AMX voertuigen in de Koninklijke Landmacht, 1961-1983 - Collectie ...

waarnemingsgroep, de vuurmondgroep, en een munitiegroep, in totaal 91 man.[24] De
vuurmondgroep had zes stukken AMX pra en twee Daf YA 126 commandowagens. Van alle
AMX voertuigen is de AMX pra het langst in de bewapening geweest. Naarmate de tijd verstreek,
liep de inzetbaarheid van de vuurmonden terug. Curieus is dat in januari 1979 de 11e
Afdeling Rijdende Artillerie de Inzetbaarheidsprijs kreeg terwijl op dat moment slecht één van
de achttien AMX vuurmonden inzetbaar was![25]
Conclusie
In de onlangs uitgegeven memoires van M.R.H. Calmeyer, staatssecretaris KL van 1959 tot
1963, merkt deze met betrekking tot de aankoop van het AMX materieel op: Het betere is de
vijand van het goede. Ik heb er nooit spijt van gehad.[26]
Toch zal menig gebruiker van het materieel zich wel eens hebben afgevraagd waarom er niet iets
langer is gewacht en in plaats van de AMX pra de modernere M109 is aangeschaft of in de plaats
van de AMX pri de M113.[27] De vele storingen en de onderhoudsgevoeligheid hadden een
negatieve invloed op de inzetbaarheid van het materieel. Om deze en andere redenen was de
AMX niet erg populair bij het personeel. Zo was voor veel Nederlandse militairen de krap
bemeten ruimte in de voertuigen een bron van ergernis.
De vraag die zich aandient is of bij de mechanisatie van de KL de gewenste standaardisatie -
achteraf bezien- niet meer nadelen dan voordelen met zich mee heeft gebracht. Het
beantwoorden van deze vraag valt buiten het bestek van dit artikel maar vraagt wel om nader
onderzoek. Wel is het zo dat hier uitdrukkelijk de als zodanig ervaren tijdsdruk als argument om
over te gaan tot aanschaf van een bestaand product (AMX), in beschouwing moet worden
genomen. Dit is van belang omdat het, hoe langer het geleden is dat een bepaalde handeling
plaatsvond zonder evidente aanleiding (bijvoorbeeld een oorlogshandeling), hoe sneller de factor
`haast' als argument over het hoofd gezien kan worden.
De AMX voertuigen in de collectie van het Legermuseum zijn representant van een belangrijke
episode in de moderne geschiedenis van de Koninklijke landmacht. De invoer van dit materieel
markeerde een omslag in het denken over moderne oorlogvoering. Het museale verhaal dat de
AMX voertuigen vertellen is meer dan een klaagzang over te krap bemeten compartimenten,
technische gebreken, mislukte modificaties of wat dies meer zij. Het legt in een ruimere context
tevens de complexiteit bloot van het proces waarin de KL, met de destijds beschikbare middelen
onder grote tijdsdruk, in bondgenootschappelijk verband een geloofwaardig antwoord moest zien
te formuleren op de dreiging die er van het Warschau Pact in de Koude Oorlog uitging.