• December 2004 - Studievereniging TWIST

• December 2004

Beste lezer,
leiden, 5 november 2004
Het aantal leden en vrienden van onze vereniging is dit jaar explosief
gestegen, voornamelijk dankzij de boven verwachting grote groep
eerstejaarsstudenten TW en VLET. Het gaat dus goed met T.W_I.S.T.... en met
de Twister. Het gaat zelfs zo goed, dat deze eerste Twister van het
collegejaar 2004-2OOS een absolute record oplage heeft bereikt van 80 stuks!
De redactie en enkele enthousiaste taalwetenschappers hebben ook dit maal
weer gezorgd voor een interessante, informatieve, humoristische, en vooral
volle editie. Zo lees je bijvoorbeeld op pagina 6 en 16 wat eerstejaars nu
eigenlijk van hun opleiding en het studentenleven vinden, en ook het bestuur
2004-Z00S stelt zich, bij gebrek aan een constitutieborrel, nog even voor op
pagina 4. Verder vertelt Agnita Souman op pagina 13 over haar
afstudeerscriptie binnen de tweede-taalverwerving, en is er bericht van onze
correspondente uit Nantes, AUza Plas, op pagina 8. leesplezier gegarandeerd
dus.
T.W.I.S.T heeft ondertussen haar best gedaan om de activiteiten voor het
komende jaar te plannen. Het resultaat is te vinden in de activiteitenkalender
op de achterkant van deze Twister. Alle activiteiten op deze kalender gaan
gegarandeerd door, dus noteer ze alvast in je agenda. Ook is er eindelijk weer
een ge-update versie van de website beschikbaar. Surf naar
www.studieverenigingtwist.nl en probeer jezelf te ontdekken op de foto's van
de drukbezochte borrel op 3 november jt.
Tot slot wil ik iedereen er nogmaals op attenderen dat dit collegejaar de
eerste T.W.I.S.T. -almanak zaL verschijnen. Iedereen die zich geroepen voelt,
is hierbij van harte uitgenodigd om zijn of haar bijdrage te sturen naar
bestuur@studieverenigingtwist.nl.
Rest mij nog om jullie allen een leuk, en Leerzaam jaar toe te wensen.
Tot ziens op de eerstvolgende activiteit!
Eva SchuLtz
Voorzitter T.W .I.S.T.-bestuur 2004-Z00S
3

Van de Secretaris
Hallo,
Ook ik wil me graag als nieuw bestuurslid van T.W.I.S.T. aan alle leden en
vrienden voorstellen. Ik ben Suzanne Strik, ik ben 27 en ik studeer sinds vier
jaar in leiden.
Voordat ik Algemene Taalwetenschap ben gaan studeren heb ik eerst
een jaar in Duitsland gestudeerd, daarna in Maastricht waar ik de opleiding
Tolk-Vertaler heb voltooid, vervolgens in leiden waar ik een jaar Engels heb
gedaan, en in 2001 heb ik uiteindelijk de stap naar ATW gemaakt. Ik kon er
echt niet langer omheen; bij elke studie ging mijn voorkeur uit naar de
taalkunde.
ATW vind ik helemaal geweldig. Ik vind het theoretische en abstracte
fascinerend, maar ik mag mij ook graag met onderzoekjes bezighouden. Vorig
semester heb ik een stage gedaan bij het UlCl en heb ik het gebruik van
zinsmelodie en klemtoon bij Broca-patiënten onderzocht. Wellicht ga ik mijn
scriptie over een soortgelijk onderwerp schrijven.
Naast ATW houd ik mij hoofdzakel1jk bezig met werken. Ik heb een
bijbaantje als secretaresse. Als ik tijd overheb sport ik graag. Mijn grootste
hobby is koken (en avonden lang eten en borrelen).
Ik wilde dit jaar graag in het bestuur van T.W.I.S.T. omdat ik meer
contact wilde met medestudenten. Daarnaast was ik toe aan een nieuwe
uitdaging. Ik regel en organiseer graag dingen dus ik dacht dat ik mij als
sectretaris van T.W.I.S.T zeker nuttig zou kunnen maken. Met Eva en Miriam is
het bovendien altijd gezellig. We zijn alle drie bijzonder enthousiast en we
hebben behoorlijk wat plannen voor dit jaar. Ik heb er heel veeL zin in!
Van de Penningmeester(es)
Hallo allemaal,
Ik ben Miriam OUo van VTW en ik ben dit jaar penningmeester van T.W.I.S.T.
Ik ben 22 jaar oud. 2004-2005 is mijn Se studiejaar en als alles goed gaat is het
0Clk mijn laatste. Naast bestuurswerk doe ik fanatiek aan joggen,
concertbezoek en roeien.
Ik wilde graag bestuurslid worden omdat ik zoiets nooit eerder heb
gedaan en omdat ik dit jaar wat tijd overheb. Ik was aanwezig bij de
"geboorte" van de vereniging en vond het leuk om zelf ook eens iets voor
T.W.I.S.T. te doen. Verder volg ik dit jaar geen colleges dus is dit een mooie
manier om contact te houden met mijn medestudenten.
Hopelijk wordt dit een mooi jaar. Wij hebben in elk geval genoeg
plannen. Vooral naar het TWeekend en de almanak kijk ik erg uit.
5

Door Alain Corbeau
Het is mij al enkele jaren bekend dat talen mijn sterkste punt zijn. Op school
volgde ik echter niet het profiel Cultuur & Maatschappij, maar Natuur &
Techniek. Ik zag namelijk geen brood in het 'pretpakket' en ik was niet
ongeïnteresseerd in techniek. Na de zesde had ik me helemaal gefocust op de
TU Delft: Werktuigbouwkunde (machines ontwerpen en zo), dát wilde ik gaan
studeren, ondanks de vijf voor wiskunde op mijn eindlijst. De wiskunde brak
me inderdaad op en ook andere vakken verliepen niet vlekkeloos. Er lonkte
echter nog een andere richting. En zo geschiedde het. Op 25 juni toog ik na
een hertentamen in Delft direct naar Leiden om daar de last-Minute-dag bij te
wonen. Dat was pas een switch! Ik heb de keus zo lang mogelijk uitgesteld om
geen foute beslissing te nemen. Net voordat ik op vakantie ging, schreef ik me
uit bij Delft en in bij leiden voor Vergelijkende Indo-Europese
Taalwetenschap.
"Vergelijkende watte?!", zegt men dan.
-"Vergelijkende Indo-Europese Taalwetenschap dus."
"En wat is dat?"
·"[uitleg ]"
"Oh, eh leuk..."
-"Tja, je moet ervan houden. En dat doe ik."
"Maar wat kun je daar dan mee?"
Die vraag stelde ik mezelf ook telkens opnieuw, en ook mijn vader vroeg meer
dan eens wat ik ermee aan wilde. Ik weet het eerlijk gezegd niet, maar dat
wist ik met Werktuigbouwkunde ook niet. Ik weet niet of dat de juiste
instelling is, maar ik zie wel.
Overigens ben ik wel heel blij dat ik niet vorig jaar voor VlET heb gekozen. Dan
zou ik namelijk nooit geweten hebben welke studierichting ik afwees.
Bovendien - met alle respect voor de lichting van vorig jaar - was het aantal
eerstejaars VlET van 2003 nou niet echt hoog. Nu hebben we dit jaar
weliswaar te maken met een 'babyboom', maar dat vind ik des te gezelliger.
Want - effe slijmen - ik vind mijn eerstejaars studiegenoten VlET stuk voor
stuk aardige mensen.
Ik ben dus twee keer achtereen eerstejaars, of sjaarsch zoals dat zo mooi
studentikoos heet, en het bevalt me goed. Een voordeel van het studie·
wisselen is dat ik twee introductieweken heb gelopen; dubbel verwennen dus.
Beide waren erg gezellig, zoals mij groepsgenoten ongetwijfeld kunnen
beamen. En wat de studieverenigingen betreft, die van Werktuigbouwkunde
was zo groot, dat ze bijvoorbeeld de boeken tegen gereduceerd tarief konden
6

aanbieden. Dit gaat bij T.W.I.S.T. niet op, maar na way dat ik in DeLft
gevraagd zou zijn om iets te schrijven voor het Lijfblad van
Werktuigbouwkunde (fullcolour; het zou zo in een kiosk kunnen liggen).
Tot nu toe heb ik wel het idee dat VlET dê studie is voor mij. Ik had lOl enkele
maanden geleden geen idee wat het verschil was tussen VlET en ATW. Na hel
lezen van beide brochures wist ik meer en aangezien ik ATW toch iels te
biofysisch vond aandoen, heb ik voor VlET gekozen. Het was sowieso buiten
kijf dat ik niel ren bepaaLde taat wilde gaan studeren, wanl dal vind ik te
beperkt. Bovendien kick ik meer op grammatica dan op Literatuur, dus het was
duidelijk dat ik niet een specifieke taal zou gaan studeren.
De vakken die ik volg, bevatten mij
wel. Om te beginnen Grieks, het vak
dat ik met tiefde door de plee spoelde
toen ik in de vierde klas de keus kreeg
tussen latijn, Grieks of allebei. Ik heb
daar geen spijt van, vooral omdat we
nu geen latijn krijgen. Grieks ging me
verbazend goed af de eerste weken
met de spoedcursus. Nu is het echter
wel aanpoten. Sanskrit dan, 'het latijn
van Indië', vind ik ook interessant;
alleen jammer dat het college zo
rommelig van opzet is. Ik ben ook niet
de enige die onder de indruk is van de
schoonheid van het Devanägari.
Geschiedenis van het Nedertands is ook
wel tollig, aL heb ik niet echt het idee
dat het van direct nut is voor VlET (wel
voor je taalhewustheid). Articulatorische
fonetiek vind ik echt een heel Alain Carbeau
leuk vak, praktisch en grensoverschrijdend.
Je leert klanken uitspreken
waarvan je het nooit voor mogelijk had gehouden dat ze bestonden (althans,
niet contrastief...) en je leert nadenken over wat je eigenlijk zegt. En dan Indo­
Europees, het vak waar het allemaal om draait. Ik heb er tot nu toe pas enkeLe
colleges over gehad, maar ik vind het at erg interessant.
AL met aL moet ik zeggen dat ik denk hier goed te zitten. Voorheen dacht ik
dat ik me ervoor moest schamen dat ik een eigen taaL probeerde te maken als
hobby. Nu kom ik mensen tegen die het juist hoogst interessant vinden of die
het ook doen.
7

Door Aliza Plas
Op de vraag "Wat is een Fransman?" antwoordde schrijver en humorist Pierre
Daninos: "Een Fransman? Dat is een schepsel dat in ieder gevat het
tegenovergestelde is van wat u denkt" (Histoire terminale, Hatier, Paris,
1989). Daminos doelde hiermee op de ongrijpbaarheid van de Fransman, en de
paradoxen in de Franse cultuur.
Het was leuk geweest als ik een stukje had kunnen schrijven over hoe
taalwetenschap bedreven wordt aan de universiteit van Nantes, over de
cotleges hier, of over de Franse taal. Maar ja, het collegejaar is hier pas op 4
oktober begonnen (I), en de colleges komen nu pas goed op gang. Ik weet daar
dus nog niet zo veel over te schrijven. In plaats daarvan heb ik besloten iets te
schrijven over 'la France'. Ik woon hier nu zes weken, maar in die korte tijd
heb ik al best veel geleerd over de Franse cultuur. De belangrijkste observatie:
hij is echt anders dan de Nedertandse.
Fransen zijn de beleefdste en formeelste mensen die ik ken. Mijn docente
psycholinguïstiek is een AIO van ongeveer 25, maar ze ziet er jonger uit. Bij
een ander vak zit ze naast me als medestudent. Daar sprak ik haar aan met u
(je weet maar nooit met die beleefdheidsvormen hier). "Je mag me wel
tutoyeren, joh!!" "Ok, en bij het coHege psycholinguïstiek ook?" "Ehm, nee,
daar liever niet... "
Ik doe mijn boodschappen bij de supermarkt die me is aangeraden omdat hij
goedkoop is en aan de trambaan ligt. Dit is een "middelgrote" supermarkt; je
kunt er rustig tien minuten rondlopen zonder een buitenmuur tegen te komen.
Als je iets niet kan vinden (wat dus weleens kan gebeuren) zoek je een
persoon in uniform. Na een tijdje zoeken zie je er een. Je zegt: "Sorry,-" en
wilt vragen waar de suiker staat. De persoon in uniform draait zich om, vestigt
100'% van zijn aandacht op je, en zegt: "Goeiedag, Mevrouw?" Je herinnert je
dat je eerst goeiedag hoort te zeggen, en vraagt dan alsnog waar de suiker
staat. "Oe suiker, Mevrouw? U loopt die gang in en slaat daarna linksaf, de
suiker zal zich dan bevinden aan uw rechterhand, in gangpad 113." "Graag
gedaan, Mevrouw, nog een prettige dag verder."
In dezelfde middelgrote supermarkt kan je voor problemen komen te staan als
je je niet houdt aan een regel (of je nou wist dat die regel bestond of niet). In
Frankrijk worden veet dingen betaald met cheques. In Nederland werden die ­
schijnt het - vroeger ook gebruikt, maar dat was ver voor mijn tijd. Hier wordt
je aangekeken alsof je gek bent als je zegt dat je geen chequeboek hebt. Ik
heb dus maar een Franse bankrekeninQ, geopend waarbij je zo'n 'chéquier'
8

krijgt. Mijn vriendin en ik hadden een keer duurdere boodschapen dan anders,
omdat we paraplu's wilden kopen. (Het regent hier net zo veel als in
Nederland, ook al is het een stuk warmer.) We waren bang dat we misschien
te weinig contanten zouden hebben. Daarom vroeg ik voordat ik de
boocIschappen op de band legde aan de caissiere: "Kan ik hier betalen met een
cheque?" Natuurlijk, geen probleem. Als het niet had gekund, zouden we de
paraplu's tot de volgende keer uitgesteld hebben, hadden we bedacht. Maar
het kon dus gewoon. Alle boodschappen zijn ingevoerd, en ik geef de caissiere
mijn cheque. "Mag ik uw legitimatiebewijs?" Pardon? Misschien zou het
moeten, maar ik loop hier niet dagelijks rond met mijn paspoort. Wij waren
duidelijk twee buitenlandse meisjes die het systeem nog niet kenden; voor hen
hadden we net zo goed twee criminelen kunnen zijn: er moest een
legitimatiebewijs geproduceerd worden. Nou had ik twee pasjes bij me met
zowel mijn foto, mijn naam als mijn handtekening erop: mijn collegekaart en
mijn tramabonnement. Op een cheque staat je naam, mijn gezicht leek op
aUebei de foto's en ik kon mijn handtekening zetten zo vaak ze wilden. Maar
nee, ik had geen geldig legitimatiebewijs. Ondertussen werd de rij
wachtenden achter ons steeds langer, en wij hadden haast omdat we naar
college moesten. We stelden dus voor om de paraplu's dan maar terug te
nemen. Maar nee, dat kon ook niet, ze waren al door de scanner gehaald.
laten die caissières (er werd nog een 'supérieur' bijgehaald) zichzelf, mij en
de hele steeds langer wordende rij klanten wachten tot mijn vriendin heen en
weer naar de pinautomaat is gerend! Frankrijk, land van onwrikbare en
oobuigzame regels zooder uitzonderingen.
Dan zijn er ook juist dingen die gewoon 'niet' geregeld zijn. Ik heb geen
internet thuis, dus ik wil graag op de faculteit op de computer. Geen raar
verzoek, toch? Hamida Demirdache is mijn mentor hier_ lij is heel aardig en
hulpvaardig. Hoe je moet inloggen op welke computers waar in de
faculteitsgebouwen? Nee, dat wist ze niet, maar ze zou het even vragen. Dat
heeft volgens mij een half uur geduurd: met z'n tweeën kris-kras door het
gebouw heen. vragen. zoeken, niemand die het weet. Ik wist wel dat de
dingen hier niet altijd zo goed geregeld zijn als in Nederland, maar dat van
zeker 5 Franse AIO's niemand weet hoe het systeem werkt verbaasde me toch
een beetje... Antwoord op het raadsel: er is geen (normale) openbare
computerzaal, afgezien van een paar ruimtes met Apples uit het stenen
tijdperk, zonder werkende printer en zooder bereikbare USB-ingang. Het
collegejaar is hier dus op 4 oktober begonnen. In het begin was het onduidelijk
welke studenten welke vakken zouden votgen, op welke tijden en in welke
lokalen. Waarom? Het begin van het collegejaar was dit jaar voor het eerst
vroeger, en daarom was de administratie nog niet rond!
Een van de belangrijkste kenmerken van de Franse cultuur is het chauvinisme.
Twee citaten van mijn docent Frans: Vraag 1: "Wat is de taal van de Europese
Unie?" Antwoord: "Frans, en Engels." Vraag 2: "Waar ter wereld wordt Frans,
9

allemaal gesproken?" Antwoord: Een waslijst van een paar minuten lang,
waaronder: "Luxemburg, Libanon, delen van Vlaanderen, Israël." Tramhalte
'Egalité' ligt op de Boulevard de la Egalité, die aan de ene kant uitkomt op de
Bd de la Liberté, en aan de andere kant op de Bd de la Fraternité. Nantes
hoort historisch gezien bij Bretagne. Met groot succes is het Bretons hier
onderdrukt; het is helemaal dood, maar sinds 15 jaar is het weer toegestaan
om een Bretonse voornaam op je officiëLe papieren te hebben staan. De
Franse taal wordt met vereende krachten zo 'puur' mogelijk gehouden, en
beschermd tegen kwalijke invLoeden van buitenaf. Ik schrijf nu op een
'ordinateur' (computer) een stuk dat ik zo opsla op mijn clé USB (USB-stick)
om te versturen per 'courrier éLectronique' (e-mail). En ik heb Fransen horen
klagen: "Er zitten tegenwoordig zo veeL EngeLse woorden in de Franse taal. .. "
Verder is er het principe van de lai"cité: de strikte scheiding van kerk en staat,
waaruit het verbod op hoofddoekjes in openbare gebouwen voortkomt. (Ik zie
trouwens regetmatig iemand met een hoofddoek in een openbaar gebouw.)
Frankrijk komt hiermee continu in het nieuws, maar in de Franse maatschappij
speelt religie een veel grotere rol dan in de Nederlandse. Volgens een
onderzoek uit 1995 was 75,3% van de Franse bevolking toen katholiek, waarvan
47% in meer of mindere mate praktiserend. (Naar Francoscopie 1997,
larousse). Dit katholicisme zie je overal terug in de maatschappij. Vandaag is
het bij voorbeeld Allerheiligen. Dit heeft als gevolg dat de wereLd gesloten is,
net als op zondag (maar dan ook echt, inclusief het internetcafé). Op
zaterdagochtend heb ik college Frans voor buitenlanders. Ik had eerst
begrepen dat het op zondagochtend zou zijn; die secretaresse dacht volgens
mij dat ik achterlijk was ("Ik werk toch niet op zondag!!"). Op zondag moet je
naar de kerk kunnen, maar op zaterdagochtend
naar de synagoge of op vrijdagmiddag
naar de moskee gaan is niet nodig
(op beide momenten heb ik college). Net
als bij oudere scholen staat naast de RARE JONGENS,
Faculteit der Letteren een Aumonerie. Dit
is de plaats waar studenten/leerlingen met bIE FRANSE NI
een katholieke priester konden praten.
Volgens de letter der wet mag er geen
religieus onderwijs gegeven worden in
openbare schoolgebouwen. Geen probleem:
de Aumonerie is een apart gebouw...
Ik zou op deze manier de halve Twister vol
kunnen schrijven; ik heb echt genoeg
materiaal. In pLaats daarvan zat ik maar
afsluiten, en wel met een simpel: "Rare
jongens die Fransen."
10

Door Arlette Sjerp
* 9 april 1940
t 6 september 2004
Meneer Kooij. Zo noemde ik hem altijd,
want zijn grijze haren, de titel "Professor"
en zijn uitgebreide kennis van het
vakgebied boezemden mij zoveel ontzag in,
dat het gebruik van zijn voornaam mij
respectloos leek. Dat wil overigens niet
zeggen dat ik hem niet durfde aan te
spreken over het êên of het ander. Hij kon
altijd tijd vrijmaken voor studie· of
taalgerelateerde zaken. Zelf was hij ook
altijd met taal bezig. Uit mijn jaar als
studentassistent kan ik me nog herinneren Jan Koojj
dat hij aan de koffietafel kwam zitten en je
een vraag stelde als: "Hoe noem je de gemeenteraad van Almere!' Terwijl er
dan opties als "Almeerse- of -Almerense gemeenteraad- heen en weer over de
tafel vlogen, leek hij helemaal in zijn element te zijn.
Dat hij wel ontzag maar geen angst inboezemde, had wellicht ook te
maken met het feit dat hij af en toe overkwam als een -verstrooide
professor-. Zo had hij een hele eigen manier van college geven. Een alinea
eindigde regelmatig in gemompel met een blik gericht op het oneindige. Zo
leek het alsof hij meer in zichzelf stond te praten dan tegen de studenten;
iedereen moest dan muisstil zijn en zijn oren spitsen om nog op te vangen
wat hij zei. Ook gebruikte hij eigenaardige, verrassende zinsconstructies. Ik
herinner me de uitspraak van een medestudente, die zei dat ze tijdens zijn
colleges de syntactische boom die ze aan het begin van een zin in haar hoofd
had opgebouwd aan het einde weer kon afbreken omdat zijn zinnen altijd
anders afliepen dan ze verwacht had.
Zijn eigen einde is ook anders gelopen dan we verwacht hadden. Op
zijn crematie hoorde ik eigenlijk pas voor het eerst over de kant van meneer
Kooij die ik nog niet kende, want zo graag als hij over taal en taalwetenschap
sprak, zo gesloten was hij over zijn privé-leven. Zo kwam ik erachter dat we
een gemeenschappelijke hobby hadden: toneelspelen. Wat had ik het leuk
gevonden om daar eens met hem over te kunnen praten. De ironie wil dat als
dat nog had gekund, ik het helemaal niet geweten had... Ik heb meneer Kooij
niet meer kunnen spreken na mijn studiesemester in Montréal. Mijn laatste
herinneringen aan hem zijn zodoende de paar e-mails die ik vanuit Canada
nog met hem heb uitgewisseld. Deze waren persoonlijk en geïnteresseerd. Ik
ben blij dat ik me hem zo zal kunnen blijven herinneren.
11

Door Willemijn Sedee
Nee, dit stuk gaat niet over wat er nu op mijn schoot ligt en wat ik gebruik om
dit artikeltje te schrijven. LAPP-Top staat voor "Leiden Advanced Preuniversity
Programme for Top students". Verschillende Leidse opleidingen
verzorgen een LAPP-Top programma, een reeks colleges die getalenteerde
middelbare scholieren een inleiding geven in een bepaald vakgebied. De
doelstelling van LAPP-Top is het onder de aandacht brengen van disciplines die
op de middelbare school niet aan de orde komen. Het feit dat ook Duits en
Natuurkunde over een LAPP-Top programma beschikken, verraadt al dat het
belangrijkste doel eigenLijk de promotie van de Universiteit Leiden is en dan
met name de studies waarvan het aantal inschrijvingen terugloopt of
traditioneel laag is.
Ook Vergelijkende Indo-Europese Taalwetenschap en TaaLwetenschap hebben
een LAPP-Top programma. Het programma van VLET heeft al gedraaid, en met
succes; dat van TW is gLoednieuw en zal in 2005 in première gaan. Het LAPP­
Top van VLET heeft de titel "Taal - de levende tijdmachine", en behandelt in
een reeks van acht colleges de voLgende onderwerpen: schrift en ontcijfering,
de ontdekking van het Indo-Europees; het Sanskrît, taaLverandering en
taalverwantschap, articuLatorische fonetiek, het Nederlands als Germaanse
taal, het Nederlands aLs Indo-Europese taaL, taalcontact. en taalpolitiek.
Het programma van T'W draagt de titeL "Het taatorgaan", en begint met een
inLeidend college waarin de scholieren worden aangezet tot nadenken over
hoe bijzonder iets gewoons als taal eigenlijk is. In de volgende zeven
bijeenkomsten staan de onderwerpen eerste-taalverwerving, crosslinguïstisch
onderzoek, versprekingen, afasie, en neurolinguïstiek centraal. Dit
laatstgenoemde college wordt gevolgd door een bezoek aan de afdeling
neuroradiologie van het LUMC. waar de scholieren kunnen zien hoe het maken
van een fMRI-scan jn zijn werk gaat.
Om mee te mogen doen aan één van deze twee LAPP-Top programma's
moeten de scholieren een overtuigende motivatiebrief schrijven. Alleen de
allerbeste schoLieren worden toegeLaten en in geval van gelijke geschiktheid
vindt er een loting plaats. Maar áls je dan mag deelnemen, krijg je ook een
gedegen introductie in VLET dan wel T'W; het wordt je eigenlijk zo in de schoot
geworpen.
Voor meer informatie over LAPP-Top, zie www.lapp-top.leidenuniv.nl.
12

Door Ägnita Souman
Agreement defaults in secand /anguage acquisition
Bovenstaande zin representeert een groot probLeem dat verwervers van een
tweede taaL tegenkomen, namelijk agreement; agreement tussen die en feest
en agreement tussen die feest en blijf. Om de een of andere reden blijft
(o.a.) agreement voor tweedetaalverwervers (L2 verwervers) een probleem,
ook al benadert hun niveau het niveau van een native speaker. Af en toe, als
er sprake is van stress, communicatiedruk of moeheid, komt foutieve (of
geen) agreement ineens weer om de hoek kijken. Dan Lijkt aL het teren en
oefenen ineens verspilde moeite omdat dezeLfde fouten worden gemaakt aLs
in het begin. De grote vraag is nu natuurlijk: hoe kan dat? Tijdens mijn
afstuderen heb ik onderzoek gedaan naar de vorm van die terugkerende
fouten in het L2-verwervingsproces. In L2-onderzoek worden terugkerende
fouten defaults genoemd.
Het oppervLakkige feit dat L2 verwervers het ene moment de juiste vorm
gebruiken en het volgende moment weer terugvallen op foutieve vormen is
een veeL onderzocht onderwerp in het l2 onderzoeksgebied. Volgens
sommigen (Vainikka &: Young-Scholten 1994/1996, Eubank 1993/1994, Clahsen
1998 en MeiseL 1997) bewijst deze variabiliteit dat voor L2 verwervers
onderLiggende syntactische categoriën en kenmerken van overte
morfoLogische vormen niet aanwezig zijn. Bijvoorbeeld: het geslacht van het
woord boek in het NederLands kan niet bekend zijn bij een L2· verwerver als
hij/zij de ene keer het boek zegt en de andere keer de boek.
Volgens anderen (Lardiere 1998b, 2000b, Haznedar &: Schwartz 1997, Prevost
&: White 2000b), betekent deze variabiLiteit niet dat onderliggende
categorieën en kenmerken van overte morfoLogie afwezig zijn. Als er
bijvoorbeeLd gekeken wordt naar het agreement en tense kenmerk op het
werkwoord dan tonen Prévost &: White (200ob) aan dat non-finiete vormen
bijna altijd voorkomen in non·finiete contexten en finiete vormen bijna altijd
in finiete contexten. In het Nederlands is dit wat Lastig te zien omdat de nonfiniete
vorm van het werkwoord gelijk staat aan de meervoudsvorm, maar aLs
we even alleen naar het enkeLvoud kijken, is dit goed te zien. In de volgende
non-finiete context zuL je een L2 verwerver van het Nederlands bijna nooit
een finiete vorm horen gebruiken: hij gaat naar huis om te....slaapttslapen.
Dit bewijst dat, hoewel er variabiliteit is in het gebruik van overte morfologische
vormen, de onderliggende syntactische categorjen en kenmerken van
die vormen wel aanwezig zijn; de L2 verwerver gebruikt finiete vormen niet
in non·finiete contexten. Prèvost &: Whîte Laten tegelijkertijd zien dat non·
13

finiete vormen wel in finiete contexten gebruikt worden. Variabiliteit in L2
verwerving is dus een stuk regeLmatiger dan het Lijkt!
Er zijn nog meer regelmatigheden in de variabele overte morfologie van L2
verwervers gevonden; mannelijk geslacht kan wel vrouwelijk geslacht
vervangen maar niet andersom en dat geldt ook voor onbepaalde lidwoorden
die bepaalde lidwoorden vervangen. De vorm die andere vormen kan
vervangen noemen we de defauLt vorm. Dat onderliggende syntactische kennis
wel aanwezig is, hoeweL er varibiliteit is in overte morfotogie, toont trouwens
aan dat een l2 verwerver zijn kennis niet alleen uit l2 input haalt. Deze
syntactische kennis moet wel afKomstig zijn uit zijn eerste taaL of uit UG.
Wat mijn interesse wekte waren de kenmerken zoals bijvoorbeeld mannelijk
geslacht dat wel vrOUW'elijk geslacht kan vervangen maar niet andersom. De
vraag is wat bepaalde vormen hebben of niet hebben dat ze andere kunnen
vervangen. Prevost & White Laten zien dat die vormen vooraL iets niet hebben.
Met behulp van Distributed Morphology van Halle &. Marantz (1993) tonen ze
aan dat elke lexicaLe vorm verbonden is aan een onderliggende syntactische
knoop. Beide hebben een stel kenmerken. Deze kenmerken moeten matchen
voordat het lexicaLe item in de syntactische representatie kan worden
gevoegd. Het idee van Prévost Et White is dat aLs een L2 verwerver de juiste
Lexicale vorm niet kan vinden of nog niet heeft verworven, er automatisch
gezocht wordt naar een vorm die dan gedeeLteLijk of heLemaaL niet
gespecificeerd is voor alle kenmerken. De kenmerken moeten samen een
subset van de kenmerken vormen die aanwezig zijn op de syntactische knoop,
anders ontstaat er een zogenaamde feature clash. Er is wel aLtijd sprake van
concurrentie; de vorm die het meest gespecificeerd is en ook nog matcht is de
winnende vorm.
Wat nu niet goed gaat bij L2 verwervers is het mappen tussen de syntactische
kenmerken en de lexicale kenmerken. Ook aLs de compleet gespecihceerde
vormen verworven zijn, is de L2 verwerver niet altijd in staat de
gespecificeerde vorm te vinden. Dit verklaart waarom variabiliteit regelmatig
is en aLtijd maar éên kant op werkt. Minder gespecificeerde vomen kunnen wel
gespecificeerde vervangen, maar niet andersom.
Deze defaults komen niet alleen voor in interlanguages van L2 verwervers (en
trouwens ook van II verwervers). In native speech wordt ook gebruik gemaakt
van defaults. Een van de manieren om vast te stellen wat bijvoorbeeld de
gender defauLt is, is volgens lumsden (1992) kijken naar het geslacht dat
teenwoorden krijgen toebedeeld in een taaL. Zo zou je van het Nederlands
kunnen zeggen dat de huidige gender defauLt in native Nederlands common
(mannelijk en vrouwelijk) geslacht is, omdat leenwoorden uit het Engels
meestal common geslacht krijgen.
14

De centrale vraag in mijn onderzoek is of te voorspellen valt wat voor defaults
L2 verwervers zullen kiezen in hun L2. Doen ze dit op basis van default in hun
L1 of achterhalen ze op de een of ander manier wat de defaults zijn in de L2
en gebruiken ze dan die vormen? Het zou ook kunnen dat er sprake is van
universele defaults of defaults die noch in de l1 noch in de l2 voorkomen,
waarop teruggevallen wordt. Dan zouden L2 verwervers voor hun defaultkeuze
misschien wel gebruik maken van UG.
Voor het ooderzoek heb ik gebruik gemaakt van interviews met een l1 spreker
van het Marrokaans Arabisch die L2 Nederlands aan het leren was. Ik verklap
vast dat de titel van dit artikel "Die feest blijf drie dagen" uit een van deze
interviews afkomstig is.
Hoe en waarom het aanwijzend voornaamwoord die en het werkwoord blijf in
deze zin oodergespecificeerd zijn, krijgen jutlie nu nog niet te horen. Wil je
wel graag het antwoord weten, dan nodig ik je uit te komen luisteren naar het
verdere verhaal dat ik zal houden tijdens het ATW colloquium in december.
Tot dan: leg je oor her en der eens te luister en ontdek de defaultsl
Referenties:
Clahsen, H. (1988). Parametrized grammatical theory and language
acquisition: a study of the acquisition of verb placement and inflection by
children and adults. In Flynn, S. and O'Neil, W. (eds.), Linguistics theory in
second /anguage acquisitian (pp. 47-75). Dordrecht: Kluwer.
Eubank, l. (1993/1994). On the transfer of parametric values in l2
development. Language Acquisition 3:183-208.
Halle, M. and A. Marantz. (1993). Distributed Morphology and the pieces of
inflection. In Hale, K. and Keyser, S. J. (eds.), The view trom the building
20 (pp. 111·176). Cambridge, MA: MIT Press.
Haznedar, B. & Schwartz, B.D. (1997). Are there optional infinitves in child L2
acquisition? In Hughes, E. , Hughes, M. and Greenhill, A. (eds.), Proceedings
af the 21st Annuol Boston University Conference an Language Development
(pp.257-268). Somerville, MA: Cascadilla Press.
Lardiere, D. (1998b) Dissociating syntax from morphology in a divergent endtate
grammar. Second Language Research 14:359-375
lardiere, D. (2000) Mapping features to forms in second language acquisition.
In J. Archibald (ed.), Second language acquisition and linguistic theory
(ppl02-129). Oxford: Btackwell
lumsden, J.S. (1992) Underspecification in grammatical and natural gender.
Linguistic Inquiry, volume 23, number 3, pp 469-486
Meisel, J. (1997). The acquisition of the syntax of negation in French and
German: cootrasting first and second language acquisition. Secand Language
Research 13: 227-263
Prevost, Pand White, l. (2000b). Missing surface inflection or impairment in
second language acquisition? Evidence from tense and agreement. Second
Language Research 16: 103-33
15

Door Constantijn Kaland
Misschien is het interessant om jullie eerst te vertellen waarom juist ik ben
gevraagd om een stukje te schrijven voor de Twister. Het zou vervelend zijn
mee te moeten delen dat T.W.I.S.T. zó weinig eerstejaarsleden heeft dit jaar,
dat ik als enige in aanmerking kwam voor dit verslag. Het tegendeel is waar:
uit (al dan niet) betrouwbare bronnen heb ik vernomen dat vele nieuwe
Taalwetenschappers zîch al aangemeld hebben. Maar misschien is het nog wel
veel vervelender om jullie te moeten zeggen dat ik de eerste twee borrels de
enige sjaars was die daadwerkelijk van het diner, het nÎeuwe item van de
maandelijkse borrel, heeft meegenoten. Voor de redactie van de Twister
bleven er dus niet zo gek veet kandidaten over die achter de tekstverwerker
mochten kruipen. Het laatste nieuws op dit gebied komt van de novemberborrel,
waarbij al veel meer eerstejaars Taalwetenschappers aanwezig waren.
Aan het diner, of een moeilijk te verkrijgen kindermenu, deden wel veertien
mensen meel
los van dit alles zijn de eerstejaars in hogere mate vertegenwoordigd tijdens
de colleges. HopeLijk vaLt het hen net zo mee als mij. Ik bedoeL niet dat ik van
tevoren de verwachting had dat deze studie mij tegen zou vallen, maar als je
van het pLatteland komt en verhuist naar
'de grote stad' om te studeren, is het
aLtijd spannend. Je merkt pas goed hoe
vertrouwd je eigenLijk was met je
middelbare school na zes, of voor
sommige verschoppelingen zoats ik zeven
jaar. Na al die tijd ken je bijna alle
docenten en leerlingen van je eigen jaar.
Gelukkig is dat iets wat bij
Taalwetenschap snel zaL komen. Dat vind
ik ook een groot voordeeL: een kLeine
club enthousiastelingen in een klaslokaal
is toch veeL leuker dan een college waar
je de docent nauwelijks kan zien?
Constantijn Kaland
Van een studentenvereniging ben ik (nog)
geen lid geworden. EerLijk gezegd hoeft
dat niet per se voor mij. De meeste
rechtse verenigingen vielen bij voorbaat
al af eigenlijk. Liever houtje-touwtje dan
jasje-dasje. De andere verenigingen
leken mij weL wat, maar ik had toch een
16

eetje bindingsangst. Ik heb natuurlijk tijdens de El-Cid wel overal even
binnengegluurd, maar dan wordt de keuze atteen maar lastiger, als je al lid
wilt worden.
De keuze voor Taalwelenschap stond bij mij eigenlijk al vrij lang erg vast. In
eerste instantie omdat ik dit de leukste studie vind die ik kon vinden en ten
tweede omdat alle andere studies mij helemaal niks teken. Taalwetenschap
vind ik vooral leuk vanwege de combinatie van alfa en bèta vakken. Omdat ik
zelf geen duidelijke alfa of bëta ben, was dit dus de ideale manier om van
twee watletjes te eten. Dat doe ik dan ook mel grote honger.
De keuze voor Leiden is later vast komen te staan. Ik heb nog even gedacht
aan Utrecht, maar toen ik in Leiden hoorde over de praktijkstudie
Journalistiek & Nieuwe Media (JNM), was ik echt verkocht. Dat is dus ook wat
ik in het tweede en derde jaar wil gaan doen. Wat zich daarna gaat afspelen,
is voor mij nog onbekend en ik maak mij er voorlopig nog niet echt druk om.
Een van mijn andere grote passies is radio, vandaar de interesse voor JNM. Ik
denk dat ik daar nog wel een tijdje in verder wil, maar over het werk dat ik
later wil doen, kan ik nog geen zinnige mededelingen doen. Eigenlijk kan ik al
niks meedelen over het werk dat ik op dit moment heb, want dat ben ik nog
aan het zoeken. Ik had een inburgeringsplan gemaakt toen ik naar Leiden
verhuisde eind deze zomer en werken stond ergens bovenaan. Inderdaad, ik
ben nog niet zover. Ik moet ook nog beginnen aan een cursus Leids voor
gevorderden, eveneens onderdeel van het plan. Met een Zeeuwse 'r' is het
misschien beter dat ik eerst de cursus voor beginners volg. Kortom, er is nog
een hoop te beleven de komende jaren. Aan mijn studie(vereniging) zal het in
ieder geval niet liggen!
Vinueel prikbord
Zoek je een kamer, wil je boeken verkopen of kun je wel
een bijlesgever gebruiken? Laat dan een mededeling
plaatsen op het virtuele prikbord van het Studiepunt
Letteren. Stuur je studie- of studentenlevengerelateerde
berichtje naar: studiepunt@let.leidenuniv.nl met als onderwerp "virtueel
prikbord". Geplaatste mededelingen blijven twee weken staan.
Je kunt het prikbord bekijken op: ,
www.studiepuntletteren.leidenuniv.nl. Op deze site vind je
levens de link "taalmaatje", waar je native speakers kunt
zoeken om een vreemde taal mee te oefenen.
17

Van onze correspondent GJ031104
Het interview wordt gehouden met de heer Ammar van de afdeling
'Operaties'. "Je mag wel Geert-Rolf zeggen, hoor."
Ik heb begrepen dat uw bedrijf een erg speciaal beleid erop nahoudt.
"Nou, we hebben sinds een aantal jaar twee verschillende afdelingen:
Zichtbaar en Onzichtbaar. De broers Pieter en Leo Form hebben een
internationaal onderzoek gedaan en er bleek behoefte te zijn aan een
dergelijk onderscheid."
Zijn er verhuizingen die u bijblijven?
"laatst hadden we mevrouw V. Nul die naar Hoofddorp wilde, maar het
eigenaardige was dat ze per se niet via een specifieke plaats wilde die iets
hoger lag. Haar zuster, mevrouw o. Phrase, zouden we even later daarheen
verhuizen. Hoewel, zo lang is ze er ook niet gebleven. Nadat ze er iets
geverifieerd had, wilde ze verder verhuizen. Maar dan per fiets, ze zei iets
over dat ze cyclisch naar haar eindbestemming moest... ene Kees wachtte daar
op haar."
Hartelijk dank voor dit interview!
"Geen dank. Hee, heb je zin om nog wat te gaan drinken? Er is hier vlak om de
hoek een leuke bar, de 'X'. Ik moet zeggen, het is gemiddeld niveau, maar er
hoeft tenminste niets verhuisd te worden."
SOTP?
18

Door Willemijn Sedee
Verstaan is een belangrijke schakel in de communicatie. Hoe meer een
spreker zijn best doet bij het spreken, hoe beter de luisteraar hem kan
verstaan. Er zijn echter verschillende factoren die het verstaan kunnen
belemmeren. Het kan bijvoorbeeld fout gaan als de spreker klanken inslikt, er
veel achtergrondgeluid is, de spreker geen native speaker is, klemtoon- en
intonatieregels aan de laars gelapt worden, ó( als al deze factoren bij elkaar
hun werk doen en het om een songtekst gaat.
Dit is voor iedereen herkenbaar: je hebt een liedje al tientaUen keren
gehoord, maar die ene regel, wat zingen ze daar nou? Soms valt er echt geen
chocola van te maken, maar het leukste zijn toch wel de gevallen waarin je
iets verkéérd verstaat. Toen ik klein was bijvoorbeeld, zong ik mee met het
liedje "Vriendschap" van Henk Westbroek. Hij zingt daarin de regel: "Eén
keer trek je de conclusie: vriendschap is een illusie." Illusie was een veet te
moeilijk woord voor het kleine meisje dat ik toen was, dus ik zong vrolijk:
"Eén keer trek je de conlusie: vriendschap is er en ruzie". In "Zeven
nachten", een liedje van B10(, zingt Paskal Jakobsen: "Bij iedere kroeg die
sluit, ga ik steevast onderuit", wat ik altijd heb verstaan als: "Bij iedere
kroeg die sluit, ga ik steevast door de ruit." Niet geheel onlogisch als de deur
dicht is...
Pasgeleden ontdekte ik twee websites met meer van dit soort verkeerd
verstane teksten. Het grappige aan deze sites is, dat je teksten tegenkomt
waarvan je helemaal niet doorhad dat je ze zelf ook altijd verkeerd hebt
verstaan.
Een band die vaak voorkomt op deze sites, is ABBA. Het zal hun Zweedse
accent wel zijn. Het liedje "Waterloo" ("Waterloo, I was defeated, you won
the war") waarmee ze het Eurovisie Songfestival wonnen, wordt door veel
mensen verstaan als "Guadeloupe, 1 was defeated, you wonderwalI" . En de
songtekst van Culture Clubs "Karma Chameleon" . bij jullie misschien beter
bekend als "Come on, Camelia" of "Comma Comedian" - kan in zijn geheel
wel op de site gezet worden, want iedere regel wordt wel door iemand
verkeerd gehoord. De meest gevatte van allemaal vond ik toch wel de
verkeerde tekst van het liedje "No limits" van 2Untimited. Zoals je misschien
wel weet gaat de - uitermate inspirerende - tekst van dit liedje als volgt:
"No-no no-no-no-no no-no-no-no no-no there's no limit." Dit werd echter
verstaan als: "No-no no-no-no-no no-no-no-no no-no there's no lyrics!"
Zie: www.amiright.com/misheard/new/997678800.shtml of www.kissthisguy.com
19

ATree Toad and aShe-toad
A tree laad Loved a she-toad
Who lived up in a tree.
He was a tWQ·toed tree taad
But a three·toed taad was she.
The two-toed tree taad tried to win
The three-toed she-toad's heart,
For the two-toed tree taad loved the ground
That the three-toed tree taad troel.
But the two-toed tree taad tried in vain.
He couldn't please her whim.
From her tree taad bower
With her three-toed power
The she-toad vetoed him.
AHottentot Tot
If a Hottentot taught a Hottentot tot
To talk ere the tot could totter,
Ought the Hottentot tot
Be taught to say aught, or naught,
Or what ought to be taught her?
If to hoot and ta toot a Hottentot tot
Be taught by her Hottentot tutor,
Ought the tutor get hot
If the Hottentot tot
Hoot and toot at her Hottentot tutor?
Fischer
There was a young fisher named Fischer
Who fished for a fish in a fissure.
The fish with a grin,
PuLLed the fisherman in;
Now they're fishing the fissure tor Fischer.
20

Hier een bericht over de Opleidingscommissie (OlC) voor de TW-ers. Zoals
voor elke studie aan de Uni is er ook dit jaar weer een OlC voor TW actief. Oe
OlC geeft gevraagd en ongevraagd adviezen over het onderwijs van de
opleiding.
Het hele jaar door zijn wij bereikbaar voor (schriftelijke) klachten of
opmerkingen over het onderwijs. Tevens houden wij dit jaar twee keer, aan
het eind van elk semester, een evaluatie van alle vakken aan de opleiding TW.
Wij willen natuurlijk dat zoveel mogelijk studenten hun mening komen geven
om een goed beeld te kunnen schetsen van alle positieve en negatieve kanten
van de opleiding.
Van oktober 2004 tot oktober 2005 bestaat de OlC van TW uit de leden:
Voorzitter
Secretaris
lid
Betty van Dongen (studentlid)
e. c. van.dongen.@umail.leidenuniv.nl
06-40391112
Marijn van 't Veer (studentlid)
m. van. t.veer@umail.teidenuniv.nl
Crit Cremers (docenttid)
c.I.j.m. cremers@let.leidenuniv.nl
071-5275491
De OlC heeft een postvak in gebouw 1163.
Poster Universiteit leiden ..
Deze poster hing door heel de stad. Wat
zeg ik? Door heel het land! En elke keer
als ik hem zag, dacht ik weer: "Wat komt
die jongen links onder me bekend voor..."
21

--------------------------------------------------,
Almanak
Zoals julLie al hebben kunnen lezen in ons e-mailtje, witten we dit jaar een
T.W.I.S.T.-almanak uitbrengen. Daarvoor hebben we van iedereen een foto
nodig; een pasfoto, vakantiefoto of andere leuke foto. Het maakt niet uit of je
een echte foto, kopie, of een elektronische foto inlevert. Zorg er echter wet
voor dat de foto niet te groot is.
Verder wiUen we van iedereen het adres, telefoonnummer, e-mailadres en,
niet te vergeten, de geboortedatum opnemen. WiL je niet dat deze gegevens
worden vermeld, geef dit dan tijdig aan ons door.
Natuurlijk witten we de almanak niet alleen vullen met adressen. Dus heb je
iets leuks te schrijven of wil je met meer dan alleen je foto in de almanak
staan? Stuur ons dan een extra stukje.
Alle almanak·inzendingen dienen uiterlijk 1 januari 2005 te worden
ingeleverd, bij voorkeur via bestuur@studieverenigingtwist.nl, of eventueel via
een van de bestuursLeden van T.W.I.S.T.
1 _
l'tWW.PYSlHIE.NL STAAT: NU PE DoaeaOEP HOe
W'Yw_dllaek.1ae.ln
22

Inschl'\JVlRg lunlorendag Toegepaste TaalWeteRchap
Op vrijdag 7 januari 2005 vindt de 15e Juniorendag plaats van de ANéLA
(Nederlandse Vereniging voor Toegepaste Taalwetenschap), dit jaar aan de
Universiteit van Amsterdam. De Juniorendag wordt geopend met een plenaire
Lezing door een gebarentaalexpert van
de Universiteit van Amsterdam.
Vervolgens zijn er parallelle sessies van
lezingen en posterpresentaties door
junioren: studenten en beginnende aio's
en promovendi die onderzoek doen op
het terrein van taalgebruik, taal·
verwerving of taalonderwijs. Ook wordt
er een prijs uitgereikt voor de beste
scriptie op het gebied van de toegepaste taalwetenschap. Iedereen die
belangstelling heeft voor toegepast taalkundig onderzoek is van harte welkom.
Aanmelden kan via de website www.aneta.nl/juniorendag.html vóór 10
december 200.... Neem voor meer informatie contact op met Hilke Reckman
(h.g.b.reckman@let.leidenuniv.nl; 06-2930570).
Nederlandse
Vereniging
Voor
Fonetische
Wetenschappen
Dig VIn de FoneUell
Op 23 december 2004 wordt in Utrecht de Dag van de Fonetiek gehouden.
Deze dag wordt georganiseerd door de Nederlandse Vereniging voor Fonetische
Wetenschappen. Deze vereniging
heeft tot doel het bevorderen van
fonetisch onderzoek en de toepas·
singen daarvan, de uitwisseling van
informatie op fonetisch gebied, en
de samenwerking van haar leden
onderling en met andere wetenschappers.
De Dag van de Fonetiek is
een dag gevuld met lezingen over
lopend onderzoek en is vrij toegan­
kelijk. Voor meer informatie, hou de volgende website in de gaten:
www.fon.hum.uva.nl/FonetischeVereniging.
"Als syntaxis het hoofd heeft en
fonologie de voeten, waar is dan de rest
van het taalkundig lichaam? Of is dat
nou minimalisme?"
GJ031104
23