MAP CMC en CMC-Melkunie - Zuivelhistorie Nederland

1946
De Stem - 1946-01-22
Voorlichtingsfilm tbc.-bestrijding: De bonte moet er uit! 2
Er trekt op het ogenblik een film het land door met een beetje vreemden titel. Zij heet namelijk:
„De bonte moet eruit.”?
Van zo’n titel kun je niet veel maken. Je weet niet of de Bonte misschien de achternaam is
van een meneer, die wat op z’n kerfstok heeft of dat de film wellicht gaat over de bonten hond
van Hellevoetsluis, die immers zoo bekend is. Maar al spoedig worden we gewaar, dat de film
over koeien gaat. Doch dan doemt een nieuwe vraag op: waarom nu juist de bonte? Deugen
de bonten dan misschien niet meer? Wat is er tegen die kleur? Is niet bijna al ons vee zwart of
roodbont? Wij zijn dus vol spanning, wat er nu eigenlijk met die bonte aan de hand is.
Het raadsel is spoedig opgelost. De film handelt over een bonte koe, die door de eigenaar
wordt aangeduid als ,,de bonte”. En dat beestje is, jammer genoeg, aangetast door tbc.
Dáárom moet die bonte eruit, omdat ze een gevaar is voor haar omgeving, zowel voor de dieren,
waar ze op stal tussen staat als voor de mensen, die haar verzorgen en die haar melk drinken.
We weten allemaal maar al te goed, hoe deze vreselijke plaag der tuberculose in de oorlogsjaren
opnieuw om zich heeft kunnen grijpen.
De slag om de volksgezondheid is thans weer begonnen en hij moet worden gewonnen op alle
fronten! Een van die fronten is ‘t boerenbedrijf. Al te lang heeft men het kwaad van de onder
het vee heersende tuberculose lijdelijk aangezien. Jarenlang
hebben de „zoetmelkers”
rondom de groote steden koeien, die veel melk gaven, doch besmet waren met tbc. kunnen
aankopen en de besmette melk kunnen verkopen.
Eerst de laatste tien jaren is eindelijk iets van een krachtige actie ontstaan tegen het kopen van
zogenaamde „reageerders” (koeien, waarvan is bewezen, dat ze met tbc. zijn besmet). Nadat
Friesland in de bestrijding voorop was gegaan, het Friesche eiland Ameland is reeds enige jaren
geheel tbc. vrij, zijn eindelijk ook Noord- en Zuid-Holland in beweging gekomen. En het
was hoog tijd.
Het is vooral de CMC., de Consumptie-Melk-Centrale, geweest, een instelling, uit de landbouwcrisis
voortgekomen, die in dit opzicht uitstekend werk heeft verricht door het stellen
van kwaliteitseisen en het toekennen van premies en subsidies bij het verbeteren van stal, vee
en melkwinning
Zieke dieren zijn opgeruimd; besmette, maar voor de volksgezondheid nog ongevaarlijke
beesten gemest en geslacht; gezond vee is aangekocht - maar bovenal: er is zorg gedragen, dat
de kalveren niet van jongs af aan weer werden besmet. Die opfokmethode heeft een groot succes
gehad. Waren in 1943 onder de volwassen dieren (boven twee jaar) nog 15.9 procent reageerders
onder het jongvee echter slechts 1.1 procent. En in 1944 boven de twee jaar 12.6,
doch onder de twee jaar 0.9 procent. Ieder jaar komt een nieuwe lichting gezond jong vee in
productie en „zwaait” een oude lichting af, met medeneming van veel zieke dieren. Zoo gaat
het goed!
Maar het moet nog harder gaan. Alle boeren moeten van harte medewerken en om dat te bereiken
heeft nu de Directie van de Landbouw de film laten maken met dien vreemden titel. De
bestrijding geschiedt vrijwillig; wij voor ons zouden tegen verplichte bestrijding geen bezwaar
hebben, want de volksgezondheid is er mee gemoeid. Doch zo lang de verplichting er
nog niet is, steune ieder zoo krachtig mogelijk de vrijwillige bestrijding van de runder-tbc.
2 Spelling aangepast dwz. ‘oo’ ,‘sch’, ‘den’, en dergelijke! (ZHN.)
▲ Heruitgave: zuivelhistorienederland.nl 10 versie 2013-04-27