Kuikens in de klas - NME-Achtkarspelen
Kuikens in de klas - NME-Achtkarspelen
Kuikens in de klas - NME-Achtkarspelen
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
kuikens <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>klas</strong><br />
Eiweetjes<br />
• Een ei is een door een vrouwelijk dier gemaakt produkt, dat na bevrucht<strong>in</strong>g door<br />
een zaadcel kan uitgroeien tot een nakomel<strong>in</strong>g. Dieren die eieren leggen zijn<br />
vissen, amfibieën, <strong>in</strong>secten, reptielen en vogels.<br />
• Eieren van vogels wor<strong>de</strong>n beschermd door een har<strong>de</strong>, kalkachtige schaal.<br />
Reptieleneieren hebben een zachtere, maar ook stevige schaal.<br />
• Er zijn heel veel dieren die gek zijn op een eitje, omdat eieren veel<br />
voed<strong>in</strong>gsstoffen bevatten. De eieren van kippen en an<strong>de</strong>r pluimvee, en van<br />
sommige vissen, wor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> mens gegeten.<br />
• De eieren van vogels wor<strong>de</strong>n meestal <strong>in</strong> een nest gelegd, waarna ze door één of<br />
bei<strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rs bebroed wor<strong>de</strong>n.<br />
• Verschillen<strong>de</strong> soorten vogels leggen verschillen<strong>de</strong> eieren. Vroeger werd <strong>de</strong> kennis<br />
van <strong>de</strong> verschillen tussen <strong>de</strong>ze eieren gebruikt als een metho<strong>de</strong> om vogels te<br />
<strong>de</strong>term<strong>in</strong>eren.<br />
• Met <strong>de</strong> <strong>in</strong>voer<strong>in</strong>g op 23 september 1912 van <strong>de</strong> Vogelwet werd het “verbo<strong>de</strong>n<br />
eieren van bescherm<strong>de</strong> vogels uit te halen, ten verkoop voorhan<strong>de</strong>n te hebben,<br />
te koop aan te bie<strong>de</strong>n, te verkoopen, af te leveren of te vervoeren.”<br />
• Een uitzon<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g betrof het rapen van kievitseieren en van <strong>de</strong> eieren van enkele<br />
an<strong>de</strong>re vogelsoorten.<br />
De kip of het ei?<br />
Bron: nieuwssite RTL5, juni 2010:<br />
Ie<strong>de</strong>reen breekt er al eeuwen zijn hoofd over: wat was er eer<strong>de</strong>r, <strong>de</strong> kip of het ei? Het<br />
raadsel is nu opgelost. Per ongeluk nog wel. De kip was eerst.<br />
DE KIP WAS ER EERDER DAN HET EI<br />
On<strong>de</strong>rzoekers van <strong>de</strong> Britse universiteiten van Sheffield en Warwick stuitten op het antwoord toen ze<br />
on<strong>de</strong>rzoek <strong>de</strong><strong>de</strong>n naar hoe <strong>de</strong> schaal van een kippenei eigenlijk ontstaat.<br />
Eureka!<br />
Wat bleek: voor <strong>de</strong> vorm<strong>in</strong>g van een eierschaal is een bepaal<strong>de</strong> proteïne onmisbaar. En die proteïne,<br />
ovocledid<strong>in</strong>-17 heet-ie trouwens, komt alleen voor <strong>in</strong> <strong>de</strong> eierstokken van een kip. Om een lang<br />
verhaal kort te maken: geen ei zon<strong>de</strong>r kip, dus <strong>de</strong> kip was eerst.<br />
Maar toch ook geen kip zon<strong>de</strong>r ei, zou je zeggen? Ook daar dachten <strong>de</strong> Britse geleer<strong>de</strong>n over na.<br />
Naast heel veel an<strong>de</strong>re mogelijkhe<strong>de</strong>n, beston<strong>de</strong>n er al langer theorieën dat <strong>de</strong> voorlopers van <strong>de</strong><br />
kippen zijn geëvolueerd tot dieren die har<strong>de</strong> eieren kon<strong>de</strong>n leggen.<br />
Opgelost<br />
Die mogelijkheid blijft gewoon overe<strong>in</strong>d, terwijl er een streep kan door <strong>de</strong> mogelijkheid dat <strong>de</strong> eerste<br />
kip uit een ei is gekropen. Het vraagstuk waar kleuter<strong>klas</strong>sen, ou<strong>de</strong> Grieken en filosofen al eeuwen<br />
hun hoofd over braken, is opgelost.<br />
Tijdloos vraagstuk<br />
“Toen we <strong>de</strong> resultaten bekeken, beseften we pas dat we een tijdloos vraagstuk had<strong>de</strong>n opgelost. We<br />
waren er zelf ook nogal verbaasd over”, aldus een van <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rzoekers tegenover het Engelse tabloid<br />
The Sun.<br />
Fasc<strong>in</strong>erend<br />
Want eigenlijk hiel<strong>de</strong>n ze zich helemaal niet bezig met dit probleem. De vorm<strong>in</strong>g van een eierschaal<br />
is om een an<strong>de</strong>re re<strong>de</strong>n heel fasc<strong>in</strong>erend: zo licht en toch zo stevig en een kip produceert hem b<strong>in</strong>nen<br />
enkele uren. De grootste supercomputer <strong>in</strong> Groot-Brittannië <strong>de</strong>ed er weken over <strong>in</strong> een simulatie.<br />
“Als we iets vergelijkbaars zou<strong>de</strong>n kunnen maken, dan betekent dat niets m<strong>in</strong><strong>de</strong>r dan een revolutie”,<br />
volgens diezelf<strong>de</strong> wetenschapper.<br />
18