Land en volk van Sumatra - Sabrizain.org

90
Sultan te Banda Atjeh (havenplaats van Atjeh). het latere Koeta
Radja, brachten (lezen huldegaven en leverden hein in oorlogstijd
manschappen, waarvoor zij van dezen eene gezegelde aanstelling
(aarakata nier tjap sembilan) ontvingen.
De werkelijke macht van den radja te Banda Atjeh in deze
onderhoorighedeo was gering en hing grootendeels af van de kracht
der persoonlijkheid van den havenkoning.
•Atjeh.
Het moederland was Groot-Atjeh, in hoofdzaak uit het dal der
Atjeh-rivier bestaande. De Noordkust van Groot-Atjeh bevat slechts
enkele nietige dorpjes; het stukje Westkust, tot Groot-Atjeh be-
hoorend, de z.g.n. Zuidelijke Nederzettingen, tellen meer inwoners
en zijn door een goeden weg over Lhê> Nga met Koeta Radja
verbonden.
Een strook andesiet, bezuiden Indrapoeri en Seulimeum, vormt
den overgang van de hoofdwaterscheiding naar het jong-tertiair van
den middelloop der rivier. Dit jong tertiair strekt zich verder tot
Sigli en langs de Noordkust uit; het dal der rivier beneden Seulimeum
is opgevuld met diluvium en alluvium.
Benoorden het dal wordt het centrum van het hooge bergland
bedekt door andesiet in twee groote complexen ; ook het eiland Wè
bestaat uit dit vulkanisch gesteente.
De bevolking van het Atjeh-dal is gedund, zoowei door den
oorlog als door epidemieën; vele verlaten sawah's boven Indrapoeri
en Seulimeum getuigen daarvan.
Historische indeeling.
Ook in het tegenwoordige Groot-Atjeh is bij de indeeling de
historische lijn gevolgd. Het directe Sultansgebied omvatte w T einig
meer dan de Dalam (het vorstenverblijf) met omgeving en eenige
zelfstandige moekims (kampoenggroepen bij ééne mesegit behoorende,
kerspelen). De dorpen (gampongs) bezaten eene vrij groote auto-
nomie, met een bestuur op Maleische leest geschoeid. Er waren
eenige dorpen, die eene afzonderlijke positie innamen, doordat zij