School - Aanmelden Webmail Stichting de Meeuw

Vak
tekst Marijke Nijboer
Voor- en vroegschoolse educatie (vve) moet
kinderen helpen om met zo min mogelijk achterstand
aan de basisschool te beginnen. Speciale programma’s
stimuleren hun taalvaardigheid en ontwikkeling en de
leidsters en leerkrachten krijgen hierop gerichte training
en begeleiding. ‘Vroeger was ik me minder bewust van
wat ik deed. Nu betrekken we kinderen overal bij.’
jakie, het kinderdagverblijf waar
Sgroepsleidster Sharita Siewram werkt,
gebruikt de methode Puk. ‘Kinderen nemen
de pop Puk mee naar huis, waar hij van
alles meemaakt. Ouders schrijven daarover
in een schriftje en terug bij ons vertellen de
kinderen er weer over,’ vertelt Sharita. ‘Wij
hebben veel tweetalige kinderen. Vooral voor
degenen die slecht Nederlands spreken, is
het heel goed om in het Nederlands met Puk
bezig te zijn. Ze leren enorm veel nieuwe
woorden.’
Soepele overgang
In opdracht van de gemeente Rotterdam
heeft het SCO Kohnstamm Instituut onderzocht
of de programma’s die worden
gebruikt in de voorscholen, op de juiste manier
worden uitgevoerd. Over het algemeen
bleek dat dik in orde. Op een paar punten is
verbetering wenselijk. De leidsters en leerkrachten
zijn enthousiast, hebben hart voor
de kinderen en hun onderlinge contacten zijn
doorgaans prima, concludeert Kohnstamm.
Dat bevordert een soepele overgang en
doorgaande leerlijn van peutergroep naar
basisschool. Een goed contact tussen
school en thuis bevordert de ontwikkeling
van kinderen. Veel voorscholen en basisscholen
betrekken ouders bij de thema’s die
hun kinderen behandelen.
KWALITEIT IN VVE
Voor meer informatie over de verhoging van
kwaliteit van vve: www.didaktief.nl, rubriek
’specials’. In het artikel ’Op kousevoeten door
de peuterspeelzaal’ (www.onderwijsinspectie.
nl, zoek op vve) wordt de onlangs gehouden
inspectiepilot in de vve beschreven.
T
GEA DE JONG
010 8914696
g.dejong@jos.rotterdam.nl
Taal en
ontwikkeling
bovenaan bij vve
Dubbele bezetting
De bezetting van de groepen kan echter
beter. Minimaal vier dagdelen per week
zouden er twee volwassenen met de kinderen
moeten werken. Dan kunnen leidsters
en leerkrachten zich goed voorbereiden,
meespelen, in kleine groepen werken en
observeren. De meeste peuterspeelzalen
hebben een dubbele bezetting, maar in veel
kleutergroepen rouleert de tweede leerkracht
over verschillende groepen.
Bijscholing
Kohnstamm vindt dat vve-leidsters en -leerkrachten
blijvend moeten worden geschoold,
vooral in het werken aan taalontwikkeling,
observeren en registreren. Bij Sjakie zit dat
wel goed. Sharita Siewram: ‘Wij houden
werkbesprekingen, worden begeleid door
Stichting de Meeuw en hebben tweemaal
per jaar een studiedag.’ Ze vindt dat haar
werkwijze hier flink door is veranderd.
‘Vroeger zei ik snel: ‘niet doen!’, of ‘dat is niet
goed!’. In een drukke groep was je vooral
politieagent. Nu kijken we veel meer wat de
kinderen zelf leuk vinden en dan gaan wij
daarin mee. Aan de hand van waar zij mee
bezig zijn, creëren wij een activiteit.’
Nieuwe woordjes
De groepen zijn daardoor veel rustiger geworden.
‘Vroeger moest iedereen in de grote
kring, en daar lazen we alleen voor. Kinderen
die daar geen zin in hadden of er niet aan toe
waren, moest je telkens terechtwijzen. Nu
gaat één van ons met zo’n kind iets anders
doen.’ Siewram: ‘Met de komst van Puk is de
‘Ze leren
enorm veel
nieuwe
woorden’
nadruk nog veel zwaarder op taal gekomen.
We nemen een onderwerp als ’familie’, halen
er een boekje bij en vertellen een verhaal
met allemaal nieuwe woorden. Die woorden
komen steeds terug, door middel van spulletjes,
oefeningen en spelletjes.’ Siewram,
concluderend: ‘Vroeger vond ik m’n werk ook
leuk, maar was ik me minder bewust van wat
ik precies deed. Nu betrekken we kinderen
heel bewust overal bij.’
Competentiegericht
onderwijs: hoofdrol
voor praktijk
tekst Marijke Nijboer
Jongeren zullen zich eerder thuis voelen op een beroepsopleiding
wanneer ze het nut zien van wat ze daar leren. Daarnaast wordt hun
kans op werk alleen maar groter wanneer hun opleiding goed aansluit op de
behoeften van de arbeidsmarkt. De praktijk speelt dan ook een hoofdrol bij
het competentiegericht onderwijs (cgo), dat (volgens de huidige afspraken)
in 2010 in het hele mbo moet zijn doorgevoerd.
nze eerste- en tweedejaars zitten al in het compententiege-
‘Oricht leren. Wij hebben meteen de eerste kans aangegrepen
om ermee te beginnen,’ vertelt Jethro Bos, docent en teamcoördinator
bij de opleiding Onderwijsassistent van Zadkine. ‘We hadden er
meer dan zin in en we zijn er nog steeds erg enthousiast over.’
Bos: ‘Het kwalificatiedossier verandert en de opleidingseisen
worden hoger. Daar hadden we behoefte aan. De opleiding bood
vaardigheden en kennis. Nu is daar de beroepshouding bijgekomen.
Dat vinden wij heel belangrijk – daar draait het uiteindelijk om.’
Restaurant
Bij cgo worden de kwalificatie-eisen waaraan een mbo-gediplomeerde
moet voldoen, landelijk vastgelegd in kwalificatiedossiers.
De leerlingen werken aan hun beroepscompetenties – competenties
die ze nodig hebben om door te stromen naar een vervolgopleiding
– en burgerschapscompetenties. De praktijk is dominant. De
horecaopleiding van Albeda College heeft een echt restaurant
waar echte klanten van de kwaliteit van voedsel en bediening laten
afhangen of ze nog eens terugkomen. Bij Zadkine organiseren
studenten sociaal-pedagogisch werk in opdracht van het welzijnswerk
meidenmiddagen. En horecastudenten van Zadkine en Albeda
College gaan samen een dek exploiteren van de MS Rotterdam, het
opleidingsschip dat dit jaar afmeert in de Maashaven.
Pubers
Het team van Bos vindt dat cgo beter aansluit bij de interesses van
leerlingen. Toch valt het heilzame effect tegen. ‘We hadden graag
O
Horecastudenten
van Zadkine en
Albeda College
gaan samen een
dek exploiteren
van de MS Rotterdam.
T
KOOS HOLLANDER
010 2433511
j.hollander@zadkine.nl
MARGRIET
OOSTERVEEN
0180 692413
m.oosterveen@albeda.nl
gezien dat er een grotere mentaliteitsverandering had plaatsgevonden,’
zegt hij. ‘Er speelden wat motivatieproblemen en een hoger
verzuim. Ik heb uiteindelijk geconcludeerd dat het pubers van zestien
blijven, die kijken hoever ze kunnen gaan.’
Een van de voordelen is dat leerlingen al vrijwel meteen kennismaken
met het toekomstige beroep. Bos: ‘Dat leidt vooral bij de
eerstejaars tot een vrij hoog uitvalpercentage. Dat lijkt niet leuk,
maar leerlingen kunnen beter in het eerste jaar ontdekken dat ze de
verkeerde opleiding hebben gekozen, dan later in het programma.’
Taal
Het cgo biedt voldoende ruimte voor eigen invulling. Zo kan het ook
specifiek Rotterdamse doelen dienen. De roc’s werken elk vanuit
hun eigen onderwijsvisie en hebben samen met andere scholen en
de gemeente de speerpunten bepaald voor het Rotterdams Onderwijsbeleid
(ROB). ‘We hebben samen besloten dat taal een grote
rol moest krijgen,’ vertelt beleidsadviseur Marja Liefaard van Albeda
College. Momenteel wordt hard gewerkt aan een doorgaande taalleerlijn,
van vmbo naar mbo.
Kritiek
Docenten krijgen bij het cgo een andere rol. Zij blijven uiteraard kennis
overdragen, maar zijn daarnaast begeleiders van het leerproces.
De roc’s bereiden hen daarop voor.
Onder invloed van de parlementaire commissie Dijsselbloem is de
kritiek op cgo aangewakkerd. Jethro Bos houdt z’n hart vast. ‘Er
wordt in de politiek nogal eens van richting veranderd. Iemand roept
wat en het moet weer helemaal anders. Natuurlijk moet je kritisch
zijn. Mbo’ers kunnen bijvoorbeeld inderdaad moeilijk hun eigen
leerdoelen bepalen. Maar die groei van sturing naar eigen verantwoordelijkheid
moet je opbouwen. De didactische modellen bieden
genoeg ruimte om een gulden middenweg te vinden. Je kunt het zo
gestructureerd maken als je zelf wilt.’
Meer over competentiegericht onderwijs op www.mbo2010.nl
(tips en nieuws), www.minocw.nl/documenten/10351.pdf (over
invoering en examens en www.mboraad.nl - onder dossiers
- voor achtergrond en regelgeving.
6 | Rotterdams Onderwijs Magazine --- 06 | 08
06 | 08 --- Rotterdams Onderwijs Magazine | 7