Investeren in onderscheidend nieuws - Roos

Drie journalisten laten wonen in een
Brabantse stadswijk. Wat levert dat nu
op? Genoeg materiaal voor drie maanden
radio-, televisie- en webnieuws zo blijkt
uit het multimediale project Boschveld
55. ‘Het plan sudderde al een tijdje binnen
de omroep’, vertelt Helmut Boeijen
van Omroep Brabant. Door een samenwerking
met de Fontys Hogeschool kon
de omroep van start gaan. Sanne Pols,
één van de studenten journalistiek die
drie maanden in de wijk woonde: ‘We
gingen gelijk naar allerlei instanties zoals
het buurthuis, een fi etsles voor Marokkaanse
vrouwen, de supermarkt en
een Turks café. Daar hingen we brie es
op: mooie verhalen gezocht.’
Door het verblijf in hun eigen
werkgebied dachten de studentjournalisten
veel meer na over
de gevolgen van hun werk. Boeijen: ‘Even
heel erg zwart-wit gesteld: normaal maak
je iets en zien de bewoners je nooit meer
terug.’ Nu waren de studenten bij bepaalde
journalistiek interessante verhalen bang
dat de samenwerking in de wijk moeilijker
zou worden. Veel van de redactionele
gesprekken die Boeijen als eindredacteur
BLAD VOOR OMROEPMEDEWERKERS
Investeren in onderscheidend nieuws
Blijven de nieuwsuitzendingen van
regionale omroepen steken in huistuin-en-keuken
onderwerpen en een
eigen versie van het landelijk nieuws,
of kun je ook onderscheidend regionaal
nieuws maken?
Henk van Veen, oprichter van Television
Traning Network en de
afgelopen anderhalf jaar eindredacteur
televisie bij RTV Utrecht, gaat in op drie
voorbeelden van regionaal nieuws met
een bovenregionale uitstraling. ‘RTV
Noord-Holland bijvoorbeeld heeft het
programma Tien Minuten’, aldus Van
Veen. ‘Daarin blikken ze meestal iets
vooruit op een onderwerp dat die week
belangrijk is. Zo hebben ze een uitzending
gemaakt over de moord op Pascal
Keyzer, een verslaafde jongen die drugsdealer
werd, zonder dat zijn ouders goed
wisten wat er gebeurde. Harmen van der
Ploeg geeft een toelichting op dat portret.
Johan Overdevest van RTV West komt
vertellen over zijn geruchtmakende ontdekking
dat je zomaar medische dossiers
krijgt toegestuurd als je een ziekenhuis
opbelt en daarom vraagt. Hij heeft met
dat verhaal de landelijke media gehaald.
‘Ze doen toch altijd negatief over ons’
Radio 2 van de VRT doet het goed. Met
een marktaandeel van 30 procent is de
zender marktleider in België. De baseline
van Radio 2 is ‘Altijd dicht bij jou’: ‘Het is
het station dat geografi sch, maar vooral
psychologisch dichtbij zijn luisteraars staat’,
legt zendermanager Jan Knudde uit. ‘Dat
lukt via regionale magazines en nieuwsbulletins,
die de hele dag door de vinger aan
de pols houden van wat in elke provincie
gebeurt. Maar ook door een verscheiden
inhoud omtrent thema’s als reizen, gezondheid,
consumenteninfo.…’
Ongetwijfeld een troef, meent Knudde, is
de brede muziekmix met bekende klassiekers
en bijzondere aandacht voor Vlaamse
en Nederlandstalige muziek.
Toch ging het Radio 2 niet altijd voor
Vechtpartij in Utrecht Foto: RTV Utrecht
Bij RTV Utrecht kregen we een fi lmpje
van twee studenten van de School voor
de Journalistiek, die toevallig op straat
langs een vechtpartij kwamen. Schokkende
beelden, ook omdat de mensen die erbij
stonden niks deden. We hebben toen twee
redacteuren een week vrijgemaakt om het
van verschillende kanten te belichten. De
politie bleek omstanders van vechtpartijen
te adviseren om 112 te bellen. Dat advies
met de studenten voerde, gingen over dat
evenwicht.
Met Boschveld 55 is nadrukkelijk geprobeerd
om juist de multiculturele thema’s
die de wijk kenmerken in beeld te brengen.
Joop Fleuren die het project leidde vanuit
de Fontys Hogeschool: ‘Allochtone bewoners
maken weinig gebruik van traditionele
media onder het mom ‘ze doen toch altijd
negatief over ons’. Eigen, niet-traditionele
media zoals bijvoorbeeld weblogs zijn juist
wel heel populair.’ Ook Boschveld 55 richtte
Radio 2: Altijd dicht bij jou
heeft geleid tot kamervragen van PvdAkamerlid
Spekman. En belangrijker: de
serie van vijf items die we hierover hebben
gemaakt, heeft veel discussie losgemaakt
in Utrecht. Het was echt de Talk of the
Town.’ Conclusie van Van Veen: ‘Je kunt
dus onderscheidend regionaal nieuws
maken. Maar daar moet je als omroep
bewust in investeren, mensen vrijmaken
en keihard werken.’
De vier studenten in Boschveld, links Sanne Pols Foto: Omroep Brabant/Fontys Hogeschool
de wind. Knudde: ‘Een paar jaar geleden
dreigde een zeer geleidelijke, maar wel
voortdurende afkalving van het marktaandeel
en vooral ook een veroudering
van het publiek. Daarop hebben wij gereageerd
door de introductie van nieuwe
programmaformats om dezelfde verscheiden
inhoud aan te bieden.’ En er kwamen
nieuwe, bekende ‘gezichten’.
Of de aanpak van Radio 2 ook in Nederland
succesvol kan zijn, vindt Knudde
moeilijk te beoordelen. ‘In onze keuze
tussen een netwerk van zelfstandige regionale
omroepen of een landelijk net met
een regionale service, is die laatste optie
voor Vlaanderen een troef gebleken. Maar
wij hebben geen universeel succesrecept.
Wij hebben tenslotte niet meer gedaan dan
een weblog in (nog steeds te bekijken op
http://boschveld.nieuwsbedrijf.nl/) waarop
bewoners bijvoorbeeld de Boschvelder van
de week konden nomineren. Een televisieitem
als De wipkip was een manier om via
basisschoolleerlingen in contact te raken
met de ouders. Maar, zegt Fleuren: ‘Voor
een goed contact is zou je veel langer aanwezig
moeten zijn.’ Sanne Pols deelt die
ervaring. ‘Na drie maanden kregen we het
idee dat het echt begon te lopen.’
een paar uitgangspunten scherp gezet: voor
wie maken wij de programma’s? Wat zijn
de interesses van die groep? En welke rol
is er voor een medium als radio anno 2009
weggelegd om een deeltje van die mediabehoeften
af te dekken.? Eens dat in kaart
gebracht is het zaak om daar een passend
programmaschema bij te bedenken, er de
juiste radiopersoonlijkheden voor aan te
trekken en zeker binnen de prime time
uren van het net zeer consequent voor eenzelfde
soort radio te staan.’
11 FEBRUARI 2009
ROOS dagen
V oor de zevende keer organiseert
ROOS een tweedaags congres voor
de medewerkers van de regionale omroepen:
de ROOS Dagen 2009. Er is een gevarieerd
programma samengesteld met veel
aandacht voor nieuws, succesformules bij de
regionale omroepen, radio, sport, journalistiek,
diversiteit en crossmediale producties.
Bob Vermeir (VRT) opent de eerste dag
met een lezing over hoe je succesvol een
televisiestation programmeert en succesvolle
programma’s maakt. Jan Knudde, zendermanager
van VRT Radio 2 legt uit hoe
de zender met regionale programmering
een marktaandeel van rond de dertig procent
haalt. Steve Taschini van BBC Oxford
geeft een workshop over nieuwsformats en
een workshop over de crossmediale organisatie
van BBC Oxford. Mediadeskundige
professor Irene Costera Meijer gaat op de
tweede dag in op de regionale omroep en
burgerjournalistiek. Hans Berkhout zal zijn
ervaringen presenteren met dorpspleinen.nl
van TC Tubantia. Op beide dagen worden
veel programma’s van regionale omroepen
gepresenteerd met nieuwe formules voor
sportprogramma’s, burgerjournalistiek, uitgaansprogramma’s,
regionale evenementen
en meer. En natuurlijk wordt de eerste dag
afgesloten met de uitreiking van de NL-
Awards, de prijzen voor de beste producties
van de regionale omroepen.
In discussie met
de luisteraar
Alles wat je altijd al had willen weten
over de luisteraar. Tijdens de ROOSdagen
geven tien vaste luisteraars van de
regionalen niet alleen hun mening over
de uitzendingen, ze beantwoorden in een
groepsdiscussie ook ‘live’ vragen van programmamakers.
‘Als je ‘t mij vraagt... ik
ben vooral benieuwd wat ze vinden van de
verschillen in programmering,’ zegt Marc
Johnston van het Nijmeegse marktonderzoekbureau
De Vos & Jansen. ‘Omroep
Brabant zet bijvoorbeeld vooral in op
muziek, terwijl RTV Noord-Holland en
Omroep Flevoland veel meer informatie
aanbieden. Wordt dat gewaardeerd? Ook
vraag ik me af hoe het internetgedrag is. Als
bijvoorbeeld in een radio-uitzending wordt
doorverwezen, gaan luisteraars dan op de
website kijken? Weten ze eigenlijk wel dat
ook op internet informatie te vinden is over
regionale radioprogramma’s?’
De bewuste luisteraars zijn geselecteerd uit
het internetpanel van maar liefst 70 duizend
mensen waar De Vos & Jansen vast
mee werkt voor diverse mediaonderzoeken
in opdracht van onder andere allerlei radiostations.
‘Deze tien luisteren allemaal naar
een andere omroep. Omroep Gelderland,
RTV Utrecht, L1... Noem maar op. Wat
dat betreft hebben we een mooie dwarsdoorsnede,’
aldus Johnston. De tien zullen
in ieder geval antwoord geven op vragen
over de programmering, de muziek (‘bij
RTV Oost bijvoorbeeld is die heel specifi
ek. Houden de mensen nu echt van wat ze
daar draaien?’) en regionale tv. Verder is wat
het onderzoeksbureau betreft de discussie
helemaal open en kunnen programmamakers
alles vragen. Dr. Marnix van Gisbergen
zal de discussie leiden. Johnston: ‘Ik
ben heel benieuwd hoe de interactie tussen
luisteraars en radiomakers gaat verlopen.
De makers mogen alle vragen stellen die
ze willen. Binnen twee weken komen wij
dan met een rapport met de belangrijkste
bevindingen van de groepsdiscussie.’
Genomineerde
programma’s
NL-Awards 2008
RADIO NIEUWS
Omroep Gelderland Goedemiddag Gelderland:
Zoektocht naar de oorzaak van
de problemen met de regiotaxi. Hermina
de Vries.
Omroep Zeeland Zeeland Nu: Hedwige
ontpolderd; Commissie Nijpels. Maikel
Coomans, Wilbert Moerkerk, Ad Hagesteijn,
Véronique Roeg.
RTV Utrecht Utrecht is wakker (Radio
M Utrecht), 30 jaar Roma integratie in
Nieuwegein. Iris Barzilay, Eva Munnik,
Guus Doorn.
TV NIEUWS
RTV Noord Noord Nieuws extra uitzending
n.a.v. brand Euroborg. Anja Otto.
RTV Utrecht 30 jaar Roma integratie in
Nieuwegein. Eva Munnik, Guus Doorn.
L1 Radio-TV L1 VNDG, drugsrunners. Ron
van der Bolt en Rik van Bree.
RADIO ACHTERGROND
Omrop Fryslân Buro de Vries: De Blauwe
Revolúsje fan ds Ketelaar. Arjanne Nijp
en Steven Scholte.
RTV Rijnmond Erwasm’us. Aries van
Meeteren.
L1 Radio-TV Licht gestoord en toch gelukkig.
Rogeria Burgers.
TV ACHTERGROND
RTV Oost TV Oost Nieuws: Dossier Dinkelland.
Emiel Houben en Willem Boverhof.
RTV Utrecht U Vandaag: Simonis verlaat
Utrecht. Martin de Wit.
RTV Noord-Holland 10 Minuten: Pascal
Keyzer. Joost Lammers, Michael Degenhart,
Paulus Lodiers, Faik Geci, Harmen
van der Ploeg.
TV SPORT
RTV Noord-Holland Imke Glas. Odette
Joosten, Ilya Bromet, Mick Witkamp,
Paulus Lodiers.
RTV Utrecht Annette Roozen, op jacht
naar goud. Hatice Karabacak.
RTV Noord 5 jaar Groningen Fanatics.
Anja Otto, Bart Pots.
RADIO VARIA
RTV Oost Zwerverspad. Sarah de Geest,
Mirjam Haven, Annelinde Peters, Hans
van Wieren.
Omroep Flevoland Struinen: Leven en
Dood. Gerard van Ommen.
Omrop Fryslân Buro de Vries: De Tún,
buro de Vries sjit woartel. Aukje de Hoop,
Annelies van der Goot.
TV VARIA
RTV Drenthe Interneringskamp Westerbork.
Lydia Tuijnman.
Omrop Fryslân Finale Boer tsjin Boer.
Renate Kuivenhoven, Annet Huisman,
Engelien Bouwman, Frans Slaterus,
Sjoerd IJbema, Herwin Vos.
RTV Noord Sicco, een boer verandert de
wereld. Pieter de Hart, Jos Schoenmaker,
Eric Poort, Jan Sliep, Ronald Pras.
BIJZONDERE EXTERNE TV-PRODUCTIES
Omroep West Pauwen en Reigers. NL
Film.
L1 Radio-TV Hubert Vos en de keizerin.
Micaela van Rijckevorsel.
Omroep Flevoland Polderjongens. Eline
Flipse.
INTERNET
www.rtvnoord.nl, site met nieuws en
Groningse rubrieken.
www.omroepfl evoland.nl, actuele
nieuwssite met 1 minuut videonieuws,
aparte weervideo’s en speciale sites.
www.omroepbrabant.nl, site met een
prominente plaats voor het nieuws, het
weeroverzicht en specials.

PROGRAMMASCHEMA ROOS DAGEN 2009 WOENSDAG 11 FEBRUARI 2009
De Waeghe Landgraaf1 Landgraaf 2 Landgraaf 3 Burggraaf 1 Burggraaf 2 Burggraaf 3
Nieuws Succesformules TV
Journalistiek trainingen Radio Organisatie Diversiteit
9.30 uur Ontvangst
10.00 - 10.15 uur Welkom en opening
10.15 - 11.15 uur Succesvolle TV programmering
en formats
Bob Vermeir (Canvas)
Diversiteit, hoe doe je dat:
Diversity Tools EBU
Frans Jennekens
BBC-Oxford als crossmediale
organisatie
Steve Taschini
Alles wat je altijd al wilde weten
van de luisteraar…
De Vos en Jansen
De magie achter een goed verteld
beeldverhaal
Gert de Graaff
Media Academie
Uitgaan en cultuur
-Dave -Dave on on stage stage
-Hot -Hot en en gespot gespot
Machteld Smits
11.20 - 12.20 uur Hoe maak je regionaal nieuws
onderscheidend?
Henk van Veen
12.30 - 14.00 uur Lunch
De school van Prem
Prem Radhakishun
Resultaatgericht leiding geven
Evolution Logique
Heeft de regionale radio
nog toekomst?
Henk ten Oever
Crossmedia Awareness
Rob Prass
Media Academie
Boschveld 55 :
Wijkgericht mulitcultureel concept
met toekomst?
Fontys Hogeschool Tilburg
Resultaatgericht leiding geven
Evolution Logique
Regionale programmering van
Radio 2 in België
Jan Knudde
Informatie via TV: een wonderkind
of een total loss?
Jan Vink
Media Academie
14.00 - 15.00 uur BBC Oxford News
Ikonen
Steve Taschini
-Haagse -Haagse -Haagse Ikonen Ikonen Ikonen
-De -De Torenkamer Torenkamer
Machteld Smits
15.15 - 16.15 uur “En dan nu: eerst het weer” Boer en natuur
Regionale nieuwsformats - Boer tsjin Boer
Philip Hilven
- - Op Op safari safari in in Noord-Holland
Noord-Holland
Henk Jakobsen
17.00–19.00 uur Uitreiking NL-Awards 2008
19.00 – 20.00 uur Borrel
20.00 - 22.00 uur Diner
PROGRAMMASCHEMA ROOS ROOS ROOS ROOS ROOS ROOS DAGEN 2009 DONDERDAG 12 FEBRUARI 2009
De Waeghe Landgraaf 1
Landgraaf 2 Landgraaf 3
Burggraaf 1 Burggraaf 2 Burggraaf 3
Succesformules TV/Sport Burger in beeld Journalistiek Ontmoet de winnaars NL-Award Tussen droom en daad Internet
9.30 uur Ontvangst
10.00 - 10.15 uur Welkom
10.15 - 11.15 uur Participerende journalistiek:
de burger meer in beeld?
Irene Costera Meijer
De crossmediale NOS-zomer,
kansen voor de regio
Roeland Stekelenburg
De journalist en de wet
Katherine Dutmer
Siep van der Galien
Ontmoet de winnaars
NL-Awards TV
o.l.v de jury
Burgerjournalistiek, de kracht
van de regio
TC Tubantia
Hans Berkhout
11.20- 12.20 uur Drie uur Live TV in de middag,
gekkenwerk?
Henk Jakobsen
12.30 - 14.00 uur Lunch
Gadgets voor de journalist?
Erik Hogeboom
Sponsoring moet verboden
worden bij de regionale omroep
Discussie olv Henk Jakobsen
Ontmoet de winnaars
NL-Awards Radio
o.l.v de jury
Slimmer dan Google
Luuk Sengers, VVOJ
Burgers vertellen: bron of ballast?
Jan Willem van der Hogen
14.00 - 15.00 uur Sport: nieuwe formules
Maurice de Heus
Ned Stat – Internet succes
en falen
Pieter Zandstra
Sponsoring en reclame :
praktische juridische basisregels
Babette Aalberts
Ontmoet de winnaars
NL-Award Internet
o.l.v. de jury
Researchers Toolkit
Luuk Sengers, VVOJ
Local Heroes
-Van Zuks Dus
-Bep het medium
Richel Bernsen
15.15 - 16.15 uur Top- of breedtesport
Discussie olv Henk Lemckert
16.30–17.30 uur Afsluitende borrel