Algemeen Informatieboekje IAS - Instituut Asbestslachtoffers
Algemeen Informatieboekje IAS - Instituut Asbestslachtoffers
Algemeen Informatieboekje IAS - Instituut Asbestslachtoffers
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
• Informatie<br />
• Werkwijze<br />
INSTITUUT ASBESTSLACHTOFFERS<br />
Informatie<br />
Werkwijze<br />
Voorbeelden<br />
• Voorbeelden<br />
conceptversie 28-03-07<br />
INSTITUUT<br />
ASBESTSLACHTOFFERS<br />
1
2<br />
Colofon<br />
Uitgave van <strong>Instituut</strong> <strong>Asbestslachtoffers</strong><br />
<strong>IAS</strong> publicatie 2007/2 – herdruk 2012/3<br />
Tekst/ Redactie<br />
Anne-Margot van Eijck<br />
Derk Morreau<br />
Simone Aarendonk<br />
Vormgeving/fotografie<br />
Puur Ontwerp, <strong>IAS</strong>, Derk Morreau<br />
December 2012
INHOUD<br />
Wat is het <strong>Instituut</strong> <strong>Asbestslachtoffers</strong>? 4<br />
En voor wie? 4<br />
Waarom het <strong>Instituut</strong> <strong>Asbestslachtoffers</strong>? 5<br />
Asbest: van wondermiddel tot verboden gif 6<br />
Asbestziekten 8<br />
De specialistenpanels 9<br />
Zo werkt het <strong>Instituut</strong> <strong>Asbestslachtoffers</strong> 10<br />
Dossier 1: Het verhaal van de marineman 12<br />
Dossier 2: Het verhaal van de tapijtlegger 14<br />
Dossier 3: Het verhaal van mevrouw Kranenburg 16<br />
Meer informatie 18<br />
Disclaimer<br />
3
4<br />
WAT IS HET INSTITUUT ASBESTSLACHTOFFERS?<br />
• Het <strong>Instituut</strong> <strong>Asbestslachtoffers</strong> (<strong>IAS</strong>) werd in 1999 als zelfstandige<br />
stichting opgericht door het Comité <strong>Asbestslachtoffers</strong>, werknemersorganisaties<br />
(FNV, CNV, MHP), werkgeversorganisaties (VNONCW, MKB,<br />
LTO, VSO), het Verbond van Verzekeraars en de overheid. De stichting<br />
wordt geleid door een onafhankelijk bestuur en een directeur.<br />
• Grondslag is het Convenant <strong>Instituut</strong> <strong>Asbestslachtoffers</strong>. Daarin onderschrijven<br />
de samenwerkende organisaties de noodzaak van een snelle,<br />
zorgvuldige en laagdrempelige afhandeling van schadeclaims van<br />
asbestslachtoffers. Dit om patiënten een juridische lijdensweg te<br />
besparen in de korte tijd die hen nog gegeven is.<br />
• Het <strong>IAS</strong>:<br />
• adviseert de Sociale Verzekeringsbank (SVB) over het recht op een<br />
tegemoetkoming van € 18.907 (2013) voor asbestslachtoffers met de<br />
ziekte mesothelioom,<br />
• bemiddelt tussen (ex)werknemers met mesothelioom (en hun<br />
huis genoten) en (ex)werkgevers of hun verzekeraars over het betalen<br />
van een schadevergoeding. De standaard schadevergoeding bedraagt<br />
€ 61.205 (2013),<br />
• geeft voorlichting op gebied van asbestschade aan slachtoffers,<br />
werkgevers, verzekeraars en intermediaire organisaties,<br />
• doet onderzoek op medisch en juridisch gebied.<br />
EN VOOR WIE?<br />
• Alle mensen die door contact met asbest in Nederland de ziekte<br />
mesothelioom hebben gekregen kunnen in aanmerking komen voor<br />
een tegemoetkoming van de overheid. Soms betaalt de (ex)werkgever<br />
een schadevergoeding. In beide gevallen kunt u terecht bij het <strong>IAS</strong>.<br />
Nabestaanden kunnen uitsluitend voor materiële schade in aanmerking<br />
komen, dus niet voor smartengeld noch voor een tegemoetkoming van de<br />
overheid. De dienstverlening van het <strong>IAS</strong> is voor asbestslachtoffers en hun<br />
nabestaanden kosteloos als aan de volledige procedure wordt meegewerkt.<br />
• Werkgevers of hun verzekeraars kunnen dankzij het <strong>IAS</strong> rekenen op een<br />
snelle en zorgvuldige afhandeling van schadeclaims van asbestslachtoffers.<br />
Dankzij de gestandaardiseerde werkwijze van het <strong>IAS</strong> en genormeerde<br />
bedragen worden onnodig tijdrovende en kostbare juridische procedures<br />
voorkomen.
WAAROM HET INSTITUUT ASBESTSLACHTOFFERS?<br />
Ton Heerts<br />
Voorzitter FNV<br />
‘Ziek worden door je werk is een drama. Daarna ook nog zelf bij de<br />
aansprakelijke partij achter vergoeding van de financiële gevolgen<br />
aan moeten gaan, is onmenselijk. Als vakorganisatie moet je soms<br />
flink met je vuist op tafel slaan. Voor de erkenning van mesothelioom<br />
als beroepsziekte hoeft dat niet langer. De oprichting van het <strong>IAS</strong><br />
heeft eens te meer bewezen dat polderen soms tot mooie dingen<br />
kan leiden. Want dat asbestslachtoffers een juridische lijdensweg<br />
bespaard moet blijven. Daarover zijn alle partijen het gelukkig eens.’<br />
Bernard Wientjes<br />
Voorzitter VNO-NCW<br />
‘Dankzij de bemiddeling door het <strong>IAS</strong> hebben we nu een volwaardig<br />
alternatief voor tijdrovende en kostbare juridische touwtrekkerij.<br />
Het <strong>IAS</strong> werkt binnen de bestaande wetgeving en jurisprudentie met<br />
gestandaardiseerde beoordelingsmethoden en met genormeerde<br />
bedragen. Daardoor hebben bedrijven sneller duidelijkheid over de<br />
rechtmatigheid en de omvang van de claim.’<br />
Richard Weurding<br />
<strong>Algemeen</strong> directeur Verbond van Verzekeraars<br />
‘Sinds veel schadeclaims van asbestslachtoffers via het <strong>IAS</strong> lopen, is<br />
er sprake van een zorgvuldig en gestandaardiseerd traject. Zodat<br />
alle partijen weten waar ze aan toe zijn. Want nóch mesothelioompatiënten,<br />
nóch de aansprakelijk gestelde bedrijven zitten te wachten<br />
op langdurige juridische procedures.’<br />
Jos Werner<br />
Voorzitter Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties<br />
‘In ons land is veel te lang om asbestgerelateerde gezondheidspro blemen<br />
heen gedraaid. Een fatsoenlijke schaderegeling voor slachtoffers bleef<br />
uit. Maar sinds de oprichting van het <strong>IAS</strong> is er veel goeds verricht voor<br />
mesothelioompatiënten: er is nu sprake van materiële genoegdoening<br />
en van maatschappelijke erkenning. De ervaring heeft mij geleerd<br />
dat vooral het laatste voor slachtoffers van enorme betekenis is.’<br />
5
6<br />
ASBEST<br />
VAN WONDERMIDDEL TOT VERBODEN GIF<br />
Geschiedenis<br />
1870 Industriële revolutie: het brandwerend materiaal asbest wordt<br />
populair.<br />
1930 Het gebruik van asbestcement – eternit – neemt toe. Het is bij de<br />
Arbeidsinspectie bekend dat asbest schadelijk kan zijn, maar de<br />
omvang van het probleem wordt sterk onderschat.<br />
Jaren ’50 Bekend wordt dat asbestblootstelling kan leiden tot longkanker.<br />
Jaren ’60 Bekend wordt dat asbestblootstelling kan leiden tot mesothelioom.<br />
Vooral blauwe asbest wordt als boosdoener aangewezen, witte<br />
asbest wordt minder risicovol geacht.<br />
1978 Blauwe asbest wordt verboden in Nederland.<br />
1993 Alle soorten asbest worden verboden in Nederland.<br />
2000 Start <strong>Instituut</strong> <strong>Asbestslachtoffers</strong>.<br />
2005 Verbruik, gebruik en handel in alle asbestsoorten worden verboden<br />
in de hele Europese Unie.<br />
Heden Sloop van asbest is nog steeds een risicovolle onderneming.<br />
19%<br />
15%<br />
23%<br />
1% 3% 7%<br />
13%<br />
19%<br />
jonger dan 50<br />
50-54<br />
55-59<br />
60-64<br />
65-69<br />
70-74<br />
75-79<br />
80 jaar en ouder<br />
Figuur: leeftijdsverdeling asbestslachtoffers met mesothelioom met uitkering via<br />
Regeling TAS of TNS periode 20002011.<br />
Bron: (SVB).
sterfte per 100.000 inwoners<br />
5<br />
4,5<br />
4<br />
3,5<br />
3<br />
2,5<br />
2<br />
1,5<br />
1<br />
0,5<br />
vóór 1950<br />
1950-1959<br />
1960-1969<br />
1970-1979<br />
1980-1989<br />
1990-1993<br />
1945 1955 1965 1975 1985 1995 2005 2015<br />
Overleden mannen Overleden vrouwen<br />
Overleden totaal<br />
Asbestgebruik<br />
Figuur: invoer van asbestvezels in Nederland tussen 1915 en 1985 vergeleken met de<br />
ontwikkeling in het aantal sterfgevallen aan maligne mesothelioom tussen 1960 en 2010.<br />
Bron: Harmsma, S. (2006). Asbest in kaart. Historisch onderzoek asbestgebruik. Methode<br />
Asbestkansenkaart. Register Historisch Onderzoeksbureau; Nederlandse Kankerregistratie,<br />
december 2012: www.cijfersoverkanker.nl<br />
Mesothelioom in Nederland<br />
• In Nederland zijn naar schatting 340.000 mensen op het werk met asbest<br />
in aanraking gekomen. Het overgrote deel van hen heeft gewerkt in de<br />
bouw, scheepvaart en industrie.<br />
• Naar schatting 4 procent van hen zal overlijden aan mesothelioom.<br />
• Het duurt gemiddeld 40 jaar voordat de ziekte zich openbaart. Een groot<br />
deel van de slachtoffers overlijdt binnen een jaar na diagnose.<br />
• Verwacht wordt dat in 2025 in Nederland meer dan 12.000 mensen aan<br />
mesothelioom zijn overleden.<br />
• De groep bestaat merendeels uit mannen.<br />
• Bijna driekwart is boven de 65 jaar.<br />
7
8<br />
ASBESTZIEKTEN<br />
MALIGNE MESOTHELIOOM<br />
Maligne mesothelioom is de meest voorkomende - en dodelijke -<br />
asbestziekte. Het wordt ook wel asbestkanker genoemd. Patiënten zijn<br />
veelal intensief met asbest in aanraking geweest, al kan ook incidenteel<br />
asbest contact tot de ziekte leiden. Via inademing komen asbestvezels in<br />
het longweefsel en borstvlies. In het longvlies een enkele keer in het<br />
buikvlies of het hartzakje ontstaat een kwaadaardig gezwel. De tumor<br />
groeit daarna vaak door naar omringende weefsels, zoals de borstkas,<br />
longen, middenrif of organen in de buik. Voorkomende klachten zijn<br />
kortademigheid, hoesten en slikproblemen, pijn op de borstkas,<br />
vermagering, lusteloosheid en vermoeidheid.<br />
De ziekte openbaart zich pas laat, veelal tientallen jaren na de asbestblootstelling.<br />
Is de diagnose eenmaal gesteld, dan overlijdt de patiënt vaak<br />
binnen één of twee jaar. Genezen is vooralsnog niet mogelijk; behandeling<br />
is gericht op levensverlenging en verbetering van de kwaliteit van leven.<br />
De standaardbehandeling bestaat uit chemotherapie, soms aangevuld met<br />
bestraling. Andere experimentele behandelingen zijn o.a. het chirurgisch<br />
verwijderen van aangetast weefsel, gentherapie en immuuntherapie.<br />
ANDERE ASBESTZIEKTEN<br />
• Asbestose: een stoflongziekte waarbij bindweefselvorming in de longen<br />
optreedt. Gevolg is een afnemende opnamecapaciteit van zuurstof.<br />
• Longkanker: wordt meestal veroorzaakt door blootstelling aan tabaksrook,<br />
maar ook andere stoffen, waaronder asbest kunnen aan deze ziekte ten<br />
grondslag liggen.<br />
• Pleuraverdikking: verbreding van het longvlies. Op termijn kunnen<br />
verdikkingen verkalken tot zogeheten pleuraplaques. In een enkel geval<br />
leidt dit tot stoornissen in de longfunctie.<br />
REIKWIJDTE INSTITUUT ASBESTSLACHTOFFERS<br />
Alle mensen met de ziekte maligne mesothelioom kunnen terecht bij het<br />
<strong>IAS</strong>. Een regeling voor mensen met asbestose is in voorbereiding. Mensen<br />
met andere asbestziekten zullen zo goed mogelijk worden verwezen.
DE SPECIALISTENPANELS<br />
Marc van de Vijver<br />
Hoogleraar pathologie en coördinator van het Nederlands Mesotheliomen Panel (NMP)<br />
‘Het vaststellen van mesothelioom was voor longartsen en pathologen<br />
altijd lastig. Het is een aandoening die je in je praktijk niet zo vaak tegenkomt<br />
en het onderscheid met bepaalde andere tumoren of afwijkingen<br />
van het borstvlies is soms moeilijk te maken. Sinds de oprichting van het<br />
NMP (een panel van pathologen) in de jaren zeventig is daar gelukkig<br />
verandering in gekomen. In het panel zijn specialisten verenigd met een<br />
grote expertise op het gebied van mesothelioom.<br />
Wil een asbestslachtoffer via het <strong>IAS</strong> in aanmerking kunnen komen voor<br />
tegemoetkoming of schadevergoeding, dan moet eerst bewezen zijn dat<br />
er sprake is van mesothelioom. Het NMP onderzoekt namens het <strong>IAS</strong> of<br />
dit het geval is. Een groot deel van de verzoeken van het <strong>IAS</strong> gaat over<br />
patiënten van wie we het dossier al kennen. Meestal kunnen we binnen<br />
een paar dagen al advies geven in andere gevallen duurt het wat langer.<br />
Omdat het altijd goed is om je werkwijze onder de loep te blijven nemen,<br />
slaat het NMP alle onderzoeksbevindingen op in een databank. Met die<br />
waardevolle informatie kunnen we de diagnostiek blijven verbeteren.’<br />
Sjaak Burgers<br />
Longarts en voorzitter expertgroep mesotheliomen van de Nederlandse Vereniging van<br />
Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT)<br />
‘Jarenlang was de houding van patiënten, familieleden, artsen en andere<br />
betrokkenen ten opzichte van mesothelioom gelaten. Zodra er het<br />
vermoeden bestond dat iemand aan mesothelioom zou lijden, dan werd<br />
er al een terughoudende houding aangenomen: ‘Doe maar geen extra<br />
onderzoek, er is toch niets aan te doen. Het maakt geen verschil of je zeker<br />
weet dat je deze nare ziekte hebt of niet, een behandeling is er toch<br />
niet.’ Gelukkig is in deze houding verandering gekomen. Na vele jaren<br />
zoeken en proberen is er in 2003 vastgesteld dat met chemotherapie met<br />
het middel pemetrexed een, weliswaar bescheiden, winst behaald kan<br />
worden. Om hiermee behandeld te kunnen worden moet de diagnose wel<br />
zeker zijn. Gelukkig kunnen patiënten bij wie de diagnose niet bevestigd<br />
kan worden door de pathologen van het NMP wel voor een bijdrage via<br />
het <strong>IAS</strong> in aanmerking komen. In deze gevallen is het van belang dat de<br />
NVALT wordt ingeschakeld om aan te geven of mesothelioom de meest<br />
waarschijnlijke diagnose is. Zo zijn we in staat winst te boeken. Zowel in<br />
de zin van levensverlenging, als verbetering van de kwaliteit van leven.<br />
Dat is veel waard.’<br />
9
10<br />
ZO WERKT HET INSTITUUT ASBESTSLACHTOFFERS<br />
U HEBT DE ZIEKTE MALIGNE MESOTHELIOOM<br />
U kunt in aanmerking komen voor een tegemoetkoming van de overheid<br />
als u de ziekte mesothelioom hebt gekregen door contact met asbest in<br />
Nederland. Soms betaalt de (ex)werkgever een schadevergoeding. Hieronder<br />
een beschrijving van de werkwijze.<br />
Aanvraag<br />
• U meldt zich aan bij het <strong>IAS</strong>: telefonisch (079750 71 50), met de antwoordkaart<br />
uit de brochure of via de website www.asbestslachtoffers.nl.<br />
• De medewerker van het <strong>IAS</strong> vult telefonisch samen met u de aanvraagformulieren<br />
in. In een tweede gesprek gaat het <strong>IAS</strong> met u na hoe het<br />
contact met asbest heeft plaatsgevonden. Dat kan telefonisch of bij u<br />
thuis. Het <strong>IAS</strong> stuurt u direct daarna de ingevulde formulieren toe.<br />
• U controleert de formulieren en stuurt ze ondertekend terug. Ook<br />
machtigt u het <strong>IAS</strong> om medische informatie op te vragen en de Sociale<br />
Verzekeringsbank (SVB) om eventuele schade via de rechter te verhalen.<br />
Tegemoetkoming<br />
• Het <strong>IAS</strong> vraagt het Nederlands Mesotheliomen Panel (NMP) om bevestiging<br />
van de bij u gestelde diagnose maligne mesothelioom. In geval van twijfel<br />
wordt een herbeoordeling gevraagd aan de mesotheliomenwerkgroep<br />
van de longartsenvereniging NVALT.<br />
• Daarna adviseert het <strong>IAS</strong> de SVB om u wel of niet de tegemoetkoming toe<br />
te kennen en te betalen. Beslist de SVB positief, dan ontvangt u<br />
€ 18.907, (peiljaar 2013). Het <strong>IAS</strong> en de SVB streven ernaar deze procedure<br />
binnen twee maanden af te ronden.<br />
Schadevergoeding<br />
• Als u bij een werkgever aan asbest bent blootgesteld, stelt u deze per<br />
aangetekende brief aansprakelijk. Hiervoor kunt u de voorbeeldbrief<br />
gebruiken die het <strong>IAS</strong> u toestuurt.<br />
• Het <strong>IAS</strong> onderzoekt daarna of de (ex)werkgever aansprakelijk is te houden<br />
voor uw gezondheidsschade en bemiddelt vervolgens tussen u en de (ex)<br />
werkgever of zijn verzekeraar.<br />
• Als de werkgever of verzekeraar aansprakelijkheid aanvaardt, ontvangt<br />
u een schadevergoeding van € 61.205, (peiljaar 2013). Het <strong>IAS</strong> streeft<br />
ernaar dit traject binnen zes maanden af te ronden.
U BENT WERKGEVER OF VERZEKERAAR<br />
Het <strong>IAS</strong> bemiddelt tussen u en (ex)werknemers met mesothelioom (en hun<br />
huisgenoten) over het betalen van een schadevergoeding. Hieronder een<br />
beschrijving van de werkwijze.<br />
Bemiddeling<br />
• De (voormalige) werknemer stelt u als (voormalige) werkgever aansprakelijk<br />
voor de schade die hij lijdt als gevolg van de ziekte maligne mesothelioom.<br />
Het <strong>IAS</strong> verzoekt u schriftelijk, op basis van met de werkgevers en<br />
verzekeraars gemaakte afspraken, mee te werken aan de bemiddeling.<br />
De bemiddelingskosten bedragen € 3.968, excl. BTW (2013).<br />
• Binnen drie weken stuurt u het <strong>IAS</strong> de informatie die u over het dienstverband<br />
van de werknemer hebt kunnen achterhalen. Denkt u hierbij<br />
onder andere aan beschrijvingen van de functie en werkprocessen, aan<br />
veiligheidsmaatregelen die u als werkgever hebt getroffen en aan namen<br />
en adressen van oudcollega’s die met de betreffende werknemer hebben<br />
samengewerkt. Daarnaast onderzoekt u of er sprake is of was van dekking<br />
door een aansprakelijkheidsverzekering.<br />
• Met het formulier ‘Reactie op aansprakelijkstelling’ bericht u het <strong>IAS</strong> of<br />
u de aansprakelijkheid wel of niet aanvaardt. Bent u van mening dat u<br />
onterecht aansprakelijk bent gesteld, dan onderbouwt u deze afwijzing<br />
met zoveel mogelijk argumenten.<br />
• Bij de bemiddeling geldt de zogeheten stelplicht voor de (ex)werknemer,<br />
dat wil zeggen: het is aan de werknemer om voldoende aannemelijk te<br />
maken dat hij bij u als werkgever aan asbest is blootgesteld en als gevolg<br />
daarvan schade heeft geleden. Kan de werknemer dit onderbouwen, dan<br />
bent u in beginsel aansprakelijk, ténzij u op uw beurt kunt aantonen dat<br />
ofwel de werknemer bij u niet aan asbest is blootgesteld, ofwel dat u<br />
voldoende maatregelen hebt getroffen om de werknemer te beschermen<br />
tegen de destijds bekende gevaren van asbest. Zonodig verricht het <strong>IAS</strong><br />
hiernaar opnieuw onderzoek.<br />
• Aanvaardt u aansprakelijkheid, of wordt deze na uw verweer toch vastgesteld,<br />
dan wordt van u verwacht dat u de schadebedragen betaalt. Het<br />
normbedrag is voor 2013 vastgesteld op € 61.205.<br />
11
12<br />
DOSSIER 1<br />
Het verhaal van de marineman
De werknemer<br />
Jean Schrader (1946)<br />
‘Als jongetje knutselde ik al aan radio’s. Het is dan ook prachtig dat ik van<br />
mijn hobby een beroep heb kunnen maken. Van 1964 tot 1996 was ik radio/<br />
radar monteur bij de Marine Luchtvaartdienst (MLD). Bij mijn normale werkzaamheden<br />
heb ik nooit met asbest te maken gehad, maar toch bleek begin<br />
dit jaar dat ik mesothelioom had. Hoe dat kon werd snel duidelijk. Ik heb<br />
destijds ook wachtdiensten gelopen op de Karel Doorman, toen het schip voor<br />
onderhoud op de werf lag. Ik herinner mij nog dat er overal asbeststof lag.<br />
Niemand vertelde hoe gevaarlijk voor de gezondheid dat was, terwijl je toch<br />
mag aannemen dat veel verantwoordelijken het toen al wisten. Daar kun je<br />
boos over zijn, maar wat koop je ervoor? Defensie heeft aansprakelijkheid<br />
erkend en het <strong>IAS</strong> heeft mij verder goed geholpen. Het voorschot en de<br />
schadevergoeding waren snel geregeld. Na een zware operatie en vier<br />
chemokuren ben ik er nog steeds. Ik ben een vechter en hoop het nog<br />
een tijdje vol te houden.’<br />
De werkgever<br />
Mr. A.W Van der Stoel, behandelaar letselschadeclaims Ministerie<br />
van Defensie<br />
‘Het is vanwege het tijdsverloop niet altijd gemakkelijk om te achterhalen of<br />
iemand in zijn defensietijd aan asbest is blootgesteld. Maar in het geval van<br />
de heer Schrader was er na enig onderzoek eigenlijk geen twijfel mogelijk.<br />
Hij was werkzaam op het vliegdekschip Hr. Ms. Karel Doorman, toen daar<br />
in 1967 en 1968 groot onderhoud werd verricht en waar veel met asbest is<br />
gewerkt. Als oudmedewerkers van Defensie mesothelioom blijken te hebben,<br />
dan lopen schadeclaims vrijwel altijd via het <strong>IAS</strong>. Begrijpelijk, want daar zijn<br />
veel voordelen aan verbonden. Door het model van bemiddeling, het werken<br />
met genormeerde schadebedragen en de gestroomlijnde procedures, is het<br />
instituut voor ons de aangewezen partij om mee samen te werken.’<br />
13
14<br />
DOSSIER 2<br />
Het verhaal van de tapijtlegger
De werknemer<br />
Zoon Jacco over zijn vader Henk Robbe (1942)<br />
‘Van 1958 tot 1976 was mijn vader woning en projectstoffeerder. Bij het<br />
leggen van de destijds populaire vinylvloerbedekkingen heeft hij toen regelmatig<br />
aan asbest bloot gestaan. Vooral bij het schuren van ondervloeren kwam<br />
er vaak asbeststof vrij. Dat heeft hij ongewild ingeademd, persoonlijke<br />
beschermingsmiddelen werden door zijn werkgever niet verstrekt. Mijn vader<br />
had daarna altijd een zekere angst voor de mogelijke gevolgen hiervan en<br />
uiteindelijk bleek dat ook de pijnlijke waarheid. Want na maanden van onderzoeken,<br />
onzekerheid en een zware operatie, werd in mei 2012 de diagnose<br />
mesothelioom gesteld. Mijn vader hangt aan het leven en kan zijn ziekte<br />
eigenlijk niet accepteren. Hij is een enorme knokker en zet alles op alles om<br />
zo lang mogelijk bij ons te blijven. Daarbij krijgt hij veel steun en medeleven<br />
van familie, vrienden, en oudcollega’s. Ondanks alle ellende zijn er daardoor<br />
waardevolle en ontroerende momenten. Mooi ook dat hij na bemiddeling van<br />
het <strong>IAS</strong> schadevergoeding heeft gekregen. Het is voor hem erg belangrijk<br />
dat mijn moeder op deze manier straks geen geldzorgen heeft.’<br />
De verzekeraar<br />
Nel van der Heide, specialist claims-afhandeling bij Amlin Corporate<br />
Insurance<br />
‘Als verzekeraar zijn we aangesloten bij het convenant asbestslachtoffers,<br />
waar de bemiddelingsprocedure over schadevergoeding is geregeld. Zoals<br />
altijd in dit soort zaken, deed het <strong>IAS</strong> ook bij de heer Robbe uitgebreid<br />
onderzoek naar zijn arbeidsverleden. Al snel werd duidelijk dat de bij ons<br />
verzekerde werkgever aansprakelijk was voor de schade. Het bleek de enige<br />
werkgever waar de heer Robbe in het verleden met asbest had gewerkt en<br />
oudcollega’s konden verklaren dat hij op de werkvloer veel met asbest in<br />
aanraking was geweest. Zonder het <strong>IAS</strong> zou het toch een stuk moeilijker en<br />
tijdrovender zijn om dit soort informatie boven water te krijgen. Nu kunnen<br />
we claims sneller afhandelen.’<br />
15
16<br />
DOSSIER 3<br />
Het verhaal van mevrouw Kranenburg
Mevrouw H. Kranenburg-de Ruiter (1939)<br />
‘Toen ik last kreeg van steken in mijn zij en kortademigheid, dacht de huisarts<br />
aan nierstenen. Mijn benauwdheid weet hij aan een slechte conditie.<br />
Maar dat laatste kon ik me eigenlijk helemaal niet voorstellen, want ik<br />
tenniste drie keer in de week en zat veel op de fiets. Helaas heb ik gelijk gekregen,<br />
want in april 2012 stelde men in het ziekenhuis mesothelioom vast.<br />
In de zomer heb ik vier chemokuren gehad. Die leken aan te slaan, maar<br />
er waren er daarna toch weer twee extra kuren nodig. Daar ben ik nu mee<br />
bezig. Het zal wel nooit duidelijk worden hoe ik aan deze ziekte ben gekomen.<br />
Ik heb in ieder geval nooit met asbest gewerkt en mijn man ook niet.<br />
Een mogelijke verklaring is dat er bij de sloop van onze oude boerderij in de<br />
jaren ’80 van de vorige eeuw asbest is vrijgekomen. We hebben daar toen in<br />
een stacaravan tijdelijk naast gewoond. Meer is er eigenlijk niet over te zeggen,<br />
je kunt overal asbestvezels hebben ingeademd. Het spul zat immers ook<br />
op allerlei plekken in het milieu. Ik heb daarom al snel een tegemoetkoming<br />
gekregen van het <strong>IAS</strong> op grond van de regeling Tegemoetkoming nietloondienstgerelateerde<br />
slachtoffers van mesothelioom (TNS).’<br />
TNS<br />
Het gebruik van asbest is sinds 1993 verboden, maar het inademen van asbestvezels<br />
in het verleden maakt mensen nu nog ziek. Ze kunnen op allerlei<br />
manieren met de asbest in aanraking zijn geweest. Via het werk, als huisgenoot<br />
van iemand die met asbest heeft gewerkt, of door producten waar<br />
asbest in zat. Ook is er asbestafval in het milieu terechtgekomen.<br />
De TNS is bedoeld voor mensen met mesothelioom die niet als werknemer<br />
met asbest in aanraking zijn geweest. Inmiddels gaat dit om ca. 20% van<br />
de aanvragen bij het <strong>IAS</strong>. Geregeld gaat dit om vrouwen, die geen typisch<br />
asbestrisicoberoep hebben gehad, zoals mevrouw Kranenburg.<br />
17
18<br />
MEER INFORMATIE<br />
Op de website van het <strong>IAS</strong>, www.asbestslachtoffers.nl of www.ias.nl vindt u<br />
onder ‘Nieuws’ informatie over allerlei onderwerpen op medisch, juridisch,<br />
arbeidshygiënisch, veiligheidskundig en politiek gebied in relatie tot asbest<br />
en gezondheid. U kunt zich daar aanmelden voor de nieuwsbrief die vier<br />
maal per jaar verschijnt. Hieronder vindt u een overzicht van organisaties<br />
en websites die op een of andere manier betrokken zijn bij het onderwerp<br />
asbest en gezondheid.<br />
Organisaties die het <strong>Instituut</strong> <strong>Asbestslachtoffers</strong> hebben opgericht<br />
Naam Instelling Webadres Bijzonderheden<br />
FNV www.fnv.nl Werknemersorganisatie<br />
CNV www.cnv.nl Werknemersorganisatie<br />
Mhp www.vakcentralemhp.nl Voor middengroepen en hoger personeel<br />
Comité <strong>Asbestslachtoffers</strong> www.comiteasbestslachtoffers.nl Juridische bijstand<br />
VNO-NCW www.vno-ncw.nl Werkgeversorganisatie<br />
LTO Nederland www.lto.nl Land en tuinbouw<br />
MKB-Nederland www.mkb.nl Midden- en kleinbedrijf<br />
Verbond van Verzekeraars www.verzekeraars.nl Koepel<br />
Asbestslachtofferverenigingen<br />
<strong>Asbestslachtoffers</strong> Vereniging Nederland www.asbestslachtoffer.nl Nederlands lotgenotencontact<br />
IBAS www.ibasecretariat.org Internationale Vereniging voor asbestslachtoffers<br />
Websites met informatie<br />
SZW Arboportaal www.arboportaal.nl Informatie over arbeidsomstandigheden<br />
Kluwer Arboplatform www.arboonline.nl Informatie over arbeidsomstandigheden<br />
Inspectie SZW www.inspectieszw.nl Controle op arbeidsomstandigheden<br />
Asbest en bouw www.asbestenbouw.com Nieuws over asbest in de gebouwde omgeving<br />
Kenniscentrum Infomil www.infomil.nl Informatiecentrum voor bedrijfsgebonden milieubeleid<br />
Integrale Kankercentra www.iknl.nl Informatie voor kankerpatiënten en onderzoekers<br />
KWF Kankerbestrijding www.kwfkankerbestrijding.nl Informatie voor kankerpatiënten en onderzoekers<br />
Longkankerinformatiecentrum www.longkanker.info Informatie en forum voor mesothelioom en longkanker<br />
Milieu Centraal www.milieucentraal.nl Praktische milieu-informatie voor consumenten<br />
Ministerie van Infrastructuur en Milieu www.rijksoverheid.nl/ministeries/ienm Uitgebreid dossier over asbest<br />
NFK www.nfk.nl Koepel van kankerpatiëntenorganisaties<br />
NVVK www.veiligheidskunde.nl Veiligheidskundigen<br />
RIVM website gezondheid en milieu www.rivm.nl/gezondheidenmilieu Over invloed van asbest op gezondheid<br />
Stichting Diagnose Kanker www.diagnose-kanker.nl Informatie en forum voor mesothelioompatiënten<br />
Veilig en gezond werken www.veiligengezondwerken.nl Kennisbank over o.a. asbest in de bouw
Disclaimer<br />
Er is grote zorgvuldigheid betracht bij de samenstelling van deze brochure.<br />
Desondanks kan het voorkomen dat informatie verouderd, onvolledig of<br />
incorrect is. Het <strong>Instituut</strong> <strong>Asbestslachtoffers</strong> (<strong>IAS</strong>) kan geen verantwoordelijkheid<br />
of aansprakelijkheid dragen voor (de juistheid van) de vermelde informatie.<br />
Het <strong>IAS</strong> kent een klachtenregeling. Meer informatie vindt u op de<br />
website www.asbestslachtoffers.nl.<br />
19
20<br />
<strong>Instituut</strong> <strong>Asbestslachtoffers</strong> (<strong>IAS</strong>)<br />
Het <strong>Instituut</strong> <strong>Asbestslachtoffers</strong> (<strong>IAS</strong>) adviseert de Sociale Verzekeringsbank<br />
(SVB) over het recht op een tegemoetkoming voor asbestslachtoffers met de<br />
ziekte mesothelioom. Daarnaast bemiddelt het <strong>IAS</strong> tussen (ex-)werkgevers en<br />
(ex-)werknemers over het betalen van een schadevergoeding. Het <strong>IAS</strong> is daarvoor<br />
in 1999 opgericht door organisaties van werkgevers en werknemers, het<br />
Comité <strong>Asbestslachtoffers</strong>, het Verbond van Verzekeraars en de overheid. Meer<br />
informatie vindt u op de website van het <strong>IAS</strong>: www.asbestslachtoffers.nl.<br />
Directie en bureau:<br />
Bezuidenhoutseweg 60<br />
Postbus 90405<br />
2509 LK Den Haag<br />
Telefoon: 070 349 97 54<br />
email: secrias@ias.nl<br />
Aanvragen:<br />
Bredewater 6<br />
Postbus 684<br />
2700 AR Zoetermeer<br />
Telefoon: 079 750 71 50<br />
Fax: 079 750 71 01<br />
email: info@asbestslachtoffers.nl