Isolatie - de werfkrant

Jaargang 1 - Nummer 3
Juli - Augustus - September 2010
de werfkrant
Gratis trimestrieel magazine voor de abonnees van Tips & Advies Bouw ❙ Een publicatie van Indicator & Bouwkroniek
Knauf - Rue du Parc Industriel 1 - 4480 Engis - 04 273 83 11 - info@knaufinsulation.be - www.knaufinsulation.be
HET BESTE MOET NOG KOMEN: Isolatie Raad ❚ Sterke trend naar meer en beter isoleren ❚
❚ FISCAAL: Isolatie en woningfiscaliteit ❚ Thermische isolatie van platte en hellende daken ❚
PRODUCTINFORMATIE ❚ Vernieuwde Mercedes-Benz Vito/Viano ❚
Afgiftekantoor 2800 Mechelen Mail - P 911095
Isolatie

Bouwprofessionals zijn steeds op
zoek naar werkmethodes om
sneller en efficiënter
te bouwen en daarbij een
kwaliteitsverbetering te
realiseren. Om te beantwoorden
aan deze vraag, produceert
Wienerberger nu ook kant-enklare,
op maat gemaakte
keramische muurelementen
uit Porothermbinnenmuurstenen:
Porotherm
Wall Systems
1
3
2
“ Uw toegang
tot een hoger
bedrijfsrendement!
”
Naast halfverdiepingshoge zijn er nu ook
verdiepingshoge muurelementen en kleine
modules. Deze muurelementen worden samengesteld
uit traditionele keramische Porothermstenen
in diktes van 10, 15 of 20 cm en zijn
daarmee geschikt voor woning-, appartementsen
utiliteitsbouw. De stenen worden vooraf op
de productiesite tot wanden verlijmd, wat een
grotere maatvastheid en kwaliteit garandeert dan
metselwerk op de bouwplaats met traditionele
mortel. Bovendien zijn de wanden verkrijgbaar in
allerlei vormen en afmetingen op maat van het
ontwerp. Dankzij de hoge verwerkingssnelheid
kan de aannemer met Porotherm Wall Systems de
bouwtijd aanzienlijk inkorten.
4
1 / POROTHERM WALL SYSTEMS:
een ergonomische bouwmethode.
2 / INSTALLATIE:
de Porotherm Wall Systems elementen
worden met wanden-klemmen naar hun
plaats gebracht.
3 / HALFVERDIEPINGSHOGE
ELEMENTEN: geschikt voor zowel woningals
appartement- en utiliteitsbouw.
4 / VERBINDINGEN:
de verticale verbindingen worden
gerealiseerd met PU-montageschuim
Contacteer ons vrijblijvend
voor meer info en ‘plaats
de eerste wand’ naar een
hoger rendement voor uw
bedrijf. T 03 880 70 61
info@porothermwallsystems.com
www.porothermwallsystems.com

edito
❚ september 2010 ❚
De trein is vertrokken
Juli - Augustus - September 2010
Jaargang 1 - Nummer 3
de werfkrant
Gratis trimestrieel magazine voor de abonnees van Tips & Advies Bouw ❙ Een publicatie van Indicator & Bouwkroniek
Isolatie
Knauf - Rue du Parc Industriel 1 - 4480 Engis - 04 273 83 11 - info@knauf.be - www.knauf.be - www.knaufinsulation.be
HET BESTE MOET NOG KOMEN: Isolatie Raad ❚ Sterke trend naar meer en beter isoleren ❚
❚ FISCAAL: Isolatie en woningfiscaliteit ❚ Thermische isolatie van platte en hellende daken ❚
PRODUCTINFORMATIE ❚ Vernieuwde Mercedes-Benz Vito/Viano ❚
Afgiftekantoor 2800 Mechelen Mail - - P 911095
De omslag
Knauf Insulation Belux
Knauf Insulation Belux maakt deel uit
van de Knauf groep en is al jarenlang
een toonaangevende producent van
o.a. glaswol, XPS en houtwol. In het Nederlandse
Oosterhout wordt Knauf Insulation
houtwol geproduceerd, in Visé
bij Luik wordt Knauf Insulation glaswol
gefabriceerd. De Knauf Insulation XPSproducten
worden vanuit Artix in Frankrijk
geïmporteerd.
Knauf
Rue du Parc Industriel 1
4480 Engis
04 273 83 11
info@knaufinsulation.be
www.knaufinsulation.be
3

colofon
4
de werfkrant
Gratis trimestrieel magazine voor de
abonnees van Tips & Advies Bouw
Een publicatie van
Indicator en Bouwkroniek
Kerkstraat 55 - B-1701 Itterbeek
tel. 02 513 82 95 fax 02 511 70 15
info@werfkrant.be
www.werfkrant.be
Juli-augustus-september 2010
Jaargang 1 - Nummer 3
V.U.: Jan Van Hoorick
Kerkstraat 55, B-1701 Itterbeek
Hoofdredacteur: Leo Van Hoorick.
Medewerkers: Johan Lambrechts,
Filip Van der Linden, Lieven Van den Bogaerd,
Robert Vastmans.
PUBLICITEIT:
Jan Van Hoorick
Greta Segers, Tamara Chalmers,
Dirk Van Eetvelde.
Het publiciteitstarief wordt u op aanvraag
toegestuurd.
Het beste moet nog komen.
Isolatie is op dit moment een
booming business.
Sterke trend naar meer en
beter isoleren.
Kantoor- en industriebouw.
Isolatie en woningfiscaliteit.
Voor energiebesparende werken
aan een woning geniet u/uw
klant in veel gevallen van de
zogenaamde energieaftrek.
isolatie raad 6 sterke trend 10
fiscaal 11

thermische isolatie 15
productinformatie 20
verder bouwen 30
❚ september 2010 ❚ ❚
WTCB
Thermische isolatie van platte en
hellende daken.
Productinformatie.
Vernieuwde Merdedes-Benz
Vito/Viano.
Mercedes zorgde voor een
grondige opfrissingsbeurt van
zijn Vito bestelwagen.
inhoud
6 Het beste moet nog komen.
10 Sterke trend naar meer en beter
isoleren.
11 Isolatie en woningfiscaliteit.
15 Thermische isolatie van
bestaande platte daken.
18 Thermische isolatie van hellende
daken bij een renovatieproject.
20 Productinformatie.
Isolatie Raad
De Isolatie Raad (CIR) werd in 1997 opgericht
door de belangrijkste organisaties
van producenten van thermische
isolatie die actief zijn op de Belgische
markt.
De stichtende leden zijn de Mineral
Wool Association Benelux (MWA), de
sectororganisatie van de glas- en rotswolproducenten
(Isover, Rockwool Lapinus,
Knauf Insulation en Ursa), de vzw
Styfabel, de vereniging van eps-producenten
(Isomo, Kem-Products, Declercq
en Isostar), Recticel (producent van pur
en pir-schuim) en Exiba, de vereniging
van xps-producenten (Dow Benelux –
BASF Belgium).
De steunende leden zijn Unidek, Kingspan
Insulation, Kingspan Duurzame
Bouwsystemen, Unilin Systems, Pittsburgh
Corning Europe (Foamglas), Isotrie,
Thiers-Horizon, Noten en Microtherm.
5

6
Het beste moet nog komen
“Je hoort vaak zeggen dat
isolatie op dit moment een
booming business is, terwijl we
nog maar aan het begin staan.
We weten nog niet wat er op
ons af komt, maar het ziet er
goed uit”, zegt Herman Raes,
voorzitter van de Isolatie Raad
(CIR), de federatie die sinds
1997 de isolatiefabrikanten in
België vertegenwoordigt.
“Als ook voor de renovatiemarkt
duidelijk wordt hoe we in ons
land tegen 2020 alle woningen
drastisch energiezuiniger
(energieneutraal) gaan maken,
zal blijken dat er nog heel wat
groeipotentieel bestaat voor
onze sector. Alleen moet de
overheid nu eens duidelijk
stellen, zoals nu reeds aan
het gebeuren is voor de
E-peilverlaging richting bijnanulenergienieuwbouw,
tegen
wanneer welke tussentijdse
en/of eindnormen gehaald
moeten worden voor bestaande
gebouwen.”
België was vroeger nooit een voorloper
inzake isolatie. De vorige generaties
bouwheren, architecten en
aannemers stonden niet onvoorwaardelijk
achter het idee dat een woning
of ander gebouw geïsoleerd moet
worden. Dat is gelukkig veranderd,
onder meer sinds lage-energiewoningen
en passiefhuizen hun intrede deden
en de verschillende overheden
hun bouwverordeningen aanscherpten.
E-60
Sinds kort worden in ons land heel
wat woningen gebouwd die betere
energieprestaties en isolatienormen
kunnen voorleggen dan wat de overheid
oplegt. De CIR pleit er dan ook
voor om het E-peil van Vlaamse woningen,
dat nu op E-80 ligt, versneld
naar E-60 te brengen, liefst al in 2012.
“Daar is enkel een beetje politieke
moed voor nodig. Over het isolatieluik,
het K-peil, van dat verlaagde
E-peil is trouwens iedereen het eens,
zowel de overheid als de andere belanghebbenden.
Het versneld verlagen
van het energieprestatiepeil
hangt evenwel samen met andere
factoren dan isolatie en daar is niet
iedereen klaar om de normen nog
strenger te maken. Maar de overheid
en de markt zouden die producenten
wel onder druk kunnen zetten om
sneller te innoveren, want er is nog
een lange weg te gaan vóór we aan
energieneutrale woningen kunnen
beginnen”, stelt Herman Raes. Behalve
voorzitter van de Isolatie Raad
(sinds 2008) is hij ook commercieel
directeur bij Recticel Insulation uit
Wevelgem.
Na-isolatie
“Het sneller dan gepland verlagen
van het E-peil slaat nog maar op het
luik nieuwbouw. Ons land moet tegen
2020 minstens 20% minder CO 2
uitstoten en de energie-efficiëntie
met 20% verbeteren. Dat veronderstelt
dat de energiebesparing in de
gebouwensector drastisch wordt opgevoerd
en dat daarbij de weg naar
energieneutrale gebouwen, ook bij
de bestaande, bewandeld wordt.
Bestaande woningen kunnen we niet
allemaal slopen en vervangen. Daar
Herman Raes,
voorzitter Isolatie
Raad (CIR).
de werfkrant 3

Sinds die man hier was
hoeven ze mij niet meer
van de bank te jagen.
unieke uitvinding:
passieve vloerverwarming
Handig isolatiemateriaal,
mooi schoon, licht
en toch zeer sterk.
die stevige Bodemfolie
is ook een uitkomst.
Toch prettig
dat de beste oplossing
ook zo milieuvriendelijk is
Bodemfolie
Thermoskussen
Thermoskussen
Comfortabel
energiezuinig
gezond
betaalbaar
zeer hoog hoog gewaardeerd
gewaardeerd
in de Energiescan Energiescan (Rc=3,80) (Rc=3,80)
De perfecte oplossing voor de Belgische kruipkelder:
de warmst mogelijke vloer en een kurkdroge kruipkelder
TONZON Vloerisolatie met Thermoskussens maakt de vloer nog warmer dan de lucht erboven. De Thermoskussens voorkomen de
uitstraling van warmte naar de koude funderingsmuren en de kruipruimtebodem. De vloer kan nu de warmte accumuleren die het
uit de kamer ontvangt. De vloer wordt zo warm dat het de lucht onderin de kamer opwarmt waardoor een gelijkmatig
binnenklimaat ontstaat. Puur comfort waarmee u bovendien veel energie bespaart. Huisstofmijten krijgen nauwelijks nog kans,
omdat het ook onder de meubels en langs de randen een stuk warmer en daardoor droger wordt. De stevige folie op de bodem
stopt de verdamping van vocht. Dat betekent een kurkdroge kruipruimte en geen muffe geur meer. Het beschermt houten vloeren
tegen houtrot en stopt zelfs betonrot. Ook de corrosie van leidingen en ophangbeugels wordt gestopt. TONZON Vloerisolatie telt in
Nederland zeer hoog mee bij de bepaling van de EPC en de Energiescan (Rc=3,80 m²K/W).
TONZON BV I P/b 1375 I 7500 BJ Enschede I KvK 06044102 I tel. +31 53-4332391 I www.tonzon.nl

8
liggen nog heel wat kansen voor
een relatief nieuwe en sterk groeiende
deelsector van de isolatie: de
na-isolatie van gevels via bv. het navullen
van spouwen of het plaatsen
van bijkomende isolatie aan de binnenzijde
of tegen de buitengevels.
Dit zijn - meer nog dan het plaatsen
van bijkomende dakisolatie - beide
delicatere werken waarvoor de uitvoerders
degelijk opgeleid moeten
zijn. Aan die opleiding wil de CIR
zeker meewerken, in het belang van
de sector en van de consument. Dergelijke
deelsectoren en ook de isolatiesector
in zijn geheel rekenen erop
dat de verschillende overheden de
premies voor isolatiewerken in stand
zullen houden of nog zullen uitbreiden
en dat ze een duidelijk en voor
iedereen haalbaar tijdspad uitzetten
voor het verplicht energiezuiniger
maken van bestaande woningen. De
Belgische isolatieproducenten en -invoerders,
en met hen de verkopers en
plaatsers, moeten op zo’n beslissing
kunnen anticiperen, zodat ze gepaste
isolatieoplossingen kunnen ontwikkelen
en hun productiecapaciteit daarop
kunnen afstemmen. Anders zal
al die isolatie binnenkort misschien
uitsluitend vanuit het buitenland komen”,
waarschuwt de voorzitter van
de Isolatie Raad.
Meer en beter
Gaan we binnen enkele jaren nog
dikker isoleren of worden de materialen
performanter? “Het antwoord
zal ergens tussenin liggen: dikker en
beter dus. Beter isoleren betekent
niet automatisch ook dikker isoleren.
Er zit nog wat rek op de ontwikkeling
van nog beter isolerende materialen
bij zowat alle producenten, waardoor
betere prestaties kunnen gerealiseerd
worden zonder de dikte te wijzigen.
Maar om energieneutraal te bouwen,
zal de dikte onvermijdelijk nog wat
toenemen. Tegelijk wordt ook gesleuteld
aan de koudebrugarme plaatsing
van de isolatie, wat dan weer bijko-
mende opleiding van aannemers en
bouwvakkers vergt. Het mag wel duidelijk
zijn dat niet enkel de plaatsers
van isolatiemateriaal opgeleid moeten
worden: elk lid van het bouwteam
moet weten waarop hij in zijn fase van
het bouwproces moet letten om de
voordelen van de isolatie niet teniet
te doen; de plaatsers van ramen en
deuren moeten weten hoe ze hun
producten kunnen laten aansluiten op
bv. een luchtdichte spouwisolatie en
ook decorateurs of installateurs van
elektriciteit of sanitair moeten weten
wat de thermische gevolgen zijn als
zij door een gevelmuur gaan of ergens
een koudebrug veroorzaken.
Niet elke bouwvakker of decorateur
moet een isolatiespecialist of -deskundige
worden, maar isolatie moet
wel een belangrijkere plaats krijgen in
de opleiding”, stelt Herman Raes.
Overisoleren
Overisoleren bestaat nog altijd niet.
“Die term blijft telkens opduiken,
maar je kan niet ‘te veel’ isoleren. Ook
bij vocht of schimmelvorming in een
lage-energie- of passiefwoning werd
al eens naar ‘overisolatie’ verwezen,
maar ook die problemen worden veroorzaakt
door een gebrek aan ventilatie
en niet door het isolatiepeil”, weet
de voorzitter van de CIR. Te weinig isoleren,
bestaat voorlopig nog wel.
“Op termijn wil men ertoe komen
dat een niet-, onvoldoende of slecht
geïsoleerde woning als het ware onbewoonbaar
verklaard wordt zoals bij
bv. een instabiele of niet waterdichte
woning, met een officieel document
dat op het gebouw aangeplakt
wordt”, hoopt Raes.
Verschillen
Hij hoopt dat de CIR erin slaagt om
de normen, berekeningen en premies
inzake isolatie en ventilatie in alle gewesten
op één lijn te krijgen. “We zijn
al zo’n klein landje. Het komt vaak
voor dat een architect, studiebureau,
aannemer, onderaannemer of leverancier
in een ander gewest aan de
slag moet. Dan maken we het onszelf
enkel moeilijk door overal verschillen
in stand te houden. Er is een tijdje een
opbod geweest tussen de gewesten,
die elk de strengste voorschriften wilden
hanteren, maar nu voel ik bij de
overheden toch weer de wil om tot
een convergentie te komen.”
Sloophamer
De toenemende media-aandacht
voor ecologische of nagroeibare isolatiematerialen
bekijkt hij met argusogen.
“De Isolatie Raad staat open
voor elke producent ongeacht het
isolatiemateriaal. Wij promoten het
isoleren in het algemeen en geen
materialen of merken. Maar persoonlijk
heb ik graag dat iedereen met
dezelfde wapens kan strijden. Sommige
producenten vermelden niet
altijd alle waardes in hun folders en
op hun website, waardoor vergelijken
met klassieke materialen, die een
ATG-technische goedkeuring hebben,
moeilijk wordt. Ook met sommige
claims inzake milieuvriendelijkheid
heb ik problemen, omdat die
van oorsprong natuurlijke materialen
zodanig nabehandeld worden dat er
nauwelijks nog een verband is met
het oorspronkelijke basismateriaal.
Elke fabrikant - van de meer klassieke
en van de ecologische isolatiematerialen
- werkt trouwens aan bv. betere
resultaten voor zijn levenscyclusanalyse
of aan afvalvoorkoming bij productie
en plaatsing. Hergebruik van
isolatie is trouwens bij heel wat isolatie
technisch geen probleem. Je zou
zonder noemenswaardig kwaliteitsverlies
de isolatie uit een dak of zelfs
een spouwmuur kunnen halen en die
hergebruiken in een nieuwe woning.
Alleen wordt bij de afbraak van gebouwen
nog te veel de sloophamer
gebruikt, wat het hergebruik zeker
niet ten goede komt”, besluit Herman
Raes.
de werfkrant 3

Luchtdichte raamaansluitingen?
EPB-aanvaarde bouwknopen?
Laat geen k- en E-punten liggen !
Probleem:
Energieverlies
door ventilatie
en transmissie
Oplossing:
Soudal
Window
System
E-100
K45
• duurzaam thermisch en
akoestisch isolerend
• lucht- en dampdicht
• weerbestendig
Meer info? Soudal n.v.: Everdongenlaan 18-20 • B - 2300 Turnhout
Tel +32-(0)14 42 42 31 • www.soudal.com
Blower
Door
E-80
Uw
SWS
SOUDAL
WINDOW SYSTEM

10
Sterke trend naar
meer en beter isoleren
2009 was een zeer goed isola-
tiejaar voor de woningbouw, wat
minder in de niet-woningbouw
(kantoor- en industriebouw).
Bij de woningbouw was er t.o.v.
2008 een belangrijke toename van
het aantal m² geïsoleerd oppervlak
alsook van de gemiddelde isolatiedikte,
waardoor het isolatievolume
met zowat 25% toenam. Zowel in
de sector van de bouwvergunningsplichtige
(ver)nieuwbouw als in de
doe-het-zelfmarkt is er een duidelijke
vraag naar ‘beter isoleren’ van alle
bouwschildelen (dak, muur, vloer).
Dat meldt directeur Georges Timmermans
van de Isolatie Raad (CIR).
Vooral het dakisolatiesegment groeide
sterk dankzij de Vlaamse premieactie
van 500 EUR. Muren worden bij
nieuwbouw steeds beter geïsoleerd,
een U-waarde van 0,3W/m².K wordt
stilaan de standaard. Bij de na-isolatie
van buitenmuren wordt vastgesteld
dat het navullen van spouwmuren in
toenemende mate succes heeft bij
de particuliere woningbezitters van
wie de huizen gebouwd werden vóór
1975. Ook de groei van buitengevelisolatiesystemen
blijft aanhouden.
Vloerisolatie
Binnenisolatie wint sterk aan belang
omdat dat bij de thermische renovatie
van volle muren meestal de enige
haalbare oplossing is. Het nut van
vloerisolatie wordt zowel door de
professionele vakman als de particuliere
bouwheer als essentiële isolatiemaatregel
aanzien. Na-isoleren aan
de onderkant van de vloer boven een
Georges Timmermans,
directeur
van de Isolati
Raad (CIR).
kelder of kruipruimte wordt een sterk
groeiend marktsegment.
Platte daken
In de niet-woningbouw is het isolatievolume
stabiel gebleven hoewel
er minder industriegebouwen werden
opgetrokken. De isolatiekwaliteit van
de buitenwanden en vooral deze van
de platte daken blijft immers toenemen.
“Er is een duidelijke trend om
bij de renovatie van platte daken, behalve
het aanbrengen van een nieuwe
waterdichting, ook een goede isolatielaag
in te bouwen. Het na-isolatievolume
vertegenwoordigt een belangrijk
deel van het isolatieverbruik in die
sector”, weet de directeur van de CIR.
Dikker
“Voor dit jaar wordt verwacht dat het
totale isolatievolume nog zal kunnen
aangroeien. De dalende trend in het
aantal woningbouwvergunningen zal
voor de sector deels gecompenseerd
worden door dikker te isoleren. Het
effect van de financiële stimuli door
de overheid voor isolatie zal vooral
in het segment van de dakisolatie
mooie groeicijfers opleveren. Vanaf
2011 verwacht de isolatiesector een
toename van de Vlaamse isolatie-activiteit
omwille van de realisatie van de
verstrenging van de epb-eisen (E80
en Umax-verstrenging) en het verplicht
bouwen met koudebrugarme
detailleringen. De epc-verplichting
bij de verkoop en verhuur van woningen
zal eigenaars ertoe aanzetten om
door meer na-isolatie de energetische
kwaliteit van hun woning te verbeteren”,
kijkt Georges Timmermans
vooruit.
de werfkrant 3

Isolatie en woningfiscaliteit
Weer minder energieaftrek
Voor energiebesparende werken aan
een woning geniet u/uw klant in veel
gevallen van de zgn. energieaftrek.
Dat is een belastingvermindering van
40%, berekend op het gefactureerde
bedrag (incl. btw). Er is echter wel
een plafond: elk jaar kan men zo in
principe maximum € 2.770 aan belastingen
uitsparen. Het overschot is
veelal overdraagbaar naar de daaropvolgende
jaren.
Die energieaftrek geldt al lang voor
het aanbrengen van dakisolatie bij
een bestaande woning. In 2008 werd
beslist om die energieaftrek uit te
breiden naar het aanbrengen van
muurisolatie (aan de buitenzijde of in
de spouw) en naar vloerisolatie (in of
onder de vloer aan te brengen).
Eind dit jaar loopt die uitbreiding
voor muur- en vloerisolatie echter af.
Dergelijke werken zullen dus vóór het
einde van het jaar moeten gefactureerd
én betaald zijn, wil uw klant nog
recht hebben op die energieaftrek.
Van belang zijn ook de technische
eisen. De warmteweerstand die minimaal
moet gehaald worden, verschilt
immers naargelang het gaat om
dak-, muur- of vloerisolatie. De keuze
van o.m. de dikte van het isolatiemateriaal
speelt dus een rol.
Voor muurisolatie aan de buitenzijde
moet u bv. een warmteweerstand
(R) van minimum
2 m² K/W garanderen (met
de nodige factuurvermeldingen!).
Voor isolatie in de
spouw is dat 0,75 m² K/W.
Voor dakisolatie
is dat 2,5
m² K/W.
❚ september 2010 ❚
Verhoogde investeringsaftrek
Is uw klant geen particulier (en heeft
hij dus geen recht op de energieaftrek)
maar wel een vennootschap, dan kan
hij voor milieuvriendelijke investeringen,
zoals het isoleren van het dak, in
vele gevallen van een verhoogde investeringsaftrek
genieten. Om voor die
investeringsaftrek in aanmerking te komen,
moet u alvast geen speciale vermeldingen
op uw factuur zetten.
Het dak isoleert u best wat
beter…
Via de zgn. groenestroomcertificaten
sponsort de Vlaamse overheid
Fiscaal
Btw 6%:
ook nog in 2011?!
In de pers was daar
de jongste maanden
weer veel om
te doen. Uw klant
zou wellicht al-
de productie van elektriciteit via o.a.
zonnepanelen. Plaatst u dergelijke
panelen op het dak van een woning,
dan moet dat dak sinds begin dit jaar
ook voldoende geïsoleerd zijn, zoniet
zijn er geen certificaten te verdienen.
De technische eisen waaraan die dakisolatie
moet voldoen, liggen wel anders
dan voor de energieaftrek. Om groenestroomcertificaten
te kunnen krijgen,
moet het dak van de woning immers
een warmteweerstand hebben van R
> 3 m² K/W (wat u in principe bekomt
door 12 cm rotswol of minerale wol of
ca. 8 cm polyurethaan te plaatsen). Een
paar centimeter meer of minder maakt
voor uw klant dus een verschil.
tijd 21% btw extra moeten betalen,
zo was hier en daar te lezen. Wellicht
hebben bepaalde klanten u dan ook
in paniek gecontacteerd om dringend
in gang te schieten…
Nochtans is er geen reden tot paniek.
Voor het gros van de werken veran-
11

12
dert er op 1 januari 2011 immers
niets. Voor woningen van minstens
15 jaar oud ligt dat tarief van 6% btw
vast. Enkel voor werken aan of in een
nieuwbouw en voor werken aan een
woning tussen vijf en 15 jaar oud,
gaat het om tijdelijke maatregelen
die in principe eind 2010 aflopen.
Voor werken aan een nieuwbouw zit
die verlenging er echter niet in. Europa
heeft immers dit voorjaar al laten
weten dat dit gunsttarief in dat geval
niet kon.
Voor werken aan een woning tussen
vij en 15 jaar oud komt die verlenging
er wellicht wel, al is daar eerst wel een
nieuwe regering én beslissing voor
nodig. In het slechtste geval kan daar
begin 2011 ‘retroactief’ een mouw
aan gepast worden. Even afwachten
dus…
Personeel
Ontslagboete:
een stand van zaken
Zoals u weet, riskeerde u sinds begin
2010 een ontslagboete
(officieel
heet dat dan wel
‘crisispremie’) te
moeten betalen als
u één van uw arbeiders
de deur wees.
Afhankelijk van hoe u
dat ontslag aanpakte,
kon die ‘premie’ (voor
die arbeider dan toch
– voor u is dat zonder
meer een boete) oplopen
tot € 1.666.
De regeling werd kort
vóór de bouwvakantie
weliswaar versoepeld (u moest in heel
Ook uw belastingcontroleur
mag in uw zwarte kast duiken
Eveneens op de valreep, net vóór de
val van de regering, werd beslist dat
de belastingcontroleurs voortaan dezelfde
controlebevoegdheden hebben
als hun collega’s van de btw. Tot
vóór kort was dat niet het geval.
Alles wat zich in uw beroepslokalen
bevindt, mogen ze nu dus doorzoeken.
Nu moeten ze dus niet meer vragen
dat u voor hen bv. uw kaft met
aankoopfacturen uit de kast haalt.
Voortaan mogen ze zelf naar die kaft
op zoek gaan in die zwarte kast achter
uw bureau. Bij u thuis, in uw privéwoning,
hebben ze echter in principe
nog altijd niets te zoeken.
wat meer gevallen ‘slechts’ € 555 betalen,
de RVA paste de rest vaker bij),
ze werd echter ook verlengd tot eind
september 2010. Men hield toen de
deur open voor nog een tweede
verlenging…
Tenzij er in extremis een regering
wordt gevormd én die
meteen beslist om die crisismaatregel
een tweede maal
te verlengen, bent u nu dus
eindelijk verlost van die ontslagboete.
Bedrijfs-gsm:
nu toch rsz-bijdragen!
Er was dit voorjaar reeds
enige tijd sprake van om u
rsz-bijdragen te laten betalen als uw
mannen een ‘gsm van het werk’ ter
beschikking kregen. Dat voorstel belandde
toen in de koelkast. Tot een
wet kwam het dus niet.
De rsz heeft echter niet op die wet
gewacht. Deze zomer heeft de Rsz
immers beslist dat ze er wel degelijk
van uitgaat dat zo’n gsm van het werk
een soort loon is en er dus extra rszbijdragen
moeten betaald worden.
Concreet worden die berekend op
een voordeel van € 12,50 per maand.
Ook de fiscus vindt dat op dat extra
loon belastingen moeten betaald
worden.
Voor de gsm die u als bedrijfsleider
op kosten van de zaak gebruikt, zit u
uiteraard niet met die rsz-bijdragen.
U riskeert echter wel discussies met
de fiscus als u dat voordeel niet vermeldt
in uw belastingaangifte en er
m.a.w. belastingen op betaalt.
Economische werkloosheid:
weer strengere regels
Sinds begin september is de maximumperiode
dat u uw mannen omwille
van economische omstandigheden
kunt laten stempelen, teruggebracht
van acht naar vier weken. Laat u uw
mannen echter minstens één tot twee
dagen per week werken, dan ligt dat
maximum op drie maanden.
Na een nieuwe werkweek (als u hen
niet kunt laten werken, moet u minstens
het gewone loon betalen) kunt
u eventueel opnieuw een nieuwe periode
van economische werkloosheid
aanvragen voor maximum vier weken
of drie maanden.
Kunt u de komende winter omwille
van de barre weersomstandigheden
uw mannen niet laten voortwerken,
dan moet u geen rekening houden
met die beperkingen. Zolang het
weer niet toelaat dat u op uw bouwplaatsen
voort werkt, kunt u uw mannen
laten stempelen.
de werfkrant 3

Nu 180 overuren?
Eerder dit jaar werd het plafond van
de overuren opgetrokken van 130
uren naar 180 uren. Het zgn. KB 213
werd in dat verband aangepast.
De vijftig extra overuren die u nu bijkomend
kunt laten werken, zijn echter
niet even voordelig als de eerste 130
uren. U betaalt immers een toeslag
van 20%. Het loon voor die vijftig
extra uren valt evenwel niet onder
dezelfde fiscaal gunstige regeling als
dat voor de eerste 130 uren.
Voor die eerste 130 overuren moesten
ook niet echt speciale papieren in
orde gemaakt worden. Dat kon u (uw
sociaal secretariaat) vrij gemakkelijk
regelen. Voor de vijftig extra uren zal
u echter wél een protocol moeten laten
tekenen door (één van) uw werknemers
én de vakbonden.
Recht
Alimentatie:
nieuwe wettelijke regels
Als u en uw partner gescheiden zijn,
dan betaalt u als ouder in veel gevallen
een alimentatievergoeding voor
uw kinderen. Sinds 1 augustus gelden
op dat vlak nieuwe regels, weliswaar
alleen voor nieuwe regelingen.
Vooreerst verduidelijkt de nieuwe wet
op basis van welke inkomsten de omvang
van de alimentatievergoeding
wordt bepaald. De rechter moet ook
rekening houden met officieuze (lees:
zwarte) inkomsten, zo zegt de wet.
Ook in de toekomst zijn er dus gegarandeerd
discussies op dat punt.
Uw ex kan u maar extra laten betalen
voor zover er uitzonderlijke, noodza-
❚ september 2010 ❚
Gepensioneerden opnieuw
aan de slag?
Dat kan sinds enige tijd ook in de
bouw. U kunt dus voortaan (opnieuw)
een beroep doen op een gepensioneerde
bouwvakker of uw gepensioneerde
vader. Blijft het aantal uren
beperkt, dan is het centje dat hij zo
bij u bijverdient zelfs perfect combineerbaar
met zijn normaal pensioen.
Heeft u een eenmanszaak, dan zou
uw vader voor u bv. ook gratis af en
toe kunnen inspringen als ‘zelfstandig
helper’. Hij hoeft zich in principe ook
niet in te schrijven bij een sociale kas.
Zit u in een vennootschap, dan kunt u
hem eventueel benoemen tot ‘onbezoldigd
zaakvoerder’.
Voor bruggepensioneerden blijft het
echter wél verboden om nog bij u aan
de slag te zijn.
kelijke en/of onvoorzienbareuitgaven
zijn. Ging
uw kind in het
verleden al elk
jaar op sportkamp,
dan is er
m.a.w. niet dadelijk een reden
om u, na uw echtscheiding, om
die reden nog iets extra te laten
betalen bovenop de vastgelegde alimentatie.
Uw ex kan u ook niet zonder
meer confronteren met een ‘plotse’
rekening voor nieuwe schoenen of
kleding. Als u uw kinderen daar een
plezier mee kunt doen, dan zorgt u
daar wel zelf voor.
Voortaan kunt u aandringen om te
werken met een zgn. kindrekening,
zodat u niet alleen voor uw kinderen,
maar ook aan uw kinderen betaalt. U
moet als ouder zo niet langer vrezen
dat uw ex de alimentatievergoeding
die u op haar rekening stort, niet (alleen)
gebruikt voor uw kinderen. De
controle over wat er met het geld op
zo’n kindrekening betaald wordt, is
immers vrij groot.
Nieuwe wet mede-eigendom
Net vóór de regering eind mei 2010
ten val kwam, werd de nieuwe wet
op de mede-eigendom nog in allerijl
door het parlement gejaagd. Sinds 1
september zijn de nieuwe regels effectief
van kracht.
Heeft u een appartement, dan verandert
één en ander in verband met het
beheer van de zgn. gemeenschappelijke
delen. Vervelende mede-eigenaars
konden in het verleden vaak
heel wat beslissingen blokkeren. In al
te veel gevallen voorzag de basisakte
immers dat iedereen akkoord moest
gaan om een beslissing te kunnen
nemen. De wet heeft daar paal en
perk aan gesteld.
Zelfs als de basisakte
(voorlopig) anders
voorziet, zullen
de meeste
beslissingen nu
genomen worden
volgens de regel ‘de helft plus
één’.
Elk jaar moet nu sowieso ook
een algemene vergadering
georganiseerd worden. U kunt in
principe zelf ook punten op de agenda
zetten. U geeft die gewoon drie
weken vóór de vergadering plaatsvindt
aan de syndicus.
De verplichtingen die de syndicus opgelegd
krijgt, zijn fors uitgebreid. Zo
is hij bv. verplicht om een website te
(laten) ontwikkelen waarop alle documenten
rond de mede-eigendom op
terug te vinden zijn, om een aansprakelijkheidsverzekering
te sluiten, …
13

14
ultradun
ruwe zijde beschermt
tegen aantasting
De ultradunne spouwisolatie,
door de natuur geïnspireerd.
tand- en groefverbinding
voor een perfecte aansluiting
De natuur is voor onze product innovators een
onuitputtelijke bron van inspiratie. Zo ontwikkelden
ze Eurowall, een perfect isolerende,
duurzame en ultrasmalle spouwisolatie.
Met zijn nieuwe, extra effi ciënte tand-en
groefverbinding, ingenieuze bekleding en
vochtbestendig
De kosten, die uiteraard al dan niet
rechtstreeks op de mede-eigenaars
zullen afgewenteld worden, lopen
m.a.w. op.
Als mede-eigenaar kunt u voortaan
het doen en laten van de syndicus
beter controleren. Sluit hij bv. belangrijke
contracten, dan moet hij nu in
ieder geval vooraf verschillende offertes
opvragen. Een ‘foute’ keuze komt
zo m.a.w. veel sneller aan het licht.
Geen bouwvergunning meer
nodig…
De Vlaamse regering heeft half juli
dan eindelijk toch beslist in welke
gevallen in Vlaanderen geen bouwvergunning
meer nodig is. Pas op 1
december 2010 worden de nieuwe
regels effectief van kracht.
Aan de algemene regel verandert
niets: in principe heeft u (uw klant)
levenslang
glanzende
refl ecterende zijde
uitstekende isolatiewaarde draagt Eurowall
bij tot een energiezuinige woning, die ook
beantwoordt aan toekomstige regelgevingen.
Meer weten over Eurowall of andere
producten van Recticel Insulation?
Surf naar www.eurowall.be
voor alles wat u bouwt een vergunning
nodig. De lijst met uitzonderingen
werd echter uitgebreid. Eén en
ander werd dus versoepeld.
In grote lijnen komt die versoepeling
hierop neer:
- vrijstaande overdekte constructies
(bv. een carport, garage, tuinhuis,
vaste tentconstructie, …) bijbouwen
mag zonder bouwvergunning
zolang al die constructies samen
niet meer dan 40 m² van een bepaald
perceel innemen;
- Niet-overdekte constructies (terras,
parking, vijver, zwembad, …)
mogen zonder bouwvergunning
voor zover ze samen niet meer dan
80 m² innemen.
Gaat het om een aanbouw (vast aan
een reeds vergunde constructie) (bv.
een garage, veranda, klein magazijn,
…), dan is in heel wat gevallen geen
stevig en vormvast
de smalste spouwisolatie
bouwvergunning meer nodig. Dergelijke
constructies moeten echter wel
gemeld worden aan de gemeente.
Dat houdt in dat een dossier moet ingediend
worden, waarin onder meer
een plannetje zit. Na zo’n melding
heeft de gemeente twintig dagen de
tijd om te reageren. Zolang die termijn
niet voorbij is, mag u de werken
niet starten.
De Vlaamse regering heeft dan wel
beslist dat er meer uitzonderingen
zijn op de algemene regel. Houd er
echter rekening mee dat ook nog andere
regels kunnen spelen, zoals de
afstand tot de perceelsgrens. Voor
een bepaald perceel kan ook een
bpa (bijzonder plan van aanleg), rup
(ruimtelijk uitvoeringsplan), verkavelingsvergunning
e.d. gelden dat
bijkomende beperkingen oplegt.
Ook in natuurgebied, een landbouwzone
e.d. blijven specifieke regels
gelden.
de werfkrant 3

Thermische isolatie van
bestaande platte daken
Onze maatschappij wordt gekenmerkt
door een groeiende aandacht
voor energiebesparingen,
milieubescherming en comfort,
wat een doordachte thermische
isolatie van de bouwschil vereist.
Een slecht thermisch geïsoleerd
dak kan immers aanzienlijke
energieverliezen teweegbrengen,
vermits het een grote oppervlakte
van het gebouwomhulsel vertegenwoordigt.
De Vlaamse, Waalse en
Brusselse thermische regelgeving
leggen voor platte daken – zowel bij
nieuwbouw als bij renovatiewerken
– een maximale warmtedoorgangscoëfficiënt
U van 0,4 W/m²K op,
wat resulteert in de toevoeging
van belangrijke isolatiediktes. Men
moet ook rekening houden met
het feit dat de hoogte van 15 cm
die voorgeschreven wordt voor
de opstanden van de afdichting
(te meten vanaf het afgewerkte
dakvlak) niet in het gedrang mag
komen.
De afdeling Technisch advies van
het WTCB krijgt niet zelden de vraag
voorgelegd of het mogelijk is de aanwezige
isolatie onder de dakvloer te
behouden en/of een bijkomende isolatie
toe te voegen onder de draagvloer.
Ook vanuit akoestisch oogpunt kan
het soms interessant zijn een bijkomende
isolatielaag (absorberend materiaal)
te voorzien onder de dakvloer.
❚ september 2010 ❚
In deze Infofiche zal het WTCB daarom
trachten een overzicht te geven van de
manieren waarop men de thermische
isolatie van een bestaand plat dak op
een veilige manier kan verbeteren.
1. Aanbevolen
platte-dakopbouwen
Om de kans op vochtproblemen door
inwendige condensatie tot een minimum
te beperken, zou men bij het
ontwerp van het platte dak de voorkeur
moeten geven aan de volgende
twee opbouwen:
• een warm dak, waarbij de ther-
mische isolatie zich tussen de afdichting
en de dakvloer of zijn eventuele
dampscherm bevindt;
• een omkeerdak, waarbij de ther-
mische isolatie op de afdichting (die
tevens dienst doet als dampscherm)
rust.
Aannemingen
Rodinia Bvba
Deze twee opbouwtypes hebben als
voordeel dat het dampscherm op een
continue drager aangebracht wordt.
2. Minder geschikte
platte-dakopbouwen
○ Behandelen opstijgend vocht
○ Isolatie spouwmuren
○ Kelderventillatie
Wij zijn actief in heel België.
Korting voor aannemers
www.rodinia.be - info@rodinia.be
2.1. Thermische isolatie onder de
dakvloer
Het voorzien van de volledige thermische
isolatie onder de dakvloer is af
te raden omdat men in dit geval niet
langer beschikt over een continue drager
waarop het dampscherm kan aangebracht
worden. De lucht- en dampdichte
afwerking van de naden tussen
de banen van het dampscherm en
de aansluiting met de aangrenzende
wanden gaan dan ook gepaard met
uitvoeringstechnische moeilijkheden.
Daarnaast kan men bij een dergelijke
opbouw geconfronteerd worden met
een aantal bijkomende nadelen:
Protecting your building
P400-WE
15

16
• grotere dimensionale schommelingen
van thermische oorsprong in de
draagvloer;
• minder goede benutting van de
thermische inertie van de draagvloer;
• groter gevaar voor koudebrugwerking
langs de dakranden en de dakdoorbrekingen;
• groter risico op omgekeerde condensatie
tijdens warmere periodes.
2.2. Thermische isolatie onder en boven
de dakvloer
Zoals blijkt uit § 2.1 kan de lucht- en
dampdichtheid van het dampscherm
en zijn aansluitingen vaak onvoldoende
gewaarborgd worden bij de plaatsing
van de isolatie onder de dakvloer. Om
deze dichtheid te verzekeren, moet
men het dampscherm boven de dakvloer
(in dit geval betekent dit tussen
beide isolatielagen) aanbrengen.
Men moet er bij een dergelijke opbouw
rekening mee houden dat de
isolatie onder de dakvloer voor een
temperatuursdaling zorgt aan het
dampscherm. Indien de prestaties
van de thermische isolatielaag onder
de dakvloer beter zijn dan deze
van de laag erboven zal de dampschermtemperatuur
immers gevoelig
dalen.
Om te vermijden dat condensatie zou
ontstaan aan het dampscherm, is het
dan ook aangewezen de thermische
isolatie onder de dakvloer tot een minimum
te beperken.
De thermische weerstand (R-waarde)
van de isolatie boven de draagvloer –
die berekend wordt door de dikte van
het isolatiemateriaal te delen door
zijn warmtegeleidbaarheid (λ-waarde)
– moet hoger zijn dan deze van de
isolatielaag onder de draagvloer.
Het condensatierisico kan voor elk
specifiek geval nagegaan worden
met een computersimulatie (bv. via
Schematische voorstelling van de opbouw van een warm dak
een berekening volgens de Glasermethode).
Bij wijze van voorbeeld heeft het
WTCB een dergelijke simulatie verricht
voor een gebouw uit de binnenklimaatklasse
III, met de volgende
dakopbouw (van onder naar boven):
• een plafondafwerking;
• een 5 cm dikke laag thermische isolatie
(λ-waarde: 0,037 W/mK), geplaatst
tussen houten kepers;
• een 13 cm dikke niet-geventileerde
horizontale spouw;
• een houten beplanking;
• een dampscherm van klasse E3;
• een 5 cm dikke laag thermische isolatie
(λ-waarde: 0,037 W/mK);
• een dakafdichting.
1. Dakvloer
2. Afschotlaag
3. Dampscherm (eventueel)
4. Isolatie
5. Dakafdichting
6. Ballast (eventueel)
Schematische voorstelling van de opbouw van een omkeerdak
Isolatie met ingebouwde helling
1. Dakvloer
2. Afschotlaag
3. Dakafdichting
4. Dakisolatie
5. Scheidingslaag (eventueel)
6. Ballast
1. Dakvloer
2. Dampscherm
3. Dakisolatie
4. Dakafdichting
Bij deze dakopbouw (waarin zowel
boven als onder de dakvloer een 5
cm dikke isolatielaag voorzien is) stelt
men vast dat er zowel condensatie optreedt
aan het dampscherm als tegen
de houten beplanking. Terwijl de maximale
hoeveelheid condensaat aan de
onderzijde van de beplanking beperkt
blijft (14 g/m² per jaar), kan deze aan
het dampscherm – en ondanks het feit
dat op beide plaatsen jaarlijks een zekere
droging van het condensaat optreedt
– soms buitensporige waarden
bereiken (659 g/m² per jaar).
Om de maximale hoeveelheid condensaat
in het dak te beperken tot 200 g/
m² per jaar en elk risico op jaarlijkse
residuele condensatie te vermijden (criteria
opgenomen in TV 215) moet men
de werfkrant 3

in de beschouwde dakopbouw een
equivalente isolatie van 7 cm dik boven
de dakvloer plaatsen (zie ook bijlage 3
van TV 215 voor de rekenmethode en
de beoordelingscriteria voor inwendige
condensatie). Indien de beschikbare
hoogte beperkt is, zou de keuze van
een isolatiemateriaal met een zwakkere
warmtegeleidbaarheid een interessant
alternatief kunnen vormen. Bij een equivalente
thermische weerstand (R = d/λ)
zou de keuze van een isolatiemateriaal
met een warmtegeleidbaarheid λ van
0,025 W/mK de dikte kunnen beperken
tot 5 cm.
3. Besluit
Om de goede thermische prestaties
van de gebouwschil te waarborgen,
zou de voorkeur bij het ontwerp moeten
uitgaan naar een warm dak of een
omkeerdak. In daken met een dergelijke
opvatting kan men via de tabellen
uit TV 215 immers een performant
dampscherm onder de thermische isolatie
voorzien dat aangebracht wordt
op een ononderbroken ondergrond.
De kans op vochtproblemen door inwendige
condensatie is bij dergelijke
dakopbouwen verwaarloosbaar als de
isolatiedikte toereikend is.
Terwijl het louter thermisch isoleren van
de dakopbouw onder de dakvloer afgeraden
wordt, kan men er bij renovatiewerken
of uit akoestische overwegingen
voor kiezen om zowel boven als onder
de dakvloer een laag thermische isolatie
aan te brengen. Om het ontstaan van
inwendige condensatie aan het dampscherm
tussen deze twee isolatielagen
te vermijden, moet men erop toezien
dat de thermische weerstand (R) van de
isolatielaag boven de dakvloer groter is
dan deze van de laag eronder.
Het risico op inwendige condensatie
is in principe verwaarloosbaar indien
de thermische weerstand van
de isolatielaag boven de dakvloer
minstens 1,5 maal groter is dan deze
van de laag eronder. Vermits de ther-
❚ september 2010 ❚
Bepaling van het condensatierisico aan de hand van de Glaser-methode
mische weerstand (R-waarde) wordt
berekend door de dikte van het
isolatiemateriaal te delen door zijn
warmtegeleidbaarheid (λ-waarde), is
het dan ook aanbevolen om voor de
bovenste isolatielaag zijn toevlucht
te nemen tot een materiaal met een
grotere dikte of een lagere λ-waarde.
Indien het onmogelijk is de hiervoor
vermelde factor van 1,5 te respecte-
ren, zou men het condensatierisico
dat door de toevoeging van deze bijkomende
isolatielaag kan teweeggebracht
worden, moeten controleren
aan de hand van een computersimulatie
(bv. een Glaser-berekening).
Dit artikel is van de hand van ing.
E. Mahieu, hoofdadviseur bij de
afdeling ‘Technisch advies’ van het
WTCB.
17

18
Thermische isolatie van hellende
daken bij een renovatieproject
De thermische eisen worden alsmaar
strenger. Ook daken kunnen
niet aan deze tendens ontsnappen.
Zo werd de Umax-waarde voor daken
in het Vlaamse Gewest vanaf
1 januari verscherpt van 0,4 tot
0,3 W/m²K, zoals reeds het geval
was in Wallonië en Brussel. Vermits
deze eis ook van toepassing
is bij renovatie wil het WTCB met
dit artikel een antwoord bieden op
een aantal vaak gestelde vragen
met betrekking tot de na-isolatie
van daken.
In deze bijdrage gaat het WTCB dieper
in op de manier waarop men een
bestaand dak zonder onderdak thermisch
kan na-isoleren en worden de
mogelijkheden en beperkingen van
een zogenoemd ersatz-onderdak als
voorlopig alternatief voor een volwaardig
onderdak uiteengezet.
Functies van het onderdak
Het onderdak speelt een belangrijke
rol in de dakopbouw:
- het draagt bij tot de winddicht-
heid;
- het verhindert het ontstaan van
luchtstromingen doorheen en achter
de isolatielaag;
- het zorgt ervoor dat het occasionele
water dat doorheen de dakbedekking
dringt (bv. bij hevige regen
en wind, bij het wegwaaien van
een dakpan, …) de isolatie en de
binnenafwerking niet kan bevochtigen;
1. Dakpan, 2. Bevestigingslat, 3. Keper, 4. Ersatz-onderdak, 5. Houten lat (verduurzaamd),
6. Panlat, 7. Soepele kitvoeg, 8. Isolatie tussen de kepers, 9. Isolatie onder de kepers,
10. Lucht- en dampremmende laag, 11. Leidingspouw, 12. Binnenafwerking.
- het vermijdt de bevochtiging van de
isolatie door condensatie op de onderzijde
van de dakbedekking of door
smeltende stuifsneeuw die doorheen
de pannen geblazen wordt;
- het verhindert dat via het dak stof
in de binnenruimte zou terechtkomen.
Het voorzien van een onderdak is met
andere woorden ten stelligste aanbevolen.
Plaatsing van een ersatzonderdak
Indien de plaatsing van een volwaardig
onderdak niet mogelijk is (bv.
omdat het budget ontoereikend is),
wordt aangeraden om een ersatzonderdak
te voorzien. Het gaat om
een soepele folie die met een bevestigingslat
en een soepele kitvoeg
langs binnen bevestigd wordt aan de
onderzijde van het dak op de plaats
waar men normaal gesproken het
onderdak zou aantreffen. Dit ersatz-
onderdak beschermt de isolatie en de
binnenafwerking tegen de invloeden
van het buitenklimaat (water, wind,
stof, ...), voor zover deze doorheen
de dakbedekking voelbaar zouden
zijn.
De soepele folie die gebruikt wordt
als ersatz-onderdak moet dampopen
zijn en zodanig geplaatst worden dat
het vocht dat terechtkomt op de bovenzijde
ervan afgevoerd wordt naar
de dakgoot, zonder hierbij het daktimmerwerk
te bevochtigen (dit zou
immers aanleiding kunnen geven tot
houtrot).
Om de bevochtiging van de kepers
door zijdelings afvloeiend water te
vermijden, moet men ervoor zorgen
dat dit afgevoerd wordt naar het midden
van de ersatz-onderdakbaan.
Hiertoe moet men centraal tussen de
kepers een houten lat met geringe
hoogte (bv. 15 mm) tegen de panlatten
vernagelen die het ersatz-onderdak
op deze plaats een beetje naar
beneden drukt (zie schema). Omdat
de werfkrant 3

deze lat in contact kan komen met
het water dat via de pannen op het
ersatz-onderdak valt, is het belangrijk
dat ze verduurzaamd wordt.
Bij het aanbrengen van de isolatie
tegen het ersatz-onderdak moet men
er ten slotte op toe zien dat geen
luchtspouw ontstaat tussen beide lagen.
Beperkingen
Hoewel het in elk geval beter is een
ersatz-onderdak te voorzien dan helemaal
geen onderdak, moet men zich
rekenschap geven van het feit dat dit
ersatz-onderdak steeds een voorlopig
karakter heeft en een aantal minpunten
vertoont. Zo biedt het slechts een
beperkte bescherming ten opzichte
van infiltraties. Bij een vernieuwing
van de dakbedekking achteraf is het
© petzl
❚ september 2010 ❚
Aannemingen
Rodinia Bvba
○ Behandelen opstijgend vocht
○ Isolatie spouwmuren
○ Kelderventillatie
Wij zijn actief in heel België.
Korting voor aannemers
www.rodinia.be - info@rodinia.be
dan ook ten stelligste aanbevolen het
ersatz-onderdak te vervangen door
een volwaardig exemplaar.
Dit artikel is van de hand van ir.-arch. F. Dobbels, technologisch
adviseur en projectleider van de afdeling ‘Energie
en gebouw’ van het WTCB.
“When the going gets tough, the tough get going”
Aan de slag met Pro@Work!
ALLES VOOR BOUW, RENOVATIE, WERF- EN ATELIERINRICHTING
> gereedschappen > bevestigingstechnieken > verbruiksgoederen > safety
Vancanneyt Lendelede 051/31.13.96 info@vancanneyt.be
De Nieuwe Gouden Spade Ieper 057/20.46.18 info@denieuwegoudenspade.be
De Stalen Greep Tielt 051/42.69.61 info@destalengreep.be
Protecting your building
www.proatwork.be
ProAtWorkWerfkrantFebDRUK.indd 1 22-01-2010 13:54:41
P400-WE
19

Productinformatie
20
easyFairs Industrie- & Projectbouw en
easyFairs Deco & Finish:
van ruwbouw tot afgewerkt
gebouw in twee vakbeurzen
Antwerp expo is dit najaar het decor
voor twee bouwevenementen van
beursorganisator easyFairs. Op 19 en
20 november vindt easyFairs Deco &
Finish plaats, de beurs voor afwerking
en decoratie van wanden, vloeren,
plafonds en gevels.
Enkele dagen later, op 24 en 25
november, is het de beurt aan
easyFairs Industrie- & Projectbouw,
waar producten, diensten en oplossingen
voor de industrie- & projectbouwmarkt
aangeboden worden.
Beide beurzen zorgen ervoor
dat de bezoeker een volledige update
krijgt van tendensen en innovaties,
van ruwbouw tot afgewerkt
gebouw.
Ruwbouw
Op easyFairs Industrie- & Projectbouw,
inmiddels toe aan haar zesde
editie, valt er dit jaar heel wat te beleven.
De vakbeurs blijft uiteraard
trouw aan haar programma, opgesteld
om tegemoet te komen aan de
noden van aannemers, architecten en
ingenieurs.
Tijdens deze editie wordt voor de
tweede keer de IPB Challenge uitgereikt,
een organisatie van easyFairs
en Redactiebureau Palindroom in
samenwerking met de architectenorganisaties
BVA en NAV, de website
www.vlaamsearchitectuur.be en Assiver,
specialist in verzekeringspolissen
voor architecten. Alle industriële
projecten die voor minstens 50% gebruikt
worden voor opslag en/of productie
en die in 2008, 2009 of 2010 in
gebruik genomen werden, komen in
aanmerking.
Welke projecten zullen het Nike-gebouw
in Laakdal en het EPC Drukcenter
in Lokeren opvolgen als winnaars van
de IPB Challenge? In november zullen
we hierop het antwoord kennen.
Ook zeker het vermelden waard is
het Duurzaamheidspaviljoen, een
easyFairs Deco & Finish 2010
19 en 20 november
Antwerp expo
vrijdag: van 13 tot 21 u.
zaterdag: van 10 tot 18 u.
initiatief van Kingspan Duurzame
Bouwsystemen, dat op deze vakbeurs
wordt geplaatst. De constructie, die
wordt opgebouwd met lichtgewicht
stalen C-profielen, doet dienst als
expositieruimte en vergaderfaciliteit
gericht op kennisdeling op het gebied
van innovatie, ketenintegratie
en duurzaam bouwen.
Afwerking
Praktische informatie:
En dan is er easyFairs Deco & Finish,
een nieuwkomer in het bouwportfo-
easyFairs Industrie- & Projectbouw 2010
24 en 25 november
Antwerp expo
woensdag: van 13 tot 21 u.
donderdag: van 10 tot 18 u.
de werfkrant 3

lio van easyFairs. Het concept van dit
event wijkt lichtjes af van het traditionele
easyFairs-concept. Zo verschillen
de beursdagen (vrijdag 19 en zaterdag
20 november) van de traditionele
easyFairs-beursdagen (woensdag en
donderdag).
Voorts presenteert deze vakbeurs
voor afwerking en decoratie van wanden,
vloeren, plafonds en gevels zich
als een nationale, complete ‘belevingsbeurs’,
waar schilders en afwerkingsbedrijven
niet alleen kennis kunnen
maken met, maar ook uitgebreid
geïnformeerd worden over nieuwe
en innovatieve producten. Hier-
voor werden enkele zones gecreëerd
waar exposanten demonstraties zullen
geven, de zogenaamde demo-
Shops.
Stevige
❚ september 2010 ❚
Naast het belevingsaspect, ligt de nadruk
op dit event ook op kwalitatieve
seminaries, gegeven door o.a. NAVB,
CoRI en IVP. Ook VIBE heeft haar
deelname aan het seminarieprogramma
toegezegd. Voorts draagt ook
Belgian Woodforum zijn steentje bij
aan het goed gevulde randprogramma
en komt designer Filip Deslee
een ongetwijfeld boeiende sessie geven
over interieurinrichting. Jan Geysen
van PUUR Interieurarchitecten
licht de relatie tussen uitvoerder en
interieurarchitect toe en The Inner
Circle zal een lezing geven over kleuradvies.
Met op dit ogenblik reeds 85% van de
totale beursoppervlakte gereserveerd
maakt beursorganisator easyFairs zich
sterk dat easyFairs Deco & Finish dé na-
Sortimo bedrijfswageninrichtingen staat al meer dan 35 jaar
garant voor professionele inrichtingen voor iedere vakman.
Door het gebruik van aluminium, zink en kunststof garandeert
de onderneming een stevige en lichte inrichting.
Dankzij de modulaire opbouw is het steeds mogelijk om de
inrichting uit te breiden of over te bouwen naar het volgende
voertuig.
Voortdurend is het bedrijf bezig om zijn producten te optimaliseren
zodat hun klanten steeds het beste ter beschikking
zouden hebben. Zo is onlangs nog de L-BOXX van Sortimo
verkozen tot product van het jaar. De veiligheid van
de inrichtingen wordt regelmatig getest met crashtests. Ook
hun jongste nieuwe product, de CarMo (een ‘mini’ voertuiginrichting
voor stationwagens) is met glans geslaagd voor
de crashtest.
Sortimo Belux beschikt over vestigingen met showroom en
inbouwatelier in Vilvoorde en Waregem. Daarnaast doorkruisen
vertegenwoordigers in demowagens het ganse land.
tionale referentie wordt voor producten,
systemen en technieken voor de afwerking
en decoratie van vloeren, wanden,
plafonds en gevels. De vakbeurs richt
zich niet alleen tot professionele schilder-
en decoratiebedrijven, maar gooit
de deuren ook wagenwijd open voor
stukadoors en afwerkingsbedrijven, (interieur)architecten
en ingenieurs, aannemers
en uitvoerders, leveranciers,
groothandel en detailhandel.
De toegang tot dit vakevent is gratis
voor professionals. Om lange wachttijden
aan de ingang te voorkomen,
kan je je best voorregistreren via
www.easyFairs.com/DECO-BE en
www.easyFairs.com/BOUW-BE
bedrijfswageninrichting
21

Met injectiepistolen
blaast Rodinia
de isolatie langs
boorgaten in de
spouwmuur.
Productinformatie
22
Glaswol en pur zijn heel
populair bij na-isolatie
De eerste Belgische woningen met
spouwmuren werden vanaf 1946 opgetrokken.
Deze methode won sterk
aan populariteit vanaf de jaren ‘70
van vorige eeuw. Midden de jaren ‘80
van vorige eeuw begon men traag
maar zeker de spouw te voorzien van
isolatie. Een recente studie wees uit
dat er in België nog één miljoen woningen
zijn waarvan de spouwmuren
niet zijn geïsoleerd. Rodinia biedt
hiervoor verschillende oplossingen.
De voornaamste locaties waarlangs
warmte verloren gaat in een doorsnee
gebouw zijn het dak (25%), de
muren (35%), deuren en kieren (15%),
de vloer (15%) en de ramen (10%). Uit
deze cijfers blijkt meteen het belang
van een degelijke spouwmuurisolatie,
daarom staan wij ook even stil bij het
rendement ervan. De energiefactuur
kan met spouwmuurisolatie tot 25%
verlaagd worden, meestal ligt de
besparing rond de 20%. Want, hoe
goed een gebouw ook geïsoleerd is,
de warmte zal altijd in een bepaalde
mate verloren gaan. De terugverdientijd
varieert van 3 tot 6 jaar afhankelijk
van de structuur van het gebouw en
de verwarmingsmethode. De terugverdientijd
van zonnepanelen ligt
dubbel zo hoog.
Rodinia specialiseert zich in thermische
na-isolatie van de spouwmuur
in bestaande woningen. Klanten kunnen
kiezen uit schuimen (pur), vlokken
(Knauf Supafil glaswol) of korrels (Isoparels
of SLS20). Vooral glaswol en
polyurethaan (pur) kennen een sterke
vraag. Pur is een synthetisch product
dat bestaat uit twee vloeibare componenten:
polyol en isocyanaat. Deze
twee stoffen worden samen in de
spouw gespoten en geven een chemische
reactie waarbij het product
zich met grote kracht uitzet. Glaswol
is van minerale oorsprong. Glaswolvezels
worden bekomen door het
smelten van glas en kwartszand. De
Supafil-glaswol (λ-waarde= ±0,035
W/mK) wordt in de spouw geblazen
en ligt inzake isolatiewaarde relatief
dicht in de buurt van pur (λ-waarde=
±0,028 W/mK) die in de spouw wordt
gespoten.
Deze glaswol van Knauf is dampopen
(µ=1), terwijl pur een gesloten celstructuur
heeft (µ=50-185). Glaswol
behoudt zijn isolatiewaarde gedurende
de hele leeftijd van het gebouw,
terwijl er nog geen wetenschappelijk
bewijs is van een blijvende gelijklopende
isolatiewaarde voor pur. Bij
afbraak van de woning kunnen de
glaswol en de stenen probleemloos
gescheiden en gerecycleerd worden.
Pur in de spouw blijft aan alle materialen
plakken en recycleren van de
stenen zal een speciale behandeling
vereisen. Supafil-glaswol bevat 60%
gerecycleerd glas en heeft een veel
kleinere milieu-impact dan pur.
Isoparels zijn korrels die bestaan uit
geëxpandeerd polystyreen met toe-
voeging van grafiet. Deze component
zorgt ervoor dat de straling in
de warmteoverdracht uitgeschakeld
wordt en zo de isolatiewaarde van het
polystyreen verhoogt. Deze korrels
worden samen met een bindmiddel
in de spouw geblazen. Het bindmiddel
zorgt ervoor dat zich een homogene
isolatieplaat vormt, waardoor
de parels niet verplaatst worden door
doorslaand vocht. Deze stof is in mindere
mate dampopen.
SLS 20 bestaat uit silicaatschuimkorrels.
Deze minerale na-isolatie is
waterafstotend, ademend en nietbrandbaar.
Rodinia is een kmo met meer dan 25
jaar ervaring in België (Vlaanderen
en Brussel) en Nederland. Tot enkele
jaren geleden beperkte de onderneming
zich tot vochtbestrijding en ventilatie,
maar sinds kort is spouwmuurisolatie
één van de hoofdactiviteiten.
De komende maanden zal door de
uitbreiding van het personeelsbestand
en de extra opleiding van het
personeel de werfopvolging en kwaliteitscontrole
een nog groter deel uitmaken
van de activiteiten.
de werfkrant 3

Dampopen gevelisolatie
laat woning ademen
TDN Materials, een recent opgerichte afdeling van de TDN Groep
uit Heist-op-den-Berg, is sinds kort de Belgische verdeler van Baumit
open, een innovatief product voor gevelisolatie uit Oostenrijk.
Het unieke aan het product is dat het, in vergelijking met andere
isolatiematerialen, niet alleen de warmte vasthoudt, maar door zijn
dampdoorlatende structuur het binnenshuis opgestapelde vocht
naar buiten ventileert. Het systeem, dat op een bestaande gevel
kan worden geplaatst, is net zo dampopen als een poreuze baksteen,
waardoor het vocht kan ontsnappen en niet langer in de
muren blijft zitten. Dankzij deze eigenschappen is Baumit open uitermate
geschikt voor de isolatie van bestaande woningen en zorgt
het tegelijk voor een gezond leefklimaat in huis.
De meest aangewezen manier om bestaande woningen te isoleren,
is via een extern gevelisolatiesysteem. Hierdoor krijgt het gebouw
niet alleen een nieuwe look, maar wordt het ook beter geïsoleerd.
Bij externe gevelisolatie wordt vaak gebruik gemaakt van geëxpandeerd
polystyreen (eps) omwille van de hoge isolerende waarden.
Dit materiaal heeft echter het nadeel dat het niet dampdoorlatend
is. Bij Baumit open is de klassieke eps voorzien van gaatjes waardoor
het vocht kan ontsnappen. Het isolatiemateriaal heeft dus wel
dezelfde isolatiewaarden als klassieke eps, maar laat tegelijkertijd
de woning als het ware ademen door zijn dampopen karakter. Zo
zorgt Baumit open binnenshuis voor een ideaal leefklimaat met
een luchtvochtigheidsgraad van 40 tot 60% bij een temperatuur
van 19 tot 22° C.
Bij klassieke systemen wordt de isolatie aan de gevel bevestigd
met pluggen die dwars door de isolatieplaat worden geboord. Die
bevestigingspluggen vormen een koudebrug, een plaats waarlangs
de koude van buiten naar binnen kan worden geleid. Aan
die koudebrug kan, door het temperatuurverschil tussen de geïsoleerde
binnenmuur en de koudebrug, condensatie optreden, met
vochtproblemen en schimmelvorming tot gevolg. Baumit heeft de
klassieke bevestigingsplug vervangen door een innovatieve kleefplug.
Kleefpluggen vormen een rechtstreeks contact tussen isolatiemateriaal
en gevel, zonder het isolatiemateriaal te doorboren. Er
wordt dus geen koudebrug gevormd.
Dankzij het gebruik van nanotechnologie slaagde Baumit erin om
een vuilafstotende gevelafwerkingslaag – de Nanopor – te ontwikkelen.
Het oppervlak van de Nanopor is minder elektrostatisch en
microscopisch glad zodat vuildeeltjes zich moeilijk kunnen vastzetten.
Dankzij deze samenstelling is het oppervlak zelfreinigend.
❚ september 2010 ❚
ONLINE VERKOPING
i.o.v. Mtr. J. Houtman, wegens het
FAILLISSEMENT van
TDN Materials en Baumit open zullen
aanwezig zijn op Habitat in Luik (van
19 tot 27 november 2010), op Wonen
Mechelen (van 29 januari tot 6 februari
2011) en op Batibouw (van 24 februari
tot 6 maart 2011).
Deinsesteenweg 58 - 8700 Tielt
JOHAN’S MACHINERY
Grondverzetmachines
5x GRAAFMACHINE “Neuson” 8002RD, “CAT” 321C,
“Case” CX 160B en “Takeuchi” TB 175 (‘02-’08) op kunststof/stalen
rupsen; 3x COMPACTLADER “Takeuchi” TL150,
“Case” 440 en “New Holland” LS150 (‘06-’08);
10x MINI GRAAFMACHINE o.a. “Takeuchi” TB 175 en
TB180, “Ammann-Yanmar” VIO55 en “Case”; dumper “Bens”
op rupsbanden; 3x VERREIKER “Case” en “New Holland”,
max. cap. 17 m / 4,5 T; hydr. breekhamers “Atlas Copco”; etc.
BIEDEN ENKEL VIA INTERNET
SLUITING: donderdag 30 SEPTEMBER - 14u
BEZICHTIGING: woensdag 29 september van 9u tot 16u
FOTO’S / CATALOGUS / INFO op onze website
www.TroostwijkAuctions.com
23

Productinformatie
24
Gevelisolatie roept verwarmingskosten
een halt toe
Vooral bij oudere gebouwen ontsnapt
een groot gedeelte van de verwarmingsenergie
via de muren naar buiten.
Dat is niet alleen geldverspilling,
het is ook slecht voor het milieu. Dit
energieverlies is echter te vermijden:
de behoefte aan verwarmingsenergie
kan immers dankzij een geïsoleerde
gevel aanzienlijk teruggedrongen
worden.
Met dat doel voor ogen worden op
de buitengevel speciale isolatiesystemen
aangebracht. Eigenaars zouden
deze investering moeten overwegen
zodra ze plannen maken voor een
nieuw gebouw. En wanneer een gevel
aan renovatie toe is, zijn de argumenten
voor zo’n isolatie zelfs nog
overtuigender. De kosten om een bijkomend
isolatiesysteem aan te brengen,
vormen immers maar een fractie
van het totale prijskaartje.
Gevelisolatie aanbrengen is een opdracht
voor professionals. Geschoolde
vaklui weten hoe ze verraderlijke
voegen en verbindingen (ramen, dak,
sokkels, enz.) moeten aanpakken.
Hun vakmanschap voorkomt dat zich
tussen de isolatie en de muur vocht
opstapelt en vermijdt koudebruggen
die de goede werking van de isolatie
ernstig kunnen aantasten.
De gevelisolatiesystemen van Sto bewijzen
al meer dan 40 jaar hun deugdelijkheid,
in alle klimaatzones van de
wereld. Het bedrijf, dat in Zuid-Duitsland
gevestigd is, is dan ook de internationale
marktleider in zijn domein
en integreert afhankelijk van de vereisten
van het bouw- of renovatieproject
verschillende isolatiematerialen
in zijn systemen: polystyreen, rotswol,
kunstschuim of zachte houtvezel. Bovendien
zijn alle systemen dankzij de
geperfectioneerde aansluitpunten en
de heel precies op elkaar afgestemde
systeemcomponenten bijzonder stevig
en duurzaam.
Een professioneel aangebracht isolatiesysteem
vermindert niet alleen
de verwarmingskosten, maar zorgt
ook voor een prettigere atmosfeer
binnenshuis. Het geïsoleerde buitenkarkas
voorkomt een al te sterke
afkoeling van de muuroppervlakken
in de kamers. Dat elimineert zowel
het ontstaan van een onaangename
tocht (het gevolg van grote temperatuurverschillen
in de kamers) als de
schimmelvorming die kenmerkend is
voor muren die geregeld koud en dus
vochtig worden.
Gevelisolatie is ook perfect verzoenbaar
met een hoogwaardige architec-
tuur. De eigenaar van het gebouw
kan het uitzicht van zijn gevel volledig
vrij kiezen.
De afwerkpleisters van Sto, die hun
waarde ruimschoots bewezen hebben,
zijn beschikbaar in het volledige
spectrum van geveltexturen en -kleuren.
Zo zijn er zelfs pleisters met het
uitzicht van natuursteen of tegels en
er zijn er ook met een rustiek design.
De StoDeco Profiles zijn op hun beurt
bedoeld voor renovatieprojecten. Ze
garanderen dat het gebouw, zelfs na
een ingreep om de energie-efficiëntie
te verbeteren, zijn oorspronkelijk karakter
behoudt.
de werfkrant 3

Energiebewust renoveren
Wie energiebewust wil renoveren,
doet dit het best aan de buitenzijde
van de woning. Dit beperkt het risico
op koudebruggen en verzekert
een perfecte isolatie. Dankzij het
StoTherm Brick gevelisolatiesysteem
is het mogelijk om het traditionele
‘bakstenen-gevelbeeld’ te behouden
in combinatie met na-isolatie aan
de buitenzijde tegen de bestaande
structuur.
Dit systeem bestaat uit een isolatiedikte
van 10 cm (eps met lambda van
minimaal 0,032), een wapeningslaag
en op kleefmortel bevestigde steenstrips.
De totale dikte van de toevoeging
blijft beperkt tot 14 cm, het
maximum waarmee de rooilijn mag
worden overschreden. Dit gevelisolatiesysteem
voldoet aan alle vereisten
van brandveiligheid, thermisch en
akoestisch comfort en biedt weerstand
tegen alle weersinvloeden.
Het verbetert de woongezondheid
en schept een behaaglijk woonklimaat.
StoTherm Brick brengt een innovatieve
systeemoplossing waarbij
het mogelijk is om naast de hoge
energievereisten ook te voldoen aan
de noden van creativiteit en esthetiek.
Eenmaal deze structuur geplaatst,
worden de steenstrips kant-en-klaar
geleverd op de bouwplaats. Ze zijn
gemakkelijk te monteren. Eenmaal
bevestigd en opgevoegd zijn ze visueel
niet meer te onderscheiden
van een gevel in volledige baksteen.
Bijna alle handvorm- en strengpersstenen
uit het aanbod van Terca en
Desimpel zijn verkrijgbaar in steenstrips.
Dankzij de uitgebreide keuze
zijn er gevarieerde afwerkmogelijkheden,
zoals verschillende legverbanden
en L-vormen voor hoektoepassingen.
❚ september 2010 ❚
Dit na-isolatiesysteem kan ook ingezet
worden bij nieuwbouw, bijvoorbeeld
wanneer een minimale muurdikte
wordt nagestreefd. Door de
interessante subsidieregelingen – federaal,
regionaal en lokaal – is dit een
investering die zichzelf binnen enkele
jaren terugverdient en het comfort in
de woning aanzienlijk verhoogt.
Eco-brick
De nieuwe Eco-brick van Wienerberger
is 25 tot 35 mm dunner dan de
gebruikelijke gevelstenen. Hierdoor
kan je de isolatiedikte verhogen
zonder de wanddikte uit te breiden
of woonruimte te verliezen. De Ecobrick
bestaat in twee varianten: Bara
en Oberon.
In nieuwbouw biedt de slanke Ecobrick
de mogelijkheid om grondiger
te isoleren zonder de gebruikelijke
wandbreedte te vergroten. Zeker
voor een lage-energiewoning, waar-
P473-WK
De nieuwe Eco-brick van Wienerberger is 25 tot 35 mm
dunner dan de gebruikelijke gevelstenen. Hierdoor kan
je de isolatiedikte verhogen zonder de wanddikte uit te
breiden of woonruimte te verliezen.
van de wanddikte tussen 35 en 40 cm
schommelt, betekent dat al snel een
significant verschil.
Bij een renovatie kan de Eco-brick
dienst doen als afwerking van een
buitenisolatie op een bestaande ge-
www.sto.be
25

Productinformatie
26
vel. Door de geringe breedte van
de gevelsteen kan de bouwheer optimaal
gebruik maken van de 14 cm
waarmee hij de rooilijn mag overschrijden.
De Eco-brick heeft nog
andere groene kanten. Door zijn
kleinere volume en gewicht vergt hij
minder grondstoffen. Voor de productie
en het transport is dan weer
minder energie nodig, zodat de CO 2 -
uitstoot daalt. De Eco-brick laat zich
vlot verwerken. Hij is verkrijgbaar in
verschillende kleurvariëteiten en beantwoordt
aan alle kwaliteitsvereisten
voor keramische gevelstenen. Dankzij
al deze kenmerken past de Eco-brick
perfect in het streven van Wienerberger
naar meer duurzaamheid en gebruikscomfort.
Dakpannen tegen de gevel
Koramic kleidakpannen vormen niet
alleen een kwalitatieve dakbedekking.
Ze zijn ook geschikt als gevelbekleding
voor nieuwe woningen of
voor renovatieprojecten die aan de
buitenzijde worden nageïsoleerd. In
beide gevallen garandeert een correcte
uitvoering een onderhoudsvriendelijke
gevel met een lange
levensduur en een esthetische meerwaarde.
StoTherm Brick brengt een innovatieve
systeemoplossing waarbij het mogelijk is
om naast de hoge energievereisten
ook te voldoen aan de noden van
creativiteit en esthetiek.
Als gevelbekleding worden kleidakpannen
op nagenoeg dezelfde manier
geplaatst als op een hellend dak. De
pannen doen dienst als buitenschil,
door een verluchte spouw gescheiden
van de isolatie.
De constructie laat toe om vrij de isolatiedikte
en dus het energiepeil van
de nieuwbouw of renovatie te bepalen.
Anderzijds blijft de breedte van
de fundering beperkt, wat het budget ten goede komt. In een
renovatie hebben kleidakpannen als gevelbekleding het extra
voordeel dat ze een onregelmatige of niet-vlakke ondergrond
aan het oog onttrekken. Bij beschadiging zijn de pannen gemakkelijk
te vervangen.
Als gevelbekleding worden kleidakpannen op nagenoeg dezelfde manier geplaatst als op
een hellend dak.
de werfkrant 3

Passieve vloerverwarming
In België staan prachtige woningen,
maar in de winter gaan veel bewoners
met koude voeten naar bed omdat de
begane grondvloer niet of onvoldoende
is geïsoleerd. Is er een kruipkelder
of kelder, dan is er nu een unieke oplossing
voor dit comfortprobleem.
Tonzon heeft een aanpak ontwikkeld
waarbij de begane grondvloer nog
warmer wordt dan de lucht erboven.
De energie die hiervoor nodig is, wordt
niet kunstmatig toegevoerd in de vorm
van bv. warm water of elektriciteit,
maar wordt gehaald uit de warmte die
voorheen verloren ging. Het systeem
kan daardoor beschouwd worden als
een passieve vorm van vloerverwarming.
De vloer met dit systeem is immers
altijd warmer dan zonder, terwijl
STORMPAN POSTEL 20 ®
TROTSEERT TRAdiTiE EN TOEkOMST
30
J A A R
15
J A A R
❚ september 2010 ❚
P R O D U C T
G A R A N T I E
S Y S T E E M
G A R A N T I E
het systeem geen energie verbruikt
maar juist bespaart.
In Nederland telt deze aanpak bij de
bepaling van de energiescan zeer
hoog mee. Als gebruik wordt gemaakt
van het Thermoskussen met
drie luchtkamers dan wordt Rc=3,8
m²K/W toegekend. De werkelijke
isolatiewaarde is echter nog hoger
MONiER, de grootste dakpannenproducent ter wereld, bewijst dat ook klassiekers kunnen worden
verbeterd. de stormpan POSTEL 20 ® combineert robuustheid met een elegant design, bijzondere
weerbestendigheid (pansluitingen) en is eenvoudig in verwerking (unieke panspeling in breedte
en hoogte). Uitermate geschikt voor renovatieprojecten.
• Variabele latafstand 1,5 cm
• Extra brede en diepe kop- en zijsluiting
• Compleet assortiment hulpstukken
• dakhellingen tot 15° met onderdakfolie
• Elegant ontwerp
• double black: donkere engobe en donkere scherf
• Geraffineerde samenstelling klei
• Ultramodern bakproces
• Nieuwbouw en renovatie
• 30 jaar productgarantie
T. 053 72 96 72 service.be@monier.com www.monier.be
B2B Werfkrant.indd 1 7/09/10 15:51
P215-WK
27

Productinformatie
28
Bedrijfswageninrichtingen
op maat
Voor ieders budget
Voor elk type voertuig
Voor alle branches
Gratis demo met vrijblijvende
offerte op aanvraag!
Eigen inbouwstations
met showroom nabij
Waregem en Vilvoorde
www.sortimo.be · info@sortimo.be · Tel. 02355 0370
zo blijkt uit onderzoek en kan moeilijk
vergeleken worden met andere
isolatiemateriaal zoals schuim of dekens.
Dit soort materialen remmen de
warmtestroom wel enigszins af, maar
de warmte die er doorkomt, wordt
aan de onderzijde continu uitgestraald
naar de funderingsmuren en
de altijd koudere aardbodem onder
het huis.
Warm en droog
De Thermoskussens van Tonzon voorkomen
deze uitstraling van warmte
en blokkeren het warmteverlies naar
onderen vrijwel volledig. De vloer
kan voortaan eindelijk de warmte
opslaan die hij uit de kamer ontvangt
en wordt daarbij zo warm dat
ook de lucht onderin de kamer wordt
opgewarmd. Daardoor ontstaat een
gelijkmatig binnenklimaat dat vergelijkbaar
is met een etagewoning. Puur
comfort waarmee veel energie wordt
bespaard en dat bovendien gezond is
voor het binnenmilieu.
Huisstofmijten krijgen nauwelijks nog
kans, omdat het ook onder de meu-
bels en langs de randen een stuk
warmer en daardoor droger wordt.
Daar komt bij dat de stevige bodemfolie
de verdamping van vocht uit
de bodem stopt en ook het radioactieve
radongas uit de bodem afremt.
Het resultaat is een kurkdroge
kruipruimte en geen muffe geur meer.
Het beschermt houten vloeren tegen
houtrot en stopt zelfs betonrot. Ook
de corrosie van leidingen en ophangbeugels
wordt een halt toegeroepen.
Belangrijke pluspunten zijn nog dat
het materiaal het milieu nauwelijks
belast en prettig te verwerken is. Omdat
de kussens gevuld worden met
lucht die overal gratis aanwezig is,
blijft vervoer en opslag van het materiaal
zelf beperkt tot heel kleine pakketjes
waar geen vrachtwagen aan te
pas komt.
Plaatsers
Het systeem kan snel en makkelijk
worden aangebracht. Op internet
staan diverse filmpjes die laten zien
hoe men te werk gaat. De materiaalkosten
bedragen slechts zowat 13
EUR per m². Voor klanten die niet zelf
in de kruipkelder aan de slag willen
gaan, is Tonzon op zoek naar partners
die zich in deze techniek willen specialiseren.
Zij kunnen een interessante
winstmarge maken op het installeren
van deze vloerisolatie, waarbij de
consument toch voor een redelijke
prijs in het bezit komt van een kwaliteitsproduct.
Radiatorfolie
Tonzon is ook de uitvinder van een
speciale folie die achterop radiatoren
wordt aangebracht. Die folie voorkomt
dat de buitenmuur wordt opgewarmd.
Deze aanpak is volgens de
producent effectiever dan de oude
methode waarbij de folie op de muur
komt en veel fraaier omdat de folie
onzichtbaar zijn energiebesparende
werk doet. In België is deze folie al
populair bij energiesnoeiers.
Uw volgende
klant haalt u uit de
Werfkrant !
Adverteer in de themanummers
en u krijgt
een artikel
in de rubriek “Productinfo”
GRATIS
EDITIE / THEMA
November 2010
SCHRIJNWERK
Februari 2011
DUURZAAM BOUWEN
Mei 2011
CREATIEF BETON
September 2011
DOMOTICA & BEVEILIGING
November 2011
SANITAIR,
VERWARMING & KOELING
Vraag nu de tarieven aan info@werfkrant.be
of bel 02/513.82.95
Zie ook www.werfkrant.be
de werfkrant 3

Goed isoleren is belangrijk.
Voor het milieu, maar ook
voor de energiefactuur. Wie
zijn dak en gevels isoleert,
bespaart tot 60% energie.
Reden te meer om te gaan
voor de beste isolatie. Naast
efficiënte oplossingen voor de
isolatie van daken (Powerroof)
en spouwmuren (Eurowall),
biedt Recticel Insulation met
Powerwall de ideale isolatie
voor buitengevelsystemen.
❚ september 2010 ❚
De perfecte isolatie
voor de buitengevel
Powerwall zorgt voor een duurzaam,
efficiënt en doorlopend isolatieschild
rond de woning, dat kan worden gecombineerd
met een brede waaier
aan esthetische gevelafwerkingen.
Bovendien wordt het dankzij het unieke
tand en groef kliksysteem in een
mum van tijd gemonteerd, is het geschikt
voor renovatie én nieuwbouw
en staat het garant voor uitstekende
thermische prestaties. Net als alle
isolatieproducten van Recticel is ook
Powerwall Keymark-gecertificeerd.
Met Powerwall kan men doorlopend
isoleren van kelder tot dak, waardoor
alle onderbrekingen in de isolatie worden
vermeden. In combinatie met het
Powerroof-systeem voor hellende daken
creëert u een doorlopend isolatie-
schild tot in de nok van het dak én een
goede aansluiting met de vloer met
Eurofloor-vloerisolatie (met gebruik
van een isolerende bouwsteen).
Het nieuwe concept voor buitengevelisolatie
bestaat uit een doeltreffende
combinatie van Powerwall
isolatieplaten, regelschroeven en
een gevelafwerking naar keuze. Het
buitengevelisolatiesysteem met Powerwall
biedt bovendien meer mogelijkheden
dan andere systemen. Zo is
het lattenwerk perfect uitlijnbaar met
de regelschroeven, wat garant staat
voor een perfect rechte buitengevelafwerking.
Condensatie wordt vermeden
dankzij de geventileerde spouw.
Ten slotte wordt het hemelwater sneller
afgevoerd.
Powerwall isolatie van Recticel
Insulation voor het perfecte
buitengevelisolatiesysteem.
29

30
Verder bouwen
Mercedes zorgde voor een gron-
dige opfrissingsbeurt van zijn
Vito bestelwagen. En uiteraard
profiteerde ook de luxebus Viano
hiervan mee. De vernieuwingen
omvatten een hertekende snuit,
een nieuwe reeks Euro 5-
motoren, verbeterd comfort en
een herwerkte ophanging. Aan
de structuur en de koetswerk-
varianten werd niet geraakt,
want zij vormen een solide basis
waarop nog enkel jaren verder
kan worden gebouwd.
De belangrijkste vernieuwing omvat
de volledig nieuwe aandrijflijn. Alle
motoren voldoen aan de Euro 5-emissienorm.
Het brandstofverbruik is
aanzienlijk gedaald en dat gaat gepaard
met een daling in CO 2 -uitstoot
tot 15 procent, naargelang van de
motorvariant. Het verbruik en de
uitstoot kunnen nog verder gedrukt
worden door te kiezen voor de optionele
BlueEFFICIENCY-technologie.
Dit vernieuwende pakket wordt als
optie aangeboden op de gesloten
bestelwagenvariant en standaard
meegeleverd op de als personenwagen
gehomologeerde Vito minibus.
De nieuwe viercilindermotoren produceren
70 kW (95 pk) in de Vito 110
CDI, 100 kW (136 pk) in de Vito 113
CDI en 120 kW (163 pk) in de Vito
116 CDI en zijn uitgerust met een balansas
voor een zachte werking.
Alle dieselmotoren zijn voorzien van
een oxidatiekatalysator, een partikelfilter
en gekoelde uitlaatgassenrecirculatie.
De nieuwe handgeschakelde ECO
Vernieuwde
Mercedes-Benz
Vito/Viano
Gear-zesversnellingsbak waarmee alle
viercilindermodellen uitgerust zijn,
wordt gekenmerkt door breed gespreide
verhoudingen voor optimale prestaties
en een laag brandstofverbruik.
Bovenaan het dieselgamma prijkt
de V6 van de Vito 122 CDI, met een
maximumvermogen van 165 kW (224
pk). Er is ook een superkrachtige
benzinevariant, de Vito 126, met een
V6-benzinemotor van 190 kW (258
pk). Misschien toch wat veel van het
goede voor een bestelwagen.
Al van bij de lancering van de huidige
modelreeks heeft de achterwielaandrijving
bijgedragen tot de rij-
dynamiek en het bochtengedrag van
de Mercedes-Benz Vito. De nieuwe
Vito maakt indruk met een volledig
vernieuwd onderstel. Zowel voor de
voor- als de achteras werd enkel de
basisopbouw van het vorige model
overgenomen.
Het interieur werd opgewaardeerd,
onder andere met een nieuwe scha-
de werfkrant 3

kelpook, nieuwe drukknoppen op het
bovenste bedieningspaneel en de
middenconsole en een optioneel in het
plafond geïntegreerde bedieningspaneel.
Talrijke nieuwe uitrustingsitems
maken de Vito nog beter dan hij al was
en bieden extra ruimte voor personalisering
en assistentie, in de eerste plaats
aan de bestuurder. Een vierspakig
multifunctioneel stuurwiel met nieuwe
bedieningstoetsen en spaken in mat
chroom is als optie leverbaar.
Het nieuwe “gezicht” van de Vito
wordt gekenmerkt door een hertekende
grille en nieuwe koplampen
met geïntegreerde dagrijlichten en
mistlichten. Bixenonkoplampen, leddagrijlichten,
bochtenverlichting en
koplampsproeiers kunnen ook. De
voorbumper heeft een korrelig oppervlak
maar kan als optie gepolijst
en in de kleur van het koetswerk gelakt
worden.
De ontwikkelingsingenieurs hebben
de MTM verhoogd, zodat ook het
laadvermogen aanzienlijk toenam. De
standaard-MTM van de Vito is voortaan
2,80 ton (voorheen 2,77), terwijl
alle modellen van de nieuwe generatie
voortaan ook optioneel beschikbaar
zijn als 3,05-tonvariant.
Afhankelijk van de modelvariant bedraagt
de stijging in laadvermogen
zelfs 100 kg. Bovenaan het gamma
prijkt nog steeds de Vito met een
MTM van 3,2 ton.
Onzichtbare
veiligheidskenmerken
De Mercedes-Benz Vito wordt standaard
uitgerust met een ongezien
gamma aan veiligheids- en rijhulpsystemen.
Alle modellen worden gekenmerkt
door een remsysteem met
krachtige en robuuste remschijven op
alle wielen, elektronische remkrachtverdeling
(EBD) en adaptieve remlichten
die een noodsignaal geven
wanneer de remmen volledig benut
worden. Er zijn ook talrijke onzichtbare
❚ september 2010 ❚
veiligheidskenmerken aan boord. Het
ESP (Electronic Stability Program) met
antiblokkeersysteem voor de remmen
(ABS), de antispincontrole tijdens het
accelereren (ASR) en de noodremhulp
(BAS) zijn allemaal present, op elke
Vito. Voertuigen die af fabriek uitgerust
worden met een aanhangerkoppeling,
krijgen standaard een stabilisatiefunctie
mee (die beter gekend is
onder de naam Trailer Stability Assist
-”TSA”-). De vertrekhulp ofte Start-off
Assist (AAS), een automatisch bandendrukcontrolesysteem,
het PARKTRO-
NIC parkeer- en manoeuvreerhulpsysteem
en een achteruitrijcamera zijn
als optie verkrijgbaar ter aanvulling
van de uitgebreide comfort- en veiligheidskenmerken
van de Vito.
Met de Vito heeft Mercedes-Benz een
uniek aanbod in zijn segment: geen
enkele andere bestelwagen in deze
categorie wordt aangeboden met
drie verschillende koetswerklengtes:
• Vito compact, lengte 4763 mm,
wielbasis 3200 mm;
• Vito lang, lengte 5008 mm, wielbasis
3200 mm, langere overhang;
• Vito extralang, lengte 5238 mm,
wielbasis 3430 mm, langere overhang.
De klant kan verder ook kiezen uit
verschillende gewichtsvarianten, deurcombinaties
en de Vito lang met verhoogd
dak. De veelzijdige Mercedes-
Benz Vito is verkrijgbaar als gesloten
bestelwagen, een minibus met verschillende
stoelopstellingen, en de
Mixto, een combinatie van een gesloten
en een minibusvariant.
Vito 4x4-aandrijving
De Vito 4x4 met permanente vierwielaandrijving en
variabele krachtverdeling aan de hand van het 4ETStractiesysteem
haalt eveneens voordeel uit talrijke
vernieuwingen. De nieuwe driepuntslager voor de
voorasoverbrenging en een toegenomen olievolume
verlagen de trillingen en de slijtage in de vierwielaandrijving.
Planeetwielen voor het differentieel staan
borg voor een zachtere rijervaring. Net als voorheen
is de Vito 4x4 enkel verkrijgbaar in combinatie met de
twee krachtigste motorvarianten van de viercilindermotor
en met de automatische overbrenging (Vito
113 CDI/116 CDI 4x4). De Vito 4x4 voldoet voortaan
ook aan de Euro 5/III-uitstootnorm.
Modellenoverzicht
De nieuwe motorspecificaties worden vergezeld door de nodige wijzigingen
in de cijfercodes in de modelbenaming van de Vito. Aan de basis van
de nieuwe motorgeneratie ligt de viercilinder-in-lijn die de interne code OM
651 draagt. Bij de Vito is hij beschikbaar in drie vermogenvarianten, gekoppeld
aan een zesversnellingsbak:
Vito 110 CDI
• Vermogen 70 kW (95 pk) bij 3800 t/min
• Max koppel 250 Nm bij 1200-2400 t/min
• Brandstofverbruik volgens NEDC 7.7 l/100 km
(Vito 110 CDI BlueEFFICIENCY 7.4 l/100 km)
• CO -uitstoot 203 g/km (BlueEFFICIENCY 195 g/km)
2
• Topsnelheid 158 km/u
• Acceleratie 0-100 km/u in 18.1 seconden
• Soepelheid 60-100 km/u in vijfde versnelling / 80-120 km/u in zesde
versnelling: 14.0/20.5 seconden
Vito 113 CDI
• Vermogen 100 kW (136 pk) at 3800 t/min
• Max koppel 310 Nm at 1400-2600 t/min
• Brandstofverbruik volgens NEDC 7.4 l/100 km
(Vito 113 CDI BlueEFFICIENCY 6.9 l/100 km)
• CO -uitstoot 195 g/km (BlueEFFICIENCY 182 g/km)
2
• Topsnelheid 176 km/u
• Acceleratie 0-100 km/u in 13,4 seconden
• Soepelheid 60-100 km/u in vijfde versnelling / 80-120 km/u in zesde
versnelling: 12.5/18.2 seconden
Vito 116 CDI
• Vermogen 120 kW (163 pk) bij 3800 t/min
• Max koppel 360 Nm bij 1600-2400 t/min
• Brandstofverbruik volgens NEDC 7,4 l/100 km
(Vito 116 CDI BlueEFFICIENCY 6 l/100 km)
• CO -uitstoot 195 g/km (BlueEFFICIENCY 182 g/km)
2
• Topsnelheid 191 km/u
• Acceleratie 0-100 km/u in 11.5 seconden
• Soepelheid 60-100 km/u in vijfde versnelling / 80-120 km/u in zesde
versnelling: 10.0/14.6 seconden
Zescilinders (standaard met vijftrapsautomaat)
Vito 122 CDI
• Vermogen 165 kW (224 pk) bij 3800 t/min
• Max. koppel 440 Nm bij 1400-2800 t/min
• Brandstofverbruik volgens NEDC 8.6 l/100 km
(Vito 122 CDI BlueEFFICIENCY 8.4 l/100 km)
• CO -uitstoot 226 g/km (BlueEFFICIENCY 221 g/km)
2
• Topsnelheid 201 km/u
• Acceleratie 0-100 km/u in 9.1 seconden
Vito CDI 126.5
(cijfers variëren naargelang van de variant)
• Vermogen 190 kW (258 pk) bok 5900 t/min
• Max. koppel 340 Nm bij 2500-4000 t/min
• Brandstofverbruik volgens NEDC 11.9 l/100 km
31

32
voor
na
www.e-brick.be
adv E-brick 185x61.indd 1 10/09/10 09:11
Isoleren met
tijdloze schoonheid
E-Brick werd ontwikkeld door de expertise
op twee verschillende domeinen
samen te brengen: handvormgevelstenen
en isolatie. Het resultaat
koppelt het esthetische aan het functionele.
Zo is dit de oplossing voor een
uitstekende isolatie afgewerkt met de
charme van handvormgevelstenen.
Vandersanden staat al decennia lang
borg voor mooie en kwaliteitsvolle
gevelstenen. Van genuanceerde klassiekers
tot strakke uniforme tinten en
karaktervolle trendsetters, bij Vandersanden
vindt elke bouwheer dé gepaste
gevelsteen.
E-Brick-panelen worden kant-en-klaar
geleverd en bestaan uit een laag isolatiemateriaal
die wind- en waterdicht
GEVELISOLATIESYSTEMEN
BEZOEK ONS OP:
Habitat Luik:
20/11 - 28/11/2010
Wonen Mechelen:
29/01 - 6/02/2011
Batibouw Brussel:
24/02 - 6/03/2011
TDN Materials bvba
Impulsstraat 7 - 2220 Heist-op-den-Berg
T 015/25 79 90 - F 015/25 79 99 - info@tdn-materials.be - www.baumit.be
The insulated ceramic solution
een uitstekende isolatie
met een onbegrensde
schoonheid
by
P732-WK
wordt afgeschermd met een laag
geëxtrudeerd schuim. De isolatiepanelen
zijn vervolgens afgewerkt met
handvormsteenstrips. De panelen
zijn beschikbaar in verschillende diktes
en/of combineerbaar met harde
isolatieplaten. Zo is het geen enkel
probleem om elke gewenste isolatiewaarde
te bekomen.
Gegalvaniseerde staalschroeven zorgen
voor een kwalitatieve bevestiging
en tussen de panelen zorgt puschuim
voor een perfecte dichting.
Het E-Brick-systeem is ATG-gecertificeerd
en het product is tien jaar verzekerd
als de plaatsing gebeurt door
een geregistreerde en door Vandersanden
erkende plaatser.
Het E-Brick-systeem is uitermate geschikt
voor zowel renovatie, houtskeletbouw
als projectbouw. De belangrijkste
succesfactoren van E-Brick zijn
immers niet alleen de combinatie van
een uitstekende isolatiewaarde en de
schoonheid van baksteen, maar ook
de snelheid en eenvoud van de montage.
Dit laatste speelt een belangrijke
rol bij nieuwbouwprojecten.
de werfkrant 3

❚ september 2010 ❚
Voor Na
De ambitieuze doelstelling voor het
terugdringen van de CO 2 -uitstoot bepaalt
dat de industrielanden
tegen 2020 hun broeikasgasuitstoot
moeten verminderen
met 25 tot 40%. Dat
de bouwsector zijn steentje
kan bijdragen in de strijd tegen
de opwarming van de
aarde is duidelijk. Volgens
klimatoloog Jean-Pascal
Van Ypersele beschikt de
bouwsector over de grootste
potentiële reductie inzake CO 2 . Het
grootste probleem is dat 60% van de
Belgische woningen dateert van vóór
1980 en sindsdien niet meer werd gerenoveerd.
Het gevolg is een hoog
energieverbruik en vaak een beperkt
leefcomfort.
Om de Europese doelstelling van
een CO 2 -reductie van 15% voor woningen
te behalen, is een renovatie
van de oudere woningen noodzakelijk.
E-Brick biedt hiervoor het antwoord.
Uw volgende klant haalt u uit de Werfkrant !
Adverteer in de themanummers en u krijgt een artikel
in de rubriek “Productinfo”
GRATIS
EDITIE THEMA
November 2010 SCHRIJNWERK
Februari 2011 DUURZAAM BOUWEN
Mei 2011 CREATIEF BETON
September 2011 DOMOTICA & BEVEILIGING
November 2011 SANITAIR, VERWARMING & KOELING
Vraag nu de tarieven aan info@werfkrant.be of bel 02/513.82.95
Zie ook www.werfkrant.be
33

34
Onderdakfolie
beschermt isolatie
Een woning isoleren dient om warmte te behouden
tijdens koudere periodes en warmte buiten te houden
tijdens de zomer. Isolatie krijgt heel wat te verduren inzake
temperatuurverschillen en moet voldoende worden
beschermd om de isolatiewaarde te behouden. Monier
introduceert met Spirtech Clima+ 200 een nieuw type
onderdakfolie dat verschillende eigenschappen combineert
en de isolatie optimaal beschermt. Bovenop de
eigenschappen van alle types onderdakfolie van Monier
(dampdoorlatend, waterdicht uit meerdere lagen onderling
verlijmd met hydrofobische lijm) is dit nieuwe type
folie voorzien van een sterk reflecterende bovenlaag en
een kleefstrook om overlappende zones wind -en regendicht
af te werken.
De temperatuur op het dak kan hoog oplopen. Een deel
van de warmtestralen wordt doorgegeven aan de onderliggende
constructie en verwarmt de zolderruimte. De
reflecterende laag van Spirtech Clima+ 200 weerkaatst
tot 83% van de warmtestralen, waardoor de isolatie minder
opwarmt en beter presteert. Metingen tonen aan
dat daardoor de temperatuurstijging met 3° C kan worden
afgeremd in de zolderruimte.
De Spirtech Clima+ 200 bestaat uit verschillende
lagen:
1. Reflecterende bovenlaag: weerkaatst tot 83% van de
warmtestralen;
2. Bovenvlies (pp-fleece): uv-gestabiliseerd, beschermt
tegen mechanische belasting en uv-stralen;
3. Middenvlies (pp-film): microporeuze, dampdoorlatende
filmlaag, uv-gestabiliseerd;
4. Ondervlies (pp-fleece): uv-gestabiliseerd, beschermt
tegen mechanische belasting;
5. Kleefstrook om overlappende banen onderdakfolie
naadloos aan elkaar te kleven en lucht -en waterdichtheid
te garanderen.
Een slecht (of niet) geïsoleerd dak kan tot 30% van de
warmte doen verliezen. Metingen hebben uitgewezen dat
luchtstromen in de isolatie de werking verstoren en de isolatiewaarde
sterk doen afnemen. Vandaar is het sterk aanbevolen
om een waterkerende, dampdoorlatende onderdakfolie
te gebruiken voorzien van kleefstroken. Hierdoor blijft
isolatie beschermd tegen stof, luchtstromen en vocht om de
isolatiewaarde te behouden.
de werfkrant 3

DUURZAAM
BOUWEN
OP HOOG
NIVEAU
REGISTREER
ONLINE OP
easyFairs.com/
BOUW-BE
INDUSTRIE- EN
PROJECTBOUW
2010
DE BELGISCHE BOUWBEURS
VOOR PROFESSIONALS
IN DE PROJECTMARKT
Cataloguspartner Met de steun van
R344-WK
Praktisch
24 november 2010: 13u - 21u
25 november 2010: 10u - 18u
Antwerp expo
DECO &
FINISH 2010
VAKBEURS VOOR DE AFWERKING EN
DECORATIE VAN WANDEN, VLOEREN,
PLAFONDS EN GEVELS
Programma:
• Droge & natte afwerking
• Verf, vernis & decoratie
• Vloersystemen & -bekleding
• Wand- & plafondsystemen
• Afwerkingspanelen & wandbekleding
• Isolatiesystemen
• Mengmachines, spuitsystemen & tools
• Veiligheid & transport
Registreer nu op
easyFairs.com/DECO-BE
voor uw GRATIS
TOEGANGSBADGE
met deze code:
Cataloguspartner
Praktisch
19 november 2010: 14u - 21u
20 november 2010: 12u - 18u
Antwerp expo
www.easyFairs.com ALS ALLE VAKBEURZEN ZO GEMAKKELIJK WAREN!
Partners

No job too big.
De nieuwe Opel Movano.
Bij Opel staan we nooit stil. We streven continu naar het vernieuwen en verbeteren van
onze wagens. Daarom presenteren wij u nu met trots de nieuwe Opel Movano met zijn
indrukwekkende keuze aan hoogtes, lengtes en verschillende uitvoeringen. De nieuwste
verbeteringen maken de Opel Movano groter, sterker en performanter dan ooit. Op
vlak van verbruik blijft hij nog steeds de leider in zijn klasse. Met zijn stijlvolle cabine,
keuze tussen voorwielaandrijving, achterwielaandrijving en dubbele achterwielen
kan de nieuwe Opel Movano elke uitdaging aan. Meer info bij uw Opel Verdeler.
www.opel.be