11. Bespreking van een aantal van de meest voorkomende ...

11. Bespreking van een aantal van de meest
voorkomende aquariumplantensoorten
Het aantal plantensoorten dat geschikt is voor ons aquarium, is heel divers. De te
bespreken soorten zijn slechts een greep uit de mogelijkheden.
Aquariumplanten kunnen we onderscheiden in echte waterplanten, moerasplanten en
moerasplanten die aan het onderwaterleven zijn aangepast en enigszins meewerken aan
de assimilatie.
Zoals ik al bij het onderdeel inrichten van het aquarium heb aangegeven, halen echte
waterplanten hun voedingsstoffen direct uit het water, uitgezonderd vallisneria.
Moerasplanten halen de voeding uit de bodem. Er zijn ook moerasplanten die inmiddels
zodanig aangepast zijn aan het onderwaterleven in onze bakken, dat ze de voeding voor
een deel uit het water halen zoals belgisch groen, vaantjesplant en stricta-soorten.
Echte waterplanten zijn globaal genomen te herkennen aan het feit, dat als je ze met de
ene hand aan de onderkant van de steel vasthoudt en met de andere hand aan de top recht
omhoog houdt, ze bij het aan de bovenkant loslaten naar beneden vallen. Moerasplanten
of aangepaste moerasplanten blijven dan rechtop staan. Ook hier zijn natuurlijk weer
uitzonderingen mogelijk.
Soms wordt de term 'internodiën' gebruikt. Daarmee worden de open stengelruimten
tussen de bladeren bedoeld. Het is de bedoeling dat deze internodiën zo klein mogelijk
zijn. Dat kan alleen onder zeer gunstige omstandigheden voor de plant.
De watersamenstelling is voor aquariumplanten over het algemeen minder belangrijk dan
voor aquariumvissen. Dus daar is een ruimere marge in. Indien bekent, zal ik bij de
bespreking van de soort ook de meest optimale watersamenstelling vermelden.
Ook gebruik ik de term 'adventiefplanten'. Dat is een vorm van vermeerdering bij
sommige soorten moerasplanten. De plant vormt uit het hart een steel die naar boven
groeit. Aan die steel groeien kleine plantjes. Zodra ze wortels hebben en een centimeter
of vier, vijf groot zijn, kunnen ze van de steel afgehaald en in de grond geplant worden.
De Latijnse namen veranderen nog steeds. Daarom is het mogelijk dat een door mij
genoemde Latijnse naam inmiddels al weer verouderd is. Als dat zo is, mijn excuses.
Elke aquariaan dient een goed boek over aquariumplanten in zijn bezit te hebben. Dan
kun je direct wat zaken nakijken.
Alle onderstaande planten voelen zich lekker bij een watertemperatuur van 23 tot 26
graden C.
We zullen, indien bekend, het volgende vermelden:
Latijnse naam.
Nederlandse naam.
Globaal uiterlijk.
Kleur (we moeten ons realiseren dat de kleur van een plant bepaald wordt door de
ontvangen lichthoeveelheid en de hoeveelheid beschikbare voedingsstoffen, in het
bijzondere koolzuur en ijzer).
Echte water-, moerasplant of aangepaste moerasplant.
Watersamenstelling.
Groepsplant of solitair.
Voorgrond-, middenzone- of achtergrondbeplanting. Er zijn diverse plantensoorten die
zodanig getopt kunnen worden, dat ze zowel voor de voorgrond, middenzone als
achtergrond geschikt zijn.
Uit welk werelddeel de plant afkomstig is.
Vallisneria Spiralis
- Vallisneria
- Lange, rechte, lintvormige bladeren die vanuit het hart groeien. Er is ook een soort
die bladeren heeft die gedraaid zijn als een kurkentrekker: de variëteit tortefolia
- Groen
- Echte waterplant, die echter met de wortels in de bodem moet hechten. Enige kalk bij
de wortels is belangrijk
- Licht alkalisch en wat harder water
- Groepsplant
- Achtergrond
- Tropen, subtropen en Zuid-Europa
Bijzonderheden: de naam Spiralis slaat niet op de bladvorm, want die is gewoon recht.
Maar dat slaat op de bloemsteel, die vanaf de plantvoet als een kurkentrekker gedraaid
naar de oppervlakte gaat. Er bestaat een variant die kurkentrekkervorming gedraaide
bladeren heeft, genaamd 'Vallisneria Spiralis Tortefolia'. Dit is een heel fraaie soort,
waarvan de lage vorm bruikbaar is voor de middenzone.
Cabomba Aquatica
- Groene Cabomba
- Stengelplant met fijne, geveerde bladeren
- Groen en rood. De rode vorm is voor beginners niet aan te raden
- Echte waterplant
- Zacht en lichtzuur water
- Groepsplant
- Achtergrond, kort gehouden ook middenzone
- Zuid-Amerika

Limnophila Sessiliflora
- Ambulia
- Stengelplant met fijne, geveerde bladeren
- Groen
- Echte waterplant
- Neutraal
- Groepsplant
- Achtergrond, kort gehouden ook middenzone
- Azië
Hygrophila Difformis
- Vaantjesplant
- Stengelplant met grote, gelobde bladeren (als een varen).
- Groen
- Aangepaste moerasplant.
- Neutraal
- Groepsplant
- Middenzone- en achtergrond
- Azië
Lobelia Cardinalis
- Lobelia
- Stengelplant met grotere eivormige bladeren, kruisgewijs aan de stengel geplaatst
- Groen
- Aangepaste moerasplant
- Neutraal
- Groepsplant
- Voorgrond-, middenzone- en achtergrond
- Noord-Amerika
Echinodorus Bleheri
- Reuzen amazonezwaardplant
- Smalle tot brede puntige bladeren aan stelen. die vanuit het hart groeien. De stelen
met bladeren worden "ijfentwintig tot veertig centimeter lang.
- Groen
- Moerasplant
- Neutraal
- Solitair
- Achtergrond
- Zuid-Amerika, ook Azië
Bijzonderheid: de soort vormt naast uitlopers adventiefplanten om zich te vermeerderen.
Echinodorus Tenellus
- Dwerg-Amazonezwaardplant of tenellus
- Smalle, lintvormige blaadjes die vanuit het hart groeien
- Van groen tot roodachtig
- Moerasplant
- Neutraal
- Pure groepsplant
- Voorgrond
- Zuid-Amerika
Bijzonderheid: deze soort vermeerdert zich door uitlopers. die erg snel ,veer nieuwe
plantjes dragen. Daarmee heb je binnen korte tijd een mooi grasveld.
Sagittaria Teres
- Dwerg-Sagittaria
- Smalle, lintvormige blaadjes die vanuit het hart groeien
- Groen
- Echte waterplant
- Neutraal
- Groepsplant
- Bij mindere belichting en voeding: voorgrond. Onder optimale omstandigheden
kunnen de bladeren tien centimeter of meer lang worden. Dan is hij alleen geschikt
voor de middenzone Noord-Amerika
Bijzonderheid: ook deze soort vermeerdert zich door uitlopers, die erg snel weer nieuwe
plantjes dragen. Daarmee heb je binnen korte tijd een mooi grasveld.
Bacopa Amplexicaulis
- Bacopa
- Stengelplant met kleinere, eivornlige bladeren die enigszins gewelfd zijn met relatief
grote internodiën. Heeft een nogal stijf uiterlijk.
- Van groen tot naar de top toe roodachtig verkleurend
- Aangepaste moerasplant
- Neutraal, maar zacht water is aan te bevelen
- Groepsplant, erg geschikt voor een toefje tot tien planten, dat weer prachtig als
solitair groepje gebruikt kan worden
- Middenzone en achtergrond
- Noord-Amerika
Ludwigia Repens
- Ludwigia
- Stengelplant met kleine, enigszins gewelfde bladeren, die er uit zien als een in elkaar
gedrongen ellips. De internodiën zijn relatief klein.
- De steel roodachtig. De bladeren onderaan roodachtig, bovenaan groen met een
ietwat bruine opslag
- Aangepaste moerasplant

- Neutraal
- Groepsplant
- Middenzone en achtergrond
- Midden-Amerika
Aponogeton Crispus
- Crispus
- Lange, smal ovaalvormige bladeren met spitse punt die sterk gegolfd zijn. De steel
met bladeren kunnen vijfentwintig tot dertig centimeter lang worden
- Groen tot roodachtig
- Echte waterplant
- Neutraal
- Solitair
- Middenzone en achtergrond Azië
Bijzonderheid: deze mooie plant groeit uit een knol. Het poten van deze planten heb ik al
eerder besproken. De plant bloeit heel gemakkelijk in het aquarium met witte bloei aren.
Maar het bloeien gaat ten koste van de plant zelf. Daarom kun je beter de bloeiaar er uit
knijpen. De plant kent een jaarlijkse rustperiode van een paar maanden, waarin hij
nauwelijks groeit of zelfs geheel kan verdwijnen. Maar de knol blijft intact, zodat hij na
de rustperiode gewoon weer terugkomt. Je kunt de knol ook uit de grond halen en een
paar weken in een plastic zakje in de koelkast leggen. Na het planten van de knol gaat de
plant weer groeien.
Cryptocoryne
- Crypto
- Langwerpige bladeren aan een stengel, die groeien op een kruipende wortelstok
- Van groen naar bruin
- Moerasplant, maar de Cr. Balansae is een echte waterplant
- Zacht en lichtzuur
- Groepsplant en solitair, afhankelijk van de soort
- Voorgrond, middenzone en achtergrond, afhankelijk van de soort Azië
Bijzonderheden: het genus cryptocoryne kent vele soorten. Welke soort het precies is, is
alleen met zekerheid door middel van de bloem vast te stellen. Het is een fabeltje dat alle
cryptocorynen schaduwplanten zijn. Ik heb ze zelf in Azië in de volle zon zien groeien en
bloeien. Over het algemeen kun je wel stellen dat donkere crypto's wat minder licht nodig
hebben dan lichte planten
Ammannia Scnegaleosis
- Cognac plantje
- Plant met een stevige, dikke stengel met tere, lancetormige blaadjes
- Cognac bruin
- Moerasplant
- Neutraal
- Groepsplant
- Middenzone en achtergrond
- Afrika
Hygrophila Polysperma
- Belgisch groen
- Stengelplant met langwerpige, ovaalvormige blaadjes
- Groen, onder veel licht lichtbruin
- Aangepaste moerasplant
- Neutraal
- Groepsplant
- Voorgrond, middenzone en achtergrond
- Azië
Bijzonderheid: er is tegenwoordig een Belgisch groen in de handel dat groen met geel
dooraderde bladeren heeft. Een heel fraaie soort overigens.
Alternanthera Rosaefolia
- Rosaefolia
- Stengelplant met langwerpige, gepunte bladeren. Het blad groeit schuin omhoog en
krijgt halverwege een meer horizontale stand
- Rood
- Moerasplant
- Neutraal
- Groepsplant
- Voorgrond, middenzone en achtergrond
- Midden-Amerika
Hygrophila Stricta
- Smalbladige stricta
- Stengelplant met langwerpige, gepunte bladeren. Het blad groeit schuin omhoog en
krijgt halverwege een meer horizontale stand
- Groen
- Aangepaste moerasplant
- Neutraal
- Groepsplant
- Voorgrond, middenzone en achtergrond
- Zuid-Amerika
Rotala Indica
- Rotala
- Stengelplant met kleine, ellipsvormige blaadjes en korte internodiën
- Van groen tot rood, afhankelijk van belichting en voeding
- Echte waterplant
- Neutraal
- Groepsplant, erg geschikt voor een toefje van tien à twintig planten, dat weer

prachtig als solitair groepje gebruikt kan worden Middenzone en achtergrond
- Azië
Saururus Cernuus
- Leids plantje
- Meerdere stevige stengels met daarop een hartvormig blad, groeiend op een
kruipende wortelstok Groen
- Heeft alleen maar blaadjes. Het is een mossoort
- Groen
- Echte waterplant
- Neutraal
- In grote plukken te planten. Op kienhout of wanden vastzetten met kopspelden,
nietjes of nog beter met visdraad of plastic pennen
- Niet van toepassing
- Azië
Bijzonderheid: zeer decoratief en geliefd als afzetsubstraat voor vissen
Heteranthera Zosteraefolia
- Sterrekruid
- Slappe, lange stengel met lange smalle blaadjes die stervormig uit het hart van de
plant groeien
- Groen
- Echte waterplant
- Neutraal
- Groepsplant
- Voorgrond, middenzone en achtergrond
- Zuid-Amerika
Groene of rode tijgerlotus
- Groene of rode tijgerlotus
- Grote hartvormige, enigszins gegolfde en relatief dunne bladeren, die bij de stengel
diep zijn ingesneden. Elke stengel heeft één blad. De stengels groeien uit een knol.
De plant kan een grote omvang van wel vijfentwintig cm in het rond krijgen
- Groen of rood met bruine stippen op het blad
- Echte waterplant
- Neutraal
- Solitair
- Middenzone
- Afrika
Bijzonderheden: net als een waterlelie (familie van de lotus) schieten de bladeren door
naar de oppervlakte. Dan kijk je alleen tegen de stelen aan. Dat kun je voorkomen door
steeds weer de te lange stelen weg te halen.
Ook bij deze plant kun je kunt de knol uit de grond halen en een paar weken in een plastic
zakje in de koelkast leggen. Na het planten van de knol gaat de plant weer groeien.
Elodea Densa
- Argentijnse waterpest
- Kleine, puntvormige blaadjes aan een stvige stengel die lang kan worden. Snelle
groeier. Onder minder gunstige omstandigheden wordt de steel bros.
- Groen
- Echte waterplant
- Licht alkalisch en wat harder water
- Groepsplant
- Achtergrond (laag gehouden ook middenzone)
- Amerika
Myriophyllum Brasiliense
- Gepareld vederkruid
- Stengel plant met fijne, geveerde bladeren
- Groen en ook rood. De rode vorm is niet voor beginners aan te raden
- Echte waterplant ~
- Zacht en licht zuur
- Groepsplant
- Achtergrond (laag gehouden ook middenzone)
- Amerika
In het laatste hoofdstuk ga ik een aantal goed te houden vissoorten bespreken

12. Bespreking van een aantal vissoorten
Deze maand ga ik een aantal vissoorten bespreken, die geschikt zijn voor het beginnersgezelschapsaquarium.
We zullen, indien bekend, in deze volgorde vermelden:
- Latijnse naam
- Nederlandse naam
- Hoog- of langwerpig gevormd
- Lengte in volwassen toestand (dat zijn ongeveer-lengten. Dit omdat de lengte in
volwassen toestand, o.a. afhangt van de grootte van de bak, hoeveelheid water dat
ververst wordt, kwaliteit van het voedsel etc.)
- Kleuraanduiding (de kleuraanduiding, zoals beschreven, kan alleen worden bereikt
bij dieren die onder optimale omstandigheden worden gehouden)
- Geslachtsonderscheid
- Watersamenstelling
- Scholen-, paar- of solitairvis
- Oppervlakte-, middenzone- of bodemvis
- Uit welk werelddeel het dier afkomstig is.
De voeding van de te bespreken vissen laat ik buiten beschouwing. Zie daarvoor
Hoofdstuk 6, 'De voeding van onze aquariumvissen'. Deze tekst is op vrijwel alle
onderstaande vissen van toepassing. Ook de voortplanting zal ik niet bespreken. Dat is
een meer specialistische activiteit, toevalskweken in de bak daargelaten. Bovendien is
daar literatuur genoeg over. De watertemperatuur voor onderstaande vissen bedraagt
optimaal tussen de 24 en 26 graden C, tenzij anders is aangegeven.
Ik wil hier nog wat vertellen over een paar afwijkende zaken bij enkele soorten
aquariumvissen.
Eilevendbarende vissen leggen geen eieren, maar de eieren worden inwendig bij het
vrouwtje bevrucht. Daarvoor heeft het mannetje een uitwendig geslachtsorgaan, een
zogenaamd gonopodium, dat hij in de geslachtsopening van het vrouwtje brengt. Dat
gonopodium is een vergroeide aarsvin en daarn1ee brengt hij zaadpakketjes in het
vrouwtjeslichaam. De zaadjes daarvan bevruchten de eieren die zelfstandig gaan groeien,
zonder hulp van het vrouwtjeslichaam. Het vrouwtje is in staat om zaadpakketjes te
bewaren en daarmee later weer eitjes in haar lichaam te bevruchten, zonder verdere
tussenkomst van een mannetje. De bevruchte eitjes komen na de ontwikkeling in het
vrouwtjeslichaam uit en de jongen worden daarna levend, via de geslachtsopening,
geboren. Eilevendbarende vissen zijn onder andere: plaatjes, zwaarddragers, guppen,
black molley's, halfsnavelbekken.
Ook zijn er echte levendbarende vissen. Ook hier wordt het vrouwtje inwendig door het
mannetje bevrucht, maar er ontstaan uit de eicellen embryo's, die door middel van een
'navel'streng aan het moederlichaam bevestigd zijn en daar de voeding en zuurstof van
krijgen. Na de ontwikkeling worden de jonge vissen levend, via de geslachtsopening,
geboren.
Er zijn vissoorten, waarvan de kieuwen niet genoeg zuurstof uit het water kunnen halen
om de vissen in leven te houden. Zij moeten regelmatig naar de oppervlakte om lucht te
happen. Uit die lucht wordt in een labyrinth-orgaan de benodigde zuurstof gehaald. Dat
labyrinth-orgaan is een eenvoudig soort long, dat in de kop ligt. Daarom worden deze
vissen labyrinthvissen genoemd. Als labyrinthvissen belet worden om aan de oppervlakte
lucht te happen, zullen ze verdrinken. Enkele voorbeelden zijn: Colisa Lalia, Colisa
Chuna, Trichogaster Leeri en de diverse Trichopsis-soorten.
Ook zijn er bodemvissen, die darmademhaling hebben. Deze vissen happen ook lucht.
Aan het eind van de darm hebben ze een soort luchtzak waarin ze de opgehapte lucht
opslaan, die ze gedurende het leven op de bodem verbruiken. Vooral bij corydorassen
kun je goed zien dat ze af en toe naar het wateroppervlak schieten, lucht happen en
meteen weer naar beneden snellen. Deze vissen hebben naast hun kieuwen dus
darmademhaling nodig.
Uiteraard kan de bespreking vanwege de beperkte ruimte in dit boekje niet uitputtend
zijn. Het gaat om de hoofdlijnen. Om technische redenen heb ik geen plaatjes van de
vissen bij de besprekingen gevoegd. Als je wilt weten hoe een bepaalde vis er precies
uitziet, kun je naar een aquariumwinkel gaan of de literatuur raadplegen. Er zijn genoeg
goede boeken over aquariumvissen in de handel. Iedere aquariaan behoort minstens één
goed boek over aquariumvissen in zijn bezit te hebben.
De Latijnse namen veranderen nog steeds. Daarom is het mogelijk dat een door mij
genoemde Latijnse naam inmiddels al weer verouderd is. Als dat zo is, mijn excuses.
Paracbeirodon Axelrodi
- Kardinaaltetra Langwerpig
- 5cm
- Rug bruinachtig tot rood. Vanaf het oog loopt een prachtige blauwgroen iriserende
lengteband tot even voorbij de vetvin. Hieronder is het lichaam diep rood, met
uitzondering van een klein gedeelte van de buikpartij. Vinnen kleurloos doorzichtig.
Rug- en aarsvin met een smalle witte rand aan de voorzijde. Oogiris opvallend blauw
iriserend
- Het vrouwtje heeft een dikkere en wat blekere buikpartij dan het mannetje
- Zacht en lichtzuur water
- Scholenvis
- Middenzone-vis
- Zuid-Amerika, Amazonegebied

Megalamphodus megalopterus
- Zwarte fantoomzalm
- Hoog
- 4,5cm
- Grondkleur doorschijnend donkergrijs tot zwartachtig. Blauwzwarte, krachtig
iriserende en licht omzoomde schoudervlek. Ongepaarde vinnen grijsachtig
transparant met donkere velden en/of zomen.
- De mannetjes hebben een zeer grote rugvin en veel meer zwart pigment in de vinnen
dan de vrouwtjes, die juist meer rood pigment hebben
- Zacht en lichtzuur water
- Scholenvis
- Middenzone-vis
- Zuid-Amerika
Carnegiella Strigata
- Gemarmerde bijlzalm
- Hoog
- 5cm
- Grondkleur geel tot groen of licht violet met afwisselende zilverglans. Rug donker
olijfgroen met een zeer donkere streep- en vlektekening. Van de kieuwdeksel tot in
de onderste helft van de staartwortel een donkere lengtestreep, die aan de bovenzijde
wordt begrensd door een zilverglanzende zone. Hieronder een drietal schuin naar
voren lopende zeer onregelmatige banden. Borst en buik min of meer geel gezoomd.
Alle vinnen kleurloos doorzichtig. De buikpartij is bijlvormig.
- De buikpartij van het vrouwtje is wat dikker dan van het mannetje, maar dit is heel
moeilijk te herkennen
- Zacht en lichtzuur water
- Scholenvis
- Oppervlakte-vis
- Zuid-Amerika
Hemigrammus erythrozonus
- Vuurnenon
- Langwerpig
- 4cm
- Grondkleur grijsachtig groen Vanaf de kieuwdeksel loopt een vrij brede zachtrode
lengtestreep tot in de staartvinbasis om hier op te lossen in een gelijkkleurige vlek.
Onder opvallend licht wordt de fraai rood iriserende lengtestreep aan de bovenzijde
begrensd door een goudglanzende bies. Van de rug- en aarsvin zijn de voorste stralen
prachtig rood. De punten van rug- en aarsvin zijn bij de mannetjes geelachtig wit.
Overigens zijn de vinnen kleurloos. Oogiris aan de bovenzijde rood
- De mannetjes zijn slanker dan de vrouwtjes
- Zacht en lichtzuur _.
- Scholenvis
- Middenzone-vis
- Zuid-Amerika
Barbus Nigrofasciatus
- Puperkop
- Hoog
- 6cm
- De kleurtekening varieert sterk en is mede afhankelijk van het jaargetijde waarin de
dieren tot voortplanting overgaan. Buiten de paartijd is de grondkleur overwegend
vaalgeel met 3-4 min of meer zwarte kegelvormige dwarsbanden die onscherp
begrensd zijn. Bij het mannetje is de kop prachtig rood en gedurende de paartijd fel
purperrood. Alle schubben hebben zilverwitte randen, zodat de indruk ontstaat alsof
de dieren met glitter zijn overgoten. Dit laatste komt vooral tot uitdrukking onder
opvallend licht.
- Mannetjes hebben vuurrode koppen, vooral in de paartijd. De rugvin van het
mannetje is diepzwart, aarsvin donkerrood tot zwart, buikvinnen zachtrood. Bij de
vrouwen vallen de dwarsbanden veelal uiteen in onregelmatige vlekken.
- Niet van groot belang
- Scholenvis
- Alle waterlagen
- Azië
Bijzonderheid: de purperkop is een schitterende vis en al vele jaren mijn favoriet. De
mannetjes jagen vaak achter elkaar aan om te pronken. Daarbij zwemmen ze vaak in een
cirkel achter elkaar aan, zodat ze samen snel rondjes draaien. Een prachtige aquariumvis,
maar wel erg druk. Dat is ook de reden waarom ik de purperkop al een paar jaar niet meer
in mijn aquarium heb. Als de purperkoppen bezig zijn, zie je haast geen andere vissen
meer. Tenzij de bak voldoende groot is, zo vanaf anderhalve meter lang.
Barbus tetrazona
- Sumatraan
- Hoog
- 6cm
- Grondkleur zilverachtig wit, bovenste lichaamshelft bruinachtig met groene
boventoon, op de lichaamszijden een iriserend roodbruin. Op het lichaam vier
blauwzwarte dwarsbanden waarvan de eerste op de kop en door het oog, hieronder
nog een groot gedeelte van de wang bestrijkend. De tweede verloopt min of meer
kegelvormig van de rug tot op de onderste lichaamshelft ter hoogte van de
borstvinnen. De derde band begint onmiddellijk achter de rugvin en loopt door tot in
de voorste aarsvinstralen en de vierde band ligt op de staartvinbasis. De binnen de
banden gelegen schubben tonen prachtig goudgroen glanzende randen. Rugvin aan
de basis zwart, overigens bloedrood evenals de aarsvin. Alle overige vinnen min of
meer roodachtig doorzichtig
- De wijfjes zijn groter, enigszins dikker en minder intens gekleurd dan de mannetjes
- Niet zo belangrijk

- Scholen
- Alle waterlagen
- Azië
Bijzonderheid: ook de sumatraan is een schitterende vis. Er wordt wel eens beweerd dat
sumatranen aan de draadvormig verlengde borstvinnen van maanvissen, labyrinthvissen
etc. knabbelen. Bij de ene liefhebber doen ze het kennelijk wel en bij de andere niet. Om
vinvraat te voorkomen kan men sumatranen beter niet met vissoorten met verlengde
vinstralen in één bak houden.
Barbus titteya
- Sherrybarbeel
- Langwerpig
- 5cm
- Rug reebruin, groen iriserend. Flanken en de buik min of meer zilverglanzend met
rode boventoon. Vanaf de snuit tot in de staartvinbasis loopt een bruinzwarte tot
blauwzwarte lengtestreep waarvan de breedte onder de rugvin het grootst is. Aan de
bovenzijde wordt deze donkere band begrensd door een even brede lichtere zone, die
in het voorste gedeelte goudglanzend is en staartwaarts overgaat in een fraai iriserend
blauwgroen. Onder de donkere band bevinden zich doorgaans nog een aantal donkere
vlekken. Het kieuwdeksel is roodachtig. Alle vinnen roodachtig met fijne zwarte
zoom, de aarsvin kleurt zeer duidelijk.
- De vrouwtjes hebben een dikkere buikpartij dan de mannetjes. Het mannetje is wat
kleiner en gestrekter van vorm. Tijdens de paartijd zijn de mannetjes feller rood van
kleur dan de vrouwtjes.
- Matig tot middel hard
- Scholenvis
- Middelste en onderste waterlagen
- Azië
Xiphophorus maculatus
- Plaatje
- Langwerpig
- Vrouwtjes ongeveer 6 cm, mannetjes kleiner
- De grondkleur van de wildvangvis is geelachtig tot olijfbruin, met een of twee kleine
vlekken op de staartwortel. De nakweekvissen bestaan uit vele variëteiten, met
allerlei kleuren en tekeningen
- Het mannetje blijft kleiner en slanker dan het vrouwtje en heeft een gonopodium, een
zogenaamd geslachtsorgaan
- Geen eisen
- Paar-vis
- Alle waterlagen
- Midden-Amerika
Bijzonderheid: veel groenvoer noodzakelijk. Ze planten zich heel gemakkelijk voort,
zelfs in een klein bakje.
Colisa Lalia
- Dwerggoerami
- Hoog
- 6cm
- De grondkleur van het mannetje is een prachtig glanzend goud tot dieprood. Keel en
buikpartij zijn glanzend donkerblauw. De oogiris is rood, de draadvormige
buikvinnen oranjerood. Over de flanken lopen een aantal helblauwe, onregelmatig
gevormde dwarsstrepen. Rug-, aars- en staartvin zijn fluweelrood en gesierd met
hemelsblauwe punten- en een streepjestekening
- De vrouwtjes zijn veel valer van kleur
- Geen eisen
- Paar-vis
- Oppervlakte, maar geen uitgesproken oppervlaktevis
- Azië
- Labyrinthvis
Bijzonderheid: de dwerggoeramie is een waar juweeltje, dat echter pas zijn volle
schoonheid ontplooid als hij op de juiste wijze wordt gehuisvest en verzorgd
Colisa Chuna
- Honinggoeramie
- Hoog
- 5cm
- De grondkleur is vaal okergeel met een enigszins zilverachtige glans. De vinnen zijn
geelachtig tot roodachtig. De kleurbeschrijving van het mannetje: het lichaam is
roodoranje op een geelachtige ondergrond. Snuit en keel zijn fluwelig groenzwart,
welke kleur zich steeds versmallend voortzet in de oranje aarsvin. De draadvormige
buikvinnen zijn oranje, evenals het achterste deel van de aarsvin De staartvin is geelgroen
met oranje vinstralen. Het bovenste deel van de rugvin, vanaf het midden van
de vinbasis tot de uiterste punt, is kanariegeel met aan de onderzijde een smalle
blauwe zoom. Het onderste deel van de rugvin is weer oranje
- Zacht en lichtzuur
- Paar-vis
- Oppervlakte, maar geen uitgesproken oppervlaktevis
- Azië
- Labyrinthvis
Bijzonderheid: ook de honinggoeramie is een juweeltje, dat echter pas zijn volle
schoonheid ontplooid als hij op de juiste wijze wordt gehuisvest en verzorgd.
Hemigrammus Pulcher
- Lantaarndrager
- Redelijk hoog
- 5cm
- De kleurtekening is sterk afhankelijk van de lichtval in het aquarium. Rug
bruinachtig tot lichtgroen. Flanken helder grijsgroen. Buikpartij geelachtig wit. Kop

overwegend donkergroen, naar de snuit toe donkerder wordend tot zwart. Oogiris aan
de bovenzijde purperachtig rood. Onderzijde blauwgroen. Op de keel en
kieuwdeksels goud iriserende tekeningen. Achter het kieuwdeksel bevindt zich een
opvallende goudrood iriserende schoudervlek die bij fraaie dieren nog vergezeld kan
gaan van een minder opvallende tweede vlek. Op de staartsteel, onder en achter de
vetvin, eveneens een zeer opvallende goudrood iriserende zone met daaronder een
forse blauwzwarte kegelvormige vlek. die vanaf de voorste vinstralen doorloopt tot
in de staartvinbasis. Ongepaarde vinnen prachtig koperrood. De overige vinnen
kleurloos
- De vrouwtjes hebben een rondere buiklijn
- Middelhard water met een neutrale pH
- Scholenvis
- Middenzone-vis
- Zuid-Amerika
Gymnocarymbus Ternetzi
- Zwarte tetra of Rouwrio
- Hoog
- 6cm
- Rugpartij olijfgroen. Buik wit met krachtige zilverglanzende boventoon. Op de kop
via het oog een zwarte band, snuit eveneens zwart. Achter het kieuwdeksel evenals
onder de rugvin een brede zwarte dwarsband. Achterste lichaamshelft zwart. Rugvin,
vetvin en aarsvin eveneens zwart. Overige vinnen min of meer kleurloos doorzichtig,
staartvin met witte punten. Oudere dieren zijn minder kleurintensief
- De vrouwtjes zijn wat groter en dikker in de buikstreek en hebben een wat bredere
rugvin
- Geen eisen
- Scholenvis
- Middenzone-vis
- Zuid-Amerika
Rasbora Pauciperforata
- Vuurstreeprasbora
- Langwerpig
- 6cm
- Grondkleur geelwit zilverglanzend. Rug geel tot bruinachtig doorschijnend. Kop aan
de bovenzijde geeloranje, buik zilverwit. Vanaf de kieuwdeksel een prachtig
iriserende zachtrode tot koperrode lengtestreep die zich uitstrekt tot in de
staartwortel. Hieronder een blauwzwarte smalle bies, die zich naar achteren
verbreedt. Onderzijde staartsteel donker tot goudglanzend. Onder opvallend licht
over het hele lichaam een zilverglanzende tot grasgroene gloed. Vinnen zachtgeel
doorzichtig
- Bij volwassen dieren is de buik van het vrouwtje voller en ronder dan die van het
mannetje
- Niet te hard en lichtzuur
- Scholenvis
- Middenzone-vis
- Azië,
Bijzonderheid: rustige vis maar erg schuw, vooral met drukke medebewoners.
Rasbora Heteromorpha
- Kegelvlekbarbeel
- Tussen hoog en langwerpig in
- 5cm
- Grondkleur zilvergrijs met zachtrode tot violenglanzende boventoon. Een
blauwzwarte kegelvormige vlek siert het achterlijf. De hiervoor gelegen zone met
prachtige goudglans. Vinnen geelachtig. Rug- en aarsvin aan de basis met rode gloed
en eerste vinstralen bruinrood tot zwart
- De mannetjes zijn slanker gebouwd en de zwarte vlek is groter dan die van de
vrouwtjes
- Niet te hard en lichtzuur
- Scholenvis
- Midden- en bovenzone
- Azië
Dermogenys Pusillus
- Halfsnavelbekje
- Langwerpig
- 7 cm
- De grondkleur is sterk afhankelijk van de uiteenlopende vindgebieden. Uit Java
afkomstige dieren zijn overwegend zilverglanzend, rug zachtbruin met groene
boventoon, buik zilverachtig wit. Onder opvallend licht overheerst een blauwachtige
boventoon. De verlengde onderkaak is doorgaans gesierd met een donkere
lengtestreep welke eveneens rood kan zijn. Bij enkele exemplaren is een onduidelijke
schoudervlek aanwezig. Vinnen geelachtig of krachtig geel
- Levendbarend. Het mannetje heeft een gonopodium. Verder is het mannetje kleiner
dan het vrouwtje en de mannetjes hebben een rode vlek op de rugvin
- Wat harder en licht alkalisch water. Enige zeezouttoevoeging aan het water is goed
voor de halfsnavelbek
- Scholenvis
- Oppervlakte-vis
- Azië
Bijzonderheid: half snavel bekken kunnen snel schrikken en zwemmen als reactie daarop
tegen de aquariumruiten. Daarmee kunnen ze de onderste, naar voren uitstekende kaak
beschadigen of zich zelfs dodelijk verwonden.
Corydoras
- Pantsermeerval. Er zijn veel soorten corydoras

- Tussen langwerpig en hoog in
- Varieert per soort van 3 tot 6 cm
- Varieert per soort. Grijsachtig, zilverkleurig, zwart en bruin
- Voor alle soorten geldt dat de mannetjes wat slanker zijn dan de vrouwtjes. Bij
sommige soorten zijn de rugvinnen van de mannetjes wat spitser
- Niet van belang
- Scholenvis
- Bodem-vis
- Zuid-Amerika
Bijzonderheid: De pantsermeerval is de meest gebruikte bodemvis. Ze woelen graag in de
bodem, die daarom van fijn grind of zand dient te zijn en niet van grof grind
Petitella Georgiae
- Roodkopzalm
- Langwerpig
- 6 cm
- De kleur is zilver met metaalblauwe glans, naar de rug toe meer in groenachtig
overgaand. De gehele kop, inclusief kieuwdeksels en nek, is bloedrood gekleurd. De
vinnen, behalve de staartvin, zijn kleurloos. De twee staartvinlobben van de diep
ingesneden staart worden gescheiden door een van de staartvinbasis uit puntig
toelopende, diepzwarte streep. Op beide staartvinlobben bevindt zich verder een
diepzwarte ovalen vlek, omzoomd door een crèmewitte tekening. De twee buitenste
staartvinstralen zijn donker gekleurd
- De vrouwtjes hebben een dikkere buikpartij
- Zacht en lichtzuur
- Scholenvis
- Middenzone-vis
- Zuid-Amerika
Hyphessobrycon F1ammeus
- Rode Rio
- Hoog
- 4,5 cm
- Grondkleur messinggeel, rug olijfgroen, buik witachtig, achterste lichaamshelft fraai
rood iriserend. Twee duidelijke, min of meer kommavormig schoudervlekken die
zich naar onderen versmallen. Indien de lichtinval gunstig is, wordt een smalle
lengtestreep zichtbaar. Met uitzondering van de borstvinnen, alle vinnen prachtig
rood. Rugvin met melkwitte voorkant, aarsvin met zwarte zoom
- De vrouwtjes zijn wat groter en minder intensief gekleurd dan de mannetjes
- Zacht en lichtzuur
- Scholenvis
- Middenzone-vis
- Zuid-Amerika
Botia Sidthimunki
- Dwergbotia
- langwerpig
- 4cm
- Grondkleur zilverachtig met gele boventoon. Rug donkerder tot goudachtig bruin.
Onderzijde zilverachtig wit. Op het lichaam diepzwarte vlektekeningen die veelal
ineenvloeien en slechts min of meer ronde uitsparingen van de grondkleur vrijlaten.
De donkere pigmentering kan zich beperken tot de rug en de bovenste lichaamshelft,
maar zich evenzeer uitstrekken tot op de onderste lichaamshelft. Op de kop is altijd
een duidelijke streep aanwezig, die vanaf de snuit via het oog loopt. Bij oudere
dieren is de pigmentering meer bruinachtig. De vinnen zijn kleurloos transparant. In
de twee staartvinlobben ontwikkelen zich bij oudere dieren donkere vlekken, waar-
van het aantal eveneens met de leeftijd toeneemt tot een maximum van drie vlekken
in elke vinlob
- De buikpartij van het vrouwtje is wat ronder dan van het mannetje
- Zacht en lichtzuur
- Scholenvis
- Onderste waterlagen
- Azië
Bijzonderheid: de dwergbotia is een leuk en levendig visje, dat regelmatig wat in de
bodem wroet. Maar dat neemt nooit dramatische vormen aan. Het is helaas een zeldzaam
visje aan het worden, omdat het nog steeds moeilijk is na te kweken en de weinige
biotopen waar het nog voorkomt steeds verder afgebroken worden. Daardoor is de
dwergbotia moeilijk verkrijgbaar en dus duur. Maar als je een schooltje aan kunt
schaffen, zul je er zeker geen spijt van krijgen.
Epalzeorbynchus Siamensis
- Geen Nederlandse naam voor bekend
- Langwerpig
- 12 cm
- Vanaf het voorste snuitpuntje loopt via het oog een bruinzwarte band over het
lichaam tot aan de uiterste rand van de staartvin. Aan de bovenzijde is deze band
afgezet door een glanzende goudkleurige streep die echter niet in de staartvin
doorloopt, maar in de staartwortel eindigt. Boven deze gouden streep is de rug
donker olijfbruin, terwijl de buikpartij onder de zwarte lengtestreep zilverachtig met
een enigszins roodbruine waas is. De borstvinnen zijn kleurloos, overige vinnen
roodachtig
- Onbekend
- Niet al te hard water
- Solitair-vis, maar het beste is met drie exemplaren in een wat grotere bak
- Bodem en soms middenzone
- Azië
Bijzonderheid: deze vis schijnt een van de weinige te zijn die regelmatig alg eet, ook
blauwe.

Thayeria Boehlkei
- Hockeystick
- Langwerpig
- 6cm
- Grondkleur zilverachtig wit, rug donkergroen met goudglans, buik vuilgeel tot
lichtgroen. Vanaf het kieuwdeksel loopt een diepzwarte, brede lengtestreep tot in de
onderste staartvinlob. Hieronder een fraaie goudglanzende zone. Rugvin aan de basis
geelrood. Aarsvin aan de voorzijde met witte zoom. De overige vinnen kleurloos
doorzichtig
- De mannetjes zijn wat kleiner en slanker dan de vrouwtjes
- Weinig eisen
- Scholenvis
- Middenzone en oppervlakte
- Zuid-Amerika
Bijzonderheid: doordat de onderste staartvinlob van de hockeystick veel groter is dan de
bovenste, zwemt de vis schuin, met de kop omhoog, in het water. Dat is ook de ruststand
van de hockeystick. Alleen als de vis snel zwemt, b.v. bij het vluchten, komt hij
horizontaal. Ondanks het feit dat het dier niet zo kleurrijk is, is het een heel apart gezicht
om een 'wolk' van hockeysticks in rust, schuin in het water staand, in het aquarium te
zien.
Poecilia Sphenops
- Black molly
- Langwerpig
- 6cm
- Black molly's zijn geheel zwart of zwart gevlekt. Het is een kweekproduct. De
natuurlijke kleuren wijken hier sterk van af
- Mannetje blijft kleiner en heeft een gonopodium, een zogenaamd geslachtsorgaan
- Wat harder en licht alkalisch water. Enige zeezouttoevoeging aan het water is goed
voor de Black molly
- Paar-vis
- Alle waterlagen
- De Black molly komt niet in de natuur voor. De stamvorm komt uit Mexico.
Bijzonderheden: veel groenvoer noodzakelijk Contrasteert mooi met rode plaatjes. De
Black molly is gevoelig voor schimmelziekte.
Poecilia Reticulata
- Gup
- Langwerpig gevormd
- Mannetje: 4 cm, vrouwtje: 6 cm
- Allerlei soorten kleuren zijn mogelijk. Het mannetje is veel mooier gekleurd dan het
vrouwtje. Ook de gup die in de handel wordt aangeboden is een kweekproduct die als
zodanig niet in de vrije natuur voorkomt
- Mannetje blijft een stuk kleiner en heeft een gonopodium, een zogenaamd
geslachtsorgaan, is veel kleuriger en heeft veel grotere vinnen dan het vrouwtje
- Neutraal water. Enige zeezouttoevoeging aan het water is goed voor de guppen
- Paar-vis
- Alle waterlagen
- Oorspronkelijke vindplaatsen: Midden- en Zuid-Amerika
Bijzonderheid: de gup komt in de vrije natuur in zo'n grote hoeveelheden voor, dat hij
ook wel het miljoenenvisje wordt genoemd. Ze zijn op veel plaatsen uitgezet om de
muggenlarven op te eten ter bestrijding van muggen. De na gekweekte exemplaren zijn
heel erg divers van kleur en lijken niet meer op de wildvangvissen. Ze planten zich heel
gemakkelijk voort, zelfs in een kleine bak
Moenkhausia Pittieri
- Diamantzalm
- Hooggevormd
- 6cm
- Grondkleur licht messinggeel, rug donkerder, buik geel wit tot wit. Bij jonge dieren
is een duidelijke lengtestreep zichtbaar De bovenste lichaamshelft is bij opvallend
licht prachtig goudglanzend, de onderste partij meer metaalachtig iriserend. Over het
gehele lichaam groen tot blauw oplichtende stippen. Rug-, staart- en aarsvin
zachtviolet met witte uiteinden Het mannetje heeft een grotere rug- en aarsvin dan
het vrouwtje
- Zacht en lichtzuur
- Scholenvis
- Middenzone vis
- Zuid-Amerika
Hasemania Nana
- Koperzalm
- Langwerpig
- 4cm
- Grondkleur geelachtig groen. Op de kieuwdeksels en de lichaamsflanken een
zilverglanzende boventoon, veelal blauwachtig iriserend. De schubben dragen een
min of meer donkere omranding. Ter hoogte van de borstvinnen begint een
zilverglanzende lengtestreep die zich versmallend uitstrekt tot op de staartsteel. Op
de staartwortel een grote oplichtende zone waarin een donkere streeptekening die
doorloopt tot in de middelste staartvinstralen. Ongepaarde vinnen min of meer
roestbruin met krachtige melkwitte zomen. Overige vinnen zachtgeel. Oogiris
zilverglanzend
- De mannetjes zijn wat slanker gebouwd dan de vrouwtjes en, eenmaal volwassen,
intenser koperachtig gekleurd
- Zacht en lichtzuur
- Scholenvis
- Middenzone vis
- Zuid-Amerika

Tanichthys Albonubes
- Chinese danio
- Langwerpig
- 4,5cm
- Rug bruinachtig groen tot geelbruin. Flanken aanzienlijk lichter. Buikpartij witachtig.
Vanaf de snuit loopt een krachtige lengtestreep tot in de staartvinbasis. Deze eindigt
hier in een rode, min of meer sikkelvormige vlek. De lengtestreep is afhankelijk van
de lichtinval groenachtig tot goudachtig glanzend. Rugvin aan de basis rood
gepigmenteerd, verder geelachtig met blauwe zoom. Aarsvin geelachtig groen
- De vrouwtjes worden iets groter en hebben een dikkere buikpartij dan de mannetjes
- Zacht en lichtzuur
- Scholenvis
- Bovenin de middenzone
- China, Kanton
Bijzonderheden: de Chinese danio is een levendig scholenvisje. Bij het pronken kunnen
de mannetjes net zo snel achteruit als vooruit zwemmen De Chinese danio wil eigenlijk
een wat lagere watertemperatuur hebben dan in onze tropische aquaria gewoon is, zo'n
twintig graden. Ook wil hij graag op zo'n tien graden overwinteren. Hij kan zelfs in een
tuinvijver onder het ijs overwinteren. Hij houdt het bij een graad of vijfentwintig een hele
poos goed uit, maar zal uiteindelijk toch gevoelig blijken voor deze hoge temperatuur.