Namakwaland nabetragting vir familie en vriende - Zarine Roodt
Namakwaland nabetragting vir familie en vriende - Zarine Roodt
Namakwaland nabetragting vir familie en vriende - Zarine Roodt
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Namakwaland</strong> <strong>nabetragting</strong><br />
(Aanpassing van ‘n lesersbydrae wat <strong>vir</strong> Weg! geskryf is)<br />
<strong>Zarine</strong> <strong>Roodt</strong><br />
“Voor 10:30 kry jy die blomme nie eers met skriflesing <strong>en</strong> gebed oop nie” maan ons<br />
selfopgelegde reisgids, Erwin. As Vrystaters op hulle eerste blomkyktoer kon ons<br />
nie <strong>vir</strong> beter advies gevra het voor ons na ‘n laat-ontbyt <strong>en</strong> gewap<strong>en</strong> met ‘n<br />
Hantamkaart vol van sy handgeskrewe aanwysings uit Calvinia weggespring het nie.<br />
Ons grootste vraagstuk voor hierdie gesinsavontuur was die beste roete na <strong>en</strong> deur<br />
<strong>Namakwaland</strong>, aangesi<strong>en</strong> ons uit Bloemfontein noord moes ry, terwyl dit eintlik<br />
ideaal is om dié wêreld uit die suide te b<strong>en</strong>ader sodat die son van agter jou oor die<br />
blomme val – nog e<strong>en</strong> van die beplannings”geheime” wat <strong>vir</strong> nuwelinge verstoke is.<br />
Ons het by Orania oornag sodat ons vroeg die volg<strong>en</strong>de ogg<strong>en</strong>d die lang trek na<br />
Calvinia kan aanpak oor Britstown <strong>en</strong> Loxton, Carnarvon <strong>en</strong> Williston – name wat<br />
lekker van die tong afrol. Van Calvinia is ons na Clanwilliam, <strong>en</strong> vandaar na<br />
Springbok – lang, uitgerekte afstande wat ons oor vyf dae afgelê het voordat ons via<br />
die Augrabies-waterval <strong>en</strong> oor Upington terug is Vrystaat toe.<br />
Dit was duidelik dat ons nie ‘n beter tyd kon kies <strong>vir</strong> ons Augustusverposing nie.<br />
Trou<strong>en</strong>s, etlike koerant- <strong>en</strong> ander berigte het ‘n bloeijaar in <strong>Namakwaland</strong> voorspel<br />
danksy die milde reën van vroeër. Maar in werklikheid moes ons dikwels lang<br />
afstande agter die uitgestrekte blommeprag aanry. Om dit dan te aanskou, was<br />
egter elke kilometer van afwagting werd: Perfekte sinchronisisiteit tuss<strong>en</strong> die regte<br />
plek, die regte tyd <strong>en</strong> die son wat die skugter blomme as’t ware ooppamperlang<br />
sodat die monochromatiese landskap waardeur jy so pas gery het, in ‘n oogwink<br />
haar veelkleurige kleed oopsprei.<br />
Jy besef gou dat jou gejaagde stadstempo jou in hierdie wêreld niks in die sak sal<br />
bring nie. Dis ‘n ander ritme hierdie.<br />
Danksy ons reisgids het ons deur Groot Tor<strong>en</strong> <strong>en</strong> Naresie in die Loeriesfonteindistrik<br />
gery – name wat ons huiswerk nie opgelewer het nie, <strong>en</strong> ons eerste k<strong>en</strong>nismaking<br />
met die Hantamwêreld se sonderlinge natuurprag. Ons moes ons nie steur aan die<br />
hekke nie, want hierdie was ‘n op<strong>en</strong>bare pad, het hy gesê, <strong>en</strong> sodo<strong>en</strong>de het ons<br />
plaaspaaie <strong>en</strong> diep waterdriwwe aangedurf wat ons na wilde wit blomme gelei het.
Plaashuis in die agtergrond op Groot Tor<strong>en</strong><br />
Die wilde wit blomme op Groot Tor<strong>en</strong><br />
Dat ons uitsonderlike advies gekry het, is getuig deur die feit dat ons slegs hier <strong>en</strong><br />
daar ‘n ander voertuig teëgekom het – anders as by die Kokerboomwoud op die<br />
Rondekop-blomroete <strong>en</strong> die Nieuwoudtville-waterval in die Doringrivier waar ons<br />
saam met talle ander medereisigers aangedo<strong>en</strong> het.
Die Niewoudtville-waterval in die Doringrivier<br />
E<strong>en</strong> van die kokerbome in die kokerboomwoud in<br />
die Niewoudtville-omgewing<br />
Die Kamieskroon-omgewing <strong>en</strong> veral die <strong>Namakwaland</strong> Nasionale Park was ‘n<br />
belew<strong>en</strong>is in elke sin van die woord: Ons het net betyds deur die hekke geglip om<br />
die laatmiddagson te vang wat die veld in skakerings van dieporanje <strong>en</strong> oker getooi<br />
het sodat ons weer <strong>en</strong> weer stop om nóg ‘n foto te neem ... <strong>en</strong> nog e<strong>en</strong>.
Laatmiddag op Kamieskroon<br />
Die dieporanje prag van die Namakwa Nasionale Park<br />
Die koffie op Kamieskroon het ons amper duur te staan gekom – had ons maar<br />
geweet dat ons eerder by die Skilpad Reservaat Restaurant kon verpoos (die<br />
reservaat is deel van die nasionale park).<br />
B<strong>en</strong>ew<strong>en</strong>s die blomme was die platteland waardeur ons roete gevleg het ‘n<br />
op<strong>en</strong>baring. Hier kraai Die Campbells koning <strong>en</strong> konfronteer ons dikwels in<br />
restaurante waar reusegroot televisieskerms opgestel is – praat die m<strong>en</strong>se dan nie<br />
met mekaar as hulle uiteet nie? Hulle verkies blykbaar om te dans – Vat My Vas,<br />
Komaan Kom Dans, Bokkie Bekkie Baby – besef ons by ‘n plek soos die Myl 250restaurant<br />
op Calvinia met sy doelgemaakte dansvloer tuss<strong>en</strong> nagemaakte<br />
rotswande waar die water tuss<strong>en</strong> kunsmatige gro<strong>en</strong> blare biggel. (Ge<strong>en</strong> wonder dit<br />
het my aan H<strong>en</strong>drik se Grot van G<strong>en</strong>ot op Niewoudtville laat dink nie.)
Skrywer <strong>en</strong> fotograaf demonstreer ...<br />
Natuurlik is daar heelwat spytighede, hoofsaaklik in die vorm van plekke waar jy nie<br />
uitgekom het, of plekke waar jy langer sou vertoef het as jy van beter geweet het.<br />
Maar dis die lot van die langpadreisiger.<br />
By nad<strong>en</strong>ke sou ons waarskynlik nie die lang sinkplaatpad van Clanwilliam na<br />
Wupperthal toe aangepak het nie. Weg! se 2006-foto’s van die Dorp van die Maand<br />
het ons gelok na dié tydlose wegsteekplekkie met sy Morawiese s<strong>en</strong>dingstasie <strong>en</strong><br />
die belofte van ‘n paar bloedrooi Wupperthalers, maar die realiteit op ‘n<br />
Saterdagmiddag, vyf jaar later, is effe troosteloos. Dit word vererger deur die<br />
gelat<strong>en</strong>heid van e<strong>en</strong> van die min oorblyw<strong>en</strong>des in die sko<strong>en</strong>fabriek op die dorp – die<br />
Chinese met hul plastiekinvoersko<strong>en</strong>e vat die brood uit hulle mond <strong>en</strong> hulle werk nou<br />
net drie dae van die week, beduie hy. Die mooi van die Biedouwvallei vergoed egter<br />
ruimskoots <strong>vir</strong> die empatiese teleurstelling wat ons op Wupperthal ervaar het <strong>en</strong> ons<br />
trek hier die veld in om die toebroodjies te eet wat ons op ‘n liewe vri<strong>en</strong>din se<br />
aanbeveling die ogg<strong>en</strong>d by die Spar op Clanwilliam gekoop het tuss<strong>en</strong> die<br />
swetterjoel Saterdagkopers.
Kleurryke blomme in die Biedouwvallei<br />
Die oënskynlike hand-tot-mondbestaan op Wupperthal staan in skrille kontras met<br />
die Cederberg Bushmans Kloof Wilderness Reserve and Wellness Retreat op pad<br />
soontoe: Nie eers die spesiale aanbieding <strong>vir</strong> laatkommers op hulle webwerf sou<br />
ons verby die imposante <strong>en</strong> ontoeganklike hekke kry nie.<br />
Ons kon langer op Clanwilliam vertoef het: E<strong>en</strong> van die ti<strong>en</strong> oudste dorpe in ons<br />
land, aan die voet van die grootse Sederberge. Ons was egter gelukkig om die<br />
jaarlikse Clanwilliam Veldblommeskou raak te trap <strong>en</strong> die Blomkerk met sy<br />
sederhoutpreekstoel in sy volle glorie te si<strong>en</strong>. Wie sou kon raai dat die fraaie protea<br />
haar in soveel gewade kan optooi? En dat die skaam vygie soveel niggies het?
Die Blomkerk op Clanwilliam tyd<strong>en</strong>s die Clanwilliam Veldblommeskou<br />
Iets wat ‘n bitter smaak gelaat het, is die gevoel wat ons plek-plek gekry het dat<br />
blomkykers in hierdie papskeptyd uitgebuit word. Swak di<strong>en</strong>s was dikwels aan die<br />
orde van die dag <strong>en</strong> verblyf <strong>en</strong> eet gr<strong>en</strong>s aan stadspryse. By Reinholds op<br />
Clanwilliam het slegs die vri<strong>en</strong>delike <strong>en</strong> professionele maître d’ vergoed <strong>vir</strong> die feit<br />
dat my ho<strong>en</strong>der cordon bleu uit ‘n Country Fair-boks afkomstig was. Die<br />
Hantamhuiskompleks van Erwin <strong>en</strong> Alta Coetzee op Calvinia was ‘n welkome<br />
uitsondering <strong>en</strong> ons bruidskamer in die Dorphuis, circa 1860 <strong>en</strong> ‘n nasionale<br />
ged<strong>en</strong>kwaardigheid, was ‘n out<strong>en</strong>tieke belew<strong>en</strong>is soos min. Die huis is grootliks<br />
oorspronklik <strong>en</strong> die <strong>en</strong>gelafdrukke van <strong>en</strong>e Miss Harrington neff<strong>en</strong>s ons hemelbed<br />
het my met patos vervul (ek het aangedring dat Anton foto’s neem, <strong>en</strong> nou het hy die<br />
mooiste waterverf van e<strong>en</strong> van die <strong>en</strong>gele gemaak – my kersgesk<strong>en</strong>k, me<strong>en</strong> ek).
Die hemelbed in die bruidskamer van Die Dorphuis in die Hantamhuiskompleks op Calvinia<br />
Ek het my mond die aand aan kerrie-afval gewaag <strong>en</strong> my man <strong>en</strong> seun het gesweer<br />
murg is die geheime bestanddeel in die lekkerste sampio<strong>en</strong>roomsop wat hulle nog<br />
geëet het; ons het gou verstaan hoekom daar ‘n maagtrooster op die wynlys<br />
verskyn.<br />
Ons is vanjaar geseën. Wie weet hoeveel reën volg<strong>en</strong>de jaar sal val?<br />
Nog inligting:<br />
- ‘n Goeie roetekaart is onontbeerlik, veral wanneer jy nie op die gebaande weë<br />
bly nie. By die verskill<strong>en</strong>de verblyfplekke is daar gewoonlik plaaslike kaarte<br />
beskikbaar wat detail <strong>en</strong> roetes gee wat nie op die kommersiële kaarte<br />
beskikbaar is nie.<br />
- Onthou veldblomgidse <strong>en</strong> selfs ‘n voëlboek as jy in iets meer as die<br />
blomspesies belangstel. En natuurlik ‘n kamera <strong>en</strong> verkyker. As jy ernstig<br />
oor jou blomfoto’s is, neem ‘n grondkleedjie saam: Plat op jou maag, <strong>en</strong> van<br />
naby, is die <strong>en</strong>igste manier om reg aan die blomme te laat geskied.<br />
- ‘n Viertrekvoertuig is nie noodsaaklik nie, maar dis beslis in sekere gevalle<br />
makliker <strong>en</strong> is plek-plek die <strong>en</strong>igste manier om toegang te verkry; onthou net<br />
dat ultralae swaweldiesel nie geredelik beskikbaar is nie.<br />
- Neem g<strong>en</strong>oeg kontant saam. En beskerming te<strong>en</strong> die son.<br />
- Maak seker hoe laat plekke sluit, byvoorbeeld die <strong>Namakwaland</strong> Nasionale<br />
Park.<br />
- Nuttige webwerwe: www.clanwilliam.info; www.cederberg.com; www.southnorth.co.za
Die fotograaf in die Biedouwvallei