Groene Lente - Vereniging voor Openbaar Groen

14
themaBePlantInG
1 e laureaat
antWeRPen
Prairietuin in de Plantentuin
In navolging van het decreet van de Vlaamse overheid
dat aan openbare besturen verbiedt om op termijn
nog langer pesticiden te gebruiken, besliste men om
in Antwerpen een prairietuin aan te leggen. Een prairietuin
staat ervoor bekend dat hij zeer onderhoudsvriendelijk
is en dat hij zowel in rijke als arme bodems
de 4 seizoenen zeer sterk tot uiting brengt. Tevens is
een prairietuin een zeer kleurige vorm van groen met
een lange levensduur en met een natuurlijk uitzicht.
Het onderhoud en het beheer op langere termijn is
eenvoudig. Omdat het ontwerpen van een plantengemeenschap
voor een prairietuin gedegen plantenkennis
vereist werd beroep gedaan op een gespecialiseerde
vaste plantenkwekerij. Zo realiseerde men in het
najaar van 2008 in de Plantentuin aan de Leopoldstraat
de eerste prairietuin.
Als prairieplanten worden winterharde kruidachtige
vaste planten en grassen gebruikt. Deze worden aangevuld
met bloembollen om de bloeitijd tijdens de
lente te vervroegen. Tweederde van de eigenlijke
plantenmassa van de prairieplanten bevindt zich ondergronds.
Hierdoor bouwt deze beplanting een grote
reserve op om moeilijke omstandigheden te overbruggen
en is ze eenvoudig kort te maaien in de vroege
lente. Aangezien vooral planten worden gebruikt die
hier al langer bekend zijn, is de kans op invasie uiterst
klein. Prairieplanten wortelen zeer diep zodat ze geen
kostbaar water nodig hebben tijdens droogteperioden.
Extra bemesting is niet nodig om te komen tot een
zeer sterke en gezonde plantengemeenschap. De beplanting
is zelfregulerend want planten die afsterven
worden spontaan vervangen door andere prairieplanten.
Hierdoor evolueert de prairietuin in de tijd. De
grote plantenverscheidenheid draagt sterk bij tot een
rijke flora en fauna. De grond wordt niet bewerkt zodat
bijvoorbeeld vlinders ongestoord hun volledige cyclus
kunnen afwerken. De onkruidbestrijding gebeurt manueel
en zonder chemische middelen. Om deze handenarbeid
te beperken wordt de bodem afgedekt met
een lavakorrel. In vergelijking met een gewone vaste
plantenborder vergt een prairietuin slechts één derde
van de onderhoudstijd. Voor de 335 m² grote prairietuin
kwam dit in 2009 neer op slechts 15 uur arbeid.
2 e laureaat
hooGstRaten
Vaste plantentuin in Begijnhof
De restauratie van het begijnhof van Hoogstraten, en in laatste fase ook de groenaanleg ervan, werd afgerond
in het voorjaar van 1997. In 1998 kreeg dit begijnhof een erkenning als Unesco Werelderfgoed.
Oorspronkelijk werd in de tuin een bloemenweide aangelegd. Na drie jaar bleek deze weide overwoekerd te
zijn door wortelonkruiden. De gemeentelijke groendienst zocht in samenwerking met de afdeling Onroerend
Erfgoed naar een duurzame oplossing voor dit probleem. Dit leidde tot het initiatief om er gedurende drie
jaar aardappelen te planten. De keuze ging naar de oude variëteit “Texel”. Door het gebruik van deze aardappelsoort
konden de problematische onkruiden overmeesterd worden. Na deze periode van drie jaar was de
grondstructuur dan ook terug op peil.
Dit was voor de gemeente het sein om te starten met de aanleg van een vaste plantentuin. De planning en
uitvoering gebeurde in eigen beheer. De plantentuin bestaat uit 16 borders. Voor het opplanten zijn er 45
verschillende soorten en variëteiten gebruikt. Tussen en rond deze borders zijn smalle grasstroken aangelegd
met de bedoeling om ze te gebruiken als wandelstroken. De plantenkeuze gebeurde met het oog op de kweek
van snijbloemen voor de altaarversiering van de begijnhofkerk. Dit naar aloude traditie van de Hoogstraatse
begijnen, die zorgden voor bloemen uit de eigen tuin. De vaste plantentuin in het begijnhof is een realisatie
van de gemeentelijke groendienst en de kostte 5600 euro.