nieuws - Raphaëlstichting

In dit nummer
2 Auditoren
4 Plan in wording
5 Digitaal formulier
6 Opleidingen
7 De kunst van het zorgen
9 Kort nieuws
Kristallijn
Nieuwsblad voor medewerkers en belangstellenden
Raphaëlstichting
Zorg van mens tot mens
H EDY D'ANCONAPRIJS
Eervolle vermelding Oosterheem!
Bij de eerste editie van de Hedy d’Aconaprijs
(voor ‘excellente zorgarchitectuur’)
heeft Oosterheem een van de twee eervolle
vermeldingen in de wacht gesleept.
Uit de 112 inzendingen werd het woonwerkproject
in Broek op Langedijk – ontworpen
door architect Yaike Dunselman
– geprezen om zijn rol die het vervult bij
het behoud van het aangrenzende cultuurlandschap.
Nummer 8
juni 2010
Yaike Dunselman, Marinus van der Meulen, Hedy d’Ancona en Sana Ponec (jurylid) tijdens de uitreiking
(v.l.n.r.)
Feestelijk symposium op Rozemarijn
Tijdens de
boekpresentatie
‘Ik wil ook’
Op pagina 3
Uit het juryrapport:
‘De antroposofisch geïnspireerde architectuur
biedt een goed antwoord op het
zorgconcept en de context. De maatschappelijke
functie van het project is
evident.
Wonen en werken lopen naadloos in elkaar
over. Het gezamenlijk gebruik van
het werkgebouw met de Stichting Veldzorg
is financieel aantrekkelijk en biedt
maatschappelijke en therapeutische
meerwaarde.’
De prijs zelf werd toegekend aan
revalidatiecentrum Groot Klimmendaal,
Arnhem.
De andere eervolle vermelding ging naar
Gezondheidscentrum Jozef, Deventer.
Zie ook: www.hedydanconaprijs.nl

Kristallijn
Kracht als uitgangspunt bij ‘waarderend auditten’
De auditoren van de Raphaëlstichting
volgen elk jaar een training om de
kennis en vaardigheid op peil te houden.
Dit voorjaar volgden ze een cursusdag
over ‘waarderend auditten’,
een andere manier van auditten. De
auditoren waren heel enthousiast.
Onderstaand een korte uitleg over het
waarderend auditten.
v.l.n.r.: Marlies Boesten en Marike Brekelmans
auditten Inge Baltus (afdeling inkoop centraal
bureau)
Interne audits
Sinds drie jaar heeft de Raphaëlstichting
een eigen auditteam bestaande
uit 16 medewerkers. Deze auditoren
houden een paar keer per jaar audits
bij de verschillende instellingen. Tijdens
de auditgesprekken toetsen de
auditoren of op de werkplek aan de
HKZ normen wordt voldaan en of
men zich aan eigen afspraken houdt
(doet iemand wat hij zegt dat hij
doet?).
Wat is waarderend auditten?
Bij het waarderend auditten wordt
een appèl gedaan op de intrinsieke
motivatie van medewerkers, waardoor
een bereidheid ontstaat om zaken te
willen verbeteren. Een positieve vraag
nodigt uit tot leren en reflectie. Als
auditor probeer je vanuit een waarderende
invalshoek de medewerker te
laten reflecteren op de dagelijkse
werkzaamheden, samen probeer je
verbetermogelijkheden te ontdekken.
De sterke kanten van je organisatie of
team kun je dan gebruiken voor de
verbeteringen.
Een waarderend auditgesprek richt
zich op wat er goed gaat, waardoor
het goed gaat en hoe je die gegevens
kunt gebruiken voor zaken waar verbeteringen
nodig zijn.
Door vanuit een positieve invalshoek
te auditten worden problemen zichtbaar,
maar geplaatst in het perspectief
van mogelijkheden en kansen.
Wat is het verschil met de huidige
werkwijze?
Wordt bij de interne audits zoals we
ze tot nu toe hebben gehouden, vooral
gekeken naar tekortkomingen (zaken
die niet lopen zoals ze zouden
moeten lopen), bij het waarderend
auditten is de kracht van de organisatie
of het team het uitgangspunt. Het
is een dialoog over mogelijkheden
om te verbeteren. Er wordt een beroep
gedaan op de motivatie en verantwoordelijkheid
van medewerkers
en niet op wat er niet goed gaat. De
te auditten onderwerpen benader je
vanuit een positieve invalshoeken zoals:
waarmee hebben mensen een
verbinding en wat zijn sterke punten
en wat kunnen we daar van leren.
Waarom waarderend auditten?
Nu er al een tijdje met de HKZ en
verbetertrajecten wordt gewerkt, was
het een logische stap om de audit te
richten op de kracht van de organisatie
in plaats van op het toetsen van
de normen. Dit voorjaar zijn de auditoren
al begonnen met waarderende
audits. Reacties van de auditoren
hierover waren:
‘De waarderende vragen nodigen de
medewerker meer uit om te vertellen
over praktijkvoorbeelden. Ik heb het
idee dat de medewerker zich meer op
het gemak voelt, omdat het gesprek
soepeler verloopt en niet op een
kruisverhoor lijkt.’
‘Deze manier bevalt me beter dan de
oude. Je maakt op een prettiger manier
contact en bij het stellen van
waarderende vragen komen evengoed
dingen naar voren die verbeterd kunnen/moeten
worden.’
‘Er komt nuttige informatie naar voren,
omdat er rechtstreeks naar de praktijkervaring
wordt gevraagd en niet zozeer
een protocol wordt afgewerkt. Er komen
daardoor goede tips, adviezen en
verbeterpunten naar voren.’
Een waarderend auditgesprek richt zich op wat er goed
gaat, waardoor het goed gaat en hoe je die gegevens kunt
gebruiken voor zaken waar verbeteringen nodig zijn.
2
‘Het gesprek heb ik zelf als meer
spontaan ervaren en mensen kwamen
zelf met verbeterpunten. Je kon merken
dat mensen hier dan echt over na
moesten denken omdat ze die vraag
niet verwacht hadden. Vervolgens
merkte je ook dat de auditee actief in
het gesprek kwam te zitten. Terwijl je
tijdens het auditten op de oude manier
de informatie meer uit de mensen
moest trekken. Auditees hadden
toen veel meer een afwachtende houding
en lieten niet bepaald het achterste
van hun tong zien.’
In september worden weer interne
audits gehouden binnen de instellingen,
ook dit keer vanuit een waarderende
invalshoek.
Marike Brekelmans
Coördinator Interne Audits

Boekpresentatie ‘Ik wil ook’
Feestelijk symposium op Rozemarijn
Aan het slot van een inspirerend symposium werd op 15 april het boek Ik wil ook
– leren in het kinderdagcentrum van Astrid van Zon (directeur van Rozemarijn)
ten doop gehouden. Uitgangspunt van het boek is dat kinderen met een meervoud
aan beperkingen de wil hebben zich te ontwikkelen. Uit de inleiding: ‘Met
het besef van het “Ik wil ook”, kun je bij deze kinderen oog krijgen voor hun wil,
die tot uiting komt in hun uitingen en signalen. Een wil die zich uitstrekt tot het
leren leven, leren leren en leren werken.’ In het boek staat een leerprogramma
beschreven dat groepsgewijs wordt aangeboden en voor ieder kind individueel
wordt uitgewerkt.
De boekpresentatie werd vooraf gegaan
door lezingen van kinder- en
jeugdpsycholoog Hans Bom en Carla
Vlaskamp, hoogleraar orthopedagogiek
(RUG) en gespecialiseerd in opvoeding
en ondersteuning van mensen
met zeer ernstige verstandelijke
en meervoudige beperkingen.
Gastheer Pim Blomaard wist het publiek
te bewegen tot een levendige interactie.
Kinderen en medewerkers
van Rozemarijn zongen een prachtig
lied dat diepe indruk maakte en tevens
levend bewijs was voor het the-
‘Ik wil ook’
voorgedragen voor de
VGN-gehandicaptenzorgprijs
2010
Iedere twee jaar wordt door de
VGN een zorgprijs uitgereikt aan
een medewerker of medewerkers
die onderzoek heeft/ hebben uitgevoerd
of een kennisproduct
heeft/hebben ontwikkeld, waarmee
wordt bijgedragen aan de
verbetering van de zorgpraktijk
en/of professionalisering.
Het doel van deze zorgprijs is te
stimuleren dat binnen of tussen
gehandicaptenzorginstellingen
kennisontwikkeling, kennisverspreiding
en verdere professionalisering
van de medewerkers
plaatsvindt.
De Raphaëlstichting heeft dit jaar
voor het eerst een inzending gestuurd
in de categorie ‘Praktijkproduct’
nl. het boek, Ik wil ook -
leren in kinderdagcentra van Astrid
van Zon.
ma van deze middag: hun wil en vermogen
tot leren.
Interactie
Carla Vlaskamp – die ook de inleiding
van het boek schreef – benadrukte in
haar bijdrage dat het leren bij kinderen
met een meervoud aan beperkingen
een essentieel onderdeel van hun
ontwikkeling uitmaakt. Voor begeleiders
(en ouders) is het van belang
dat zij deze kinderen niet als passieve
objecten benaderen, maar juist als
sturende subjecten. Je hoeft dus geen
genoegen te nemen met ‘snoezelen’;
deze kinderen kunnen leren en zich
ontwikkelen.
In de begeleiding gaat het erom op
de juiste momenten op een juiste
manier in te grijpen. ‘Doe dat altijd
samen, gebruik de routine van de dag
(dat is immers betekenisvol en aan te
leren) en probeer zowel overschatting
als onderschatting te vermijden. – De
interactie is het belangrijkste instrument,
in de handen en de harten van
3
Kristallijn
de medewerkers ligt de kwaliteit van
zorg.’
Hans Bom keek eerst terug op de
langdurige samenwerking met Astrid:
‘Ze weet mensen op charmante wijze
te bewegen dingen te doen die een
eer zijn, maar ook een opgave.’ (gelet
op de instemmende reacties in de
zaal, werd die constatering ruim ge-
deeld – JV). In zijn bijdrage ging hij
ondermeer in op het concept ‘leren’
en gaf hij een aantal voorbeelden uit
zijn praktijk als relatie- en gezinstherapeut.
‘Je stapt in de overtuiging: die
jongere kan zelf oplossingen vinden;
wij helpen hem daarbij. De boodschap
moet zijn: we geloven dat jij
het kan. Zo komt het menszijn en de
ontwikkeling naar voren.’
Tot slot presenteerde Astrid het boek

Kristallijn
– zoals alle goede dingen – in drieën.
Aan de ouders van Bart, een jongen
uit het kinderdagcentrum die twee
jaar geleden is overleden en haar in
een droom zei: ‘Ik wil ook’, aan een
van de medewerkers van Rozemarijn
die al enige tijd met het leerprogramma
werkt en aan Carla Vlaskamp die
de inleiding uit het boek had verzorgd.
Bij het hapje en drankje dat volgde
bleven veel mensen napraten. Astrid
kwam handen te kort om kopers van
een gesigneerd exemplaar te voorzien.
‘Ik wil ook’ is niet alleen aan te bevelen
voor hen die werken (of leven)
met kinderen met een meervoud aan
beperkingen, maar voor iedereen die
op een of andere manier met gehandicapten
te maken heeft.
Jan Verweij
Ik wil ook leren in kinderdagcentra,
uitgeverij Garant, Prijs € 17,80
ISBN 978-90-441-2592-4
Het boek kan ook besteld worden via
Rozemarijn door overmaking van
€ 17,80 naar rekeningnr.: 35.85.27.813,
t.n.v. Raphaëlstichting, Schoorl onder
vermelding van: ‘Ik wil ook’ + uw
naam + adres. Een deel van de opbrengst
gaat dan naar onderwijs voor
kinderen met een beperking in Yerevan
(Armenië).
Meerjarenbeleidsplan 2010 – 2012
Plan in wording
In het managementteam van de Raphaëlstichting,
waar de bestuursleden
en de leidinggevenden van de instellingen
deel van uitmaken, is hard gewerkt
aan het Meerjarenbeleidsplan
2010 – 2012. Het proces op zichzelf
werd ook als middel gebruikt om een
hernieuwde impuls tot samenwerking
handen en voeten te geven. En met
succes.
Momenteel circuleert het conceptplan
in verschillende geledingen van de
stichting. Zo hebben de Raad van Bestuur,
de Centrale Ondernemingsraad
en de Cliëntenraad er hun reactie op
kunnen geven en presenteerde Marinus
van der Meulen op 14 juni het
concept voor deelnemers aan diverse
beleidsorganen van de instellingen op
Breidablick. In zijn inleiding benadrukte
hij dat het plan meer ‘richting
wil geven’ en geen plan is in de gebruikelijke
zin, met nauw omschreven
doelen en actiepunten. Dit plan hoopt
een aanzet te geven tot een cultuurverandering
en wil medewerkers betrekken
bij de invulling van globaal
omschreven beleidsthema’s, zoals bijvoorbeeld:
‘de Raphaëlstichting wil
een lerende organisatie zijn.’
De deelnemers aan de bijeenkomst
werden met twee vragen in werkgroepen
op pad gestuurd: wat inspireert
je in het plan en: wat mis je erin? De
bedoeling was om eigen ervaringen te
verbinden aan de antwoorden.
Bij de evaluatie bleek ondermeer dat
velen het ‘open karakter’ erg aansprak,
evenals de wens om de samen-
Er was veel belangstelling voor de presentatie
4
Marinus van der Meulen tijdens de presentatie
hang en samenwerking tussen de verschillende
instellingen te zoeken.
Sommigen misten toch ook een
doel... waar leidt dit plan toe?
Marinus van der Meulen sprak in zijn
dankwoord de constatering uit dat de
middag zeker meer aangrijpingspunten
had gegeven aan het conceptplan.
‘In zekere zin is dit plan een
waagstuk. Het geeft medewerkers de
gelegenheid om in een vernieuwingsproces
in te stappen. Maar waar dat
toe zal leiden is niet te voorspellen.’
De muziek werd verzorgd door de
klankspelgroep van Breidablick, onder
leiding van Jorien van Tuinen. Er was
hard gewerkt aan een speciale compositie
‘met een voortschrijdend karakter,
wandelend in de tijd’, passend
bij het thema van het plan.
En wat dat thema dan was? U leest
het in de uiteindelijke versie die in
september zal verschijnen. In de volgende
Kristallijn wordt uitgebreid op
de inhoud ingegaan.
Jan Verweij

Kristallijn Kristallijn
Verwachte ingebruikname: begin 2011
Digitaal formulier voor het declareren van
gewerkte uren
De Raphaëlstichting heeft geconstateerd
dat digitalisering
van de declaraties een belangrijke
bijdrage kan leveren aan
het efficiënt registreren van de
gewerkte uren en de daaraan
gerelateerde salarisverwerking.
Daarnaast zou door digitalisering
de huidige manier van declareren
van de gewerkte uren
en de gele kaarten voor het registreren
van het verlof transparanter
worden.
Het digitaliseren van de declaraties
zou in eerste instantie gerealiseerd
worden door het aanschaffen van
een dienstroosterplanning (DRP)
pakket. Gedurende het selecteren
van een DRP-pakket is echter gebleken
dat de standaardpakketten niet
volledig kunnen voldoen aan de door
de stichting gestelde eisen. Waar het
ene pakket functioneel niet aan de
eisen voldoet, is het andere pakket
technisch niet toereikend. Een belangrijk
gevolg van het aanschaffen
van een DRP-pakket zou zijn dat de
huidige ICT-structuur aangepast zou
moeten worden, gezien de decentrale
opzet van de Raphaëlstichting. Dit
zou te veel kosten met zich meebrengen.
Het bestuur heeft daarom
besloten om de originele doelstelling
los te laten. Er wordt niet langer gestreefd
naar een DRP pakket waarbij
het digitaliseren van de declaraties
èn het ondersteunen van het planningsproces
tegelijkertijd gerealiseerd
wordt. Dit heeft tot gevolg dat
het project een andere aanpak heeft
gekregen. De focus van het project
wordt nu gelegd bij het digitaliseren
van de declaraties aan de hand van
een digitaal declaratieformulier.
Daarna zal gekeken worden hoe het
planningsproces ondersteund kan
worden.
Besloten is dat het digitaliseren van
de declaraties aan de hand van een
webformulier tot uiting zal komen.
Dit betekent dat alle medewerkers ie-
Wordt het niet hoog tijd?
dere maand alle gewerkte uren op
uniforme wijze invullen op een formulier
dat via het internet te bereiken
is. Dit formulier wordt vervolgens
gecontroleerd door de leidinggevende
die het formulier na akkoord
aan de salarisadministratie
aanlevert. Het digitaliseren van de
declaraties moet ervoor zorgen dat
invoeren van gewerkte uren correct
en volledig is. Immers het handmatig
overtypen op de salarisadministratie
vervalt en optelfouten worden
voorkomen.
Naast de gewerkte uren dienen de
medewerkers ziekte en indirecte uursoorten,
zoals scholing, cursus, vergadering,
werkoverleg, OR-tijd en
medezeggenschapsraad, op het formulier
te registreren. Ook al het op
te nemen verlof, zoals vakantie, PBL,
bijzonder en onbetaald, dient op het
formulier geregistreerd te worden.
Dit heeft tot gevolg dat de gele verlofkaarten
komen te vervallen.
Het digitaal declaratie formulier
wordt gekoppeld van en naar het
personeelsinformatiesysteem van
Beaufort. De koppeling zorgt ervoor
dat de salarisadministratie de declaraties
voor de gewerkte uren niet langer
handmatig hoeft te verwerken en
het verwerken van het verlof voor leidinggevenden
en M&O'ers eenvoudiger
wordt gemaakt. Het geeft daarnaast
de mogelijkheid om dynamische
tellers toe te voegen. Door de
gewerkte uren samen met het verlof,
ziekte, indirecte en overige uursoorten
te registreren, is het mogelijk alle
uren overzichtelijk en controleerbaar
5
te maken voor zowel de medewerkers,
groepen, huizen, instellingen
als de organisatie. Uiteindelijk zorgt
het formulier er dan ook voor dat het
efficiënt en effectief afhandelen van
de gegevensstroom tussen de locaties
en het Centraal Bureau van de
Raphaëlstichting geoptimaliseerd
wordt, waardoor kosten op alle niveaus
binnen de organisatie verminderd
kunnen worden.
Het digitaal declaratieformulier
maakt het mogelijk om de arbeidsvoorwaarden
te harmoniseren met
de CAO. Dit betekent dat met de intrede
van het formulier in enkele van
de huidige arbeidsvoorwaarden wijzigingen
plaats zullen vinden, waaronder
de toepassing van de onregelmatigheidstoeslag.
De Centrale Ondernemingsraad
is reeds op de hoogte
gebracht van de wijzigingen. Informatie
over de wijzigingen die precies
plaats gaan vinden en wat de invloed
daarvan is op de medewerkers,
wordt te zijner tijd gegeven.
Leverancier Medami gaat het digitaal
declaratie formulier voor de stichting
ontwikkelen. De leverancier is reeds
bekend bij de stichting. Zij zijn onder
andere verantwoordelijk geweest
voor de opzet en ontwikkeling van
het kwaliteitshandboek en zijn dus
op de hoogte van de technische omgeving.
Verwacht wordt dat de ontwikkeling
van het formulier in september 2010
afgerond zal worden. De eerste pilot
vindt plaats op het Centraal Bureau.
Op basis van die pilot worden de
laatste aanpassingen gedaan. Vervolgens
zullen de instellingen gebruik
gaan maken van het formulier. Naar
verwachting wordt het formulier niet
eerder dan januari 2011 in gebruik
genomen. Wanneer het formulier
daadwerkelijk in gebruik wordt genomen,
zal te zijner tijd bekend gemaakt
worden.
Susanne Smit
projectleider

Kristallijn Kristallijn
Van het opleidingenfront
Masterprogramma’s
Er lopen op dit moment twee masterprogramma’s.
Een van Hanneke
Wiegers met groepsleiders en woonbegeleiders
van de Novalishoeve,
Oosterheem, Queeste en Scorlewald
met als onderwerp: participatie en
Leerlingen van de SPW opleiding in afwachting van hun toets En-
gels.
emancipatie van bewoners. De deelnemers
onderzoeken met elkaar hoe
je voorwaardenscheppend bezig kunt
zijn zonder te betuttelen.
Reactie van een deelnemer: ‘Interessant
is het samen vinden van de mogelijkheden
om bij bewoners het vermogen
te wekken om hun eigen vragen
te beantwoorden. Met name de
handvatten voor het begeleiden van
de bewonersvergadering zijn fijn. De
teksten die Hanneke inbrengt zijn inspirerend.
Er zou wat mij betreft best
nog meer structuur in mogen, met
bijvoorbeeld het inbrengen van casussen
of huiswerkopdrachten.’
Het tweede masterprogramma is
van Clemens Dijkstra met de orthopedagogen
van Rozemarijn, Midgard
en Breidablick over antroposofische
orthopedagogiek. Dit masterprogramma
heeft een intervisie-achtig
karakter. Een reactie van een van de
deelnemers: ‘Het is inspirerend om
met de orthopedagogen van verschillende
instellingen bij elkaar te komen
en gemeenschappelijke vragen
te beantwoorden. Daarbij gaat het
om thema's als hoe speel je in op
acute vragen uit teams, welk dagprogramma
wordt aangeboden aan kinderen,
hoe gebruik je antroposofi-
sche inzichten. Bij toerbeurt casuïstiek
inbrengen is ook zeer verhelderend.’
In de loop van het jaar zullen er weer
nieuwe programma’s starten, daarover
in een volgende Kristallijn meer.
Interne opleiding
In september gaat de
interne SPW-opleiding
van start in een nieuwe
vorm, competentiegericht
onderwijs heet
dat dan. Dat betekent
voor onze opleiding
dat we meer dan voorheen
zullen aansluiten
bij de ervaring van cursisten
en dat de inrichting
van het eigen leerproces
minder zal worden
gedicteerd door de
opleiding, maar meer
door de cursist zelf.
Aan de basis ligt de visie
van het Edith Maryon
College (EMC) op leren waarbij
de volgende motieven centraal
staan: ervaringsleren, ondernemen,
Diploma-uitreiking SPW
6
verbinden, verantwoorden en ontwikkelen.
Deze motieven komen voort
uit onze ervaringen met opleiden en
sluiten aan bij de ideeën over competentiegericht
leren.
Een en ander zal behalve voor de opleiding
zelf ook gevolgen hebben
voor het begeleiden en beoordelen in
de praktijk. Aangezien de coördinatoren
van het EMC nu nog volop in
het ontwikkelwerk van deze nieuwe
opleiding zitten, zullen de mensen
die in de praktijk met cursisten te
maken hebben op z’n vroegst in juli
informatie krijgen. Daarvoor zal ik
een bezoek brengen aan de instelling
of mensen bij mij uitnodigen. Nog
even geduld dus!
Aan een vernieuwing is het altijd
even wennen, maar ook van de ervaringen
die we gaandeweg opdoen
zullen we weer leren; voortschrijdend
inzicht. Wij van het EMC hopen dat
we samen met de praktijkinstellingen
als ‘partners in opleiden’ op weg
kunnen gaan.
Hetty Houtenbos,
coördinator opleidingen
Op 22 juni hebben 13 mensen in de Halde op Scorlewald hun diploma ontvangen
van de interne SPW opleiding. Twee cursisten krijgen hun diploma
later in de zomer. Tijdens een feestelijke uitreiking werden ze allen persoonlijk
toegesproken. Na met hun familieleden en medewerkers van de
opleiding soep en een broodje te hebben genuttigd, vond de toneeluitvoering
plaats. Het stuk, getiteld De Wildeman, werd de week ervoor opgevoerd
op het Maartenhuis, Midgard en Breidablick.
Foto: Peter Dijks

Kristallijn Kristallijn
Verslag NVAZ Themadag
Op donderdag 3 juni vond er
een themadag plaats, georganiseerd
door de NVAZ (Nederlandse
Vereniging van Antroposofische
Zorgaanbieders).
Ongeveer 25 deelnemers, bestaande
uit kwaliteitsmedewerkers
en medewerkers uit de
zorg, discussieerden over hoe
een kwaliteitsmanagementsysteem
en goede zorg samen
gaan aan de hand van presentaties
van Karen Wuertz en
Erik Baars. 1 )
Karen Wuertz hield een presentatie
over: ‘De papieren werkelijkheid en
de dagelijkse werkelijkheid van de
zorg’.
Het door overheid en zorgkantoor
gewenste kwaliteitssysteem wordt in
veel antroposofische zorginstellingen
ervaren als een papieren werkelijkheid
die geen echte zorgkwaliteit
maar schijnkwaliteit meet. Men kan
zich er niet mee verbinden. Het wekt
veel commotie omdat ‘echtheid’ en
‘verbinding’ juist grondwaarden zijn
in de antroposofische zorgverlening.
Ja zeggen tegen het kwaliteitssysteem
lijkt te impliceren dat antroposofen
het werken vanuit hun eigen
visie en grondwaarden niet serieus
mogen nemen. Toch zullen ook antroposofische
instellingen zich tot
deze veranderende maatschappelijke
context moeten verhouden.
Welke ingrediënten kunnen daarbij
behulpzaam zijn?
We kunnen die vinden in de relatie
tussen begeleiders en bewoners in
de dagelijkse zorgpraktijk. Wat in de
beste antroposofische zorgtraditie
gebeurt, is dat kwaliteit wordt gefundeerd
in de zorgrelatie. Hoe kun je
kwaliteit funderen in de zorgrelatie in
plaats van in een papieren werkelijkheid?
Het is nodig hiertoe de essentie van
begrippen als ‘verbinding’ en ‘ontmoeting’
te analyseren en vooral de
praktische werkzaamheid ervan
zichtbaar maken in de verantwoording.
Zo wordt kwaliteitsbeleid niet
alleen een wettelijke verplichting
maar ook dienstbaar aan de zorg
voor cliënten.
Erik Baars hield een presentatie over:
Meten en antroposofische kwaliteit:
(hoe) gaat dat samen?
In het afgelopen half jaar is door het
Louis Bolk Instituut op verzoek van
enkele Camphill organisaties in Ne-
Hoe kun je kwaliteit funderen in de zorgrelatie in
plaats van in een papieren werkelijkheid?
derland een meetinstrument en een
meetprocedure ontwikkeld waarmee
antroposofische Camphill zorginstellingen,
in aanvulling op de HKZ methode,
de antroposofische kwaliteit
van hun organisatie in kaart kunnen
brengen. Mogelijk kan dit instrument
in de komende jaren zich verder ontwikkelen
en een bijdrage leveren aan
de discussie over en verbetering van
de antroposofische kwaliteit in de
antroposofische zorginstellingen.
Het was een inspirerende dag, waar
ook binnen de Raphaëlstichting
(door de werkgroep kwaliteit en de
kwaliteitsmedewerkers) gevolg aan
zal worden gegeven.
Marlies Boesten
coördinator kwaliteit
1) Karen Wuertz (1954) is cultureel antropoloog
en kindertherapeut. Zij is als extern onderzoekster
werkzaam bij de Bernard Lievegoed
Leerstoel van de Vrije Universiteit Amsterdam.
Zij is medeauteur van het boek ‘De
kunst van het zorgen’.
Erik Baars is arts-epidemioloog, onderzoeker
bij het Louis Bolk Instituut en lector Antroposofische
Gezondheidszorg aan Hogeschool
Leiden. Hij verzorgde de eindredactie van het
boek ‘Goede Zorg’.
7
Muziekconferentie op
Scorlewald
Van 28 - 30 oktober vindt er weer een
muziekconferentie plaats op Scorlewald.
Er zullen op deze bijeenkomst
ook een aantal werkgroepleiders uit
het buitenland aanwezig zijn die op
muziekgebied baanbrekend werk
hebben verricht, zoals Reinhild
Brass, Pär Ahlbom en Michael Deason
Barrow.
Reinhild Brass
ontwikkelde de
‘audiopedie’
waarin de kachtige
werking van
muziek op de
ontwikkeling van
de mens centraal
staat. Michael
Deason Barrow
heeft over de hele
wereld workshops
gegeven
en is een kei in
het verbinden van de muziek uit verschillende
culturen. Zijn muziekstudies
in Afrika en Amerika dragen bij
aan zijn visie om een ‘moderne
volksmuziek’ te ontwikkelen, ‘community
music’ waarin improvisatie
en samenspel centraal staan. Dit
keer staat de muziekpedagogie centraal,
en zal hij veel werken met kinderliedjes,
die zowel voor de therapie
als de pedagogie een goede basis
kunnen zijn.
Al eerder mochten we de wonderlijke
klanken van Thomas Reuter en Rike
Kohlhepp op de conferentie horen.
Ditmaal spelen zij samen met de
saxofonist Andreas Krennerich in het
NuArt-trio. Martin Tobiassen, een absolute
virtuoos op de lier zal het instrument
op een totaal andere wijze
ten tonele brengen dan we gewend
zijn. Zijn vrije stijl komt soms eerder
in de buurt van jazz.... en dat op
een lier?
Voor meer info:
www.mensenmuziek.nl
Voor opgave en informatie: Eric
Speelman, mail@mensenmuziek.nl

Kristallijn Kristallijn
NIEUWS
kort
Novalishoeve deed mee aan de open dagen van Biologica:
‘Lekker naar de Boer!’
Op 12 en 13 juni konden belangstellenden
terecht op de Novalishoeve.
Op beide ochtenden werden rond 11
uur de schapen geschoren, dit zorgde
voor een enorme toestroom van
mensen. Honderden bezoekers kwamen
langs en velen bezochten de
stal om te kijken hoe de schapen in
2e Pinksterdag
Dansen rond de Pinksterboom op Breidablick
vloeiende bewegingen van hun dikke
wollen vacht werden ontdaan. Kinderen
vonden het prachtig en kregen
natuurlijk een stukje wol om te
voelen en te ruiken. Zij konden zich
ook laten schminken en de grotere
kinderen konden een speurtocht
doen. Al met al werden beide dagen
Foto: Ton Beemster
8
ontzettend druk bezocht en kijken
we er met een heel goed gevoel op
terug.
Lonneke Legierse
zie ook de vernieuwde website:
www.novalishoeve.nl
‘Als de natuur ons het gunt’
Op een van de zeven eilanden die door de bewoners
van Oosterheem worden bebouwd en onderhouden
zijn kort geleden fruitbomen geplant. De bedoeling is
dat de oogst volgend jaar gebruikt gaat worden voor
de taarten die bij Fermento worden gemaakt ... 'als
de natuur het ons gunt', haast tuinder/werkplaatsleider
Jack van Kleef daaraan toe te voegen.

kort
NIEUWS
Nieuwe functies op het Centraal Bureau
Angelina Turfboer
Applicatiebeheerder/
helpdeskmedewerker
CareView
Zoals in de vorige Kristallijn
werd aangekondigd is er per
1 juni een applicatiebeheerder
CareView aangesteld.
Angelina Turfboer (45) gaat
deze nieuwe functie vervullen.
Belangrijk onderdeel
van haar taken is het geven
van ondersteuning bij vragen
van gebruikers. Zij
werkt van maandag t.m.
donderdag van 7:30-12:00
uur. Haar interne nummer
is: 4044. Vragen kunnen
ook per email gesteld worden:a.turfboer@raphaelstichting.nl
Angelina: ‘Ik heb veel ervaring
met computersystemen.
Het feit dat dit een hele
nieuwe functie is, spreekt
me erg aan; ik kan er zelf
vorm aan geven. En natuurlijk
is het prettig dat ik zowat
om de hoek woon...’
Karin Jonker
Medewerker zorgadministratie
Omdat aan zorgadministraties
steeds hogere eisen
worden gesteld wat betreft
vastlegging en controles,
was het aantrekken van een
nieuwe medewerker op het
centraal bureau noodzakelijk.
Karin Jonker (36) gaat
deze deeltijdfunctie vervullen.
Karin werkte de afgelopen
jaren bij bureau zorgtoewijzing
van het zorgkantoor
Noord-Holland Noord.
'Ik kwam bij NHN steeds
meer aan de beleidskant terecht
en miste het contact
met de basis. Dat trekt me
aan in deze functie; hier sta
ik weer veel dichter bij de
werkelijke zorg.'
Voorjaarsmarkt Scorlewald trok meer
bezoekers dan ooit
De jaarlijkse voorjaarsmarkt op Scorlewald was ook dit
jaar weer een groot succes. Een greep uit de verkoopcijfers
zegt genoeg: zo verkocht de brood- en banketbakkerij
ondermeer 400 aardbeischelpen, 900 gevulde koeken,
900 bolletje, 350 broden, 200 uienkruiers, 240 taarten en
80 zakjes koek . Ook de producten uit de pottenbakkerij,
de weverij, de lierbouw, de tuin en de boerderij (600 eieren)
vonden gretig aftrek. Het restaurant verkocht gemiddeld
per uur voor € 450,- aan koffie! Bezoekers vermaakten
zich uitstekend en genoten van de gastvrijheid
en de ontspannen sfeer. De opbrengst gaat naar een soci-
9
Eelco Prins
Huisvestings-/projectmanager
Voor veel zaken met betrekking
tot vastgoed werkte de
Raphaëlstichting jarenlang
met een extern deskundige.
Vanaf 1 april is hiervoor een
nieuwe medewerker (voor
drie dagen per week) in
dienst genomen: Eelco
Prins (35).
Eelco: ‘Mijn functie is tweeledig:
aan de ene kant gaat
het om beheersaspecten
van het vastgoed. Zo hou ik
me ondermeer bezig met
gebruiksvergunningen,
brandveiligheid, de afwegingen
tussen koop en huur en
de vraag hoe we met het
onderhoud van gebouwen
omgaan.
Aan de andere kant ben ik
betrokken het begeleiden
van bouwprojecten (renovaties,
nieuwbouw of uitbreiding).
Belangrijk hierbij is
om in vroegtijdig stadium
alle wensen en behoeftes in
kaart te brengen. Vervolgens
wordt van daaruit een programma
van eisen opgesteld
dat door een architect
wordt vertaald in een ontwerp.
Een belangrijke taak
Kristallijn
voor mij is, om te bepalen
welk budget er vanuit de
overheid wordt toegewezen
om de wensen te realiseren
én om in de uitvoering van
de bouw de vinger aan de
pols te houden en de kosten
te bewaken.’
Eelco studeerde bouwkunde
(afstudeerrichting bouwmanagement
& vastgoedbeheer
en stedenbouw) en
werkte 7 jaar als senior
huisvestigingsadviseur bij
DTZ Zadelhof.
‘Ik wilde deze baan graag
omdat ik nu zelf verantwoordelijk
ben voor het
vastgoed en omdat ik hier
met een breder aspect van
de organisatie te maken
heb.’
aaltherapeutische werkplaats in Tsjechië en naar zorgkwekerij
Croon en Bergh, het nieuwe initiatief van Scorlewald
dat deze zomer van start gaat.
Mia Dekker

Kristallijn
NIEUWS
kort
Pinksterviering op de Appelboom
21 mei – Op een stralende
dag verzamelden alle kinderen
en medewerkers van de
Appelboom zich op het
middenspeelplein. De muziekanten
zetten het lied in
van de fiere Pinksterblom.
De pinksterbruid en bruidegom
liepen voorop onder de
bogen door naar het grote
veld. Alle bruiloftsgasten
Eind mei verbleef de interne conferentie
van Breidablick (de beleidsgroep
van de instelling) voor twee
dagen in het retraite-oord Samaya in
Werkhove. Samaya is een prachtig
voormalig klooster van de zusters
Augustinessen, waar de sfeer van
rust en contemplatie nog volledig
aanwezig is en dus een mooie plek
om ons te bezinnnen op de organisatieontwikkeling
van Breidablick. De
volgden.
Op het veld stond de met
bloemen versierde meiboom
met kleurige linten
vanuit de top naar omlaag.
Er werd gedanst; een mooi
weefwerk ontstond. Iedere
groep had een vers en of
dansje voorbereid dat ze
aan alle anderen wilde laten
zien.
Breidablick beraadt zich op nieuwe besluitvorming
centrale vraag waarmee we vertrokken
was: hoe vindt de besluitvorming
op de instelling plaats? Twee jaar
eerder hadden we namelijk afgesproken
dat de besluitvorming niet langer
het domein was van de interne conferentie,
maar dat de directeur de besluiten
in het vervolg zou nemen. De
interne conferentie achtte zich toentertijd
niet langer in staat om gedegen
besluiten te nemen in verband
met de groei van de instelling. De
opgave van het orgaan veranderde
van besluitvormend naar beleidsvoorbereidend.
Maar daarover ontstond
de laatste tijd onvrede; het gesprek
werd gemist en de betrokkenheid
kon zich niet vormen. Op Samaya
werd zeker een aanzet gemaakt
tot een verandering die uiteindelijk
zal leiden tot een hertstel van een besluitvormend
orgaan. Hoe en in welke
vorm ... dat zal de toekomst uitwijzen.
Ton Beemster
10
We zagen een Pakistaanse
bruiloft, met prachtig aangeklede
bruiloftsgasten, een
duivenhuis lied, Engelse
liedjes en nog veel meer.
Het was genieten!
Toen iedereen zijn stukje
had laten zien was het tijd
voor het lekkers. Er was hartige
taart en frisse salades,
stokbrood en bolletjes en
Bijzonder
welkom
vruchtenbowl. Voor ieder
wat wils!
Langzaam aan werd het stiller
en smulden we van al
het lekkers.
Nog een laatste lied met elkaar
gezongen en met een
voldaan gevoel vetrok ieder
naar de eigen klas.
Patricia Hendriks coördinator
van de Appelboom
Op vrijdag 11 juni
werd het boek Bijzonder
Welkom in heel
Nederland ten doop
gehouden. Bijzonder
Welkom is een uitgave van VGN. Het
wil een bijdrage leveren aan de zichtbaarheid
van mensen met een beperking.
Met de 645 adressen die erin
vermeld zijn moet dat vast gaan lukken.
Er staan acht adressen van winkels
en lunchrooms van de Raphaëlstichting
in vermeld.
Het boek is te bestellen via de site
www.bijzonderwelkom.nl. De prijs
bedraagt € 14,95 (excl. verzendkosten).
De adressen zijn daar ook op te
zoeken per provincie of op de categorieën
boerderij, dienstverlening,
horeca, kunst, vrije tijd en winkel.
foto’s: Jan Kooy

kort
NIEUWS
In september gaat voor de Raphaëlstichting
een medewerkersonderzoek
van start.
We willen graag weten waar verbetering
mogelijk is en daarvoor hebben
we jouw input nodig. In september
ontvangen alle medewerkers een brief
met daarin inloggegevens over de online
vragenlijst verstuurd. Er wordt gevraagd
naar jouw mening over een
aantal onderwerpen die betrekking
hebben op je ervaringen binnen de Raphaëlstichting.
Van de afdeling
Inkoop
Begin april 2009 zijn alle
locaties van de Raphaëlstichting
geswitched naar
Greenchoice. De eindafrekening
met Main Energie
is deels gedaan op de
door ons opgegeven meterstanden
en deels op inschatting
van de standen
Medewerkerstevredenheidsonderzoek Raphaëlstichting
De vragenlijst is kort, het kost je weinig
tijd om deze in te vullen. Daarnaast
heb je de ruimte om jouw
ideeën en suggesties ter verbetering
van de organisatie te noemen.
Effectory en anonimiteit
Om de anonimiteit van het onderzoek
te waarborgen hebben we een extern
bureau ingeschakeld voor de uitvoering
van het onderzoek. Effectory garandeert
je anonimiteit. De Raphaëlstichting
krijgt de gemiddelde resultaten
per groep, niet per individu. Je
kunt de vragenlijst dus in alle vrijheid
invullen.
door netbeheerder Liander.
Echter toen Liander
de standen in de loop van
het jaar ging opnemen,
bleken de ingeschatte
standen niet reëel. In de
meeste gevallen was de
eindstand te hoog ingeschat,
waardoor we teveel
aan Main Energie betaald
Hemelvaartsdag – open dag op Breidablick
Al was er door het frisse weer
wat minder aanloop dan andere
jaren, toch kon er aan
het einde tevreden worden
teruggekeken op een geslaagde
open dag. De bezoekers
waardeerden de mooie producten
van de werkplaatsen
en genoten van het vele lekkers
in het restaurant. De
omzet bleek onder de mindere
belangstelling niet te lijden
hebben gehad. Het geld
wordt bestemd voor het Jantien
Aidsproject (hulp aan
aidspatiënten in Ghana) en
voor het weeshuis van Mama
Jane in Oeganda.
hebben. De afdeling Inkoop
signaleerde dit en
heeft met behulp van administratieveondersteuning
per locatie uitgewerkt
welke bedrag teruggevorderd
kon worden. In totaal
leverde ging het om een
bedrag van € 22.035,-
11
Inge Baltus
afdeling inkoop
foto: Ton Beemster
Kristallijn
Wat levert het op?
Het onderzoek moet duidelijk maken
wat er goed gaat binnen de Raphaëlstichting
en waar verbetering mogelijk
is. Na afloop van het onderzoek wordt
iedereen geïnformeerd over de belangrijkste
resultaten. Vervolgens stellen
we gezamenlijk een actieplan op om
de verbeterpunten op te pakken. Met
jouw input draag je bij aan verbeteringen
binnen de Raphaëlstichting!
Als je vragen hebt, kun je contact opnemen
met Marike Brekelmans, Tjibbe
de Boer of Marlies Boesten van het
centraal bureau, tel. 072-5099000.
Netwerkorganisaties
veilen succesvol
voor zwembad
Midgard
Donderdag 15 april werd in
de Broekerveiling door leden
van vier netwerkorganisaties
een veiling gehouden ten
behoeve van renovatie van
het zwembad bij Midgard.
Na afloop nam directeur
Otto Moison een cheque
van ruim € 6.000 in ontvangst!
De veiling was een
initiatief van het Noord
Noord-Hollands Ondernemersnetwerk,
jongMKB, Senior
Business en Vrouw in
Bedrijf.
Otto Moison reageerde verheugd:
‘Nu kunnen we de
eerste stappen nemen voor
de verbouwing. Enorm bedankt
namens de organisatie,
maar vooral namens onze
bewoners.’

Fermento in een
nieuw jasje
Het frisse appelgroen en rood straalt
je tegemoet als je lunchroom/bakkerij
Fermento binnenkomt. De opknapbeurt
heeft de zaak erg goed gedaan.
Alles ging op de schop: de
toonbank, het meubilair, de vloer, de
verlichting, enz. Aan de wand hangen
prachtige foto’s waarop het hele productieproces
vanaf het malen van het
koren (op de molens de Otter en ’t
Roode Hert) is te zien. Ook hangt er
een beeldscherm waarop een diapresentatie
is te zien over de vier locaties
en is er een ‘bar’ tegen een lange
wand. De nieuwe speelhoek achter in
de zaak valt bij de jonge klanten goed
in de smaak.
Klara Volwerk: ‘We zijn erg enthousiast
over het lichtplan; het is warm
licht waar de mensen zitten en mooi
helder licht bij de nieuwe toiletten.
Klanten moesten even wennen, waar
is mijn vaste plek gebleven? Ook de
bar aan de muur is duidelijk nieuw
voor de mensen. Ook medewerkers
en deelnemers moesten weer opnieuw
wennen aan de nieuwe plekken
en de andere routing. Maar nu
iedereen het weet, werkt het heerlijk.’
colofon:
Kristallijn is een uitgave van de
Raphaëlstichting
Redactie en foto’s (tenzij anders vermeld)
Jan Verweij
Vormgeving
Harm van der Meulen
Druk
SpringerUit drukwerk
Correspondentie
kristallijn@raphaelstichting.nl
Copyright
© Raphaëlstichting
Roede ’t Roode Hert afgebroken
Donderdag 17 juni -
Het was erg schrikken
voor molenaar John
Jansen. ‘Ik was met
één molensteen aan
het malen met een
mooie strakke wind
toen ik een enorme
klap hoorde. De hele
molen ging heen en
weer.’ Hij zette de molen
direct op de rem
en toen hij buiten ging
kijken, zag hij tot zijn
ontsteltenis dat een
van de twee stalen balken
waaraan de wieken
zitten, vlakbij het kruis
deels was afgebroken.
Klara Volwerk (coördinator
Fermento, waar
’t Roode Hert onderdeel
vanuit maakt):
‘We hebben veel geluk
Vacatures
Breidablick vakantiekrachten, invalmedewerkers
Midgard woonbegeleiders, groepsleiders,
leerling groepsleider, hoofd
werkplaatsen
Novalishoeve administratief medewerker,
invalkrachten
Rozemarijn administratief medewerker,
invalmedewerkers groepsleiding
gehad dat de roede
aan het kruis is vast
blijven zitten en niet in
de lucht is gevlogen!
Momenteel wordt
door Stichting ’t Roode
Hert (eigenaar van
de molen) onderzocht
hoe dit had kunnen
Kristallijn
Queeste kinder- en jeugdpsychiater
oproepkracht ambulante begeleiding
Scorlewald invalkrachten groepsleiding,
invalkrachten werkplaatsen, 2
huisleiders zorg, huisleider medewerkerszaken
Zie verder op Kristal en
www.raphaelstichting.nl
bij vacatures
gebeuren.’ De reparatie
van de molen zal
lange tijd in beslag nemen.
Er wordt voorlopig
op motorkracht gemalen.
Ook de Korenmolen
de Otter (Oterleek)
zal worden ingeschakeld
om extra
graan te leveren.