Overzicht huidige kennis omtrent interne verzilting - Wageningen ...

11
4. Wat is het probleem? Percepties
Verzilting is een toename in het zoutgehalte, van – in dit geval – water. De term
verzilting is toepasbaar voor zowel grondwater als oppervlaktewater, en kan zowel
een lokaal als een regionaal of zelfs landelijk proces aanduiden. De in dit onderzoek
gehanteerde definitie van verzilting kan echter op veel manieren geïnterpreteerd
worden. “Er is sprake van verzilting als het water te zout/chloriderijk is voor optimaal
gebruik.” Maar wat is optimaal? Wie mag het zeggen? De natuurbeheerder
die de soortenrijkdom in Nederland graag ziet toenemen? Of de boer die de
maximaal haalbare oogst wil binnenhalen? Gebruikers van het water, zoals
agrariërs en drinkwaterbedrijven, ervaren verzilting als een probleem als het water
niet meer voldoet aan de eisen die het gebruik er nu eenmaal aan stelt. Als de
gewassen op het land achteruit gaan, bijvoorbeeld, of het water niet meer drinkbaar
is. Waterbeheerders zoals waterschappen en provincies daarentegen werken met
normen, afspraken die historisch gegroeid zijn en waarvan de herkomst en achterliggende
motivering vaak niet meer bekend is, maar die wel als ijzeren wetten
gehanteerd worden. En waar de boer het water liever niet brak ziet worden, vindt de
natuurbeheerder verzilting in sommige gevallen zelfs een gunstige ontwikkeling.
De termen zoet, zout en brak zijn niet eenduidig. Zo is water dat 400 mg chloride per liter
bevat zoet volgens het Venice systeem voor kustwaterklassificatie, zoet-brak volgens de
ecologische landwaterklassificatie van Wamelink en Runhaar (2000), en brak volgens de
drinkwaterklassificatie van Stuijfzand (1993).
Om zicht te krijgen op het maatschappelijke krachtenveld waarbinnen verzilting in
Nederland een rol speelt, is een “focusgroepenanalyse” gedaan samen met het
IVM (Instituut voor Milieuvraagstukken) van de Vrije Universiteit Amsterdam. Doel
was te achterhalen in welke mate verschillende betrokken partijen verzilting als
een probleem ervaren, en welke oplossingen ze voorstaan. Hiertoe werden vijf
focusgroepen georganiseerd die de volgende categorieën vertegenwoordigden:
(1) wetenschappers en deskundigen, (2) landelijke beleidsmakers, (3) regionale
beleidsmakers, (4) agrariërs, en (5) belangengroepen, zoals drinkwaterbedrijven,
toerisme en milieu- en natuurorganisaties.