<strong>en</strong> zelf beantwoord<strong>en</strong><br />

helemaal niet aan het beeld dat hun<br />

muziek waarschijnlijkoproept. Wie zich<br />

verwacht aan e<strong>en</strong> b<strong>en</strong>de manische metalfreaks,<br />

komt bedrog<strong>en</strong> uit : de drie<br />

her<strong>en</strong> van Fudge Tunnel do<strong>en</strong> veeleer<br />

d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> aan doorsnee glaz<strong>en</strong>wassers.<br />

Meer nog, de her<strong>en</strong> zijn afkerig van lange<br />

toernees <strong>en</strong> will<strong>en</strong> zeker niet hun baan<br />

opgev<strong>en</strong> omwille van de groep, of zoals<br />

bassist Ryley het zegt: "In e<strong>en</strong> groep<br />

spel<strong>en</strong> is sowieso belachelijk, dus er je<br />

brood mee verdi<strong>en</strong><strong>en</strong> zou zelfs nog erger<br />

zijn".<br />

Kris Jacobs<br />

VERTALINGEN<br />

IN EN UIT<br />

HET ENGELS<br />

Artikel, onderzoeksrapport,<br />

scriptie of dissertatie<br />

Vanuitbrede ervaringmet e<strong>en</strong><br />

diversiteitaan onderwerp<strong>en</strong> maak ik<br />

e<strong>en</strong> vakkundigevertalingmet behoud<br />

van vorm <strong>en</strong> idee.<br />

Termijn,<strong>voor</strong>waard<strong>en</strong> <strong>en</strong> eindredactie<br />

word<strong>en</strong> in overlegvastgesteld.<br />

Naar w<strong>en</strong>s kan de vertalingword<strong>en</strong><br />

geleverd op diskette.<br />

Drs. B<strong>en</strong>jamin Ruijs<strong>en</strong>aars<br />

BEËDIGDVERTALER-TOLK ENGELS<br />

EastDale Al<br />

KoninginFabiolalaan20<br />

Knokke-Zoute<br />

Fax/tel.nr.:050/62.25.42


Vijf dag<strong>en</strong> Beckett in het Stuc<br />

'Teater moet e<strong>en</strong><br />

snoepje zijn'<br />

V<br />

an dinsdag 3 tot <strong>en</strong> met zaterdag 7 december br<strong>en</strong>gt Juli<strong>en</strong><br />

Scho<strong>en</strong>aerts in het Stuc 'Krapp's laatste band' van Samuel<br />

Beckett. <strong>Veto</strong> zocht Scho<strong>en</strong>aerts op <strong>en</strong> trof e<strong>en</strong> ongeschor<strong>en</strong>, wat<br />

slordige man 'aan bij e<strong>en</strong> snookertafel, e<strong>en</strong> eindje verder dan de plaats van<br />

afspraak, die hij overig<strong>en</strong>s rats verget<strong>en</strong> was. We trokk<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong><br />

rustiger plekje aan het Consci<strong>en</strong>ceplein in Antwerp<strong>en</strong>: e<strong>en</strong> typisch<br />

volkskafee, precies op maat van onze gesprekspartner, e<strong>en</strong>voudig <strong>en</strong><br />

aang<strong>en</strong>aam. Er ontpopte zich e<strong>en</strong> gesprek over Beckett, de m<strong>en</strong>s, de stilte,<br />

de politiek, de demokratisering van de kultuur.<br />

<strong>Veto</strong>: U speelt volg<strong>en</strong>de week in Leuv<strong>en</strong><br />

'Krapp's laatste band' <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> publiek<br />

van overweg<strong>en</strong>d stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Is Beckett<br />

niet te zwaar <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> jong publiek,<br />

gezi<strong>en</strong> de tema's van de ouderdom, de<br />

dood?<br />

Scho<strong>en</strong>aerts: «Het gebeurt zeld<strong>en</strong> dat ik<br />

speciaal <strong>voor</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> speel. Je kunt<br />

nooit achterhal<strong>en</strong> of er bij e<strong>en</strong> gewone<br />

avond<strong>voor</strong>stelling stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aanwezig<br />

zijn. Speciaal georganiseerde namiddag<strong>voor</strong>stelling<strong>en</strong><br />

vind je echter niet in<br />

Vlaander<strong>en</strong>. Het kabinet van kultuur<br />

neemt veel te weinig initiatiev<strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />

jonger<strong>en</strong>. Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die naar e<strong>en</strong> avond<strong>voor</strong>stelling<br />

gaan, moet<strong>en</strong> het volle pond<br />

betal<strong>en</strong>. Dit kabinet heeft nooit iets<br />

gedaan <strong>voor</strong> kultuur, waardoor deze nu<br />

helemaal verlamd is. Ik weet dat het in<br />

Nederland anders georganiseerd is,»<br />

«Wat betreft de appreciatie van de<br />

jonger<strong>en</strong> <strong>voor</strong> Beckett, is het natuurlijk<br />

moeilijk te zegg<strong>en</strong>' wat die m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

voel<strong>en</strong>. De vraag is in hoeverre de<br />

toeschouwer kan meegaan in zijn verbeelding.<br />

Het is e<strong>en</strong> hypergevoelige<br />

kwestie, waarop niemand antwoord kan<br />

gev<strong>en</strong>. Er bestaan immers ge<strong>en</strong> grad<strong>en</strong>.<br />

<strong>voor</strong> kunst <strong>en</strong> gevoel<strong>en</strong>s kan je niet<br />

met<strong>en</strong>. Toch stel ik vast dat in Nederland<br />

veel meer jonger<strong>en</strong> naar de <strong>voor</strong>stelling<br />

kom<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat zij het, om het op z'n<br />

Hollands te zegg<strong>en</strong>, 'zeer leuk vond<strong>en</strong>'.»<br />

<strong>Veto</strong>: Het stuk zelf gaat toch over<br />

ouderdom, het verget<strong>en</strong> van de jeugd,<br />

van de liefde. Op toneel wordt dejonge<br />

toeschouwer gekonfronteerd met hetfeit<br />

dat liefde e<strong>en</strong> illusie is. Hoe reageert hij<br />

daar dan op?<br />

Scho<strong>en</strong>aerts: «Hij zal te zijner tijd wel<br />

vaststell<strong>en</strong> dat het e<strong>en</strong> illusie is! Het hoeft<br />

echter niet per definitie smacht<strong>en</strong>d te<br />

zijn. Als ik zie hoe jonge m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

reager<strong>en</strong> op 'Krapp's laatste band', dan<br />

b<strong>en</strong> ik gelukkig dat Beckett nog zo.<br />

geapprecieerd wordt: het bewijst <strong>voor</strong><br />

mij dat hij ge<strong>en</strong> absurdistische nihilist<br />

was, zoals m<strong>en</strong> vaak beweert. Beckett is<br />

e<strong>en</strong> positivist. Hij spreekt niet over het<br />

absolute Niets, hij spreekt over bijna<br />

niets. Het' hangt natuurlijk af van de<br />

.interpretatie van de artiest of dat bjjna<br />

voldo<strong>en</strong>de is of niet. Er bestaan miljard<strong>en</strong><br />

interpretaties van miljard<strong>en</strong> keer<br />

hetzelfde stuk. Het hangt er vanaf welke<br />

schotel je aan je publiek serveert, e<strong>en</strong><br />

sombere of e<strong>en</strong> trieste. Alhoewel het<br />

absoluut on kontroleerbaar is, kan ik<br />

toch vaststell<strong>en</strong> dat de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op e<strong>en</strong><br />

eig<strong>en</strong>aa~dige manier heel triest-blij zijn.»<br />

<strong>Veto</strong>: Krapp's laatste band handelt over<br />

liefde. Toch noemt u het ge<strong>en</strong> romantisch<br />

stuk. Waarom niet?<br />

Scho<strong>en</strong>serts: «Wanneer Guido GezeIIe<br />

schrijft: "0 blomme die aan niets 'n<br />

hangt! Of niets bijkanst te blink<strong>en</strong>" is dit<br />

precies wat Beckett bedoelt. Het verdriet<br />

blinkt. Ge<strong>en</strong> sleur of gezeur, maar iets<br />

dat blinkt. Het gaat over e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s die<br />

blij is ooit van iets op deze wereld<br />

gehoud<strong>en</strong> te hebb<strong>en</strong>, wat dat ook moge<br />

zijn. In 'Krapp's laatste band' is dat e<strong>en</strong><br />

vrouw waarop hij verliefd was. Voor<br />

hem betek<strong>en</strong>de dat de hoogste staat van<br />

m<strong>en</strong>selijk geluk. Krapp heeft zijn liefde<br />

opgeotTerd om te gaan studer<strong>en</strong> <strong>en</strong> heeft<br />

daar later verschrikkelijk veel spijt van.<br />

Hij stelt vast dat hij.nu alle<strong>en</strong> zit, avond<br />

na avond»<br />

<strong>Veto</strong>: Stilte is e<strong>en</strong> belangrijk tema bij<br />

Beckett. De regieaanwijzing<strong>en</strong> met betrekking<br />

totpauzes zijn ontelbaar, ook in<br />

andere werk<strong>en</strong> van Beckett: Wat betek<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

<strong>voor</strong> u deze stiltes <strong>en</strong> hoe moet<strong>en</strong> ze<br />

opgevuld word<strong>en</strong>?<br />

Scho<strong>en</strong>aerts: «Stiltes zijn beweging<strong>en</strong> .<br />

die volg<strong>en</strong> op verbale, vokale of lichamelijke<br />

beweging<strong>en</strong>. Je vindt dit trouw<strong>en</strong>s<br />

terug in het dagelijkse .lev<strong>en</strong>.<br />

Beckett heeft dit niet uit de lucht<br />

gegrep<strong>en</strong>. Hij heeft overal gevoeld dat<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zich, er ope<strong>en</strong>s bewust van<br />

word<strong>en</strong> dat ze stil zijn. In 'Krapp's laatste<br />

band' beleeft het personage de avond<br />

van zijn neg<strong>en</strong><strong>en</strong>zestigste verjaardag <strong>en</strong><br />

maakt hij e<strong>en</strong> inv<strong>en</strong>taris op van de<br />

belangrijkste ding<strong>en</strong> die hij in zijn jonge<br />

lev<strong>en</strong> heeft meegemaakt: de dood van<br />

zijn vader, de ziekte <strong>en</strong> de daaropvolg<strong>en</strong>de<br />

dood van zijn moeder, zijn<br />

mystieke ervaring<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> inv<strong>en</strong>taris is<br />

van aard om telk<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> pauze te<br />

verlang<strong>en</strong>, om e<strong>en</strong> sprong te mak<strong>en</strong> naar<br />

de volg<strong>en</strong>de gedachte. Pauzes ook om na<br />

te d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> over wat hij zichzelf net op de<br />

bandrekorder heeft hor<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong>-<br />

<strong>Veto</strong>: Krapp is Beckett. Kan m<strong>en</strong> ook<br />

zegg<strong>en</strong> dat Scho<strong>en</strong>aerts Krapp is?<br />

Scho<strong>en</strong>aerts: «Het gaat niet om nam<strong>en</strong>.<br />

De akteur is de akteur <strong>en</strong> de schrijver de<br />

schrijver. Krapp, Beckett <strong>en</strong> Scho<strong>en</strong>aerts<br />

staan eig<strong>en</strong>lijk <strong>voor</strong> de m<strong>en</strong>s die op de<br />

scène te zi<strong>en</strong> <strong>en</strong> te hor<strong>en</strong> is. De akteur die<br />

de rol inkarneert is als e<strong>en</strong> architekt die<br />

e<strong>en</strong> fasciner<strong>en</strong>d huis bed<strong>en</strong>kt, het uittek<strong>en</strong>t<br />

op papier. Het is vervolg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong><br />

hele prestatie om de tek<strong>en</strong>ing om te<br />

zett<strong>en</strong> in realiteit. Het zoek<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong><br />

rol is ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s zoals het zoek<strong>en</strong> naar e<strong>en</strong><br />

huis: je ziet honderd huiz<strong>en</strong> maar je blijft<br />

maar <strong>voor</strong> één staan. Daarna moet er<br />

nog ontzett<strong>en</strong>d veel gebeur<strong>en</strong>, ondanks<br />

het feit dat je het huis graag ziet. Je werkt<br />

eraan tot het werk volbracht is. Beckett<br />

is, zoals elk m<strong>en</strong>s trouw<strong>en</strong>s, ni~ achterhaalbaar.<br />

E<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s is zijn eig<strong>en</strong> myst<strong>en</strong>e.»<br />

«Tijd<strong>en</strong>s de <strong>voor</strong>stelling<strong>en</strong> wordt er<br />

trouw<strong>en</strong>s nog verder gebouwd aan het<br />

huis. Niet één <strong>voor</strong>stelling is dezelfde. Er<br />

is telk<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> andere ademhaling, e<strong>en</strong><br />

andere kleur. Alles is telk<strong>en</strong>s in wez<strong>en</strong><br />

totaal het andere zelfde. Teater is e<strong>en</strong><br />

zoekproces, dat zich voltrekt na lange<br />

studie. De studie bestaat erin na te<br />

d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> over wat de auteur bedoeld kan<br />

hebb<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> bepaalde zin of over hoe<br />

je e<strong>en</strong> bepaalde stilte op de meest<br />

interessante manier opvult. Elke avond<br />

is e<strong>en</strong> zoek<strong>en</strong> naar het nieuwe omdat het<br />

riiet nieuwe de dood is van het teater»<br />

<strong>Veto</strong>: U zegt dat er ontelbare interpretaties<br />

van het stuk mogelijk zijn. Is !zei<br />

anderzijds niet zo dat Beckett heel<br />

duidelijk was in zijn regieaanwijzing<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> niet graag had dat m<strong>en</strong> daarvan<br />

afweek?<br />

Scho<strong>en</strong>aerts: «Als goede demokraat in<br />

de kunst<strong>en</strong> zegt Beckett niet dat alle<strong>en</strong><br />

wat hij zegt waar is. Beckett k<strong>en</strong>t wel de<br />

relativiteit van het waar zijn. Waar is<br />

<strong>voor</strong> hem wat doorvoeld is, in het<br />

gewet<strong>en</strong>. Dat is e<strong>en</strong> zeer persoonlijke<br />

aangeleg<strong>en</strong>heid.»<br />

<strong>Veto</strong>: Is er <strong>voor</strong> de akteur ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>orme<br />

leegte op hel einde van de reeks <strong>voor</strong>stelling<strong>en</strong>?<br />

'BELGISCHE KAMERMUZIEKGROEP' KONCERTEERT<br />

VERRASSENDE DODEKAFONISCHE TONEN<br />

Klassiek - Tijd<strong>en</strong>s het universitaire<br />

Kul-t-uur komt ook regelmatig klassieke I<br />

muziek aan bod. Soms gaat het er wat<br />

gezapig aan toe, zoals vorige wo<strong>en</strong>sdag:<br />

in e<strong>en</strong> bezetting met fagot, klarinet <strong>en</strong><br />

piano bracht<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele gevestigde waard<strong>en</strong><br />

uit de Belgische muziekwereld met<br />

weinig fantasie <strong>en</strong>kele minder boei<strong>en</strong>de<br />

bladzijd<strong>en</strong> van Glinka, Beethov<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

Weber.<br />

Wo<strong>en</strong>sdag 4 december, van 13.00 tot<br />

14.00 uur in de Gotische zaal van het<br />

Stadhuis, verandert de toonaard. Het<br />

kersverse <strong>en</strong>semble dat zich de 'Belgische<br />

kamermuziekgroep' noemt, bestaat stuk<br />

<strong>voor</strong> stuk uit jonge veelbelov<strong>en</strong>de tal<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

die naast e<strong>en</strong> drukke, suksesvolle<br />

solist<strong>en</strong>karrière hun hart ophal<strong>en</strong> aan de<br />

kamermuziek. Het gaat om Christel<br />

Kessels (piano), Frank H<strong>en</strong>drickx (fluit),<br />

Jan ScitTer (cello), Anne Lavoisier<br />

(harp) <strong>en</strong> de gebroeders Guido <strong>en</strong> Leo<br />

De Neve (viool <strong>en</strong> altviool). De groep<br />

stelt zich tot doel e<strong>en</strong> klankbord te zijn<br />

<strong>voor</strong> Belgische komponist<strong>en</strong> van vroeger<br />

<strong>en</strong> nu. Ze spel<strong>en</strong> nooit allemaal sam<strong>en</strong>,<br />

maar verkiez<strong>en</strong> afwissel<strong>en</strong>de bezetting<strong>en</strong><br />

waardoor minder alledaagse muziek,<br />

ook niet-Belgische, vlotter aan bod<br />

komt.<br />

Het programma vormt e<strong>en</strong> smaakvolle<br />

greep uit de muziek van de<br />

twintigste eeuw. Deze boei<strong>en</strong>de k<strong>en</strong>nismaking<br />

met <strong>en</strong>kele belangrijke kontrast<strong>en</strong><br />

die nu e<strong>en</strong>maal <strong>voor</strong>kom<strong>en</strong> binn<strong>en</strong><br />

,<br />

de muziekgeschied<strong>en</strong>is, heeft de bedoeling<br />

de toeschouwer te verrass<strong>en</strong>. Mete<strong>en</strong><br />

wordt de drempel van de zogehet<strong>en</strong><br />

'serieuze muziek' wat verlaagd.<br />

De keuze van de werk<strong>en</strong> is zeker niet<br />

revolutionair: het gaat veelal om klassiekers<br />

van de hed<strong>en</strong>daagse muziek. De<br />

sonate <strong>voor</strong> fluit, harp <strong>en</strong> altviool van<br />

Claude Debussy (1862-1918) ruimt<br />

<strong>en</strong>kele <strong>voor</strong>oordel<strong>en</strong> uit de weg. Deze<br />

Franse komponist heeft niet alle<strong>en</strong> wazige,<br />

dromerige impressies geschrev<strong>en</strong>.<br />

In deze sonate grijpt hij terug naar de<br />

klaarheid <strong>en</strong> de subtiliteit die de Franse<br />

geest eig<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> zijn.<br />

Van de baanbrek<strong>en</strong>de Fransman Edgar<br />

Varèse (1883-1965) wordt het werk<br />

'D<strong>en</strong>sity 21,5' <strong>voor</strong> fluit gebracht. Varèse<br />

was iemand die zijn tijd <strong>voor</strong>uit was: hij<br />

puurt de muziek steeds uit, geeft de<br />

<strong>voor</strong>keur aan blazers, perkussie <strong>en</strong> allerlei<br />

geluid<strong>en</strong> (het sir<strong>en</strong>e-geluid is hem erg<br />

geliefd); hij weet als eerste de ruimte <strong>en</strong><br />

de etTekt<strong>en</strong> die daarmee bereikt word<strong>en</strong><br />

uit te buit<strong>en</strong>. Tot op vandaag heeft' hij<br />

niets ingeboet aan moderniteit. Omdat<br />

tijd<strong>en</strong>s de kreatie van het werk de fluitist<br />

e<strong>en</strong> instrum<strong>en</strong>t bespeelde waarvan het<br />

gehalte aan platina 21,5 bedroeg, kreeg<br />

há stuk deze eig<strong>en</strong>aardige naam mee.<br />

M<strong>en</strong> noemt het soms e<strong>en</strong> werk dat<br />

'teg<strong>en</strong>' de fluit geschrev<strong>en</strong> is. Vreemd<br />

g<strong>en</strong>oeg hanteert Varèse de fluit hier als<br />

e<strong>en</strong> perkussie-instrum<strong>en</strong>t <strong>en</strong> haalt er<br />

totaal nieuwe klank<strong>en</strong> uit.<br />

De harp wordt vaak beschouwd als<br />

e<strong>en</strong> romantisch <strong>en</strong> louter sfeerschepp<strong>en</strong>d<br />

instrum<strong>en</strong>t. Luciano Berio (1925) koppelt<br />

e<strong>en</strong> aandacht <strong>voor</strong> de verborg<strong>en</strong><br />

mogelijkhed<strong>en</strong> van de instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan<br />

e<strong>en</strong> nieuw soort solistische virtuositeit.<br />

Berio heeft het imago van de harp<br />

volledig herdacht: hij laat de instrum<strong>en</strong>tist<br />

op het hout<strong>en</strong> kader van de harp<br />

slaan <strong>en</strong> met de nagels mag hij de snar<strong>en</strong><br />

bewerk<strong>en</strong>. Wo<strong>en</strong>sdag staat van hem<br />

'Sequ<strong>en</strong>za 2' <strong>voor</strong> harpsolo op het<br />

programma.<br />

In 1986 kreërde Karel Goeyvaerts e<strong>en</strong><br />

kwartet <strong>voor</strong> viool, fluit, cello <strong>en</strong> harp in<br />

opdracht van de fakulteit Letter<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

Wijsbegeerte, naar aanleiding van 'Ti<strong>en</strong><br />

jaar middagkoncert<strong>en</strong>'. Het kwartet<br />

kreeg later de naam 'Aemstelkwartet',<br />

naar de eerste uitvoerders, <strong>en</strong> wordt<br />

wo<strong>en</strong>sdag door het Belgisch Kamerorkest<br />

opgevoerd. Goeyvaerts is zoals<br />

Berio e<strong>en</strong> verteg<strong>en</strong>woordiger van de<br />

naoorlogse integrale dodekafonische<br />

school. Dat betek<strong>en</strong>t dat e<strong>en</strong> reeks van<br />

twaalf het muzikaal materiaal vormt van<br />

e<strong>en</strong> stuk <strong>en</strong> dat die reeks op alle<br />

parameters van de muziek (duur, ritme,<br />

klanksterkte ...) wordt toegepast. Goeyvaerts<br />

waagde zich nog op andere<br />

terrein<strong>en</strong> die de kleurrijke nam<strong>en</strong> aleatorische<br />

(volledig door het toeval beheerste)<br />

muziek <strong>en</strong> minimale muziek drag<strong>en</strong>.<br />

(VR)<br />

<strong>Veto</strong>, jaargang 18 nr. 10 dd. 2 december 1991 .5<br />

Scho<strong>en</strong>aerts: «Ik d<strong>en</strong>k dat ik bijna in<br />

het luchtledige zal vall<strong>en</strong>, hoewel er<br />

reeds aan e<strong>en</strong> oplossing gedacht is. Ik ga .<br />

'Krapp's laatste band' spel<strong>en</strong> in Frank-<br />

rijk <strong>en</strong> in Amerika. Normaal moest ik<br />

ook in Ierland spel<strong>en</strong>, naar aanleiding<br />

van het Beckett-festival, maar om financiële<br />

red<strong>en</strong><strong>en</strong> hëèft dit ge<strong>en</strong> doorgang<br />

kunn<strong>en</strong> vind<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> vliegtuigticket naar<br />

Dublin was blijkbaar teveel <strong>voor</strong> het<br />

ministerie van Kultuur. De toekomst van<br />

het teater ziet er trouw<strong>en</strong>s zeer somber<br />

uit, <strong>voor</strong>al wat betreft de programmatie.<br />

Het is net alsof het toneel op het podi urn<br />

opgebaard ligt <strong>en</strong> nog alle<strong>en</strong> op het lak<strong>en</strong><br />

wacht»<br />

<strong>Veto</strong>: Wat is volg<strong>en</strong>s u de grondoorzaak<br />

van deze situatie?<br />

Scho<strong>en</strong>aerts: «E<strong>en</strong> obsessionele inzet<br />

van de akteurs is onontbeerlijk <strong>voor</strong> hrJ<br />

teater. Het mer<strong>en</strong>deel van de toneelspe-<br />

Iers staat teg<strong>en</strong>woordig om d<strong>en</strong> brode op<br />

de scène. E<strong>en</strong> bijkom<strong>en</strong>d probleem is het<br />

. politieke wanbeheer van de minister van<br />

Kultuur. Er bestaan haast ge<strong>en</strong> goede<br />

teatergezelschapp<strong>en</strong> in Vlaander<strong>en</strong>. Toch<br />

zijn er gezelschapp<strong>en</strong> die <strong>en</strong>orm veel<br />

geld krijg<strong>en</strong>, omdat ze politiek gebond<strong>en</strong><br />

zijn. Ze krijg<strong>en</strong> dus e<strong>en</strong> politiek-financiële<br />

garantie van het kabinet. Om in e<strong>en</strong><br />

gezelschap b<strong>en</strong>oemd te kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>,<br />

heeft elke akteur e<strong>en</strong> politieke kaart op<br />

zak. Dit is e<strong>en</strong> schandalige situatie.<br />

Toneel zou in wez<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aangeleg<strong>en</strong>heid<br />

moet<strong>en</strong> zijn van het volk. Daar heeft<br />

politiek uiteraard niets mee te mak<strong>en</strong>»<br />

<strong>Veto</strong>: Wordt teater niet nog steeds te veel<br />

beschouwd als e<strong>en</strong> produkt: <strong>voor</strong> de<br />

burgerij?<br />

Scho<strong>en</strong>aerts: «Ik geloof alle<strong>en</strong> in het<br />

théätre du pauvre. Ik geloof niet in<br />

luksueuze schouwburg<strong>en</strong>, waar de akoes- .<br />

tiek trouw<strong>en</strong>s vaak te w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> overlaat.<br />

De nieuwe schouwburg van Antwerp<strong>en</strong><br />

heeft anderhalf miljard gekost, maar op<br />

de vijfde rij hoor je al niets meer. In<br />

Nederland heb ik in e<strong>en</strong> aantal sobere;<br />

nederige, maar heel estetische zaaltjes<br />

gespeeld <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> relatief klein publiek.<br />

Schouwburg<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> al te vaak de<br />

bekommernis hun zaal vol te krijg<strong>en</strong> om<br />

op die manier e<strong>en</strong> grotere recette binn<strong>en</strong><br />

te hal<strong>en</strong>. De meeste toeschouwets won<strong>en</strong><br />

de <strong>voor</strong>stelling echter in weinig<br />

b<strong>en</strong>ijd<strong>en</strong>swaardige omstandighed<strong>en</strong> bij:<br />

ze hor<strong>en</strong> noch zi<strong>en</strong> iets van het stuk.<br />

Beckett spel<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> te overdadig<br />

versierde zaal is trouw<strong>en</strong>s niet mogelijk.»<br />

«Als ik minister van Kultuur zou zijn,<br />

zoud<strong>en</strong> de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> kaartie meer<br />

moet<strong>en</strong> betal<strong>en</strong>. De geme<strong>en</strong>schap moet<br />

alles financier<strong>en</strong>. Er zijn heel wat<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die het zich niet kunn<strong>en</strong> veroor-<br />

(Foto Rob Stev<strong>en</strong>s)<br />

lov<strong>en</strong> om naar het teater te kom<strong>en</strong>. Je<br />

moet vermijd<strong>en</strong> dat 'alle<strong>en</strong> de goede<br />

burgerij naar het teater kan.kom<strong>en</strong>. Dat<br />

is demokratie: alles <strong>voor</strong>, door <strong>en</strong> met<br />

het volk. De arme man in de straat moet<br />

ook het recht hebb<strong>en</strong> iets te hor<strong>en</strong> over<br />

zijn eig<strong>en</strong> verbeelding. Het teater heeft<br />

meestal wel de pret<strong>en</strong>tie iets te gev<strong>en</strong>,<br />

maar in werkelijkheid geeft het niets.<br />

Teater .moet e<strong>en</strong> snoepje zijn, e<strong>en</strong><br />

spirituele gift aan m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die zelf niet<br />

g<strong>en</strong>oeg verbeelding hebb<strong>en</strong>.»<br />

Zucht<br />

<strong>Veto</strong>: Is dat de uiteindelijke boodschap<br />

van het teater?<br />

Scho<strong>en</strong>aerts: «Teater br<strong>en</strong>gt meer dan<br />

alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> verhaaltje. Het gaat om<br />

ernstigere ding<strong>en</strong> die de toeschouwers<br />

e<strong>en</strong> paar gelukkige ur<strong>en</strong> besorg<strong>en</strong>. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

kom<strong>en</strong> naar het teater om iets te- .<br />

vernem<strong>en</strong>, iets te ler<strong>en</strong>. Dit ler<strong>en</strong> uit het<br />

teater betek<strong>en</strong>t niet dat m<strong>en</strong> <strong>voor</strong>uit<br />

komt in het dagdagelijkse bestaan. Het is<br />

de ziel die moet gevoed word<strong>en</strong>. Teater<br />

is sociale hulp. Beckett is hier<strong>voor</strong> zeker<br />

e<strong>en</strong> aangewez<strong>en</strong> persoon. Het oeuvre<br />

van Beckett is e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>vatting van e<strong>en</strong><br />

lang lev<strong>en</strong>. Alle aspekt<strong>en</strong> van het lev<strong>en</strong><br />

kom<strong>en</strong> aan bod: verdriet, nostalgie,<br />

blijdschap, humor. Vandaar dat Beckett<br />

de grootste was.»<br />

«E<strong>en</strong> van zijn laatste toneelstukk<strong>en</strong>,<br />

'Soufflé', is niets anders dan e<strong>en</strong> lange,<br />

diepe zucht. Wanneer je nad<strong>en</strong>kt over de<br />

<strong>voor</strong>bije dag, ga je op e<strong>en</strong> bepaald<br />

og<strong>en</strong>blik vaststell<strong>en</strong> datje zucht. Beckett<br />

toont in één beeld dat het lev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zucht<br />

is. Dat is de realiteit, waar niemand zich<br />

over bezint. Het inooiste bij Beckett is<br />

dat die zucht nie! geïnterpreteerd wordt.<br />

Het publiek moet interpreter<strong>en</strong>, niet de<br />

auteur. Beckett is juist, zonder de minste<br />

spor<strong>en</strong> van moraal. Alles is verwondering.<br />

Véronique Rub<strong>en</strong>s<br />

Patriek Staudt<br />

016/26.03.01<br />

Platte Lostraat 243 3010 Kessel-Lo<br />

P.A. verhuur. publiciteit<br />

geluidsregistraties


6 <strong>Veto</strong>, jaargang 18 nr. 10 dd. 2 december 1991<br />

Red de aarde: konsumeer!<br />

Mili.eukeur of het<br />

produktgericht<br />

.milieubeleid<br />

D<br />

e strijd van de gro<strong>en</strong>e beweging in de jar<strong>en</strong> '90 is duidelijk e<strong>en</strong><br />

gevecht teg<strong>en</strong> de bierkaai. Ekonomist<strong>en</strong> <strong>en</strong> beleidslied<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> gr<strong>en</strong>zeloos vertrouw<strong>en</strong> stell<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> verhoogde produktie<br />

<strong>en</strong> konsumptie. Het streefcijfer van de traditionele ekonomist<strong>en</strong> blijft e<strong>en</strong><br />

verdubbeling van de ekonornische aktiviteit binn<strong>en</strong> de 20 jaar. Het<br />

konsum<strong>en</strong>tisme zet zich onverstoorbaar verder, ondanks alle milieuproblem<strong>en</strong><br />

als gevolg van het ongebreideld, milieuonvri<strong>en</strong>delijk koopgedrag<br />

<strong>en</strong> dito produktie. Bijstur<strong>en</strong> van dat konsum<strong>en</strong>tisme is bijgevolg dring<strong>en</strong>d<br />

noodzakelijk. Het 'eko-label' wil daar<strong>voor</strong> e<strong>en</strong> eerste instrum<strong>en</strong>t zijn.<br />

Mom<strong>en</strong>teel staat de konsum<strong>en</strong>t volkom<strong>en</strong><br />

weerloos. Hij konstateert wel dat er<br />

van alles <strong>en</strong> nog wat met het milieu in<br />

zijn direkte omgeving misloopt, maar<br />

het is <strong>voor</strong> hem onmogelijk om precies<br />

in te schatt<strong>en</strong> wie of wat nu eig<strong>en</strong>lijk aan<br />

de basis van die milieuravage ligt.<br />

Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> maakt de tv hem duidelijk<br />

dat hij zijn ultiem geluk <strong>en</strong>kel kan vind<strong>en</strong><br />

door zijn materiële welvaart al konsumer<strong>en</strong>d<br />

te verhog<strong>en</strong> <strong>en</strong> wordt hij bestookt<br />

met reklameslogans die hem<br />

moet<strong>en</strong> do<strong>en</strong> gelov<strong>en</strong> dat produkt X wel<br />

degelijk milieuvri<strong>en</strong>delijk is. Het is <strong>voor</strong><br />

hem niet mogelijk om die milieuargum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

op hun juiste waarde te schatt<strong>en</strong>.<br />

Echt milieuvri<strong>en</strong>delijke 'bedrijv<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />

dan weer moeite om zich tuss<strong>en</strong> het<br />

groot aantal 'gro<strong>en</strong>e' produkt<strong>en</strong> herk<strong>en</strong>baar<br />

op te stell<strong>en</strong>.<br />

Om gedeeltelijk aan deze problem<strong>en</strong><br />

tegemoet te kom<strong>en</strong>, werd op 14 januari<br />

1991 de 'Wet betreff<strong>en</strong>de de handelspraktijk<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> de <strong>voor</strong>lichting <strong>en</strong> de<br />

bescherming van de konsum<strong>en</strong>t' goedgekeurd.<br />

Enkele artikels van deze wet<br />

moet<strong>en</strong> het mogelijk mak<strong>en</strong> misleid<strong>en</strong>de<br />

milieureklame op te spor<strong>en</strong>, <strong>en</strong> in artikel<br />

29 wordt de invoering van e<strong>en</strong> milieukeursysteem<br />

mogelijk gemaakt. Dit systeem<br />

moet op korte termijn e<strong>en</strong> echt<br />

milieuvri<strong>en</strong>delijke konsumptie toelat<strong>en</strong>.<br />

De eig<strong>en</strong>lijke aanleiding tot deze wet<br />

was de Rhöne Poul<strong>en</strong>c-zaak. Deze<br />

Franse fosfaatgigant had in 1989 e<strong>en</strong><br />

advert<strong>en</strong>tiekampagne in tal van Vlaamse<br />

krant<strong>en</strong> opgezet, waarin twijfel gezaaid<br />

werd rond het milieu-effekt van fosfaatvrije<br />

wasmiddel<strong>en</strong>. Minister van ekonomische<br />

zak<strong>en</strong> Willy Claes zat danig met<br />

de affaire verveeld, maar moest toegev<strong>en</strong><br />

dat er wettelijk gezi<strong>en</strong> bitter weinig teg<strong>en</strong><br />

deze kampagne te ondernem<strong>en</strong> was. De<br />

nieuwe wet op de handelsreklame die<br />

Betoging<br />

... vervolg van p.l<br />

Het Anti-racistisch Forum vindt dan<br />

ook dat het nu meer dan ooit nodig is om<br />

werk te mak<strong>en</strong> van kansarmoedebestrijding<br />

op socio-ekonomisch <strong>en</strong> kultureel<br />

vlak. E<strong>en</strong> echt sociaal huisvestingsbeleid<br />

kan e<strong>en</strong> hefboom zijn om achtergesteld<strong>en</strong><br />

in onze maatschappij, waartoe vele<br />

migrant<strong>en</strong> behor<strong>en</strong>, beter te integrer<strong>en</strong>.<br />

Zo'n beleid moet erop toezi<strong>en</strong> dat sociale<br />

woning<strong>en</strong> toegek<strong>en</strong>d word<strong>en</strong> aan kansarme<br />

bevolkingsgroepeq. <strong>en</strong> niet aan<br />

'vri<strong>en</strong>djes' van lokale mandatariss<strong>en</strong>. Er<br />

moet ook werk gemaakt word<strong>en</strong> van<br />

stadsr<strong>en</strong>overing, met inspraak van de<br />

buurtbewoners. Naast aandacht <strong>voor</strong> de<br />

huisvesting, mag e<strong>en</strong> kansarmoedebeleid<br />

ook de tewerkstellingsproblematiek <strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> gegarandeerd minimuminkom<strong>en</strong> niet<br />

uit het oog verliez<strong>en</strong>.<br />

Het ARF me<strong>en</strong>t verder dat <strong>en</strong>kel e<strong>en</strong><br />

echt emancipatie- <strong>en</strong> <strong>integratie</strong>beleid<br />

er<strong>voor</strong> kan zorg<strong>en</strong> dat e<strong>en</strong> multi-kulturele<br />

<strong>en</strong> verdraagzame maatschappij mogelijk<br />

wordt, waarbij ieders eig<strong>en</strong>heid<br />

wordt gerespekteerd.<br />

De betoging wil via de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ook<br />

e<strong>en</strong> oproep do<strong>en</strong> naar de universiteit om<br />

werk te mak<strong>en</strong> van degelijk wet<strong>en</strong>schappelijk<br />

onderzoek naar het te voer<strong>en</strong><br />

<strong>integratie</strong>beleid. De inzicht<strong>en</strong> die reeds<br />

bestaan <strong>en</strong> die terug te vind<strong>en</strong> zijn in de<br />

<strong>integratie</strong><strong>voor</strong>stell<strong>en</strong> van Koninklijk<br />

Kommissaris <strong>voor</strong> het Migrant<strong>en</strong>beleid<br />

Paula D'Hondt zoud<strong>en</strong> dan ook zo vlug<br />

misleid<strong>en</strong>de publiciteit zou moet<strong>en</strong> uitschakel<strong>en</strong>,<br />

werd uiteindelijk in 1990 in<br />

de s<strong>en</strong>aat onderzocht, geam<strong>en</strong>deerd <strong>en</strong><br />

goedgekeurd. To<strong>en</strong> hij daarna in de<br />

bevoegde kamerkommissie werd behandeld,<br />

bleek echter dat de wetsbepaling<strong>en</strong><br />

nog steeds niet voldo<strong>en</strong>de war<strong>en</strong> om e<strong>en</strong><br />

kampagne zoals die van Rhöne Poul<strong>en</strong>c<br />

<strong>en</strong> die teg<strong>en</strong> het misbruik van milieuargum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

in de reklame in het algeme<strong>en</strong><br />

te vervolg<strong>en</strong>. Finaal werd<strong>en</strong> daarom nog<br />

<strong>en</strong>kele am<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van Jo Cuyvers<br />

<strong>en</strong> H<strong>en</strong>ri Simons (Agalev <strong>en</strong> Ecolo) in de<br />

wet opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>.<br />

De wet legt echter, naast het beteugel<strong>en</strong><br />

van misleid<strong>en</strong>de milieureklames,<br />

tev<strong>en</strong>s de basis <strong>voor</strong> het in v.oer<strong>en</strong> van<br />

e<strong>en</strong> eko-label, De laatste jar<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />

alle deelnemers aan het milieubeleid de<br />

mond vol van zo'n milieu keur of ekolabel.<br />

In sommige land<strong>en</strong> heeft m<strong>en</strong><br />

daarmee trouw<strong>en</strong>s al <strong>en</strong>kele jar<strong>en</strong> ervaring.<br />

Het meest bek<strong>en</strong>de <strong>voor</strong>beeld is<br />

ongetwijfeld dat van de Duitse 'blauwe<br />

<strong>en</strong>gel' (B1auer Umwelt<strong>en</strong>gel), dat al<br />

sinds 1977 bestaat. Ook in Canada<br />

(<strong>en</strong>vironm<strong>en</strong>tal choice) <strong>en</strong> in de Ver<strong>en</strong>igde<br />

Stat<strong>en</strong> (Gre<strong>en</strong> Cross) bestaat e<strong>en</strong><br />

soortgelijk systeem. D<strong>en</strong>emark<strong>en</strong>, Frankrijk,<br />

Ierland, Nederland, <strong>en</strong> het Ver<strong>en</strong>igd<br />

Koninkrijk hebb<strong>en</strong>, ev<strong>en</strong>als België, in<br />

hun wetgeving reeds de basis gelegd<br />

<strong>voor</strong> e<strong>en</strong> milieukeursysteem.<br />

Om in e<strong>en</strong> ééngemaakt Europa ge<strong>en</strong><br />

verscheid<strong>en</strong>heid aan milieukeursystem<strong>en</strong><br />

te hebb<strong>en</strong>, werkte de Europese Kommissie<br />

in opdracht van de Raad van Europa<br />

e<strong>en</strong> <strong>voor</strong>stel uit <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijk<br />

systeem met betrekking tot het<br />

toek<strong>en</strong>n<strong>en</strong> van milieukeur<strong>en</strong>. In het<br />

'<strong>voor</strong>stel werd duidelijk gesteld dat het<br />

eko-label aangevraagd moet word<strong>en</strong><br />

door de produc<strong>en</strong>t of invoerder van het<br />

betrokk<strong>en</strong> produkt, <strong>en</strong> dat het systeem<br />

mogelijk in konkrete initiatiev<strong>en</strong> moet<strong>en</strong><br />

omgezet word<strong>en</strong>. Enkel e<strong>en</strong> doorzichtig,<br />

op<strong>en</strong> beleid kan het maatschappelijk<br />

debat terug stimuler<strong>en</strong> om de racistische<br />

slogans van het Vlaams Blok te ontmasker<strong>en</strong>.<br />

T<strong>en</strong>slotte eis<strong>en</strong> de initiatiefnemers<br />

e<strong>en</strong> striktere toepassing van de wet op<br />

racisme <strong>en</strong> x<strong>en</strong>ofobie om het oprukk<strong>en</strong>d<br />

racistisch ideeëngoed te lijf te gaan. Deze'<br />

wet blijft maar al te vaak dode letter: van<br />

de 93 klacht<strong>en</strong> die op basis van deze wet<br />

werd<strong>en</strong> geregistreerd in 1987 werd<strong>en</strong> er<br />

tot nu toe 82 zonder gevolg geklasseerd, '<br />

terwijl amper 3 veroordeling<strong>en</strong> werd<strong>en</strong><br />

uitgesprok<strong>en</strong>.<br />

Om e<strong>en</strong> zo breed mogelijk front te<br />

kunn<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> het racisme, word<strong>en</strong><br />

de meest diverse socio-kulturele <strong>en</strong><br />

politieke organisaties dan ook opgeroep<strong>en</strong><br />

om op wo<strong>en</strong>sdag 4 december op te<br />

kom<strong>en</strong> <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> demokratische <strong>en</strong><br />

anti-racistische maatschappijvisie. Volg<strong>en</strong>s<br />

de organisator<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> reeds e<strong>en</strong><br />

dertigtal ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> (stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>kring<strong>en</strong><br />

niet meegerek<strong>en</strong>d) toegezegd om aanwezig<br />

te zijn. Deze betoging betek<strong>en</strong>t <strong>voor</strong><br />

h<strong>en</strong> in feite de start van e<strong>en</strong> bredere<br />

anti-racismewerking in het Leuv<strong>en</strong>se.<br />

De d<strong>en</strong>k- <strong>en</strong> aktiegroep<strong>en</strong> die hieruit<br />

zull<strong>en</strong> ontstaan moet<strong>en</strong> e<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong>de<br />

druk uitoef<strong>en</strong><strong>en</strong> op alle .beleidsverantwoordelijk<strong>en</strong>.<br />

Wo<strong>en</strong>sdag 4 december zal<br />

bewijz<strong>en</strong> dat verdraagzaam Vlaander<strong>en</strong><br />

nog niet dood is:<br />

Pieter Vandekerckhove<br />

Wo<strong>en</strong>sdag 4/11 om 17.00 u: optocht<br />

<strong>voor</strong> <strong>integratie</strong> <strong>en</strong> <strong>verdraagzaamheid</strong><br />

Sam<strong>en</strong>komst op het Ladeuzeplein.<br />

uiteindelijk zelffinancier<strong>en</strong>d moet zijn.<br />

Het staat nu ook al vast dat voedingsmiddel<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> farmaceutische produkt<strong>en</strong><br />

ge<strong>en</strong> aanspraak zull<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> op<br />

e<strong>en</strong> eko-label (daar<strong>voor</strong> wordt trouw<strong>en</strong>s<br />

e<strong>en</strong> aparte regeling met 'bic-labels'<br />

uitgewerkt) <strong>en</strong> dat er ge<strong>en</strong> aparte milieukeur<strong>en</strong><br />

<strong>voor</strong> verpakking<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

opgesteld.<br />

Over de vraag of e<strong>en</strong> milieukeur e<strong>en</strong><br />

efficiënt middel kan zijn om eer. produktgericht<br />

milieubeleid te stimuler<strong>en</strong>,<br />

werd vorig week zaterdag aan de RUG<br />

e<strong>en</strong> druk bijgewoond kollokwium gehoud<strong>en</strong>.<br />

Dit kollokwium was e<strong>en</strong> initiatief<br />

van de G<strong>en</strong>tse Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />

Milieusanering (GEMISA), de G<strong>en</strong>tse<br />

teg<strong>en</strong>hanger van de Lic<strong>en</strong>tie Milieubeheer<br />

aan de KU Leuv<strong>en</strong>. De toek<strong>en</strong>ning<br />

van e<strong>en</strong> milieukeur zou <strong>en</strong>erzijds e<strong>en</strong><br />

stimulans <strong>voor</strong> het ontwerp <strong>en</strong> de<br />

produktie van 'schone produkt<strong>en</strong>' moet<strong>en</strong><br />

betek<strong>en</strong><strong>en</strong>, <strong>en</strong> zou anderzijds de<br />

konsum<strong>en</strong>t beter moet<strong>en</strong> informer<strong>en</strong><br />

omtr<strong>en</strong>t de weerslag die deze produkt<strong>en</strong><br />

op het milieu hebb<strong>en</strong>. Toch blijkt uit de<br />

diskussie die door e<strong>en</strong> aantal milieudeskundig<strong>en</strong><br />

werd gevoerd dat aan de<br />

invoering van dit keurmerk serieuze<br />

gevar<strong>en</strong> verbond<strong>en</strong> zijn.<br />

Uitkomst<br />

Milieugroepering<strong>en</strong> wijz<strong>en</strong> erop dat<br />

e<strong>en</strong> eko-label het keuzegedrag van de<br />

konsum<strong>en</strong>t veeleer zou bemoeilijk<strong>en</strong> dan<br />

vere<strong>en</strong>voudig<strong>en</strong>. Dit vloeit <strong>voor</strong>t uit de<br />

vaststelling dat e<strong>en</strong> milieuke~~ slechts<br />

<strong>voor</strong> beperkte tijd geldig is <strong>en</strong> bij elke<br />

verscherpte normstelling vervalt. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong><br />

werkt e<strong>en</strong> milieu keur <strong>en</strong>kel binn<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> produktgroep. De milieukeur is<br />

immers relatief <strong>en</strong> bewijst <strong>en</strong>kel dat<br />

binn<strong>en</strong> één bepaalde produktgroep produkt<br />

X milieuvri<strong>en</strong>delijker is dan produkt<br />

Y. De milieukeur van fiets<strong>en</strong> kan<br />

dus niet vergelek<strong>en</strong> word<strong>en</strong> met die van<br />

auto's. Daardoor ontstaat de vreemde<br />

situatie dat e<strong>en</strong> auto het label 'milieuvri<strong>en</strong>delijk'<br />

kan meekrijg<strong>en</strong> <strong>en</strong> de fiets<br />

niet.<br />

E<strong>en</strong> tweede fundam<strong>en</strong>tele kritiek bestaat<br />

erin dat de milieukeur het 'milieu<br />

als verkoopsargum<strong>en</strong>t' teveel in de hand<br />

werkt. De konsumptie van (weliswaar<br />

rnilieuvri<strong>en</strong>delijkere) produkt<strong>en</strong> wordt<br />

dus gestimuleerd. Nochtans kan m<strong>en</strong><br />

stell<strong>en</strong> dat de <strong>en</strong>ige echte milieuvri<strong>en</strong>delijke<br />

produkt<strong>en</strong> dieg<strong>en</strong>e zijn die eig<strong>en</strong>lijk<br />

niet geproduceerd zijn: elk produkt<br />

belast het mi1ieu in mindere of meerdere<br />

mate. Gro<strong>en</strong>e marketing houdt de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

echter de illusie <strong>voor</strong> dat bepaalde<br />

produkt<strong>en</strong> <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> verminderde milieulast<br />

zorg<strong>en</strong>. Hierdoor botst de milieukeur<br />

met de belangrijkste doelstelling<br />

van e<strong>en</strong> echt fundam<strong>en</strong>teel milieubeleid:<br />

het terugdring<strong>en</strong> van de ongebreidelde<br />

konsumptiedrang.<br />

E<strong>en</strong> derde kritiek die vaak terugkomt<br />

is het komplekse karakter van de studie<br />

die moet uitmak<strong>en</strong> welk produkt e<strong>en</strong><br />

eko-label kan krijg<strong>en</strong>. Bij de vergelijking<br />

van de verschill<strong>en</strong>de produkt<strong>en</strong> die<br />

kandidaat zijn <strong>voor</strong> de milieukeur, wordt<br />

immers uitgegaan van e<strong>en</strong> integrale<br />

produktbeoordeling via e<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>scyklusanalyse<br />

(LCA). E<strong>en</strong> dergelijke ana-<br />

'lyse impliceert dat produkt<strong>en</strong> beoordeeld<br />

moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> van wieg tot graf:<br />

vanaf de primaire grondstof, over de<br />

produktie, de distributie tot <strong>en</strong> met de<br />

afval faze. Hoe moet<strong>en</strong> de verschill<strong>en</strong>de<br />

vervuil<strong>en</strong>de faktor<strong>en</strong> echter t<strong>en</strong> opzichte<br />

van elkaar afgewog<strong>en</strong> word<strong>en</strong>? Het<br />

fameuze, eindeloze debat dat vaak door<br />

de kunststofverwerk<strong>en</strong>de industrie wordt<br />

gevoerd over het al dan niet milieuvri<strong>en</strong>delijker<br />

zijn van papier<strong>en</strong> zakk<strong>en</strong>, is<br />

daarvan e<strong>en</strong> treff<strong>en</strong>d <strong>voor</strong>beeld.<br />

Het vervang<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> milieukeur<br />

VTK nodigt U uit op<br />

COMPIR<br />

DE COMPUTERBEURS MET STUDENTEN PRIJZEN<br />

door e<strong>en</strong> volledigere produktinformatie<br />

zou alvast aan bepaalde van de hoger<br />

geformuleerde bezwar<strong>en</strong> tegemoet kunn<strong>en</strong><br />

kom<strong>en</strong>. Deze informatie zou dan het<br />

gebied aangev<strong>en</strong> waar<strong>voor</strong> het produkt<br />

ekologisch gezi<strong>en</strong> hoog skoort. De ingewikkelde<br />

<strong>en</strong> aan kritiek onderhevige<br />

produktvergelijking wordt op die manier<br />

uitgeschakeld, maar wordt hierdoor<br />

wel afgewimpeld op de konsum<strong>en</strong>t, die<br />

vanzelfsprek<strong>en</strong>d zelf vaak niet in staat is<br />

om die uit te voer<strong>en</strong>.<br />

Het is duidelijk dat de milieukeur e<strong>en</strong><br />

hulp kan betek<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> milieuvri<strong>en</strong>delijker<br />

koopgedrag. Toch moet het<br />

duidelijk zijn dat <strong>en</strong>kel e<strong>en</strong> andere<br />

konsumptiekultuur op langere termijn<br />

soelaas kan bied<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de fundam<strong>en</strong>tele<br />

milieuproblem<strong>en</strong> waarmee m<strong>en</strong><br />

dagelijks gekonfronteerd wordt. In plaats<br />

van meer konsumptie moet m<strong>en</strong> strev<strong>en</strong><br />

naar betere konsumptie. E<strong>en</strong> milieukeur<br />

kan dit mee in de hand werk<strong>en</strong>. Het kan<br />

de industrie verplicht<strong>en</strong> naar milieuvri<strong>en</strong>delijkere<br />

produktieprocess<strong>en</strong> om te<br />

schakel<strong>en</strong>. De milieukeur zal dan wel<br />

rek<strong>en</strong>ing moet<strong>en</strong> houd<strong>en</strong> met alle milieukost<strong>en</strong><br />

van e<strong>en</strong> produkt, dus ook die<br />

van de grondstofontginning, het transport<br />

<strong>en</strong> de afvalverwerking. Zak<strong>en</strong> die<br />

mom<strong>en</strong>teel vanuit e<strong>en</strong> kortzichtige belang<strong>en</strong>politiek<br />

volledig over het hoofd<br />

word<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong>.<br />

Pieter Vandekerckhove<br />

Compir biedt'U computers van verschill<strong>en</strong>de merk<strong>en</strong>, randapperatuur <strong>en</strong> naslagwerk<strong>en</strong>.<br />

Dit alles <strong>voor</strong> U sam<strong>en</strong>gebracht op één beurs.<br />

advert<strong>en</strong>tie<br />

Wanneer: wo<strong>en</strong>sdag 4 <strong>en</strong> donderdag 5 december '91<br />

Waar: salon~ <strong>en</strong> proclamatiezaal van het Ar<strong>en</strong>bergkasteel te Heverlee<br />

TOEGANG GRATIS


1<br />

2<br />

3<br />

4<br />

5<br />

6<br />

7<br />

8<br />

9<br />

10<br />

1 2 3 4 5 6 7 8' 9 10<br />

Horizontaal - I Wijnzuipers 2 Roeme - Rivier in Duitsland 3 Walkant-<br />

Overe<strong>en</strong>kom<strong>en</strong>d 4 Stijfkramp - Zeer belangrijk persoon 5 Noors hout -<br />

Snavel 6 Rivier in Duitsland - Spaanse jong<strong>en</strong>snaam 7 Europees eiland -<br />

Franse stad aan de Middellandse Zee 8 Uitgav<strong>en</strong> - Bijwoord 9 Gro<strong>en</strong> land -<br />

Zangstem 10 Verbuiging. .<br />

Vertikaal - I 'kangstig<strong>en</strong>d 2 Vogel - Voorzie van kogels 3 Cerium -<br />

Ziek<strong>en</strong>huis voo specialistische behandeling 4 Viss<strong>en</strong> - Dier<strong>en</strong>verblijf<br />

5 Bespott<strong>en</strong> - Of-wekk<strong>en</strong>d middel bereid met betelblader<strong>en</strong> 6 Bijbelse naam<br />

- Wortel<strong>en</strong> 7 Tro fkaart - Stell<strong>en</strong> 8 Zetelde - Nuttigde 9 Mansnaam -<br />

Bijbelse naam 10 Naar buit<strong>en</strong> gekom<strong>en</strong> moederkoek <strong>en</strong> navelstr<strong>en</strong>g.<br />

ZOEKERTJES<br />

• Te huur: kamer <strong>voor</strong> meisjes, Maria-Theresiastr.<br />

3200 fr/maand, december-juti. Z.w.<br />

Martine 28.49.46 of 28.49.43 (overdag) of<br />

56.32.43 ('5 avonds).<br />

• Dinsdagavond in the hottest ctub downtown<br />

('I Kersouwke in de Naamsestraat) : 3 mooie<br />

oppergod<strong>en</strong> van de jazz-scène. De dochter<br />

des hoizes is ook niet mis.<br />

• Typ<strong>en</strong> van tesiss<strong>en</strong>. verslag<strong>en</strong>, briefwisseling.<br />

Chris Rosselle, - 20.70.77.<br />

• Ha, Schotse zoek<strong>en</strong>d<strong>en</strong> naar zoekertjes, nu<br />

hebb<strong>en</strong> jullie het zoekertje gevond<strong>en</strong>. De<br />

Schotse plaatsers van dit zoeke zoekertje.<br />

• Mie, verkoopt uw firma ook wc-papier met<br />

paneermeel?<br />

• Liel meisje zoekt hoed.<br />

advert<strong>en</strong>tie VERHUUR<br />

VAN GELUIDSINSTALLATIES<br />

MET OF ZONDER DISC·JOCKEY<br />

DANCE<br />

DELIGHT<br />

TEL. 016/23.30.86<br />

D OOR A N N VANDERMAESEN<br />

MAANDAG<br />

• En to<strong>en</strong> versche<strong>en</strong> God aan (DB) <strong>en</strong> (SVG)<br />

<strong>en</strong> gaf h<strong>en</strong> het elfde gebod; 'Gij zult de<br />

R-fraktie niet boykott<strong>en</strong>.' (Teg<strong>en</strong> PDG <strong>en</strong><br />

PVDK zei Hij dat ook!)<br />

• Lies, e<strong>en</strong> raad van e<strong>en</strong> goede vri<strong>en</strong>d: e<strong>en</strong><br />

beurs naar Mexico kan je toch echt niet<br />

weiger<strong>en</strong>. _.<br />

• Vredeseiland<strong>en</strong> Uit de kler<strong>en</strong>. Maandag<br />

9 12, 20.00 u, '5 Melersstr. 5: informatieavond<br />

<strong>en</strong> (ev<strong>en</strong>tueel) praktische afsprak<strong>en</strong><br />

<strong>voor</strong> het kampagne-week<strong>en</strong>d.<br />

• Dring<strong>en</strong>d gezocht: e<strong>en</strong> tweetal Zwarte-<br />

PIet<strong>en</strong>pakk<strong>en</strong> om gratis te l<strong>en</strong><strong>en</strong> op vrijdag<br />

6'12 in de namiddag, 29.20.84.<br />

• Voor mijn lief maar loemp vn<strong>en</strong>omneue,<br />

Rood ondergoed <strong>en</strong> gre<strong>en</strong> stockings ... Do we<br />

play for keeps or do we sleep with everyone?<br />

• Jan, gaan we weer roddel<strong>en</strong> op de trein? Je<br />

b<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> koffietante ...Sabine,<br />

• Wil de kameraad-onverlaat die op 11/11<br />

mijn pet 'le<strong>en</strong>de' op de afbraak-fuif, deze<br />

terugbezorg<strong>en</strong> aan de kameraad-eig<strong>en</strong>aar?<br />

O. Metsysplein 3. Siberiè lonkt!<br />

• Dinsdagavond verlor<strong>en</strong> in 't Kersouwke:<br />

brilletje. Eerlijke vinder mag het daar achterlat<strong>en</strong>.<br />

Grote beloning.<br />

• Ik w<strong>en</strong>s kost<strong>en</strong>del<strong>en</strong>d mee te rijd<strong>en</strong>:<br />

Leuv<strong>en</strong>-Brugge (vrijdag of zaterdag); Brugge-leuv<strong>en</strong><br />

(zondag). Bart, cO 20.12.06.<br />

• Te weinig tijd om uw tesis, ... zelf te typ<strong>en</strong>?<br />

Ge<strong>en</strong> nood! Ik typ alles in op komputer<br />

(WordPerfect 5.1.). Prijs: 35,-/bladzijde. Aarzel<br />

niet <strong>en</strong> neem kontakt op met Veerle Poot,<br />

02/687.97.41, na 19.00 u.<br />

20.00 u KONCERT Het Nieuw Belgisch Kamerorkest olv Frits Ce lis br<strong>en</strong>gt<br />

sam<strong>en</strong> met Adriano Jordoa (piano) werk<strong>en</strong> van Mozart, Celis <strong>en</strong> Ravel, in<br />

Pieter De Somer Aula, de Beriotstr. 24, toeg. 250- 550, org. Het Nieuw<br />

Belgisch Kamerorkest ism Europalia Portugal 1991.<br />

20.00 u TEATER 'Alles voel<strong>en</strong> op alle wijz<strong>en</strong>', e<strong>en</strong> programma over Fernando<br />

Pessoa (Portugais grootste dichter), <strong>voor</strong>gedrag<strong>en</strong> door Le<strong>en</strong> Vermeir<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

begeleid door Arme-Lies Sturm aan de harp, in Aud. Minnepoort, toeg. 200,<br />

org. CC Leuv<strong>en</strong> ism De Andere Film.<br />

20.00 u TEATER 'Oedipus' door Teater Zuidpool, in Stadsschouwburg, org.<br />

CC Leuv<strong>en</strong>.<br />

20.30 u FILM 'One hour with you' (1932), e<strong>en</strong> film van Ernst Lubitsch over<br />

zinnelijke intriges, in 't Stuc, toeg. 100/130.<br />

DINSDAG<br />

20.00 u TEATER 'H<strong>en</strong>ry V', van W Shakespeare, door de 'European Theatre<br />

Cam bridge', in Aud. Minnepoort, org. CC Leuv<strong>en</strong>.<br />

20.00 u TEATER 'Verget<strong>en</strong>', door Mechels Miniatuur Teater, in Stadsschouwburg,<br />

org. CC Leuv<strong>en</strong>.<br />

20.30 u TEATER Juli<strong>en</strong> Scho<strong>en</strong>aerts met Krapp's laatste band', in 't Stuc.<br />

21.30 u OPTREDEN Moderne Jazz met Bart Zeg ers , Brem van Hoft<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

Bastiaan De Krom, in 't Kersouwke (Naamsestraat), toeg. gratis.<br />

WOENSDAG<br />

13.00 u KONCERT door de Belgische Kamermuziekgroep, die 20ste eeuws<br />

werk br<strong>en</strong>gt van o.a. Debussy, Goeyvaerts, ..., in Gotische zaal Stadhuis,<br />

toeg. gratis, org. Kultuurkommissie KU Leuv<strong>en</strong>.<br />

14.00 u FILM 'De kollega's mak<strong>en</strong> de brug', in Vlaams Filmmuseum <strong>en</strong><br />

Archief.<br />

20.00 u FILM 'Niet <strong>voor</strong> poez<strong>en</strong>', in Vlaams Filmmuseum <strong>en</strong> Archief.<br />

20.00 u LITERATUUR Hed<strong>en</strong>daagse Portugese literatuur, begeleid door Irène<br />

Ko<strong>en</strong>ders, in Aud. Minnepoort, org. Europalia Portugal.<br />

20.00 u TEATER 'H<strong>en</strong>ry V' van Shakespeare door European Theatre<br />

• Gevond<strong>en</strong> op wo<strong>en</strong>sdag aan Bankkontaktapparaat<br />

In Naamsestr.: bordeaux zak met<br />

p<strong>en</strong>n<strong>en</strong>zak, rek<strong>en</strong>machine. kursuss<strong>en</strong> Biologie<br />

<strong>en</strong> Wiskunde. Afhal<strong>en</strong> bij Tinne, Muntstraat<br />

29.<br />

o MEUWISSEN<br />

.~<br />

Alle verhuur video-,<br />

klank- <strong>en</strong> lichtmateriaal<br />

<strong>voor</strong> seminaries, ev<strong>en</strong>e-<br />

~ :l::<br />

m<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, optred<strong>en</strong>s<br />

<strong>en</strong> fuiv<strong>en</strong><br />

"" "'HA~COVISION : 5000 fr.<br />

DISCOBAR: 4 000 fr.<br />

tel. 016/201.301<br />

• Zelf gitaar spel<strong>en</strong>? Beslis nu <strong>en</strong> speel met<br />

Kerstmis reeds Je eerste akkoord<strong>en</strong>. Ge<strong>en</strong><br />

muzikale <strong>voor</strong>k<strong>en</strong>nis nodig. Ti<strong>en</strong>seste<strong>en</strong>weg<br />

21. Indi<strong>en</strong> afwezig, laat dan e<strong>en</strong> briefje<br />

achter. Geert W<br />

• Euprint bvba: alle tikwerk; desktop: scann<strong>en</strong>:<br />

Uitprint<strong>en</strong> van tekst<strong>en</strong>; figur<strong>en</strong> uit quattro,<br />

lotus. WIJ zett<strong>en</strong> ook muziek!!! Hertogstraat<br />

110, • 22.97.49.<br />

• Gerne<strong>en</strong>schapsbuis zoekt <strong>en</strong>toesiaste medebewoner<br />

<strong>voor</strong> Januari tot september 1992,<br />

E<strong>en</strong>meilaan 46, Kessel-Lo, 85.52.40.<br />

• KLJ-tal<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, kom op di 10/12 om 21.00 u<br />

naar ons gezellige Kerst-vrij-podlum, KLJc<strong>en</strong>trale,<br />

Parijsstr. 76. Ambiance verzekerd.<br />

• WIJ w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> van harte dat dleg<strong>en</strong>e(n) die<br />

wo<strong>en</strong>sdagavond onze flets<strong>en</strong> gestol<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>,<br />

ermee verongelukk<strong>en</strong>. EIS"Van Weert <strong>en</strong><br />

Danny Halford.<br />

• Verlor<strong>en</strong> op dl'26 11 in Belgisch Congo:<br />

dikke gebreide pullover (zwart-grijs gespikkeld).<br />

Aub terugbezorg<strong>en</strong> aan Wim v., P{lrijsstr.82.<br />

• Dagc<strong>en</strong>trum De Trommel zoekt gewet<strong>en</strong>sbezwaarde<br />

(opleiding msnswet<strong>en</strong>schappeliJke<br />

richting), <strong>voor</strong> naschoolse opvang <strong>en</strong>'<br />

begeleiding van groep kinder<strong>en</strong> (6 tot14 jaar)<br />

In moeilijke opvoedingssituatie. Vanaf april<br />

1992. Ko<strong>en</strong> Helllnckx, - 25.20.00.<br />

EXTRA,<br />

LARGE<br />

VIDEO<br />

GROOTBEELD<br />

VIDEOPROJECTOREN<br />

EIKIVISION<br />

videoprojectie op gewoon scherm<br />

tot 4,5 m schermdiagonaal<br />

compact <strong>en</strong> handig<br />

verhuur 3500 frank<br />

!t BFL Video Vision vzw<br />

§ BOGAARDENSTRAAT 68<br />

~ 3000 LEUVEN<br />

;;;. 016/23.29.35<br />

<strong>Veto</strong>, jaargang 18 nr. 10 dd. '2 december 1991" 7<br />

STUDENT AID<br />

Het vormingsweek<strong>en</strong>d van Stud<strong>en</strong>t<br />

Aid Nationaal vindt plaats in het<br />

vormingsc<strong>en</strong>trum Merk<strong>en</strong>veld bij<br />

Brugge op 13. 14 <strong>en</strong> 15 december.<br />

Verschill<strong>en</strong>de gast<strong>en</strong> zijn uitg<strong>en</strong>odigd.<br />

Guy Poppe zal sprek<strong>en</strong> over<br />

ontwikkelingssam<strong>en</strong>werking <strong>en</strong> media,<br />

Suzanne Monkassa <strong>en</strong> NG<br />

Sauw Tjhoi over beeldvorming, <strong>en</strong><br />

professor Reyntj<strong>en</strong>s over zijn ervaring<strong>en</strong><br />

in Rwanda. De groep Musungi<br />

br<strong>en</strong>gt Tutsi-ritmes uit Rwanda,<br />

Thérèse Buto pres<strong>en</strong>teert de<br />

R wandese keuk<strong>en</strong>. Ook Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

teg<strong>en</strong> Racisme zijn aanwezig. Voor<br />

info <strong>en</strong> inschrijving (tot II decernber,<br />

950 frank), bel 28.45.82 of<br />

neem kontakt op met Inge Bossuyt,<br />

Ridderstraat 72 of Peter Wollaert,<br />

Cra<strong>en</strong><strong>en</strong>donck. 13. Voor alle stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

die gelov<strong>en</strong> in opbouw<strong>en</strong>de<br />

sam<strong>en</strong>werking tuss<strong>en</strong> Zuid <strong>en</strong><br />

Noord.<br />

• Aan de person<strong>en</strong> die in het week<strong>en</strong>d van<br />

23-24 11 mijn kot betred<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>, gelieve<br />

mijn kassettes met Frans-Canadesemuziek<br />

<strong>en</strong> met Crowded House terug te bezorg<strong>en</strong><br />

aangezi<strong>en</strong> ze veel <strong>voor</strong> mij betek<strong>en</strong><strong>en</strong>. (Maar<br />

liefst allemaal eig<strong>en</strong>lijk.) Naamsestr. 31.<br />

• Harlekino zoekt monitor<strong>en</strong> <strong>voor</strong> haar vakantiekamp<strong>en</strong><br />

met sociaal verwaarloosde<br />

jonger<strong>en</strong>. Monitor<strong>en</strong>kursus op 31/1 tot 2/2 <strong>en</strong><br />

van 14 2tot16 2.lnlo: Wag<strong>en</strong>brugstraat 154,<br />

8560 Moorseie.<br />

• Aaah!! Impressie van het Nirvana-konsert.<br />

Jane the Ripper. .<br />

• Aaaaahh!! Impressie van de moord op<br />

Jane the Ripper. Jack the Ripper (ge<strong>en</strong><br />

familie!.<br />

• Bruno <strong>en</strong> Gaëtan, will<strong>en</strong> jullie e<strong>en</strong> afspraakje?<br />

Het 1ste kannertje.<br />

Idealist?<br />

Cambridge, in Aud. Minnepoort, org. CC Leuv<strong>en</strong>.<br />

20.15 u KONFERENTIE door Patricia De Martelaere, over 'Tuss<strong>en</strong> woord <strong>en</strong><br />

beeld', in Hoger Instituut <strong>voor</strong> Wijsbegeerte.<br />

20.30 u TEATER JulierrScho<strong>en</strong>aerts met 'Krapp's laatste band', in 't Stuc.<br />

DONDERDAG<br />

19.30 u OPTREDEN 'Fudge Tunnel': Engelse grungeband met <strong>voor</strong>programma<br />

'The Hangm<strong>en</strong>', in Ons Huis (Goudbloemstraat), toeg. 250/300,<br />

org. Cri du chat.<br />

20.30 u KONCERT Philharmonika Hungarika, olv Nissim Frank, in Pieter De<br />

Somer Aula, org. Boelvaarkoncert<strong>en</strong>.<br />

20.30 u TEATER Juli<strong>en</strong> Scho<strong>en</strong>aerts met Krapp's laatste band', in 't Stuc.<br />

VRIJDAG<br />

20.00 u KONCERT B<strong>en</strong>efietkoncert Welzijnszorg 1991 met gitarist Jan<br />

Wouters, Sint-Maart<strong>en</strong>koor <strong>en</strong> Balyl konsortium, in Lemm<strong>en</strong>sinstituut, org.<br />

UP.<br />

20.00 u TEATER 'Met geslot<strong>en</strong> deur<strong>en</strong>', door KT De Margriet, in Stadsschouwburg,<br />

org. CC Leuv<strong>en</strong>.<br />

20.30 u TEATER Juli<strong>en</strong> Scho<strong>en</strong>aerts met Krapp's laatste band', in 't Stuc.<br />

ZATERDAG<br />

20.00 u TEATER 'Met geslot<strong>en</strong> deur<strong>en</strong>' door KT De Margriet, in Stadsschouwburg,<br />

org. CC Leuv<strong>en</strong>.<br />

20.30 u TEATER Juli<strong>en</strong> Sc_ho<strong>en</strong>aerts met 'Krapp's laatste band', in 't Stuc.<br />

ZONDAG<br />

J 1.00 u KONCERT Oratoriën Classics: Bart Ouartier br<strong>en</strong>gt verass<strong>en</strong>de<br />

muziek op 'verass<strong>en</strong>de instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, in Oratoriënhof, Mechelsestr. 111,<br />

toeg. 150, org. CC Oratoriënhof.<br />

MAANDAG<br />

20.00 u FADO-AVOND met J. Ignacio <strong>en</strong> J. Do Carmo (gitaar), in Aud.<br />

Minnepoort, org. Europalia Portugal.<br />

20.00 u GESPREK met Manoël De Oliveira, in Vlaamse Leergang<strong>en</strong>, org. CC<br />

Leuv<strong>en</strong>.<br />

20.00 u LEZING over kronologie, door Chris Borgions, met e<strong>en</strong> overzicht van<br />

de verschill<strong>en</strong>de mogelijkhed<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong>de jaartelling, in Romaanse Poort<br />

(lokaal A 1.3), toeg. 75, org. Leuv<strong>en</strong>se Gids<strong>en</strong>bond.<br />

20.00 u TEATER 'Nodig e<strong>en</strong> kerstman ui!', door Echt Antwaarps Teater, in<br />

Stadsschouwburg, org. CC Leuv<strong>en</strong>.<br />

Kringraad is op zoek naar<br />

volg<strong>en</strong>de kandi~t<strong>en</strong> <strong>voor</strong><br />

de opvulling van vakante<br />

mandat<strong>en</strong>:<br />

o E<strong>en</strong> vrijgestelde, die zal<br />

werk<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> halftijds bedi<strong>en</strong>d<strong>en</strong>kontrakt.<br />

Hij ol zij<br />

beschikt over degelijke organisatorische<br />

<strong>en</strong> administratieve<br />

kapaciteit<strong>en</strong>, <strong>en</strong> is<br />

op de hoogte van de werking<br />

van de AV <strong>en</strong> van<br />

Kringraads verteg<strong>en</strong>woordiging<br />

in de beleidsorgan<strong>en</strong><br />

van de KU Leuv<strong>en</strong>. Hijlzij<br />

zal instaan <strong>voor</strong> de dagelijkse<br />

werking, administratie<br />

<strong>en</strong> begeleiding van de AV,<br />

<strong>en</strong> verzorgt studiewerk aangaande<br />

universitaire problematiek<strong>en</strong><br />

in het algeme<strong>en</strong><br />

eh onderwijs in het bijzonder.<br />

Verder onderhoudt hijl<br />

zij kontakt<strong>en</strong> met kringverteg<strong>en</strong>woordigers<br />

<strong>en</strong> ander<strong>en</strong><br />

in de verschill<strong>en</strong>de fakulteitskring<strong>en</strong>.<br />

o 2 verteg<strong>en</strong>woordigers<br />

<strong>voor</strong> de Raad <strong>voor</strong> Internationale<br />

Relaties (RIR). Deze<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ook lid van<br />

de Erasmuskoördinator<strong>en</strong>kommissie.<br />

Interesse <strong>voor</strong><br />

de Leuv<strong>en</strong>se <strong>en</strong> Europese<br />

onderwijsproblematiek is<br />

vereist.<br />

Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan de<br />

KU Leuv<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> solliciter<strong>en</strong><br />

indi<strong>en</strong> ze voldo<strong>en</strong> aan<br />

volg<strong>en</strong>de <strong>voor</strong>waard<strong>en</strong>: in<br />

de loop van dit of vorig akademiejaar<br />

in minst<strong>en</strong>s één<br />

zittijd geslaagd zijn, <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

gedeg<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis hebb<strong>en</strong> van<br />

Pok, fakulteitsraad, onderwijswerkgroep<br />

van je kring,<br />

presidium of .Kring raad.<br />

De verkoz<strong>en</strong><strong>en</strong> moet<strong>en</strong><br />

bereid zijn,om de tweewekelijkse<br />

AV's te volg<strong>en</strong> met<br />

zin <strong>voor</strong> initiatief, <strong>en</strong> om zich<br />

in te zett<strong>en</strong> in werkgroep<strong>en</strong>.<br />

Z& bereid<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> de vergadering<strong>en</strong><br />

<strong>voor</strong>. Wekelijks<br />

kom<strong>en</strong> ze sam<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> burovergadering.<br />

Ze stell<strong>en</strong><br />

ook nota's <strong>en</strong> verslag<strong>en</strong> op,<br />

bestemd <strong>voor</strong> de raad. De<br />

verteg<strong>en</strong>woordigers <strong>voor</strong> de<br />

RIR verdedig<strong>en</strong> steeds het<br />

standpunt van Kringraad<br />

naar de raad waarin ze zitting<br />

hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />

hiervan (schriftelijk) verslag<br />

uit op de A'J.<br />

De verkiezing<strong>en</strong> vind<strong>en</strong><br />

plaats op de AV op vrijdag<br />

06/12 om 19.00 u in de verqaderzaal<br />

van het Pauskollege.<br />

Kandidatur<strong>en</strong> met motivatie<br />

<strong>en</strong> CV moet<strong>en</strong> t<strong>en</strong><br />

laatste op 5/11 om 17.00 u<br />

op het sekretariaat van<br />

Kringraad z~n, '5 Meiersstraat<br />

5. Kandidat<strong>en</strong> zijn '<br />

aanwezig op hogervermelde<br />

AV.<br />

21.00 u MILIEURAAD Stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> will<strong>en</strong> de milieuproblem<strong>en</strong> bestuder<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

aanpakk<strong>en</strong>, in 't Stuc.<br />

22.30 u FILM 'B<strong>en</strong>ilde ou Virgem-mae' (1975), e<strong>en</strong> film van M. De Qliveira, in<br />

Vlaamse Leergang<strong>en</strong>, Bo_ekhandelstr. 9, org. CC Leuv<strong>en</strong>.<br />

EKONOMIKA l!l 3/12 om 12.45 u: Lunchcauserie met<br />

Hugo De Ridder, in Tijt. [!J. 3/12 om 20.00 u: OndetWijsvergadering, in<br />

Eko-bar. l!l Sf12 om 21.30 u: Smartlapp<strong>en</strong>festival met Phil Kevin,<br />

Jsabelle A, WeRdy-Van Want<strong>en</strong> <strong>en</strong> Luk Ste<strong>en</strong>o (doorlop<strong>en</strong>d busdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong><br />

aan Dulci. Stadhuis <strong>en</strong> Erasmusl. 1n StadsfeestzaaJ Aarschot. t09g.<br />

200-300.<br />

GEOLOGISCHE KRING l!l 9112 om 20.30 u:<br />

Sinterklaaskanlu"S,in Ambiorix.<br />

HISTORJA 00 5/12 om ~2;OO u: Sinterklaas-UI. in zaal<br />

Álbatrosl!l6/12~D~Sinlkoml --<br />

KATECHETIKA I!J 2/12: I


Palestijnse jonger<strong>en</strong> uit de bezette gebied<strong>en</strong><br />

"We begrijp<strong>en</strong> de Israëli's<br />

eig<strong>en</strong>lijk niet goed"<br />

e op<strong>en</strong>ingsceremonie van de vredeskonfer<strong>en</strong>tie over bet Midd<strong>en</strong>-Oost<strong>en</strong> in<br />

adrid is <strong>voor</strong>bij. Het kwam er net niet tot e<strong>en</strong> breuk. De mann<strong>en</strong> van de<br />

grote politiek bebb<strong>en</strong> allemaal bun zegje kunn<strong>en</strong> do<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de kamera's, in<br />

teg<strong>en</strong>stelling tot de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie. Die wordt al jar<strong>en</strong> door de<br />

meeste waarnemers wel als politieke woordvoerder van de Palestijn<strong>en</strong> erk<strong>en</strong>d, maar<br />

ze slaagt er niet in op bet politieke vlak als volwaà.rdige gesprekspartner aanvaard te<br />

word<strong>en</strong>. <strong>Veto</strong> ging prat<strong>en</strong> met Palestijnse jonger<strong>en</strong> uit de bezette gebied<strong>en</strong> (twee van<br />

de Westelijke Jordaanoever, één van de Golanhoogte). Dat de vredeskonfer<strong>en</strong>tie in<br />

haar huidige vorm vrede zou kunn<strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, gelov<strong>en</strong> ze niet echt<br />

Hassan: «Voor ons is vrede zeer belangrijk,<br />

aangezi<strong>en</strong> wij al sinds 1948 - to<strong>en</strong> Israëli's<br />

begonn<strong>en</strong> met het verdrijv<strong>en</strong> van de plaatselijke<br />

(Palestijnse) bevolking uit hun dorp<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

veel groter stuk land innam<strong>en</strong> dan h<strong>en</strong> door de<br />

Ver<strong>en</strong>igde Naties was toegek<strong>en</strong>d - in oorlogsomstandighed<strong>en</strong><br />

lev<strong>en</strong>. Maar deze vredeskonfer<strong>en</strong>tie<br />

is haar naam niet waard. De Israëlische<br />

premier Shamir heeft net zolang gediskussieerd<br />

tot hij zijn 'vredeskonfer<strong>en</strong>tie' kreeg zoals hij die<br />

wou. De houding van de Israëli's met betrekking<br />

tot de delegatie van de Palestijn<strong>en</strong>, is<br />

hiervan e<strong>en</strong> <strong>voor</strong>beeld. De PLO noch de<br />

Palestijn<strong>en</strong> van Oost-Jeruzalem of uit de<br />

diaspora mog<strong>en</strong> deelnem<strong>en</strong>. Shamir erk<strong>en</strong>tdeze<br />

laatst<strong>en</strong> zelfs niet als Palestijn<strong>en</strong>. We mog<strong>en</strong> ook<br />

niet als aparte delegatie naar de konfer<strong>en</strong>tie. Àet<br />

gaat om e<strong>en</strong> gem<strong>en</strong>gde Palestijns-Jordaanse<br />

delegatie.»<br />

Resoluties<br />

Manal: «Eig<strong>en</strong>lijk zijn de Palestijn<strong>en</strong> niet echt<br />

op de konfer<strong>en</strong>tie aanwezig. Het is e<strong>en</strong> Jordaanse<br />

delegatie. De Palestijn<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> deze<br />

delegatie mog<strong>en</strong> niet e<strong>en</strong>s sprek<strong>en</strong>. Wanneer ze<br />

iets will<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong>, moet<strong>en</strong> ze het eerst aan de<br />

Jordaniërs vertell<strong>en</strong>, die dan het woord voer<strong>en</strong>»<br />

Hassan: «Verder eist<strong>en</strong> de Israëli's dat de<br />

Sovjet-Unie eerst volledige diplomatieke betrekking<strong>en</strong><br />

met hun land zou aanknop<strong>en</strong><br />

<strong>voor</strong>aleer ze als ko-sponsor van de konfer<strong>en</strong>tie<br />

mocht optred<strong>en</strong>. Maar bov<strong>en</strong>al erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> de<br />

Israëli's het principe van landruil <strong>voor</strong> vrede<br />

niet. Zij weiger<strong>en</strong> te sprek<strong>en</strong> over terugtrekking<br />

uit de bezette gebied<strong>en</strong>. Integ<strong>en</strong>deel, ook tijd<strong>en</strong>s<br />

de vredeskonfer<strong>en</strong>tie blijv<strong>en</strong> ze doorgaan met<br />

het bouw<strong>en</strong> van nieuwe nederzetting<strong>en</strong> in de<br />

bezette gebied<strong>en</strong> - al zegg<strong>en</strong> ze dat het alle<strong>en</strong><br />

maar gaat om het uitbreid<strong>en</strong> van bestaande<br />

nederzetting<strong>en</strong> - <strong>en</strong> bombarder<strong>en</strong> ze ~uid-Libanon.»<br />

«Israël heeft ook steeds bij de Ver<strong>en</strong>igde<br />

Stat<strong>en</strong> aangedrong<strong>en</strong> om ge<strong>en</strong> parallel vredesproces<br />

via de Veiligheidsraad van de Ver<strong>en</strong>igde<br />

Naties op gang te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Ook de VN mog<strong>en</strong><br />

alle<strong>en</strong> als waarnemer aanwezig zijn. Israël<br />

weigert zelfs <strong>en</strong>ige beslissingsbevoegdheid aan<br />

de konfer<strong>en</strong>tie toe te k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Kortom, als het<br />

resultaat niet naar hun w<strong>en</strong>s is, legg<strong>en</strong> ze het<br />

gewoon naast zich neer. Dit is ge<strong>en</strong> vredeskonfer<strong>en</strong>tie<br />

in de echte zin van het woord»<br />

<strong>Veto</strong>: Wat <strong>voor</strong> konfer<strong>en</strong>tie will<strong>en</strong>jullie eig<strong>en</strong>lijk<br />

wél?M<strong>en</strong> kan toch niet verwacht<strong>en</strong> dat alle<br />

eis<strong>en</strong> !!ande Palestijn<strong>en</strong> al ingewilligd zijn <strong>voor</strong><br />

m<strong>en</strong> met de gesprekk<strong>en</strong> begint.<br />

Hassan: «Nee, maar er moet wel aan e<strong>en</strong> aantal<br />

<strong>voor</strong>waard<strong>en</strong> word<strong>en</strong> voldaan <strong>voor</strong> m<strong>en</strong> echt<br />

aan e<strong>en</strong> vredesproces kan beginn<strong>en</strong>. Ik d<strong>en</strong>k<br />

hierbij konkreet aan het uitvoer<strong>en</strong> van alle<br />

VN-iesoluties. Pas dan kunn<strong>en</strong> we aan tafel<br />

gaae zitt<strong>en</strong> <strong>en</strong> over konkrete zak<strong>en</strong> prat<strong>en</strong>. Dit<br />

betek<strong>en</strong>t dat Israël zich eerst uit de bezette<br />

gebied<strong>en</strong> moet terugtrekk<strong>en</strong>, zoals in de befaamde<br />

resolutie 242 staat,»<br />

Man~l: «Met die resolutie is er overig<strong>en</strong>s iets<br />

heel raars aan de hand. In de Engelse vertaling<br />

staat er 'terugtrekking uit bezette gebied<strong>en</strong>',<br />

terwijl er in alle andere vertaling<strong>en</strong> sprake is van<br />

'de bezette gebied<strong>en</strong>'. Daarop speelt de Israëlische<br />

regering nu handig in. De Israëli's hebb<strong>en</strong><br />

(Foto Wim Glorieux)<br />

zich immers na de Camp-Davidakkoord<strong>en</strong>, die<br />

onder premier Begin met de Egyptische regering<br />

van presid<strong>en</strong>t Saddat werd<strong>en</strong> geslot<strong>en</strong>, uit<br />

de Sinaï-woestijn teruggetrokk<strong>en</strong>. Zij bewer<strong>en</strong><br />

nu dat resolutie 242 al is uitgevoerd. Daarom<br />

legg<strong>en</strong> we er de nadruk op dat alle resoluties<br />

moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> uitgevoerd. Voor ons is resolutie<br />

194 veel belangrijker. Deze resolutie stipuleert<br />

dat alle Palestijn<strong>en</strong> in de diaspora het recht<br />

hebb<strong>en</strong> om naar hun land terug te ker<strong>en</strong>. Ook<br />

resolutie 425 over de terugtrekking uit Zuid-<br />

Libanon is zeer belangrijk»<br />

<strong>Veto</strong>: Jullie zijn het blijkbaar niet e<strong>en</strong>s met de<br />

beslissing van de PLO om ondanks alle<br />

bezwar<strong>en</strong> toch deel te nem<strong>en</strong> aan de konfer<strong>en</strong>tie<br />

<strong>en</strong> in te gaan op de <strong>voor</strong>afgaandelijke eis<strong>en</strong> van<br />

Israël?<br />

Manal: «Daartoe moet m<strong>en</strong> de <strong>voor</strong>geschied<strong>en</strong>is<br />

van die beslissing k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Op het einde van<br />

september vond er e<strong>en</strong> vergadering plaats van<br />

de Palestijnse Nationale Raad, het wetgev<strong>en</strong>d<br />

orgaan van Palestina, dat zich in ballingschap<br />

bevindt, Daar werd beslist dat alle<strong>en</strong> de PLO de<br />

Palestijn<strong>en</strong> kan verteg<strong>en</strong>woordig<strong>en</strong>, dat Jeruzalem<br />

op de ag<strong>en</strong>da van de vredeskonfer<strong>en</strong>tie<br />

moest staan <strong>en</strong> dat Jeruzalem de hoofdstad van<br />

de Palestijnse staat moet word<strong>en</strong>. Verder werd<br />

tijd<strong>en</strong>s die vergadering beslot<strong>en</strong> dat er ge<strong>en</strong><br />

vredeskonfer<strong>en</strong>tie kon plaatshebb<strong>en</strong> <strong>voor</strong>aleer<br />

het nederzetting<strong>en</strong>beleid - inklusief de uitbreiding<br />

van bestaande nederzetting<strong>en</strong> - wordt<br />

gestopt. Ook het uitvoer<strong>en</strong> van de VNresoluties<br />

wordt als preliminaire <strong>voor</strong>waarde<br />

<strong>voor</strong> elk vredesgesprek aanzi<strong>en</strong>»<br />

«Maar het uitvoer<strong>en</strong>d komitee van de raad,<br />

onder leiding van Yasser Arafat, legde deze<br />

beslissing<strong>en</strong> naast zich neer. Dit ging uiteindelijk<br />

zover dat m<strong>en</strong> de lijst van nam<strong>en</strong> van<br />

deelnemers aan de VS <strong>en</strong> Israël doorgaf <strong>en</strong> tot<br />

driemaal toe wijzigde omdat Israël niet akkoord<br />

ging.»<br />

Bezet<br />

<strong>Veto</strong>: Toch blijk<strong>en</strong> de Palestijnse deelnemers<br />

aan de konfer<strong>en</strong>tie niet onpopulair te zijn. To<strong>en</strong><br />

Hanan Ashrawi <strong>en</strong> Feisal Hoesseini naar de<br />

bezette gebied<strong>en</strong> terugkeerd<strong>en</strong>, werd<strong>en</strong> ze er<br />

bij<strong>voor</strong>beeld door betog<strong>en</strong>de Palestijn<strong>en</strong> <strong>en</strong>toesiast<br />

toegejuicht:<br />

Manal: «Dat is e<strong>en</strong> verkeerd beeld. To<strong>en</strong> de<br />

delegatie vertrok, war<strong>en</strong> er heel wat betoging<strong>en</strong><br />

teg<strong>en</strong> haar deelname omdat dit in strijd was met<br />

de besluit<strong>en</strong> van de Nationale Raad. Overig<strong>en</strong>s<br />

behoord<strong>en</strong> de person<strong>en</strong> die u noemt eig<strong>en</strong>lijk'<br />

niet tot de delegatie: het war<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel waarnemers.<br />

'Hannah Àshrawi heeft ook nooit beweerd<br />

in naam van de Palestijn<strong>en</strong> te sprek<strong>en</strong>. Zij<br />

beschouwde zich als waarnemer die haar<br />

persoonlijke komm<strong>en</strong>taar op de gebeurt<strong>en</strong>iss<strong>en</strong><br />

gaf. Natuurlijk werd<strong>en</strong> deze m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> toegejuicht<br />

to<strong>en</strong> ze terugkeerd<strong>en</strong>. Het zijn zeer populaire<br />

nationale figur<strong>en</strong> <strong>en</strong> wij will<strong>en</strong> - meer dan wie<br />

ook - vrede in de regio. Daarom juich<strong>en</strong> we die<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> toe»<br />

<strong>Veto</strong>: Levert de huidige vredeskonfer<strong>en</strong>tie dan<br />

werkelijk niets op?<br />

ManaI: «Reeds <strong>voor</strong> de konfer<strong>en</strong>tie begon,<br />

wist<strong>en</strong> we dat ze hoogst<strong>en</strong>s kon leid<strong>en</strong> tot<br />

zog<strong>en</strong>aamde bestuurlijke autonomie. Dat wil<br />

zegg<strong>en</strong> dat we <strong>voor</strong> zuiver lokalè aangeleg<strong>en</strong>hed<strong>en</strong><br />

- onder de Israëlische nationale wetgeving<br />

- 'eig<strong>en</strong> "bestuurlijke organ<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong><br />

krijg<strong>en</strong>. Maar rond al de Palestijnse sted<strong>en</strong> met<br />

zog<strong>en</strong>aamd zelfbestuur zou dan e<strong>en</strong> militaire<br />

zone gekreëerd word<strong>en</strong>, zoals nu, met kontrolepost<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> fouillering<strong>en</strong>. Na drie jaar zou er dan<br />

·over de toekornst gepraat word<strong>en</strong>. Wat er dan<br />

uit de bus zal kom<strong>en</strong> - e<strong>en</strong> federatie met<br />

Jordanië of met e<strong>en</strong> andere Arabische staat of<br />

toch e<strong>en</strong> onafhankelijke staat - wet<strong>en</strong> we nu<br />

nog niet.»<br />

«Alles blijft dus mogelijk <strong>en</strong> in dit kader moet<br />

m<strong>en</strong> ook de strategie van Israël om bilaterale<br />

gesprekk<strong>en</strong> te voer<strong>en</strong> in plaats van e<strong>en</strong> echte<br />

gezam<strong>en</strong>lijke konfer<strong>en</strong>tie te houd<strong>en</strong>, begrijp<strong>en</strong>.<br />

Daarmee pog<strong>en</strong> ze de Arabische solidariteit te<br />

brek<strong>en</strong>. Nu is er bij<strong>voor</strong>beeld e<strong>en</strong> gezam<strong>en</strong>lijke<br />

handelsboykot teg<strong>en</strong> Israël. Zoals destijds met<br />

Egypte will<strong>en</strong> ze nu van elk land afzonderlijk de<br />

erk<strong>en</strong>ning van Israël afdwing<strong>en</strong>. Dit impliceert<br />

normale ekonomische <strong>en</strong> politieke betrekking<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>voor</strong>al e<strong>en</strong> erk<strong>en</strong>ning van Israëls huidige<br />

gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong>. Wanneer de kruciale bespreking<strong>en</strong><br />

over de Palestijnse kwestie weer opgerakeld<br />

word<strong>en</strong>, zal er ge<strong>en</strong> solidariteit <strong>en</strong> gezam<strong>en</strong>lijke<br />

druk meer zijn vanwege de Arabische land<strong>en</strong>.<br />

Het Palestijnse probleem zal <strong>voor</strong> h<strong>en</strong> zelfs niet<br />

meer bestaan»<br />

<strong>Veto</strong>: Hoe will<strong>en</strong> jullie dan vrede in hf!t<br />

Midd<strong>en</strong>-Oost<strong>en</strong> bereik<strong>en</strong>, als de vredeskonfer<strong>en</strong>tie<br />

daarin niet zal slag<strong>en</strong>?<br />

Firas: «We zijn de Intifada niet begonn<strong>en</strong> om<br />

bestuurlijke autonomie af te dwing<strong>en</strong>. Reeds<br />

2500 moeders verlor<strong>en</strong> hun kind, er viel<strong>en</strong> meer<br />

dan honderdduiz<strong>en</strong>d gewond<strong>en</strong>. Alle gevang<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

hebb<strong>en</strong> de mooiste jar<strong>en</strong> v.,an hun lev<strong>en</strong><br />

opgegev<strong>en</strong>, niet om bestuurlijke autonomie te<br />

verkrijg<strong>en</strong>, maar <strong>voor</strong> e<strong>en</strong> onafhankelijke Palestijnse<br />

staat.»<br />

Maansikkel<br />

Hassan: «Daaronder verstaan we de Westbank<br />

<strong>en</strong> de Gazastrook, e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> regering <strong>en</strong> veilige<br />

gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong>. Israël is niet het <strong>en</strong>ige land in de regio<br />

dat veilige gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> .nodig heeft. We erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong><br />

wel het recht van delsraëli's om te won<strong>en</strong> in het<br />

land dat ze in 1948 hebb<strong>en</strong> bezet, maar ze<br />

moet<strong>en</strong> ook onze recht<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> onafhankelijke<br />

staat erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. We begrijp<strong>en</strong> de Israëli's<br />

eig<strong>en</strong>lijk niet goed: zij hebb<strong>en</strong> zelf zoveel<br />

geled<strong>en</strong> in de Tweede Wereldoorlog <strong>en</strong> nu<br />

erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> ze ons recht op ze.fbeschikking niet<br />

e<strong>en</strong>s»<br />

Firas: «Meer dan wie r.ok will<strong>en</strong> wij vrede<br />

omdat ons volk al 43 jaar in oorlogsomstandighed<strong>en</strong><br />

leeft. Het zijn trouw<strong>en</strong>s <strong>voor</strong>al de<br />

Palestijn<strong>en</strong> die van de bezetting te lijd<strong>en</strong><br />

hebb<strong>en</strong>. Ik b<strong>en</strong> zelf nog maar net vijfti<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

werd al driemaal opgepakt. De eerste keer was<br />

ik nog ge<strong>en</strong> derti<strong>en</strong> jaar. Ze beschuldigd<strong>en</strong> mij<br />

ervan e<strong>en</strong> brandbom <strong>en</strong> e<strong>en</strong> masker te bezitt<strong>en</strong>.<br />

To<strong>en</strong> ze mij arresteerd<strong>en</strong>, sleurd<strong>en</strong> ze me in e<strong>en</strong><br />

jeep <strong>en</strong> voerd<strong>en</strong> mij naar e<strong>en</strong> Israëlische<br />

nederzetting waar de kolonist<strong>en</strong> me mocht<strong>en</strong><br />

slaan. Daarna voerd<strong>en</strong> ze '!TIe weg <strong>voor</strong><br />

ondervraging. Ik moest toegev<strong>en</strong>, maar ik zei<br />

gewoon dat ik e<strong>en</strong> pakje koffie was gaan hal<strong>en</strong>.<br />

Ze trokk<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zak met uitwerpsel<strong>en</strong> over mijn<br />

hoofd <strong>en</strong> bond<strong>en</strong> mij op e<strong>en</strong> stoel. Weer werd ik<br />

geslag<strong>en</strong>. To<strong>en</strong> haald<strong>en</strong> ze mijn tante erbij <strong>en</strong><br />

slot<strong>en</strong> haar op bij drughandelaars. Indi<strong>en</strong> ik niet<br />

bek<strong>en</strong>de, zoud<strong>en</strong> ze haar verkracht<strong>en</strong>. Maar<br />

mijn tante zei dat ik moest volhoud<strong>en</strong>. Uiteindelijk<br />

werd ik neg<strong>en</strong> dag<strong>en</strong> vastgehoud<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

regelmatig geslag<strong>en</strong>, maar op mijn proces werd<br />

ik vrijgesprok<strong>en</strong>. Niet omdat ze ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel<br />

bewijs teg<strong>en</strong> mij hadd<strong>en</strong>, maar omdat ik nog zo<br />

jong was. De laatste keer dat ze mij opgepakt<br />

hebb<strong>en</strong>, hebb<strong>en</strong> ze niet meer geslag<strong>en</strong>. To<strong>en</strong><br />

was het veel meer psychologisch. Het gebeurde<br />

op- het mom<strong>en</strong>t van de aanvall<strong>en</strong> op de kamp<strong>en</strong><br />

van Shaba <strong>en</strong> Chatila in Libanon. "Kijk e<strong>en</strong>s<br />

wat <strong>voor</strong> terrorist<strong>en</strong> jullie, Arabier<strong>en</strong>, zijn.<br />

Vecht jij daar<strong>voor</strong>?", zeid<strong>en</strong> ze. Ze will<strong>en</strong> <strong>voor</strong>al<br />

'te wet<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> wie je vri<strong>en</strong>de~ zijn om zo<br />

nieuwe m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op te pakk<strong>en</strong>.» •.<br />

Hassan: «Onze lev<strong>en</strong>somstandighed<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

steeds erger. Tijd<strong>en</strong>s de Golfoorlog mocht ge<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong>kele Palestijn uit de bezette gebied<strong>en</strong> zijn huis<br />

verlat<strong>en</strong>, 48 dag<strong>en</strong> lang. K<strong>en</strong> jij erg<strong>en</strong>s e<strong>en</strong><br />

gevang<strong>en</strong>is in de wereld waar 1,8 miljo<strong>en</strong><br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vast -zitt<strong>en</strong>? Alle Palestijnse arbeiders<br />

werd<strong>en</strong> ontslag<strong>en</strong>. Nu moet<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> speciale<br />

toelating hebb<strong>en</strong> om buit<strong>en</strong> ons dorp te gaan<br />

werk<strong>en</strong>'. De Israëlische werkgever moet ons met<br />

speciale buss<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> hal<strong>en</strong>. Wanneer iemand<br />

op eig<strong>en</strong> houtje zijn werk probeert te bereik<strong>en</strong>,<br />

wordt hij opgepakt. De universiteit<strong>en</strong> zijn bijna<br />

. drie jaar geslot<strong>en</strong> geweest. Nu <strong>en</strong> dan gaan ze<br />

weer op<strong>en</strong>, maar dan komt het leger de jonger<strong>en</strong><br />

provocer<strong>en</strong> tot die st<strong>en</strong><strong>en</strong> werp<strong>en</strong> <strong>en</strong> dan gaan<br />

de uniefs weer <strong>voor</strong> lange tijd dicht. De<br />

belangrijkste - de Bir Zeituniversiteit - is<br />

trouw<strong>en</strong>s nog steeds g~lot<strong>en</strong>.»<br />

«Wij prober<strong>en</strong> daar natuurlijk e<strong>en</strong> mouw<br />

aan te pass<strong>en</strong> door onze huiz<strong>en</strong> als leslokal<strong>en</strong> in<br />

te richt<strong>en</strong> wanneer de schol<strong>en</strong> dicht zijn.<br />

Lerar<strong>en</strong> <strong>en</strong> professor<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> daar les gev<strong>en</strong>,<br />

Het is alsof de Israëli's van ons e<strong>en</strong> lui <strong>en</strong> dom<br />

volk will<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>. Daar verzett<strong>en</strong> we ons<br />

teg<strong>en</strong>. Wij will<strong>en</strong> gewoon als volk erk<strong>en</strong>d<br />

word<strong>en</strong> door de internationale geme<strong>en</strong>schap.<br />

Tot dan zull<strong>en</strong> we doorgaan met onze Intifada.»<br />

FILMREEKS<br />

Bart Capéau<br />

Het vervolg van onze filmreeks wordt<br />

ev<strong>en</strong> uitgesteld. De volg<strong>en</strong>de twee<br />

wek<strong>en</strong> krijgt u del<strong>en</strong> 3 (Supercity) <strong>en</strong><br />

4~(programmatiebeleid) op deze pagina<br />

te lez<strong>en</strong>.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!