You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Glas-in-loodraam in het voormalig pand van de Ned.-Indische Spoorweg Mij,<br />
Wassenaarseweg 38–40.<br />
sporen van smaragd<br />
Den Haag is al eeuwen een middelpunt van internationaal verkeer;<br />
bewoners kijken al lang niet meer op van een exotische klederdracht,<br />
een uitheemse smaak, een apart accent of een vernieuwende impuls<br />
aan de kunsten. In de stadsgeschiedenis neemt vooral de band met<br />
voormalig Nederlands-Indië een voorname plaats in. De commerciële<br />
en culturele uitwisseling met de ‘Gordel van Smaragd’ heeft vele<br />
zichtbare sporen achtergelaten in het stadsbeeld. Zo werden voor 1945<br />
nog personificaties van West- en Oost-Indië opgenomen in de<br />
interieurdecoraties van overheidsgebouwen als teken van gezag over<br />
de koloniën. Vele luxe villa’s dragen een bijzondere decoratie, die nog<br />
herinnert aan de gelukkige jaren die de bewoner in Indië doorbracht.<br />
Batik-deskundige Rens Heringa<br />
oma’s sarong, familieverhalen in batik<br />
De tentoonstelling ‘Oma’s sarong, familieverhalen in batik’ werd vorig<br />
jaar speciaal voor de <strong>Tong</strong> <strong>Tong</strong> <strong>Fair</strong> gemaakt: in aanzet klein en<br />
bescheiden, maar uiteindelijk groot schitterend in het Indonesië-Paviljoen.<br />
Hij was voor menig bezoeker een eye-opener. Zelfs de vluchtige<br />
passant kreeg mee dat batik ‘geen gewoon stofje’ was. En dat was<br />
precies wat samenstelster Rens Heringa, internationaal vooraanstaande<br />
batik-expert, had bedoeld. Omdat het verhaal van Oma’s sarong nog<br />
‘doorloopt’, plaatsen we de fraaie tentoonstelling nog een keer, weer in<br />
het Indonesië-Paviljoen, dicht bij de ingang vanuit de Entree.<br />
symboliek<br />
In ‘Oma’s sarong’ maken bezoekers kennis met de symboliek van batik.<br />
Rens Heringa heeft zes doeken beschreven die door Indische en<br />
Op de gevels prijken namen als ‘Gondang’ of ‘Soebang’, terwijl in het<br />
interieur soms prachtig gedetailleerde glas-in-loodramen met<br />
voorstellingen van wayangpoppen of boeddha’s bewaard zijn<br />
gebleven.<br />
In de loop der jaren zijn we die Indische kenmerken als ‘typisch Haags’<br />
gaan ervaren. Omdat er in de stad wordt verbouwd, gesloopt en<br />
vernieuwd, gaan ongemerkt sporen van ons internationaal gedeelde<br />
verleden verloren. Als we de meest kenmerkende en bijzondere<br />
voorbeelden willen behouden voor de toekomst, moeten we eerst<br />
weten wat we nog hebben.<br />
Boekpresentatie<br />
Het project Sporen van Smaragd van de Gemeente Den Haag inventariseerde<br />
de afgelopen jaren het Nederlands-Indisch erfgoed in de<br />
Hofstad uit de periode 1853–1945. Dit jaar wordt de oogst getoond,<br />
onder andere met een tentoonstelling in het Cultuurpaviljoen van de<br />
<strong>Tong</strong> <strong>Tong</strong> <strong>Fair</strong>. Op 22 mei wordt op de <strong>Tong</strong> <strong>Tong</strong> <strong>Fair</strong> ook het eerste<br />
exemplaar van de publicatie Sporen van Smaragd. Haags-Indisch erfgoed<br />
1853–1945 gepresenteerd.<br />
symposium<br />
Ter afsluiting van het meerjarige project Sporen van Smaragd, wordt<br />
op 31 mei in het Bibit-Theater een symposium georganiseerd:<br />
‘Gedeeld erfgoed – Shared heritage. Haags-Indische monumenten als<br />
getuigen van culturele uitwisseling’. Tijdens het symposium, dat met<br />
medewerking van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed tot stand<br />
komt, bespreken deskundigen uit verschillende vakgebieden (onder<br />
wie Ulbe Bosma, Frans Leidelmeijer, Henk Mak van Dijk), de mooiste<br />
voorbeelden van dit gedeelde erfgoed en hun relevantie voor monumentenbeleid,<br />
educatie en citymarketing.<br />
Belangstellenden kunnen zich voor 27 mei aanmelden voor het symposium<br />
en/of de digitale nieuwsbrief van het project via: info@sporenvansmaragd.nl.<br />
Voor meer informatie, zie www.sporenvansmaragd.nl,<br />
of volg op Twitter: @SporenvSmaragd. Deelname is gratis.<br />
Peranakan (Indo-Chinese) vrouwen waren gedragen en door overerving<br />
bij de huidige eigenaar terecht waren gekomen. De tentoonstelling<br />
vertelt hoe de doeken oorspronkelijk waren gebruikt, af te leiden aan de<br />
patronen en afbeeldingen.<br />
Naar aanleiding van de tentoonstelling in 2012 hebben zich diverse<br />
eigenaren van bijzondere batik-erfstukken gemeld. In enkele bijeenkomsten<br />
die Stichting <strong>Tong</strong> <strong>Tong</strong> voor dit doel organiseerde, ‘las’ Rens<br />
Heringa de doeken voor de huidige eigenaren: waar komen ze vandaan,<br />
welke symboliek hebben de afbeeldingen en bij welke fase van het leven<br />
hoort de doek? Soms was juist de verschoten, versleten batikdoek de<br />
meest waardevolle, en bleek de imponerende doek in felle kleuren een<br />
tamelijk recente kopie.<br />
spreekuur<br />
Heeft u ook nog batik-erfstukken en zou u ook graag uw doek aan<br />
Rens Heringa voorleggen? Stuur een e-mail met een foto van uw<br />
doek(en) naar batik@tongtong.nl (of per post als u geen e-mail hebt,<br />
zie pag. 15). Zodra er weer een batikspreekuur georganiseerd wordt,<br />
krijgt u bericht.<br />
exaCtitUDeS van ari verSlUyS en<br />
ellie Uyttenbroek<br />
Hun fotoseries van mensen die zich in eenzelfde stijl kleden, zijn<br />
inmiddels wereldberoemd. Dit jaar betrekt het duo een studio op<br />
de grand Pasar van de tong tong <strong>Fair</strong>. vinden zij <strong>hier</strong> nieuwe<br />
‘typen’?<br />
22 mei t/m 02 juni 2013<br />
Geheugenpaleis<br />
Bezoekers van de <strong>Tong</strong> <strong>Tong</strong> <strong>Fair</strong>:<br />
werk mee aan de tentoonstelling<br />
‘Het geheugenpaleis’ van het<br />
Nationaal Archief. De expositie<br />
vertelt aan de hand van documenten,<br />
foto’s en kaarten elf<br />
historische verhalen. Een ervan<br />
vertelt het verhaal over Indische<br />
repatrianten in Nederlandse<br />
contractpensions. De verhalen<br />
worden verzameld op de website<br />
www.hetverhalenarchief.nl. Wilt u<br />
uw verhaal doorgeven? Het<br />
Nationaal Archief heeft een virtuele<br />
archiefkast in het Cultuurpaviljoen<br />
van de <strong>Tong</strong> <strong>Tong</strong> <strong>Fair</strong> geplaatst.<br />
Kom langs met uw verhaal! De<br />
stand staat in het Cultuurpaviljoen.<br />
liefkes Collectie<br />
Het Rijksmuseum Volkenkunde in<br />
Leiden heeft in eigen huis een<br />
prachtige tentoonstelling<br />
samengesteld met unieke stukken<br />
uit de Liefkes collectie (zie www.<br />
volkenkunde.nl). Frits Liefkes was<br />
een groot verzamelaar; zijn<br />
collectie bestaat uit ongeveer<br />
duizend kunstvoorwerpen uit de<br />
Indonesische archipel, zoals een<br />
gouden sirih stel uit Madura,<br />
bijzondere batik, met gouddraad<br />
versierde Sumatraanse weefsels en<br />
gouden krissen. Francine<br />
Brinkgreve, conservator van het<br />
museum, vertelt over de unieke<br />
collectie. (27 mei)<br />
Foto zoekt familie<br />
Het Tropenmuseum en Kit<br />
Information & Library Services<br />
zoeken met de digitale actie ‘Foto<br />
zoekt familie’ de rechtmatige<br />
eigenaren van 335 fotoalbums uit<br />
voormalig Nederlands-Indië. In de<br />
gewelddadig periode 1945–1949<br />
moesten vele duizenden Indische<br />
Nederlanders hun land halsoverkop<br />
verlaten, vaak met<br />
achterlating van al hun spullen,<br />
ook fotoalbums. Via het Rode Kruis<br />
kwamen de albums in het<br />
Tropenmuseum in Amsterdam<br />
terecht. Sindsdien wachten 335<br />
albums tevergeefs op hun<br />
rechtmatige eigenaren. Met een<br />
website www.fotozoektfamilie.nl<br />
en een app zetten het Tropenmuseum<br />
en KIT Information and<br />
Library Services zich in om de<br />
eigenaren alsnog terug te vinden.<br />
Waar anders dan op de <strong>Tong</strong> <strong>Tong</strong><br />
<strong>Fair</strong> bestaat de kans dat fotoboeken<br />
met familie worden<br />
herenigd? Dit dacht ook Go-Tan,<br />
producent van exotische<br />
levensmiddelen en snacks en<br />
aanwezig met een stand op de<br />
Grand Pasar. Go-Tan liet eerder<br />
80.000 zakken emping bedrukken<br />
met de vraag ‘Is dit jouw oma’? Nu<br />
sponsort het familiebedrijf de<br />
informatiestand van het KIT, waar<br />
bezoekers van de <strong>Tong</strong> <strong>Tong</strong> <strong>Fair</strong><br />
op de foto’s kunnen bekijken. Ook<br />
de <strong>Tong</strong> <strong>Tong</strong> <strong>Fair</strong> sponsort deze<br />
stand.<br />
Festivalnieuws 7