Algemene beschrijving Domotica - Elverdo

Elverdo Services bvba
Pieter van den Bemdenlaan 47
2650 Edegem
0472 31 61 32
elverdo.services@elverdo.be
Wat is domotica ?
elverdo
elektriciteit - verlichting - domotica
Het woord domotica is een samenstelling van de woorden "domus", een latijns woord dat "huis" betekent, en
"robotica", dat betrekking heeft met zelfstandig werkende toestellen op basis van één of meerdere microprocessoren
(computers).
In de bedrijfswereld is computersturing reeds lang ingeburgerd en spreekt men van "gebouwen-
automatisering" in plaats van domotica maar wezenlijk is het doel hetzelfde: Een flexibele elektrische installatie met
meerwaarde op gebied van comfort en veiligheid en een zo efficiënt mogelijk energieverbruik. De algemene definitie
van domotica is dan ook als volgt:
"Domotica is het geïntegreerde systeem dat alle elektrische apparatuur in een woning bedient en beheert met
als doel het verhogen van het comfort, de flexibiliteit, de veiligheid, de communicatie en het beheren van
energieverbruik"
De traditionele elektrische (huis-)installaties zijn helemaal niet flexibel en hebben geen intelligentie om het
elektriciteitsverbruik te beperken. Met domotica voegen we meer intelligentie aan de elektrische installatie toe
waardoor de basis gelegd wordt voor een aantal comfort en veiligheidsfuncties zoals:
- schakelaar die alle lichten uitschakelt bij het verlaten van de woning.
- schakelaar die alle lichten aanschakelt in bvb een panieksituatie.
- schakelaar die alle lichten beneden uitdoet en het licht in de traphal na 1 minuut.
- aanwezigheidssimulatie.
- oproepen van bepaalde vooraf ingestelde sferen (vb: TV-kijken).
- automatisch bedienen van zonneweringen, rolluiken.
- sturing van verwarmingsinstallatie
- automatisch uitschakelen van bepaalde stopcontacten na een zekere tijd of volgens dag / nachttarief.
- lichtsturing met bewegingsmelders.
- rookdetectoren gekoppeld aan algemene alarmfunctie.
- en nog veel meer …..
In de definitie van domotica komt het woord integratie voor; we willen immers af van het 'stand-alone' karakter van
hedendaagse elektrische toepassingen. Een verwarmingsketel met sensoren voor buiten- en binnentemperatuur
wordt niet langer bekeken als een stand-alone toepassing maar wordt geïntegreerd met het domoticasysteem. Met
domotica kunnen we bijvoorbeeld thermostatische kranen gaan bijsturen, al dan niet met een lokaal bedieningspaneel
of van op afstand door middel van een aantal commando's die via gsm of Internet doorgegeven worden.
Verschillen met een klassieke elektriciteitsinstallatie
Op gebied van bekabeling is er een merkbaar verschil tussen een domotica installatie en de klassieke elektrische
installatie:
- Bij de klassieke installatie vertrekken vanuit de centrale verdeelkast een aantal kringen (circuits) naar de verbruikers.
De opbouw van 1 circuit kan bijvoorbeeld vertrekken vanuit de verdeelkast en naar de eerste schakelaar en lichtpunt
gaan. Vanaf deze schakelaar en/of lichtpunt loopt het circuit verder naar de tweede combinatie schakelaar/lichtpunt
en zo verder tot alle lichtpunten op een verdieping aangesloten zijn.
www.elverdo.be BE 0899.559.291

- Bij een domotica installatie worden alle verbruikers dewelke via domotica aangestuurd moeten worden voorzien van
een rechtstreekse kabel tot in de verdeelkast. Niet enkel lichtpunten maar ook andere verbruikers krijgen een kabel tot
in de verdeelkast: bepaalde stopcontacten, rolluiken, zonneweringen, thermostatische kranen. Verder worden bij
domotica alle bedieningsapparaten – drukknoppen, bewegingsdetectoren en dergelijke – op éénzelfde bus-kabel
aangesloten. Deze kabel vertrekt vanuit de verdeelkast en loopt dus door het gebouw van bedieningstoestel (in
vakjargon 'sensor' genaamd) naar bedieningstoestel. Meestal wordt er per verdieping een bus-kabel naar de
verdeelkast geplaatst.
Intelligentie: Door de manier van bekabelen heeft domotica de mogelijkheid om alle verbruikers vanuit de centrale
verdeelkast te gaan aansturen. Hiertoe worden in de verdeelkast zogenaamde actoren geplaatst om bijvoorbeeld een
lichtpunt aan/uit te schakelen (schakelactor) of te dimmen (dim-actor).
De drukknoppen krijgen elk een unieke identificatie op de bus-kabel en door het uitvoeren van een configuratie wordt
er een verband gelegd tussen de drukknoppen en de verbruikers. Hierbij kan een drukknop ook meerdere functies
hebben naargelang de bediening; kort drukken is dan bijvoorbeeld aan/uit schakelen, lang drukken is dimmen.
Ook is het mogelijk om een drukknop zodanig te programmeren dat bij bediening een bepaalde, vooraf ingestelde
sfeer wordt gecreëerd.
Verdeelkast: Het spreekt vanzelf dat een domotica installatie meer ruimte vraagt in de verdeelkast. Niet alleen komen
er meer kabels toe van de verbruikers maar er dient ook plaats voorzien te worden voor de centraal geplaatste
schakelactoren, dimactoren, dimmers en dergelijke.
Flexibiliteit: Bij een klassieke installatie is er een vast verband tussen één of meerdere schakelaars en het lichtpunt
dat bedient wordt. Indien men lichtpunten wil dimmen zal men vaak zijn toevlucht moeten nemen tot inbouwdimmers
en een aanpassing van de bekabeling moeten doen. Bij een domotica installatie kan een dimmer eenvoudigweg in de
centrale verdeelkast bijgeplaatst worden, zonder wijziging aan de vaste bekabeling.
Zoals eerder aangegeven wordt in domotica het verband tussen drukknoppen, hun gedrag en de verbruikers
(lichtpunten, stopcontacten, rolluiken, …) gelegd door configuratie middels een software. In sommige gevallen is zelfs
geen aparte software nodig en kan de programmatie rechtstreeks op de centrale actor gebeuren. De programmatie
kan nadien op een eenvoudige manier gewijzigd worden.
Achteraf kunnen er ook op een eenvoudige manier drukknoppen bijgeplaatst worden, of een bestaande blok van 4
drukknoppen kan bijvoorbeeld vervangen worden door een blok van 6 drukknoppen.
Door middel van zogenaamde drukknopinterfaces kan men ook drukknoppen van verschillende fabrikanten op
eenzelfde installatie integreren. Voor huishoudelijke installaties bestaan er immers tal van domotica oplossingen
dewelke spijtig genoeg niet onderling uitwisselbaar zijn, maar door deze drukknopinterfaces kan de klant de
drukknoppen en afwerking kiezen die hij wenst.
Nog beter wordt het wanneer men als domotica oplossing een EIB/KNX systeem kiest. Dit systeem laat toe de
componenten van verschillende fabrikanten onderling te koppelen en te laten samenwerken. EIB/KNX is de
wereldwijde standaard voor gebouwenautomatisering en doet meer en meer zijn intrede in huishoudelijke domotica
installaties.
Wij hopen dat deze enkele bladzijden U meer inzicht hebben gegeven in het domotica gebeuren en wensen U veel
succes met Uw domotica project !
www.elverdo.be BE 0899.559.291