Lees verder (pdf) - SynthesHIS

Episodebeheer
in OmniHis Scipio
Casper Tombrock, huisarts, lid Programmacommissie OmniHis (casper.tombrock@gmail.com)
Episodegericht Registreren (EGR) is binnen de overzichten van het journaalscherm van OmniHis Scipio
in eigen beheer uit te voeren. In dit artikel wordt een in de praktijk beproefde ordeningsmethode
besproken. Het voordeel van eigen beheer boven het volgen van automatische ordening is dat er een
overzichtelijke episodelijst ontstaat met relevante informatie.
OmniHis-Scipio en -Studio bevatten binnen de jour-
naalschermen (werkblad) een venster met de oude
gegevens van de patiëntcontacten (het groene
gedeelte van het journaalblad). Door binnen dit ven-
ster te klikken op de titel van de journaalkolommen
kunt u de gegevens uit het verleden sorteren. De
meest gebruikte selectiefaciliteiten in onze praktijk
betreffen de auteurkolom en de diagnosekolom.
Meestal geeft de vraag van een patiënt aanleiding om
te selecteren op auteurcode – in het verleden is door
dokter X iets gezegd of gedaan. Door op auteur te
sorteren kunt u in een oogwenk zien of deze gege-
vens bekend zijn. Klikken op het titelveld van de
diagnosekolom geeft een sortering op ICPC-code.
Naast deze selectiemethode (binnen de kolommen)
beschikt het venster journaalhistorie (archiefgege-
vens) over een nog specifiekere selectiemethode.
Met de twee onderhangende tabs ‘Selectie aan voor
diagnose’ en ‘Selectie aan voor episode’ wordt na het
aanklikken van een regel in het groene gedeelte,
gevolgd door het aanklikken van een van deze twee
tabs, een lijst met de betreffende diagnose- of
episodecontacten getoond (zie figuur 1). U kunt
inzoomen op de inhoud van het contact door binnen
de selectie op een regel te klikken. Dan wordt de
inhoud van het contact zichtbaar. Binnen de door de
onderhangende tabs getoonde selecties kunt u met
behulp van de bovenbeschreven methode weer sorte-
ren (binnen selecties).
Niet alleen de journaalhistorie, maar het hele jour-
naalscherm reageert interactief op aanklikken. Het
tabblad Diag. Arch geeft toegang tot de specialisten-
brieven. Nadat u hebt geklikt op het tabblad Diag.
Arch en op Type hebt gesorteerd, kunt u de bij een
diagnose behorende correspondentie lezen. Het jour-
naalscherm is het werkblad voor de huisarts en de
assistente bij contact met de patiënt. Vrijwel alle over
de patiënt opgeslagen informatie is van hieruit door
te klikken in een oogwenk op te roepen.
DE EPISODELIJST
SynthesHis maart 2009; 1 (8)
Aan het opbouwen en bijwerken
van de episodelijsten wordt in onze huisartsenprak-
tijk al jarenlang veel zorg besteed. Sinds de start van
de discussies over het episodegericht registreren
(EGR) hebben we de ontwikkelingen inzake de
functionaliteit rond episodes van het NHG nauwlet-
tend gevolgd. Uit praktisch oogpunt hebben we
inhoudelijke keuzen gemaakt voor het aanmaken van
19

Tabblad Journaal
Alle Journaalregels
Na klikken worden
alleen de geselecteerde
diagnoses getoond
20 SynthesHis maart 2009; 1 (8)
Aanklikken van titel ReceptNaam en SpecialitéNaam
doet sorteren, op alfabet van recept c.q. specialité
Titel aanklikken doet sorteren
Tabblad episode is geopend
Tabblad diagnostisch archief
kan worden geopend
Figuur 1. OmniHIS Scipio, vrijwel alle informatie van de patiënt is vanuit één scherm zichtbaar.
Het episodetabblad geeft een snapshot-view op de gezondheid van de patiënt.
Complete overzichten worden getoond in de journaalhistorie, het groene deel van het scherm.
episodes en het koppelen van consulten aan de
episodelijst. We definieerden de episodelijst als de
lijst met gezondheidsproblemen waarvan verwacht
kan worden dat deze voor de patiënt ook in de
toekomst van belang zijn. Beslist niet alle deelcontac-
ten lenen zich volgens deze werkdefinitie voor
opname in die lijst. Voor verkoudheden geldt dat
bijvoorbeeld niet, voor allergieën wel.
Omdat volgens de richtlijnen alle contacten aan de
episodelijst moeten worden gekoppeld en wij ons
daaraan niet willen onttrekken, hebben wij een voor-
ziening in de episodelijst van iedere patiënt gemaakt.
Zo kunnen ook de voor de toekomst irrelevant geach-
te deelcontacten aan een episode in de episodelijst
worden gekoppeld. In de episodelijst wordt een ver-
Titel aanklikken doet ook hier sorteren,
op nummer, actief of niet,
startdatum, diagnose, naam of ernst
zamelepisode gemaakt, met episodenummer 21 en
met omschrijving ‘kleine, tijdelijk veronderstelde
klachten/kwalen’. Iedere keer als een (deel)consult
wordt gekoppeld aan episode 21, krijgt deze episode
een andere ICPC-code en naam. De oude ICPC-code
van episode 21 wordt op het moment van vervanging
geautomatiseerd opgenomen in de historie van de
episodelijst. Op die manier blijft de lijst compleet.
EPISODENUMMERS
Dankzij deze methodiek
hoeven er tijdens de spreekuren maar weinig (in
minder dan 10% van de deelcontacten) nieuwe
episoden te worden aangemaakt. In de andere
gevallen wordt een deelcontact met een enkelvoudige
klik aan een bestaande episode gekoppeld. De ICPC-

code van het deelconsult wordt in het merendeel van
de gevallen geautomatiseerd overgenomen (en hoeft
niet opnieuw te worden opgezocht). De episodelijs-
ten blijven kort en zijn een adequate afspiegeling van
de gezondheidsproblematiek van de patiënt.
Episodenummers hebben in onze praktijk van ouds-
her een betekenis toegekend gekregen. De nummers
1 tot en met 5 betreffen aandoeningen die een (vitale)
bedreiging zijn of kunnen vormen voor de gezond-
heid van de patiënt (atherosclerose, astma, diabetes
mellitus, amyotrofische lateraalsclerose, enzovoort).
De nummers 6 tot en met 10 zijn aandoeningen die
ernstige hinder opleveren voor de patiënt (osteopo-
rotische inzakkingsfractuur met chronische pijn, som-
mige psychiatrische aandoeningen, enzovoort). De
nummers 11 tot en met 20 betreffen aandoeningen
die voortdurend hinder kunnen geven (allergieën).
Onder 22 en hoger vallen overige diagnoses die wor-
den opgenomen in de episodelijst.
SNAPSHOT
Er is een verschil tussen het volgen
van de centrale richtlijnen voor het aanmaken van
episodelijsten (waarbij onder andere voor iedere
diagnose steeds een zo nauwkeurig mogelijke
koppeling moet worden gemaakt en het systeem de
episodenummers aan nieuwe episodes toekent) en
het bewust zelf de regie hierover voeren. Bij de
laatste werkwijze ontstaan er overzichtelijke en
compacte (korte) lijsten. Omdat er binnen de
episodelijst in het journaalscherm op verschillende
manieren kan worden gesorteerd (onder andere op
datum, ICPC-code, ernst, nummer) en de lijsten kort
blijven, ontstaat zo, zonder onnodige inspanning, een
overzichtelijke snelle 'snapshot'-oriëntatie op de
gezondheidsproblematiek van de patiënt.
Binnen een en hetzelfde scherm, het journaalscherm,
wordt een goed overzicht gegeven: het journaalhisto-
rievenster geeft een compleet beeld van het verloop
van de patiëntcontacten, de episodelijst zorgt voor de
snapshot-oriëntatie en het diagnostisch archief voor
de verslaglegging door de specialist (en andere over-
zichten als röntgen- en laboratoriumonderzoek).
EXTRA WERK
De recente Scipio-versies ondersteu-
nen inmiddels veel faciliterende functies van het
EGR. Niet alle nieuwe ontwikkelingen zijn handig
voor onze werkmethode. Een aantal in het HIS
doorgevoerde functies, gebaseerd op ‘centraal
gestelde’ richtlijnen, leveren ons extra werk op.
Bijvoorbeeld het door het HIS verplicht toekennen
van episodenummers. Het zou prachtig zijn als we bij
het aanmaken van een nieuwe episode ook direct zelf
een episodenummer zouden kunnen toekennen, om
zo het belang van deze episode voor de betreffende
patiënt vast te leggen. Dat kan niet. Na het aanma-
ken van een nieuwe episode en het afsluiten van het
journaalscherm moeten we naar de episodelijst gaan
om het episodenummer handmatig te veranderen.
Het systeem zorgt er vervolgens wel voor dat de
gekoppelde consulten en externe correspondentie
worden hernummerd. Veel werk is het niet – slechts
een paar keer klikken, maar de intuïtieve werkwijze
van de huisarts zou beter worden ondersteund als in
Scipio andere keuzen worden gemaakt.
MINDER HANDWERK
De nieuwste versies van
Scipio bevatten veel EGR ondersteunende facilitei-
ten: samenvoegen van episodes, het na verloop van
tijd geautomatiseerd inactief worden van episodes,
waarschuwingen bij dubbelinvoer, enzovoort.
Verdere vernieuwingen binnen de ondersteuning van
het episodegericht registreren zullen bijdragen aan
een verbeterd geautomatiseerd tot stand komen van
de episodelijst. Het zou een goede zaak zijn om een
waarderingssysteem te implementeren op basis waar-
van een aantal ICPC-codes geautomatiseerd een pro-
bleemwaardering zouden kunnen krijgen. Dat moet
gekoppeld worden aan een plaatsbepalende systema-
tiek, zodat bijvoorbeeld longproblematiek boven die
van hart- en vaatziekte komt te staan, en die weer
boven die van diabetes, enzovoort. Als basis daarvoor
zou het het oude ABC van de EHBO kunnen dienen.
Op die manier zou er een geautomatiseerde gewogen
lijst van episodes met probleemkenmerken kunnen
worden gegenereerd. Een dergelijke lijst moet dan
natuurlijk nog altijd handmatig kunnen worden bijge-
steld.
Met de juiste keuzen bij het ontwikkelen van een
EGR ondersteunend systeem is te verwachten dat het
geautomatiseerde systeem het handwerk rond episo-
des verder vermindert.
3
SynthesHis maart 2009; 1 (8)
21