Studiewijzer - CNGO

Studiewijzer 

Opleiding Westers Medische Basiskennis 

Studiewijzer Opleiding Westers Medische Basiskennis 

© Eef Bons, 2013 

1

Inhoudsopgave 

INTRODUCTIE.................................................................................................................. 6 

HET CNGO.................................................................................................................... 6 

DE DOCENT.................................................................................................................... 7 

DE ONTWIKKELAAR............................................................................................................ 8 

INLEIDING....................................................................................................................... 9 

PRAKTISCHE INFORMATIE.............................................................................................. 11 

VOOR WIE IS DEZE OPLEIDING?........................................................................................... 11 

WAAROM DEZE OPLEIDING?............................................................................................... 11 

OVERZICHT LESDATA EN ONDERWERPEN................................................................................. 12 

OPLEIDINGSKOSTEN.......................................................................................................... 13 

ERKENNING.................................................................................................................... 14 

ALGEMEEN OVERZICHT................................................................................................. 15 

LEERDOELEN.................................................................................................................. 15 

INFORMATIEBRONNEN........................................................................................................ 16 

CONTACTGEGEVENS......................................................................................................... 17 

LES 1............................................................................................................................ 18 

DOELSTELLINGEN............................................................................................................ 18 

VOORBEREIDING.............................................................................................................. 18 

LESONDERWERPEN........................................................................................................... 18 

LESSTOF....................................................................................................................... 19 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 19 

LES 2............................................................................................................................ 20 




LESSTOF....................................................................................................................... 21 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 21 

LES 3............................................................................................................................ 22 




LESSTOF....................................................................................................................... 23 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 23 

LES 4............................................................................................................................ 24 




LESSTOF....................................................................................................................... 24 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 25 

LES 5............................................................................................................................ 26 





2


LESSTOF....................................................................................................................... 26 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 27 

LES 6............................................................................................................................ 28 




LESSTOF....................................................................................................................... 29 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 29 

LES 7............................................................................................................................ 30 




LESSTOF....................................................................................................................... 31 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 31 

LES 8............................................................................................................................ 32 




LESSTOF....................................................................................................................... 32 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 33 

LES 9............................................................................................................................ 34 




LESSTOF....................................................................................................................... 35 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 35 

LES 10.......................................................................................................................... 36 




LESSTOF....................................................................................................................... 37 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 37 

LES 11.......................................................................................................................... 38 




LESSTOF....................................................................................................................... 38 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 39 

LES 12.......................................................................................................................... 40 




LESSTOF....................................................................................................................... 41 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 41 



3

LES 13.......................................................................................................................... 42 




LESSTOF....................................................................................................................... 42 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 42 

LES 14.......................................................................................................................... 44 




LESSTOF....................................................................................................................... 45 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 45 

LES 15.......................................................................................................................... 46 




LESSTOF....................................................................................................................... 47 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 47 

LES 16.......................................................................................................................... 48 




LESSTOF....................................................................................................................... 49 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 49 

LES 17.......................................................................................................................... 50 




LESSTOF....................................................................................................................... 51 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 51 

LES 18.......................................................................................................................... 52 




LESSTOF....................................................................................................................... 53 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 53 

LES 19.......................................................................................................................... 54 




LESSTOF....................................................................................................................... 55 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 55 

LES 20.......................................................................................................................... 56 





4


LESSTOF....................................................................................................................... 57 

ZELFSTUDIE................................................................................................................... 57 

TOETSING..................................................................................................................... 58 

DEELNAME AAN DE TOETSEN.............................................................................................. 58 

VRIJSTELLINGEN.............................................................................................................. 58 

OPBOUW VAN DE TOETSEN................................................................................................. 58 

BEOORDELING................................................................................................................ 58 

HERKANSINGEN............................................................................................................... 58 

VERHINDERING............................................................................................................... 59 

BEKENDMAKING VAN DE UITSLAGEN...................................................................................... 59 

INZAGE- EN BESPREKINGSRECHT.......................................................................................... 59 

DIPLOMERING................................................................................................................. 59 

EXAMENCOMMISSIE.......................................................................................................... 59 

TOETSREGELS................................................................................................................. 60 

KLACHTEN..................................................................................................................... 60 

GEHEIMHOUDING............................................................................................................. 60 



5

Introductie 

Het CNGO 

Rinus van den Broek kwam zo’n 25 jaar geleden in aanraking met 

Qigong en Taijiquan. Destijds was hij maatschappelijk werker en hij 

merkte dat hij steeds minder tegen het werk kon. Rugklachten 

beletten hem te doen wat hij leuk vond. Daarnaast had hij een lichte 

vorm van suiker en slikte hij medicatie. Een vriend van hem 

attendeerde hem op Qiqong. Het leek hem wel wat en fanatiek ging 

hij aan het trainen. Na twee maanden bracht hij weer eens een 

bezoek aan zijn huisarts en wat bleek: zijn bloedwaarden waren 

goed en de suiker was weg. Zijn stemmingen waren stabiel 

geworden en hij zat lekker in zijn vel. 

Na de positieve ervaring van Rinus met Qigong volgde hij de BOCAM opleiding tot Tai 

Chi trainer/therapeut. BOCAM staat voor: Bewegingsleer, Ontspannings-training, 

Concentratietraining, Ademhalingstraining en Manuele Therapie. Voor zijn stage 

vertrok Rinus naar China naar het Sino Japan Friendship ziekenhuis in Peking. Daar zag 

hij hoe specialisten met verbluffende resultaten Qi Gong als therapie inzetten. Rinus 

merkt in Tilburg een positieve ontwikkeling: Steeds meer medici verwijzen mensen 

met reuma, astma en diabetes naar het Tao Centrum aan de Groeseindstraat. Dit 

centrum is onderdeel van het CNGO (Centrum voor Natuurlijke Gezondheids- 

Ontwikkeling) dat een brug slaat tussen Oost en West in de benadering van 

gezondheid. 

Inmiddels zijn er tien docenten werkzaam in het 

centrum. Allemaal hebben ze een BOCAMopleiding 

afgerond. Naast Qigong geven zij ook 

lessen in Taijiquan. Taijiquan is van oorsprong 

een zelfverdedigingsleer uit China. Daarnaast is 

het een gezondheidsleer of levenskunst en 

tevens een vorm van Qiqong. 

Het CNGO bestaat nu alweer meer dan 25 jaar. 

Bijzonder is dat eigenaar Rinus van den Broek 

zijn droom heeft kunnen verwezenlijken: een bijzonder centrum waar de Chinese 

gezondheidsopleidingen en lessen centraal staan. Dit centrum wordt nu ook weer 

uitgebreid met een aanvullende opleiding Westers Medische Basiskennis. Deze 

opleiding ondersteunt in het slaan van een brug tussen de Westerse en Oosterse 

geneeskunde. Het CNGO wenst de deelnemers veel succes met deze opleiding! 



6

De Docent 

Het menselijk lichaam heeft Eef Bons altijd bezig gehouden. 

Toen ze nog jong was vooral in de zin van sporten en spelen. 

Veel bewegen en sporten heeft ze altijd gedaan: turnen, 

volleybal, snowboarden, beachvolleybal, hardlopen, fietsen... 

Typisch zo'n geval van 'goed in alle sporten, maar nooit in de 

top'. Nadat ze zich over die teleurstelling heen had gezet en 

besloot om vooral veel plezier te hebben in het sporten, was er 

ook ruimte om andere aspecten ervan te gaan zien. 

Zo heeft Eef in 2003 besloten om Bewegingswetenschappen te gaan studeren aan de 

VU in Amsterdam. Tijdens de opleiding waren het vooral de vakken anatomie, 

fysiologie en sportpsychologie die haar aandacht trokken en interesse wekten. Ze 

heeft daarom besloten af te studeren in de richting Sportpsychologie en tijdens de 

opleiding extra anatomische kennis op te doen door als student-assistent te gaan 

werken voor de VU. In de leer bij de hoogleraar heeft ze veel kennis opgedaan van de 

menselijke anatomie. Daarnaast heeft het begeleiden van jongere studenten 

Bewegingswetenschappen haar doen inzien dat het overbrengen van de eigen kennis 

erg leuk kan zijn. Daarom heeft ze er voor gekozen de docentenopleiding van de 

Faculteit der Bewegingswetenschappen te doen. Deze docentenopleiding heeft haar 

inzicht gegeven in de vele aspecten van onderwijs. 

In 2009 heeft ze beide opleidingen met succes afgerond. 

Meteen kon ze wat extra dagen gaan werken bij haar bijbaantje als stoelmasseur. Na 

driekwart jaar kreeg ze haar huidige baan als vakdocent anatomie en fysiologie bij 

VUmc Amstel Academie. Daar werkt ze nu 3 jaar en verzorgt lessen anatomie, 

fysiologie en pathologie aan o.a. operatieassistenten, anesthesiemedewerkers en 

radiodiagnostisch laboranten in opleiding. 

Toen ze dit jaar van Marc van Heyningen, de ontwikkelaar van de opleiding (zie 

volgende pagina), de vraag kreeg om de opleiding Westers Medische Basiskennis van 

hem over te nemen in Tilburg was dat geen lastige keus: graag! De combinatie van de 

vakken, de locatie (Tilburg is haar geboortestad), de plek (het CNGO is een 

inspirerende en interessante omgeving) en volwasseneonderwijs (leuke, 

geïnteresseerde mensen) is perfect. Ze heeft dan ook veel zin om aan de slag te gaan 

en ervoor te zorgen dat iedereen de opleiding met plezier en succes af gaat ronden! 



7

De Ontwikkelaar 

In 2012 is de opleiding Westers Medische Basiskennis ontwikkeld 

door Marc van Heyningen. Waarom en hoe? Dat leest u hier. 

Al van jongs af aan is Marc van Heyningen een fanatiek sporter 

geweest. Dat begon met badminton, maar op een gegeven 

moment werd zijn interesse gewekt door de Oosterse 

vechtkunsten en filosofie. In eerste instantie was dat de Japanse 

krijgskunst Ju Jutsu, welke hij zo’n 15 jaar heeft beoefend. 

Geleidelijk aan ging zijn interesse echter meer uit naar de 

Interne krijgskunsten, mede omdat hij door overbelasting wat 

meer balans in zijn leven zocht. 

Zo kwam hij terecht bij Tai Chi Chuan. Deze interne krijgskunst 

heeft hij ondertussen al bij verschillende docenten beoefend. Toen hij vervolgens op 

zoek ging naar meer, kwam hij terecht bij het CNGO in Tilburg, waar hij ondertussen 

de BOCAM heeft afgerond. 

Vanwege zijn interesse in alles wat met sport en bewegen te maken had, is Marc in 

2004 begonnen aan een universitaire opleiding ‘Bewegingswetenschappen’. In 2010 

heeft hij deze opleiding met succes afgerond. Vervolgens heeft hij een jaar in de 

Psychiatrie gewerkt met jongeren met een autismespectrumstoornis. Hij merkte echter 

dat dat niet echt was wat hij wilde en besloot op zoek te gaan naar iets anders. Het 

doceren en begeleiden van mensen had hij van jongs af aan al heel erg leuk 

gevonden. Zo kwam hij terecht bij het Da Vinci College in Dordrecht, waar hij 

momenteel Anatomie, Fysiologie en Pathologie geeft aan Verzorgenden en 

Verpleegkundigen in opleiding. Vervolgens heeft hij nog een opleiding gevolgd in de 

pedagogiek en didactiek om zijn kwaliteiten als docent te verbeteren. 

Toen Rinus van het CNGO aangaf ook een opleiding Westers Medische Basiskennis aan 

te gaan bieden, is Marc op deze uitdaging ingegaan en heeft deze opleiding met veel 

enthousiasme ontwikkeld. Het resultaat mag er zijn! 

“Live as if you were to die tomorrow. 

Learn as if you were to live forever.” 



Ghandi 

8

Inleiding 

Deze Studiewijzer geeft een overzicht van het lesprogramma voor de opleiding 

Westers Medische Basiskennis. In deze opleiding komt de basiskennis aan bod die een 

alternatief genezer nodig heeft om zich aan te kunnen sluiten bij een 

Beroepsvereniging, zodat zijn of haar behandelingen vergoed worden door 

ziektekostenverzekeraars. In deze opleiding komen de volgende vakgebieden aan bod: 

∞ Anatomie 

∞ Fysiologie 

∞ Pathologie 

∞ Psychopathologie 

∞ Farmacologie 

De lesstof is verdeeld over 20 lesdagen verspreid over een jaar. Tijdens bijna elke 

lesdag komt een deel anatomie, een deel fysiologie en een deel pathologie aan bod. 

Op elkaar aansluitende onderwerpen worden hierbij zoveel mogelijk op één lesdag 

besproken, zodat de pathologie zoveel mogelijk aansluit bij de anatomie en de 

fysiologie. 

In de studiewijzer is de minimale leerstof aangegeven die beheerst dient te worden 

om deze opleiding met een goed resultaat af te ronden. De opleiding wordt gegeven 

op HBO-niveau. De gebruikte boeken, welke hieronder zijn vermeld, zijn dus ook 

bedoeld voor dit niveau. 

De docent zal moeilijke stukken van de stof toelichten en begeleider op de 

achtergrond zijn. Een les zal dus deels bestaan uit klassikaal les met de docent en 

deels zelfstandige (of in groepjes) activiteiten om je vertrouwd met de stof te maken. 

De hulpbronnen die je daarbij kunt gebruiken zijn verderop in deze Studiewijzer 

vermeld. 

Bij de opleiding Westers Medische Basiskennis wordt van je verwacht dat je naast de 

lessen ook zelfstandig veel bezig bent met het vak. Het blijft een theoretisch vak met 

veel leerstof. Daarom is het zeker aan te raden om gelijk de eerste lesweek hiermee al 

aan de slag te gaan. Deze studiewijzer kan je daarbij ondersteunen. Daarnaast kun je 

de aanwijzingen van de docent volgen en zorgen dat je de voorbereidingsopdrachten 

en het huiswerk maakt. Er wordt op gerekend dat je nog ongeveer twee keer zoveel 

tijd aan zelfstudie besteed, als dat er lesuren zijn. 

Deze Studiewijzer is als volgt opgebouwd. Het begint met een algemeen stuk waarin 

de doelstellingen van deze opleiding en een overzicht van de onderwerpen zijn 

opgenomen. Vervolgens wordt elke lesdag uitgewerkt. 

Dit begint met een algemeen overzicht van wat er per lesdag aan bod komt. Daarna 

volgt een overzicht van de vereiste voorbereiding, de leerdoelen, de 

informatiebronnen die je kunt gebruiken en het eventuele huiswerk. Er wordt van je 

verwacht dat je datgene wat vermeld staat onder “voorbereiding” vóór de les al 

gedaan hebt. Na bestudering van een hoofdstuk, kun je voor jezelf controleren of je de 

“leerdoelen” hebt behaald. De “leeronderwerpen” geven globaal aan wat er in de les 

aan bod komt. Onder het kopje “leerstof” staat vervolgens vermeld welke stof als 

bekend verondersteld wordt. Met het kopje “zelfstudie” worden opdrachten bedoeld 



9

waar je thuis aan kunt werken. Dit zijn vaak de studieactiviteiten die aan het einde van 

een hoofdstuk in de boeken staan. 

Tijdens de cursus worden 10 toetsen afgenomen. In het overzicht verderop in de 

studiewijzer is te vinden tijdens welke lessen deze worden afgenomen. Meer 

informatie over de examinering is verderop in deze studiewijzer te vinden. 

Succes! 



10

Praktische informatie 

Voor wie is deze opleiding? 

∞ Voor iedereen die een gedegen basiskennis wil van de anatomie, fysiologie 

pathologie, psychopathologie en farmacologie. 

∞ Voor iedereen die een opleiding in ‘alternatieve geneeswijze’ volgt of heeft 

afgerond en erkenning zoekt bij een landelijke beroepsvereniging, waardoor 

ziektekostenverzekeraars consulten geheel of gedeeltelijk vergoeden. 

Waarom deze opleiding? 

Het volgen van een opleiding Westers Medische Basiskennis is tegenwoordig voor 

alternatief therapeuten een ‘must’. Zonder deze opleiding krijgen hun cliënten 

namelijk geen vergoeding van hun zorgverzekering. Vaak zal een cliënt dan eerder 

naar een vergelijkbare therapeut gaan van wie de behandelingen wel vergoed worden. 

Daardoor loop je als therapeut veel klanten mis. 

Het behalen van een opleiding Westers Medische Basiskennis biedt echter nog meer 

voordelen: 

∞ Bekendheid met de Westerse terminologie bevordert de communicatie met artsen 

en therapeuten van de reguliere geneeskunde. 

∞ De medische terminologie wordt vaak ook gebruikt bij het beschrijven van 

ziektebeelden of locaties in het lichaam binnen de Alternatieve of Oosterse 

geneeskunde. 

∞ Wanneer je de symptomen bij ernstige ziektebeelden kent, kun je op tijd 

doorverwijzen naar een specialist voor verder onderzoek. 

∞ Je zult genoeg cliënten over de vloer krijgen die een of andere vorm van medicatie 

slikken. Kennis over de werking hiervan mag in zo’n geval niet ontbreken. 

∞ Een betere kennis van het bewegingsstelsel helpt bij een massage niet alleen om 

te begrijpen waar je mee bezig bent, maar ook om bijvoorbeeld bepaalde spieren 

beter te kunnen lokaliseren. 

∞ Etc……….. 

Zie deze opleiding dus als een waardevolle toevoeging die ervoor zorgt dat jij je 

cliënten nog beter kunt helpen dan je nu al doet! 



11

Overzicht lesdata en onderwerpen 

Lessen zijn altijd op zaterdag van 10:00 – 17:30 u. 

Leerstof 

Lesdag 

Anatomie en Fysiologie Pathologie 

Algemene inleiding & studievaardigheden 

1: 28-9-2013 Inleiding 

Het moleculaire organisatieniveau 

2: 12-10-2013 

De cellen Inleiding 

Kanker 

3: 26-10-2013 

De weefsels 

Toets 1 

Infectieziekten 

4: 9-11-2013 De huidlaag Aandoeningen van de huid 

5: 23-11-2013 

Het beenderstelsel 

Toets 2 

Botziekten 

6: 7-12-2013 

Het spierstelsel Gewrichtsziekten 

Spierziekten 

7: 21-12-2013 

Het zenuwstelsel 

Toets 3 

8: 11-1-2014 De zintuigen 

Aandoeningen van het zenuwstelsel 

9: 25-1-2014 

en de zintuigen 

Psychiatrische en cognitieve 

stoornissen 

Toets 4 

10: 8-2-2014 Het hormoonstelsel Aandoeningen van het 

hormoonstelsel 

11: 22-2-2014 

Het circulatiestelsel: het bloed 

Toets 5 

Aandoeningen van het bloed 

12: 8-3-2014 

Het circulatiestelsel: het hart 

Het circulatiestelsel: de bloedvaten 

Aandoeningen van hart en 

bloedvaten 

13: 22-3-2014 Het lymfestelsel Afweer 

14: 5-4-2014 Het ademhalingsstelsel 

Toets 6 

Aandoeningen van het 

ademhalingsstelsel 

15: 19-4-2014 

Het spijsverteringsstelsel 

Toets 7 

16: 3-5-3014 

Voeding en stofwisseling Aandoeningen van het 

spijsverteringsstelsel 

Toets 8 

17: 17-5-2014 Het urinewegstelsel Aandoeningen van het 

urinewegstelsel 

Toets 9 

18: 31-5-2014 Het voortplantingsstelsel Aandoeningen van het 

voortplantingsstelsel 

19: 14-6-2014 Ontwikkeling en erfelijkheid Erfelijkheid en ziekte 

20: 28-6-2014 

Toets 10 

Farmacologie --> presentatie + opdracht 



12

Opleidingskosten 

Prijs opleiding: € 1500,--. 

Betalen in termijnen is mogelijk: Voor aanvang van de opleiding betaal je dan € 330,-- 

De rest van het bedrag kan je via automatische incasso betalen in 8 maandelijkse 

termijnen van € 150,--. Bij betaling ineens krijgt je € 30,-- korting. 

Deze prijs is exclusief de aanschaf van enkele boeken. De kosten voor nieuwe boeken 

komen ongeveer op € 180,--. Daarnaast kunnen er nog kosten bij komen voor een 

herkansingsexamen. De eerste herkansing kost niets. Een tweede herkansing kost 

€75,--. 

Losse modules 

De opleiding Westers Medische Basiskennis omvat veel theorie. De ervaring is dat dit 

voor sommige deelnemers een pittige studie kan zijn. Daarom is de opleiding uit 10 

modules* samengesteld wat je de mogelijkheid biedt om de opleiding te 

spreiden. Iedere module wordt afgesloten met een toets. Na het behalen van de 10 

toetsen bent u geslaagd voor het diploma. 

Samengevat bieden wij de volgende mogelijkheden: 

1. Het volgen van één proeflesdag kost € 90,--, voor aanvang te voldoen per bank 

of pin bij onze receptie. 

2. Het deelnemen aan één module kost € 160,--. Wilt u bijvoorbeeld aan drie 

modules deelnemen dan wordt deze prijs met drie vermenigvuldigd. Betaling 

voor aanvang van de eerste module. 

3. De opleiding opsplitsen in twee delen en deze spreiden over twee jaar. Dus het 

1e jaar de ene helft van de opleiding (5 toetsen) en het 2e jaar de andere helft. 

Kosten: € 800,-- per jaar (aanbetaling van € 200,-- en 4 automatische incasso's 

van € 150,--). 

4. Inschrijven voor de gehele opleiding van 20 lesdagen en 10 tentamens. De 

kosten zijn dan € 1500,-- bij betaling ineens en € 1530,-- bij betaling in 

termijnen: € 330,-- bij inschrijving en vervolgens 8 automatische incasso's van 

€ 150,-- per maand. 

Hoeveel dagen een bepaald onderdeel duurt, inclusief toetsing, is in het overzicht op 

bladzijde 12 in deze studiewijzer terug te vinden. Bovengenoemde kosten zijn dus 

inclusief toetsing. 

* 1 module = de lesdagen voorafgaand aan een toets + de toets. Bijvoorbeeld module 

2 omvat, zoals in het overzicht op bladzijde 12 te vinden is: 

De weefsels Infectieziekten 

De huidlaag Aandoeningen van de huid 

Toets 2 



13

Erkenning 

Deze opleiding wordt erkend door de volgende beroepsverenigingen: 

De eisen voor opleidingen Westers Medische Basiskennis worden momenteel kritisch 

bekeken door de ziektekostenverzekeraars. Waarschijnlijk zullen alle opleidingen 

Westers Medische Basiskennis door een overkoepelend orgaan gekeurd gaan worden. 

De uitkomst hiervan wordt even afgewacht voordat erkenning bij andere 

beroepsverenigingen aangevraagd wordt. Op verzoek kan echter wel erkenning 

aangevraagd worden bij andere beroepsverenigingen. 

Mede omdat de eisen steeds strenger worden, is er bewust voor gekozen om deze 

opleiding hoog in te zetten. Dat betekent dat het niveau van de opleiding hoog is en er 

relatief veel contacturen zijn. Er zal dan ook niet getoetst worden met een ‘open-boek 

tentamen’, aangezien dit slechts het vermogen van iemand test om informatie op te 

zoeken. Er wordt wel degelijk van de deelnemer verwacht dat hij of zij de Westers 

Medische Basiskennis beheerst. Dit heeft als groot voordeel dat iemand na deze 

opleiding waarschijnlijk ook meer dan voldoende kennis heeft om aan de toekomstige, 

strengere eisen van de ziektekostenverzekeraars te voldoen. Hiermee hopen wij te 

voorkomen dat deelnemers over een aantal jaar opnieuw een opleiding moeten 

volgen, omdat de opleiding die ze gevolgd hebben niet aan de strengere eisen 

voldoet. 



14

Algemeen overzicht 

Hieronder volgt een algemeen overzicht van de leerdoelen van de opleiding en de 

informatiebronnen die gebruikt kunnen worden om de stof te leren. 

Leerdoelen 

Kennis: 

∞ Je kunt in medische terminologie uitleggen hoe de verschillende orgaanstelsels 

van het menselijk lichaam zijn opgebouwd. 

∞ Je kunt uitleggen wat de functie van de verschillende orgaanstelsels en de losse 

onderdelen hiervan is. 

∞ Je kunt van de ziektebeelden die in de cursus besproken zijn uitleggen: wat het is, 

wat de symptomen zijn en wat de eventuele behandelmethoden zijn. 

∞ Je kunt van de verschillende psychopathologische ziektebeelden die in de DSM-IV 

aan bod komen, uitleggen wat het is en enkele symptomen noemen. 

∞ Je kent de algemene basisbegrippen van de farmacologie. 

Vaardigheden: 

∞ Je kunt zelfstandig uitzoeken wat er met bepaalde medische terminologie wordt 

bedoeld, wanneer hij/zij in zijn werk medische terminologie tegenkomt die 

onbekend is. 

∞ Je kunt aan de hand van anatomische termen aanwijzen waar een bepaald 

onderdeel in het lichaam ligt. 

∞ Je bent in staat bepaalde symptomen van ernstige ziektebeelden te herkennen en 

aan de hand daarvan de cliënt door te verwijzen. 

∞ Je kunt een bijsluiter van een medicijn lezen en kunt de belangrijke informatie eruit 

halen. 

Houding: 

∞ Je hebt het gevoel dat de opgedane kennis in dit vak een nuttige ondersteuning 

vormt voor in de praktijk. 

∞ Je leert een proactieve houding aan te nemen om zelf op onderzoek uit te gaan 

wanneer je in het werkveld nog niet goed op de hoogte bent van een bepaald 

ziektebeeld. 

∞ Je wordt je bewust dat niet alle ziektebeelden even goed te behandelen zijn en dat 

het soms beter is om iemand door te verwijzen. 



15

Informatiebronnen 

Noodzakelijke literatuur 

∞ Deze Studiewijzer ‘Westers Medische Basiskennis’ 

∞ Anatomie en fysiologie: Een inleiding 

Martini, F.H. & Bartholomew, E.F.L. (2012) 

Amsterdam: Pearson Education Benelux B.V. 

ISBN: 9789043024327 


Zelman, M. & Tompary, E. (2010) 


ISBN: 9789043017459 

Aanbevolen literatuur 

∞ Werkboek anatomie en fysiologie 

Marieb, E.N. (2012) 


ISBN: 9789043022507 

∞ De Martini-atlas van de anatomie 

Martini, F.H. (2011) 


ISBN: 9789043021647 

∞ Een andere anatomie atlas: hier zijn vele varianten van, elk met zijn voor- en 

nadelen. Voor aanbevelingen kunt u bij de docent terecht. 

Overige informatiebronnen 

∞ Internetsites 

• www.pearsonxtra.nl: 

de site behorend bij het boek ‘Anatomie en Fysiologie: een 

inleiding. 

• www.zygotebody.com: 

een 3D-model van het menselijk lichaam 

• www.bioplek.org: 

informatie over anatomie op een eenvoudige manier uitgelegd 

• www.ziekenhuis.nl: 

medisch woordenboek, filmpjes over ziektebeelden 

• http://www.werkendlichaam.nl: 

het bewegingsapparaat, ziektes en aandoeningen, 

behandeling etc. 

• Aanvullende sites die tijdens de lessen naar voren komen. 

∞ Presentaties, powerpoints, filmpjes etc. van de lessen. 

∞ Aanvullende informatie uitgedeeld door de docent. 

∞ Aantekeningen gemaakt naar aanleiding van de uitleg van de docent. 



16

Contactgegevens 

Leslocatie: CNGO 

Groeseindstraat 91 

5014 LV Tilburg 

013-5770261 

info@cngo.nl 

Eef Bons : eefbons@gmail.com 



17

Les 1 

Allereerst wordt gestart met een korte introductie en wordt de opbouw van de lesstof 

en de boeken besproken. Ook zal tijdens deze les gekeken worden naar hoe je je de 

lesstof het beste eigen kan maken. Daarnaast is er ruimte voor het beantwoorden van 

vragen. 

Doelstellingen 

Na het volgen van deze les, de zelfstudie thuis en het maken van de opdrachten heb 

je de doelen bereikt zoals beschreven in: 

∞ Anatomie en fysiologie: Een inleiding, blz. 3 


Daarnaast maak je deze les kennis met enkele manieren om je de lesstof op een 

leukere en gemakkelijkere manier eigen te maken. Het is aan jezelf of je hier gebruik 

van maakt en hier verder mee aan de slag gaat. 

Voorbereiding 

Zorg dat je de boeken al hebt aangeschaft en bij je hebt. 

Lees de lesstof voor deze les alvast een keer door. Met doorlezen wordt hier bedoeld 

dat je gewoon alles een keertje gelezen hebt, zonder lang stil te staan bij de dingen 

die je niet begrijpt. 

Lesonderwerpen 


Algemene anatomie/fysiologie: 

basale functies 

anatomie 

fysiologie 

organisatieniveaus 

orgaanstelsels 

homeostase 

terugkoppeling 

topografie 

Moleculair organisatieniveau: 

atomen 

chemische bindingen 

chemische reacties 

enzymen 

organische en anorganische verbindingen 

water 

pH 

zuren 

basen 

zouten 

koolhydraten 

vetten 

eiwitten 

DNA 



18

RNA 

ATP 

bouwstenen van een cel 

Lesstof 

∞ Anatomie en fysiologie: Een Inleiding 

• H1 Inleiding tot de anatomie en fysiologie 

• H2 Het moleculaire organisatieniveau 

Zelfstudie 

Bestudeer en leer de bovenstaande lesstof. 

Oefen met de oefenopdrachten: 

∞ Aan het einde van het hoofdstuk in het boek ‘Anatomie en fysiologie: Een 

inleiding’. 

∞ Op de website behorend bij het boek ‘Anatomie en fysiologie: Een inleiding.’ 

∞ In het werkboek ‘Anatomie en Fysiologie’ (als je deze hebt aangeschaft). 

Schrijf de dingen op die je niet begrijpt. De volgende les wordt er ruimte gegeven om 

hier vragen over te stellen. 



19

Les 2 

Er wordt nog even kort stilgestaan bij de vorige les. Er is ruimte om vragen te stellen 

over de bestudeerde stof en de gemaakte opdrachten. 





∞ Pathologie, blz. 3 


Voorbereiding 

Zorg dat je je boeken bij je hebt. 




Bij de Pathologie wordt vandaag een onderwerp besproken wat vaak wel eens gevoelig 

kan liggen. Bijna iedereen kent wel iemand in zijn omgeving die kanker heeft gehad. 

De opdracht is (als je dit wilt) om een casus mee te nemen van iemand met een vorm 

van kanker. Dit kan iemand zijn die je kent, maar mag ook gewoon een fictief persoon 

zijn of een verhaal van het internet. Hier gaan we dan in de les mee aan de slag. 



Cellen: 

celanatomie 

plasmamembraan 

diffusie 

osmose 

filtratie 

dragerstoffen 

vesiculair transport 

organellen 

celkern 

DNA 

transciptie 

translatie 

levenscyclus 

interfase 

mitose 

cytokinese 

kanker 

differentiatie 



Algemene pathologie: 

pathologie 

ziekte 

diagnostiek 

symptomen 

beschrijving van een ziekte 

oorzaken 

risicofactoren 

behandeling 

Kanker: 

TNM-classificatie 

normale celgroei 

carcinogenese 

oncogenen 

tumorsuppressorgenen 

DNA-reparatiegenen 

etiologie 

epidemiologie 

symptomen 

etiologie 

diagnostiek 

behandeling 

kankerpreventie 

20

Lesstof 


• H3 De celstructuur en functie 


• H1 Inleiding 

• H4 Kanker 

Zelfstudie 


vroege opsporing 

screening 

metastasering 



inleiding’. 



∞ Aan het einde van het hoofdstuk in het boek ‘Pathologie’. 

∞ Op de cd-rom bij het boek ‘Pathologie’. 





21

Les 3 



Vervolgens maakt iedereen de 1 e toets. Hiervoor krijg je een uur de tijd. Daarna gaan 

we verder met de lesstof. 






Voorbereiding 





Neem een casus mee van iemand met een infectieziekte 



Weefsels: 

dekweefsel 

epitheel 

klierweefsel 

bindweefsel 

los bindweefsel 

dicht bindweefsel 

vloeibaar bindweefsel 

steunweefsel 

spierweefsel 

skeletspierweefsel 

hartspierweefsel 

gladspierweefsel 

zenuwweefsel 

neuronen 

neuroglia 

weefselherstel 



Infectieziekten: 

epidemiologie 

incidentie 

prevalentie 

endemie 

epidemie 

pandemie 

commensalisme 

overdracht 

prionen 

virussen 

bacteriën 

schimmels 

parasieten 

nosocomiale infecties 

behandeling 

antibiotica 

resistentie 

opkomende infectieziekten 

kinderziekten 

22

Lesstof 


• H4 Het weefselniveau 


• H3 Infectieziekten 

Zelfstudie 




inleiding’. 









23

Les 4 

De 1 e toets wordt kort nabesproken. Er wordt nog even kort stilgestaan bij de vorige 

les. Er is ruimte om vragen te stellen over de bestudeerde stof en de gemaakte 

opdrachten. 






Voorbereiding 





Neem een casus mee van iemand met een aandoening van de huid. 



De huid: 

epidermis 

kiemlaag 

hoornlaag 

huidkleur 

pigmentatie 

doorbloeding van de huid 

de zon 

dermis 

onderhuidse laag 

haar 

talgklieren 

zweetklieren 

nagels 

beschadiging 

veroudering 

bescherming 

Lesstof 


• H5 De huidlaag 


• H16 Aandoeningen van de huid 



Aandoeningen van de huid: 

infecties van de huid 

bacteriële huidinfecties 

virale huidinfecties 

schimmelinfecties 

parasieten 

allergieën 

tumoren 

aandoeningen van de talgklieren 

pigmentaandoeningen 

huidletsel 

leeftijdsgerelateerde aandoeningen 

24

Zelfstudie 




inleiding’. 









25

Les 5 








∞ Anatomie en fysiologie: Een inleiding, blz. 171/172 

∞ Pathologie, blz. 387 (de eerste 3 doelen) 

Voorbereiding 





Neem een casus mee van iemand met een aandoening aan de botten. 



Beenderstelstel: 

functies 

kenmerken bot 

botgroei 

botvorming 

botresorptie 

veroudering 

schedel 

wervelkolom 

schoudergordel 

armen 

bekkengordel 

benen 

gewrichten 

bewegingsmogelijkheden 

bot als opslag 

Motorisch stelsel: 

vitaminegebrek 

mineraalgebrek 

diagnostisch onderzoek 

botziekten 

botkanker 

fracturen 

Lesstof 


• H6 Het beenderstelsel 


• H15 Aandoeningen van het motorische stelsel (t/m 15.4) 



26

Zelfstudie 




inleiding’. 









27

Les 6 



opdrachten. 





∞ Pathologie, blz. 387 (doel 4 t/m 7) 

Voorbereiding 





Neem een casus mee van iemand met een aandoening aan de spieren. 



Spierstelsel 

functies 

opbouw 

sarcomeer 

myofibrillen 

neuromusculaire verbindingen 

spiercontractie 

typen spiercontractie 

energiebron 

ATP 

typen spiervezels 

hartspierweefsel 

glad spierweefsel 

origo 

insertie 

specifieke bewegingsfunctie 

spieren van het hoofd en de hals 

spieren van de wervelkolom 

spieren van de romp 

spieren van de bekkenbodem 

spieren van de bovenste extremiteit 

spieren van de onderste extremiteit 

spierweefsel en veroudering 

spierweefse en lichaamsbeweging 



Motorisch stelsel: 

artritis 

jicht 

bursitis 

verstuikingen 

ontwrichtingen 

carpale tunnelsyndroom 

spierdystrofie 

myasthenia gravis 

spiertumoren 

leeftijdsgebonden veranderingen 

28

Lesstof 


• H7 Het spierstelsel 


• H15 Aandoeningen van het motorische stelsel (vanaf 15.5) 

Zelfstudie 




inleiding’. 









29

Les 7 









Voorbereiding 







Het zenuwstelsel: 

indeling 

functies 

neuronen 

neuroglia 

zenuwgeleiding 

actiepotentiaal 

synaps 

neurotransmitters 

hersenvliezen 

ruggenmerg 

witte stof 

grijze stof 

hersenventrikels 

cerebrum 

diencephalon 

middenhersenen 

pons 

cerebellum 

medulla oblongata 

hersenzenuwen 

ruggenmergszenuwen 

zenuwplexussen 

reflexen 

sensibelen banen 

motorische banen 

autonomen zenuwstelsel 

veroudering 

integratie 



30

Lesstof 


• H8 Het zenuwstelsel 

Zelfstudie 




inleiding’. 







31

Les 8 



opdrachten. 





Voorbereiding 







De zintuigen: 

zintuigcellen 

pijn 

temperatuur 

aanraking 

druk 

houding 

chemische waarneming 

reuk 

smaak 

gezichtsvermogen 

gehoor 

evenwicht 

veroudering 

Lesstof 


• H9 De algemene en speciale zintuigen 



32

Zelfstudie 




inleiding’. 







33

Les 9 








Voorbereiding 





Neem drie casussen mee. Een van iemand met een aandoening van het zenuwstelsen, 

een van iemand met een aandoening van de zintuigen en een van iemand met een 

psychiatrische of cognitieve stoornis. 



Zenuwstelsel en zintuigen: 


hoofdpijn 

migraine 

infectieziekten van het zenuwstelsel 

ontwikkelingsstoornissen 

hersenletsel 

trauma 

hersentumoren 

aandoeningen van de hersenzenuwen 

aandoeningen van de ogen en oren 




Psychiatrische stoornissen: 

oorzaken 

onderzoek 

DSM IV 

gedragsstoornissen 

ADHD 

ontwikkelingsstoornissen 

stemmingsstoornissen 

angststoornissen 

eetstoornissen 

persoonlijkheidsstoornissen 

zelfmoord 


34

Lesstof 


• H13 Aandoeningen van het zenuwstelsel en de zintuigen 

• H14 Psychiatrische en cognitieve stoornissen 

Zelfstudie 









35

Les 10 










Voorbereiding 





Neem een casus mee van iemand met een aandoening van het hormoonstelsel. 



Het hormoonstelstel: 

functie van hormoonstelsel/hormonen 

structuur van hormonen 

werkingsmechanisme 

afgifte en transport 

regulering 

hypofyse 

schildklier 

bijschildklieren 

bijnieren 

epifyse 

pancreas 

secundaire endocriene functie van organen 

hormonen en coördinatie 

hormonen en groei 

hormonen en stress 

hormonen en gedrag 

hormonen en veroudering 

integratie met andere stelsels 



Aandoeningen van het hormoon-stelsel: 

hyposecretie 

hypersecretie 

insufficiëntie hypofysevoorkwam 

hypopituïtaire dwerggroei 

groeihormoondeficiëntie 

hyperpituïtarisme 

diabetes insipidus 

hypothyreoïdie 

congenitale hypothyreoïdie 

hyperthyreoïdie 

thyreoïditis 

ziekte van Addison 

syndroom van Cushing 

feochromocytoom 

hyperparathyreoïdie 

hypoparathyreoïdie 

diabetes mellitus 

hypergonadisme 

hypogonadismeleeftijdsgerelateerde 

aandoeningen 

36

Lesstof 


• H10 Het hormoonstelsel 


• H12 Aandoeningen van het endocriene systeem 

Zelfstudie 




inleiding’. 









37

Les 11 



Vervolgens maakt iedereen de 5 e toets. Hiervoor krijg je een uur de tijd. Daarna wordt 

de 4 e toets nog nabesproken en gaan we weer verder met de lesstof. 






Voorbereiding 





Neem een casus mee van iemand met een aandoening van het bloed. 



Het bloed: 

samenstelling 

afname en onderzoek 

bloedplasma 

plasma-eiwitten 

rode bloedcellen 

hemoglobine 

bloedgroepen 

witte bloedcellen 

bloedplaatjes 

hemostase 

bloedstolling 

Lesstof 


• H11 Het cardiovasculaire stelsel: bloed 

∞ Pathologie: 

• H7 Aandoeningen van het bloed 



Het bloed: 

anemie 

sikkelcelanemie 

thalassemie 

stoornissen in de hemostase 

stollingsstoornissen 

hemofilie 

ziekten van de witte bloedcellen 

neutropenie 

eosinofilie 


38

Zelfstudie 




inleiding’. 









39

Les 12 



opdrachten. 







Voorbereiding 





Neem een casus mee van iemand met een aandoening van het hart of de bloedvaten. 



Het hart: 

hartwand 

hartkamers 

hartkleppen 

holle aders 

aorta 

longslagaders 

longaders 

geleidingssysteem van het hart 

ECG 

hartslag 

hartcyclus 

harttonen 

hartdynamica 

hartminuutvolume 

hartfrequentie 

slagvolume 

Bloedvaten en bloedsomloop: 

kleine bloedsomloop 

grote bloedsomloop 

arteriën 

arteriolen 

capillairen 

venulen 

venen 

bloeddruk 



Hart en vaatstelsel: 

arteriosclerose 

atherosclerose 

hypertensie 

spataderen 

trombose 

aandoeningen van het myocard 

aandoeningen van het endocard 

hartklepaandoeningen 

aritmieën 

hartfalen 

shock 

hartaandoeningen bij kinderen 


40

perifere weerstand 

doorbloeding 

autoregulatie 

neurale mechanismen 

endocriene reacties 

aanpassing 

fysiologische belasting 

bloedingen 

verbinding tussen foetus en moeder 

invloed van veroudering 

koppeling met andere orgaanstelsels 

Lesstof 


• H12 Het cardiovasculaire stelsel: het hart 

• H13 Het cardiovasculaire stelsel: bloedvaten en bloedsomloop 


• H6 Aandoeningen van hart- en vaatstelsel 

Zelfstudie 




inleiding’. 









41

Les 13 







∞ Pathologie, blz 11 

Voorbereiding 





Neem een casus mee van iemand met een aandoening van het lymfestelsel of 

afweersysteem. 



Het lymfestelstel: 

functies 

lymfevaten 

lymfocyten 

lymfefollikels 

lymfe-organen 

ontsteking 

koorts 

sensibilisatie 

cellulaire immuniteit 

humorale immuniteit 

T-cellen 

B-cellen 

antistoffen 

antigenen 

veroudering 

verdediging tegen infecties 

Lesstof 


• H14 Het lymfestelsel en immuniteit 


• H2 Afweer en het lymfestelsel 

Zelfstudie 




Afweer en immuniteit: 

immuniteit 

het lymfestelsel 

allergie 

auto-immuniteit 

immuundeficientie 

vaccinatie 

stress en het immuunsysteem 

leeftijd en het immuunsysteem 

42



inleiding’. 









43

Les 14 










Voorbereiding 





Neem een casus mee van iemand met een aandoening van het ademhalingsstelsel. 



Ademhalingsstelsel: 

functies 

neus 

pharynx 

larynx 

trachea 

bronchiën 

bronchiolen 

alveoli 

longen 

pleuraholten 

gaswisseling 

inspiratie 

expiratie 

longventilatie 

longcapaciteit 

partiële druk 

zuurstoftransport 

koolstofdioxidetransport 

regulering van de ademhaling 

ademcentra 

veroudering 

interactie met andere stelsels 



Ademhalingsstelsel: 

luchtweginfecties 

verkoudheid 

griep 

allergie 

bronchitis 

slaapapneu 

COPD 

longemfyseem 

longontsteking 

pneumothorax 

atelectase 

pleuritis 

tuberculose 

44

Lesstof 


• H15 Het ademhalingsstelsel 


• H6 Aandoeningen van ademhalingsstelsel 

Zelfstudie 




inleiding’. 









45

Les 15 









Voorbereiding 





Kies een voedingsmiddel en zoek op wat hier allemaal voor voedingsstoffen in zitten 

en hoeveel erin zit van elke voedingsstof. 



Spijsverteringsstelsel: 

functies 

lagen van de wand 

mondholte 

tong 

speekselklieren 

gebitselementen 

pharynx 

oesophagus 

slikken 

maag 

maagwand 

vertering in de maag 

dunne darm 

darmbewegingen 

darmsap 

hormonen van het spijsverteringskanaal 

vertering in de dunne darm 

alvleesklier 

lever 

galblaas 

blindedarm 

dikke darm 

endeldarm 

opname van voedingsstoffen 

veroudering 




46

Lesstof 


• H16 Het Spijsverteringsstelsel 

Zelfstudie 




inleiding’. 







47

Les 16 



opdrachten. 






Voorbereiding 





Neem een casus mee van iemand met een aandoening van het spijsverteringsstelsel. 



Voeding en stofwisseling: 

metabolisme 

opbouwreacties 

afbraakreacties 

koolhydraatstofwisseling 

glycolyse 

citroenzuurcyclus 

gluconeogenese 

vetstofwisseling 

vettransport 

vetverdeling 

eiwitstofwisseling 

aminozuren 

gebalanceerde voeding 

stofwisselingssnelheid 

warmteregulering 

energiebehoefte bij veroudering 



Spijsverteringsstelsel 

braken 

diarree 

obstipatie 

aambeien 

stomatitis 

mondkanker 

slokdarmkanker 

slokdarmspataderen 

oesofagitis 

reflux 

hernia diafragmatica 

gastritis 

maagzweer 

voedselvergiftiging 

maagkanker 

appendicitis 

malabsorptiesyndroom 

coeliakie 

diverticulitis 

ziekte van Crohn 

colitis ulcerosa 

dikkedarmkanker 

darmobstructie 

prikkelbaredarmsyndroom 

dysenterie 

fecesonderzoek 

geelzucht 

48

Lesstof 


• H17 Voeding en stofwisseling 

∞ Pathologie: 

• H9 Aandoeningen van het spijsverteringsstelsel 

Zelfstudie 


hepatitis 

levercirrose 

leverkanker 

galstenen 

cholecystitis 

pancreatitis 

alvleesklierkanker 

leeftijdgebonden aandoeningen 



inleiding’. 









49

Les 17 




we weer verder met de lesstof. 






Voorbereiding 





Neem een casus mee van iemand met een aandoening van het urinewegstelsel. 



Urinewegstelsel: 

nierfunctie 

nefronen 

doorbloeding nieren 

urinevorming 

filtratie 

terugresorptie 

uitscheiding 

urinesamenstelling 

filtratiedruk 

filtratiesnelheid 

ureters 

blaas 

urethra 

blaasreflex 

urinelozing 

vochtbalans 

mineralenbalans 

zuur-basenevenwicht 

bloeddruk 

osmose 

buffer 

veroudering 




Urinewegstelsel: 


nefritis 

syndroom van Goodpasture 

nefropathie 

nierinsufficiëntie 

pyelonefritis 

nierkanker 

nierstenen 

hydronefrose 

polycystische nierziekte 

cystitis 

incontinentie 

neurogenen blaas 

blaaskanker 

urethritis 

leeftijdsgebonden aandoeningen 

50

Lesstof 


• H18 Het urinaire stelsel 


• H10 Aandoeningen van urinewegstelsel 

Zelfstudie 




inleiding’. 









51

Les 18 










Voorbereiding 





Neem een casus mee van iemand met een aandoening van het voortplantingssstelsel. 



Voortplantingsstelsel: 

gonaden 

kanalen 

klieren 

inwendige geslachtsorganen 

uitwendige geslachtsorganen 

spermacellen 

spermatogenese 

testes 

mannelijke geslachtshormonen 

eicellen 

oögenese 

ovaria 

eileiders 

uterus 

vagina 

melkklieren 

vrouwelijke geslachtshormonen 

seksueel functioneren 

veroudering 

menopauze 

climacterium 




Voortplantingsstelsel: 


ontsteking in het kleine bekken 

cervixcarcinoom 

endometriumcarcinoom 

myomen 

ovariumcarcinoom 

mammacarcinoom 

fibroadenoom 

cysten 

premenstrueel syndroom 

endometriose 

ectopische zwangerschap 

spontane abortus 

preclampsie 

zwangerschapsdiabetes 

prostatitis 

epidymitis 

orchitits 

cryptorchisme 

testiscarcinoom 

SOA’s 

AIDS 

gonorroe 

syfilis 

chlamydia 

trichomoniasis 

52

Lesstof 


• H19 Het voortplantingsstelsel 


• H11 Aandoeningen van voortplantingsstelsel 

Zelfstudie 


herpes genitalis 

humaan papillomavirus 

condylomata acuminata 




inleiding’. 









53

Les 19 



opdrachten. 






Voorbereiding 





Neem een casus mee van iemand met een erfelijke ziekte. 



Ontwikkeling en erfelijkheid: 

ontwikkeling 

differentiatie 

bevruchting 

ovulatie 

activering oöcyt 

gestatie 

klievingsdelingen 

innesteling 

placentatie 

embryogenese 

zwangerschap en de orgaanstelsels 

veranderingen van de baarmoeder 

baring 

ontsluiting 

uitdrijving 

nageboorte 

vroeggeboorte 

meerlingen 

pasgeborenen 

zuigelingenleeftijd 

kinderleeftijd 

adolescentie 

volwassenheid 

erfelijkheidsleer 

genen 

chromosomen 



Erfelijkheid: 

dominant 

recessief 

geslachtsgebonden 

familiaire aandoeningen 

achondroplasie 

syndroom van Marfan 

familiaire hypercholesterolemie 

galactosemie 

hemochromatose 

fenyketonurie 

ziekte van Tay-Sachs 

fragiele-X-syndroom 

cri du chat-syndroom 

syndroom van Down 

syndroom van Turner 

syndroom van Klinefelter 

voorlichting 

onderzoek 

gentherapie 

aangeboren aandoeningen 


54

Lesstof 


• H20 Ontwikkeling en erfelijkheid 


• H5 Erfelijkheid en ziekte 

Zelfstudie 




inleiding’. 









55

Les 20 


over de bestudeerde stof en de gemaakte opdrachten. Vervolgens maakt iedereen de 

10 e toets. Hiervoor krijg je een uur de tijd. Daarna gaan we weer verder met de lesstof. 

Deze lesdag wordt afgesloten met een korte presentatie over een bepaald soort 

medicatie. Elke deelnemer maakt naar aanleiding van deze presentatie een korte 

opdracht hierover. Deze opdracht wordt niet met een cijfer beoordeeld, maar dient wel 

afgerond te worden om te slagen voor de opleiding. Verder uitleg zal tijdens de lesdag 

gegeven worden. 

De docent gaat proberen om de gemaakte toetsen dezelfde dag nog na te kijken, 

zodat de resultaten gelijk bekend zijn. De toets zal dan gelijk nabesproken worden. Tot 

slot zal er deze lesdag ook nog aandacht besteed worden aan de evaluatie van de 

cursus. 


Na het volgen van deze les, de zelfstudie thuis en het maken van de opdrachten kun 

je: 

∞ de belangrijkste begrippen uitleggen uit de farmacologie die tijdens de les en in het extra 

cursusmateriaal besproken worden. 

∞ uitleggen hoe medicijnen door het lichaam worden verwerkt (farmacokinetiek). 

∞ uitleggen hoe medicijnen op het lichaam kunnen inwerken (farmacodynamiek). 

∞ uitleggen welke toedieningsvormen er zijn en wat hiervan de eventuele voor- en nadelen 

zijn. 

∞ uitleggen welke toedieningswegen er zijn en wat hiervan de eventuele voor- en nadelen 

zijn. 

∞ een bijsluiter van medicijn lezen en uitleggen wat er met alle onderdelen in de bijsluiter 

bedoeld wordt. 

∞ uitleggen welke stappen er allemaal nodig zijn om een nieuw medicijn op de markt te 

brengen. 

∞ uitleggen waarom de registratie en het toezicht op geneesmiddelen zo streng geregeld is. 

Voorbereiding 

Kies een bepaald soort medicatie en zoek hier informatie over op. Daarbij kun je 

denken aan: 

∞ Waar wordt het voor gebruikt? 

∞ Hoe werkt het/wat doet het in het lichaam? 

∞ Wat zijn bijwerkingen? 

∞ Wat zijn contraindicaties voor gebruik? 

∞ Etc……. 

Neem daarnaast ook een bijsluiter mee van deze medicatie. Dit kun je ook vaak 

gewoon op internet vinden. De bedoeling is dat iedereen deze dag een korte 

presentatie geeft over een bepaald soort medicatie. Tijdens deze lesdag wordt er 

verder uitleg over gegeven. Je hoeft dus niet al een hele presentatie voor te bereiden, 

maar zorg wel dat je genoeg informatie verzamelt! 



56


Farmacologie 

Farmacologie: 

farmacokinetiek 

farmacodynamiek 

farmacotherapie 

toedieningsvormen 

toedieningswegen 

therapeutische breedte 

halfwaardetijd 

maximaal veilige concentratie 

minimaal effectieve concentratie 

toxische spiegel 

letale spiegel 

soorten medicatie 

bijsluiter 

hoofdwerking 

nevenwerkingen 

bijwerkingen 

registratie 

Lesstof 

Extra informatie over farmacologie wordt uitgedeeld/besproken tijdens de les. 

Zelfstudie 

Bestudeer en leer de bovenstaande lesstof. Maak de opdracht over farmacologie die 

de docent heeft uitgereikt. Lever deze opdracht uiterlijk twee weken na deze 

cursusdag in via de mail! 



57

Toetsing 

Hier wordt kort besproken hoe alles in zijn werk gaat omtrent de toetsing en afronding 

van deze opleiding Westers Medische Basiskennis. 

Deelname aan de toetsen 

Elke deelnemer aan de opleiding heeft het recht om deel te nemen aan de toetsen, 

mits de deelnemer geen betalingsachterstand heeft voor de opleiding. 

Alleen deelnemen aan de toetsen en niet aan de lessen is in principe niet mogelijk. 

Vrijstellingen 

Mocht een deelnemer kunnen aantonen één van de volgende onderdelen al te 

beheersen op HBO-niveau, dan kan hij of zij eventueel het verzoek indienen om voor 

dit onderdeel een vrijstelling te verkrijgen: 

∞ Anatomie 

∞ Fysiologie 


∞ Psychopathologie 

∞ Farmacologie 

Aangezien de toetsen specifiek per orgaanstelsel worden afgenomen, is er ook nog de 

mogelijkheid om voor specifieke toetsen een vrijstelling aan te vragen. 

Opbouw van de toetsen 

Er worden in totaal 10 toetsen afgenomen. Elke toets gaat over een specifiek 

anatomisch stelsel met de bijbehorende pathologie. In het totaaloverzicht aan het 

begin van deze studiewijzer is te zien wanneer elke toets is ingepland. Elke toets gaat 

over de lesstof die in de lessen voorafgaand aan de toets besproken is en is 

opgebouwd uit: 

∞ 30 meerkeuzevragen 

∞ 10 overige vragen 

De overige vragen kunnen variëren van open vragen of een invuloefening tot een 

casus met vragen. 

Beoordeling 

De eindbeoordeling is het gemiddelde van de tien toetsen, waarbij op elke toets 

afzonderlijk minimaal een 5,5 gescoord dient te zijn. Bij meerkeuzevragen zal de 

gokkans meegenomen worden in de berekening van het eindcijfer. 

Daarnaast dient de deelnemer de opdracht ‘Farmacologie’ te hebben afgerond. 

Herkansingen 

Een deelnemer heeft recht op twee herkansingen per toets. De eerste valt binnen het 

cursusgeld. Voor de tweede herkansing dient de deelnemer 75 euro examengeld te 

betalen. Herkansingen vinden plaats aan het einde van de opleiding. Daarbij dient een 

deelnemer in één keer alle toetsen te herkansen die hij of zij niet gehaald heeft. De 



58

datum van een herkansing wordt door de docent in samenspraak met de directie van 

het CNGO vastgesteld. Dit zal waarschijnlijk ongeveer 6 tot 8 weken na de laatste 

lesdag zijn, om de deelnemer de gelegenheid te geven zich goed voor te bereiden op 

de herkansing. 

Heeft een deelnemer voor één van de toetsen na twee herkansingen nog steeds een 

onvoldoende, dan rest voor de cursist alleen nog de mogelijkheid om de cursus 

opnieuw te doen. Dan zal de cursist ook weer opnieuw cursusgeld moeten betalen. 

Verhindering 

Mocht een deelnemer niet bij een toets aanwezig kunnen zijn met een gegronde 

reden, dan is het mogelijk om deze toets op een later tijdstip in te halen. Dit wordt dan 

afgesproken in overleg met de docent. 

Bekendmaking van de uitslagen 

De uitslagen worden door de docent persoonlijk via de mail bekendgemaakt aan elke 

deelnemer. 

Inzage- en besprekingsrecht 

Elke deelnemer heeft het recht om een nagekeken toets in te kijken samen met de 

betreffende docent. In geen geval mogen de deelnemers de gemaakte toets mee naar 

huis nemen. 

Diplomering 

Er wordt een dag ingepland waarop de diplomering van de deelnemers plaatsvindt 

onder het genot van een hapje en een drankje. Elke deelnemer krijgt hierbij een 

diploma uitgereikt. 

Bij de diplomering kunnen deelnemers uiteraard hun naasten ook uitnodigen om dit te 

komen vieren. Daarnaast zullen aanwezig zijn: de docent, een lid van de directie van 

het CNGO en eventueel een gecommitteerde van een beroepsvereniging. 

Mocht een deelnemer hier niet bij aanwezig kunnen zijn, dan kan het diploma via de 

post verstuurd worden. 

Examencommissie 

De examencommissie bestaat uit de docent en een lid van de directie van het CNGO. 

De examencommissie zorgt dat alles omtrent de toetsing duidelijk wordt 

gecommuniceerd naar de deelnemers en dat er regels worden vastgesteld met 

betrekking tot de gang van zaken tijdens de toetsen. 



59

Toetsregels 

De volgende regels zijn van kracht tijdens een toets. Elke deelnemer dient zich hieraan 

te houden: 

∞ De deelnemer dient op tijd te komen. Als de deelnemer meer dan een kwartier te 

laat is, mag hij/zij niet meer deelnemen aan de toets. 

∞ Er wordt niet gesproken tijdens de toets. 

∞ De toets dient individueel gemaakt te worden. Overleg tijdens de toets leidt tot 

onmiddelijke schorsing. De deelnemer zal dan de herkansingstoets moeten maken. 

∞ Tijdens de toets zijn alleen schrijfmateriaal, papier en eventueel iets te eten of te 

drinken toegestaan. Bij het gebruik van andere hulpmiddelen zal de deelnemer 

een ‘onvoldoende’ scoren voor de toets en zal dan de herkansing moeten maken. 

∞ Als een deelnemer eerder klaar is, mag hij de ruimte verlaten. 

∞ Aanvullende toetsinstructie zal nog op de toets zelf vermeld worden. 

Klachten 

Het Centrum voor natuurlijke gezondheidsontwikkeling biedt een ruim platform voor 

een ieder die zich lichamelijk, mentaal en emotioneel wil ontplooien. Wij beroepen ons 

op kwaliteit en zetten een sfeer neer die u, naar wij hopen, de vrijheid geeft elke 

ontwikkeling voortkomend uit de Bocamfilosofie ten volste te mogen beleven. Wij 

vinden het fijn als u tijdens uw studie met plezier in ons centrum verblijft. Wanneer uw 

plezierig verblijf echter ter discussie staat, vernemen wij dat graag. Hiervoor bestaat 

een klachtenprocedure. Doel van deze procedure is om u de gelegenheid te geven uw 

klacht aan ons kenbaar te maken, zodat wij de mogelijkheid hebben om tot creativiteit 

te komen en hiermee de algehele kwaliteit kunnen verbeteren. 

Hoe maak ik mijn klacht kenbaar? 

Wij zien een klacht graag schriftelijk of per e-mail verschijnen. Vormvereisten zijn vrij 

en wij nodigen u uit uw klacht zo volledig mogelijk te omschrijven en te voorzien van 

uw persoonlijke gegevens. 

Hoe wordt mijn klacht verwerkt? 

Een klacht wordt ontvangen door de klachtencommissie bestaande uit de huidige 

directie van het CNGO. De commissie zal iedere klacht met zorg behandelen en zo 

mogelijk passend invullen. U krijgt hiervan bericht per e-mail, telefoon, of persoonlijk 

gesprek. Wij streven ernaar om binnen twee weken een reactie te geven. In het 

uitzonderlijk geval dat beide partijen niet tot een overeenkomst kunnen komen, wordt 

een onafhankelijke derde partij aangesproken. Dit zal zijn Westgeest Mediation 

gevestigd in de Gondelstraat in Tilburg. Hun brochure vindt u in ons folderrek. De 

uitspraak van deze partij is bindend. 

Geheimhouding 

Er zal zorgvuldig worden omgegaan met de persoonlijke gegevens van de deelnemers. 

De resultaten van de toetsen zullen aan elke deelnemer persoonlijk worden 

bekendgemaakt. 



60

Studiewijzer - CNGO

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?