Leidraad bij het opstellen van een globaal preventieplan - Febelgra

Veiligheid, gezondheid en welzijn op het werk
Leidraad bij het
opstellen van een
globaal preventieplan
VERSIE 13-12-2005

federatie van de
Belgische
grafische industrie
Belliar dstr aat 20 bus 16
1040 Brussel
TEL +32 2 512 36 38
FAX +32 2 513 56 76
EMAIL info@febelgra.be
BTW BE 414 418 448
Auteur : David Caen
Publicatievorm: digitaal via www.febelgr a.be
VERSIE 13-12--2005

Inleiding
Deze “leidraad voor het opstellen van een globaal preventieplan” is in
hoofdzaak opgesteld voor kleine en middelgrote ondernemingen. Het
heeft als doel om het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij
de uitvoering van hun werk een praktische start te geven en het geheel
te structureren volgens wettelijke vereisten. Het beoogt geenszins een
volledige weergave van alle wettelijke verplichtingen en bepalingen.
De relaties tussen de werkgever, de vakbondsafvaardiging, het comité,
de externe/interne dienst voor preventie en werknemers zijn hierin dan
ook niet opgenomen.
De leidraad is opgedeeld in vier stukken. Vooreerst worden de
wettelijke verplichtingen met betrekking tot het globaal preventieplan
toegelicht. Het tweede deel geeft u het algemene kader waarin gewerkt
dient te worden. Het derde deel loodst u doorheen de stappen die nodig
zijn om te komen tot een aanvaardbaar globaal preventieplan. Het
vierde deel, de bijlagen, omvat een aantal praktische documenten die u
de mogelijkheid zal geven om te komen tot het globaal preventieplan.
Deze leidraad zal u geen blauwdruk verschaffen van het globaal
preventieplan. U zal nog steeds kostbare tijd moeten investeren om te
komen tot een geschreven preventiebeleid. Het geeft u daarentegen
wel een middel om dit plan in eigen beheer op te stellen. Om te zorgen
dat het plan wettelijk voldoet, dient dit in eigen beheer opgemaakte
plan in een aantal gevallen voor goedkeuring voorgelegd te worden
aan een externe deskundige.
Belangrijke opmerking is dat deze leidraad niet meer of minder is dan
een concept. Er is geen wettelijke vormvereiste vastgelegd.
Daarentegen zijn er wel een aantal wettelijke principes die moeten
gerespecteerd worden. Dit wil zeggen dat u de in de leidraad
voorgestelde documenten zonder probleem kan aanpassen naar uw
wensen en behoeften zolang u er de wettelijke principes in verwerkt.
De wettelijke vereisten leest u in deel 1 en 2 van de leidraad.
Wij zijn er van overtuigd dat u met deze leidraad zal komen tot een
succesvol preventiebeleid.
VERSIE 13-12--2005

Inhoud
Situering van het globaal preventieplan 1
Een wettelijke verplichting
Werkgever: enkel een wettelijke plicht?
Werknemer: schouders ophalen?
Externe deskundigheid soms verplicht
Algemeen 4
Wat wilt u bereiken?
– Vragen
– Van algemene naar meer concrete doelstellingen
– Wat is belangrijk?
– Haalbaarheid van de doelstellingen
Preventiebeginselen
Wie doet wat wanneer?
Welke middelen worden ingezet?
– Financiële middelen
– Materiële middelen
– Organisatorische middelen
Dynamisch karakter van het globaal preventieplan
Opvolging van het globaal preventieplan
Opstellen van het globaal preventieplan 8
Stappenplan
Opsporen en achterhalen van knelpunten
– Algemene vragenlijst
– Risicoanalyse-checklist
– Risico-evaluatie
Bepalen van maatregelen
Bepalen van de in te zetten middelen
Globaal preventieplan
– Opsomming van de knelpunten en maatregelen
– Opsomming van bijkomende wettelijke vereisten
– Bepalen van verantwoordelijken voor het opvolgen en
uitvoeren van de maatregelen
Jaaractieplan
Literatuurlijst 13
Bijlagen
Bijlage 1. Stappenplan
Bijlage 2. Algemene vragenlijst
Bijlage 3. Risicoanalyse-checklist
Bijlage 4. Risico-evaluatie
Bijlage 5. Globaal preventieplan
Bijlage 6. Jaaractieplan
VERSIE 13-12--2005

Situering van het globaal
preventieplan
EEN WETTELIJKE VERPLICHTING
Het is aan de werkgever om de nodige maatregelen te nemen om het
welzijn van de werknemers op het werk te bevorderen (welzijnswet,
art. 5.). Hij moet ervoor zorgen dat de veiligheid, gezondheid en het
welzijn van de werknemers gewaarborgd blijft. Dat betekent niet dat
hij een vrijgeleide krijgt.
De maatregelen, acties die de werkgever neemt, moeten kaderen in een
beleid. Om de preventie-inspanningen efficiënt aan te wenden en ook
aan te sluiten bij de heersende managementsystemen in de bedrijven,
werd een systeem uitgewerkt dat ondernemingen de nodige vrijheid
geeft om zelf een beleid uit te werken aangepast aan hun situatie, maar
waarbij een aantal principes moeten gevolgd worden. Het zogenaamde
dynamische risicobeheersingssysteem dat beantwoordt aan gekende
managementprincipes houdt rekening met de aard van de bedrijfsactiviteiten
en de specifieke risico’s ervan. Het laat toe om preventie
planmatig aan te pakken en te beheren. Op die manier kan het systeem
maximaal geïntegreerd worden in het dagelijkse bedrijfsbeleid.
Het dynamisch risicobeheersingssysteem bestaat uit volgende
principes:
de uitwerking van het beleid: doelstellingen en middelen om
deze te realiseren;
de programmatie van het beleid: methodes, opdrachten,
verplichtingen en middelen van alle betrokkenen;
de uitvoering van het beleid: verantwoordelijkheden van de
betrokkenen;
de evaluatie van het beleid: evaluatiecriteria.
De schriftelijke neerslag van dit dynamisch risicobeheersingssysteem
is een vijfjaarlijks globaal preventieplan en een jaarlijks actieplan.
Het globaal preventieplan wordt door de werkgever opgesteld, in
overleg met de hiërarchische lijn, het comité PBW en de preventie- en
beschermingsdiensten. Het is een vijfjarenplan waarin de te
ontwikkelen en toe te passen preventieactiviteiten geprogrammeerd
zijn.
Jaarlijks moet er, gebaseerd op het globaal preventieplan, een actieplan
opgesteld worden.
WERKGEVER: ENKEL EEN WETTELIJKE PLICHT?
Gesteld voor de wettelijke verplichting om een globaal preventieplan
en een jaarlijks preventieplan op te stellen voor je onderneming, kan je
VERSIE 13-12--2005
1

als werkgever de gebruikelijke clichés bovenhalen als ‘nutteloze
papperassen’, ‘bureaucratie’, ‘onproductief’, ...
Je geeft dan opdracht om zo vlug mogelijk een plan op te stellen met
voldoende algemeenheden om formeel in orde te zijn met de wet.
Je kan wellicht ook een voorgedrukt plan kopen en dat vluchtig en in
vage termen invullen. En laat dan de arbeidsinspectie maar komen!
Maar waarom niet onbevooroordeeld nagaan of deze verplichtingen
zin hebben? Waarom zouden het globaal preventieplan en het
jaaractieplan geen middelen zijn die je helpen de preventie te
organiseren zoals je je onderneming organiseert met een minimum aan
kosten en een maximum aan resultaten.
Door die investering is de kans groot dat je aansluiting vindt bij de
vele werkgevers die ervaren hebben dat tijd, middelen en creativiteit
vrijmaken voor een goede organisatie van de preventie rendeert onder
de vorm van minder kosten en meer kwaliteit van producten en
diensten en van meer welzijn voor de werknemers.
WERKNEMER: SCHOUDERS OPHALEN?
Als werknemer of als werknemersvertegenwoordiger in het Comité
PBW kan men sceptisch zijn schouders ophalen en stellen dat met
goeie voornemens en mooie woorden op papier enkel de façade
versierd wordt. Het opstellen van de plannen is één zaak, maar de
problemen oplossen op de werkvloer dat is toch wat anders.
Daarentegen zal er in ondernemingen met een actief comité worden
aangedrongen om dergelijke plannen op te stellen.
Hoedanook zal voor het bereiken van de doelstellingen uit het plan en
zelfs voor het opstellen van het plan een betrokkenheid en inzet van
alle partijen aanwezig moeten zijn.
EXTERNE DESKUNDIGHEID SOMS VERPLICHT
De interne dienst voor preventie en bescherming op het werk heeft als
algemene opdracht het bijstaan van de werkgever, de hiërarchische lijn
en de werknemers bij het preventiebeleid.
De opdrachten en taken van de interne dienst voor preventie en
bescherming zijn gedetailleerd opgenomen in de wetgeving. Het gaat
om opdrachten en taken zoals het uitvoeren van risicoanalyses, het
onderzoeken van ongevallen, incidenten, oorzaken van beroepsziekten,
psycho-sociale factoren en aanpassingen van werk aan de mens,
voorstellen doen over onthaal, informatie, ...
De interne dienst hoeft deze opdrachten niet allemaal zelf voor haar
rekenening te nemen; ook de externe dienst kan tussenkomen. Het
principe is echter dat de werkgever nooit verplicht is beroep te doen op
een externe dienst indien hij tenminste intern over de nodige
deskundigheid beschikt.
Bedrijven die niet beschikken over een interne preventieadviseur
moeten de “hulp” inroepen van een externe dienst. In het kader voor
VERSIE 13-12--2005
2

het opstellen van het globaal preventieplan kan dit betekenen dat het
plan zo goed als volledig in eigen beheer wordt opgesteld en dat om
wettelijk te voldoen het uiteindelijke plan ter goedkeuring aan de
externe dienst wordt voorgelegd.
Onderstaande tabel geeft een overzicht van de mogelijkheden tot het
opstellen van het preventieplan ifv het aantal werknemers.
Aa ntal werk ne mers I n d eli n g sg ro ep P re v e nt ie a dv is e ur Opste lle n prev ent ie pla n door de
≥500 Groep A Niveau I of II Interne dienst
≥100 en

Algemeen
WAT WILT U BEREIKEN?
Vragen
Welke doelstellingen inzake welzijn op het werk wenst u te
formuleren? Moeten alle doelstellingen worden geformuleerd? Hoe
concreet moet dit gebeuren? Zijn alle doelstellingen even belangrijk en
even dringend te realiseren? Moeten enkel doelstellingen worden
geformuleerd die redelijk haalbaar zijn, of ook deze waarvan niet
duidelijk is hoe ze gerealiseerd moeten worden? Moet de aandacht
gaan naar de problemen die objectief het grootst zijn of naar deze waar
het personeel dringend een oplossing voor wil?
Op deze vragen geeft de wetgever geen antwoord. Belangrijk is dat de
werkgever hierop via overleg met het comité, (beleid)medewerkers en
preventiedeskundigen tot een antwoord komt.
Van algemene naar meer concrete doelstellingen
Het doen dalen van de ongevallencijfers beneden het gemiddelde
binnen de grafische sector, het verminderen van het lawaainiveau, de
veiligheidsopleiding verbeteren ... zijn algemene doelstellingen die
zeker een plaats kunnen krijgen in het globaal preventieplan. Bij deze
doelstellingen kan men aangeven met welke concrete middelen deze
kunnen worden gerealiseerd. Het is bovendien wenselijk om hieraan
meer concrete doelstellingen te koppelen die betrekking hebben op
bepaalde werknemers, werkzaamheden en afdelingen zodat zoveel
mogelijk werknemers er hun problemen en wensen kunnen in
herkennen.
Er kunnen ook doelstellingen worden geformuleerd die betrekking
hebben op de verbetering van het preventiebeleid (hoe de werknemers
beter betrekken bij en de informatiedoorstroming van het
preventiebeleid, het beter gebruiken van de interne maar vooral de
externe preventiediensten, het opvolgen van de resultaten van het
uitvoeren van het preventieplan).
Wat is belangrijk?
De wetgever schrijft voor om in de doelstellingen een rangorde aan te
brengen van belangrijk naar minder belangrijk of met andere woorden
aan te duiden wat voor uw onderneming prioritair is.
Prioriteit kan worden gegeven aan het voorkomen van gevaren die
leiden tot de grootste schade. Voorrang kan worden gegeven aan het
voorkomen van gevaren die leiden tot grote schade of aan
doelstellingen die door het personeel als heel belangrijk worden
ervaren. Directe en grote gevaren moeten natuurlijk bij
hoogdringendheid worden aangepakt.
Vaak zullen werknemers meer bekommerd zijn om zaken die objectief
minder belangrijk zijn (inrichting kantoor, netheid in de refter, ...),
maar die een bron van dagelijkse ergernis of hinder vormen. Dat mag
VERSIE 13-12--2005
4

niet wegnemen dat ook deze problemen een evenwichtige plaats
krijgen in het preventieplan. Dit draagt ertoe bij dat het personeel zich
in het globaal preventieplan herkend en de geloofwaardigheid versterkt
wordt.
Haalbaarheid van de doelstellingen
Het globaal preventieplan bevat best een aantal doestellingen die met
grote zekerheid kunnen worden gerealiseerd. Hierdoor wordt
vermeden dat het plan een vrijblijvend karakter krijgt en geen interesse
kan opwekken bij de betrokkenen. Dit draagt eveneens bij tot de
geloofwaardigheid van het plan.
Doelstellingen waarvan men helemaal niet zeker is of ze worden
gehaald, moeten ook in het plan worden opgenomen. Het weglaten van
dergelijke doestellingen omdat de haalbaarheid onzeker is, geeft
immers de indruk dat men geen inspaningen wil leveren om
belangrijke problemen op te lossen die uit de diagnose naar voor zijn
gekomen.
Bij het opstellen van de doelstellingen moet je de rangorde die de
wetgever heeft bepaald voor de preventiemaatregelen reeds in het
achterhoofd houden:
in eerste instantie moeten risico’s worden voorkomen;
lukt dit niet dan moet worden getracht schade te voorkomen;
is dit ook niet mogelijk dan moet de schade zoveel mogelijk
worden beperkt.
preventiebeginselen
Van de werkgever wordt door de overheid geacht onderstaande
preventie-beginselen toe te passen (opsomming volgens afnemende
prioriteit):
1. risico’s voorkomen
2. de evaluatie van risico's die niet kunnen worden voorkomen
3. de bestrijding van de risico's bij de bron
4. de vervanging van wat gevaarlijk is door dat wat niet gevaarlijk of
minder gevaarlijk is
5. voorrang aan maatregelen inzake collectieve bescherming boven
maatregelen inzake individuele bescherming
6. de aanpassing van het werk aan de mens, met name wat betreft de
inrichting van de werkposten, en de keuze van de werkuitrusting en
de werk- en productiemethoden, met name om monotone arbeid en
tempogebonden arbeid draaglijker te maken en de gevolgen
daarvan voor de gezondheid te beperken
7. zo veel mogelijk de risico's inperken, rekening houdend met de
ontwikkelingen van de techniek
8. de risico's op een ernstig letsel inperken door het nemen van
materiële maatregelen met voorrang op iedere andere maatregel
9. de planning van de preventie en de uitvoering van het beleid met
betrekking tot het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van
hun werk met het oog op een systeembenadering waarin onder
andere volgende elementen worden geïntegreerd: techniek,
organisatie van het werk, arbeidsomstandigheden, sociale
betrekkingen en omgevingsfactoren op het werk
VERSIE 13-12--2005
5

10. de werknemer voorlichten over de aard van zijn werkzaamheden,
de daaraan verbonden overblijvende risico's en de maatregelen die
erop gericht zijn deze gevaren te voorkomen of te beperken:
1° bij zijn indiensttreding;
2° telkens wanneer dit in verband met de bescherming van het
welzijn noodzakelijk is
11. het verschaffen van passende instructies aan de werknemers en het
vaststellen van begeleidingsmaatregelen voor een redelijke
garantie op de naleving van deze instructies
12. het voorzien in of het zich vergewissen van het bestaan van de
gepaste veiligheids- en gezondheidssignalering op het werk,
wanneer risico's niet kunnen worden voorkomen of niet voldoende
kunnen worden beperkt door de collectieve technische
beschermingsmiddelen of door maatregelen, methoden of
handelswijzen in de sfeer van de werkorganisatie
WIE DOET WAT WANNEER?
Om te voorkomen dat het globaal preventieplan door de dagelijkse
zorgen en problemen in de vergeethoek geraakt, is het noodzakelijk de
opvolging ervan duidelijk te regelen.
In het plan moeten een aantal zaken worden vastgelegd:
wie voor de uitvoering van bepaalde taken, initiatieven of nemen
van preventiemaatregelen verantwoordelijk is
wie met de concrete uitvoering wordt belast
wanneer de taken of initiatieven moeten worden uitgevoerd of
maatregelen moeten worden genomen
WELKE MIDDELEN WORDEN INGEZET?
De wetgever vraagt dat in het globaal preventieplan duidelijk wordt
vermeld welke organisatorische, materiële en financiële middelen
worden ingezet.
Financiële middelen
De bedragen die nodig zijn voor het uitvoeren van de opdrachten,
initiatieven en maatregelen.
Materiële middelen
O.m. lokalen voor vorming en opleiding, meettoestellen,
beschermingsmiddelen, ...
Organisatorische middelen
Het opzetten van een controlesysteem, organisatie van vergaderingen,
...
VERSIE 13-12--2005
6

DYNAMISCH KARAKTER VAN HET GLOBAAL PREVENTIEPLAN
Er wordt vereist dat het globaal preventieplan geen vast onveranderlijk
geheel blijft gedurende 5 jaar. Hierdoor moeten alle betrokkenen
steeds open staan om bij alle voorstellen, beslissingen en initiatieven te
overwegen of er een invloed is op het welzijn van de werknemers en
dit te rapporteren.
In het globaal preventieplan moet een werkwijze voorzien worden
zodoende het plan bij gewijzigde omstandigheden aan te passen. Met
volgende punten moet rekening worden gehouden:
1. de jaarverslagen van de diensten voor preventie en bescherming op
het werk
2. de adviezen van het comité en in voorkomend geval, deze van de
met het toezicht belaste ambtenaar
3. de gewijzigde omstandigheden die een aanpassing van de strategie
in verband met het verrichten van een risicoanalyse op basis
waarvan preventiemaatregelen worden vastgesteld noodzakelijk
maken
4. de ongevallen en incidenten die zich in de onderneming hebben
voorgedaan
Rekening houdend met deze evaluatie stuurt de werkgever via het
jaaractieplan het globaal preventieplan jaarlijks bij en stelt hij ten
minste éénmaal om de vijf jaar een nieuw globaal preventieplan
op.
OPVOLGING VAN HET GLOBAAL PREVENTIEPLAN
De wetgever is verplicht om in het plan op te nemen hoe de opvolging
of evaluatie zal gebeuren. Naar aanleiding van het jaarlijks actieplan
kan een grondige evaluatie gehouden worden en een antwoord
gegeven op de vragen:
In hoeverre werden de doelstellingen gerealiseerd?
Wat lukte en wat niet, en waarom?
Waarom werden bepaalde maatregelen niet genomen of bepaalde
taken niet uitgevoerd?
Zijn er voldoende en de juiste middelen ingezet om resultaat te
bereiken?
Waren de verantwoordelijkheden voldoende helder vastgelegd?
Wordt het tijdschema en de taakverdeling geëerbiedigd?
VERSIE 13-12--2005
7

Opstellen vanhet globaal
preventieplan
STAPPENPLAN
In bijlage 1 is een overzicht gevoegd van de verschillende te volgen
stappen om te komen tot het globaal preventieplan en het jaaractieplan.
Indien dit principe gevolgd wordt dan zal, gelijklopend met het
kwaliteitzorgsysteem, het niveau betreffende de preventie stijgen en
zal door opvolging een blijvende stijging ervan gewaarborgd blijven.
U wordt doorheen de volgende tekst en de bijlagen geleid zodat u op
het eind van de rit beschikt over een globaal preventieplan en een
jaaractieplan.
OPSPOREN EN ACHTERHALEN VAN KNELPUNTEN
Algemene vragenlijst
In het eerste deel van bijlage 2 vindt u een vrij uitgebreide algemene
vragenlijst. De vragen zijn opgesteld voor de ganse onderneming,
d.w.z. dat als er bvb wordt gevraagd of alle machines opgenomen zijn
in de inventarislijst, het antwoord negatief is als er 1 enkel toestel op
die lijst ontbreekt.
De “ja” antwoorden moeten naderhand niet worden opgenomen in het
globaal preventieplan. De “neen” antwoorden daarentegen wel.
Een korte beschrijving kan nodig zijn om eenduidig het knelpunt vast
te stellen en om besprekingen ondubbelzinnig te laten verlopen.
Om later alles goed te kunnen onderscheiden en om er later terug naar
te kunnen koppelen zal u de identificatie-nummering zeer consequent
moeten toepassen.
Het is eveneens belangrijk om te noteren wie de analyse uitvoerde en
wanneer deze werd uitgevoerd. Het resultaat kan verschillend zijn naar
gelang de kennis van de uitvoerder van de analyse. Bij overleg komen
tekorten aan het licht.
In het tweede deel van bijlage 2 vindt u een toelichting bij de algemene
vragenlijst.
Naar inhoud van het globaal preventieplan kan na het doorlopen van
deze vragenlijst gesteld worden dat niet alle risico’s zullen ontdekt
zijn, maar toch wel de meeste en de grootste risico’s. Dergelijk plan
kan reeds worden verdedigd.
Risicoanalyse-checklist
De wetgever vereist eveneens het gebruik van risicoanalyses. Deze
analyses moeten op een systematische, gefundeerde manier gebeuren.
In bijlage 3 vindt u deze checklist terug. Deze vragenlijst kan worden
toegepast op eender welke situatie of toestel.
VERSIE 13-12--2005
8

De vragen werden hier met opzet vrij algemeen opgesteld zodoende
het zichtveld over de gestelde vragen niet te polariseren. Deze
risicoanalyse-checklist is opgesteld om de meest uiteenlopende
situaties te kunnen evalueren, zowel een produktiemachine als een
organisatorische beleid kan hiermee worden beoordeeld. Dit is ook de
reden waarom, in tegenstelling tot bijlage 2, geen bijkomende lijst met
opmerkingen of voorbeelden werd opgesteld.
Deze lijst moet worden doorlopen voor situaties op niveau van de
organisatie, op niveau van groepen werkposten of functies en op
niveau van individuele werkposten. U krijgt met andere woorden een
ganse stapel papier.
Belangrijk is goed bij te houden voor welk toestel of eenheid de
analyse werd uitgevoerd zodoende bij onderhandelingen steeds terug
te kunnen koppelen. Natuurlijk is ook hier de naam van de uitvoerder
en de datum van uitvoering onontbeerlijk.
In deze lijst dient ingeschat te worden wat de waarschijnlijkheid is van
het effectief optreden van een gevaar, de graad van blootstelling aan
het gevaar en de grootte van de schade ten gevolge van het optreden
van het gevaar. Aan deze inschatting worden cijfers gekoppeld (zie
achteraan de checklist). Met behulp van deze drie cijfers kan door
eenvoudige vermenigvuldiging de risicograad worden berekend. Dit
cijfer zal u in de volgende stappen de “risico-evaluatie” en het
opstellen van het “globaal preventieplan” verder helpen.
Voor de korte beschrijving en het ID nummer geldt hetzelfde als bij de
algemene vragenlijst.
Het is vanzelfsprekend dat het inschatten van gevaren een subjectieve
zaak, dus persoonsgebonden is. Daarom is het belangrijk dat er via
overleg tot een zelfde standpunt wordt gekomen of dat minstens met
alle meningen rekening wordt gehouden (zie volgend hoofdstuk).
Risico-evaluatie
Het werd in het vorige hoofdstuk reeds aangehaald dat het inschatten
van gevaren een subjectieve zaak is. Om verschillende standpunten te
verenigen kan gebruik worden gemaakt van het formulier gevoegd in
bijlage 4.
Het formulier in bijlage 4 zal eveneens moeten worden toegepast voor
gevaren die worden vastgesteld via de algemene vragenlijst. Dit is
nodig gezien aan de verschillende vastgestelde gevaren prioriteiten
moeten worden gegeven. Het berekenen van de risicograad zal hierbij
een nuttig hulpmiddel zijn.
De identificatie van het gevaar moet uiteraard op het formulier worden
aangebracht. Zoals reeds opgemerkt zal u, om later alles goed te
onderscheiden en om er later terug naar te kunnen koppelen, de
identificatie-nummering zeer consequent moeten toepassen.
De verschillende betrokkenen kunnen hun beoordeling opgeven. Het
gemiddelde van elke factor wordt dan gebruikt om de risicograad te
berekenen. Indien de elektronische versie van deze bijlage wordt
VERSIE 13-12--2005
9

gebruikt dan worden een aantal berekeningen door het rekenblad
uitgevoerd. Enkel de niet beveiligde velden kunnen worden aangepast.
BEPALEN VAN MAATREGELEN
Eens de gevaren en de risicograden ervan gekend zijn, dient men te
zoeken naar maatregelen om in dalende orde van belangrijkheid ① de
risico’s te voorkomen, ② schade te voorkomen of ③ de schade zoveel
mogelijk te beperken.
De maatregelen kunnen, om het risico te doen dalen, te maken hebben
met 1 of meer van onderstaande punten:
1. De organisatie van de onderneming met inbegrip van de gebruikte
werk- en productiemethoden
2. De inrichting van de arbeidsplaats
3. De conceptie en aanpassing van de werkpost
4. De keuze en het gebruik van arbeidsmiddelen en van chemische
stoffen of preparaten
5. De bescherming tegen risico’s voortvloeiend uit chemische,
biologische en fysische agentia
6. De keuze en het gebruik van collectieve en persoonlijke
beschermingsmiddelen
7. De toepassing van een aangepaste veiligheids- en
gezondheidssignalering
8. Het gezondheidstoezicht met inbegrip van medische onderzoeken
9. Psycho-sociale belasting veroorzaakt door het werk
10. De bekwaamheid, de vorming en de informatie van alle
werknemers, met inbegrip van aangepaste instructies
11. De coördinatie op de arbeidsplaats
12. De noodprocedures, met inbegrip van de maatregelen in geval van
situaties van ernstige en onmiddellijk gevaar en met betrekking tot
de eerste hulp, de brandbestrijding en de evacuatie van de
werknemers
13. De bescherming van de werknemers tegen geweld, pesterijen en
ongewenst seksueel gedrag op het werk
De hierboven opgesomde maatregelen zijn overlappend en
aanvullend met de preventiebeginselen opgenomen in het vorige
hoofdstuk (“wat wilt u bereiken). Om een verantwoorde keuze te
kunnen maken uit de maatregelen kan u zich laten leiden door de
richtlijnen uit het vorige hoofdstuk.
BEPALEN VAN DE IN TE ZETTEN MIDDELEN
Nu de te nemen maatregelen gekend zijn, moet u nagaan welke
middelen (zie algemene deel “welke middelen worden ingezet”) er
moeten worden ingezet om de maatregelen te kunnen uitvoeren. Het
bepalen van de benodigde financiële middelen zal niet steeds
eenvoudig zijn. Deze kunnen waar nodig indicatief worden
gehanteerd. Een betere inschatting kan worden gemaakt door het
opvragen van offertes. Dit laatste kan trouwens worden uitgevoerd
VERSIE 13-12--2005
10

door de verantwoordelijke voor het uitvoeren van de te nemen
maatregelen (zie verder).
GLOBAAL PREVENTIEPLAN
Opsomming van de knelpunten en maatregelen
Bij aanvang van deze stap heeft u reeds het meest tijdrovende werk
achter de rug. D.w.z. dat de tekorten i.v.m. de welzijnswetgeving en
gevaren die aan het licht zijn gekomen tijdens het doorlopen van de
algemene vragenlijst en diverse risicoanalyses gekend zijn.
Daarenboven zijn van verschillende knelpunten de risicograad gekend
en zijn ook de te nemen maatregelen gekend.
Met de verzamelde gegevens kan men het globaal preventieplan reeds
vorm geven.
D.w.z. dat u alle knelpunten op kunt sommen in de tabel gevoegd in
bijlage 5. Deze lijst is met opzet vrij eenvoudig gehouden. Dit zorgt
ervoor dat het plan een overzichtelijk geheel weergeeft van de uit te
voeren taken.
De eerste kolom van de tabel “Nummer” is bestemd voor het
identificatienummer die aan de knelpunten werden gegeven (zie
algemene vragenlijst en de risicoanalyses).
De tweede kolom is bestemd voor een zeer korte beschrijving van het
knelpunt. De derde voor een zeer korte beschrijving van de gekozen
maatregel.
Naast deze tabel is het noodzakelijk om in bijlage een verduidelijking
te schrijven over de te nemen maatregelen. Hierbij moeten de in te
zetten middelen concreet worden beschreven (zie algemene hoofdstuk
“welke middelen worden ingezet”).
Opsomming van bijkomende wettelijke vereisten
Om te voldoen aan de wettelijk vereiste inhoud moeten nog een aantal
bijkomende taken in het plan worden opgenomen. Deze taken werden
reeds aangehaald in het algemene deel:
Nagaan van het jaarverslag van de diensten voor preventie en
bescherming op het werk of er hiervan punten in het globaal
preventieplan moeten worden opgenomen.
Wanneer formuleert het comité, indien aanwezig, zijn adviezen,
hoe worden deze behandeld in het kader van het globaal
preventieplan?
Prodecure voor de opvolging van ongevallen en incidenten en de
preventiemaatregelen die er kunnen uit volgen.
Procedure voor het opvolgen van de genomen maatregelen.
Bepalen van verantwoordelijken voor het opvolgen en uitvoeren van
de maatregelen
Nu beschikt u over een vrij volledige lijst van te nemen maatregelen.
In overleg moet nu worden nagegaan wie voor wat en wanneer dient
in te staan.
Voor grotere bedrijven zal de overlegprocedure formeler moeten
gebeuren dan in kleine bedrijven (zie inleiding).
VERSIE 13-12--2005
11

De aangeduide persoon hoeft niet alles zelf uit te voeren maar kan ook
belast worden met de coördinatie van de verschillende facetten van de
preventiemaatregel.
Bijvoorbeeld: nazicht van de brandblusapparaten gebeurt door een
erkend deskundige; de aangeduide persoon zal de nodige contacten en
afspraken maken met deze deskundige. Nog: het opmaken van de
inventarislijst machines kan worden gecoördineerd door de
productieverantwoordelijke, maar het opstellen ervan gebeurt door de
afdelingshoofden.
De verantwoordelijkheid voor de uitvoering wordt het best gelegd bij
een of meer leidinggevenden die over ruime beslissingsbevoegdheden
beschikken en met gezag kunnen optreden.
JAARACTIEPLAN
Nu u over een globaal preventieplan beschikt, is het eenvoudig om het
wettelijk verplichte jaaractieplan op te stellen. Het jaaractieplan bevat
de maatregelen die voorzien zijn voor het komende werkjaar. Het komt
erop neer om deze maatregelen eenvoudigweg uit het globaal
preventieplan te filteren (bijlage 6).
Daar het jaaractieplan jaarlijks wordt opgesteld biedt dit de
gelegenheid om aanpassingen aan het globaal preventieplan uit te
voeren en krijgt het plan een dynamisch karakter. In grote lijnen zal in
het jaaractieplan het tijdschema voorzien in het globaal preventieplan
worden aangepast en geconcretiseerd en worden jaarlijks terugkomende
maatregelen herhaald.
VERSIE 13-12--2005
12

Literatuurlijst
“Leidraad bij het opmaken van een globaal preventieplan”, Prevent vzw
(begeleid door een werkgroep met afgevaardigeden van VBO, ACV, ABVV,
ACLVB en NCMV), 1999
“Controlelijst: algemene minimumvereisten voor arbeidsmiddelen”,
Technisch Centrum der Houtnijverheid, 1 mei 1996
“Voorbeeld van checklist voor de controle van de minimumvoorschriften
van de bijlage aan het koninklijk besluit van 12 augustus 1993
betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen”,Technisch Centrum der
Houtnijverheid, 1 mei 1996
“Leidraad bij het opmaken van een globaal preventieplan voor de sector
stoffering en houtbewerking”, Technisch Centrum der Houtnijverheid, 6/
december 2002
“Persdossier Risicoanalyse”, Prevent vzw, mei 2003
“Niet-bindende gids voor goede praktijken voor de tenuitvoerlegging
van Richtlijn 1999/92/EG van het Europees Parlement en de Raad
betreffende minimumvoorschriften voor de verbetering van de
gezondheidsbescherming en van de veiligheid van werknemers die door
explosieve atmosferen gevaar kunnen lopen”, Commissie van de Europese
Gemeenschappen, 25 augustus 2003
“Risico-evaluatie: kinney-model = mathematisch evalueren van
risico’s”, APRIM
“Risico-analyse voor een chauffeur”, APRIM
“Risico-analyse voor een magazijnier”, APRIM
“Risico-analyse: magazijn”, APRIM
“Risico-analyse voor een drukker”, APRIM
“Globaal Preventieplan”, anoniem, datum ongekend
“Checklist van een externe preventiedienst betreffende globaal
preventieplan”, anoniem, datum ongekend
Belgische wetgeving, (CD-rom: modulaire databanken veiligheid en milieu)
Kluwer uitgevers
Belgische wetgeving, (internet: http://www.ejustice.just.fgov.be)
Europese wetgeving, (internet: http://europa.eu.int )
“Stratégie générale de gestion des risques professionnels”, J. Malchaire,
UCL, 2002
“Algemene strategie voor het beheer van professionele risico’s”, J.
Malchaire, UCL (i.s.m. Sobane, Federaal Ministerie van Tewerkstelling en
Arbeid, Federale Cel ESF), 2002
“De risicoanalyse”, Federaal Ministerie van Tewerkstelling en Arbeid,
30/09/2002
“Persoonlijke Beschermingsmiddelen: Preventie, daar maken we samen
iets van”, VUB, 2003
“Algemene preventiebeginselen uitgebreid”, Prevent Actua, 1 april 2005
“Hoe veilig is veilig genoeg”, Cees J. Muusse, Milieu Direct, ebruari 2005
Circulaire “Roken op het werk”, Kris De Meester, VBO, 2 maart 2005
Special over roken, Prevent Actua, 18 maart 2005
VERSIE 13-12--2005
13

VERSIE 13-12--2005
14

Bijlage 1. stappenplan
VERSIE 13-12--2005

Opsporen en
achterhalen van
knelpunten
Analyseren van
knelpunten
Prioriteiten en
maatregelen
vastleggen
Maatregelen
uitvoeren
Nacontrole van
uitgevoerde
maatregelen
Algemene vragenlijst
Bijlage 2
Risico-evaluatie
Bijlage 4
Globaal preventieplan
Jaaractieplan
Controle van uitgevoerde acties
Risicoanalyse
checklist
Bijlage 3
Bijlage 5
Bijlage 6
ACT
PLAN
DO
CHECK
VERSIE 13-12--2005

Bijlage 2. Algemene vragenlijst
VERSIE 13-12--2005

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
Datum: Uitgevoerd door:
1 Machines
Omschrijving JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
1.1 Heeft u een geactualiseerde inventarislijst van alle machines?
1.2 Bestaan er algemene procedures voor het bedienen van machines?
1.3 Bestaan er algemene procedures voor onderhoudswerken en
herstellingen?
1.4 Bestaan er instructiekaarten voor alle machines en installaties?
1.5 Worden de instructiekaarten ook gebruikt?
1.6 Zijn de instructiekaarten begrijpbaar voor de gebruiker
1.7 Beschikt u over indienststellingsverslagen voor alle machines?
1.8 Beschikt u over de EG-verklaring van overeenstemming voor
nieuwe machines vanaf 1/1/1995?
1.9 Is er van gevaarlijke werken voorafgaandelijk een risicoanalyse
gemaakt?
2
1.10 Voldoen alle machines aan de eisen van het KB-Arbeidsmiddelen?
1.11 Wordt er regelmatig onderhoud van machines en materiaal
voorzien?
Elektriciteit
Omschrijving JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
2.1 Wordt de HS-cabine jaarlijks gecontroleerd?
2.2 Gebeurt de (vijf)jaarlijkse controle van de LS?
2.3 Zijn alle deuren en kasten dicht?
2.4 Zijn de elektrische kasten voorzien van elektrische schema’s?
ID
nummer
ID
nummer
Pagina 1 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
2.5 Zijn de elektrische kasten voorzien van een pictogram?
2.6 Zijn de elektrische kasten voorzien van een spanningsaanduiding?
2.7 Bestaat er een zoneringsplan voor opslag van ontvlambare
producten?
3 Medische toezicht
Omschrijving JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
3.1 Is er een lijst van alle werknemers bloot gesteld aan lawaai?
3.2 Is er een lijst van alle werknemers bloot gesteld aan trillingen?
3.3 Is er een lijst van alle werknemers bloot gesteld aan chemische
stoffen (solventen, isopropylalcohol, ...)?
3.4 Is er een lijst van alle werknemers onderworpen aan
beeldschermarbeid?
3.5 Is er een lijst van heftruckchauffeurs?
3.6 Is er een lijst van chauffeurs (medische schifting)?
3.7 Is er een lijst van jongeren minder dan 21 jaar?
3.8 Is er een lijst van nieuwe werknemers (indiensttredingen)?
3.9 Is er een lijst van werknemers die blootgesteld zijn aan stralingen
(UV, IR, ...)?
3.10 Is er een lijst van werknemers die worden blootgesteld aan hoge
en/of lage temperaturen?
3.11 Beschikt u over een overzicht van het ziekteverzuim?
3.12 Beschikt u over een overzicht van het werkverlet door
arbeidsongevallen
3.13 Is er medisch toezicht op de werkplek door de arbeidsgeneesheer?
3.14 Houdt u rekening met de beperkingen van werkneemsters tijdens de
zwangerschap en na de bevalling?
3.15 Is de organisatie betreffende EHBO geregeld (verantwoordelijke
hulpverlener, verbanddoos, ed)?
3.16 Is er een lijst van alle werknemers die aan explosieve atmosferen
blootgesteld worden?
ID
nummer
Pagina 2 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
4 Lawaai
Omschrijving JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
4.1 Worden lawaaierige activiteiten aan de bron beperkt?
4.2 Zijn de lawaaizones gekend?
4.3 Zijn deze lawaaizones afgebakend?
4.4 Is er gehoorbescherming beschikbaar?
5 Ergonomie
Omschrijving JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
5.1 Is de hoogte van de werkplek aangepast?
5.2 Is de problematiek van heffen en tillen bestudeerd?
5.3 Zijn er voldoende hulpmiddelen voorhanden voor het tillen van
lasten?
5.4 Zijn doorgangen voldoende ruim en hoog?
5.5 Is er voldoende verlichting op de werkplekken?
5.6 Is er voldoende verluchting op de werkplekken?
5.7 Worden geschikte stoelen gebruikt?
5.8 Is er voldoende ruimte aan de werkposten?
5.9 Zijn de doorgangen minimum 80 cm breed?
6 Psycho-sociale belasting
Omschrijving JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
6.1 Is er binnen het bedrijf een vertrouwenspersoon aangesteld?
6.2 Is er een extern preventieadviseur – Geweld-Pesten-Ongewenst
Seksueel gedrag (GePOS) aangesteld?
6.3 Zijn de contactpersonen GePOS en de manier om contact op te
nemen gekend?
6.4 Worden signalen of vragen m.b.t. GePOS ernstig genomen en
onderzocht?
ID
nummer
ID
nummer
ID
nummer
Pagina 3 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
6.5 Wordt er aandacht besteed aan wrijvingen of conflicten tussen het
personeel?
6.6 Beschikt u over een procedure om klachten op te vangen en te
onderzoeken?
6.7 Zijn alle sluimerende conflicten reeds weggewerkt?
7 Sociale ruimtes
Omschrijving JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
7.1 Is er voldoende wasgelegenheid?
7.2 Is de refter voldoende uit gerust?
7.3 Is er een eetverbod in de werkplaats?
7.4 Is er voldoende kleedruimte beschikbaar?
7.5 Zijn er voldoende toiletten voor mannen en vrouwen?
7.6 Zijn de toiletten afgescheiden van de werkplaats?
7.7 Zijn de sociale ruimtes goed onderhouden?
8 Gevaarlijke producten
Omschrijving JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
8.1 Bestaat er een inventaris van de gevaarlijke producten?
8.2 Heeft u van ieder product een veiligheids- en gezondheidskaart?
8.3 Voldoet de opslagplaats van de gevaarlijke producten (vers of
afgewerkt) aan de wetgeving?
8.4 Worden de werknemers ingelicht over de gevaarlijke stoffen m.b.t.
risico’s, gebruikswijze, persoonlijke bescherming, EHBO, ...?
8.5 Is de opslag op de werkvloer kleiner dan of gelijk aan het
dagverbruik?
8.6 Dragen de gevaarlijke producten een conform etiket, ook na het
eventueel overgieten in een ander recipiënt?
8.7 Wordt er rekening gehouden met de risico’s en
preventiemaatregelen op het etiket?
ID
nummer
ID
nummer
Pagina 4 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
8.8 Beschikt uw bedrijf over een geldige en volledige
milieuvergunning?
8.9 Worden de werkplaatsen regelmatig gereinigd?
9
8.10 Wordt afval op een correcte manier afgevoerd?
8.11 Beschikt u over een inventaris van mogelijke emissiepunten van
producten?
8.12 Worden de verschillende afvalstromen in het bedrijf gesorteerd?
Brand en noodplan
Omschrijving JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
9.1 Beschikt u over een geschreven procedure bij brand? Wie doet wat?
9.2 Beschikt u over een noodplan?
9.3 Worden er jaarlijks veiligheids- en/of evacuatieoefeningen
gehouden?
9.4 Worden de detectiesystemen regelmatig gecontroleerd?
9.5 Bestaat er een noodverlichting?
9.6 Is het alarmsysteem overal hoorbaar?
9.7 Worden alle nooduit gangen vrijgehouden?
9.8 Is het aantal blusapparaten geschikt en voldoende?
9.9 Zijn de blusmiddelen snel bereikbaar?
9.10 Is de brandpolis geactualiseerd?
9.11 Beschikt u over een attest van gering brandrisico voor het
laagspanningsnet?
9.12 Beschikt u over een controleverslag van uw brandverzekeraar?
9.13 Is er een algemeen rook- en vuurverbod?
9.14 Is het lokaal voor de brander voor de verwarming vrij van
brandbare materialen?
10 Documenten
Omschrijving
10.1 Beschikt u over een jaarverslag m.b.t. veiligheid?
JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
ID
nummer
ID
nummer
Pagina 5 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
10.2 Beschikt u over een globaal preventieplan?
10.3 Beschikt u over een jaaractieplan m.b.t. veiligheid?
10.4 Beschikt u over een huishoudelijk reglement voor het comité voor
preventie en bescherming op het werk?
10.5 Beschikt u over het register voor de periodieke keuring van de
hoogspanning (erkend organisme)?
10.6 Beschikt u over het register voor de periodieke keuring van de
laagspanning (erkend organisme)?
10.7 Beschikt u over het register voor de periodieke keuring van de liften
(erkend organisme)?
10.8 Beschikt u over het register voor de periodieke keuring van de
takels/hefwerktuigen (erkend organisme)?
10.9 Beschikt u over het register voor de periodieke keuring van de
drukvaten (erkend organisme)?
10.10 Beschikt u over het register voor de periodieke keuring van de
blusapparaten/haspels (bevoegd persoon)?
10.11 Beschikt u over het register voor de periodieke keuring van de
branddetectie (bevoegd persoon)?
10.12 Beschikt u over het register voor de periodieke keuring van het
inbraakalarm (firma zelf)?
10.13 Beschikt u over het register voor de periodieke keuring van de
ladders (firma zelf)?
10.14 Beschikt u over het register voor de periodieke keuring van de
verwarmingsinstallatie (bevoegd persoon)?
10.15 Beschikt u over het register voor de periodieke keuring van de
noodverlichting (firma zelf)?
10.16 Worden de belangrijke documenten dubbel bewaard (bvb
instructiekaarten, verslagen voor indienststelling,
keuringsverslagen, milieuvergunning)?
10.17 Worden de documenten uit vorig punt centraal bewaard?
10.18 Worden de risicoanalyses gemaakt m.b.t. intern transport?
Pagina 6 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
10.19 Worden de risicoanalyses gemaakt m.b.t. speciale machinale
bewerkingen?
10.20 Worden de risicoanalyses gemaakt m.b.t. complexe handelingen
of installaties?
10.21 Worden de risicoanalyses gemaakt m.b.t. het uitvoeren van
onderhoudswerken?
10.22 Worden de risicoanalyses gemaakt m.b.t. de invoering van
nieuwe technieken of technologiën?
11 Opleiding – vorming – bewustzijn
Omschrijving
11.1 Werden er opleidingen gevolgd in de laatste 5 jaar door de
preventieadviseur?
11.2 Werden er opleidingen gevolgd in de laatste 5 jaar door de
blusploegen?
11.3 Werden er opleidingen gevolgd in de laatste 5 jaar voor EHBO?
11.4 Werden er opleidingen gevolgd in de laatste 5 jaar door de
hiërarchische lijn?
11.5 Werden er opleidingen gevolgd in de laatste 5 jaar oor de
chauffeurs van mobiele arbeidsmiddelen met eigen aandrijving (o.a.
heftruckchauffeurs)?
11.6 Werden er opleidingen gevolgd in de laatste 5 jaar door de
machineoperators?
11.7 Werden er andere dan hierboven genoemde opleidingen gevolgd?
11.8 Is er voor deze opleidingen in de toekomst een programma
voorzien?
12 Veiligheidssignalisatie
JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
Omschrijving
12.1 Zijn de pictogrammen goed zichtbaar m.b.t. de uit gangen?
12.2 Zijn de pictogrammen goed zichtbaar m.b.t. de nooduit gangen?
JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
ID
nummer
ID
nummer
Pagina 7 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
12.3 Zijn de pictogrammen goed zichtbaar m.b.t. de elektriciteitskasten?
12.4 Zijn de pictogrammen goed zichtbaar m.b.t. de blusmiddelen?
12.5 Zijn de pictogrammen goed zichtbaar m.b.t. de EHBO?
12.6 Zijn de pictogrammen goed zichtbaar m.b.t. het rook- en
vuurverbod?
12.7 Zijn de pictogrammen goed zichtbaar m.b.t. het gebruik van PBM
(persoonlijke beschermingsmiddelen)?
12.8 Is de betekenis van de diverse pictogrammen bekend?
12.9 Zijn de pictogrammen voor o.m. blusapparaten, uitgangen en
nooduitgangen conform?
13 Organisatie m.b.t. preventie
Omschrijving
13.1 Bestaat er een interne preventiedienst?
13.2 Bent u aangesloten bij een externe preventiedienst?
13.3 Worden er afspraken gemaakt m.b.t. veiligheid wanneer derden
(vreemde aannemers) in uw bedrijf komen werken?
13.4 Krijgen nieuwelingen veiligheidsinstructies?
13.5 Heeft u een onthaalbrochure?
13.6 Is er een werkpostfiche voor interims?
13.7 Zijn er regels vastgelegd voor het onthaal en het werken met
interims?
13.8 Worden de noodzakelijke persoonlijke beschermingsmiddelen ter
beschikking gesteld van het personeel (schoenen, brillen, maskers,
...)?
13.9 Worden de persoonlijke beschermingsmiddelen effectief gebruikt?
13.10 Beschikt u over een arbeidsongevallenverzekering voor arbeiders
en bedienden?
13.11 Worden arbeidsongevallen onderzocht door de preventieadviseur?
13.12 Worden arbeidsongevallen onderzocht door de hiërarchische lijn?
13.13 Worden er statistieken opgemaakt van arbeidsongevallen?
JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
ID
nummer
Pagina 8 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
13.14 Worden de ongevallencijfers geanalyseerd?
13.15 Bestaat er een aankoopprocedure die rekening houdt met
veiligheidsaspecten?
13.16 Wordt veiligheid en gebruiksvriendelijkheid geëvalueerd voor de
aankoop?
13.17 Stelt het bedrijf werkkledij ter beschikking?
13.18 Wordt deze werkkledij onderhouden door de werkgever?
13.19 Beschikt u over het laatste verslag van het bezoek van de
technische inspectie?
14 Trillingen
Omschrijving
14.1 Zijn alle werknemers vrij van blootstelling aan trillingen?
14.2 Worden bij aankoop van nieuwe machines maatregelen genomen
om trillingen te voorkomen of te minimaliseren?
JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
15 Explosieve atmosfeer (kan ontstaan bij aanwezigheid van brandbare producten)
Omschrijving
15.1 Worden maatregelen genomen om veilig te kunnen werken indien
een explosieve atmosfeer kan ontstaan?
15.2 Wordt een coördinator aangesteld bij werkzaamheden in of in
verband met explosiegevaarlijke plaatsen of bij werkzaamheden
met brandbare stoffen die kunnen leiden tot een gevaarlijke
explosieve atmosfeer met als voorwaarde dat die werkzaamheden
de andere in gevaar kan brengen?
15.3 Heeft deze coördinator kwalificaties op vlak van explosieveiligheid,
de nationale voorschriften die de richtlijnen 89/391/EEG en
1999/92/EG omzetten, de organisatiestructuur van het bedrijf en
leidinggeven voor de naleving van de vereiste voorschriften?
JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
ID
nummer
ID
nummer
Pagina 9 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
15.4 Worden maatregelen genomen waardoor derden die in het bedrijf
actief zijn de veiligheid van de werknemers niet in het gedrang
brengen?
15.5 Werden de ruimtes waarin explosieve atmosferen kunnen aanwezig
zijn, ingedeeld in verschillende gevarenzones?
15.6 Worden de explosiegevaarlijke plaatsen gemarkeerd?
15.7 Werd een explosieveiligheidsdocument opgesteld en bijgehouden?
15.8 Worden de werknemers die blootgesteld kunnen worden aan
explosieve atmosferen opgeleid?
15.9 Wordt de kennis van de werknemers die blootgesteld kunnen
worden aan explosieve atmosferen gewaarborgd?
15.10 Wordt het gebruik van verplaatsbare arbeidsmiddelen in de
explosiegevaarlijke plaatsen geregeld?
15.11 Werden schriftelijke instructies opgesteld en worden
werkvergunningen afgegeven voor werken die uitgevoerd moeten
worden in ruimtes waar explosieve atmosferen kunnen ontstaan?
15.12 Wordt gewaarborgd dat werknemers uitsluitend geschikte
beschermende kleding dragen?
15.13 Worden onderhouds-, onderzoeks- en controlewerkzaamheden in
ruimtes waar explosieve atmosferen kunnen ontstaan specifiek
georganiseerd?
16 Rookbeleid (lees, voorafgaandelijk aan het beantwoorden van deze vragen, de “toelichting bij de vragenlijst”)
Omschrijving JA NEEN NVT Zeer korte bijkomende
beschrijving
16.1 Wordt een algemeen beleid gevoerd om het gebruik van tabak in de
werkruimten, de sociale voorzieningen en vervoermiddelen ter
beschikking gesteld door de onderneming, in te perken?
16.2 Worden alle werknemers van dit beleid op de hoogte gebracht?
16.3 Kan elke werknemer beschikken over tabaksrookvrije werkruimten,
sociale voorzieningen en vervoermiddelen ter beschikking gesteld
door de onderneming?
ID
nummer
Pagina 10 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
16.4 Is het roken in de werkruimten, sociale voorzieningen en vervoermiddelen
ter beschikking gesteld door de onderneming verboden?
16.5 Werd geen rooklokaal ingericht?
16.6 Indien een rooklokaal werd ingericht, wordt deze voldoende
verlucht?
16.7 Indien een rooklokaal werd ingericht, werd de toegang tot deze
ruimte tijdens de werkuren vastgelegd na voorafgaand advies van
het Comité?
16.8 Worden door de hiervoor genoemde regeling alle werknemers
gelijk behandeld?
16.9 Worden maatregelen genomen waardoor derden het recht op een
rookvrije werkomgeving van de werknemers respecteren?
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
Pagina 11 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: TOELICHTING BIJ DE
VRAGENLIJST
1 Machines
Onderwerp Commentaar
1.1 Inventarislijst Alle in gebruik zijnde machines éénduidig nummeren. Nummer, benaming en bouwjaar verzamelen op een
overzichtslijst. De genummerde machines eventueel intekenen op een grondplan.
1.2 Bedieningsprocedures Algemene instructies m.b.t. de veiligheid voor het bedienen en instellen van machines.
1.3 Onderhoudswerken en herstellingen De datum en beschrijving van elke onderhouds- of herstellingsbeurt per machine bijhouden en elke volgende interventie
vooraf plannen.
Per machine de maatregelen op papier zetten die noodzakelijk zijn om zonder enig risico de machines te kunnen
onderhouden of herstellen, bvb spanningsloos maken, noodstop indrukken, bord plaatsen “ niet inschakelen”, enz.
1.4 , 1.5 , 1.6 Instructiekaarten Per machine een document opmaken waarin met eenvoudige woorden de werkwijze beschreven staat om correct en
veilig met de machine te werken, o.a. plaats operator, welke (werk-)kledij of beschermingsmiddelen gebruiken, welke
handelingen nooit doen, ...
Deze instructiekaart kan eventueel bijgeleverd worden door de fabrikant, maar dan moet nagezien worden of er geen
specifieke aanvulling (situatie binnen eigen bedrijf) noodzakelijk is.
Deze documenten moeten op een zichtbare plaats bij elke machine uithangen of beschikbaar en gekend zijn door de
operator.
1.7 Indienststellingsverslagen Ook voor CE-gemarkeerde machines is het aangewezen om systematische risicoanalyses te doen. Het is een document
waarin o.a. volgende zaken gecontroleerd worden: mogelijk opvallende veiligheidstekorten, inplanting en installatie van
de machine, instructies van de fabrikant in de gevraagde taal, juist gebruik volgens de opgelegde gebruiksgrenzen,
noodzaak van bijzondere selectie en opleiding, beschikbaarheid van CE-markering en/of leveranciersverklaring van
overeenstemming.
1.8 EG-verklaring van overeenstemming Elke machine die na 1/01/1995 gekocht werd moet voldoen aan het KB machine richtlijn. Dit betekent concreet voor de
gebruiker dat de machine een CE-markering moet dragen en dat er bij de levering een CE-attest (=EG-verklaring van
overeenstemming) moet afgegeven worden waarin de fabrikant verklaart dat de machine voldoet aan alle eisen van de
machinerichtlijn. Indien het attest ontbreekt, dient het opgevraagd bij de leverancier/fabricant.
1.9 Gevaarlijke werken Bvb werken op abnormale hoogte (vervangen lampen), overgieten van brandbare vloeistoffen, ...
Pagina 12 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
1.10 KB-Arbeidsmiddelen In toepassing van dit KB moesten alle bestaande arbeidsmiddelen (installaties, machines, gemechaniseerde werktuigen)
uiterlijk op 1/01/1997 voldoen aan de in het KB opgenomen ‘minimumvoorschriften’ (naast de andere verplichtingen
van dit KB zoals aankoopprocedure, instructiekaarten, ...).
Deze lijst met voorschriften vindt men terug in bijlage I van het KB en behandelt 19 veiligheidsaspecten. De
eenvoudigste manier om een machine te controleren, is gebruik maken van een checklist. Hieruit volgen de
noodzakelijke aanpassingen aan de machine om ze conform de eisen van het KB te maken.
1.11 Onderhoud Zie punt 1.3
2 Elektriciteit
Onderwerp Commentaar
2.1 HS-cabine Keuring HS-cabine jaarlijks uit te voeren door een erkend organisme. Verslag bij te houden en op te volgen.
2.2 LS-installatie Keuring LS-installatie om de 5 jaar uit te voeren door erkend organisme, of na grote uitbreiding.
2.4, 2.5, 2.6 Aanduidingen Pictogram “ bliksemschicht” verplicht aan te brengen.
De spanningsaanduiding bvb “ 3x380 V” aanbrengen
2.7 Zoneringsplan Dit zoneringsplan is op te maken voor de opslag van licht ontvlambare stoffen.
4 Lawaai
Onderwerp Commentaar
4.4 Lawaai afbakenen Vanaf 85 dBA en meer
- Op basis van metingen (Leq-niveau)
- Kan d.m.v. pictogrammen
- Deel van een werkplaats
- Geheel van een werkplaats bij bepaalde activiteit
- Ter beschikking stellen van gehoorbeschermingsmiddelen
Vanaf 90 dBA en meer
- Werknemers verplichten tot het dragen van oordoppen, oorkappen
- Voldoende in voorraad
- Makkelijk beschikbaar
- Sensibiliseringscampagne organiseren
8 Gevaarlijke producten (kb 11 maart 2002, BS 14/03/2002)
Onderwerp Commentaar
8.1 Inventaris gevaarlijke producten Lijst met alle gebruikte producten – schadelijke, giftige, ontvlambare, irriterende en corrosieve producten
8.2 Veiligheids- en gezondheidskaart Op te vragen bij leverancier/fabrikant. Bevat de voornaamste gegevens van het product en de wijze van veilig gebruik,
opslag en verwijdering.
8.3 Opslagplaats Vooral nazien van inkuiping, verlichting, brandweerstand van muren en deuren, verluchting
8.4 Informeren werknemers Werknemers inlichten over de risico’s, de gebruikswijze, de noodzakelijke persoonlijke beschermingsmiddelen, EHBO
Pagina 13 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
8.5 Opslagvolume op werkvloer Wettelijk gezien is de hoeveelheid beperkt tot het dagverbruik.
8.6 Etikettering Na te gaan of ook de producten na overgieten voorzien zijn van het juiste etiket (ook afvalstoffen)
8.8 Milieuvergunning De diverse vergunnings- of meldingsplichte rubrieken checken en eventueel aanpassen
8.12 Sorteren afvalstromen Scheiden van afval is sterk aan te bevelen, zoniet verplicht
9 Brand en noodplan
Onderwerp Commentaar
9.1 Procedure bij brand Een geschreven document die omschrijft wat er moet gebeuren bij brand en door wie (wie belt brandweer, hoe wordt
iedereen verwittigd, waar is de verzamelplaats, e.d.)
9.2 Noodplan Ten behoeve van de brandweer. Liggingsplan van het bedrijf met aanduiding van de gevaarlijke plaatsen in het bedrijf,
de toegang tot het bedrijf, de te verwittigen personen bij brand, e.d.
9.3 Evacuatieoefening Jaarlijkse oefening organiseren. Doel: degelijkheid van het plan en kennis van het personeel controleren.
9.4 Controle detectiesystemen Regelmatige controle (min. jaarlijks) op het goed functioneren ervan.
9.5 Noodverlichting Nodig indien er onvoldoende lichtsterkte aanwezig is om de uitgangen te bereiken bij het uitvallen van de elektrische
verlichting.
9.6 Hoorbaar alarmsignaal (sirene) Is aanwezigheid noodzakelijk in functie van de grootte van het bedrijf. Signaal dient het geluid van de draaiende
machines te overstijgen.
9.7 Nooduitgangen Deur draait steeds in de richting van de vluchtweg. Zijn steeds vrij te houden. Voldoende in functie van het risico, de
oppervlakte en het aantal personen.
9.8 Aantal blusmiddelen Vuistregel: 1 bluseenheid = 6 kg bluspoeder is voldoende voor ca. 150 m² vloeroppervlakte.
9.9 Bereikbaarheid blusmiddelen Plaats rondom blusmiddelen dient steeds vrijgehouden van alle materiaal om snelle interventie te waarborgen.
9.10 Brandpolis Na te gaan wanneer laatste aanpassing gebeurd is.
9.11 Attest gering brandrisico Wordt afgeleverd door een erkend organisme na controle elektrische installatie. Kan eventueel verplichting zijn volgens
de brandverzekeringspolis.
10 Documenten
Onderwerp Commentaar
10.1 – 10.4 Wettelijke verplichting om
diverse documenten op te stellen en bij te
houden
10.5 – 10.17 Registers van keuringen Overzicht van de diverse uit te voeren keuringen of controles zowel door erkende organismen, bevoegde personen, als
eigen medewerkers.
Wordt er gevolg gegeven aan de gemaakte opmerkingen?
Kan de preventieadviseur snel alle keuringsverslagen tonen en inzien?
Pagina 14 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
10.18 – 10.22 Risicoanalyses Hebben tot doel vooraf na te gaan wat er kan fout lopen bij:
- normale productie (werking)
- storing
- onderhoudswerken
- nieuwe opdrachten
- …
Het principe van de wet van Murphy hanteren, d.w.z. wat kan verkeerd gaan, zal vroeg of laat eens verkeerd gaan.
10.23 Zie hiervoor de niet bindende praktijkgids met het oog op de tenuitvoerlegging van Richtlijn 1999/92/EG betreffende
minimumvoorschriften voor de verbetering van de gezondheidsbescherming en van de veiligheid van werknemers die
door explosieve atmosferen gevaar kunnen lopen.
11 Opleiding – vorming – bewustzijn
Onderwerp Commentaar
11.1 Preventieadviseur Meer dan 500 werknemers aanvullende vorming niveau 1 of 2.
Meer dan 100 werknemers aanvullende vorming niveau 2.
Minder dan 100 werknemers: geen wettelijke verplichting (dient wel de nodige kennis te hebben, gewoonlijk niveau 3)
of vanaf 20 werknemers een aanvullende vorming niveau 2.
11.2 Blusploegen Blusploeg verplicht bij meer dan 50 werknemers of indien het bedrijf een lokaal omvat van de eerste groep (is al van
toepassing bij meer dan 50 liter lichtontvlambare producten).
11.3 EHBO Opleiding nijverheidshelper verplicht vanaf 20 werknemers. Regelmatige bijscholing is vereist.
11.4 Hiërarchische lijn Verplichte opleiding, taken van HL zijn wettelijk bepaald.
11.5 Heftruckchauffeur Verplichting tot voldoende opleiding. Wijze van opleiding is niet bepaald, kan zowel intern als extern gebeuren.
11.6 Machineoperators Opleiding vanzelfsprekend bij ingewikkelde of complexe machines. Basiskennis voor alle operatoren.
12 Veiligheidssignalisatie
Onderwerp Commentaar
12.1 – 12.9 Pictogrammen Pictogrammen aan te brengen op volgende plaatsen:
- uitgangen
- nooduitgangen
- elektriciteitskasten
- blusmiddelen (blustoestellen, haspels, hydranten, ...)
- EHBO
- rook- en vuurverbod
- verplicht gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (schoenen, brillen, maskers, gehoorbescherming,...)
13 Organisatie m.b.t. preventie
Onderwerp Commentaar
13.1 Interne preventiedienst Verplicht in ieder bedrijf. Minimale vorming (zie 11.1)
Pagina 15 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
13.2 Externe preventiedienst Is de vroegere interbedrijfsgeneeskundige dienst, uitgebreid met andere taken volgens identificatieformulier (zie 10.1)
13.3 Werken met derden Overleg plegen en afspraken maken m.b.t. de risico’s aanwezig in het bedrijf en deze binnengebracht door een derde.
Evaluatie achteraf door u als opdrachtgever.
13.6 Werkpostfiche interims Op deze fiche dient aangeduid aan welke risico’s de uitzendkracht onderworpen is en welke PBM’s hij dient te dragen.
Dient vooraf ingevuld en opgestuurd naar het uitzendkantoor.
13.10 – 13.14
Dient te gebeuren om de oorzaak op te zoeken maar vooral om preventiemaatregelen te treffen.
Arbeidsongevallenonderzoek
13.15 – 13.16 Aankoopprocedure Op de bestelbon dienen de veiligheidseisen vermeld. Overleg met de preventieadviseur is vereist.
13.17 – 13.18 Werkkledij Werkkledij is kledij bestemd om te vermijden dat de werknemer zich vuilmaakt door de aard van zijn activiteiten.
Werkkledij wordt niet beschouwd als beschermingskledij (KB 6 juli 2004, BS 3 augustus 2004).
15 Explosieve atmosfeer (kan ontstaan bij aanwezigheid van brandbare producten)
Onderwerp Commentaar
15. Explosieve atmosfeer Van toepassing op nieuwe en gewijzigde arbeidsplaatsen (vanaf 30/06/2003), voor bestaande (arbeidsplaatsen in gebruik
vóór 30/06/2003) vanaf 30/06/2006.
16 Rookbeleid
Onderwerp Commentaar
16.1 – 16.2 rookbeleid Het voeren van dit beleid en het bekend maken ervan is verplicht vanaf 1 april 2005.
16.3 tabaksrookvrije werkruimten Rookvrije werkruimten, sociale voorzieningen en vervoermiddelen ter beschikking gesteld door de onderneming zijn
verplicht vanaf 1 januari 2006.
werkruimte:
- elke arbeidsplaats, binnen of buiten de onderneming en in een open of gesloten ruimte, uitgezonderd de ruimte
in open lucht (bvb: koer in open lucht).
- elke open of gesloten ruimte binnenin de onderneming of inrichting waar de werknemer toegang tot heeft.
- het vervoermiddel dat voor gemeenschappelijk vervoer van en naar het werk door de onderneming teer
beschikking wordt gesteld van het personeel.
- vb: werkplaats, inkomhal, gangen, trappen, liften, verbindingsruimte, gesloten parkeergarages, werkfketen,
cabines van vrachtwagens, bestelwagens, dienstwagens,…
sociale voorzieningen:
- sanitaire voorzieningen, de refter, lokalen bestemd voor rust of eerste hulp
16.4 – 16.9 rooklokaal Het inrichten van dergelijke ruimte is niet verplicht voor de werkgever, het is bijgevolg geen recht van de werknemer.
Dit laat toe, in uitzondering van het algemene rookverbod, een ruimte te voorzien binnen de onderneming waar kan
gerookt worden. Het eventueel inrichten van een rookruimte met speciale voorzieningen is verplicht vanaf 1januari 2006
Pagina 16 18/02/2009

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: ALGEMENE VRAGENLIJST
16.7 comité Het comité:
het comité voor preventie en bescherming op het werk of, bij onstentenis hiervan,
de syndicale afvaardiging of, bij onstentenis hiervan,
de werknemers zelf.
Pagina 17 18/02/2009

Bijlage 3. risicoanalyse-checklist
VERSIE 13-12--2005

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: RISICOANALYSE-CHECKLIST
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: RISICOANALYSE-CHECKLIST
Volgnr: Omschrijving: Afdeling:
Datum: Uitgevoerd door:
1 Arbeidsmiddelen
Omschrijving van het gevaar W B E R =
W x B x E
1.1 Waarschuwing bij herstarten van de machine
1.2 Automatische herstart van de machine na
stroomuitval
1.3 Inknelling van lichaamsdelen door
machineonderdelen met omliggende opstakels
1.4 Inknelling van lichaamsdelen door grondstoffen in
normale beweging
1.5 Inknelling van lichaamsdelen door grondstoffen in
niet normale beweging (vallen, kantelen, ...)
1.6 Mechanisch gevaar door kinetische energie (massa
en snelheid in combinatie met (on)gecontroleerde
bewegingen.
1.7 Mechanisch gevaar door onvoldoende
mechanische sterkte van machineonderdelen
(opbouw van energie binnenin de machine, bvb:
veren, gassen, vloeistoffen onder druk)
1.8 Inknelling van lichaamsdelen in de machine
1.9 Gevaar voor afknippen
1.10 Gevaar voor snijden of afsnijden door papier
1.11 Gevaar voor snijden of afsnijden door bramen aan
metalen onderdelen
1.12 Gevaar voor snijden of afsnijden aan messen
1.13 Gevaar voor vastraken of opwikkelen
(kledingstukken)
1.14 Gevaar voor naarbinnentrekken of opgesloten
raken
Pagina 1
Zeer korte bijkomende
beschrijving
ID
nummer

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: RISICOANALYSE-CHECKLIST
1.15 Gevaar voor steken of doorsteken
1.16 Gevaar voor wrijving of schaven
1.17 Gevaar bij machinebreuk
1.18 Bereikbaarheid van alle punten voor produktie-,
afstel- en onderhoudswerkzaamheden
1.19 Gevaar bij het aan- en afsluiten van de krachtbron
1.20 Oneigenlijk gebruik van het toestel (verboden
werkzaamheid!)
2 Elektriciteit
Omschrijving van het gevaar W B E R =
W x B x E
Pagina 2
Zeer korte bijkomende
beschrijving
2.1 Onderbreking van de energievoorziening bij
stopzetting
2.2 Gevaar van elektrocutie door hoogspanning
2.3 Gevaar van elektrocutie door laagspanning
2.4 Gevaar van elektrocutie door statische elektriciteit
2.5 Gevaar van elektrocutie door onvoldoende
afgeschermde, versleten of open verdeel- of
schakelkasten
2.6 Gevaar van elektrocutie door beschadigde kabels
2.7 Gevaar van elektrocutie door inknelling of pletten
van kabels
2.8 Gevaar van elektrocutie door water en hoge
vochtigheid
2.9 Gevaar van ontploffing van gassen, dampen of stof
bij vorming van vonken
2.10 Vorming van gevaarlijke gassen (transformatoren,
batterijen, ...)
2.11 Noodzakelijke handelingen voor het aanbrengen,
vervangen of onderhouden van onderdelen tijdens
produktie
3 Werkplekinrichting
Omschrijving van het gevaar W B E R = Zeer korte bijkomende ID
ID
nummer

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: RISICOANALYSE-CHECKLIST
W x B x E beschrijving nummer
3.1 Locatie en aanwezigheid van de noodstop
3.2 Gevaar voor uitglijden door gladde ondergrond
3.3 Gevaar voor struikelen over materiaal
3.4 Gevaar voor vallen van een hoogte
3.5 Gevaar van vallen door oneffen ondergrond
3.6 Gevaar van langdurig staan (vermoeidheid)
3.7 Gevaar van landurig zitten (stijfheid, rugpijn,...)
3.8 Gevaar van onaangepaste werkhoogte tijdens
produktie
3.9 Gevaar van onaangepaste werkhoogte tijdens
kuisen
4
3.10 Gevaar door onvoldoende verlichting
3.11 Aanwezigheid van waarschuwingen en
signaleringen noodzakelijk voor de veiligheid
3.12 Zicht op de gevarenzone(s)
3.13 Zichtbaarheid en herkenbaarheid van de
bedieningssystemen
3.14 Aanwezigheid van bedieningssystemen in de
gevaarlijke zone
3.15 Bijkomende gevaren door bediening
3.16 Waarneembaarheid en duidelijkheid van
alarmsignalen
3.17 Degelijke uitvoering van de beveiligingsinrichtingen
3.18 Bijkomende gevaren door de beveiligingsinrichtingen
3.19 Omzeilen van de beveiligingsinrichtingen
3.20 Effectiviteit van de beveiligings-inrichting
3.21 Belemmering van het zicht op het verloop van het
werk door beveiligingsinrichting
Chemische factoren
Omschrijving van het gevaar W B E R = Zeer korte bijkomende ID
Pagina 3

VERSIE 23-02-2005
4.1 Blootstelling van de luchtwegen aan oxiderende,
((zeer) licht) ontvlambare, schadelijke, corrosieve,
irriterende stoffen of stoffen schadelijk voor het
milieu
4.2 Blootstelling van de huid aan oxiderende, ((zeer)
licht) ontvlambare, shadelijke, corrosieve,
irriterende stoffen of stoffen schadelijk voor het
milieu
4.3 Blootstelling van het spijsverteringsstelsel aan
oxiderende, ((zeer) licht) ontvlambare, shadelijke,
corrosieve, irriterende stoffen of stoffen schadelijk
voor het milieu
4.4 Gevaar door hinder (oa. geur)
4.5 Gevaar door stof (antismetpoeder, asbest,
papierstof, ...)
4.6 Gevaar van dampen die ontstaan t.g.v. van brand
4.7 Algemeen gevaar van het gebruik van een stof op
het niveau waarop de risicoanalyse wordt uitgevoerd
(gebruik aan of in een toestel, wijze van
transport, wijze van opslag, wijze van overslag,…);
voor elke grondstof (zowel hulpstoffen, grondstoffen,
afvalstoffen,…) een apparte risicoscore
bepalen;
zie voor de bepaling van de W-, B- en E-factoren
op de laatste bladzijde van deze lijst.
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: RISICOANALYSE-CHECKLIST
5
Vb: gebruik van isopropylalcohol aan de pers,
hydraulische vloeistof in kapmachine, lijm in
lijmstraat, wijze van transport van kuissolventen,…
Fysische factoren
Omschrijving van het gevaar W B E R =
W x B x E
5.1 Gevaar van het niet horen van de gesproken
Pagina 4
W x B x E beschrijving nummer
Zeer korte bijkomende
beschrijving
ID
nummer

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: RISICOANALYSE-CHECKLIST
5.2
communicatie en de geluidssignalen t.g.v.
(omgevings)lawaai
Gevaar van tijdelijke gehoorbeschadiging
5.3 Gevaar van permanente gehoorbeschadiging
5.4 Gevaar van trillingen
5.5 Gevaar van schokken
5.6 Gevaar van verblinding door zonlicht
5.7 Gevaar van verblinding door kunstlicht
5.8 Gevaar van concentratieverlies door warmte
5.9 Gevaar van concentratieverlies door koude
6
5.10 Gevaar van concentratieverlies door tocht
5.11 Gevaar van concentratieverlies door temperatuursverschillen
5.12 Gevaar door onvoldoende verlichting
5.13 Gevaar door straling afkomstig van lasers
5.14 Gevaar door hete oppervlaktes
Persoonlijke uitrusting
Omschrijving van het gevaar W B E R =
W x B x E
6.1 Schat de gevaren in voor ongevallen veroorzaakt
door de werkkledij, veiligheidskledij (kapotte
schoenen, losse kleren,..)
6.2 Gevaar veroorzaakt door het dragen van ringen
6.3 Gevaar door lang haar
6.4 Gevaar door nalatig gebruik van persoonlijke
beschermingsmiddelen
7 Lichaamlijke fysieke belasting
Omschrijving van het gevaar W B E R =
W x B x E
7.1 Het tillen van (zware) lasten of voorwerpen
7.2 Het duwen van (zware) lasten of voorwerpen
7.3 Het trekken van (zware) lasten of voorwerpen
7.4 Het beklimmen van ladders
Pagina 5
Zeer korte bijkomende
beschrijving
Zeer korte bijkomende
beschrijving
ID
nummer
ID
nummer

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: RISICOANALYSE-CHECKLIST
7.5 Repeterende handelingen
8 Visuele informatie
Omschrijving van het gevaar W B E R =
W x B x E
8.1 Onduidelijkheid van bedienigsmiddelen
8.2 Leesbaarheid van informatie
8.3 Aanwezigheid/leesbaarheid van signalisering
9 Psycho-sociale en mentale belasting
Omschrijving van het gevaar W B E R =
W x B x E
9.1 Gevaar bij opgedreven werktempo
9.2 Gevaar die onstaat door ploegwisselingen
9.3 Gevaar ten gevolge van het presteren van overuren
9.4 Contact met andere werknemers werkzaam op het
zelfde toestel
9.5 Contact met andere werknemers werkzaam op
andere werkposten
9.6 Contact met derden
9.7 Concentratieverlies door over- of onderbelasting
9.8 Concentratieverlies t.g.v. complexiteit van het
werk
10 Onderhoud
Omschrijving van het gevaar
10.1 Gevaar door onvoldoende onderhoud
10.2 Smeren, reinigen en herstellen van het toestel in
actie (verboden werkzaamheid!)
10.3 Loskoppeling van het toestel met de krachtbron
10.4 Vergrendeling van de loskoppeling
11 Calamiteiten
W B E R =
W x B x E
Omschrijving van het gevaar
11.1 Evacuatie van de werkpost t.g.v. ernstig ongeval
W B E R =
W x B x E
Pagina 6
Zeer korte bijkomende
beschrijving
Zeer korte bijkomende
beschrijving
Zeer korte bijkomende
beschrijving
Zeer korte bijkomende
beschrijving
ID
nummer
ID
nummer
ID
nummer
ID
nummer

VERSIE 23-02-2005
(brand, explosie, toxische emissies,...)
11.2 Aan-/afwezigheid van brandblusmiddelen
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: RISICOANALYSE-CHECKLIST
Pagina 7

VERSIE 23-02-2005
W
B
E
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: RISICOANALYSE-CHECKLIST
Waarschijnlij kheidsfactor = geeft aan hoe groot de kans is dat het effect optreedt, gegeven de gevaarlijke situatie
W Geldig voor alle vragen uitgezonderd vraag 4.7 Te gebruiken voor vraag 4.7
0,1 Bijna niet denkbaar
0,2 Praktisch onmogelijk Gesloten installatie
0,5 Denkbaar maar onwaarschijnlijk Aangepaste CBM* en PBM*
1 Onwaarschijnlijkmaar mogelijkin grensgevallen Aangepaste CBM*; Geen PBM*
3 Ongewoon Geen CBM*; aangepaste PBM*
6 Zeer goedmogelijk Ongeschikte CBM* en PBM*
10 Te verwachten Geen CBM* of PBM*
*CBM: collectieve beschermingsmiddelen; PBM: persoonlijke beschermingsmiddelen
Blootstellingsfactor = geeft aan hoe vaakof aan hoeveelmenseneen gevaarlijke situatie zich voordoet
B
0,5 Zeer zelden Minder dan 1maal per jaar

VERSIE 23-02-2005
R
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: RISICOANALYSE-CHECKLIST
Risicoscore = soort conclusies dat kan worden verwacht bij risico-evaluatie en de te nemenmaatregelen
R = W x B x E
RISICOSCORE CONCLUSIES ACTIE
R < 20 Het risico is onbeduidend en verwacht wordt dat het in de nabije toekomst
niet zal toenemen.
Er zijn geenmaatregelen nodig.
20 < R < 70 Het risico wordt beheerst tot op aanvaardbaar peil, maar het kan eventueel Vergelijkbestaande maatregelenmet de gangbare normen voor een goed beheer en ga na waar ze
toenemen in de toekomst. Het ismogelijkeenrisico maar er is geen zich bevinden in de preventiehiërarchie. Valt de vergelijking negatief uit, bepaal dan wat er moet
bewijs dat het kan leiden tot ziekte of letsel.
gedaanwordenmet het oog op een verbetering van de preventie en beschermende maatregelen.
Bepaal nieuwe voorzorgsmaatregelen voor de verbetering van bescherming, handhaving
uitschakeling, beheersing en beperking van de mogelijkverhoogde risico’s.
70 < R < 200 Risico dat onvoldoende of ondoelmatig beheerst wordt. Schakel de risico’s uit of verander het systeem voor de risicobeheersing, om te komen tot een
overeenstemmingmet de vastgelegde principes, gebaseerd op de gangbare normen voor een goed
beheer (preventiehiërarchie)
200 < R < 400 Ernstig risico dat onvoldoende en ondoelmatig beheerst wordt. Identificeer en implementeer onmiddellijkvoorlopige maatregelen voor de voorkoming of
beheersing van een risicoblootstelling. Bepaal de op lange termijn (duurzame) vereiste
maatregelen.
400 < R Zeer ernstig risico dat onvoldoende en ondoelmatig beheerst wordt. Stop de werkzaamheden. Pas onmiddellijkvoorlopige maatregelen toe. Bepaal de op lange termijn
(duurzame) vereiste maatregelen.
ID NUMMER
identificatienummer: dit nummer moet terugschakeling tijdens het opstellenen/of het opvolgen van het preventieplanen hetjaaractieplan toelaten.
Pagina 9

Bijlage 4. risico-evaluatie
VERSIE 13-12--2005

VERSIE 23-02-2005
GLOBAAL PREVENTIEPLAN: RISICO-EVALUATIE
Volgnr: Omschrijving: Afdeling:
Datum:
EFFECT
WG
ID
CPB
KLEIN INCIDENT ZONDER VERLET < 250 € ZEER ZELDEN ? 1x /jaar
BELANGRIJK ONGESCHIKTHEID > 250 € ZELDEN enkele x /jaar
ERNSTIG INVALIDITEIT > 25.000 € SOMS 1x /maand
ZEER ERNSTIG 1 DODE > 100.000 € AF EN TOE 1x /week
RAMP TALRIJKE DODEN > 250.000 € REGELMATIG 1x /dag
OBJECTIEVE RISICOGRAAD #####
WAARSCHIJNLIJKHEID
BIJNA NIET DENKBAAR
PRAKTISCH ONMOGELJK
DENKBAAR MAAR ONWAARSCHIJNLIJK
ENKEL MOGELIJK IN GRENSGEVALLEN
MOGELIJK
ZEER GOED MOGELIJK
TE VERWACHTEN
HL
WN
ED
Andere
PERMANENT > om de 2 uur
#### #### #### #### #### #### #### #DIV/0! #### #### #### #### #### #### #### #DIV/0!
WG
ID
SUBJECTIEVE RISICOGRAAD #####
= effect x blootstelling (indien groter dan 7 MOET er actie volgen
CPB
HL
WN
ED
Andere
#### #### #### #### #### #### #### #DIV/0!
BLOOTSTELLING
subjetieve risicograad WG Werkgever
0-20 misschien aanvaardbaar ID Interne Dienst
20-70 aandacht vereist CPB Comité Preventie en Bescherming op het werk
70-200 verbetering vereist HL Hiërarchische lijn
200-400 onmiddelijk verbetering vereist WN Werknemers
400-4000 stopzetten overwegen ED Externe dienst
ID
CPB
HL
WN
ED
Andere
Enkel als er gewerkt wordt met
de electronische versie kunnen
de vakjes worden aan gekruist
met x of X. In het andere geval
moeten getallen worden ingevuld
(zie bijlage 3).

Bijlage 5. globaal preventieplan
VERSIE 13-12--2005

VERSIE 23-02-2005
Datum: Uitgevoerd door:
GLOBAAL PREVENTIEPLAN
N u m m e r Knelpunt Maatregel
Uit te voeren door*
WG I D CPB H L WN E D ANDERE
Budget Termijn
* WG: werkgever; ID: interne dienst voor preventie en bescherming op het werk; CPB: comité voor preventie en bescherming op het werk, bij ontstentenis van een comité, de vakbondsafvaardiging en bij ontstentenis
van een vakbondsafvaardiging de werknemers; HL: hiërarchische lijn(leidinggevend personeel, meestergasten, ploegbazen, afdelingchefs, productieverantwoordelijken, ...); WN: werknemers; ED: externe dienst voor
preventie en bescherming op het werk
Pagina / .

Bijlage 6. jaaractieplan
VERSIE 13-12--2005

VERSIE 23-02-2005
Datum: Uitgevoerd door:
JAARACTIEPLAN
N u m m e r Knelpunt Maatregel
Uit te voeren door*
WG I D CPB HL WN ED WG
Budget
I D
Termijn
CPB
* WG: werkgever; ID: interne dienst voor preventie en bescherming op het werk; CPB: comité voor preventie en bescherming op het werk, bij ontstentenis van een comité, de vakbondsafvaardiging en bij ontstentenis
van een vakbondsafvaardiging de werknemers; HL: hiërarchische lijn(leidinggevend personeel, meestergasten, ploegbazen, afdelingchefs, productieverantwoordelijken, ...); WN: werknemers; ED: externe dienst voor
preventie en bescherming op het werk
Pagina / .