Oude rot & jong talent De makelaar - Mevrouw Van Dale

De makelaar
Oude rot &
jong talent
Tekst EllEkE van Duin
Foto’s PETEr ElEnbaas
Of je nu een gebouw verkoopt,
ontwerpt, schoonmaakt of inricht,
het gaat om het plezier waarmee
je dat doet. En om het vakmanschap
natuurlijk. Oude rotten
en jonge talenten praten over
hun beroep.
Giel Pappie (69) is oprichter
van en makelaar bij Pappie &
Van der Zee Makelaars.
“Eigenlijk wilde ik bouwkunde studeren,
maar dat viel niet mee. In mijn studietijd
had ik al eens een huis verkocht en dat
ging me goed af. En ik vond het leuk.
Daarom besloot ik de makelaarsopleiding
te doen. In 1978 werd ik beëdigd, toen was
ik al veertig. Ik begon bij Pro Civibus aan
de Stadhouderskade, daar heb ik in drie
jaar het vak geleerd. Toen ben ik voor mezelf
begonnen, in Oost-Watergraafsmeer.
Daar kwam ik oorspronkelijk vandaan,
dus ik kende de buurt goed. In 1983 kocht
ik het pand waar we nu nog altijd zitten.
Mijn vrouw en mijn dochter hielpen mee.
Al snel was ik dé makelaar van De Meer.
Er is wel veel veranderd in de Amsterdamse
huizenscene. Zo snel mogelijk tot
een transactie komen, met een courtage
waarbij geen service te verwachten is,
daar gaat het de jongelui om.”
“Ik heb erg veel geduld met mensen.
Soms ben ik wel drie jaar met klanten
bezig. Ze gaan toch hun leven lang de
schuld in, dat moet je wel in stijl en
verantwoord doen vind ik. Ik probeer me
zo weinig mogelijk aan te trekken van die
snelle jongens op hun scooters. Toch kan
ik nijdig worden als ik een zaak verloren
heb aan zo’n jonkie. Ook de klanten
zijn veranderd. Dat ze zelf op onderzoek
uitgaan vind ik alleen maar goed, maar
het gebeurt ook vaker dat klanten je onder
druk zetten. Dan proberen ze de courtage
omlaag te krijgen door te zeggen dat
een collega het voor minder doet. Dat is
wel jammer. Ik zou het nog lang kunnen
blijven doen, maar ik word deze maand
zeventig, en dat is een mooi moment om
te stoppen.”
‘Soms ben ik wel drie jaar
met klanten bezig; je moet
het in stijl en verantwoord
doen, vind ik.’
Merel de Leeuw (26) is
kandidaat-makelaar bij
Eefje Voogd Makelaardij.
“Mijn ouders waren lang op zoek naar
een ander huis, en ik ging vaak met ze
mee kijken. Dat vond ik zo leuk, dat ik
er soms zelfs mijn hockeytraining voor
afzegde. Na mijn middelbare school heb
ik nog anderhalf jaar bedrijfswetenschappen
aan de VU gestudeerd, maar ik miste
het praktijkwerk. Toen dacht ik: waarom
ga ik geen makelaardij doen? Via een
vriend kon ik beginnen op de binnendienst.
Brochures maken, de internetsite
bijhouden en contact met klanten
onderhouden. In die tijd ben ik begonnen
met mijn opleiding. Na anderhalf jaar
wilde ik doorgroeien op het kantoor waar
ik werkte, maar daar was geen plaats. Via
een werving- en selectiebureau kwam ik
bij een kantoor in Oud-Zuid terecht. Daar
begon ik met onder andere bezichtigingen
en het uitwerken van taxaties. Na drie jaar
werd ik gebeld door een collega-makelaar,
die vroeg of ik wilde werken bij Eefje
Voogd Makelaardij. Dat doe ik nu sinds
februari. Mijn theorie heb ik binnen, mijn
praktijk bijna.”
“Het is geweldig leuk werk: je ontmoet
veel verschillende mensen, gekoppeld
aan de verschillende huizenprijzen. Het
is leuk om te zien hoe Amsterdam en omgeving
woont. Het imago van het beroep
is wel erg veranderd. Als ik zeg dat ik
makelaar ben, zeggen mensen vaak ‘dan
zul je wel lekker verdienen’ of: ‘ben je
ook zo’n gladde makelaar met een hippe
Vespa?’ Maar de opleiding is best duur, en
goed verdienen doe je pas na verloop van
tijd, gekoppeld aan de omzet natuurlijk.
Dus ik heb wel vaak het gevoel dat ik me
moet verdedigen. Maar dat doe ik graag:
ik wil laten zien dat een makelaar een
toegevoegde waarde heeft bij het zoeken
naar of verkopen van een huis. Wij nemen
klanten alle ellende uit handen.”
‘Een makelaar heeft een
toegevoegde waarde:
wij nemen klanten alle
ellende uit handen.’
24 Paroolmagazine wonen Paroolmagazine wonen 25

De architect
‘Je moet een opdracht ook cultureelmaatschappelijk
benaderen.’
Marlies Rohmer (50) is eigenaar
van Architectenbureau
Marlies Rohmer. Zij won diverse
prijzen, zoals de Zuiderkerkprijs
en drie scholenbouwprijzen,
en deze maand krijgt
zij de Amsterdamprijs voor de
Kunsten uitgereikt.
“Tijdens mijn studie bouwkunde in Delft
heb ik heel even bij Rem Koolhaas
gewerkt. In 1986 ben ik voor mezelf
begonnen. Van het Fonds BKVB had ik
een startstipendium gekregen; daarvan
ben ik eerst op reis gegaan. Toen ik terug
was ging ik op zoek naar klanten. Ik keek
gewoon in de Gouden Gids, bij de A van
ABN Amro, en vroeg dan naar afdeling
projectontwikkeling. Stond er op straat
een container, dan rende ik naar binnen
om te vragen of ze al een architect hadden.
Als je zo jong begint, zit je nergens mee.
In het begin mocht ik alleen het ontwerp
maken, het echte bouwen van A tot Z
kwam pas nadat ik mijn eerste grote
opdracht binnen had. Dat was in 1992,
een complex van woningen en een
politiebureau in de Nieuwmarktbuurt.”
“Ik doe voor mijn ontwerpen graag
onderzoek naar ontwikkelingen in de
samenleving, met speciale aandacht voor
jongeren. De sporttoren in ons ontwerp
in 1999 voor de school in de Haagse
nieuwbouwwijk Wateringse Veld kwam
voort uit de behoefte om een beklimbaar
gebouw te maken dat uitstraalt dat sport
en spel belangrijk zijn in een tijd dat
kinderen minder buiten komen en dikker
worden. En door de stoep te betrekken bij
de woning ontstaat een tussenzone waar
je rustig de krant kunt lezen maar ook
een praatje kunt maken, terwijl kinderen
er veilig spelen en de straat er veel
levendiger uitziet. Zo sla je veel vliegen in
één klap. De rol van de architect is sterk
veranderd: behalve ontwerpen en bouwen
moet een opdracht ook sociologisch,
cultureel-maatschappelijk of filosofisch
benaderd worden. Toch is er in het huidige
architectuurklimaat voor experimenten
niet veel ruimte. Best moeilijk voor jonge
architecten; ik neem daarom regelmatig
jonge architecten op sleeptouw. Het is
belangrijk om de vernieuwing in het
architectuur-klimaat te voeden.”
Anne Holtrop (30) ontving in
juli dit jaar de prestigieuze
Charlotte Köhlerprijs van het
Prins Bernhard Cultuurfonds.
“Ik heb aan de Academie van Bouwkunst
in Amsterdam gestudeerd. Dat was kleinschalig
en in deeltijd. Ik werkte ernaast
voor diverse architectenbureaus, maar
sinds februari 2005 werk ik voor mezelf.
Ik deel mijn werkruimte met kunstenaar
Krijn de Koning; zijn houding inspireert
mij om op een andere manier naar
architectuur te kijken. Architectuur staat
voor mij los van de functie, maar niet los
van het gebruik. In plaats van de unieke
keuken te ontwerpen, bedenk ik een
ruimte waar mensen zelf een gebruik aan
kunnen geven. Toch maak ik die ruimten
heel specifiek.”
“Ik ben veel bezig met het maken van
relaties tussen het interieur en de omgeving.
Voor Liesbeth van de Pol, de nieuwe
rijksbouwmeester, heb ik een bijdrage geleverd
aan een groot woningbouwproject
in Nieuw West. Twee gebouwen: de één
een toren van zes lagen, met een woning
per verdieping, de ander een penthouse
dat als los huis op een groot woongebouw
staat. De gevels bestaan bij beide gebouwen
uit een open frame, waarin planten
kunnen groeien. Op het dakterras zit ook
nog een pergola, zodat de bewoners uiteindelijk
in een kamer van planten zitten.
En ik heb een plan voor waterwoningen,
helemaal gemaakt van een kunststof.
Die woningen komen niet zoals bij IJburg
netjes naast elkaar liggen. Ik koos voor
een landschappelijke benadering en
bedacht een pad over het water als een
pad in een park, waar de huizen aan liggen.
Ook deze woningen zullen helemaal
begroeien, waardoor het een soort groene
heuvels in het water worden. Het is prettig
om architect in Amsterdam te zijn, al zou
ik wel in een grotere stad willen wonen en
werken. Daarom zit ik in het voorjaar in
een residentie in Tokio.”
‘Ik ben veel bezig met het
maken van relaties tussen het
interieur en de omgeving.’
26 Paroolmagazine wonen Paroolmagazine wonen 27

De hulp in de huishouding
D. Goercharn (58), roepnaam
Mientje, werkt al haar hele
leven als hulp in de huishouding.
“Ik ben geboren in Suriname. Wij waren
vroeger met twaalf kinderen thuis. Elke
dag moesten we meehelpen met schoonmaken,
dat vonden we heel normaal. Na
school ben ik in een manufacturenwinkel
gaan werken. Daarnaast hielp ik bij familie
in de huishouding. Gewoon, vrijwillig.
Op mijn 32ste kwam ik naar Nederland;
ik heb vier kinderen en wilde dat ze goed
opgroeiden. Dus toen werkte ik niet, ik
was moeder. Daarnaast hielp ik vrienden
en vooral ouderen met schoonmaken.
Gratis ook, want voor vrienden zorg je,
daar werk je niet voor. Op mijn 48ste ben
ik als schoonmaakster gaan werken bij
diverse instellingen. Dat was een Melkertbaan.
Ik houd van schoonmaken: je bent
in beweging, je hebt voortdurend contact
met mensen, en je ziet nog eens wat.”
“Er is wel veel veranderd, vind ik. Toen
ik 48 was, waren de werkeisen nog niet
zo hoog als nu. Toen was het ook heel
gezellig en deed je veel gezamenlijk met
collega’s. Nu is de werkdruk veel hoger. Zo
hoog, dat je blessures kunt oplopen. En
je wel eens iets niet af krijgt. Dat is best
irritant. Toch werk ik nog altijd met veel
plezier. Mijn werkgever, Schoonmaakwoede,
is geweldig vriendelijk. Zij hebben me
ontdekt; dankzij hen heb ik nu leuk werk
bij leuke mensen. Eigenlijk is het een driehoeksverhouding,
Schoonmaakwoede,
de klant en ik. Als zij tevreden zijn, ben
ik ook blij. Ik leg ook altijd een briefje op
tafel van het huis waar ik schoonmaak,
wat ik heb gedaan en wat ik de volgende
keer ga doen. Een vrolijk briefje, geen
bazig briefje. Dat vind ik aardig en netjes.
Je moet mensen voor je winnen, zeg ik
altijd.”
‘Ik leg altijd een briefje op
tafel: wat ik heb gedaan
en wat ik de volgende
keer ga doen.’
Sarina Peters (24) werkt nu
vier maanden als hulp in de
huishouding en gastouder.
“Jarenlang werkte ik bij een opticien. Dat
was wel leuk, maar ook een beetje stijf.
Ik moest er altijd netjes uitzien. Ik wilde
liever iets doen waarbij ik gewoon mijn
eigen jeans aankon. Bij toeval kwam ik
in contact met de organisatie Onze Saar.
Nu werk ik al drie maanden veertig uur
per week als gastouder en hulp in de
huishouding bij een familie in Oud-Zuid.
Ze hebben een tweeling van een paar
maanden oud. Ik help met in bad doen,
verschonen en als ze slapen doe ik boodschappen.
Daarnaast doe ik licht huishoudelijk
werk, zoals stofzuigen, dweilen,
afstoffen, de was, strijken en bedden
verschonen. Daarvoor heb ik via mijn
werkgever een korte interne opleiding
gedaan, een cursus opvoeding en een
huishoudelijke cursus. Wat je daar leert?
Wat er wel en niet in de droger mag, welke
schoonmaakmiddelen je waarvoor moet
gebruiken. Marmer mag je bijvoorbeeld
niet met chloor behandelen. En welk
middel je moet gebruiken om bepaalde
vlekken weg te krijgen.”
“Schoonmaakwerk vind ik niet erg, het
moet toch gebeuren. Strijken vind ik zelfs
leuk: een muziekje aan en gaan! En poepluiers
vind ik totaal geen probleem. Ik ben
een zorgzaam type, dus dit werk past heel
erg bij mij. Het gezin waar ik nu werk, is
mijn eerste werkadres. Het was ook mijn
eerste gesprek dat ik had voor een baan in
de huishouding en gelukkig klikte het direct.
Ze wonen vlakbij het Museumplein,
dus als het mooi weer is wandel ik met de
kinderwagen in het Vondelpark. Ik ben
zelfs zo enthousiast dat ik mijn schoonzus
ook al heb voorgedragen bij Onze Saar.”
‘Ik ben een zorgzaam type,
dus dit werk bij een gezin
past heel erg bij mij.’
28 Paroolmagazine wonen Paroolmagazine wonen 29

De interieurontwerper
‘Een functioneel ontwerp moet niet
alleen in praktische zin deugen, maar
ook in emotionele zin.’
Nel Verschuuren (64) is
eigenaar van Kho Liang Le
Associates. Zij won in 1986 de
Mart Stamprijs en in 1998 de
Piet Zwart Prijs vanwege haar
baanbrekende werk als
interieurar chitect.
“Op de middelbare school vond ik biologie,
Nederlands en kunst interessant.
Toen ik me afvroeg wat ik ermee zou kunnen
doen, zag ik dat ik met de eerste twee
voor de klas zou eindigen en dat wilde
ik absoluut niet. Daarom ging ik naar de
Academie in Tilburg om later over te stappen
op de Sint Joost Academie in Breda.
In 1965 was ik klaar en ik wilde graag werken
bij de bekende interieurarchitect Kho
Liang Le. Ik durfde aanvankelijk niet bij
hem te solliciteren, maar heb toch de stap
gezet en werd aangenomen. Eenentwintig
was ik toen ik bij hem kwam werken.
Na twee jaar vroeg hij mij en Tinus van
de Kerkhof om partner te worden. Onze
belangrijkste klant was Schiphol.”
“Nadat Kho Liang Le in 1975 overleed,
heb ik zijn bureau voortgezet. Nog dertig
jaar heb ik het interieur van Schiphol
gedaan. Ik heb geprobeerd de sobere,
heldere basis die Kho Liang bedacht had,
te handhaven. Schiphol doet een zware
aanspraak op je gevoel voor functionaliteit,
niet alleen moet het in praktische zin
deugen, maar ook in emotionele zin. Zo
waarschuwt niet een hekje, maar een gepolijste
cirkel in de vloer reizigers buiten
de gevarenzone rond schuin geplaatste
kolommen te blijven; men vermijdt die
plekken zonder zich daar ooit bewust van
te worden. Die transparante aanpak is
mijn handelsmerk geworden. Mijn meest
recente grote project was het kantoorgebouw
van Interpolis. Dat was toen redelijk
spraakmakend, omdat het één van de
eerste bedrijven was waar mensen geen
vaste werkplek hadden. Inmiddels ben ik
gestopt met werken voor Schiphol; het is
zo vercommercialiseerd. Bovendien kom
ik een beetje op leeftijd. Niet dat ik mijn
bureau wil verkopen of een opvolger moet
zoeken, ik wil het gewoon kleiner gaan
inrichten.”
Mae Engelgeer (26) werkt
voornamelijk met textiel;
als freelancer voor Studio
Aandacht en voor verschillende
bladen (o.a. Red), waarvoor
ze lifestylepagina’s maakt en
woonproducties doet. Ook
richt ze ruimtes in voor fotoshoots
en exposities.
“Na de modeacademie heb ik de masteropleiding
vrije vormgeving gedaan aan
het Sandberg Instituut. Textiel was altijd
al mijn passie. Sindsdien werk ik als
ontwerper van textiele beelden en objecten.
Kenmerkend voor mijn werk is het
verhalende karakter van mijn ontwerpen,
het kleurgebruik en decoratie. Vaak maak
ik dingen die functioneel ogen, maar het
niet zijn. Zoals een kussen van cadeaustrikken;
ziet er geweldig leuk uit maar
je kunt er niet lekker tegenaan zitten.
In de showroom van Gispen maakte ik
er een installatie van; zo ontstond een
strikkenwereldje op zich. Die strikken
zijn trouwens een terugkerend thema in
mijn werk. Ik heb bij het Textielmuseum
eigen stoffen laten weven, met allemaal
strikken, waar mohair en lurexdraad in
verwerkt zit. Daar heb ik processieachtige
vlaggen van gemaakt, met strikken en
franje.”
“Maar ik ben ook bezig met het ontwikkelen
van een interieurcollectie van deze
stoffen. Enerzijds maak ik dus kunst,
maar ik wil er aan de andere kant ook iets
mee doen. Zo’n expositie zie ik als haute
couture en de spreien, dekens en kussens,
dus de producten, beschouw ik als prêt-àporter.
Wat dat betreft is er veel veranderd
in het interieurdesign. De verschillende
disciplines zijn veel meer met elkaar
versmolten. Interieurs houden meer dan
ooit verband met kunst, en mode ligt daar
ook weer vlakbij. Het beroep van interieurontwerper
in de zin van iemand die
alleen je huis komt inrichten is niet meer.
Steeds meer ontwerpers geven een advies
èn maken het ontwerp.”
‘Interieurs houden meer
dan ooit verband met
kunst, en mode ligt daar
ook weer vlakbij.’
30 Paroolmagazine wonen Paroolmagazine wonen 31