Alliantienieuws - Human

Recommendations

Info

Socrateslezing over de financiële crisis Een echte filosoof en een echte econoom, kunnen zij samen een morele les trekken uit de kredietcrisis? Die vraag stond centraal tijdens de Socrateslezing 2009. Politiek filosoof Rutger Claassen en econoom Arnold Heertje spraken de Socrateslezing uit voor een volle zaal van ruim 250 mensen in de Sociëteit De Witte in Den Haag. Voorzitter van het Humanistisch Verbond Rein Zunderdorp presenteerde de avond; Lodewijk de Waal, directeur van Humanitas en voorzitter van de Humanistische Alliantie, leidde de lezing in en sprak een slotwoord uit. De Socrateslezing Het Humanistisch Verbond en de Hu manistische Alliantie organiseren jaar lijks de Socrateslezing om een maat schappelijk probleem vanuit humanistisch perspectief te becom mentariëren. Eerder werd de Socrates lezing verzorgd door onder anderen Fernando Savater, Lodewijk de Waal, Hans Achterhuis, Fouad Laroui, Paul Scheffer, Beate Roessler en Britta Böhler. Ethiek van een morele vergunning Volgens Rutger Claassen, als politiek filosoof verbonden aan het Instituut voor Politieke Wetenschappen van de Universiteit Leiden, is er in ons libe rale economische systeem niet alleen sprake van een gebrekkige persoon lijke moraal bij bankiers, maar is er in de gehele samenleving sprake van een gebrekkige publieke moraal, als het om de markt gaat. Claassen: ‘De dominante visie in onze samenleving is dat spelers op de markt niet gehouden zijn aan morele overwegingen, zoals mensen buiten de markt dat wel zijn.’ In zijn lezing pleitte Claassen daarom voor een morele vergunning, die marktspelers, waaronder bankiers, moeten ver dienen en ook kwijt kunnen raken. Volgens hem is deze oplossing volledig in lijn met de kernboodschap van het humanisme. ‘Autonomie en individuele ontplooiing staan centraal, maar dat neemt nooit de verantwoordelijkheid weg om deze in dienstbaarheid aan de gemeenschap vorm te geven. Regulering is het fundament onder deze gespreide verantwoordelijkheid en is zo belangrijk dat het dé inzet van de volgende verkiezingen moet worden,’ aldus Claassen. Humanisering en ‘mechanism design’ Volgens Arnold Heertje, voormalig hoog leraar economie aan de Universiteit van Amsterdam en actief als publicist en columnist, ligt het probleem van de crisis in wat hij de ‘monetarisering van de economie’ noemt: alleen datgene wat in geld kan worden uitgedrukt, telt
mee. Daarmee gaat de huidige economie voorbij aan een breed welvaarts begrip, waarbij waarden als natuurbehoud en duurzaamheid een belang rijke plaats innemen. Andere oorzaken van de crisis zijn volgens Heertje ‘fragmentatie’, waarbij men alleen nog contact heeft met een klein onder deel van de productieketen en ‘dehumanisering’, waarbij het contact met de klant volledig verloren is gegaan. Uitgangspunt van de economie, doceerde Heertje, is dat middelen schaars zijn en verdeeld moeten worden. Individuele mensen zijn echter geneigd hun eigen belang voorop te stellen. De oplossing voor de crisis is daarom volgens hem ‘mechanism design’: een ontwerp waarin mensen in de ver deling van deze schaarse middelen op de juiste manier geprikkeld worden, zodat zij de goederen automatisch op een eerlijke manier verdelen. Conclusies Na afloop van de lezing gingen de sprekers met elkaar en met de zaal in debat. Er werd een poging gedaan de beide interpretaties op elkaar aan te laten sluiten. Aanknopingspunten daarvoor waren de regulatie van de markt en het terugbrengen van de menselijke maat in de markt, waarover Claassen en Heertje het eens waren. Maar er bleven belangrijke verschil len: econoom Heertje ziet vooral oplossingen in procesmatige maatrege len, omdat hij minder vertrouwt op de goede bedoelingen van marktspe lers, en politiek filosoof Claassen zoekt het juist in een publieke moraal. Een consensus werd tijdens het debat niet bereikt, maar de visies van Claassen en Heertje bieden voldoende stof voor interessante discussies binnen de humanistische beweging, èn daarbuiten! Heeft u de Socrateslezing moeten missen? HUMAN maakte een podcast van de lezing. Surf naar http://www.human.nl/socrateslezing om de lezing te beluisteren! Bron: Humanistisch Verbond. Rutger Claassen Is als politiek filosoof verbonden aan het Instituut voor Politieke Wetenschappen van de Univer siteit Leiden. In 2008 promo veerde hij aan de Universiteit Utrecht op een proefschrift, getiteld The Market’s Place in de Provision of Goods. In 2004 debuteerde hij met het boek Het eeuwig tekort, een filosofie van de schaarste. Arnold Heertje Was als hoogleraar economie verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en is actief als publicist en columnist, onder meer van het Parool. Hij schreef in 1961 De kern van de econo mie, waarmee hij grote bekend heid verwierf. Zijn boek Echte economie (2006) werd uitge reikt aan de bezoekers van de Socrateslezing.
Page 1: 15.12.09 nummer 3 over de financië
Page 5 and 6: Lof der Zotheid Essaywedstrijd Draa

Alliantienieuws - Human

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?