JUNI 2007 - Gemeente Dessel

16
D ESSEL A NNO
> Dienen in de stad
Meisjes, zeker de oudsten uit het gezin, bleven na de lagere
school thuis om moeder te helpen in het huishouden. Er waren
immers altijd handen te kort. Ze hielpen koken, wassen, strijken,
poetsen, naaien, breien, ja zelfs schilderen en behangen als het
moest. Veel meisjes gingen “dienen naar ’t stad”, meestal naar
Antwerpen of omgeving. Het gebeurde dat reeds op de dag van
de “prijsuitdeling” in de school,“mijnheer en madame” het veertienjarige
meisje kwamen halen om meid te worden in hun
gezin of hun zaak. Dat was al lang op voorhand afgesproken.
Bij de uitreiking van de diploma’s van de Snij- en Naaischool
Baus-Van Hees, op 5 augustus 1946. Enkele meisjes van Dessel
en Retie waren er bij. Van L. naar R en van B. naar O.
1 e rij: nr. 1 Josefa Rommes (R). 2 e rij: nr. 1 Marieke Peeters (D),
nr. 3 Margriet Schillebeeckx (R). 3 e Rij: nr. 1 Maria Janssen (Donk),
nr. 2 Marie-Louise Boeckx (D), nr. 4 Marieke Everaert (D),
nr. 5 Paula Bierens (Witgoor). 4 e rij: nr. 3 Josefa Mariën (R),
nr. 4 Martha Muls (lerares), nr. 5 Mr. Baus,
nr. 6 Maria Geerts (Donk-hulplerares).
5 e rij: nr. 5: Augusta Mermans (D)
Had men een goede “post” dan leerde men er veel en was men
er graag gezien. Maar de meisjes werden dikwijls uitgebuit en
waren dan alleen op zondagnamiddag enkele uren vrij. Ze kwamen
niet elk weekend naar huis; ze bleven meestal twee, drie of
zelfs vier weken aan één stuk daar.
Maar het “dienen” geraakte stilaan uit de mode. Men ging liever
werken naar de glasfabriek in Mol-Donkof naar de sigarenfabrieken
in Mol,Arendonk of Reusel. Het werk daar was zeker ook
niet zo prettig, maar men was met vriendinnen onder elkaar en
maakte plezier. De meisjes deinsden er niet voor terug om door
weer en wind, meestal in groep, met de fiets naar Arendonk of
Reusel te rijden. Later werden er bussen ingelegd om de jonge
mensen op te halen en naar de Philipsfabrieken in Eindhoven te
www.dessel.be
brengen. Er werd zelfs reclame gemaakt om volk te lokken,
“Werken bij Philips betekent: een goede belegging, OOK op de
boterham”. In de jaren 1950-1960 werden in Dessel en de dorpen
uit de omgeving naaiateliers opgericht. Men maakte vooral
manshemden, werkschorten en nachtjaponnen. Acht uur achter
de naaimachine en maar stikken, stikken,… in een hels tempo.
Zaterdags werd er ook gewerkt. Maar stilaan sprak men van “de
Engelse week” en werkte men maar vijf dagen meer. Nu is dat
naaiwerk bijna volledig overgenomen door de lageloonlanden.
Als het financieel mogelijk was, hadden sommige ouders wel
graag dat hun dochters enkele jaren verder studeerden. De
meisjes gingen naar de “Landbouw- en Huishoudschool” in
Achterbos, naar de “Huishoudschool” (nu het Sint-
Lutgardisinstituut) in Mol, naar de “Beroepsschool” op de
Rozenberg of naar een privé-school zoals de “Snij- en
Naaischool” van Anna Ooms of van Baus-Van Hees, beiden in
Mol. In al die scholen werden degelijke naaisters gevormd. De
meisjes waren fier als ze jurken en jassen voor zichzelf en de
familie konden maken. De besten begonnen als zelfstandige
naaisters en hadden veel klanten. Confectie kende men niet
voor de mooiste klederen. Toch maakten de meeste meisjes hun
middelbare studies niet af. Ze gingen liever werken en geld verdienen.
Weinig meisjes gingen op internaat en studeerden voor bediende,
verpleegster of onderwijzeres. Er waren geen andere mogelijkheden
in de Kempen. Na 1960 hadden al meer gezinnen de
mogelijkheid om hun kinderen te laten studeren. Er kwamen
nieuwe studierichtingen en zowel jongens als meisjes begonnen
aan hogere en universitaire studies.
Heemkundige Kring De Griffioen Dessel vzw