RoME MEt RoSItA StEEnBEEK

Rosita’s moeder, die zomers haar woonplaats Amersfoort graag verruilt
voor Rome en nu samen met ons op het terras zit, herinnert zich dat ze
Fellini een keer aan de telefoon had. ‘Hij zei: ‘Ik wil u complimenteren met
uw dochter. Het is mijn werk om personages te verzinnen, maar dit had ik
niet kunnen bedenken.’ Ze antwoordde: ‘Ik had een gecultiveerde roos in
mijn hoofd, maar het is een wilde geworden.’
‘Ik ben altijd wel op zoek naar het absurdistische,’ gaat Rosita verder terwijl
ze ons koffie uit een mokapotje schenkt. ‘Eigenlijk is het ook heel Felliniaans
dat ik in een kerk woon. Dit huis is zo bijzonder. Toen Fellini hier
voor het eerst binnenkwam zei hij: ‘Dit is geen huis, dit is een filmset.’ Hij
begon direct met lampen te schuiven, om ander licht te creëren. Hij deed
38
‘Toen ik na al die tijd rome
terugzag, werd het me eens te
meer duidelijk: het decor is er
nog steeds, dit is nog altijd een
filmset.’
dat soort dingen overal, kon het niet laten. Op feestjes kreeg hij altijd de
neiging om het haar van mensen goed te doen of om ze andere kleren aan
te trekken. Overal zag hij beelden en hij wilde die beelden aanpassen, het
plaatje perfect maken. Toen Moravia hier voor het eerst binnenkwam zei
hij juist: ‘Dit is een tikmachine.’ Ze hadden allebei gelijk. Dit is een plek
van pure concentratie, van inspiratie.’
Het Pantheon, de huiskamer
Om die inspiratie op te snuiven en zelf te ervaren, wandelen we de stad
in. We zijn op weg naar het Pantheon en het aangrenzende Piazza della
Rotonda, of zoals Rosita het noemt: het verlengde van haar huiskamer.
Als we voor het imposante Romeinse monument staan zijn we even
sprakeloos. Ook wij merken het: het maakt niet uit hoeveel keer je al op
deze plek stond. De verwondering over de grootsheid blijft altijd. Zoals
wel vaker deze dagen herhalen we woorden uit De laatste vrouw, het boek
dat we tijdens de reis met Rosita stukje bij beetje (her)lezen: ‘Het Pantheon
zette je op je plaats, op je plaats in de tijd, maakte je groot en nietig tegelijk.
Dat mensen tot zoiets bijna goddelijks in staat waren. Als in een versnelde
film zag ik al die miljoenen ogen die door de eeuwen heen vol ontzag naar
die reusachtige zuilen hadden opgekeken en dat nog zouden doen.’
‘Ik houd van het hier en nu,’ brengt Rosita ons terug naar het heden. ‘En
Rome is het hier en nu. Iedereen leeft hier zo in het moment. En dat terwijl
je overal omringd bent door geschiedenis. Misschien geeft juist dat je wel
het gevoel dat het nu moet gebeuren. Alles om me heen blijft inspireren,
het went nooit.’ Rome als thuis, de pleinen van de stad als koffiesalons waar
je mensen ontvangt: ook Fellini zag het zo. Rome was zijn huis, de Via
Condotti een lange gang en de Piazza del Popolo een salon.
Fellini’s terras
We nemen plaats in de ‘salon’, op het terras van het café waar Fellini het
liefst kwam. Dat Canova, het elegante café op de hoek van Piazza del
Popolo en de Via del Babuino, zijn stamcafé was, kun je binnen nog altijd
zien: de muur hangt vol foto’s en tekeningen die aan die tijd herinneren.
‘Hier spraken we vaak af,’ vertelt Rosita als we genieten van een glas witte
wijn in de warme Romeinse middagzon. Haar verschijning hier, tegen de
achtergrond van Piazza del Popolo – een filmdecor par exellence – maakt
het niet moeilijk je voor te stellen hoe het ongeveer geweest moet zijn.
‘We dronken koffie en op een bepaald moment namen we een taxi. Ergens
naartoe.’ Juist op deze plek, waar de ontmoetingen met Fellini vaak begonnen,
vertelt ze ons hoe haar verhaal met hem begon.
Een interessant gezicht
‘Fellini en ik ontmoetten elkaar voor het eerst in 1985. Ik was net in Rome,
om mijn geluk te beproeven in de film, als actrice. Ik was afgestudeerd
en dacht: nu wil ik het leven gaan leven. De wereld gaan zien. Ik had
studententoneel gedaan en grote interesse voor de Italiaanse film. Maar ik
zocht ook gewoon een manier, een excuus, om een tijd in een andere stad
te zijn – het was onderdeel van dat ‘ontdekken van de wereld’. Ik wilde naar
Rome, daarna naar Parijs en dan naar New York.’
Parijs en New York heeft ze nooit gehaald. Rome bleek haar thuis. ‘In
Rome kwam ik al snel bij een castingbureau waar iemand direct opmerkte
dat Fellini waarschijnlijk wel geïnteresseerd in mij zou zijn. Toen ik uiteindelijk
naar Cinecittà mocht om auditie te doen, liep hij toevallig voorbij.
5x
films
geboren
in
cinecittà
Quo Vadis (1951)
Generaal Marcus Vinicius keert terug naar Rome, waar hij
verliefd wordt op Lygia. Door haar raakt hij geïntrigeerd door
het christendom, zeer tegen de wil van keizer Nero in. De titel
van deze film (Waar ga je heen? in het Latijn) verwijst naar de
vraag die Petrus aan Christus stelde tijdens hun ontmoeting
op de Via Appia. Quo Vadis is het debuut van Sophia Loren.
Ben Hur (1959)
Met een van de meest spectaculaire scènes in de filmgeschiedenis:
het wagenrennen. De opnames hiervoor duurden
ruim drie maanden. Er waren dan ook zo’n 15.000 figuranten
nodig. Van de 18 strijdwagens die na werden gemaakt, raakte
de helft al tijdens het repeteren te zwaar beschadigd om nog
te gebruiken voor de echte opnames.
The Godfather – part III (1990)
Tijdens de opnames voor deze derde Godfather-film, geregisseerd
door Francis Ford Coppola, werden Rosita en Fellini
uitgenodigd voor een etentje in Coppola’s caravan. Tijdens
het etentje kwamen plots Andy Garcia en Al Pacino binnenlopen.
‘Een absurde, filmische ervaring. Ook omdat Coppola
vanuit zijn caravan de hele set bestierde. Via microfoons
stuurde hij iedereen aan. Fellini vond dat natuurlijk een
belachelijke vertoning; je moest als regisseur op de set staan,
tussen de mensen, zo vond hij,’ aldus Rosita.
La vita è bella (1997)
Deze tragikomische film over de Tweede Wereldoorlog in
Italië was Roberto Benigni’s grote doorbraak. Hij speelde zelf
de vaderrol in de film, die overladen werd met prijzen, waaronder
de Oscar voor de beste niet-Engelstalige film, de beste
filmmuziek en de beste acteur.
Gangs of New York (2002)
Voor de opnames van deze film van Martin Scorsese werd
Cinecittà deels omgebouwd tot het Broadway zoals het er in
de negentiende eeuw uitzag. De set is nog steeds te bezoeken
– en ook zonder hoofdrolspelers als Leonardo DiCaprio en
Cameron Diaz meer dan indrukwekkend!
39