REZOLUCIOJ - Bitoteko en esperanto.es
REZOLUCIOJ - Bitoteko en esperanto.es
REZOLUCIOJ - Bitoteko en esperanto.es
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
itiO<br />
TIJDSCHRIFT VOOR ESPERANTO — ONDERWIJS Elf - PROPAGAMDA' .<br />
Verschijnt maandelijks Verteg<strong>en</strong>woordiger in Nederland : Orgaan van de LIDGELDEN : ABONNEMENTEN:<br />
Veerti<strong>en</strong>de jaargang<br />
Nummer 6 (156)<br />
JUNI 1947<br />
NEDERLANDA ESPERANTO-CENTRO<br />
W. Buyt<strong>en</strong>wechstr. 128-C., Rotterdam-W.<br />
Postrek<strong>en</strong>ing 272818 van N. E. C.<br />
VLAAMSE ESPERANTISTEN-BOND<br />
POSTBUS 342, BRUSSEL<br />
Postrek<strong>en</strong>ing 2321.50 van V. E. B.<br />
* Led<strong>en</strong> : 75 fr.<br />
* Steunled<strong>en</strong> : min. 125 fr.<br />
Inwon<strong>en</strong>de led<strong>en</strong> : 25 fr.<br />
(* met bondsorgaan)<br />
België : 60 fr.<br />
Nederland : 4 fl.<br />
Ceteraj landoj : 75 bfr.<br />
Proefn. : 5 fr. (1 r.k. )<br />
Angelsaksische Stemm<strong>en</strong><br />
over Esperanto<br />
We hor<strong>en</strong> wele<strong>en</strong>s bewer<strong>en</strong> dat in<br />
Angelsaksische land<strong>en</strong> het Esperanto<br />
ge<strong>en</strong> kans op lev<strong>en</strong> heeft, omdat de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
er zich daar bewust van zijn dat ze<br />
e<strong>en</strong> internationale taal sprek<strong>en</strong>. Dit is<br />
all<strong>es</strong> behalve waar. Verschill<strong>en</strong>de steekproev<strong>en</strong><br />
hebb<strong>en</strong> uitgewez<strong>en</strong>, dat Engelse<br />
zowel als Amerikaanse soldat<strong>en</strong> ontgoocheld<br />
war<strong>en</strong> na hun tocht<strong>en</strong> in verschil•<br />
l<strong>en</strong>de land<strong>en</strong> van de wereld, waar ze opmerkt<strong>en</strong><br />
dat het Engels toch maar door<br />
e<strong>en</strong> zeer kleine elite fatso<strong>en</strong>lijk beheerst<br />
werd. Hoeveel Frans<strong>en</strong> bv. met e<strong>en</strong> ge-middelde<br />
goede ontwikkeling kunn<strong>en</strong><br />
zich van het Engels bedi<strong>en</strong><strong>en</strong> ? Hoeveel<br />
Italian<strong>en</strong> ? Hoeveel Duitsers ? We d<strong>en</strong>k<strong>en</strong><br />
dat juiste gegev<strong>en</strong>s onthuts<strong>en</strong>d zoud<strong>en</strong><br />
zijn !<br />
Veel Engels<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> dit ook in <strong>en</strong> zoe<br />
k<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> andere richting. Zo vond<strong>en</strong><br />
we per toeval in e<strong>en</strong> belangrijke Engelse<br />
revue (Higher Education Journal) e<strong>en</strong><br />
bijdrage waar we wat langer w<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
bij stil te staan. Na gewez<strong>en</strong> te hebb<strong>en</strong><br />
op de noodzakelijkheid van het invoer<strong>en</strong><br />
van e<strong>en</strong> internationale taal, komt de<br />
schrijver van het artikel tot de vaststelling<br />
dat er maar één oplossing is, nl. het<br />
Esperanto : « Het heeft ge<strong>en</strong> mededingers,<br />
noch is het waarschijnlijk dŝt `lift''<br />
er ooit krijg<strong>en</strong> zal. Het is ge<strong>en</strong> theorie,<br />
maar e<strong>en</strong> feit. Het is e<strong>en</strong> lev<strong>en</strong>de taal,<br />
g<strong>es</strong>prok<strong>en</strong> <strong>en</strong> gelez<strong>en</strong> over de hele wereld,<br />
door veel volker<strong>en</strong>, die zeer uite<strong>en</strong>lop<strong>en</strong>de<br />
tal<strong>en</strong> sprek<strong>en</strong>. Esperantist<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> in praktisch elk land van de<br />
wereld gevond<strong>en</strong> ». Dan gaat hij verder<br />
met e<strong>en</strong> argum<strong>en</strong>tatie die we bij geleg<strong>en</strong>heid<br />
in e<strong>en</strong> bizonder artikel zull<strong>en</strong><br />
uitdiep<strong>en</strong> : « Het is goed bek<strong>en</strong>d <strong>en</strong> aan<br />
alle kant<strong>en</strong> aanvaard dat voor veel kinder<strong>en</strong>,<br />
spijt de opvoedkundige waarde<br />
<strong>en</strong> de uitstek<strong>en</strong>de kwaliteit van het modern<br />
onderwijs, de tijd b<strong>es</strong>teed aan het<br />
pog<strong>en</strong> om zelfs maar één vreemde taal<br />
te ler<strong>en</strong> praktisch verspilde tijd is. Zelfs<br />
in onze Grammar Schools is er e<strong>en</strong> groot<br />
aantal kinder<strong>en</strong> wier vordering in vreemde<br />
tal<strong>en</strong> niet in verhouding staat tot cie<br />
gedane inspanning. Voor veruit de grote<br />
meerderheid van de kinder<strong>en</strong> in de New<br />
Secondary Schools is het ler<strong>en</strong> van e<strong>en</strong><br />
vreemde taal, zelfs het Frans of het<br />
Spaans, e<strong>en</strong> grote tijdverspilling. Maar<br />
het is mogelijk ze Esperanto te onderwijz<strong>en</strong>,<br />
<strong>en</strong> deze kinder<strong>en</strong> zodo<strong>en</strong>de alle voordel<strong>en</strong><br />
te bezorg<strong>en</strong> die hun meer taalkundig<br />
aangelegde makkers verkrijg<strong>en</strong> door<br />
de k<strong>en</strong>nis van nationalé tal<strong>en</strong>. »<br />
Als voordel<strong>en</strong> van het Esperanto somt<br />
hij dan op : « Het helpt verdere taalstudie<br />
; vere<strong>en</strong>voudigt het onderwijs van de<br />
spraakkunst ; helpt e<strong>en</strong> betere k<strong>en</strong>nis<br />
van de eig<strong>en</strong> taal verwerv<strong>en</strong> ; vergemakkelijkt<br />
de studie van vreemde tal<strong>en</strong> ;<br />
maakt taalstudie aantrekkelijk ; oef<strong>en</strong>t<br />
het logisch d<strong>en</strong>kvermog<strong>en</strong> ; verbreedt de<br />
kijk ; is e<strong>en</strong> hulp <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> nieuwe last. »<br />
Waarom, vraagt hij zich dan af, waarom<br />
werd het Esperanto niet reeds overal<br />
ingevoerd ? De vraag, die ons gedurig<br />
door onze teg<strong>en</strong>strevers wordt toegeworp<strong>en</strong><br />
! De red<strong>en</strong> ziet hij in het feit dat de<br />
leraars zo erg in b<strong>es</strong>lag word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />
door hun aan te ler<strong>en</strong> vakk<strong>en</strong>, dat door<br />
de gewoonte hun ge<strong>es</strong>t op e<strong>en</strong> zodanige<br />
manier wordt geoef<strong>en</strong>d, dat hun ge<strong>en</strong><br />
tijd, <strong>en</strong> in veel gevall<strong>en</strong> ook ge<strong>en</strong> lust<br />
overblijft om hun gedacht<strong>en</strong> e<strong>en</strong> andere<br />
richting te lat<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>. Ze zijn er over<br />
akkoord dat e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orm proc<strong>en</strong>t leerling<strong>en</strong><br />
niet g<strong>es</strong>chikt zijn om vreemde tal<strong>en</strong><br />
te ler<strong>en</strong>, <strong>en</strong> toch blijv<strong>en</strong> ze d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> dat<br />
XII-a Kongr<strong>es</strong>o de Flandra Ligo Esperantista<br />
Ne s<strong>en</strong> profunda s<strong>en</strong>to de s<strong>en</strong>peziĝo<br />
ni elpuŝiĝas el la vagonaro : finfine Mechel<strong>en</strong><br />
! Ardas la suno super la urbo de<br />
nia 12-a kaj ĝi ne ĉ<strong>es</strong>os f<strong>es</strong>ti kun ni dum<br />
la tuta kongr<strong>es</strong>o, kvazaŭ ĝi volus komp<strong>en</strong>si<br />
la pinglopikan sabloŝtormeton, kiu<br />
iom fuŝis la lundan ekskurson, pasintjare<br />
laŭ la marbordo. Ce la elirejo de la stacidomo<br />
areto da nederlandaj partopr<strong>en</strong>an••<br />
toj jam ĉirkaŭas la tie dejorantajn K.K.anojn,<br />
kiuj afable klarigas pri la sekvota<br />
vojo al la akceptejo.<br />
ba eing anoj <strong>en</strong> Za Botanika Gard<strong>en</strong>o<br />
La K.K. s<strong>en</strong>kont<strong>es</strong>te sukc<strong>es</strong>is tuj krei<br />
favoran impr<strong>es</strong>on ĉe la alv<strong>en</strong>intoj : la<br />
akceptejo, gustopl<strong>en</strong>e instalita <strong>en</strong> la vasta<br />
fumejo de la Urba Teatro, ne povus<br />
ne plaĉi al la plej postulema. J<strong>en</strong> do<br />
la loko kie antaŭ unu horo Vicprezidanto<br />
Symo<strong>en</strong>s konfer<strong>en</strong>ce akceptis la reprez<strong>en</strong>tantojn<br />
de deko da jurnaloj. Kiel<br />
rezisti la t<strong>en</strong>ton ĵeti rigardon — eĉ se<br />
devige nur rapidan — sur la plej belan<br />
ekspozicion, kiun ĝis nun F.E.I. organizis<br />
okaze de kongr<strong>es</strong>o ? Sed jam urĝas<br />
la tempo : la programo nin vokas alilok<strong>en</strong>,<br />
Do, ek al « Royal », Grote Markt.<br />
Poste, aŭ morgaŭ, ni rev<strong>en</strong>os por pli<br />
trankvile <strong>es</strong>plori la allogan ekspozicion<br />
e<strong>en</strong> verbeterde methode hieraan kan verhelp<strong>en</strong>.<br />
Ze hebb<strong>en</strong> niet g<strong>en</strong>oeg kracht<br />
of spontaneïteit van ge<strong>es</strong>t om het roer<br />
radikaal om te gooi<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere, gans<br />
nieuwe weg<strong>en</strong> op te gaan. Ook zij zijn<br />
onderworp<strong>en</strong> aan de wet der inertie...<br />
Daarbij komt nog e<strong>en</strong> zeker natuurlijk<br />
ongeloof aan de mogelijkheid dat het Esperanto<br />
ooit de plaats zou kunn<strong>en</strong> innem<strong>en</strong><br />
waarop het met zoveel klem aanspraak<br />
maakt, <strong>en</strong> e<strong>en</strong> rationele oplossing<br />
zou betek<strong>en</strong><strong>en</strong> voor alle moeilijkhed<strong>en</strong><br />
in het vreemde-tal<strong>en</strong> onderwijs.<br />
Wat ons betreft gelov<strong>en</strong> we ook dat<br />
dit e<strong>en</strong> van de voornaamste red<strong>en</strong><strong>en</strong> is<br />
waarom het Esperanto tot nu toe niet<br />
officieel in de schol<strong>en</strong> werd ingevoerd :<br />
de sleur, de gewoonte, het gebrek aan<br />
« vlucht », veel meer dan bewuste vijandigheid<br />
of gefundeerde afkeer. In onze<br />
method<strong>es</strong> van propaganda moet<strong>en</strong> we<br />
hiermee rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong>.<br />
* * •<br />
Naast hogervermeld degelijk artikel<br />
vind<strong>en</strong> we echter soms opmerking<strong>en</strong> die<br />
ons verwonderd do<strong>en</strong> opkijk<strong>en</strong>, zo bv.<br />
dit in de Amerikaanse revue Nea-Journal<br />
van Jan. '47 onder de titel : E<strong>en</strong><br />
wereldtaal gew<strong>en</strong>st. « De confer<strong>en</strong>tie van<br />
San -Francisco werd bemoeilijkt doordat<br />
de afgevaardigd<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijke<br />
taal k<strong>en</strong>d<strong>en</strong>. Waar hal<strong>en</strong> we zulke<br />
wereldtaal vandaan ? Verschill<strong>en</strong>de<br />
kunsttal<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> reeds voorg<strong>es</strong>teld. Het<br />
Esperanto maakt er aanspraak op door<br />
anderhalf miljo<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> gek<strong>en</strong>d te zijn<br />
•-- maar hebt U ooit iemand ontmoet die<br />
in staat was het te sprek<strong>en</strong> ? » Alle Esperantist<strong>en</strong><br />
kunn<strong>en</strong> slechts glimlach<strong>en</strong><br />
kaj la <strong>es</strong>perantajn kaj filatelajn rarajojn<br />
kaj kurlozajojn, kaj ankaŭ por per la<br />
speciala Esperanto-stampilo stampigi niajn<br />
kor<strong>es</strong>pondajojn <strong>en</strong> la kongr<strong>es</strong>a poŝtkontoreto.<br />
Sed baldaŭ evid<strong>en</strong>tiĝas, ke<br />
tiu int<strong>en</strong>co r<strong>es</strong>tos vana deziro : <strong>en</strong> la<br />
zorge kunmetita kongr<strong>es</strong>programo la<br />
diversaj punktoj s<strong>en</strong>interrompe sekvas<br />
unu la alian kaj malgraŭ ke la libromontrejo<br />
malproksimete situas de la ceteraj<br />
kongr<strong>es</strong>aj kunv<strong>en</strong>ejoj nur tro rapida<br />
vizito eblos al unu el la plej vidindaj<br />
aranĝoj de la Kongr<strong>es</strong>o. Domaĝe '.<br />
En « Royal » per la prelego de s-anino<br />
Top pri « Skizo de la Sekcia Vivo <strong>en</strong> la<br />
kadro de F1.L.E. », la K.K. iniciatas novan<br />
eksperim<strong>en</strong>ton. Sufiĉe ofte oni prave<br />
•malprave riproĉis al F1.L.E., ke ĝiaj<br />
kongr<strong>es</strong>oj tro similas kaskadon de amuzaĵoj<br />
kaj f<strong>es</strong>toj, ke ĝi neglektas la seriozan<br />
flankon, ke ĝi malzorgas la laborkvsidojn.<br />
Oni povas konsideri la iniciaton pl<strong>en</strong>e<br />
sukc<strong>es</strong>inta, ĉar malgraŭ la frua horo,<br />
malgraŭ ke multaj kongr<strong>es</strong>anoj ankoraŭ<br />
ne alv<strong>en</strong>is, la salono kont<strong>en</strong>tige pl<strong>en</strong>as<br />
por aŭskulti la parolantinon.<br />
om zulke onwet<strong>en</strong>dheid. Zij hebb<strong>en</strong> meer<br />
dan e<strong>en</strong>s lezing<strong>en</strong> of redevoering<strong>en</strong> of<br />
prek<strong>en</strong> gehoord in het Esperanto, waarbij<br />
e<strong>en</strong> b<strong>en</strong>ijd<strong>en</strong>swaardige welsprek<strong>en</strong>dheid<br />
aan de dag werd gelegd ; zij hebb<strong>en</strong><br />
met vreemdeling<strong>en</strong> g<strong>es</strong>prok<strong>en</strong>, zoals<br />
ze met taalg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong> sprek<strong>en</strong>. Er is ge<strong>en</strong><br />
red<strong>en</strong> om te bewer<strong>en</strong> dat iets niet b<strong>es</strong>taat,<br />
omdat wij het nog niet gezi<strong>en</strong> of<br />
er over gehoord hebb<strong>en</strong>. Verder sprek<strong>en</strong>de<br />
over e<strong>en</strong> internationaal alfabet zegt<br />
de schrijver : « Maar het lijdt onder hetzelfde<br />
euvel als het Esperanto, nl. dat<br />
het tot nu toe door niet vel<strong>en</strong> gebruikt<br />
werd. » Dit gaat als argum<strong>en</strong>t niet op.<br />
Inderdaad komt het er allereerst niet<br />
op aan te wet<strong>en</strong>, of het Esperanto door<br />
vel<strong>en</strong> of weinig<strong>en</strong> wordt gebruikt, het<br />
komt er eerst op aan te wet<strong>en</strong> of het Esperanto<br />
leefbaar is, of het in zich de mogelijkheid<br />
bezit om de rol van e<strong>en</strong> internationale<br />
taal te vervull<strong>en</strong>, <strong>en</strong> of het<br />
hiervan reeds praktisch bewijz<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong><br />
heeft. Na z<strong>es</strong>tig jaar Esperantobeweging<br />
kunn<strong>en</strong> we onbevooroordeeld op alle<br />
vrag<strong>en</strong> zonder aarzel<strong>en</strong> ja antwoord<strong>en</strong>.<br />
Het <strong>en</strong>ige probleem ligt nu hierin, aan<br />
het Esperanto e<strong>en</strong> zo ruim mogelijke<br />
verspreiding <strong>en</strong> ruchtbaarheid te gev<strong>en</strong>,<br />
opdat het doordring<strong>en</strong> moge tot de ge<strong>es</strong>t<br />
van diég<strong>en</strong><strong>en</strong>, die in staat zijn door hun<br />
handtek<strong>en</strong>ing de taal als verplicht leervak<br />
in de schol<strong>en</strong> op te nem<strong>en</strong>. Die her<strong>en</strong><br />
zijn zeld<strong>en</strong> voortrekkers ; zij consacrer<strong>en</strong><br />
gewoonlijk wat voor het lev<strong>en</strong>de<br />
volk reeds lang geme<strong>en</strong>goed is. Wij zijn<br />
de voortrekkers ; wij zijn het lev<strong>en</strong>de<br />
volk ; door ons zal het Esperanto lev<strong>en</strong>.<br />
E. Symo<strong>en</strong>s.<br />
<strong>REZOLUCIOJ</strong><br />
La Kongr<strong>es</strong>o :<br />
1. Sincere ĝojas pri la reunui§o de<br />
Za neŭtrala internacia Esperanto-<br />
Movado ;<br />
2. Esprimas la deziron, ke U.E.A.<br />
akceptu Flandra-n Ligo-n Esperanti.sta-n<br />
kiel pl<strong>en</strong>rajtan landan<br />
Esperanto-Asocion ;<br />
3. Ree instigas ĉiujn internaciajn<br />
Esperanto -Asociojn, neŭtralajn<br />
kaj n<strong>en</strong>.eŭtrala jn, pristudi 1a starigon<br />
de tutnionda Esperanto-<br />
INSTANCO kiu REPREZENTU<br />
s<strong>en</strong><strong>es</strong>cepte êiujn <strong>es</strong>perantistojn<br />
4. Decidis komuniki tiujn êi rezoluciojn<br />
al la Esperantogazetaro<br />
por ke ili veku ĝ<strong>en</strong>eralan aprobon<br />
kaj simpation.<br />
Per flua, belsona, klara lingvo ŝi koncize<br />
skizas la ampleksan temon, malŝpare<br />
donante direktivojn, konsilojn, al<br />
ĉiuj, kiuj p<strong>en</strong>e baraktas por fondi kaj<br />
prosperigi lokajn klubojn. C`,iuj problemoj<br />
<strong>es</strong>tas tuŝataj : antaŭkondiĉoj de la<br />
fondo de sekcio, metodo sekvinda <strong>en</strong> porkom<strong>en</strong>canta<br />
kurso, sekci<strong>es</strong>traro, programo<br />
de la kunv<strong>en</strong>oj, spirito de la sekcio,<br />
rilatoj kun la Ligo. Preterpase la parolantino<br />
anoncas, ke baldaŭ aperos « Bult<strong>en</strong>o<br />
» kiel gvidilo por la sekci<strong>es</strong>troj kaj<br />
lokaj reprez<strong>en</strong>tantoj. S<strong>en</strong>dube ĝi <strong>es</strong>tos<br />
bonv<strong>en</strong>a helpilo al niaj amatoraj kurskaj<br />
grupgvidantoj, bonvolaj sed kelkfoje<br />
s<strong>en</strong>spertaj, kaj ofte evitigos al ili<br />
s<strong>en</strong>sukc<strong>es</strong>an serĉadon, malkuraĝajn erarojn.<br />
Vigla aplaŭdo pruvas, ke la prelego<br />
<strong>es</strong>tas laŭ ĉi<strong>es</strong> gusto, tam<strong>en</strong> ne s<strong>en</strong> bedaŭro<br />
oni konstatas ,ke dume la speciala<br />
sonorilara koncerto jam finiĝis : la kongr<strong>es</strong>anoj<br />
ne aŭdis la Esperantovoĉon de<br />
la fama S.ta-Rumoldoturo.<br />
Ni profitas la kunv<strong>en</strong>on de la <strong>es</strong>traro<br />
de F.E.I. por finfine elserĉi nian hotelon,<br />
sed kiam ni tuj poste rev<strong>en</strong>as al «Royal»,<br />
la oficiala malfermo de la kongr<strong>es</strong>o jam<br />
okazis, la tradicia interkonatiĝa balo<br />
sabata jam kom<strong>en</strong>cigis : la kongr<strong>es</strong>o<br />
jam dancas.<br />
La plimulto el la 156 ali,ĝintoj ĉe<strong>es</strong>tas<br />
kaj baldaŭ <strong>en</strong>tr<strong>en</strong>igas <strong>en</strong> l a kamaradecan<br />
atmosferon, precipe post kiam la<br />
« ŝanĝa » kaj « obliga » dancoj kaj la<br />
vato-buletoj forviŝis la lastan iometon<br />
da hezitemo.<br />
Dimanĉe mat<strong>en</strong>e lia pastra Moŝto A.<br />
Beckers faras la m<strong>es</strong>on kun <strong>es</strong>perantlingva<br />
prediko por la Katolikaj kongr<strong>es</strong>anoj,<br />
<strong>en</strong> la kapelo de la Instruista<br />
Seminario. Dume la cetera kongr<strong>es</strong>anaro<br />
vizitas la urbon.<br />
Ciuj retrovigas <strong>en</strong> la legejo de «Volksbibliotheek»,<br />
kie la Prezidanto de Ia<br />
K.K., D-ro van Gindertael<strong>en</strong>, prez<strong>en</strong>tas<br />
la kongr<strong>es</strong>anaron al la magistrato, ĝin<br />
dankas por la simpatia akcepto kaj rekom<strong>en</strong>das<br />
la lokan grupon al ĝia plua<br />
favora apogo. Per elokv<strong>en</strong>taj vortoj, spirantaj<br />
<strong>es</strong>timon kaj ŝatan admiron por la<br />
klopodoj de la <strong>es</strong>perantistoj, la urb<strong>es</strong>tro,<br />
s-ro Spinoy, bonv<strong>en</strong>igas la kongr<strong>es</strong>anojn<br />
<strong>en</strong> sia urbo. Li kore salutas <strong>en</strong><br />
ili la persistajn idealistojn, kiujn « muro<br />
de indifer<strong>en</strong>teco» ne s<strong>en</strong>kuragigas, sed<br />
kiuj <strong>es</strong>perpl<strong>en</strong>e, s<strong>en</strong>lace surpaŝas sian<br />
vojon al pli alta celo. Ne la unuan fojon<br />
ni aŭdas tiajn laŭdajn vortojn el oficiala<br />
buŝo, ne la unuan fojon oni bruligas<br />
inc<strong>en</strong>son antaŭ nia idealismo, tiel ke<br />
tiaj cirkonstancaj ditiramboj kutime vekas<br />
skeptikon. Sed kun danka surprizo<br />
ni aŭdas la urb<strong>es</strong>tron daŭrigi : « via<br />
loka sekcio ĉiam povos kalkuli je nia<br />
apogo ; Esperanto-kurso <strong>es</strong>tos oficiale organizita;<br />
Esperanto-strato <strong>es</strong>tos je oportuna<br />
okazo kreita. » Ne, tiuj ne <strong>es</strong>tas<br />
n<strong>es</strong>eriozaj paroloj, tiu homo ne int<strong>en</strong>cas<br />
dolĉe ŝmiri al ni la lipojn : li sinceras<br />
kiam li parolas pri simpatia s<strong>en</strong>to al<br />
nia movado. S<strong>en</strong>vole leviĝas sopiro <strong>en</strong><br />
nia koro : se ĉiu oficiala instanco kompr<strong>en</strong>us<br />
kaj agus kiel li ! Per iom profeta<br />
tono la urb<strong>es</strong>tro finas : « Eble v<strong>en</strong>os<br />
la tago, kiam la publikaj funkciuloj konvinkigos<br />
pri la nec<strong>es</strong>o scii la internacian<br />
lingvon ! Niajn plej bonajn dezirojn por<br />
via kongr<strong>es</strong>o ! » Entuziasmaj aplaŭdo j<br />
salutas la parolinton kaj kortuŝite Vic-<br />
( daŭrigo sur pago tria)
NUMMER 6 (156) — PAGINA 2 FLANDRA ESPERANTISTO JUNI 1947<br />
OBSERVOJ<br />
D UMKONGRESE.<br />
Ordon kaj metodon<br />
ni ŝatas super<br />
ĉio <strong>en</strong> la vivo...<br />
Kiam mi <strong>en</strong>paŝis la<br />
ekspoziciejon de nia<br />
12-a kongr<strong>es</strong>o mi agrable<br />
surpriziĝis : vere<br />
impona, pr<strong>es</strong>kaŭ sol<strong>en</strong>u<br />
aspektis la tuto.<br />
Kaj la longaj, ruge<br />
drapiritaj tabloj kun<br />
iliaj multaj surskriboj at<strong>es</strong>tis unuavide<br />
pri orda kaj metoda arango. Unuavide !<br />
Car kian mi detale <strong>es</strong>ploris Za ekspoziciajojn,<br />
mi s<strong>en</strong>lime konsterniĝis : <strong>en</strong> la<br />
fako « Turismo » trovigis « La Libro de<br />
l' Spiritoj », <strong>en</strong> la fako «Novaj Eldonaĵoj<br />
» la pranzalnova « Rakontoj al mia<br />
Belulino » kaj <strong>en</strong> la fako « Religio » la<br />
frivolaj-. e Stranga Butiko » kaj « Anni<br />
kaj Montmartre » !<br />
Furioza pro tiu sakrilegia liiaoso mi<br />
turnis min al la koncerna r<strong>es</strong>pondeculo,<br />
kiu n<strong>en</strong>iel embarasigis. : « Kompr<strong>en</strong>u, kara<br />
satinideano, knabinaj manoj lokigis Za<br />
verkojn, kaj konf<strong>es</strong>u, ke s<strong>en</strong> la ĉarma<br />
virina fantazio la vivo ne <strong>es</strong>tus vivinda<br />
— kaj Esperanto -ekspozicio ne vizitinda!<br />
Konstatu tam<strong>en</strong>, ke « La Labirinto »<br />
trovigas precize <strong>en</strong> sia koncerna fako ».<br />
Efektive, pro iu nnirakla hazardo tiu<br />
libro kuŝis <strong>en</strong> la ĝusta loko. « Estonte<br />
anstataŭa ĉiujn viajn surskribojn per la<br />
titolo de tiu verko », mi malice konsilis...<br />
Car ordon kaj metodon mi Batas super<br />
ĉio <strong>en</strong> la vivo.<br />
Pik.<br />
ÉÉN WANKLANK.<br />
De Vlaamse pers bracht e<strong>en</strong>stemmig<br />
gunstig verslag uit over ons 12-e kongr<strong>es</strong>.<br />
« L'Occid<strong>en</strong>t » (Brussel) ev<strong>en</strong>wel<br />
staat afwijz<strong>en</strong>d teg<strong>en</strong>over ons strev<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> schrijft in zijn nummer van 1 Juni<br />
« Nu we het toch over Babel hebb<strong>en</strong>,<br />
will<strong>en</strong> we onze m<strong>en</strong>ing ter overweging<br />
gev<strong>en</strong> aan de promotors van het Esperanto-kongr<strong>es</strong><br />
te Mechel<strong>en</strong>. Voor ons<br />
blijft Esperanto e<strong>en</strong> mooie utopie. D<strong>en</strong>kelijk<br />
zal de wereld nooit tot het gebruik<br />
van één taal b<strong>es</strong>luit<strong>en</strong>. En zulks<br />
is ook niet noodzakelijk om tot verstandhouding<br />
te kom<strong>en</strong>. Wij zi<strong>en</strong> de oplossing<br />
veeleer in e<strong>en</strong> elite met e<strong>en</strong> grondige<br />
k<strong>en</strong>nis van de vier, vijf grote tal<strong>en</strong>».<br />
NU VRAGEN WIJ :<br />
waar ter wereld bevindt zich de elite die<br />
vier, vijf tal<strong>en</strong> grondig k<strong>en</strong>t ? We dag<strong>en</strong><br />
L'Occid<strong>en</strong>t » uit het lev<strong>en</strong>d wonder te<br />
ontdekk<strong>en</strong> dat de vijf officiële tal<strong>en</strong> van<br />
de. confer<strong>en</strong>tie van San-Francisco grondig<br />
beheerst, zegge : Engels, Spaans,<br />
Russisch, Chine<strong>es</strong> <strong>en</strong> Frans. De knapste<br />
Uno-tolk zou hier erbarmelijk te kort<br />
schiet<strong>en</strong>.<br />
Zeldzaam <strong>en</strong> uiterst speciaal begaafd<strong>en</strong><br />
kunn<strong>en</strong> het e<strong>en</strong> heel eind ver br<strong>en</strong>g<strong>en</strong><br />
op het gebied van taalk<strong>en</strong>nis, maar<br />
de elite heeft nog wat anders voor d<strong>en</strong><br />
boeg dan eeuwige taalstudie.<br />
HUN TAALKENNIS.<br />
Als m<strong>en</strong> de staatslied<strong>en</strong> onder de elite<br />
mag rek<strong>en</strong><strong>en</strong>, dan vind<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> e<strong>en</strong>talige<br />
Truman, e<strong>en</strong> e<strong>en</strong>talige Spaak, e<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong>talige Byrn<strong>es</strong>, <strong>en</strong>z. Krant<strong>en</strong>lui hebb<strong>en</strong><br />
ons weliswaar d<strong>es</strong>tijds voorgehoud<strong>en</strong> dat<br />
Churchill ook zwierig Frans kon prat<strong>en</strong>.<br />
To<strong>en</strong> we langs de radio ons hiervan kond<strong>en</strong><br />
vergewiss<strong>en</strong>, war<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> illusie<br />
armer...<br />
E<strong>en</strong> elite met e<strong>en</strong> grondige k<strong>en</strong>nis van<br />
vier, vijf grote tal<strong>en</strong> is voorwaar e<strong>en</strong> utopie<br />
van heel wat r<strong>es</strong>pectabeler afmeting<strong>en</strong><br />
dan het strev<strong>en</strong> der Esperantist<strong>en</strong><br />
diè e<strong>en</strong> neutraal <strong>en</strong> beproefd idioom als<br />
tweede taal will<strong>en</strong> invoer<strong>en</strong>.<br />
ONZE ZEGSMAN<br />
rek<strong>en</strong>t zich blijkbaar onder de elite (à<br />
propos, hoeveel tal<strong>en</strong> - want dit is bij hem<br />
dan toch de maatstaf — zou hij grondig<br />
k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> ? ), want smal<strong>en</strong>d laat hij zich uit<br />
over het vulgaire Esperanto : « Une langue<br />
néc<strong>es</strong>sairem<strong>en</strong>t artificielle et grossièrem<strong>en</strong>t<br />
articulée, qui ne livrera ri<strong>en</strong><br />
d<strong>es</strong> nuanc<strong>es</strong> par ot.' s'exprime le plus précieux<br />
de l'Esprit humain ». Het gebruikelijk<br />
(voor-)oordeel van zij die niets<br />
van de zaak afwet<strong>en</strong> !<br />
Wij do<strong>en</strong> aan humanisme op z'n smalst,<br />
b<strong>es</strong>luit hij, want : « C'<strong>es</strong>t à une ext<strong>en</strong>sion<br />
de l'humanisme qu'il faut oeuvrer.<br />
Non point à son rétrecissem<strong>en</strong>t, sous<br />
prétexte de le conc<strong>en</strong>trer ». Alsof het<br />
Esperanto ge<strong>es</strong>telijke armoede betek<strong>en</strong>t<br />
<strong>en</strong> degelijke taalstudie van werkelijk begaafd<strong>en</strong><br />
in d<strong>en</strong> weg staat !<br />
NEKROLOGO<br />
Kun funebra s<strong>en</strong>to la Grupo Esperantista<br />
de Nieuwpoort sciigas la morton<br />
de la fidela Fl.L.E.••ano kaj kuraĝa kursgvidanto<br />
inĝ<strong>en</strong>iero Marcel Somerling,<br />
okazinta la 5-an de majo post nelonga<br />
malsano <strong>en</strong> lia 50.a jaro. Diversurbaj<br />
samideanoj akompanis la bedaŭratan<br />
mortinton al lia lasta ripozejo.<br />
Adiau- o<br />
Antaŭ du jaroj, malgraŭ ke miaj<br />
okupoj <strong>en</strong> la flandra Esperanto<br />
movado tiutempe jam <strong>es</strong>tis multflankaj<br />
kaj sufiĉaj, la cirkonstancoj<br />
trudis al mi la redaktorecon de<br />
« Flandra Eísperantisto ».<br />
Kun <strong>en</strong>tuziasmo kaj kun kompleta<br />
sindono mi, laŭ mia plejbona<br />
kapablo, ĝis nun pl<strong>en</strong>umis tiun gravan<br />
taskon, kiu al mi iĝis tre, tre<br />
kara. Ne s<strong>en</strong> profunda bedaŭro mi<br />
nun demetas tiun oficon !<br />
Sed nec<strong>es</strong>as ordigi la mastrumadon.<br />
La administrado de Flandra<br />
Esperanto-Instituto kaj ankaŭ miaj<br />
aliaj: okupoj <strong>en</strong>- la movado ja<br />
malhelpas pli kaj pli ke mi dediĉu<br />
min iaŭdezire kaj laŭbezone al mia<br />
redaktora tasko.<br />
Dum mia redaktoreco mi klopodis,<br />
pli malpli sukc<strong>es</strong>e, havigi al<br />
la flandraj <strong>es</strong>perantistoj organon<br />
laŭ aspekto kaj laŭ <strong>en</strong>havo inda de<br />
nia Flandra Ligo Esperantisto. Mi<br />
ne celis malindan kompilgazeton,<br />
sed periodajon kun propra spirito,<br />
spegulantan la seriozecon de nia<br />
afero, valoran laŭ propaganda vidpunkto<br />
kaj lingve plejeble s<strong>en</strong>riproĉan.<br />
Mi ne konsideris ĝin ekzercejon<br />
por fruverkemuloj, kaj<br />
se foje-foje mi draste uzis la redaktoran<br />
kribrilon, malkont<strong>en</strong>tigante<br />
kelkajn, tio okazis nur pro<br />
skrupula deziro elimini el ĝi ĉion<br />
nematuran, bagatelan aŭ neindan.<br />
R<strong>es</strong>tas al mi danki ĉiujn kritikajn<br />
legantojn, ĉiujn okazajn kunlaborantojn<br />
kaj precipe miajn tri<br />
konstantajn kaj kompet<strong>en</strong>tajn kunredaktantojn<br />
: D.ron T. van Gindertael<strong>en</strong>,<br />
Hector Vermuyt<strong>en</strong> kaj<br />
D.ron Fr. Couw<strong>en</strong>berg.<br />
Ekde la v<strong>en</strong>onta numero « Flandra<br />
Esperantisto » aperos sub la<br />
ĉefredaktoreco de nia kompet<strong>en</strong>ta<br />
prezidanto : D.ro T. van Gindertael<strong>en</strong>.<br />
Mi <strong>es</strong>peras, kaj mi certas,<br />
ke sub lia gvido nia kara organo<br />
atingos nivelon ĝis nun n<strong>es</strong>pertitan.<br />
Li ankaŭ bonvolis peti min<br />
<strong>en</strong>iri la redaktan komitaton kiun li<br />
starigis. Sekve mia « adiaŭo » ial<br />
nur <strong>es</strong>tas<br />
« ĝis revido ».<br />
E. CORTVRIENDT.<br />
NIEUWSDROPPELS`<br />
* Ruim duiz<strong>en</strong>d Esperanto- uitz<strong>en</strong>ding<strong>en</strong><br />
werd<strong>en</strong> over 1946 door de z<strong>en</strong>ders<br />
van Tsjecho-Slowakije verzorgd.<br />
* De Bulgaarse post zal het z<strong>es</strong>tigjarig<br />
b<strong>es</strong>taan van het Esperanto memorer<strong>en</strong><br />
door de uitgifte van e<strong>en</strong> speciaal<br />
Esperanto.-zegel (waarde 30 1ev).<br />
* Op 12. 13 April 11. vergaderd<strong>en</strong> te<br />
Frankfurt a/M. de afgevaardigd<strong>en</strong> van<br />
33 regionale Esperanto-federati<strong>es</strong> der<br />
drie w<strong>es</strong>telijke zon<strong>es</strong>. B<strong>es</strong>lot<strong>en</strong> werd<br />
de Duitse Esperanto Bond terug op te<br />
richt<strong>en</strong>.<br />
* Prof. O. Ziegler werd terug als Esperanto-doc<strong>en</strong>t<br />
aan de Universiteit van<br />
Mi nch<strong>en</strong> b<strong>en</strong>oemd.<br />
* Naar het officieel orgaan (e Nouvell<strong>es</strong><br />
du Jamboree ») van het a.s. groot<br />
internationale scoutskamp mededeelt, ler<strong>en</strong><br />
nu in Frankrijk ruim 1.500 padvinders<br />
de internationale taal met het oog<br />
op de ontvangst van duiz<strong>en</strong>d<strong>en</strong> padvinders-<strong>es</strong>perantist<strong>en</strong><br />
uit ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong> land<strong>en</strong>.<br />
* De Zwitserse z<strong>en</strong>der Sott<strong>en</strong>s begon<br />
met de uitz<strong>en</strong>ding van e<strong>en</strong> Esperantokursus<br />
(eik<strong>en</strong> Wo<strong>en</strong>sdagmorg<strong>en</strong>d van<br />
6.55 tot 7.10 u. MET, heruitz<strong>en</strong>ding<strong>en</strong><br />
eik<strong>en</strong> Vrijdagavond van 22.35 tot 22.50<br />
u.) Nadere inlichting<strong>en</strong> word<strong>en</strong> verstrekt<br />
door : Studio de G<strong>en</strong>ève.<br />
* In al de middelbare schol<strong>en</strong> van Budap<strong>es</strong>t<br />
staat nu Esperanto als vrij vak<br />
op het leerplan.<br />
/-' A-NIS0 ?1<br />
E SPERP NTi3T<br />
U<br />
LA STUDANTO<br />
Ado is e<strong>en</strong> werkwoordelijke uitgang,<br />
tot substantief verhev<strong>en</strong>, <strong>en</strong> betek<strong>en</strong>t<br />
derhalve handeling. M<strong>en</strong> treft hem aan<br />
bij allerlei stamm<strong>en</strong> :<br />
A. van zelfstandige naamwoord<strong>en</strong> : b.v.<br />
« martelado », « brosado » — handel<strong>en</strong><br />
met e<strong>en</strong> hamer, hamer<strong>en</strong> ; handel<strong>en</strong> met<br />
e<strong>en</strong> borstel, borstel<strong>en</strong>. Het geldt dus de<br />
naam van de handeling.<br />
B. van bijvoeglijke naamwoord<strong>en</strong> : b.v.<br />
« utilado » t.t.z. « ago funkcii utile », dus<br />
het zelfstandig naamwoord van het<br />
Werkwoord « utili » of naam van to<strong>es</strong>tand<br />
of handeling.<br />
C. van werkwoord<strong>en</strong> : b.v. « konstruado<br />
» of handeling bouw<strong>en</strong> ; het pleonastisch<br />
gebruik van • ado (pleonastisch vermits<br />
het louter naamwoord reeds handeling<br />
heet) heeft dan als doel :<br />
1) « de handeling » te onderlijn<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
de betek<strong>en</strong>is « gevolg », « concrete manisf<strong>es</strong>tatie<br />
» of « abstraktatle » uit te<br />
sluit<strong>en</strong>, zo « skribado » (niet : skribaĵo! ),<br />
« kantado » (niet : kanto !) <strong>en</strong>z.;<br />
2) door beklemtoning van het elem<strong>en</strong>t<br />
« handeling » hare lange duur aanduid<strong>en</strong>,<br />
b.v. « irado », naĝado » <strong>en</strong>z. ; deze<br />
betek<strong>en</strong>is ontstaat bij voortdur<strong>en</strong>de handeling<strong>en</strong>.<br />
3) door beklemtoning van het elem<strong>en</strong>t<br />
« handeling » op de herhaling er van wijz<strong>en</strong>,<br />
b.v. « pafado, « batado » : deze betek<strong>en</strong>is<br />
ontstaat bij og<strong>en</strong>blikkelijke handeling<strong>en</strong>.<br />
Soms kom<strong>en</strong> de betek<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> 2) <strong>en</strong> 3)<br />
analogisch voor bij sam<strong>en</strong>stelling<strong>en</strong> uit<br />
stamm<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> zelfstandig naamwoord,<br />
zo. « martelado », « p<strong>en</strong>ikado » ;<br />
in zulk geval geeft m<strong>en</strong> de <strong>en</strong>kelvoudige<br />
handeling weer door andere sam<strong>en</strong>stelling<strong>en</strong>,<br />
b.v. « martelbato », « p<strong>en</strong>iktu<br />
ŝo » <strong>en</strong>z.<br />
Bij voorzetsels drukt -ado de naam van<br />
de handeling of de to<strong>es</strong>tand uit van de<br />
werkwoordelijk vorm er van, b.v. « anstataŭado<br />
» is handeling of to<strong>es</strong>tand<br />
« anstataŭi. »<br />
Hetzelfde geldt voor tuss<strong>en</strong>werpsels,<br />
zo : « vivuado », huraado ».<br />
M<strong>en</strong> kan de ado- sam<strong>en</strong>stelling nog<br />
doordrijv<strong>en</strong> :<br />
1) door middel van de betrekkings- a<br />
uitgang, b.v. « martelada bruo » t.t.z:<br />
« bruo de martelado ».<br />
2) door de -i uitgang die wederom pleonastisch,<br />
zelfs dubbel pleonastisch is,<br />
vermits de werkwoordelijke uitgang op<br />
zichzelf reeds handeling aanduidt ; in<br />
dat geval geeft de beklemtoning van het<br />
elem<strong>en</strong>t « handeling » aan :<br />
a) de lange duur : « iradi ».<br />
b) de herhaling van de handeling :<br />
« pafadi ».<br />
3) in sam<strong>en</strong>stelling<strong>en</strong> waar -ado gedeelte<br />
is van het « flankelem<strong>en</strong>to » duidt<br />
het « handeling » aan ; b.v. « najladmaŝino<br />
» is « maŝino de najlado » <strong>en</strong> niet<br />
« najlomaŝino ».<br />
M<strong>en</strong> kan het ook gebruik<strong>en</strong> om het<br />
elem<strong>en</strong>t « handeling » aan te gev<strong>en</strong> voor<br />
-igi <strong>en</strong> -igi b.v. « marteladigi » t.t.z. ;<br />
« igi martelada ». Nochtans laat m<strong>en</strong><br />
het doorgaans weg <strong>en</strong> verg<strong>en</strong>oegt m<strong>en</strong> -<br />
zich met « marteligi », « igi martela » :<br />
alhoewel deze vorm gewaagd aandoet,<br />
rijst er ge<strong>en</strong> twijfel nop<strong>en</strong>s de betek<strong>en</strong>is.<br />
Naar : Pl<strong>en</strong>a Gramatiko de E. van<br />
Kalocsay <strong>en</strong> Waringhi<strong>en</strong>, § 52, blz. 81-<br />
82. Zie ook Tra la Labirinto de la Gramatiko<br />
van F. Faulhaber, § 172, blz. 249-<br />
251, Kompleta Gramatiko de Esperan••<br />
to, van P. Fruittier, blz. 98-100, Internacia<br />
Gramatiko van L. Kitzler, blz. 55.<br />
T.V.G.<br />
LEERBOEK voor ESPERANTO<br />
Dr. F. SZILAGYI<br />
Rechtstreekse leermethode<br />
Met controleblad g<strong>es</strong>chikt<br />
voor zelfstudie<br />
Overvloedig <strong>en</strong> luimig geïllustreerd.<br />
*<br />
100 bladz. Prijs : fr. 18,--<br />
Vlaams Esperanto-Instituut<br />
P. van Humbeekstr. 3, .Brussel. W<strong>es</strong>t<br />
postrek<strong>en</strong>ing : 326851<br />
Het achtervoegsel -ado<br />
Oef<strong>en</strong>ing 25<br />
Hieronder, ter vertaling in 't Esperanto<br />
(A) <strong>en</strong> in 't Nederlands (B), gemakkelijke<br />
opgav<strong>en</strong>, die elkander aanvull<strong>en</strong>.<br />
In ons aanstaand nummer publicer<strong>en</strong><br />
wij e<strong>en</strong> modelvertaling, met aantek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>,<br />
naargelang zij uit de inz<strong>en</strong>ding<strong>en</strong><br />
w<strong>en</strong>selijk blijk<strong>en</strong>.<br />
De oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> word<strong>en</strong> talrijk ingewacht<br />
langs de redactie om, aan het<br />
adr<strong>es</strong> : Postbus 342, Brussel.<br />
Let wel ! Wie zijn verbeterd werk persoonlijk<br />
terugverlangt, verzuime niet e<strong>en</strong><br />
zegel voor antwoord in te sluit<strong>en</strong> !.<br />
Komaan, de geleg<strong>en</strong>heid gretig te baat<br />
g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> ! Aan 't werk !<br />
A) E<strong>en</strong> trouw di<strong>en</strong>aar :<br />
Enige tijd geled<strong>en</strong> zond mijnheer C.<br />
zijn huisknecht Jakob naar de pr<strong>es</strong>id<strong>en</strong>t<br />
van de rechtbank om hem uit te nodig<strong>en</strong>,<br />
bij hem te kom<strong>en</strong> diner<strong>en</strong>.<br />
Hij zei aan de knecht zich te haast<strong>en</strong>,<br />
daar zijn vri<strong>en</strong>d gewoonlijk teg<strong>en</strong> 9<br />
uur zijn huis verliet. Maar onderweg<br />
ontmoette Jakob e<strong>en</strong> kameraad, die hem<br />
<strong>en</strong>ige tijd ophield, zodat hij toch te laat<br />
kwam.<br />
Hij liep terstond naar de rechtbank<br />
<strong>en</strong> trad de zaal binn<strong>en</strong>, op het og<strong>en</strong>blik<br />
dat de pr<strong>es</strong>id<strong>en</strong>t de getuig<strong>en</strong> herinnerde<br />
aan het belang van ue eed. Jakob ging<br />
bij h<strong>en</strong> staan <strong>en</strong> to<strong>en</strong> de getuig<strong>en</strong> naar de<br />
wachtkamer werd<strong>en</strong> teruggeleid, wilde<br />
hij zich tot de pr<strong>es</strong>id<strong>en</strong>t w<strong>en</strong>d<strong>en</strong>. Maar<br />
deze veroorloofde hem niet te sprek<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> hij was g<strong>en</strong>oodzaakt met de ander<strong>en</strong><br />
de zaal te verlat<strong>en</strong>.<br />
B) Fidela servisto :<br />
Kiam ĉiuj at<strong>es</strong>tantoj aperis antaŭ la<br />
juĝisto, ankoraŭ r<strong>es</strong>tis unu. Oni <strong>en</strong>konduxis<br />
Jakob-on kaj, kiel ĉiuj aliaj, li devis<br />
diri sian nomon kaj same ĵuri ke li<br />
deklaros nur la veron.<br />
Li provis kontraŭstari sed, ĉar la prezidanto<br />
punminacis lin, li submetiĝis.<br />
Tiam la prezidanto diris : « Rakontu<br />
kion vi scias pri la afero. »<br />
« Ja n<strong>en</strong>ion ! »<br />
« Sed kiu do v<strong>en</strong>igis vin ? »<br />
« N<strong>en</strong>iu, sed sinjoro C. s<strong>en</strong>dis min inviti<br />
vin hodiaŭ tagmanĝi kun li. »<br />
G<strong>en</strong>eraler ridado sekvis ĉi tiujn vortojn.<br />
« Kaj tial vi aperas ĉi tie kaj ĵuras . »<br />
« J<strong>es</strong>, ĉar alie vi ne volis aŭskulti min.<br />
Mi aliris vian domon sed vi jam . <strong>es</strong>tis<br />
for kaj tial mi v<strong>en</strong>is ĉi ti<strong>en</strong>. »<br />
La juĝisto komisiis la serviston saluti<br />
sian mastron kaj sciigi al li ke li akceptas<br />
la inviton, post kio li lasis lin foriri.<br />
Verbetering Oef<strong>en</strong>ing 24<br />
A) Historio :<br />
La moderna homo kaj tutcerte la moderna<br />
historiisto g<strong>en</strong>erale ne dubas : la<br />
historio <strong>es</strong>tas sci<strong>en</strong>co. Multnombraj artikoloj<br />
kaj dikaj libroj <strong>es</strong>tis eldonitaj de<br />
diversaj fakuloj por bazi ĉi tiun tezon.<br />
Oni furioze polemikis por precizigi ĝian<br />
s<strong>en</strong>con. Matematik- kaj fizikistojn, medicinajn<br />
doktorojn kaj aliajn def<strong>en</strong>dan -<br />
tojn de la pozitiv. ekzakto oni ĝ<strong>en</strong>erale<br />
ne sukc<strong>es</strong>as konvinki : eĉ ĉe la plej drastaj<br />
argum<strong>en</strong>toj ili rifuzas submetiĝi. (El<br />
« G<strong>es</strong>chied<strong>en</strong>is » de Dro E. Lousse, p. 14).<br />
B) Internationale taal :<br />
De behoefte aan e<strong>en</strong> of <strong>en</strong>ige internationale<br />
tal<strong>en</strong> belangt rechtstreeks of onrechtstreeks<br />
iedere<strong>en</strong> aan, niet <strong>en</strong>kel de<br />
diplomaat of de sterrekundige, maar<br />
ook de weduwe van te lande die, gedur<strong>en</strong>de<br />
haar ganse lange lev<strong>en</strong>, zelfs niet<br />
e<strong>en</strong> der buurdorp<strong>en</strong> bezocht heeft. Er<br />
moet<strong>en</strong> twee- of meertalige m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> b<strong>es</strong>taan,<br />
die de gedacht<strong>en</strong>wisseling tuss<strong>en</strong><br />
de volk<strong>en</strong> bemiddel<strong>en</strong> ; <strong>en</strong> uitermate belangrijk<br />
is, niet alle<strong>en</strong> voor de ge<strong>es</strong>telijke<br />
vooruitgang doch ev<strong>en</strong>zeer voor het lev<strong>en</strong>sbehoud<br />
der volk<strong>en</strong>, dat het vraagstuk<br />
van e<strong>en</strong> internationale taal doeltreff<strong>en</strong>d<br />
<strong>en</strong> zonder krachtverspilling opgelost<br />
worde. (Uit « La problemo de<br />
lingvo internacia » van Dr. Bjdrn Collinder,<br />
blz. 17).<br />
La Redakcio r<strong>es</strong>pondas<br />
Pri la aprila ekzerco No 23 :<br />
dio bona rilate la tradukon <strong>en</strong> la nederlandan<br />
! Pri la Esperantigo, kelkaj<br />
j<strong>en</strong>aj rimarkigoj :<br />
alsof er ge<strong>en</strong> koning b<strong>es</strong>tond : kvazaŭ<br />
ne ekzistis reĝo ; malantaŭ kvazaŭ, la<br />
ĝ<strong>en</strong>erala uzo de -us <strong>es</strong>tas alm<strong>en</strong>aŭ konsilinda.<br />
hij (de koning) beval dat m<strong>en</strong> de smid<br />
voor helm geleide :li ordonis ke oni konduku<br />
la forĝiston antaŭ lin ; hij (de<br />
smid) bek<strong>en</strong>t dat hij op zijn (van de koning)<br />
verjaardag g<strong>es</strong>meed heeft : li konf<strong>es</strong>as<br />
ke li forĝis dum (<strong>en</strong>-je) lia naski -<br />
ĝtago : <strong>en</strong> ambaŭ kazoj la uzo de sin aŭ<br />
sia <strong>es</strong>tas erara, ĉar oni n<strong>en</strong>iel r<strong>es</strong><strong>en</strong>das<br />
al la subjekto de la subpropozicioj (r<strong>es</strong>p.<br />
oni kajli la forĝisto).<br />
A.L. Antwerp<strong>en</strong>, J.S. Hasselt, S.P.<br />
Blank<strong>en</strong>berge, F.B. Laak-Houthal<strong>en</strong>, L.<br />
V.D.P. G<strong>en</strong>t, Verda : via teksto <strong>es</strong>tis r<strong>es</strong><strong>en</strong>dita<br />
kun personaj notoj.
La Karavano de Flandra Ligo<br />
al la Universala Kongr<strong>es</strong>o<br />
Bern, 26-Julio - 2-a Aŭgusto 1947<br />
Malgraŭ ke nur unu monato nin ankoraŭ<br />
disigas de la U.K., de la 38 inter<strong>es</strong>a -<br />
toj kiuj ĝis nun sin anoncis ĉe F1.L.E.<br />
nur 25 sin komplete <strong>en</strong>ordigis ! At<strong>en</strong>-tu<br />
ke la formalajoj ne povas <strong>en</strong>ordiĝi<br />
<strong>en</strong> kelkaj tagoj kaj ke la r<strong>es</strong>tadebleco<br />
<strong>en</strong> Bern <strong>es</strong>tas limigita (hoteloj de<br />
kat. II kaj III delonge <strong>es</strong>tas ne plu disponeblaj,<br />
r<strong>es</strong>tas nur hoteloj de kat. I kaj<br />
komfortaj ĉambroj ĉe privatuloj, krom la<br />
amas- r<strong>es</strong>tejo ). Agu do s<strong>en</strong>prokraste !<br />
Ni ripetas kaj precizigas ke belgaj<br />
turistoj kiuj deziras viziti Svislandon<br />
povas ricevi <strong>en</strong>tute 800 sv.fr ., nome :<br />
300 la 1 .an tagon, 250 la 10- an tagon kaj<br />
lastajn 250 la 18-an tagon de sia r<strong>es</strong>tado<br />
<strong>en</strong> Svisujo.<br />
Interkonsile kun la Kongr<strong>es</strong>komitato<br />
ni interkons<strong>en</strong>tis kun Vojagoficejo Brooke,<br />
Ar<strong>en</strong>bergstr. 46-.48, Brussel (poŝtkonto<br />
109363) kiu akceptas ĉiujn pagojn<br />
por la Berna Kongr<strong>es</strong>o, s<strong>en</strong> ke el<br />
tio rezultas iaj kromkostoj por la parto -<br />
pr<strong>en</strong>antoj.<br />
Ni konsilas la kongr<strong>es</strong>anojn pagi al<br />
Brooke alm<strong>en</strong>aŭ 3.000 bfr. (proksimuman<br />
egalvaloron de 300 sv. fr.) kajsanrtempe<br />
s<strong>en</strong>di al tiu vojaĝoficejo la zorge<br />
pl<strong>en</strong>igitajn m<strong>en</strong>dilojn (por la kongr<strong>es</strong>karto,<br />
por la r<strong>es</strong>tado kaj ev<strong>en</strong>tuale por<br />
la ekskursoj). La difer<strong>en</strong>con inter viaj<br />
elspezoj por la kongr<strong>es</strong>aranĝoj kaj la<br />
al i3roocke pagita sumo vi ricevos antaŭ<br />
via forveturo <strong>en</strong> formo de Brooke-ĉeko<br />
<strong>en</strong>spezebla tuj post via alv<strong>en</strong>o <strong>en</strong> Svislando,<br />
disponante tuj ian poŝmonon. (Se<br />
vi r<strong>es</strong>tos alm<strong>en</strong>aŭ dek, aŭ alm<strong>en</strong>aŭ 18<br />
tagojn vi rajtas sammaniere pagi r<strong>es</strong>pektive<br />
5.500 aŭ 8.000 bfr. Neelspezitan<br />
monon vi ĉiam povos reakiri laŭ la oficiala<br />
kurzo)<br />
La vojaĝbileto Brussel-Basel-Brussel<br />
kostas duaklase 952 kaj triaklase 653<br />
bfr. (plus 15 fr. por rezervado de sidloko).<br />
Oni povas m<strong>en</strong>di la vojaĝbileton<br />
ĉe Brooke. Dezirinda <strong>es</strong>tas alpagi la nec<strong>es</strong>an<br />
sumon por ne malpliigi la monon<br />
pri kiu oni deziras disponi <strong>en</strong> Svislando.<br />
El la Norda Stacidomo <strong>en</strong> Bruselo forveturas<br />
ĉiutage tri vagonaroj :<br />
Brussel : 8.20 18.30 0.15<br />
Basel : 20.04 6.00 13.10<br />
Karavananoj at<strong>en</strong>tu : la karavano de<br />
Flandra Ligo Esperantista forveturas<br />
per trajno n 39 kiu foriras de Oost<strong>en</strong>-de<br />
je la 16.20 kaj de Brussel-Noord je la<br />
18.30 horo, v<strong>en</strong>dredon la 25--an de julio.<br />
Alv<strong>en</strong>o <strong>en</strong> Bazel je la s<strong>es</strong>a mat<strong>en</strong>e, sabaton<br />
la 26 an de julio.<br />
Kiu deziras grupe veturi al Bern nepre<br />
rezervigu al si lokon <strong>en</strong> tiu vagonaro<br />
!<br />
Clu kongr<strong>es</strong>ano zorgu SENPROKRAS-<br />
TE por pasporto. Informojn donas la lokaj<br />
policinstancoj. Brooke prizorgos vian<br />
vizon se vi ĝustatempe, t.e. plejeble baldaŭ,<br />
s<strong>en</strong>das al ĝi vian pasporton kaj<br />
bonorde pl<strong>en</strong>igitan « <strong>en</strong>irpeton ». La kostoj<br />
por la vizo <strong>es</strong>tas 20 fr.<br />
Aliĝilojn, m<strong>en</strong>dilojn por r<strong>es</strong>tado kaj<br />
ekskursoj, « <strong>en</strong>irpetojn » por la akiro de<br />
vizo kaj detalajn informojn volonte havigas<br />
: E. Cortvri<strong>en</strong>dt, P. van Humbeekstraat<br />
3, Brussel-W.<br />
Se vi zorge at<strong>en</strong>tas niajn konsilojn vi<br />
spertos minimumajn malfacilajojn. Sed:<br />
ORDIGU VIN SENPROKRASTE !<br />
lnternacia Esperantista Kunv<strong>en</strong>o<br />
<strong>en</strong> Reutsperre (Svislando)<br />
2 - 9 Aŭgusto 1947<br />
La naturamika hejmo « Reutsperre »,<br />
kie tuj post la U.K. okazos Internacia<br />
Kunv<strong>en</strong>o, staras <strong>en</strong> rava regiono de «Berner<br />
Oberland» kaj situas 1270 m. super<br />
la marnivelo. Proksime de Meiring<strong>en</strong>,<br />
inter Interlak<strong>en</strong> kaj Luzern kaj rapide<br />
atingebla el Bern.<br />
Jam anoncis sin <strong>es</strong>perantistoj el Svislando,<br />
Belgujo, Nederlando, Bulgarujo,<br />
Aŭstrujo kaj Anglujo. La r<strong>es</strong>tadmono<br />
<strong>es</strong>tas 28 sv.fr. (ĉio <strong>en</strong>kalkulita ), kondiĉe<br />
ke la partopr<strong>en</strong>antoj kunportu semajnan<br />
portion da butero, sukero kaj<br />
fromaĝo, kaj, se eble, surprizon por kont<strong>en</strong>tigi<br />
nian frandernon ! Dumtage oka •<br />
zos ekskursoj <strong>en</strong> la montaro, v<strong>es</strong>pere<br />
prelegoj. Ni kantos el la « Juna Vivo »kantaro<br />
kiun la partopr<strong>en</strong>antoj ricevos<br />
s<strong>en</strong>page. Kiu posedas, ne forg<strong>es</strong>u muzikinstrum<strong>en</strong>ton<br />
!<br />
Inter aliaj okazos ekskursoj al Ocht<strong>en</strong>tal,<br />
Burgalp, Wandelhorn, Schwarzhorn,<br />
Ros<strong>en</strong>laning, Gletscher Grosse<br />
Schneideg !<br />
Celo de la kunv<strong>en</strong>o <strong>es</strong>tas kolekti la<br />
universalajn p<strong>en</strong>sojn, kiuj iom post iom<br />
<strong>en</strong>radiktĝas <strong>en</strong> la animo de la <strong>es</strong>perantistaro.<br />
Anoncu vin baldaŭ ĉe : S- ino van Ve<strong>en</strong><strong>en</strong>daal,<br />
red. « La Vivo », Limm<strong>en</strong> (N.<br />
H.), Nederlando (En Belgujo ĉe : E.<br />
Cortvri<strong>en</strong>dt, P. van Humbeekstr. 3,<br />
Brussel-W.)<br />
ANONCU VIN TUJ !<br />
XII-a Kongr<strong>es</strong>o de Flandra Ligo Esperantista<br />
(Daŭrigo de pago unua) J<br />
prezidanto Roose nome de la Ligo dankas<br />
pro la afablaĵoj, kiuj ne r<strong>es</strong>tos nur<br />
vortoj, sed fariĝos agoj.<br />
Pr<strong>en</strong>inte la prezidantecon sur sin,<br />
S ano Roose malfermas la ĜENERALAN<br />
JARKUNVENON DE FL.L.E., substrekante<br />
la gravan karakteron de tiu kun -<br />
v<strong>en</strong>o La ĉefa afero <strong>en</strong> nia kongr<strong>es</strong>o, li<br />
diras, ne <strong>es</strong>tas balo, ne <strong>es</strong>tas f<strong>es</strong>to, sed<br />
la spirito de la ĝ<strong>en</strong>erala jarkunv<strong>en</strong>o, kiu<br />
<strong>es</strong>tas kvazaŭ r<strong>es</strong>umo de la pasintjara<br />
faritajoj kaj programo por la <strong>es</strong>tonteco.<br />
Li voclegas la saluttelegramojn kaj<br />
leterojn de :<br />
Internacia Kristana Frataro (I.K.F.),<br />
Sheffield ;<br />
La Estonto Estas Nia (L.E.E.N.), la<br />
neŭtrala nederlanda Esperanto-Asocio ;<br />
Belga Sekcio de Tutmonda Junular-<br />
Organizo (T.J.O. ) ;<br />
leédér•ation Espérantiste du Travail<br />
(F.E.T.), Parizo ;<br />
Federacio de Laboristaj Esperantistoj <strong>en</strong><br />
la regiono de la nederlanda lingvo<br />
(F.L.E. );<br />
Svisa Esperanto Societo, Rheineck ;<br />
La Redakcio de « Heroldo de Esperanto<br />
»;<br />
Frisa Esperantista Rondo Leeuward<strong>en</strong>,<br />
sekcio de LEEN.<br />
Li sciigas, ke krome alv<strong>en</strong>is dekoj da<br />
individuaj gratulleteroj.<br />
Salutas nun la kongr<strong>es</strong>on, la ekster-.<br />
landaj gastoj. Inter ili : F-ino Doris Fall,<br />
el Angiujo (kiu la dekan fojon ĉe<strong>es</strong>tas<br />
Fl.L.E.-kongr<strong>es</strong>on !) kaj pluraj el la dudeko<br />
da nederlandanoj : S-anoj Van Ing<strong>en</strong>,<br />
Rotterdam; Derckx, Berg<strong>en</strong> op<br />
Zoom ; Holzhaus, Amsterdam ; k.a. ;<br />
ankaŭ la reprez<strong>en</strong>tantino de Universala<br />
Ligo : S- ino Roose kaj nia Valona<br />
Samideano C. Rogister (N amur) .<br />
Salutas poste delegitoj de F1.L.E.- sekcioj<br />
kaj lokaj Fl.L.E.-reprez<strong>en</strong>tantoj :<br />
P. De C;ock (Aalst) ; Maynaert (Aarschot)<br />
; Jacobs (Antwerp<strong>en</strong>) ; Couw<strong>en</strong>berg<br />
(Blank<strong>en</strong>berge) ; Iser<strong>en</strong>tant (Brugge)<br />
; De Keyzer (Brussel) ; De Brouwere<br />
(Kortrijk) ; Dha<strong>en</strong><strong>en</strong>s (Oost<strong>en</strong>de) ; Terrijn<br />
(G<strong>en</strong>t) ; Top (Veurne) ; Jansseune<br />
(Nieuwpoort) ; Frantz<strong>en</strong> (Leuv<strong>en</strong>) ;<br />
Steegmans (Hasselt) ; Sintobin (Lichtervelde)<br />
kaj fine Vercamm<strong>en</strong> por la sekcio<br />
Mechel<strong>en</strong>.<br />
La liga sekretario, S-ano Maert<strong>en</strong>s,<br />
nun koncize raportas pri la laboro dum<br />
la pasinta jaro. Stariĝis komitato por<br />
adopti la ligan statuton al la novaj cirkonstancoj.<br />
La redaktado de la definitive<br />
projekto antaŭ nelo:ige finis>is, la<br />
sekretario poŝte petis la prmcipan aprobon<br />
de la liganoj, sed la r<strong>es</strong><strong>en</strong>ditaj aprobo-<strong>es</strong>primoj<br />
ne sufiĉe grandnombras por<br />
konsideri la projekton akceptita.<br />
Laŭtleginte la ĉefajn artikolojn de la<br />
nova regularo, tro implika por detala<br />
diskutado dum ĉi tiu kunsido, la sekretario<br />
petas la kunv<strong>en</strong>on konigi tuj sian<br />
principan aprobon aŭ malaproblon. Sin<br />
pravigante per la mallonga tempospaco<br />
disponigita por interkonsiliĝo, sekcio<br />
G<strong>en</strong>t deziras sin det<strong>en</strong>i, duin la aliaj<br />
ĉe<strong>es</strong>tantoj aplaŭde montras sian kons<strong>en</strong>ton.<br />
Sekve la novaj Statuto kaj Organiza<br />
Regularo <strong>es</strong>tas principe kaj provizore<br />
akceptitaj.<br />
Kiel prezidanto de la kunv<strong>en</strong>o, S-ano<br />
Roose at<strong>en</strong>tigas pri tio, ke, por iĝi definitiva,<br />
la provizora lig<strong>es</strong>traro devas <strong>es</strong>ti<br />
oficiale <strong>en</strong>oficigita de la ĝ<strong>en</strong>erala kunv<strong>en</strong>o.<br />
Li ĝin tial prez<strong>en</strong>tas :<br />
Prezidanto : D-ro T. van Gindertael<strong>en</strong>;<br />
Vicprezidantoj : D-ro F. Couw<strong>en</strong>berg;<br />
D-rando F. Roosc; D-rando E. Syrno<strong>en</strong>s;<br />
Sekretario : S-ro G. Maert<strong>en</strong>s ;<br />
Kasisto : S--ro A. De Keyzer ;<br />
Helpsekretario : S-ro E. De Baets ;<br />
Membroj : S--roj J. Alofs ; E. Cortvri<strong>en</strong>dt<br />
; G. De Brouwere ; A. Lodema.<br />
La <strong>en</strong>oficigo <strong>es</strong>tas aprobita s<strong>en</strong> kontraŭsta<br />
ro.<br />
POSTKONGRESA KOMUNIKO<br />
La Organiza Komitato sincere dankas la nederlandajn kaj anglan gegastojn<br />
kaj ĉiujn sekciojn, reprez<strong>en</strong>tantojn kaj membrojn de F1.L.E., kiuj iel kontribuis<br />
sian laboron ĉu per efektiva helpo, ĉu per financa subt<strong>en</strong>o, ĉu per prunto de<br />
materialo.<br />
Fotoj <strong>es</strong>tas ankoraŭ haveblaj ĉe la kongr<strong>es</strong>a kasisto, M. Goedgezelschap,<br />
Leermarkt 14, Mechel<strong>en</strong> (P.C.No : 5113.14) ; prezo : 10 Fr.<br />
Memorigaj kartoj : nur dudeko da ekzempleroj r<strong>es</strong>tas haveblaj pere de la<br />
kasisto. La tuta eldono nombris mil kartojn, el kiuj pli ol 350 <strong>es</strong>tis m<strong>en</strong>ditaj de<br />
eksterlandanoj de 2 1 nacioj. Krome serio de 41 kartoj, kiuj surhavas la kompletan<br />
V-serion (43 poŝtmarkoj) <strong>es</strong>tis speciale stampita kaj r<strong>es</strong>tos <strong>en</strong> la posedo de<br />
la Organiza sekcio Mechel<strong>en</strong>.<br />
La orgarniza Komitato.<br />
LASTA LISTO DE ENSKRIBINTOJ<br />
Nome de la <strong>es</strong>traro, S-•ano Roose proponas<br />
al la kongr<strong>es</strong>o akcepti rezolucion<br />
(vidu paĝon unuan) kiu <strong>es</strong>tas aklame<br />
akceptita.<br />
Survoje al « Royal » por la kongr<strong>es</strong>a<br />
tagmanĝo, okazas <strong>en</strong> la Botanika Gard<strong>en</strong>o<br />
la komuna fotografiĝo.<br />
Yosttagrneze la lig<strong>es</strong>traro kunv<strong>en</strong>as <strong>en</strong><br />
aparta kunsido. Dume la nelacigebla<br />
K.K.-•ano P. Var<strong>en</strong>s refoje gvidas fervorajn<br />
pr•om<strong>en</strong>antojn tra la urbo.<br />
R,apidas la tempo : jam serĉas sidlokon<br />
scivoluloj por aŭskulti la prelegon<br />
de D -rando Roose pri : « Esperanto <strong>en</strong> la<br />
moderna vivo. » Cu la belega vetero tro<br />
forte logas ekster<strong>en</strong> ? Cu la kongr<strong>es</strong>anoj<br />
iom laciĝas kaj preferas malrigidigi la<br />
krurojn ? Fakte, la ĉe<strong>es</strong>tantaro ne pruviĝas<br />
tiel grandnombra kiel oni emis antaŭvidi,<br />
konsiderante la ;ravecon de la<br />
temo.<br />
Majstre la parolanto ekzam<strong>en</strong>as kiamaniere<br />
la <strong>es</strong>perantistaro plej efike povos<br />
disvastigi Esperanton <strong>en</strong> la nuna<br />
tempo. Laŭ li, Esperantismo r<strong>es</strong>tos <strong>es</strong><strong>en</strong>ce<br />
idealista movado : antaŭ ĉio, ĝi volas<br />
doni al la mondo iom pli da paco. Sed<br />
por propagande aliri la nunajn homojn<br />
ni devas at<strong>en</strong>ti pri, kaj profiti el la nun -<br />
tempa spiritstato.<br />
Pil kaj pli da homoj ne plu kredas al<br />
la sukc<strong>es</strong>o de movadoj kia la nia, portataj<br />
de privataj homoj. Multaj pli fidas<br />
al idealoj apogitaj sur la pot<strong>en</strong>co de iu<br />
ŝtato.<br />
Ankaŭ la sint<strong>en</strong>ado antaŭ idealismo<br />
ŝanĝiĝis.<br />
Eĉ ce la junularo niaj ŝancoj pri sukc<strong>es</strong>o<br />
kadukiĝis : ĝi precipe sopiras al distrajo<br />
kaj amuzaJo. Tam<strong>en</strong> ĝi ankoraŭ<br />
travivas periodon - ege mallongan <strong>en</strong>vere<br />
- de veramo, justamo, romantiko.<br />
La parolanto konkludas : ni devas<br />
praktike ekspluati la eblecojn, montri<br />
la praktikan flankon de Esperanto pre -•<br />
fere ol la idealistan. Tam<strong>en</strong> taŭgas nur<br />
idealistoj por tiu misio. Antaŭ ĉio ni<br />
devas altiri la junularon dum ĝi <strong>es</strong>tas<br />
alirebla por idealo.<br />
Ankaŭ la kabaredo-v<strong>es</strong>pero, prizorgata<br />
de sekcio Brugge pl<strong>en</strong>e sukc<strong>es</strong>as. En<br />
spaco de ap<strong>en</strong>aŭ unu jaro la formo de<br />
tiu laborema grupo konsiderinde disvastiĝis<br />
ĉe la flandraj <strong>es</strong>perantistoj. Dum<br />
horoj ni ĝuas plaĉan prez<strong>en</strong>tadon de popoldancoj,<br />
kantadon, muzikadon. Sed eĉ<br />
pli nin ĉarmas la natura ludado de trio<br />
da spritaj teatrajetoj, kiu vekas <strong>en</strong> ni<br />
<strong>es</strong>peron, ke baldaŭ d<strong>en</strong>ove r<strong>en</strong>askiĝos<br />
e.r niaj kongr<strong>es</strong>oj la Esperanto -teatro :<br />
1a plej <strong>es</strong>perantista el ĉiuj per<strong>es</strong>perantaj<br />
f<strong>es</strong>tadoj. Cu mirige, ke la rigardantaro<br />
ne ŝparas sian admiran aplaŭdon<br />
al ĉiuj, kiuj s<strong>en</strong>kalkule kunhelpis por igi<br />
la f<strong>es</strong>ton vere ĝuinda ? Same laŭdinda<br />
<strong>es</strong>tas la s<strong>en</strong>topi<strong>en</strong>a kaj humura deklamado<br />
de S•-ano H. Vermuyt<strong>en</strong>.<br />
Ne s<strong>en</strong> ioma bedaŭro ni disiĝas <strong>en</strong> ĉi<br />
tiu malfrua v<strong>es</strong>pero, ĉar jam alrapidas<br />
la fino de la kamaradeca kun<strong>es</strong>tado.<br />
D<strong>en</strong>ove brilas suno plej somera sur<br />
ĉielo plej blua, kiam lunde mat<strong>en</strong>e du<br />
aŭtobusoj nin veturigas al bela Lier, la<br />
urbo de Timmermans, Van Boeckel, Zim-nier.<br />
Vera mirindajo, tiu astronomia<br />
Zimmer-turo ki<strong>es</strong> komplikan mekanismon<br />
la kreinto mem bonvolas ekspliki<br />
laŭ sia gajema maniero. Post la lunĉo<br />
ni vizitas la vidindan Caroly-Muzeon,<br />
kun ĝia valora kolekto de p<strong>en</strong>trajoj.<br />
Lastan fojon K.K.-ano P. Var<strong>en</strong>s nin<br />
gvidas tra la p<strong>en</strong>trinda Beginejo, ĝis ni<br />
reveturas al Mechel<strong>en</strong>, al la ferma kunsido.<br />
Forpasis nia 12-a, la brila, sunkisita<br />
12•-a. Nia plej kora danko iras al la sin<br />
dona sekcio Mechel<strong>en</strong>, kiu faris el ĝi ion<br />
vere plaĉan. Adiaŭ, Mechel<strong>en</strong>'. Sed vin,<br />
karajn amikojn novajn kaj malnovajn,<br />
vin ni nepre retrovu la v<strong>en</strong>ontan jaron<br />
ĝis revido okaze de nia XIII-a !<br />
Fr. C.<br />
126. Bovit A., Oost<strong>en</strong>de ; 127. Roels J., Brugge ; 128. MOLS J., EINDHO-<br />
VEN (Ned.) ; 129. F-ino Baute C., Blank<strong>en</strong>berge ; 130. Sutterman A., Mol<strong>en</strong>beek<br />
; 131. F-ino Van de Werf M., Mechel<strong>en</strong> ; 132. Vincke M., Brussel ; 133.<br />
Copp<strong>en</strong>s E., Brussel ; 134. S-ro STOFFELS, ROTTERDAM (Ned.) ; 135. F-ino<br />
Van E<strong>en</strong>ooghe, Oostkamp ; 136. F-ino Vercamm<strong>en</strong> I., Antwerp<strong>en</strong> ; 137. S-ino Van<br />
Door<strong>en</strong> R., Borgerhout ; 138. F-ino Van Door<strong>en</strong> R., Borgerhout ; 139. Van Door<strong>en</strong><br />
F., Borgerhout ; 140. VAN HEEK B., HENGELO (Ned.) ; 141. S-ino VAN HUI -<br />
ZUM, HENGELO (Ned.) ; 142. S-ino VAN HEEK A., HENGELO (Ned.) ; 143.<br />
F-ino VAN HEEK B., HENGELO (Ned.) ; 144. S••ro DIELS, AMSTERDAM<br />
(Ned.) ; 145. S- ino DIELS, AMSTERDAM (Ned.) ; 146. De Martelaere, G<strong>en</strong>t ;<br />
147. F-ino Godon Y., Berchem-Antwerp<strong>en</strong> ; 148. Bruyneel R., Brugge ; 149. H<strong>en</strong> -<br />
drickx L., Ganshor<strong>en</strong> ; 150. Mortelmans F., G<strong>en</strong>t.<br />
151. F. ino Moynaert Y., Aarschot ; 152. F --ino Moynaert M., Aarschot ; 153.<br />
F-ino Moynaert G., Aarschot ; 154. Van Cappel D., Brugge ; 155. S-ino De Backer,<br />
Antwerp<strong>en</strong> ; 156. Van N<strong>es</strong>te H., G<strong>en</strong>t.<br />
abada<br />
Kiel filmo ĉiutage ankoraŭ rev<strong>en</strong>as<br />
antaŭ miaj okuloj nia neforg<strong>es</strong>ebla 12 --a<br />
kongr<strong>es</strong>o. Image mi revidas ĉiujn kongr<strong>es</strong>detalojn<br />
kaj reĝuas ĉiujn kongr<strong>es</strong>impr<strong>es</strong>ojn.<br />
Mi deziras halti ĉe unu el ili, kiu laŭ<br />
propaganda vidpunkto certe <strong>es</strong>tis trafa :<br />
ĉe la Esperanto uniformoj » de niaj<br />
junaj samideaninoj. Marŝantaj, kantantaj<br />
tra Mechel<strong>en</strong>, dancantaj sur la granda<br />
placo de Lier laŭ la takto de niaj<br />
banjoj ili videble vekis scivolemon, inter<strong>es</strong>on<br />
kaj simpation ĉe la publiko. Plaĉaj<br />
ili <strong>es</strong>tis, la verdaj jupetoj kaj la blankaj<br />
bluzoj kun sur la sino la stelo <strong>en</strong><br />
verda ŝtofo.<br />
Imagu foje, ke anstataŭ dekkelkaj ili<br />
v<strong>en</strong>ontjare <strong>es</strong>tus 30, eble 50 ! Kia efika<br />
propagando por nia afero, por nia Flandra<br />
Ligo ! Kaj tio n<strong>en</strong>iel <strong>es</strong>tas malebla :<br />
la gejunuloj <strong>en</strong> nia Ligo feliĉe ne mankas<br />
!<br />
Kiuj Sekcioj de Flandra Ligo sekvos<br />
la ekzemplon de Brugge ? « Verdjupiĝu<br />
» samideaninoj, « verdjupiĝu » !<br />
La gazetoj multe kaj favore raportis<br />
pri nia kongr<strong>es</strong>o. Sed ne ĉiujare ili devus<br />
paroli pri Esperanto. Tion ili devus<br />
fari konstante ! Sekcio G<strong>en</strong>t regule provizas<br />
la redaktejojn de la loka gazeta -<br />
ro per inter<strong>es</strong>aj artikoletoj rilate nian<br />
aferon kaj ĉiusemajne oni povas legi pri<br />
Esperanto <strong>en</strong> la G<strong>en</strong>ta gazetaro. Kiuj<br />
sekcioj kaj reprez<strong>en</strong>tantoj imitas la ekzemplon<br />
?<br />
*<br />
La « Federacio » <strong>en</strong> Nederlando kom<strong>en</strong>cis<br />
of<strong>en</strong>sivon por la varbado de<br />
40.000 « Amikoj » ! Ni, pli mod<strong>es</strong>taj, kom<strong>en</strong>cis<br />
per 1.000. Cu ĉiu Sekcio, ĉiu Reprez<strong>en</strong>tanto<br />
de Fl.L.E. jam m<strong>en</strong>dis kvanton<br />
de la « Amiko »-kartoj ? Kaj ĉu vi,<br />
izolaj liganoj, jam varbis kelkajn ? Relegu<br />
la koncernan artikolon <strong>en</strong> nia pasinta<br />
numero. Sed ne nur relegu : m<strong>en</strong>du<br />
kaj varbu !<br />
Gis r<strong>es</strong>kribo !<br />
Via Sekretario,<br />
Gr. Maert<strong>en</strong>s.<br />
EEN VOORSPELLING IN 1850<br />
« Het goede in ander<strong>en</strong> te erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>,<br />
verdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> bij vreemd<strong>en</strong> te er<strong>en</strong>, zelf<br />
het nuttige <strong>en</strong> bruikbare van ander<strong>en</strong><br />
over te nem<strong>en</strong>, nationale vooroordel<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
gebrek<strong>en</strong> zoveel mogelijk af te legg<strong>en</strong>,<br />
wie zal dit all<strong>es</strong> niet aanprijz<strong>en</strong>? Maar,<br />
gelijk m<strong>en</strong> te dikwijls doet, het vreemde<br />
te prijz<strong>en</strong>, om hetge<strong>en</strong> bij ons is te lak<strong>en</strong>,<br />
zich over land <strong>en</strong> volk te scham<strong>en</strong>, aan<br />
eig<strong>en</strong> taal te verzak<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> vreemde<br />
te schrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> te sprek<strong>en</strong>, dit kan noch<br />
mag geprez<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Het b<strong>es</strong>taan van<br />
e<strong>en</strong> volk hangt aan het b<strong>es</strong>taan van zijn<br />
taal <strong>en</strong> naarmate de wet<strong>en</strong>schap meer<br />
populair wordt, zal zij ook de volkstaal<br />
meer veredel<strong>en</strong>; er zal zich bij ieder volk<br />
e<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schappelijke taal vorm<strong>en</strong>, de<br />
taal zal wederkerig op de wet<strong>en</strong>schap<br />
haar vermog<strong>en</strong> uitoef<strong>en</strong><strong>en</strong>, <strong>en</strong> zó zal<br />
e<strong>en</strong>maal, als de wet<strong>en</strong>schappelijke m<strong>en</strong>s<br />
wereldburger zal geword<strong>en</strong> zijn, als de<br />
b<strong>es</strong>chaafde wereld één grote staat zal<br />
uitmak<strong>en</strong>, ook één wereldtaal ontstaan.<br />
Voordat dit grote wereldplan zich kan<br />
verwez<strong>en</strong>lijk<strong>en</strong>, moet ieder volk zich<br />
wet<strong>en</strong>schappelijk gevormd <strong>en</strong> aan de<br />
grote club hebb<strong>en</strong> aang<strong>es</strong>lot<strong>en</strong>. Want,<br />
zoals de m<strong>en</strong>s zich eerst in het klein gezin<br />
<strong>en</strong> op de school voor het lev<strong>en</strong> moet<br />
voorbereid<strong>en</strong> <strong>en</strong> g<strong>es</strong>chikt mak<strong>en</strong>, zo is<br />
de volksopvoeding <strong>en</strong> het volksonderwijs<br />
voorbereiding voor het wereldburgerschap,<br />
waartoe de m<strong>en</strong>s van de intellectuele<br />
zijde door de wet<strong>en</strong>schap <strong>en</strong> van de<br />
morele zijde door het Christ<strong>en</strong>dom b<strong>es</strong>temd<br />
is, <strong>en</strong> zo de tek<strong>en</strong><strong>en</strong> der tijd<strong>en</strong> niet<br />
bedrieg<strong>en</strong>, éénmaal gerak<strong>en</strong> zal. »<br />
Uit het hoofdstuk « De Middelm<strong>en</strong>s<br />
» van het boek « Antropologisch<br />
Onderzoek » door de<br />
Hollandse arts C. PRUYS<br />
VAN DER HOEVEN.<br />
GRAVA AVIZO<br />
Flandra Esperanto-Instituto <strong>es</strong>tos<br />
fermita de la 25-a de julio ĝis<br />
la I8-a de aŭgusto. M<strong>en</strong>dojn kaj<br />
kor<strong>es</strong>pondaĵojn s<strong>en</strong>du antaŭ aŭ<br />
post tiuj datoj !
NUMMER 6 (156) - PAGINA 4 FLANDRA ESPERANTISTO JUNI 1947<br />
Plaatselijk Nieuws<br />
V.E.B. Afdeling Brugge. - E<strong>en</strong> Esperanto-liederbundeltje<br />
werd door de afdeling<br />
verzameld <strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong>. Het is<br />
verkrijgbaar à 15 fr. bij onze propagandist.<br />
Adr<strong>es</strong> : Nieuwstr. 54, Assebroek.<br />
Voor <strong>en</strong> na de l<strong>es</strong>, op de vergadering of<br />
op excursie : e<strong>en</strong> Esperanto-lied !<br />
V.E.B. Afdeling Brussel. - Op de tweede<br />
verg. van de pas opgerichte afd. werd<br />
verder aandacht b<strong>es</strong>teed aan organisatieproblem<strong>en</strong>.<br />
Drie nieuwe led<strong>en</strong> werd<strong>en</strong><br />
geboekt.<br />
Op Donderdag 25 Juni a.s. om 20 u.<br />
in de « Vlaamse Club », Em. Jacgmainlaan<br />
121, vergadering !<br />
V.E.B. Afdeling G<strong>en</strong>t. - De plaatselijke<br />
pers wordt geregeld van mededeling<strong>en</strong><br />
aangaande onze beweging voor-zi<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> publiceert bereidwillig al onze be-<br />
-richt<strong>en</strong>. Ruchtbaarheid werd alzo gegev<strong>en</strong><br />
aan ons V.E.B.-korgr<strong>es</strong> te Mechel<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> ook aan het aanstaande Universeel<br />
Esperanto Kongr<strong>es</strong> te Bern.<br />
V.E.B. Afdeling Oost<strong>en</strong>de. - De nodige<br />
voetstapp<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> gedaan om op<br />
de Handelsfoor sugg<strong>es</strong>tieve plakkat<strong>en</strong><br />
met propagandatekst voor E. te plaats<strong>en</strong>.<br />
Flandra<br />
Esperanto-Instituto<br />
V.z.W.<br />
P. v. Humbeekstraat 3,<br />
Brussel-W<strong>es</strong>t<br />
(Postrek<strong>en</strong>ing: 3268.51)<br />
PREZARO DE L.M.-LIBROJ<br />
Viktirnoj, originala romano de<br />
J. Baghy, 238 p. broŝurita fr. 60<br />
Lingvo, Stilo, Formo, lingva studo<br />
de K. Kalocsay, 144 p. broŝurita<br />
fr. 30<br />
Streĉita Kordo, originalaj poemoj<br />
de K.Kalocsay, 200 p. broŝurita fr. 60<br />
Eterna Bukedo, internacia poemaro<br />
de K. Kalocsay, 352 p.<br />
broŝurita fr. 120<br />
Tragedie de l'Homo, la granda<br />
verko de Madach tradukita de<br />
K. Kalocsay, 265 p. il., broŝ. fr. 50<br />
Infero de Dante, tradukita de K.<br />
Kalocsay, 284 p., il. kaj bele<br />
bindita fr. 125<br />
Arthistorio de K. Kalocsay, 216 p.<br />
broŝurita<br />
fr. 140<br />
ĈAPITRO 24-a<br />
Sinjorino Steinmann rimarkis per unu<br />
rigardo ke ĉia iluzio superfluas. La nura<br />
t<strong>en</strong>igo de ŝia edzo kiu, sekvate de la<br />
du <strong>en</strong>ketistoj, ŝanceliĝis <strong>en</strong> la ejon, sufiĉe<br />
elokv<strong>en</strong>tis.<br />
Kio <strong>es</strong>tis ne evitebla do realiĝis.<br />
gia frosta fierego n<strong>en</strong>iom cedis. Ŝi sil<strong>en</strong>te<br />
fiksrigardis antaŭ sin. Io profunde<br />
tragika karakterizis ŝian t<strong>en</strong>iĝon.<br />
Kant rompis la doloran sil<strong>en</strong>ton.<br />
« Sinjorino Steinmann, via edzo konf<strong>es</strong>is<br />
ke, la v<strong>es</strong>peron de la murdo, li ne<br />
<strong>es</strong>tis tie ĉi kun vi, sed male <strong>en</strong> la ejoj<br />
de sinjoro Maxton. Liaj pluaj deklaroj<br />
konformas al tiuj de Prof<strong>es</strong>oro De Groot<br />
kaj de via filo Alex. Kion vi r<strong>es</strong>pondas ?»<br />
« N<strong>en</strong>ion. »<br />
« Ne tro, sinjorino. Mi ne scias ĉu vi<br />
pl<strong>en</strong>e konscias la aktualan situacion de<br />
via edzo. Ĝis lia konf<strong>es</strong>o, vi ambaŭ klopodis<br />
trompi min, prez<strong>en</strong>tante falsan alibion.<br />
Ĉio do montras ke vi kunhelpis la<br />
krimojn, kiujn mi imputas al li. Cu vi<br />
persiste rifuzas diri la tutan veron ? Pro -<br />
fitu lastan ŝancon ! »<br />
Sinjorino Steinmann kompate rigardis<br />
sian edzon. Terura duelo s<strong>en</strong>dube okazis<br />
tiumom<strong>en</strong>te <strong>en</strong> 'Si. Doktoro Gulopez observis<br />
kiel ŝiaj okuloj perdis sian glacian<br />
brilon. ŝiaj lipoj tremetis.<br />
« faris ,ĝin vi, Herman ? »<br />
Steinmann sopiris.<br />
« Ne, mi ne faris... sed kiel pruvi ?<br />
N<strong>en</strong>iu volas kredi min... eĉ vi ne kredas<br />
min. »<br />
« Estas la fato, Herman. Mi ĉiam s<strong>en</strong>tis<br />
ke Maxton foje ruinigos nin. Mi faris<br />
kion mi povis por deklini la neeviteblan<br />
sorton... Ne sukc<strong>es</strong>is... »<br />
La malmola sono malaperis <strong>en</strong> ŝia<br />
voĉo kaj ,ĝin anstataŭis s<strong>en</strong><strong>es</strong>pera elverŝo<br />
de ŝiaj longe briditaj s<strong>en</strong>toj.<br />
« Vi ne kompr<strong>en</strong>os kion mi pl<strong>en</strong>umis.<br />
Vi ne konscias kion kapablas virino, kiu<br />
batalas por sia familio. Mi luktis per<br />
mia tuta forto por , deturni la fatalon,<br />
kiu minacis nin. Eble kulpas la malb<strong>en</strong>o,<br />
kiu premas nian rason, sed ĝis ekstremo<br />
mi batalis por mia edzo kaj mia filo.<br />
Ne utilis, ĉio v<strong>en</strong>is... Estu tiel... »<br />
Longe subpremita singulto leviĝis.<br />
« Sinjorino Steinmann, » Kant malrapide<br />
diris, » vi erare juĝas min. Kiel homo,<br />
mi pl<strong>en</strong>e kompr<strong>en</strong>as vin, sed kiel<br />
policisto, mi faros mian devon. »<br />
ŝi iom deturnis la kapon kaj retrudis<br />
la larmojn. En tiu virino <strong>es</strong>tis io heroa.<br />
Steinmann mem fiksrigardadis antaŭ<br />
sin, kiel ŝtoniĝinto.<br />
Niaj Esperanto-Enigmoj kun premioj<br />
PREMIO : Post la 23- •a <strong>en</strong>igmo, F- •ino M.<br />
Van Mullem el Blank<strong>en</strong>berge gajnis la<br />
premion : « Ĉirkaŭ la mondon kun la<br />
verda stelo» de J. Scherer. Ni gratulas!<br />
SOLVO DE LA 24-a ENIGMO.<br />
HORIZONTALE : 1. kondol<strong>en</strong>c. - 2.<br />
oka ; ie. - 3. fajr ; plus. --- 4. al ; latir.<br />
- 5. ŝose. - 6. rabarb. - 7. insign ;<br />
kel. - 8. mia; mut. --- 9. laĉ ; ek. -- 10.<br />
lui ; etaĝer. - 11. veterinar.<br />
VERTIKALE : 1. faksimilo. - 2. opat;<br />
ni. - 3. saliv. - 4. dorloti. - 5. ok ; as;<br />
giĉet. - 6. lantern ; te. - 7. ar. - 8.<br />
nepr ; urĝi. - 9. kakt ; <strong>en</strong>. - 10. iu ; re;<br />
era. - 11. r<strong>es</strong>publik.<br />
N-ro 25 : INTERMIKSU KAJ ALDONU.<br />
Intermiksu la literojn de ĉiu duo da<br />
vortoj. Aldonante plian literon, trovu<br />
vorton r<strong>es</strong>pondantan al la koncerna difino.<br />
La aldonitaj literoj formas proverbon<br />
de Zam<strong>en</strong>hof.<br />
1. mem - paro : signo de amikeco. -<br />
2. rimo - sperti : iama ĉefo de la germa.na<br />
regno. - 3. sepa - kulo : tia piro <strong>es</strong>tas<br />
bongusta. - 4. klavo - rolo : havan-<br />
Parnasa Gvidlibro, kiel fariĝi<br />
poeto de K. Kalocsay, 176 p.,<br />
broŝurita fr.<br />
Enciklopedio de Esperanto <strong>en</strong> du<br />
volumoj, tuttole binditaj, 600 p.<br />
pli ol 1000 ilustraĵoj fr.<br />
De Paĝo al Pago, studo de Totsche,<br />
120 p. broŝurita fr.<br />
Dekdu Poetoj de K. Kalocsay,<br />
126 p. broŝurita fr.<br />
Fine mi kompr<strong>en</strong>as la Radion de<br />
Aisberg, 140 p. il. bi oŝurita fr.<br />
Cezaro de Jeluŝiĉ. Granda romano<br />
<strong>en</strong> rimarkinda traduko de<br />
Rotkviĉ, 530 p., broŝurita fr.<br />
Ĉelioslovaka Antologio de Kamaryt-<br />
Ginz, 468 p. bele il.,<br />
broŝ.: fr. 200, bindita fr.<br />
Romano de San Michele de A.<br />
Munthe <strong>en</strong> traduko de Weleminsky,<br />
506 p. fr.<br />
Verkaro de Fez, la kompleta verkaro<br />
de la frato de L. L. Zam<strong>en</strong>hof,<br />
272 p., broŝurita fr.<br />
Rigardu de Teron de vrn Loon,<br />
<strong>en</strong> traduko de Saville, abunde<br />
il., 454 p., bindita fr.<br />
Ora Libro de la Esperanto-Movado<br />
de C<strong>en</strong>se, eldonita okaze<br />
ta iun koloron. - 5. stani .. tri : kulturita.<br />
-- . 6. tipa .• skoto : butikisto kun<br />
universitata diplomo. - 7. lupo - krimo :<br />
kunvivanto. -- 8. moda •• scio : ĉe la<br />
fervojo. - 9. por -. p<strong>en</strong>tri : kunhelpi. -<br />
10. strio v<strong>en</strong>i : persono laboranta <strong>en</strong> la<br />
hejmdomo. - 11. ledo - piki : ludilo. - -<br />
12. glui - vino : bonmora knabino. - 13.<br />
j<strong>en</strong> -- premo : tie oni ŝatas iri <strong>en</strong> libera<br />
horo. - 14. mane - bori : kampulejo. -<br />
15. ol - kraĉi : ĝi kelkfoje <strong>es</strong>tiĝas kiam<br />
pluvas. - 16. krom - paŝo : ĝi <strong>es</strong>tas uzata<br />
ĉe kor<strong>es</strong>pondado. - 17. alo - klivi :<br />
floro. - 18. sia - monda : li havas komunan<br />
celon kun ni. - 19. perdi - figo:<br />
korpoparto. - 20. lorno - ario : muzikilo.<br />
- 21. ino - flama : par<strong>en</strong>co. -<br />
22. ĉu -stebi : korupti. - 23. ebria<br />
- mejlo : pundomo. - 24. nepra<br />
•• dorloti : interŝanĝado de ideoj.<br />
- 25. akra - mapo :ĝ<strong>en</strong>erale li ne loĝas<br />
<strong>en</strong> urbo. - 26. paro - kolo : oftajo post<br />
s<strong>en</strong>dorma nokto. - 27. vera - ganto : li<br />
havas specialan nutromanieron. -- 28.<br />
preta •• ŝuo : p<strong>en</strong>tristo uzas ĝin. - 29.<br />
bruta - veti : tio okazas sur akvo.<br />
La solvon oni s<strong>en</strong>du sur aparta folio<br />
al POSTBUS 342, BRUSSEL, antaŭ la<br />
10 a de julio.<br />
de la 50-jara ekzisto de E., 222<br />
p. il., broŝurita fr. 50<br />
50 Arĝ<strong>en</strong>ta Duopo, jubilea, libro pri<br />
Eaghy kaj Kalocsay, il., 202 p.,<br />
broŝurita fr. 65<br />
510 Svisa Antologio de A. Baur, 540<br />
p., bindita fr. 230<br />
45 Rimportretoj de K. Kalocsay, 120<br />
p., il., broŝurita fr. 20<br />
37 Sorĉistino el Kastilio de Asch.,<br />
148 p. romano, broŝurita fr. 50<br />
70 Pri t'Moderna Arto de Gr<strong>en</strong>kamp,<br />
il., 64 p., binditafr. 50<br />
La Juda , t.ato de Herzl, 140 p.,<br />
135 broŝurita fr. 45<br />
Mia Vojaĝo <strong>en</strong> Sovetio de Slonimski,<br />
142 p., broŝurita fr. 37<br />
230 Auli de Adamson, 86 p., broŝurita fr. 20<br />
El la verda Biblio de Lejzerowicz,<br />
104 p., il. broŝurita : fr.<br />
135 20, bindita fr. 35<br />
Maria kaj la Grupo de Emba,<br />
172 p., broŝurita fr. 55<br />
100 Tri Homo) <strong>en</strong> Boato de Jerome,<br />
256 p., broŝurita fr. 70<br />
Bak.ŝis de Newell, 150 p., broŝu-<br />
230 rita fr. 60<br />
Turstrato 4, de Weinh<strong>en</strong>gst, 174<br />
p. broŝurita : fr. 55, bindita fr. 75<br />
n<br />
JAHTO VETURAS EL...<br />
« KRIK/MALA ROMANO »<br />
Verkis : Deck Dorval.<br />
Tradukis : Dro T. K<strong>en</strong>.<br />
« Mi ne murdis Maxton, mi ne faris », Sed antaŭ ol forlasi la kajuton, Kant<br />
li nereale ripetis.<br />
Doktoro Gulopez volis flustri ion al<br />
ankoraŭ faris peton, kiu <strong>en</strong>havis ankaŭ<br />
ordonon : « Mi deziras ke vi ambaŭ pro-<br />
la Inspektoro, kiam ĉi tiu turnis sin al vizore ne forlasu vian kajuton. Se vi ne<br />
la industriisto.<br />
obeus, mi devus decidi bedaŭrindan<br />
« Sinjoro Steinmann, mi v<strong>en</strong>is ti<strong>en</strong> ĉi aranĝon. La pordo de via ĉambro r<strong>es</strong>tu<br />
por traserĉi viajn ejojn. Cu vi bonvolas aperta. Mi verŝajne rev<strong>en</strong>os baldaŭ. »<br />
doni la ŝlosilojn al mi ? »<br />
En Ia koridoro, Kant medite turnis la<br />
Sinjorino Steinmann antaŭis sian edzon.<br />
« N<strong>en</strong>iel bezone, n<strong>en</strong>io <strong>es</strong>tas ŝlosita.<br />
brunan flakonon <strong>en</strong> siaj manoj.<br />
« J<strong>en</strong>, Doktoro, bonvolu aliri la Prof<strong>es</strong>oron.<br />
Se nec<strong>es</strong>e, tambure veku lin.<br />
Vi tuj ĉion <strong>es</strong>ploru, se vi opinias ke ni Urĝa analizo. »<br />
meritas tiun kroman humiligon. »<br />
La ŝakmajstro mom<strong>en</strong>ton hezitis.<br />
Mirante la spuristo levis la okulojn.<br />
Tion li nepre ne at<strong>en</strong>dis. Tuj li time de-<br />
« Kun la tuta boteleto ? »<br />
« Ne, tio ne nec<strong>es</strong>as. » Kant ŝutis parduktis<br />
ke lia int<strong>en</strong>cita tasko ne liveros ton de la <strong>en</strong>havo sur papereton. « J<strong>en</strong>,<br />
rezultaton. Malgraŭe, li dilig<strong>en</strong>te eklabo- la r<strong>es</strong>ton mi konservas. Mi at<strong>en</strong>das vin<br />
ris. Ĉiu loketo, ĉiu tirk<strong>es</strong>to <strong>es</strong>tis ekzam<strong>en</strong>ata.<br />
Li efektive ne malkovris multon.<br />
Ili laste traserĉis mez• grandan ko••<br />
<strong>en</strong> mia kajuto. »<br />
Alv<strong>en</strong>inte <strong>en</strong> ĝi, la spuristo s<strong>en</strong>paŭze<br />
relaboris. Antaŭ ol redakti sian oficialan<br />
fron. En ĝi li unue trovis kelkajn ma- raporton kaj fors<strong>en</strong>di la nec<strong>es</strong>ajn telepojn,<br />
biletaron por la veturo New York-<br />
Antwerp<strong>en</strong>, krome tri amerikajn pasportojn<br />
kaj kelkajn s<strong>en</strong>signifajn leterojn.<br />
gramojn, li refoje deziris, uzante la notaĵojn,<br />
kontroli la situacion de Steinmann.<br />
Li havis la impr<strong>es</strong>on ke solvo tu••<br />
Plie la kofro <strong>en</strong>havis duon da tolaj kostumoj<br />
kaj diversajn tualetajojn. Tute<br />
jas.<br />
Li ne kolektis decidajn pruvojn, kvan..<br />
sube li tam<strong>en</strong> malkovris ion, kio tute kara antaŭ asizo la pozicio de la industri-<br />
mirigis lin. Estis malhele bruna flakoisto ne <strong>es</strong>tus tre brila pro sia unue falsa<br />
no kiun li tuj pl<strong>en</strong>e at<strong>en</strong>tis.<br />
« De kie v<strong>en</strong>as ĉi tiu boteleto ? »<br />
Sinjoro kaj same sinjorino Steinmann<br />
kaj poste neebla, pli ol suspekta alibio.<br />
De tempo al tempo, dunr li foliis plu, li<br />
iam kaj iam substrekis fr azon. Li tiel<br />
konsterne rigardis lin.<br />
okupis sin eble duonhoron.<br />
« Mi ne scias », murmuris la viro, dum Doktoro Gulopez rev<strong>en</strong>is.<br />
lia m<strong>en</strong>tono refalis sur lian bruston.<br />
« Oi ne <strong>es</strong>tas nia », prot<strong>es</strong>tis la virino.<br />
Se ili ne komediis, ili majstre rolis.<br />
Kant transdonis la objekton al Doktoro<br />
Gulopez. Ankaŭ li tuj rekonis la<br />
« La Prof<strong>es</strong>oro jam <strong>en</strong>lïtiĝis. Li portos<br />
la rezultaton, tuj kiam li pretos. Mi devis<br />
ankoraŭ fari ion », li aldonis por<br />
ekskuzi sian longan for<strong>es</strong>ton.<br />
« Perfekte:.. » Dume Kant ade foliis<br />
koloron kaj la dim<strong>en</strong>siojn de la apotekaj<br />
boteletoj de la « Marfalko ». Sur la etikedo<br />
oni legis : « Sodiuma Bikarbonato<br />
plu. Subite li haltis.<br />
« La edzino de Maxton nomiĝis Jane.<br />
Ankaŭ kvarlitera nomo. Ni provu. Ni ree<br />
- 00 3H NA. » La boteleto pr<strong>es</strong>kaŭ palpu la sefon. »<br />
malpl<strong>en</strong>is. La Inspektoro prip<strong>en</strong>sis. Ili iris al la ejo de Maxton. Kant for-<br />
Laboro por Prof<strong>es</strong>oro De Groot », li pr<strong>en</strong>is la p<strong>en</strong>trajon de antaŭ la sefo kaj,<br />
diris al sia kunulo, post kio li turnis sin post kelkaj mom<strong>en</strong>toj, triumfe turnis la<br />
al la geedzoj.<br />
ŝtalan pordeton aperta. La kaveto <strong>en</strong>ha-<br />
« Ambaŭ vi do neas ke vi konas la devis, <strong>es</strong>cepte grandan sumon, nur unu<br />
v<strong>en</strong>on de ĉi tiu boteleto ? »<br />
Steinmann malrapide skuis la kapon...<br />
Ĉio ŝajnis al li indifer<strong>en</strong>ta.<br />
Lia edzino mal<strong>es</strong>pere rigardis Kant<br />
kaj nur diris :<br />
« Mi ne scias, sinjoro Kant ».<br />
« Bone. Doktoro Gulopez, ni iru. »<br />
etan ligajon da paperoj.<br />
La spuristo tuj eklegis. La unuaj folioj<br />
malgravis, sed la ceteraj ripete tiris<br />
el li mallongajn fajfotonojn. Kiam li<br />
fine levis la okulojn, Gulopez vidis kiel<br />
lia vizaĝo fariĝis grimaca.<br />
« Vidu, Doktoro. Tio eksplikas ĉion.<br />
ANONCETOJ<br />
Ciu vorto aŭ :nallongigo : 0,75 bfr.<br />
k'npr<strong>es</strong>i.go kostas minimuote E bjr.<br />
Unu int. r<strong>es</strong>pondkupono valoras 3 bfr.<br />
STUDENTA FRONTO, kvaronjara<br />
stud<strong>en</strong>ta gazeto 8 paĝa, ilustrita. Provekz.:<br />
1 int. repondkp. ; jarabono : 3 int.<br />
r<strong>es</strong>pondkup. Adr<strong>es</strong>o : Str. Car. ŝiŝman<br />
11, Sofia (Buig.) Peranto kaj kunlabo.<br />
ranto serĉataj por Belgujo.<br />
PROFITE ACETU viajn int. r<strong>es</strong>pondkuponojn<br />
ĉe F.E.I., P. van Humbeekstr.<br />
3, Brussel-W.<br />
FILATELISTOJ ATENTU ! S<strong>en</strong>du 1<br />
int. r<strong>es</strong>pondkup. (aŭ 5 bfr.) al F.E.I., P.<br />
van Humbeekstr. 3, Brussel-W., kaj vi<br />
ricevos ekz. de la 1Vlemoriga Karto de la<br />
12-a Kongr<strong>es</strong>o de Flandra Ligo E-ista<br />
afrankita per bela bonfara p.m. kaj<br />
stampita per poŝtstampo <strong>en</strong> Esperanto.<br />
R<strong>es</strong>tas nur kelkaj ekz.<br />
Ĉ ARDENKULTURISTO, dudekunujara,<br />
dez. kor<strong>es</strong>pondi kun F1.L.E.• anoj.<br />
Skribu al M. Métayer, Le Fr<strong>es</strong>ne s/Loire,<br />
Par Ingrand<strong>es</strong> (M. et L.), Francuj<br />
o.<br />
PERLOJN el prelegoj kaj leteroj de<br />
nia Majstro vi trovos <strong>en</strong> « P<strong>en</strong>soj Ie Zam<strong>en</strong>hof<br />
», kolekto de homaranaj 1 <strong>en</strong>soj.<br />
Dukolora pr<strong>es</strong>o, kvarlingva <strong>en</strong>hav prezo<br />
: 12 fr. M<strong>en</strong>du ĉe via libro-servo :<br />
Flandra Esperanto-Instituto, P. van<br />
Humbeekstr. 3, Brussel-•W.<br />
International Tramping Tours<br />
Libervola neprofitcela rnovado kiu la<br />
boras por Paco. Organizas internaciajn<br />
feriojn por unu aŭ du libertempaj semajnoj<br />
je plej malmultekostaj kondiĉe j.<br />
Feriaj R<strong>es</strong>tadoj <strong>en</strong> Anglujo kaj .3vislando.<br />
Feriaj Kursoj <strong>en</strong> Francujo kal<br />
Irlando.<br />
Karavanoj de piedirantoj al : Belgujo,<br />
Danujo,Francujo,Irlando kaj Nederlando<br />
Petu informojn :<br />
A. & M. Willems<br />
« La Brise », Zeelaan<br />
Breed<strong>en</strong>e a/Zee (Belg.)<br />
• Hon. Secretary 1. f.'I<br />
6, Bainbrigge Riad,<br />
Leeds 6, Angl ujo.<br />
HOTEL MONDIAL<br />
15 Graaf d' Urseilaan 15<br />
HEIST-AAN-ZEE<br />
Nette kamers - Verzorgde keuk<strong>en</strong><br />
Fijne drank<strong>en</strong><br />
Ne mirige ke Maxton <strong>es</strong>tis murdita ! »<br />
La juna hispano kliniĝis al la aktaro.<br />
Post paŭzeto li mallaŭte diris : « J<strong>es</strong>,<br />
tio eksplikas multon. Maxton do int<strong>en</strong>cis<br />
ne malpli ol ĉantaĝi Steinmann...<br />
vere ĉio ekstreme kulpigas la industriiston.<br />
»<br />
« Tio solvas ĉion, Doktoro ! V<strong>en</strong>u ! r<br />
Prof<strong>es</strong>oro De Groot volis alfrapi, kiam<br />
ili eliris.<br />
« Ho, Inspektoro, mi ja opiniis ke vi<br />
<strong>es</strong>tas ĉi tie . Ne koleru se mi ĝ<strong>en</strong>as, sed<br />
mi juĝis... »<br />
Li aspektis tre komika, la Prof<strong>es</strong>oro.<br />
Li tie staris, kiel la antaŭan v<strong>es</strong>peron,<br />
kun negliĝo sur sia piĵamo ; krome granda<br />
nigra Capelo kovris lian kapon.<br />
« Nu, Prof<strong>es</strong>oro, jam preta ? »<br />
« J<strong>es</strong>, j<strong>es</strong>, Inspektoro. J<strong>en</strong> la paketo.<br />
Kiel vi kolektis tiom da striknino ? »<br />
« Do tam<strong>en</strong> striknino ! »<br />
« J<strong>es</strong>ja, Inspektoro, ĉu vi havis alian<br />
opinion ? »<br />
« J<strong>es</strong>, sed tio refoje pruvas ke la ple j<br />
ruzaj krimuloj iam plej stulte eraras »,<br />
ravite ĝojis la spuristo. « Cu ankaŭ vi<br />
akompanas nin, mi duontimas ke sinjorino<br />
Steinmann bezonos vian flegon, »<br />
« Sinjorino ? Mi <strong>es</strong>tus pli volonte kredinta<br />
: sinjoro Steinmann. La markonisto<br />
ĵus <strong>es</strong>tis .ĉe li kun telegramo. Li rakontis<br />
al mi ke la industriisto ŝajnas<br />
tiel eksterordinare ekscitita. »<br />
« Tion mi facile akceptas », Kant froste<br />
diris.<br />
La pordo de Steinmann apertis. Lia<br />
edzino sidis, kadavre pala, fiksrigardan ."<br />
te antaŭ sin.<br />
« Kie <strong>es</strong>tas via edzo ? » Kant lakone<br />
demandis.<br />
Ŝi mal<strong>es</strong>pere kapklinis al la interpordo.<br />
Enirante la flankan ĉambron, la Inspektoro<br />
eligis mallongan avertan vokon,<br />
kaj saltis antaŭ<strong>en</strong>. Jam tro malfrue.<br />
Doktoro Gulopez ankoraŭ vidis kiel<br />
Steinmann premas pistolon kontraŭ<br />
tempion.<br />
Pafo, falo, kelkaj grot<strong>es</strong>kaj konvul=<br />
sioj kaj, j<strong>en</strong>, la sango jam rapide disfluis<br />
sub la kapo.<br />
En la alia ĉambro sonis akra krio. Fi-<br />
Steinmann.<br />
ne komplete cedis la nervoj de sinjorino<br />
(daŭrigota)<br />
Verantw. uitgever : Vlaamse Esperan<br />
tist<strong>en</strong>-Bond, Postbus 342, Brussel. -<br />
Drukkerij : J. Van Leer, Oude Vaart -<br />
straat 104, Turnhout.