Thomas' Natuurwet en de Natuurwet - Wackywong.net

Recommendations

Info

wet is niet kenbaar voor ons, maar behalve iets in zichzelf kennen kan men ook iets kennen door middel van een uitwerksel. Zoals men de zon niet direkt kan zien zo kent men toch de zon door middel van zijn uitstraling. 10 Deze ‘uitstraling’ is dus een uitwerking van de eeuwige wet, zoals de notie dat een kunstenaar in zijn hoofd heeft ook kunst wordt genoemd zonder dat deze reeds gerealiseerd is. 11 Door het indrukken van de eeuwige wet in de schepping heeft alles de neiging tot een daad en doel. Dit is de goddelijke voorzienigheid. Doordat de mens zichzelf en anderen leidt, deelt het in de voorzienigheid. Aquino schrijft verder: Vandaar deelt het redelijk schepsel ook in het eeuwige verstand, waardoor het een natuurlijke neiging onvangt tot de verschuldigde daad en doel. Deze deelhebbing van het redelijk schepsel aan de eeuwige wet wordt natuurwet genoemd. 12 De natuurwet is dus wat gekend wordt door de mensen en begrepen wordt door de mensen als een ‘uitstraling’ van de eeuwige wet. Wat houdt deze natuurwet in? Zoals de goddelijke wet bestuurt, zo bestuurt ook de natuurwet. De natuurwet kent een aantal voorschriften. Het praktische verstand bestuurt het menselijke handelen volgens deze voorschriften. Doordat de voorschriften een doel voor ogen hebben zal het menselijk handelen ook gericht zijn op een doel: geluk. 13 En omdat ieder deel uit maakt van een geheel (één mens is altijd een deel van een gemeenschap 14 ) heeft de natuurwet dus betrekking op het algemeen welzijn. In de voorschriften van de natuurwet zit een hiërarchie. Het eerste voorschrift van de wet is volgens Aquino: “Het goede moet gedaan worden en nagestreeft worden, het kwade vermeden.” 15 Alle andere voorschriften impliceren altijd het eerste voorschrift. George’s kernpunt in zijn kritiek tegen Kelsen is dat Aquino geen normen en waarden afleidt uit de natuurlijke toestand van de wereld, dit in tegenstelling tot traditionele natuurwettheorieën. Een handeling heeft niet zijn morele waarde omdat de handeling ‘natuurlijk’ is, maar omdat het redelijk is. Redelijk omdat het overeenstemt met het praktische verstand die steunt op het eerste beginsel: het goede moet gedaan worden en nagestreeft worden, het kwade vermeden. Maar hoe kan het praktische verstand dit vatten als zijnde waar? Volgens Aquino omdat ze klaarblijkelijk is. Finnis (Finnis is de auteur waarnaar George veelvuldig naar verwijst) over deze zelfevidentie: [...] any deep understanding of human nature, i.e of the capacities which will be fullfilled by action which participates in and 10 Aquino, Theologische Summa, p. 60 11 Aquino, Theologische Summa, p. 55-56 12 Aquino, Theologische Summa, p. 22 13 Aquino, Theologische Summa, p. 8 14 Aquino, Theologische Summa, p. 8 15 Aquino, Theologische Summa, p. 88 4
ealizes those goods, those perfections, is an understanding which has amongst its sources our primary, undemonstrated but genuine practical knowledge of those goods and purposes. 16 (nadruk toegevoegd) Het problematische aan Aquino’s eerste beginsel is dat het te abstract dreigt te worden en anders te subjectief. Abstract omdat het ‘goede doen’ geen adequate richting lijkt te geven welke handeling nu het beste is of zoveel mogelijk overeenkomt met het goed. En subjectief, omdat het ‘instinctief’ vatten van de morele waarde van een waarlijk goede handeling, dat wil zeggen een handeling dat ons vervult van goedheid, niet direkt inzichtelijk is. Finnis claimt echter dat deze wel degelijk direkt inzichtelijk is: [...] the human goods to which practical reason’s first principles direct us are not abstract, ‘ideal’, or ‘quasi-Platonic forms’. They are perfections, aspects of the fulfillment, flourishing, completion, full-being, of the flesh-and-blood human beings (and the palpable human groups or communities) in whom they can be instantiated. Everyone who understands the relevant sense of the word ‘good’ understands it in the sense of ‘good for’, ‘beneficial for’, ‘more or less perfective of’. 17 Afgezien van het feit dat Finnis een empirische argument 18 geeft voor de zelfevidentie van het eerste beginsel, blijft het abstract tenzij toegepast. En alleen door toepassing is het inzichtelijk wat er bedoelt wordt met “good”. De huidige samenlevingen in deze wereld zijn van dusdanig complexiteit dat het niet zonder meer zelfevident is welk doel als goed nagestreeft moet worden. Een (verlichte) despoot kan met het oog op het algemeen welzijn er voor kiezen om een deel van zijn volk te verordenen om te verhuizen, vanwege het feit dat men, bijvoorbeeld, enorme dammen wilt bouwen. Deze dammen zijn noodzakelijk om het land van energie te voorzien. De despoot handelt dus in landsbelang oftwel het algemeen welzijn. En omdat de despoot verlicht is compenseert hij 19 (in zijn goedheid?) voor een deel de kosten aan de mensen die gedwongen worden te verhuizen. Gezien de collectivistische aard van dit volk zien ook zij in dat deze verhandeling goed is omdat het gedaan wordt met het oog op het algemeen welzijn. Dit komt overeen met Aquino. 20 Echter, de gemiddelde westerling ziet deze schending van de rechten van het individu als verwerpelijk. Aquino wijst deze hedendaagse, want subjectieve opvatting van zijn eerste beginsel waarschijnlijk 16John Finnis, Aquinas: Moral, Political, and Legal Theory. Oxford University Press 1998, p. 91 17Finnis, Aquinas, p. 91 18Voor een uitgebreidere dissertatie, zie: Gordon Graham, Eight Theories of Ethics, Londen en New York 2004, p. 54-56 19Despoten kunnen ook vrouwen zijn. 20 “Daar nu de eeuwige wet het begrip is van het bestuur in den hoogsten bestuurder, moeten alle begrippen van het bestuur in de lagere bestuurders, afgeleid worden van de eeuwige wet.” (Aquino, Theologische Summa, p. 64) 5
Page 1 and 2: Thomas’ Natuurwet en de Natuurwet
Page 3: staan er op dat de positieve wet no
Page 7: Waarin ik George wel gelijk in kan

Thomas' Natuurwet en de Natuurwet - Wackywong.net

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?