DMag_Titel+Ru cken_Layout 1 - Duitsland Magazine

Duitsland
VOORJAAR 2011 | NEDERLAND € 4,95 | BELGIË € 4,95
NIEUW
BP
m a g a z i n e
Design- en romantische HOTELS
HET WESTEN Keulen, Bonn
Düsseldorf en het Roergebied
LEKKERNIJEN uit Duitse regio’s
CULTUUR voor groot en klein

© Getty Images
www.germany.travel
Kuren bij de buren.
Even bijkomen? Laat je verwennen in Duitsland!
Voor een perfect wellnesstripje heeft Duitsland alles in huis. Nordic walken in de duinen, yoga in de Alpenlucht,
golfen over de grens, of gewoon lekker fi etsen in de ongerepte natuur. Laat u verwennen met een ayurvedabehandeling
of een lomi-lomimassage. Zweet in de modernste sauna’s, of duik eens in een bierbad – goed voor
huid en haar. Genieten doet u in Duitsland. Waar wacht u nog op? Kijk snel op:
www.germany.travel

Colofon
Duitsland magazine
Coverfoto Westend61
Uitgever Elke Latuperisa
Hoofdredactie Jennifer Latuperisa
Redactie
Karolina Golab
Markus Grenz
Ralf Johnen
Ulrike Klaas
Frida van Dongen
Artdirector Alessandro Riggio
Eindredactie Huib Afman
Vertaling Drs. Woody Brunings
Dagmar Jeurissen
Marketing Duitsland Karin Kötting
Tel. +49 / (0)2 21 / 29 93 06 25
koetting.cf@arcor.de
Marketing Nederland Rolf Schot
Tel. 02 24 / 29 12 51
info@bloobbv.nl
Distributie Betapress
Druk Bonifatius GmbH
Abonnementenadministratie
FBW Abonneeservice, Postbus 612
3440 AP Woerden
Voor vragen over
abonnementen of adresswijzigingen
Tel. 03 48 / 43 13 93
info@fbw-woerden.nl
Abonnementsprijs
Nederland: € 16 per jaar (4 edities)
bij betaling via automatische incasso
en € 18 bij betaling via acceptgirokaart.
Abonnementen buiten Nederland
hebben een speciaal tarief, op te
vragen bij FBW Abonneeservice. Het
abonnement wordt automatisch verlengd
tegen de dan geldende tarieven,
tenzij u minimaal twee maanden voor
het einde van de lopende abonnementsperiode
schriftelijk opzegt. Proefabonnementen
lopen automatisch af.
Losse nummers € 4,95
© 2011
Alle rechten voorbehouden. Niets uit
deze uitgave mag zonder voorafgaande
schriftelijke toestimming van de uitgever
of auteursrechthebbende worden
overgenomen of vermenigvuldigd.
ella Verlag
Emil-Hoffmann-Straße 55-59 · D-50996 Köln
Tel. +49 / (0 ) 22 36 / 84 88 0
dm@ella-verlag.de · www.duitsland-magazine.nl
Foto: Klemens Ortmeyer
Editorial
Ralf Johnen
Redacteur
Geelzwarte nummerplaten zijn al tientallen jaren een vertrouwd beeld op
de Duitse wegen. Per slot van rekening verschilt het landschap net voorbij
de grens dusdanig van het vlakke Nederland, dat het altijd wel een bezoekje
waard is. Hetzij op een kampeerterrein langs de rivieren de Moezel
en de Ahr, hetzij in het middengebergte van de Eifel en het Sauerland of
in de metropolen Keulen en Düsseldorf. Pakweg twintig jaar geleden zou
niemand het voor mogelijk hebben gehouden dat uitgerekend Duitsland landen als Italië,
Spanje en zelfs Frankrijk van de troon zou stoten als meest populaire vakantiebestemming.
Toch gebeurde dat in 2007 voor het eerst. In 2010 mogen de Nederlanders zelfs het enorme
aantal van 10,5 miljoen overnachtingen in Duitsland op hun conto schrijven. Het is een stijgende
tendens, want sinds het afgelopen decennium bedraagt de groei vier à vijf procent per jaar.
Het mag dan ook lang geen verrassing meer zijn dat Duitsland steeds meer in trek is als
vakantiebestemming. Niet alleen omdat het alles te bieden heeft, van dunbevolkte kustregio's
(Rügen) tot historische steden (Keulen) en wijnbergen (Baden-Württemberg), maar vooral ook
omdat het een land is dat zichzelf op een buitengewoon snelle manier opnieuw uitvindt.
Het Roergebied bijvoorbeeld heeft het afgelopen jaar, tijdens zijn voorzitterschap als Europese
culturele hoofdstad, laten zien hoe een regio binnen enkele jaren van een grijs overblijfsel
uit de tijd van de industrialisering kan uitgroeien tot een geliefde plek voor jonge en creatieve
mensen. Ook de hoofdstad Berlijn behoort al jaren bij de spannendste (en goedkoopste) metropolen
van de wereld. En met Leipzig en Dresden wachten nog meer steden in het oosten
van het land erop om ontdekt te worden.
Zelfs de ooit zo grijze provincie zet zich op de kaart met attracties van formaat. Autostadt
in Wolfsburg bijvoorbeeld staat symbool voor de vindingrijkheid van de Duitse industrie. Door
middel van een belevenisparcours met talrijke technische snufjes laat het als wetenschappelijk
en cultureel centrum tegelijkertijd zien in welk hoog tempo het land en zijn producten veranderen.
Maar liefst 240 restaurants, die met een of meerdere Michelin-sterren werden onderscheiden,
getuigen van een nieuw culinair zelfbesef. Het bewijst tevens dat Duitsland niet meer
het land van de braad- of curryworst hoeft te zijn. Tegelijkertijd worden de traditionele, pittige
specialiteiten uit de verschillende regio’s herontdekt en wordt het kwaliteitsniveau verbeterd.
Tot slot heeft de Duitse hotellerie zowel romantische landhuizen als hippe designpaleizen te
bieden – met een prijsniveau dat op veel andere plekken in Europa niet zal worden geëvenaard.
Kortom, ook voor de fan en de connaisseur heeft Duitsland talloze verrassingen in petto.
De hoogste tijd dus, om je uitgebreid kennis te laten maken met wat er allemaal tussen Flensburg
en Berchtesgaden en tussen Aken en Görlitz te ontdekken en te beleven valt. Met deze
eerste uitgave van Duitsland-Magazine hopen we Duitsland op een verrassende manier aan
je te presenteren. En we zijn van plan om dit in toekomst om de drie maanden te herhalen.
Duitsland Magazine
3

Inhoud
04 Typisch Duits! Bak broodjes volgens oud recept en ontdek
het werk van jonge Duitse designers en songwriters
10 Nee, je vergist je niet Waar Duitsland merkbaar anders
is dan het cliché ons wil doen geloven
58 Lekker fietsen: Of je nou wilt opvallen of gewoon iets
van A naar B moet brengen – voor iedereen is er een passend
model
Slad
16 Een dagje Keulen We kennen vooral de Dom. Toch heeft
deze metropool aan de Rijn veel meer te bieden
22 Modestad Düsseldorf De stad is een van de stijlvolste
winkelbestemmingen ter wereld
26 De voormalige hoofdstad Bonn Hoe is het om de
bungalow van voormalige kanselier te bezoeken?
Culinair
29 Onze Warsteiner Wereld Genieten van een Warsteiner
kun je in meer dan 60 landen, maar om alles te weten is er
maar één plaats op de wereld
30 Wijnwandeling Wie van een pittige pinot noir en een
betoverend landschap wil genieten, zal zich in Baden en
Württemberg uitstekend op z’n gemak voelen
34 Simpel genieten Culinaire specialiteiten geven de deelstaten
ieder z’n eigen gezicht. Een smakelijke fotoreportage
Landelijk
48 Het eiland Rügen Ontspannen achterover leunen in een
strandkorf, smullen bij een viskraam of lekker fietsen? Op
Rügen kan het allemaal
54 Siegerland en Schmallenberger Sauerland
Perfecte bestemmingen voor wandelingen
04 Duitsland magazine
Foto: Tomas Riehle/Wüstenrot Stiftung; Maximilianpark Hamm; N. Glatter; Foto: phaeno/Marek Kruszewski; PR; Designhotels
EEn bEEtsE fdrEnxlicEdxcv98∂„æ⁄Ets
84
54
26
EEn bEEtsE fdrEnxlicEdxcv98∂„æ⁄Ets

E fdrnxlic8∂„æ⁄EtsE fd8∂⁄EtsE fd
04
60
73
E fdrnxlic8∂„æ⁄EtsE fd8∂⁄EtsE fd
Slapen
60 Hotels Houd je van romantiek of geef je de voorkeur aan
design? Onze oosterburen bieden kamers voor elke smaak
64 Camping deluxe Op het strand en in de bergen – zeven
stekjes voor echte liefhebbers
Cultuur
58
68 De Autostadt van Wolfsburg Daar kunnen Nederlandse
klanten hun VW persoonlijk in ontvangst nemen –
een unieke belevenis
73 Nieuwe hoogtepunten in phæno In het phæno kun
je interessante fenomenen uitproberen
74 Om de hoek: de steden in het Roergebied Hier is
de metamorfose van industrie naar cultuur geslaagd
78 Lübeck – over dichtkunst en waarheid Een
wandeling door de stad van schrijver Thomas Mann, in de
voetsporen van de roman over de familie Buddenbrooks
82 Events Hoogtepunten van het seizoen
84 Op visite Kinderen houden van ridders en vikingen. Wij
adviseren: de nieuwsgierigheid bevredigen, ernaartoe gaan
en plezier beleven!
88 Buga – Koblenz’ metamofose Met een gevarieerd
boeket van kleuren, vormen een ideeën
Standaard
66 Column De mythe leeft: toch moeten snelheids -
maniakken op de 'Autobahn' rekening houden met de
veranderende tijdgeest
90 Quiz Kennen wij onze buren eigenlijk? Doe de test,
misschien zijn de Duitsers toch verassend anders …
Ook zijn er superleuke prijzen te winnen!
87 Nieuwe abonnees
Duitsland magazine
05

Typisch
OPNIEUW GEOPEND
Het aftellen is begonnen. Op 20 augustus
2011 is de heropening van de
kunsthal Bremen, die zeer grondig is
verbouwd. Er is dertig miljoen euro
geïnvesteerd om de kunst een nieuw,
modern en aantrekkelijk architectonisch
onderdak te bieden. De heropening
valt samen met een bijzondere
expositie: 600 jaar kunstgeschiedenis,
zoals nog nooit eerder is vertoond.
De topstukken van de verzameling
leggen het accent op de Franse
schilderkunst uit de 19e- en vroeg
20e-eeuw, met onder meer werken
van Paul Cézanne, Claude Monet en
Pierre-Auguste Renoir.
6 Duitsland magazine
Duits!
Broodjes
bakken ...
… dat kunnen die Duitsers! Toch is het eigenlijk heel gemakkelijk en niet meer dan een
kwestie van geduld. Voor een dozijn broodjes heb je nodig: 400 gr. meel, 1 blokje gist,
1 el. olie, 2 tl. suiker, 1 tl. zout en boter. Doe 100 gr. meel, de gist en suiker in een grote
kom en voeg al roerend een kwart liter lauwwarm water toe, tot alles is opgelost. Dek
af en laat het ongeveer vijftien minuten op een warme plaats rusten. Voeg daarna het
restant van het meel aan het gerezen deeg toe en kneed de olie en het zout erdoor.
Laat nogmaals een kwart liter afgedekt staan. Kneed vervolgens nog eenmaal goed
het deeg door en verdeel het in twaalf gelijke porties. Maak je handen nat en vorm
ronde ballen. Leg de deegballen op een ingevet bakblik en druk ze plat. (Voor de garnering
kan je de ballen bevochtigen en bijvoorbeeld met sesamzaad bestrooien). De
deegballen nu nog eenmaal tien minuten afgedekt laten rusten. In de tussentijd besproei
je de bodem en de zijkanten van de oven met water. Plaats daarna het bakblik
met de broodjes in de koude oven en bak ze in 30 tot 35 minuten goudbruin. Elektrische
oven 250°, heteluchtoven 230° en gasoven stand 5. Laat de broodjes daarna nog
vijf minuten nagaren in de uitgeschakelde oven. Leg ze tot slot op een grill en bestrijk
ze met koud water.
OP DE TAS,
KLAAR, AF!
Daff is vilt en vilt is cool, hoewel het eigenlijk knuffelwarm
is. Carin Benter viert het tienjarig bestaan van haar merk
Daff en maakt indruk met haar lifestyle producten.
Onze lievelingstas: der Geisepeter! Vanaf € 89.
www.daff.co

Foto: Mathias Bothor
D van Design
‘Een Untensilo kan iedereen gebruiken’, moet designer
Dorothee Becker hebben gedacht toen zij deze klassieker
ontwierp. Kleinigheden berg je er binnen een handomdraai in
op en het ziet er nog leuk uit ook. Te koop bij Vitra voor € 249.
Collega-designer Werner Aisslinger bevrijdde de Duitse woonkamers
van het rustieke eiken. Luchtig, licht, flexibel en combineerbaar
is zijn creatie Level 34. Eveneens verkrijgbaar via
Vitra. Prijs op aanvraag. www.vitra.com
EEn bEEtsE fdrEnxlicEdxcv98∂„æ⁄EtsE fdrnxlic
ADRENALINEKICK
‘House running’ in Berlijn
De overwinning is enorm. Mensen en auto’s zijn ineens zo klein als Playmobil-figuren. Naar
beneden? Nee, dat nooit! Dan plotseling gaat alles supersnel: een lichte duw van een van de
security-mannen en je hangt in de lucht, de angst verdwenen. De adrenaline stroomt als
een gek door je lichaam en de ervaring dat je op een flatmuur recht naar beneden loopt is
onbeschrijfbaar. Jochen Schweizer biedt je deze mogelijkheid in het Andel’s hotel in Berlijn:
zestig meter loodrecht naar beneden, de diepte in. Dertig minuten ‘House Running’ kost
€ 79 p.p. De minimum leeftijd is zestien jaar. Meer info: www.jochen-schweizer.de. Bij
‘Mydays’ kun je op soortgelijke wijze langs een brugpijler van de Jauntal Bridge afzakken,
de hoogste spoorbrug van Europa. De minimumleeftijd is veertien jaar. Deze adrenalinetrip
duurt ongeveer een uur en kost € 45 p.p. Meer weten? www.mydays.nl
EEn bEEtsE fdrEnxlicEdxcv98∂„æ⁄EtsE fdrnxlic
Deutsch rockt
Als buren muziek maken voelt dat
vaak als een rustverstroring. in dit
geval klinkt het echter als een succesnummer.
CLUESO
De 31-jarige CLUESO
uit Erfurt is geen
nieuwe ster aan het
Duitse muziekfirmament.
Sinds 2004 is hij al succesvol. In
maart komt zijn nieuwe album uit, ‘An
und für sich’. Daarna volgt een nieuwe
tour met deze ongelooflijk sympathieke
zanger, die dan weer groovy en dan weer
melancholisch over de liefde en het
leven schrijft. Langskomen en luisteren
is de moeite waard. Surf naar:
www.clueso.de
PHILIPP POISEL
Hij is de jonge, moderne
Herbert Grönemeyer.
Zijn diepe,
zwaarmoedige teksten
op eenvoudige muziek hebben al duizenden
fans weten te beroeren. Al zijn concerten
zijn uitverkocht en dat terwijl de
28-jarige niets met show op heeft. Minimalisme
met zeer veel gevoel, dat is wat
Philipp Poisel het beste beschrijft. Op
zijn laatste album ‘Bis nach Toulouse’
staat het live-nummer ‘Ich will nur’ dat
een absolute aanrader is. www.philipppoisel.de
JAN DELAY
Hij praat lijzig zijn teksten zijn niet altijd
jeugdig en af en toe hoor je hem gewoon
mompelen. Desondanks heeft Jan Delay
stijl. Zijn teksten zitten vol humor, zijn
muziek is levendig en zijn orkest is
grandioos. Een artiest die het waard is
om even naar Duitsland te reizen voor
een concert, want daar stralen de muzikanten,
schittert Jan en swingt
het publiek. Een sfeer die
maar weinig artiesten weten
te creëren. Het beste bewijs
hiervan hoor je op het livealbum
‘Wir Kinder vom
Bahnhof Soul (Live)’.
www.jandelay.de
Formule 1 rijden op de Nürburgring
Wie als Michael Schumacher over het asfalt wil
scheuren met 300 km/uur kan dat doen op Duitslands
bekendste grand prix-parcours, in een echte formule
1-racewagen. Een regelrechte kick! Kosten bedragen
€ 229 p.p. Meer info: www.ringinfo.de
Duitsland magazine
7

Typisch
STIJLVOL SHOPPEN
Dat doe je met deze manden, die inmiddels wereldfaam
hebben vergaard. Reisenthel bestaat
veertig jaar en heeft de’carrybag’ met succes
laten uitgroeien tot een kleurrijke en populaire
accessoire voor iedere vrouw. In dit jubileumjaar
verschijnen er nog veel meer bonte manden
en tassen waaruit je kunt kiezen.
www.reisenthel.com
Instappen alstublieft
Met het prentenboek ‘20th Century Travel: 100
Years of Globe-trotting Ads’ maak je een eenmalige
reis door de tijd. In prachtige en soms grappige
afbeeldingen wordt de ontwikkeling van de reisindustrie
gepresenteerd. Een must voor iedereen die
naar vroeger verlangt. Taschen Uitgeverij € 392,
Engelstalig, € 29,99.
86 Duitsland magazine
Duits!
BIERTJE?
Een Duits lifestyle magazine
voerde in december een test
uit onder landelijke biermerken
en stelde vast dat een ‘aantrekkelijk
image’ niet per se garant staat voor
uitstekend bier. Verrassende winnaars
waren Pott's Prizipal uit Munster en
Sylter Hopfen. Proost Duitsland!
Fotos: Pete Saloutos; PR (8); reisen EXCLUSIV (2)

Dr. Hauschka
Buitengewone cosmetica op natuurlijk basis, daar
staat het in Duitsland uiterst geliefde cosmeticamerk
Dr. Hauschka om bekend. Het assortiment beslaat
gezichts-, lichaams- en haarverzorging, maar ook
decoratieve cosmetica. Natuurlijk mooi!
www.dr.hauschka.de
HANDEN
OMHOOG!
Waar kan je met een pistool in de hand je
handen in onschuld wassen?
Nergens. Deze handzeep is een replica
van een echt schietijzer, vooral geliefd bij
kleine boefjes en gegarandeerd ongevaarlijk.Van
Donkey Products, ca. € 15.
www.donkey-products.com
DUIMEN
DRUKKEN VOOR
EQUATORIAAL
Terwijl de Duitsers wederom op een wereldtitel voor het vrouwenvoetbal
hopen en sterspelers Birgit Prinz en Steffi Jones
duimen, kunnen wij relaxed achterover leunen en onze voorkeur
uitspreken of we ons geld liever op Canada, Columbia of
Noord-Korea zetten. We hebben een geheime aanrader:
Equatoriaal-Guinea. Waarom? Omdat dit land een onbeschreven
blad in het internationale voetbal is en
het pas acht jaar een nationaal elftal heeft.
Kom daarom juichen voor het elftal. Bijvoorbeeld
op 6 juli in Frankfurt.
http://de.fifa.com/womensworldcup/index.html
Op de mouw gespeld
a
Vroeger concentreerden Meissen en Nymphenburg zich uitsluitend op het wezenlijke:
hoogwaardig tafelservies en de fijnste porseleindecoraties. Tegenwoordig vestigen ze
de aandacht echter op andere zaken. Meissen heeft bijvoorbeeld in 2009 een sie -
radencollectie uitgebracht. Barack Obama kreeg bij zijn bezoek aan Duitsland zelfs een
set manchetknopen van Meissen cadeau. Nymphenburg ontwerpt ook sieraden.
Patrick Muff heeft voor Nymphenburg deze trendy ankerhanger ontworpen, in de stijl
van Alexander McQueen. Het anker (zonder ketting) kost € 298. www.meissen.com,
www.nymphenburg.com
GUINEA
Duitsland magazine
9

10 Duitsland magazine
Nee, je vergist je niet,

dit is echt Duitsland met zijn vele historische steden
en een verrassend landschap zoals men het bij onze
Oosterburen niet verwacht. Tekst: Ulrike Klaas
De Cariben of Beieren?
Wat ontbreekt er op deze foto? Op het meer
zie je scheepjes met witte, in de wind bollende
zeilen. Aan de oever staan felgekleurde
houten bars, waar vakantiegangers
met tropische cocktails in de hand in witte
plastic stoeltjes liggen te luieren. Toch zijn
het geen Caribische eilanden waar je naar
kijkt, maar het Sylversteinmeer in Beieren.
Het ligt ten zuiden van Lenggries aan de
weg van Bad Tölz naar het Achsenmeer.
Het Sylversteinmeer is een stuwmeer dat
veel gelijkenis met een fjord vertoont. Het
turkoois gekleurde water wordt omringd
door dichtbegroeide bergen, waardoor het
geheel een Caribische sfeer van eilanden
als Guadeloupe, St.Lucia of de Britse Virgin
Islands uitademt.
Duitsland magazine 711

12
Duitsland magazine

Shanghai of Frankfurt?
Dat vraagt men zich in dit geval af. Maar terwijl Shanghai volgebouwd
is met hypermoderne glas constructies, blijft dit in Frankfurt
beperkt tot het zakencentrum en deze wijk ziet er net zo uit als elke
andere kosmopolitische grote stad, of hj nu Shanghai, Singapore of
Frankfurt heet: veel glas, veel staal en hele horden haastig lopende
mensen.
„
Maar hoe zei Goethe het ook alweer?
Geniet met volle teugen van het moment.
San Francisco of Emerik?
Op het eerste gezicht lijkt het wel de Golden Gate-brug, maar bij
nader inzien is het gewoon een brug die over de Rijn naar Emerik
leidt, het stadje vlak achter de grens. Als de zon achter de horizon
verdwijnt krijgt deze brug heel even de grandeur van het symbool
van San Francisco, maar als het donker wordt of bij klaarlichte dag
verdwijnt de betovering. Maar hoe zei Goethe het ook alweer? Geniet
met volle teugen van het moment.
In de avondschemering is de Rijn prachtig - zelfs
met industrie op de achtergrond.
Duitsland magazine 13

Zweden of Schleswig- Holstein?
Schattige bontgekleurde huizen met rieten daken, een weelderige
natuur en de absolute eenzaamheid. Maar wie denkt, dat deze huisjes
alleen maar onder de blauw gele vlag van Zweden te vinden
zijn, vergist zich. Heel wat bewoners van Schleswig-Holstein hebben
door de jaren heen de Zweedse flair hun 'Heimat-deelstaat' binnengesmokkeld.
Canada of Chiemsee?
Wie aan Canada denkt, denkt aan indrukwekkende met sneeuw bedekte,
tot in de hemel reikende bergketens, kristalheldere meren,
smaragdgroene bossen en uitgestrekte vlakten zover het oog reikt.
Maar voor wie aan de oevers van de Chiemsee staat ontvouwt zich
hetzelfde panorama. Wie heeft er dan nog de behoefte, de wijde wereld
in te trekken, als men vlak bij huis van zo veel moois genieten
kan. Het grootste meer van Beieren, ook wel 'Bayrisches Meer' genoemd,
is het op drie na grootste meer van Duitsland en heeft een
omtrek van ongeveer 83 kilometer. Omdat het meer ingesloten ligt
tussen de Chiemgauer bergen (Hochfelln, Hochgern, Hochplatte en
Kampenwand) biedt het een uniek panorama, dat je een zweem van
de weide wereld doet inademen.
14
Duitsland magazine
Je kunt ook de in het meer liggende eilandjes bezoeken. Op Fraueneninsel
kun je het indrukwekkende nonnenklooster bezichtigen
en op Herreninsel staan zelfs twee schitterende kastelen: het 'Alte
Schloss', een voormalig klooster, ligt midden in een groot landschappelijk
park en dan is er nog het 'Neue Schloss Herrenchiemsee',
waar de sprookjeskoning Lodewijk II zijn residentie had. Het vertoont
grote gelijkenis met het slot van Versailles.
Maleisië of Saksen?
Er is een verschil van dag en nacht tussen een natuurreservaat in
Azië en eentje in Duitsland, zou men geneigd zijn te denken. Maar
laten we de nadruk maar op 'dag' leggen, want bij het invallen van
de duisternis veranderen sommige plekken in het natuurreservaat
van de Sächsische Schweiz ineens in een Aziatisch sprookjesland.
Ze doen dan sterk denken aan de Taman Negara, een Maleisisch
park, dat met zijn 130 miljoen jaar oude tropische jungle misschien
wel het oudste oerwoud van de wereld genoemd mag worden. In
het natuurreservaat van de Sächsische Schweiz kom je behalve
hangbruggen, ook stalagmieten van zandsteen, bizarre rotsformaties
begroeid met wonderlijke pijnbomen, ongerepte beukenbossen
en wild stromende beekjes tegen. Dit is misschien het enige verschil
tussen beide gebieden.
Fotos: Roger Jegg, Elexeneize, Joop Snijder jr., Ralf Gosch, Eder, Joop

Het gebied 'Sächsische Schweiz' is ook voor
Duitsers nog een vrijwel onontdekt natuurreservaat.
Duitsland magazine 15

Een dagje
Keulen
Tekst:
Keulen kennen we vooral van de Dom.
Toch heeft deze metropool aan de Rijn
veel meer te bieden. Een dagje Keulen,
daar kikker je van op!
„ 1.
Wat een
grote kerk!
Is dat de
enige?
16 Duitsland magazine
9.00 uur. Vanuit welke richting
je ook komt aanrijden, de
twee torens van de Dom (1)
van Keulen zijn vrijwel overal
in de stad te zien. De meest
spectaculaire manier om Keulen
binnen te rijden, is echter
vanuit het oosten, met de trein over de Hohenzollernbrug.
Eerst rij je stapvoets op de
gotische kathedraal af, tot de locomotief
op het laatste moment naar rechts buigt en
het stationsgebouw binnenrijdt. Als je uitstapt
loop je binnen enkele minuten naar de
Dom.
9.01 uur. De Dom is op elk tijdstip van de
dag adembenemend mooi. ’s Ochtends is er
geen toerist te bekennen en ligt het gebouw
er verlaten bij. Het zonlicht valt dan op schit-
Karolina Golab
terende wijze het koor binnen en de gekleurde
glas-in-loodramen projecteren prachtige
stippen op de oude muren. ’s Avonds,
om zes uur, schijnt de zon door de gekleurde
raampartij die Gerhard Richter in de zuidelijke
dwarsbeuk liet zetten. Vaak hoor je toeristen
vragen: 'Wat een grote kerk, is het de
enige in z’n soort?' Ja, de Dom is uniek. Wel
zijn er in Keulen nog een groot aantal romaanse
kerken die uit de Middeleeuwen dateren.
Waar ze precies staan is het beste te
zien vanaf de zuidertoren. Je moet er alleen
wel wat voor over hebben: 533 treden om
precies te zijn.
10.30 uur. Sinds kort heeft de Dom concurrentie
gekregen van de nieuwe haven, die
nu bijna klaar is. De zogenaamde 'kraanhuizen'
zijn al vanuit de verte te zien. Op zachte
lentedagen en in het weekend is de nieuwe
havenpromenade, tussen de zuiderbrug en
het chocolademuseum, het domein van fietsers,
inlineskaters en voetgangers Soms
schuift er een deelnemer van een architectuurrondleiding
voorbij op een Segway, om

Kölsch tegen de dorst en ‘Haxe’ met gebakken aardappels worden er in het Brauhaus Gaffel geserveerd.
Duitsland magazine
17

2.
4.
18 Duitsland magazine
„
‘Schäl Sick’ betekent in
het dialect de verkeerde
kant van Keulen
3.
zich te vergapen aan de oude pakhuizen van het 'zevengebergte'.
Deze route loopt langs de Bayenturm (Bayentoren), waar de Duitse
feministe Alice Schwarzer woont, en doet later ook het Olympisch
Museum aan. In de ochtend is de Rheinauhafen (4) op z’n mooist.
Een aantal bekende Keulenaren heeft hier een appartement – onder
wie voetbalinternational Lukas Podolski.
11.00 uur. Als je niet naar Poldolski op zijn balkonnetje kunt zwaaien,
dan heb je waarschijnlijk meer succes bij de Decksteiner Weiher,
een populair recreatiegebied waar ook het team van 1. FC Köln regelmatig
aan z’n conditie werkt.
12.00 uur. Keulen mag zich sinds kort een echte miljoenenstad noemen.
Toch hebben veel mensen die indruk niet, omdat de meeste
bezienswaardigheden heel dicht bij elkaar liggen. Een oase van rust
blijft de botanische tuin, de 'Flora' (5), een plek die ook geliefd is voor
bruidsreportages..

Een eenzame neushoorn in de
dierentuin is blij met visite.
12.30 uur. De dierentuin (5) van Keulen heeft zojuist zijn 150e verjaardag
gevierd. De nieuwste attractie is het Hippodrom, waar bezoekers
onder het wateroppervlak kunnen toekijken hoe de nijlpaarden Albert,
Jenny, Afro en Kavango door het water zwemmen.
13.30 uur. Met de kabelbaan over de Rijn naar het Rheinpark. Wie
Keulen bezoekt, moet dit ervaren. De kabelbaan werd in 1957 gebouwd
als tijdelijke gebruiksvoorziening voor de eerste Bundesgartenschau,
een soort Floriade. De kabelbaan is echter tot op de dag
van vandaag in gebruik. Een andere tijdelijke voorziening staat aan
de achterkant van het Centraal Station: de 'Musical Dome'. Oorspronkelijk
neergezet voor de duur van een seizoen, is het als cultuurgebouw
blijven staan.
14.20 uur. Tijd om te shoppen – ook al staat Keulen niet overal bekend
als winkelstad. Dat laatste gaat in ieder geval op voor de Hohe
Straße en de Schildergasse. In de twee bekendste winkelstraten
kunnen de exclusieve winkels zich meestal niet lang handhaven.
Een uitzondering vormt Peek & Cloppenburg (warenhuis). Misschien
omdat het vlaggenschip van het bedrijf door sterarchitect
Renzo Piano is ontworpen. Het warenhuis heeft meerdere verdiepingen
en lijkt op een gigantische zeepbel. Het is volledig transparant
en het prachtige uitzicht is uiteraard gratis.
14.45 uur. Exclusievere winkels vind je in de Mittelstraße. De creatieve
scene, bestaande uit mode- en sieradenontwerpers, heeft in
het Belgisch Kwartier onder het dak van 'Chic Belgique' de handen
ineengeslagen. Het is altijd leuk om door deze straten met Belgische
stedennamen als Brussel, Antwerpen, en Luik te slenteren, en
nieuwe designerwinkels te ontdekken. Vergelijkbare zaakjes vind
je in de Körnerstraße in de wijk Ehrenfeld en in Sülz, tussen de Zülpicher
Straße en de Berrenratherstraße.
15.07 uur. Nu even een Kölsch. Het lokale bier is helder, van hoge gisting
en licht van smaak. Het wordt geserveerd in de kenmerkende
kleine Kölsch-glazen die slechts een inhoud van 0,2 liter hebben.
Bovenop zit steevast een dikke schuimkraag. Vooral toeristen uit
Beieren lachen wel eens om de kleine glazen, maar voor veel Nederlanders
zal dat juist heel vertrouwd voelen.
5.
6. 7.
15.50 uur. Met de boot gaat de reis verder naar Rodenkirchen. Voor
slechts tien euro kun je aan boord stappen van elke boot van de 'KD'
(Köln-Düsseldorfer scheepvaartmaatschappij). De populaire wijk in
het zuiden van de stad heeft zijn eigen charme: kleine vakwerkhuizen,
een prachtige promenade en veel cafés en restaurants langs de
oever van de Rijn.
16.20 uur. Zo langzamerhand wordt het tijd voor een bezoek aan
een museum. In Museum Ludwig vind je pop-art in alle kleuren van
de regenboog. Het Wallraf-Richartz maakt juist indruk met een uitgebreide
collectie die de tijd van de Middeleeuwen tot de hedendaagse
kunst beslaat. Publiekstrekker nummer één is het Kolumba,
Duitsland magazine
Stad
19

Stad
hoewel ook het Museum für Angewandte
Kunst (MAK) best de moeite waard is. Het
Museum voor Oost-Aziatische kunst (6),
vlak bij een meertje (Aachener Weiher),
heeft een mooi terras dat erg in trek is bij
studenten en yuppen.
18.00 uur. 'Schäl Sick' betekent in het Keulse
dialect 'verkeerde kant'. Verkeerd omdat
hiermee het gedeelte van de stad wordt bedoeld
dat zich langs de oostoever van de
Rijn uitstrekt, terwijl het centrum in het
westen ligt. Tegen het vallen van de avond
kun je in Deutz echter nog lekker in het zonnetje
genieten, terwijl aan de andere kant
van de Rijn je biertje in je handen bevriest.
18.15 uur. Tussen de Mühlheimerbrug en de
Hohenzollernbrug bevindt zich het Rheinpark
– een centrum voor urbane cultuur,
midden in de natuur. Vlak bij het beursterrein
zijn twee stadsstranden, naast een uitgebreide
picknickplaats en een stuk mooie
tuinbouwkunst uit de jaren vijftig – tevens
de best bewaarde van heel Duitsland. Eén
keer per jaar ontmoeten doldrieste helden
elkaar hier, om tijdens de BMX Masters (7)
onder de Zoobrug halsbrekende toeren uit
te halen.
19.25 uur. Keulen heeft ook zijn eigen eilandje:
'Monkey Island'. Eigenlijk is het een
boot met zand, ligstoelen en een zwembad
aan boord. De perfecte locatie om bijvoorbeeld
het spectaculaire vuurwerk 'Kölner
Lichter' te zien. Het tijdstip is trouwens ook
heel goed om dertig verdiepingen boven
het mediapark op het terras van bar 'Osman
30' (2) een 'sundowner' te nuttigen.
21.03 uur. Een manco van de stad is, dat er
te weinig mooie pleinen zijn. Jammer, want
Keulenaren staan bekend om hun gezelligheid.
De dungezaaide pleintjes lopen dan
ook snel vol met mensen – zoals de Brüsseler
Platz in het Belgisch Kwartier of de Rathenauplatz
vlakbij de universiteit.
22.15 uur. Tot slot drinken we nog een lekker
glas Kölsch. Of misschien wel twee. In het
historisch centrum, de 'Altstadt' (8), is het te
druk. Daarom liever de 'Malzmühle' (ook Bill
Clinton is hier geweest) of brouwerij 'Päffgen'.
Proost!
20 Duitsland magazine
8.
KölnTourismus Kardinal-Höffner-Platz 1, 50667 Keulen, Tel. +49 / (0)2 21 / 22 13 04 00,
www.koelntourismus.de
4 Bereikbaarheid Om de twee uur rijdt er een moderne Intercity Express (ICE) tussen Amsterdam
en Keulen. Het centraal station (Hauptbahnhof) bevindt zich direct naast de Dom. De
luchthaven Keulen/Bonn is per ICE of stoptrein makkelijk om de vijftien minuten bereikbaar.
De boten van Viking, Arosa of Köln Düsseldorfer (KD) meren aan bij de oeverpromenade.
4 Hotels Groot en centraal gelegen: Dorint Hotel am Heumarkt Koeln, Pipinstraße 1, 50667
Keulen, Tel. +49 / (0)2 21 / 28 06 11 22
Klein en persoonlijk: Hotel Chelsea, Jülicher Straße 1, 50674 Keulen, Tel. +49 / (0)2 21 / 20 71 50,
www.hotel-chelsea.de, tweepersoonskamers vanaf € 91.
4 Rondleidingen www.koelntourismus.de, www.regio-colonia.de, www.segway-citytourkoeln.de,
speciaal voor de Rheinauhafen kijk onder www.rheinauhafen-koeln.de. Informatie over
boottochten: www.k-d.com
4 Eten en drinken Aziatisch in het Taku, in het Exelsior Hotel Ernst Dom, Trankgasse 1-5/
Domplatz, 50667 Keulen, Tel. +49 / (0)2 21 / 27 01 | Frans in La Société Kyffhäuserstraße 53,
50674 Keulen, Tel. +49 / (0)2 21 / 23 24 64 | Italiaans in Trattoria Salento www.trattoriasalento.de |
Koffie en gebak bij Konditorei Madame Miammiam Unter Kahlenhausen 27, 50668 Keulen,
Tel. +49 / 221 / 2 71 92 42 | Monkey Island Konrad-Adenauer-Ufer 31, 50668 Keulen,
Tel. +49 / (0)2 21 / 16 79 97 35 | Osman30, KölnTurm, Im Mediapark 8, 50670 Keulen,
Tel. +49 / (0)2 21 / 50 05 20 80, Brauerei Päffgen Friesenstraße 64-66, 50670 Keulen,
Tel. +49 / (0)2 21 / 13 54 61 | Malzmühle Heumarkt 6, 50667 Keulen, Tel. +49 / (0)2 21 / 21 01 17
4 Attracties Flora, Am Botanischen Garten 19, 50735 Keulen | Kölner Zoo, Riehler Straße 173,
50735 Keulen | Rheinseilbahn, geopend van 20 maart t/m 7 november, 10-18 uur, Riehler
Straße 180, 50735 Keulen, Tel. +49 / (0)2 21 / 547 41 83
4 Winkelen Belgische Wijk, www.chicbelgique.de | Fraukayser, Maastrichter Straße 40-44,
50672 Keulen, Tel. +49 / (0)2 21 / 8 23 20 06, www.fraukayser.de | Kitsch Deluxe,
Körnerstraße 26, 50823 Keulen, www.kitsch-deluxe.de
4 Evenementen Goede tips op de website van 'Stadtsmagazine Stadtrevue':
www.stadtrevue.de. Of kijk op www.koeln.de en www.duitsverkeersbureau.nl.
4
Fotos: Gaffelbrauhaus (2), Merlindo, Jürgen Feldhaus, Pandion, Jakob Golab, Kay Clauberg, Ostasiatisches Museum/Rainer Gärtner, Köln, Giancarlo Lignoni, Anweber (2)

Be Beleef leef Duitsland D
el
met ADE Duitsland vakanties, al bijna 40 jaar
dé Duitsland-specialist van Nederland. In het
gevarieer de aanbod vindt u comfortabele
vakantiehuizen, appartementen en gr grote
of
kleine vakantieparken. Deze zijn door ons
persoonlijk bezocht en geselecteer geselecteerd
op sfeer,
ligging en kwaliteit. Of u nu op zoek bent naar
een vakantie op de boer derij of over nachting
bij een wijnbouwbedrijf, bij ADE ADE vindt u altijd het
ideale vakantieverblijf voor uw weekendje weg of
gezinsvakantie. gezinsvakantie. Maar ook voor busr
eizen, hotel-,
vaar-,
-, fiets-, en wandelarrangementen moet u
bij ADE zijn. W ij zeggen dan ook opr oprecht:
“Beleef Duitsland vakanties” met ADE!
Veldw
eldweg 4 - 7475 NS Markelo
Te el +31 (0)547 38 09 45 - Fax +31 (0)547 29 31 96 - info@ade.nl Duitsland - magazine
21

Duitsland magazine De krijtrotsformaties op Rügen zijn altijd een bezoek waard.

Rügen
Tekst: Karolina Golab
Het eiland
Als men de schrijfster Claudia Rusch vraagt wat haar
favoriete plek op Rügen is, antwoordt zij steevast met de
wedervraag: 'Heb je behoefte aan rust of natuurschoon,
wil je misschien sporten of ben je een liefhebber van
architectuur? Het hangt er helemaal vanaf, waar je naar
op zoek bent.' Bijna altijd overhandigt zij je dan een zelfgemaakte
landkaart met kleine, persoonlijke aantekeningen.
VVoor de bezoekers die het eiland nog niet goed
kennen, heeft zij het boekje 'Mein Rügen' geschreven.
Het staat vol anekdoten, feiten en
persoonlijke belevenissen. Op het strand, bij
een broodje gerookte vis of op de veerboot
leest het lekker weg. Als je het hebt uitgelezen,
zijn Rügen en de auteur niet langer onbekenden
voor je. Het favoriete eiland van Claudia heb ik inmiddels ook
in mijn hart gesloten.
'In het begin voel ik mij altijd een beetje onwennig als ik op Rügen
aankom, maar zodra het strand in zicht komt, verdwijnt die stemming
als bij toverslag,' vertelt Claudia. Ook ik beleef Rügen op dezelfde manier.
Als de trein vanuit de Hanzestad Stralsund richting Binz vertrekt,
begint het al te kriebelen bij de gedachte dat het nog maar even
duurt voordat ik met blote voeten over het strand kan slenteren en
de wind door mijn haren kan voelen. De treinreis dwars door Rügen
duurt een klein uurtje en als ik in Binz uitstap, volg ik gewoon het gekrijs
van de meeuwen, richting het strand. Op de lange boulevard,
die tussen schilderachtige villa’s aan de ene kant en pijnbomen, duinen
en brede stranden aan de andere kant ligt, heerst een instant va-
daar ga je van houden
kantiegevoel. Flanerende toeristen met ijsjes in de hand en wellnessliefhebbers
in badjassen zoeken de kortste weg naar de zee. Om de
paar meter is er wel een paadje dat naar het 'gewone' strand of naar
het naaktstrand leidt. Onder de nieuwsgierige blikken van de
meeuwen zie je kinderen zandkastelen bouwen en honden achter
frisbees aanhollen. Honden zijn namelijk overal toegestaan.
Van Claudia heb ik trouwens gehoord dat de eerste officiële nudistenvereniging
van Duitsland in 1898 niet – zoals je zou verwachten
– aan de Oostkust van Duitsland werd opgericht, maar in het
Roergebied. Ze vertelde ook dat tijdens het DDR-regime veel Oost-
Duitsers nooit op Rügen waren geweest. De oorzaak hiervan was
dat er zich elk jaar weer een enorme run op de staats vakantieoorden
ontketende, waardoor deze meestal binnen de kortste keren waren
volgeboekt. Zij heeft er zelf nooit last van gehad, omdat ze altijd in
Dranske, aan de noordwestelijke kust van Duitsland, heeft gewoond.
Zelfs het binnenland van Rügen kent ze daardoor op haar duimpje.
Weinig inwoners van Rügen kennen het eiland eigenlijk echt goed.
Dit komt misschien doordat ze, door allerlei omstandigheden, nauwelijks
tijd hebben om hun eiland beter te leren kennen. Tien dagen
lang heeft Claudia mij van het kleine plaatsje Zicker, op het meest
Duitsland magazine

Landelijk
zuidelijke puntje van het eiland, naar Kaap Arkona en Insel Hiddensee
begeleid. Natuurlijk deed zij dat niet in levenden lijve, maar het
waren de nuttige tips uit haar boekje die mij wegwijs maakten. Het
is een perfecte reisgids. Meestal deel ik haar mening over bepaalde
onderwerpen. Zo denken we hetzelfde over de 'cleane' badplaatsarchitectuur
en de democratische gedachte die achter het nudisme
schuilt. Wij hebben ook een gemeenschappelijke hobby. We vinden
het beiden heerlijk om urenlang gedachteloos over het strand te
lopen om vuurstenen, stukjes krijtsteen of mosselen te verzamelen.
Nadat we ze aan een grondig onderzoek hebben onderworpen, leggen
we ze op een andere plaats neer. Wat de architectuur en het
landschap aangaat heeft Rügen verschillende gezichten, maar ook
het weer kan heel verschillend zijn.
„
Op de bijna 400 meter lange pier, het symbool
van Sellin, staan heel wat cafeetjes, een
viskraam met heerlijke gerookte vis en zelfs
een onderwatercabine.
Duitsland magazine
Waar gaan we naartoe?
Iedereen vindt hier z’n eigen
stukje strand.
'Als het bijvoorbeeld in Sassnitz regent, komt het regelmatig voor
dat je bij stralend weer bij Nonnovitz kan zwemmen of bij Bodden
kan surfen', schrijft Claudia. Meestal schijnt de zon op Rügen. Als
je het weerbericht in de gaten houdt zal het je opvallen dat op de
weerkaart van Duitsland rechtsboven bijna altijd het pictogram van
de zon verschijnt. Maar mocht het een keertje regenen, dan zijn er
genoeg mogelijkheden om de dag door te komen. Je kunt dan bijvoorbeeld
een bezoek brengen aan het Kaiser-paviljoen en de palmentuin
op de Selingerbrug, een kijkje nemen in de duikboot HMS
Otus of naar Prora gaan, ten noorden van Binz.
Het mistroostige gebied rond Prora zou men onder normale omstandigheden
links laten liggen, ware het niet dat daar ooit de monumentale
vakantievereniging 'Kraft durch Freude' uit het Derde

Rijk was gevestigd. Een 'vakantieparadijs' van vier kilometer lang
en zes verdiepingen hoog, ontworpen door Clemens Klotz. Beton
zover het oog reikt. 'Dit moet men met eigen ogen hebben gezien,
om het te kunnen geloven,' staat er op Claudia’s kaart. 'Inderdaad,
ik kan het zelf ook bijna niet geloven.' Zelfs bij stralend weer kan
men op deze plek door somberheid overmand worden. Prora is desondanks
geschikt voor een uitstapje op regenachtige dagen, al was
het maar om vast te stellen hoe frappant het contrast tussen de
lompe architectuur van Clemens Klotz en de filigreine architectuur
van de badplaatsen vlak bij Prora is.
Deze 'badplaatsarchitectuur' op Rügen is kenmerkend voor veel
badplaatsen uit het einde van de negentiende eeuw. De vier luxebadplaatsen
Binz, Sellin, Baabe en Göhren hebben een zonnig en
uitnodigend karakter. Het lijkt wel of hun geplaveide boulevards, pieren,
concertpodia en karakteristieke villa’s met prachtige gevels hun
beste beentje voorzetten, om maar in de smaak te vallen bij de flanerende
vakantiegangers.
Het lijkt wel een soort 'expositie van ijdelheid,' een restant uit de
explosieve opleving van de woningbouw in 1870, toen de villa’s met
speelse, uit het Russisch en Chinees vertaalde namen als 'Glückpilz',
'Haus Eintracht', 'Villa Fernsicht' of 'Veneta', sterk werden beïnvloed
door neogotische en classicistische motieven. Vooral de ranke,
meestal smetteloos wit gelakte houten veranda’s, versterken deze
indruk. Wit is op Rügen alomtegenwoordig. De stranden, vooral die
aan de Schabe, doorstaan de vergelijking met de stranden van het
Caribische gebied makkelijk. Putbus, met zijn wit bepleisterde en
met rieten daken bedekte huisjes wordt ook wel de 'witte stad' genoemd.
De prachtige stokrozen in de tuintjes completeren het idyllische
geheel.
Typisch Oostzee: zonder ‘strandkorf’ geen dagje strand.
Er worden zelfs wedstrijden ‘strandkorf’-dragen georganiseerd.
Binz, Göhren, Sellin en Baabe behoren tot de beste
badplaatsen van het eiland.
Het belangrijkste wit op het eiland is echter het wit van de krijtrotsen.
Ontelbare keren heb ik de krijtrotsen van het natuurreservaat
van Jasmund op foto’s gezien, maar nog steeds word ik er
lyrisch van als ik vanaf de 118 meter hoge Königsstuhl naar de door
het krijt melkachtig wit gekleurde zee kijk. Natuurlijk zullen er altijd
mensen zijn die vinden dat de krijtrotsen van Rügen als toeristische
trekpleister worden overschat. Maar van overschatting is geen
sprake, want als de zon haar stralen op de witte rotsen laat vallen,
ontvouwt zich zo’n adembenemend schouwspel dat je zelfs vergeet
te fotograferen. Het kan gebeuren dat je soms in het 'Plattdeutsch'
uit je mijmeringen wordt opgeschrikt door de kreet: 'Kenne se mal
jeeehn! Se fotografieren ja nischt.' (Gaat u liever naar huis, u maakt
toch geen foto’s) 'Ach ja, er zijn nu eenmaal mensen die liever hun
vakantiefoto’s op hun PC bekijken, in plaats van het prachtige
schouwspel in zich op te nemen,' zegt Claudia. 'Bij hen gaat het maar
van 'klik klik’, daarna snel een curryworst, het is maar waar je voorkeur
ligt.'
Bij de Kaiserstuhl, waar entree moet worden betaald, wemelt het
van de toeristen, maar op het hoger gelegen 'Viktoriasicht' is er bijna
geen mens te zien, hoewel het uitzicht daar minstens even prachtig
is. Daar kan je in alle rust van de natuur genieten, ongehinderd fotograferen
of zelfs een wandeling door het eeuwenoude beukenbos
van het natuurreservaat maken.
Het is een bijzondere ervaring om met de 'Razende Roland' in
vooroorlogse wagons door de Granitz te tuffen. Bij Kaap Arkona,
bijna het meest noordelijk gelegen plaatsje van Rügen, ben je net
als in het Jasmunder natuurreservaat nooit de enige bezoeker. In
het hoogseizoen al helemaal niet. Desondanks is het de moeite
waard dit plaatsje te bezoeken om vanaf een afstandje achter de uitgestrekte
koolzaadvelden de vuurtorens van Arkona te ontdekken.
Ondanks de vele bezoekers kan het uitzicht op de vuurtorens hoogstens
door een paar overvliegende zeemeeuwen worden verstoord.
Op dit grootste eiland van Duitsland zijn er heel veel mooie plekken
die een prachtig uitzicht bieden. Het eiland heeft een totale oppervlakte
van bijna duizend vierkante meter. Dat komt overeen met
de oppervlakte van de Hanzesteden Hamburg en Bremen bij elkaar.
Of zoals Claudia op Oost-Friese wijze berekent: 'Het tienvoudige van
het eiland Sylt.' Als je de kaart van Rügen bekijkt, valt het op dat de
kust als het ware is doorploegd met baaien, kleine inhammen,
strandmeertjes, landtongen, hier en daar een rotsformatie en zandwalletjes.
In het zuiden is het landschap liefelijk en heuvelachtig.
Volgens Claudia heeft elk strand weer een ander uitzicht. Vanaf Binz
Duitsland magazine

Landelijk
kijk je uit op de haven van Mukran, waar de veerboten af en aan
varen. In de verte zijn de krijtrotsen te zien. Vanaf Thiessow heeft
men uitzicht op de Greifswalder Oie en vanaf de Schabe is in de
verte Kaap Arkona te zien. Voor Nonnovitz ligt, achter de horizon,
het vaste land van Zweden.
Ik vertoef zelf het liefste op de stranden van Mönchsgut, vlak bij
Göhren in het kleine Zicker, om te genieten van het uitzicht op de
zee. Ook hier liggen namelijk genoeg vuurstenen, stukjes krijtsteen
en mosselen, die een strandwandeling nog meer veraangenamen.
Claudia heeft haar jeugd op het strand tussen Juliusruh en Glowe
doorgebracht. Daar ligt dan ook haar lievelingsstrand. Het zand is
hier uitstekend geschikt om strandwandelingen te maken of om
zandkastelen van te bouwen. Ik vind dat bij een vakantie aan de
Oostzee ‘strandkorfen’ horen. Daarom is het jammer dat ze hier in
geen velden of wegen te bespeuren zijn. Tegenwoordig nemen sommige
bezoekers namelijk hun eigen strandscherm mee. 'De mensen
verdwijnen in die dingen als in een huis. Het lijkt wel alsof ze zich
willen afsluiten van de rest van de wereld. De schermen ontsieren
Duitsland magazine
Ter hoogte van het meest noordelijke
puntje van het eiland doemen achter de
koolzaadvelden de vuurtorens op.
4 Reisfaciliteiten Er gaan regelmatig treinen van Rostock naar
Greifswald. Rügen heeft een uitgebreid wegennet.
Ook rijden er speciale bussen voor fietsers. Meer info: www.rpnv.de
De ‘Razende Roland’ rijdt tussen Putbus en Göhren en verbindt alle
strandplaatsen met elkaar. www.ruegensche-baederbahn.de
Informatie over de veerboten vind je op internet: www.reedereihiddensee.de,
www.reederei-kipp.de, www.reederei-zingst.de
4 Hotel Travel Charme Hotelszijn er in Binz, Sellin en in Göhren.
Lente-aanbiedingen vanaf € 84 incl. ontbijt. www.travelcharme.com
4 Spa In het Amber-Spa van Hotel Bernstein zijn verschillende faciliteiten
voor typische Bernstein-behandelingen. Van peeling tot Bernsteinmassage.
Zeer populair is de stoombadgrot.
Wellness-arrangementen vanaf € 213
4
het maagdelijk witte strand als puisten op een jong glad gezicht en
veranderen het panorama van het strand in dat van een vlakte met
afgebakende moestuinen.' Dit is voor zowel Claudia als voor mij een
doorn in het oog.
'Vroeger was het strand nog een uitgesproken open, gezellige
vlakte,’ vertelt Claudia en dat kan ik mij heel goed voorstellen. Gelukkig
verdwijnen, vlak voor de schemering invalt, alle 'Zeltmuscheln'
en nemen de meeuwen weer bezit van het uitgestrekte strand. Bij
zonsopgang kan men weer in alle rust van de zee genieten.
Er is nog zoveel over Rügen te vertellen. Zoals ik reeds aangaf, is
het uniek dat het eiland uitgesproken hondvriendelijk is. Tijdens elke
attractie of voorstelling worden namens de organisatoren bakjes
water uitgedeeld aan de viervoeters. Men zou een dik boek kunnen
schrijven over de avontuurlijke fietsroutes op het eiland. De fietspaden
eindigen niet zelden abrupt ergens in een onbegaanbaar duinlandschap.
Dan zijn er nog de talloze verhalen over de held van
Rügen, ‘Klaas’ Störteberger, de Robin Hood van het noorden. Hij leeft
nog steeds voort in de herinnering van de bewoners en niet alleen
in toneeluitvoeringen, maar ook als biermerk. Uniek is ook de ‘Razende
Roland’, de laatste nog actieve stoomlocomotief van Duitsland.
Kreunend en puffend sukkelt hij door de Granitz, tussen Putbus
en Göhren, begeleidt door het 'tuuut… tuuut' dat bij een echte zich
zelf respecterende stoomlocomotief hoort. Dan is er nog ‘het sieraad
van de Oostzee’, de Hiddensee, met zijn autovrije zone. Rügen biedt
stof voor oude verhalen. Geen wonder dat Claudia een heel boek
over het eiland heeft kunnen schrijven. Rügen is de moeite waard.
Je moet het echter met eigen ogen zien. Je zult verrast zijn.
4 Boektip Claudia Rusch. Mein Rügen, Mare Verlag. 190 pag. € 18 Fotos: Karolina Golab (5), F. Carucci, Jevgenijs Belezjaks, WIW, Rico K

Het is een bijzondere
ervaring om met de
'Razende Roland' in
vooroorlogse wagons door
de Granitz te tuffen
Duitsland magazine

30 Duitsland magazine
Wijn

wandeling
Tekst: Ulrike Klaas
Langs de rode en witte wijnen
Wat je van ver haalt is lekker zegt men weleens.
Maar verder dan het zuidwesten van Duitsland
hoef je voor goede wijn zeker niet te reizen. Met
een glaasje Trollinger in de hand en met het prach-
tige uitzicht op het rivierdal van de Neckar leer je
dit gebied van de meest bekoorlijke kant kennen.
Midden tussen de wijngaarden in het
hartje van de Kaiserstuhl ligt Oberbergen,
een karakteristiek dorpje in
de streek Baden. De huizen aan de
hoofdstraat staan hier dicht op elkaar.
Gele en rode petunia’s en begonia's
sieren de gevels. Hier en daar staat
aan het hek van de tuin een leien bord, waarop met wit krijt ge -
schreven staat, wat de regio te bieden heeft: wijn, kersen, peren,
pruimen en walnootolie.
Achter de huizen op de steile helling van de berg staan de wijnstokken
als tinnen soldaatjes in rijen naast en achter elkaar opgesteld.
In de kelder van de plaatselijke wijnbouwcoöperatie geeft de
bedrijfsleider Rolf Hofschneider een rondleiding door het domein:
reusachtige barrique vaten voor de Schwarzriesling en Spätburgunder
en stalen tanks voor de witte wijnsoorten zoals Müller-Thurgau
en de Grauburgunder staan er gerangschikt. Het gedempte licht, de
aangename kou en het gistingsaroma scheppen een echte keldersfeer.
'De bodem van Oberbergen, die uit vulkaangesteente en kleigrond
bestaat, bepaalt onze wijn' vertelt Rolf Hofschneider in het voor deze
streek typische dialect. De opgewekte man uit het zuidwesten van
Duitsland is bedrijfsleider van de hier gevestigde wijnbouwcoöpe-
ratie, die meer dan 400 familiebedrijven vertegen- woordigt. Dit is
allerminst ongebruikelijk: 85 procent van het wijnbouwgebied exploiteert
op coöperatieve basis.
Naast de traditionele druivensoorten produceren de wijnbouwers
ook steeds meer Cuvées, een mengwijn op basis van verschillende
druivenrassen. Een trend die in het buitenland al langer aan de gang
is, en die tegenwoordig ook in Duitsland steeds populairder wordt.
Op de steile flanken van de Kaiserstuhl groeien de soorten Cabernet-Dorsa,
Acolon en Spätburgunder (pinot noir). Hiervan wordt de
'Bassolino' gemaakt, een diepdonkere rode wijn. Dit op twee na
grootste aanbouwgebied van Duitsland strekt zich over meer dan
400 kilometer van het noorden naar het zuiden uit – langs de Bovenrijn,
het Rijn-Neckargebied bij Mannheim en Heidelberg tot naar
Basel in Zwitserland.
De topregio voor een wijnproeverij is en blijft de Kaiserstuhl, een
van de laatste Duitse idylles, waar de wijn beter, de kersen zoeter
en het klimaat warmer is. Hier vind je een groot aantal wijnkelders
op een klein oppervlak, diverse druivenrassen en een wijn van hoge
kwaliteit. Bij een lekker glaasje Badische wijn kun je op de wijngaard
van Karl H. Johner in Bischoffingen of in de wijnbar van Joachim
Heger een kijkje nemen hoe het vakmanschap wordt uitgeoefend.
Bijna net zo talrijk als de wijnsoorten zijn de fiets- en wandelpaden,
die dwars door de wijnbergen, fruitplantages en knusse wijndorpjes
voeren. Als je stopt voor een wijntje onderweg denk er dan
Duitsland magazine
Culinair
31

Culinair
„Loon na werken: een wijnboer aan
de Neckar haalt zijn oogst binnen.
De eerste gelegenheid
voor een glaasje laat niet
lang op zich wachten.
wel aan dat er in de streek Württemberg ook nog het een of ander
genuttigd moet worden. Dit is het rode wijn-gebied bij uitstek. Nergens
in Duitsland is het aanbod groter dan in deze streek: Samtrot,
Lemberger, Spätburger en Trollinger. Wie zich op de sporen van de
wijnen van Württemberg begeeft, kan de Hessingheimer Felsengärten
niet links laten liggen. Tot diep in het dal van de Neckar lopen
de wijnbergen als steile skipisten naar beneden.
Per jaar moet de wijnboer wel zo’n twintig keer de wijnbergen in.
Iedere wijnstok krijgt een persoonlijke verzorging. Bij een stijgingspercentage
van 20 percent is dit een moeizame taak. De Neckar
baant zich in bochten wringend door het dal. Plezierboten zo groot
als speelgoedbootjes varen stroomafwaarts. Met dit beeld voor ogen
is er maar één optie: wandelschoenen aan en op pad.
Rotenberg is ook een ideale uitvalsbasis voor wandeltochten om
het landschap van de rode wijn in Württemberg te ontdekken. Doe
de rugzak om en zing mee met de inheemse bevolking onder het
motto: 'Das Wandern ist des Müllers Lust'. De weg omhoog naar de
Wirtemberg is buitengewoon mooi en wordt met een fraai uitzicht
op het Neckardal op Esslingen, Bad Cannstadt en Stuttgart beloond.
Ook kun je vanuit hier de wijngaarden van Rotenbach en Uhlbach
zien. In geometrische precisie staan de wijnstokken op de gearceerde
berghelling.
Boven op de bergen troont een grafkapel. Met zijn koepel en de
door zuilen gedragen zandkleurige entreedeur, wekt hij de herinnering
aan antieke voorbeelden zoals het Romeinse Pantheon. De inscriptie
'De liefde houdt nooit op te bestaan' die boven de zuilen
prijkt, getuigt van de liefde tussen het Württembergse koningskoppel
Katharina en Wilhelm, dat in de classicistische grafkapel begraven
ligt.
De eerstvolgende gelegenheid voor een 'glaasje' laat niet lang op
zich wachten: beneden in het dal, na een afdaling van tien minuten,
is de wijnkelder van het Collegium Wirtemberg. Vrij onder het motto
‘een broodmaaltijd zonder een Trollinger is als een ei zonder zout’,
doet het de nationale drank van de Schwaben alle eer aan. Het is
goed toeven hier, maar wees op je hoede: rust roest.
32 Duitsland magazine
De wijnsoorten van Baden:
Spätburgunder (pinot noir): De koningin van de rode wijnen. Fris fruitig
met een soms nogal rokerig karakter, een rijk aroma van kersen
en rijpe bessen.
Müller-Thurgau: Modern verder ontwikkeld tot Rivaner. Met een
jonge frisheid en mild zuurgehalte een super zomerwijn. Met het
predikaat "edelzoet" een heerlijke dessertwijn.
Riesling: Een van de oudste druivensoorten die hoge eisen stelt aan
bodem en klimaat. De laat rijpende druif geeft één van de beste wijnen
ter wereld.
Weissburgunder (pinot blanc): De charmeur onder de druivensoorten.
Een soepele wijn met een aangenaam fruitig parfum dankzij een
hoog zuurgehalte.
De wijnsoorten van Württemberg:
Trollinger: Bij uitstek de specialiteit van de streek. De hartige, sappige
wijnen rijpen pas laat. Gekoeld in de zomermaanden een echt
alternatief voor rosé.
Riesling: De koningin van de witte wijnen. Ook in deze streek een
uitdaging voor iedere wijnmaker. De verfrissend en fruitige wijnen
passen uitstekend bij visgerechten.
Schwarzriesling: Deze druivensoort is de oervorm van alle pinot wijnen.
Met een geur van rode bessen is het een elegante wijn met een
zacht bittere afdronk.
Silvaner: Dit druivenras produceert een neutraal smakende wijn met
een laag zuurgehalte. De kalkgrond van Württemberg geeft de wijn
een subtiele minerale smaak.
4 Overnachting Colombi Hotel, Rotteckring 16, 79098 Freiburg,
Tel. +49 / (0)7 62 / 10 60, info@colombi.de | Hotel Sonnenhof,
Hauptstraße 51, 77794 Lautenbach, Tel. +49 / (0)7 80 / 70 40 90,
info@sonnenhof-lautenbach.de | Gasthof zum Ochsen, Grossbottwarer
Straße 31, 71720 Oberstenfeld, Tel. +49 / (0)7 06 / 2 93 90,
info@hotel-gasthof-zum-ochsen.de
4 Wijntrektochten Routes in Baden zijn te vinden onder
www.kaiserstuhl-tuniberg-tourismus.de of www.breisgauradtouristik.de,
routes in Württemberg onder www.stuttgarterweinwanderung.de
of www.tour-de- wein.de
4 Informatie Alles over wijn uit Baden onder www.badischer-wein.biz;
wetenswaardigheden over wijn uit Württemberg onder www.wwg.de
Algemene informatie over Duitse wijn, wijnregio's of wijnfeesten onder
www.deutscheweine.de
Fotos: Deutsches Weininstitut 4