Begroting 2007 - versie 12 oktober-DEF.pdf - Renkum - Gemeente ...

Oosterbeek, 12 oktober 2006
Bezoekadres
Gemeente Renkum
Generaal Urquhartlaan 4
6861 GG Oosterbeek
Postadres
Postbus 9100
6860 HA Oosterbeek
Begroting 2007

VOORWOORD
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Begroting nieuwe stijl
Voor u ligt de Begroting 2007 van de gemeente Renkum. Zoals u wellicht heeft opgemerkt, is de
lay-out van deze begroting anders dan voorgaande jaren. De verdere verbetering van de inhoud
van de programma’s heeft de aandacht van het college. Dit zal worden vormgegeven in het Meerjarenbeleidsplan
2007-2010 dat u eind dit jaar / begin volgend jaar zal worden aangeboden.
Voortraject
Op 27 september hebben er Algemene Beschouwingen plaatsgevonden op basis van de Kadernota
2006-2010. Daarbij heeft uw Raad uw mening gegeven over de in de Kadernota opgenomen voorstellen.
Vervolgens heeft het college de Begroting 2007 opgesteld, op basis van hetgeen opgenomen
was in de Kadernota.
Stormvaste en sluitende begroting
Ook dit jaar bleek het weer moeilijk te komen tot een stormvaste en sluitende begroting. Het college
ziet zich geconfronteerd met stijgende kosten wanneer het gaat om de handhaving van het
huidige voorzieningenniveau voor onze burgers. Daarnaast wil het college geld steken in de realisatie
van de voornemens uit het Coalitieakkoord. Dit betekent dat maatregelen getroffen moeten
worden om toch te komen tot een sluitende begroting. Om het huidige en het nieuwe beleid te
kunnen realiseren waren bijstellingen van • 1,5 miljoen noodzakelijk. Deze heeft het college gevonden
in externe en interne maatregelen.
Het college realiseert zich dat de voorgestelde maatregelen pijnlijke consequenties kunnen hebben
voor de betrokkenen, maar ziet geen andere mogelijkheden om te komen tot een sluitende
begroting.
Naar een andere uitvoering van gemeentelijke taken
Het college wil nog dit jaar een discussie opstarten over het gemeentelijke takenpakket. Doel van
deze discussie is besparingen te realiseren binnen het bestaand beleid. Daarbij zal te werk worden
gegaan vanuit verschillende kijkrichtingen. Centraal staan de vragen welke taken bestuurlijke
prioriteit krijgen en de wijze waarop deze worden uitgevoerd. Onder andere zal worden gezocht
naar mogelijkheden om de prijs/kwaliteit verhouding aan te passen, worden gekeken naar
een andere rolneming van de gemeente en het slimmer (lees efficiënter) inrichten van de werkprocessen.
Het college zal nog nader met u overleggen over de wijze waarop u betrokken wordt bij
deze takendiscussie.
Het college hoopt met deze begroting een solide basis te hebben gelegd om 2007 tot een goed jaar
te maken voor onze gemeente.
College van Burgemeester & Wethouders van de gemeente Renkum
Oosterbeek, oktober 2006
1

Gemeente Renkum – Begroting 2007
2

Inhoudsopgave
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Voorwoord............................................................................................................................................ 1
1. Inleiding ........................................................................................................................................ 5
1.1 Achtergronden .............................................................................................................................. 5
1.2 Indeling ......................................................................................................................................... 6
Deel I Beleidsbegroting; Programmaplan
2. Inleiding ........................................................................................................................................ 9
3. Programma 1: Zorg, gezondheid & welzijn................................................................................ 11
4. Programma 2: Onderwijs, scholing & kinderopvang................................................................ 23
5. Programma 3: Ruimtelijke ontwikkeling, bouwen & wonen ................................................... 32
6. Programma 4: Milieu & natuur ................................................................................................. 41
7. Programma 5: Veiligheid & leefbaarheid .................................................................................. 47
8. Programma 6: Verkeer ............................................................................................................... 51
9. Programma 7: Sport, recreatie & toerisme, kunst & cultuur .................................................. 59
10. Programma 8: Bedrijvigheid ...................................................................................................... 71
11. Programma 9: Bestuur & organisatie........................................................................................ 74
12. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien ................................................................................ 85
Paragrafen
13. Paragraaf 1: Lokale heffingen .................................................................................................. 91
14. Paragraaf 2: Weerstandsvermogen ........................................................................................ 100
15. Paragraaf 3: Onderhoud kapitaalgoederen............................................................................ 111
16. Paragraaf 4: Treasuryparagraaf ............................................................................................ 115
17. Paragraaf 5: Bedrijfsvoering................................................................................................... 116
18. Paragraaf 6: Verbonden partijen............................................................................................ 122
19. Paragraaf 7: Grondbeleid........................................................................................................ 130
20. Paragraaf 8: Subsidies............................................................................................................. 133
Deel II Financiële begroting........................................................................................................ 139
21. Baten en lasten en toelichting........................................................................................... 141
21.1 Inleiding .................................................................................................................................. 141
21.2 Raming van baten en lasten .................................................................................................. 141
21.3 Toelichting overzicht van baten en lasten ............................................................................ 143
22. Financiële positie en Toelichting ..................................................................................... 145
22.1 Inleiding .................................................................................................................................. 145
22.2 Uitkomsten (meerjaren)begroting ......................................................................................... 145
22.3 Balanspositie........................................................................................................................... 150
Deel III Bijlagen.............................................................................................................................. 155
Bijlage 1 Overzicht kapitaallasten ................................................................................................. 157
Bijlage 2 Treasury ........................................................................................................................... 158
Bijlage 3 Meerjaren Investeringsplan............................................................................................ 161
Bijlage 4 Investerings- en financieringsstaat ................................................................................ 164
Bijlage 5 Specificatie lasten en baten per product ........................................................................ 166
Bijlage 6 Baten en lasten per kostensoort 172
Vaststelling begroting 2007.......................................................................................................... 174
3

Gemeente Renkum – Begroting 2007
4

1. INLEIDING
Gemeente Renkum – Begroting 2007
In deze inleiding zal eerst kort worden ingaan op de achtergronden van deze begroting. Vervolgens
komt de opbouw van deze begroting aan de orde.
1.1 Achtergronden
Wet dualisering gemeentebestuur
Met ingang van 15 maart 2002 is de Wet dualisering gemeentebestuur van kracht geworden. In
deze wet wordt de nieuwe rolverdeling tussen Raad en College nader uitgewerkt. Daarbij moet de
Raad zich met name richten op zijn functie als volksvertegenwoordiger. De belangrijkste taken
van de Raad bestaan uit kaderstellen en controleren. Het College houdt zich bezig met de uitvoering
van het beleid en het afleggen van verantwoording hierover.
Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten
Als gevolg van de Wet dualisering gemeentebestuur is ook de Gemeentewet op een aantal punten
aangepast. In artikel 186 van de Gemeentewet is nog steeds opgenomen dat “de begroting, de
begrotingswijzigingen, de meerjarenraming, het jaarverslag en de jaarrekening voldoen aan bij of
krachtens algemene maatregel van bestuur te geven regels”. Voor de begrotingsjaren 1995 tot en
met 2003 betrof deze maatregel van bestuur het Besluit comptabiliteitsvoorschriften 1995. Vanaf
het begrotingsjaar 2004 is dit het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten
(BBV).
Programmabegroting
Eén van de consequenties van dit besluit voor uw Raad is dat u een begroting krijgt aangeboden
die speciaal is toegespitst op de ondersteuning van uw duale functies. Dit betekent dat u met deze
begroting de kaders stelt voor het door het College uit te voeren beleid voor het komende begrotingsjaar.
Deze kaders kunnen vervolgens worden gebruikt voor de controle op de uitvoering van
dit beleid. De nu voorliggende begroting betreft een vervolg op de weg die is ingeslagen met ingang
van de Begroting 2004.
Vervolgtraject
Het college hoopt u met deze begroting een handvat te bieden voor de uitoefening van uw functie
binnen de duale taakverdeling. De komende collegeperiode wordt de begroting verder doorontwikkeld
om zo te komen tot een handzaam document dat tevens voldoet aan de wettelijke vereisten.
Wanneer u suggesties heeft voor een verdere uitwerking van deze begroting, hoort het college
dat vanzelfsprekend graag van u. Zo willen wij samen bouwen aan een optimaal sturingsinstrumentarium
voor uw Raad.
5

Gemeente Renkum – Begroting 2007
1.2 Indeling
De indeling van deze begroting is conform de richtlijnen van het Besluit Begroting en Verantwoording
provincies en gemeenten (BBV). Dit houdt in dat de begroting bestaat uit twee delen,
namelijk de beleidsbegroting in deel I en de financiële begroting in deel II.
In de beleidsbegroting wordt door middel van programma’s en paragrafen aangegeven wat het
college wil bereiken, welke activiteiten daarvoor worden uitgevoerd en wat daarvan de kosten
zijn. In de financiële begroting worden de financiële consequenties van het voorgenomen beleid op
een rij gezet inclusief de afwijkingen ten opzichte van het voorgaande jaar. Tevens komt daar de
financiële positie van onze gemeente aan de orde. In de bijlagen vindt u tot slot een aantal gedetailleerde
overzichten met betrekking tot hetgeen in de beleidsbegroting en de financiële begroting
is gemeld. In schema betekent dit dat de begroting als volgt is opgebouwd:
Begroting
6
Programma’s
Beleidsbegroting
Programmaplan
Paragrafen
Algemene dekkingsmiddelen
en onvoorzien
Financiële begroting
Baten en lasten en toelichting
Financiële positie en toelichting

Deel I
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Beleidsbegroting
7

Gemeente Renkum - Begroting 2007
8

2. INLEIDING
2.1 Coalitieakkoord als basis
Gemeente Renkum – Begroting 2007
In de beleidsbegroting geeft het college aan welke beleidsvoornemens zij heeft voor het komende
jaar. De basis daarvoor ligt in het Coalitieakkoord 2006-2010. Per programma is dan ook aangegeven
wat het coalitieakkoord zegt over dit programma. Naast de voornemens per programma,
heeft het college de volgende algemene uitgangspunten voor ogen bij de realisatie van het beleid:
• Het college werkt voortdurend aan de verbetering van de relatie en communicatie binnen
de zeshoek, te weten: Raad/Griffie - College – Management/Organisatie - Inwoners.
• Het college zoekt nadrukkelijk contact met de inwoners en neemt kennis van wensen, noden
en knelpunten, en zorgt dat het beleid daarbij - zover en zoveel mogelijk – aansluit.
• De raad krijgt de gelegenheid zijn kaderstellende taak en verantwoordelijkheid te dragen,
doordat hem – daar waar mogelijk – alternatieven en keuzes worden voorgelegd.
Inspraak is gewenst en goed, maar dient realistisch te zijn en daarom moet helder zijn voor de
inwoners binnen welke kaders zij inspraak mogelijkheden hebben.
• Kernwoorden voor het college zijn: sociaal, (pro)actief, doortastend, slagvaardig en betrokken
bestuur met moed en ruimte om zaken adequaat aan te pakken.
• Uitgangspunten voor dit college zijn:
o collectief werken aan oplossingen voor problemen en knelpunten, indien deze niet
binnen de eigen portefeuille alleen gevonden kunnen worden;
o het beleid voor de komende 4 jaar aanhaken bij het reeds ingezette beleid, en dus de
ingezette koers vasthouden qua visie en aanpak;
o ook rekening houden met aandachtpunten en overwegingen van andere (niet-coalitie)
fracties om zo alle inwoners van dienst te zijn.
• Duurzaamheid zal een leidend begrip zijn voor dit college op alle beleidsterreinen. We gaan
praktisch met dit begrip om. Dit door in voorstellen in te gaan op de bekende duurzaamheidsaspecten:
a. ecologische effecten, b. economische effecten en c. sociaal/maatschappelijke effecten.
Er zal zoveel mogelijk gebruik gemaakt worden van ervaringen elders. De Lokale Agenda
21 zal daarbij worden gevolgd. Om hier verder concreet inhoud aan te geven overweegt het
college in samenwerking met de raad een (tijdelijke) werkgroep in het leven te roepen. Deze
werkgroep zal het uitgangspunt duurzaamheid nader gaan uitwerken en inkaderen. Daarnaast
zal het college een uitvoeringsgerichte notitie opstellen waarin per beleidsprogramma
wordt aangegeven op welke wijze de duurzaamheidskaders in de praktijk kunnen worden gebracht.
• Het behoud van zes vitale dorpen in het groen staat centraal.
• Het college streeft ernaar dat het voor iedereen vanzelfsprekend is dat we ‘trots zijn op onze
gemeente Renkum’.
9

Gemeente Renkum - Begroting 2007
2.2 Opbouw beleidsbegroting
In de beleidsbegroting zijn het programmaplan en de paragrafen opgenomen. Het programmaplan
bestaat uit een negental programma’s en een wettelijk verplicht onderdeel Algemene dekkingsmiddelen
en onvoorzien. Per programma wordt allereerst een opsomming van de onder het
betreffende programma vallende producten gegeven. Hierdoor wordt het inzicht in de programma’s
versterkt en is ook een toelichting meer gestructureerd te geven.
Het programmaplan gaat per programma in op de volgende onderdelen:
1. Wat zegt het coalitieakkoord erover?
2. Kaderstellende beleidsnota’s
3. Wat doen we in 2007?
4. Wat mag het kosten?
Het onderdeel Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien gaat in op de inkomstenbronnen die er
zijn om de uitgaven van de programma’s te bekostigen. Het gaat daarbij alleen om algemene inkomsten.
Inkomsten die zijn toe te wijzen aan een programma zijn bij de baten van het betreffende
programma verantwoord. Daarnaast gaat het onderdeel Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
in op de ruimte die binnen de begroting is vrijgemaakt voor onvoorziene uitgaven.
In de paragrafen wordt een dwarsdoorsnede van de begroting gegeven voor wat betreft de beheersmatige
aspecten en de lokale heffingen. Dit betekent dat hier algemene beleidsregels worden
geformuleerd die doorwerken in verschillende programma’s. Het is dan ook mogelijk dat er
doublures ontstaan met hetgeen gemeld is in de programma’s zelf. Paragrafen die verplicht moeten
worden opgenomen volgens de BBV zijn:
• lokale heffingen;
• weerstandsvermogen;
• onderhoud kapitaalgoederen;
• financiering = treasury;
• bedrijfsvoering;
• verbonden partijen;
• grondbeleid.
Naast deze verplichte paragrafen is ook een paragraaf subsidies opgenomen.
10

3. Programma 1: Zorg, gezondheid & welzijn
Het programma “Zorg, gezondheid & welzijn” omvat de volgende producten:
• Wet Werk en Bijstand: uitvoering
• Wet Werk en Bijstand: inkomen
• Inkomensvoorziening
• Wet Werk en Bijstand: werkgelegenheid
• Bijdrageregeling
• Bijzondere bijstand
• Vrijwilligersbeleid
• Welzijnssubsidies zorg, gezondheid & welzijn
• Algemeen maatschappelijk werk
• Minderheden en ontwikkelingssamenwerking
• Gezondheidszorg
• Jeugd en jongeren
• Ouderen en zorg
• Voorziening gehandicapten
• Kwijtscheldingen belastingen en retributies
• Begraafplaatsen
3.1 Wat zegt het coalitieakkoord erover?
De uitgangspunten van het College voor dit programma zijn als volgt:
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Algemeen
De kwetsbaren in de Renkumse samenleving blijven gespaard en worden adequaat begeleid en
ondersteund.
De gemeente geeft prioriteit aan het instandhouden van een adequaat en noodzakelijk
voorzieningenniveau.
Gesubsidieerde diensten die de gemeente afneemt bij derden, in de vorm van producten en
activiteiten, zullen worden gerationaliseerd (lettend op efficiency, effectiviteit, nut en noodzaak);
ingezet beleid wordt voortgezet.
De in gang gezette ontwikkelingen ten aanzien van ouderen, jongeren en jeugd worden voortgezet
en versterkt; initiatieven zullen aangemoedigd worden.
Sluitende vangnetten (sociaal /maatschappelijk) en sluitende ketens, voor inwoners van 0 tot 100,
zijn voor gemeente Renkum van wezenlijk belang; om dit te kunnen verwezenlijken is een goed
actief en preventief beleid essentieel. Hierbij speciaal aandacht voor de positie van het kind.
Een sociale structuurvisie zal eind 2006 worden opgesteld.
Preventie en welzijn vragen specifieke aandacht en passende investeringen; goede vroegtijdige
signalering en passende preventieve maatregelen, voorkomen dure interventie wat betreft zorg en
verzorging of stellen dit in elk geval uit.
WMO
In het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) kiest het college voor ondersteuning
van inwoners, voor wie het door omstandigheden niet mogelijk is passende zorg en ondersteuning
zelf te organiseren. Deze keuze sluit naadloos aan op de inzet van de WMO, welke
gericht is op participatie en “volwaardig burgerschap”.
11

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Het college is van mening dat in het kader van de WMO:
• de gemeente de plicht heeft door middel van passende maatregelen, ondersteuning te bieden
aan hen, die zichzelf niet (goed) kunnen redden (de kwetsbare inwoners);
• men goed kennis moet nemen van de adviezen van direct betrokkenen, zowel zorgvragers als
zorgaanbieders;
• er meer specifieke aandacht moet zijn voor een preventieve aanpak in relatie tot een curatieve
aanpak;
• voorzieningen, zoals multifunctionele centra, met een gepast aanbod aan service/diensten
(zoals maaltijdservice, open tafel, informatiepunt, zorg), voor diverse groepen (o.a. ouderen,
jeugd) dichtbij huis / buurt / wijk aanwezig dienen te zijn;
• een goede, evenwichtige spreiding van voorzieningen over de gemeente (inclusief informatie
op papier, zowel als digitaal) van groot belang is;
• het vertalen van de WMO naar huisvestingsbeleid en bouwvoorschriften van groot belang is;
• “inclusief beleid” met oog voor integraliteit, van groot belang is.
Zorgloket
Voor een adequaat en effectief functionerend zorgloket, wil het college indien nodig extra financiële
middelen inzetten. Eén en ander ten behoeve van een goede frontoffice, een sluitende keten en
bijpassende protocollen, om de inwoners adequaat van advies te kunnen dienen.
Een handzame en praktische Seniorenwijzer wordt in 2006 ontwikkeld.
Mantelzorg
In het kader van de WMO is ondersteuning van mantelzorgers belangrijk en verdient adequate
ondersteuning. Het college doet wel een appèl op mantelzorgers, maar wat betreft aanbod en beschikbaarheid
heeft het college hierover geen overdreven verwachtingen. Een te groot beroep
doen op de reeds bestaande mantelzorgers dient voorkomen te worden, waar mogelijk wil het
college (extra) inzet van mantelzorg faciliteren.
Vrijwilligerscentrale
Het college hecht grote waarde aan een goed functionerende centrale, o.a. ook in het kader van de
WMO.
Dorpsspiegel
In het kader van de WMO wordt de ‘dorpsspiegel (enquête) in 2006 uitgevoerd.
Welzijn
Welzijnsbeleid is gericht op preventie en het versterken van de sociale infrastructuur van de gemeente.
Nieuwe ontwikkelingen en ombuigen van bestaande welzijnsactiviteiten gaan uit van de vraag
van cliënten en bewoners; hierbij is vraaggestuurd werken leidend.
Het welzijnsbeleid is erop gericht dat ouderen en gehandicapten zo lang mogelijk in hun eigen
sociale omgeving kunnen blijven wonen.
De initiatieven worden ontwikkeld vanuit het oogpunt van preventie en zijn erop gericht om sociaal
isolement van inwoners vroegtijdig te signaleren en betrokkenen (meer) te activeren.
Waar dit binnen de mogelijkheden van het college ligt, zal het inzetten op het handhaven, en
waar mogelijk versterken, van de bestaande voorzieningen als winkel-, en service diensten
(bank/pin automaten) in de kernen Wolfheze, Doorwerth en Heelsum.
Dorpsgemeenschapshuis (Kulturhus)
’Dorpsontmoetings’- en gemeenschapshuizen kunnen een goede functie vervullen en een toegevoegde
waarde hebben; een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld een Kulturhus.
Het college stimuleert en faciliteert functioneel waar mogelijk de ontwikkeling van een dorpsgemeenschapshuis
(Kulturhus).
Tevens tracht het college actief externe additionele gelden te verwerven en voorstellen in te dienen
voor subsidieaanvragen.
12

Gemeente Renkum – Begroting 2007
De gemeente voert hierbij de regie en geeft in samenwerking met betrokken partners inhoud aan
vorm en uitvoering van het concept dorpsgemeenschapshuis (‘Kulturhus’).
Extern dienstverlenende organisaties - prestatieafspraken
Om subsidiegelden ook daadwerkelijk ten goede te laten komen aan de inwoners worden met
externe dienstverlenende organisaties prestatie-afspraken gemaakt en/of overeenkomsten gesloten
in combinatie met indicatoren, waarmee de prestaties getoetst kunnen worden.
Het college verwacht van de extern dienstverlenende organisaties, waarmee een relatie wordt
aangegaan, dat zij zelf streven naar een organisatievorm met een lage overhead, met als kernwoorden
‘slank en rank’.
Het ingezette beleid, om op basis van een productbegroting en afname van activiteiten afspraken
te maken over de subsidie aan extern dienstverlenende organisaties, wordt actief voortgezet.
Bibliotheek
Wat betreft de bibliotheek wordt het beleidskader 2006-2010 als uitgangspunt genomen bij de
concrete uitwerking.
De zilveren kracht
Het college wil de vergrijzing van de bevolking in zijn algemeenheid benaderen als een kans. Het
college wil de kansen en de potentie van het inzetten van deze ‘zilveren kracht’ (de generatie senioren),
op diverse beleidsvelden actief onderzoeken en de aanwezige ‘zilveren kracht’ in de gemeente
op waarde schatten.
Werk en inkomen
‘Iedereen telt’ en ‘iedereen doet mee’ in de gemeente Renkum. De gemeente stimuleert iedereen
om actief en betrokken te zijn in de eigen leefomgeving, passend bij zijn /haar situatie. De gemeente
doet er alles aan om inwoners die een uitkering ontvangen te laten participeren in de
samenleving, zowel maatschappelijk als met betrekking tot werk.
De Permar is voor de gemeente een belangrijke organisatie. Permar biedt voor een speciale doelgroep
inwoners extra kansen om actief betrokken te zijn en te blijven.
De gemeente houdt de reïntegratie van bijstandsgerechtigden in principe in eigen beheer (alleen
bij concrete aanvullende trajecten kunnen reïntegratiebedrijven worden ingehuurd).
Het college zet zich in voor een verdere uitbouw van ‘instroom-naar-werk’- projecten. Hierbij
hoort ook het onderzoeken van aanvullende mogelijkheden en de bereidheid van de gemeente zelf
om ruimhartig bijstandsgerechtigden in het personeelsbestand op te nemen. Hierbij kan gedacht
worden aan het inschakelen van WSW’ers in groenbeheer, in het onderwijs of bij sportverenigingen.
Minimabeleid
Gemeente Renkum voert een sociaal rechtvaardig beleid.
Het minimabeleid wordt actief aangepakt in combinatie met het recht op werk en passende begeleiding.
Het college wil onderzoek doen naar de mogelijkheden en het nemen van gepaste maatregelen om
te komen tot een zo optimaal mogelijk inzet van beschikbare middelen ter bestrijding en voorkoming
van armoede. (o.a. aan de hand van ‘good-practice’ en in vergelijking met gemeenten als
Ede, Wageningen en Arnhem).
Renkumkaart
In het kader van het minimabeleid wil het college de mogelijkheden onderzoeken van bijvoorbeeld
de kortingskaart minima (Renkumkaart) en de Seniorenkaart, waarbij het uitgangspunt is dat
deze maatregelen geen ‘armoedeval’ van de doelgroep tot gevolg hebben.
13

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Minderheden
De gemeente Renkum voert een humaan minderhedenbeleid. Het college wil de opvang, begeleiding
en noodopvang voor (uitgeprocedeerde) asielzoekers handhaven conform de door de raad (18
december 2002) geformuleerde kaders.
Jeugd
Het college wil de bestaande voorzieningen voor de jeugd van met name 12 tot 22 jaar verbeteren
en versterken en waar mogelijk aanvullen met nieuwe voorzieningen. Gedacht kan worden aan
activiteitencentra in de kernen met adequate begeleiding en doelgerichte activiteitenprogramma’s.
De additionele financiële impuls zal worden gecontinueerd op basis van programma’s en
activiteiten die o.a. gericht zijn op participatie in het maatschappelijk verkeer.
Het college ontwikkelt beleid om de (kwetsbare) jeugd te begeleiden en drop-outs te voorkomen in
combinatie met initiatieven om jeugdwerkloosheid te voorkomen en zonodig te reduceren.
‘Huiskamer project’: het college vindt dit voor jongeren in Doorwerth een wenselijke faciliteit na
schooltijd. Plannen hieromtrent worden nader uitgewerkt, indien mogelijk in het kader van BOS.
Jeugd Jongeren Platform (JJP), het college zal dit verder vormgeven en voortzetten.
De Jongeren Gemeente Raad wordt voortgezet. De gemeente faciliteert dit initiatief van het Dorenweerd
College en voor de uitvoering van voorstellen van deze jongerengemeenteraad wordt
een beperkt ‘jongerenraadsbudget’ beschikbaar gesteld.
“Jeugd zomervakantie weken” (voorheen Jeugdmagneet) zullen worden voortgezet in een nieuwe
opzet. De ontwikkeling hiervan vindt plaats in de vorm van een project waarin verschillende instellingen
samenwerken.
Speel-o-theek: het college wil deze voorziening voor de gemeente Renkum behouden.
Maatschappelijke stages, leer-, ervarings- en/of werkplekken voor scholieren en jongeren: het
grote belang wordt door het college erkend en het college zal de mogelijkheden om deze plekken te
realiseren onderzoeken en initiatieven hiertoe actief stimuleren. Waar mogelijk dienen gemeente,
lokale bedrijven en instellingen hierin een voorbeeldfunctie te vervullen.
1 e
lijns (gezondheids) zorg
Het college wil de 1 ste lijns gezondheidszorg stimuleren en faciliteren en samenwerking op dit gebied
stimuleren. Hierbij zijn de Huisartsen Onder Een Dak (HOED) en de Zorg Onder Een Dak
(ZOED) voorbeelden hoe dit gerealiseerd kan worden. Mogelijkheden van deze vorm van 1 ste
lijns
gezondheidszorg worden onderzocht voor de kernen Renkum, Heelsum, Doorwerth en Oosterbeek.
Hart-defibrillator boxen: de mogelijkheid, haalbaarheid en wenselijkheid van het plaatsen
van hart-defibrillator boxen op strategische locaties wordt onderzocht.
Steunpunt voor gezins- & opvoedingsvragen
Het college werkt een voorstel uit inzake een steunpunt voor gezins- & opvoedingsvragen (bijvoorbeeld
een ‘opvoedingswinkel’) ten behoeve van de doelgroep van 0 tot 25 jaar, waar mogelijk
in samenwerking met de provincie en provinciale organisaties.
Home start project
Het college werkt een voorstel uit ten behoeve van gezinsondersteuning en/of coaching (home
start project). Waar mogelijk en wenselijk wordt aansluiting gezocht bij initiatieven in de regio, in
samenwerking met de provincie en provinciale organisaties.
14

3.2 Kaderstellende beleidsnota’s
Gemeente Renkum – Begroting 2007
• Kaderstellende nota Wmo (2006)
• Algemene Subsidieverordening 2006
• Programmalijn Wonen, welzijn, zorg samen verder (2005-2008)
• Nota Lokaal gezondheidsbeleid (2004)
• Kaderstellende nota Wet Werk en Bijstand (2004)
• Kaderstellende nota Toeslagen en verlagingen (2004)
• Nota Minimabeleid (2004)
• Welzijnsbeleid (2003)
• Aanvullende beleidsregels subsidies (2003)
• Sociale activering Gemeente Renkum, de rol van welzijn bij sociale activering (2002)
• Minderheden, thuis in Renkum? Nota minderhedenbeleid 2001
• De burger centraal, een notitie die de dienstverlening aan burgers in Oosterbeek moet optimaliseren
(2001)
• Vrijwilligersbeleid Gemeente Renkum (2001)
• Project bevordering maatschappelijke participatie zorgwekkende zorgmijders in Renkum
(2000)
• Integraal Jeugdbeleid Gemeente Renkum (1999)
3.3 Wat doen we in 2007?
Gezondheidszorg
In 2007 wordt een nieuwe nota Lokaal Gezondheidsbeleid vastgesteld. Het maatwerkdeel jeugdgezondheidszorg
zal na evaluatie worden afgestemd met de taken van Bureau Jeugdzorg. Zo zal
opvoedingsondersteuning, prestatieveld 2 van de WMO, integraal worden opgepakt. De verantwoordelijkheid
van het hebben van een opvoedingsbureau komt waarschijnlijk in 2008 bij de gemeente
te liggen.
Onderzoek hartdefribillator boxen strategische locaties
Voor lokaal gezondheidsbeleid is binnen de begroting reeds een structureel bedrag opgenomen
van • 20.000. Binnen dit bedrag kan in 2007 een onderzoek naar hartdefribilator boxen op strategische
locaties worden gedaan. Met dit onderzoek wordt de mogelijkheid, haalbaarheid en wenselijkheid
van het plaatsen van hartdefibrillator boxen op strategische locaties onderzocht.
Opvang zorgwekkende zorgmijders
Zorgwekkende Zorgmijders zijn inwoners die in zorgwekkende omstandigheden leven en al dan
niet overlast bezorgen, maar die zelf geen hulp zoeken of deze afwijzen bij de problemen waar zij
zelf tegen aan lopen of waarvan de omgeving overlast ervaart. Voor het jaar 2006 is incidenteel
geld vrijgemaakt voor het continueren van de casemanager. De gemeente ontvangt als additioneel
budget WMO in 2007 gelden voor collectieve GGZ preventie. Dit budget is nodig voor de ondersteuning
van de uitvoeringsorganisatie op regionaal niveau. Op lokaal niveau dient de preventieve
adequate zorg voor inwoners die zorg mijden gecontinueerd te worden
Sociaal maatschappelijk vangnet
Sluitende vangnetten en sluitende ketens (sociaal /maatschappelijk), voor inwoners van 0 tot 100,
zijn voor gemeente Renkum van wezenlijk belang. Om dit te kunnen verwezenlijken, is een goed
actief en preventief beleid essentieel. Hierbij wordt speciaal aandacht gevraagd voor de positie
van het kind. Binnen beschikbaar budget zal een symposium worden georganiseerd met alle betrokken
partners.
15

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Ouderen en zorg
Implementatie WMO
Het jaar 2007 wordt gebruikt om de diverse beleidsterreinen, die nu nog geclusterd zijn onder de
Wet Voorzieningen Gehandicapten en de Welzijnswet, te integreren en herstructureren naar een
begroting die aansluit bij de prestatievelden zoals die binnen de Wet Maatschappelijke Ondersteuning
(WMO) worden gedefinieerd. Vóór 1 januari 2008 dient een vierjarenbeleidsplan te zijn
vastgesteld in samenspraak met burgers en betrokken organisaties waarin de beleidsdoelen en de
daarbij behorende tijdspaden voor realisatie zijn vastgelegd.
Voor de bestaande beleidsterreinen binnen de afdeling Welzijn betekent de invoering van de
WMO dat deze terreinen opnieuw gedefinieerd zullen worden in het kader van de prestatievelden
van de WMO.
Deze wijziging heeft ook invloed op hoe de begroting wordt samengesteld. De beleidsterreinen die
samenkomen onder de WMO zullen moeten worden geordend in het verlengde van de prestatievelden
zoals die binnen de WMO worden meegegeven.
Kansen en potentie van inzetten van senioren op diverse beleidsvelden onderzoeken
Het college wil de kansen en de potentie van het inzetten van de ‘zilveren kracht’ (de generatie
senioren) op diverse beleidsvelden actief onderzoeken.
Ontwikkelen seniorenwijzer
Informatievoorziening c.q. een wegwijzer voor senioren via een opvallende folder, met groot
lettertype is ondersteunend voor het bereik van deze doelgroep die de digitale snelweg minder
goed kan behappen. Het opstellen van deze seniorenwijzer kost • 5.000 per jaar.
Een praktische Seniorenwijzer, een handzame en zeer gewaardeerde gids, wordt in 2006
ontwikkeld en zal voor het einde van het jaar worden afgerond.
Dorpsspiegel
In het kader van de WMO zal de ‘dorpsspiegel’ (enquête) in het najaar van 2006 worden
uitgevoerd. De informatie die uit de dorpsspiegel komt, dient mede als input voor het
vierjarenbeleidsplan.
Projectleiding WMO 2007
Ten behoeve van de continuering van de begeleiding van de implementatie WMO in 2007 is 0,5
fte projectleiding noodzakelijk. Kosten hiervan • 34.000. Financiering vindt plaats uit het WMObudget.
Bijdragen aan adequaat en effectief functionerend zorgloket
In april 2004 is het gemeentelijk zorgloket (WVG en CIZ) gestart binnen de eerstelijnszorg in
Renkum (HOED). De advisering van ouderen is een functie die in de ontwikkeling van het zorgloket
is meegenomen. Er is een inventarisatie gemaakt van de vraagpatronen van senioren. Deze
inventarisatie is tot stand gekomen mede door de inzet van vrijwilligers. De uitkomsten worden
gebruikt voor de verdere ontwikkeling van beleid en de spreiding van de voorzieningen voor ouderen.
Op deze manier wordt de behoefte aan welzijns- en gemaksdiensten in kaart gebracht.
Zorgloket: operationeel maken in ZOED Oosterbeek
Het zorgloket zal voor eind 2006 ingericht worden in de ZOED in Oosterbeek. Voor de technische
faciliteiten wordt additioneel • 8.000 ter beschikking gesteld. Dit bedrag is benodigd voor de fysieke
inrichting (meerwerk) van het loket. De facilitaire kosten voor uitbreiding van de werkplekken
en de technische installaties ten behoeve van de ICT- en telefonie- installatie zijn PM en
worden waar mogelijk uit bestaande middelen voorzien.
Zorgloket: inhoudelijk ondersteuning
Met de huidige formatie is een goede uitvoering van de dienstverlening in het zorgloket niet
mogelijk. Om goed voorbereid te zijn en een goede kwaliteit van het dienstverleningsniveau te
bereiken, is het noodzakelijk de formatie van het loket uit te breiden en extra uren t.b.v.
ouderenadvieswerk in te huren. Financiering vindt plaats uit het WMO-budget.
16

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Zorgloket: coördinator (0,5 fte), WMO consulent (0,5 fte), telefoonwacht (0,5 fte) en
ouderenadvieswerk
Voor de gemaakte onkosten door de vrijwillige ouderenadviseurs is extra budget nodig ter hoogte
van • 15.000 op jaarbasis. Zonder enige vergoeding van de reële onkosten en een minimale blijk
van waardering, is het niet mogelijk vrijwilligers te werven en te behouden. Dit vormt naar verwachting
een onderdeel van de WMO.
Voor het invullen van de informatie- en adviesfunctie, maar ook bij de noodzakelijke cliëntondersteuning
om de hulpvragen te verduidelijken en weg te zetten bij die organisaties die hiermee aan
de slag gaan, is uitbreiding van het loket noodzakelijk. In ieder geval zal invulling gegeven moeten
worden aan een receptie- /baliefunctie. Deze heeft niet alleen een informatieve en doorgeleidingsfunctie,
maar hier wordt ook de directe afhandeling van producten verzorgd. Daarnaast is er
een uitbreiding noodzakelijk van de ondersteuningsfunctie voor de burger, die geholpen moet
worden bij het formuleren van zijn vraag en het toegang krijgen bij die organisatie die de vraag
verder op zal pakken.
De genoemde formatie-uitbreiding kan geheel worden gefinancierd uit de toegevoegde middelen
aan het uitvoeringsbudget WMO.
Programmalijn wonen, welzijn, zorg, samen verder (woonservicegebieden)
Het college wil woonservicegebieden opzetten en ontwikkelen op dorps- en zo mogelijk
wijkniveau. Doel hiervan is ouderen en gehandicapten zo lang mogelijk in hun eigen sociale
omgeving te laten wonen. De geraamde kosten zijn • 30.000. Subsidiemogelijkheden worden
onderzocht en waar mogelijk benut. Tevens is er een duidelijk koppeling met de WMO.
De gemeente heeft met lokale instellingen een intentieverklaring ondertekend om op basis van de
programmalijn 2005-2008 samen vorm te geven aan de ontwikkeling van woonservicegebieden.
De gemeente heeft de regierol. Het streven is dat uiteindelijk iedereen met een beperking kan
blijven deelnemen aan het maatschappelijk leven en dat zij diensten en zorg op maat kunnen
krijgen door:
• de zorg zodanig in te richten dat de vraag van de burger centraal staat (vraaggestuurde zorg);
• bestaande huisvesting voor senioren te verbeteren en uit te breiden door meer nultredenwoningen
met een woonkeurlabel;
• verzorgingshuizen te vernieuwen tot kleine woonzorgcomplexen met zorgsteunpunten, groepen
zorgwoningen voor zorg met een intramurale kwaliteit en groepen seniorenwoningen;
• zonodig verpleeghuiszorg uit te breiden;
• moderniseren van de eerstelijnszorg tot een geïntegreerd eerstelijns gezondheidscentrum met
huisartsen, apotheek, fysiotherapeut en andere disciplines onder één dak;
• het inrichten van één loket WMO in de ZOED in Oosterbeek, met steunloketten in overige
kernen binnen de woonservicegebieden voor behandeling van vragen van de burger op het gebied
van de AWBZ- zorg, ondersteuning op grond van de WMO.
Voor de ontwikkeling van de woonservicegebieden is structureel • 30.000 aangevraagd. Dit betreft
subsidie in het kader van Ontgroening en Vergrijzing via de provincie. In nauwe samenspraak
met de betrokken partijen is een Programmalijn Wonen-Welzijn-Zorg voor de gehele gemeente
in een Uitvoeringsprogramma WWZ voor woonservicegebied Heelsum ontwikkeld. Partijen
hebben hiervoor een intentieverklaring getekend.
Sociaal raadslieden
In het kader van de WMO wil het college het sociaal raadsliedenwerk in de gemeente versterken.
Het college wil een koppeling leggen tussen Rechtswinkel 65plus en Rozon. De laatste zal een
spreekuur verzorgen met gekwalificeerde mensen, waardoor de Rechtswinkel haar
doelgroepenbereik kan verbreden.
Om een goede ondersteuning voor inwoners op het terrein van sociale verzekeringen,
voorzieningen en belastingen te kunnen realiseren, is inhoudelijke deskundigheid op dit terrein
gewenst. De mogelijkheid bestaat om dit via vrijwilligers in te vullen tegen een vergoeding van
onkosten. Hiervoor is met ingang van 2007 • 20.000 per jaar geraamd. Financiering vindt
vooralsnog plaats uit het WMO-budget.
17

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Verbeteren toegankelijkheid collectieve voorzieningen
Om de toegankelijkheid van collectieve voorzieningen te verbeteren is met ingang van 2007 een
bedrag van • 10.000 noodzakelijk. Financiering vindt plaats uit het WMO-budget.
Minderheden en ontwikkelingssamenwerking
Handhaven opvang, begeleiding en noodopvang (uitgeprocedeerde) asielzoekers
Het college wil de opvang, begeleiding en noodopvang voor (uitgeprocedeerde) asielzoekers
handhaven conform de door de raad (18 december 2002) geformuleerde kaders.
De noodopvangvoorziening kan nu weer in omvang krimpen. De gemeente pleit voor een specifiek
pardon voor de uitgeprocedeerde asielaanvragers van vóór 2001.
De kosten voor de noodopvang bedragen ¤ 22.000 incidenteel in 2007 en kunnen voor de komende
jaren worden afgebouwd. Mede dankzij de inzet van de gemeente Renkum komt er op dit gebied
een provinciale regeling. De gemeente Renkum zal daar zeker gebruik van gaan maken.
Multiculturele activiteiten
De gemeentebrede multiculturele dag wordt omgebouwd naar kleinschalige activiteiten op buurt-
en dorpsniveau met aandacht voor diversiteit in de wijken en investeren in de civil society. De
kosten hiervan bedragen ¤ 5.000 structureel voor de komende 4 jaar.
Ghana-project
Voor het 3-jarige onderwijs project Ghana wordt, bij goede ervaringen, de subsidie voortgezet in
de jaren 2007 en 2008. Dat kan gefinancierd worden binnen het budget voor
ontwikkelingssamenwerking.
Welzijnssubsidies zorg, gezondheid en welzijn
Opstellen sociale structuurvisie
Een sociale structuurvisie zal vóór het vierde kwartaal van 2006 worden opgesteld. De
‘kapstokfunctie’ van het welzijnsbeleid wordt gekoppeld aan de Structuurvisie 2006-2010. Aan de
hand van deze visie zullen een aantal inhoudelijke, sociaal maatschappelijke keuzes kunnen
worden gemaakt voor de komende jaren.
Gesubsidieerde diensten
Diensten die de gemeente afneemt bij derden, in de vorm van producten en activiteiten, zullen
worden gerationaliseerd (lettend op efficiency, effectiviteit, nut en noodzaak); ingezet beleid wordt
voortgezet, zo stelt het coalitie akkoord. De gemeente gaat in de periode 2007 t/m 2010 meer beleidsgestuurd
subsidiëren. Hiervoor wordt een welzijnsbestek ontwikkeld, waarop productinkoop
plaatsvindt. Dit leidt tot een grotere beleidsmatige flexibiliteit. Aanbod dat niet past binnen het
beleid wordt niet afgenomen en de meetbaarheid van de doelstelling wordt verbeterd. Vooralsnog
gaan het college ervan uit dat de uitvoering van het welzijnsbeleid op déze wijze ook binnen de
bestaande budgetten kan.
Het college verwacht dat de extern dienstverlenende organisaties, waarmee de gemeente een
relatie aangaat, zelf streven naar een organisatievorm met een lage overhead, met als
kernwoorden ‘slank en rank’.
Om subsidiegelden ook daadwerkelijk ten goede te laten komen aan de inwoners, worden met
externe dienstverlenende organisaties prestatieafspraken gemaakt en/of overeenkomsten
gesloten in combinatie met indicatoren, waarmee de prestaties getoetst kunnen worden.
Het ingezette beleid, om op basis van een productbegroting en afname van activiteiten afspraken
te maken over de subsidie aan extern dienstverlenende organisaties, wordt actief voortgezet.
Jeugd en jongeren
Beleid (kwetsbare) jeugd
Het college wil beleid voortzetten en verder ontwikkelen om de (kwetsbare) jeugd te begeleiden en
18

Gemeente Renkum – Begroting 2007
drop-outs te voorkomen in combinatie met initiatieven om jeugdwerkloosheid te voorkomen en
zonodig te reduceren. Dit sluit onder meer aan bij het project Lijn 50. Een inhoudelijk plan van
aanpak wordt nog uitgewerkt. Hiervoor wordt in 2007 • 20.000 ter beschikking gesteld.
Plannen “Huiskamer project” nader uitwerken
Het college vindt dit voor jongeren in Doorwerth een wenselijke faciliteit na schooltijd. Plannen
hierover in 2007 worden nader uitgewerkt, indien mogelijk in het kader van BOS Doorwerth.
Inmiddels is de aanvraag van het BOS-project goedgekeurd. Er zijn middelen beschikbaar.
Jeugd Jongeren Platform verder vormgeven en voortzetten
Het Jeugd Jongeren Platform moet verder worden vormgeven en worden voortgezet. Dit kan voor
• 1.000 per jaar worden gerealiseerd.
Voortzetten Jongeren gemeenteraad
Het college wil de Jongeren gemeenteraad voortzetten. Dit kost • 2.000 per jaar.
De gemeente faciliteert dit initiatief van het Dorenweerd College en voor de uitvoering van
voorstellen van deze jongerengemeenteraad wordt een beperkt budget voor de Jongeren
gemeenteraad beschikbaar gesteld.
Voortzetten Jeugd zomervakantieweken
“Jeugd zomervakantieweken” (voorheen Jeugdmagneet) zullen worden voortgezet in een nieuwe
opzet. De ontwikkeling hiervan vindt plaats in de vorm van een project waarin verschillende
instellingen samenwerken. In de zomer van 2006 is er een Jeugd zomervakantieweek
georganiseerd in samenwerking met diverse lokale organisaties. Dit is positief gewaardeerd en
zal ook in 2007 worden uitgewerkt binnen bestaand budget.
Behouden Speel-o-theek
Het college wil deze voorziening voor de gemeente Renkum behouden. Er wordt nog naar een
geschikte locatie gezocht.
Onderzoek mogelijkheden maatschappelijke stages, leer-, ervarings- en/of
werkplekken
Mogelijkheden voor het realiseren van maatschappelijke stages, leer-, ervarings- en/of
werkplekken voor scholieren en jongeren onderzoeken. Het grote belang hiervan wordt door het
college erkend en het college zal de mogelijkheden om deze plekken te realiseren onderzoeken en
initiatieven hiertoe actief stimuleren. Waar mogelijk dienen gemeente, lokale bedrijven en
instellingen hierin een voorbeeldfunctie te vervullen. De vrijwilligerscentrale en het Dorenweerd
College geven samen vorm aan een project maatschappelijke stages.
Steunpunt gezins- en opvoedingsvragen (Opvoedingswinkel)
Het college werkt een voorstel uit inzake een lokaal steunpunt voor gezins- en opvoedingsvragen
(bijvoorbeeld een ‘opvoedingswinkel’) ten behoeve van de doelgroep van 0 tot 25 jaar, waar
mogelijk in samenwerking met de provincie en provinciale organisaties. Dit valt tevens in het
kader van de WMO.
Gezinscoach / Home start
In 2007 en 2008 wordt een voorstel uitgewerkt ten behoeve van gezinsondersteuning en/of
coaching (Home start project). Waar mogelijk en wenselijk wordt aansluiting gezocht bij
initiatieven in de regio (in het bijzonder Wageningen), en samenwerking met de provincie en
provinciale organisaties. Dit valt tevens in het kader van de WMO. Kosten hiervan bedragen
• 25.000 per jaar (voor opvoedingswinkel en gezinscoaching).
Vrijwilligersbeleid
Inzet mantelzorgondersteuning
De gemeente Renkum subsidieert de Stichting Welzijn De Bries en de Stichting Vrijwillige Hulpverlening
Renkum om activiteiten te ontplooien ter ondersteuning van de mantelzorg. Verder
19

Gemeente Renkum - Begroting 2007
stimuleert en ondersteunt de gemeente Renkum het vrijwilligerswerk in de gemeente en worden
er activiteiten ontplooid op het gebied van buurtgerichte sociale activering.
Afhankelijk van de uiteindelijke rijksbijdrage CVTM-gelden (Coördinatiegelden Vrijwillige
Thuiszorg en Mantelzorgondersteuning) kan het noodzakelijk zijn, dat hiervoor extra middelen
benodigd zijn. Dit valt tevens binnen het kader van de WMO.
Faciliteiten vrijwillige ouderenbezoekers
De vrijwilligers die de ouderenadviseur ondersteunen bij het afleggen van huisbezoeken
ontvangen een onkostenvergoeding. Dit heeft een jaarlijkse kostenpost van • 12.000 tot gevolg
met ingang van 2007.
Minimabeleid
Onderzoek bestrijding en voorkoming van armoede
De gemeente doet onderzoek naar de mogelijkheden en het nemen van gepaste maatregelen om te
komen tot een zo optimaal mogelijke inzet van beschikbare middelen ter bestrijding en
voorkoming van armoede. Het onderzoek wordt gedaan o.a. aan de hand van ‘good-practice’ en in
vergelijking met gemeenten als Ede, Wageningen en Arnhem.
Onderzoek mogelijkheden “Renkumkaart”
In het kader van het minimabeleid wil het college de mogelijkheden onderzoeken van bijvoorbeeld
de kortingskaart voor minima (Renkumkaart) en de Seniorenkaart, waarbij het uitgangspunt is
dat deze maatregelen geen ‘armoedeval’ van de doelgroep tot gevolg hebben. In 2007 zal
onderzoek gedaan worden naar de mogelijkheden van een Renkumkaart in plaats van de huidige
Bijdrageregeling, waar nu slechts beperkt een beroep op wordt gedaan.
Herziening beleid schuldhulpverlening
In 2006/2007 zal het gemeentelijk beleid rond de schuldhulpverlening worden herzien. Daarbij zal
de samenhang met de WMO en ketenhulpverlening nadrukkelijk betrokken worden. Het huidige
beleid zal daarbij vergeleken worden met het beleid van regiogemeenten zoals Wageningen. Bij
het ministerie van SZW is een aanvraag ingediend voor subsidie conform de “Tijdelijke subsidieregeling
schuldhulpverlening”. Deze subsidie kan worden aangewend om met externe hulp het
terrein van de schuldhulpverlening in de gemeente Renkum een extra impuls te geven.
Voorziening gehandicapten
De WVG zal per 1 januari 2007 onderdeel uitgaan maken van de WMO. In het overgangsjaar
2007 zal bij de voormalige Wvg voorzieningen nog geen eigen bijdrage worden ingevoerd.
Bijzondere bijstand
Het college wil de burgers optimaal voorlichten over de mogelijkheid om bijzondere bijstand te
krijgen voor bepaalde noodzakelijke kosten. Daartoe zal o.a. de informatie in het ‘Spelregelboekje’
voor bijstandsklanten worden uitgebreid. In het spelregelboekje wordt ook informatie opgenomen
over voorliggende voorzieningen waaruit een vergoeding voor bijzondere kosten kan worden verkregen.
WWB inkomen
De poortwachterfunctie van de gemeente moet worden geoptimaliseerd. Intensiever controleren
wanneer het risico op misbruik van de uitkering groter is, hoort daarbij. De huidige forfaitaire
benadering op onderdelen moet worden vervangen door een meer op de individuele situatie
toegesneden controle.
20

WWB werkgelegenheid
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Verdere uitbouw ‘instroom-naar-werk’-projecten
De ‘instroom-naar-werk’-projecten worden verder uitgebouwd. Hierbij wordt ook gedacht aan het
inschakelen van WSW’ers in groenbeheer, in het onderwijs of bij sportverenigingen. De Sociale
Werkvoorziening Permar is voor de gemeente een belangrijke organisatie. De Permar biedt voor
een speciale doelgroep inwoners extra kansen om actief betrokken te zijn en te blijven.
De gemeente houdt de reïntegratie van bijstandsgerechtigden in principe in eigen beheer. Alleen
bij concrete aanvullende trajecten kunnen reïntegratiebedrijven worden ingehuurd.
Begraafplaatsen
Ruimen van graven
De begraafplaatsen Noord, Zuid en Harten moeten geschikt worden gemaakt voor het aanleggen
van nieuwe graven. Hiervoor moeten 772 oude graven worden geruimd. Het college heeft met de
collegebesluiten van 10/10/2005 en 14/4/2006 hier toestemming voor gegeven. De kosten bedragen
• 128.000. Dit heeft een jaarlijkse last van • 7.500 tot gevolg. Deze lasten worden verdisconteerd
in de legestarieven.
3.4 Wat mag het kosten?
Resumé nieuw beleid
In de volgende tabel is de financiële consequentie van de hiervoor genoemde voorstellen nog eens
vermeld. De voorstellen die worden bekostigd uit bestaande budgetten zijn hierbij niet genoemd.
Bedragen x ¤ 1.000 Str. Inc.
Ouderen en zorg
Ontwikkelen seniorenwijzer 5
Verhuizing ZOED O’beek 8
Minderheden- en ontw. Samenwerking
Multiculturele activiteiten 5
Jeugd en jongeren
Ontwikkelen en uitvoeren beleid (kwetsbare) jeugd/ Lijn 50 20
Jeugd Jongeren Platform 1
Jongeren gemeenteraad 2
Gezins- en opvoedingsondersteuning 25
Vrijwilligersbeleid
Faciliteiten vrijwillige ouderenbezoekers 12
Totaal 20 58
Bijstellingen en ombuigingen
De bijstellingen en ombuigingen die binnen dit programma moeten worden gerealiseerd zijn opgenomen
in de onderstaande tabel.
Bedragen x • 1.000 2007 2008 2009 2010
WVG woonvoorziening 20 20 20 20
Open einde regelingen 175 175 175 175
Totaal 195 195 195 195
21

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Hieronder volgt een toelichting per onderwerp:
WVG woonvoorziening
Het voorstel is de WVG woonvoorziening kostendekkend en inkomensafhankelijk te maken. Dit
door het draagkrachtprincipe verder door te voeren. De WVG gaat per 1 januari 2007 over naar
de WMO. Het aspect rond inkomensgrens en eigen bijdrage wordt in het financieel Besluit MO
nader uitgewerkt. Overigens moet rekening gehouden worden met overgangsjaar 2007. Mogelijk
wordt de invoering van eigen bijdragen bij oude WVG voorzieningen nog één jaar uitgesteld.
In de kaderstellende nota WMO is reeds door de raad vastgesteld dat de gemeente eigen bijdragen
gaat berekenen bij de individuele WMO voorzieningen.
Met betrekking tot het budget WVG woonvoorziening lijkt, rekening houdend met de uitgaven
over de laatste jaren en toekomstige ontwikkelingen, een structurele verlaging van het begrote
bedrag met • 20.000 haalbaar.
Open einde regelingen
Op grond van de uitgaven voor bijzondere bijstand in de afgelopen jaren, kan er vanuit gegaan
worden dat structureel een bedrag kan worden bezuinigd. Het aantal aanvragen (vooral door nietgebruik)
is echter flexibel en kan ook oplopen. Dat is vooraf niet in te schatten.
Met betrekking tot het minimabeleid was er de afgelopen jaren sprake van onderbesteding op de
Bijdrageregeling. Onderzocht wordt de mogelijkheid van een ‘Renkumkaart” en daarnaast wordt
het beleid rond de schuldhulpverlening herzien.
De afgelopen jaren was binnen de Wet Voorziening Gehandicapten met name bij de woonvoorzieningen
sprake van onderbesteding. Vanaf 2007 zal met de invoering van de WMO de overheidssubsidie
op dure woningaanpassingen komen te vervallen, zodat vanaf 2007 rekening gehouden
moet worden met een flinke toename van de uitgaven WMO woonvoorzieningen.
Totale kosten programma
Rekeninghoudend met het voorgaande brengt dit programma de volgende kosten met zich mee.
Jrk. Begr. Begr. Begr. Begr. Begr.
Bedragen x ¤ 1.000 2005 2006
Lasten
2007 2008 2009 2010
Bestaand beleid 15.237 14.659 14.721 14.700 14.817 14.815
Beleidsvoornemens 0 0 78 60 25 25
Bijstellingen 0 0 -195 -195 -195 -195
Projecten grondexploitatie 0 0 0 0 0 0
Stortingen reserves 0 0 0 0 0 0
Totaal 15.237 14.659
Baten
14.604 14.565 14.647 14.645
Bestaand beleid 8.845 8.066 8.116 8.116 8.116 8.116
Beleidsvoornemens 0 0 0 0 0 0
Bijstellingen 0 0 0 0 0 0
Projecten grondexploitatie 0 0 0 0 0 0
Onttrekking reserves 0 0 0 0 0 0
Totaal 8.845 8.066 8.116 8.116 8.116 8.116
Saldo programma -6.392 -6.593 -6.488 -6.449 -6.531 -6.529
In bijlage 5 is een specificatie per product opgenomen van dit programma.
22

4. Programma 2: Onderwijs, scholing & kinderopvang
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Het programma “Onderwijs, scholing & kinderopvang” omvat de volgende producten:
• Huisvesting onderwijs
• Bewegingsonderwijs
• Leerlingenvervoer
• Leerplicht
• Milieu Educatie Centrum
• Lokaal onderwijsbeleid
• Kinderopvang en buitenschoolse opvang
4.1 Wat zegt het coalitieakkoord erover?
De uitgangspunten van het college voor dit programma zijn als volgt:
Streven naar het – in goed overleg – optimaal benutten van de ruimtelijke faciliteiten van scholen.
Scholen hebben een functie in wijken en buurten niet alleen wat betreft onderwijs, maar ook
wat betreft de faciliteiten (lokalen en gebouwen) en schoolpleinen en -parken, speelparkjes, en
trapveldjes (te denken valt hier aan ‘parc zones’ of zogenaamde ’Johan Cruijf courts’).
Schoolgebouwen: het college streeft ernaar deze te laten voldoen aan de huidige onderwijskundige
en maatschappelijke inzichten en wetgeving. Het college wil scholen en de welzijnspartners stimuleren
om in gezamenlijkheid een aanbod voor goede professionele opvang voor kinderen te
ontwikkelen en te bieden.
‘Ieder kind telt’ is het motto voor het college, waarmee zij de ontwikkeling van het individuele
kind zo optimaal mogelijk wil stimuleren en faciliteren. Voor- en vroegschoolse educatie alsmede
voor- en naschoolse opvang (kinderopvang) zijn bijzonder belangrijke voorzieningen.
Het college wil in zijn beleid extra aandacht en steun geven aan kinderen in een achterstandssituatie.
Brede Scholen
Wat betreft het ‘brede school’ concept is het college van mening dat primair geldt dat de
(inhoudelijke) samenwerking tussen scholen en maatschappelijke organisaties moet worden
gestimuleerd en geïntensiveerd.
Indien er onderwijskundige argumenten zijn, die de toegevoegde waarde onderbouwen en/of er
eventueel vanuit onderwijshuisvesting een noodzaak is en/of een aanmerkelijk voordeel mee
bereikt kan worden, kan de bouw en ontwikkeling van brede scholen verstandig en gewenst zijn.
Waarbij steeds geldt dat inhoudelijke samenwerking voorop staat en de ontwikkeling (uiteraard)
door betrokken scholen wordt gewenst.
Een Lokale Onderwijs Agenda wordt opgesteld, waarin o.a. ook de brede school ontwikkeling
wordt uitgewerkt.
Milieu Educatie Centrum (MEC): het college wil het centrum kansen bieden en stimuleren. De
ontwikkeling op de locatie ‘De Beken’ in samenwerking met andere organisaties wordt nader uitgewerkt.
Conform het ingezette beleid (nota) biedt de verbrede scope mogelijkheden tot verwerven
van additionele projecten, naast de kerntaak.
Coördinator brede schoolactiviteiten: een voorstel wordt voorbereid voor de inzet van een
coördinator voor activiteiten buiten schooltijd, voor alle scholen in de gemeente.
‘Veilig naar school’: een voorstel wordt in de loop van 2006 uitgewerkt.
23

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Voor het 3-jarige onderwijs project Ghana wordt, bij goede ervaringen, de subsidie voortgezet in
de jaren 2007 en 2008.
4.2 Kaderstellende beleidsnota’s
• Notitie Peuterspeelzaalwerk na 2005 (2005)
• Notitie Toekomst Milieu Educatie (2005)
• Onderwijsachterstandenplan 2002-2006
• Notitie voor- en vroegschoolse educatie Gemeente Renkum (2002)
• Evaluatie onderwijsachterstandenplan 1998-2002 (2002)
• Een nieuw leven voor landgoed Dennenkamp (2002)
• Integrale visie volwasseneneducatie in de Gemeente Renkum (2001)
• Masterplan uitbreiding kinderopvang Gemeente Renkum (2001)
• Integraal huisvestingplan primair en voortgezet onderwijs in de Gemeente Renkum (2000)
4.3 Wat doen we in 2007?
Lokaal onderwijsbeleid
Brede School
Met brede scholen wordt ingezet op de ontwikkelingskansen van kinderen. Hiervoor moet een
doorgaande ontwikkelingslijn worden geboden. Bij de ontwikkeling van brede scholen gaat het
tenminste om samenwerking en afstemming tussen verschillende kindgerichte instellingen als
basisschool, peuterspeelzaal, kinderopvang en welzijnsinstelling met diverse activiteiten. Brede
scholen kunnen fysieke clusters van accommodaties zijn, maar kunnen ook opereren vanuit een
netwerk van voorzieningen. De nabijheid van voorzieningen is wel een belangrijke meerwaarde
en wordt dan ook vanuit het Rijk gestimuleerd.
Bij het realiseren van een brede school in Oosterbeek Laag (2005) en Oosterbeek Hoog (2007 /
2008) is mede vanwege de huisvestingsbehoefte het onderbrengen van de verschillende participanten
in een multifunctionele accommodatie het vertrekpunt geweest. In Doorwerth is de ontwikkeling
in 2004 opgestart, welke met name gericht is op het kind. In Renkum vindt sinds begin
2006 overleg plaats tussen directies en besturen van drie scholen om tot een vorm van samenwerking
te komen binnen het brede school-concept.
In de toekomst zal in overleg met directies en besturen van scholen en aanbieders van kinderopvang,
peuterspeelzaalwerk en welzijnsinstellingen steeds een goede afweging van wensen en mogelijkheden
gemaakt worden.
Lokale educatieve agenda
De rolverdeling tussen gemeenten en schoolbesturen gaat veranderen. Vanaf najaar 2006 zal
sprake zijn van een nieuw bestuurlijk arrangement. Dit houdt in dat verplicht overleg tussen
gemeenten en schoolbesturen gevoerd zal worden aan de hand van de zogenaamde “lokale educatieve
agenda”.
De lokale educatieve agenda is een selectie van actuele thema’s die door schoolbesturen en gemeenten
als belangrijk worden ervaren en die om actie en communicatie vragen. De lokale educatieve
agenda wordt in gezamenlijkheid opgesteld en de afspraken over de uitvoering daarvan
worden (met inachtneming van ieders wettelijke verantwoordelijkheden) in overleg en op basis
van gelijkwaardigheid gemaakt. De gemeente zal de ontwikkeling van de brede scholen inbrengen
met het doel hierover afspraken te maken met de verschillende schoolbesturen voor de komende
jaren.
Veilig naar school
Hiervoor zal een voorstel worden uitgewerkt.
24

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Coördinatie Brede Scholen
De brede school is een concept dat antwoord geeft op de vraag vanuit een veranderende maatschappij.
Rondom het feitelijk, traditioneel schoolgebeuren vinden er veel flankerende activiteiten
plaats om het brede school concept optimaal te benutten. De gemeente heeft als regievoerder een
taak om samenwerking binnen/rondom de brede scholen te realiseren (naast de taak voor realisatie
van fysieke onderwijshuisvesting).
Komen tot samenwerking is niet alleen een proces van inhoudelijk afstemmen. Samenwerken
binnen een brede school is een serieuze opgave, om tot een breed kind-gericht aanbod te komen.
Zo moeten bijvoorbeeld scholen vanaf januari 2007 een dagarrangement aan kunnen bieden.
Hiermee kan ook daadwerkelijk de meerwaarde voor het kind bereikt worden die we met de brede
school voor ogen hebben. Er zijn thans brede school ontwikkelingen in alle dorpen, meer dan tot
voor kort. Om kwalitatief goede resultaten te waarborgen, voor nu en voor lange termijn, is inzet
en begeleiding vereist. Op dit moment lopen wij tegen de grens van onze mogelijkheden aan om
dit vanuit bestaande structuur adequaat te doen. Met beperkte inzet van middelen wordt het
mogelijk om de coördinatie van ontwikkeling en proces rondom de Brede Scholen de noodzakelijke
vorm te geven en te coördineren.
Middels coördinatie wordt er voor gezorgd dat de expertise van de verschillende partijen en partners
op juiste wijze bij elkaar wordt gebracht en tot een sluitend concept wordt gemaakt.
Uiteraard zal ook worden bezien om door middel van combineren en integreren van andere taken
tot een zo effectief en efficiënt mogelijke invulling van deze taak van coördinatie te komen.
Staande aan het begin van het traject zijn deze middelen van cruciaal belang om op gestructureerde
wijze, kwalitatief goede uitvoering te geven aan het Brede School concept, gemeente breed.
Hierbij sluiten we aan op de wettelijke taak van de gemeente zoals geregeld binnen de Wet op de
Jeugdzorg, om de doelstellingen van het kabinet aan te pakken zodat op lokaal niveau de belangrijkste
knelpunten in de ontwikkelingsketen voor de jeugd zijn opgelost en zichtbare verbeteringen
tot stand zijn gebracht.
Kulturhus/Dorpshuis
In 2006 heeft het college een aanzet gegeven, te komen tot nadere uitwerking van Kulturhus/Dorpshuis
in Wolfheze en Oosterbeek, onder leiding van het Projectbureau Kulturhus. In
deze trajecten is de basisschool een belangrijke partner en is sprake van een uitbreiding van het
brede schoolconcept. De kosten worden geraamd op • 26.000. Indien de aanvraag wordt gehonoreerd,
worden deze kosten gesubsidieerd door de provincie Gelderland.
Volwasseneneducatie
De gemeente Renkum ontvangt jaarlijks van het Rijk een educatiebudget. Op grond van de WEB
dient dit budget beschikbaar gesteld te worden voor de uitvoering van educatie door een Regionaal
Opleiding Centrum (ROC).
Uit het oogpunt van integraal gemeentelijk beleid is volwasseneneducatie ingezet als middel om
andere doelen op deelterreinen van lokaal beleid te realiseren. Voor de komende jaren ligt de nadruk
bij de volgende beleidsvelden: onderwijsachterstandenbeleid, minderhedenbeleid, vrijwilligersbeleid,
werkgelegenheid en leerplichtbeleid.
Het aanbod volwasseneneducatie wordt met name gericht op de volgende doelgroepen: opvoeders,
functionele analfabeten, uitkeringsgerechtigden, minderheden, vrijwilligers, inburgeraars en
voortijdig schoolverlaters. Het doel is om de arbeidsmatige, maatschappelijke en/ of educatieve
participatie van bovengenoemde doelgroepen te bevorderen.
Logopedie
Gemeenten hebben met ingang van 1 januari 2003 nieuwe verantwoordelijkheden gekregen in
het kader van de Wet op de collectieve preventie volksgezondheid. Onderdeel daarvan is het basistakenpakket
jeugdgezondheidszorg, waarin een verplichte screening op taal/spraakstoornissen
voor alle 5-jarigen is opgenomen. Uitgegaan wordt hierbij van en grofmazige screening. Er is echter
in 2006 nog geen valide instrument voorhanden, waardoor vrijwel overal in den lande de oude
praktijk nog wordt aangehouden, zo ook in de gemeente Renkum. Dit betekent dat praktisch en
financieel de logopedie nog niet ondergebracht kan worden binnen het basistakenpakket jeugdgezondheidszorg.
De inwonerbijdrage voor logopedie is gesteld op • 0,20. Deze wordt niet in rekening
gebracht. Dekking zal moeten komen uit het gemeentelijke budget logopedie.
25

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Schoolbegeleiding
Met ingang van 1 augustus 2006 is de wettelijke plicht tot het instandhouden van een schoolbegeleidingsdienst
komen te vervallen.
In het kader hiervan heeft de raad in juni 2006 besloten de middelen die nu worden aangewend te
blijven bestemmen voor het waarborgen van de continuïteit van de ondersteuning van het lokale
onderwijs.
Het college heeft in juni 2006 besloten de subsidierelatie die bestaat met de huidige schoolbegeleidingsdienst
volgens de termijnen van de Algemene bestuurswet af te bouwen, daarbij rekening
houdend met de tot 1 januari 2010 gemaakte afspraken in het kader van het GOO.
Hoe de middelen die de raad heeft bestemd voor de ondersteuning van het lokaal onderwijs worden
besteed, wordt middels de Lokale Educatieve Agenda bepaald. Hieronder vallen in ieder geval
de volgende diensten:
• Algemene dienstverlening in het kader van het lokaal onderwijsbeleid
• Schoolspecifieke dienstverlening
Onderwijsachterstandenbeleid
VVE: voor- en vroegschoolse educatie
In de vroege kinderjaren vindt de snelste ontwikkeling (motorisch, cognitief, sociaal-emotioneel)
plaats en blijken in de praktijk ook aanzienlijke verschillen in de ontwikkeling van kinderen te
ontstaan. De kwaliteit van de opvoedingsomgeving en de communicatie met kinderen is van grote
invloed op de individuele ontwikkeling.
De VVE speelt hier een belangrijk rol. Doel van VVE is de taal- en ontwikkelingsachterstand bij
jonge kinderen te voorkomen, dan wel zo snel mogelijk aan te pakken.
Doel van de gemeente Renkum is om met het lokale VVE-beleid de deelname van 70% doelgroepkinderen
van 2 en 3 jaar aan voorschoolse educatie te realiseren op 1 augustus 2010. Subdoelstellingen
zijn:
• De gemeente Renkum stelt de definitie van doelgroepkind in de voorschoolse periode vast.
• De gemeente Renkum geeft aan op grond van welke criteria een doelgroepkind in aanmerking
komt voor het volgen van voorschoolse educatie.
• Bij de voor- en vroegschoolse educatie worden educatieve programma’s gebruikt die zoveel
mogelijk een doorlopende leerlijn hebben van voor- naar vroegschoolse educatie.
• De samenwerking tussen consultatiebureau, p.s.z. en basisscholen op het terrein van het
vroegtijdig opsporen en aanpakken van achterstanden wordt geïntensiveerd.
Onderwijshuisvesting
Integraal Huisvestingsplan
In samenwerking met de schoolbesturen formuleert de gemeente Renkum de uitgangspunten voor
het onderwijshuisvestingsplan Daarbij streeft het college naar:
• Spreiding van het onderwijs binnen onze gemeente.
• Multifunctionaliteit en flexibiliteit van gebouwen bij nieuwbouw, uitbreiding of aanpassing
van onderwijsvoorzieningen.
• Duurzaamheid, efficiëntie en kwaliteit van de huisvesting.
• Zonodig medegebruik door andere scholen.
In 2006 wordt een Integraal huisvestingsplan voor de jaren 2006-2011 opgesteld.
Onderwijskundige wensen
Gemeenten ontvangen sinds 2002 een extra bijdrage in het Gemeentefonds voor aanpassingen in
het kader van onderwijskundige wensen. In 2003 is een inventarisatie gemaakt van de wensen
van de verschillende scholen. Voorbeelden van onderwijskundige wensen zijn: realiseren van extra
stafruimten en inpassen van ICT binnen een bestaand gebouw. Verder betreft het aanpassingen
in het kader van de ontwikkelingen m.b.t. de invoering van zgn. dagarrangementen. Vooralsnog
lijkt het huidige budget toereikend, mede omdat wensen waar mogelijk ingepast
zijn/worden bij de aanpassingen en de nieuwbouwsituaties.
26

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Realisatie en beheer scholen (incl. bredeschool concept)
De gemeente is wettelijk verplicht zorg te dragen voor adequate huisvesting voor het onderwijs.
In onze gemeente hebben we momenteel te maken met een groot aantal schoolgebouwen die niet
meer voldoen aan huidige, laat staan aan de toekomstige, wensen. De landelijke ontwikkelingen
en daaraan gekoppelde wetgeving op het terrein van onderwijshuisvesting vraagt om grote fysieke
aanpassingen. Een voorbeeld hiervan is de invoering van de zogenaamde dagarrangementen,
aanbod opvang voor kinderen van 7.00 uur tot 19.00 uur. Hiervoor moet fysieke ruimte worden
gerealiseerd. In de toekomst moeten we als gemeente niet alleen toegerust zijn op het onderhouden
van schoolgebouwen, maar hebben we ook een taak in het ontwikkelen en realiseren van
multifunctionele gebouwen waarin het longitudinaal beleid (doorgaande ontwikkelingslijn van
kinderen/jongeren) tot uitvoering kan worden gebracht. Voor het in gang zetten van de ontwikkeling,
begeleiding en bouwkundige advisering is structureel extra ondersteuning noodzakelijk op
het terrein van vastgoed/ onderwijshuisvesting.
Bovenstaande betekent dat structureel een bedrag nodig is van 40.000 euro voor:
- Realisatie en projectbegeleiding
- Beheer
- Beleidskaders (mbt fysieke aspecten / onderwijshuisvesting)
Kinderopvang en buitenschoolse opvang
Met ingang van 1 januari 2005 is de Wet kinderopvang in werking getreden. Deze regeling voorziet
in een subsidie aan ouders ten bate van de bekostiging van kinderopvang, waarbij de ouder
zelf de verantwoordelijkheid draagt voor het realiseren hiervan.
Een subsidieaanvraag kan worden gedaan door ouders die arbeid en zorg voor de kinderen combineren
of ouders die behoren tot een bepaalde doelgroep.
Volgens de Wet kinderopvang is het de bedoeling dat de kosten van de kinderopvang door ouder,
werkgever en overheid samen worden gedragen, waarbij dient te worden opgemerkt dat er voor
de werkgever geen wettelijke plicht bestaat. De kwaliteit van de kinderopvang is niet anders in
de wet geregeld dan dat de aanbieders van kinderopvang verplicht zijn tot het aanbieden van
‘verantwoorde kinderopvang’. De mogelijkheid voor de gemeente om boven de basiseisen nog aanvullende
eisen te stellen, wordt daarmee beëindigd. Het toezicht op naleving van taken is verplicht
uitbesteed aan Hulpverlening Gelderland Midden (HGM), de eindverantwoordelijkheid
hiervoor blijft bij de gemeente.
Binnen de gemeente Renkum maakt kinderopvang deel uit van het integraal jeugdbeleid en als
zodanig van het lokale netwerk van jeugd-, onderwijs-, sport- en welzijnsvoorzieningen. Binnen
dit kader wordt een totaalpakket aan voorzieningen nagestreefd. Daarbij wordt samengewerkt
met scholen binnen het basisonderwijs, instellingen gericht op (re)creatieve, culturele, educatieve
en sportieve activiteiten.
Peuterspeelzaalwerk
De peuterspeelzaal krijgt een steeds groter belang toebedeeld, zowel binnen het jeugdbeleid, bij
de signalering en/of ter voorkoming van ontwikkelingsachterstanden, in het kader van de doorgaande
ontwikkelingslijn, maar ook als essentiële schakel in de lokale sociale infrastructuur. De
peuterspeelzaal wordt steeds professioneler en de roep om eenduidige kwaliteitseisen wordt groter.
Om op deze ontwikkelingen in te spelen zijn de beleidsuitgangspunten, zoals verwoord in de
Notitie Peuterspeelzaalbeleid gemeente Renkum vanaf 2005 als volgt:
• De verdere professionalisering (zowel inhoudelijk als randvoorwaardelijk) van de peuterspeelzalen
ondersteunen;
• De capaciteit uitbreiden om in plaats van de huidige 55% van de peuters uiteindelijk 70% van
de peuters op te vangen. Goede afstemming met het aanbod per dorp is hierbij van belang,
voorwaarden moeten gesteld worden aan vestiging;
• Een uniforme subsidieregeling, als uitgangspunt voor subsidie te kiezen voor een vast bedrag
per peuterplaats, afhankelijk van het ambitieniveau, met een totaal bereik van 70% van de
peuters.
27

Gemeente Renkum - Begroting 2007
MEC
In 1990 is het Milieu Educatie Centrum (MEC) van de gemeente Renkum ontstaan. Tot de kerntaken
van het MEC behoren de volgende activiteiten: het verzorgen van lessen op het gebied van
natuur en milieu t.b.v. de basisscholen waarbij gebruik gemaakt wordt van leskisten, materiaalzendingen,
en het organiseren van excursies. Het Milieu Educatie Centrum Renkum heeft zo tot
doel actief een bijdrage te leveren aan de bevordering van de leefomgevingkwaliteit. Het MEC is
in een goede positie om in te spelen op kansen die zich voordoen. Zo bieden de huidige ontwikkelingen
binnen het Renkums Beekdal een nieuw perspectief voor het MEC, zij het op een langere
termijn. Hierbij wordt gedacht aan huisvesting op een locatie binnen het gebied van het Renkums
Beekdal. Daarnaast biedt dit op termijn de mogelijkheid om te komen tot een meer structurele
vorm van samenwerking met Staatbosbeheer, waarbij het MEC en Staatsbosbeheer elkaar aanvullen.
Deze ontwikkeling sluit aan bij het streven van de gemeente, zich meer te profileren op het gebied
van het werken aan een voortgaande bewustwording op het gebied van de duurzame leefomgevingkwaliteit.
Middels contacten met externen kunnen mogelijk inkomsten worden gegenereerd die kunnen
worden ingezet voor een doorgaande ontwikkeling van kern- en aanverwante taken. Conform het
ingezette beleid (nota Milieu Educatie 2005) is in 2006 een project ontwikkeld t.b.v. jeugdvakantieactiviteiten.
Leerlingenvervoer
De afwikkeling van het leerlingenvervoer 2005 heeft geleid tot een uiteindelijke kostenpost van
• 340.000. Dit is • 10.000 hoger dan in 2005 was voorzien en leidt tot een incidenteel nadeel in
2006.
Het budget voor taxivervoer voor 2006 is begroot op hetzelfde niveau als 2005 en 2004, namelijk
• 299.000. Dit ondanks de gebruikelijke jaarlijkse kostenstijging van 15% over de jaren 2001 -
2004. De verwachting was dat er sprake zou zijn van een prijsdaling tengevolge van de Europese
aanbesteding. Het prijspeil blijkt in 2005 ondanks de aanbesteding toch hoger dan in 2004 en
bovendien is het volume van het vervoer toegenomen. Het aantal leerlingen laat een stijgende lijn
zien van 153 in 2004 naar 167 leerlingen in 2005.
Andere oorzaken voor de volumevergroting van het vervoer zijn:
• De toename van het individuele vervoer van leerlingen die vanwege afwijkende schooltijden
of ernstige handicaps niet met het groepsvervoer mee kunnen.
• Ook is er sinds 2005 sprake van individuele begeleiding van een leerling met ernstige gedragsproblematiek.
De kosten zijn • 12.000 per jaar.
• Tenslotte is er volumevergroting ten gevolge van een toenemend aantal schoollocaties die ver
weg gelegen zijn.
De volumestijging zal in komende jaren doorzetten. Dit ten eerste in verband met de verruiming
van de schooltijden per 1 augustus 2006. Scholen die vallen onder de WPO en de WEC kunnen de
schooltijden nu zelf invullen. Dit heeft tot gevolg dat combinatie vervoer naar diverse scholen
minder voor de hand liggend zal zijn.
Ten tweede hebben sinds de wet op de Leerling Gebonden Financiering ook laagfunctionerende
kinderen recht op onderwijs. Het gevolg hiervan is een toename van complexere (duurdere) aanvragen
voor het leerlingenvervoer.
Ten derde valt er een toename te constateren in de uithuisplaatsing van jeugdigen, de zogenaamde
crisisopvang. Deze leerlingen blijven vaak wel naar de school gaan, waardoor de afstanden
voor het leerlingenvervoer onevenredig toenemen.
Dit alles leidt er toe dat in 2006 naar verwachting een budget nodig is van • 360.000. Dit
resulteert in een nadeel van • 61.000 ten opzichte van de huidige begroting. De kosten voor 2007
en 2008 zullen naar verwachting stijgen tot uiteindelijk • 400.000. Op dit moment is niet te
becijferen welk deel van de kostenstijging wordt veroorzaakt door prijsstijgingen en welk deel
door volumestijgingen. Deze kosten zijn meegenomen in de begroting. Er is contact gezocht met
enkele gemeenten in de regio om te bezien of gezamenlijk aanbesteden een voordeel kan
opleveren.
28

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Leerplicht
In het belang van de jongere moet door alle betrokkenen geprobeerd worden om het mislopen van
een schoolloopbaan te voorkomen. De activiteiten die in dat verband ondernomen worden, vallen
onder de noemer “maatschappelijke zorg” en kennen grote variatie. In individuele gevallen zal de
leerplichtambtenaar met jongeren en gezinnen te maken krijgen en waar nodig contacten met
vrijwillige dan wel verplichte (jeugd) hulpverlening leggen. In de vorm van zorgadviesteams
werken scholen, jeugdzorg en leerplichtambtenaar vaak samen om zo goed mogelijk preventief te
kunnen werken.
De beleidsvoornemens zijn gericht op:
• Verdere ontwikkeling zorgteams;
• Ondersteuningstraject ontwikkelen om uitval in eerste jaar Voortgezet Onderwijs te
voorkomen;
• Belang van onderwijs breed onder de aandacht brengen, o.a. door organisatie van een ‘Dag
van de leerplicht’.
Regionaal Meld Centrum (RMC)
Sinds 2001 is de RMC-functie in de wet verankerd. De gemeente Renkum is onderdeel van de
sub-regio Arnhem. Met de RMC- functie wordt aan de samenwerkende gemeenten een belangrijke
rol toegekend bij de bestrijding van voortijdig schoolverlaten van 12-16 jarigen. Twee belangrijke
functies dienen door de gemeente Renkum te worden uitgevoerd:
• Registratie en doorverwijzing van voortijdig schoolverlaters (zie onder leerplichtbeleid);
• Netwerkfunctie.
De netwerkfunctie van RMC heeft een heel ander karakter dan de registratiefunctie. Bij de netwerkfunctie
gaat het er om dat RMC signaleert over mogelijke hiaten in en verbeteringen van het
netwerk om voortijdig schoolverlaten te voorkomen en te verminderen. Deze taak van RMC is
vooral signalerend en initiërend.
4.4 Wat mag het kosten?
Resumé nieuw beleid
In de volgende tabel is de financiële consequentie van het hiervoor genoemde voorstel nog eens
vermeld. De voorstellen die worden bekostigd uit bestaande budgetten zijn hierbij niet genoemd.
Bedragen x ¤ 1.000 Str. Inc.
Lokaal onderwijsbeleid
Inhoudelijke samenwerking mbt brede school concept; coördinator brede scholen
gemeentebreed
Onderwijshuisvesting
Realisatie en beheer brede scholen 40
Totaal 80 0
Bijstellingen en ombuigingen
De bijstellingen en ombuigingen die binnen dit programma moeten worden gerealiseerd zijn opgenomen
in de onderstaande tabel.
Bedragen x • 1.000 2007 2008 2009 2010
Kinderopvang 60 50 35 35
ROC Renkum 0 6 12 19
Maatwerk logopedie 10 10 10 10
Godsdienst- en levensbeschouwelijk onderwijs 2 4 4 4
Totaal 72 70 61 68
40
29

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Hieronder volgt een toelichting per onderwerp:
Kinderopvang
Kinderopvang is in zoverre een wettelijke taak dat voldaan moet worden aan de aanvragen die de
doelgroep doet. Het is een regeling zonder plafond. Gezien de aanvragen die tot nu toe door de
doelgroep zijn ingediend, kan het budget gedeeltelijk worden bijgesteld. Een structurele verlaging
is echter niet mogelijk, aangezien nu al rekening wordt gehouden met extra kosten door:
a. toename van het aantal terechte aanvragen die gehonoreerd moeten worden door bijvoorbeeld
het aangaan van extra reïntegratietrajecten in het kader van de WWB;
b. verruiming van de regeling door het Rijk; als bij toetsing door het Rijk blijkt dat er niet
afdoende effectiviteit plaatsvindt kunnen de regels ‘versoepeld’ worden waardoor er ook
meer aanvragen gehonoreerd moeten worden.
ROC Renkum
De Rijksbijdrage voor volwasseneneducatie wordt één op één doorbetaald aan het ROC. Op grond
van de Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB) dient dit budget beschikbaar gesteld te worden
voor uitvoering van educatie door één of meer ROC’s. Naast dit budget verstrekt de gemeente
Renkum een autonome subsidie van • 19.000 als bijdrage voor de instandhouding van de locatie
ROC Renkum. Deze bijdrage valt onder de subsidietitel van de Awb, er moet dus rekening gehouden
worden met de juiste termijn met betrekking tot afbouw. Ook dient er rekening gehouden te
worden met de mogelijke sluiting van de locatie Renkum als gevolg van deze bijstelling. In overleg
met ROC en/of andere aanbieders zal bezien worden hoe de effecten van betreffende doelgroepen
zo beperkt mogelijk gehouden kunnen worden.
Maatwerk logopedie
Logopedie is onderdeel van het basistakenpakket van de jeugdgezondheidszorg; hierin is een verplichte
screening op taal-/spraakstoornissen voor alle vijfjarigen opgenomen. Er wordt daarbij
uitgegaan van een grofmazige screening. Er is echter nog geen valide instrument voorhanden.
Voor deze taak ontvangt de gemeente via de algemene uitkering ongeveer • 6.000 op jaarbasis.
Naast dit verplichte aanbod kan de gemeente kiezen voor maatwerk logopedie. Hierover maakt de
gemeente afspraken met de basisscholen. De kosten van het aanbod voor uitvoering van dit
maatwerk door HGM/STMG voor de komende jaren liggen veel hoger dan de kosten die tot nu toe
zijn gemaakt. Het kan oplopen tot wel • 30.000 per jaar terwijl de kosten voor het huidige aanbod
op • 16.000 liggen. Omdat er nog geen nieuw instrument is, wordt voor 2007 in ieder geval uitgegaan
van de kosten vergelijkbaar met 2006. Vanaf 2008 zou er een nieuw keuze gemaakt kunnen
worden.
Het voorgaande betekent dat er in de Begroting 2007 en verder een aanvullend bedrag van circa
¤ 14.000 gevonden zou moeten worden. Alternatief is het budget niet te verhogen en een verschraling
van de logopedie te aanvaarden. Er wordt een bijstelling voorgesteld tot het minimaal voldoen
aan de wettelijke taak.
Consequentie van het niet meer ondersteunen van maatwerk logopedie is dat de kosten voor rekening
van de burger komen, daarnaast kan spraak- en taalontwikkeling bij kinderen hierdoor
achterstand oplopen. Wanneer een dergelijke achterstand wordt gesignaleerd, zal worden getracht
dit op te vangen via andere interventies.
Godsdienstonderwijs en levensbeschouwelijk onderwijs
Volgens de huidige verordening “subsidiering godsdienstonderwijs en levensbeschouwelijk onderwijs”
kunnen basisscholen in aanmerking komen voor een bijdrage in de kosten van godsdienstonderwijs
en/of levensbeschouwelijk onderwijs. De belangstelling voor deze mogelijkheid
was in de afgelopen jaren gering. Het is geen wettelijke taak voor de gemeente om dit onderwijs
financieel te ondersteunen.
Onderzocht zal worden per wanneer de subsidie voor godsdienstonderwijs en levensbeschouwelijk
onderwijs opgeheven kan worden. Consequentie van is dat de kosten van dit onderwijs voor rekening
van het schoolbestuur zullen komen.
30

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Totale kosten programma
Rekeninghoudend met het voorgaande brengt dit programma de volgende kosten met zich mee.
Jrk. Begr. Begr. Begr. Begr. Begr.
Bedragen x ¤ 1.000 2005 2006
Lasten
2007 2008 2009 2010
Bestaand beleid 4.557 4.683 4.627 5.179 5.155 5.002
Beleidsvoornemens 100 0 80 0 0 80
Bijstellingen 0 0 -72 -70 -61 -68
Projecten grondexploitatie 0 0 0 0 0 0
Stortingen reserves 0 0 0 0 0 0
Totaal 4.657 4.683
Baten
4.635 5.109 5.094 5.014
Bestaand beleid 1.036 637 570 516 516 516
Beleidsvoornemens 0 0 0 0 0 0
Bijstellingen 0 0 0 0 0 0
Projecten grondexploitatie 0 0 0 0 0 0
Onttrekkingen reserves 0 0 0 0 0 0
Totaal 1.036 637 570 516 516 516
Saldo programma -3.621 -4.046 -4.065 -4.593 -4.578 -4.498
In bijlage 5 is een specificatie per product opgenomen van dit programma.
31

Gemeente Renkum - Begroting 2007
5. Programma 3: Ruimtelijke ontwikkeling, bouwen & wonen
Het programma “Ruimtelijke ontwikkeling, bouwen & wonen” omvat de volgende producten:
• Structuur- en bestemmingsplannen
• Stads- en dorpsvernieuwing
• Woonwagen(s)(centra), -schepen en -havens
• Bouwgrondexploitatie
• Bouw-, woning en welstandstoezicht
• Volkshuisvestingsaangelegenheden
• Stads- en dorpsvernieuwing: projecten grondexploitatie
5.1 Wat zegt het coalitieakkoord erover?
De uitgangspunten van het College voor dit programma zijn als volgt:
Lopende (grond)projecten zullen worden doorgelicht op effectiviteit en efficiency. Op basis van het
onderzoek naar potentiële bouwlocaties (in gemeentelijk bezit), worden -in de loop van 2006- 3
projecten geselecteerd en aan de raad voorgesteld, voor verdere planontwikkeling, waarbij optimaal
gebruikgemaakt wordt van de mogelijkheden in balans met de omgeving. Uitgangspunten
hierbij zijn, dat de projecten passen binnen de Woonvisie en zo mogelijk een positieve bijdrage
leveren aan het op peil brengen van de voorziening grondexploitatie.
Bij eventuele nieuwe projecten zullen aan de raad, zo mogelijk, alternatieven worden voorgelegd.
De leefbaarheid en het voorzieningenniveau van kleine kernen krijgen extra aandacht en worden
bewaakt, inclusief de bereikbaarheid van deze kernen.
Woningbouw
Woonvisie 2005-2009
Het college hanteert de woonvisie 2005-2009 als uitgangspunt bij het te ontwikkelen en uit te
voeren beleid. In combinatie met de Nota Wonen Welzijn Zorg (WWZ) voor wat betreft de woonzorgzones/
woonservicegebieden.
Nultrede woningen voor senioren en andere groepen dienen gerealiseerd te worden nabij de
dorpscentra (niet in het buitengebied), eventueel tot vier woonlagen, waarbij voorop staat dat er
gestreefd wordt naar diversiteit in bewonersgroepen in de leefomgeving.
Service- en seniorenflats: het college wil het effectief benutten van bestaande serviceflats actief
stimuleren en faciliteren. Waar mogelijk wil het college stimuleren dat de bewoning voor verschillende
doelgroepen mogelijk wordt gemaakt (inclusief starters).
De regel 50% sociale woningbouw versus 50% vrije sector woningen, zal het college blijven toepassen.
In bijzondere gevallen c.q. op bijzondere locaties moet enige flexibiliteit mogelijk zijn,
mits de zekerheid gegeven kan worden dat de voor de gemeente geldende doelstelling van 50/50
gehandhaafd blijft (o.a. door verwerking en opname in de gemeentelijke woningbouwtabel, een
overzicht van plannen en taakstellingen).
Fonds Sociale Woningbouw: het college wil in principe dit fonds instellen en gaat onderzoek doen
naar de mogelijkheden. Dit fonds sociale woningbouw dient ter compensatie van niet te realiseren
sociale woningbouw, wanneer flexibiliteit zoals hiervoor is bepaald, in bijzondere gevallen geboden
is.
Woningbouwcorporaties (zoals met name Vivare) hebben, vergeleken met reguliere projectontwikkelaars,
een bijzondere relatie met de gemeente. Een relatie die erop gebaseerd is dat zij hun
32

Gemeente Renkum – Begroting 2007
maatschappelijke taak actief invullen en bereid zijn om samen met de gemeente partner te zijn
bij het realiseren van de sociale woningbouwdoelstelling. Waar mogelijk zullen zij uitgenodigd
worden om voorstellen in te dienen.
Het college zal spoedig met Vivare in het reguliere overleg, spreken over o.a. de (ver)nieuwbouw
en renovatieplannen van de diverse locaties (o.a. Bergerhof en Sonneberg). Het college zal daarbij
de beleidskaders en de (woon)visie van de gemeente aan de orde stellen.
Respect voor de natuur is voor het college een belangrijk uitgangspunt als het gaat om ruimtelijke
ontwikkeling, evenzo de bestaande natuur en landschapswaarden, zoals het Veluwse natuurgebied
en de Veluwezoom met de randen en kampen. Het landschap van stuwwalhellingen, beekdalen,
doorzichten en vergezichten en de bossen en de parken moeten zoveel mogelijk gerespecteerd
en ontzien worden.
‘(Agrarische) kampen’: het college wil de kampen (m.n. binnen de bebouwde kom), zoals Geelkerken
kamp, beschermen tegen inbreuken door bijv. woningbouw (eventueel als gevolg van toepassing
van art.19 lid 2 ).
Het college staat bouwen naar maat en schaal voor en qua dichtheid passend bij karakter en stijl
van het dorp, de wijk en de buurt.
(Nieuwe) Bouwplannen worden (voor zover mogelijk) uitgevoerd conform het adagium ‘duurzaam
bouwen’, zoals beschreven in het KAN-convenant ‘duurzaam bouwen’ en de Woonvisie 2005 - 2009
en waar mogelijk worden extra besparende maatregelen toegepast, bij voorkeur op budget neutrale
basis.
‘Bouwen naar maat en schaal’ wordt door het college als uitgangspunt gehanteerd, daarmee zijn
inbreidingsplannen in de gemeente veelal kleinschalig en niet dominant ten opzichte van de omgeving
en de nabije bebouwing.
Nota Inbreidingsbeleid
Het college zal een Nota Inbreidingsbeleid opstellen om zodoende een toetsingskader te creëren
voor bouwplannen. Een toetsingskader dat ook toepasbaar is bij art.19 lid 2 procedures.
Inbreiden rondom de centra van de dorpen heeft prioriteit: met efficiënter gebruik van bebouwde
ruimte. Er dient zorgvuldig te worden omgegaan met open plekken.
Toegankelijkheid gemeentehuis zuidzijde
Onder het motto ‘de deuren gaan open’ gaat het college de mogelijkheden onderzoeken om een
entree te realiseren aan de zuidzijde van het gemeentehuis. Hierbij worden de effectieve benutting
van de pergola en een eventuele terras functie meegenomen.
Het college wil hiermee onderstrepen dat het gemeentehuis openstaat voor haar inwoners en dat
het een huis is van alle inwoners en daarmee ook een plaats van ontmoeting.
Actief grondbeleid
Het actief grondbeleid wordt uitgevoerd conform de nota grondbeleid. Deze nota zal zo spoedig
mogelijk door het college worden vastgesteld en aan de raad voorgelegd worden. In de nota is
opgenomen een onderzoek naar de mogelijkheden van de baatbelasting.
Bestemmingsplannen
Bij de ruimtelijke ontwikkeling is het bestemmingsplan leidend. Het bestemmingsplan dient de
inwoner houvast en zekerheid te bieden. Het college staat een conservatief vrijstellingenbeleid
voor, hetgeen zich manifesteert in het feit dat de gemeente bij bouwaanvragen het adagium hanteert
‘geen afwijkingen, tenzij….’.
Bestemmingsplannen krijgen extra aandacht van het college. Het college streeft naar uniforme en
actuele plannen en wil daarmee ook het aantal bestemmingsplannen sterk reduceren. Dit is
noodzakelijk om te komen tot een zo effectief mogelijke vergunningverlening en handhaving.
33

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Art 19 lid 3; het college gaat de beleidsregels die zijn opgesteld ten behoeve van toepassing van
procedures (de zogenaamde kruimelgevallen), evalueren en zonodig bijstellen.
Art 19 lid 1 en lid 2: het college zal de raad, zo mogelijk voordat een besluit wordt genomen, consulteren
in die gevallen dat toepassing van deze procedures op dorpsniveau en/of buurtniveau een
ingrijpende weerslag heeft.
Ruimtelijke Ontwikkeling
Oosterbeek / Doorwerth:
Talsmalaan
Het raadsbesluit inzake de locatie Talsmalaan, dient voor het college als uitgangspunt om te komen
tot een zo optimaal mogelijke uitwerking van deze locatie als een onderwijslocatie.
Seniorenwoningen nabij centrum
Zoals ook vermeld onder het kopje ‘woonvisie 2005 – 2009, zet dit college in op de realisatie van
seniorenwoningen nabij het centrum.
Voor realisatie van seniorenwoningen komen o.a. de locaties NVC en Munninghofflaan in aanmerking.
Ook hier geldt dat dit zo mogelijk gerealiseerd wordt in combinatie met starterswoningen.
Andere mogelijke locaties zullen worden onderzocht.
Andere aandachtspunten wat betreft de ruimtelijke ontwikkeling in Oosterbeek en Doorwerth
zijn:
• Het actief stimuleren van de kansen voor Plein 1946, waarbij de door de raad opgestelde kaders
(conform de aangenomen motie), als uitgangspunt dienen;
• Het voortvarend doorgaan met de ontwikkeling van het winkelcentrum te Doorwerth;
• Meewerken aan de planologische ontwikkeling van het Business Park Arnhem (voorheen
Kematerrein) onder voorwaarde dat de verkeersontsluiting in en rond Oosterbeek (m.n.
Schelmseweg) niet extra belast wordt. Wat betreft de ontsluiting van BPA heeft het college
een voorkeur voor situering aan de noordzijde over het spoor, richting (Klimmendaal) Amsterdamseweg,
in combinatie met een betere ontsluiting door het Openbaar Vervoer.
GAWAR terrein
Het college gaat actief onderzoek doen naar de mogelijke sanering en een eventuele ontwikkelingsrichting
voor het GAWAR terrein. Voor het eind van 2006 komt het college met een notitie.
Renkum/Heelsum:
Aandachtspunten wat betreft de ruimtelijke ontwikkeling in Renkum en Heelsum zijn:
• De realisatie van seniorenwoningen nabij het centrum, zo mogelijk in combinatie met starterswoningen
(zie ook Woonvisie 2005 – 2009);
• De locatie ‘Kranen’ (Groeneweg/ Utrechtseweg) als een bijzonder geschikt gebied voor ‘Wonen
Welzijn Zorg’- locatie en Seniorenwoningen (in combinatie met kleine mix woningen voor o.a.
starters). Hierbij kan de locatie Oude Wilg betrokken worden, waarbij een combinatie van
winkels en seniorenwoningen daarboven tot een mogelijke zoekrichting behoort. Op basis van
de Centrumvisie wordt een geschikte en gepaste locatie voor een supermarkt aan oostzijde
van het centrum nader onderzocht;
• Géén industrieterrein aan noordkant Bennekomseweg.
34

Wolfheze:
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Dorpsplein
Het college wil het ontwikkelen van het dorpsplein stimuleren en hieraan meewerken en hierbij
het komen tot een veilige spoorwegovergang betrekken.
Barenbrugterrein-Wolfheze
Er wordt onderzoek gedaan naar de bebouwingsmogelijkheden, rekening houdend met de huidige
agrarische bestemming. Van belang hierbij is dat nagegaan wordt of en in welke mate dit iets
toevoegt aan het bouwplan op het terrein Willems Naaldhout. Eén en ander wordt nader uitgewerkt
in samenspraak met de inwoners.
Dorpsgemeenschapshuis (Kulturhus)
Het college wil de mogelijkheden voor een ontmoetings- en/of dorpshuis (Kulturhus) in Wolfheze
actief onderzoeken in combinatie en in samenwerking met o.a. school en bibliotheek. De gemeente
voert daarbij de regie en onderzoekt tevens mogelijkheden voor het verwerven van additionele
fondsen. Een voorstel hiervoor wordt in de loop van 2006 uitgewerkt.
5.2 Kaderstellende beleidsnota’s
• Landschapsontwikkelingsplan (2005)
• Woonvisie (2005)
• Welstandsnota (2004)
• Nota handhaving bouwregelgeving (2004)
• Concessie-overeenkomst KAN/ Woonbehoefteonderzoek 2004
• Ontwikkelingsatlas Renkum 2001
• Beleidsnota Volkshuisvesting (1998)
5.3 Wat doen we in 2007?
Grondexploitatie
Het college wil een Nota Grondbeleid, waarin actief grondbeleid als één van de mogelijkheden
wordt uitgewerkt, in december 2006 voorleggen aan de raad. Aan kostenverhaal door middel van
baatbelasting wordt daarin aandacht besteed. Lopende (grond)projecten moeten worden doorgelicht
op effectiviteit en efficiency. Elk jaar, bij het opstellen van het projectenboek, worden de
projecten doorgelopen. Een toets op effectiviteit en efficiency kan hieraan worden gekoppeld.
Voorafgaande aan de begrotingsraad, zal jaarlijks een afzonderlijke behandeling van het projectenboek
plaatsvinden.
Verder wil het college uit potentiële bouwlocaties in gemeentelijke bezit, drie projecten selecteren
en aan de raad voorstellen voor verdere planontwikkeling. De projecten moeten passen binnen de
Woonvisie en zo mogelijk een positieve bijdrage leveren aan de reserve grondexploitatie. Reeds
eerder heeft ons college besloten een onderzoek in te stellen naar mogelijke bouwlocaties. Dit
heeft een aantal mogelijke bouwlocaties opgeleverd op gemeentelijke eigendommen. Het laatste
kwartaal van dit jaar is een voorstel te verwachten.
Handhaving van RO projecten
In het coalitieakkoord is opgenomen dat bestemmingsplannen extra aandacht krijgen van het
college ten einde te komen tot een zo effectief mogelijke vergunningverlening en handhaving. Dit
houdt in een vlotte actualisatie van bestemmingsplannen. Voor het overgrote deel van de gemeente
geldt dat plannen zijn geactualiseerd of dat het plan zeer recent is vastgesteld. Voor een
tweetal gebieden wordt nog aan de actualisatie van de bestemmingsplannen gewerkt, zijnde Renkum/Heelsum
en Doorwerth/Heveadorp. Gelden zijn hiervoor gereserveerd. Naar verwachting
kunnen deze plannen in 2007 ter vaststelling aan uw raad worden voorgelegd.
35

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Nota Inbreidingsbeleid
Het college wil veelal kleinschalige en ten opzichte van de omgeving en nabije bebouwing niet
dominante inbreidingsplannen realiseren. Daartoe zal een Nota Inbreidingsbeleid worden opgesteld
om zodoende een toetsingskader te creëren voor deze bouwplannen.
Duurzaam en aanpasbaar bouwen
Het college streeft ernaar om bij de beoordeling van bouwplannen de principes van duurzaam en
aanpasbaar bouwen zoveel mogelijk toe te passen.
Nultrede woningen
Het realiseren van nultrede woningen voor senioren en andere groepen nabij de dorpscentra is
een van de doelstellingen uit het coalitieakkoord. Mogelijke locaties zijn het voormalig Neder
Veluwe College en de Munninghofflaan. Andere locaties worden onderzocht. Realisatie van woningbouw
gebeurt in overleg met de projectontwikkelaar of woningbouwcorporatie. Bij de nieuwbouwprojecten
worden deze eisen meegenomen.
Locatie ‘Kranen’, eventueel inclusief locatie ‘Oude Wilg’ benutten voor ‘Wonen Welzijn
Zorg-locatie’ en Seniorenwoningen in combinatie met starterswoningen en eventuele
winkels
De locatie Kranen is volgens recente informatie overgenomen door een andere projectontwikkelaar.
Deze heeft te kennen gegeven conform het bovenstaande te willen ontwikkelen. Een nadere
afweging van deze plannen moet nog plaats vinden.
Fonds Sociale Woningbouw
Er is een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden om een Fonds Sociale Woningbouw in te
stellen. Gebleken is dat het instellen van een dergelijk fonds op basis van huidige wetgeving niet
mogelijk is. Op termijn (verwacht wordt eind 2007- begin 2008) zal de nieuwe Grondexploitatiewet
in werking treden. In deze wet zal het privaatrechtelijk kostenverhaal worden verankerd.
Tevens geeft de wet de gemeente de mogelijkheid in bestemmingsplannen woningbouwcategorieen
op te nemen.
Woningbouwcorporaties & sociale woningbouw
Het college is van mening dat woningbouwcorporaties een bijzondere relatie hebben met de gemeente
die erop gebaseerd is dat zij hun maatschappelijke taak actief invullen en bereid zijn samen
met de gemeente sociale woningbouwdoelstellingen te realiseren. Dat betekent dat bij
nieuwbouwprojecten diverse corporaties worden uitgenodigd ten einde een optimaal resultaat te
kunnen bewerkstelligen.
Contacten met Vivare
In het coalitieakkoord is opgenomen dat het college met woningbouwcorporatie Vivare in het reguliere
overleg willen spreken over onder andere de (ver)nieuwbouw en renovatieplannen van de
diverse locaties (o.a. Bergerhof en Sonneberg). Daarbij zullen de beleidskaders en de (woon)visie
aan de orde worden gesteld. Regelmatig vindt overleg plaats tussen het college en Vivare of tussen
de medewerkers van beide partijen. Het opstellen van beleidskaders gebeurt in goed overleg,
zodat de belangen van alle partijen voldoende worden gewaarborgd.
Locatie Talsmalaan
De locatie Talsmalaan moet binnen de uitgangspunten van het raadsbesluit zo optimaal mogelijk
worden uitgewerkt als onderwijslocatie. Binnen dit programma zal uitwerking worden gegeven
aan het besluit van de raad hiertoe.
Plein 1946
De kansen voor Plein 1946 wil het college binnen de door de raad vastgestelde kaders actief stimuleren.
Indien bouwvoornemens of verzoeken met ruimtelijke gevolgen rondom het Plein 1946
worden ingediend, zal de gemeente deze plannen beoordelen aan de hand van de kaders zoals
vastgesteld door de raad.
36

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Winkelcentrum Doorwerth
Het winkelcentrum Doorwerth is, mede dankzij de goede samenwerking van alle partijen, volop
in ontwikkeling. Het college wil deze ontwikkeling de komende periode voortvarend voortzetten.
Dorpsplein Wolfheze inclusief veilige spoorwegovergang (zie programma 6)
Het ontwikkelen van een dorpsplein inclusief een veilige spoorwegovergang in Wolfheze is onderwerp
van studie waarbij diverse partijen zijn betrokken. Ook binnen de gemeente zijn verschillende
afdelingen betrokken omdat tevens hierin het mogelijk realiseren van een Kulturhus wordt
meegenomen.
Planologische ontwikkeling Business Park Arnhem
Het college wil meewerken aan de planologische ontwikkeling van Business Park Arnhem, onder
voorwaarde dat de verkeersontsluiting in en rond Oosterbeek niet extra wordt belast. De verkeersontsluiting
en de afwikkeling van verkeer is een vast onderwerp van gesprek. Het is eveneens
opgenomen in de randvoorwaarden bij de uitwerking van de gewenste planologische ontwikkelingen.
Ontwikkeling GAWAR terrein
Het college doet actief onderzoek naar mogelijke sanering en eventuele ontwikkelingsrichting van
het GAWAR terrein. Er wordt naar gestreefd in 2006 hierover een notitie aan uw raad te kunnen
aanbieden. Met de provincie en het Rijk is een convenant gesloten omtrent de sanering van dit
terrein. Verder wordt ingespeeld op verzoeken vanuit de markt. Wel is gebleken dat de aanwezigheid
van een gasverdeelstation en een overstortbassin met pompstation voor rioolwater de mogelijke
ontwikkelingen van het terrein beperkt.
Verplaatsing van het gasverdeelstation is mogelijk, maar brengt zeer aanzienlijke kosten met
zich mee. Het overstortbassin is door de gemeente juist overgenomen om overtollig regenwater op
een voordelige wijze te kunnen opvangen.
Landschap en projecten
Het college wil het landschap van stuwwalhellingen, beekdalen, doorzichten en vergezichten en
de bossen en parken zoveel mogelijk respecteren en ontzien. Bij nieuwe projecten zijn dit dan ook
juist de punten waaraan aandacht wordt besteed aangezien deze het fraaie uiterlijk van de gemeente
Renkum mede bepalen.
Ook (agrarische) kampen wil het college beschermen tegen inbreuken door bijvoorbeeld woningbouw.
De huidige bestemmingen laten dan ook geen woonbebouwing toe. Een wijziging van deze bestemming
ligt niet voor de hand.
Vrijstellingenbeleid
Het college wil een conservatief vrijstellingenbeleid voeren. Opgemerkt dient te worden dat een
verzoek om bouwvergunning op basis van jurisprudentie tevens dient te worden aangemerkt als
een verzoek om vrijstelling. Dit houdt overigens niet in dat elk verzoek dient te worden gehonoreerd.
Een zorgvuldige afweging van belangen vindt altijd plaats. Deze afweging dient tevens als
basis voor het besluit tot het al dan niet verlenen van bouwvergunning en vrijstelling. De nog op
te stellen Nota Inbreidingslocaties kan ook voor deze afweging een beleidskader scheppen.
Artikel 19 procedures
Voor de zogenaamde artikel 19 lid 3 procedures wil het college de beleidsregels evalueren en zonodig
bijstellen. De verwachting is dat, zodra alle bestemmingsplannen zijn geactualiseerd, minder
vrijstellingen hoeven te worden verleend. Daarnaast vindt op ambtelijk niveau regelmatig
overleg plaats om te bezien of de beleidsregels voldoen.
Voor wat betreft de art. 19 lid 1 en 2 procedures wil het college zo mogelijk voor besluitvorming de
raad consulteren, met name bij procedures die op dorps- en/of buurtniveau een ingrijpende weerslag
hebben. Bij dergelijke projecten worden de verzoeken om het toepassen van de vrijstelling
ingevolge artikel 19 WRO lid 2 ter consultatie voorgelegd aan de raad. Artikel 19 lid 1 wordt altijd
ter besluitvorming voorgelegd.
37

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Opleidingen bij digitaliseren van bestemmingsplannen
Digitalisering van bestemmingsplannen en het digitaal raadpleegbaar maken van deze plannen
vindt plaats, mede aan de hand van de handboek van de provincie. Dit vereist echter ook de juiste
software en handigheid voor de medewerkers om met deze programmatuur te kunnen werken.
Om een optimaal resultaat te kunnen bereiken is het gewenst medewerkers hierop te trainen.
Locatie supermarkt oostzijde centrum Renkum/Heelsum
In de eindrapportage centrummanagement Renkum zijn aanbevelingen gedaan voor de ontwikkeling
van het winkelcentrum van Renkum. Een onderdeel daarvan is toevoeging van een supermarkt
aan de oostzijde van het centrum. Er zijn verschillende opties voor de plek van deze supermarkt
waarvan een mogelijkheid binnenkort aan ons college wordt voorgelegd.
Vermindering en vereenvoudiging van regels
In het kader van het project Open@Renkum (programma ‘Andere Overheid’) is binnen de gemeente
onder andere een ‘task force’ ingesteld die zich buigt over de gemeentelijke regels. Doelstelling
is de regels zoveel mogelijk te verminderen en vereenvoudigen.
Omgevingsvergunning
Een belangrijk onderdeel van de modernisering van de VROM-regelgeving is het project Omgevingsvergunning.
VROM is in 2004 in samenwerking met vergunningverleners bij gemeenten en
provincies gestart met dit project. Het project Omgevingsvergunning onderzoekt enerzijds de mogelijkheden
om binnen de huidige wetgeving (delen) van het vergunningenproces te versnellen en
werkt daarnaast aan het mogelijk maken van één omgevingsvergunning. Onder de omgevingsvergunning
zullen ook vergunningen op beleidsterreinen van andere departementen vallen, zoals
vergunningen op het gebied van monumenten, natuurbescherming, flora & fauna en water.
De omgevingsvergunning is één geïntegreerde vergunning voor bouwen, wonen, monumenten,
ruimte, natuur en milieu, die moet leiden tot:
• minder administratieve lasten voor bedrijven en burgers;
• betere dienstverlening door de overheid aan bedrijven en burgers;
• kortere procedures;
• geen tegenstrijdige voorschriften.
Burgers en bedrijven die nu nog verschillende vergunningen nodig hebben als zij een huis, fabriek
of schuur willen bouwen of verbouwen, hoeven straks nog maar één type vergunning aan te vragen:
de Omgevingsvergunning. De daadwerkelijke invoering is gepland op 1 januari 2008, maar
de voorbereidingen moeten voortvarend ter hand genomen worden.
Burgers en bedrijven actief benaderen met informatie
Veel activiteiten van de gemeente worden gepubliceerd op de gemeentelijke pagina in de huisaan-huis
verspreide krant Veluwepost. Daarnaast wordt gemeentelijke informatie gepubliceerd
op de gemeentelijke website om inwoners op de hoogte te brengen van gemeentelijke activiteiten
of meldingen. Verder brengt de gemeente persberichten uit en houdt persgesprekken, waarin
bepaalde activiteiten worden gemeld, zodat inwoners ook via andere media op de hoogte gehouden
kunnen worden.
Planschade vergoedingen
Er is nooit een budget ingesteld voor planschadevergoedingen. De kosten zijn tot nu betaald uit
de algemene middelen. Gezien het toenemende aantal verzoeken om planschade is het wenselijk
hiervoor een budget in te stellen. Overigens zal de wijziging van de Wet op de Ruimtelijke Ordening
het mogelijk maken met een projectontwikkelaar afspraken te maken. Deze wet moet echter
nog in werking te treden.
Echter, ook omwonenden van een particuliere bouwer kunnen planschade claimen. Indien zich dit
voordoet, kan mogelijk gebruik worden gemaakt van de post Onvoorzien. In die gevallen zal echter
ook de juridische mogelijkheid worden onderzocht om dit bij de bouwondernemer zelf neer te
leggen.
38

5.4 Wat mag het kosten?
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Resumé nieuw beleid
Realisatie van de hiervoor genoemde activiteiten heeft geen financiële consequenties.
Bijstellingen en ombuigingen
De bijstellingen en ombuigingen die binnen dit programma moeten worden gerealiseerd zijn opgenomen
in de onderstaande tabel 1
.
Bedragen x • 1.000 2007 2008 2009 2010
Structuurvisie en welstandsbeleid 23 23 23 23
Verhoging leges schetsplannen naar •100 10 10 10 10
Controle bouwkosten grote projecten 25 25 25 25
Overdracht woonwagens -48 15 14 18
Totaal 10 73 72 76
Hieronder volgt een toelichting per onderwerp:
Structuurvisie en welstandsbeleid
Voor het opstellen van een structuurvisie en welstandsbeleid is jaarlijks • 54.000 beschikbaar.
Diverse beleidsnota’s dienen te worden opgesteld die vallen binnen het kader van een ruimtelijke
structuurvisie. Voorbeeld hiervan is de nota Inbreidingslocaties. Het welstandsbeleid dient regelmatig
te worden geactualiseerd aan wettelijke ontwikkelingen. De Toekomstvisie is nagenoeg
gereed, een klein bedrag dient nog te worden voldaan. Rekeninghoudend met het voorgaande is
een verlaging van het budget met • 20.000 mogelijk. Daarnaast kan een budget voor diverse kosten
voor • 3.000 komen te vervallen.
Differentiatie leges schetsplannen/ verhoging leges schetsplannen naar • 100
Op het gebied van wonen kunnen een tweetal maatregelen worden getroffen. Dit betreft ten eerste
differentiatie in leges voor de behandeling van schetsplannen. Voor kleine schetsplannen kan
een tarief van • 100 per plan worden gehanteerd. Voor grote schetsplannen kan een kostendekkend
tarief worden ingevoerd. Projectontwikkelaars dienen vaak omvangrijke plannen in die veel
werk vragen. Hierbij kunnen volgens de hiervoor voorgestelde systematiek de gemaakte uren in
rekening worden gebracht.
Controle bouwkosten grote projecten
Door middel van controles kan worden vastgesteld of de juiste bouwkosten zijn opgegeven en dus
de juiste leges worden geïnd. Wanneer deze kennis onvoldoende in huis is en externe inhuur
noodzakelijk is, zal die zichzelf dienen terug te verdienen.
Overdracht woonwagens
De woonwagencentra aan de Bram Streeflandweg en de Bosweg kunnen worden overgedragen
aan Vivare. Voor de gemeente heeft dat een eenmalige kostenpost van circa • 90.000 tot gevolg in
verband met afboeking van de boekwaarden. Daar tegenover staat een structureel voordeel door
het wegvallen van de exploitatielasten. Dat voordeel bedraagt • 42.000 voor 2007 en ongeveer
• 15.000 in daaropvolgende jaren.
1 De bijstellingen “Gebouwen verkopen”, “Reclamemasten bij bedrijvenparken” en “Reclame aan
lichtmasten” zijn opgenomen onder de algemene dekkingsmiddelen.
39

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Totale kosten programma
Rekeninghoudend met het voorgaande brengt dit programma de volgende kosten met zich mee.
Jrk. Begr. Begr. Begr. Begr. Begr.
Bedragen x ¤ 1.000 2005 2006
Lasten
2007 2008 2009 2010
Bestaand beleid 2.327 -770 8.203 3.529 2.976 2.668
Beleidsvoornemens 0 0 0 0 0 0
Bijstellingen 0 0 25 -38 -37 -41
Projecten grondexploitatie 4.471 11.308 4.671 2.679 1.236 99
Stortingen reserves 0 0 0 0 0 0
Totaal 6.798 10.538
Baten
12.899 6.170 4.175 2.726
Bestaand beleid 1.244 -1.878 7.104 2.457 1.909 1.603
Beleidsvoornemens 0 0 0 0 0 0
Bijstellingen 0 0 35 35 35 35
Projecten grondexploitatie 3.154 11.209 4.571 2.580 1.137 0
Onttrekkingen reserves 0 0 0 0 0 0
Totaal 4.398 9.331 11.710 5.072 3.081 1.638
Saldo programma -2.400 -1.207 -1.189 -1.098 -1.094 -1.088
In bijlage 5 is een specificatie per product opgenomen van dit programma.
40

6. Programma 4: Milieu & natuur
Het programma “Milieu & natuur” omvat de volgende producten:
• Bos-, landschaps- en natuurbescherming
• Plantsoenen en parken
• Riolering en waterzuivering
• Afvalverwijdering en -verwerking
• Milieubeheer
• Milieuhandhaving
• Openbaar groen: projecten grondexploitatie
• Natuurbescherming: projecten grondexploitatie
6.1 Wat zegt het coalitieakkoord erover?
De uitgangspunten van het College voor dit programma zijn als volgt:
Gemeente Renkum – Begroting 2007
De Lokale agenda 21 vormt het referentiekader voor het milieubeleid van de gemeente Renkum.
Inspectie VROM: de aanbevelingen van de inspectie op het gebied van milieuhandhaving worden
ook tijdens deze bestuursperiode, binnen de beschikbare financiële kaders, voortvarend ter hand
genomen.
Geluid, lucht en licht
Dit college zal actief beleid voeren om geluidhinder, lucht- en lichtvervuiling tegen te gaan. Hierbij
geeft het college o.a. de prioriteit aan de overkapping van de A50 bij Wolfheze, Heelsum en
Doorwerth.
Watervisie: in deze collegeperiode wordt de watervisie opgesteld en voorzien van het daarbij horende
uitvoeringsprogramma. Hierbij zal worden ingespeeld op de KRW-maatregelen (Kader
Richtlijn Water). De financiering wordt zoveel mogelijk gerealiseerd via ‘mee-koppeling’ (o.a. met
het Landschaps Ontwikkelings Plan (LOP) en het Gemeentelijk Riolerings Plan (GRP).
In het kader van het door het college voorgestane sobere financiële beleid wordt, bij alle te nemen
(uitvoerings)besluiten, de afweging gemaakt tussen verplichte maatregelen versus wenselijke
maatregelen.
Nu het project Afkoppeling Regenwater in de openbare ruimte ongeveer afgerond is, gaat het
college dit project evalueren door middel van het narekenen van de kosteneffectiviteit en aspecten
van duurzaamheid.
Op basis van deze evaluatie zal bezien worden in hoeverre stimulering van kleinschalige afkoppeling
bij huishoudens en/of bedrijven wenselijk c.q. mogelijk is, waarbij het uitgangspunt is dat dit
dient plaats te vinden zonder financiële middelen van de gemeente.
Groenonderhoud wordt waar mogelijk uitbesteed aan de Sociale Werkvoorziening, zoals bijvoorbeeld
de Permar, ervan uitgaande dat diensten op basis van een scherpe prijstelling aangeboden
worden. Op deze wijze wordt een bepaalde groep inwoners extra kansen geboden.
Het groene karakter van de gemeente Renkum wordt alom gewaardeerd en blijft behouden.
‘Groene goud’: het college zet in op het verzilveren van het ‘groene goud’, en haakt daarmee aan
bij het succes van ‘het groenste dorp’, de ‘Entente Florale Europe’. Bij het verzilveren moet gedacht
worden aan promotie en marketing activiteiten in samenwerking met het toeristenbureau.
LOP: het college gaat door met een realistische uitvoering van het al eerder genoemde LOP.
In fasen zal de uitvoering in besluitvorming worden gebracht. Uitgaande van co-financiering kan
een en ander worden gerealiseerd met beperkte gemeentelijke financiële inzet.
41

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Uitvoering geschiedt op basis van een realistisch investeringsbudget, een Meerjarenplan (MJP)
en een Meerjarenuitvoeringsprogramma (MJU). Hierbij worden de mogelijkheden voor (co-)financiering
actief onderzocht.
Lichtmastenbeleid: dit wordt nader ingevuld en verhelderd door een op te stellen nota, waarbij de
paraplunota van de gemeente Arnhem als mogelijke referentie kan dienen.
Het college zal eventuele maatregelen en projecten in de natuur en het landschap afwegen tegen
cultuurhistorische en ecologische waarden. Daarbij is een heldere probleemanalyse en definiëring
op basis van nut en noodzaak van belang om tot probleemoplossende maatregelen te komen.
Beukenlaan
Het project Beukenlaan wordt door het college actief uitgewerkt conform de genomen besluiten en
geformuleerde doelstellingen, incl. de realisatie van de natuur van het Renkums beekdal en de
verdere uitwerking van de inrichting hiervan, ruimte biedend aan o.a. culturele en recreatieve
aspecten.
Renkumse Enclave: in de komende vier jaar wil het college komen tot een nadere uitvoering van
de visie (Toeristisch Recreatief Ontwikkelingsplan ofwel het TROP).
Rosande Polder
Motie Peek blijft onverkort gehandhaafd, in casu betekent dit dat er geen afgravingen plaats zullen
vinden in de Rosandepolder.
Wat betreft de uiterwaarden in het algemeen zal het college eventuele ontwikkelingen in dit gebied
vanuit een cultuurhistorisch perspectief benaderen, met uitzondering van de Doorwerthsewaarden
waar reeds afgravingen plaatsvinden.
Wandelpaden
Het college stimuleert en faciliteert initiatieven voor wandelpaden en rustplaatsen.
Grof vuil
Het college zal een evaluatie laten plaatsvinden naar de inzameling van grof vuil bij
Veentjesbrug.
6.2 Kaderstellende beleidsnota’s
• Beleidsnota Openbare Verlichting (2006-2015)
• Plan van aanpak diffuse bronnen (2006)
• Landschapsontwikkelingsplan (2005)
• Gemeentelijk Rioleringsplan Renkum (GRP) 2005-2009
• Nota milieuhandhaving (2004)
• Groenstructuurplan (2004)
• Bosbeleidsplan Gemeente Renkum (2003-2013)
• Milieunota Renkum, Milieukader met milieuprogramma 2002-2006
• Basis Rioleringsplan (BRP) 2005-2009
• Beleidsnota Afkoppelen Hemelwater
• Nota “Riolering Buitengebied” 1997
42

6.3 Wat doen we in 2007?
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Verzilveren van het ‘Groene Goud’
Het verzilveren van het ‘Groene Goud’, inspelend op de nationale en Europese verkiezing van
Oosterbeek tot ‘het groenste dorp’ en de ‘Entente Florale Europe’ moet door promotie- en marketingactiviteiten
in samenwerking met het toeristenbureau worden uitgevoerd. Hierbij moet worden
gedacht aan promotionele acties om Renkum ‘op de kaart’ te zetten. Natuur, recreatie en
culturele zaken moeten er voor zorgen dat het “groene goud” in Renkum tot zijn recht komt.
Realistische uitvoering Landschapsontwikkelingsplan (LOP)
Het in 2005 vastgestelde LOP wordt verder in uitvoering genomen. Besluitvorming over de uitvoering
zal in fasen plaatsvinden, uitgaande van cofinanciering is een en ander te realiseren, ook
met beperkte financiële middelen. Voor een aantal grotere landschapprojecten zal een beroep
gedaan worden op substantiële bijdrage uit cofinanciering.
Eventuele maatregelen en projecten in de natuur en het landschap afwegen tegen cultuurhistorische
en ecologische waarden Bij project ‘herstel Oosterbeekse beken’ wordt hier
terdege rekening mee gehouden.
Project Beukenlaan (voormalig industrieterrein) uitwerken
Het college zal er zorg voor dragen dat het project Beukenlaan wordt uitgewerkt conform de genomen
besluiten. De werkzaamheden bestaan in hoofdzaak uit het verwerven/ verplaatsen van de
bestaande bedrijven, het slopen van de vrijkomende gebouwen, het saneren van de gronden en
het herinrichten van het voormalige industrieterrein tot een volwaardig onderdeel van het Renkums
Beekdal. Aan het begin van het project dienden de gronden te worden verworven van twaalf
eigenaren (en zeven huurders). Met tien eigenaren (en alle huurders ) is inmiddels overeenstemming
bereikt. De onderhandelingen met de resterende twee eigenaren lopen nog.
Project Renkums Beekdal (TROP) uitwerken
Ook voor het project Renkums Beekdal geldt dat dit zal worden uitgewerkt conform de genomen
besluiten. Het College heeft het inrichtingsplan voor het Renkums Beekdal vastgesteld. Zodra de
bedrijven verworven en verplaatst zijn, wordt gestart met de uitvoering. In het inrichtingsplan
wordt ruimte geboden aan onder andere culturele en recreatieve aspecten in het Toeristisch Recreatief
Ontwikkeling Plan (TROP).
Cultuurhistorische ontwikkelingen in de uiterwaarden
Bij ontwikkelingen in de uiterwaarden wordt uitgegaan van de landschappelijke, natuurlijke en
cultuur-historische waarden.
Overkapping A50 bij Wolfheze, Heelsum en Doorwerth
Het coalitieakkoord geeft aan dat men actief beleid wil gaan voeren om geluidhinder, lucht- en
lichtvervuiling tegen te gaan. Hierbij wordt prioriteit gegeven aan het realiseren van een overkapping
van de A50 bij Wolfheze, Heelsum en Doorwerth. In samenspraak met Rijkswaterstaat,
provincie, stadsregio en burgerinitiatieven wordt ingezet op het realiseren van een zo duurzaam
mogelijke inpassing van de verbrede A50.
Groenonderhoud & nieuwe wetgeving Sociale Werkvoorziening
Op dit moment wordt het groenonderhoud waar mogelijk uitbesteed aan de Sociale Werkvoorziening
(Permar). Dit beleid is conform het coalitieakkoord 2006-2010. De diensten worden op basis
van een scherpe prijsstelling aangeboden, afhankelijk van de wijze van aanbesteden. Het inkoopbeleid
van de gemeente gaat uit van marktwerking.
In verband met de nieuwe wetgeving in 2008 (was eerder gepland voor 2007) op het gebied van
Sociale Werkvoorziening (vergemakkelijken samenwerking met SW-bedrijven) kan het in de toekomst
mogelijk prijsgunstiger zijn om de diensten van de Permar op basis van detachering of door
instroom van Permar-medewerkers (eigen groendienst) te verrichten. Hierbij wegen ook bepaalde
sociale aspecten mee, namelijk het bieden van kansen aan een bepaalde groep inwoners.
43

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Er wordt hiermee ingespeeld op actuele ontwikkelingen rond de WSW op het gebied van detachering
en begeleid werken. Ook zal de gemeenschappelijke regeling nader worden beschouwd om te
bezien of deze op punten kan worden gewijzigd zodat samenwerking kan worden verbeterd en / of
vergemakkelijkt.
Onderzoek en saneren van rioolvreemd water
Onderzoek en saneren van rioolvreemd water (ondoelmatige lozingen op het riool). Hierbij wordt
samenwerking gezocht met het Waterschap Vallei en Eem (Wet verontreiniging oppervlaktewater
Wvo) en betrokken inwoners. Er zullen hiertoe metingen worden verricht in het rioolstelsel. Met
de aanschaf van een telemetriesysteem worden ook zogenaamde mobiele debietmeters aangeschaft
in 2007.
Laatste ongezuiverde lozingen saneren (waaronder Rosandepolder)
Om de laatste ongezuiverde lozingen (Rosandepolder) te saneren, worden deze aangesloten op een
lokaal zuiveringssysteem, ook wel IBA –systeem genoemd. Dit betreft woonboten. Deze worden op
een relatief goedkope manier aangesloten. Een verbinding met het rioolsysteem is duurder. Tevens
worden in Heveadorp vijf en in Renkum twee woonschepen aangesloten.
Opstellen Watervisie
Er wordt gewerkt aan het opstellen van een Watervisie, inclusief uitvoeringsprogramma waarbij
wordt ingespeeld op de KRW-maatregelen. Financiering door koppeling met o.a. Landschaps
Ontwikkelings Plan (LOP) en het Gemeentelijk Riolerings Plan (GRP). Bij alle uitvoeringsbesluiten
wordt een afweging gemaakt tussen de verplichte versus de wenselijke maatregelen. Het
pakket maatregelen wordt opgesplitst in reguliere taken en optionele activiteiten. Het GRP is een
belangrijke bron van financiering van werkzaamheden.
Evalueren kosteneffectiviteit Afkoppeling Hemelwater
De evaluatie van het afkoppelen van het hemelwater moet inzicht geven in de kosteneffectiviteit /
efficiency in relatie met het conservatieve “denken” van “end of pipe” oplossingen (betonbakken).
Ook zal de evaluatie inzicht geven in hoeverre deze methode bijgedragen heeft aan het beleidsuitgangspunt
duurzaamheid, dat hoog in het vaandel staat in ons “groene” coalitieakkoord. Daarnaast
zal een doorkijk worden gegeven naar de toekomst en de anticipatie op de Kader Richtlijn
Water (KRW) en klimaatwisselingen. De evaluatie zal door de afdeling Wijkbeheer worden voorbereid
(aanleveren bouwstenen). De gemeenteraad wil vanuit haar controlerende taak de rekenkamercommissie
inzetten in een evaluerende rol.
Evaluatie grof vuil
Het is noodzakelijk om een evaluatie uit te voeren om uiteindelijk grip te krijgen op de hoogte van
de afvalstoffenheffing. Het betreft een evaluatie van het grof vuil dat op het afvalbrengstation
wordt aangeboden, plus het grofvuil dat wordt opgehaald. De kosten van deze evaluatie, die in
2007 moet worden uitgevoerd, bedragen • 10.000 en kunnen worden meegenomen in de afvalstoffenheffing.
Binnen beschikbare financiële kaders voortvarend ter hand nemen aanbevelingen inspectie
VROM
In het kader van de vele aanbevelingen van de VROM-inspectie is een plan van aanpak opgesteld
en zijn er extra middelen beschikbaar gesteld om extra formatie te bekostigen. Dit plan van aanpak
wordt gehanteerd als leidraad voor het stapsgewijs aanpakken van de grote achterstand die
er was. De contacten met de VROM-inspectie zijn goed en afgesproken is dat er aan het eind van
2006 / begin 2007 een nieuwe (korte) inspectie zal plaatsvinden om te beoordelen of Renkum op
de goede weg is. Als dat het geval is dan zal de VROM-inspectie zich terugtrekken. De formatie
voor handhaving, toezicht en vergunningverlening is en blijft dan minimaal voor een gemeente
van deze omvang. Beleidsmatige taken blijven hier buiten beschouwing, maar verdienen wel de
aandacht.
44

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Benchmark Senter Novem
De Benchmark is noodzakelijk om inzicht te krijgen waar de gemeente Renkum staat ten opzichte
van andere gemeenten met betrekking tot de afvalscheiding, mate van dienstverlening en hoogte
van afvalstoffenheffing. Ook dit is een sturingsinstrument. De benchmark kost • 1.000 structureel
met ingang van 2006. De kosten kunnen worden meegenomen in de afvalstoffenheffing.
6.4 Wat mag het kosten?
Resumé nieuw beleid
In de volgende tabel zijn de financiële consequenties van het hiervoor genoemde voorstel nog eens
vermeld. De voorstellen die worden bekostigd uit bestaande budgetten zijn hierbij niet genoemd.
Bedragen x ¤ 1.000 Str. Inc.
Groen(onderhoud)
Verzilveren ‘Groene Goud’ 25
Totaal 25 0
Bijstellingen en ombuigingen
De bijstellingen en ombuigingen die binnen dit programma moeten worden gerealiseerd zijn opgenomen
in de onderstaande tabel 2
.
Bedragen x • 1.000 2007 2008 2009 2010
Inkrimpen budget MRA e.d. 2 2 2 2
Inkrimpen budget incidenteel milieubeheer 4 4 4 4
Kritisch bekijken uitgaven bossen 5 5 5 5
Duurzaam onkruidbeheer 15 15 15 15
Bezuiniging groenstructuur 10 10 10 10
Intergemeentelijk aanbesteden (EAR) 0 0 5 5
Totaal 36 36 41 41
Hieronder volgt een toelichting per onderwerp:
Inkrimpen budget MRA e.d.
Het algemene budget ten behoeve van milieubeheer dient hoofdzakelijk voor MRA zaken. De voor
kleinere gemeenten gezamenlijke projecten worden ook hieruit gefinancierd. Verbondenheid met
MRA voorkomt dat de gemeente Renkum zelfstandig zaken moet organiseren hetgeen per saldo
duurder is. Het budget kan met • 2.000 verlaagd worden.
Inkrimpen budget incidenteel milieubeheer
Uit genoemd budget worden kleinere uitgaven gefinancierd of, indien noodzakelijk, externe adviezen
ingewonnen. Voor zover als mogelijk is, wordt dit budget niet volledig belast. Het budget
kan met • 4.000 verlaagd worden.
Kritisch bekijken uitgaven bossen
Vanaf begrotingsjaar 2005 is structureel een bedrag van • 20.000 bezuinigd. In verhouding tot
loonkosten en budgetten is het bos per m2 de goedkoopste openbare voorziening. Door kritisch te
kijken naar de uitgaven kan mogelijk, hetzij bescheiden, een bedrag van • 5.000 worden bezuinigd.
2
De bijstelling “Verhogen hondenbelasting” is opgenomen onder de algemene dekkingsmiddelen.
45

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Onderzoek onkruidbeheer
De keuze voor spuiten (chemische onkruidbestrijding) in plaats van vegen/borstelen heeft een
negatief effect op het watermilieu. Overgaan op chemische bestrijding levert een structurele besparing
van • 15.000. Gezien de groene uitgangspunten van het coalitieakkoord zal onderzoek
gepleegd worden naar duurzame mogelijkheden van onkruidbeheer om op deze wijze een ombuiging
te realiseren.
Bezuiniging groenstructuur
Bezuinigen op de groenstructuur houdt met name in minder groen en minder vervanging. Consequentie
kan zijn dat de uitvoering van projecten vertraagd wordt. Een structurele bijstelling van
• 10.000 wordt mogelijk geacht.
Intergemeentelijk aanbesteden (EAR)
Bij intergemeentelijk aanbesteden moet bijvoorbeeld gedacht worden aan het met buurgemeenten
gezamenlijk aanbesteden van het groenonderhoud. Een eventuele consequentie hiervan is dat
’gewacht’ moet worden op de uitvoering van projecten door afstemming met andere partners. Verder
zal het inkoopbeleid helder moeten zijn. Een structurele bijstelling van • 5.000 wordt vanaf
2009, aangezien er dan nieuwe aanbestedingen plaats vinden, mogelijk geacht.
Totale kosten programma
Rekeninghoudend met het voorgaande brengt dit programma de volgende kosten met zich mee.
Jrk. Begr. Begr. Begr. Begr. Begr.
Bedragen x ¤ 1.000 2005 2006
Lasten
2007 2008 2009 2010
Bestaand beleid 7.521 7.577 7.861 7.886 8.020 8.262
Beleidsvoornemens 0 0 25 25 25 25
Bijstellingen 0 0 -36 -36 -41 -41
Projecten grondexploitatie 90 136 0 0 30 0
Stortingen reserves 0 0 0 0 0 0
Totaal 7.611 7.713
Baten
7.850 7.875 8.034 8.246
Bestaand beleid 3.637 5.966 6.423 6.366 6.473 6.658
Beleidsvoornemens 0 0 0 0 0 0
Bijstellingen 0 0 0 0 0 0
Projecten grondexploitatie 47 136 0 0 30 0
Onttrekkingen reserves 0 1 1 1 1 1
Totaal 3.684 6.103 6.424 6.367 6.504 6.659
Saldo programma -3.927 -1.610 -1.426 -1.508 -1.530 -1.587
In bijlage 5 is een specificatie per product opgenomen van dit programma.
46

7. Programma 5: Veiligheid & leefbaarheid
Het programma “Veiligheid” omvat de volgende producten:
• Huisuitzettingen
• Toezicht
• Welzijnssubsidies veiligheid
• Rampenbestrijding en integraal veiligheidsbeleid
• Brandweer: Repressie
• Brandweer: Pro-actie
• Brandweer: Preventie
• Brandweer: Preparatie
• Regionale brandweer
7.1 Wat zegt het coalitieakkoord erover?
De uitgangspunten van het College voor dit programma zijn als volgt:
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Het college streeft naar vitale, actieve, betrokken, leefbare dorpen, wijken en buurten en levensloopbestendige
dorpen. Om dit te bereiken wordt bewonersparticipatie gestimuleerd en wordt
gebruikgemaakt van aanwezige kennis en kunde in wijk en buurt.
Het college onderschrijft in dit kader de belangrijke rol van de dorpsplatforms als
klankbordfunctie en het actief stimuleren van betrokkenheid van bewoners bij buurt/wijk/dorp, in
het kader van het nieuwe convenant, ’leefbaarheid, ontmoeten, sociaal en actueel’.
In dit kader wordt ook de rol van het wijkbeheer door het college als belangrijk ervaren.
Buurt Actief Cheque
Het college wil actieve buurtbewoners belonen, wanneer zij initiatieven ontplooien om activiteiten
in de buurt te organiseren in het kader van het versterken c.q. verbeteren van de leefbaarheid,
ontmoeten en sociale samenhang. Hiertoe stelt het college eenmaal per jaar, per actieve buurt,
een stimuleringsbijdrage beschikbaar, in de vorm van een ‘Buurt Actief Cheque’.
Veiligheid, integrale veiligheidsaanpak en veiligheidsgevoel zijn belangrijke aandachtsvelden
voor het college. De aanbevelingen uit het VAC rapport, o.a. met betrekking tot de sociale veiligheid,
zullen nader worden uitgewerkt.
Handhaving en Vergunning verlening
Het up-to-date maken van bestemmingsplannen en handhaving van RO projecten krijgt prioriteit
van het college.
Het college acht het wenselijk onderzoek te doen naar het efficiënter omgaan met regelgeving in
de vorm van een ‘quick scan’ op basis van ‘good-practice’ en creatieve en effectieve aanpak van
andere gemeenten. De mogelijkheden om te komen tot vereenvoudigen van regels, het eventueel
schrappen van regels en/of verordeningen (zie ook onder ‘Bestuur & organisatie’), zijn onderwerp
van het onderzoek.
Hondenpoep overlast: het college zet in op handhaving conform de gemeentelijke verordening. Er
zal actief gecontroleerd worden op overtredingen.
Het college wil een analyse van de oorzaken van de knelpunten bij handhaving en vergunningverlening.
Bij deze analyse moet tevens onderzocht worden wat de mogelijkheden zijn voor een andere
aanpak.
47

Gemeente Renkum - Begroting 2007
7.2 Kaderstellende beleidsnota’s
• Nota handhaving APV (2006)
• Rampenplan Gemeente Renkum (2003)
• Handhavingsbeleid
• Integraal Veiligheidsbeleid Gemeente Renkum; Plan van aanpak 2001-2002 (2001)
7.3 Wat doen we in 2007?
Bewonersparticipatie/ Dorpsplatforms
Stimuleren van bewonersparticipatie en gebruikmaken van aanwezige kennis en kunde in wijk
en buurt. In dit kader is de rol van dorpsplatforms als klankbordfunctie, het actief stimuleren van
betrokkenheid van bewoners bij buurt/wijk/dorp in het kader van het nieuwe convenant ‘leefbaarheid,
ontmoeten, sociaal en actueel’ én inzet van de afdeling Wijkbeheer belangrijk.
Leden van het dorpsplatform vertegenwoordigen geen buurt of wijk. Inwoners zijn lid van het
platform omdat men graag goed op de hoogte is van zaken die zich in de buurt af gaan spelen. Dit
gebeurt op persoonlijke titel. Het lid is betrokken, maar hij of zij is geen “vraagbaak” voor buurtbewoners.
Ook voor de leden van het dorpsplatform geldt, dat zijn niet goed weten welke misstanden
zich afspelen in bepaalde gebieden. Vanzelfsprekend gaat dit argument meer op voor de
grotere dorpen.
In het verleden is getracht om de leden van het dorpsplatform op te laten treden als buurtvertegenwoordiger
of belangenbehartiger. Dit is niet gelukt. Om dit toch te bereiken, zouden de huidige
dorpsplatforms qua samenstelling moeten wijzigen. Nieuwe leden dienen op te treden als belangbehartiger
van buurten. Zij moeten gangmaker, vraagbaak, inspirerend en dynamisch te zijn.
Bij de werving van leden dient hier specifiek op gelet te worden.
Actieve buurtbewoners belonen met een “Buurt Actief Cheque”
Het college wil actieve buurtbewoners belonen, wanneer zij initiatieven ontplooien om activiteiten
in buurt en wijk te organiseren in het kader van het versterken c.q. verbeteren van de leefbaarheid,
ontmoeting en sociale samenhang. Hiertoe stelt het college, per actieve buurt, een stimuleringsbijdrage
beschikbaar, in de vorm van een ‘Buurt Actief Cheque’.
Dit kunnen bijvoorbeeld straatfeesten, -barbecues of -sporten zijn. Buurtbewoners dienen hiertoe
een aanvraag in te dienen via een eenvoudige, zeer laagdrempelige en vooral niet-bureaucratische
procedure. De hoogte van de “Buurt Actief Cheque” wordt vooralsnog gesteld op • 150 per activiteit.
Uitgaande van 30 initiatieven betekent dit • 4.500 per jaar. Echter er moet rekening mee
gehouden worden dat er meer vraag zal zijn en dat het aantal activiteiten in wijk en buurt hoger
zal zijn.
De “Buurt Actief Cheque” valt onder de noemer “nieuw beleid” en draagt bij aan de onderlinge
verstandhouding in buurten alsook de sociaal maatschappelijke samenhang. Deze zogenaamde
“civil society” is een wezenlijk onderdeel uit de WMO.
Het gaat hier om “nieuw”beleid”, waarvoor • 5.000 extra middelen ter beschikking worden gesteld.
Daarnaast wordt een gedeelte van het totale budget van de dorpsplatforms geoormerkt voor
deze voorziening “Buurt Actief Cheque”. Op basis van ervaringsgegevens met betrekking tot actieve
buurten en wijken is dat een bedrag van 10.000. Het is het voornemen de dorpsplatforms te
betrekken bij de uitwerking en de uitvoering van dit beleid, met ondersteuning van het team
dorpsmanagement. Met het bestaande budget van • 10.000 kunnen jaarlijks 70 activiteiten worden
gehonoreerd en met de extra toe te voegen • 5.000 komt dit op tot een totaal van 100 buurtcheques.
Een voorwaarde voor toekenning zal zijn dat aan de activiteit door iedere inwoner uit
straat, buurt of wijk kan worden deelgenomen. Dit betreft een ombuiging en kan met beschikbare
middelen gerealiseerd worden.
Nadere uitwerking VAC rapport
Aanbevelingen uit het rapport van de commissie VAC, o.a. met betrekking tot de sociale veiligheid,
zullen nader worden uitgewerkt. Hierbij gaat het vooral om het ontbreken van openbare
verlichting in bepaalde sociaal onveilige gebieden. Daarbij valt te denken aan achterpaden, parkeerterreinen
achter gemeentelijke voorzieningen (zoals bijvoorbeeld sporthal Rijnkom in Ren-
48

Gemeente Renkum – Begroting 2007
kum) en andere donkere locaties. Een plan tot verbetering van deze locaties dient opgenomen te
worden in het openbare verlichtingsplan van de gemeente Renkum. De kosten die dit met zich
meebrengt zijn op dit moment nog niet in te schatten.
Controle overlast hondenpoep
Het college wil de problematiek rond hondenpoep aanpakken door actief te handhaven. Tijdens
reguliere surveillances zal hier extra aandacht aan worden gegeven. Verder is het voornemen ook
om in samenspraak met een bepaalde buurt een pilotproject te starten om gezamenlijk tot een
oplossing te komen.
7.4 Wat mag het kosten?
Resumé nieuw beleid
In de volgende tabel zijn de financiële consequenties van de hiervoor genoemde voorstellen nog
eens vermeld. Voorstellen die worden bekostigd uit bestaande budgetten zijn hierbij niet genoemd.
Bedragen x ¤ 1.000 Str. Inc.
“Buurt Actief Cheque” 5
Totaal 5 0
Bijstellingen en ombuigingen
De bijstellingen en ombuigingen die binnen dit programma moeten worden gerealiseerd zijn opgenomen
in de onderstaande tabel.
Bedragen x • 1.000 2007 2008 2009 2010
Inkrimping budget buurtpreventie 5 5 5 5
Taakstelling brandweer 25 25 25 25
Totaal 30 30 30 30
Hieronder volgt een toelichting per onderwerp:
Inkrimping budget buurtpreventie
Een bijstelling op dit budget is gerechtvaardigd. Dit omdat de laatste twee jaar het budget niet
volledig is aangewend. De reden hiervan is dat er relatief weinig kleine criminaliteit in onze gemeente
aanwezig is waardoor de animo voor buurtpreventieprojecten tanende is. Deelnemers aan
buurtpreventieprojecten zijn daardoor niet meer zo actief als voorheen. Er dient rekening mee
gehouden te worden dat de komende jaren mogelijk buurtpreventieborden vervangen dienen te
worden die ten laste van dit budget worden gebracht. Een structurele bijstelling van ¤ 5.000 is
haalbaar.
Taakstelling brandweer
Alle (materiële) budgetten van de brandweer zullen kritisch worden geanalyseerd. Dit zal een
bijstelling van minimaal • 25.000 moeten opleveren.
49

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Totale kosten programma
Rekeninghoudend met het voorgaande brengt dit programma de volgende kosten met zich mee.
Jrk. Begr. Begr. Begr. Begr. Begr.
Bedragen x ¤ 1.000 2005 2006
Lasten
2007 2008 2009 2010
Bestaand beleid 2.018 2.823 2.872 2.854 2.850 2.840
Beleidsvoornemens 14 0 5 5 5 5
Bijstellingen 0 0 -30 -30 -30 -30
Projecten grondexploitatie 0 0 0 0 0 0
Stortingen reserves 0 0 0 0 0 0
Totaal 2.032 2.823
Baten
2.847 2.829 2.825 2.815
Bestaand beleid 38 26 26 26 26 26
Beleidsvoornemens 0 0 0 0 0 0
Bijstellingen 0 0 0 0 0 0
Projecten grondexploitatie 0 0 0 0 0 0
Onttrekkingen reserves 0 0 0 0 0 0
Totaal 38 26 26 26 26 26
Saldo programma -1.994 -2.797 -2.821 -2.803 -2.799 -2.789
In bijlage 5 is een specificatie per product opgenomen van dit programma.
50

8. Programma 6: Verkeer
Het programma “Verkeer” omvat de volgende producten:
• Wegen, straten en pleinen
• Verkeersmaatregelen
• Parkeren
• Veerdiensten
8.1 Wat zegt het coalitieakkoord erover?
De uitgangspunten van het College voor dit programma zijn als volgt:
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Openbaar vervoer: de gemeente dient over voldoende en kwalitatief goed openbaar vervoer te
beschikken, met name tussen de dorpen onderling. Om verdere verschraling en wegvallen van
lijnen en haltes een halt toe te roepen, zal de gemeente zich maximaal inzetten voor behoud en
versterking van de bestaande openbaar vervoersverbindingen.
Buurtbus
Het college zal op korte termijn onderzoeken of een alternatieve buurtbus (minibus ringlijn) tussen
de dorpen mogelijk is, waarbij betaalbaarheid voor alle inwoners voorwaarde is.
Buslijnen
Het college zal in gesprekken met het Knooppunt Arnhem Nijmegen (KAN) met betrekking tot
het openbaar vervoer inzetten op behoud en uitbreiding van lijnen en frequentie, met name wordt
dan gedacht aan de bereikbaarheid van Heveadorp en Wolfheze.
NS / Pro-Rail
Het college is van mening dat de treinhaltes Oosterbeek en Wolfheze behouden moeten blijven,
inclusief een goede verbinding met Ede en Utrecht. Dit sluit aan bij de wensen van de inwoners.
Om dit te realiseren zal het college zich maximaal inzetten.
Parkeren
In deze collegeperiode wordt ‘betaald parkeren’ niet overwogen c.q. ingevoerd.
Op basis van de resultaten van de evaluatie van de Blauwe Zone in Oosterbeek, zal de invoering
van Blauwe zone in Renkum serieus overwogen worden.
Doorgaand verkeer door de dorpen
De inzet van het college is erop gericht de dorpen, wijken en buurten zoveel mogelijk te ontdoen
van doorgaand autoverkeer (inclusief sluipverkeer). Het college geeft hiermee aan de leefbaarheid
van wijken en buurten duidelijk de prioriteit. Om dit te bereiken, behoren de invoering van o.a.
snelheidszones, eenrichtingsverkeer en het afsluiten van wegen tot de mogelijkheden. De inzet is
onnodige verkeersbelasting voorkomen (c.q. reduceren). Voorkomen dient te worden dat dit elders
in de gemeente tot problemen zal leiden, derhalve zal bezien worden of en zo ja welke ontmoedigende
maatregelen getroffen kunnen worden voor de doorgaande route van Oost naar West.
Aansluiting A50/ N224 (‘oortjes’): het college zet in op vermindering van het doorgaand verkeer
van de Utrechtseweg en stelt in dit verband alles in het werk om te komen tot aansluiting van de
A50 met de N224 (‘oortjes bij West End’).
Om de Benedendorpsweg van doorgaand sluip-/intergemeentelijk verkeer verder te ontlasten
komt er onderzoek naar de te nemen doeltreffende maatregelen en op basis hiervan zal een voorstel
worden geformuleerd (vóór medio 2007).
Verkeersveiligheid rondom basisscholen is voor het college een belangrijk aandachtpunt. Het
college onderzoekt de mogelijkheden van het verwerven van additionele financiële middelen (sub-
51

Gemeente Renkum - Begroting 2007
sidies). Er zal een uitvoeringsplan worden opgesteld voor veiligheidsmaatregelen en verkeersveiligheid
rondom basisscholen, alsook aanrij-fietsroutes en looproutes in de omgeving van scholen.
Er zal een integraal plan worden opgesteld inzake de ontsluiting van het Wilhelminasportpark,
de golfbaan, Barenbrug en Veentjesbrug, waarbij alle verkeersaspecten aan de orde zullen komen.
Mogelijke zoekrichtingen zijn een verkeersontsluiting van het sportpark via de Sportlaan, waarbij
een mogelijke scheiding van fietspaden en autowegen de voorkeur heeft.
De Bloemenbuurt mag geen hinder ondervinden van doorgaand autoverkeer van en naar de
sportfaciliteiten, daartoe zullen adequate maatregelen genomen worden. Er zal tevens onderzoek
worden gedaan naar een, voor de omwonenden, minder belastende verkeersontsluiting van het
golfterrein.
Doorgaand autoverkeer versus leefbaarheid in de kernen
Het college gaat onderzoek doen naar passende maatregelen om overlast van doorgaand verkeer
door de kernen tegen te gaan.
Hierbij kan o.a. gedacht worden aan situatie rondom de Bovenkampseweg en het ‘vrachtwagenluw’
maken van de Schelmseweg. Dit kan bijvoorbeeld door middel van aanvullende passende
maatregelen ook met betrekking tot de bewegwijzering.
Een ander voorbeeld betreft het JP Heije-terrein. Het college zal, in het kader van de leefbaarheid
van buurten, onderzoeken op welke wijze voorkomen kan worden dat doorgaand autoverkeer (met
name schoolbusjes) via de zij-ingang (oostzijde, nabij de Van Borselenweg) het terrein van de JP
Heije-stichting oprijden. Gepaste maatregelen zullen genomen worden.
Fietsnota
Het college zal de uitvoering van de fietsnota actief ter hand nemen, op basis van een geactualiseerd
uitvoeringsplan. Hierbij verdienen de (Noord-Zuid) fietspaden speciale aandacht en zal aan
deze fietspaden prioriteit worden gegeven.
Een veilige fietsroute op de Benedendorpsweg en de Bennekomseweg is belangrijk en heeft in dit
kader nog de bijzondere aandacht van het college.
8.2 Kaderstellende beleidsnota’s
• Beleidsnota Openbare Verlichting (2006)
• Beleidsnota Wegbeheer Renkum 2006-2010
• Kadernota Verkeer (2004)
• Parkeernota Gemeente Renkum 2003
• Duurzaam veilig op de fiets, Fietsnota Gemeente Renkum 2000
8.3 Wat doen we in 2007?
Openbaar vervoer
Behoud en uitbreiding openbaar vervoer
In gesprekken met het Knooppunt Arnhem-Nijmegen met betrekking tot het openbaar vervoer
zal het college duidelijk inzetten op behoud en uitbreiding van lijnen en frequentie voor alle dorpen
in onze gemeente. Daarnaast wil het college het openbaar vervoer tussen Wolfheze en Oosterbeek
(geregelde regio-taxi) in stand houden. Doel is het waarborgen van de bereikbaarheid van
alle dorpen met betaalbaar openbaar vervoer, waardoor onze inwoners lang zelfstandig kunnen
blijven wonen en van alle voorzieningen gebruik kunnen maken.
De treinhaltes Oosterbeek en Wolfheze moeten behouden blijven voor Renkum, inclusief een goede
verbinding met Ede en Utrecht. Het openbaar vervoer moet een goed alternatief zijn en blijven
52

Gemeente Renkum – Begroting 2007
voor de auto en geen laatste optie zijn of worden voor hen die niet over een auto kunnen of willen
beschikken.
Buurtbus tussen de dorpen
De gemeente dient over voldoende en kwalitatief goed openbaar vervoer te beschikken tussen de
dorpen onderling, zodat alle gemeentelijke voorzieningen voor iedereen bereikbaar zijn. Op korte
termijn wordt onderzocht of een buurtbus (minibus ringlijn) tussen de dorpen haalbaar is, waarbij
betaalbaarheid voor alle inwoners een voorwaarde is. Medio 2006 wordt hiervoor een buurtbuscommissie
opgericht. Het streven is om eind 2007 de betaalbare buurtbus dagelijks rondjes
door de gemeente Renkum te laten rijden.
Verkeersmaatregelen
Onderzoek ontmoedigende maatregelen doorgaande route oost-west
Het college wil de leefbaarheid van dorpen, wijken en buurten verhogen, onder andere door een zo
groot mogelijke reductie van doorgaand autoverkeer, inclusief sluipverkeer. Aan de leefbaarheid
van wijken en buurten wordt duidelijk prioriteit gegeven. Om dit te bereiken behoren de invoering
van o.a. snelheidszones, eenrichtingsverkeer en het afsluiten van wegen tot de mogelijkheden.
De inzet is onnodige verkeersbelasting voorkomen (c.q. reduceren). Voorkomen dient te worden
dat dit elders in de gemeente tot problemen leidt. Vandaar dat er wordt gekeken of, en zo ja
wélke ontmoedigende maatregelen getroffen kunnen worden voor de doorgaande route van oost
naar west.
Benedendorpseweg
Om de Benedendorpseweg verder te ontlasten van doorgaand sluip-/intergemeentelijk verkeer,
komt er onderzoek naar de te nemen doeltreffende maatregelen. Op basis hiervan zal in 2007 een
voorstel worden geformuleerd.
JP Heije
Het college zal, in het kader van de leefbaarheid van buurten, onderzoeken op welke wijze voorkomen
kan worden dat doorgaand autoverkeer (met name schoolbusjes) via de zij-ingang (oostzijde,
nabij de Van Borselenweg) het terrein van de JP Heije-stichting oprijden. Gepaste maatregelen
zullen genomen worden.
Projectgroep aansluiting A50 - N224
Alles wordt in het werk gesteld om te komen tot aansluiting van de snelweg A50 met de N224 in
zuidelijke richting (‘oortjes bij West End’). Hiervoor zal in 2006 een intergemeentelijke projectgroep
A50/N224 worden opgericht en diverse malen bijeenkomen om voor 2007 en later een actieplan
te schrijven. Doel is, om met deze maatregelen het doorgaand verkeer door de dorpen te verminderen.
Integraal plan inzake ontsluiting Wilhelminasportpark, de golfbaan en Veentjesbrug
Het college wil de verkeerscirculatie in het gebied rondom het Wilhelminasportpark optimaliseren.
Daarbij mag de Bloemenbuurt geen hinder ondervinden van doorgaand autoverkeer van en
naar de sportfaciliteiten. Hiervoor wordt een integraal plan opgesteld inzake de ontsluiting van
het Wilhelminasportpark, de golfbaan en de gemeentewerf Veentjesbrug, waarbij alle verkeersaspecten
aan de orde komen. Mogelijke zoekrichting is een verkeersontsluiting van het sportpark
via de Sportlaan, waarbij een mogelijke scheiding van fietspaden en autowegen de voorkeur heeft.
Eind 2006 kan de korte termijn oplossing zijn gerealiseerd. Medio 2007 is een integraal ontsluitingsplan
Wilhelminasportpark klaar.
Schelmseweg ‘vrachtwagenluw’
Nu de ‘Westtangent’ van Arnhem geheel uit het zicht is verdwenen, is vanuit de bewoners van de
Schelmseweg in Oosterbeek gevraagd om een spoedige oplossing om de overlast van het vrachtverkeer
weg te nemen. Hierbij wordt vooral gedacht aan een oplossingsrichting waarbij ’s avonds,
‘s nacht en in het weekend geen vrachtverkeer over de Schelmseweg meer mag rijden. Begin 2007
zal deze beperking gelden.
53

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Veiligheidsmaatregelen en verkeersveiligheid basisscholen
De verkeersveiligheid rondom basisscholen moet worden verhoogd. Hiervoor zullen twee uitvoeringsplannen
worden opgesteld voor verkeersveiligheidsmaatregelen, waarbij ook de aanrijdfietsroutes
en de looproutes in de omgeving van deze scholen worden meegenomen. De plannen worden
in 2007 ingediend als BDU-project bij het KAN.
De subsidie zal de totale kosten van een project nooit volledig dekken. Daarom zal er onderzoek
komen naar het verwerven van additionele financiële middelen voor verkeersveiligheid rondom
basisscholen.
Overige verkeersmaatregelen
Voor diverse verkeersmaatregelen wordt structureel • 50.000 opgenomen. Hieronder staan de
onderwerpen die hierop betrekking hebben. Er zal nog een nadere prioritering worden gemaakt
welke taken hiermee kunnen worden gedaan en in welke volgorde:
• Toegankelijkheid collectief personenvervoer
In het kader van de WMO moet in 2010 95% van alle bushaltes van het collectief personenvervoer
rolstoeltoegankelijk zijn. Alle bushaltes krijgen een perronhoogte van 18 cm en worden voorzien
van opritjes en dergelijke. Er komt hiervoor vermoedelijk een rijkssubsidieregeling, maar dan nog
zullen de kosten voor 50% voor rekening van de wegbeheerder komen. Voor zover mogelijk worden
deze aanpassingen gecombineerd met (groot) onderhoud van de voetpaden.
• Verkeerscirculatie (vracht)verkeer Kievitsdel
Het college wil het doorgaand (vracht)verkeer door de dorpen verminderen. Vanuit de bewoners
van Kievitsdel in Doorwerth is de wens geuit, om een andere ontsluiting op de provinciale weg te
realiseren voor het verkeer van de steenfabriek en het kasteel Doorwerth. In overleg met de provincie
Gelderland zal een projectstart gemaakt moeten worden. Eind 2006 ligt er een korte termijn
verkeerscirculatieplan voor vrachtverkeer rond Kievitsdel. Medio 2009 moet er duidelijkheid
zijn over de lange termijn oplossing.
• Verkeersveiligheid/ toegankelijkheid spoorwegovergang station Wolfheze (eventueel i.c.m.
dorpsplein Wolfheze)
Het verhogen van de verkeersveiligheid rondom basisscholen en het verbeteren van de toegankelijkheid
van het openbaar vervoer is een doelstelling in het kader van de WMO. Het is moeilijk
om de medeverantwoordelijken mee te krijgen in de aanpak van de verkeersveiligheid en toegankelijkheid
rond station Wolfheze. Een specifieke projectomschrijving met een gericht doel vanuit
een startdocument kan dit project beter in de schijnwerpers zetten om zo het beoogde doel te bereiken.
In 2007 zal daarom een uitvoeringsplan gereed moeten zijn voor het verbeteren van de
toegankelijkheid en verkeersveiligheid van station Wolfheze (extern rapport).
• Verkeersveiligheidsplan opstellen/ actualisatie Fietsnota
Het college wil visie en beleid ontwikkelen voor de verkeersveiligheid, leefbaarheid en bereikbaarheid
in de gemeente Renkum. Het opstellen van een verkeersveiligheidsplan is een logische
vervolgstap op de Kadernota Verkeer. Dit plan moet een combinatie bevatten van de actualisering
van de Fietsnota en de (evaluatie van de) categorisering. Hierin kunnen ook de maatregelen
voor het tegengaan van sluipverkeer in een goed perspectief worden geplaatst. Ook een ongevalanalyse
zal een belangrijk onderdeel vormen van dit rapport. Dit op te stellen rapport moet de
basis worden van de toekomstige verkeersinfrastructuur. Dit rapport wordt in 2006 voorbereid en
in 2007 afgerond. Vanaf 2008 kan met uitvoering ervan worden begonnen.
• 30 km/uur zones Heelsum Bloemenbuurt en Oosterbeek zuidoost
De gemeente wil de duidelijkheid en dus verkeersveiligheid verhogen in de enige twee wijken van
Renkum waar nog geen 30 km/uur-inrichting geldt. Binnen de gemeente zijn nog steeds twee
woongebieden (Oosterbeek Zuidoost en Heelsum Bloemenbuurt) die niet als 30 km/uur gebied zijn
ingericht. Verkeerskundig gezien heeft dit hoge prioriteit. De gemeente liep voorop met de categorisering
en daar is ook een verkeerveiligheidsprijs mee gewonnen, maar de afronding van het
project moet nog steeds plaatsvinden. Door dit werk uit te voeren, zal de inrichting van deze ge-
54

Gemeente Renkum – Begroting 2007
bieden overeenkomen met de overige wijken in de gemeente. Het werk bestaat uit inventarisatie,
informatieavonden, ontwerp en uitvoering. De 30 km/uur zones zijn medio 2009 ingericht.
• Afwaarderen wegen buiten bebouwde kom
De leefbaarheid in het buitengebied wil het college verhogen. Zowel vanuit wegonderhoud, het
Landschap Ontwikkeling Plan (LOP) en de verkeersveiligheid (Fietsnota) is een aantal wegen
aangegeven die een afwaardering kunnen ondergaan. Dit gaat van feitelijk afsluiten van wegen
tot het terugbrengen van de snelheid van bijv. 80 km/uur naar 60 km/uur.
• Maatregelen Buurtcirculatieplan Oosterbeek noordoost / J. van Embdenweg
Het college wil de verkeersveiligheid en leefbaarheid in de wijk Oosterbeek noordoost verhogen.
Er ligt een pakket van maatregelen klaar, inclusief benodigd budget, maar met name het verdere
verloop van een juridisch geschil over de rijrichting in de Jan van Embdenweg geeft nog veel onduidelijkheid
naar de toekomst. Het mogelijk verder wijzigen van de verkeerscirculatie heeft gevolgen
voor het noodzakelijke budget. De hoogte hiervan moet nog worden bepaald. Planning is
om uiterlijk 2008 alle maatregelen van het Buurtcirculatieplan (BCP) uit te voeren.
• Dorpsplein Wolfheze
Het college wil de leefbaarheid in de dorpen verhogen. Vanuit de bewoners speelt daarbij al enige
tijd de wens om in Wolfheze een eigen dorpsplein te hebben waar verschillende activiteiten georganiseerd
kunnen worden. Dit plein biedt gelijk de mogelijkheid de verkeerscirculatie aan te passen,
zodat het doorgaande karakter van de Wolfhezerweg wordt weggenomen. Voor dit project
moeten nog (mede)subsidieverleners worden gevonden.
• Evaluatie stoplichten Doorwerth
Nut en noodzaak van de verkeersregelinstallatie op kruispunt Van der Molenallee – Richtersweg
moet worden bepaald. De economische levensduur van de verkeerslichteninstallatie Van der Molenallee
– Richtersweg is al enige jaren geleden gepasseerd. De instandhouding van deze oude
installatie is nu relatief duur. Er moet daarom een studie worden verricht naar de toekomst van
het betreffende kruispunt. Deze studie moet uitwijzen of er een nieuwe installatie moet komen of
dat het kruispunt een herinrichting moet ondergaan. Dit laatste levert op termijn wellicht een
kleine bijstelling op doordat geen onderhoud meer hoeft te worden gepleegd aan de verkeersregelinstallatie
(VRI).
• Verkeerstekens Beheers Systeem (VBS)
Het college wil inzicht verkrijgen in de kwaliteit en kwantiteit van verkeerstekens. Het is daarom
noodzakelijk om verkeerstekens in een bestand te gaan opnemen. De eisen die vanuit de zorgplicht
gesteld worden aan verkeerstekens vereisen een structurele registratie per verkeersteken.
Hierdoor kan in de tijd worden aangegeven de vervangingsnoodzaak en de hiermee gepaard
gaande (vervangings)investeringen.
• Gehandicaptenparkeerplaatsen (algemeen en op kenteken)
Het college wil de bruikbaarheid van het parkeerareaal waarborgen en de bereikbaarheid voor
gehandicapten verhogen. Zowel algemene als op kenteken toegewezen gehandicaptenparkeerplaatsen
moeten aan inrichtingseisen voldoen. Bebording en markering moet worden aangebracht,
maar veelal moet ook de maatvoering worden aangepast. Tot voor kort is dit door de afdeling
Wijkbeheer binnen onderhoudsbudgetten opgelost, maar deze oplossing is te vrijblijvend en
niet rechtmatig.
Gehandicapten die volgens de huidige beleidsregels recht hebben op een eigen parkeerplaats kunnen
(uiterlijk) binnen vier maanden na aanvraag beschikken over een gehandicaptenparkeerplaats.
Deze verkeersbesluiten krijgen de eerste prioriteit.
• Onderzoek naar parkeeroverlast in buurten en wijken
Het college wil de leefbaarheid en verkeersveiligheid in de wijken verhogen. In veel woonwijken is
een tekort aan parkeerruimte. Geregeld komen hierdoor, in verband met inbreidingsplannen en
bouwaanvragen, problemen met de parkeernormering naar voren. Op die momenten is het noodzakelijk
om over een parkeeronderzoek (inventarisatie) te kunnen beschikken. Hier moet een
55

Gemeente Renkum - Begroting 2007
inhaalslag worden gemaakt. Via een korte inventarisatie zullen nieuwe knelpunten in beeld worden
gebracht om zo de noodzakelijke gegevens te verkrijgen.
In 2006 wordt een onderzoek/ inventarisatie van de bestaande parkeerknelpunten in de wijken
afgerond (extern). In de volgende jaren wordt het overzicht, door jaarlijks onderzoek, actueel gehouden.
Alle inbreidingsplannen en andere projecten moeten voldoen aan de in de Kadernota
Verkeer gestelde parkeerrichtlijnen.
Parkeren
Geen betaald parkeren invoeren
De ligging van gemeente Renkum, tussen publiekstrekkers als Arnhem en Wageningen, noopt tot
maatregelen die voor bezoeker aantrekkelijk genoeg zijn toch een bezoek aan onze gemeente te
brengen. Ook het aanbod aan winkels leidt niet vanzelfsprekend tot veel extra bezoekers. Om
deze reden is het onverstandig betaald parkeren in te voeren of zelfs maar te overwegen. Met de
hiervoor genoemde argumenten kunnen de parkeertarieven niet al te hoog zijn omdat het tarief
het aantal bezoekers waarschijnlijk negatief beïnvloedt. Dat betekent dat de invoering van betaald
parkeren over het geheel gezien bij lage parkeertarieven geld gaat kosten en bij hoge parkeertarieven
in elk geval de bezoekersaantallen omlaag haalt.
Blauwe zone Oosterbeek en Renkum
Op basis van de resultaten van de evaluatie van de blauwe zone in Oosterbeek en de naderhand
binnengekomen klachten en meldingen, zal invoering van een blauwe zone in Renkum serieus
overwogen worden. Hiertoe wordt allereerst een onderzoek gedaan.
8.4 Wat mag het kosten?
Resumé nieuw beleid
In de volgende tabel zijn de financiële consequenties van de hiervoor genoemde voorstellen nog
eens vermeld. Voorstellen die worden bekostigd uit bestaande budgetten zijn hierbij niet genoemd.
Bedragen x ¤ 1.000 Str. Inc.
Openbaar vervoer
Onderzoek naar buurtbus 4
Verkeersmaatregelen
Onderzoek tegengaan doorgaand verkeer en sluipverkeer 10
Projectgroep aansluiting A50 – N224 5
Verkeerscirculatie sportpark Wilhelmina 48
Schelmseweg ‘vrachtwagenluw’ 5
Uitvoeringsplan verkeersveiligheid rondom basisscholen 10
Overige verkeersmaatregelen 50
Fietsnota
Projecten Fietsnota 2 e +3 e fase
Parkeren
Blauwe zone Oosterbeek en Renkum 40
Totaal 50 122
56

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Bijstellingen en ombuigingen
De bijstellingen en ombuigingen die binnen dit programma moeten worden gerealiseerd zijn opgenomen
in de onderstaande tabel.
Bedragen x • 1.000 2007 2008 2009 2010
Bromfietscursus 4 4 4 4
Openbaar vervoer Wolfheze - Oosterbeek 0 5 5 5
Platform verkeersveiligheid 4 4 4 4
Veerdienst 5 5 5 5
Wegenonderhoud 45 45 45 45
Totaal 58 63 63 63
Hieronder volgt een toelichting per onderwerp:
Bromfietscursus
Jaarlijks volgen circa 120 16-jarigen een theorie-/ praktijkcursus bromfiets rijden. De totale kosten
voor de gemeente bedragen circa • 17.000, waarvan circa • 13.500 door het KAN/ROVG wordt
verleend als subsidie. Per saldo gaat het dus om een bedrag van • 3.500. De gesubsidieerde laagdrempelige
bromfietscursus (met name praktijkdeel), en daarmee een belangrijke bijdrage in de
verkeersveiligheid, komt te vervallen als Renkum niet meer participeert in de bromfietscursus.
KAN/ROVG zijn niet voornemens om hierop te bezuinigen maar definitieve besluitvorming hierover
vindt plaats in de KAN-raad van december 2006. Het praktijkdeel wordt waarschijnlijk in
2007 – 2008 opgenomen in het bromfietsrijbewijs.
Openbaar vervoer Wolfheze - Oosterbeek
Er is een budget van • 5.000 beschikbaar voor de ‘lege’ ritten van de regiotaxi die volgens een
vaste dienstregeling tussen Wolfheze en Oosterbeek rijden. 90% van de ritten heeft wel een bezetting
(m.n. van het Schild) en voorzien in een belangrijke vraag uit de samenleving. Dit vervoer is
na veel lobbywerk tot stand gekomen. Uiteindelijk moet een buurtbus dit vervoer over gaan nemen.
De regiotaxi blijft wel bestaan.
Platform verkeersveiligheid
In de begroting is ¤ 3.500 opgenomen voor vergoedingen aan leden van het platform verkeersveiligheid.
Aangezien het platform is opgeheven, kunnen deze middelen komen te vervallen.
Veerdienst
Per saldo kost het instandhouden van de veerpont de gemeente Renkum zo’n ¤ 14.000. Op verzoek
van de gemeente Renkum heeft de gemeente Overbetuwe laten weten in te stemmen met
een verdeling van de kosten naar rato van het inwonertal. Het voordeel voor de gemeente Renkum
bedraagt • 5.000.
Wegenonderhoud
Het lage onderhoudsniveau van onze wegen was in 2005 zo’n belangrijk punt, dat besloten is om
hiervoor een beleidsnota, inclusief een kostendekkingsplan op te stellen. Een sober en doelmatig
onderhoudniveau was hierbij uitgangspunt. Bij de actuele nulmeting is de aanwezigheid van achterstallig
onderhoud is vastgesteld.
De prijs van de bitumenproducten is afhankelijk van de ontwikkelingen van de olieprijzen die
wereldwijd stijgend zijn. Dit heeft invloed op de kosten voor het wegenonderhoud.
De Beleidsnota Wegbeheer Renkum 2006 - 2010 is op 14 september 2005 als “hamerstuk” vastgesteld.
De planning die bij deze nota behoort is afgestemd op andere beleidstukken zoals LOP,
GRP en dergelijke. Door wijziging van de planning kan het geplande synergievoordeel met andere
projecten teniet gaan.
57

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Areaal en kwaliteit:
De totale oppervlakte van de verhardingen in beheer bij de gemeente bedraagt circa 1,5 miljoen
vierkante meter. Alle kernen liggen op hetzelfde kwaliteitsniveau. Het percentage “onvoldoende”
varieert van 20% tot 26%.
Circa 83% van het gehele wegenareaal bevindt zich binnen de bebouwde kom van de gehele gemeente
Renkum en 17% ligt daarbuiten. Indien de wegen binnen de bebouwde kom worden beschouwd,
dan heeft 24% een onvoldoende kwaliteit.
Kostenverhogende factoren:
Binnen de gemeente Renkum zijn een aantal factoren die de kosten voor het wegbeheer aanzienlijk
verhogen:
• Bosrijke omgeving. Regelmatige wortelopdruk in de voetpaden.
• Bomen die in de voetpaden zijn gesitueerd en daardoor maatwerk vereisen als onderhoud
wordt uitgevoerd.
• De keuze voor gebakken klinkers op bepaalde wegen.
• Het toepassen van rood asfalt in het kader van verkeersveiligheid en het ontbreken van een
onderhoudsparagraaf.
• De aanwezigheid van grote hoeveelheden drempels.
De afdeling zal zich inspannen om op creatieve wijze het onderhoud te contracteren. Het actuele
inkoopbeleid van de gemeente Renkum is hierbij leidend. Een meerjarig contract zou daarom nu
op z'n plaats zijn. Wel dient opgemerkt te worden dat dan van een tijdelijk voordeel gesproken
moet worden, aangezien dit voordeel bij een volgende aanbesteding (2010) weer komt te vervallen.
Samenvattend is een besparing van • 45.000 mogelijk, mits wordt ingezet op afwaarderen
van sommige wegen (LOP) en scherp aanbesteden.
Totale kosten programma
Rekeninghoudend met het voorgaande brengt dit programma de volgende kosten met zich mee.
Jrk. Begr. Begr. Begr. Begr. Begr.
Bedragen x ¤ 1.000 2005 2006
Lasten
2007 2008 2009 2010
Bestaand beleid 3.350 3.707 4.116 4.135 4.117 4.106
Beleidsvoornemens 0 0 172 90 120 140
Bijstellingen 0 0 -58 -63 -63 -63
Projecten grondexploitatie 0 0 0 0 0 0
Stortingen reserves 0 0 0 0 0 0
Totaal 3.350 3.707
Baten
4.230 4.162 4.174 4.183
Bestaand beleid 119 61 66 66 66 66
Beleidsvoornemens 0 0 0 0 0 0
Bijstellingen 0 0 0 0 0 0
Projecten grondexploitatie 0 0 0 0 0 0
Onttrekkingen reserves 0 0 0 0 0 0
Totaal 119 61 66 66 66 66
Saldo programma -3.231 -3.646 -4.164 -4.096 -4.108 -4.117
In bijlage 5 is een specificatie per product opgenomen van dit programma.
58

Gemeente Renkum – Begroting 2007
9. Programma 7: Sport, recreatie & toerisme, kunst & cultuur
Het programma “Sport, recreatie & toerisme, kunst & cultuur” omvat de volgende producten:
• Toerisme & recreatie
• Sport algemeen
• Breedtesportimpuls
• Welzijnssubsidies sport, recreatie, toerisme, kunst & cultuur
• Sportaccommodaties buiten
• Sportaccommodaties binnen
• Openbaar bibliotheekwerk
• Culturele en kunstzinnige vorming
• Monumenten
• Kunst & cultuur: panden
• Groene sportvelden en terreinen: projecten grondexploitatie
9.1 Wat zegt het coalitieakkoord erover?
De uitgangspunten van het College voor dit programma zijn als volgt:
Kunst en Cultuur
Binnen het sobere financiële kader van de komende jaren verdient de kunst en cultuur in bredere
zin de aandacht om levensvatbaarheid binnen de Renkumse gemeenschap te handhaven en niet
verloren te laten gaan voor de gemeente Renkum.
Het culturele (historische) bewustzijn van inwoners en met name scholieren en jongeren, moet
worden behouden en vergroot. Culturele activiteiten (inclusief cultuureducatie) zijn daarbij
noodzakelijk. De gemeente treedt daarbij op als regisseur.
Het college waardeert een actieve kunstgemeenschap en de rijkdom aan initiatieven en wil deze
stimuleren. Lokale kleinschalige initiatieven worden door het college gekoesterd.
Kunst en cultuur zijn naast het ‘Groene goud’ en de ‘Zilveren kracht’ van grote waarde voor de
gemeente Renkum (‘culturele goud’). Het college wil dit culturele erfgoed waarderen en
verzilveren. Zij wil dit bewerkstelligen door het profiel en de uitstraling van een
‘kunstenaarsdorp’ nader in te vullen. Mogelijkheden hiertoe dienen te worden onderzocht.
Kunst en Cultuur nota
Op basis van een plan van aanpak en in samenspraak met betrokken organisaties en instellingen
vindt nadere oriëntatie plaats op mogelijkheden om uitvoering te geven aan de Cultuurnota en
worden voorstellen geformuleerd. Hiervoor worden middelen beschikbaar gesteld.
Het college zal de potentie en de mogelijkheden onderzoeken van het toegankelijk maken van
bestaande kunstcollecties, hierbij kan o.a. de locatie Westerbouwing betrokken worden, in overleg
met de huidige eigenaar. Het college onderkent de potentie van deze locatie als mogelijk geschikte
locatie voor de tentoonstelling van kunstcollecties.
Airbornemuseum
Het college erkent het Airbornemuseum als waardevol voor de gemeente. Het heeft tevens naast
een regionale ook een (inter)nationale functie.
Het college zal een nadere uitwerking geven aan de subsidieverstrekking op basis van prestatieafspraken
met het museum. Er wordt van uitgegaan dat het museum, naast de (regionaal)
additionele financiële middelen, ook in toenemende mate cofinanciering gaat verwerven ten
behoeve van de exploitatie.
59

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Concertzaal
Het college is van mening dat de concertzaal eveneens van waarde is voor de gemeente. En zet
dan ook in op een optimaal gebruik van de concertzaal, passend bij het karakter van het gebouw.
Het college wil de culturele functie, rekening houdend met de functie die het nu vervult ten
behoeve van lokale gezelschappen, verder stimuleren door middel van een goede en attractieve
programmering. Er zal op korte termijn onderzoek worden gedaan naar een optimale
mogelijkheid voor beheer en exploitatie.
Airborneherdenking
Het bijzondere belang van de Airborneherdenking in het algemeen en voor de gemeente Renkum
in het bijzonder, wordt onderkend door het college. Het college wil, met behoud van de huidige
waarde van de herdenkingsplechtigheden, additionele initiatieven, die ‘eigentijds’ zijn (zoals
bijvoorbeeld Airborneconcert), actief stimuleren.
‘Bridge to the future’ is een waardevol initiatief, waarbij jongeren vanuit diverse landen elkaar
ontmoeten in het kader van de herdenking. Een mooi voorbeeld van een eigentijds initiatief.
Recreatie & Toerisme
Dit is een belangrijke sector gebleken voor de gemeente Renkum. De sector heeft een groei laten
zien. Het streven van het college is erop gericht om voor de komende periode de groei te continueren.
Dit kan alleen wanneer er nauw wordt samengewerkt met de provincie en de betrokken organisaties
en instellingen.
Het college zal het ontplooien van initiatieven op het gebied van het toerisme bevorderen van en
met o.a. ondernemers en lokale organisaties.
Op basis van een uit te voeren strategische analyse wordt een visie op toerisme en recreatie voor
de gemeente Renkum ontwikkeld. De gemeente, en ook andere betrokkenen, zullen hierin een rol
vervullen. Te denken valt hierbij aan de provincie en organisaties en instellingen op het gebied
van toerisme en recreatie.
Veluwezoom-Cultuurzoom blijft een belangrijk speerpunt voor het college. Ook hiervoor worden
plannen nader uitgewerkt, passend bij de ontwikkelingen in de gemeente.
Sport
De Sportnota wordt in 2006 opgesteld, onderdeel hiervan is de actieve participatie van sportverenigingen
met betrekking tot de exploitatie en het beheer van faciliteiten. Tevens zal een onderzoek
worden gedaan naar de mogelijkheid van subsidiëring van specifieke doelgroepen en sturen
op prestaties.
Uitgangspunt voor dit college is dat sportvoorzieningen voor iedereen bereikbaar en toegankelijk
moeten zijn (zowel financieel als anderszins). Breedtesport wordt hierbij in relatie gebracht met
het gezondheidsbeleid.
‘Iedereen actief’ en ‘Sport is voor iedereen’: het college acht sport voor alle leeftijdsgroepen van
belang in het kader van actief bewegen. Vanuit het oogpunt van preventie is sport belangrijk voor
een goede gezondheid. En daarmee uiterst relevant voor de WMO.
Om iedereen de kans te geven zich actief gezond te bewegen moeten nieuwe sportinitiatieven
worden ontplooid. Het GALM-project wordt in dit kader gecontinueerd. Het college zal nieuwe
initiatieven actief stimuleren.
Breedte Sport Impuls
BSI wordt -na positieve evaluatie- ook na 2008 voortgezet.
60

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Speel- en sportvoorzieningen
Onderwerpen als actief bewegen en sporten van jeugd in woonomgeving neemt het college in het
sportbeleid op. In dit kader wil het college speel- en sportvoorzieningen in buurt en wijk, in combinatie
met multifunctionele accommodaties, bevorderen.
Renkum Sterk in Sport, uitgangspunten
De gemeente Renkum wil samen met sportverenigingen werken aan adequate en kwalitatief goede
sportfaciliteiten en -accommodaties, nu en in de toekomst, aansluitend bij de behoefte van onze
inwoners. Het belang hiervan wordt door alle betrokkenen onderkend, daarbij ondersteund door
de uitkomsten (o.a. verklaring) van het sportsymposium ‘Renkum Sterk in Sport’ van februari
2006.
Duurzame sportontwikkeling is van belang voor vitale dorpen en gemeenschap, en de achilleshiel
van de Renkumse gemeenschap.
Sportpark Wilhelmina (Renkum/Heelsum)
De afgelopen jaren is de kwaliteit van het sportpark Wilhelmina, mede door de aanleg van de
golfbaan, aanzienlijk toegenomen. Een verdere ontwikkeling van dit sportpark is een goede zaak.
Op basis van de B&W-notitie, zoals besproken in de commissie inwoners van december 2005,
wordt op dit moment een haalbaarheidsstudie verricht naar de concentratie van sportvoorzieningen
op het sportpark Wilhelmina vergeleken met de mogelijke nieuwbouw (inclusief een 25-meter
zwembad) op locatie 3B4. De financiële consequenties worden in beeld gebracht.
Voor de noodzakelijke investeringen zal hierbij niet alleen gekeken worden naar de kosten en
opbrengsten van het project sec. Zo nodig zal naar alternatieve dekkingsmogelijkheden worden
gezocht.
Op grond van de uitkomsten van de haalbaarheidsstudie en rekening houdend met de hiervoor
genoemde overige aspecten, zal de verdere ontwikkeling van de sportvoorziening ter hand worden
genomen.
Bij de uitwerking en beoordeling van voorstellen met betrekking tot het sportpark Wilhelmina
zullen verder de volgende aspecten een rol spelen:
• Een goede toegankelijkheid van het sportpark via de Sportlaan. De verkeersproblematiek
wordt adequaat opgelost (om zo de leefbaarheid van de woonwijk te verbeteren en te ontlasten
van de huidige overlast van autoverkeer als gevolg van sport, zie hoofdstuk 6, verkeer);
• Sociaal veilige routes vanuit de dorpskernen naar het sportpark;
• Handhaving van een cultureel sociaal/maatschappelijk centrum (nu functie Rijnkom) in het
centrum van Renkum;
• Voldoende draagvlak voor de voorstellen bij de sportverenigingen. Bereidheid bij de sportverenigingen
actief te participeren in de exploitatie en het beheer van het vernieuwde sportpark;
• De mogelijkheid nieuwe vormen van sport aan te bieden om zo nieuwe (sport)doelgroepen te
bereiken (o.a. buitenschoolse opvang).
Los van deze haalbaarheidsstudie zal een onafhankelijk advies gevraagd worden waar het gaat
om de mogelijke voordelen van clustering van voorzieningen in de toekomst, vanuit de visie op
sport en mede met het oog op duurzaamheid.
Samenwerking sport
Samenwerkingsverbanden tussen sportverenigingen worden door het college gestimuleerd, omdat
dit van groot belang is, mede vanwege effectief en efficiënt gebruik van voorzieningen, faciliteiten,
menskracht en middelen, nu en in de toekomst.
Het Coördinerend Overleg Sport, zoals dit is ingesteld, wordt na 2 jaar geëvalueerd.
Het college wil de zwembadfaciliteit voor Oosterbeek behouden. Zo nodig wordt er onderzoek gedaan
naar alternatieve mogelijkheden.
61

Gemeente Renkum - Begroting 2007
9.2 Kaderstellende beleidsnota’s
• Cultuurvisie (2006)
• Kampeerbeleid (2004)
• Breedtesportimpuls in Renkum, projectaanvraag van de Gemeente Renkum in het kader van
de breedtesportimpuls (2002)
• Veluwe 2010: Kwaliteitsimpuls Kunst en recreatie Zuid-West Veluwe (2002)
• Visie cultuurerfgoed en toerisme in de Gemeente Renkum (2002)
• Horizonverkenning Museum Veluwezoom (2002)
• Beleidsplan 2002-2005 Stichting Openbare Bibliotheken in de Gemeente Renkum (2002)
• Sportnota Renkum (1999)
• Nota toerisme en recreatie 1999
9.3 Wat doen we in 2007?
Kunst en cultuur
Uitvoering Cultuurvisie
In januari 2006 heeft de raad de cultuurvisie vastgesteld. De gemeente Renkum staat bekend als
een gemeente met een alom gewaardeerd en interessant cultureel potentieel en bij de inwoners
bestaat een meer dan gemiddelde belangstelling voor kunst en cultuur. Ook zijn er diverse verenigingen
en stichtingen die de inwoners van de gemeente Renkum de gelegenheid bieden zelf
actief te zijn op het brede gebied van de (amateur)kunsten.
Uitgangspunt van de Cultuurvisie is het behouden en vergroten van het culturele bewustzijn in
de gemeente. Het bewaren en presenteren van het cultureel erfgoed en het stimuleren van culturele
activiteiten zullen de speerpunten zijn. De gemeente, in de rol van regisseur, zal het huidige
aanbod in een breder en onderling samenhangend perspectief plaatsen. Het stimuleren van en
het maken van verbindingen binnen de kunst- en cultuursector, op lokaal en regionaal niveau, is
van belang. Ook actieve samenwerking, waar mogelijk samen met organisaties, is belangrijk. Het
college wil uitvoering geven aan de Cultuurvisie en daarvoor voorstellen formuleren. De uiteindelijke
kosten van uitvoering worden bepaald bij de uitwerking van het plan van aanpak. In 2007
wordt • 10.000 ter beschikking gesteld. Op basis van een concreet plan van aanpak zullen additionele
middelen aangevraagd worden. Eind 2006 zal er een ronde tafelbijeenkomst worden georganiseerd
voor alle betrokken organisaties. Het resultaat zal gebruikt worden als aanzet voor een
plan van aanpak. Er is nadrukkelijk gekozen voor het eerst uitwerken van een plan van aanpak.
Op basis daarvan wordt bepaald welke middelen voor de korte en lange termijn wenslijk c.q.
noodzakelijk zijn om het cultuurbeleid van de gemeente Renkum ook daadwerkelijk recht te doen
in relatie tot ambities die wij als gemeente hebben.
Culturele activiteiten stimuleren
Het college wil culturele activiteiten meer stimuleren. Het college wil hierin vooral voorwaardenscheppend
zijn. Dat betekent dat het college de randvoorwaarden wil creëren waardoor culturele
activiteiten tot stand kunnen komen. De kosten hiervan worden geraamd op circa ¤ 20.000 per
jaar. Dekking hiervan is voor ¤ 9.000 mogelijk binnen de bestaande budgetten. Dit betekent dat
een verhoging van de budgetten met ¤ 11.000 vanaf 2007 gewenst is. Echter door de bestaande
(welzijns)subsidies anders in te zetten, verwacht het college hiervoor geen extra middelen nodig
te hebben.
Invulling geven aan profiel en uitstraling van een ‘kunstenaarsdorp’
Renkum is met ongeveer zestig andere Europese kunstenaarskolonies lid van de stichting Euro-
Art. Deze stichting heeft als doel het samenbrengen en promoten van de kunstenaarskolonies in
Europa. Het college wil invulling geven aan de gemeente Renkum als kunstenaarskolonie door
het verbreden en stimuleren van culturele activiteiten, samenwerken in een cultureel vriendschapsband
met Tervuren en Dachau en samenwerken op internationaal niveau (de Europese
62

Gemeente Renkum – Begroting 2007
organisatie voor Europese kunstenaarskolonies). Met het budget van • 2.500 kan hieraan met
ingang van 2007 invulling worden gegeven.
Stimuleren van lokale kleinschalige initiatieven van de actieve kunstgemeenschap
Het college wil kleinschalige initiatieven van de actieve kunstgemeenschap meer stimuleren.
Hierbij zal ook de mogelijkheid onderzocht worden activiteiten te ontplooien binnen de culturele
overeenkomst met Dachau en Tervuren en EuroArt.
De kosten hiervan worden geraamd op circa • 10.000 per jaar. Voor de samenwerking met Tervuren
en Dachau is in de huidige budgetten • 5.000 beschikbaar. Dit betekent dat een verhoging
van de budgetten met ¤ 5.000 vanaf 2007 gewenst is. Echter door de bestaande (welzijns)subsidies
op het gebied van kunst en cultuur hiervoor te blijven gebruiken, is geen extra
budget nodig.
Cultuurmenu basisonderwijs i.s.m. lokale culturele instellingen en basisscholen
Van rijkswege worden structurele wijzigingen in de programmering en de financiering van cultureel-
en kunstzinnige vorming in het basisonderwijs ingevoerd met ingang van schooljaar
2007/2008. Het college wil in i.s.m. de basisscholen, EduArt en ’t Venster een nieuwe structuur
ontwikkelen voor de aanbieding van lokale kunst- en cultuurhistorische activiteiten.
De scholen hebben een conceptplan opgesteld. Hierover zal overleg plaatsvinden. Door de bestaande
welzijnssubsidies anders in te zetten wordt verwacht, hiervoor beperkte extra middelen
nodig te hebben en de faciliterende rol van de gemeente naar behoren in te zetten.
Subsidieverstrekking Airborne Museum op basis van prestatieafspraken
Het college erkent het Airborne Museum als waardevol voor de gemeente. Het heeft tevens naast
een regionale ook een (inter)nationale functie. In 2005 heeft het Airborne Museum een toekomstvisie
ontwikkeld. In 2006 wordt bekeken wat de haalbaarheid is qua investering en exploitatie.
Voor de investering zullen fondsen worden geworven en een mogelijke structurele bijdrage kan
binnen de bestaande budgetten gerealiseerd worden. Uitgangspunt is dat het museum naast (regionaal)
additionele financiële middelen ook in toenemende mate cofinanciering gaat verwerven
ten behoeve van de exploitatie. Met het bestaande budget kan hieraan met ingang van 2007 invulling
worden gegeven.
Airborneherdenking: met behoud van de huidige waarde van de herdenkingsplechtigheden
additionele ‘eigentijdse’ initiatieven actief stimuleren
In september 2004 heeft de 60 e
herdenking van de Slag om Arnhem plaatsgevonden. Oosterbeek
speelde hierbij een belangrijke rol, o.a. in verband met de herdenkingsdienst op de begraafplaats.
Bij deze 60 e
herdenking was het voor het laatst dat de bevolking van deze regio op grootse wijze
haar dankbaarheid jegens de veteranen kon tonen. In 2007 wordt in samenwerking met de gemeenten
Arnhem, Ede en Overbetuwe en de provincie Gelderland een nieuwe invulling ontwikkeld
wat betreft de herdenking van de Slag om Arnhem.
Met behoud van de huidige waarde van de herdenkingsplechtigheden wil het college additionele
‘eigentijdse’ initiatieven actief stimuleren. Bij de uitwerking van de cultuurvisie zal bekeken worden
in hoeverre deze ambitie met het huidige budget, • 5.000, kan worden ingevuld. Tevens zal
met de Politie Sport Vereniging, en eventueel andere lokale organisaties, worden overlegd of er in
gezamenlijkheid mogelijkheden zijn, hier uitwerking aan te geven met het creëren van additionele
middelen én sponsoring.
Potenties en mogelijkheden onderzoeken om bestaande kunstcollecties toegankelijk te
maken
In Renkum zijn meerdere collecties van “De Oosterbeekse School” en “Pictura Veluvensis”. Tevens
zijn er meerdere initiatieven die een locatie zoeken voor eigen collectie en /of activiteiten.
Het college wil in 2007 bekijken of en, zo ja, hoe deze initiatieven en verbindingen gerealiseerd
kunnen worden vanuit een gezamenlijk belang. Daarbij moet worden onderzocht hoe de toekomst
van museum Veluwezoom gekoppeld kan worden aan een realistisch ambitieniveau, waarbij keuzes
voor ondersteuning en huisvesting moeten volgen. Uitgangspunt voor alle initiatieven is een
financieel gezonde organisatie waarbij de locatie en de economische factor, investeringen en exploitatie
belangrijke aspecten zijn.
63

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Culturele functie Concertzaal stimuleren
De Concertzaal is door de toenmalige eigenaar geschonken aan de gemeente Renkum voor het
houden van culturele activiteiten. Inmiddels is dit een beschermd gemeentelijk monument. Tegenwoordig
biedt de Concertzaal niet alleen onderdak voor diverse organisaties en verenigingen,
maar heeft ook ruimte voor als buurthuis en verhuurd voor bruiloften en partijen.
Vanwege de huidige bouwkundige staat heeft de raad in 2005 structureel een bedrag beschikbaar
gesteld van • 30.000 voor onderhoudsinvesteringen van de Concertzaal.
Ook de culturele functie van de Concertzaal wil het college met • 10.000 stimuleren door een goede
en attractieve programmering. Dit wordt onderdeel van het overleg en afspraken met de exploitant.
Uitbreiding gemeentelijke website met onderdeel kunst, cultuur en monumenten
Het college wil de gemeentelijke website uitbreiden met het onderdeel kunst, cultuur en monumenten.
Doel is afstemming met informatievoorziening over andere cultuurvoorzieningen en
thema’s en een evenementenkalender. Hiervoor dient een module te worden aangeschaft die wellicht
ook voor andere terreinen zoals sport gebruikt kan worden. Om dit te realiseren is een incidenteel
bedrag van • 10.000 en een structureel bedrag van • 5.000 noodzakelijk.
Informatievoorziening monumentaal erfgoed
Het college wil het monumentale erfgoed (rijks- en gemeentelijke monumenten) in de gemeente
grotere bekendheid geven door uitbreiding van de gemeentelijke website. Ook het groene erfgoed
krijgt daarin een plek. Ook wil het college publicaties en/ of routes samenstellen c.q. uitgeven
waarin (monumentaal) erfgoed de hoofdrol speelt. Hiervoor is een budget van • 10.000 per jaar
noodzakelijk. Daarvoor moet de zogeheten actualisatie van de gemeentelijke monumentenlijst wel
zijn voltooid (het aanwijzen van nieuwe monumenten en afvoeren van ‘zwakke broeders’ in de
vorm van panden die bij de huidige beoordelingssystematiek niet-beschermwaardig blijken). Op
het vlak van rijksmonumenten zijn er vooralsnog weinig nieuwe aanwijzingen te verwachten; de
lijst van rijksmonumenten in de gemeente is derhalve goedbeschouwd compleet. De informatie
wordt ontsloten via de gemeentelijke website.
Uitwerken van het gemeentelijk bibliotheekbeleidskader 2006 – 2010
De bibliotheek beweegt zich in drie kerngebieden: informatie, educatie en cultuur. Naast deze
drie kerngebieden is de bibliotheek ook belangrijk als ontmoetingspunt voor de burger. Tot op
heden is met name de uitleenfunctie een belangrijke factor voor het handelen van de bibliotheken
in de gemeente Renkum geweest, maar mede door de vraag van de gebruikers wil de bibliotheek
zich ombouwen tot een hoogwaardig informatiecentrum.
Rijk en provincie geven de opdracht, de bibliotheken van kleine gemeenten om te vormen tot de
zogeheten ‘basisbibliotheken’. Modernisering en sterker opdrachtgeverschap van de gemeente
staat daarbij centraal. Omdat het ideale verzorgingsgebied van de basisbibliotheek wordt gesteld
op 80.000 inwoners, werkt de gemeente Renkum samen met de gemeenten Rheden en Rozendaal
om een gezamenlijke bibliotheekfunctie te behouden die aan de branchenorm voldoet. De provincie
heeft dit proces met subsidie ondersteund.
Het gemeentelijk bibliotheekbeleidskader 2006-2010, zoals aangeboden aan de raad in juni 2006,
dient als uitgangspunt bij concrete uitwerking. Voor 2007 zullen op basis van dit beleidskader
lokale prestatieafspraken worden gemaakt. Dit zal binnen de bestaande budgetten worden gerealiseerd.
64

Toerisme
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Samenwerking met provincie en betrokken organisaties en instellingen zoeken
Toerisme en recreatie zijn disciplines die slechts in goede afstemming en overleg met andere spelers
op dat gebied ontwikkeld kunnen worden. Inwoners en toeristen hebben uiteenlopende motieven
om al dan niet te kiezen voor het recreëren in of het bezoeken van onze gemeente. Daarnaast
wil Renkum nadrukkelijk deel uitmaken van het toeristische product Veluwe(zoom). Samenwerking
met andere Veluwse gemeenten en het regionale bureau voor toerisme, VBT, is
daarbij een belangrijk aandachtspunt.
Bevorderen van realisatie van initiatieven op het gebied van toerisme
Lokale ondernemers en organisaties verdienen (financiële) steun bij het realiseren van initiatieven
op het vlak van toerisme en recreatie. De relatie met kunst en cultuur zal hierbij worden betrokken.
Vanuit haar regierol wil de gemeente daarbij voorkomen dat er daarbij overlap of doublures
ontstaan; als kader gelden de nog te formuleren speerpunten voor het toeristischrecreatieve
beleid. Hiervoor is structureel • 15.000 opgenomen.
Ontwikkelen van nieuwe speerpunten voor toerisme en recreatie
Op basis van een nader uit te voeren strategische analyse zullen nieuwe speerpunten voor toeristische
en recreatief beleid worden opgesteld, waarbij verbinding met kunst en cultuur interessant
is. De inbreng van ‘het veld’ is daarbij van belang, bij voorbeeld via een ronde tafelgesprek.
Benutten van het ‘groene goud’ en het ‘groene erfgoed’ en tot één van die speerpunten
nadrukkelijk uitwerken
Het behalen van het de gouden medaille bij de Europese groencompetitie Entente Florale bevestigt
de rijkdom van de gemeente aan de unieke groene inrichting van haar bijzondere landschap.
Het cultuurhistorische belang blijkt ook uit de rol daarvan binnen het gemeentelijke monumentenbeleid.
Het college wil de aldus verkregen naamsbekendheid op dit vlak binnen onze toeristische
promotie verder uitbouwen. Hiervoor is structureel • 15.000 opgenomen.
Renkumse Poort: uitvoering Toeristisch Recreatief Ontwikkelingsplan (TROP)
Het Toeristisch Recreatief Ontwikkelingsplan wil het college tot uitvoering brengen door het formuleren
van deelprojecten. Een uitvoeringsprogramma moet inzichtelijk maken welke investeringen
daarmee zijn gemoeid. Vooralsnog is de verwachting dat de uitvoeringskosten • 30.000 per
jaar bedragen met ingang van 2007.
Voorzieningen voor wandelaars
De gemeente is dooraderd met diverse bewegwijzerde wandelpaden. Verbeteren van de faciliteiten
voor wandelaars, waaronder rustplaatsen, is vereist om de gewenste aantrekkelijkheid voor
deze categorie toeristen te behouden. Waar nodig valt ook te denken aan het uitbreiden van voorzieningen.
Een vraaggestuurde aanpak is daarbij van belang.
Sport
Opstellen Sportnota
In februari 2006 is als startbijeenkomst, om te komen tot een nieuwe Sportnota, een sportsymposium
georganiseerd voor alle sportaanbieders in onze gemeente. Het college wil in het najaar
2006 komen met een eerste conceptnota en dit concept ook aan alle sportaanbieders aanbieden.
De sportnota zal in 2007 vastgesteld worden. De sportnota bevat de visie en uitgangspunten ten
aanzien van het beleidsterrein sport. Hierin zullen o.a. de volgende deelterreinen beschreven
worden: accommodatiebeleid, breedtesport, subsidiebeleid en tarievenbeleid. Daarnaast zullen de
lopende projecten zoals schoolzwemmen en sport extra (voorheen club extra) onderdeel uit blijven
maken van het toekomstige beleid.
65

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Breedtesport in relatie brengen met gezondheidsbeleid en de WMO
Breedtesport moet in relatie worden gebracht met gezondheidsbeleid en, vanuit het oogpunt van
preventie, de WMO. Bij de realisatie van de breedtesportimpuls streeft het college zoveel mogelijk
naar samenhang met andere beleidsterreinen als preventief jeugd- en jongerenbeleid, onderwijsbeleid,
gezondheidsbeleid en ruimtelijke ordening. Door middel van het project ‘Breedtesport in
Renkum” wordt een substantiële bijdrage geleverd aan de realisatie van de (sub)doelstellingen
van gemeentelijk sportbeleid en tegelijkertijd wordt de brede doelstelling van de gemeente onder
de aandacht van de inwoners van Renkum gebracht.
Binnen de projecten van de Breedtesportimpuls en BOS-impuls is er derhalve aandacht voor het
gezondheidsbeleid. In de nieuwe Sportnota zal hieraan verder richting worden gegeven.
De verwachting is dat hiervoor vanaf 2007 • 10.000 nodig is. Echter in de projecten binnen de
Breedtesportimpuls kunnen deze lasten tot 2009 worden opgevangen aangezien de activiteiten
hier al op gericht zijn.
Het GALM-project continueren
Het GALM-project (Groningen Actief Leven Model) is een methode waarvan, binnen het project
50+sportief, gebruik wordt gemaakt. Het project 50+ sportief maakt onderdeel uit van de BreedteSportImpuls
(BSI). Concrete beleidsvoornemen is om een 3 e (GALM) ronde project 50+ sportief
te doen. Dit zijn gewaardeerde en succesvolle activiteiten. Het college wil de Breedtesportimpuls
– na positieve evaluatie – voortzetten in 2009.
Nieuwe initiatieven sport actief stimuleren
Nieuwe initiatieven binnen de sport wil het college actief stimuleren. In de Sportnota wordt richting
gegeven aan het ondersteunen van nieuwe initiatieven. Hiervoor verwacht het college vanaf
2007 • 10.000 nodig te hebben. Echter door de bestaande welzijnssubsidies op het gebied van
sport anders in te zetten, is geen extra budget nodig.
Actief bewegen en sporten van jeugd in de woonomgeving opnemen in sportbeleid
Op dit moment wordt binnen het BSI-project (BreedteSportImpuls), sportbuurtwerk (van Spelen
naar Sporten), kwaliteitsimpuls bewegingsonderwijs (BIOS) en projecten binnen de BOS impuls(buurt,
onderwijs, sport) hieraan aandacht besteed (BOS Fluitersheuvel t/m 2009, BOS
Doorwerth t/m 2010). In de op te stellen Sportnota wordt voor de toekomst hieraan verder richting
gegeven.
Speel- en sportvoorzieningen in buurt en wijk, in combinaties met multifunctionele
accommodaties, bevorderen
Speel- en sportvoorzieningen in buurt en wijk willen we, in combinaties met multifunctionele
accommodaties, bevorderen. Hiervoor wordt een beleidsnotitie opgesteld, welke begin 2007 gereed
zal zijn, waarin onder andere schoolpleinen, speelparken en trapveldjes worden meegenomen. Te
denken valt onder andere aan het ontwikkelen van ‘Johan Cruijf Courts’, en ‘Zoneparc’ concept.
In 2007 en 2008 wordt ¤ 20.000 ter beschikking gesteld en vervolgens vanaf 2009 structureel
• 30.000.
Stimuleren samenwerkingsverbanden tussen sportverenigingen
Stimuleren samenwerkingsverbanden tussen sportverenigingen, mede vanwege effectief en efficient
gebruik van voorzieningen, faciliteiten, mensen en middelen.
Tijdens het sportsymposium is dit thema door verschillende sprekers, ieder vanuit hun expertise
binnen de sport, besproken. In de vast te stellen Sportnota in2007 wordt richting gegeven naar
het stimuleren van samenwerkingsverbanden tussen sportverenigingen.
66

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Evalueren Coördinerend Overleg Sport
Met een aantal Renkumse verenigingen is de afspraak gemaakt om een structurele overlegstructuur
op te starten. Dit gebeurt naast het reguliere overleg tussen de binnensportverenigingen en
de buitensportverenigingen dat al bestaan. Na twee jaar zal dit geëvalueerd worden.
Zwemfaciliteit Oosterbeek behouden
Zwembadfaciliteit voor Oosterbeek behouden, zonodig onderzoek doen naar alternatieve mogelijkheden.
Hieraan zal uitvoering worden gegeven in deze periode. Zwembad Oosterbeek ontvangt
jaarlijks een subsidiebijdrage, welke minimaal nodig is voor de instandhouding van het zwembad.
Deze kosten zijn in de begroting meegenomen. Naast het onderzoeken van andere faciliteiten, zal
ook de mogelijkheid voor doelgroepsubsidie onderzocht worden.
Monumentenzorg
In aanwijzingsprocedure brengen van beschermwaardige panden
Dit gebeurt door redengevende beschrijvingen te laten maken en de Monumentencommissie het
vereiste aanwijzingsadvies te laten verstrekken. De verdere procedure wordt gevolgd op basis van
de Monumentenverordening Renkum 2004 en de Algemene wet bestuursrecht.
Stimuleren van de instandhouding van gemeentelijke monumenten door het toekennen
van subsidies en bemiddelen bij aanvragen om aanvullende provinciale subsidie
De Verordening Instandhouding Gemeentelijke Monumenten Renkum 2006 vormt het juridisch
kader waarbinnen deze aanvragen worden afgehandeld. Bemiddeling bij verzoeken om aanvullende
subsidie bij de provincie is een administratieve kwestie. De gemeenteraad bepaalt jaarlijks
het subsidieplafond; in 2006 bedraagt dat • 20.000.
Coördineren van de jaarlijkse deelname aan de Open Monumentendag
Een belangrijk deel van deze werkzaamheden wordt verricht door het Comité Open Monumentendag
Renkum.
9.4 Wat mag het kosten?
Resumé nieuw beleid
In de volgende tabel zijn de financiële consequenties van de hiervoor genoemde voorstellen nog
eens vermeld. Voorstellen die worden bekostigd uit bestaande budgetten zijn hierbij niet genoemd.
Bedragen x ¤ 1.000 Str. Inc.
Kunst en cultuur
Uitvoering cultuurvisie 10
Stimulering culturele functie concertzaal 10
Uitbreiding gem website met onderdeel kunst & cultuur 5 10
Publicaties monumentaal erfgoed 10
Toerisme en recreatie
Bevordering en ontplooiing initiatieven toerisme en recreatie 15
Benutten groen goud en groen erfgoed 15
Uitvoeren toeristisch recreatief ontwikkelingsplan (TROP) 30
Zorgdragen voor adequate en kwalitatief goede sport- faciliteiten en -
accomodaties
Speel- en sportvoorzieningen in buurt en wijk 20
Totaal 85 40
67

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Bijstellingen en ombuigingen
De bijstellingen en ombuigingen die binnen dit programma moeten worden gerealiseerd zijn opgenomen
in de onderstaande tabel 3 .
Bedragen x • 1.000 2007 2008 2009 2010
Sportploeg 0 0 20 40
Subsidie zwembad Oosterbeek 0 10 20 40
Schoolzwemmen 0 0 50 50
Monumentenlijst 8 10 10 10
Monumentencommissie 4 4 4 4
Subsidie Edu-Art 0 11 11 11
Bijdrage UPC 50 50 50 0
Subsidie musea 25 25 25 25
Totaal 87 110 190 180
Hieronder volgt een toelichting per onderwerp:
Sportploeg
In 2005 is 5.017 uur besteed aan het beheer en onderhoud van de sportvelden. Naast de uren van
eigen medewerkers heeft de Permar 700 mensuren geleverd voor sport, omgerekend naar volle
arbeid. In het raadsbesluit van 29 oktober 2002, nr. 6 is aangegeven een totale uurbesteding voor
de sportploeg van 6.729 uur. Dit is op basis van het bestek. In werkelijkheid kan het voorkomen
dat er met minder uren kan worden volstaan. Dit is mede afhankelijk van weersinvloeden. Daarnaast
bestaat de sportploeg uit ervaren mensen, waarvan er binnen een aantal jaren een aantal
uittreden. Om deze uitval op te vangen is een voorstel over hoe de kennis kan worden overgedragen
in voorbereiding. Het advies zal zijn om het jaarlijkse voordeel voor 2007 en 2008 in te zetten
om een jonge leerling in dienst te nemen. Door nu te investeren in nieuw personeel en deze goed
op te leiden worden problemen van onderbezetting en geen deskundig personeel in de toekomst
tegengegaan. Verwacht mag worden dat dit vanaf 2009 dan ook tot een bijstelling gaat leiden.
Subsidie zwembad Oosterbeek
In 2005 is de gemeentelijke subsidie voor instandhouding zwembad met circa • 45.000 structureel
afgenomen. Nu bedraagt de subsidie circa • 40.000 per jaar. In overleg met het zwembad zal bezien
worden of zonder gemeentelijke subsidie en bij het wegvallen van de taak schoolzwemmen
instandhouding van zwembad Oosterbeek mogelijk is. Anderzijds bestaat de kans dat het zwembad
haar deuren moet sluiten. Indien dat het geval is, is er geen zwemvoorziening meer voor de
inwoners van Oosterbeek en eventueel inwoners van andere kernen. Deze zouden moeten uitwijken
naar andere bestaande faciliteiten, onder andere in Renkum. Bezuinigingen kunnen niet
zonder overleg met zwembad Oosterbeek worden vastgesteld. Artikel 4:51 Awb bepaalt dat een
subsidie die voor dezelfde activiteit voor meer dan vier achtereenvolgende jaren is verstrekt pas
na een redelijke termijn afgebouwd kan worden. De Awb geeft niet aan wat een redelijke termijn
is, maar volgens jurisprudentie is deze termijn mogelijk drie jaar. Dit is mede afhankelijk van de
hoogte van de bijstelling.
Schoolzwemmen
Voor het schoolzwemmen wordt gebruikt gemaakt van het schoolzwemwerkplan 2006-2010.
Hoogste prioriteit wordt gegeven aan de zorg voor het zwemveilig zijn van de leerlingen. Het afschaffen
van het schoolzwemmen als onderdeel van het bewegingsonderwijs is een tegendraadse
ontwikkeling gezien het breedtesportbeleid van de gemeente Renkum er juist op gericht is om
onder andere meer jeugd aan het bewegen te krijgen. Zie daarvoor alle projecten binnen de breedtesportimpuls.
Daarnaast kunnen achterstanden niet meer worden gesignaleerd. Vanaf schooljaar
2006-2007 is reeds bezuinigd op het schoolzwemmen. Het schoolzwemmen wordt namelijk in
plaats van twee leerjaren nog maar aan één leerjaar gegeven.
3
De bijstelling “Toeristenbelasting hotels” is opgenomen onder de algemene dekkingsmiddelen.
68

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Voor het schoolzwemmen wordt een subsidie verstrekt aan de beide zwembaden, te weten zwembad
Oosterbeek en zwembad Aquarijn. Voor zwembad Oosterbeek geldt dat een financiële bijstelling
niet zonder overleg met zwembad Oosterbeek kan worden vastgesteld. Voor zwembad Aquarijn
is in de conceptovereenkomst die wordt opgesteld rekening gehouden met een afbouwscenario
van twee jaren.
Monumentenlijst, actualisatie
De uitbreiding van de gemeentelijke monumentenlijst kan worden getemporiseerd. Dit betekent
dat er minder Redengevende Omschrijvingen (RGO) hoeven te worden opgesteld. Deze RGO’s
worden opgesteld door een extern bureau. Er is nog een werkvoorraad van circa 15 stuks van deze
RGO’s van panden die nog in aanwijzingsprocedure moeten worden gebracht. Met temporiseren
kan de actualisatie van de lijst over de jaren 2007/2008 worden uitgesmeerd. Na 2008 is de uitbreiding
gerealiseerd en kan het budget voor incidentele gevallen worden teruggebracht. Dit resulteert
in een besparing van • 10.000. Voor de burgers heeft deze besparing nauwelijks consequenties.
Voor een enkele eigenaar van een ‘kandidaat-monument’ betekent dit uitstel van uitsluitsel
over de mogelijke monumentenstatus en dus op aanspraak op onderhouds-/ restauratiesubsidie.
Consequentie voor de organisatie is een geringer aantal uren ambtelijke bemoeienis met
dit taakonderdeel.
Monumentencommissie
Temporisering van de actualisatie van de gemeentelijke monumentenlijst kan leiden tot minder
inzet van de monumentencommissie. In overleg met de commissie zal gekeken worden naar de
vergaderfrequentie en de vacatiegelden.
Subsidie Edu-Art
In de Cultuurvisie en het collegeakkoord is nadrukkelijk aangegeven dat geïnvesteerd moet worden
in de jeugd. Van rijkswege worden structurele wijzigingen in de programmering en de financiering
van cultureel- en kunstzinnige vorming in het basisonderwijs ingevoerd met ingang van
schooljaar 2007/2008. Het college wil in samenwerking met de basisscholen, Edu-Art en ’t Venster
een nieuwe structuur ontwikkelen voor de aanbieding van lokale kunst- en cultuurhistorische
activiteiten. Met ingang van 2008 vraagt de stichting vanwege een veranderde rol geen subsidie
meer aan gemeenten voor de organisatie van het kunstmenu. Dit heeft een besparing van •
11.000 tot gevolg.
Bijdrage UPC
In 1988 is de gemeente Renkum een contract aangegaan met de Nederlandse Kabelmaatschappij
(NKM) over kabeltelevisie. In deze overeenkomst is vastgelegd dat wijzigingen in de tarieven en
het zenderaanbod toestemming van de gemeenteraad behoeven. UPC heeft als rechtsopvolger van
NKM aan onder andere de gemeente Renkum de wens te kennen gegeven dat zij graag wil komen
tot een wijziging van de exploitatieovereenkomst. De Europese richtlijnen voor de elektronische
communicatiesector en wijzigingen in de Mediawet, Telecommunicatiewet en Mededingingswet
hebben ervoor gezorgd dat gemeenten wettelijk geen rol meer spelen in het zenderaanbod en de
tarieven die kabelmaatschappijen hiervoor in rekening brengen. UPC heeft in een verzoek ingediend
om te komen tot een herziening van het contract. Tevens doen zij een aanbod voor een financiële
bijdrage bij herziening van het contract. Vooralsnog wordt dit geraamd op • 50.000 per
jaar voor drie jaar.
Subsidie musea
Ten behoeve van ondersteuning van musea is in de begroting structureel een bedrag van • 75.000
opgenomen. Op projectbasis is dit budget de afgelopen jaren ingezet. Op dit moment zijn er ontwikkelingen
en aanvragen voor continuering van de gestarte projecten. Men kan de keuze maken
om bij een nadere uitwerking van de plannen een mogelijke structurele bijdrage aan de musea
maximaal • 50.000 te laten bedragen en een besparing van • 25.000 te realiseren.
In de Cultuurvisie is opgenomen dat het inhoudelijke kwaliteitsaspect een verantwoordelijkheid
is van de musea. Voor de continuïteit binnen de musea en de rol die de gemeente van ze verwacht
op het gebied van educatie en toerisme is het te verwachte dat de aandacht uitgaat naar professionalisering
van de museumorganisaties. Het museumbeleid van de gemeente Renkum richt zich
69

Gemeente Renkum - Begroting 2007
op de ontwikkeling en continuïteit van de aanwezige musea en collecties passend in de thematische
drie-eenheid cultuur, historie en natuur. Van de musea zal worden gevraagd zich te vormen
tot naar buitengerichte laagdrempelige instellingen die de kennis van de lokale historie overdragen
en plaatsen in een bredere context en een breder samenwerkingsverband. Waarbij de nadruk
ligt om vanuit educatief en economisch perspectief te richten op het bereiken van jongeren en
toeristen.
Het collegeakkoord vraagt een nadere uitwerking van de subsidieverstrekking op basis van prestatieafspraken
met het Airbornemuseum. Er wordt vanuit gegaan dat het museum, naast de (regionaal)
additionele financiële middelen, ook in toenemende mate cofinanciering zal verwerven
ten behoeve van de exploitatie.
Wanneer er nader uitgewerkte plannen zijn, kansen zich aandienen of mogelijkheden tot samenwerking
zich voordoen, zullen de eventuele financiële implicaties voor de gemeente concreet vertaald
kunnen worden en op basis daarvan voorstellen geformuleerd worden.
Totale kosten programma
Rekeninghoudend met het voorgaande brengt dit programma de volgende kosten met zich mee.
Jrk. Begr. Begr. Begr. Begr. Begr.
Bedragen x ¤ 1.000 2005 2006
Lasten
2007 2008 2009 2010
Bestaand beleid 4.242 4.390 4.258 4.216 4.203 4.118
Beleidsvoornemens 0 0 125 205 632 632
Bijstellingen 0 0 -87 -110 -190 -180
Projecten grondexploitatie 596 0 0 0 0 0
Stortingen reserves 0 0 0 0 0 0
Totaal 4.838 4.390
Baten
4.296 4.311 4.645 4.570
Bestaand beleid 397 329 372 356 358 282
Beleidsvoornemens 0 0 0 0 0 0
Bijstellingen 0 0 0 0 0 0
Projecten grondexploitatie 879 0 0 0 0 0
Onttrekkingen reserves 0 13 13 0 0 0
Totaal 1.276 342 385 356 358 282
Saldo programma -3.562 -4.048 -3.911 -3.955 -4.287 -4.288
In bijlage 5 is een specificatie per product opgenomen van dit programma.
70

10. Programma 8: Bedrijvigheid
Het programma “Bedrijvigheid” omvat de volgende producten:
• Telecommunicatie
• Handel en ambacht
• Industrie
10.1 Wat zegt het coalitieakkoord erover?
De uitgangspunten van het College voor dit programma zijn als volgt:
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Bedrijventerreinen: er wordt een nota (toekomst) bedrijventerreinen opgesteld door het college
(waarbij de mogelijkheden van optimalisatie en meervoudig ruimtegebruik worden meegenomen).
Onderwerp van onderzoek zijn de bedrijventerreinen binnen de gemeente. Uitgangspunt is het
optimaal benutten van de bestaande bedrijventerreinen, in plaats van elders nieuw te ontwikkelen.
Bedrijfsverzamelgebouwen en de combinatie wonen en werken: het college wil de mogelijkheden
hiervoor onderzoeken en deze ontwikkeling stimuleren. Hierbij heeft een onderzoek naar de
behoeften van Renkumse bedrijven prioriteit. Het college onderkent het grote belang van de
diensten sector ‘zorg’.
‘Ondernemers aan tafel’: ten minste éénmaal per jaar wil het college een bijeenkomst organiseren
met ondernemers, en eventueel de Kamer van Koophandel en het KAN, in de vorm van een ronde
tafel overleg, waarbij stand van zaken, ontwikkelingen, knelpunten, zorgen en wensen, rol van de
gemeente, rol van ondernemers/bedrijfsleven, in open sfeer besproken kunnen worden.
Bedrijvenloket: om het bedrijfsleven zo efficiënt mogelijk te kunnen blijven bedienen, onderschrijft
het college het belang van het bedrijvenloket.
‘Vereenvoudiging Vergunningen en Vermindering Administratieve Lasten’: het college gaat een
gemeentelijke Taskforce instellen om de mogelijkheden te onderzoeken om te komen tot een vermindering
van de administratieve druk bij het bedrijfsleven.
Rijnpromenade: het college blijft zich inzetten voor de kwaliteitsverbetering van de Rijnpromenade
te Renkum.
10.2 Kaderstellende beleidsnota’s
• Het beleid voor de gemeente Renkum voor dit programma is niet expliciet vastgelegd in een
beleidsnota.
10.3 Wat doen we in 2007?
Bedrijfsverzamelgebouwen & combinatie wonen en werken
Het college wil de mogelijkheden voor bedrijfsverzamelgebouwen, de combinatie van wonen en
werken en de behoefte op dit gebied van Renkumse bedrijven onderzoeken en de ontwikkeling
ervan stimuleren. Onder de Renkumse ondernemers zal met een enquête of tijdens een van de
gespreksrondes met de ondernemers de behoefte worden gepeild aan bedrijfsverzamelgebouwen
en de combinatie van wonen en werken. Bij voldoende behoefte zal de ontwikkeling van dergelijke
initiatieven gestimuleerd worden door planologische medewerking.
71

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Bijeenkomsten met ondernemers, eventueel de kamer van koophandel en het KAN
Elk jaar zal een bijeenkomst worden georganiseerd waarbij uit verschillende branches ondernemers
worden uitgenodigd, eventueel met de Kamer van Koophandel en het KAN. De bedoeling is
om bijvoorbeeld aan de hand van stellingen thema’s aan te roeren die actueel zijn binnen de gemeente
Renkum. Hierbij zal ook de zorgsector, als grootste werkgeversbranche in onze gemeente
zijn vertegenwoordigd. Het doel van deze bijeenkomsten is om ontwikkelingen, knelpunten, zorgen
en wensen in een open sfeer te bespreken en deze gezamenlijk vanuit verschillende verantwoordelijkheden
op te pakken.
Bedrijvenloket om het bedrijfsleven zo efficiënt mogelijk te blijven bedienen
De gemeente Renkum heeft een beleidsmedewerker Economische Zaken in dienst die als bedrijfscontactfunctionaris
functioneert. Hoewel het hier geen fulltime functie betreft, is hiermee wel een
aanspreekpunt c.q. loket voor bedrijven gecreëerd. Bedrijven kunnen hun aanvragen op de reguliere
wijze indienen, dus niet via een speciaal bedrijvenloket. Op het moment dat de procedure
echter complexer wordt en intensievere begeleiding nodig is, is hier een rol voor de bedrijfscontactfunctionaris
weggelegd.
Inzet voor kwaliteitsverbetering van de Rijnpromenade te Renkum
In 2003/2004 is gezamenlijk met de Renkumse ondernemersvereniging Rijnpromenade een centrummanager
ingehuurd. Uit onderzoek was gebleken dat consumenten het centrum onvoldoende
aantrekkelijke vinden qua aanbod van winkels. Een collectieve opwaardering van de Dorpsstraat
Renkum diende tot stand te worden gebracht, waarbij onder meer de entrees aan de oostzijde en
de westzijde van het winkelgebied aantrekkelijker moeten worden. De centrummanager was aangesteld
om het verbeteringsproces voor het centrum van Renkum en eventuele herontwikkeling in
gang te zetten. Naar aanleiding van de eindrapportage van de centrummanager heeft de raad
kaders gesteld voor ontwikkelingen in het centrum van Renkum. Binnen deze kaders wordt met
ontwikkelaars gesproken over mogelijkheden die bijdragen aan de opwaardering van de Dorpsstraat/Rijnpromenade.
Daarnaast wordt met de ondernemersverenigingen Rijnpromenade en
Renkum-West samengewerkt om tot een aantrekkelijk winkelgebied te komen.
Vermindering administratieve druk bij het bedrijfsleven
Op 29 november 2005 heeft het college van de gemeente Renkum de “Visie op Open@Renkum”
vastgesteld. De gemeente Renkum wil klantgericht gaan werken met als uitgangspunt de kaders
die door het programma “Andere Overheid” worden gegeven: “Een krachtige overheid, die luistert
en slagvaardig is”. Eén van de deelprojecten is het project Déregulering, ook wel “Paarse Krokodil”
genaamd. Binnen dit project is de actuele gemeentelijke regelgeving geïnventariseerd. In een
workshop met ondernemers zal geïnventariseerd worden welke regelgeving in hun ogen overbodig
of nodeloos ingewikkeld is. Het is de bedoeling dat deze workshop concrete verbetervoorstellen
voor de regelgeving oplevert. De vervolgstap is dat deze voorstellen met juridische en beleidsmedewerkers
worden getoetst op haalbaarheid én naar eenvoudiger regelgeving wordt vertaald.
10.4 Wat mag het kosten?
Realisatie van de hiervoor genoemde activiteiten heeft geen financiële consequenties.
Bijstellingen en ombuigingen
De bijstellingen en ombuigingen die binnen dit programma moeten worden gerealiseerd zijn opgenomen
in de onderstaande tabel.
Bedragen x • 1.000 2007 2008 2009 2010
Kostendekkende marktleges 2 4 6 8
Vrijval reserve bodemsanering Beukenlaan 320
Totaal 322 4 6 8
72

Hieronder volgt een toelichting per onderwerp:
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Kostendekkende marktleges
Voor de standplaatsvergunningen op de weekmarkten worden marktleges geïnd. Er is in 2004 een
nieuwe Markverordening vastgesteld. Hierin is als uitgangspunt genomen dat de marktgelden
kostendekkend dienen te zijn en dus alle begrote kosten dienen te dekken. Voor 2006 zijn de tarieven
verhoogd om zo meer aansluiting te krijgen met kostendekkende tarieven. Het tarief is nu
70% kostendekkend en wordt in de komende jaren naar volledig kostendekking gebracht. Het
college stelt voor daarbij een verhoging van 5% per jaar toe te passen. De totale meeropbrengst
bedraagt dan • 12.000 in 2012. Bij een volledig kostendekkend tarief binnen een kortere periode
loopt de gemeente het risico dat marktkooplieden voor markten elders kiezen aangezien de gemeente
Renkum in vergelijking met de omliggende gemeenten al een hoog tarief heeft. Volgens
art. 229b van de gemeentewet mogen retributies maximaal 100% kostendekkend zijn. Het verhogen
van de marktleges boven de te maken kosten, is dus niet toegestaan.
Vrijval reserve bodemsanering Beukenlaan
De grondwatersanering wordt door de Dienst Landelijk Gebied (DLG) meegenomen in het saneringsplan
van het gehele terrein van de Beukenkaan. Overigens heeft recent onderzoek aangetoond
dat het grondwater niet ernstig is verontreinigd. DLG heeft ook aangegeven de kosten van
de gehele sanering op zich te nemen, waardoor deze middelen kunnen vrijvallen. Dit resulteert in
een incidenteel voordeel van • 320.000.
Totale kosten programma
Rekeninghoudend met het voorgaande brengt dit programma de volgende kosten met zich mee.
Jrk. Begr. Begr. Begr. Begr. Begr.
Bedragen x ¤ 1.000 2005 2006
Lasten
2007 2008 2009 2010
Bestaand beleid 208 164 560 242 243 245
Beleidsvoornemens 0 0 0 0 0 0
Bijstellingen 0 0 -322 -4 -6 -8
Projecten grondexploitatie 0 0 0 0 0 0
Stortingen reserves 0 0 0 0 0 0
Totaal 208 164
Baten
238 238 237 237
Bestaand beleid 65 74 396 78 80 82
Beleidsvoornemens 0 0 0 0 0 0
Bijstellingen 0 0 0 0 0 0
Projecten grondexploitatie 0 0 0 0 0 0
Onttrekkingen reserves 0 0 0 0 0 0
Totaal 65 74 396 78 80 82
Saldo programma -143 -90 158 -160 -157 -155
In bijlage 5 is een specificatie per product opgenomen van dit programma.
73

Gemeente Renkum - Begroting 2007
11. Programma 9: Bestuur & organisatie
Het programma “Bestuur & organisatie” omvat de volgende producten:
• Raad en raadcommissies
• Bestuursondersteuning raad
• College B&W incl. voormalig bestuur
• Bestuursondersteuning College
• Regionale samenwerking
• Internationale samenwerking
• Grootschalige basiskaarten
• Dorpsmanagement
• Verkiezingen
• Inlichtingen- en documentverstrekking
• Burgerlijke stand
• GBA
• Hertaxatie
• Heffing
• Invordering
11.1 Wat zegt het coalitieakkoord erover?
De uitgangspunten van het College voor dit programma zijn als volgt:
Het college wil samen en in overleg met de directie, het management en de medewerkers verder
bouwen aan een kwalitatief goed(e) en slagvaardig(e) bestuur en dito ambtelijke organisatie. Het
college wil hierbij nog duidelijker zijn eigen verantwoordelijkheid hierin nemen. Om deze verantwoordelijkheid
meer inhoud te geven, zet het college in op een heldere en open wijze van aansturing
geven aan de organisatie, waarbij wederzijds begrip en respect voor elkaars positie en werk,
moeten bijdragen aan een constructieve samenwerking gericht op resultaat.
Uitgangspunt is dat in de gemeente de raad, het college, de burgemeester en de ambtelijke organisatie
gezamenlijk werken voor de inwoner. De enige en gezamenlijke klant van de gemeente is
de burger van Renkum. Een dergelijke houding vereist een voortdurende klantgerichte inzet………Iedere
inwoner is een kans!
Hierbij hoort een college dat zorg draagt voor een efficiënte werkwijze in de organisatie (korte
lijnen tussen werkvloer en college), waarbij het college beleidssturend optreedt.
Hierbij hoort een moderne, (pro) actieve, efficiënte, vraag en bewonergerichte organisatie. Permanent
op zoek naar mogelijkheden tot vernieuwing en een andere aanpak, die bijdraagt aan het
toewerken naar een slanke, slagvaardige, toekomstgerichte, sprankelende organisatie ten dienste
van de inwoners.
Hierbij hoort ook een slanke, daadkrachtige en flexibele ambtelijke organisatie, waarbij het accent
in deze periode ligt op kwaliteit en met voortdurend aandacht voor een daarbij passende
organisatieomvang. De flexibiliteit en kwaliteit van de ambtelijke organisatie kan verbeteren
door gebruik te maken van instrumenten als omscholing en job rotation. Er wordt serieus aandacht
gegeven aan efficiëntie van interne werkprocessen.
Het college wil het personeelsbeleid veel meer richten op kwaliteitsdoelstellingen en niet langer
alleen op kwantiteitstaakstelling.
Van belang hierbij is het onderzoeken van de mogelijkheden en het durven kiezen voor uitvoering
van beleid in eigen beheer, indien dit uiteindelijk tot kostenbesparing leidt bij gelijkblijvende
kwaliteit. Specialistisch werk kan worden uitbesteed.
Voor een adequate beleidsmatige sturing is het noodzakelijk dat portefeuillehouders bij alle fasen
van het beleidsontwikkelingsproces zijn betrokken.
74

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Voor de gewenste adequate beleidsmatige aansturing en het verder doorzetten van de door het
dualisme ingezette cultuuromslag, behoeft de rol en de positie van het college nadere definiëring.
Daartoe wordt een aantal afspraken gemaakt. In het voorjaar van 2007 zal de doelmatigheid van
voorgestelde beleidssturing geëvalueerd worden.
De afspraken worden nader uitgewerkt in de diverse mandaatregelingen en het organisatiebesluit.
Uitgangspunten die hierbij gelden, zijn hierna geformuleerd.
• Ten behoeve van de uitvoering van het collegeprogramma dienen werkafspraken gemaakt te
worden tussen het bestuur (B&W) en het management van de ambtelijke organisatie.
• Op de diverse beleidsterreinen worden desgevraagd nota’s voorbereid ten behoeve van de
bestuurlijke besluitvorming. Het college bepaalt hierbij de agenda aan de hand van de bestuurlijke/politieke
uitgangspunten en prioriteiten en bewaakt de voortgang aan de hand van
de, door de ambtelijke organisatie opgestelde, periodieke rapportages.
• Om te komen tot de gewenste ranke en slanke en slagvaardige organisatie dient de Berenschot
rapportage van 2006 als uitgangspunt voor een op te stellen personeelsplan
(beschrijvend structuur, formatie en taken) dat ter goedkeuring aan het college wordt voorgelegd.
• Op basis van dit personeelsplan handelt het management binnen de door het college aangegeven
richtlijnen; vacature invullingen vereisen goedkeuring van de portefeuillehouder P&O
en vinden plaats na overleg met de inhoudelijk verantwoordelijke portefeuillehouder.
• De gemeentesecretaris/directeur is belast met de zorg voor de dagelijkse leiding van de ambtelijke
organisatie, binnen de door het college gestelde kaders en de daarbij aangegeven prioriteitstelling.
• Het directieoverleg en het managementoverleg hebben tot doel het goed functioneren van de
ambtelijke organisatie te bevorderen. In beginsel woont de portefeuillehouder P&O het directieoverleg
en het managementoverleg bij.
• De ambtelijke/bestuurlijke afstemming geschiedt aan de hand van afdelingsplannen; de deze
worden in overleg met de desbetreffende portefeuillehouder vastgesteld.
• Voortgangs- en beoordelingsgesprekken met directie en afdelingsmanagers worden mede
gevoerd door een lid van het college.
• Aangelegenheden betrekking hebbende op de structuur van de organisatie en eventuele veranderingen
daarvan, zijn een bevoegdheid van het college.
• Kwaliteitsbewaking en controle, behorend bij een professionele organisatie, hebben hoge prioriteit
en dienen plaats te vinden van buiten naar binnen waarbij de ervaring van de burger
wat betreft de dienstverlening centraal staat. Een regelmatige monitoring ziet het college als
een vereiste.
• Nieuw aan te stellen leden van de directie en afdelingsmanagers worden in beginsel geacht
domicilie te kiezen in de gemeente Renkum.
Project Open@Renkum heeft primair als doel een inhoudelijke betere, efficiëntere en daarmee
effectievere informatievoorziening en communicatie tussen inwoners en gemeente. Het welslagen
van dit project biedt wellicht -op basis van huidige informatie en verwachting- op termijn mogelijkheden
voor reductie in de personele bezetting. Kwaliteit en prestaties van de gemeente staan
echter telkens voorop. De Berenschot rapportage van 2006 toont aan dat de huidige personeelsbezetting
gemiddeld op hetzelfde niveau ligt als vergelijkbare gemeenten.
Langetermijn visie
De langetermijn visie wordt ontwikkeld, waarbij samenhang en integratie van diverse beleidsvelden
voorop staat. Deze Toekomstvisie Renkum 2020 wordt geformuleerd aan de hand van de belangrijkste
thema’s. De thema’s worden in toekomstperspectief geplaatst en kort en bondig beschreven,
zodat er een document ontstaat, dat kan dienen als eerste toetsingskader bij het ontwikkelen
en uitvoeren van beleid.
75

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Vermindering bureaucratie
Het college zet in op vermindering van de bureaucratie. Een commissie (gemeentelijke Taskforce)
wordt opgezet, die onder leiding van een onafhankelijke voorzitter, samen met ambtenaren en
vertegenwoordigers van maatschappelijke groeperingen, de gemeentelijke regelgeving doorlicht
(‘quick scan’). Minder, maar wel heldere regels en een slank, daadkrachtig, flexibel en integer
ambtelijk apparaat zijn hierbij kernwoorden. Onderzoekresultaat wordt verwacht vóór het 4e
kwartaal van 2006. Aangegeven dient dan te worden welke regels en/of verordeningen voor aanpassing
en/of vereenvoudiging in aanmerking komen. Hierbij wordt een overzicht gevoegd van
slimme / ‘best practice’ uit andere gemeenten.
Communicatie met inwoners
Het college zet in op een betere communicatie met de burger. O.a. door het uitbreiden van de huidige
‘één-loketfunctie’ voor snelle dienstverlening en vermindering van bureaucratie. Maar ook
door het invoeren van alternatieve vormen van interactieve beleidsvorming (‘begin-spraak’ zie
hierna).
Het college is van mening dat (verbetering van de) locale democratie actief moet worden ondersteund.
Het college ziet dit als een belangrijke voorwaarde voor goede evenwichtige besluitvorming.
Begin-spraak wordt actief vorm gegeven.
Een startnotitie begin-spraak wordt opgesteld. Op basis van opgedane ervaringen en evaluatie
hiervan worden richtlijnen nader geformuleerd. Uitgangspunt is het meer vroegtijdig en actief en
op transparante wijze betrekken van inwoners en organisaties bij beleidsontwikkeling en -
uitvoering.
Digitalisering & Open@renkum
Het college wil de digitalisering van de gemeente-informatie (o.a. Open@renkum) voortvarend
aanpakken, hier kunnen ‘good-practice’ resultaten van andere gemeenten betrokken worden bij
de ontwikkeling.
dBase tbv beleidsnota’s: het college wil onderzoek doen naar efficiënte digitale archivering (met
zoekfunctie),
dBase tbv Raads & B/W besluiten: inclusief referenties naar raads- en commissievergaderingen
en nota’s.
College- en raadsvoorstellen
College- en raadsvoorstellen moeten voorzien worden van referenties aan, en in relatie gebracht
worden met beleidsnota’s/ kadernota’s/ relevante documenten/ voorgaande besluiten.
Raads- en B&W voorstellen moeten WMO-proof zijn en getoetst zijn aan de drie aspecten van
duurzaamheid met de daarbij behorende alternatieve keuzen.
Draaiboek Grote Projecten
Bij grotere projecten zal het college vroegtijdig kaderstelling door de raad vragen, hierbij gebruikmakend
van het Draaiboek Grote Projecten.
Het Draaiboek Grote Projecten wordt geëvalueerd en up-to-date gebracht, inclusief ‘begin-spraak’.
Wat betreft projectmatig werken wordt na één jaar een ‘go/no-go’ moment ingelast. Indien er géén
sprake is van een resultaat c.q. voortgang, dient het nut en de noodzaak van het project te worden
heroverwogen en in principe afgevoerd te worden van de actielijst.
Nieuwjaarsreceptie
Het college wil dat de nieuwjaarsreceptie meer wordt voor alle inwoners. Om dit te bevorderen zal
gekeken worden naar de mogelijkheden om de receptie ook buiten het gemeentehuis, bijvoorbeeld
roulerend in de verschillende dorpen te organiseren.
76

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Veluwepost
Het college wil de informatiepagina van de gemeente in de Veluwepost qua omvang en vorm afstemmen
op de informatiebehoefte (nut en noodzaak), inclusief een vaste kolom voor informatie
van de dorpsplatforms met verwijzing naar website en papieren informatie.
Besluitvormingscyclus
Het college wil een onderzoek doen naar een efficiëntere en kortere administratieve procedure.
11.2 Kaderstellende beleidsnota’s
• Preventief Arbo beleid 2003-2005 in de Gemeente Renkum 2003
• Integriteitsbeleid 2001 en evaluatienota 2004
• Organisatieverordening 2000
• Instructie voor de gemeentesecretaris 2000
• Verordening vergoedingen commissie en raad
• Verordening vergoedingen wethouders
• Financiële en controleverordening Gemeente Renkum (2003)
• Adviezen en voorstellen Begeleidingsgroep “Bestuur 2000+” 2002
• Communicatie, voetbal en het weer…..daar hebben we toch allemaal verstand van? 1998
11.3 Wat doen we in 2007?
Werken aan wederzijds respect en begrip
Werken aan wederzijds respect en begrip zal als eerste opgepakt worden door te investeren in de
onderlinge samenwerking volgens een nader af te spreken plan. Met speciale aandacht voor de
samenwerkingrelaties tussen mensen.
Inmiddels zijn diverse gesprekken gevoerd, gericht op verbetering van de onderlinge samenwerking.
In het najaar worden nadere actiepunten geformuleerd om die samenwerking verder te verbeteren.
Tevens zal een plan worden opgesteld ter verbetering van de interne communicatie.
Kwaliteitsbewaking en controle
Kwaliteitsbewaking en controle, behorend bij een professionele organisatie, hebben hoge prioriteit
en dienen plaats te vinden van buiten naar binnen waarbij de ervaring van de burger wat betreft
de dienstverlening centraal staat. Een regelmatige monitoring ziet het college als een vereiste. De
huidige bewaking en controle in de vorm van MARAP’s, audit’s, benchmark etc. worden verder
verfijnd. Nieuwe elementen voor 2006 zijn het MedewerkersTevredenheidsOnderzoek (MTO) en
het KlantTevredenheidsOnderzoek (KTO).
In 2006 is voor het eerst een KTO uitgevoerd. Ook is in juni 2006 een MTO uitgevoerd. Actie op
grond van deze onderzoeken worden voorzien in het najaar van 2006. Het is de bedoeling dat deze
onderzoeken periodiek worden herhaald. Voor het laten uitvoeren van metingen en inkoop van
systemen is een structureel jaarlijks bedrag van • 15.000 noodzakelijk.
Betrokkenheid bij het management van de organisatie
Betrokkenheid van de portefeuillehouder bij opstellen profielschets en kennismakingsgesprek
met te benoemen kandidaat voor de functies directeur, concerncontroller, afdelingsmanagers (en
teamleiders). De voortgangs- en evaluatiegesprekken van bovengenoemde functionarissen worden
mede gevoerd met betrokken portefeuillehouder.
Uitzondering op het bovenstaande is de algemeen directeur / gemeentesecretaris dit blijft de bevoegdheid
van het college. In het formatieplan en de begroting wordt de formatie voor het komend
jaar vastgesteld.
Vacature invullingen vereisen goedkeuring van de portefeuillehouder P&O en vinden plaats na
overleg met de inhoudelijk verantwoordelijke portefeuillehouder. Afdelingsmanagers doen bij
vacatures voorstellen aan het college rekening houdend met de kaders van het formatieplan.
77

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Opstellen startnotitie beginspraak
In het collegeprogramma is de wens opgenomen, een startnotitie beginspraak op te stellen. Uitgangspunt
is het meer vroegtijdig en actief en op transparante wijze betrekken van inwoners en
organisaties bij beleidsontwikkeling en -uitvoering. Gezien het gebrek aan ervaring op dit gebied
en het ontbreken van voldoende capaciteit op de afdeling om deze notitie op te stellen, moet dit
worden uitbesteed bij een extern gespecialiseerd bureau. Het is daarbij van belang dat de notitie
multidisciplinair wordt opgepakt, waarbij in ieder geval het team Communicatie en de afdeling
Ruimtelijke Ontwikkeling en Welzijn worden betrokken. In 2007 wordt • 10.000 ter beschikking
gesteld.
Informatiepagina in de Veluwepost qua omvang en vorm afstemmen op de informatiebehoefte
Gezien de informatiebehoefte onder inwoners van Renkum zal de huidige omvang van gemeentelijke
informatiepagina in de Veluwepost in de komende jaren niet afnemen. In 2005 is al een forse
bijstelling op de gemeentelijke informatiepagina in de Veluwepost doorgevoerd, zodat er wekelijks
maximaal 1 pagina werd gepubliceerd. Hierbij bleek na korte tijd dat deze beperking niet voldeed
aan de wensen van de inwoners, raadsleden en ambtenaren, zodat het budget is aangepast. Het is
dus noodzakelijk om het budget van 2006 te handhaven en de voorgenomen taakstelling niet uit
te voeren voor de jaren 2007-2009. Het voorstel hiertoe is overgenomen in deze begroting. Mits de
gemeenteraad hiertoe besluit is het budget toereikend om de huidige omvang van de gemeentepagina
te handhaven.
Onderzoeken van een neveningang in de zuidgevel van het gemeentehuis
Vooral mensen van buiten de gemeente hebben moeite om de hoofdingang te vinden. Ook bij onze
inwoners is er behoefte aan een toegang vanaf de markt. Het zonder meer omdraaien van de sleutel
heeft echter allerlei bezwaren. Een eventuele verbouwing vraagt veel zorgvuldigheid omdat
het gebouw niet alleen een monument is, maar ook als een voorbeeld geldt voor het werk van de
oorspronkelijke architect Grandpré Molière. Voor gehandicapten blijft de hoofdingang de (kortere)
toegangsweg naar het gemeentehuis. Gewerkt wordt met vier gedoseerde fases. Fase 1 (startnotitie)
en 2 (schetsontwerp) zijn in uitvoering. Na de behandeling van het Meerjarenbeleidsplan zal
een faseplan met kosten worden gemaakt. Vooralsnog is fase 3 (bouwvergunning + bestek) gepland
in 2007 en fase 4 (uitvoeren) voor 2008. De investeringskosten bedragen • 50.000. Dit komt
neer op een rente- en afschrijvingsbedrag van • 5.000 bij afschrijving over 20 jaar.
Ander gebruik van de pergola’s bij het gemeentehuis
In het coalitieakkoord heeft het college aangegeven na te gaan of de twee pergola’s ter weerszijde
van het gebouw een andere functie kunnen krijgen. Inmiddels is de architect gevraagd om dit te
onderzoeken. Hij heeft ons het idee aangereikt om, grof gezegd, beide pergola’s te voorzien van
een dak en in de ontstane vertrekken resp. een restaurant en voorlichtingfunctie te huisvesten.
Door verpachting van het restaurant zou wellicht een deel van de bouwkosten kunnen worden
terugverdiend. Dit moet worden onderzocht tegelijkertijd met, in de andere “pergola”, de mogelijkheden
voor expositieruimte (bestemmingsplannen, maquettes e.d.) en het huisvesten van het
team Communicatie. Na de behandeling van het Meerjarenbeleidsplan zal een faseplan met kosten
worden gemaakt.
Ontmoetingsdag / dag van het park / presentatie gemeente
In 2006 is voor het eerst een Ontmoetingsdag georganiseerd, waarbij nieuwe inwoners persoonlijk
zijn aangeschreven en uitgenodigd om deel te nemen aan deze dag. Er is een cultuurmarkt georganiseerd,
gecombineerd met een concert, beach handbaltoernooi en een tentoonstelling. De deelnemers
hebben bijzonder enthousiast gereageerd, ondanks het extreem slechte weer. Gezien het
succes zou het wenselijk zijn om de Ontmoetingsdag van Renkum een vaste plaats te geven. Het
zelfde geldt voor de dag van het park die in 2006 voor het eerst is georganiseerd. Geschatte kosten:
structureel • 10.000. Het is van belang de dat de gemeente van deze dagen en andere gelegenheden
gebruik maakt om zich op een goede en actieve manier te presenteren.
78

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Nieuwjaarsreceptie in de dorpen
In het collegeprogramma is de wens opgenomen de nieuwjaarsreceptie niet meer in het gemeentehuis
te organiseren, maar roulerend in de zes dorpen. Daarbij ontstaan extra kosten voor zalenhuur,
catering en personeel.
Nadere definiëring rol en de positie van het college
Daartoe wordt een aantal afspraken gemaakt. In het voorjaar van 2007 zal de doelmatigheid van
voorgestelde beleidssturing geëvalueerd worden. Het college zal beoordelen of zij voldoende betrokken
is bij beleidsvorming en -ontwikkeling en of de daartoe aangereikte wegen voldoende zijn.
Adequate beleidsmatige sturing
Voor een adequate beleidsmatige sturing is het noodzakelijk dat portefeuillehouders bij alle fasen
van het beleidsontwikkelingsproces zijn betrokken. Eén dagdeel per kwartaal is er een beleidsoverleg
(nieuw en lopend beleid) per programma (naar behoefte) met de betrokken portefeuillehouders
en ambtenaren.
Het voornemen hiertoe wordt breed gedragen. De overleggen moeten nog worden ingepland. In
het kader van het project ‘Zaken op orde’ is er de afgelopen weken op programmaniveau kritisch
gekeken naar toegevoegde waarde en financiering van bestaand en nieuw beleid.
Ontwikkelen van nieuw personeelsbeleid gericht op een slanke, daadkrachtige en
flexibele ambtelijke organisatie
Dit zal in het najaar van 2006 ontwikkeld gaan worden, ter vaststelling begin 2007.
Om te komen tot de gewenste ranke en slanke en slagvaardige organisatie dient de Berenschot
rapportage van 2006 als uitgangspunt voor een op te stellen personeelsplan (beschrijvend structuur,
formatie en taken) dat ter goedkeuring aan het college wordt voorgelegd.
Het formatieplan 2007 – 2009 staat gepland voor vaststelling begin 2007. Een formatieplan is een
resultaat van het personeelsbeleid dat ook begin 2007 wordt vastgesteld.
Organisatieontwikkeling
Het college heeft in principe besloten de organisatie door te willen ontwikkelen naar een éénhoofdig
directiemodel. Dit principebesluit moet de komende tijd verder worden uitgewerkt. Het is de
verwachting dat de komende maanden een toenemende duidelijkheid over de effecten van dit
besluit op de organisatieinrichting en de verdeling van taken over medewerkers (het functiegebouw)
ontstaat. In 2008 is niet te ontkomen aan het herinrichten van het functiegebouw van de
personele organisatie. Om effecten van deze doorontwikkeling op te kunnen vangen zijn voor 2007
en 2008 bedragen geraamd.
In 2007 wordt • 50.000 en in 2008 • 150.000 ter beschikking gesteld.
Hieronder valt de organisatieontwikkeling binnen de afdeling Wijkbeheer (Serviceteams):
Al enige tijd worstelt de afdeling Wijkbeheer met de nodige problemen op het gebied van haar
formatie. Met name binnen de serviceteams bestaat een hoge gemiddelde leeftijd. Hierdoor zijn er
relatief veel medische klachten, aangezien er veel fysieke arbeid en repeterende bewegingen
plaatsvinden. Aan deze medewerkers kan voor een deel ander werk worden gegeven (doorstroommogelijkheden).
Echter deze doorstroom is eindig en heeft haar hoogtepunt bereikt. Aan de
“onderkant” worden de lacunes niet meer opgevuld. Ten gevolge hiervan wordt de inzet en productiviteit
steeds lager. In het kader van bedrijfsvoering is het daarom nu echt noodzakelijk om te
gaan investeren in jonge instroom zodat mobiliteit wordt gestimuleerd, de productiviteit wordt
verhoogd en de normale reguliere werkzaamheden uitgevoerd kunnen worden. Daarnaast bevat
het coalitieakkoord de nodige ambities die de Serviceteams niet ongemoeid laten. In het aanwezige
formatieplan Wijkbeheer 2006-2011 (en afdelingsplan Wijkbeheer) worden missie, doelen,
middelen, bestaansrecht, karakteristieken van de afdeling, ontwikkelingen en dergelijke uiteengezet.
Als resumé voor het meerjarenbeleid komt het erop neer dat het college “jong voor oud” wil gaan
toepassen. Dat wil zeggen dat het college de raad vraagt om zich in te zetten voor een verjongingsimpuls.
Tijdelijk “dubbel” laten lopen van de oudere medewerker, waarbij jonge instroom
kan assisteren, de productiviteit op peil houdt en tegelijkertijd opgeleid wordt. Dit kan betekenen
79

Gemeente Renkum - Begroting 2007
dat dit een structureel kostenverhogend effect heeft. Dit zal nader worden onderzocht. Het afbouwen
van de sportploeg is in deze ontwikkeling in z'n geheel buiten beschouwing gelaten.
WMO-proof zijn van raads- en B&W voorstellen
Raads- en B&W voorstellen moeten WMO-proof zijn. College- en raadsvoorstellen moeten voorzien
worden van referenties aan, en in relatie gebracht worden met beleidsnota’s / kadernota’s /
relevante documenten / voorgaande besluiten etc.
In overleg met de voorzitter van college en raad zullen daartoe een aantal ideeën worden
uitgewerkt met als doel om de voorstellen aan B&W en raad inhoudelijk te verbeteren.
Document Management Systeem (DMS)
Om een verantwoorde elektronische dienstverlening mogelijk te maken, is een digitaal archief
noodzakelijk. Het Document Management Systeem (DMS) is de kern van dat nieuwe digitale archief
van de gemeente Renkum. Door digitaal te archiveren zijn documenten altijd terug te vinden
en kunnen ze tegelijkertijd door meerdere personen gelezen worden. Het DMS bewaart niet
alleen gescande brieven en documenten, maar ook e-mail en andere digitale berichten. Het DMS
is een uitbreiding op ons huidige postregistratiesysteem DocMan. Bij de keuze voor een DMS zal
moeten worden onderzocht of en voor hoelang DocMan nog voldoende functionaliteit biedt voor de
aansturing van dat nieuwe DMS dan wel of tegelijkertijd vervanging van ons postregistratiesysteem
noodzakelijk is. De aanschaf van een Document Management Systeem vraagt een investering
van circa • 100.000. Dat resulteert in een rente- en afschrijvingslast van • 30.000. Daarnaast
wordt een incidentele last verwacht van • 20.000 voor implementatie en opleiding. De aanschaf
staat gepland voor 2007.
Projectmatig werken
Organisatiebreed oppakken projectmatig werken
Projectmatig werken zal organisatiebreed worden opgepakt. Daartoe komt binnenkort een voorstel.Het
projectvoorstel wordt in augustus afgerond. Doelstelling is om binnen de organisatie te
komen tot een standaard projectaanpak. In deze aanpak zullen ook evaluatiemomenten worden
ingebouwd. Een communicatieplan en een opleidingstraject maken deel uit van deze actie om te
komen tot een verbetering in het projectmatig werken binnen de gemeentelijke organisatie. Het
project zal medio 2007 zijn afgerond.
Het Draaiboek Grote Projecten wordt geëvalueerd en up-to-date gebracht, inclusief ‘begin-spraak’
Het inweven van begin-spraak in het draaiboek grote projecten wordt gekoppeld aan het opstellen
van de notitie begin-spraak. Deze notitie zal door een extern bureau worden opgesteld in nauwe
samenwerking met de verschillende organisatieonderdelen.
Inlassen een ‘go/no-go’ moment na één jaar wat betreft projectmatig werken
Indien er géén sprake is van een resultaat c.q. voortgang, dient het nut en de noodzaak van het
project te worden heroverwogen en in principe afgevoerd te worden van de actie lijst.
Open@Renkum
Voor Open@Renkum is een programma vastgesteld door het college tot en met 2010. Het programma
wordt gerealiseerd door een veelheid van projecten die lopen onder verantwoordelijkheid
van de afdelingsmanager. De portefeuillehouder Open@Renkum is in het college verantwoordelijk
voor het programma. Hieronder volgt een korte opsomming van projecten die voor de begroting
2007 relevant zijn.
Algemeen budget Open@Renkum
Voor het programma is een algemene budget opgenomen bedoeld voor communicatie, bijeenkomsten
voor het programma of ondersteuning van de projecten in het geval dat de afdelingsbudgetten
niet toereikend zijn.
80

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Opzetten gemeentelijke Taskforce die de gemeentelijke regelgeving doorlicht om te komen
tot minder, maar wel heldere regels
In het kader van Open@Renkum is een projectgroep “Paarse krokodil”gestart die tot doel heeft
het aantal gemeentelijke regelingen met 20% te reduceren in 2010. De bijbehorende procedures
zijn zodanig vereenvoudigd dat, waar mogelijk, directe afhandeling kan plaats vinden. Onder de
reikwijdte valt ook een onderzoek naar efficiëntere en kortere administratieve procedures. Zowel
voor de burger en bedrijven als intern wordt gezocht naar kortere en minder administratieve lasten
veroorzakende procedures en werkmethoden. De projectgroep is gestart met als doelgroep
bedrijven. Later, in 2007, volgt de doelgroep burgers.
Streven naar een meer efficiënte werkwijze in de organisatie
Dit kan onder meer door te werken vanuit klantfocus en door herontwerp en digitalisering van
werkprocessen, zoals beoogd in Open@Renkum.
Aandacht voor efficiëntie van interne werkprocessen die gericht zijn op de wensen van
de bewoners
De belangrijkste werkprocessen worden beschreven en in het vervolg digitaal ondersteund (zie
ook document management systeem). De processen worden via een, elders met succes toegepaste,
methodiek herontworpen vanuit klantfocus. Ten behoeve van advisering over de aanpak en het
gebruik van externe “spiegels” zijn advieskosten opgenomen.
Aanpakken digitalisering van de gemeente-informatie en behandeling van klantvragen
Het college wil de digitalisering van de gemeente-informatie en behandeling van klantvragen
voortvarend aanpakken, hier kunnen ‘good-practice’ resultaten van andere gemeenten betrokken
worden bij de ontwikkeling. Het hierna genoemde klantcontactcentre speelt daar een kernrol in.
Het bereikbaar maken van informatie en afdoening van vragen behoort tot de kernverbeterpunten
voor de komende jaren. Ook hierbij zal het “gluren bij de buren” toegepast gaan worden.
Klantencontactcentre
Eén van de plannen in het kader van Open@Renkum is het realiseren van een klantcontactcentre.
Dit is mede van belang in het kader van de professionalisering van de dienstverlening. Doelstellingen
zijn een betere bereikbaarheid, minder doorverbindingen plegen én kunnen vastleggen
welke telefoongesprekken zijn gevoerd, welke e-mails zijn binnengekomen en of ze (tijdig) beantwoord
worden.
Om dit te kunnen realiseren is expertise én extra capaciteit nodig. Die is momenteel niet in huis
aanwezig. Om deze efficiencyslag te kunnen maken is het noodzakelijk om vooraf kosten te maken
(de kosten gaan immers voor de baat uit). Begroot zijn de tijdelijke kosten voor 2 extra fte, als
investering. Uiteindelijk zal dit naar verwachting resulteren in minder formatieplaatsen en dus
een bijdrage leveren aan de • 500.000 die als opbrengst (minder p-budget) staat genoteerd voor
2010.
Webverbeteringen
Voor webverbeteringen geldt enerzijds een permanente verbetering en toepassing van digitale
producten. Anderzijds is aansluiting op landelijke eisen én landelijke formats aan de orde. De
kosten bestaan uit inhuur op vormgeving én technische advisering.
Scannen post/facturen
Om het zoeken en vinden van documenten te versnellen wil het college alle inkomende post scannen
en digitaal archiveren en aanbieden aan medewerkers. Op deze wijze denkt het college een
substantiële verbetering te kunnen doorvoeren bij dienstverlening aan burgers en bij efficiency.
In 2007 is niet te ontkomen aan invoering. De kosten van apparatuur, installatie en training bedragen
• 10.000 incidenteel en een investering van • 40.000 (rente- en afschrijvingslast is
• 10.000).
Basisregistratie software
De gemeente is wettelijk verplicht een basisregistratie Gebouwen en een basisregistratie Adressen
te ontwikkelen. Bij de invoering van deze basisregistratie moet rekening worden gehouden
81

Gemeente Renkum - Begroting 2007
met een lange en intensieve implementatieperiode. Ondanks dat de wettelijk verplichte invoering
per 1 januari 2009 ingaat, moet in 2006 al gestart worden met de voorbereidingen. De kosten van
de investering voor software en koppelingen tussen systemen zijn nog niet exact bekend maar
worden geraamd op • 100.000 hetgeen leidt tot een kapitaallast van • 30.000. Daarnaast is sprake
van incidentele kosten van • 20.000. De eerste incidentele kosten zullen in 2007 gemaakt worden.
11.4 Wat mag het kosten?
Resumé nieuw beleid
In de volgende tabel zijn de financiële consequenties van de hiervoor genoemde voorstellen nog
eens vermeld. Voorstellen die worden bekostigd uit bestaande budgetten zijn hierbij niet genoemd.
Bedragen x ¤ 1.000 Str. Inc.
Kwaliteitsbewaking en controle
KTO en MTO 15
Klantgerichte houding
Notitie beginspraak 10
Ontmoetingsdag/ presentatie gemeente 10
Organisatie: inrichting en personeel
Organisatieontwikkeling 50
College- / raadsvoorstellen
Document Management Systeem 30 20
Digitalisering & Open@Renkum
Algemeen budget 50
Werkprocessen 20
Klantencontactcentre 40 40
Webverbeteringen 25
Scannen post/facturen 10 10
Basisregistratie software 20
Totaal 150 200
Bijstellingen en ombuigingen
De bijstellingen en ombuigingen die binnen dit programma moeten worden gerealiseerd zijn opgenomen
in de onderstaande tabel.
Bedragen x • 1.000 2007 2008 2009 2010
Samenwerking met andere gemeenten 500
Globale werkplannen,parafencultuur,minder
regels
50 50 50
Digitaal verspreiden raads- en collegestukken 7 7 7 7
Verhogen eigen bijdrage OV-jaarkaart 4 4 4 4
Tweezijdig printen en kopiëren 5 5 5 5
Totaal 16 66 66 566
82

Hieronder volgt een toelichting per onderwerp:
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Efficiencyvoordelen door samenwerking met andere gemeenten
In 2004 is onderzoek uitgevoerd naar de consequenties van het onderbrengen van bepaalde gemeentelijke
onderdelen in een Shared Service Centre. Op dat moment werd concreet gedacht aan
samenwerking met Rheden en Rozendaal. Daarbij bleek dat na 3 tot 5 jaar de investeringen zijn
terugverdiend en er dus rendement behaald kan worden uit de samenwerking. Mede in het kader
van Open@Renkum is opnieuw besloten te zoeken naar mogelijkheden van samenwerking met
andere gemeenten. Op termijn kan dit leiden tot efficiencyvoordelen. Daarnaast leidt het programma
Open@Renkum zelf op termijn ook tot efficiencyverbetering. Deze verbeteringen zijn
voorlopig ingeschat op • 500.000 in 2010. Eén en ander moet echter nog wel nader worden uitgewerkt.
Globale werkplannen, parafencultuur, minder regels e.d.
Verder optimalisering van afdelings- en werkplannen, het kritisch kijken naar mandatering en
benodigde parafen zullen leiden tot een lagere last. Daarnaast wordt vanuit het project
Open@Renkum gekeken naar de noodzaak van zowel de externe als interne regels/richtlijnen.
Digitaal verspreiden raads- en collegestukken
Al eerder werden raadstukken digitaal verspreid. Op verzoek van de raad is deze digitale verspreiding
opgeheven. Wanneer opnieuw wordt overgegaan tot digitale verspreiding, levert dit een
besparing van circa • 7.000. Voor de raad wordt per maand (10x) 175 vel naar 55 raadsleden en
anderen verspreid en 35 vel wekelijks (50x) naar 40 personen. Per jaar komt dat neer op 166.000
vel à 3 eurocent. Samen met de portokosten van circa 600 pakketjes à • 2,50 bedragen de totale
kosten • 6.300.
Voor het college is sprake van circa 730 collegevoorstellen met circa 15 vel à 3 eurocent.
Behalve een financieel voordeel levert digitalisering van raadstukken efficiency op door minder
personeel voor postverzorging.
Verhogen eigen bijdrage in OV-jaarkaart
Voorstel is de eigen bijdrage in de OV-jaarkaart van medewerkers die met het openbaar vervoer
reizen te verdubbelen naar • 10. Dit betekent een versobering van de secundaire arbeidsvoorwaarden.
De opbrengst bedraagt circa • 3.500.
Tweezijdig printen en kopiëren
78% van het papier wordt 1-zijdig geprint of gekopieerd. Reductie naar 39% bespaart op basis van
gegevens over 2005 1.129.000 vel à 0,5 eurocent. Tweezijdig printen kan niet standaard worden
ingesteld maar moet per werkplek. Evenals het tweezijdig kopiëren vraagt dit discipline.
83

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Totale kosten programma
Rekeninghoudend met het voorgaande brengt dit programma de volgende kosten met zich mee.
Jrk. Begr. Begr. Begr. Begr. Begr.
Bedragen x ¤ 1.000 2005 2006
Lasten
2007 2008 2009 2010
Bestaand beleid 5.121 4.984 4.247 4.073 4.162 4.127
Beleidsvoornemens 0 0 350 465 285 255
Bijstellingen 0 0 -12 -62 -62 -562
Projecten grondexploitatie 0 0 0 0 0 0
Stortingen reserves 0 0 0 0 0 0
Totaal 5.121 4.984
Baten
4.585 4.476 4.385 3.820
Bestaand beleid 1.416 1.124 1.166 892 863 703
Beleidsvoornemens 0 0 0 0 0 0
Bijstellingen 0 0 4 4 4 4
Projecten grondexploitatie 0 0 0 0 0 0
Onttrekkingen reserves 0 116 18 0 0 0
Totaal 1.416 1.240 1.188 896 867 707
Saldo programma -3.705 -3.744 -3.397 -3.580 -3.518 -3.113
In bijlage 5 is een specificatie per product opgenomen van dit programma.
84

12. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
12.1 Inleiding
Gemeente Renkum – Begroting 2007
De hiervoor genoemde lasten en baten per programma resulteren voor 2007 per saldo in een uitgavenpost
van ¤ 27.303.000. Een aantal algemene dekkingsmiddelen moeten deze uitgaven bekostigen.
Deze algemene dekkingsmiddelen zijn, in tegenstelling tot de bij de programma’s genoemde
baten, vrij in te zetten binnen de begroting. Daarnaast is in de begroting een niet programmagebonden
bedrag apart gezet voor onvoorziene uitgaven.
In de volgende tabel is weergegeven welke lasten de uitvoering van de programma’s per saldo met
zich meebrengen en welke algemene dekkingsmiddelen hier tegenover staan.
In de financiële begroting wordt ingaan op het saldo van deze begroting in relatie tot hetgeen was
gepresenteerd in de Kadernota 2006-2009.
Saldo lasten en baten
Bedragen x ¤ 1.000; last is N, baat is V
2007
Programma’s
1. Zorg, gezondheid & welzijn 6.488 N
2. Onderwijs, scholing & kinderopvang 4.065 N
3. Ruimtelijke ontwikkeling, bouwen & wonen 1.189 N
4. Milieu & natuur 1.426 N
5. Veiligheid 2.821 N
6. Verkeer 4.164 N
7. Sport, recreatie, toerisme, kunst & cultuur 3.911 N
8. Bedrijvigheid 158 V
9. Bestuur & organisatie 3.397 N
Totaal 27.303 N
Dekkingsmiddelen
Algemene uitkering 21.184 V
Belastingen 6.137 V
Bijstellingen en ombuigingen m.b.t. algemene dekkingsmiddelen 4
695 V
Overige algemene dekkingsmiddelen 415 N
Onvoorzien 665 N
Mutaties reserves 384 V
Totaal 27.320 V
Saldo Begroting 2007 17 V
In het vervolg van dit hoofdstuk zal worden ingaan op de algemene dekkingsmiddelen, namelijk
de algemene uitkering, de OZB en overige belastingen en de overige algemene dekkingsmiddelen.
4
De verhoging van toeristenbelasting en hondenbelasting zijn meegenomen onder de belastingen.
85

Gemeente Renkum - Begroting 2007
12.2 Algemene uitkering
Voor de algemene uitkering uit het Gemeentefonds worden de volgende uitgangspunten gehanteerd:
• de nominale stijging van de algemene uitkering wordt gebruikt ter dekking van de jaarlijkse
indexering voor loon- en prijsstijgingen. Voor zover deze indexering nog niet toegewezen is
aan de budgetten is dit bedrag apart gezet op een stelpost;
• met ingang van 2004 wordt, onder andere op aanraden van de VNG, 75% van de behoedzaamheidreserve
(circa ¤ 245.000) ingezet binnen de begroting.
De inkomsten uit de algemene uitkering zijn op basis van de septembercirculaire 2006 zoals
weergegeven in de volgende tabel.
Bedragen x ¤ 1.000
86
2007 2006
Inkomsten algemene uitkering 21.184 20.500
Totaal 21.184 20.500
In de Kadernota zijn de inkomsten uit de algemene uitkering voor de jaren 2007 tot en met 2010
aangegeven op basis van de meicirculaire 2006. Inmiddels is de septembercirculaire ontvangen.
Op basis van deze circulaire zal de algemene uitkering als volgt worden bijgesteld:
Wijziging algemene uitkering
o.b.v. septembercirculaire
Bedragen x • 1.000
2007 2008 2009 2010
Reëel accres 181 N 12 V 10 V 144 N
Kwantiteiten maatstaven en ov. wijz. 3 V 15 V 24 V 65 N
Totaal 178 N 27 V 34 V 209 N
Reëel accres
De omvang van het gemeentefonds stijgt en daalt mee met de uitgaven van het Rijk volgens een
bepaalde koppeling. Dit is zo afgesproken tussen de fondsbeheerders en de VNG en is bekend als
de normeringssystematiek en wordt ook wel de ‘trap -op -trap -af’- systematiek genoemd. Dit betekent
dat het accres wordt bepaald door de ontwikkeling van de relevante rijksuitgaven.
De huidige ramingen van de accressen voor de periode 2006 tot en met 2011 zijn gebaseerd op de
cijfers van de Miljoenennota 2007. De accressen zijn indicatief. Het uiteindelijke accres over 2006
wordt in maart 2007 bekend gemaakt. De hoogte van de accressen voor 2007 en latere jaren, zal
in hoge mate afhangen van de besluitvorming van het nieuwe kabinet over de begroting.
De indicatieve accrespercentages worden afgezet tegen de te verwachten inflatie. De reële accrespercentages
geven een indicatie hoe het accres, exclusief de nominale ontwikkeling, zich ontwikkelt.
Om te komen tot reële accrespercentages zijn de nominale percentages gecorrigeerd voor de
prijsontwikkeling van het Bruto Binnenlands Product (pBBP). De prijsontwikkeling van het BBP
is een algemene index die gebruikt kan worden om de verschillende beleidsvelden uniform te
kunnen vergelijken. In de volgende tabel is de ontwikkeling van de nominale en reële accressen
op basis van de septembercirculaire weergegeven.

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Nominale en reële accressen 2006 2007 2008 2009 2010
Bedragen in %
Nominaal accres 3,77% 4,27% 3,90% 2,88% 2,16%
Prijsontwikkeling BBP 1,45% 1,71% 1,52% 1,52% 1,52%
Reëel accres 2,29% 2,52% 2,34% 1,34% 0,63%
Reëel accres in de meicirculaire 3,30% 2,57% 1,44% 1,35% 1,31%
Het reëel accres heeft invloed op de hoogte van de vrij besteedbare algemene uitkering uit het
gemeentefonds. Hierboven is het verschil weergegeven tussen het reële accres uit de meicirculaire
(verwerkt in de voorjaarsnota en kadernota) en de septembercirculaire. Dit verschil leidt voor de
gemeente Renkum tot een nadeel van • 181.000 voor 2007. In 2008 en 2009 is sprake van een
klein voordeel. Voor 2010 is opnieuw een nadeel becijferd.
Mutaties kwantiteiten en overige wijzigingen
Bij een aantal maatstaven zijn de kwantiteiten enigszins aangepast aan recente gegevens. Hierin
zijn ook de ontwikkelingen in de waarde van woningen en niet-woningen meegenomen. Dit effect
wordt gecompenseerd door hogere OZB opbrengsten.
Verder is de hoogte van de algemene uitkering aangepast op het aantal bijstandontvangers. De
aantallen bijstandontvangers binnen de gemeente zijn daarbij aangepast aan de landelijke ontwikkeling.
In de meicirculaire was nog sprake van een verlaging van de algemene uitkering in verband met
de wet tot herziening van het alimentatiestelsel. Het kabinet is nu van plan om haar voorstel in
te trekken. Om deze reden is de aanpassing van de algemene uitkering weer teruggedraaid. Het
effect van deze aanpassingen is per saldo • 36.000 negatief voor 2007. Voor 2008 tot en met 2010
is sprake van een voordeel.
12.3 Belastingen
De belastingen die de gemeente int zijn:
• OZB voor eigenaren van woningen en eigenaren en gebruikers van niet-woningen;
• hondenbelasting;
• toeristenbelasting;
• reclamebelasting.
De begrote inkomsten per belastingsoort zijn weergegeven in de volgende tabel.
Bedragen x ¤ 1.000
Begroting 2007 Begroting 2006
OZB eigenaren 4.918 4.728
OZB gebruikers 753 732
Totaal OZB 5.671 5.460
Hondenbelasting 181 153
Toeristenbelasting 285 227
Precariobelasting 0 75
Totaal 6.137 5.915
De stijging van de inkomsten uit OZB, hondenbelasting en toeristenbelasting wordt veroorzaakt
door de prijsinflatie die is toegepast op de belastingtarieven en de nominale groei. Daarnaast is in
het dekkingsplan opgenomen dat uit de hondenbelasting een extra opbrengst van • 10.000 moet
87

Gemeente Renkum - Begroting 2007
worden gerealiseerd. Vanuit de toeristenbelasting voor hotels wil het college een extra opbrengst
van • 50.000 realiseren.
Voor meer informatie over de tariefstelling voor deze belastingen en de uitgangspunten die daarbij
worden gehanteerd wordt verwezen naar de paragraaf Lokale heffingen in hoofdstuk 13.
12.4 Bijstellingen en ombuigingen m.b.t. algemene dekkingsmiddelen
Binnen de algemene dekkingsmiddelen zijn de volgende bijstellingen mogelijk:
Bedragen x • 1.000 2007 2008 2009 2010
Gebouwen verkopen 650 400 250 150
Reclamemasten bij bedrijvenparken 30 30 30 30
Reclame aan lichtmasten 15 15 15 15
Verhogen hondenbelasting 10 10 10 10
Toeristenbelasting hotels 50 50 50 50
Naar andere uitvoering gemeentelijke taken 250 500 750
Totaal 755 755 855 1.005
Gebouwen verkopen
Uitgangspunt is dat panden voor eigen bedrijfsvoering en panden voor strategische doeleinden
worden behouden. De rest wordt afgestoten. Hierdoor resteert een kernareaal dat efficiënter onderhouden
kan worden. In de afgelopen jaren zijn al een aantal panden afgestoten. Er staan nog
een aantal panden op de nominatie voor verkoop. Op sommige van de nog te verkopen gebouwen
panden rusten nog verplichtingen. Dit maakt de verkoop op korte termijn wat moeilijker.
Verkoop van gebouwen heeft voor het overgrote deel van de inwoners geen consequenties. Sommige
huurders kunnen het gemeentelijk eigendom aankopen tegen marktconforme prijzen.
Reclamemasten bij bedrijvenparken
Door het plaatsen van reclamemasten kan een inkomst van • 30.000 worden gerealiseerd.
Reclame aan lichtmasten
De inkomsten uit lichtmastenreclame worden op dit moment becijferd op • 15.000 per jaar. Inkomsten
in deze orde van grootte worden gegarandeerd. Voor deze minimumopbrengst worden 25
reclame-uitingen aan lichtmasten aangebracht. Elke mast die boven dit aantal kan worden geplaatst
levert per mast een extra bedrag op van ¤ 520. Maatvoering, kleurstelling, aard van de
reclame (openbare orde/ goede zeden), dat is allemaal in regels gevat. Ten aanzien van de plaatsen
waar de lichtreclames komen kan de gemeente zeggenschap uitoefenen.
Verhogen hondenbelasting
Het verhogen van de hondenbelasting, vergelijkbaar aan buurgemeenten, betekent een verhoging
van circa 18% ten opzichte van de huidige hondenbelasting. Om een structurele verhoging van
• 10.000 te genereren is een verhoging nodig van circa 6% ten opzichte van de huidige hondenbelasting
noodzakelijk.
Toeristenbelasting hotels
In 2005 verkreeg Renkum uit de toeristenbelasting • 240.000 voor circa 240.000 overnachtingen.
Kijkend naar de bij raadsbesluit aangenomen motie van februari 2006, is het gewenst differentiatie
door te voeren en de extra opbrengst te verkrijgen uit de categorie hotels. Bij een gelijk aandeel
en aantal overnachtingen voor hotels kan met een stijging van het tarief van circa • 0,32 per
hotelovernachting een extra opbrengst van • 50.000 worden gerealiseerd.
88

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Naar andere uitvoering gemeentelijke taken
Nog dit jaar zal een discussie worden gevoerd over het gemeentelijke takenpakket. Inmiddels is
hiervoor een plan van aanpak vastgesteld. Doel van deze discussie is om besparingen te realiseren
binnen het bestaand beleid. Vanuit verschillende kijkrichtingen zal daarbij te werk worden
gegaan. Centraal staan daarbij de vragen welke taken bestuurlijke prioriteit krijgen en de wijze
waarop deze worden uitgevoerd. Vanaf 2008 zal bedoelde discussie financieel gezien ruimte moeten
brengen in de begroting. Vooralsnog is in de meerjarenbegroting uitgegaan van • 250.000 in
2008, • 500.000 in 2009 en • 750.000 in 2010.
12.5 Overige algemene dekkingsmiddelen
Behalve de hiervoor genoemde algemene dekkingsmiddelen zijn er nog een aantal algemene dekkingsmiddelen
opgenomen in de begroting. In deze paragraaf worden genoemd:
• de dividenden die we als gemeente ontvangen;
• het saldo van de rentebaten en -lasten (financieringsfunctie);
• overige algemene dekkingsmiddelen.
Dividenden
De inkomsten die we als gemeente ontvangen uit dividenden zijn gering. De belangrijkste dividenden
zijn afkomstig van de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) en de Afvalcombinatie De
Vallei. Voor 2007 zijn de totale dividendinkomsten geraamd op ¤ 225.000.
Saldo van de rentebaten- en lasten
Het gebruik van eigen en externe financieringsmiddelen heeft rentelasten en -baten tot gevolg.
Deze kosten worden met een vast rentepercentage doorberekend aan de investeringen in de programma’s.
Het saldo tussen de werkelijke en de doorberekende rentebaten en -lasten is ondergebracht
bij de algemene dekkingsmiddelen. Voor de Begroting 2007 betreft dit een voordeel van
¤ 624.000. Dit is gebaseerd op het overzicht kapitaallasten, wat terug is te vinden in bijlage 1.
Overige algemene dekkingsmiddelen
De overige dekkingsmiddelen bestaan uit onder andere de bespaarde rente over eigen financieringsmiddelen,
het resultaat van de gemeentelijke eigendommen, stelposten voor loon- en prijsontwikkeling
en vervangingsinvesteringen. Per saldo leveren deze posten een nadeel op van
¤ 1.264.000.
12.6 Onvoorzien
Op basis van de Nota Weerstandsvermogen en Risicomanagement bedraagt de post onvoorzien
die in deze begroting is opgenomen ¤ 165.000. Daarnaast wil het college voor 2007 een extra bedrag
van ¤ 500.000 reserveren om zorg te dragen voor een stormvaste begroting. Onvoorziene
uitgaven die zich in de loop van het begrotingsjaar voordoen, kunnen door het College ten laste
van de stelpost van ¤ 165.000 worden gebracht. Daarbij moet worden voldaan aan de voorwaarde
dat het een onvoorziene èn onuitstelbare èn onvermijdbare gebeurtenis betreft. Structurele onvoorziene
uitgaven kunnen alleen het eerste jaar ten laste van de stelpost worden gebracht. Deze
uitgaven zullen dus in het volgende begrotingsjaar meegenomen moeten worden in de begroting.
Het bedrag van ¤ 500.000 is gereserveerd om eventuele nadelen in de Jaarrekening 2007 op te
vangen.
89

Gemeente Renkum - Begroting 2007
12.7 Mutaties reserves
Binnen de begroting worden onttrekkingen en toevoegingen aan reserves opgenomen. Voor 2007
betreft dit de volgende mutaties:
Bedragen x ¤ 1.000
90
Begroting 2007
Programma 4 Milieu & natuur
Egalisatiereserve afvalstoffenheffing 1 V
Programma 7 Sport, recreatie & toerisme, kunst & cultuur
Reserve Monumenten 13 V
Programma 9 Bestuur & organisatie
Reserve Meerjarenorganisatieontwikkeling 18 V
Algemene dekkingsmiddelen
Reserve BTW-compensatiefonds 384 V
Totaal 416 V

13. Paragraaf 1: Lokale heffingen
13.1 Inleiding
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Lokale heffingen zijn inkomsten voor de gemeente, betaald door de burgers. Het zijn inkomsten
die verkregen worden op grond van publiekrechtelijke regels, voornamelijk belastingen en leges
die de overheid heft op grond van wettelijke bepaling van haar inwoners en gasten.
De Gemeentewet onderscheidt twee soorten lokale heffingen:
• Gemeentelijke belastingen. Het kenmerk van belasting is dat tegenover de aan de overheid
verschuldigde betaling geen direct aanwijsbare individuele tegenprestatie staat. De opbrengst
van de belastingen belandt in beginsel in de algemene middelen van de gemeente en zijn dus
vrij besteedbaar. De hoogte van de tarieven van belastingen is in beginsel niet wettelijk beperkt.
• Gemeentelijke rechten of retributies. Het kenmerk van retributies is dat tegenover de aan de
overheid verschuldigde betaling een direct aanwijsbare tegenprestatie staat. Die tegenprestatie
kan bestaan uit een product of een dienst. De tarieven voor de retributies mogen maximaal
kostendekkend worden vastgesteld (artikel 229b Gemeentewet).
De gemeentelijke rechten of retributies worden onderverdeeld in retributies en leges. Bij retributies
gaat het om de uitvoering van publiek rechtelijke dienstverlening. De burger moet
ook betalen als hij de dienst niet wenst (v.b. afvalstoffenheffing). Bij leges gaat het om de levering
van individuele dienstverlening van typische overheidsdiensten van publiekrechtelijke
aard (paspoorten, vergunningen enz.). Betaling vindt alleen plaats bij afname van deze producten.
In deze paragraaf zal worden ingegaan op het gemeentelijk beleid voor de bepaling van de tarieven
voor belastingen, retributies en leges. Dit beleid is gebaseerd op de Nota Lokale Heffingen die
in oktober 2005 aan uw Raad is voorgelegd. De in deze begroting genoemde tarieven zijn voorlopige
tarieven. De definitieve vaststelling vindt namelijk plaats bij de vaststelling van de diverse
belasting- en legesverordeningen in december 2006.
13.2 Belastingen
De gemeente Renkum onderscheidt de volgende belastingen:
1. Onroerende zaakbelasting
2. Hondenbelasting
3. Toeristenbelasting
In het vervolg van dit hoofdstuk wordt allereerst ingegaan op de uitgangspunten voor de tariefstelling
van deze belastingen. Vervolgens komen achtereenvolgens de genoemde belastingen aan
de orde.
13.2.1 Uitgangspunten tariefstelling
Met ingang van 2005 zijn de uitgangspunten voor de jaarlijkse tariefstelling voor de belastingen
als volgt vastgesteld:
• een trendmatige verhoging op basis van het inflatiepercentage voor de materiële consumptie
(1/3) en lonen en salarissen (2/3) volgens de septembercirculaire;
• bijstelling van de trendmatige verhoging achteraf op basis van actuele gegevens over het inflatiepercentage
voor de achterliggende jaren (maximaal 2 jaar) volgens de septembercirculaire.
De inflatiepercentages volgens de septembercirculaire 2006 van het Gemeentefonds worden dus
toegepast als uitgangspunt voor de tariefvaststelling voor 2007. In deze circulaire zijn inflatiepercentages
opgenomen uit de (concept) Macro Economische Verkenning, waarbij onderscheid wordt
91

Gemeente Renkum - Begroting 2007
gemaakt tussen het inflatiepercentage voor de materiële consumptie en het inflatiepercentage
voor lonen en salarissen. Voor de berekening van de inflatiecorrectie voor onze belastingen wordt
een wegingsfactor toegepast van 1/3 van het inflatiepercentage voor de materiële consumptie en
2/3 van het inflatiepercentage voor lonen en salarissen. Dit is in lijn met de systematiek die andere
gemeentes toepassen.
Op basis van deze uitgangspunten is de noodzakelijke trendmatige verhoging van de tarieven
voor 2007 als volgt becijferd:
Inflatie septembercirculaire
Getallen in %
92
2005 2006 2007 Totaal
Materiële consumptie (1/3) 1,80 1,75 2,50
Lonen en salarissen (2/3) 2,20 0,00 2,00
Totaal 1,93 0,58 2,17
Toegepast Begroting 2006 1,42 1,08
Tarief 2007 0,51 -/- 0,50 2,17 2,18
Op basis van het voorgaande bedraagt de trendmatige verhoging van de tarieven voor 2007 in
totaal 2,18%.
13.2.2 Onroerende zaakbelasting (OZB)
Aanvullende uitgangspunt
Naast de hiervoor genoemde algemene uitgangspunten voor alle belastingen, gelden met betrekking
tot de OZB aanvullende uitgangspunten, namelijk de maximering van OZB-tarieven en de
hertaxatie 2007.
Maximering
Vanaf 2006 is de stijging van de OZB tarieven gemaximeerd. Bij de berekening van de maximumtarieven
2007 is naast het maximumstijgingspercentage ook de waardeontwikkeling tussen de
twee waardepeildata relevant. Voor de berekening van het maximumtarief in 2007 per gemeente
zijn een aantal gegevens relevant. Hieronder wordt dit nader toegelicht.
De maximale tarieven zijn vastgesteld op • 6,62 voor woningen eigenaren, • 6,68 voor nietwoningen
gebruikers en • 8,29 voor niet-woningen eigenaren. Deze tarieven zijn gelijk aan de
maximale tarieven in 2006.
Naast de maximale tarieven worden ook drempeltarieven onderscheiden. De drempeltarieven
voor 2007 liggen op • 2,34 voor OZB woningen eigenaren, • 2,42 voor OZB niet-woningen gebruikers
en • 3,00 voor OZB niet-woningen eigenaren. Conform de gemeentewet (artikel 220 F lid 6)
zullen deze bij ministeriële regeling worden vastgelegd. De drempeltarieven zijn als gevolg van de
landelijke waardeontwikkeling aangepast ten opzichte van de tarieven die voor 2006 gelden. Voor
gemeenten met een tarief onder het drempeltarief geldt geen maximering tot het drempeltarief.
Voor gemeenten met tarieven boven de drempeltarieven komt de maximum stijging van de opbrengst
van de OZB in 2007 uit op 2,75%. Dit komt overeen met de reële trendmatige groei van
het BBP van 2,25%, gecorrigeerd voor de areaalontwikkeling die is geraamd op 0,75% en vermeerderd
met het geraamde inflatiepercentage (pNB 2007, zoals gepubliceerd in het Centraal
Economisch Plan 2006) van 1,25%. Als er sprake is van een nieuw WOZ-tijdvak heeft dit maximum
stijgingspercentage (2,75%) geen betrekking op de tarieven maar op de stijging van opbrengst
van de OZB, gecorrigeerd voor de areaalontwikkeling tussen de verschillende jaren. De
correctie voor de areaalontwikkeling houdt in dat mutaties in het areaal als gevolg van sloop en
nieuwbouw buiten beschouwing blijven. De gemeentelijke tarieven 2006 waren gebaseerd op de
WOZ-waarden met waardepeildatum 1-1-2003, terwijl de gemeentelijke tarieven 2007 gebaseerd
zullen zijn op een nieuw tijdvak met waardepeildatum 1-1-2005. De maximale opbrengst in 2007
is de opbrengst van 2006 vermeerderd met 2,75%, gecorrigeerd voor areaalontwikkelingen.

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Met ingang van 1 januari 2008 (invoering jaarlijkse waardering) zal er dus altijd gekeken worden
naar de maximale stijging van de opbrengst van de OZB omdat er dan jaarlijks sprake is van een
nieuw WOZ-tijdvak.
Hertaxatie 2007
Uitgangspunten bij de berekening van de tarieven over de WOZ-waarde 2007 met waardepeildatum
1-1-2005 zijn:
• de hoogte van de OZB inkomsten blijft gelijk;
• het effect van de hertaxatie op de algemene uitkering wordt verdisconteerd in de tarieven.
Op dit moment is er nog geen inzicht in het effect van de hertaxatie 2007 voor de gemeente Renkum.
Dit is dan ook niet verwerkt in de hieronder genoemde tarieven. Bij de definitieve vaststelling
van de tarieven 2007 in december 2006 zal dit wel worden meegenomen.
Tarieven 2007
De trendmatige verhoging van 2,18 % wordt toegepast. Deze verhoging is binnen de richtlijnen
voor maximering van de groei van de tarieven toegestaan. De tarieven per ¤ 2.500 waarde onroerend
goed op basis van dit uitgangspunt zijn weergegeven in de volgende tabel.
Tarief / ¤ 2.500 onroerend goed
Bedragen in euro’s
2007 2006
Woning Eigenaar 2,83 2,77
Niet-woning Eigenaar 5.01 4,90
Gebruiker 4,02 3,93
Totaal 9.03 8,83
Stijging 2,2 %
In 2005 heeft een toename plaatsgevonden van de OZB-opbrengsten. Deze meeropbrengst is gerealiseerd
doordat de huidige WOZ-waarde hoger is dan de WOZ-waarde die bij de Begroting 2005
is gebruikt (• 32 miljoen bij woningen en • 7 miljoen bij niet woningen). Deze hogere WOZwaarde
wordt veroorzaakt door definitieve bepaling van de nieuwe WOZ-waarden en toename
van het aantal objecten. Dit zal voor 2007 leiden tot een hogere opbrengst van • 34.000.
Omdat in 2006 grote bouwprojecten worden opgeleverd, is bij de bepaling van de opbrengsten
voor 2007 uitgegaan van een hogere WOZ-waarden van • 50 miljoen ten opzichte van 2006. Deze
areaalontwikkeling levert een hogere OZB-opbrengst op van • 55.000.
Opbrengsten OZB
In de volgende tabel zijn de geraamde opbrengsten voor de OZB opgenomen. Het effect van kwijtscheldingen
is niet meegenomen in de opbrengsten. Dit effect wordt als last verantwoord in het
programma zorg, gezondheid en welzijn. Aangezien de kwijtscheldingen betrekking hebben op het
gebruikersdeel van de OZB op woningen, vindt met ingang van 2006 geen kwijtschelding van
OZB meer plaats.
93

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Opbrengsten OZB 2007 2006 2005 2004
Bedragen x ¤ 1.000
Woning
Eigenaar 3.954 3.788 4.462 4.239
Gebruiker 0 0 3.447 3.279
Totaal 3.954 3.788 7.909 7.518
Niet-woning
Eigenaar 965 940 1.105 1.084
Gebruiker 752 732 861 846
Totaal 1.717 1.672 1.966 1.931
Totaal 5.671 5.460 9.875 9.448
13.2.3 Hondenbelasting
Aanvullende uitgangspunten
Naast de hiervoor genoemde algemene uitgangspunten voor alle belastingen, geldt voor de hondenbelasting
een aanvullend uitgangspunt, namelijk dat de tarieven voor hondenbelasting met
6% extra moeten stijgen om een extra opbrengst van • 10.000 te realiseren uitgaande van een
huidige opbrengst van • 167.500.
Tarieven
De tarieven voor 2007 op basis van de hiervoor genoemde uitgangspunten zijn weergegeven in de
volgende tabel (afgerond op 10 cent).
Hondenbelasting
Bedragen in euro’s
94
2007 2006 2005 2004
Eerste hond 54,20 50,10 49,00 48,80
Tweede hond 90,40 83,60 81,75 81,40
Derde en volgende hond 126,60 117,10 114,50 114,00
Stijging t.o.v. vorig jaar 8,2 % 2,2 % 0,4 % 3,3 %
13.2.4 Toeristenbelasting
Aanvullende uitgangspunten
Naast de hiervoor genoemde algemene uitgangspunten voor alle belastingen, geldt voor de toeristenbelasting
een aanvullend uitgangspunt, namelijk het aanbrengen van differentiatie in de tarieven
voor luxe en meer eenvoudige verblijfsaccommodaties.
Met ingang van 2007 worden twee tarieven gehanteerd, namelijk één voor campings en andere
eenvoudige verblijfsaccommodaties en één voor hotels. In het dekkingsplan is opgenomen dat de
tarieven voor hotels extra zullen moeten stijgen om een extra opbrengst van • 50.000 te realiseren.
Uitgaande van 155.000 overnachtingen per jaar betekent dit dat de tarieven voor hotels met
• 0,32 extra zullen moeten stijgen. Daarnaast wordt op grond van een aangenomen motie de toeristenbelasting
voor campings verlaagd naar • 0,80 hetgeen betekent dat de tarieven voor hotels
extra moeten stijgen om de lagere opbrengst te compenseren.
Tarieven
De tarieven voor 2007 op basis van de hiervoor genoemde uitgangspunten zijn weergegeven in de
volgende tabel (afgerond op 5 cent).

Toeristenbelasting
Bedragen in euro’s
Gemeente Renkum – Begroting 2007
2007 2006 2005 2004
Tarief per overnachting voor: 1,00 1,00 0,80
− hotels 1,45
− campings 0,80
Stijging t.o.v. vorig jaar
− hotels
− campings
13.3 Retributies
45,0%
-20,0%
0,0 % 25,0 % 2,3 %
Met ingang van 2006 kent de gemeente Renkum de afvalstoffenheffing en het rioolrecht als retributies.
13.3.1 Afvalstoffenheffing
Aanvullende uitgangspunten
Voor de afvalstoffenheffing geldt het uitgangspunt dat de kosten voor 100% gedekt moeten worden
door de inkomsten. In de Begroting 2006 is bij de tariefstelling voor de afvalstoffenheffing
deze 100% kostendekkendheid gerealiseerd.
Met ingang van 2006 worden de kwijtscheldingen verdisconteerd in de tarieven van de afvalstoffenheffing.
Door de stijging van de afvalstoffenheffing wordt verwacht dat in 2007 voor een bedrag
van ¤ 172.500 aan kwijtscheldingen voor de afvalstoffenheffing zal moeten worden verleend.
Dit is • 16.500 hoger dan waarmee de tarieven 2006 zijn verhoogd. Dit betekent dat de tarieven
met 0,5% extra moeten stijgen.
Vorm van inzamelen
Het college is voornemens in 2007 over te gaan op alternerend inzamelen. Indien dit gaat plaatsvinden
levert dit een voordeel op voor de burger omdat de kosten voor alternerend inzamelen lager
zijn van inzamelen met duobakken. Dit voordeel bedraagt tussen de 5 en 6% op jaarbasis.
Omdat in de loop van het jaar wordt overgestapt, zal dit voordeel voor 2007 ongeveer de helft
bedragen. Dit voordeel is nagenoeg gelijk aan de verhogingen voor de andere uitgangspunten.
Indien niet wordt overgestapt op alternerend inzamelen, maar de huidige systematiek wordt
doorgezet, zal dit tot een verhoging van de afvalstoffenheffing leiden.
Daarnaast geldt het uitgangspunt dat het aantal 1-persoons, 2-persoons en 3 of meer -persoons
huishoudens gelijk blijft. Dit betekent dat de tarieven als volgt moeten worden bijgesteld:
Bijstelling tarieven afvalstoffenheffing t.o.v. 2006
Getallen in %
Trendmatige verhoging 2,18
Kwijtscheldingen 0,50
Investeringen voor duobakken PM
Alternerend inzamelen -/- 2,68
Totaal 0,00
95

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Tarieven
De tarieven voor 2007 op basis van de hiervoor genoemde uitgangspunten zijn weergegeven in de
volgende tabel.
Afvalstoffenheffing 2007 2006 2005 2004
Bedragen in euro’s
Tarieven
1-persoon 247,20 247,20 221,70 215,00
2-persoons 281,80 281,80 252,75 245,10
3-persoons of meer 316,40 316,40 283,80 275,20
Stijging t.o.v. vorig jaar 0,0 % 11,5 % 3,1 % 13,9 %
13.3.2 Rioolrecht
Met ingang van 2006 is het rioolrecht opnieuw ingevoerd. Het rioolrecht was vanaf 1999 verdisconteerd
in de OZB. Omdat het Rijk het gebruikersdeel OZB woningen heeft afgeschaft, zijn de
inkomsten voor riolering vanaf 2006 weer via de rioolrechten gegenereerd.
Aanvullende uitgangspunten
Bij de bepaling van een kostendekkend rioolrecht gelden voor de kostprijsbepaling de volgende
uitgangspunten:
• alle lasten en baten zoals geraamd op het product “Riolering en Waterzuivering”;
• de verfijningsuitkering riolering in de algemene uitkering;
• 100% van de kwijtscheldingen over het rioolrecht;
• 50% van de lasten van de straatreiniging;
• 100% van de perceptiekosten van het team belastingen.
Conform het GRP 2005 t/m 2009, dat in januari 2005 is vastgesteld, zal het rioolrecht gedurende
9 jaar (tot en met 2014) jaarlijks met 6,8% stijgen om de lasten en baten van het product “Riolering
en Waterzuivering” 100% te dekken.
De verfijningsuitkering wordt aangewend voor de dekking van de lasten van riool- en waterzuivering.
Dit betekent dat de stijging van het rioolrecht 0,056 % per jaar lager moeten worden gedurende
9 jaar (tot en met 2014).
Met ingang van 2006 wordt 50% van lasten voor straatreiniging meegenomen bij de heffingsgrondslag
voor het rioolrecht. Dit betekent dat het rioolrecht gedurende 9 jaar (tot en met 2014)
nog extra moet stijgen met 1,5% per jaar.
Dit betekent dat de tarieven als volgt moeten worden bijgesteld:
Bijstelling tarieven rioolrecht t.o.v. 2006
Getallen in %
Trendmatige verhoging 2,18
GRP 2005 t/m 2009 6,79
Verfijningsuitkering riolering algemene uitkering -/- 0,06
50% straatreiniging 1,49
Kwijtscheldingen 0,00
Totaal 10,40
Tarieven rioolrecht
Tijdens de raadsvergadering van 30 november 2005 is gekozen voor rioolrecht voor de eigenaar en
rioolrecht voor de gebruiker. Aan de eigenaar wordt een vast bedrag in rekening gebracht en aan
de gebruiker is het bedrag variabel. Bij woningen is dit afhankelijk van samenstelling van een
96

Gemeente Renkum – Begroting 2007
huishouden (gelijk aan afvalstoffenheffing). Bij niet-woningen is dit afhankelijk van waterverbruik.
Uit de evaluatie van de invoering van het rioolrecht blijkt dat de opbrengsten uit het rioolrecht
voor 78 % afkomstig zijn van woningen en voor 22 % van niet-woningen. Oorspronkelijk was uitgegaan
van een verdeling 80 – 20. De opgedane ervaringscijfers zullen worden meegenomen in de
tariefsberekening voor het heffingsjaar 2007, zodat de inkomsten dan wel uitkomen op de gewenste
verdeling.
Een en ander kan inhouden dat de tarieven voor woningen op basis van deze gegevens extra verhoogd
dienen te worden en die van niet-woningen naar beneden dienen te worden bijgesteld. De
precieze gevolgen zijn nu nog niet aan te geven omdat nog niet alle bezwaarschriften zijn afgedaan
met de financiële gevolgen van dien.
De tarieven voor 2007 op basis van de hiervoor genoemde uitgangspunten zijn weergegeven in de
volgende tabel.
Tarieven rioolrecht 2007 2006
Bedragen in euro’s
Eigenaren
− woning per aansluiting 55,61 50,37
− niet-woning per aansluiting 297,27 269,27
Gebruiker
Woningen:
− 1-persoonshuishouden 35,36 32,03
− 2-persoonshuishouden 70,72 64,06
− Vanaf 3-persoonshuishoudens 106,08 96,09
Niet-woningen:
− tot en met 250 m3 153,27 138,83
− vanaf 251 tot en met 500 m3 2 * 153,27 2 * 138,83
− vanaf 501 tot en met 750 m3 3 * 153,27 3 * 138,83
− enzovoort
Tot 10.250 m3 wordt belast. 6.284,07 5.692,03
Stijging t.o.v. vorig jaar 10,40 % n.v.t.
13.4 Lastendruk per huishouden
Op basis van het voorgaande zijn berekeningen gemaakt van de ontwikkeling van de lastendruk
voor onze burgers. In onderstaand overzicht worden voorbeelden van twee varianten weergegeven,
namelijk:
A. Van een gezin van 4 personen die eigenaar is van een woning met een WOZ waarde van
¤ 248.000;
B. Van een gezin van 3 personen die een woning huurt met een WOZ waarde van ¤ 213.000.
Door afschaffing van het gebruikersdeel OZB woningen vervalt deze belasting voor de huishoudens.
In plaats hiervan wordt het rioolrecht ingevoerd.
97

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Belastingdruk voor een huishouden zoals bij A. weergegeven
Bedragen in euro’s
98
2007 2006 2005 2004
Onroerend zaakbelasting
eigenaar 280,17 274,23 322,64 310,31
gebruiker 0,00 0,00 258,33 248,84
Afvalstoffenheffing 316,40 316,40 283,80 275,20
Rioolrecht 161,69 146,46
Zalmsnip 0,00 0,00 0,00 -45,38
Totaal 758,26 737,09 864,77 788,97
Stijging t.o.v. vorig jaar 2,9 % - 14,8 % 9,6 % 7,8 %
Belastingdruk voor een huishouden zoals bij B. weergegeven
Bedragen in euro’s
2007 2006 2005 2004
Onroerend zaakbelasting
gebruiker 0,00 0,00 220,41 213,30
Afvalstoffenheffing 316,40 316,40 283,80 275,20
Rioolrecht 106,08 96,09
Zalmsnip 0,00 0,00 0,00 -45,38
Totaal 422,48 412,49 504,21 443,12
Stijging t.o.v. vorig jaar 2,4 % - 18,2 % 13,8 % 10,6 %
De verhoging van de belastingdruk wordt veroorzaakt door de stijging van het rioolrecht die tot
en met 2014 met minimaal 8,2% per zal stijgen. Verder zijn de tarieven verhoogd met 2,2% als
gevolg van de inflatie.
Tegenover deze verhogingen staat een verlaging van de afvalstoffenheffing als gevolg van alternerend
inzamelen van huisvuil.
13.5 Leges
Binnen de gemeente Renkum worden leges geïnd voor:
• de producten van burgerzaken (waaronder paspoorten, rijbewijzen, huwelijken);
• vergunningen (waaronder bouwvergunningen, gebruikersvergunningen, kapvergunningen);
• lijkbezorgingrechten;
• marktgelden;
• overig.
In eerste instantie worden de leges verhoogd op basis van de algemene uitgangspunten voor de
bepaling van de jaarlijkse tariefstelling.
Daarnaast worden de leges bepaald op basis van het uitgangspunt dat zoveel mogelijk gestreefd
moet worden naar 100% kostendekking. Eén en ander komt nader aan de orde in de Nota Lokale
Heffingen.

13.6 Kwijtscheldingen
Gemeente Renkum – Begroting 2007
De gemeente is op grond van de Gemeentewet bevoegd om kwijtschelding van gemeentelijke belastingen
en retributies te verlenen. Kwijtschelding kan worden verleend voor afvalstoffenheffing,
rioolrecht en hondenbelasting.
Er is sprake van zogenaamde automatische kwijtscheldingen en kwijtschelding op basis van aanvraag.
De automatische kwijtschelding wordt verleend als in de voorgaande jaren kwijtschelding is verleend
en de betreffende persoon klant is bij sociale zaken of ouder dan 65 jaar is. De automatische
kwijtschelding wordt jaarlijks gecontroleerd door middel van een steekproef.
De aanvragen voor kwijtscheldingen worden beoordeeld op basis van inkomenscriteria.
De kwijtschelding van afvalstoffenheffing en rioolrecht worden verdisconteerd in de desbetreffende
tarieven.
99

Gemeente Renkum - Begroting 2007
14. Paragraaf 2: Weerstandsvermogen
In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is opgenomen dat de
gemeente dient aan te geven:
• welke risico’s er spelen;
• welke capaciteit (middelen) er beschikbaar zijn bij tegenvallers;
• wat het beleid is ten aanzien van de risico’s, de capaciteit en de relatie tussen beide.
In deze paragraaf Weerstandsvermogen zal worden ingegaan op deze onderwerpen. Daarbij wordt
eerst stilgestaan bij het beleid van onze gemeente. Vervolgens komt de weerstandscapaciteit aan
de orde. Daarna wordt ingegaan op de risico’s waarvan sprake is binnen onze gemeente. Tot slot
worden conclusies getrokken over het weerstandsvermogen.
14.1 Beleid
Het weerstandsvermogen geeft aan in hoeverre een gemeente in staat is tegenvallers op te vangen.
Van belang is daarbij om vast te stellen in hoeverre tegenvallers kunnen worden opgevangen
zonder dat dit consequenties heeft voor het voorgenomen beleid in de (meerjaren)begroting.
Voor de bepaling van het weerstandsvermogen zijn twee factoren van belang, namelijk:
• de weerstandscapaciteit en
• de risico’s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen
zijn voor de financiële positie van de gemeente.
In schema kan dit als volgt worden weergegeven:
100
Weerstandscapaciteit
Flexibiliteit
Weerstandsvermogen
Risico’s
Samenloop van risico’s
Het kan noodzakelijk zijn om de weerstandscapaciteit aan te vullen, bijvoorbeeld omdat er nieuwe
risico’s zijn ontdekt. Het tempo waarin dit gebeurt is afhankelijk van de flexibiliteit van de
(financiële) organisatie. Bepaalde kostenposten kunnen sneller worden omgebogen dan andere.
De samenloop van risico’s heeft een dubbele inhoud. Enerzijds kan de samenloop van risico’s ertoe
leiden dat de weerstandscapaciteit ‘op’ raakt. Anderzijds kunnen kleine risico’s, risico’s die individueel
niet van belang zijn, indien ze gelijktijdig of kort na elkaar zich voordoen, toch een risico
voor de weerstandscapaciteit gaan vormen.
Ons beleid met betrekking tot het weerstandsvermogen is vastgelegd in de nota “Weerstandsvermogen
en risicomanagement”, die op 26 oktober 2005 is vastgesteld. In het vervolg van deze paragraaf
zal op basis van deze nota worden ingegaan op onze weerstandscapaciteit. Vervolgens
komen de risico’s aan de orde. Tot slot zullen conclusies worden getrokken over het weerstandsvermogen
van de gemeente.

14.2 Weerstandscapaciteit
14.2.1 Inleiding
Gemeente Renkum – Begroting 2007
De weerstandscapaciteit betreft de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt
c.q. kan beschikken om niet begrote kosten te dekken. Daarbij worden incidentele en structurele
weerstandscapaciteit onderscheiden. Met het eerste wordt het vermogen bedoeld om calamiteiten
en andere eenmalige tegenvallers op te kunnen vangen, zonder dat dit invloed heeft op de hoogte
van het voorzieningenniveau dat de gemeente haar burgers willen aanbieden. Met de structurele
weerstandscapaciteit worden de middelen bedoeld die permanent kunnen worden ingezet om tegenvallers
in de lopende exploitatie op te vangen zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering
van het bestaande beleid.
Mogelijke onderdelen van de weerstandscapaciteit zijn:
• de post onvoorzien;
• (een deel van) de algemene reserve;
• de stille reserves;
• de onbenutte belastingcapaciteit;
• bezuinigingsmogelijkheden.
Achtereenvolgens wordt ingaan op deze onderdelen van de weerstandscapaciteit.
14.2.2 Post onvoorzien
In hoofdstuk 12.5 is ingegaan op de hoogte van de post onvoorzien. Daarbij is aangegeven dat de
post onvoorzien op basis van de nota Weerstandsvermogen en risicomanagement ¤ 165.000 omvat.
Voor 2007 wordt de post onvoorzien verhoogd met een buffer van • 500.000 en komt daarmee
uit op • 665.000. Voor de jaren 2008 tot en met 2010 bedraagt de post onvoorzien ¤ 165.000. Deze
bedragen vallen onder de incidentele weerstandscapaciteit.
14.2.3 Algemene reserves
De hoogte van de algemene reserves komt aan de orde in onderdeel B van de financiële begroting.
Het verwachte verloop van de totale reserves in meerjarenperspectief is weergegeven in de Investerings-
en financieringsstaat in bijlage 4. Per 1 januari 2007 bedraagt de stand van de algemene
reserves ¤ 13.164.000. Om te bepalen of de reserves vrij aanwendbaar zijn, is van belang over
welk deel van de reserves rente-inkomsten worden berekend. Tot en met 2004 werd over alle reserves
en voorzieningen rentebaten berekend. Dit betekent dat het aanwenden van de reserves
direct renteconsequenties had voor de begroting. Om onze weerstandscapaciteit te verbeteren
wordt een deel van de algemene reserves in fasen vrij van rente gemaakt en in de Weerstandsreserve
gestort. In de jaren 2007 en 2008 wordt achtereenvolgens ¤ 1.342.000 en ¤ 1.057.000 in de
Weerstandsreserve gestort. Wanneer in 2006 geen beroep wordt gedaan op de Weerstandsreserve,
bedraagt de stand per 1-1-2007 • 4.400.000.
14.2.4 Stille reserves
De stille reserves worden tot de incidentele weerstandscapaciteit gerekend. Het zijn de activa die
direct verkoopbaar zijn en een hogere opbrengst zullen genereren dan de aanwezige boekwaarde.
Aangezien de activa direct verkoopbaar moeten zijn, gaat het om gemeentelijke accommodaties
die niet direct in verband staan met de bedrijfsvoering. In het kader van het gemeentelijk accommodatiebeleid
is een eerste inventarisatie gedaan van de gemeentelijke accommodaties die
voor verkoop in aanmerking kunnen komen. In het dekkingsplan is voor de jaren 2007 tot en met
2010 jaarlijks een opbrengst opgenomen in verband met de verkoop van gemeentelijke gebouwen.
Vooralsnog is het uitgangspunt dat de stille reserves na deze verkopen nihil zijn.
101

Gemeente Renkum - Begroting 2007
14.2.5 Onbenutte belastingcapaciteit
De onbenutte belastingcapaciteit behoort tot de structurele weerstandscapaciteit. Voor de berekening
van de onbenutte belastingcapaciteit worden door de volgende uitgangspunten gehanteerd:
• Afvalstoffenheffing/reinigingsrecht: 100% kostendekkend
• Rioolrecht: 100% kostendekkend
• Onroerendezaakbelasting: maximale stijging van 2,75 %
Voor de afvalstoffenheffing worden al kostendekkende tarieven gehanteerd. Dit betekent dat hier
geen onbenutte belastingcapaciteit aanwezig is.
Voor de rioolheffing geldt dat deze maximaal 100% kostendekkend mag zijn. Daarbij mogen de
volgende lasten en baten worden meegenomen bij de bepaling van de tarieven:
• de lasten en baten voor het product “Riolering en waterzuivering”;
• 50% van de lasten van straatreiniging;
• de baten uit de verfijningsuitkering riolering binnen de algemene uitkering.
Op dit moment wordt rekening gehouden met de verfijningsuitkering bij de vaststelling van de
tarieven. Dit betekent dat er een onbenutte belastingcapaciteit resteert ter grootte van deze verfijningsuitkering
riolering. Aangezien de verfijningsuitkering afloopt van ¤ 283.000 in 2007 tot ¤
0 in 2012 wordt dit gerekend tot de incidentele weerstandscapaciteit.
Zoals uit de paragraaf lokale heffingen blijkt, stelt het college voor de OZB-tarieven met 2,18 % te
verhogen. Dit betekent dat een onbenutte belastingcapaciteit resteert van 2,75 minus 2,18 is
0,57 %. Dit resulteert in een meeropbrengst van circa • 33.000.
14.2.6 Bezuinigingsmogelijkheden
Bezuinigingsmogelijkheden binnen de begroting kunnen zowel tot incidentele als tot structurele
weerstandscapaciteit leiden. Bij incidentele bezuinigingsmogelijkheden wordt gedacht aan het
tijdelijk uitstellen van beleidsvoornemens. Bij structurele bezuinigingsmogelijkheden gaat het om
het efficiënter uitvoeren of het stopzetten of beperken van de uitvoering van bepaalde taken.
Om te komen tot een sluitende begroting voor 2007 is (opnieuw) kritisch gekeken naar mogelijkheden
tot bezuinigen. Daarbij is zowel gekeken naar bijstellingen door interne maatregelen als
bijstellingen door het treffen van externe maatregelen. Het gevolg van deze actie is dat de resterende
bezuinigingsmogelijkheden binnen de begroting beperkt zijn.
14.2.7 Totale weerstandscapaciteit
De totale weerstandscapaciteit op basis van het voorgaande is weergegeven in de volgende tabel.
Bij de aanwendbare algemene reserves is uitgegaan van een jaarlijks beschikbaar bedrag. Wanneer
aanwending van dit bedrag niet (geheel) noodzakelijk is, betekent dit dat de incidentele
weerstandscapaciteit in het daarop volgende jaar met het resterende bedrag kan worden verhoogd.
102

Weerstandscapaciteit
Bedragen x ¤ 1.000
Gemeente Renkum – Begroting 2007
2007 2008 2009 2010
Structurele capaciteit
Onbenutte belastingcapaciteit 33 33 33 33
Bezuinigingsmogelijkheden PM PM PM PM
Totaal structureel 33 33 33 33
Incidentele capaciteit
Post onvoorzien 665 165 165 165
Aanwendbare algemene reserves 4.400 1.342 1.057 0
Onbenutte belastingcapaciteit 283 275 190 0
Stille reserves 0 0 0 0
Bezuinigingsmogelijkheden PM PM PM PM
Totaal incidenteel 5.348 1.782 1.412 165
Totaal weerstandscapaciteit 5.381 1.815 1.445 198
14.3 Risico’s
14.3.1 Inleiding
Bij de inventarisatie van risico’s worden de volgende risicogroepen onderscheiden:
• lokale inkomsten;
• kapitaalgoederen;
• treasury;
• bedrijfsvoering;
• verbonden partijen;
• grondbeleid;
• subsidies.
In het kader van het weerstandsvermogen moet overigens worden bedacht dat lang niet alle risico’s
daadwerkelijk risico’s voor het weerstandsvermogen van de gemeente zijn. Risico’s waarvoor
reeds een voorziening, verzekering of bestemmingsreserve is gevormd, worden niet meegenomen
in de inventarisatie. Dit geldt ook voor risico’s waarvoor reeds in de projectbegroting c.q. de kostencalculatie
een post onvoorzien is opgenomen.
In het vervolg van deze paragraaf wordt achtereenvolgens ingegaan op de risico’s binnen de verschillende
risicogroepen.
14.3.2 Lokale inkomsten
De inkomsten van een gemeente bestaan enerzijds uit inkomsten vanuit het Rijk in de vorm van
algemene en specifieke uitkeringen en anderzijds uit inkomsten uit gemeentelijke belastingen en
retributies. Achtereenvolgens wordt ingaan op risico’s met betrekking tot de inkomsten uit de
algemene uitkering, het BTW-compensatiefonds, de specifieke uitkering in het kader van de Wet
basisvoorziening kinderopvang, de inkomsten in het kader van de Wet Werk en Bijstand, de Wet
Maatschappelijke Ondersteuning, overige open-einde regelingen en de inkomsten uit gemeentelijke
leges.
Algemene uitkering uit het Gemeentefonds
De hoogte van de inkomsten van de gemeente uit het Gemeentefonds zijn onder andere afhankelijk
van de rijksuitgaven. Hoe meer het Rijk uitgeeft, hoe meer de gemeente uitgekeerd krijgt uit
het Gemeentefonds en omgekeerd. Op basis van de rijksbegroting wordt in eerste instantie bepaald
hoeveel geld de gemeente krijgt. Aan het einde van het jaar wordt er op basis van de werke-
103

Gemeente Renkum - Begroting 2007
lijke rijksuitgaven berekend hoeveel de gemeente krijgt. Om te voorkomen dat er achteraf terugbetaald
moet worden door de gemeente, houdt het Rijk een deel van wat aan het begin van het
jaar is toegekend, als buffer achter. Dit is de zogenaamde behoedzaamheidreserve. De gemeente
gaat ervan uit dat een bepaald deel in ieder geval wordt uitgekeerd, en zet deze dan ook al in ten
bate van de exploitatie. Op het moment dat de gemeente teveel heeft ingezet is daar geen dekking
voor. De gemeente Renkum heeft 75% (circa ¤ 245.000) van de behoedzaamheidreserve ingezet.
Omdat het Rijk momenteel sterk aan het bezuinigen is, ontvangt de gemeente minder middelen
vanuit het Gemeentefonds. Omdat het voor het Rijk moeilijk is om nog meer te gaan bezuinigen
dan begroot, is het de verwachting dat de gehele behoedzaamheidreserve wordt uitgekeerd. Voorzichtigheidshalve
wordt het risico van niet uitkeren van de behoedzaamheidreserve ingeschat op
20%.
BTW-compensatiefonds
Het rijk financiert het BTW-compensatiefonds door een verlaging van de Algemene uitkering uit
het gemeentefonds. Deze verlaging werd en wordt per gemeente bepaald op basis van een verdeelformule
uit 2003. Of die verdeelformule nog steeds juist is, is onbekend. Een lopend onderzoek
van Cebeon moet daar uitsluitsel over geven. Het rijk streeft ernaar om de uitname uit het gemeentefonds
vanaf 2008 te verdelen via een nieuwe uitnameformule. Het rijk verwacht in de meicirculaire
2007 uitsluitsel te kunnen geven over de consequenties per gemeente. Op dit moment
zijn de gevolgen voor de gemeente Renkum nog niet bekend.
Wet Werk en Bijstand
Binnen de Wet Werk en Bijstand (WWB) bestaat een tweetal regelingen met betrekking tot overschotten
en tekorten van de jaarlijkse subsidies. Overschotten op het werkdeel WWB vloeien terug
naar het Rijk. Tekorten op het werkdeel komen voor rekening van de gemeente. Overschotten
en tekorten op het Inkomensdeel WWB komen tot een bepaald maximum voor rekening van de
gemeente. Het maximale tekort op het inkomensdeel is bepaald op 10% van het budget inkomensdeel
WWB. Als de gemeente een groter tekort boekt, kan zij achteraf een aanvullende uitkering
aanvragen bij het ministerie.
Het budget inkomensdeel 2006 was in tegenstelling tot voorgaande jaren niet in de septembercirculaire
WWB opgenomen. Op basis van voorlopige vaststellingen is in deze begroting uitgegaan
van een budget van ¤ 5.527.000. Dit betekent dat er voor de gemeente Renkum een risico is van
maximaal ¤ 552.700. De definitieve budgetten die vanuit het Rijk worden ontvangen, zijn begin
oktober bekend gemaakt. Daaruit blijkt dat sprake is van een aanzienlijke verlaging van het budget.
In de najaarsnota, die gelijk met deze begroting wordt behandeld in de raad, zullen de consequenties
voor onze gemeente worden becijferd. Het realiseren van de in de Begroting 2006 opgenomen
taakstelling van • 130.000 voor de jaren 2006, 2007 en 2008 kan hierdoor onder druk komen
te staan.
Wet Maatschappelijke Ondersteuning
Met ingang van januari 2007 wordt de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) van kracht.
Op basis van de WMO worden gemeenten verantwoordelijk voor de ondersteuning van degenen
die niet in staat zijn om op eigen kracht deel te nemen aan de samenleving. Van de gemeenten
wordt verwacht dat zij de beoogde doelgroep ondersteuning geven bij het zelfstandig functioneren
door het verstrekken van een zo compleet en samenhangend mogelijk aanbod. In de WMO worden
opgenomen:
• de gehele Wet Voorziening Gehandicapten (WVG);
• onderdelen uit de Welzijnswet;
• de maatschappelijke opvang;
• onderdelen uit de AWBZ;
• relevante subsidieregelingen uit het zorgstelsel, zoals de subsidieregeling wonen met zorg,
subsidieregeling mantelzorg en de ADL-clusterregeling.
De verantwoordelijkheden voor de gemeenten worden vastgelegd in een aantal zogenaamde prestatievelden.
Elke gemeente mag zelf invulling geven aan die prestatievelden, in nauw overleg met
organisaties van burgers en cliëntenorganisaties. Op dit moment is nog niet duidelijk welk budget
de gemeenten ter beschikking krijgen voor de uitvoering van de WMO, hoe omgegaan wordt met
de gevolgen van eventuele wetswijzigingen in de toekomst, welke afspraken gemaakt worden over
104

Gemeente Renkum – Begroting 2007
de dynamiek van de uitgaven en hoe de verdeling van de beschikbare middelen over de gemeenten
zal plaatsvinden. Zolang hierover geen duidelijkheid is, brengt de invoering van de wet grote
risico’s met zich mee voor de gemeenten. Vooralsnog is voor het weerstandsvermogen rekening
gehouden met een maximale overschrijding van ¤ 500.000 per jaar met ingang van 2007.
Overgang win naar wet inburgering
In 2006 is de bekostiging van de win ‘in lijn’ gebracht met destijds verwachte normbedragen die
waarschijnlijk ook voor de nieuwe wet inburgering gingen gelden. In de voorjaarsnota en later de
kadernota is de structurele doorwerking ook op dat normbedrag van • 7.500 gebracht (20 trajecten
2006 keer • 7.500 is • 150.000 rijksinkomst). De tot nu toe bekende bedragen zijn echter aanzienlijk
lager. Deze zijn • 4.235 voor uitkeringsgerechtigden met onder voorwaarden een aanvullende
dekking uit WWB reïntegratietrajectkosten en • 6.180 voor niet uitkeringsgerechtigden
(met uiteraard geen eventuele aanvullende dekking). Het ministerie heeft een half jaar geleden
gesteld dat er op de ministeriële site een rekentool voor gemeenten voor de win/wet inburgering
zou komen. Nu (september 2006) is die er nog steeds niet. De materie is dus complex.
Verzakkingen Europalaan
In het gebied tussen de Europalaan en de Brinkweg zijn in 2004 verzakkingen in het maaiveld
geconstateerd. Directie en verantwoordelijke wethouder zijn door middel van een aantal voortgangsrapportages
op de hoogte gebracht. Deze verzakkingen zijn waarschijnlijk door de kunstmatige
ophoging van het maaiveld in combinatie met een wellicht verkeerd bouwproces (palenplan)
ontstaan. Als gemeente (bestuur en directie) hebben we ingestemd om een nader technisch en
juridisch onderzoek uit te voeren. Het technische onderzoek is afgerond en dient als basis voor het
verdere juridische onderzoek.
Leges
De gemeente gaat bij het berekenen van de leges er vanuit dat er een bepaalde hoeveelheid
bouwvergunningen, begrafenissen en dergelijke worden aangevraagd. Er bestaat echter het risico
dat de werkelijke aantallen lager of hoger uitvallen. Hierdoor zullen de gemeentelijke inkomsten
af- of toenemen. De aanvragen zijn gedeeltelijk conjunctuurgevoelig. De kans van 20% hogere
legesopbrengsten wordt ingeschat op 40% en de kans van 20% lagere opbrengsten op 60%. Het
betreft in eerste instantie een incidenteel risico, minder aanvragen hebben geen gevolgen voor de
volgende jaren. Het is echter wel mogelijk dat de legesopbrengsten in het volgende jaar wederom
tegenvallen. Daarom betreft het een jaarlijks incidenteel risico.
14.3.3 Kapitaalgoederen
Onderhoud gebouwen
Risico’s met betrekking tot de kapitaalgoederen kunnen bestaan uit:
• risico’s in verband met het nagestreefde kwaliteitsniveau bij het onderhoud van de kapitaalgoederen;
• risico’s in verband met een discrepantie tussen het noodzakelijke onderhoud conform de beheersplannen
en de daarvoor beschikbare financiële middelen.
De risico’s van de laatste categorie zijn in de Begroting 2006 opgelost voor het onderhoud aan de
wegen en de riolering. Voor het onderhoud aan de gebouwen is nog wel sprake van een risico.
Bij het onderhoud van gemeentelijke gebouwen wordt onderscheid gemaakt tussen onderhoud
aan algemene gebouwen en aan schoolgebouwen. De voorziening voor het onderhoud aan schoolgebouwen
is naar verwachting toereikend, maar hangt in grote mate af van juiste uitvoering van
gepland onderhoud zoals dit door de firma Kraan wordt verricht. Daarnaast wordt er later in
2006 een nieuwe versie van het integraal huisvestingsplan verwacht, waaruit wel kan blijken dat
de onderhoudsvoorziening structureel te laag is. De voorziening voor het onderhoud van de algemene
gemeentelijke gebouwen wordt op dit moment als ontoereikend ingeschat indien wordt uitgegaan
van het handhaven van het huidige aantal gebouwen. Om dit huidige niveau te handhaven,
is jaarlijks een extra bedrag noodzakelijk.
Inmiddels is door het team Vastgoedbeheer een voorstel gemaakt van gemeentelijke accommodaties
die voor verkoop in aanmerking komen. In het dekkingsplan van deze begroting gaat het col-
105

Gemeente Renkum - Begroting 2007
lege er vanuit dat over de jaren 2007 tot en met 2010 voor een totale netto opbrengst van
• 1.450.000 aan gebouwen zal worden verkocht. Vervolgens zal uit het geactualiseerde onderhoudsplan
moeten blijken of de reguliere dotatie aan de onderhoudsvoorziening toereikend is voor
de resterende gebouwen. In verband met de tijd die gemoeid gaat met de verkoop van deze gemeentelijke
eigendommen, wordt rekening gehouden met een aflopend risico.
14.3.4 Financiering
Risico’s met betrekking tot financiering kunnen bestaan uit renterisico’s, koersrisico’s, kredietrisico’s
en liquiditeitsrisico’s. In het Treasurystatuut zijn richtlijnen opgenomen om deze risico’s
zoveel mogelijk te beperken. Concreet betekent dat dat moet worden voldaan aan de kasgeldlimiet
en de renterisiconorm en dat de te gebruiken financiële producten en te kiezen tegenpartijen
beperkt zijn. De risico’s die daarna resteren zijn renterisico’s en kredietrisico’s met betrekking tot
gewaarborgde geldleningen.
Renteontwikkelingen
Een belangrijk risico vormt de renteontwikkeling. Voor de berekening van de rentekosten is in de
begroting voor 2007 rekening gehouden met een rentepercentage van 5%. Grote mutaties in het
werkelijke rentepercentage kunnen financiële consequenties tot gevolg hebben wanneer de gemeente
op dat moment een beroep moet doen op de geld- of kapitaalmarkt.
Gewaarborgde geldleningen
Het gemeentelijke beleid met betrekking tot het verlenen van garanties voor geldleningen is gebaseerd
op het uitgangspunt “nee, tenzij”. Op dit moment staat de gemeente echter wel garant
voor een aantal geldleningen met een totaal bedrag van ¤ 3.471.000. De financiële verplichtingen
van garanties voor de particuliere woningbouw zijn met ingang van 1 januari 1995, onder betaling
van een afkoopsom, overgedragen aan de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen.
AVR
In de overeenkomst van 18 april 2000, waarin de verkoop van aandelen AVIRA aan AVR is geregeld,
is onder andere bepaald dat de verkoper aan de koper een aantal garantieverklaringen afgeeft.
Een aantal algemene garantieverklaringen loopt nog enige tijd door. Zo geldt voor de Garantieverklaring,
dat AVIRA een zorgvuldige en volledige boekhouding heeft gevoerd en deze
voldoet aan de wettelijke bepalingen terzake, een termijn van 7 jaar na de balansdatum van 31
december 1999.
Eenzelfde periode geldt voor de Garantieverklaring, dat in de twee jaar voorafgaande aan de
Overdrachtsdatum door AVIRA en haar vennootschapsorganen genomen besluiten op rechtsgeldige
wijze tot stand zijn gekomen met inachtneming van de relevante wettelijke en statutaire
bepalingen.
Bij de overdracht van de Tweede Tranche Aandelen is bepaald dat er geen nieuwe garanties worden
verstrekt, behalve voorzover het de aandelen zelf betreft. Indien uit wordt gegaan van een
algemene verjaringstermijn van vijf jaar, loopt deze garantie terzake van de overdracht van de
Tweede Tranche Aandelen af op 9 oktober 2008.
Naast deze garantieverklaringen kan de koper de verkoper niet aanspreken, behoudens voorzover
daarop in een garantieverklaring een specifieke uitzondering is gemaakt. Eén van de uitzonderingen
betreft het CDEM-project. De formele ingebruikname van de CDEM-installatie heeft
plaatsgevonden op 1 januari 2005. Dit betekent dat de Gemeenten nog een claim kunnen verwachten
indien voor 1 januari 2006 blijkt dat de CDEM-installatie niet geschikt is voor de verwerking
van papierresidu en niet geschikt zal zijn voor alternatief gebruik. Op dit moment loopt
een onderzoek of de deelnemende gemeenten aansprakelijk gesteld kunnen worden voor het feit
dat de CDEM-installatie niet voldoet aan bepaalde emissievoorschriften. De kosten voor aanpassing
van de installatie bedragen • 1.500.000, waarvan maximaal • 120.000 voor rekening van de
gemeente Renkum kan komen.
106

14.3.5 Verbonden partijen
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Zoals in de paragraaf verbonden partijen is weergegeven participeert de gemeente in een aantal
verbonden partijen. De deelname kan financiële risico’s met zich meebrengen, omdat het uitgavenbeleid
door het bestuur van het samenwerkingsverband wordt bepaald en niet door de individuele
gemeenten. Ook kunnen autonome ontwikkelingen in de uitvoering van bestaande regionale
taken leiden tot tekorten. Op dit moment speelt er een concreet risico met betrekking tot de
huisvesting van het Gelders Archief.
Huisvesting Gelders Archief
Sinds 2002 is de gemeente Renkum aangesloten bij de Gemeenschappelijke Regeling Gelders
Archief. Het Gelders Archief (GA) beheert voor onze gemeente het zgn. gemeentearchief. Dit is
een statisch archief waar voor altijd te bewaren documenten professioneel beheerd blijven. De
huidige huisvesting van het Gelders Archief blijkt verouderd en voldoet niet meer aan de eisen
die de Archiefwet 1995 stelt. Inmiddels is besloten om te verhuizen. Het bestuur vraagt de partners
rekening te houden met hogere huisvestingslasten met ingang van 2008. Momenteel is onze
bijdrage een jaarlijks geïndexeerde lumpsum (• 114.000). Hierin zijn ook de huisvestingskosten
verwerkt. Over de nieuwe bijdrage wordt nog onderhandeld tussen de gemeenten en het Rijk.
14.3.6 Grondzaken en grote projecten
De gemeentelijke projectenportefeuille omvat diverse projecten. Van deze projecten wordt een
prognose gemaakt van de verwachte uitkomst van het project op het moment dat het project in
exploitatie wordt genomen. Wanneer een tekort wordt verwacht, wordt voor dit verlies een voorziening
getroffen. Dit betekent dat deze risico’s direct worden afgedekt. Van de projecten die nog
niet in exploitatie zijn genomen, loopt de gemeente het risico dat de boekwaarden niet worden
terugverdiend. Dit betreft een risico van totaal ¤ 208.000. Daarnaast is sprake van een renterisico
bij het niet volgens planning realiseren van verwachte verkoopopbrengsten.
Voor meer informatie over de projecten wordt verwezen naar de paragraaf grondbeleid.
14.3.7 Bedrijfsvoering
Binnen de bedrijfsvoering kunnen zich risico’s voordoen op het gebied van budgetbeheer, openstaande
taakstellingen, kostbare woningaanpassingen onder de WMO, het beheer van de Rijnkom
en diverse claims.
Budgetbeheer
Producthouders binnen de gemeente hebben het mandaat tot het namens de gemeente “aangaan
van overeenkomsten tot levering van goederen of diensten en uitvoering van werken”. Voorwaarde
is dat deze overeenkomsten passen binnen de budgetten die zij daarvoor ter beschikking hebben.
Wanneer het beschikbare budget niet overeenstemt met de behoefte, wordt dit ter besluitvorming
voorgelegd aan college en raad. Om slagvaardig te werk te kunnen gaan hoeven onder- of
overschrijdingen van budgetten binnen een range van 5% niet vooraf te worden gemeld. Uitgangspunt
hierbij is dat gemeentebreed de onderschrijdingen de overschrijdingen zullen opvangen.
Als gevolg van de bijstellingen en ombuigingen worden de budgetten op dit moment wel eens
als krap ervaren. Hierdoor bestaat er in de praktijk de mogelijkheid dat zich meer overschrijdingen
voordoen als een onderschrijdingen. Hiermee is rekening gehouden bij de berekening van het
noodzakelijke weerstandsvermogen.
Openstaande taakstellingen
In de Begroting 2004, 2005, 2006 en 2007 zijn diverse taakstellingen opgenomen. Op dit moment
staat voor 2007 nog ¤ 372.000 van de taakstellingen uit voorgaande jaren open. In deze Begroting
2007 is voor ¤ 1.581.000 aan taakstellingen opgenomen. Risico voor het weerstandsvermogen is
dat de gemeente niet in staat is om alle taakstellingen direct in te vullen.
107

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Kostbare woningaanpassingen onder de WMO
Zoals bekend zal de WVG eind 2006 ophouden te bestaan en opgaan in de WMO. Het jaar 2007
wordt gezien als overgangsjaar, met zoveel mogelijk ongewijzigd beleid op de WVG voorzieningen.
Wel komt er vanaf 1 januari 2007 keuzevrijheid voor de klant voor een persoonsgebonden budget
of voorziening in natura en komen dure woningaanpassingen volledig voor rekening van gemeenten.
Structurele bezuinigingen op de WVG (lees vanaf 2007 WMO), naast de al eerder voorgestelde
structurele verlaging van het budget WVG woonvoorziening is risicovol doordat de WMO budgetten
nog niet bekend zijn en het financieel besluit Maatschappelijke Ondersteuning 2007 nog moet
worden vastgesteld door het college.
Exploitatietekort Rijnkom
De gemeente vult momenteel het exploitatietekort van de Rijnkom aan. Dit tekort bedraagt circa
¤ 100.000 per jaar. Er worden onderhandelingen gevoerd om te komen tot een vaste aanvulling
per jaar vanuit de gemeente. Omdat gewacht wordt op een integrale oplossing voor Rijnkom,
Aquarijn en uitplaatsen sport 3B4 laten definitieve afspraken op zich wachten. Zolang deze onderhandelingen
nog niet zijn afgerond, vormt dit een risico voor het weerstandsvermogen.
Diverse claims
Financiële consequenties van schadeclaims kunnen niet worden voorzien en zijn derhalve niet in
de begroting opgenomen. Nadelige gevolgen van claims hebben daardoor direct invloed op de financiële
positie van de gemeente. Verder loopt de gemeente het risico om bij de planologische
procedures te worden geconfronteerd met claims tot schadevergoeding als bedoeld in artikel 49
van de Wet op de Ruimtelijke Ordening.
Door de invoering van artikel 7:15 Algemene wet bestuursrecht loopt de gemeente het risico dat
zij de kosten moet vergoeden van een indiener van een bezwaar- of beroepsschrift. Kostenvergoeding
vindt alleen plaats indien het bezwaar of beroep gegrond wordt verklaard. Per geval kunnen
de kosten variëren van ¤ 322 tot ¤ 2.632. Meest reëel is een kostenvergoeding van ¤ 644. De
voorwaarden om in aanmerking te komen voor een kostenvergoeding zijn streng. Het college
schat het risico dan ook in als beperkt.
14.3.8 Subsidies
Claims de Bries
De Bries heeft in haar jaarrekening 2005 een bedrag aan achterstallige subsidie en/of
vergoedingen van diverse activiteiten van ¤ 176.527 opgenomen tot en met 2005. Dit bedrag zal,
puur cijfermatig door structurele doorwerking 2006 stijgen tot circa • 211.000 per 31 december
2006. Daarnaast zal er structureel circa • 36.000 nodig zijn vanaf 2007. De Bries meent recht te
hebben op het volgende:
1. aanvulling 2 groepen peuterspeelzaalwerk ¤ 54.528;
2. aanvulling niet meegenomen prijscompensatie 1996-1999 ¤ 121.729
Deze cijfers zijn gebaseerd op de jaarrekening 2005 van de Bries.
Zowel op ambtelijk en bestuurlijk niveau wordt met de Bries overlegd of, en in hoeverre, deze
claims gehonoreerd of afgewezen kunnen worden. Claim 2 ligt voor beroep bij de rechtbank, en
rechterlijke uitspraak wordt nog in 2006 verwacht. Claim 1 is ook bij rechtbank. De gemeente
heeft onlangs een verweerschrift aan de rechtbank gezonden.
Subsidies peuterspeelzalen
In de notitie peuterspeelzaalwerk staat dat het instandhouden van een peuterspeelzaalplaats
volgens de norm • 1.200 kost. Afhankelijk van de ouderbijdrage verstrekt de gemeente een maximale
subsidie per peuterspeelzaalplaats van • 550 of • 650. De norm van • 1.200 is gebaseerd op
gegevens van 2003. Er zijn signalen dat die norm door ontwikkelingen na 2003 niet meer haalbaar
is. Afgezien verhogen van de ouderbijdrage (die door het College goedgekeurd moet worden)
is alleen verhoging van de bijdrage per peuterspeelzaalplaats een optie. In de bedrijfsvoering van
de peuterspeelzalen is/wordt al zoveel mogelijk gestuurd op kostenmatiging. Op dit moment subsidieert
de gemeente 314 peuterspeelzaalplaatsen.
108

14.3.9 Totaal risico’s
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Voor de berekening van het totale risico wat de gemeente loopt als gevolg van de hiervoor genoemde
risico’s kunnen verschillende methoden worden gehanteerd. Op basis van de nota Weerstandsvermogen
en risicomanagement wordt de volgende berekening toegepast:
Financieel risico = (minimale omvang risico x kans op voordoen minimale omvang) + (maximale
omvang risico x kans op voordoen maximale omvang).
Wanneer deze berekening wordt toegepast op de hiervoor genoemde risico’s, betekent dit dat het
totale risico voor de gemeente Renkum is zoals is weergegeven in de volgende tabel. Om misbruik
van deze gegevens door derden te voorkomen, is meer gedetailleerde informatie over het risicobedrag
per onderdeel niet opgenomen in deze begroting.
Risico’s
Bedragen x ¤ 1.000
2007 2008 2009 2010
Structurele risico’s 88 13 0 0
Incidentele risico’s 2.761 1.951 1.618 1.534
Totaal risico’s 2.849 1.964 1.618 1.534
14.4 Weerstandsvermogen
14.4.1 Inleiding
Om een oordeel te kunnen geven over het weerstandsvermogen van de gemeente Renkum moet
een confrontatie worden gemaakt tussen de weerstandscapaciteit en de aanwezige risico’s. Daarbij
worden twee soorten weerstandsvermogen onderscheiden, namelijk het statisch en het dynamisch
weerstandsvermogen. Met het statisch weerstandsvermogen (ook wel het eenjarig weerstandsvermogen
genoemd) wordt bedoeld de mate waarin tegenvallers opgevangen kunnen worden
zonder dat dit tot beleidswijzigingen in het begrotingsjaar zelf leidt. Het dynamisch weerstandsvermogen
(ook wel het meerjarig weerstandsvermogen genoemd) is de mate waarin de gemeente
tegenvallers kan opvangen zonder dat dit consequenties heeft voor meerdere begrotingsjaren.
14.4.2 Criteria
Het is de doelstelling om te komen tot een gezonde financiële situatie waarbij de gemeente in
staat is om risico’s op te vangen zonder dat dit ten koste gaat van de normale bedrijfsvoering. Om
dit te bereiken, moet de gemeente volgens ons in staat zijn om:
• de incidentele risico’s van de komende vier jaren plus de structurele risico’s voor het eerste
jaar op te vangen met de incidentele weerstandscapaciteit;
• de structurele risico’s van de komende vier jaren op te vangen met de structurele weerstandscapaciteit.
De eerste bullet betreft dan het statisch weerstandsvermogen en de tweede bullet het dynamisch
weerstandsvermogen. Aangezien de structurele weerstandscapaciteit meestal pas op wat langere
termijn inzetbaar is (denk aan bezuinigingen en belastingverhoging), kiest het college ervoor
structurele risico’s het eerste jaar op te vangen met incidentele weerstandscapaciteit.
Op basis van de hiervoor genoemde uitgangspunten kan de gewenste structurele en incidentele
weerstandscapaciteit worden berekend in relatie tot de berekende risico’s. De beoordeling van het
weerstandsvermogen is dan als volgt:
109

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Aanwezige gewenste
weerstandscapaciteit
Weerstandsvermogen
> 100 % Uitstekend
80 – 100 % Goed
60 – 80 % Voldoende
40 – 60 % Matig
< 40 % Slecht
14.4.3 Beoordeling weerstandsvermogen
Het statisch en dynamisch weerstandsvermogen van onze gemeente kan op basis van de hiervoor
genoemde uitgangspunten als volgt worden vastgesteld.
Statisch weerstandsvermogen
Gewenste incidentele weerstandscapaciteit
Incidentele risico’s 2007 t/m 2010 7.865
Structurele risico’s 2007 88
Totaal 7.953
Aanwezige incidentele weerstandscapaciteit 2007 t/m 2010 8.707
Percentage 109 %
Dynamisch weerstandsvermogen
Gewenste structurele weerstandscapaciteit
Structurele risico’s 2007 t/m 2010 101
Totaal 101
Aanwezige structurele weerstandscapaciteit 33
Percentage 33 %
De conclusie op basis van het voorgaande luidt dat het statisch weerstandsvermogen als uitstekend
kan worden beoordeeld. Het dynamisch weerstandsvermogen is slecht. Het college stelt voor
de aanwezige weerstandscapaciteit toch te handhaven op het huidige niveau en eventuele structurele
risico’s op te vangen met incidentele weerstandscapaciteit tot er een structurele oplossing
in de vorm van aanpassingen binnen de begroting is gevonden.
110

15. Paragraaf 3: Onderhoud kapitaalgoederen
15.1 Inleiding
Gemeente Renkum – Begroting 2007
In de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen wordt het beleidskader voor het onderhoud van kapitaalgoederen
zoals wegen, riolering, water, groen en gebouwen gegeven. Verder worden de financiële
gevolgen van het beleid en de vertaling van de financiële gevolgen in de begroting beschreven.
Uitgaven voor onderhoud kapitaalgoederen komen op diverse beleidsvelden voor. De kwaliteit
van de kapitaalgoederen en het onderhoud ervan is bepalend voor het voorzieningenniveau en de
jaarlijkse lasten. Met het onderhoud van kapitaalgoederen is een substantieel deel van de begroting
gemoeid. Een goed overzicht is daarom van belang voor uw Raad voor een goed inzicht in de
financiële positie.
Het beleid van de gemeente Renkum voor het onderhoud van kapitaalgoederen is opgenomen in
de volgende plannen:
• Beleidsnota Wegbeheer Renkum 2006-2010 (2005);
• Gemeentelijk RioleringsPlan 2005-2009 (2005);
• Onderhoudsbeheersplan Gebouwen (2004);
• Groenstructuurplan (2003);
• Bosbeleidsplan (2003).
Voor de eerste drie plannen gaat het om groot onderhoud dat loopt via een onderhoudsvoorziening.
Voor de realisatie van het groenstructuurplan en het bosbeleidsplan zijn jaarlijks middelen
opgenomen binnen de begroting. Om die reden gaat deze paragraaf met name in op het onderhoud
van wegen, riolen en gebouwen.
15.2 Onderhoud wegen
De gemeente heeft als wegbeheerder de verplichting haar wegen verantwoord te beheren en te
onderhouden. De gemeente is volgens het Burgerlijk Wetboek wettelijk aansprakelijk voor schade
die te wijten is aan of veroorzaakt wordt door gebreken aan de verharding.
De totale oppervlakte van verhardingen in het beheer van de gemeente bedraagt circa 1.523.000
vierkante meter. Circa 83% hiervan bevindt zich binnen de bebouwde kom, 17% ligt daarbuiten.
In 2005 is de Beleidsnota Wegbeheer Renkum 2006-2010 (BWR) opgesteld. Daartoe is allereerst
een uitgebreide visuele inspectie van het totale verhardingenareaal uitgevoerd. Vervolgens is op
basis van een nieuwe systematiek een basisplanning en -begroting gegenereerd. De kosten van de
basisplanning zijn berekend op het R-niveau (Richtlijnniveau). Beleidsprofiel R houdt in een redelijke
technische staat, redelijk comfortabel, redelijk verzorgde uitstraling (een weg met een enkele
reparatie, weinig vuil op de weg e.d.). Het is de ondergrens van aanvaardbaar beheer.
Deze basisplanning is gecontroleerd en afgestemd op o.a. de planning van andere werken en een
maatregeltoets heeft plaats gevonden. De basisplanning (CROW 147 planning) is daar waar nodig
aangepast aan de eisen en randvoorwaarden van de gemeente en vervolgens is een gemuteerde
planning en begroting gegenereerd.
In de nota Reserves en voorzieningen is bepaald dat de kosten van planmatig onderhoud aan wegen
conform de onderhoudsplanning wordt geëgaliseerd via een voorziening. Daarmee worden
grote schommelingen in de kosten binnen de begroting voorkomen. Op basis van de BWR is voor
de periode 2006-2025 een gemiddelde storting in de voorziening onderhoud wegen van ¤ 799.000
per jaar beschikbaar gesteld.
Daarnaast is ¤ 1.131.000 extra benodigd voor achterstallig onderhoud. Daarbij is er voor gekozen
10% van het achterstallig onderhoud in 2006 uit te voeren en de overige 90% te verdelen over de
jaren 2007 t/m 2010. Voor 2007 houdt dit een storting in de voorziening in van ¤ 255.000 in.
111

Gemeente Renkum - Begroting 2007
In 2007 zal een deel van het achterstallig onderhoud uitgevoerd worden. Verder zullen volgens de
BWR planning o.a. de volgende wegen/ gebieden onder handen genomen worden (onderhoud >
• 40.000): Bergerhof, Bloemenbuurt, Dennenkamp, Doorwerth-Noord, Fluitersmaat, Hemelsberg,
Hogerheide, buitengebied Renkum, Renkum-centrum, Zuiderbeek.
Bij financiering waarbij gebruik wordt gemaakt van een voorziening wordt bij de bepaling van het
onderhoudsbudget de planningsperiode verlengd van 1 jaar tot 20 jaar. Doordat de nieuwe wegbeheerssystematiek
niet verder kijkt dan een planperiode van 5 jaar, wordt voor de periode erna
gebruik gemaakt van de jaarlijkse eeuwigdurende beheerskosten conform CROW 145. Elke 4 jaar
zal een evaluatie van het BWR plaatsvinden, zodat nagegaan wordt of de verwachte ontwikkeling
van de voorziening overeenkomt met de ontwikkeling van de kosten van het geplande onderhoud.
15.3 Riolering
Vanaf 2005 is het GRP 2005 t/m 2009 van kracht. Het Gemeentelijk rioleringspan (GRP) geeft
een nadere invulling aan de zorgplicht voor een doelmatige inzameling en transport van afvalwater,
die de gemeente door de Wet milieubeheer (Wm) wordt toebedeeld. De gemeente is wettelijk
verplicht een GRP op te stellen.
In het GRP is weergegeven hoe de gemeente haar rioleringstaak de komende planperiode vorm
wil geven. In het GRP worden de doelen, functionele eisen, maatstaven en meetmethoden betreffende
het rioleringssysteem beschreven. De strategie in de komende planperiode is in het algemeen
gericht op het verbeteren van het hydraulisch en vuiltechnisch functioneren van het rioolsysteem.
De riolering binnen de gemeente Renkum bestaat uit circa 168 km vrijvervalriolering en circa 18
km druk- en persleidingen, 69 pompunits voor drukriolering en 10 rioolgemalen. De gegevens van
de riolering zijn opgeslagen in het rioleringsbeheerssysteem MI2. De toestand van de riolering
wordt bewaakt middels inspecties met een videocamera.
In het GRP 2005-2009 is een kostendekkingsmodel opgenomen. Er is gekozen voor de duurzame
variant. Dit houdt in dat boven op het pakket van basismaatregelen het accent wordt gelegd op
duurzaamheid en een verhoogde bedrijfszekerheid door installatie van een telemetriesysteem bij
de rioolgemalen en het uitvoeren van maatregelen die volgen vanuit het Basis RioleringsPlan
(BRP) in het kader van het waterkwaliteitsspoor.
Om de komende 60 jaar al het onderhoud te plegen en investeringen te kunnen realiseren, dient
volgens het model jaarlijks gemiddeld ¤ 2.927.518 te worden opgenomen in de begroting. In de
Begroting 2007 is ¤ 1.479.842 opgenomen. Tegenover de uitgaven staan inkomsten uit het rioolrecht.
Deze inkomsten zullen de komende jaren moeten stijgen, zodat er uiteindelijk een kostendekkend
tarief gehanteerd wordt. De stand van de voorziening groot onderhoud riolering zal uiteindelijk
na 60 jaar op nihil uitkomen.
In 2007 zal een telemetriesysteem worden aangeschaft. Tevens moeten bij een aantal gemalen de
pompen worden vervangen. Hierdoor kan de bedrijfzekerheid worden verzekerd. Verder zal het
meetprogramma worden gecontinueerd waardoor een goed beeld ontstaat van het functioneren
van het rioolstelsel. Ook zal in 2007 meer bekend worden over wat de Europese Kader Richtlijnen
Water gaan inhouden voor de gemeente Renkum. In het GRP is rekening gehouden met eventueel
te nemen maatregelen.
Daarnaast zal rekening gehouden moeten worden met onvoorzien onderhoud aan rioleringen.
Eind 2006 zal een tussentijdse evaluatie van het GRP plaats vinden. Volgens de huidige meerjarenplanning
zullen pas vanaf 2015 een aantal grote investeringen in vervanging van vrijvervalriolering
op de planning staan.
112

15.4 Gebouwen
15.4.1 Gemeentelijke gebouwen (excl. schoolgebouwen)
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Bij het onderhoud van gemeentelijke gebouwen wordt onderscheid gemaakt tussen onderhoud
aan algemene gebouwen en aan schoolgebouwen. In deze paragraaf gaat het om het onderhoud
van de algemene gebouwen.
De voorziening groot onderhoud gebouwen blijkt reeds jaren niet meer kostendekkend, waardoor
noodgedwongen bepaald bouwkundig onderhoud steeds weer naar de toekomst is verschoven.
Reeds eerder is aangegeven dat een verdere besparing op de onderhoudskosten ten aanzien van
kwaliteitsnormen en temporisatie in de uitvoering op dat moment niet meer mogelijk was en dat
gevolgschades niet meer waren uit te sluiten.
In verband met de financiële situatie van de gemeente wordt ook in 2007 zeer kritisch gekeken
naar de noodzakelijkheid van de zich aandienende onderhoudsactiviteiten en wordt het onderhoud
beperkt tot het hoogst noodzakelijke. Uiteraard zal het duidelijk zijn dat de risico’s van gevolgschades
zullen toenemen.
In 2007 zal het achterstallig onderhoud, afkomstig uit onderhoudsprogramma’s uit voorgaande
jaren, voltooid worden.
Volgens planning zou in de eerste helft van 2006 een onderhoudsplan voor de gemeentelijke gebouwen
worden opgesteld. Door capaciteitsproblemen is dit plan tot nu toe niet opgesteld. Het
streven is deze problemen op korte termijn op te lossen, zodat er voldoende capaciteit aanwezig is
om deze beleidsontwikkeling met voldoende kwaliteit te begeleiden. Vooralsnog is in deze begroting
rekening gehouden met de oorspronkelijke storting in de voorziening onderhoud gebouwen
van • 468.000 per jaar.
Zoals in het dekkingsplan in deze begroting is opgenomen, wil het college in de jaren 2007 tot en
met 2010 een aantal gemeentelijke panden verkopen. Uitgangspunt is dat panden voor eigen bedrijfsvoering
en panden voor strategische doeleinden worden behouden. De rest wordt afgestoten.
Hierdoor resteert een kernareaal dat efficiënter onderhouden kan worden. In de afgelopen jaren
zijn al een aantal panden afgestoten. Er staan nog een aantal panden op de nominatie voor verkoop.
Op sommige van de nog te verkopen gebouwen panden rusten nog verplichtingen. Dit
maakt de verkoop op korte termijn wat moeilijker.
Verkoop van gebouwen heeft voor het overgrote deel van de inwoners geen consequenties. Sommige
huurders kunnen het gemeentelijk eigendom aankopen tegen marktconforme prijzen.
15.4.2 Onderhoud schoolgebouwen
Categorieën onderhoud
Het onderhoud aan schoolgebouwen is te verdelen in twee categorieën. De eerste categorie is die
waar het schoolbestuur zelf voor verantwoordelijk is. Het B-onderhoud. De B staat voor het Bevoegde
Gezag. Voor dit onderhoud ontvangt het schoolbestuur een component in de LONDO vergoeding;
de materiële instandhouding. Voor het openbaar onderwijs was de gemeenteraad het
schoolbestuur, maar met de oprichting van PPO De Link is deze situatie beëindigd. Het gevolg
hiervan is dat de gemeente vanaf augustus 2004 geen LONDO component ontvangt.
Voor de tweede categorie onderhoud is de locale overheid verantwoordelijk. Dit betreft het Gonderhoud,
waarbij de G staat voor Gemeente. Voor dit onderhoud ontvangt de gemeente een
vergoeding in de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Praktisch komt het erop neer dat
het B-onderhoud het binnenonderhoud is en het G-onderhoud het buitenonderhoud.
Beide typen onderhoud zijn in één meerjarenonderhoudsplan opgenomen. Dit plan is door een
extern bureau opgesteld en stelt de norm van het onderhoud op “goed”. De LONDO vergoeding
voor het binnenonderhoud is “sober en doelmatig”. Hetzelfde geldt voor het buitenonderhoud. De
uitkering in het Gemeentefonds is eveneens gebaseerd op “sober en doelmatig” onderhoud waar
het nu opgestelde rapport zit op “goed”.
113

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Doordecentralisatie onderhoud
Sinds 1 januari 2005 is de lokale overheid niet langer verantwoordelijk voor het buitenonderhoud
voor het voortgezet onderwijs. Er zijn ook plannen om het buitenonderhoud voor het basisonderwijs
door te decentraliseren naar de schoolbesturen. Gezien de correspondenties is echter nog niet
zeker of dit ook daadwerkelijk wordt gerealiseerd.
Voorziening
Voor het buitenonderhoud, waar de lokale overheid verantwoordelijk voor is, is de voorziening Gonderhoud
in het leven geroepen. De jaarlijkse dotatie bedraagt ¤ 189.000. Dit bedrag is een middeling
tussen de vorige Kraanrapportage en de ervaringscijfers van de afgelopen jaren. Echter, in
de meest recente rapportage blijkt dat weliswaar de storting afdoende is, maar dat meer onderhoud
in de eerstkomende jaren noodzakelijk is.
Iedere drie jaar wordt de onderhoudsrapportage door Kraan Consulting BV na een herinspectie
geactualiseerd. Deze herinspectie zal in 2007 plaats vinden.
15.5 Conclusies
• Het onderhoudbudget wegen voor 2007 is voldoende.
• Het GRP 2005-2009 heeft een sluitend dekkingsplan. Voor de kostendekking is uitgegaan van
een geleidelijke stijging van het rioolrecht tot een kostendekkend niveau. Voor meer informatie
inzake het rioolrecht wordt verwezen naar paragraaf 1 ‘lokale heffingen’.
• Met betrekking tot de gemeentelijke gebouwen zal in 2007 worden overgegaan tot verkoop
van panden die niet noodzakelijk zijn voor de eigen bedrijfsvoering of voor strategische doeleinden.
Op basis van het nieuwe onderhoudsplan zal worden bepaald wat de consequenties
zijn voor de onderhoudsvoorziening. Zonodig zal deze op het gewenste niveau worden gebracht.
• De onderhoudsvoorziening voor het G-onderhoud aan schoolgebouwen en de jaarlijkse stortingen
daarin zijn toereikend voor het noodzakelijke onderhoud.
114

16. Paragraaf 4: Treasuryparagraaf
16.1 Inleiding
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording is het verplicht een paragraaf financiering
oftewel een treasuryparagraaf op te nemen in de begroting. De uitgangspunten van ons treasurybeleid
zijn vastgelegd in het “Treasurystatuut Gemeente Renkum”. In deze treasuryparagraaf
gaat het college in op de beleidsplannen voor de uitvoering van dit treasurybeleid. Daarbij
zijn allereerst de algemene ontwikkelingen die de treasuryfunctie beïnvloeden weergegeven. Vervolgens
wordt kort ingegaan op het treasurybeheer in 2007. Tot slot wordt stilgestaan bij de administratieve
organisatie en de informatievoorziening. In dit hoofdstuk komen alleen de hoofdlijnen
aan de orde. Gedetailleerde gegevens vindt u in bijlage 2.
16.2 Algemene ontwikkelingen
Eén van de belangrijkste externe ontwikkelingen waarmee rekening gehouden moet worden binnen
het treasurybeleid is de renteontwikkeling. De korte rente (looptijd < 1 jaar) en de lange rente
(looptijd > 1 jaar) laten op het moment een lichte stijging zien. De meeste banken verwachten
dat deze stijging door zal zetten, maar verwachten geen grote toename van de rente.
Voor wat betreft de interne ontwikkelingen zijn geen bijzonderheden te melden.
16.3 Treasurybeheer
Treasurybeleid gemeente Renkum
De doelstellingen van het treasurybeleid binnen onze gemeente zijn weergegeven in het Treasurystatuut.
Op hoofdlijnen houden deze doelstellingen in dat sprake moet zijn van blijvende toegang
tot financiële markten tegen acceptabele condities, zonder ongewenste risico’s en tegen minimale
kosten. Daarnaast wil het college renteresultaten optimaliseren, een goede financiële infrastructuur
opzetten en onderhouden en adequate informatiestromen realiseren.
Het realiseren van deze doelstellingen heeft continu de aandacht. Hiervoor is het nodig maatregelen
te treffen op het gebied van risicobeheer, gemeentefinanciering en kasbeheer.
Renterisiconorm en kasgeldlimiet
Als maatstaf voor een goed treasurybeleid geldt het renterisico dat wordt gelopen over lang en
kort vreemd vermogen. Als richtlijn voor het lang vreemd vermogen geldt de renterisiconorm.
Deze norm houdt in dat maximaal over 20% van onze vaste schuld per 1 januari (met een minimum
van ¤ 2.500.000) renterisico mag worden gelopen. Het renterisico over vlottende schuld
wordt bepaald in relatie tot de kasgeldlimiet. Deze limiet geeft de maximaal toegestane omvang
van de vlottende schuld weer. De hoogte van de kasgeldlimiet bedraagt 8,5% van het begrotingstotaal
per 1 januari. Voor 2007 verwacht het college aan beide normen te kunnen voldoen.
Meer informatie hierover vindt u in bijlage 2.
16.4 Administratieve Organisatie en informatievoorziening
In het Treasurystatuut is een beschrijving van de AO (Administratieve Organisatie) van de treasuryfunctie
opgenomen. Deze beschrijving vormt het uitgangspunt bij de verdeling van taken,
verantwoordelijkheden en bevoegdheden in het Treasurystatuut. Daarnaast is hierbij aansluiting
gezocht in het delegatie- en mandaatbesluit van onze gemeente.
115

Gemeente Renkum - Begroting 2007
17. Paragraaf 5: Bedrijfsvoering
17.1 Inleiding
In deze paragraaf worden het beleid en de risico’s ten aanzien van de bedrijfsvoering beschreven.
Om de doelstellingen die zijn genoemd in de programma’s te kunnen realiseren is een goede bedrijfsvoering
noodzakelijk. Criteria met betrekking tot een goede bedrijfsvoering zijn daarbij:
• rechtmatigheid: handelen volgens de geldende wet- en regelgeving;
• betrouwbaarheid: de (wettelijke) regels voorspelbaar uitvoeren en handhaven;
• transparantie: inzicht bieden in de uitvoering van de programma’s en de ondersteunende processen;
• doelmatigheid: het realiseren van bepaalde prestaties met een zo beperkt mogelijke inzet van
middelen;
• doeltreffendheid: de effecten bereiken die beoogd waren;
• responsiviteit: inspelen op de maatschappelijke ontwikkelingen en de wensen van de burgers.
De beleidsvoornemens op het gebied van de bedrijfsvoering hangen nauw samen met de in het
programma Bestuur & organisatie genoemde voornemens. In deze paragraaf wordt met name
ingegaan op de beleidsvoornemens die te maken hebben met de verbetering van de dagelijkse
uitvoering van de bedrijfsvoeringsprocessen. In het vervolg van deze paragraaf zal achtereenvolgens
worden ingegaan op de financiële en controle verordeningen, de opdracht aan de accountant,
de rekenkamerfunctie, kwaliteitszorg en de interne bedrijfsvoering.
Voor het standpunt van het college met betrekking tot bedrijfsvoering wordt verwezen naar programma
9 Bestuur & organisatie van de beleidsbegroting. Een aantal punten met betrekking tot
bedrijfsvoering zijn uitgewerkt in hetzelfde programma bij “Wat doen we in 2007?”.
17.2 Financiële en controle verordeningen
In het kader van de Gemeentewet is het verplicht dat alle gemeenten beschikken over een drietal
verordeningen genoemd naar de respectievelijke artikelen in de Gemeentewet, te weten:
• art. 212: de financiële verordening;
• art. 213: de controleverordening;
• art. 213a: de verordening betreffende doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoeken.
Met deze verordeningen formuleert de Raad belangrijke kaders om de rechtmatigheid, doelmatigheid
en doeltreffendheid van het geformuleerde beleid te waarborgen. In 2005 zijn de Financiële
en controle verordeningen geëvalueerd en op een aantal punten gewijzigd. Vervolgens zijn de
verordeningen in de Raadsvergadering van februari 2006 vastgesteld.
Financiële verordening
Door middel van de financiële verordening regelt de Raad de kaders voor de financiële organisatie,
het financiële beheer en het financiële beleid. De verordening moet de getroffen organisatorische
maatregelen weergeven welke een rechtmatig, doelmatig en doeltreffend bestuur mogelijk
maken. In deze verordening moeten tevens de regels opgenomen worden over de verantwoording
(frequentie en inhoud) door het College aan de Raad.
Controleverordening
In de Controleverordening stelt de Raad regels vast voor de controle op het financiële beheer en
de inrichting van de financiële organisatie. Deze verordening waarborgt dat de rechtmatigheid
van het financiële beheer en van de inrichting van de financiële organisatie wordt getoetst.
Ten behoeve van de accountantscontrole op de Jaarrekening 2005 is in 2005 een nieuw Controleprotocol
opgesteld. In dit protocol zijn de wijzigingen betreffende de aanpassing van de definitie
rechtmatigheid, toets op interne regelgeving, onderscheid in de begrotingscriterium en actualiseren
van de geldende wet- en regelgeving verwerkt.
116

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Rechtmatigheid
Met de vaststelling van de Financiële en controle verordening en de verordening betreffende
doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoeken heeft de Raad belangrijke kaders geformuleerd
om de rechtmatigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid van het beleid te waarborgen.
Bij de controle van de jaarrekening zal de accountant deze aspecten meenemen bij zijn beoordeling
van de jaarrekening.
Wat de rechtmatigheid betreft, gaat het hierbij alleen om financiële rechtmatigheid. De accountant
controleert:
• of de jaarrekening een getrouw beeld geeft;
• of de baten en lasten alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen.
Collegebesluiten worden buiten de toets gelaten (de accountant controleert op verzoek van de
Raad dus controle op de uitvoering van raadsbesluiten).
Criteria zijn:
• zijn er begrotingsoverschrijdingen (die je zelf kunt beïnvloeden);
• is er spraken van M&O? (= Misbruik en Oneigenlijk gebruik);
• voorwaardencriterium (afgesproken regels ook naleven).
In het Plan van aanpak Rechtmatigheid zijn een aantal acties nader uitgewerkt. In dit plan
wordt onder andere aangegeven dat het college eventuele onrechtmatigheden tijdig in beeld wil
krijgen. Deze afwijkingen kunnen door een raadsbesluit achteraf worden gelegaliseerd. In het
kader van rechtmatigheidsbeheer is inmiddels een overzicht opgesteld met relevante interne en
externe regelgeving. Om een normenkader te gebruiken voor de accountantscontrole moet dit
verder in de organisatie worden geoperationaliseerd. Verordeningen zullen nagekeken worden op
de aanwezige hardheidsclausules.
Misbruik en Oneigenlijk Gebruik (M&O-beleid)
Het Misbruik en Oneigenlijk gebruik (M&O) wordt als criterium genoemd onder het rechtmatigheidbegrip.
Op dit moment is binnen de gemeente Renkum geen overkoepelend M&O-beleid vastgesteld
(is ook niet verplicht). Het Platform Rechtmatigheid Provincies en Gemeenten (PRPG)
doet de gemeenten wel de suggestie een overkoepelend beleidsstuk op te stellen. Inmiddels is een
plan van aanpak opgesteld. Er zal een werkgroep geformeerd worden. Vervolgens zal op korte
termijn de nota opgesteld worden. Hierin zal vastgelegd worden wat het algemene beleidskader is
ten aanzien van misbruik en oneigenlijk gebruik.
Interne control
In 2006 is een plan van aanpak opgesteld waarin concrete afspraken zijn gemaakt hoe de interne
control wordt ingericht. Interne control is niet nieuw. Doel is het verbeteren van het uitvoeren
van structurele interne controles op o.a. budgetten, rapportages, subsidies en voorstellen.
Er is een format ontwikkeld om overzichten uit het financieel systeem te halen waarop de controles
kunnen plaatsvinden. Om de uitgevoerde controles zichtbaar (en controleerbaar) te maken
voor de accountant is een e-mail account “interne controle” aangemaakt en worden belangrijke
stukken opgeborgen in een “controlemap”. Verder zal een toetsingskader opgesteld worden waarin
de belangrijkste punten uit verordeningen e.d. waarop gecontroleerd dient te worden, zijn opgenomen.
De ervaringen met interne controle zullen worden geëvalueerd en vervolgens zal een
vervolgplanning opgesteld worden voor verdere verbetering van control.
Verordening betreffende doelmatigheids- en doeltreffendheids-onderzoeken
De verordening betreffende doelmatigheids- en doeltreffendheidsonderzoeken verplicht tot het
periodiek verrichten van onderzoek naar de doelmatigheid en doeltreffendheid van het door het
College gevoerde bestuur. De onderzoeken worden in opdracht van het College uitgevoerd door
iemand van het ambtelijk apparaat of door derden. De omvang en frequentie van de onderzoeken
is in de verordening geregeld. De onderzoeken naar doelmatigheid betreffen onderzoeken naar de
uitvoering van het beleid, het beheer van middelen en de procesgang. De onderzoeken naar de
doeltreffendheid vinden plaats op basis van het in de programma’s of paragrafen van het in de
begroting geformuleerde beleid.
117

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Audits
Binnen de gemeente is een medewerker die zich voornamelijk bezig houdt met ‘operational auditing’.
Een operational audit is een instrument voor de manager om processen door te lichten: ben
je efficiënt bezig en kan of moet er wat veranderen? Iedereen moet deze techniek gaan aanleren.
De resultaten zijn echter puur intern gericht (tot directieniveau). Deze audit moet niet vergeleken
worden met een audit van een afdeling. In de financiële verordening (artikel 212) staat dat een
afdelingsaudit verplicht is (en dan met name voor processen waar de Raad belangstelling voor
heeft/moet hebben).
In een plan van aanpak zijn vijf uit te voeren audits benoemd voor de periode september 2005 t/m
december 2006. Het afgelopen jaar is een audit uitgevoerd bij het team Vastgoedbeheer en is door
externen de afdeling Wijkbeheer aan een INK-audit onderworpen. In 2007 zullen drie audits worden
uitgevoerd. De onderwerpen zijn op dit moment nog niet vastgesteld.
17.3 Opdracht aan de accountant
De accountant wordt aangesteld door de Raad. De Raad heeft in de Controleverordening de kaders
voor de accountantscontrole vastgesteld. De accountant dient ter ondersteuning van de Raad
bij het uitoefenen van zijn controlerende taak. Om dit te bereiken controleert de accountant de
jaarrekening en geeft op basis daarvan een verklaring waarin hij een oordeel geeft over de rechtmatigheid
en het getrouwe beeld. Daarnaast gaat hij in zijn verslag in op zijn bevindingen.
De Raad gebruikt de accountantsverklaring en het verslag van bevindingen om zich een oordeel
te vormen over de wijze waarop het College zich van zijn bestuursbevoegdheden heeft gekweten.
In 2004 is IPA-Acon Accountants gecontracteerd. Deze accountant heeft met ingang van de controles
over het boekjaar 2004 zijn werkzaamheden voor onze gemeente gestart. Het contract met
de accountant heeft een looptijd van twee jaar, met de mogelijkheid van tweemaal een verlenging
met een jaar. Binnenkort zal een besluit genomen moet worden over het al dan niet verlengen
van het lopende contract.
17.4 Rekenkamerfunctie
Volgens de Gemeentewet moet iedere gemeente een rekenkamer (zonder raadsleden) of een rekenkamercommissie
(met raadsleden) hebben. Hun taak is structureel onderzoek te doen naar de
doelmatigheid, de doeltreffendheid en de rechtmatigheid van het door het gemeentebestuur gevoerde
bestuur.
De gemeente Renkum heeft gekozen voor een rekenkamercommissie. In de Verordening op de
Rekenkamercommissie is de wettelijke basis gelegd voor het functioneren van de rekenkamercommissie.
De rekenkamercommissie is te zien als een sluitstuk van de controle op doeltreffendheid en doelmatigheid
van het financiële beheer, van de gemeentelijke organisatie en van het gevoerde beleid.
Tussen het ‘externe’ onderzoek van de rekenkamercommissie en het ‘interne’ onderzoek door het
college op grond van artikel 213a en onze daarop geënte gemeentelijke verordening (de “Verordening
onderzoeken doelmatigheid en doeltreffendheid gemeente Renkum”) is een verband. De rekenkamercommissie
versterkt de noodzaak om het interne onderzoek serieus uit te voeren. Het
zal er toe leiden dat de gecontroleerde gemeentelijke organisaties meer overgaan tot zelfevaluatie,
visitaties, benchmarking en dergelijke.
De onderzoeken naar doelmatigheid betreffen onderzoeken naar de uitvoering van het beleid, het
beheer van middelen en de procesgang. De onderzoeken naar de doeltreffendheid vinden plaats op
basis van het in de programma’s of paragrafen van het in de begroting geformuleerde beleid.
Afgelopen jaar heeft de rekenkamercommissie een onderzoeksprogramma voor 2006 opgesteld en
is ook aangevangen met de uitvoering hiervan. De resultaten zullen te zijner tijd worden gepresenteerd
aan de Raad. Verder staan in het onderzoekprogramma de onderwerpen vermeld, die
men overweegt te gaan onderzoeken in 2007 en 2008. Bij het volgende onderzoekprogramma zal
de rekenkamercommissie zo veel mogelijk de Raad en de inwoners betrekken bij de onderwerpkeuze.
118

17.5 Kwaliteitszorg
Gemeente Renkum – Begroting 2007
INK (Instituut Nederlandse Kwaliteit)
In Renkum is het INK-model voor overheidsorganisaties in 2001 ingevoerd. Er is toen een zogenaamde
nulmeting gedaan om te kijken hoe ver we in de gemeente Renkum waren. De uitkomst
was dat nauwelijks sprake was van fase 1. Fase 1 betekent dat je activiteitgeoriënteerd bent; er
gebeurt iets en je reageert daar als organisatie op. Dat is dus een fase waar je weinig vooruitloopt
op de zaken die op je af komen, zodat het streven van de gemeente Renkum is verder te komen in
het kwaliteitsmodel, naar fase 2. Een organisatie die in deze tweede fase zit, qua kwaliteit, heeft
een vaste werkwijze om zaken af te handelen. Procesgeoriënteerd heet dat. Om verder te komen
is eerder al een werkgroep Kwaliteitszorg samengesteld. Het hoofddoel van deze groep: wat moet
gebeuren om in fase 2 te belanden? Na de eerste onderzoeken concludeerde deze werkgroep dat er
eerst binnen de afdelingen in beeld moet worden gebracht hoe de processen moeten lopen.
Heel veel maatregelen die in het kader van de kwaliteitszorg zijn genomen, vallen niet meer zo
op. Toch zijn de invoering van het afdelingsplan, het individueel werkplan, het tijdschrijven en de
verbeteringen van de financiële informatievoorziening voor de afdelingsmanagers uitvloeisels van
het INK.
Producthoudersregeling
In de loop van 2005 is het budgethoudersprotocol vervangen door de producthoudersregeling.
Hierin ligt het accent op de totale verantwoording van het product en niet alleen op de financiële
verantwoording. Om hieraan een goede invulling te geven, is er voor de producten uit de afdelingsplannen
één productverantwoordelijke (producthouder) aangewezen per product. Daarnaast
is de financiële administratie zodanig ingericht dat de financiële gegevens per product makkelijk
oproepbaar zijn.
Ook in het kader van rechtmatigheid was het gewenst de verantwoordelijkheden van de producthouders
nog eens duidelijk aan te geven. De realisatie van producten en de inzet van budgetten
buiten de regels van dit protocol om worden namelijk als onrechtmatig beoordeeld. Binnenkort zal
de producthoudersregeling geëvalueerd worden.
Tijdregistratie
Vanuit de gezamenlijke visie die er binnen de gemeente heerst op de transparante en open organisatie
is tijdschrijven ingevoerd. Tijdschrijven geeft de Raad, het College, de directie en de afdelingsmanager
inzicht in de ingezette uren die aansluiten op de door de Raad goedgekeurde gemeentelijke
begroting. In deze begroting zijn ‘producten’ vermeld. Daarmee is tijdschrijven een
managementinstrument waarin na-calculatie is opgesloten en is er een directe relatie met de producten
in de gemeentelijke begroting.
Als eerste uitgangspunt geldt de gemeentelijke begroting. De afdelingsplannen vormen de tweede
laag. In de afdelingsplannen zijn de ‘producten’ uit de begroting verder uitgewerkt. Die producten
kunnen in de derde laag worden verfijnd in activiteiten. Het tijdschrijven richt zich alleen op het
te bereiken ‘product’ zoals in de gemeentelijke productbegroting.
In het tijdregistratiesysteem is er de mogelijkheid om kosten op product door te belasten naar de
kostenplaatsen in de financiële administratie. Hier wordt echter bewust nog geen gebruik van
gemaakt. Voor een juiste toerekening van kosten aan producten en ook in het kader van doelmatigheid
en rechtmatigheid is een goed functionerend tijdschrijfsysteem van groot belang.
Verder is het gebruikersplatform, waarin klachten en verbetersuggesties worden verwerkt, met
als doel een efficiënte inzet van tijdschrijven, nog steeds actief.
Tevredenheidsonderzoeken
Medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO): er is onderzocht hoe medewerkers het werken bij de
gemeente Renkum waarderen. Bij een organisatie zoals de gemeente zijn de medewerkers het
voornaamste ‘kapitaal’. Zij bepalen in belangrijke mate hoe een product (brief, vergunning etc.) er
uit komt te zien en hoe invulling wordt gegeven aan dienstverlening aan de klant/burger. Om je
werk goed te kunnen doen, is het van belang dat je kan beschikken over voldoende middelen en
ondersteuning. Het management wil nu graag weten of de medewerkers tevreden zijn en welke
zaken voor verbetering vatbaar zijn.
119

Gemeente Renkum - Begroting 2007
In het verlengde van het MTO is met het klanttevredenheidsonderzoek (KTO) aan de inwoners
gevraagd hoe tevreden zij zijn over onze dienstverlening.
De doelstelling is te komen tot een periodiek toe te passen MTO en KTO dat ondersteunend is
aan de kwaliteitsontwikkeling van de organisatie en de dienstverlening aan de burger. De uitkomsten
worden gebruikt om knelpunten op te lossen en om de dienstverlening (nog verder) te
verbeteren. Hiertoe is een werkgroep opgericht.
17.6 Overige voornemens interne bedrijfsvoering
Rapportages binnen budgetcyclus voldoen aan het BBV
Afgelopen jaar is een workshop “Sturen op effecten met de programmabegroting” georganiseerd
voor producthouders. Met de informatie uit deze cursus in het achterhoofd moet het coalitieakkoord
worden vertaald in hoofddoelstellingen, subdoelstellingen, activiteiten en indicatoren per
programma. Echter, als gevolg van de vele tijd die besteed moest worden aan de bezuinigingsopdracht
is de volledige uitwerking van de format nog even achterwege gelaten. Eén en ander zal
echter wel in dit najaar weer opgepakt worden.
Vervangen van het financiële- (FIS4all) en het personeel informatiesysteem (PIMS4all)
Het huidige pakket voldoet niet meer aan de huidige eisen voor een financieel informatie systeem.
Bovendien zal Fis4all door de leverancier (Centric) tot januari 2008 ondersteund worden.
Gezien dit feit, het starten van Open@Renkum en het verkrijgen van correcte en tijdige managementinformatie
zal er een programma van eisen vastgesteld worden. Hiertoe is een werkgroep
geformeerd. Deze eisen zullen gebruikt worden om te bepalen welke financieel informatiesysteem
vanaf het begrotingsjaar 2008 het meest geschikt is voor de gemeente Renkum.
Delegatiestatuut
In het Delegatiestatuut heeft de Raad enkele van zijn bevoegdheden overgedragen aan het College.
Het College oefent deze bevoegdheden onder haar eigen verantwoordelijkheid uit. Het statuut
is vastgesteld op 31 mei 2006 en in werking getreden op 10 juni 2006.
Mandaatregeling
Het Mandaatbesluit gemeente Renkum en het daarbij behorende Mandaatregister bevatten de
binnen de gemeente Renkum geldende mandaten. Op grond van het Mandaatbesluit worden
ambtenaren in staat gesteld bevoegdheden van het College en de burgemeester uit te oefenen. Zij
oefenen de bevoegdheden uit onder de verantwoordelijkheid van het orgaan (College/ burgemeester)
dat deze aan hen heeft gemandateerd. De thans geldende mandaatregeling is vastgesteld op
21 december 2004 en in werking getreden op 1 januari 2005. Er is inmiddels een nieuwe mandaatregeling
opgesteld, maar nog niet vastgesteld (zie hieronder).
Organisatiebesluit
In het Organisatiebesluit is een beschrijving van de ambtelijke organisatie van de gemeente Renkum
opgenomen. Het besluit is opgesteld op grond van de Financiële Verordening. Artikel 26 van
deze verordening verplicht het College om een eenduidige indeling van de gemeentelijke organisatie
en een eenduidige toewijzing van taken vast te stellen. Op dit moment beschikt de gemeente
nog niet over een geldend Organisatiebesluit.
Zowel het Organisatiebesluit als het Mandaatbesluit zijn in februari 2006 ter vaststelling voorgelegd
aan het College. Met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2006 zijn de besluiten
destijds aangehouden. Vervolgens zijn de besluiten wederom aangehouden gelet op Hoofdstuk
9 van het Coalitieakkoord. Tot op heden zijn de besluiten nog niet vastgesteld.
Personeel en organisatie
Richtinggevend voor de organisatieontwikkeling zijn het coalitieakkoord 2006 en het programma
Open@Renkum. Ingevolge het coalitieakkoord en een afspraak met de OR en vakbonden zal begin
2007 een nieuw personeelsbeleid zijn beschreven. Van buiten naar binnen kijken, klaar zijn voor
verandering en optimaal ontwikkelen en inzetten van aanwezige talenten onder medewerkers
120

Gemeente Renkum – Begroting 2007
zetten de toon. Uitgaande van de geijkte formatie (rapport Berenschot) zullen medewerkers
vraaggestuurd en meer projectmatig worden ingezet. In 2007 worden verbeterpunten gerealiseerd
op grond van het gehouden medewerkertevredenheid- en klanttevredenheidonderzoek. In 2007
zal de aanzet gemaakt worden voor een overgang, in uiterlijk 2008, naar een eenhoofdige directie.
ICT
Ook op ICT-gebied zit onze gemeente niet stil. Een aantal onderhanden zijnde projecten zijn: belastingpakket
(GHS4all) aanpassen voor jaarlijkse WOZ-taxatie, participeren bij het digitaliseren
van bestemmingsplannen, participeren bij de invoering van het Burger Service Nummer, participeren
bij de invoering van WMO (geautomatiseerde oplossingen; om iedereen te informeren over
de voortgang van de invoering is een speciale WMO website ingericht), implementeren nieuwe
functionaliteiten van DOCman, participeren in het project Basisregistratie Gebouwen en Adressen,
participeren in het project Digitaal Renkum Praktisch, vaststellen van een Informatiebeleidsplan
met meerjarenbegroting, participeren in de projecten uit Open@Renkum.
121

Gemeente Renkum - Begroting 2007
18. Paragraaf 6: Verbonden partijen
Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) geeft - toegespitst op de gemeente –als definitie:
“een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente
een bestuurlijk én een financieel belang heeft”. Een financieel belang is een aan de verbonden
partij ter beschikking gesteld bedrag dat niet verhaalbaar is indien de verbonden partij
failliet gaat onderscheidenlijk het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden
partij haar verplichtingen niet nakomt. Bestuurlijk belang is zeggenschap, hetzij uit hoofde
van vertegenwoordiging in het bestuur hetzij uit hoofde van stemrecht.’
Als een van deze belangen ontbreekt, dan kan nog steeds worden gesproken van een relatie met
zo’n partij, maar die is dan niet als verbonden partij te beschouwen.
Op grond van het BBV rust op het college de verplichting in het kader van de begrotingscyclus in
te gaan op de verbonden partijen (zie art. 9, tweede lid, onder f). Dit vloeit logischerwijs voort uit
de bestuurlijke, beleidsmatige en/of financiële belangen met de risico’s van dien.
U hebt inmiddels de richtlijnen Verbonden Partijen vastgesteld (30 maart 2005). Inmiddels is ook
de handreiking van de minister van Binnenlandse Zaken ontvangen in de vorm van het Handboek
Verbonden Partijen.
De eerstvolgende stap zou nu moeten zijn het vaststellen van een nota verbonden partijen. In zo’n
nota geeft u de beleidskaders aan ten aanzien van de relatie met verbonden partijen. Het gaat
dan om sturen, beheersen, verantwoorden en toezicht houden, alles met het oogmerk greep te
krijgen op de problematiek van de “dubbele petten”. Daarna volgt het opstellen van risicoanalyses
en toezichtsarrangementen (een “zwaar” instrument dat dan ook alleen voor de meest
risicovolle verbonden partijen wordt aanbevolen).
Per verbonden partij worden vervolgens afspraken gemaakt. De intensiteit van het toezicht wordt
afhankelijk gesteld van de mate waarin de gemeente risico’s loopt.
Een voorbeeld van een “risicovolle” verbonden partij is de Hulpverlening Midden Gelderland
(HMG). HGM is ook voor andere gemeenten in de regio een verbonden partij, vandaar dat het
streven is in gezamenlijkheid te werk te gaan.
Er is niet alleen een relatie tussen gemeente en de verbonden partij. Tussen raad en college bestaat
eveneens een rolverdeling, die van betekenis is voor de verhouding met de verbonden partij.
U controleert ons college, wij controleren de verbonden partij: het gaat immers om de uitoefening
van op afstand gezette uitvoeringstaken, waarover wij verantwoording aan u afleggen.
Daarnaast speelt een andere rolverdeling mee: de gemeente is in een aantal gevallen (voorbeelden:
Afvalcombinatie, Grondbank) mede-eigenaar van een bedrijf, waarvan zij ook diensten afneemt.
De gemeente is eigenaar enerzijds en opdrachtgever/ klant anderzijds. Daar waar sprake
is van een relatie eigenaar – klant, zorgen wij ervoor dat de behartiging van beide belangen in het
college over verschillende collegeleden verdeeld is.
In de Nota Verbonden partijen kunnen uitgangspunten van de gemeente worden opgenomen over
verbonden partijen als instrument om:
• gemeentelijke doelen te realiseren
• afspraken over de rolverdeling tussen raad en college
• en over de aansturing van verbonden partijen
Het college stelt u voor aan de hand van de ervaringen van gemeenten die ons op dit punt vooruit
zijn in het najaar te starten met de werkzaamheden om te komen tot de Nota Verbonden Partijen.
Voor de Begroting 2007 is nu per verbonden partij in een matrix relevante informatie weergegeven.
De gedachte hierachter is dat deze wijze van presenteren u beter inzicht geeft in de prestaties,
de ontwikkelingen en – in sommige gevallen – de risico’s.
122

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Dit is slechts een bescheiden eerste stap om de informatievoorziening over verbonden partijen in
uw richting op een hoger plan te brengen. Waar het uiteindelijk om gaat is het zodanig vastleggen
van afspraken met verbonden partijen dat bestuurlijke en financiële risico’s zo goed mogelijk
worden afgedekt.
Het Gelders Archief
Doel Het beheren van (oude) archiefbescheiden en collecties
Vorm: gemeenschappelijke regeling (Regeling Regionaal Historisch Centrum
“Gelders Archief”)
Bijdrage aan programma (’s) van de gemeentelijke begroting:
Programma 9 – bestuur en organisatie
Partijen Gemeente Arnhem, Renkum, Rheden, Rozendaal en het Rijksarchief Gelderland.
Bestuurlijk belang Raadsbesluit toetreding: 5 maart 2002
Burgemeester Bruinooge vertegenwoordigt Renkum (en overigens ook Rheden
en Rozendaal) in het algemeen en het dagelijks bestuur, dat om redenen
van vermindering van bestuurlijke last uit dezelfde personen bestaat.
Financieel belang Voor het jaar 2006 is de bijdrage 114.413 euro (“lumpsum”). Dit bedrag is
geïndexeerd.
Voor programmagelden is de bijdrage voor 2006 • 48.000 .
Voortgang Beheer van archiefbescheiden ouder dan twintig jaar. Inspectietaak ten
aanzien van onze archieven.
Risico’s Kosten nieuwe huisvesting zijn nog niet uitgekristalliseerd. Verwachting is
dat eind 2006 hierover meer duidelijkheid bestaat.
Ontwikkelingen Streven is de huisvesting voor medewerkers terug te brengen naar één locatie
(nu twee) en het aantal depots terug te brengen naar één (nu vier).
Beleidsvoornemens GA gaat zijn inspectietaak intensiveren. Het GA gaat controleren of Renkum
op de juiste wijze met documenten (digitaal en fysiek) omgaat en of de
bewaaromstandigheden (fysiek kelder en digitaal met software) goed zijn.
Rapportages Het dagelijks bestuur stelt eenmaal per 4 jaar een vierjarig beleidsplan op
en een meerjarenbegroting. Het DB brengt jaarlijks voor 1 april een financieel
verslag uit (inclusief accountantsverklaring als bedoeld in art. 393 van
Boek 2 van het BW)
Afvalcombinatie de Vallei (ACV)
Doel Het inzamelen en transporteren van huishoudelijke afvalstoffen en het exploiteren
van een afval-aanbiedstation.
Vorm: Naamloze vennootschap met werkmaatschappijen in de vorm van
besloten vennootschappen (Holding-structuur)
Bijdrage aan programma (’s) van de gemeentelijke begroting:
Programma 4 - milieu & natuur
Partijen Gemeente Wageningen, Renkum en Ede.
Bestuurlijk belang Raadsbesluit toetreding: 31 januari 2001
De heer L.W. van Broekhoven uit Bennekom is op voordracht van de colleges
van Renkum en Wageningen benoemd tot commissaris van de nv ACV.
De gemeente vervult een dubbelrol: zij is mede-eigenaar van een bedrijf,
waarvan ze ook diensten afneemt.
Wethouder Heinrich vertegenwoordigt de gemeente in de algemene vergadering
van aandeelhouders.
Financieel belang Van het maatschappelijk kapitaal zijn de geplaatste aandelen (8251 gewone
en 3 prioriteitsaandelen) volgestort. Renkum heeft 1707 gewone aandelen
en 1 prioriteitsaandeel.
Afhankelijk van het bedrijfsresultaat en de bestemming die aan de winst
wordt gegeven, ontvangt de gemeente jaarlijks dividend.
Voortgang De samenwerking gemeente -ACV verliep in de aanloopfase stroef. Nu is
sprake van een soepel draaiend bedrijf, dat op een prima niveau zijn diensten
verleent.
123

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Risico’s Schaalgrootte: voor een optimale bedrijfsvoering heeft ACV te weinig aansluitingen
(adressen waar huishoudelijk afval wordt ingezameld). Onderzoek
onderschrijft de juistheid van die bewering. ACV spant zich in om een
of twee (grotere) gemeenten te laten aansluiten, zodat de financiële basis
voor het bedrijf kan worden verbeterd.
Het financiële risico is beperkt tot het bedrag van het ingelegde vermogen
(ultimo 2003: • 845.000)
Ontwikkelingen Opschaling naar een omvang van ± 100.000 aansluitingen is nodig om vanuit
een optimale bedrijfsvoering ook in de toekomst inzameldiensten tegen
aanvaardbare kosten (afvalstoffenheffing) te leveren.
Beleidsvoornemens De milieudoelstelling (gewenst scheidingspercentage) wordt niet gehaald.
Een advies hieromtrent staat binnenkort op de agenda van b&w.
Rapportages Twee keer per jaar komt de Algemene vergadering van Aandeelhouders
bijeen. De gemeente ontvangt de vergaderstukken ter voorbereiding. Periodiek
voert de portefeuillehouder financiën overleg met de commissaris.
ACV verleent haar diensten op basis van een dienstverleningsovereenkomst.
In de kaderovereenkomst is bepaald welke voorwaarden van toepassing
zijn op de in de dienstverleningsovereenkomst overeengekomen werkzaamheden.
Bank Nederlandse Gemeenten (BNG)
Doel De BNG is de “huisbankier” van en voor de overheid en voor instellingen
met een maatschappelijk belang.
Vorm: naamloze vennootschap
Bijdrage aan programma (’s) van de gemeentelijke begroting: geen
Partijen Gemeenten, provincies, Staat der Nederlanden, waterschappen en andere
openbare lichamen
Bestuurlijk belang Wethouder Heinrich vertegenwoordigt de gemeente in de algemene vergadering
van aandeelhouders.
Financieel belang De gemeente heeft 89.739 aandelen, destijds aangekocht voor (omgerekend)
• 2,50.
BNG keert jaarlijks dividend uit, in 2006 ontvangt Renkum volgens het
voorstel aan de algemene vergadering van aandeelhouders ruim 800.000
euro.
Risico’s Het risico is beperkt tot het bedrag van het ingelegde vermogen.
Ontwikkelingen Tijdens een bijzondere vergadering van aandeelhouders (BAVA) heeft de
BNG nieuwe uitgangspunten van het beleid rondom de gewenste kapitalisatie
en het dividend gepresenteerd. Daarbij is vastgesteld dat de BNG in de
toekomst extra uitkeringen zal doen ten laste van de reserves van minimaal
EUR 200 miljoen tot maximaal EUR 500 miljoen (in eenheden van EUR 100
miljoen) onder bepaalde voorwaarden. Een dergelijke extra uitkering zal
maximaal één maal per jaar worden gedaan. Alle besluitvorming over toekomstige
extra uitkeringen zal worden voorgelegd aan de ratingbureaus,
teneinde zeker te stellen dat de ratings van de bank en daarmee haar inkooppositie
niet beïnvloed worden door de voorgestelde extra uitkering.
Daarnaast zal ook De Nederlandsche Bank voor elke extra uitname een
“verklaring van geen bezwaar’ moeten afgeven van haar toezichtsrol zoals
beschreven in de Wet toezicht kredietwezen 1992”.
Omdat er nog geen concrete voorstellen zijn om deze extra uitkeringen in de
komende jaren te verstrekken, zijn deze nog niet verwerkt in de begroting
2007.
Verder is besloten om het regulier pay-out percentage te verhogen van 43%
naar 50% van de winst na belasting. Omdat de verwachting is dat de winst
zal dalen, mede door een extra uitkering ten laste van reserves, zal dit hogere
pay-out percentage niet direct tot een hogere reguliere dividenduitkering
leiden. Een eventueel hogere (of lagere) dividenduitkering zal achteraf
worden verwerkt in het resultaat van het lopend jaar.
124

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Rapportages Jaarlijks ontvangt de gemeente de jaarrekening, het jaarverslag en eventueel
andere ter zake zijnde voorstellen van de BNG ter vaststelling in de
algemene vergadering van aandeelhouders.
Grondbank Midden Gelderland (GMG)
Doel De activiteiten van GMG bestaan voornamelijk uit het bemiddelen bij, het
adviseren terzake van en het coördineren van het verwerken van al dan niet
licht verontreinigde grond uit met name de regio Midden Gelderland.
Vorm: Holdingstructuur en werkmaatschappijen in de vorm van besloten
vennootschappen
Bijdrage aan programma (’s) van de gemeentelijke begroting:
Programma 3 - ruimtelijke ontwikkeling, bouwen en wonen
Programma 4 - milieu & natuur
Partijen gemeenten rondom Arnhem en Nijmegen en het Waterschap Rivierenland
Bestuurlijk belang Raadsbesluit toetreding tot gemeenschappelijke regeling: 17 december
1997, nummer 11
Wethouder Heinrich vertegenwoordigt de gemeente in de algemene vergadering
van aandeelhouders.
Financieel belang Renkum ontving 95 aandelen, ten laste van een destijds in de Regio Arnhem
gereserveerd budget.
Al naar gelang het bedrijfsresultaat en de bestemming die aan de winst
wordt gegeven, ontvangt de gemeente jaarlijks dividend.
Voortgang Gelet op de voorgenomen (Rijks) investeringen in de sector Grond- weg en
waterbouw zal ook de vraag naar secundaire bouwstoffen toenemen.
GMG bevindt zich dan ook in een groeimarkt, dus redelijkerwijs verbeteren
haar afzetmogelijkheden.
Risico’s Zich begeven in de markt van de verontreinigde grond is per definitie niet
van gevaar ontbloot. GMG is ISO-gecertificeerd. Dat betekent dat bedrijfsprocessen
zijn beschreven (geborgd). Het risico is beperkt tot het bedrag van
het ingelegde vermogen.
Ontwikkelingen Voortbouwend op een gestage groei heeft GMG haar takenpakket inmiddels
danig uitgebreid: zij houdt zich anno 2006 bezig met slibverwerking, beheer
van grondstromen (monitoring), overige bouwstoffen en ernstig verontreinigde
grond.
Beleidsvoornemens GMG streeft naar vergroting van de omzet (grond, zand, slib)
Rapportages Twee keer per jaar komt de Algemene vergadering van Aandeelhouders
bijeen. De gemeente ontvangt de vergaderstukken ter voorbereiding.
Gemeenschappelijk Orgaan Onderwijsverzorging (GOO)
Doel Het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van de deelnemende
gemeenten op het gebied van de schoolbegeleiding.
Vorm: gemeenschappelijke regeling
Bijdrage aan programma (’s) van de gemeentelijke begroting:
Programma 2 – onderwijs, scholing en kinderopvang
Partijen Gemeenten Arnhem, Renkum, Rheden, Rozendaal, Duiven, Westervoort,
Rijnwaarden, Lingewaard, Overbetuwe
Bestuurlijk belang Raadsbesluit wijziging gemeenschappelijke regeling: 25-1-2006
Wethouder Peek vertegenwoordigt Renkum in het Gemeenschappelijk Orgaan
(dat als algemeen bestuur functioneert).
Financieel belang De gemeente betaalt een bedrag per inwoner
Risico’s In deze relatie ligt het zwaartepunt (nog; zie bij ontwikkelingen) op het bestuurlijke
belang. Een rechtstreeks – en relatief beperkt - financieel belang
zit alleen in de verdeling van de personele kosten. Financiële belangen zijn
vooral in het geding in de relatie tot Marant.
Ten opzichte daarvan bestaat evenwel geen bestuurlijk belang.
125

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Ontwikkelingen De middelen voor onderwijsbegeleiding gaan op grond van een wetswijziging
rechtstreeks naar de schoolbesturen. Nu deze budgetten de gemeenten
ontvallen, heeft het laten voortbestaan van deze gemeenschappelijke regeling
niet langer zin. De regeling zal dus worden opgeheven.
Rapportages Het GOO stuurt jaarlijks de ontwerpbegroting voor 15 april naar de deelnemende
gemeenten toe. Zij kunnen het GOV “van hun gevoelen doen blijken”,
waarna het GOV – rekening houdend met de ingebrachte reacties –
voor 1 juli daaropvolgend tot vaststelling overgaat.
Over elk dienstjaar wordt rekening en verantwoording afgelegd: de voorlopige
rekening wordt voor 1 juli vastgesteld en GS ter goedkeuring aangeboden.
Gemeenschappelijk Orgaan Volwasseneneducatie (GOV)
Doel Het voldoen aan gemeentelijke doelstellingen op het terrein van de volwasseneneducatie.
Vorm: gemeenschappelijke regeling
Bijdrage aan programma (’s) van de gemeentelijke begroting:
Programma 2 – onderwijs, scholing en kinderopvang
Partijen Gemeenten Arnhem, Renkum, Rheden, Rozendaal, Duiven, Westervoort,
Zevenaar, Rijnwaarden, Lingewaard, Overbetuwe
Bestuurlijk belang Raadsbesluit wijziging gemeenschappelijke regeling: 8-12- 2005
De portefeuillehouder onderwijs van Rheden vertegenwoordigt ook Renkum
en Rozendaal in het dagelijks bestuur (benoeming door het GOV, op voordracht
van deelnemende gemeenten).
Financieel belang De gemeente betaalt een bijdrage, op basis van de raming in de begroting
van het GOV. Deelnemende gemeenten betalen op basis van de overeenkomst
“Kosten voor gemene rekening” de personele lasten, inclusief kantoorkosten.
(gemeente Arnhem is formeel werkgever). Kantoorkosten 2006,
bijdrage Renkum •2.840,-
Voortgang Het GOV stelt de hoofdlijnen van het beleid voor volwasseneneducatie vast
en draagt zorg dat de volwasseneneducatie voldoende is afgestemd op het
lokaal onderwijsbeleid
Risico’s In deze relatie ligt het zwaartepunt op het bestuurlijke belang. Een rechtstreeks
– en relatief beperkt - financieel belang zit alleen in de verdeling
van de bovengenoemde personele kosten. Financieel belangen zijn vooral in
het geding in de relatie tot de leverancier van educatieve diensten, i.c. (per
wet opgedragen) de ROC’s. Ten opzichte daarvan bestaat evenwel geen bestuurlijk
belang.
Ontwikkelingen Een voorstel tot wijziging van de gemeenschappelijke regeling - niet zozeer
inhoudelijk -, is in voorbereiding. De conceptregeling wordt binnenkort eerst
in regionaal verband besproken.
Beleidsvoornemens Op dit moment zijn er geen landelijke of lokale ontwikkelingen die aanleiding
geven tot beëindiging van de bestaande situatie.
Rapportages Het GOV stuurt jaarlijks de ontwerpbegroting voor 15 april naar de deelnemende
gemeenten toe. Zij kunnen het GOV “van hun gevoelen doen blijken”,
waarna het GOV – rekening houdend met de ingebrachte reacties –
voor 1 juli daaropvolgend tot vaststelling overgaat. Over elk dienstjaar
wordt rekening en verantwoording afgelegd: de voorlopige rekening wordt
voor 1 juli vastgesteld en GS ter goedkeuring aangeboden
Regionale Hulpverlening Gelderland Midden (HGM)
Doel Behartiging van de belangen op het gebied van hulpverlening bij ongevallen
en rampen, openbare veiligheid en volksgezondheid
Vorm: gemeenschappelijke regeling (raadsbesluit 19-12-2001, nr. 11)
Bijdrage aan programma (’s) van de gemeentelijke begroting:
Programma 1 - zorg, gezondheid en welzijn
Programma 5 – veiligheid
126

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Partijen Gemeenten in het gebied Midden Gelderland incl. regio West-Vallei
Bestuurlijk belang Raadsbesluit toetreding: 19 december 2001, nummer 11
Burgemeester Bruinooge en wethouder Peek hebben zitting in
Algemeen bestuur (genaamd regionaal college hulpverlening)
Financieel belang Bedrag per inwoner per gemeente voor afname van het basispakket
In dit pakket zitten de per wet aan gemeenten opgedragen taken
Risico’s Dit is een “zware” gemeenschappelijke regeling, gezien ook het bedrag dat
per inwoner wordt bijgedragen. Spanningsveld tussen krimpende gemeentelijke
middelen tegenover ontwikkelingen die leiden tot een opwaartse druk
op de bijdrage.
2006 is volgens de prognose (rapportage PWC juli 2001) het laatste jaar dat
er zgn. frictie- en ontvlechtingskosten zijn.
Ontwikkelingen Op grond van nieuwe wetgeving moeten veiligheidsregio’s worden geformeerd.
Op gemeentelijk niveau heeft dat gevolgen voor de rampenbestrijding.
Op dit moment wordt een door het DB goedgekeurd plan verder ambtelijk
uitgewerkt.
Beleidsvoornemens Taken worden voor een periode van vier jaar vastgelegd in een meerjarenbeleidsplan,
dat tegelijk met de begroting van de HGM wordt vastgesteld
Rapportages HGM legt begrotingen, jaarverslagen etc. aan de gemeente ter goedkeuring
voor.
Stadsregio Arnhem Nijmegen (KAN)
Doel De deelnemende gemeentebesturen voeren bij wijze van verlengd lokaal
bestuur in gezamenlijkheid een aantal taken uit op de beleidsvelden ruimtelijke
ontwikkeling, milieu, volkshuisvesting, economische ontwikkeling en
verkeer & vervoer.
Vorm: Wijzigingswet Wgr- Plus (gemeenschappelijke regeling)
Bijdrage aan programma (’s) van de gemeentelijke begroting:
Programma 3 - ruimtelijke ontwikkeling, bouwen en wonen
Programma 4 - milieu & natuur
Programma 6- verkeer
Programma 8 - bedrijvigheid
Partijen (20) gemeenten rondom Arnhem en Nijmegen
Bestuurlijk belang De aansluiting bij het KAN”, maar nu onder vigeur van de WGR-Plus is min
of meer vanzelfsprekend verlopen (formeel door geen bezwaar te maken
tegen de nieuwe gemeenschappelijke regeling)
De wethouders Heinrich en van Uitert vertegenwoordigen Renkum in het
Algemeen Bestuur.
Financieel belang De gemeente betaalt een bedrag per inwoner. In 2006 is dat • 3,15 per inwoner.
De bijdrage is afgeleid van de begroting, die het KAN jaarlijks aan
de deelnemende gemeenten ter goedkeuring voorlegt.
Risico’s De democratische legitimatie is onderwerp van discussie.
Dat geldt ook voor de – niet gewenste - ontwikkeling van stadsregio’s in de
richting van een vierde bestuurslaag.
Ontwikkelingen De Stadsregio bundelt krachten, die elk gemeentebestuur voor zichzelf niet
zou kunnen ontwikkelen. Met name de werkgelegenheid en de voortgang in
woningbouwprogramma’s (investeringsimpulsen) in de regio zijn daarbij
gebaat.
Rapportages De Stadsregio heeft een dagelijks bestuur en een algemeen bestuur. Vergaderstukken
worden tijdig naar de gemeenten gestuurd, zodat zij zich intern
kunnen voorbereiden alvorens in de Stadsregio wordt besloten. Gemeentebesturen
krijgen alle documenten, die jaarlijks in het kader van de begrotingscyclus
van de Stadsregio worden opgesteld ter toetsing en goedkeuring
voorgelegd.
127

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Permar
Doel Gemeenschappelijke uitvoering van taken als opgenomen in de Wet sociale
werkvoorziening (WSV)
Vorm: gemeenschappelijke regeling
Rechtspersoonlijkheid bezittend openbaar lichaam: Permar WS
Bijdrage aan programma (’s) van de gemeentelijke begroting:
Programma 1 - zorg, gezondheid en welzijn
Programma 4 – milieu & natuur (groenonderhoud)
Partijen Gemeente Scherpenzeel, Barneveld, Ede, Wageningen en Renkum
Bestuurlijk belang Raadsbesluit (gewijzigde) vaststelling regeling: 15-9-1993
Wethouder van Uitert en raadslid van Silfhout vertegenwoordigen de gemeente
Renkum.
Financieel belang Bedrag per inwoner per gemeente voor afname van het basispakket
In dit pakket zitten de per wet aan gemeenten opgedragen taken
Risico’s Deelnemende gemeenten staan garant voor eventuele exploitatietekorten.
Ontwikkelingen De Permar ingevolge Renkums inkoopbeleid meer en meer gedwongen
marktconforme aanbiedingen te doen. Dat maakt de concurrentiepositie van
de Permar zwakker.
Beleidsvoornemens In het coalitieakkoord is het streven vastgelegd medewerkers van (i.c.) de
Permar in te schakelen bij o.a. het groenbeheer. Over de vorm waarin
dat zal gebeuren wordt binnenkort met de Permar overlegd.
Rapportages Het DB Permar stelt jaarlijks het jaarplan op, waarin de ontwerp-begroting
is opgenomen. De raden van de deelnemende gemeenten kunnen “van hun
gevoelen” laten blijken, waarna de begroting door het DB wordt vastgesteld.
Permar legt jaarlijks verantwoording af in de vorm van managementrapportages.
Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG)
Doel De VNG is een vereniging die de belangen behartigt van de gemeenten in
het hele proces van besluitvorming bij Rijk en provincies.
Daarnaast heeft de VNG een adviesfunctie voor haar leden.
Vorm: vereniging
Bijdrage aan programma (’s) van de gemeentelijke begroting:
Hoofdstuk 9 : bestuur en organisatie
Partijen Gemeenten in Nederland (op vrijwillige basis)
Bestuurlijk belang De gemeente kan invloed uitoefenen via de ledenvergadering resp. ledenraadplegingen
(stemrecht)
Financieel belang De gemeente betaalt jaarlijks een contributie aan de VNG (in 2006 bedraagt
de bijdrage • 34.250)
Voortgang n.v.t.
Risico’s n.v.t.
Rapportages De VNG informeert haar leden en hun bestuurders/ medewerkers via het
VNG-Magazine. Daarnaast heeft de VNG een website. Jaarlijks wordt het
VNG-congres gehouden. D.m.v. ledenraadplegingen worden de gemeenten
over bepaalde vraagstukken gepolst.
128

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Milieusamenwerking Regio Arnhem (MRA)
Doel Een aantal milieutaken is overgedragen aan de Stadsregio Arnhem-
Nijmegen. Voor de uitvoering van de overige taken zijn de gemeenten in de
regio Arnhem een gemeenschappelijke regeling aangegaan. Doel is behartiging
van de gemeenschappelijke belangen, zowel in rechtstreekse samenwerking
als bij of krachtens de wet toevertrouwde belangen betreffende de
bescherming van het milieu (tot uitdrukking te brengen in het regionaal
uitvoeringsprogramma en het budgethouderschap uitvoeringsregeling wegverkeerslawaai.
Vorm: gemeenschappelijke regeling
Bijdrage aan programma (’s) van de gemeentelijke begroting:
Programma 4 - milieu & natuur
Partijen 11 gemeenten rondom Arnhem (incl. Arnhem)
Bestuurlijk belang Raadsbesluit toetreding: 24-4-1996
Wethouder van Uitert neemt deel aan het portefeuillehoudersoverleg, dat
als algemeen bestuur functioneert.
In MRA- verband wordt voorts ambtelijk overleg gevoerd over de milieuaspecten
bodem, geluid, lucht, afval en handhaving. Onder de vlag van de
MRA wordt de regionale verkeersmilieukaart bijgehouden.
Financieel belang De gemeente betaalt een bedrag per inwoner. De bijdrage is afgeleid van de
begroting, die de MRA jaarlijks aan de deelnemende gemeenten ter goedkeuring
voorlegt. Voor het jaar 2006 is de bijdrage • 0,45 per inwoner.
Voortgang Ter informatie: de rechtvoorganger van de MRA, de Regio Arnhem is in
liquidatie. De voormalige deelnemende gemeenten betalen jaarlijks op basis
van de liquidatiebegroting een qua hoogte afnemend bedrag (in 2005
• 7381,--)
Risico’s Dit is een “lichte” vorm van een gemeenschappelijke regeling. De bijdrage
komt ten goede aan bestuurs- en secretariaatskosten en het afstemmingsoverleg
(vakberaad)
Ontwikkelingen Eind 2006 zal de MRA-samenwerking opnieuw geëvalueerd worden.
Beleidsvoornemens Binnenkort zal het regionale gedoogbeleid worden geëvalueerd (en zonodig
worden aangepast).
Rapportages (ontwerp) begrotingen, jaarrekeningen worden ter goedkeuring voorgelegd.
De jaarrekening van de MRA is op grond van het BVV behalve aan een cijfermatige
controle ook aan een rechtmatigheidtoets onderhevig.
129

Gemeente Renkum - Begroting 2007
19. Paragraaf 7: Grondbeleid
19.1 Inhoud grondbeleid
De grondexploitatie binnen de gemeente Renkum is instrumenteel. Het is een middel om andere
doelen te bereiken op het gebied van ruimtelijke ordening, volkshuisvesting, volksgezondheid,
werkgelegenheid en het milieu. Om dit te realiseren moet de gemeente Renkum met haar grondexploitatie
voortdurend balanceren tussen het streven naar een optimaal financieel resultaat en
politiek wenselijke resultaten. Te denken valt aan het percentage sociale woningbouw, kwaliteit
van de woonomgeving en duurzaam bouwen.
De gemeente Renkum voert op dit moment een overwegend passief/ faciliterend grondbeleid.
Hierbij stelt de gemeente voorwaarden aan de ontwikkeling van grond in eigendom van een particulier
of van een ontwikkelaar. De rol van de gemeente blijft hierbij beperkt tot een regiefunctie.
Gezien de geprognotiseerde totaaluitkomsten van de complexen binnen de grondexploitatie is het
nodig dat college en raad zich buigen over de vraag hoe de gemeente Renkum in de toekomst om
wil gaan met grondexploitatie c.q. grondpolitiek. Het college werkt daarom aan een Nota Grondbeleid
die naar verwachting in december 2006 wordt voorgelegd aan de raad.
Lopende (grond)projecten moeten worden doorgelicht op effectiviteit en efficiency. Elk jaar, bij het
opstellen van het projectenboek, worden de projecten doorgelopen. Een toets op effectiviteit en
efficiency kan hieraan worden gekoppeld. Voorafgaande aan de begrotingsraad, zal jaarlijks een
afzonderlijke behandeling van het projectenboek plaatsvinden. Het projectenboek 2007 is daartoe
behandeld in de commissie bedrijvigheid.
Verder wil het college uit potentiële bouwlocaties in gemeentelijke bezit, drie projecten selecteren
en aan de raad voorstellen voor verdere planontwikkeling. De projecten moeten passen binnen de
Woonvisie en zo mogelijk een positieve bijdrage leveren aan de reserve grondexploitatie. Reeds
eerder heeft ons college besloten een onderzoek in te stellen naar mogelijke bouwlocaties. Dit
heeft een aantal mogelijke bouwlocaties opgeleverd op gemeentelijke eigendommen. Het laatste
kwartaal van dit jaar is een voorstel te verwachten.
19.2 Financiële positie / resultaatverwachtingen
Gezien de risico’s in de grondexploitatie is het noodzakelijk een “buffer” te handhaven in de vorm
van een “algemene reserve grondexploitatie”. De gewenste omvang van deze reserve wordt in de
Nota reserves en voorzieningen gesteld op ¤ 2.500.000. Ultimo 2005 bedroeg de stand van de reserve
na resultaatbestemming -/- ¤ 3.837.000. Dit betekent dat de huidige stand van de reserve
niet op het gewenste niveau is.
Ons inziens is de algemene reserve grondexploitatie een onderdeel van de algemene reserves van
de gemeente. Doel van de reserve grondexploitatie is inzicht te krijgen in de resultaten van de
grondexploitatieprojecten. Dit kan een tijdelijk negatief resultaat zijn. Een eventueel negatief
saldo moet dan worden bezien in relatie tot de totaal stand van de algemene reserves.
In het projectenboek grondexploitatie 2007 zijn de voornemens voor de projecten voor 2007 opgenomen.
Daarbij worden complexen met en zonder exploitatieberekening onderscheiden.
130

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Voor de volgende projecten is een exploitatieberekening opgesteld over de hele planperiode, en
vraagt het college uw Raad instemming met de herziene exploitatieberekening:
• 080 Ahold Dorpstraat
• 110a 3B4 Woningbouw
• 130a Talsmalaan
• 130b Paasbergschool locatie
• 150 Cardanuslaan
• 165 Woonzorgcentrum Richterweg
• 700 Oosterbeek Hoog
• 705 Tafelberg
• 710 Oosterbeek Laag
• 715 Oosterbeek Centrum
• 720 Wolfsheide
• 725 Zuiderbeekweg
• 735 Willemsen Naaldhout
• 755 Tussen de Lanen
• 775 Winkelcentrum de Weerd
• 780a Dennenkamp (Weeninklaan)
• 780b Dennenkamp (Woningbouw locatie NVC en Dependance Bernulphusschool en herstelpark)
• 830 Dreijerheide
Voor de volgende projecten is nog geen exploitatieberekening over de hele planperiode opgesteld,
en vraagt het college uw Raad instemming met de begroting voor 2007:
• 110b 3B4 Sport
• 745 Veritasweg
• 810 Gawar terrein
De complexen Tafelberg, Oosterbeek Laag en Zuiderbeekweg zullen naar verwachting in 2006
worden afgesloten.
Verwachte resultaten grondexploitatie
In het afgelopen jaar hebben zich binnen de projecten ontwikkelingen voorgedaan die zowel positieve
als negatieve effecten hebben. In de jaarrekening 2005 zijn de effecten over 2005 weergegeven.
Hieruit kwam een nadeel naar voren van • 1.081.000. Dit nadeel wordt hoofdzakelijk veroorzaakt
door de groenstructuur 3b4.
In 2006 is een nieuw project toegevoegd, namelijk Dreijerheide. Dit project zal naar verwachting
bijna • 1 miljoen winst opleveren. Daarnaast heeft het project het voordeel dat de doorlooptijd
zeer kort is (tussen 1 en 2 jaar). Dankzij dit project kan het verlies van de jaarrekening bijna
worden goedgemaakt.
De verwachte winst van de Bachlaan (wordt in dit projectenboek Woonzorgcentrum Richterweg
genoemd) wordt niet meer verwerkt binnen het project, omdat eerst wordt bekeken welke bestemming
deze locatie zal krijgen.
Voor het project “Oosterbeek hoog” is op basis van de mediation een overeenkomst opgesteld en
getekend. De overeenkomst heeft het voordeel dat dit project weer een nieuw leven is ingeblazen,
zodat er weer een voortgang is te realiseren. Hierdoor zijn de grote risico’s van dit project verdwenen.
Dit betekent wel dat er een extra verlies van • 549.000 moet worden genomen.
Het tekort op de projecten is ten opzichte van het projectenboek 2006 en jaarrekening 2005 gewijzigd.
Het verwachte ongedekte tekort bedraagt nu:
131

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Bedragen x ¤ 1.000 Bedrag
Tekort projectenboek 2006 258
Effect jaarrekening 2005 -/- 1.081
Tekort na jaarrekening 2005 1.339
Mutaties in 2006 -/- 601
Tekort projectenboek 2007 1.940
In het volgende overzicht worden de belangrijkste mutaties ten opzichte van de jaarrekening
2005 weergegeven.
Project
Bedragen x ¤ 1.000 Mutatie resultaat
Projecten met exploitatieberekeningen
3b4 woningbouw - 226
Woonzorgcentrum Richterweg - 720
Oosterbeek hoog - 549
Willemsen Naaldhout - 102
Dreijerheide 972
Overig 19
Subtotaal - 606
Projecten zonder exploitatieberekeningen
Van de Bovenkamp Heelsum 10
Overig - 5
Subtotaal 5
Mutaties projecten in 2006 - 601
Om uiteindelijk te komen tot een minimaal sluitende grondexploitatie zullen dus nog maatregelen
getroffen moeten worden.
Na het afwikkelen van alle huidige grondexploitaties resteert een tekort van ¤ 1.940.000 volgens
de in dit projectenboek opgenomen planning.
Het tekort wordt voor ¤ 1.732.000 veroorzaakt door de projecten met een exploitatieberekening.
De projecten met exploitatieberekening laten ten opzichte van de jaarrekening 2005 een nadeel
zien van ¤ 606.000. Het resultaat van de winstgevende projecten is • 181.000 hoger dan hetgeen
in de jaarrekening 2005 is opgenomen. Dit resultaat wordt teniet gedaan door de verliesgevende
projecten. Het verlies is • 788.000 hoger ten opzichte van de jaarrekening 2005. Dit betekent dat
voor dit verlies in de jaarrekening 2006 een extra voorziening moet worden getroffen ter hoogte
van • 788.000.
Het tekort van • 1.732.000 wordt verhoogd met de boekwaarde van projecten zonder exploitatieberekening.
Deze projecten hebben een verwachte boekwaarde per 31 december 2007 van
• 208.000.
Voor meer informatie over de projecten, wordt verwezen naar het Projectenboek 2007.
132

20. Paragraaf 8: Subsidies
20.1 Inleiding
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Eén van de instrumenten die een overheid heeft om zijn publieke doelstellingen te bereiken is de
inzet van financiële middelen in de vorm van een subsidie. De subsidies worden verstrekt op aanvraag
als er een wettelijke basis voor is. Deze wettelijke basis zijn de Rijks- of Provinciale regelingen
of de Algemene Subsidieverordening van de Gemeente Renkum. De middelen die verstrekt
worden zijn geoormerkt. Dit betekent dat de subsidieontvanger na afloop van de periode waarvoor
de subsidie is verstrekt verantwoording moet afleggen over de rechtmatigheid van de bestedingen.
Met de subsidieontvanger kan een overeenkomst worden afgesloten over de uit te voeren
activiteiten. Op deze wijze kan privaatrechtelijk nakoming worden gevorderd.
Om het begrip “subsidie” duidelijk af te bakenen is het nodig onderscheid te maken tussen het
verlenen van een subsidie en het inkopen van goederen en diensten. Bij het verlenen van een
subsidie gaat het duidelijk om een verstrekking van financiële middelen zonder dat daar geleverde
goederen of diensten aan het bestuursorgaan tegenover staan. Een dergelijke subsidie valt
onder de subsidietitel van de Algemene Wet Bestuursrecht (Awb). Hiermee is de subsidieverlening
en de -vaststelling opengesteld voor bezwaar en beroep zodat de rechtsbescherming van de
subsidieontvanger is gewaarborgd.
De subsidies die we als gemeente verlenen kunnen worden opgesplitst in subsidies in het kader
van autonome beleidsvrijheid en subsidies in het kader van medebewindstaken. In het vervolg
van deze paragraaf komen achtereenvolgens deze twee soorten subsidies aan de orde. Nagenoeg
alle medebewinds- en autonome subsidies van de Gemeente Renkum liggen in de sfeer van onderwijs,
sport en welzijn.
De neutrale lezer moet niet de illusie hebben dat deze subsidieparagraaf alle subsidiebedragen
omvat (dit was ook in eerdere begrotingen niet het geval). In het opgenomen schema zijn bij B de
toegevoegde activiteiten/instellingen ten opzichte van de subsidieparagraaf in de begroting 2006
opgenomen. Deze activiteiten waren in 2006 al wel cijfermatig in de begroting verwerkt. Het kan
zijn dat er in de opstelling ook nog nader in te vullen incidenteel- of structureel nieuw beleid is
opgenomen dat als subsidie de gemeentelijke ‘kas’ verlaat.
20.2 Autonome beleidsvrijheid
Begin 2006 is na intensief voorbereidend werk van de werkgroep subsidies de Algemene Subsidie
Verordening 2006 door uw Raad vastgesteld. Dit resulteert in een andere opzet van de subsidieparagraaf
ten opzichte van voorgaande begrotingen. In de begroting wordt een schematische
weergave van subsidies per programma opgenomen. In deze opstelling zal per programma inzichtelijk
zijn waarop een gesubsidieerde activiteit betrekking heeft 5 .
De nieuwe weergave is geënt op het feit dat uw Raad het College de kaders (dus ook de financiële
kaders) aangeeft waarbinnen zij mag handelen. Dit impliceert dat het college gemandateerd is die
kaders in te vullen. Als zij besluit dat de activiteiten met eenzelfde kwaliteit en kwantiteit door
een andere partij met minder financiële middelen kan worden vervuld, kan wijziging van de subsidierelatie
met een bestaande instelling plaatsvinden 6 .
5
Dit is de toekomstige insteek. Het is op dit moment niet altijd mogelijk een financiële vertaling te
maken van instellingen die meerdere (gesubsidieerde) activiteiten voor de gemeente verricht. In de
toekomst zal er een opstelling voor af te nemen producten moeten volgen, gebaseerd op een welzijnsbestek
dat is geënt op de sociale structuurvisie. Deze is op dit moment in ontwikkeling voor de
af te nemen producten. Streven is deze in de begroting 2008 benoemd te hebben.
6
Het college is gemandateerd/bevoegd om de activiteiten met inachtneming van een redelijke termijn
van afbouw (zie hiervoor de tekst van de begroting 2006 bladzijde 91 en 92) van een andere
aanbieder af te nemen.
133

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Omschrijving Alle prog. Prog. 1 Prog. 2 Prog. 6 Prog. 7
A) Al in begroting 2006 opgenomen:
-subsidie Bries X X
-subsidie Vilente X X
-subsidie SVMG X X
-subsidie JEKK X X
-subsidie welzijnsplanning; zorg & welzijn X X
-subsidie welzijnsplanning; jeugdwerk X X
-subsidie Bries peuterspeelzalen X X
-subsidie ROC Renkum X X
-subsidie Bibliotheek X X
-subsidie Centrum Kunstzinnige Vorming X X
-subsidie EDU-Art X X
-subsidie zwembad Aquarijn X X
-subsidie zwembad Oosterbeek X X
-subsidie VVV X X
-subsidie welz.planning; kunst en cultuur X X
-subsidie welz.planning; sport, recr. & toer. X X
NB; Airborne museum is niet opgenomen
Subtotaal 2.878.700 1.223.503 77.555 0 1.577.642
NB; In volgende jaren wordt gestreefd naar benoeming van activiteiten die verricht worden met subsidie. Er
ontstaat dan een situatie dat de gemeente activiteiten 'inkoopt' bij derden. Nu worden vaak instellingen genoemd.
B) Nieuw opgenomen in 2007:
-Bureau HALT X X
-Vrijwilligerscentrale X X
-Ontwikkelingssamenwerking X X
-Opvang uitgeprocedeerde asielzoekers X X
-Home start jeugd- en jongerenwerk X X
-Lijn 50 jeugd en jongerenwerk X X
-Peuterspeelzalen X X
-Veerdiensten X X
-Kunstz. Vorming -> culturele activiteiten X X
-Airborne herdenking i.h.k.v. concerten X X
-Reddingsbrigades X X
-Zwemverenigingen X X
-Concerten/tentoonstellingen X X
-Musea; verzamelingen, expositieruimten X X
-Monumentenzorg X X
-Natuurbescherming X X
-Airborne wandeltocht X X
Subtotaal 566.280 135.920 186.000 27.773 216.587
Totaal 3.444.980 1.359.423 263.555 27.773 1.794.229
De hierboven genoemde totalen per programma kunnen nog niet gezien worden als het subsidieplafond
voor de hierboven genoemde activiteiten/instellingen in 2007. Conform de ASV 2006 kan
er voor de activiteiten die voorheen onder loon- en prijscompensatie vielen nu de CPI index 7 van
het Centraal Planbureau worden gehanteerd. Indien deze van toepassing is, zal deze ten laste
van de stelpost loon- en prijscompensatie in de begroting 2007 worden gebracht. Het cumulatief
van de hierboven staande bedragen plus de CPI indexering kan wel gezien worden als het subsidieplafond
voor de hierboven genoemde activiteiten. Er kan wel altijd bijstelling aan uw Raad
gevraagd worden tijdens de budgetcyclus 2007.
7 Deze vervalt als de gemeente ‘complete’ producten gaat afnemen tegen een vast bedrag. Er zal wel
een spanningsveld ontstaan tussen historische kosten en commercieel georiënteerde tarieven.
134

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Een beschrijving van de activiteiten dan wel een omschrijving van wat een instelling voor de gemeente
in 2007 gaat doen (indien het college dat goedkeurt met in acht name van eventuele afbouw
van subsidierelatie) is voornamelijk geënt op bestaande activiteiten. Deze zijn reeds uitvoerig
beschreven in eerdere begrotingen. Indien de Raad dit (later) wenst, kunnen in een separaat
document in beschrijvende zin de activiteiten benoemd worden voor alle hiervoor genoemde instellingen
en/of activiteiten.
20.3 Medebewindstaken
20.3.1 Subsidies medebewindstaken
De Rijksoverheid of de Provinciale overheid hebben een groot aantal (wettelijke) taken in onder
andere het onderwijs en de welzijnssfeer gedecentraliseerd naar de lokale overheid. Dit zijn de
zogenaamde medebewindstaken waarvoor de lokale overheid een doeluitkering ontvangt van Rijk
of Provincie. Deze doeluitkeringen geeft de gemeente één op één door aan de uitvoerende instellingen.
Het kan voorkomen dat de inkomsten en uitgaven niet in hetzelfde jaar plaatsvinden.
Wanneer dit het geval is, wordt een “Voorziening voor middelen van derden” in het leven geroepen.
Om aan te tonen dat deze uitkeringen van Rijk en Provincie op de juiste wijze zijn besteed,
is voor de meeste regelingen een accountantsverklaring verplicht. Het risico voor de Gemeente
Renkum is dat bij niet tijdige indiening van de accountantsverklaringen de regeling kan worden
stopgezet, dan wel dat er terugbetaald moet worden.
In het vervolg van deze paragraaf wordt een opsomming gegeven van subsidies die naar verwachting
in 2007 op basis van Rijks- of Provinciale regelingen verstrekt worden. Uiteraard is dit
een verwachting die afhankelijk is van het feit of Rijks- en provinciaalbeleid gecontinueerd, geïnitieerd
etc. wordt.
Bij de onderstaande regelingen worden geen bedragen genoemd; bedragen kunnen ten hoogste
indicatief zijn, aangezien voor diverse medebewindstaken nog geen verlening is afgegeven. Wanneer
verleningen voor bijvoorbeeld een schooljaar worden afgegeven, zijn voor deze paragraaf
alleen de bedragen van januari 2007 tot en met juli 2007 zeker. Er moet dan een aanname gemaakt
worden of er voor het volgende schooljaar ook weer een verlening volgt die dan ‘geknipt’
wordt voor de periode augustus 2007 tot en met december 2007. Het cumulatief is de verwachte
subsidie in kalenderjaar 2007. De gemeente loopt echter geen risico 8 om zelf autonome middelen
in te zetten/te vergaren. Immers, wat de gemeente ontvangt, geeft zij weer door aan derden.
20.3.2 Doel van de subsidies
Onderwijs achterstanden beleid (OAB; opvolger GOA)
In de periode 2002-2006 kende het Gemeentelijke Onderwijsachterstandenbeleid (GOA- beleid)
een viertal rijksdoelen met als thema’s: voor- en vroegschoolse educatie (VVE), ondersteuning
schoolloopbaan, bestrijding schoolverlaten en beheersing van de Nederlandse taal.
Met ingang van 1 augustus 2006 is een nieuwe wettelijke regeling voor het Onderwijsachterstandenbeleid
(OAB) van kracht. Het hoofddoel in de nieuwe periode (2006-2010) is het vroegtijdig
opsporen en aanpakken van onderwijsachterstanden.
De uitgangspunten van het nieuwe onderwijsachterstandenbeleid zijn:
• de verantwoordelijkheid voor het onderwijsachterstandenbeleid wordt verschoven naar het
onderwijs, omdat het kabinet Balkenende van oordeel is dat het onderwijs de achterstanden
het best kan aanpakken;
8 Uitzonderingen zijn onder andere:
- subsidies geënt op normbedragen waar de gemeente meer of minder dan de norm besteedt;
- vaststellingenachteraf waaruit blijkt dat de gemeente de voorwaarden van een specifieke
subsidie niet heeft nageleefd. Een voorbeeld is een subsidieverlening aan derden zonder daarin
verslaglegging te eisen die voldoet aan subsidievereisten van de medebewindregeling.
135

Gemeente Renkum - Begroting 2007
• bij de toedeling van middelen wordt aangesloten bij de feitelijke achterstand van leerlingen.
Hierbij is etniciteit geen criterium meer voor het vaststellen van een gewicht voor een leerling.
Het opleidingsniveau van ouders is wel doorslaggevend;
• gemeenten hebben als meest schoolnabije overheid een verantwoordelijkheid voor het functioneren
van de lokale infrastructuur én voor het realiseren van samenhang tussen de schakels
in de jeugdketen. Binnen het toekomstige onderwijsachterstandenbeleid hebben gemeenten
verantwoordelijkheid voor de voor- en vroegschoolse educatie, schakelklassen en het voeren
van (verplicht) overleg met schoolbesturen over het voorkomen van segregatie en het bevorderen
van integratie en het onderwijsachterstandenbeleid. Daarbij hoort ook de doorlopende
leerlijn van voorschoolse educatie naar het basisonderwijs.
Wet inburgering
Uitgangspunten van de nieuwe wet (formeel nog niet inwerkingtredend) zijn:
• er komt een algemene inburgeringplicht voor in beginsel alle personen die niet gedurende
minstens acht jaar van de leerplichtige leeftijd in Nederland hebben gewoond;
• de start van het inburgeringproces voor nieuwkomers die op vrijwillige basis naar Nederland
willen komen (gezinsvormers en gezinsherenigers) vangt aan in het land van herkomst met
een basistoets;
• bij de inburgeringverplichting staat de eigen verantwoordelijkheid van de inburgeringplichtige
centraal;
• inburgeringplichtigen moeten zelf hun cursus bekostigen en hebben keuzevrijheid bij de inkoop
van cursussen;
• aan de inburgeringverplichting is voldaan wanneer het inburgeringexamen is behaald;
• gemeenten hebben een spilfunctie als het gaat om informatievoorziening, handhaving en facilitering.
Inzet en verantwoordelijkheid
De nieuwe wet gaat dus uit van het vergroten van de eigen inzet en verantwoordelijkheid voor de
inburgering. De wet inburgering is de opvolger van de wet inburgering nieuwkomers (win). Tevens
is er de nadruk op gelegd dan individuen die het Nederlanderschap ambiëren meer zelfrichting
hierin kunnen geven binnen bepaalde (financiële als niet-financiële) kaders. Voor meer informatie
is er de notitie nieuwe wet inburgering die in oktober 2006 in de commissie inwoners
aan de orde is.
De nieuwe werkwijze biedt kansen dan wel risico’s. Gemeenten kunnen namelijk per traject meer
lasten hebben dan zij per traject van het Rijk ontvangen. Aan de andere kant kan door efficiency
en andere oorzaken de werkelijke last per traject lager zijn dan het normbedrag dat ontvangen
wordt. Gezien het bedrag dat het Rijk wil vergoeden is er echter meer sprake van risico dan van
kans. Zie hiervoor ook hetgeen opgemerkt wordt in de paragraaf weerstandsvermogen, onderdeel
risico’s.
De VNG is nog in onderhandeling over de definitieve regeling. De verwachting is dat de uiteindelijke
regeling nadelig zal zijn ten opzichte van de huidige bekostiging. Het risico is momenteel
niet te kwantificeren in geld.
Voorwaardelijke vergunning tijdelijk verblijf
Deze regeling is een opvolging van de Regeling Opvang Asielzoekers (ROA) en is bedoeld om
VVtV'ers (Voorwaardelijke Vergunning tot Verblijf) die nog geen definitieve verblijfsstatus hebben
en dus nog niet onder de Wet Werk en Bijstand ressorteren financieel te begeleiden. De gemeente
heeft de Zorgplicht voor deze categorie asielzoekers. Dit betekent dat de gemeente voorziet
in de huur van een woning, de woninginrichting, een ziektekostenverzekering, kabelabonnement,
zak- en kleedgeld, NUON ed. Met ingang van 2002 is de Zorgwet VVtV geëxpireerd. Momenteel
ontvangen twee families nog een uitkering op basis van de zorgwet VVtV. Deze families
(in totaal 11 personen) betreffen uitgeprocedeerde ex VVtV’ers. Zolang deze personen in de opvang
verblijven en niet worden uitgezet, mogen de kosten in het kader van de zorgwet VVtV worden
gedeclareerd. Echter, de zorgwet VVtV kent normbedragen. Bij overschrijding van de normbedragen
zal er elders op het product minderheden en ontwikkelingssamenwerking een besparing
moeten plaatsvinden.
136

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Volwasseneneducatie
Educatie vergroot de zelfredzaamheid van volwassenen waardoor hun arbeidsmatige, maatschappelijke
en educatieve participatie bevorderd wordt. Volwasseneneducatie telt drie vormen:
• Voortgezet Algemeen Volwasseneneducatie (VAVO)
• Nederlands als Tweede Taal (NT2)
• Basiseducatie (breed maatschappelijk functioneren en sociale redzaamheid)
De gemeente Renkum ontvangt jaarlijks van het Rijk een educatiebudget. Op grond van de WEB
dient dit budget beschikbaar gesteld te worden voor de uitvoering van educatie door een ROC. De
rijksbijdrage voor volwasseneneducatie wordt 1 op 1 doorbetaald aan het ROC Rijn IJssel College
op basis van een inkoopovereenkomst. Deze inkoopovereenkomst is jaarlijks opgesteld door de
Gemeenschappelijke Orgaan voor de Volwasseneneducatie in de regio Arnhem (GOV), waarin de
Gemeente Renkum participeert. De Gemeente Renkum vult de inkoopovereenkomst in en maakt
individuele afspraken met het Rijn IJssel College voor de uitvoering van basiseducatie op de eigen
locatie (Groeneweg, Renkum) .
Voor de instandhouding van de eigen locatie subsidieert de gemeente een gedeelte autonoom. Dit
segment is bij de autonome subsidies opgenomen.
Uit het oogpunt van integraal gemeentelijk beleid is volwasseneneducatie ingezet als middel om
andere doelen op deelterreinen van lokaal beleid te realiseren. De nadruk ligt bij de volgende
beleidsvelden: onderwijsachterstandenbeleid, minderhedenbeleid, vrijwilligersbeleid, werkgelegenheid
en leerplichtbeleid.
Het aanbod volwasseneneducatie wordt met name gericht op de volgende doelgroepen: opvoeders,
functionele analfabeten, uitkeringsgerechtigden, minderheden, vrijwilligers, inburgeraars en
voortijdig schoolverlaters. Het doel is om de arbeidsmatige, maatschappelijke en/ of educatieve
participatie van bovengenoemde doelgroepen te bevorderen.
Breedtesportimpuls
Doel van de breedtesportimpuls is het rekening houden met de positieve maatschappelijke waarde
van breedtesport, het scheppen van mogelijkheden voor en het stimuleren van de blijvende
deelname aan sport door een zo groot mogelijk deel van de Renkumse bevolking. Hiervoor zijn een
viertal deelprojecten geformuleerd, te weten:
• Kwaliteitsverbetering bewegingsonderwijs;
• Verenigingsondersteuning;
• Van spelen naar sporten (jeugdsportbuurtwerk);
• 50+ Sportief.
De subsidie wordt ontvangen van het Ministerie van VWS. De totale begroting over de planperiode
van 2003 tot en met 2008 bedraagt • 635.646 waarvan de Gemeente Renkum de helft bijdraagt.
Buurt, onderwijs en sport (bos regeling)
In het kader van de tijdelijke stimuleringsregeling buurt, onderwijs en sport heeft de gemeente
voor een periode van 4 jaar middelen gekregen voor het project Fluitersheuvel en kern Doorwerth.
Voor Fluitersheuvel betreft dit een bedrag van • 101.900 over de periode 2006 tot en met 2009.
Voor de kern Doorwerth gaat het om een bedrag van • 120.988 over de periode 2007 tot en met
2010. Er wordt van de gemeente ook een financiële inspanning verwacht. Deze wordt door personele
inzet en instellingen die bij het bos project betrokken zijn bereikt.
Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing 2
In het voorjaar van 2004 hebben gedeputeerde staten van Gelderland aan de programmagemeenten
de vastgestelde beleidsuitgangspunten voor het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing
(ISV) voor de periode 2005 tot 2010 bekend gemaakt. Bij het opstellen van het gemeentelijk ontwikkelingsprogramma
ISV-2 moet het accent liggen op “de herstructurerings- en transformatieopgave,
gericht op het wonen in relatie tot een duurzame leefomgeving”.
In het najaar van 2004 heeft de gemeente en samenhangend investeringsprogramma opgesteld,
waarin de gewenste ‘fysieke’ veranderingsprocessen worden geschetst voor wonen, milieu en
ruimte. In het programma hebben onder andere de plannen voor de ontwikkeling van de centra
137

Gemeente Renkum - Begroting 2007
van Oosterbeek, Doorwerth en Renkum een plaats gekregen, waarvoor aanwending van ISV budget
invulling geeft aan de vereiste prioriteitstelling.
Na de periode van ter inzage legging van het gemeentelijk ISV-2 investeringsprogramma, met de
titel “In Renkum thuis en te gast II”, heeft de raad in februari 2005 het programma vastgesteld.
Vervolgens is het programma ter goedkeuring aan gedeputeerde staten aangeboden.
Naar de mening van GS biedt het programma van Renkum inhoudelijk genoeg aanknopingspunten
om invulling te kunnen geven aan een voldoende stevig fysiek ISV-2 programma.
Het college van GS verleent een investeringsbudget voor de periode 2005 tot 2010 van • 1.041.500
(inclusief het bedrag voor geluidssanering). Daarnaast verlenen GS • 23.500 als bijdrage voor
bodemsanering en een VINAC- bodembijdrage van • 16.000.
138

Deel II
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Financiële begroting
139

Gemeente Renkum - Begroting 2007
140

21. BATEN EN LASTEN EN TOELICHTING
21.1 Inleiding
Gemeente Renkum – Begroting 2007
In deel I van deze begroting stond het beleid dat het college wil realiseren centraal. Daarbij is in
het programmaplan per programma aangegeven welke doelstellingen er binnen de programma’s
zijn en wat de bijbehorende baten en lasten per programma waren. In de paragrafen zijn dwarsdoorsneden
gegeven van beleidsuitgangspunten die doorwerken over meerdere programma’s. In
het onderdeel algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien is vervolgens op hoofdlijnen aangegeven
wat de uitgangspunten voor deze dekkingsmiddelen in de begroting zijn.
Het tweede deel van deze begroting omvat de financiële begroting. Doel van dit onderdeel is de
financiële kaders waarbinnen het beleid moet worden gerealiseerd inzichtelijk te maken. Dit gebeurt
door allereerst in dit hoofdstuk een totaaloverzicht te geven van de baten en lasten in deze
begroting. Vervolgens zal dit overzicht van een toelichting worden voorzien. In hoofdstuk 22 zal
vervolgens worden ingegaan op de financiële positie en de toelichting daarop.
21.2 Raming van baten en lasten
21.2.1 Werkwijze
In deze begroting worden, conform de regelgeving in het Besluit Begroting en Verantwoording, de
raming van de baten en lasten van het komende jaar en de raming van de baten en lasten in
meerjarenperspectief gepresenteerd. Daarbij komen afzonderlijk aan de orde:
• de raming van baten en lasten en het saldo daarvan per programma;
• indien van toepassing de raming van de beoogde toevoegingen en onttrekkingen aan reserves
per programma;
• de raming van de algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien;
• het geraamde resultaat voor en na bestemming.
Voor de specificatie naar baten en lasten voor de continuering van het huidige beleid en de baten
en lasten voor nieuw beleid wordt verwezen naar de weergave per programma.
141

Gemeente Renkum - Begroting 2007
21.2.2 Baten en lasten
Omschrijving 2005 2006 2007
Bedragen x ¤ 1.000 lasten baten saldo lasten baten saldo lasten baten saldo
Programma’s
1. Zorg, gezondheid & welzijn 15.237 8.845 -6.393 14.659 8.066 -6.593 14.604 8.116 -6.488
2. Onderwijs, scholing & kinderopvang
4.657 1.036 -3.622 4.683 637 -4.046 4.635 570 -4.065
3. Ruimtelijke ontw., bouwen
& wonen
6.798 4.398 -2.400 10.538 9.331 -1.207 12.899 11.710 -1.189
Waarvan projecten grondexpl.
4.472 3.155 -1.317 11.308 11.209 -100 4.671 4.571 -100
4. Milieu & natuur 7.611 3.684 -3928 7.713 6.103 -1.610 7.850 6.424 -1.426
Waarvan projecten grondexpl.
90 47 -43 0 0 0 0 0 0
Waarvan mutaties reserves 0 0 0 0 1 1 0 1 1
5. Veiligheid 2.032 38 -1.994 2.823 26 -2.797 2.847 26 -2.821
6. Verkeer 3.350 119 -3.229 3.707 61 -3.646 4.230 66 -4.164
7. Sport, recr., toerisme, kunst
& cultuur
4.838 1.276 -3.562 4.390 342 -4.048 4.296 385 -3.911
Waarvan mutaties reserves 0 0 0 0 13 13 0 13 13
8. Bedrijvigheid 208 65 -143 164 74 -90 238 396 158
9. Bestuur & organisatie 5.121 1.416 -3.702 4.984 1.240 -3.744 4.585 1.188 -3.397
Waarvan mutaties reserves 0 116 116 0 18 18
Totaal 49.852 20.877 -28.975 53.661 25.880 -27.781 56.184 28.881 -27.303
Alg. dekkingsmiddelen &
onvoorzien
Algemene dekkingsmiddelen 1.356 30.388 29.032 2.333 29.934 27.601 2.699 30.019 27.320
Eliminatie mutatie reserves *) 744 744 393 393 384 384
Totaal 1.356 30.388 29.032 2.333 29.934 27.601 2.699 30.019 27.320
Totaal resultaat na bestemming
51.208 51.265 57 55.994 55.814 -180 58.883 58.900 17
Totaal resultaat voor bestemming
-687 -703 -399
*) De begrote mutaties van reserves in 2007 zijn toegelicht in onderdeel 6 van Algemene dekkingsmiddelen
en onvoorzien in het programmaplan.
142

Gemeente Renkum – Begroting 2007
Omschrijving 2008 2009 2010
Bedragen x ¤ 1.000 lasten baten saldo lasten baten saldo lasten baten saldo
Programma’s
1. Zorg, gezondheid & welzijn 14.565 8.116 -6.449 14.647 8.116 -6.531 14.645 8.116 -6.529
2. Onderwijs, scholing & kinderopvang
5.109 516 -4.593 5.094 516 -4.578 5.014 516 -4.498
3. Ruimtelijke ontw., bouwen
& wonen
6.170 5.072 -1.098 4.175 3.081 -1.094 2.726 1.638 -1.088
Waarvan projecten grondexpl.
2.679 2.580 -99 1.236 1.137 -99 99 0 -99
4. Milieu & natuur 7.875 6.367 -1.508 8.034 6.504 -1.530 8.246 6.659 -1.587
Waarvan mutaties reserves 0 1 1 0 1 1 0 1 1
5. Veiligheid 2.829 26 -2.803 2.825 26 -2.799 2.815 26 -2.789
6. Verkeer 4.162 66 -4.096 4.174 66 -4.108 4.183 66 -4.117
7. Sport, recr., toerisme, kunst
& cultuur
4.311 356 -3.955 4.645 358 -4.287 4.570 282 -4.288
Waarvan mutaties reserves 0 0 0 0 0 0 0 0 0
8. Bedrijvigheid 238 78 -160 237 80 -157 237 82 -155
9. Bestuur & organisatie 4.476 896 -3.580 4.385 867 -3.518 3.820 707 -3.113
Waarvan mutaties reserves 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Totaal 49.735 21.493 -28.242 48.216 19.614 -28.602 46.256 18.092 -28.164
Alg. dekkingsmiddelen &
onvoorzien
Algemene dekkingsmiddelen 2.356 30.601 28.245 2.352 31.056 28.704 2.654 30.967 28.313
Eliminatie mutatie reserves *) 0 384 384 0 384 384 0 0 0
Totaal 2.356 30.601 28.245 2.352 31.056 28.704 2.654 30.967 28.313
Totaal resultaat na bestemming
3 102 149
Totaal resultaat voor bestemming
-382 -283 148
*) De begrote mutaties van reserves in 2007 zijn toegelicht in onderdeel 6 van Algemene dekkingsmiddelen
en onvoorzien in het programmaplan.
21.3 Toelichting overzicht van baten en lasten
21.3.1 Inleiding
In deze paragraaf wordt een toelichting gegeven op de hiervoor gepresenteerde baten en lasten.
Daarbij zal allereerst worden ingegaan op de grondslagen voor de bepaling van baten en lasten.
Vervolgens wordt een toelichting gegeven op grote afwijkingen ten opzichte van voorgaande jaren.
Tot slot is een overzicht van de geraamde incidentele baten en lasten opgenomen.
21.3.2 Grondslagen voor de bepaling van baten en lasten
Voor het samenstellen van de (meerjaren)begroting zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:
• Het bestaande gemeentelijke voorzieningenniveau, met inachtneming van hetgeen tot nu toe
door de gemeenteraad is besloten, wordt in de meerjarenbegroting gehandhaafd. Als sprake is
van bijstellingen of ombuigingen wordt steeds gepoogd het niveau zoveel mogelijk te handhaven.
• De aanpassingen van de Meerjarenbegroting voor bestaand beleid zoals weergegeven in deel I
van de Kadernota 2006-2010 zijn verwerkt in de begroting. Voor een toelichting op deze wijzigingen
wordt verwezen naar de Kadernota.
143

Gemeente Renkum - Begroting 2007
• Om het voorzieningenniveau te kunnen handhaven, is een stelpost opgenomen voor de jaarlijkse
indexering van loon- en prijsstijgingen. De omvang van deze stelpost is gelijk aan de
trendmatige verhoging van de gemeentelijke belastingen plus de nominale groei van de algemene
uitkering. Voor prijsontwikkelingen is in de ramingen van de belastingen rekening gehouden
met 2,18 % inflatie. Dit betreft 0,51 % herrekening over 2005, -/- 0,50 % herrekening
over 2006 en 2,17 % over 2007.
• De nu bekende vervangingsinvesteringen, die noodzakelijk zijn om bedrijfsmiddelen op een
adequaat kwaliteitsniveau te kunnen handhaven, zijn meegenomen in de berekeningen. De
vrijval van afschrijvingslasten voor de jaren 2007-2010 is voorzichtigheidshalve binnen de begroting
gereserveerd.
• Het college streeft naar kostendekkende tarieven voor gemeentelijke heffingen en leges. Op
dit moment zijn echter niet alle leges en heffingen daadwerkelijk kostendekkend.
• Voor de hoogte van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds is de circulaire van september
2006 gehanteerd.
• De Behoedzaamheidsreserve binnen de algemene uitkering uit het gemeentefonds is voor 75%
(circa ¤ 245.000) ingezet in de begroting.
• De loonkosten zijn gebaseerd op de in september vastgestelde formatie 2007. De personeelsbudgetten
zijn niet gecorrigeerd voor eventuele loonstijgingen of mutaties in de sociale lasten.
Wanneer deze zich voordoen, moet dekking plaatsvinden uit de vergoeding die hiervoor worden
ontvangen binnen de algemene uitkering.
• In de meerjarenbegroting is een jaarlijkse stelpost voor onvoorziene uitgaven opgenomen van
¤ 165.000. Evenals in 2005 en 2006 is deze stelpost voor 2007 eenmalig verhoogd met een buffer
van ¤ 500.000.
• Alle ramingen zijn, indien van toepassing, geschoond van compensabele BTW in het kader
van het BTW-compensatiefonds.
• Conform het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) zijn de in de begroting opgenomen
stortingen in en onttrekkingen aan reserves afzonderlijk zichtbaar gemaakt in het resultaat.
21.3.3 Afwijkingen ten opzichte van voorgaande jaren
De grondslagen die het college heeft gehanteerd bij het opstellen van de Begroting 2007 zijn gelijk
aan de grondslagen van voorgaande jaren. Wel is de presentatie van de mutaties in reserves veranderd
ten opzichte van de Begroting 2006. Conform het Besluit Begroting en Verantwoording
(BBV) zijn de mutaties in reserves nu ook weergegeven bij het programma waarop ze betrekking
hebben. Hierdoor is direct inzichtelijk of het resultaat van een programma wordt beïnvloed door
reserveringen of onttrekkingen aan reserves.
21.3.4 Incidentele baten en lasten
Het merendeel van de baten en lasten in deze begroting is structureel geraamd. Hierdoor wijkt de
meerjarenbegroting 2008-2010 nauwelijks af van de Begroting 2007. In deze paragraaf zullen de
incidentele baten en lasten in de begroting worden genoemd.
Baten en lasten projecten grondexploitatie
De werkzaamheden voor projecten binnen de grondexploitatie hebben als kenmerk dat zij incidenteel
van aard zijn. Een project heeft een looptijd van een bepaalde periode en wordt vervolgens
afgesloten. Ook binnen deze periode kunnen de baten en lasten per jaar variëren. Deze incidentele
baten en lasten zijn afzonderlijk weergegeven in de overzichten per programma. Voor deze
meerjarenbegroting is er overigens voor gekozen om de saldi van de baten en lasten binnen deze
projecten te laten verlopen via de voorraden grondexploitatie. Dit betekent dat deze effecten niet
zijn meegenomen in het resultaat na bestemming.
Baten en lasten incidenteel nieuw beleid
Voor 2007 is voor een totaalbedrag van • 340.000 aan voorstellen voor incidenteel nieuw beleid
opgenomen in de begroting. Welke voorstellen dit betreft, kunt u terugvinden in paragraaf 22.2.3.
144

22. FINANCIËLE POSITIE EN TOELICHTING
22.1 Inleiding
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Om de Begroting 2007 in het juiste perspectief te kunnen plaatsen, is het nodig inzicht te hebben
in de financiële positie van onze gemeente. Daarbij wordt gekeken naar de financiële gevolgen
van het bestaande en het nieuwe beleid in deze begroting. Om dit te kunnen beoordelen wordt
eerst stilgestaan bij de uitkomsten van de (meerjaren)begroting. Daarna komt onze balanspositie
aan de orde.
22.2 Uitkomsten (meerjaren)begroting
22.2.1 Inleiding
Uit het gepresenteerde overzicht van baten en lasten in het vorige onderdeel volgen de uitkomsten
van de meerjarenbegroting per jaar. Deze uitkomsten wijken op een aantal onderdelen af
van hetgeen is gepresenteerd in de Kadernota 2006-2010. In dit onderdeel komen deze wijzigingen
aan de orde. Verder wordt een recapitulatie gegeven van het nieuw beleid in deze begroting
en het dekkingsplan. Dit onderdeel wordt afgesloten met het resumé van de meerjarenbegroting
2007-2010.
22.2.2 Toelichting totstandkoming saldo na Kadernota 2006-2010
De uitkomsten van de meerjarenbegroting 2006-2010 conform de Kadernota 2006-2010 is weergegeven
in de volgende tabel.
Bedragen x ¤ 1.000
2007 2008 2009 2010
Bestaand beleid
Begroting 2007-2010 339 V 486 V 666 V 581 V
Bijstellingen Kadernota 497 N 1.128 N 1.151 N 1.375 N
Totaal 158 N 642 N 485 N 794 N
Dekkingsvoorstellen 1.581 V 1.402 V 1.579 V 2.232 V
Totaal 1.423 V 760 V 1.094 V 1.438 V
Nieuw beleid 835 N 930 N 1.250 N 1.240 N
Buffer 500 N
Voorlopig saldo o.b.v. kadernota 88 V 170 N 156 N 198 V
Bij het opstellen van de begroting is gebleken dat een aantal bijstellingen van de meerjarenbegroting
noodzakelijk zijn. In de volgende tabel zijn deze mutaties opgenomen. Een korte toelichting
vindt u in het vervolg van deze paragraaf.
145

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Bedragen x ¤ 1.000
146
2007 2008 2009 2010
Voorlopig saldo o.b.v. kadernota 88 V 170 N 156 N 198 V
Mutaties na kadernota
Algemene uitkering 178 N 27 V 34 V 209 N
OZB 34 V 34 V 34 V 34 V
Rente en afschrijving 71 V 83 V 133 V 45 V
Breedtesportimpuls 78 V 78 V
Open@Renkum 25 V 25 N
Overig 2 V 4 V 4 V 3 V
Totaal mutaties 71 N 173 V 258 V 52 N
Saldo na mutaties 17 V 3 V 102 V 149 V
Algemene uitkering
De septembercirculaire van de Algemene uitkering uit het gemeentefonds laat een nadeel zien
van • 178.000 voor 2007. In 2008 en 2009 wordt een iets hogere uitkering ontvangen. Voor 2010
verwachten we weer een nadeel. De bijstelling wordt met name veroorzaakt door een wijziging
van het reëel accres. Dit accres wordt bijgesteld omdat de uitgaven op rijksniveau afwijken van
hetgeen bij de meicirculaire was verwacht.
Rente- en afschrijving
De rente- en afschrijvingslasten zijn herberekend op basis van de actuele stand van reserves,
investeringen en langlopende leningen. Hieruit volgt voor 2007 een rentevoordeel van circa
• 71.000. Dit voordeel wordt met name veroorzaakt door de langlopende lening die in 2006 is aangetrokken.
In de begroting was rekening gehouden met een rentepercentage van 5,0 % voor deze
lening van • 8,5 miljoen. De lening is afgesloten voor een rentepercentage van 3,99 %.
Breedtesportimpuls
Voor de Breedtesportimpuls worden tot en met 2008 middelen van het Rijk ontvangen. In het
coalitieakkoord was voor de continuering van de breedtesportimpuls met ingang van 2009
• 85.000 opgenomen. De eigen bijdrage van • 78.000 was echter al structureel in de begroting
opgenomen. Deze dubbeltelling is nu gecorrigeerd.
Open@renkum
Voor open@renkum was in de Kadernota voor 2008 een incidenteel algemeen budget van • 50.000
opgenomen. Dit is nu gecorrigeerd naar twee maal een incidenteel budget van • 25.000 voor 2008
en 2009.

22.2.3 Recapitulatie nieuw beleid 2007
Gemeente Renkum – Begroting 2007
In de volgende tabel is een recapitulatie van het nieuw beleid 2007 opgenomen. Een verdere toelichting
is terug te vinden in de programma’s.
Nieuw beleid
Bedragen x ¤ 1.000
Str. Inc.
1. Zorg, gezondheid & welzijn 20 58
Faciliteiten vrijwillige ouderenbezoekers 12
Ontwikkelen en uitvoeren beleid (kwetsbare) jeugd/ Lijn 50 20
Jeugd Jongeren Platform 1
Jongeren Gemeente Raad 2
Gezins- en opvoedingsondersteuning 25
Multiculturele activiteiten 5
Ontwikkelen seniorenwijzer 5
Verhuizing ZOED O’beek 8
2. Onderwijs, scholing & kinderopvang 80 0
Inhoudelijke samenwerking mbt brede school concept; coördinator brede scholen
gemeentebreed
40
Realisatie en beheer brede scholen 40
4. Milieu en natuur 25 0
Verzilveren ‘Groene Goud’ 25
5. Veiligheid & leefbaarheid 5 0
“Buurt Actief Cheque” 5
6. Verkeer 50 122
Onderzoek naar buurtbus 4
Onderzoek tegengaan doorgaand verkeer en sluipverkeer 10
Projectgroep aansluiting A50 – N224 5
Verkeerscirculatie sportpark Wilhelmina 48
Schelmseweg ‘vrachtwagenluw’ 5
Uitvoeringsplan verkeersveiligheid rondom basisscholen 10
Overige verkeersmaatregelen 50
2 e Eval. blauwe zone O’beek 20
Onderzoek naar invoering blauwe zone Renkum 20
7. Sport, recreatie, toerisme, kunst & cultuur 85 40
Uitvoering Cultuurvisie 10
Stimulering culturele functie concertzaal 10
Uitbreiding gem. website met onderdeel kunst & cultuur 5 10
Publicaties monumentaal erfgoed 10
Bevordering en ontplooiing initiatieven toerisme en recreatie 15
Benutten groen goud en groen erfgoed 15
Uitvoeren toeristisch recreatief ontwikkelingsplan (TROP) 30
Speel- en sportvoorzieningen in buurt en wijk 20
147

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Nieuw beleid
Bedragen x ¤ 1.000
148
Str. Inc.
9 Bestuur en organisatie 150 200
KTO en MTO 15
Notitie beginspraak 10
Ontmoetingsdag/ presentatie gemeente 10
Organisatieontwikkeling 50
Open@renkum: Algemeen budget 50
Open@renkum: Klantencontactcentre 40 40
Open@renkum: Webverbeteringen 25
Open@renkum: Werkprocessen 20
Open@renkum: Scannen post/facturen 10 10
Open@renkum: Basisregistratie software 20
Document Management Systeem 30 20
Totaal nieuw beleid 2007 415 420
22.2.4 Recapitulatie dekkingsplan 2007
In het dekkingsplan in de Kadernota 2006-2010 heeft ons college een aantal bijstellingen en ombuigingen
voorgesteld. Deze voorstellen zijn overgenomen in de Begroting. Hierna treft u een
recapitulatie aan van de bijstellingen en ombuigingen voor 2007. Een verdere toelichting is terug
te vinden in de programma’s en de algemene dekkingsmiddelen.
Bijstellingen en ombuigingen
Bedragen x ¤ 1.000
Str. Inc.
1. Zorg, gezondheid & welzijn 195 0
WVG woonvoorziening 20
Open einde regelingen 175
2. Onderwijs, scholing & kinderopvang 10 62
Kinderopvang 60
Maatwerk logopedie 10
Godsdienst- en levensbeschouwelijk onderwijs 2
3. Ruimtelijke ontwikkeling, bouwen & wonen 58 -48
Structuurvisie en welstandsbeleid 23
Verhoging leges schetsplannen naar • 100 10
Controle bouwkosten grote projecten 25
Overdracht woonwagens -48
4. Milieu & natuur 36 0
Inkrimpen budget MRA e.d. 2
Inkrimpen budget incidenteel milieubeheer 4
Kritisch bekijken uitgaven bossen 5
Duurzaam onkruidbeheer 15
Bezuiniging groenstructuur 10
5. Veiligheid & leefbaarheid 30 0
Inkrimping budget buurtpreventie 5
Taakstelling brandweer 25

Bijstellingen en ombuigingen
Bedragen x ¤ 1.000
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Str. Inc.
6. Verkeer 58 0
Bromfietscursus 4
Platform verkeersveiligheid 4
Veerdienst 5
Wegenonderhoud 45
7. Sport, recreatie & toerisme, kunst & cultuur 29 58
Monumentenlijst 8
Monumentencommissie 4
Bijdrage UPC 50
Subsidie musea 25
8. Bedrijvigheid 0 322
Kostendekkende marktleges 2
Vrijval reserve bodemsanering Beukenlaan 320
9. Bestuur & organisatie 16 0
Digitaal verspreiden raads- en collegestukken 7
Verhogen eigen bijdrage OV-jaarkaart 4
Tweezijdig printen en kopiëren 5
Algemene dekkingsmiddelen 105 650
Gebouwen verkopen 650
Reclamemasten bij bedrijvenparken 30
Reclame aan lichtmasten 15
Verhogen hondenbelasting 10
Toeristenbelasting hotels 50
Totaal Dekkingsplan 537 1.044
149

Gemeente Renkum - Begroting 2007
22.2.5 Resumé meerjarenbegroting 2007-2010
In de onderstaande tabel vindt u een totaal overzicht van het voorgaande in meerjarenperspectief.
Bedragen x ¤ 1.000
150
2007 2008 2009 2010
Bestaand beleid
Reguliere baten en lasten 882 N 457 N 174 V 301 N
Vervangingsinvesteringen 256 N 461 N 757 N 834 N
Taakstellingen 2005 119 V 119 V 119 V 119 V
Taakstellingen 2006 253 V 273 V 143 V 143 V
Totaal 766 N 526 N 321 N 873 N
Nieuw beleid
Structureel nieuw beleid 415 N 610 N 1.127 N 1.157 N
Incidenteel nieuw beleid 420 N 320 N 45 N 5 N
Totaal 835 N 930 N 1.172 N 1.162 N
Begrotingsresultaat te dekken 1.601 N 1.456 N 1.493 N 2.035 N
Dekkingsplan 1.581 V 1.402 V 1.579 V 2.232 V
Totaal begrotingsresultaat 22 N 54 N 86 V 197 V
Op basis van de voorgaande tabel wordt geconcludeerd dat in 2007 nog voor een totaal bedrag van
¤ 2.416.000 aan taakstellingen en ombuigingen moet worden ingevuld.
22.3 Balanspositie
22.3.1 Inleiding
Voor de ontwikkeling van de balanspositie van een gemeente zijn met name de mutaties in de
vaste activa en passiva van belang. Dit betekent dat inzicht nodig is in het verloop van de investeringen,
de reserves en voorzieningen en de financiering. Deze drie onderdelen zullen dan ook
achtereenvolgens worden behandeld in de volgende paragrafen. Samengevat zijn de ontwikkelingen
in deze drie balansonderdelen terug te vinden in de Investerings- en financieringsstaat in
bijlage 4. Tot slot van dit hoofdstuk zal worden ingegaan op de verplichtingen die we als gemeente
hebben en die onze financiële positie beïnvloeden.
22.3.2 Investeringen
De investeringen die zijn gepland, zijn onder te verdelen in vervangingsinvesteringen en investeringen
als gevolg van nieuw beleid. Daarnaast maakt het BBV onderscheid tussen investeringen
met economisch nut en investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut.
Investeringen hebben een economisch nut wanneer ze verhandelbaar zijn en/ of wanneer ze kunnen
bijdragen aan het genereren van middelen. Om deze reden moeten deze investeringen worden
geactiveerd. Een uitzondering hierop geldt voor kunstvoorwerpen met een cultuurhistorische
waarde.
Bepaalde investeringen in de openbare ruimte hebben geen economisch, maar alleen maatschappelijk
nut. Voorbeelden hiervan zijn wegen, bruggen en openbaar groen. Hierbij is wel duidelijk
sprake van een maatschappelijk nut, maar ze genereren geen middelen en er is geen markt voor.
Deze investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut kunnen worden geactiveerd,
maar dit is niet verplicht.

Gemeente Renkum – Begroting 2007
De in deze begroting opgenomen investeringen zijn terug te vinden in het Meerjaren Investeringsplan
in bijlage 3. Dit betreffen allemaal investeringen met economisch nut.
22.3.3 Reserves en voorzieningen
Het BBV vraagt ons een toelichting te geven op de reserves en voorzieningen die de gemeente
bezit. Daarbij moet bij de reserves onderscheid worden gemaakt tussen:
• algemene reserves;
• bestemmingsreserves die dienen om ongewenste schommelingen op te vangen in de tarieven
die aan derden in rekening worden gebracht, maar die niet specifiek besteed hoeven te worden.
Dit zijn de zogeheten egalisatiereserves;
• overige bestemmingsreserves.
De voorzieningen kunnen worden onderscheiden in twee groepen, namelijk:
• voorzieningen die worden gevormd uit eigen middelen om:
1. (risico’s in verband met) verwachte verplichtingen en verliezen waarvan de omvang onzeker
is, maar wel is in te schatten af te dekken;
2. kosten die in een volgend begrotingsjaar worden gemaakt, maar die hun oorsprong vinden
in het huidige of een voorgaand begrotingsjaar af te dekken, zodat de lasten gelijkmatig
over een aantal begrotingsjaren worden verdeeld;
• voorzieningen die bestaan uit van derden verkregen middelen die specifiek moeten worden
besteed.
Volgens het BBV is het niet langer toegestaan voorzieningen te vormen voor jaarlijks terugkerende
arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Het college is van mening
dat de voorzieningen voor niet-actief personeel en ex-wethouders en de voorziening garantiesalarissen
hier niet onder vallen, omdat bij deze voorzieningen geen sprake is van verplichtingen met
een vergelijkbaar volume. De betreffende lasten variëren immers bij wisselingen van college en
in- en uitstroom van personeel. Dit betekent dat het college deze voorzieningen handhaaft.
De verwachte stand van de reserves en voorzieningen per 1-1-2007 is weergegeven in de onderstaande
tabellen. Ter vergelijking is daarbij de stand per 1-1-2006 opgenomen.
Het verwachte verloop in meerjarenperspectief is weergegeven in de Investerings- en financieringsstaat
in bijlage 4.
151

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Staat van Reserves en Voorziening
Bedragen x ¤ 1.000
152
01-01-07 01-01-06
Algemene Reserves 13.164 13.291
Vrije algemene reserve 12.602 14.929
Weerstandsreserve 4.400 2.200
Algemene reserve grondexploitatie -3.837 -3.837
Egalisatiereserves 131 131
Afvalstoffenheffing 131 131
Bestemmingsreserves 3.252 3.999
Herinrichting Dorpsstraat 0 283
Duurzaam veilig Utrechtseweg 79 79
Oosterbeek centrum 247 322
Bestemmingsplan buitengebied 35 70
Afkoop woonwagencentrum 0 80
Meerjaren organisatie ontwikkeling 24 110
Reserve BCF (uitname alg. uitk.) 1.201 1.376
GAWAR-terrein (nutsbedrijf) 933 933
Monumenten 62 74
WIW langdurige contracten 161 161
Bodemsanering 319 319
BSDW Brede school 110 110
WMO 81 81
Totaal reserves 16.547 17.421
Voorzieningen uit eigen middelen 8.076 10.009
Niet-actief personeel + ex-wethouders 3.383 4.873
Garantiesalarissen 353 466
Onderhoud wegen 587 544
Groot onderhoud riolering 2.329 2.545
Groot onderhoud gebouwen 412 516
Onderhoud sportparken 50 47
G-onderhoud schoolgebouwen 432 439
Inhaalslag oud archief 192 240
OBO: Preventief onderhoud en expl. 86 86
Doorbetalingsverplichting BPO 24 24
Kosten hertaxatie 1999 12 12
Kosten hertaxatie 2003 37 37
Risico Stichting Werk & scholing 180 180
Voorzieningen uit middelen van derden 2.504 2.633
Investering stedelijke vernieuwing I 315 315
Investering stedelijke vernieuwing II 383 186
Stimuleringsregeling klantmanagement 28 222
WIW, scholingsbudget 1.358 1.358
Instroom-/doorstroom banen ID 218 218
Gem. Onderwijs Achterstanden Beleid ‘02-‘06 39 119
Buitenschoolse opvang 108 108
Inburgering nieuwkomers 11 63
Inburgering oudkomers 10 10
BSI 2003-2008 33 33
Totaal voorzieningen 10.580 12.642

22.3.4 Financiering
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Uit de Investerings- en financieringsstaat in bijlage 4 blijkt dat naar verwachting voor de jaren
2007 tot en met 2010 sprake is van een financieringstekort. Het college gaat er dan ook vanuit
dat het in 2007 noodzakelijk zal zijn om langlopende leningen aan te trekken voor een bedrag van
¤ 5.000.000. Meer informatie over financiering is te vinden in de Treasuryparagraaf.
22.3.5 Verplichtingen
Naast de balanspositie van onze gemeente, kunnen er nog andere verplichtingen bestaan die onze
financiële positie beïnvloeden. Daarbij wordt met name gedacht aan verplichtingen als gevolg van
verleende garanties en waarborgstellingen. Het gemeentelijk beleid voor het afgeven van gemeentelijke
garanties is “nee, tenzij”. Wanneer de gemeente een garantie verleent, wordt het besluit
hiertoe genomen door de Raad. Per 1 januari 2007 staat de gemeente nog garant voor leningen
met een totaal bedrag van ¤ 3.471.000.
153

Gemeente Renkum - Begroting 2007
154

Deel III
Bijlagen
Gemeente Renkum – Begroting 2007
155

Gemeente Renkum - Begroting 2007
156

Bijlage 1 Overzicht kapitaallasten
Bedragen in euro’s
LASTEN
Gemeente Renkum – Begroting 2007
2007 2006
Rente
rente van opgenomen langlopende geldleningen 766.753 585.132
rente van opgenomen kortlopende geldleningen 224.275 641.000
rente berekend over reserves en voorzieningen 1.346.256 1.354.560
stelpost rente nieuwe investeringen, reserves en
voorz.
66.403 -45.866
Totaal rente 2.403.668 2.534.825
Afschrijvingen 2.766.921 2.573.272
Voordelig renteresultaat 624.032 476.745
TOTAAL LASTEN 5.794.641 5.584.843
BATEN
Doorberekende kapitaallasten
stelpost vervangingsinvesteringen 421.017
kapitaallasten exploitatie 4.783.643 5.083.200
kapitaallasten grondexploitatie projecten 589.980 501.643
Totaal doorberekende kapitaallasten 5.794.641 5.584.843
TOTAAL BATEN 5.794.641 5.584.843
157

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Bijlage 2 Treasury
Risicobeheer
Renterisicobeheer
Het renterisico van een gemeente is te verdelen in renterisico over vlottende schuld (looptijd < 1
jaar) en renterisico over vaste schuld (looptijd > 1 jaar). Het renterisico over vlottende schuld
wordt bepaald in relatie tot de kasgeldlimiet. Deze limiet geeft de maximaal toegestane omvang
van de vlottende schuld weer. De hoogte van de kasgeldlimiet is een bij ministeriële regeling
vastgesteld percentage van de omvang van de begroting per 1 januari. In tabel A vindt voor 2007
de toetsing aan de kasgeldlimiet voor de gemeente Renkum plaats.
1 e
kw. 2 e
kw. 3 e
kw. 4 e
kw.
Bedragen x ¤ 1.000
Omvang begroting per 1 januari 2007 (=grondslag) 58.883
(1) Toegestane kasgeldlimiet
- in procenten van de grondslag 8,5% 8,5% 8,5% 8,5%
- in bedrag 5.005 5.005 5.005 5.005
(2) Omvang vlottende schuld 4.486 4.426 4.365 4.305
- opgenomen gelden < 1 jaar 4.486 4.426 4.365 4.305
- schuld in rekening-courant
- gestorte gelden door derden < 1 jaar
- overige geldleningen (niet vaste schuld)
(3) Vlottende middelen
- contante gelden in kas
- tegoeden in rekening-courant
- overige uitstaande gelden < 1 jaar
Toets kasgeldlimiet
(4) Totaal netto vlottende schuld (2 - 3) 4.486 4.426 4.365 4.305
Toegestane kasgeldlimiet (1) 5.005 5.005 5.005 5.005
Ruimte (1) – (4) 519 579 640 700
Tabel A Kasgeldlimiet 2007
Het renterisico over vaste schuld wordt bezien in relatie tot de renterisiconorm. Deze norm geeft
de maximaal toegestane omvang van dat deel van de vaste schuld waarover renterisico wordt
gelopen weer. De hoogte van de renterisiconorm wordt bepaald door een bij ministeriële regeling
vastgesteld percentage te nemen van de omvang van de vaste schuld per 1 januari, met een minimum
van ¤ 2.500.000. In tabel B is de raming van de ruimte/ overschrijding ten opzichte van de
renterisiconorm voor de gemeente Renkum voor de jaren 2005 t/m 2008 weergegeven. Op basis
van de financierings- en investeringsstaat is de verwachting dat het noodzakelijk zal zijn in 2007
en 2008 nieuwe leningen aan te trekken voor respectievelijk • 5.000.000 en • 4.000.000. Het resterende
deel van het financieringstekort kan afgedekt worden met behulp van kort geld. Wanneer
in de loop van 2007 de verwachting bestaat dat de rente gaat stijgen en dat de financieringsbehoefte
structureel is, kan alsnog worden besloten ook het resterende deel van het financieringstekort
af te dekken met langlopende leningen.
158

Bedragen x ¤ 1.000
Gemeente Renkum – Begroting 2007
2005 2006 2007 2008
(1a) Renteherziening vaste schuld o/g 0 0 0 0
(1b) Renteherziening vaste schuld u/g 0 0 0 0
(2) Netto renteherziening vaste schuld (1a-1b) 0 0 0 0
(3a) Nieuwe aangetrokken vaste schuld 7.000 8.500 5.000 4.000
(3b) Nieuwe verstrekte lange leningen 0 0 0 0
(4) Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a-3b) 7.000 8.500 5.000 4.000
(5) Betaalde aflossingen 9.492 3.413 4.295 4.045
(6) Herfinanciering (minimum 4 en 5) 7.000 3.413 4.295 4.000
(7) Renterisico op vaste schuld (2+6) 7.000 3.413 4.295 4.000
Renterisiconorm
(8) Stand vaste schuld per 1-1 15.656 18.148 23.235 23.940
(9) Vastgesteld percentage 20 20 20 20
(10) Renterisiconorm (max. van 8*9 en
¤ 2.500.000) 3.131 3.630 4.647 4.788
Toets renterisiconorm
Renterisiconorm (10) 3.131 3.630 4.647 4.788
Renterisico op vaste schuld (7) 7.000 3.413 4.295 4.000
Ruimte (10)-(7) -3.869 217 352 788
Tabel B Renterisiconorm
Kredietrisicobeheer
In tabel C vindt u een overzicht van de door de gemeente Renkum verstrekte gelden, gegroepeerd
per risicogroep. De groepen zijn (globaal) gerangschikt naar oplopend risico.
Risicogroep
Bedragen in euro’s
Met / zonder (hypothecaire)zekerheid
Restant schuld
per
1-1-2006
Restant
schuld in
%
Gemeenten/ provincies zonder 4.266 100 %
Overheidsbanken zonder 9.711 100 %
Woningcorporaties met garantie WSW 0
Semi-overheidsinstellingen zonder 4.084 4,77 %
Financiële instellingen (A en hoger) zonder 1.361.480 100 %
Overige toegestane instellingen
met
volgens treasurystatuut
Niet toegestane instellingen
985.178 16,95 %
volgens treasurystatuut
0
Totaal
Tabel C Kredietrisico op verstrekte gelden
2.364.719
Intern liquiditeitsbeheer
Het doel van de gemeente Renkum is om haar interne liquiditeitsrisico’s te beperken door haar
treasuryactiviteiten te baseren op een korte en een lange termijn liquiditeitsplanning. Op dit
moment wordt gewerkt aan het verder verbeteren van deze planningen, zodat het intern liquiditeitsbeheer
beter kan worden uitgevoerd.
Gemeentefinanciering
Financiering
Gedurende de achterliggende periode is de financieringspositie van de gemeente Renkum verslechterd.
In 2006 was het noodzakelijk een lening aan te trekken van ¤ 8.500.000. Per 1-1-2007
bestaat de leningenportefeuille uit acht leningen o/g, met een totale restantschuld van
¤ 23.234.871. Per 31-12-2007 zouden dat na de verplichte aflossingen zeven leningen zijn met een
totale restantschuld van ¤ 18.939.914. Op basis van de financierings- en investeringsstaat is de
verwachting dat het in 2007 noodzakelijk zal zijn om in ieder geval een langlopende lening aan te
trekken van ¤ 5.000.000.
159

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Over de huidige leningen zijn geen hoge rentetarieven verschuldigd. Het is overigens ook niet
mogelijk deze leningen boetevrij vervroegd af te lossen. De leningenportefeuille per 1 januari
2007 op basis van de nu bekende gegevens is weergegeven in tabel D. Verwachte mutaties in 2007
en de invloed hiervan op de gemiddelde rente is terug te vinden in tabel E. Daarbij is voor de in
2007 af te sluiten langlopende lening(en) uitgegaan van een verwacht rentepercentage van 5%.
Leningnummer
160
Oorspr. Bedrag
Aanvang Einde looptijd
Rente Restant
01-01-07
Aflossing 2007
400.088202 2.949.571 1999 2009 5,01 % 884.871 294.957
400.098856 1.750.000 2004 2007 2,85 % 1.750.000 1.750.000
400.099232 5.000.000 2004 2014 4,04 % 4.000.000 500.000
400.099677 1.000.000 2004 2008 3,09 % 1.000.000 0
400.099678 1.000.000 2004 2009 3,28 % 1.000.000 0
400.100679 3.000.000 2005 2011 2,76 % 2.500.000 500.000
400.101261 4.000.000 2005 2015 3,38 % 3.600.000 400.000
063431 8.500.000 2006 2016 3,99 % 8.500.000 850.000
begroot 5.000.000 2007 2017 5,00 % 0 0
Totaal 23.234.871 4.294.957
Tabel D Leningenportefeuille
Bedrag
Gemiddelde rente
Bedragen in euro’s
Stand per 1 januari 2007 23.234.871 3,66 %
Nieuwe leningen 5.000.000 5,00 %
Reguliere aflossingen 4.294.957 3,40 %
Vervroegde aflossingen 0
Renteaanpassing (oud percentage) 0
Renteaanpassing (nieuw percentage) 0
Stand per 31 december 2007
Tabel E Mutaties in leningenportefeuille
4.294.951 3,98 %
Uitzetting
De door de gemeente uitgezette (lange termijn) gelden zijn als volgt onder te verdelen:
Oorspr. omvang Gemiddeld Stand per
Bedragen in euro’s
Rendement 1-1-2006
Leningen 5.052.575 1,29 % 145.473
Deelnemingen 1.084.795 22,07 % 1.084.795
Gemeentelijk stimuleringsfonds 1.134.451 0,00 % 1.134.451
Totaal
Tabel F Uitgezette gelden
7.271.821 10,20 % 2.364.719
Relatiebeheer
Huisbankier van de gemeente Renkum is de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). Het grootste
deel van onze reguliere bankzaken loopt via deze bank. Op het gebied van gemeentefinanciering
wordt echter ook gebruik gemaakt van andere financiële instellingen. Voordat middelen worden
aangetrokken of uitgezet, worden offertes aangevraagd bij minimaal 3 instellingen. Vervolgens
wordt gekozen voor die instantie die, passend binnen het Treasurystatuut, de meest gunstige
condities voor de gemeente aanbiedt.
Kasbeheer
Zoals uit tabel A blijkt, is de verwachting dat in 2007 sprake zal zijn van een tekort aan liquide
middelen. Op basis van een korte termijn liquiditeitsplanning zal telkens opnieuw de afweging
worden gemaakt hoe deze tekorten op moeten worden gevangen. Bij het opstellen van deze liquiditeitsplanningen
worden nog dikwijls problemen ondervonden in verband met onvolledige informatie.
Verbetering van de informatievoorziening vanuit de organisatie blijft een actiepunt.
Evenals voor lange termijn financiering en uitzettingen, worden ook voor korte termijn financiering
en uitzettingen de tarieven van een drietal instellingen met elkaar vergeleken.

Bijlage 3 Meerjaren Investeringsplan
Investeringen
Bedragen in euro
Vervangingsinvesteringen
Investering
netto
Comp.
Btw
Afschr.
Termijn
Afschrijvingsbedrag
Gemeente Renkum – Begroting 2007
2007 2008 2009 2010
Brandweer
C2000 mobi/porto/alarm 125.000 100 % 5 25.000 31.250 0 0 0
Stripping brandweervoertuigen 15.253 100 % 5 3.051 3.813 0 0 0
Reinigings-Droogapparatuur 4.194 100 % 10 419 629 0 0 0
Meubilair alle posten 21.734 100 % 10 2.173 3.260 0 0 0
Rookgasafzuiging 15.253 100 % 10 1.525 2.288 0 0 0
Motortestapparatuur 7.626 100 % 10 763 0 1.144 0 0
Perslucht testapparatuur 5.719 100 % 10 572 0 858 0 0
Spreider en Schaar 12.012 100 % 10 1.201 0 1.802 0 0
Gaspakken/Chemiepak 17.160 100 % 7 2.451 0 3.309 0 0
Autospuit 731 210.084 100 % 18 11.671 0 0 22.176 0
Rookgenerator opleiding 3.813 100 % 10 381 0 0 572 0
Aggregaten 6.101 100 % 10 610 0 0 915 0
Watertankwagen 704 114.286 100 % 18 6.349 0 0 0 12.063
Piketauto 785 27.731 100 % 8 3.466 0 0 0 4.853
Dienstvoertuig 783 12.605 100 % 8 1.576 0 0 0 2.206
Remvertragingsmeter 4.194 100 % 10 419 0 0 0 629
Totaal brandweer 602.765 61.629 41.240 7.113 23.663 19.751
Service
ICT Hardware 1.046.639 88 % div. 206.168 19.232 105.568 88.240 10.877
ICT Software 1.317.854 88 % div. 388.306 143.681 67.965 163.589 13.071
Bureaustoelen 81.824 88% 15 5.455 9.546
Liften gemeentehuis 112.508 88% 20 5.625 11.251
Verrijdbare archiefkasten 20.456 88% 15 1.364 2.387
Totaal Service 2.579.281 660.918 183.710 175.920 251.829 23.949
161

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Investeringen
Bedragen in euro
162
Investering
netto
Comp.
Btw
Afschr.
Termijn
Afschrijvingsbedrag
2007 2008 2009 2010
Wijkbeheer (tractie)
VW transporter DC pick-up 35.798 88 % 7 5.114 6.904
VW transporter DC pick-up 35.798 88 % 7 5.114 6.904
VW transporter DC pick-up 35.798 88 % 7 5.114 6.904
VW transporter DC pick-up 35.798 88 % 7 5.114 6.904
VW LT TDI DC pick-up+kraan 28.638 88 % 7 4.091 5.523
VW TDI pick-up 20.456 88 % 7 2.922 3.945
VW transporter gesloten bestel 34.264 88 % 7 4.895 6.608
Citroen Jumpy 22.502 88 % 7 3.215 4.340
Suzuki Grand Vitare 32.730 88 % 7 4.676 6.312
Mitsibishi L200 bossen 35.798 88 % 7 5.114 6.904
VW gesloten bestel onderhoudsteam 53.441 88 % 7 7.634 10.307
Saris PS230 tandemasser 4.091 88 % 10 409 614
Aanhanger Vermond kiepwagen 4.091 88 % 10 409 614
Aanhanger Anssems A-S 850 1.534 88 % 10 153 230
Jacobsen GXJ 810 golfkar 10.228 88 % 10 1.023 1.534
Tweewielige tractor Agria 7.671 88 % 10 767 1.151
Delfmachine Boki 112.508 88 % 15 7.501 13.126
Totaal tractie 511.144 63.265 30.915 19.964 20.734 17.211
Wijkbeheer
(gereedschap > ¤ 5.000)
Tachymeter 16.000 100 % 10 1.600 2.400
Houtbewerkingsmachine 155.000 100 % 20 7.750 15.500
Totaal gereedschap 171.000 9.350 0 2.400 0 15.500
Totaal vervangingsinvesteringen 3.864.190 795.162 255.865 205.397 296.226 76.411

Investeringen
Bedragen in euro
Investeringen nieuw beleid
Investering
netto
Comp.
Btw
Afschr.
Termijn
Afschrijvingsbedrag
Gemeente Renkum – Begroting 2007
2007 2008 2009 2010
2. Onderwijs, scholing en kinderopvang
Brede scholen (Paasberg) 2.280.000 0 % 40 57.000 171.000
Uitbreiding 8 lokalen De Radar 1.008.500 0 % 40 25.213 75.638
Bouw gymnastiekaccommodaties 1.400.000 0 % 40 35.000 105.000
1e inr. en OLP gymnastiekaccommodaties 200.000 0 % 12 16.667 26.667
Uitbreiding/nieuwbouw De Radar 3.500.000 0 % 40 87.500 262.500
1e inr. en OLP basisschool de Vallei 64.000 0 % 12 5.333 8.533
Herbouw gymzaal Mozartlaan 450.000 0 % 40 11.250 33.750
1e inr. en OLP gymzaal Mozartlaan 10.000 0 % 12 833 1.333
Totaal programma 2 8.912.500 238.796 250.921 433.500 0 0
7. Sport, recreatie & toerisme, kunst & cultuur
Sportvoorzieningen Renkum/Heelsum 6.000.000 0% 30 200.000 500.000
Totaal programma 7 6.000.000 200.000 0 0 500.000 0
9. Bestuur en organisatie
Document Scanners 30.684 88% 4 7.671 9.205
Document Management Systeem 102.280 88% 4 25.570 30.684
Basisregistratie Software 102.280 88% 4 25.570 30.684
Workflow systeem 102.280 88% 4 25.570 30.684
Totaal programma 9 337.524 84.381 39.889 30.684 30.684 0
Totaal investering nieuw beleid 15.250.024 523.177 290.810 464.184 530.684 0
Totaal investeringen 19.114.214 1.318.339 546.675 669.581 826.910 76.411
163

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Bijlage 4 Investerings- en financieringsstaat
Bedragen x ¤ 1.000
INVESTERINGEN
164
Stand
31-12-
2006
Vermeerdering
Vermindering
Stand
31-12-
2007
Vermeerdering
Vermindering
Stand
31-12-
2008
Vaste activa
Materiële vaste activa 40.279 9.558 2.807 47.030 6.819 3.027 50.822
Immateriële vaste activa 287 0 52 235 0 44 191
Financiële vaste activa 2.280 0 2 2.278 0 1 2.277
Totaal 42.846 9.558 2.861 49.543 6.819 3.072 53.290
FINANCIERINGEN
Eigen vermogen 16.345 2.443 2.365 16.423 2.160 1.442 17.141
Langlopende geldleningen 23.235 0 4.295 18.940 0 3.545 15.395
Voorzieningen 10.580 2.077 3.646 9.011 2.198 1.995 9.213
Totaal 50.160 4.520 10.307 44.373 4.358 6.982 41.749
Financieringstekort 7.314 -5.169 -11.541
Voorraad grondexploitatie 11.800 4.136 1.659
Financieringstekort
inclusief grondexploitatie
-4.486 -9.305 -13.200

Bedragen x ¤ 1.000
INVESTERINGEN
Vermeerdering
Vermindering
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Stand
31-12-
2009
Vermeerdering
Vermindering
Stand
31-12-
2010
Vaste activa
Materiële vaste activa 7.305 3.434 54.693 483 3.337 51.839
Immateriële vaste activa 0 43 148 0 44 105
Financiële vaste activa 0 1 2.276 0 1 2.276
Totaal 7.305 3.478 57.117 483 3.381 54.219
FINANCIERINGEN
Eigen vermogen 64 385 16.820 946 1 17.765
Langlopende geldleningen 0 3.545 11.850 0 2.250 9.600
Voorzieningen 2.456 2.432 9.237 2.477 2.432 9.282
Totaal 2.520 6.362 37.908 3.423 4.683 36.647
Financieringstekort -19.210 -17.572
Voorraad grondexploitatie -90 0
Financieringstekort
inclusief grondexploitatie
-19.120 -17.572
165

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Bijlage 5 Specificatie lasten en baten per product
Programma 1 Zorg, gezondheid & welzijn
Lasten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Begraafplaatsen 444 439 438 436
WWB uitvoering 1.567 1.567 1.567 1.567
WWB inkomen 5.114 5.114 5.244 5.244
Inkomensvoorziening 279 279 279 279
WWB werkgelegenheid 1.948 1.948 1.948 1.948
Bijdrageregeling 145 145 145 145
Bijzondere bijstand 360 360 360 360
Vrijwilligersbeleid 73 73 73 73
Welzijnssubsidies Zorg, Gezondheid & Welzijn 107 107 107 107
Algemeen maatschappelijk werk 327 327 327 327
Minderheden en ontwikkelingssamenwerking 384 373 362 362
Gezondheidszorg 680 690 680 680
Jeugd en Jongeren 918 893 867 867
Ouderen en zorg 216 208 208 208
Voorziening gehandicapten 1.819 1.819 1.819 1.819
Kwijtscheldingen belastingen en retributies 223 223 223 223
Totaal 14.604 14.565 14.647 14.645
Baten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Begraafplaatsen 250 250 250 250
WWB uitvoering 0 0 0 0
WWB inkomen 5.194 5.194 5.194 5.194
Inkomensvoorziening 267 267 267 267
WWB werkgelegenheid 1.760 1.760 1.760 1.760
Bijdrageregeling 0 0 0 0
Bijzondere bijstand 0 0 0 0
Vrijwilligersbeleid 0 0 0 0
Welzijnssubsidies Zorg, Gezondheid & Welzijn 0 0 0 0
Algemeen maatschappelijk werk 0 0 0 0
Minderheden en ontwikkelingssamenwerking 188 188 188 188
Gezondheidszorg 311 311 311 311
Jeugd en Jongeren 0 0 0 0
Ouderen en zorg 0 0 0 0
Voorziening gehandicapten 146 146 146 146
Kwijtscheldingen belastingen en retributies 0 0 0 0
Totaal 8.116 8.116 8.116 8.116
166

Programma 2 Onderwijs, scholing & kinderopvang
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Lasten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Huisvesting onderwijs 2.604 3.111 3.192 3.113
Leerlingenvervoer 462 482 482 482
Leerplicht 38 38 38 38
Milieu Educatie Centrum 154 154 154 153
Lokaal onderwijsbeleid 953 881 761 754
Kinderopvang en buitenschoolse opvang 424 443 467 474
Totaal 4.635 5.109 5.094 5.014
Baten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Huisvesting onderwijs 47 47 47 47
Leerlingenvervoer 9 9 9 9
Leerplicht 0 0 0 0
Milieu Educatie Centrum 1 1 1 1
Lokaal onderwijsbeleid 477 423 423 423
Kinderopvang en buitenschoolse opvang 36 36 36 36
Totaal 570 516 516 516
Programma 3 Ruimtelijke ontwikkeling, bouwen & wonen
Lasten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Woonwagen(s)(centra), -schepen en -havens 129 39 38 34
Structuur- en bestemmingsplannen 576 576 576 576
Stads- en dorpsvernieuwing 270 268 266 264
Bouwgrondexploitatie 6.499 3.560 2.123 1.236
Stads- en dorpsvernieuwing: projecten grondexploitatie 4.809 1.111 556 0
Bouw-, woning en welstandstoezicht 599 599 599 599
Volkshuisvestingsaangelegenheden 17 17 17 17
Totaal 12.899 6.170 4.175 2.726
Baten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Woonwagen(s)(centra), -schepen en -havens 46 46 46 46
Structuur- en bestemmingsplannen 14 14 14 14
Stads- en dorpsvernieuwing 0 0 0 0
Bouwgrondexploitatie 6.400 3.460 2.024 1.137
Stads- en dorpsvernieuwing: projecten grondexploitatie 4.809 1.111 556 0
Bouw-, woning en welstandstoezicht 424 424 424 424
Volkshuisvestingsaangelegenheden 17 17 17 17
Totaal 11.710 5.072 3.081 1.638
167

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Programma 4 Milieu & natuur
Lasten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Milieubeheer 242 242 242 242
Openbaar groen: projecten grondexploitatie 136 0 0 30
Bos-, landschaps- en natuurbescherming 447 447 446 445
Plantsoenen en parken 2.100 2.100 2.085 2.078
Riolering en waterzuivering 1.527 1.688 1.863 2.054
Afvalverwijdering en -verwerking 3.081 3.081 3.081 3.081
Milieuhandhaving 317 317 317 316
Totaal 7.850 7.875 8.034 8.246
Baten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Milieubeheer 0 0 0 0
Openbaar groen: projecten grondexploitatie 136 0 0 30
Bos-, landschaps- en natuurbescherming 65 65 65 65
Plantsoenen en parken 40 40 40 40
Riolering en waterzuivering 2.371 2.450 2.587 2.712
Afvalverwijdering en -verwerking 3.812 3.812 3.812 3.812
Milieuhandhaving 0 0 0 0
Totaal 6.424 6.367 6.504 6.659
Programma 5 Veiligheid
Lasten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Welzijnssubsidies Veiligheid 3 3 3 3
Toezicht 583 583 583 583
Brandweer 1.842 1.824 1.820 1.810
Rampenbestrijding en integraal veiligheidsbeleid 73 73 73 73
Dorpsmanagement 346 346 346 346
Totaal 2.847 2.829 2.825 2.815
Baten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Welzijnssubsidies Veiligheid 0 0 0 0
Toezicht 16 16 16 16
Brandweer 10 10 10 10
Rampenbestrijding en integraal veiligheidsbeleid 0 0 0 0
Dorpsmanagement 0 0 0 0
Totaal 26 26 26 26
168

Programma 6 Verkeer
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Lasten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Verkeersmaatregelen 545 471 456 445
Parkeren 564 523 523 523
Veerdiensten 35 35 35 35
Wegen, straten en pleinen 3.086 3.133 3.160 3.180
Totaal 4.230 4.162 4.174 4.183
Baten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Verkeersmaatregelen 14 14 14 14
Parkeren 4 4 4 4
Veerdiensten 18 18 18 18
Wegen, straten en pleinen 30 30 30 30
Totaal 66 66 66 66
Programma 7 Sport, recreatie & toerisme, kunst & cultuur
Lasten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Toerisme & recreatie 226 225 225 224
Monumenten 176 159 159 159
Eigen sportaccommodaties 979 1.081 1.454 1.433
Kunst & Cultuur panden 7 7 6 6
Sport algemeen 120 120 70 69
Breedtesportimpuls 220 220 239 214
Welzijnssubsidies Sport, Recr., Toer., Kunst&Cult. 312 312 322 322
Sportaccommodaties binnen (derden) 904 887 870 843
Openbaar bibliotheekwerk 784 784 784 784
Culturele en kunstzinnige vorming 568 516 516 516
Totaal 4.296 4.311 4.645 4.570
Baten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Toerisme & recreatie 0 0 0 0
Monumenten 14 1 1 1
Eigen sportaccommodaties 49 49 49 49
Kunst & Cultuur panden 0 0 0 0
Sport algemeen 2 2 2 2
Breedtesportimpuls 94 78 80 54
Welzijnssubsidies Sport, Recr., Toer., Kunst&Cult. 0 0 0 0
Sportaccommodaties binnen (derden) 176 176 176 176
Openbaar bibliotheekwerk 0 0 0 0
Culturele en kunstzinnige vorming 50 50 50 0
Totaal 385 356 358 282
169

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Programma 8 Bedrijvigheid
Lasten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Handel en ambacht 107 107 106 106
Industrie 81 81 81 81
Telecommunicatie 50 50 50 50
Totaal 238 238 237 237
Baten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
Handel en ambacht 51 53 55 57
Industrie 320 0 0 0
Telecommunicatie 25 25 25 25
Totaal 396 78 80 82
170

Programma 9 Bestuur & organisatie
Gemeente Renkum – Begroting 2007
Lasten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
College B&W incl. voormalig bestuur 471 471 471 471
Bestuursondersteuning college 823 823 823 823
Regionale samenwerking 124 124 124 124
Saldo kostenplaatsen 680 653 563 -1
Grootschalige basiskaarten 218 218 217 216
Internationale samenwerking 25 25 25 25
Verkiezingen 68 46 46 46
Inlichtingen- en documentenverstrekking 387 387 387 387
Burgerlijke stand 85 85 85 85
GBA 201 201 201 201
Hertaxatie 404 344 344 344
Invordering en heffing 226 226 226 226
Raad en raadscommissies 305 305 305 305
Bestuursondersteuning raad 568 568 568 568
Totaal 4.585 4.476 4.385 3.820
Baten
Bedragen x ¤ 1.000 2007 2008 2009 2010
College B&W incl. voormalig bestuur 0 0 0 0
Bestuursondersteuning college 0 0 0 0
Regionale samenwerking 0 0 0 0
Saldo kostenplaatsen 642 350 321 161
Grootschalige basiskaarten 17 17 17 17
Internationale samenwerking 0 0 0 0
Verkiezingen 0 0 0 0
Inlichtingen- en documentenverstrekking 279 279 279 279
Burgerlijke stand 55 55 55 55
GBA 56 56 56 56
Hertaxatie 134 134 134 134
Invordering en heffing 5 5 5 5
Raad en raadscommissies 0 0 0 0
Bestuursondersteuning raad 0 0 0 0
Totaal 1.188 896 867 707
171

Gemeente Renkum - Begroting 2007
Bijlage 6 Baten en lasten per kostensoort
00 11 21 22 30 31 321/32
2
Bedragen x • 1.000 Niet in LoonWerkeToegePersoEner- Huren
te betalijkrekenneelgie en
delen lingenbede van
pach-
lasten en taalde rente derden
ten
sociale en
preontmiesvangen rente
172
34 341 343
Overigegoederen
en
diensten
Betaaldebelastingen
Aankopen
niet
duurzamegoederen
en
diensten
Alg. dekkingsmiddelen
Lasten 1.537 220 2
Baten 105 236 1.346
1. Zorg, gezondheid &
welzijn
Lasten -226 59 15 2 1.828
Baten 6 293
2. Onderwijs, scholing &
kinderopvang
Lasten 349 0 25 107 426
Baten 5 0 41
3. Ruimtelijke ontwikkeling,
bouwen & wonen
Lasten 79 0 48
Baten 40 46 398
4. Milieu & natuur
Lasten 285 36 8 3.805
Baten 2 5.959
5. Veiligheid & Leefbaarheid
Lasten 17 19 4 198
Baten 26
6. Verkeer
Lasten 132 141 1 748
Baten 5 6
7. Sport, recreatie, toerisme,
kunst & cultuur
Lasten 24 49 28 729
Baten 55 0 219 2
8. Werkgelegenheid &
bedrijvigheid
Lasten 3 6
Baten 347 15 34
9. Bestuur & organisatie
Lasten 35 742 619
Baten 0 409

Gemeente Renkum – Begroting 2007
401/40
2
411 421 422 423 424 425 60 61 622
Bedragen x • 1.000 BelasInkoSubsi- Sociale Sociale InkoOveriReserKapiOveri- Totaal
ting op mensdiesuitkevermensgeverintaalgeproduover aan ringenstrekoverinkogenlastenverrecentendrach markt in geld kingendrachmenskenin en tenprodu- in tenovergeninko- aan en centen
natura aan drach
van
men van
aan overten kosten
van het
persoheidplaatgezin- rijk
nen (niet
sen
Alg. dekkingsmiddelen
nen
rijk)
Lasten 0 13 925 2.697
Baten
1. Zorg, gezondheid &
welzijn
6.075 21.182 384 690 30.019
Lasten 45 7.880 140 1.467 357 7 65 2.965 14.604
Baten
2. Onderwijs, scholing &
kinderopvang
7.816 8.116
Lasten 279 409 548 125 214 1.284 869 4.635
Baten
3. Ruimtelijke ontwikkeling,
bouwen & wonen
477 9 1 9 28 570
Lasten 17 12 220 12.522 12.899
Baten
4. Milieu & natuur
17 11.209 11.710
Lasten 29 4 -126 1.148 2.662 7.850
Baten
5. Veiligheid & Leefbaarheid
289 1 175 6.424
Lasten 186 3 473 1.947 2.847
Baten
6. Verkeer
26
Lasten 28 6 1.101 414 1.659 4.230
Baten
7. Sport, recreatie, toerisme,
kunst & cultuur
41 14 66
Lasten 1.307 498 68 310 1.283 4.296
Baten
8. Werkgelegenheid &
bedrijvigheid
94 13 1 385
Lasten 5 224 238
Baten
9. Bestuur & organisatie
396
Lasten 61 124 7 16 1 2.980 4.585
Baten 4 134 18 624 1.188
173

Gemeente Renkum - Begroting 2007
VASTSTELLING BEGROTING 2007
Aldus vastgesteld in de Raad van de gemeente Renkum in haar openbare vergadering van 8 november
2006.
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN RENKUM
de griffier, de burgemeester,
mw. mr. J.I.M. le Comte dhr. P.M. Bruinooge
174