Voeropname biggenneemt toe Orienterend onderzoek - Jagran

Diervoedin2
Voeropname biggen
Orienterend onderzoek
neemt toe
Algenkwekerij Barchem BV heeft een systeem ontwikkeld om zoetwaterwieren te kweken in
waterbasins die de dunne fractie van varkensmest bevatten. De algen kunnen met goede resul-
taten aan de voeding van biggen worden toegevoegd, zo blijkt uit orienterend onderzoek.
[Ir. Wa/ter lansen en
prof. dr. ir. Anton Beynen]
De algenkwekerij in Barchem ontwikkelde een systeem om zoetwaterwieren te kweken in waterbas­
ins die de dunne fractie van varkensmest bevatten.
Het voeren van zoetwaterwieren aan
varkens is sinds 1968 bekend uit de lite­
ratuur. Inmiddels zijn hierover meer
dan 50 artikelen verschenen. Centraal
daarin staat het hoge eiwitgehalte van
zoetwaterwieren. Er zijn zeer veel verschillende
soorten zoetwaterwieren
met ieder hun specifieke eigenschap­
pen. Onderzoeker ir. Walter Jansen van
Jagran Zoological Research &
Tabel 1. Samenstelling van Scenedesmus
Ruw eiwit
Ruwe celstof
Ruw vet
Ruw as
p
EW
Gehalten in de drogestof.
Het drogestofgehalte
van de wieren was 3.4%
49,7 %
17,1%
4,2 %
14,5 %
2%
1,06
Development deed orienterend onderzoek
naar de technische resultaten van
biggen na toevoeging van zoetwaterwieren
aan de voeding. Het onderzoek
werd gedaan in samenwerking met
professor Anton Beynen van de afdeling
Voeding van de Faculteit
Diergeneeskunde in Utrecht.
Jansen voerde het onderzoek uit op
het varkensbedrijf van J. Markink te
Barchem en gebruikte daarbij zoetwaterwieren
die worden gekweekt door
Algenkwekerij Barchem. De zoetwaterwieren
van deze kwekerij zijn van het
soort Scenedesmus en hebben een
eiwitpercentage in de droge stof van
50 procent (tabel 1). De aminozuursa­
menstelling van het eiwit komt over­
een met die van raapzaad. De zoetwaterwieren
realiseren in Barchem een
jaarproductie van 30 ton droge stof per
ha.
Uitvoering
Op het varkensbedrijf van J. Markink zijn
op een afdeling met acht hokken de
technische resultaten van biggen geme­
ten gedurende de eerste maand na spe­
nen. De speenleeftijd was 28 dagen. De
helft van de dieren kreeg onbeperkt
zoetwaterwieren gemengd met water
(drogestofgehalte 3.4 procent) via de
drinknippels en daarnaast een aangepas­
te biggen brok (testbrok, zie tabel 2). De
andere helft kreeg alleen onbeperkt lei­
dingwater en biggen brok (controle brok,
zie tabel 2). De aangepaste biggen brok
was met betrekking tot eiwit en energie
gebaseerd op een verwachte opname
van 5 procent droge stof uit zoetwaterwieren
in het totale rantsoen. De totale
opname aan biggenbrok voor de contro­
le- en testgroep werd berekend als aanvoer
minus de eindvoorraad. De water­
opname in de controlegroep en de
opname aan zoetwaterwieren-suspensie
in de testgroep is gemeten met doorstroommeters.
De dieren zijn gewogen
op de dag van spenen en na 29 dagen.
De gewichten zijn per hok gemiddeld en
met elkaar vergeleken. Elk hok had 13
of 14 dieren. Er waren vier hokken per
behandeling. De borg/zeug-verhouding
in de controle groep was 28/24 en in de
testgroep 31/24.
Voeropname
De biggen in de testgroep namen een
rantsoen op bestaande uit 10,9 procent
zoetwaterwieren en 89,1 procent aange­
paste brok in de droge stof. Omdat de
opname van zoetwaterwieren veel
hoger was dan verwacht, was het rant­
soen van de testdieren rijker aan eiwit
dan dat van de controle dieren (tabel 2).
Het verstrekken van zoetwaterwieren

•
na toevoeging z
-
De zoetwaterwieren realiseren een jaarproductie van 30 ton droge stof per hectare.
verbeterde de gemiddelde dagelijkse
groei met 91 g. De extra groei wordt
verklaard door een verhoogde voeropname.
Biggen, die zoetwaterwieren kregen,
namen 7,4 procent meer biggenbrok
op dan de controlegroep. Dit ging
samen met een verhoogde wateropname.
De geschatte wateropname in de
controlegroep was 1,30 Itr per dier per
dag. De opname aan wieren bevattend
water was 1,88 Itr per dier per dag. Het
gehalte aan drogestof in de vorm van
wieren was 1,02 procent. De EW-conversie
toonde een tendens naar verbetering
als gevolg van de opname van zoetwaterwieren.
Wellicht stimuleerden de wieren
de voeropname door de extra wateropname
en/of hadden de wieren een
positief effect op de gezondheid van de
biggen. Herhaling van dit onderzoek en
uitgebreider vervolgonderzoek is noodzakelijk
om tot harde uitspraken te kunnen
komen.
Mestproblematiek
Zoetwaterwieren kunnen mogelijk bijdragen
aan oplossing van de mestproblematiek
in de varkenshouderij door
herintroductie van uitgescheiden stikstof
en fosfor in het varkensvoer.
Voorwaarde is dat een hoge opname
door de dieren wordt gerealiseerd. In
deze proef bevatte het testra ntsoen
naar schatting 10,9 procent zoetwaterwieren
in de totale droge stof. Volgens
de literatuur kunnen percentages van 15
procent zoetwaterwieren worden
bereikt.
De aminozuursamenstelling van het
eiwit kan worden beinvloed door de
keuze van het soort zoetwaterwieren en
door aanpassing van de groeicondities.
De aminozuursamenstelling en ileale
verteerbaarheid bepaalt de eiwitwaarde
van de zoetwaterwieren.
Zoetwaterwieren hebben voldoende
licht en temperatuur nodig om te kunnen
groeien. Dit betekent dat in de wintermaanden
geen wieren voorhanden
zijn. Juiste opslagfaciliteiten garanderen
de beschikbaarheid van de zoetwaterwieren
in de wintermaanden.
Een van de doelstellingen van het voeren
van zoetwaterwieren is het terugdringen
van het overschot aan stikstof
Tabel 2. Samenstelling van de brokken en het volledige rantsoen van de testdieren
Ruw eiwit
Ruwe celstof
Ruw vet
Ruw as
P (gr/kg)
EW
Gehalten in de droge stof
Het opgenomen testrantsoen betreft testbrok plus wierensuspensie
Tabel 3. Technische resultaten van de biggen (spenen tot dag 30)
* p= 0.04 (Student's t-test)
Controlebrok
(87,7% ds)
18,0%
5,0%
5,4%
5,4%
5,0
1,25
Gr groeit dier/ dag ± SD
Gemiddeld aantal mestdagen
Voeropname (gr brokt dier/ dag)
Voederconversie (kg brokt kg groei)
** Exclusief de opname aan wieren
en fosfaat. Door het voeren van grote
hoeveelheden zoetwaterwieren wordt in
ieder geval de aanvoer van stikstof en
fosfor op het bedrijf gereduceerd. Of en
zo ja in welke mate het overschot aan
stikstof en fosfor wordt verminderd,
moet worden bepaald in een vervolgonderzoek.
Ook zal beoordeeld moeten
worden of het voeren van zoetwaterwieren
gekweekt op varkensmest
gezondheidsrisico's voor dieren inhoudt.
Voor praktische toepassing dienen de
wieren in wettelijke zin buiten de kwalificatie
bijzondere stikstofhoudende producten
te vallen. _
Testbrok
(87,8% ds)
16,9%
5,3%
5,8%
5,2%
4,9
1,26
Controle
283 ± 21
29
553
1,95
Testrantsoen
(23,7% ds)
20,5%
6,6%
5,6%
6,2%
4,6
1,24
Testgroep
374 ± 86*
29
594
1,59**
De Molenaar ~ 22 september 2000