02.09.2013 Views

Transparent Info 10 - Schneider Electric

Transparent Info 10 - Schneider Electric

Transparent Info 10 - Schneider Electric

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

TRENDS EN ONTWIKKELINGEN: ONTWIKKELINGEN IN vEILIGhEIDSSySTEmEN 4 <br />

SAmEN WERKEN: BELLT GCA Bv 6, 11 KENNIS EN PRAKTIJK: SAFE EThERNET 9<br />

IN BEDRIJF 11-17 PRODuCTEN 18,19 vRAAG & ANTWOORD 20<br />

AUTOMATION MAGAZINE VAN SCHNEIDER ELECTRIC • DRIE MAANDELIJKSE UITGAVE • DECEMBER 2007 NUMMER <strong>10</strong><br />

TRANSPARENT<br />

WWW.TRANSPARENTINFO.NL


OvERZIChT TRANSPARENT INFO EDITIES<br />

2 jaar <strong>Transparent</strong> <strong>Info</strong><br />

TRENDS EN ONTWIKKELINGEN: AUTOMATISERINGSARCHITECTUUR 3 KENNIS<br />

EN PRAKTIJK: WAT IS ETHERNET? 7,8 HVL: KENNIS ALS KRITSCHE SUCCES -<br />

FACTOR <strong>10</strong> NIEUWE PRODUCTEN 11 VRAAG EN ANTWOORD 12<br />

AUTOMATION MAGAZINE VAN SCHNEIDER ELECTRIC • TWEE MAANDELIJKSE UITGAVE • NOVEMBER 2005 NUMMER 1<br />

TRANSPARENT<br />

WWW.TRANSPARENTINFO.NL<br />

Nr. 1 – November 2005<br />

Inhoud:<br />

• Automatiserings-<br />

architectuur<br />

• Wat is ethernet?<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Nr. 6 – November 2006<br />

Inhoud:<br />

• Webservices<br />

• Webservices<br />

geïntegreerd in de<br />

PLC – SOAP /XML<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Nr. 2 – Januari 2006<br />

Inhoud:<br />

• Webtechnologie<br />

• Wat is TCP / IP?<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Nr. 7 – Februari 2007<br />

Inhoud:<br />

• Vijeo Citect<br />

• Vijeo Citect Scada<br />

integratie<br />

TRANSPARENT INFO EDITIES<br />

GEMIST? BESTEL ZE HIER NA!<br />

Middels de antwoordkaart in dit blad<br />

kunt u aangeven welke editie(s) u<br />

wilt nabestellen. U krijgt deze dan zo<br />

spoedig mogelijk toegestuurd.<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Nr. 3 – Maart 2006<br />

Inhoud:<br />

• SCADA of HMI?<br />

• Wat is <strong>Transparent</strong><br />

Ready?<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Nr. 8 – Juni 2007<br />

Inhoud:<br />

• PLC ontwikkelingen<br />

• Software: Unity –<br />

Motion Functie<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

TRANSPARENT<br />

<br />

NIET MEER LEVERBAAR<br />

Nr. 4 – Juni 2006<br />

Inhoud:<br />

• Programmeren of<br />

genereren?<br />

• Wat is <strong>Transparent</strong><br />

Modbus?<br />

TRENDS EN ONTWIKKELINGEN: CONTROLLER ONTWIKKELINGEN 3 KENNIS<br />

EN PRAKTIJK: IEC 61131 13 SAMEN WERKEN 15 PRODUCTEN: LEXIUM<br />

SERVOSYSTEMEN 20, 21, 22 EVENEMENTEN 23 VRAAG & ANTWOORD 24<br />

<br />

TRANSPARENT<br />

WWW.TRANSPARENTINFO.NL<br />

Nr. 9 – Oktober 2007<br />

Inhoud:<br />

• Controller<br />

ontwikkelingen<br />

• IEC 61131<br />

TRANSPARENT INFO<br />

OPBERGSYSTEEM<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Nr. 5 – September 2006<br />

Inhoud:<br />

• Niet programmeren<br />

maar genereren<br />

• ISA 88<br />

TRENDS EN ONTWIKKELINGEN: ONTWIKKELINGEN IN VEILIGHEIDSSYSTEMEN 4 <br />

SAMEN WERKEN BE L LT GGA BV 6, 11 KENNIS EN PRAKTIJK: SAFEETERNET 9<br />

IN BEDRIJF 12-17 PRODUCTEN 18 VRAAG & ANTWOORD 20<br />

<br />

TRANSPARENT<br />

WWW.TRANSPARENTINFO.NL<br />

Nr. <strong>10</strong> – December 2007<br />

Inhoud:<br />

• Safety Automation<br />

• SafeEthernet<br />

Voor het bewaren van alle<br />

<strong>Transparent</strong> <strong>Info</strong> edities bieden wij<br />

gratis een opbergsysteem aan. U<br />

kunt het opbergsysteem aanvragen<br />

via de antwoordkaart in dit blad.<br />

vOORWOORD<br />

voorwoord<br />

Het is bij de wetgeving verplicht om preventieve maatregelen<br />

te nemen bij het beschermen van de omgevingskwaliteit en<br />

de gezondheid van mensen. Om aan deze voorwaarden te<br />

voldoen zijn er Europese instructies die Plant Operators en<br />

fabrikanten van apparaten en machines moeten toepassen.<br />

Jaarlijks wordt in de Europese Unie ongeveer 20<br />

miljard euro betaald aan schadevergoedingen<br />

voor lichamelijke verwondingen. Het is wel duidelijk<br />

waarom besluitvaardige acties nodig zijn<br />

bij het reduceren van het aantal ongelukken in<br />

de werkomgeving. De eerste essentiële punten<br />

zijn adequate bedrijfsmaatregelen en een efficiënte<br />

organisatie. Het reduceren van het aantal<br />

industriële ongelukken en verwondingen hangt<br />

af van de veiligheid van machines en apparaten.<br />

3<br />

Nieuwe technologieën leveren besparing op<br />

door het implementeren van een intelligente<br />

veiligheidsstrategie zoals Quantum SIL2 of Preventa<br />

oplossingen. Nieuwe standaarden, zoals<br />

Safety Integrity Level (SIL), en prestaties verbeteren<br />

de betrouwbaarheid. Daarnaast heeft de<br />

technologische vooruitgang bijgedragen aan het<br />

veranderen van industriële netwerken waardoor<br />

ze geschikt zijn voor applicaties met hoge veiligheidseisen<br />

(AS-Interface Safe, Ethernet Safe).<br />

<strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> heeft een brede range aan<br />

automatiseringsproducten en veiligheidsoplossingen<br />

die speciaal ontworpen zijn om machines<br />

en apparaten veiliger en meer betrouwbaarder<br />

te maken. Het is de combinatie die de oplossing<br />

biedt!<br />

Jean Francois Nowak<br />

Marketing Manager IA


TRENDS & ONTWIKKELINGEN<br />

Ontwikkelingen in veiligheidssystemen<br />

Achtergrond<br />

Veiligheid is één van de snelst groeiende segmenten<br />

in de industriële automatisering. Veiligheid<br />

met betrekking tot mens, machines en<br />

bescherming van het milieu zijn tegenwoordig<br />

belangrijke punten voor leveranciers en producenten.<br />

De harmonisatie van de internationale<br />

veiligheidsstandaarden, beginnend met IEC<br />

61508 en EN 954, vereenvoudigen de richtlijnen<br />

voor een gebruiker en maakt het eenvoudiger<br />

veiligheidssystemen te ontwerpen die wereldwijd<br />

toepasbaar zijn.<br />

Verschillende leveranciers promoten veiligheid,<br />

besturingssystemen en architecturen die lagere<br />

kosten beloven voor eindgebruikers. Echter verschillende<br />

critici beweren dat de veiligheid in gedrang<br />

komt door deze trend.<br />

Veiligheidssystemen (“Safety Instrumented Systems”,<br />

SIS) worden van oudsher naast standaard<br />

besturingsystemen toegepast, om indien<br />

noodzakelijk, de machine of het proces naar een<br />

veilige situatie te brengen. Voorbeelden hiervan<br />

zijn noodstopcircuits voor machines om te kunnen<br />

voldoen aan de machine richtlijn (EN 954-1),<br />

en veiligheidscircuits voor procesbesturingen<br />

(EN 61508).<br />

Voorstanders en tegenstanders<br />

Aan de ene kant zijn er critici die waarschuwen<br />

dat de veiligheid in gedrang komt door het te ver<br />

integreren van procesbesturingen en veiligheidssystemen.<br />

Deze critici beweren dat de traditionele<br />

eis van gescheiden en onafhankelijke werking<br />

van veiligheid en besturingsystemen in gedrang<br />

komt doordat de nieuwe generatie geïntegreerde<br />

systemen gebaseerd zijn op “functionele” of<br />

“logische” scheiding van veiligheid en besturing<br />

in plaatst van een fysieke scheiding. Eén ding is<br />

zeker: de hechte koppeling tussen complexe veiligheid<br />

en besturing, indien niet juist uitgevoerd,<br />

maakt het mogelijk voor engineers, operators<br />

en onderhoudspersoneel om onopzettelijke gevaarlijke<br />

aanpassingen aan te brengen in de veiligheidssystemen.<br />

Aan de andere kant staan de argumenten van de<br />

voorstanders die de potentiële voordelen voor<br />

eindgebruikers van geïntegreerde systemen benadrukken.<br />

Deze voordelen zijn onder andere<br />

besparingen op engineering, training, onderhoud<br />

en servicekosten. Natuurlijk dient er een<br />

correcte scheiding van veiligheid en besturing<br />

te blijven bestaan om mogelijke problemen te<br />

voorkomen. Een correcte scheiding tussen veiligheid<br />

en besturingssysteem kan worden verkregen<br />

door een zorgvuldig ontwerp van een geïntegreerd<br />

systeem.<br />

De standaard onderkent dat veiligheidsgerelateerde<br />

en niet- veiligheidsgerelateerde functies<br />

naast elkaar in hetzelfde systeem kunnen worden<br />

toegepast, mits bewezen kan worden dat de implementatie<br />

van de beide functies voldoende<br />

onafhankelijk is. Met andere woorden dat het falen<br />

van niet- veiligheidsgerelateerde functie niet<br />

tot gevolg heeft het falen van veiligheidsgerelateerde<br />

functies (IEC61508-2 paragraaf 7.4.2.3).<br />

Een voorbeeld van een dergelijk systeem is het<br />

Modicon Quantum PLC systeem welke recent<br />

TÜV gecertificeerd is.<br />

Gescheiden / Integratie<br />

ARC Advisory Group identificeert vier basis categorieën<br />

veiligheidssystemen van gescheiden<br />

naar geïntegreerd.<br />

Het eerste niveau is gescheiden, met de betekenis<br />

geen integratie. Op dit niveau is het besturingssysteem<br />

(bijvoorbeeld de PLC) en het<br />

veiligheidssysteem (SIS) volledig gescheiden van<br />

elkaar en functioneren onafhankelijk.<br />

Het volgende niveau wordt door ARC aangeduid<br />

als “interfaced”. Op dit niveau zijn beide systemen<br />

gescheiden en meestal van verschillende<br />

leveranciers. Een koppeling is in dit geval geconfigureerd<br />

voor data-uitwisseling tussen beide systemen.<br />

Deze benadering behoud de scheiding<br />

en diversiteit en maakt het tevens mogelijk om<br />

alarm data en overige informatie van het veiligheidssysteem<br />

zichtbaar te maken voor een operator<br />

op een gezamenlijk HMI of SCADA. Deze<br />

benadering is op het ogenblik gebruikelijk in de<br />

industrie.<br />

Het derde door ARC gedefinieerde niveau is<br />

“geïntegreerd”. Op dit niveau is het veiligheidssysteem<br />

en besturingssysteem wel gescheiden<br />

processoren, maar wel gemaakt door dezelfde<br />

leverancier, met een hoge mate van integratie<br />

tussen beide systemen. Zo kan bijvoorbeeld gebruik<br />

zijn gemaakt van dezelfde hardware architectuur<br />

en programmeersoftware. Voorbeelden<br />

van deze vorm van integratie zijn onder andere<br />

de:<br />

Telemecanique XPSMF-40<br />

veiligheids PLC. Deze veiligheid<br />

PLC heeft dezelfde<br />

bouwvorm als de Modicon<br />

Premium PLC en kan indien<br />

gewenst geplaatst worden<br />

in een Modicon Premium<br />

PLC systeem.<br />

Modicon Quantum safety<br />

PLC. Het Modicon Quantum<br />

PLC systeem is recentelijk<br />

uitgebreid met een<br />

aantal processoren en I/O<br />

modulen welke voldoen aan de veiligheidsclassificatie.<br />

Op deze wijze kan een zo opgebouwde veiligheid<br />

PLC naast één of meerdere “standaard” PLC<br />

systemen geplaatst worden. De programmering<br />

van de Modicon Quantum Safety PLC geschiedt<br />

net als de overige Modicon PLC systemen met<br />

de Unity-Pro programmeersoftware. Hiervoor is<br />

Unity-Pro uitgebreid met een aantal specifieke<br />

veiligheidsfuncties.<br />

H e t<br />

vierd<br />

e<br />

door ARC gedefinieerde niveau is “Common”.<br />

Dit betekent dat één enkel systeem zowel de besturingstaak<br />

als de beveiliging uitvoert.<br />

De Modicon Quantum safety PLC biedt deze mogelijkheid<br />

door het veiligheidssysteem te combineren<br />

met standaard I/O modulen en zo naast de<br />

veiligheidstaak een besturingstaak te verrichten.<br />

Middels de Unity-Pro programmeersoftware is<br />

het tevens mogelijk om On-Line programma wijzigingen<br />

door te voeren.<br />

Communicatie<br />

Naast het integreren van veiligheidsfuncties en<br />

standaard besturingsfuncties in één systeem, is<br />

er ook een trend waarneembaar, waarbij de veiligheidssystemen<br />

uitgerust worden met (netwerk)<br />

communicatie mogelijkheden via standaard<br />

netwerken. Voorbeelden hiervan zijn:<br />

AS-i safe: Door de eenvoud AS-Interface<br />

te combineren met veiligheidscomponenten<br />

biedt AS-Interface “Safety at<br />

Trends & ontwikkelingen 5<br />

Work“ de intergratie van veiligheidsfuncties met<br />

een bestaande AS-Interface oplossing. Hiervoor<br />

is geen specifieke veiligheid PLC of een specifieke<br />

AS-Interface master benodigd.<br />

SafeEthernet: SafeEthernet is een applicatieprotocol<br />

dat geïmplementeerd is op een standaard<br />

Ethernet netwerk. Door gebruik te maken van<br />

een standaard ethernet netwerk biedt dit de mogelijkheid<br />

om veiligheidscontrollers en decentrale<br />

veiligheid I/O systemen te koppelen.<br />

Voordelen<br />

De discussie over gescheiden of geïntegreerde<br />

veiligheidssystemen zal nog wel een tijd voortduren,<br />

ook wanneer geïntegreerde systemen<br />

een groter marktaandeel verkrijgen. De discussie<br />

zal zich meer toespitsen naar een mate van<br />

integratie waarbij de individuele gebruiker zich<br />

kan identificeren.<br />

De nieuwe generatie veiligheidssystemen<br />

bieden<br />

verschillende gradaties van<br />

integratie. De meerwaarde<br />

van deze geïntegreerde veiligheidssystemen<br />

is vooral de<br />

lagere Total Cost of Ownership.<br />

Deze lagere TCO wordt onder<br />

andere verkregen door:<br />

• Combinatie van standaard<br />

I/O en veiligheid<br />

gerelateerde<br />

I/O in één systeem;<br />

• Consistente behandeling<br />

van standaard en<br />

veiligheidsfuncties maken het mogelijk om<br />

storingen sneller te verhelpen en daarmee<br />

(dure) stilstandtijd te vermijden;<br />

• Distributie van veiligheidsfuncties via standaard<br />

netwerken zoals AS-i en Ethernet;<br />

• Standaard data en veiligheid gerelateerd data<br />

geïntegreerd op dezelfde communicatie bus,<br />

in één controller en geprogrammeerd met één<br />

software pakket voor optimale integratie;<br />

• Eenvoudig configureerbaar en programmeerbaar<br />

met een standaard software pakket;<br />

• Geïntegreerde veiligheidsfuncties en standaard<br />

besturingsfuncties in dezelfde PLC verhoogt<br />

de gebruikersvriendelijkheid voor onderhoudpersoneel;<br />

• Mogelijkheid voor on-line<br />

aanpassing in besturingslogica<br />

én in veiligheidslogica<br />

voor verhoogde beschikbaarheid.


SAmENWERKEN<br />

BELLT GCA B.V. over de samenwerking met <strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong><br />

“Ze reageren snel, dat is belangrijk voor ons”<br />

Eindeloze pijpleidingen, metershoge tanks, reusachtige silo’s,<br />

talloze pompinstallaties. De uitgestrekte plants van petroche-<br />

mische, farmaceutische en foodproducenten hebben op het<br />

eerste gezicht veel van elkaar weg. Maar de specialisten van<br />

BELLT GCA B.V. weten wel beter. Zij zijn gespecialiseerd in de<br />

industriële automatisering, hoofdzakelijk binnen de procesge-<br />

oriënteerde industrie. “We hebben een reputatie opgebouwd<br />

die zich als een olievlek verspreidt!”<br />

De statige Zeister villa waarin BELLT gehuisvest<br />

is, verraadt het karakter van dit bedrijf. Pure<br />

knowhow, daar draait het om. Kennis en expertise<br />

die worden ingezet bij de realisatie van totale<br />

projecten. “Dat wil zeggen: de automatisering<br />

van sensor tot boardroom”, vat directeur en medeoprichter<br />

ir. Kees Buring samen. “Inclusief het<br />

Manufacturing Executing System. We gaan tót en<br />

met de koppeling met ERP. Voor ons ligt de focus<br />

op engineering en softwareontwikkeling. Het<br />

programmeren, parametriseren en implementeren.<br />

Voor de uitvoering van projecten werken we<br />

samen met installatietechnische bedrijven.”<br />

Hoog kennisniveau<br />

In de 17 jaar dat BELLT bestaat, heeft het bedrijf<br />

een reputatie opgebouwd die ertoe doet. Op de<br />

klantlijst prijken namen van grote multinationals<br />

als Shell, Esso, GE Plastics, Heineken en DSM.<br />

Wat ooit begon als een gezamenlijk initiatief van<br />

vijf oprichters, is nu uitgegroeid tot een organisatie<br />

met 70 medewerkers en vestigingen in Spanje<br />

en Oostenrijk. “We zijn een no-nonsense bedrijf<br />

met een hoog kennisniveau”, zo typeert collegadirecteur<br />

Bouke Ruijter BELLT. “We hebben kennis<br />

van technologie én specialistische kennis van<br />

klanten. Zowel van hun processen als van hun<br />

manier van denken.”<br />

Lange relatie<br />

Ruijter en Buring constateren dat het accent verschuift<br />

van automatisering naar informatisering.<br />

<strong>Info</strong>rmatie wordt voor productiebedrijven steeds<br />

belangrijker om kwaliteit te kunnen waarborgen<br />

en efficiënt te werken. “Ook zie je dat de software<br />

steeds meer Microsoft based is. Standaardoplossingen<br />

die modulair opgebouwd zijn.”<br />

Wat er ook veranderd is door de tijd heen, één<br />

ding bleef onveranderd voor BELLT: de relatie<br />

met <strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong>. Beide directeuren benadrukken<br />

dat BELLT in principe een onafhankelijke<br />

system integrator is. Toch heeft het bedrijf<br />

onmiskenbaar een specialisme opgebouwd met<br />

betrekking tot de oplossingen van <strong>Schneider</strong><br />

<strong>Electric</strong>.<br />

Overal ter wereld<br />

“<strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> heeft mooie producten”,<br />

zegt Buring nuchter. “De service en support zijn<br />

goed. Dat wil onder andere zeggen: snél. Ze reageren<br />

snel als wij ze vragen om een configuratie<br />

te checken of als we een probleem voorleggen.<br />

Dat is belangrijk. Zo kunnen we als partners gezamenlijk<br />

een totaaloplossing bij de klant neerleggen.”<br />

“En, ook niet onbelangrijk”, vult Ruijter<br />

aan, “<strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> is internationaal sterk.<br />

Dat is cruciaal voor verschillende van onze klanten.<br />

Als het gaat om levering, service en support<br />

kunnen we de componenten overal ter wereld<br />

met een gerust hart toepassen. Inderdaad, in bedrijfskritische<br />

processen!”<br />

ANTWOORDKAART<br />

<strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> B.V.<br />

Tav afdeling communicatie<br />

Antwoordnummer 27<br />

2000 VC Haarlem<br />

ANTWOORDKAART<br />

<strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> B.V.<br />

Tav afdeling communicatie<br />

Antwoordnummer 27<br />

2000 VC Haarlem<br />

Postzegel niet nodig<br />

Postzegel niet nodig<br />

Opzetkenmerk Code BC01<br />

Opzetkenm


Vraag nu het gratis opbergsysteem aan.<br />

Stuur de deze antwoordkaart op<br />

O Kunt u mij meer informatie toesturen over:<br />

O Wijzig mijn adresgegevens in:<br />

O Stuur mij het speciale <strong>Transparent</strong> <strong>Info</strong> opbergsysteem<br />

O Ik wens de <strong>Transparent</strong> <strong>Info</strong> niet meer te ontvangen<br />

O Stuur mij het speciale <strong>Transparent</strong> <strong>Info</strong> opbergsysteem<br />

O Ik wil graag de volgende editie(s) nabestellen:<br />

O Ik wil graag de volgende editie(s) nabestellen:<br />

O Wilt u met mij contact opnemen over:<br />

O Stuur in het vervolg <strong>Transparent</strong> <strong>Info</strong> ook naar:<br />

Bedrijfsnaam:<br />

Bedrijfsnaam:<br />

Contactpersoon: m/v<br />

Contactpersoon: m/v<br />

Functie:<br />

Functie:<br />

Adres:<br />

Adres:<br />

Postcode en Plaats:<br />

Postcode en Plaats:<br />

E-mail:<br />

E-mail:<br />

KENNIS & PRAKTIJK<br />

Communicatie: SafeEthernet<br />

Open systemen<br />

Openheid is een concept op basis van samenwerking:<br />

een component van een leverancier is eenvoudig te koppelen<br />

aan een vergelijkbaar component van een andere<br />

leverancier of kan deze zelfs vervangen. Hiervoor dienen<br />

de componenten gebaseerd te zijn op en te voldoen aan<br />

breed geaccepteerde industriële standaarden zoals IEC,<br />

IEEE, DIN of de facto standaarden. Er zijn vele verschillende<br />

standaarden, zoals EN50170 (Profibus), IEEE802.3<br />

(Ethernet), IEC61131-3 enz. Windows en Windows componenten<br />

als COM/DCOM, OPC (OLE for Process Control)<br />

en ActiveX worden veel toegepast, zodat zij worden<br />

aangeduid als de-facto standaard.<br />

Open systemen in de industriële automatisering dienen<br />

te voldoen aan de volgende kenmerken:<br />

• Gebaseerd op industrie standaarden;<br />

• Maximale samenwerking van diverse componenten;<br />

• Eenvoudige integratie van componenten van verschillende<br />

leveranciers;<br />

• Eenvoudige communicatie in heterogene omgevingen;<br />

• Eenvoudige aanpassingen en uitbreidingen;<br />

• Open applicatie programma interfaces beschikbaar.<br />

In 1998, is Telemecanique gestart met het toepassen van<br />

open standaard technologieën in de industriële automatisering,<br />

met de eerste Web-enabled PLC op de markt.<br />

Met de continue ontwikkelingen en innovaties van alle<br />

<strong>Transparent</strong> Ready producten en diensten, is <strong>Schneider</strong><br />

<strong>Electric</strong> voorloper op het gebied van “Web Automation”.<br />

Gebaseerd op universeel Ethernet en TCP/IP kunnen de<br />

<strong>Transparent</strong> Ready producten van <strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> /<br />

Telemecanique direct geïntegreerd worden in uw automatisering<br />

applicaties.<br />

De <strong>Transparent</strong> Ready producten maken gebruik van<br />

standaard Ethernet TCP/IP, zodat er maar één netwerk is<br />

te onderhouden. Ook kunnen de webtechnieken en het<br />

traditionele SCADA systeem gecombineerd worden, zodat<br />

SCADA applicatie volledig ingericht kan worden op<br />

de controle van het proces.<br />

Hiermee wordt het mogelijk om volledig “OPEN” oplossingen<br />

te bieden voor samenwerking met andere producten<br />

en systemen, die eenvoudig zijn te ontwerpen, te<br />

bedienen en te onderhouden.<br />

Voordelen van Open systemen<br />

Voordelen van de toepassing van een UNIVERSEEL netwerk gebruikmakend van Ethernet, TCP/<br />

IP en Modbus zijn:<br />

• Transparantheid van informatie door het bedrijf, die geautoriseerde gebruikers mogelijk maakt<br />

informatie te delen;<br />

• Leverancier onafhankelijk, gestandaardiseerd en open;<br />

• Eén enkele techniek om te onderhouden: Hetzelfde netwerk en protocol kan worden toegepast<br />

in de kantooromgeving (kostenbesparing op onderhoud en training);<br />

• Naadloze verticale integratie en koppelingen op afstand (kostenbesparing op ontwikkeling,<br />

aanleg en onderhoud);<br />

• Schaalbaar, het aantal deelnemers in een netwerk kan variëren van 1 tot meer dan<br />

<strong>10</strong>000 op een Ethernet netwerk;<br />

• Eenvoudig te onderhouden en uit te breiden: Er zijn geen complexe configuratietools<br />

nodig om een nieuwe deelnemer aan het netwerk toe te voegen;<br />

• Klaar voor de toekomst.


SafeEthernet<br />

KENNIS & PRAKTIJK<br />

Iedereen die zich bezighoudt met industriële besturing<br />

en procesbesturing erkent het belang van Ethernet.<br />

Ethernet is een dominant netwerktechniek op het niveau<br />

van PLC en HMI. Vrijwel elke leverancier van PLC’s en<br />

DCS systemen hebben een Ethernet interface en deze<br />

trend zet zich verder door naar de I/O systemen.<br />

Ethernet is gegroeid vanuit de theoretische beginselen<br />

als een standaard, tot een echte standaard voor kantoornetwerken<br />

en industriële besturingsnetwerken. Toch bestaat<br />

er nog steeds verwarring.<br />

Datacommunicatie stelt verschillende eisen aan de reactiesnelheid<br />

(Quality of Service: QoS) afhankelijk van de<br />

plaats in de automatiseringshiërarchie. I/O systemen en<br />

netwerken vereisen een gedefinieerde responsetijd (deterministisch).<br />

I/O netwerken worden daarom ontworpen<br />

om eisen aan de responsetijd voorrang te verlenen op de<br />

bulkoverdracht van informatie.<br />

Eén van de meest effectieve technieken om responsietijd<br />

te beïnvloeden en te controleren, is alle informatie versturen<br />

in een vastgestelde cyclus.<br />

SafeEthernet biedt naast determinisme, betrouwbaarheid/beschikbaarheid,<br />

samenwerking, openheid en een<br />

hoog niveau van veiligheid. Om aan de eisen voor veiligheid<br />

te voldoen detecteert en behandeld SafeEthernet<br />

fouten zoals:<br />

<strong>Transparent</strong> Ready<br />

Door de integratie SafeEthernet in <strong>Transparent</strong> Ready<br />

biedt de apparatuur van <strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> naast standaard<br />

datacommunicatie en webtechnologieën, veiligheidscommunicatie<br />

gebaseerd op standaard Ethernet.<br />

• Vervorming van verzonden<br />

data (dubbele<br />

of verloren<br />

bits, veranderde<br />

bits etc.);<br />

• Onjuiste adressering van berichten;<br />

• Onjuiste volgorde van berichten (herhaling, verlies,<br />

etc.);<br />

• Onjuiste timing (vertragingen, echo, etc.).<br />

SafeEthernet is gebaseerd op standaard IEEE 802.3<br />

Ethernet, en maakt daarmee de toepassing van standaard<br />

“off-the-shelf” netwerkcomponenten als hubs,<br />

switches en routers mogelijk. De transmissie van veiligheid<br />

gerelateerde communicatie vindt plaats zonder<br />

beïnvloeding of aanpassing van het Ethernet protocol.<br />

SafeEthernet is deterministisch indien het toegepast is in<br />

zijn eigen veiligheidsdomein. Een specifiek mechanisme<br />

in het protocol maakt het mogelijk om deterministisch<br />

gedrag te garanderen.<br />

De toepassing van standaard Ethernet biedt een vrijheid<br />

ten aanzien van transport media, bijvoorbeeld koper,<br />

glasvezel, radio of satelliet. De toepassing van SafeEthernet<br />

garandeert veilige en betrouwbare transmissie<br />

van veiligheid gerelateerde data.<br />

SafeEthernet is standaard geïntegreerd in de Telemecanique<br />

XPSMF veiligheids PLC systemen en veiligheid remote<br />

I/O. Hiermee zijn gedistribueerde veiligheidssystemen<br />

eenvoudig integreerbaar in uw (bestaande) besturingssystemen<br />

en netwerken.<br />

IN BEDRIJF<br />

11<br />

BELLT GCA BV richt software in voor Aircraft Fuel Supply BV<br />

13 miljoen liter kerosine per dag<br />

Als reuzenvogels op een voederplank taxiën de vliegtuigen<br />

langs de tankplaatsen op Schiphol, duizenden liters kerosine<br />

opslorpend. Over dorst hoeven ze niet in te zitten. AFS (voluit:<br />

Aircraft Fuel Supply BV) kan met een voorraad van <strong>10</strong>3.000 m3<br />

brandstof ruim zes dagen vooruit. BELLT GCA BV program-<br />

meerde de software voor de besturingtechniek van AFS.<br />

AFS is verantwoordelijk voor de coördinatie van<br />

de aanvoer, opslag en distributie van kerosine op<br />

Schiphol. “Wij beheren de opslagterminal en het<br />

ondergronds leidingsysteem. Tot aan de plaats<br />

waar de vliegtuigen tanken, verder niet”, legt<br />

General Manager Klaas Winters uit. “De kerosine<br />

wordt via pijpleidingen aangevoerd vanuit Rotterdam,<br />

Amsterdam, of zelfs uit Antwerpen en Gent.<br />

In essentie doen wij niets anders dan het opslaan<br />

en verplaatsen van de brandstof. Wat het complex<br />

maakt, zijn de zeer strenge veiligheids- en kwaliteitsvoorschriften.<br />

Een vliegtuig dat op <strong>10</strong> kilometer<br />

hoogte vliegt en brandstofproblemen krijgt,<br />

kan niet parkeren”, zegt Winters met een veelbetekenende<br />

glimlach.<br />

Veiligheidsprotocollen<br />

De kerosine wordt zeer zuiver aangevoerd. Het is<br />

voor AFS de kunst om dat zo te houden. De grootste<br />

vijand is water. Als dat bij de kerosine komt,<br />

kunnen vliegtuigen in de problemen komen. Op<br />

<strong>10</strong> kilometer hoogte vriest het namelijk al snel<br />

50 °C. Water in de kerosine kan leiden tot ijsvorming<br />

in de filters, waardoor de brandstof niet<br />

naar de turbine gevoerd wordt. En dat kan fataal<br />

worden. “We hebben daarom in de processen<br />

veel kwaliteitscontroles en veiligheidsprotocollen<br />

ingebouwd. Voorbeelden zijn de controles bij<br />

binnenkomst, testen die we inline doen en procedures<br />

die we hanteren. Zo mag een tank niet tegelijk<br />

brandstof leveren én gevuld worden. Dan zou<br />

eventuele vervuiling rechtstreeks in het vliegtuig<br />

kunnen belanden”, zo illustreert Winters het belang<br />

van de controles. “Ook hebben we interlocks<br />

en blokkades ingebouwd om bepaalde fouten uit<br />

te sluiten.”<br />

Betrouwbaarheid <strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong><br />

De automatisering speelt bij AFS een belangrijke<br />

rol. Er gaat elke dag 13 miljoen liter door de leidingen,<br />

maar dankzij de hoge graad van automatisering<br />

zijn voor de dagelijkse operatie slechts 23<br />

medewerkers nodig. Het hart van de automatisering<br />

wordt gevormd door PLC’s, de SCADA en de<br />

elektrische voorzieningen – allemaal uitgevoerd<br />

met componenten van <strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong>. “Twaalf<br />

jaar geleden is onze keuze na een zorgvuldige<br />

vergelijking op <strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> gevallen. Met<br />

name op basis van betrouwbaarheid en de prijs/<br />

prestatieverhouding. Daar zijn we nog steeds zeer<br />

tevreden over. Wat ze toen beloofd hebben, is altijd<br />

waargemaakt.”<br />

Boerenslimheid<br />

Als de PLC’s of de elektrische voorziening uitvallen,<br />

ligt de brandstofvoorziening stil. Toch heeft Winters<br />

niet gekozen voor een redundant systeem. De<br />

behoefte aan zekerheid heeft hij op een andere<br />

manier opgelost. Winters betitelt de gekozen oplossing<br />

om z’n eenvoud als ‘boerenslimheid’. “We<br />

hebben geen redundantie ingebouwd door het<br />

systeem dubbel uit te voeren, maar door voor alternatieven<br />

te zorgen. We kunnen de installaties<br />

volautomatisch draaien, we kunnen dat ook per<br />

tank doen - waarbij de operator een paar keer per<br />

dag ingrijpt, we beschikken over een noodpaneel<br />

voor het geval de bediening uitvalt én we kunnen<br />

de installatie buiten met de hand bedienen”, legt<br />

Winters uit.<br />

BELLT heeft de software geprogrammeerd, zowel<br />

voor de PLC’s als voor de MES-software. “We<br />

hebben de automatisering nu uitstekend voor elkaar!”


IN BEDRIJF<br />

Modicon Premium ideale PLC voor verladingssysteem van GTI Noord BV<br />

Vrachtwagens en treinwagons laden zónder operator<br />

De vrachtwagens met zoutzuur en natronloog rijden af en<br />

aan bij Akzo Nobel Chemicals in Delfzijl. De stoffen komen<br />

vrij bij de productie van chloor. Het chemische goedje wordt<br />

met tonnen tegelijk verladen. Een paar honderd kilometer<br />

zuidelijker worden tegelijkertijd door Biopetrol treinwagons<br />

volgeladen met biodiesel. De overeenkomst? Dankzij het<br />

uitgekiende verladingssysteem van GTI Noord BV komt er –<br />

behalve de chauffeur of machinist – geen mens aan te pas.<br />

Het verladingssysteem is het geesteskind van<br />

onder meer het Heerenveense GTI Noord BV.<br />

De vestiging heeft binnen de GTI Groep – een<br />

onderdeel van Suez – de rol van competence<br />

center op het gebied van industriële automatisering.<br />

Dat klinkt niet alleen veelbelovend, de<br />

resultaten bewijzen dat hier specialisten aan<br />

het werk zijn. “Met onze GTI MES Toolbox zijn<br />

we succesvol in de markt”, zegt Alex van Dalen,<br />

Manager Industrial Automation in Heerenveen.<br />

“Het is een softwareplatform voor het automatiseren<br />

van batchprocessen en van continue en<br />

discrete processen. Veel batchsystemen zijn een<br />

soort lege ‘doos’, waarbinnen veel maatwerk nodig<br />

is om het te laten functioneren. Wij hebben<br />

een schaalbare toolbox ontwikkeld met kant en<br />

klare modules.”<br />

Succesvol<br />

De GTI MES Toolbox sluit aan bij de standaarden<br />

ISA 88 en ISA 95. Het is een open source<br />

systeem. Dat is een belangrijke succesfactor: de<br />

gebruikers hoeven geen licentiekosten te betalen.<br />

De software volledig platformonafhankelijk<br />

en draait probleemloos op alle Windows versies,<br />

Unix en Linux. “De procesvisualisatie is in de GTI<br />

MES Toolbox geïntegreerd”, vertelt Alex. “Gebruikers<br />

kunnen snel met het pakket overweg,<br />

omdat de interface sterk lijkt op die van een<br />

internetbrowser als Explorer. We hebben inmiddels<br />

al 24 eindgebruikers!”<br />

Verladen zonder operator<br />

Een sprekend voorbeeld is Akzo Nobel Base Chemicals.<br />

GTI Noord BV implementeerde hier op<br />

basis van de toolbox een compleet verladingssysteem<br />

(Loading Control System). “Akzo Nobel<br />

Base Chemicals vroeg ons om een verladingssysteem<br />

te maken voor het verladen van zoutzuur<br />

en natronloog in Delfzijl. Ze hadden een duidelijke<br />

eis: de chauffeurs moesten de verlading zélf<br />

uit kunnen voeren. Zonder tussenkomst van een<br />

operator. Wij hebben het complete verladingsstation<br />

ontwikkeld en gerealiseerd, inclusief de<br />

installatie, de weegbruggen en de gebouwen.”<br />

Geautomatiseerde verlading<br />

Het proces is nu vergaand geautomatiseerd. De<br />

binnenkomende vrachtwagens worden aan de<br />

hand van een RFID-tag herkend. Door de koppeling<br />

aan de SAP-database weet het systeem<br />

onmiddellijk om welke vrachtauto het gaat, inclusief<br />

alle specifieke kenmerken als laadcapaciteit,<br />

asdruk, productsoort, etc. De chauffeur gaat naar<br />

de terminal en houdt zijn persoonlijke badge voor<br />

de reader. Het systeem checkt zijn gegevens, om<br />

er zeker van te zijn dat de betreffende chauffeur<br />

bevoegd is voor het transport. “De chauffeur kan<br />

op het touchscreen van de terminal vervolgens<br />

zijn order selecteren en krijgt dan de laadinstruc-<br />

tie”, legt Alex uit. “De dosering vindt plaats met<br />

behulp van een weegbrug. Bij vertrek meldt de<br />

chauffeur zich af met zijn badge, waarna hij alle<br />

benodigde transportdocumenten krijgt. Er komt<br />

geen operator meer aan te pas, terwijl de veiligheid<br />

is gewaarborgd!”<br />

Keuze voor de PLC<br />

Het verladingssysteem is via Modbus gekoppeld<br />

aan het fabrieks systeem en de weegbruggen.<br />

Het nodige denkwerk vertrouwde GTI Noord BV<br />

toe aan de Modicon Premium PLC van <strong>Schneider</strong><br />

<strong>Electric</strong>. “De ideale PLC voor communicatie<br />

op basis van Modbus”, vindt Alex. “De PLC is<br />

via ethernet/OPC gekoppeld aan de GTI MES<br />

Toolbox. Het is een open PLC, waar je heel eenvoudig<br />

de data uit kunt halen. Bovendien wordt<br />

de PLC geprogrammeerd in Unity Pro. Objéctgeoriënteerd.<br />

Daardoor kunnen we werken met<br />

functieblokken. Met als voordeel dat we software<br />

In bedrijf 13<br />

maximaal kunnen hergebruiken. Dat is precies<br />

wat onze programmeurs gewend zijn van onze<br />

eigen GTI MES Toolbox.”<br />

Perfecte combinatie<br />

Dat bleek toen GTI Noord BV voor Biopetrol in<br />

Rotterdam een vergelijkbaar verladingssysteem<br />

ging ontwikkelen. Op deze petrochemische<br />

plant worden dagelijks 22 treinwagons geladen<br />

met biodiesel. Het Loading Control System haalt<br />

hier alleen niet de gegevens uit SAP, maar uit<br />

Navision. “In hoofdlijn hebben we bij dit project<br />

dezelfde configuratie toegepast als bij Akzo Nobel<br />

Base Chemicals. Door de functieblokken in<br />

de programmatuur kunnen we efficiënt werken.<br />

Het meeste werk zit in de koppeling met de omliggende<br />

systemen. Deze twee projecten laten in<br />

elk geval zien dat ons systeem en de componenten<br />

van <strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> een perfecte combinatie<br />

vormen!”


IN BEDRIJF<br />

PKF kiest voor Preventa veiligheidsoplossing<br />

De firma PKF staat bekend om zijn hoogwaardige produc-<br />

ten. Pallets, kisten, maar ook specials als schokabsorberende<br />

pallets of papierpallets worden op klantorder gefabriceerd.<br />

Dit alles wordt gerealiseerd met behulp van verregaande au-<br />

tomatisering in het productieproces. Begin 2005 heeft PKF<br />

een project gestart om het huidige machinepark verder te<br />

verbeteren. Niet alleen productietechnische zaken kwamen<br />

hierbij aan bod, maar ook de machineveiligheid was daarbij<br />

een essentieel onderdeel.<br />

Na een grondige risico-inventarisatie, uitgevoerd<br />

in samenwerking met dhr. Wybe Dijk (CURE) en<br />

Michiel Hanenbergh (ATN), werd besloten dat<br />

een aantal machines aangepast moest worden<br />

aan de huidige stand van de techniek. Uitgangspunt<br />

was dat de operator de hoogst mogelijke<br />

veiligheid werd geboden zonder dat het geautomatiseerde<br />

proces werd verstoord. Vertraging<br />

bij onderhoud, instellingen aan de machine en<br />

storingen moesten tot een minimum beperkt<br />

worden.<br />

De eerste machine die werd aangepast was een<br />

palletproductielijn die in een doorlopend proces<br />

pallets produceert. Het proces begint bij de<br />

aanvoer van de benodigde planken over een kettingbaan.<br />

Daarna worden de dwarsbalken aangebracht<br />

en zorgt een nietmachine voor de verbinding.<br />

Vervolgens worden de schuine kanten<br />

aan de pallet gemaakt en wordt deze gemerkt<br />

met een brandmerk. Het laatste onderdeel van<br />

de lijn is het stapelen en afvoeren van de pallets.<br />

Het gehele proces voltrekt zich volledig geautomatiseerd.<br />

Op de palletproductielijn wordt een<br />

breed assortiment van pallets geproduceerd.<br />

Daarvoor wordt de productielijn meerdere malen<br />

per week omgesteld. Om de omsteltijd zo kort<br />

mogelijk te houden, moeten de machines goed<br />

bereikbaar zijn.<br />

In de oude opzet waren de gevaarlijke zones<br />

afgeschermd door hekwerken. Dit bleek in de<br />

praktijk een obstakel te zijn. Het wegnemen en<br />

terugplaatsen van de deze hekwerken kostte te<br />

veel tijd waardoor kostbare productiecapaciteit<br />

verloren ging. De uitdaging voor projectleider<br />

Jaap Vrij van PKF was om zowel veiligheid als productiecapaciteit<br />

op het hoogste niveau te brengen.<br />

De oplossing werd gevonden in het toepassen<br />

van niet minder dan veertien lichtschermen<br />

vinger- en handbeveiliging, en drie lichtschermen<br />

inloopbeveiliging die zoveel mogelijk de<br />

hekwerken moesten vervangen. Alleen daar<br />

waar het echt nodig was, werden de bestaande<br />

hekwerken ingezet die beveiligd worden door<br />

een veiligheidsschakelaar. Om<br />

te voorkomen dat de zaagbladen<br />

na een noodstop minuten<br />

zouden nalopen is er een ATV71<br />

frequentieregelaar met de power<br />

removal functie ingezet . De<br />

frequentieregelaar zorgt ervoor dat na<br />

een noodstop de zaagbladen zo snel mogelijk<br />

tot stilstand komen, waarna de motor spanningsloos<br />

wordt gemaakt.<br />

Maar de vraag was: hoe kunnen al deze componenten<br />

met elkaar worden verbonden? Ook<br />

hier bood <strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> met de inzet van de<br />

XPSMC veiligheidscontroller de uitkomst. Met 32<br />

ingangen en in totaal acht uitgangen bood deze<br />

controller voldoende capaciteit en flexibiliteit<br />

voor deze veiligheidsoplossing. De inzet van de<br />

XPSMC veiligheidscontroller betekende voor PKF<br />

dat het ontwerpen van het veiligheidscircuit sterk<br />

vereenvoudigd werd. Koppelingen tussen com-<br />

In bedrijf 15<br />

ponenten worden nu softwarematig gemaakt in<br />

plaats van met hardwarematige bedrading. De<br />

eenvoud van de software bewijst zich ook hier<br />

weer. Een ochtend zelfstudie was genoeg voor<br />

dhr. Michiel Blatter van PKF om een goed veiligheidscircuit<br />

op te bouwen.<br />

Omdat met de XPSMC het veiligheidscircuit softwarematig<br />

wordt samengesteld, was het voor PKF<br />

mogelijk om de extra maatregelen gefaseerd in<br />

te voeren. Dit gaf het bedienend personeel de<br />

mogelijkheid om te wennen aan de nieuwe opzet<br />

en het voorkwam grote ergernissen. Een belangrijk<br />

punt, omdat veiligheidsproducten het meest<br />

effectief zijn als het bedienend personeel ze niet<br />

als een obstructie of ergernis zien. Uiteindelijk<br />

zijn de doelstellingen van PKF duidelijk gehaald:<br />

het bedienend personeel is maximaal beschermd<br />

en de productiecapaciteit is gehandhaafd. Als<br />

bijkomend voordeel is gebleken dat de productie<br />

na een verstoring zelfs sneller weer op gang<br />

is dan voorheen. Dus toch een kleine winst in de<br />

productiecapaciteit. Een tweede productielijn is<br />

inmiddels volgens hetzelfde concept beveiligd<br />

en in bedrijf genomen en een derde lijn zit in de<br />

engineeringsfase.


IN BEDRIJF<br />

E.T.I.B. van Oorschot past Vijeo Citect toe bij besturing schakelstation ISOVER<br />

“Die trendinginformatie zou ik niet meer willen missen”<br />

Op zijn rode bedrijfsfiets sprint projectleider Hans van den<br />

Hooven over het uitgestrekte terrein van ISOVER. Regel-<br />

recht op het TEL-station af, waar achter hermetisch gesloten<br />

deuren de dienstdoende trafo’s staan. Hij heeft deze route<br />

het laatste jaar váker afgelegd. Was er voorheen in het sta-<br />

tion weinig te zien als er geen storingen waren, nú geeft een<br />

beeldscherm waardevolle informatie. “De trending is een<br />

mooie functionaliteit van Vijeo Citect”, zegt Hans, turend<br />

naar een kleurige grafiek. “Die trendinginformatie zou ik<br />

absoluut niet meer willen missen!”<br />

Menig nietsvermoedende burger in de Benelux<br />

en Noord-Frankrijk heeft het aan ISOVER te danken<br />

dat het warm blijft in huis. De fabriek – onderdeel<br />

van Saint Gobain – produceert het isolatiemateriaal<br />

glaswol. Een ander hoofdproduct is<br />

glasvlies, een glasvezelversterker voor kunststof<br />

producten en onderdelen.<br />

Volcontinu in bedrijf<br />

Het hart van de fabriek wordt gevormd door twee<br />

glasovens. In de ovens wordt het glas bij temperaturen<br />

tot 1200 ºC vloeibaar. “Eens in de 8 jaar<br />

worden de ovens omgebouwd. Dan liggen ze uiteraard<br />

stil, maar daartussen zijn ze volcontinu in<br />

bedrijf. De ovens kunnen beslist niet langer dan 4<br />

tot 8 uur zonder energie, want dan gaat het glas<br />

stollen. Dan kan je de oven wel afbreken en een<br />

nieuwe bouwen; een grapje van een paar miljoen<br />

euro…”, zegt Hans. In díe wetenschap heeft hij<br />

recent als projectleider samen met E.T.I.B. van<br />

Oorschot B.V. een immense klus geklaard: de<br />

vernieuwing van de volledige hoogspanningsinstallatie,<br />

32 meter aan laagspanningspanelen<br />

én de besturing daarvan. “We hebben het afgelopen<br />

jaar veel met elkaar overlegd”, zegt Rob<br />

van Oorschot, directeur/eigenaar van het gelijknamige<br />

installatiebedrijf. “Hoogspanningsinstallaties<br />

zijn een specialisme van ons. Hier hadden<br />

we inderdaad wel een extra uitdaging, want op<br />

een zomerstop van 6 dagen na moest de fabriek<br />

operationeel blijven.”<br />

Veilig en flexibel koppelen<br />

Maar wát is er dan precies gebeurd achter de<br />

slagbomen van het Etten-Leurse bedrijf? Dat verhaal<br />

speelt zich voornamelijk af achter de deuren<br />

van het TEL-station – het schakelstation van IS-<br />

OVER. Hans, installatiebeheerder bij ISOVER en<br />

verantwoordelijk voor onderhoud en nieuwbouw,<br />

signaleerde dat de hoogspanningsinstallatie niet<br />

meer voldeed aan de eisen van de tijd. Helemaal<br />

verwonderlijk is dat niet met een bouwjaar van<br />

1971. “Er waren bijvoorbeeld geen onderdelen<br />

meer verkrijgbaar voor de schakelinstallatie.<br />

Nee, het was echt ‘end of lifetime’”, aldus Hans.<br />

“Zo is het vervangingsproject ontstaan. Er stonden<br />

voorheen twaalf transformatoren, nu staan<br />

er nog maar zeven. Dat betekent een forse energiebesparing.<br />

Maar de belangrijkste wens die<br />

we hadden, was het verbeteren van flexibiliteit.<br />

We wilden op een veilige manier de laagspanningsborden<br />

met verschillende transformatoren<br />

kunnen koppelen. Dat is belangrijk voor het verrichten<br />

van onderhoud of voor het geval er een<br />

transformator uitvalt.”<br />

Stukje bij beetje<br />

Hans en Rob sloegen de handen ineen en gingen<br />

aan het werk. Ze overlegden voortdurend over<br />

de projectaanpak. Stukje bij beetje werd de installatie<br />

afgebroken én gelijktijdig opgebouwd.<br />

Verbruikers werden omgezet naar een ander deel<br />

van de oude installatie óf meteen naar de nieuwe<br />

installatie. “We hebben het zó gedaan dat negentig<br />

procent van het project al uitgevoerd was<br />

vóór de zomerstop. In die 6 dagen hebben we<br />

alleen nog de meest essentiële verbruikers om<br />

hoeven te zetten.”<br />

Koppelbord<br />

<strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> leverde de componenten voor<br />

de verdeelinrichting en – na een grondige leveranciersselectie<br />

– ook de hoogspanningsinstallatie.<br />

Rob laat met een tevreden blik de automaten<br />

van de laagspanningsinstallatie zien, die uitgerust<br />

zijn met intelligente beveiliging. “Op het<br />

display kunnen we al veel zien, zoals de Kilowatts<br />

en de Ampères. Maar”, zegt hij, terwijl hij zich<br />

omdraait naar het beeldscherm achter hem, “op<br />

deze SCADA hebben we écht alle informatie. Je<br />

ziet hier in het midden van dit station het koppelbord.<br />

Via dit koppelbord kunnen we de verschillende<br />

transformatoren aan de verschillende<br />

laagspanningsborden koppelen. Het gaan alleen<br />

om ontzettend veel vermogen, dus veiligheid is<br />

bij die koppelingen ontzettend belangrijk. Met<br />

deze SCADA beheren we de installatie én de<br />

koppelingen.”<br />

Veiligheid gewaarborgd<br />

De laagspanningsborden communiceren via<br />

Modbus met een PLC, die op zijn beurt via ethernet<br />

met de SCADA verbonden is. Op het touchs-<br />

In bedrijf 17<br />

creen is altijd de actuele status van de installatie<br />

te zien, inclusief de status van verbruikers, het actuele<br />

vermogen én de koppelingssituatie. Joris<br />

Hamers van E.T.I.B. van Oorschot B.V. heeft de<br />

besturing volledig geprogrammeerd. Hij is altijd<br />

in voor een demo. “Kijk, in deze matrix kan je de<br />

gewenste koppelsituatie ingeven. De koppeling<br />

wordt dan niet klakkeloos uitgevoerd.<br />

De PLC controleert eerst<br />

het totaalvermogen van beide<br />

trafo’s. Pas als de veiligheid gewaarborgd<br />

is en het vermogen<br />

toereikend, kan de automatische<br />

koppeling handmatig worden<br />

gestart.”<br />

Waardevolle informatie<br />

Joris heeft de Vijeo Citect software<br />

al doende onder de knie<br />

gekregen. “Een mooie functionaliteit<br />

is de trending. We zouden<br />

dat aanvankelijk niet inbouwen,<br />

maar het zat al standaard<br />

in Vijeo Citect. We konden het<br />

snel en eenvoudig in de applicatie<br />

implementeren.”<br />

Hans is daar bijzonder mee in<br />

zijn nopjes. “Het geheel geeft<br />

ontzettend veel informatie. Alle<br />

storingen en handelingen van<br />

de elektriciens worden gelogd.<br />

Het koppelen is nu veel veiliger<br />

omdat het systeem een controle<br />

uitvoert. En dan die trendinginformatie, die<br />

zou ik niet willen missen. De informatie over fasenstromen,<br />

cosinus phi en vermogen geeft mij<br />

inzicht in de belasting van de transformatoren.<br />

Daar kan ik op sturen. E.T.I.B. van Oorschot heeft<br />

op basis van Vijeo Citect een fantastische besturing<br />

gebouwd!”


XPS MC<br />

XPS MF<br />

XPSMFWIN<br />

PRODuCTEN<br />

Preventa veiligheidsoplossingen: het is<br />

de combinatie die de oplossing biedt!<br />

In deze <strong>Transparent</strong> info is de rode draad machineveiligheid.<br />

Machineveiligheid is een belangrijk onderwerp waar een<br />

specifiek stuk specialisme voor nodig is. Er is kennis nodig<br />

van normen, richtlijnen en de expertise om deze om te zet-<br />

ten in een oplossing. In deze oplossingen wordt er gebruikt<br />

gemaakt van speciale veiligheidscomponenten en architec-<br />

turen die zorgdragen voor de nodige betrouwbaarheid en<br />

diagnose.<br />

XPSMCWIN<br />

Preventa veiligheidsoplossingen<br />

Het is de combinatie die de oplossing biedt<br />

Een wereld op zichzelf zou de eerste reactie zijn,<br />

maar in de praktijk zien we juist steeds vaker een<br />

stuk integratie van machineveiligheid met de<br />

standaard automatisering.<br />

Hoe kunnen deze twee werelden samen gebracht<br />

worden met behoud van de specifieke<br />

benodigdheden? Een tweede vraag is in hoevere<br />

kunnen deze twee werelden geïntegreerd worden<br />

en natuurlijk de belangrijkste vraag waarom<br />

is er deze behoefte?<br />

Behoefte aan communicatie<br />

Voor de behoefte moeten we even naar de dagelijkse<br />

praktijk kijken waar de huidige veiligheidsoplossing<br />

bestaat uit verschillende veiligheidsrelais<br />

die met elkaar gekoppeld worden doormiddel<br />

van een complex schema. Communicatie<br />

naar de standaard automatisering is beperkt en<br />

kan zelfs verkeerde status informatie geven bij<br />

het niet juist functioneren van een veiligheidscomponent.<br />

Een verre van perfecte situatie die<br />

de productiviteit maar ook de veiligheid niet ten<br />

goede komen. De kern van het probleem zit hem<br />

hier niet in het feit dat we het over twee verschillende<br />

werelden hebben, machineveiligheid en<br />

automatisering. Nee, het ontbreken van transparantheid<br />

tussen de twee werelden is hier het<br />

probleem.<br />

Behoefte aan complexere functies<br />

Een tweede behoefte ontstaat door de steeds<br />

hogere complexiteit van de productiemachines.<br />

Deze hoger complexiteit heeft ook zijn invloed<br />

op de veiligheidsoplossing. Complexere functies<br />

worden gebruikt om de veiligheid te verhogen<br />

en het maximale uit de machine te halen.<br />

www.schneider-electric.nl<br />

Behoefte aan flexibiliteit<br />

Een veiligheidsoplossing met behulp van veiligheidsrelais<br />

is een stand alone oplossing die 1<br />

keer wordt ontworpen en daarna niet meer wordt<br />

aangepast. De praktijk laat zien dat machines<br />

steeds vaker worden geïntegreerd en dat klant<br />

specifieke wensen vaak tijdens het ontwerpen<br />

of zelfs na het plaatsen van de machine worden<br />

aangebracht. Dit alles om ervoor te zorgen dat<br />

de operator zijn werk veilig kan doen zonder te<br />

veel gehinderd te worden door de nodige veiligheidsvoorzieningen.<br />

<strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> heeft duidelijk geluisterd naar<br />

deze behoeftes en heeft afhankelijk van de gevraagde<br />

complexiteit en grote van de machi-<br />

09-01-2007 <strong>10</strong>:00:01<br />

neveiligheidsoplossing een geschikt concept.<br />

Hierbij is een duidelijke keuze gemaakt in de<br />

wijze waarop de behoefte aan communicatie,<br />

complexiteit en flexibiliteit wordt ingevuld. De<br />

oplossingen zijn gebaseerd op een separate<br />

veiligheidscontroller/PLC die door middel van<br />

de juiste communicatie volledig wordt geïntegreerd<br />

in de automatiseringsoplossing. De gedachte<br />

hierachter is dat het fysiek scheiden van<br />

de veiligheidsoplossing de hoogst mogelijke<br />

zekerheid geeft. Er is voor de ontwerper van de<br />

machine duidelijkheid welke signalen en functies<br />

de veiligheid van de operator garanderen. Ook<br />

bij eventuele aanpassingen is meteen duidelijk<br />

of deze ingrijpen in de veiligheidsoplossing.<br />

Middel grote machines: XPSMC veiligheidscontrollers<br />

De XPSMC veiligheidscontroller is ontworpen met de gedachte<br />

om op een zo eenvoudig mogelijk manier oplossingen<br />

die nu met veiligheidsrelais worden ingevuld te<br />

vervangen. Belangrijk hierbij is dat de software gebruikt<br />

maakt van standaard gecertificeerde functies die doormiddel<br />

van “drag and drop” aan de uitgangen worden<br />

toegewezen. Dit geeft de gebruiker de zekerheid dat de<br />

oplossing voldoet aan de normen. De software is zo ontworpen<br />

dat de monteur die nu veiligheidsrelais<br />

toepast na een ochtend zelfstudie reeds<br />

veiligheidsoplossingen kan ontwerpen<br />

of aanpassen. Door de geïntegreerde<br />

helpfunctie is het gebruik van een losse<br />

handleiding overbodig. De configuratie<br />

in de controller wordt beschermd met<br />

een wachtwoord en alle veranderingen<br />

worden gelogd. Vanaf een drietal veiligheidsfuncties<br />

is het inzetten van een<br />

veiligheidscontroller reeds te prefereren<br />

boven veiligheidsrelais. Maar door<br />

de geboden diagnose kan ook bij een<br />

Complexe machines: veiligheidsPLC XPSMF<br />

Met het SafeEthernet protocol als basis is de XPSMF veiligheidsPLC<br />

een product dat volledig in de <strong>Transparent</strong> Ready<br />

filosofie past. Het SafeEthernet protocol verbindt de veiligheidsPLC<br />

met de veilige I/O in het veld gebruik makend<br />

van standaard Ethernet technologie. Dit geeft de ontwerper<br />

ongekende vrijheid in zowel het aantal I/O, netwerk topologie<br />

en afstanden die overbrugd kunnen worden. Er kan<br />

gebruikt gemaakt worden van een reeds aanwezig netwerk<br />

of er kan een apart netwerk worden aangelegd met de switches<br />

die standaard in de veiligheidsPLC<br />

en de veilige I/O aanwezig zijn. Of<br />

u nu 25 meter moet overbruggen<br />

of 50 kilometer het kan met een<br />

standaard Ethernet oplossing.<br />

Ook draadloos is geen probleem<br />

en zelfs via de satelliet!<br />

Complexiteit<br />

De software van de veiligheidsPLC<br />

is gebaseerd op de IEC61131-3<br />

en heeft een 14 tal standaard veiligheidsfuncties<br />

aanboord. Heeft<br />

uw applicatie speciale complexe<br />

functies nodig dan kunt u die zelf<br />

aanmaken.<br />

Producten 19<br />

machine waarbij nu meerdere noodstoppen in serie zitten<br />

de keuze vallen op een veiligheidscontroller.<br />

Complexiteit<br />

De veiligheidscontroller heeft alle standaard veiligheidsfuncties<br />

aanboord, maar gaat verder met functies zoals: functiekeuzeschakelaar,<br />

validatiebediening, OR functie, timer en<br />

complete oplossingen voor persen.<br />

Flexibiliteit<br />

Met de verschillende veiligheidsuitgangen is het<br />

maximaal mogelijk om 5 segmenten in categorie<br />

4 te schakelen. Het invoegen en verwijderen van<br />

functies verloopt eenvoudig en zeer belangrijk<br />

zonder fouten!<br />

Communicatie<br />

Met standaard MODBUS aan boord en de optie<br />

van Profibus en CANopen is de veiligheidscontroller<br />

perfect uitgerust om geïntegreerd te worden<br />

in uw automatiseringsoplossing.<br />

Communicatie<br />

Met standaard Ethernet aanboord heeft u reeds de perfecte<br />

communicatie mocht u de veiligheidsPLC in een Profibus<br />

netwerk willen integreren dan is de versie met geïntegreerde<br />

Profibus slave de oplossing. U definieert zelf in de software<br />

welke gegevens voor de buitenwereld beschikbaar<br />

moeten komen.<br />

Flexibiliteit<br />

De veiligheidsPLC geeft u maximale flexibiliteit. Of het nu<br />

over de netwerktopologie gaat, de mogelijkheden in programmeren,<br />

het aantal I/O of de te overbruggen afstanden<br />

de XPSMF laat hier een onovertroffen prestatie zien.<br />

De slogan: Preventa veiligheidsoplossingen, het is de combinatie<br />

die de oplossing biedt, komt niet uit de lucht vallen.<br />

Op uw veiligheidscontroller of veiligheidsPLC zal U een<br />

breed scala aan veiligheidsproducten aansluiten die U in 1<br />

en dezelfde catalogus zal vinden: De Telemecanique catalogus.<br />

Van noodstopdrukknop tot trekkoordschakelaar en<br />

van eindschakelaar tot lichtschermen met muting. U vindt<br />

het in het Preventa pakket.


20 Uitgelicht | Vraag & Antwoord <br />

Uitgelicht!<br />

Mijn naam is Jurrie Kok en als Product Application Engineer ben<br />

ik bezig met de toepassing van Preventa veiligheidscomponenten.<br />

Dit kan zijn van een simpel veiligheidsrelais tot en met een veiligheids<br />

PLC bij complexe machines.<br />

De eerste stap in het beveiligen van een machine is risico inventarisatie<br />

en evaluatie. Vervolgens worden de risico’s weggenomen<br />

door aanpassingen in het ontwerp of door het plaatsen van vaste<br />

afschermingen. Daarna worden met behulp van o.a. elektrische<br />

middelen restrisico’s tot een aanvaardbaar niveau terug gebracht.<br />

In deze fase worden tevens veiligheidsfuncties gedefinieerd, waarin<br />

Preventa producten een belangrijke rol spelen. Denk hierbij aan<br />

de noodstop, een beweegbare afscherming en het gecontroleerd<br />

tot stilstand brengen van een massa etc. De invulling van deze veiligheidsfuncties<br />

met een samenstelling van Preventa componenten<br />

is een belangrijk deel van mijn dagelijkse werk.<br />

Bij het bieden van veiligheidsoplossingen, moet goed gelet worden<br />

op de relevante normen. Door het volgen van de juiste normen,<br />

wordt invulling gegeven aan de Europese Machinerichtlijn<br />

waar de Nederlandse wet naar verwijst. De vertaling van deze normen<br />

naar praktische toepassingen in combinatie met Telemecanique<br />

producten is voor mij een belangrijke doelstelling.<br />

Mijn opgedane kennis en ervaring, kan ik goed gebruiken tijdens<br />

klantbezoeken, deelname aan seminars en beurzen en bij het beantwoorden<br />

van veiligheidsvraagstukken. Mijn motto daarbij is:<br />

“Het is de combinatie die de oplossing biedt!”<br />

?/!<br />

Vraag & Antwoord<br />

Heeft <strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> veiligheid PLC’s?<br />

<strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> heeft al lang ervaring met veiligheidssystemen. De laatste paar jaar<br />

zijn daar veiligheid PLC’s aan toegevoegd:<br />

• XPSMF veiligheid PLC’s en remote I/O<br />

• Modicon Quantum veiligheid PLC (1e kwartaal 2008)<br />

Kunnen de XPSMF veiligheid PLC’s geïntegreerd worden met de “standaard”<br />

Modicon PLC familie?<br />

De XPSMF veiligheid PLC systemen kunnen ‘stand-alone’ worden toegepast. Standaard<br />

kunnen zij worden uitgerust met een Ethernet interface (Modbus/TCP). De XPSMF-40<br />

veiligheid PLC heeft dezelfde bouwvorm als de Modicon Premium PLC en kan, indien<br />

gewenst, op het backplane van de Modicon premium geplaatst worden.<br />

Wat is SafeEthernet?<br />

SafeEthernet is een data communicatie protocol dat gebruik maakt van standaard<br />

Ethernet- en FastEthernet Netwerken conform IEEE802.3.<br />

Is SafeEthernet een gecertificeerde oplossing?<br />

Ja, SafeEthernet is gecertificeerd conform IEC61508 SIL3, DIN19250 AK6 en EN954 cat. 4.<br />

Colofon<br />

<strong>Transparent</strong> <strong>Info</strong> is een uitgave<br />

van <strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> B.V.<br />

Redactie-adres:<br />

<strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> B.V.<br />

Afdeling communicatie<br />

Postbus 836 2003 RV Haarlem<br />

Telefoon 023 5124124<br />

Teksten:<br />

<strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> B.V.<br />

Rudolph tekst & concept,<br />

Barneveld<br />

Fotografie & Illustraties:<br />

Hans Albers Fotografie, Zwaag<br />

Fotografie Marco Hamoen,<br />

Bodegraven<br />

<strong>Schneider</strong> <strong>Electric</strong> B.V.<br />

Plan B Grafimediabureau B.V.,<br />

Haarlem<br />

Ontwerp & Opmaak:<br />

Plan B Grafimediabureau B.V.<br />

Drukwerk:<br />

Veldwijk–Van Loon<br />

Waddinxveen<br />

Oplage: 11.000<br />

Gehele of gedeeltelijke overname<br />

van artikelen is alleen<br />

mogelijk na schriftelijke<br />

toestemming van de redactie.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!