Aflaai. - NG Gemeente Lichtenburg-Oos

NGK Lichtenburg-Oos
Bybelskool 1e Semester 2011
Kwartaaltema: Verhoudingsverryking
Lesing 7: Kommunikasie en konflikhantering [Deel 3]
Inleidende opmerkings
Waar die vorige twee lesings effektiewe kommunikasie wou verhelder, skuif die fokus nou na
konflikhantering. Konflik is ongelukkig ʼn onlosmaaklike deel van verhoudings. In die mees
stabiele verhoudings ontstaan situasies wat konflik in die hand werk. Konflik het die
potensiaal om mense uit mekaar te dryf en verhoudings te vernietig. Paartjies wat egter
nugter dink en wat verbind is aan die verryking van hulle verhouding, kan konflik ook só
aanwend dat dit in diens staan van ʼn dieper verhouding.
Wat is konflik?
Konflik kan beskryf word as ʼn toestand waar die harmonie tussen mense versteur word.
Hierdie toestand veroorsaak dat mense nie normaal met mekaar kan omgaan nie, dit wil sê,
nie so gemoedelik of gemaklik met mekaar is nie – en selfs met woede of aggressie teenoor
mekaar kan optree. Hoofsaaklik ontstaan konflik waar twee mense wat baie betrokke by
mekaar is, weens persoonlike voorkeure, oor sekere sake begin verskil. Hierdie verskille is
op sigself nie verkeerd nie, maar wanneer dit verkeerd hanteer word, ontaard dit in ʼn geskil
(konflik) wat problematies kan wees.
Waardeur word konflik veroorsaak?
Dit is baie moeilik om die spesifieke oorsake van konflik te isoleer, gewoon omdat die
harmonie tussen mense deur legio oorsake versteur kan word. Van die mees algemene
oorsake is egter die volgende:
Persoonlikheidsverskille
Verskillende waardes
Verwagtings wat van mekaar verskil
Meningsverskille
Misverstande
Eksterne oorsake (werk, vriende, middel-misbuik ens)
Moedswilligheid
Naïwiteit
Gebrekkige kommunikasie
Mag en wedywering ensovoorts
Wat word deur konflik geraak?
In die meeste gevalle tas konflik die kern van ʼn verhouding aan, naamlik die kameraadskap
tussen twee mense. In sulke tye is die opheffing van die harmonie spreekwoordelik tasbaar
(ten tye van konflik praat ons soms van die “atmosfeer” in sekere huise). Konflik is
ongelukkig ook ‘n meer holistiese saak, dit wil sê, dit tas die ander boustene (die groter
prentjie) van ʼn gesonde verhouding aan, byvoorbeeld:
Vertroue – veral in die geval waar konflik as gevolg van ʼn derde party ontstaan het.
Vrymoedigheid – in gevalle waar konflik die gevolg was van oorgevoeligheid aan die
kant van een party.
1

Samesyn – in gevalle waar ʼn lang afkoelperiode nodig is, kom die vrymoedige
samesyn in gedrang.
Intimiteit – ly onvermydelik in meeste konfliksituasies skade.
Hierin is ʼn belangrike beginsel geleë, naamlik dat konflik ʼn sogenaamde “nadraai” kan hê. Al
is die onmiddellike oorsaak van die aanvanklike konflik uit die weg geruim en die
onmiddellike harmonie herstel, kan bo-genoemde aspekte nog ʼn wyle neem om te herstel.
Mense en hulle emosies werk ongelukkig nie soos ligskakelaars nie – ʼn beginsel wat deeglik
tydens konflikhantering in ag geneem moet word.
Hoe om konflik NIE te hanteer nie
Daar is ʼn aantal basiese (klassieke) foute wat paartjies se vermoë om konflik sinvol te
hanteer, ernstig in die wiele ry.
Iemand moet wen...
Baie mense sien ʼn konfliksituasie as ʼn geleentheid om ʼn veldslag te wen. Veral mans wat uit
ʼn patriargale agtergrond kom, sien konfliksituasies as ʼn geleentheid om ʼn “magskleim” af te
steek. “Volgende keer sal sy weet om dit nie te doen nie...”
Sabotasie...
Wanneer een of albei van die partye die versoeningsproses “saboteer” deur belangrike
inligting te weerhou of bedekte boodskappe uitstuur wat doelbewus die konflik vererger.
Onttrekking...
Een party onttrek aan die situasie en los die ander om “alleen te baklei”. Stilstuipe is hiervan
ʼn voorbeeld. Hierdie negatiewe styl is niks minder as ʼn tydbom vir ʼn verhouding nie. Die
tipiese “jy is reg, ek is verkeerd” benadering is nog ʼn voorbeeld, sowel as die “kom ons los
dit liewer” – styl.
Stoomroller en aggressie...
Een van die sekerste maniere om die versoeningsproses te ondermyn is om my maat só te
oorweldig met aggressie, dat hulle dadelik boedel oorgee. In erge gevalle kom verbale en
fisiese aggressie ook voor wat sinvolle konflikhantering heeltemal buite die kwessie maak.
Vernedering en persoonlike aanvalle kan ook hieronder gereken word.
Konflik is ʼn geleentheid om jou maat beter te leer ken
Dit is hartseer wanneer konfliksituasies instrumenteel word in die verwydering tussen
mense. Op die keper beskou, is konflik ʼn leergeleentheid. Deur die verskil wat ontstaan het,
leer ek nou iets van my maat wat ek voorheen nie geweet het nie (anders sou daar nie
konflik gewees het nie). Sodra paartjies hierin ʼn geleentheid sien om meer van die ander te
leer, verkry konflik ʼn positiewe potensiaal wat ontgin kan word.
In die volgende lesing sal ons op konstruktiewe konflikhantering fokus.
2