Tweede Mariniersbataljon - Mariniersmuseum

Tweede Mariniersbataljon
Commandant: LTKOLMARNS J. de Wolf
Opvolgend Commandant: MAJMARNS J. ten Hove (tot 31 maart 2011)
Chef d’Equipage: AOOMARNALG P.A. Schoof
Inleiding Commandant
Het Korps Mariniers verandert niet met een nieuwe
bataljonscommandant en dat is bij het Tweede Mariniersbataljon
ook niet het geval. Wel zijn we druk bezig
om de geleerde lessen van Afghanistan in de praktijk te
brengen en veel aandacht te besteden aan warfighting en
amfibische operaties. Twee dingen waar we de laatste
tijd iets minder tijd aan konden besteden. Daarnaast
werd een flink stuk omgaan met hardship, een elementair
onderdeel van marinier zijn, in de training ingevoerd
en vervangt terrein A 1, 2, 3 de leslokalen. Een kleine
verandering van mindset, waarvan ik verwacht dat ze met
de certificering van de eenheden in de Antillen in juni
dit jaar, zijn vruchten zal afwerpen.
QUA PATET ORBIS - april 2011
68

Amfibische week Den Helder 23 e Infanteriecompagnie
Door: MARN1ALG P. Bontrop
Foto’s: Archief AVDD
Van 22 t/m 25 november is de 23 e Infanteriecompagnie naar Den
Helder geweest voor een amfibische week. Deze week bestond
vooral uit het herhalen van de amfibische drills. Daarnaast was
QUA PATET ORBIS - april 2011
69
het een week van kennismaking met elkaar aangezien er de afgelopen
tijd twee nieuwe lichtingen bij zijn gekomen.
Op maandagochtend verzamelen we op de plaat en worden de
koppen geteld waarna we richting Den Helder vertrekken. Als
eerste staat er daar een waterhindernisbaan op het progamma in
het zwembad ‘de Schots’. Deze wordt zowel individueel en als per
geweergroep gedaan. Na de waterhindernisbaan kleden we ons
direct om voor de ‘verplaatsing der verplaatsingen’ oftewel een
compagnies speedmars. Buiten eet iedereen snel wat, hangen we
de uitrusting en het wapen om en vertrekken we met zijn allen
richting Hr. Ms. Rotterdam die aan de kade ligt in de Nieuwe
Haven.
Omdat er in 2011 in week 6 een amfibische week gepland staat
en er ook nog een zeer mooie oefening op Aruba/Curaçao aan
komt wordt er deze week vooral veel herhaald en voeren we een
aantal droge landingen uit op de kade om zo het totaalplaatje
weer eens door te nemen. Die droge voeten en pakken kunnen we
waarschijnlijk gaan vergeten in week 6 waar we diverse amfibische
oefeningen gaan uitvoeren in Den Helder en op Texel.
Voorafgaand aan de amfibische week voerde de 23 e Infanteriecompagnie
een enkele-man-week en een geweergroep-week uit,
waarbij iedereen kon zien waar hij stond en zichzelf kon verbeteren.
De te verdienden prijzen werden uitgedeeld en de eerste tien
personen mochten één ochtend en middag mee met de NH-90
om te fast ropen. Hier hebben we eerst ook les in gehad in de hangar
van Hr.Ms. Rotterdam. Helaas voor deze mannen waren de
rugzakken inclusief het personeel te zwaar, waardoor het geheel
niet door kon gaan.
De amfibische week is er niet alleen maar om alles op amfibisch
gebied weer wat op te frissen, maar er wordt ook een mooie

circuittraining uitgezet door het hele schip. Om de vijf minuten
start er een groep van vier personen om een rondgang door het
schip te maken waarbij de groep allerlei situaties tegenkomt. Van
een simpele “pang pang inshallah” (oftewel de vijand die zich in
een hut in het schip bevindt), tot aan hele realistische gevechten
waardoor iedereen scherp is. Na veel verschillende hectische
situaties treffen we nog een gewonde aan waarbij er direct
gereageerd en een casevac request opgesteld en doorgestuurd moet
worden.
Ook schieten we met het persoonlijke wapen en met de Glock.
Omdat de laatste tijd het ‘EMP’en (enhanced markmanship program)
in opkomst is worden hieraan nog diverse oefeningen besteedt.
Na een zeer mooie en intensieve week sluiten we deze op de donderdagavond
af met een borrel in de hangar van het schip. Deze
is speciaal hiervoor omgebouwd en ingericht.
Tijdens de borrel wordt er afscheid genomen van sergeant De
Ruiter en worden de nieuwe mensen voorgesteld aan de ‘club’.
Op de vrijdagochtend wordt het schip weer in de staat gebracht
zoals we hem aantroffen en vertrekken we naar het Marinemuseum
in Den Helder waar een rondleiding op het progamma staat.
Na deze rondleiding vertrekken we weer naar Doorn waarna er
van het weekend genoten kan worden. Al met al een mooie en
leerzame week. Op naar de volgende oefeningen!.
QUA PATET ORBIS - april 2011
70
Tekst: KAPTMARNS G.J. van den Dam en W.A. Overvelde
Foto’s: KAPTMARNS W.A. Overvelde
Het is februari 2011. De Zurich groep heeft de voor-
gaande twee maanden ernstige tegenslagen te
verwerken gekregen in Noord-Nederland en lijkt
uitgeschakeld te zijn. Niets is echter minder waar.
Een ernstig ongeluk op de Afsluitdijk waarbij een
grote lading illegaal wapentuig is gevonden, heeft
de Nederlandse regering doen inzien dat de Zurich
groep nog steeds actief is. Diverse onbevestigde
bronnen onthullen dat het restant van de Zurich
groep gevlucht is uit angst voor een laatste genade-
klap door Nederlandse mariniers. Diepgaand onder-
zoek toont aan dat het overgebleven deel van deze
groep blijkt ondergedoken in Zuidoost Duitsland en
probeert vanuit hier haar activiteiten nieuw leven
in te blazen. Er worden plannen gesmeed om de gij-
zelingen en berovingen te hervatten, maar hiervoor
is getraind personeel nodig. Het onherbergzame
gebied richting de Tsjechische grens is hiervoor bij
uitstek geschikt en de Zurich groep verwacht dan
ook geen pottenkijkers…

Schiettraining
In een notendop samengevat is dit het scenario voor de schiettraining
van het Tweede Mariniersbataljon te Grafenwöhr,
Duitsland. Er is bewust gekozen voor een voortzetting van het
trainingsscenario zoals dat is gevolgd tijdens de amfibische
weken aan boord van Hr. Ms. Johan de Witt, vanwege de raakvlakken
met toekomstige operaties. Ondanks dat het bataljon hier
niet voor de eerste maal te gast is, gaat aan een dergelijke periode
altijd een grondige voorbereiding vooraf. In drie afzonderlijke
weken worden alle infanteriecompagnieën door een intensief
schietprogramma geloodst. Rondrijdend door Grafenwöhr Training
Area vraagt men zich iedere keer af hoe het mogelijk is dat het
grootste Amerikaanse oefenterrein buiten de Verenigde Staten
zich uitgerekend in Duitsland bevindt. Daarom voor de liefhebber
een klein stukje historie over dit gebied.
Geschiedenis Grafenwöhr
Grafenwöhr betekent letterlijk: “het eiland van de Graaf”. Dit
omdat het gebied zelf zeer moerassig was, terwijl het dorp als het
ware op een hoger gelegen eiland lag.
In 1907 besloot Prins Leupold, regent van het toenmalige Koninkrijk
Beieren, dat dit gebied zeer geschikt was als oefengebied
voor het Beierse leger. De inrichting van dit oefengebied begon
Grafenwöhr 2011
QUA PATET ORBIS - april 2011
71
in 1908 en op 30 juni 1910 werd de eerste granaat afgevuurd. Grafenwöhr
Training Area was een feit.
Gedurende de gehele Eerste Wereldoorlog, tussen 1914 en 1918,
werd het gebied door Duitsland gebruikt om eenheden voor te
bereiden op deelname aan de gevechten. In 1936 werd GTA uitgebreid
tot haar huidige grootte van ruim 230 km2. Gedurende
de Tweede Wereldoorlog was Grafenwöhr diverse malen doelwit
van geallieerde bombardementen en op 20 april 1945 droeg de
laatste Duitse commandant het gebied over aan de Amerikaanse
troepen.
Na de Tweede Wereldoorlog groeide Grafenwöhr uit tot het
belangrijkste trainingsgebied voor Amerikaanse troepen buiten
de Verenigde Staten en zelfs de King of Rock ’n Roll, Elvis
Presley, heeft er gedurende zijn dienstplicht deelgenomen aan
trainingen. Ten tijde van de Koude Oorlog bleek Grafenwöhr een
belangrijke strategische positie ten opzichte van het Warschaupact
en werden de trainingsfaciliteiten opengesteld voor alle
Westerse bondgenoten. Tegenwoordig is Grafenwöhr Training
Area het hoofdkwartier voor het 7 th Army Joint Multinational Training
Command (JMTC). Het 7 e legerkorps bezet overigens bijna alle
Amerikaanse trainingsgebieden in Duitsland, met Grafenwöhr
als grootste faciliteit.
Operationele aanpassing Diemaco
Voor het overgrote deel van het personeel is de schiettraining in
Grafenwöhr de eerste keer dat zij mogen schieten met de recent
ingevoerde Colt OAD, voorzien van Aimpoint kijker, rail-interface
systeem en handgreep met geïntegreerde tweepoot. Hiervoor is
de eerste dag van het schietprogramma ingeruimd. Vooral het
leren schieten met beide ogen open is voor menigeen een handeling
die niet vanzelf gaat, maar waarbij men er snel achter komt
dat het niet zo moeilijk is als het lijkt. De aanwezige, op de OAD

omgeschoolde instructeurs voorzien de schutters van allerhande
tips over het plaatsen van de Aimpoint, het nieuwe snelrichtmiddel,
en het handvat zodat een optimale schiethouding aangenomen
kan worden.
Kritische noot bij het OAD schieten bleek de informatieverspreiding
omtrent de invoeringen en het justeren van de Aimpoint.
Ten eerste was niet het gehele pakket uitgeleverd, waardoor
er toch verschillend werd opgetreden. Ten tweede waren de
gebruikte schiettabellen onbruikbaar en niet doordacht, hier is
door de betreffende eenheden een rapportage over gemaakt. Ten
derde bleek het nog niet duidelijk hoe en met welke justeerschijf
er gewerkt diende te worden, want zelfs tijdens de schiettraining
kwamen er weer nieuwe varianten. Tot slot onbrak er nog wat
specifiek gereedschap, waardoor sommige vergroters tijdens
de live runs van de wapens vielen. Al met al verdient de huidige
wijze van invoering en de omscholing meer aandacht, inclusief
het aanleveren van alle juiste documentatie.
Schiettraining
De opbouw van het schietprogramma was progressief. Vanaf de
check zero werd opgewerkt naar een pelotonsrun met een enabler.
QUA PATET ORBIS - april 2011
72
Er werd begonnen met fire en manoeuver fire teams, naar geweergroep,
sectie run platoon effort en de pelotonsrun. De opbouw is
als positief ervaren, echter zouden twee extra dagen de eenheden
met een beter gevoel terug laten keren. Met deze snelle opbouw,
ingegeven door beschikbaarheid van banen en beperkingen in
MOD’s, is er weinig tot geen gelegenheid om Lessons Identified om
te zetten in Lessons Learned, of zaken te bestendigen. Hier wordt de
komende periode in Doorn aandacht aan geschonken.
Tijdens deze schiettraining werden we tevens voor het eerst geconfronteerd
met een beperkte munitietoewijzing. Opleidingen
zoals 60mm en .50 worden nu binnen de eigen eenheid gegeven,
ook in Grafenwöhr zijn weer mensen opgeleid. De beschikbare
munitie geeft daarom wel frictie tussen trainen en opleiden.
Verder heeft het beperkt beschikbaar hebben van bijvoorbeeld
.50 munitie wel degelijk invloed op de schutterskwaliteiten. Drilmatig
optreden kan overall worden getraind, maar voor het snel
aanvatten van doelen en de samenwerking tussen de teams is wel
degelijk live fire noodzakelijk. Dit geldt ook voor het beoefenen
van gunlines. Het drilmatig optreden is eenvoudig te beoefenen,
maar het daadwerkelijk toepassen van de juiste rates of fire, in
combinatie met het aanvatten van diverse doelen, een manoeu-

vre element en eventuele andere ondersteunende wapens dient
ook met ‘scherp’ te geschieden.
Combined arms
De opbouw van de schiettraining is erop gericht om aan het eind
van de week de pelotonscommandant een live run aan te bieden,
waarbij hij een wapensysteem vanuit de 24 e Ondersteuningscompagnie
aan zijn peloton toegevoegd krijgt. Zo hebben alle
deelnemende pelotons, naast de binnen de compagnie aanwezige
vuursteun, gebruik kunnen maken van een aantal enablers,
waaronder 81mm met MFC’s, AT met .50 capaciteit en Assault Engineers
voor het vernietigen van een mogelijke avenue of approach
van de Zurich groep richting baan 301.
Marksman training
In de tweede week van de training in Grafenwöhr kwam er een
sniperteam van de 11 e Infanteriecompagnie mee met de 22 e Infanteriecompagnie.
Dit sniperteam was naar Grafenwöhr gekomen
om hun data bij te werken en sommige wapens nog te justeren.
Het team, bestaande uit drie man, wordt op zeer korte termijn
toegevoegd aan het team dat aan boord van Hr. Ms. Tromp zal
deelnemen aan de missie Atalanta.
QUA PATET ORBIS - april 2011
73
Aangezien er bij 22-Infcie geen marksman sectie aanwezig was
kon de focus gelegd worden op het verzamelen van data en het
trainen van dit sniperteam.
Al snel bleek dat het verzamelen van data en het behouden van
de kennis meer tijd en aandacht vereist. Om te beginnen werden
de wapensystemen gejusteerd. Hierbij ging het om de Accuracy
en de Barrett. De schutters hebben verschillende onderdelen
ondergaan waaronder het afstandsbepaling, het maken van
panoramaschetsen en het werken als observer. De schietdata werd

verzameld op vaste afstanden en daarna op de unknown distance
shoots. Hier werd het belang van goede samenwerking tussen
schutter en observer nog eens extra onderstreept.
In de week die daarop volgde kwam de 23 e Infanteriecompagnie
naar Grafenwöhr. Zij hebben twee marksmen binnen de gelederen,
maar vanwege het ontbreken van een sectiecommandant
bleek al snel dat er de laatste tijd weinig aandacht was besteed
aan het trainen van de marksmen en het verzamelen van schietdata.
Voor een marksman is het verzamelen van data iets wat
moet blijven doorgaan, dus is hier gedurende de hele week ruim
aandacht aan besteed. Dit uiteraard ook met het oog op een eventuele
deelname aan de missie Atalanta.
Omdat geen van beide schutters Barrett opgeleid was, werd er
alleen met de Accuracy geschoten. Verder werden dezelfde aspecten
als de week ervoor behandeld.
Gedurende beide weken kwamen nog best wat eye-openers naar
voren. Met name het optreden als observer bleek moeilijker dan
gedacht. De weken zijn zeer waardevol gebleken, niet alleen voor
de data die verzameld diende te worden, maar ook zeker voor de
eigen skills en drills. Dat is waar we het voor doen; leren en beter
worden, om zo goed voorbereid als mogelijk uitgezonden te kunnen
worden. Waar ook ter wereld.
Paraspringen
GTA beschikt over een eigen dropzone, DZ Bunker genaamd en
deze strekt zich uit over een lengte van ruim twee en een halve
QUA PATET ORBIS - april 2011
74
kilometer, bij meer dan een kilometer breed. Deze DZ wordt
voornamelijk door Amerikaanse eenheden gebruikt voor het
beoefenen van allerlei soorten droppings. Niet alleen grote aantallen
personeel, maar ook uitrusting (voertuigen en zelfs tanks) en
voorraden worden hier door middel van parachutes aan de grond
gezet. Aangezien 23-Infcie in de laatste week zou deelnemen aan
het schietprogramma, was er voldoende tijd om zowel deze DZ
aan te vragen bij de Amerikaanse counterparts, als de Defensie
Paraschool (DPS) te informeren en voor te bereiden op het faciliteren
van enige springmomenten in week 11. Alle ingrediënten
voor een geslaagde paratraining waren aanwezig en de DPS was
zeer enthousiast over de mogelijkheden van deze DZ; tot het
weer roet in het eten gooide en er van de geplande springmomenten
er geen enkele door kon gaan.
Ondanks het cancelen van de springmomenten, is de gehele voorbereiding
hiernaartoe goed geweest en heeft het de DPS de gelegenheid
gegeven deze DZ voor toekomstige para-ops op te nemen
in haar bestand van bestaande en goedgekeurde springgebieden.
Afsluiting
Er kan worden teruggekeken op een geslaagde schiettraining
voor het Tweede Mariniersbataljon. Zo was iedere compagnie
het er na de week unaniem over eens dat één week eigenlijk te
kort is voor de compagnie om een dergelijke schiettraining uit te
voeren; een bewering die het streven naar meer schietmomenten
alleen maar kan onderstrepen.
De Zurich groep is verslagen, zoveel is zeker. Maar is het ook de
laatste keer geweest voor het Tweede Mariniersbataljon dat zij
zich bezig heeft gehouden met het bevechten van een insurgency
of een aan piraterij gerelateerde groepering?

In een leslokaal train je geen mariniers
Door: 3 pel 23-Infcie
De 23 e Infanteriecompagnie bestaat
grotendeels uit minder ervaren mariniers.
De wat oudere mariniers met ervaring in
Afghanistan worden schaarser. Mariniers
met ervaring zitten inmiddels in de VVO,
ETS/VTS of zelfs de uitstroompoule. Het
vertrek van deze mariniers wordt als
gemis ervaren, maar een nieuwe enthousiaste
garde is inmiddels ingestroomd. Het
grote aantal nieuwelingen betekent wel
dat zaken als groepscohesie, communicatie
en taakverdeling opnieuw aandacht
moeten krijgen.
Aangezien al voor de Kerst ruim aandacht
is besteed aan de basic skills en drills, met
meetmomenten op de Leusderheide,*
ligt de focus sinds het winterverlof op geweergroeps-
en pelotonsniveau. De eerste
twee weken werd veel theorie behandeld,
waarna in week 4 een volledig tactische
oefening in Oirschot volgde. Dergelijke
oefeningen in de core business van het
infanteriewerk - met advance to contact,
patrol harbours, ambushes en deliberate attacks
- vinden helaas weinig plaats. Vaak is
het de EVO of de Potom, waarin voor het
laatst een volledige week tactisch werd gewerkt
en deze operaties werden beoefend
(afgezien van berg- en wintertrainingen).
Ook voor de enkele oudere marinier met
uitzendervaring, was het maanden (zo
niet jaren) geleden dat deze basiselementen
aan bod waren geweest. Vaak zitten
er in oefeningen of schiettrainingen wel
onderdelen uit dit proces, maar vanuit
een PH het gehele battle rhythm doorlopen
met gedegen voorbereidingen, uitgebreide
orders, rehearsals, uitvoering van de actie
en gedetailleerde debriefs is meer uitzondering
dan regel.
Eindelijk aan het werk in het bos
Door: mariniers 3pel
In week 4 zijn we met het 23e een week in
Oirschot geweest voor een groene week. In
deze week kwamen de basic skills en drills
ruim aan bod, wat interessant was om te
oefenen maar ook bitterhard nodig. Voor
sommigen van ons was het lang geleden;
zo’n groene week in het bos. Maandag
begonnen we met een tactische in-mars
(yomp-in) waarbij 1pel en 3pel allebei hun
eigen weg gingen. Vanaf een FUP gingen
we advance to contact waarbij het Vuursteunpeloton
de oefenvijand was. Toen
we contact kregen trokken we met een
manoeuvre en Vuursteunelement over de
vijand heen. Na het gebied te hebben gezuiverd
betrokken we een PH, van waaruit
we na last light verkenningen uitvoerden
op 1pel. Aangezien er in november veel
nieuwe mensen bij zijn gekomen en
ook een gedeelte is weggegaan, hadden
wij met deze ‘club’ nog nooit zo’n grote
aanval uitgevoerd. Dat wij nog niet zo veel
met elkaar hebben samengewerkt was
goed te merken; er waren nog veel verbeterpunten.
Naarmate de week vorderde
kon je goed zien dat de samenwerking beter
ging en dat je iedereen beter leerde
kennen. Niet zo verwonderlijk, want je zit
toch 24 uur per dag bij elkaar.
Overdag draaiden we routine, bereidden
acties voor en maakten maquettes.
Dinsdagnacht hebben we een prikactie
gedaan op 1pel. Woensdagmorgen pakten
wij onze spullen en verplaatsten wij naar
een andere locatie waar wij opnieuw een
PH betrokken. Vanuit deze PH hebben we
een verkenning voor een ambush uitge-
QUA PATET ORBIS - april 2011
75
Dit - en wellicht een kleine hint van de
commandant - was dan ook aanleiding
voor de 23 e Infanteriecompagnie om een
week volledig ‘groen’ te gaan. Na een dag
gewenning (blijkbaar moet iedereen weer
even wennen om uit een rugzak te leven),
werd snel merkbaar dat de eenheden
beter, soepeler en effectiever begonnen
te werken. De eerder genoemde groepscohesie,
communicatie en taakverdeling
binnen de pelotons verbeterden zichtbaar,
wat een dergelijke week naar mijn idee
nuttiger maakt dan drie weken trainingsprogramma’s
doorlopen in Doorn. Het
valt dan ook aan te raden vaker een volledige
week op tactische oefening te gaan
(uit te breiden met bijvoorbeeld roadblocks,
sociale patrouilles, basic search, vuuraanvragen,
etcetera), ook al moeten we daarvoor
werken met verschoven werktijden
bij gebrek aan MOD’s.
voerd. Donderdag kregen wij versterking
van het Vuursteunpeloton om ‘s nachts de
ambush te leggen. Na last light werden we
aangevallen door 1pel, die zonder problemen
werd afgeslagen. Daarna trokken we
naar ons ERV, om van daaruit een hasty habour
te betrekken. Rond 01.30 uur gingen
we via verschillende RV’s op weg naar het
FUP. Vanaf het FUP hebben we de ambush
gelegd en later ook gesprongen. Tijdens de
ambush kregen we contact rear waar goed
op werd gereageerd. De ambush verliep op
zich goed, maar de reorganisatie kan nog
een stuk sneller verlopen, zodat we sneller
van de ambush locatie weg zijn. Vanaf het
FUP trokken we terug naar de crusaderdump,
waar we een de-briefing kregen. De
volgende morgen werden we bij het pickup-point
opgehaald door de bussen.
Deze week is voor iedereen leerzaam geweest,
juist doordat je de basic drills goed
oefent en ‘s nacht aan het werk gaat. Geef
ons maar dit soort weken; goed voor de
samenwerking, prima voor het onderhouden
van de gevechtsdrills en daarnaast
gewoon leuk om te doen.
* Nogmaals een felicitatie voor marinier Havenaar die
als best man 23-Infcie uit de bus kwam en de derde
geweergroep van het derde peloton, bestaande uit:
korporaal De Winter en de mariniers Kruijer, Braamhaar,
Houtman, Schenkeveld, Diederen, als beste
geweergroep van de compagnie.

Amfibisch Gevechtssteunbataljon
Commandant: LNTKOLMARNS R.L. Poetiray
Chef d’Equipage: AOOMARNALG R.O. van Leeuwen
Foto: Archief AVDD
Inleiding commandant
Wat gaat er met het bataljon gebeuren? Wordt het ontbonden en
gaan we door in de respectievelijke specialismen? Gaan we nog
naar Buitenveld? Wat gaat de ombuigingsoperatie ons brengen?
Er is immers veel gezegd en geschreven over onder andere de
gevechtssteun in het algemeen! Wat gaat er met SOF gebeuren?
En zo kan ik nog wel meer vragen verzinnen die dit bataljon
direct aangaan en die ons allemaal bezig houden. Kortom, een
hele hoop vragen die na 8 april a.s. wellicht beantwoord zijn. Met
andere woorden, tegen de tijd dat u mijn inleiding leest, heeft u
de antwoorden op de vragen. Ik hoop van harte dat de ‘pijn’ voor
ons meevalt en dat op basis van de uitkomst van de bezuinigingsoperatie
de toekomst van onze respectievelijke specialismen ook
duidelijk mag zijn. Die hoop spreek ik uiteraard ook uit voor de
hele marine in het algemeen en ons Korps in het bijzonder.
Maar goed, intussen doen wij wat van ons gevraagd wordt. Wij
blijven doorgaan met de activiteiten van het Operationeel Jaarplan
(OJP). Zo hebben we weer een club van de MSO actief gezien
tijdens Flintlock en is een ander deel bezig met Alpine Sprint. De
mannen van Flintlock hebben eerst in Tsjaad en daarna in Senegal
een eenheid van Tsjaad getraind en verder bijgestaan tijdens
deze oefening. U leest daar een uitgebreid verslag van. Gunnery
Sergeant Cory Paskvan, werkzaam bij de MSO, is even terugge-
QUA PATET ORBIS - april 2011
76
weest naar de States voor een stukje carrièreopleiding. Hij doet
daar verslag van om u uit te leggen hoe hun systeem in elkaar
steekt. Wij zijn overigens ook trots op het feit dat hij daar toch
maar eventjes Honor Graduate wordt en daarvoor een mooi sabel
in ontvangst mocht nemen. Wij hebben dus niet zomaar militairen
van het USMC onder ons! De 2 e Btcie is onder leiding van
majmarns Peter de Vreng bezig aan een West-deployment aan
boord van Hr. Ms. Rotterdam. Zij voeren daar een Amphibious
Forward Operating Base (AFOB)-concept uit, dat voor de kust van
Somalië beproefd is tijdens de antipiraterij operaties aldaar. Dit
keer niet tegen piraten, maar tegen drugskoeriers. Het concept
werkt! De 1 e Btcie staat in de startblokken om met Hr. Ms.
Johan de Witt het stokje over te nemen. Helaas heeft de LPD wat
problemen en is er wat vertraging opgetreden. De MJEB is weer
druk bezig om de FST’s op peil te krijgen en te houden, want
er zullen twee FST’s worden gekoppeld aan de politiemissie te
Afghanistan van volgend jaar. Dit doen zij onder de bezielende
leiding van kaptmarns Frans Speijer, omdat de commandant
MJEB, majmarns Geoffrey van Rellum, bezig is aan een individuele
uitzending in Afghanistan. En de staf? Die is gewoon keihard
aan het werk om alle randvoorwaarden in te vullen voor de subeenheden.
Gewoon? Nee, dit doen zij met volle overgave en vele
overuurtjes. Ook dat mag eens gezegd worden.

Marine Joint Effect Battery
Door: KAPTMARNS S.M. Mastenbroek
Foto’s: Archief AVDD
Nadat het laatste Fire Support Team in juli
2010 is teruggekeerd uit Uruzgan heeft de
MJEB zijn normale routine weer opgepakt.
Dit houdt in dat er natuurlijk veel wordt
getraind en geoefend met de Fire Support
Teams en de Gungroup. Dit gebeurt
zelfstandig, een enkel team neemt deel aan
een oefening, maar ook collectief; de MJEB
voert een Joint Fires Exercise uit waarbij
grondgebonden en luchtsteun live worden
geïntegreerd. Ook dit jaar staan er voor de
MJEB in het algemeen en voor de FST’s in
het bijzonder enkele interessante oefeningen
op het programma.
Een blik op het oefenschema voor het
zomerverlof laat zien dat FST’s deelnemen
aan de Joint Arctic Training 2011 van
1-Marnsbat, Oefening Distant Thunder in
Alaska (Close Air Support oefening voor de
Forward Air Controllers), Joint Warrior (Naval
Gunfire Support (NGS) in Schotland), Purple
Windmill (Joint CAS oefening in de Marnewaard),
Cougar (Amfibische Oefening onder
auspiciën van 3 Cdo Bde Royal Marines in de
Middellandse Zee) en een Joint Fire Exercise
op Salisbury Plain.
Al met al genoeg oefen- en trainingsmogelijkheden
voor de MJEB. Bovenstaande oefeningen
laten zien dat Joint Fires meer dan
in het verleden de aandacht hebben tijdens
oefeningen. Dit is een logisch gevolg van de
recente inzet in Afghanistan. Het gebruik
van vuursteun en dan vooral luchtsteun
of Close Air Support kwam daar immers
veelvuldig voor en zal ook in toekomstige
conflicten aan de orde zijn. Het trainen van
Joint Fires ter ondersteuning van grondeenheden
is dus relevant en daarom dient
de integratie met manoeuvre eenheden
regelmatig getraind te worden. Als de huidige
jaarplanning in beschouwing wordt
genomen kan worden geconcludeerd dat
deze doelstelling zeker zal worden behaald.
Ondertussen staan ook de technische
ontwikkelingen niet stil en krijgen de FST’s
de beschikking over meer middelen om te
QUA PATET ORBIS - april 2011
77
trainen en Joint Fires tijdens oefeningen
ernstinzet aan te sturen. In de artikelen van
kaptmarns IJsseldijk en elntmarns de Beer
kunt u lezen over twee van deze middelen:
de mobiele FAC simulator (MOB Facsim) en
de beproeving van de Voorwaartse Waarnemers
Apparatuur (VWA). Daarnaast loopt
binnen defensie een project om de huidige
waarnemersimulator te vervangen door
een simulator die het mogelijk maakt om
alle aspecten van Joint Fires te trainen in
een gesimuleerde omgeving. Ook aan dit
project levert personeel van de MJEB een
bijdrage in de vorm van kennis, expertise en
sturing.

Het geïntegreerd optreden met manoeuvre-eenheden
is een belangrijk onderdeel
van het oefenschema van de MJEB. Om
dergelijk optreden goed tot zijn recht te
laten komen is kennis en bewustwording
van Joint Fires voor beide partijen (FST’s en
grondcommandanten) noodzakelijk. De
ervaring in Afghanistan leert dat onder
`de grondcommandant` niet alleen de
compagnies- of pelotonscommandant
wordt verstaan, maar ook de geweergroepscommandant.
Om er voor te
zorgen dat kennis van Joint Fires ook bij
de grondcommandant landt wordt er
binnen de MJEB momenteel gewerkt aan
een handboek Joint Fires voor grondcommandanten.
Hierin worden de belangrijkste
elementen van Joint Fires uitgelicht
en toegespitst op het werkterrein van de
grondcommandant. U kunt het zien als
een naslagwerk voor het werken met Joint
Fires waarin de verantwoordelijkheden en
taken van een FST en Mortar Fire Control
Team worden beschreven en toegelicht.
Daarnaast worden de verantwoordelijkheden
van de grondcommandant bij planning
en uitvoering van Joint Fires behandeld.
Andere onderwerpen die direct betrekking
hebben op Joint Fires passeren ook de
revue. Het gaat hierbij om grond, lucht en
scheepsgebonden vuursteun middelen en
hun capaciteiten, Battlespace Management
en Combat Identification. De verwachting is
dat de komende maanden de laatste hand
aan het handboek kan worden gelegd en
dat het daarna gedistribueerd kan worden
onder de infanterie-eenheden van het MTC.
De MJEB wordt regelmatig benaderd met
vragen over het geven van lessen gelegenheidswaarneming
en Close Combat
Attack (CCA). Gezien de beperkte capaciteit
in de waarnemersimulator in Doorn en
de nieuwe mobiele FAC simulator en het
oefenschema is het noodzakelijk om deze
verzoeken tijdig te doen. De lessen worden
gegeven in combinatie met een algemene
les Joint Fires en beslaat enkele dagdelen.
Voor exacte details en verdere afspraken
kunt u contact opnemen met de staf van
de MJEB.
Ten slotte kunt u ook nog het artikel van
kaptmarns IJsseldijk lezen over de opleiding
tot waarnemer indirecte vuursteun. Dit
artikel geeft een goed beeld over de opzet
en intensiteit van de opleiding. De planning
is om dit jaar wederom een opleiding waarnemer
indirect vuursteun te verzorgen.
Nadere details hierover zullen nog volgen
via bekendmakingen.
Dit artikel heeft, in navolging op de vele artikelen over Joint Fires die
onder andere kaptmarns Mastenbroek en kaptmarns Dwarshuis eerder
voor de QPO schreven, tot doel de lezer nader te informeren over Joint
Fires en hem te enthousiasmeren voor dit specialisme. Dit wordt ge-
daan aan de hand van een opleidingsverslag van de opleiding waarne-
mer indirecte vuursteun. Deze heeft plaatsgevonden van 27 september
tot en met 5 november 2010.
Door: KAPTMARNS IJsseldijk
Foto: Cees Baardman
Allereerst wordt in dit artikel de doelstelling
van de opleiding beschreven. Vervolgens
wordt ingegaan op de inhoud van
de opleiding met enkele aanpassingen als
gevolg van het huidige Joint Fires concept.
Dan wordt het verloop van de opleiding
beschreven waarna ik afsluit met de conclusie
dat Joint Fires ‘hot’ zijn en dat met
de opleiding waarnemer indirecte vuursteun
op zak voor junior ranks een mooie
toekomst in het verschiet ligt.
De opleiding waarnemer indirecte
vuursteun van het Korps Mariniers heeft
tot doel om mariniers der eerste klasse
en korporaals een basisopleiding op het
QUA PATET ORBIS - april 2011
78
gebied van Joint Fires te geven. Na deze
basisopleiding kunnen zij functioneren
als teamlid binnen een Fire Support Team
(FST) bij de Marine Joint Effect Battery
(MJEB), of als Mortar Fire Controller (MFC) bij
de Mortierpelotons. De opleiding vormt
slechts een basis en richt zich primair op
de technische kant; de procedures van het
waarnemen. In mindere mate wordt de
tactische kant onderwezen. De leidraad
voor de cursus is het Britse handboek Close
Support Operational Deployment and Operating
Procedures (Odops) Lessen worden gegeven
aan de hand van Britse presentaties,
zoals deze op de Royal School for Artillery in
de UK gebruikt worden in gelijkwaardige
opleidingen.
Tot en met 2008 was de opleiding gericht
op het als onderdeel van een buddyteam
waarnemen van indirecte vuursteun. Het

Opleiding waarnemer indirecte vuursteun
“Een Joint Fires specialisatie met grote
verantwoordelijkheid op junior niveau.”
Joint Fires concept en recente ervaring
tijdens uitzendingen noodzaakten enkele
wijzigingen in de opleiding. Ten eerste
is de verantwoordelijkheid van de junior
ranks die optreden als waarnemer enorm
toegenomen. Zowel de MFC als de Forward
Observer Assistent (FO ack in het FST; marinier
1 e klasse) moet individueel, op een
veilige en doelbewuste wijze vuur kunnen
leiden. De gebruikelijke controle door een
buddy kan tegenwoordig niet altijd plaatsvinden
omdat binnen het buddyteam
twee waarnemers mogelijk tegelijkertijd
een ander vuursteunmiddel aansturen.
Om te garanderen dat elke waarnemer
hiertoe in staat is wordt elk onderwerp in
de opleiding waarnemer indirecte vuursteun
getoetst met zowel een individuele
praktijk- en theorietest die een 70% cesuur
hebben.
Ten tweede vergt het geïntegreerd optreden
van grondgebonden vuursteun en
luchtsteun een gedegen besef van de drie
dimensionale indeling van het gevechtsveld.
Hiertoe wordt tijdens de opleiding les
gegeven in 3D deconfliction zodat lucht- en
grondgebonden vuursteun optimaal ingezet
kunnen worden zonder elkaar tegen te
werken. Daarnaast wordt aandacht besteed
aan de Suppression and Mark missie waarbij
de grondgebonden vuursteun rekening
houdt met aanwezige air assets. Op dit type
missie kom ik later terug.
De opleidingsduur van zes weken is
verdeeld in een periode van vijf weken te
Doorn, waar in de waarnemerstrainer in
blokken van elk een week de verschillende
onderwerpen de revue passeren. Over het
algemeen starten de dagen in de trainer
QUA PATET ORBIS - april 2011
79
met een theorieles, waarna het geleerde
onmiddellijk in de praktijk gebracht
wordt. De ervaring leert dat de beschikbare
tijd minimaal is. Om cursisten extra
gelegenheid tot trainen te geven worden
zij in de gelegenheid gesteld dit ’s avonds
te doen. De zesde week bestaat uit een
Live Fire Exercise op Artillerie Schietkamp
Oldebroek in ’t Harde.
In de eerste week van de opleiding wordt
twee dagen aandacht besteed aan the
Fundamentals of Gunnery ofwel, de kennismaking
met de basisprincipes van artillerie,
mortieren en het waarnemerswerk.
Diezelfde week wordt begonnen met de
Basic Mission. Hierbij moeten de cursisten
met de basisprocedure, door middel van
indirect vuur, een doel uitschakelen. Als
dat nog maar nauwelijks onder de knie

is, wordt al overgegaan op het volgende
type missie, de Registration. De Registration
missie dient ervoor om nauwkeurige
data voor de stukken te genereren. Als dat
gedaan is kan voor de duur van twee uur
‘nauwkeurig’ vuur gegarandeerd worden.
Week 1 wordt, evenals week 2, 3 en 4
afgesloten met een pittig theorie-examen
met open vragen in het Engels. Daarnaast
doet elke cursist aan het eind van week 1
een individueel examen in ofwel een Basic
of een Registration mission. Na deze examens
werden de cursisten pijnlijk met de
neus op de feiten gedrukt voor wat betreft
de zwaarte van de opleiding. Twee van de
tien cursisten moesten een herexamen
theorie doen en vijf cursisten een herexamen
praktijk.
In week 2 dendert de opleidingstrein
verder en staan de Danger Close- en de verschillende
Illumination missies op het programma.
Tijdens de Danger Close procedure
laat de waarnemer in kleine stappen
het vuur steeds dichter bij eigen troepen
vallen tot op de grens van het aanvaardbare
risico. Dit brengt met zich mee dat
de waarnemer dit risico moet kunnen
berekenen en dat hij zijn commandant
hierover moet kunnen informeren, zodat
deze kan beslissen door te gaan met de
missie of niet. Dit lastige rekenwerk en
het adviseren van een commandant met
een aanzienlijk hogere rang is voor veel
cursisten een nieuwe discipline in het
werk. Een enkeling moest hier dan ook
even voor schakelen. Het aantal van zes
herexamens voor dit onderwerp getuigt
hiervan. Van de Illumination missies zijn
twee varianten beoefend. Enerzijds is de
tactische verlichting van het gevechtsveld
geoefend en anderzijds is door middel van
gecoördineerd Illuminating and High Explosive
vuur geleerd hoe doelen bij duisternis
aanvat kunnen worden.
De derde opleidingsweek is hoofdzakelijk
besteed aan de Smoke missie. Aangezien
rook onderhevig is aan externe invloeden
als weer en terrein en de tactisch te kiezen
positie van een rookscherm kan variëren,
zijn er voor elke rookmissie verschillende
goede oplossingen. Aangezien wij mariniers
vaak zwart/wit denken is het hebben
van meerdere opties om eenzelfde doel te
bereiken een lastig aan te leren procedure.
Eén dag van week 3 is de opleiding naar
de Leusderheide geweest om Observation
Post procedures te beoefenen. Hier is
geleerd dat je als waarnemer een OP
moet selecteren op specifieke criteria. Je
Een FO, Ack en Signaller aan het werk Left 50, 1 round fire for effect!
QUA PATET ORBIS - april 2011
80
moet bijvoorbeeld een goede command of
the ground hebben zodat je diepte in het
terrein ziet en goed in staat bent Fire Missions
te doen.
Week 4 stond in het teken van het huidige
Joint Fires concept. Allereerst zijn de vier
methoden van 3D deconfliction aangeleerd.
Je kunt air assets en grondgebonden vuursteun
van elkaar scheiden door: hoogte,
breedte, afstand van de baan van een granaat
en tijd. Deze vier scheidingsmethoden
zijn daarna in de praktijk gebracht
tijdens de Suppression and Mark missies.
De Suppression and Mark missie kan op
traditionele wijze gebruikt worden om air
defense assets te onderdrukken, terwijl air
assets een doel aanvatten. Daarnaast kan
de Suppression and Mark missie gebruikt

worden om één doel, of twee nabij elkaar
gelegen doelen tegelijkertijd te aanvatten
met zowel air als indirecte vuursteun. Aan
het eind van de week is naast de traditionele
veldkijker en het prismakompas
geleerd om Fire Missions te doen met
behulp van de Vector laser afstandsmeter.
Hiervoor wordt de zogenaamde Polar missie
gebruikt.
De laatste week in de waarnemerstrainer
is gebruikt om diverse missies door elkaar
te oefenen zodat de cursisten optimaal
gereed waren voor de Live Fire examens
in ’t Harde. Daarnaast is een dag op de
Leusderheide besteed aan het doen van
Fire Missions te voet, niet vanuit een
vaste OP maar gedurende een advance to
contact. Tijdens deze dag bleek dat het net
even lastiger is om al rennend over de
hei een missie te doen in plaats van uit
een comfortabele stoel in de waarnemerstrainer.
Ook is een intro gegeven in Joint
Fire Planning. Nadat een demo gegeven is,
werd klassikaal een compagniesaanval
ondersteund met Joint Fires. Hierbij was
de klas verantwoordelijk voor het plannen,
coördineren en controleren van air,
artillerie en mortieren op drie doelen
die achtereenvolgend door een infanteriecompagnie
aangevallen werden. De
laatste week in de trainer werd afgesloten
met een tweetal presentaties van recent
uit Afghanistan teruggekeerde Joint Fires
functionarissen. Een FST commandant en
een MFC deelden hun ervaringen op open
en interessante wijze met de cursisten.
Uit deze presentaties bleek dat de OP basic
120mm in support On target!
QUA PATET ORBIS - april 2011
81
een goede voorbereiding is op het werk en
de verantwoordelijkheid die je als (jonge)
functionaris binnen de vuursteun hebt in
een uitzendgebied.
De opleiding is afgesloten in ’t Harde.
Dagelijks is een OP betrokken waar de
examens plaatsvonden. Met drie stukken
120mm van de MJEB in support heeft elke
cursist een examen afgelegd van het type
Basic Mission en -Danger Close mission.
Daarnaast heeft iedereen een live Suppression
and Mark als ook een Lineaire missie
gedaan. Tijdens de live fire bleek dat ondanks
de zeer gedetailleerde simulatie in
de trainer, de werkelijkheid net anders is.
Zo was het weer van grote invloed op het
zicht en de baan van de granaat tijdens de
fire missions. Daarnaast was het gezien de
regen noodzaak om goed ‘gewaterprooft’
te werk te gaan.
Donderdag 4 november kon het certificaat
waarnemer indirecte vuursteun aan zeven
cursisten overhandigd worden. Zij zijn in
staat gebleken om in krap zes weken tijd
het gewenste basisniveau van een waarnemer
bij het Korps Mariniers te bereiken.
Over het algemeen is de opleiding door de
cursisten ervaren als (mentaal)zwaar, zeer
leerzaam maar bovenal leuk en interessant.
De geslaagden zijn gereed om in de
toekomst op uitzending te gaan om daar
het geleerde in de praktijk te brengen.
Dan zal blijken dat de opleiding niet voor
niets een pittig karakter kent, en dat de
verse waarnemers in hun junior ranks het
vermogen hebben om het plan van hun
commandant te ondersteunen met indirecte
vuursteun of het plan te beïnvloeden
teneinde Joint Fires optimaal tot hun
recht te kunnen laten komen.

Praktijktest Voorwaartse Waarnemer
Door: KAPTMARNS IJsseldijk macht is een programma van eisen (PVE) opgesteld waaraan de
Inleiding
Van 31 januari tot en met 11 februari 2011 hebben twee FST’s van
de MJEB bij het OTC Vust deelgenomen aan de praktijktest van
nieuwe Voorwaartse Waarnemer Apparatuur (VWA). De praktijktest
maakte onderdeel uit van het project Vervangen Waarnemers
Apparatuur. Dit project voorziet waarnemers binnen de
gehele Nederlandse krijgsmacht van één nieuw systeem dat de
huidige systemen vervangt. In dit artikel wordt beschreven hoe
de praktijktest tot stand is gekomen, hoe deze is uitgevoerd en
wat enkele bevindingen zijn. Het artikel sluit af met de conclusie
dat na eventuele aanschaf van een nieuw systeem, de op dit moment
in gebruik zijnde kijkers niet automatisch vervangen zijn.
Aanloop
In samenwerking met DMO, het Marinebedrijf, OTC Vust en
diverse vuursteunfunctionarissen binnen de Nederlandse krijgs-
QUA PATET ORBIS - april 2011
82
nieuwe waarnemersapparatuur moet voldoen. Er zijn een aantal
fabrikanten aangeschreven die op basis van dit PVE een offerte
mochten maken voor eventuele levering aan de Nederlandse
krijgsmacht. Diverse fabrikanten claimden apparatuur te kunnen
leveren die voldeed aan de eisen in het PVE. Vijf van deze fabrikanten
zijn uitgenodigd om hun kijkers gedurende twee weken
in de praktijk te laten testen door waarnemers. De test diende
ertoe om gedegen operationele gebruikerservaring te genereren
die in het selectieproces voor de nieuwe kijker meegewogen kan
worden in het maken van een keuze voor één specifiek model.
Uitvoering
De praktijktest is uitgevoerd door vijf testteams. Eén team was
afkomstig van de Luchtmobiele brigade/ Korps Commandotroepen,
één team van het OTC Vust, één van een Gemechaniseerde
Brigade en twee van het Korps Mariniers. De test duurde twee weken.
De eerste week werd door ieder testteam per dag één kijker

Apparatuur
grondig getest. In de ochtend kreeg de fabrikant de mogelijkheid
om het gebruik van hun kijker te instrueren aan het testteam
waarna in de middag en nacht de kijker daadwerkelijk grondig
gebruikt werd door het team. Aan de hand van een vragenlijst
met 130 testvragen werden de kijkers getest op nauwkeurigheid,
beeldkwaliteit, de laserrange finder, het digitale kompas, de GPS,
gebruiksvriendelijkheid, snelheid, geluid, ergonomie en gewicht.
In deze week werden de kijkers ook getoetst op de mogelijkheden
die ze moesten hebben volgens het PVE en werden ze niet
zo zeer vergeleken met de andere modellen. De vergelijkende
tests vonden plaats in de tweede week. Drie stukken van de MJEB
hebben de test tijdens de tweede week één dag ondersteund met
live fire waarbij de testteams correcties op het vuur gaven met
QUA PATET ORBIS - april 2011
83
behulp van de te testen apparatuur. Vervolgens zijn nog twee
dagen achter elkaar de vijf kijkers getest in een vergelijkende test
waarbij alle kijkers op een rij opgesteld werden en vervolgens ieder
testlid het resultaat van een bepaalde opdracht bij elke kijker
kon bekijken om de verschillen te ervaren.
Bevindingen
De technische mogelijkheden van de op de markt beschikbare
VWA’s zijn indrukwekkend. Elke kijker was voorzien van een dagzicht
camera en een warmtebeeld camera met in de kijker geïntegreerd
een laserrange finder, een digitaal kompas en een GPS. Over
het algemeen was de apparatuur zwaar, rond de vier kilo maar
daarmee nog steeds geschikt voor ‘opgelegd’ handheld gebruik.
Absoluut positief aan de kijkers was het warmtebeeld, waarbij
in situaties met verminderd zicht toch doelen waarneembaar
waren en ’s nachts zelfs vuur geleid kon worden zonder gebruik
te maken van lichtgranaten.
Het grote nadeel aan alle kijkers is dat het camera’s zijn die
op batterijen werken. Zonder batterij in de apparatuur is deze
onbruikbaar en is het apparaat feitelijk slechts ballast. De maximale
batterijduur was zo’n zes uur dus wanneer een apparaat
gebruikt moet worden voor een 24 uurs operatie betekent dit al
snel dat er vier batterijen meegenomen dienen te worden. Het
beeld dat de dagcamera’s produceren is van redelijke kwaliteit,
maar kan niet tippen aan het beeld dat je hebt met een optische
kijker zoals de veldkijker of de Vector 21B.
De combinatie van hoog batterijverbruik en matig beeld van de
dagcamera maakt dat naast het VWA de klassieke veldkijker of de
vector 21B in gebruik moet blijven. De VWA is dus geen vervanger
van de huidige uitrusting maar ‘slechts’ een aanvulling hierop.

Het is net avond geworden als een patrouille zich te voet verplaatst door de ‘Greenzone’. Deze patrouille is zojuist uitgestegen
uit een aantal Vikings en Bushmasters die een statische positie hebben ingenomen enkele honderden meters verderop. Aan de
patrouille is uiteraard een Fire Support Team (FST) toegevoegd, aangezien met dit dreigingsniveau op pad gaan zonder vuursteun
geen goed plan is. Plotseling klinkt een explosie en wordt de patrouille onder vuur genomen vanuit oostelijke richting, door een
aantal insurgents met een pickup truck. Deze bevinden in de bosrand nabij een quala. Terwijl de geweerschutters het doel onderdrukken
vraagt het FST Close Air Support (CAS) aan en geeft de FST commandant zijn Forward Air Controller (FAC) en zijn Forward
Observer (FO) een quick battle order. Terwijl de FAC en zijn Laseroperator in positie komen, melden zich 2 A-10 Thunderbolt
gevechtsvliegtuigen via de radio om luchtsteun te verlenen. De Laseroperator bepaalt het grid van de vijandslocatie en de FAC
geeft de A-10’s het aanvalsplan voor het uitschakelen van de doelen. Na clearance van de FAC schakelen de A-10’s met behulp van
hun 30mm kanonnen de vijand binnen enkele ogenblikken uit. Men speurt het terrein af naar eventuele ‘overgebleven’ vijand. Dan
wordt het plotseling licht en wordt er ‘debrief!’ geroepen…
QUA PATET ORBIS - april 2011
84
De Mobiele FAC Simulator
Een nieuwe
dimensie in training
Door: ELNTMARNS M.D. de Beer, Forward Air Controller, MJEB
Foto’s: MJEB
Hoe dit kan? Dit scenario speelt zich namelijk niet af in Afghanistan
maar in de nieuwe mobiele FAC simulator in gebouw Chatham
op de Van Braam Houckgeestkazerne in Doorn.
Herkomst en doelstelling
De mobiele FAC simulator (MFAC SIM) is enige jaren geleden
ontwikkeld door TNO in nauwe samenwerking met defensie. Het
systeem is ontworpen op basis van de vaste FAC simulator, die al jaren
in gebruik is bij de School Grond Lucht Samenwerking (SGLS), te
Schaarsbergen. Hier worden alle FAC’s van de krijgsmacht opgeleid.
Half februari dit jaar hebben drie FAC’s van het Korps Mariniers de
instructeursopleiding MFAC SIM gevolgd op SGLS onder begeleiding
van TNO. Hierna zijn de vijf systemen die voor de krijgsmacht
beschikbaar zijn verdeeld over diverse eenheden en beschikken het
Korps Mariniers, het KCT, de Luchtmobiele Brigade, de 13 e en de 43 e
Mechbrig nu over hun eigen MFAC SIM.
Het systeem bestaat uit vijf kisten met laptops en apparatuur,
twee beamers met projectieschermen en een statief. De kisten en

apparatuur dienen met elkaar verbonden te worden met behulp
van netwerkkabels, waardoor een geïntegreerd systeem ontstaat.
De MFAC SIM is tevens via een netwerk te koppelen aan de
simulators van de andere genoemde grondeenheden alsmede aan
de simulator van een Apache helikopter of een F-16 vliegtuig. Dit
bevordert het Joint en geïntegreerd samenwerken tijdens grotere
oefeningen. Eén of twee man kunnen het systeem in dertig minuten
opbouwen of afbreken. Zolang er maar een 220V stopcontact
en een droge, afsluitbare ruimte aanwezig zijn, kan de MFAC SIM
overal ter wereld (bijvoorbeeld in Engeland, Noorwegen, aan boord
van de schepen of zelfs in een uitzendgebied) worden opgebouwd
en gebruikt).
De MFAC SIM is in het leven geroepen om de vaardigheden van de
FAC en zijn Laseroperator op peil te houden, aangezien echte Air
Assets niet altijd beschikbaar zijn. Zonder elke keer weer naar SGLS
te hoeven afreizen voor een simulatortraining, kan de FAC nu zowel
op zijn eigen kazerne als tijdens diverse oefeningen zijn vaardigheden
op peil houden. Aangezien de FAC binnen CZSK geplaatst is in
het FST, kan tevens het gehele FST deelnemen aan een oefening in
de simulator. Met het in gebruik nemen van dit systeem heeft de
vuursteun binnen het Korps zodoende weer een extra trainingsmogelijkheid.
Trainingsmogelijkheden
De MFAC SIM biedt de mogelijkheid aan een FST om procedures in
Joint Fires te trainen in diverse klimatologische omstandigheden in
QUA PATET ORBIS - april 2011
85
diverse soorten terrein, bij dag of bij nacht. Voorafgaande aan een
scenario kunnen terreinen in onder andere Nederland, Wales, de
USA en zelfs Afghanistan geladen worden. De digitale kaarten hiervoor
zijn gebaseerd op bestaande oefenterreinen of inzetgebieden.
Zo is TNO op dit moment bezig ook de digitale kaarten voor Kunduz
te ontwikkelen, die hopelijk snel beschikbaar komen. Aan de hand
van de trainingsdoelstellingen kan de instructeur van tevoren de
aantallen, samenstelling en posities van eigen troepen en vijand
bepalen. Zo kan men zich bijvoorbeeld te voet of per voertuig verplaatsen
of een statische observatiepost betrekken. Ook kan men
in- en uitstijgen of meerijden met een konvooi. Ten slotte zijn er
meerdere Air Assets beschikbaar die vanaf de Pilot Station worden
bediend; zo kan men Close Air Support krijgen van F-16’s, Apaches,
A-10’s of zelfs een Predator UAV.
Is dit mooie systeem dan alleen beschikbaar voor de FST’s?
Natuurlijk niet! Naast het trainen van optreden als gelegenheidswaarnemer
(noodprocedure voor het inzetten van grondgebonden
vuursteun) wordt de laatste jaren steeds vaker Close Combat Attack
(noodprocedure voor het inzetten van luchtsteun; CCA) beoefend.
Gezien de ervaringen tijdens uitzendingen in de afgelopen jaren
zou ook CCA eigenlijk tot de basic skills van elk kaderlid moeten
behoren. Aangezien er weinig plekken zijn in de CCA-opleiding op
SGLS kan vanaf nu, bijvoorbeeld in de aanloop naar een uitzending
of oefening, elk kaderlid van een eenheid alsnog getraind worden
in CCA-procedures in de MFAC SIM. Op deze manier draagt het systeem
ook bij aan de gereedheid en getraindheid van bijvoorbeeld
een infanteriecompagnie.
Beperkingen
Hoewel de MFAC SIM
zeer veel trainingsmogelijkheden
biedt is het
uiteraard geen wondermiddel.
Omdat het
systeem veel kwetsbare
elektronische apparatuur
bevat is het niet geschikt
om onder een paar
tentcovers in het bos te
gebruiken, zoals we dat
als mariniers vaak graag
zouden zien. Ook dient
het bij vervoer met voorzichtigheid
behandeld te

worden, aangezien er krijgsmachtbreed weinig reserveonderdelen
beschikbaar zijn. Dit systeem is voornamelijk bedoeld voor het
trainen van procedures in Close Air Support, waarbij ook grondgebonden
vuursteun kan worden gesimuleerd. Deze mogelijkheden
voor grondgebonden vuursteun zijn echter minder uitgebreid dan
die in de waarnemerstrainer. Deze trainer zullen de FO’s van de
FST’s dan ook moeten blijven gebruiken voor het onderhouden van
hun specifieke vaardigheden. De volgende stap in de toekomst zou
het ontwikkelen van een Joint Fires Simulator moeten zijn, waarbij
diverse vuursteunspecialisten al hun specifieke vaardigheden tegelijkertijd
kunnen trainen.
Tenslotte is de MFAC SIM bedoeld voor het op peil houden van
diverse skills in CAS en CCA, maar natuurlijk geen vervanging voor
oefeningen in het veld met echte Air Assets. Met de invoering van
dit systeem zijn echter wel de trainingsmogelijkheden voor zowel
FST’s als infanterie sterk vergroot.
Toekomst
De komende tijd is het zaak voor de instructeurs MFAC SIM om het
systeem beter te leren kennen en voor de FST’s om de diverse scenario’s
en mogelijkheden te beoefenen. Ook zullen er meer FAC’s
intern als instructeur worden opgeleid. Verder dient het beoefenen
van CCA meer aandacht te krijgen in het trainingsprogramma van
de infanterie-eenheden. Indien u niet wilt wachten met het kennismaken
met de MFAC SIM tot u het systeem op oefeningen vanzelf
tegenkomt, kunt u voor trainingen contact opnemen met de FAC
Supervisor of trainingsstaf van de MJEB in Doorn; zelfs de minister
van Defensie vond het een mooie ervaring!
QUA PATET ORBIS - april 2011
86
Maritime Special
Door: OCC MSO en PC 1 Pel MSO
Foto’s MSO
inleiding
Flintlock is een jaarlijks terugkerende internationale oefening op
het Afrikaanse continent. Hierbij worden landen die zijn aangesloten
bij de Trans Sahara Counter Terrorism Pact getraind door
Westerse SOF-eenheden. Dit jaar vond Flintlock plaats van 21
februari tot 12 maart 2011 in Thies, Senegal. Nederland was goed
vertegenwoordigd met één MSO-team, één KCT-team en een joint
stafelement. Doel van Flintlock 2011 was het voortborduren op
het succes van voorgaande Flintlock’s en het stimuleren van één
gezamenlijke regionale aanpak van optreden tegen terrorismedreiging
in Afrika. Door gezamenlijk te trainen en de verschillende
procedures onderling te vergelijken, wordt er gewerkt aan een
meer eenduidige multinationale aanpak van de extremistische
dreiging in de regio. Als voorbereiding op de oefening Flintlock
2011 zijn er dit jaar voor het eerst in alle deelnemende landen
Joint Combined Exercise Trainings (JCET’s) uitgevoerd.
JCET - doelstelling
De JCET’s hadden een aantal doelen. Ten eerste de deelnemende
Afrikaanse partnereenheden voorbereiden op Flintlock 2011.
Hierbij konden alle Afrikaanse landen aangeven in welke drie
onderwerpen zij getraind en geoefend wilden worden. Het
tweede doel was het opbouwen van Situational Awareness (SA)
van SOF-eenheden in Afrika. Specifieke doelen voor Nederland

Operations compagnie JCET en
Flintlock 2011
waren de mogelijkheid voor NL SOF om zich verder te bekwamen
in Military Assistance (MA) - één van de drie hoofdtaken van een
SOF-eenheid - en het bezien van toekomstige trainingsmogelijkheden
op het Afrikaanse continent. Al met al een mooie kans
voor Marsof omdat er doorgaans niet vaak een detachement
van negen man self-supporting voor een langere periode naar een
centraal Afrikaans land gaat.
Aan elk deelnemend Afrikaans land was een Westerse SOFeenheid
gekoppeld. Bijna alle Westerse SOF-eenheden namen
met hun Afrikaanse partnereenheden deel aan zowel de JCET
als Flintlock. Zodoende is er een Marsof detachement vertrokken
naar Tsjaad om daar van 14 januari tot 19 februari 2011 hun
partnereenheid Pan Sahara Initiative (PSI) te trainen in zeer nauwe
samenwerking met US Navy Seals (NSW), die verantwoordelijk
waren voor de training van hun Nigeriaanse partnereenheid.
Het startpunt van de JCET was dat het Nigeriaanse peloton werd
overgevlogen naar de hoofdstad van Tsjaad, N’djamena, waar ze
QUA PATET ORBIS - april 2011
87
gestationeerd werden op een kamp van de PSI. NSW en Marsof
waren verder gezamenlijk gelegerd op een andere locatie in
N’djamena. Met NSW is onderling afgesproken dat de Marsof
Officer In Command (OIC) verantwoordelijk zou zijn voor de training
van de PSI en de NSW OIC voor het Nigeriaanse peloton. In
samenspraak met de NSW OIC is er voor gekozen om onderling
operators uit te wisselen om iedereen zoveel mogelijk bloot te
stellen aan andere eenheden, culturen en procedures. Conform
afspraak heeft Marsof drie operators afgestaan aan NSW en heeft
NSW vijf Navy Seal’s aan Marsof ‘gegeven’. Door deze constructie
binnen de JCET stonden Marsof-operators en Seal’s gezamenlijk
les te geven aan militairen uit Tsjaad en Nigeria. Dit bleek erg
goed te werken. De spin-off door ontstane discussies is erg goed en
de terugkoppeling zeer positief.
JCET - trainingsprogramma
Tijdens de Final Planning Conference (FPC) in Dakar was er in overeenstemming
met NSW, Marsof, PSI, de Nigeriaanse eenheid en

het SOF Liaison Element (Sofle) uit Tsjaad een trainingsprogramma
opgesteld. Dit programma was een grove uiteenzetting van de te
trainen onderwerpen. Deze onderwerpen waren voor de:
PSI
• Cordon & Search
• Rural recce
• Ambush
Nigeriaans peloton
• Urban raid
• Rural attack
• Vehicle Checkpoint
Na wat overleg is besloten om te starten met basic skills and drills
en dan verder te kijken. Uiteindelijk bleek dat voor de PSI een
goed uitgangspunt te zijn. Het Nigeriaanse peloton was beter ge-
QUA PATET ORBIS - april 2011
88
traind en toe aan meer gevorderde drills. Dit werd gecombineerd
met allerlei competitievormen, waarbij een fysieke prikkeling
werd uitgevoerd door de verliezer. Deze aanpak bleek voor dit
peloton erg goed te werken. Dit peloton is vorig jaar ook door
Marsof getraind tijdens Flintlock 2010.
Er was tijdens de FPC in het trainingsprogramma een verdeling
gemaakt van één onderwerp per dagdeel. Dit trainingsprogramma
bleek bij aankomst in Tsjaad toch te gedetailleerd
voor het Afrikaanse levensritme. Zo bestond de eerste week voor
het grootste deel uit beleefdheidsbezoeken en uitwisselen van
waarderingen in plaats van het bespreken van de inhoud van
het trainingsprogramma. Verder werd er dagelijks uitgebreid

QUA PATET ORBIS - april 2011
89
geluncht en gebeden. Daarbij was NSW ook nog een aantal dagen
verlaat. Na een aantal besprekingen hebben we samen met NSW
besloten om per dag te bekijken wat de progressie is van de partnereenheden.
Op deze progressie stemden we het programma
van de volgende dag af. Deze aanpak bleek in de praktijk goed te
werken.
De training vond plaats in de hoofdstad N’djamena, schietterrein
Massaquet en de omgeving van beide. Massaquet bevindt zich
zeventig kilometer noordoost van N’djamena. Bij de faciliteiten
moet niet teveel worden voorgesteld. Het kamp van de PSI in
N’djamena is bijvoorbeeld van vergelijkbare kwaliteit als de
kampen van de ANA in Afghanistan. Dus vanuit westers oogpunt
geen enkel comfort en qua hygiëne een uitdaging. Het schietterrein
in Massaquet was ook niet meer dan een talud en lag twee
kilometer van de hoofdweg in een groot open gebied. Hier zijn
alle schietdagen uitgevoerd. Verder werden hier de patrouilles gelopen
om zodoende de training steeds realistischer te maken. Het
schietterrein is anderhalf jaar geleden ook nog gebruikt door het
Korps Mariniers. Aan het eind van de uitzending in Tsjaad werden
namelijk de Vikings langs Massaquet terug naar N’djamena
gereden. Afsluitend is er toen nog een schietdag georganiseerd.
De zeer nauwe samenwerking met NSW en de Afrikaanse
partnereenheden en het zelfstandig optreden in een Afrikaans
land hebben geleid tot veel verschillende ervaringen. Culturele
ervaringen met zowel andere Westerse als Afrikaanse culturen.
Verder ook ervaringen met andere procedures, SOP’s en conflic-

ten in bijvoorbeeld Soedan. Al met al een zeer leerzame, maar
ook leuke ervaring.
Flintlock 2011
Flintlock is de afgelopen jaren uitgegroeid tot de grootste internationale
SOF-oefening op het Afrikaanse continent. In vijf jaar
tijd is Flintlock uitgegroeid tot een volwassen internationale
oefening. Momenteel zijn er vijf westerse landen (Nederland,
Duitsland, Spanje, Canada en de VS) die actief Afrikaanse landen
zoals Tsjaad, Burkina Faso, Mali, Mauritanië, Nigeria en Senegal
trainen. Daarnaast melden zich steeds meer landen aan als
observer. Dat wil zeggen dat ze geen eigen team leveren om een
Afrikaans land te trainen, maar wel willen weten wat er op internationaal
SF-gebied speelt en eventueel in de nabije toekomst
willen participeren in Flintlock. Deze observers bestaan uit zowel
Westerse als Afrikaanse landen. In totaal deden er ongeveer 850
mensen mee aan Flintlock 2011.
Na de eerdergenoemde JCET, zijn alle deelnemende westerse
SOF-landen met hun Afrikaanse partnerland neergestreken in
het Senegalese plaatsje Thies, dat tachtig kilometer ten oosten
van Dakar ligt. In Thies was een Multinational Tactical Operation
Centre (MN TOC) ingericht dat door de Sengalezen gedraaid werd.
QUA PATET ORBIS - april 2011
90
Uiteraard met zware ondersteuning van de Amerikanen. Vanuit
hier werden de verschillende taken gecoördineerd voor de
tactische teams, die zich op vijf kilometer afstand buiten Thies in
het Tactical Training Centre (TTC) bevonden. De verschillende taken
waren al beoefend door de MSO en het KCT gedurende de JCET in
Tsjaad en Burkina Faso. Tijdens Flintlock werden deze taken in de
praktijk gebracht aan de hand van verschillende scenario’s.
Daarnaast is er ook veel aandacht besteed aan Close Quarter
Combat (CQC), navigatielessen, Medical Capability (Medcap) en Key
Leader Engagement (KLE).
Conclusie
Er zijn voor Nederland (MSO/KCT) drie goede redenen om mee te
doen aan Flintlock. Ten eerste is er het toenemende belang van
Military Assistance (MA). Voorkomen is beter dan genezen. Daarnaast
biedt MA de mogelijkheid voor Buitenlandse Zaken om
ontwikkelingsgeld te investeren in bepaalde Afrikaanse regio’s.
Dit geldt uiteraard ook voor Cimic gerelateerde projecten voor
Defensie. Ten tweede is Flintlock uitstekend voor de internationale
militaire (SOF) contacten tijdens het opbouwen van een Counter
Terrorism (CT) capaciteit in het desbetreffende land. Juist door
de verscheidenheid aan landen ontstaat er een kruisbestuiving
die mogelijke nieuwe internationale SOF samenwerking creëert.
Onderling worden Tactical Training Procedures (TTP’s) uitgewisseld
en besproken met westerse counterparts. Als laatste is Flintlock
bedoeld voor het opbouwen van SA in Afrika.

Staff Non-Commissioned Officers
Academy, Camp Lejeune, NC
By: GySgt Cory C. Paskvan
Hello, I am Gunnery Sergeant Cory
Paskvan and currently serving as the US
Marine Corps Exchange NCO with the Maritime
Special Operations (MSO) Company,
Marsof in Den Helder. During my career
in the US Marine Corps I have served with
several USMC Infantry Marine Battalions,
Force Reconnaissance Companies, Reconnaissance
Battalions, US Marine Special
Operations Command (Marsoc), and as an
Instructor at our USMC Combatant Diver
Course. Some of my experiences include
three combat deployments to Iraq, three
Marine Expeditionary Unit deployments,
and I also deployed to Uruzgan, Afghanistan
with the MSO during Task Force 55
Rotation 3.
In the USMC we have a Career Roadmap
that is outlined not only for your Military
Occupational Specialty but by the different
ranks as well. These courses are referred
to as Professional Military Education.
Professional Military Education (PME) is
the U. S. Marines’ program for guiding
Marines as they advance in rank. From the
ranks of Corporal (E-4) to Master Sergeant
and First Sergeant (E-8), Marines can gain
a greater understanding of leadership
and Warfighting doctrine. The Staff Non-
Commissioned Officers Academy (SNCOA)
provides these courses for all Marines on
active duty and reserve status. The courses
offered are the Corporal’s Course, Sergeant’s
Course, Staff Non-Commissioned
Officer’s Career Course, and Staff Non-
Commissioned Officer’s Advanced Course.
I recently attended the SNCOA Advanced
Course in Camp LeJeune, North Carolina.
The Advance Course was an eight week
course, where I finished as the Distinguished
Honor Graduate for Advanced
Course class 2-11. The course provided
the students with the most up to date
material being used in the USMC and also
gave Marines, from different backgrounds,
the opportunity to learn from each others
experiences. For example, in my course
there were only 8 Infantry Marines out of
88 Marines that attended the course. The
course had a diverse mix of Military Oc-
cupational Specialties (MOSs) which made
for a vast learning environment when
combined with the curriculum being
taught and the instructors’ background
as well.
Each course addressed different levels
of tactics and procedures from squad/
platoon techniques for the Corporals,
Platoon/Company level training for the
Sergeants, Company/Battalion level training
for the Staff Sergeants, and Regimental/MAGTF
level training for the Gunnery
Sergeants. Each course stressed the two
main principles of the Marine Corps: mission
accomplishment and troop welfare.
The Academy teaches a diverse group of
topics that include everything from mission
planning/execution/logistics, combat
operations, counseling/assessments of
subordinates, Commander’s Training
Philosophy, Commander’s Leadership
Guidance, Sexual Harassment procedures,
JAG Investigations, and many others. Evaluations
are also performed in the form
of written essays, reports, oral briefings,
and other group projects. Each course has
awards for highest grade point averages
QUA PATET ORBIS - april 2011
91
for the top 10% of each class, Motivation/
Gung-Ho award, and an award for the
Distinguished Honor Graduate.
During each course Marines have a chance
to meet with Career Counselors from
Headquarters Marine Corps to discuss
their official records and also receive
counseling in regards to their career path.
The students also receive classes in the
USMC Personnel Evaluation System (PES)
and they learn how to properly review
records. This is important for all leaders to
know how to properly guide the Marines
in their unit towards success.
As with any military course there is plenty
of physical training that is performed
throughout the daily routine week in and
out. Throughout the courses Marines are
taken through a challenging Functional
Fitness/Cross-fit routine and tested in both
USMC Physical Fitness Test and Combat
Fitness Test for score.
There are four Staff Non-Commissioned
Officer Academies located throughout
different USMC bases to further accommodate
each unit in facilitating this training
for their Marines. The instructor staffs
from the four academies provide lessons
from the same source of curriculum and
periods of instruction. Each course is
designed to provide a reasonable amount
of instruction and guidance for Marines to
use throughout their future assignments
around the world.
Key Terms-
JAG- Judge Advocate General
MAGTF- Marine Air/Ground Task Force
MOS- Military Occupational Specialty
PES- Personnel Evaluation System
PME- Professional Military Education
SNCOA- Staff Non-Commissioned Officers Academy

Eerste Bootcompagnie
Door: KAPTMARNS J.F. Bleker
Foto’s: 1-Btcie
Inleiding
De kop van 2011 is eraf. Niet alleen voor
de Eerste Bootcompagnie maar ook voor
alle eenheden die na de jaarwisseling
ondersteuning nodig hadden voor amfibische
activiteiten. Het contrast met het
afgelopen jaar is goed te merken. Lagen
onze vaartuigen vorig jaar nog in de
warme wateren van Somalië en Senegal,
dit jaar begon in de koude wateren tussen
Texel en Den Helder. Na het welverdiende
winterverlof en het opstarten van de eenheid
begin januari was het voor de LCVP’s
weer ‘Back to the basics’.
EVO/Potom
De door problemen geteisterde Hr. Ms.
Johan de Witt moest noodgedwongen
binnenliggend in de Nieuwe Haven te
Den Helder als platform dienen om een
keur aan eenheden (opnieuw) kennis te
laten maken met het amfibisch opereren.
Een goed geplande combinatie van EVO
en Potom cursisten zorgde voor een hoge
trainingswaarde voor zowel de manschappen
als de toekomstige leiders binnen het
Korps. Zij waren het die de spits afbeten
voor de amfibische activiteiten die in totaal
vier weken in beslag zouden nemen.
Tweede Mariniersbataljon
In een aangepast scenario werden de drie
infanteriecompagnieën van het Tweede
Mariniersbataljon op zowel theoretisch
als praktisch vlak door de benodigde
procedures geleid. Alle onderwerpen
die benodigd zijn om de eenheden weer
op het gewenste niveau te krijgen in
QUA PATET ORBIS - april 2011
92
voorbereiding op de Certifex later dit
jaar, passeerden de revue. Assault routines,
planningsprocedures, pelotonsacties,
veiligheidsmiddelen, gidsen van
voertuigen, uitzetten van lichtenlijnen,
compagnies acties, etcetra. De activiteiten
volgden elkaar in rap tempo op.
Alle oefendoelstellingen konden worden
gehaald ondanks de relatief grote uitval
van varend materieel. Met name de uitval
van de L73 als gevolg van averij opgelopen
tijdens landingen, zorgde voor spannende
momenten voor de aanwezige bemanning.
Door kordaat optreden heeft het vaartuig

de terugtocht weten te maken naar Hr.
Ms. Johan de Witt. Het hijssysteem aan
boord van de LPD heeft er voor gezorgd
dat het landingsvaartuig tot eind februari
een droge wachtplaats had voordat hij
eindelijk kon worden verplaatst naar de
werkloods van het Marinebedrijf. Gelukkig
bleven de problemen voor de overige
vaartuigen beperkt tot technische mankementen
die in de meeste gevallen vlot
konden worden opgelost. Dit was noodzakelijk
om in de laatste week de ruimte
te bieden aan een extra compagnie van
Belgische para-commando’s. De aanwezigheid
van een meerderheid van Walen bij
deze oefening bracht extra uitdagingen
met zich mee voor wat betreft de vertaalslag
die moest worden gemaakt vanuit het
Nederlands naar het Frans.
Overige ondersteuning
Naast de amfibische operaties was er nog
ruimte om een aantal VIP-bezoeken te
ondersteunen met vaarbewegingen. De
bezoeken die doorgang hebben gevonden
werden naar tevredenheid van bezoekers,
begeleiders en bemanning uitgevoerd.
Ondanks alle voorbereidingen kon niet
worden voorkomen dat er een aantal
bezoeken op het laatste moment geen
doorgang konden vinden. De voorbereidingen
zijn echter getroffen en zij zullen
een eventuele uitvoering van deze bezoeken
op een later tijdstip in ieder geval
vergemakkelijken.
Voorbereidingen voor de West
Na de intensieve periode van amfibische
training is het tijd om de pijlen te richten
op de deployment met Hr. Ms. Johan de
Witt. Al het benodigde onderhoud staat
gepland en wordt ondanks de merkbare
bezuinigingen zo goed mogelijk uitgevoerd.
Zo wordt er ondersteuning verleend aan
de JWIT bij de reparaties van de aandrijving
door middel van de inzet van de
laadkraan van een van onze voertuigen.
Het personeel is ondertussen intensief
bezig met opleidingen of voorbereidingen
daarop. Sprekend voorbeeld hiervan zijn
QUA PATET ORBIS - april 2011
93
de kaart- en kompasoefeningen die zijn
gehouden met nagenoeg alle manschappen
van de Bootcompagnie nabij Oirschot.
Dit ter voorbereiding van een aantal mariniers
op de voortgezette vakopleiding,
waarvoor vanaf dit jaar een takenboek
dient te worden afgelegd. Ondanks de incidentele
haperingen is het goed om te zien
dat er nog steeds enthousiasme is voor
het oefenen van de militaire basisvaardigheden
op alle niveaus. Er is in ieder geval
vertrouwen in het feit dat we zo goed
mogelijk voorbereid aan de startstreep verschijnen
van de aankomende Westperiode
tussen mei en september.

Tweede Bootcompagnie
Door: MAJMARNS P. de Vreng, CC 2-Btcie
Foto’s: 2-Btcie
Update over de periode: 19 t/m 27
februari 2011
In de afgelopen week heeft de eenheid
opnieuw een intensief programma doorlopen.
Op 19 februari heeft Amphibious
Beach Unit (ABU) Recce in de middag diverse
verkenningen uitgevoerd op Bonaire.
Hierbij zijn onder andere de stranden
Sunset Beach en 1000 steps verkend. Deze
stranden zijn vervolgens later in de avond
gebruikt voor de inzet van 32-Infcie op Bonaire.
Dit gebeurde door middel van een
gecombineerde inzet van LCVP’s en Boston
Whalers (inclusief overstapdrills) op deze
stranden. In de nacht is daarnaast ook nog
de Casevac procedure behandeld met een
gewondenafvoer vanaf ‘1000 steps’ per
landingsvaartuig naar Hr. Ms. Rotterdam.
Op 20 februari is het ABU ontplooid op
‘Sunset Beach’ op Bonaire. Om schade
aan flora & fauna en strand tot een
minimum te beperken is geen gebruik
gemaakt van de BARV. In de ochtend is
in de haven van Bonaire door de LCU een
Westreis, 2-Btcie a/b
Hr. Ms. Rotterdam,
9 februari – 2 mei 2011
QUA PATET ORBIS - april 2011
94
‘Connexion Busje’ afgezet. Dit busje was
door Connexion ter beschikking gesteld
voor het vervoer van gehandicapten op
het eiland. Deze voorziening was nog niet
beschikbaar. Met enige media aandacht
(onder andere lokale televisie) is het busje
vervolgens ceremonieel overgedragen aan
de stichting, die de bus gaat beheren op
het eiland. De Koninklijke Marine heeft
het voertuig zonder kosten overgevaren
vanuit Nederland.
Overdag heeft een deel van het personeel
van de eenheid op de LCU hoist operaties
uitgevoerd met de Lynx helikopter. Hierbij
werd zowel de single lift als de duo lift hoist
operatie beoefend.
Op 21 februari heeft de ABU zijn backload
uitgevoerd vanaf ‘Sunset Beach’. In de

Foto: Peter BijPost, AVDD
avond is de gehele 32-Infcie vanuit het
centrum van Kralendijk (de hoofdstad van
Bonaire) onder veel publieke belangstelling
via een ‘slib’ teruggebracht naar Hr.
Ms. Rotterdam. In een twee uur durende
operatie zijn uiteindelijk alle voertuigen
en het personeel van de eenheid teruggekeerd
aan boord van de Rotterdam.
Na terugkeer van de gehele ABU is het
schip in de nacht teruggevaren naar
Aruba om in de ochtend 32-Infcie af te
zetten op de kazerne. Na het afzetten van
32-Infcie is het schip ‘en route’ gegaan om
op vrijdag in Saint Thomas aan te komen.
Onderweg is de planning gemaakt voor
het AFOB operatieconcept rond Saba,
Sint Eustatius en Sint Maarten. Dit plan is
vervolgens op de vrijdagmorgen voorgelegd
aan de commandant van het schip,
die hier zijn goedkeuring aan gegeven
heeft.
Het is nu de bedoeling dat we van 2 maart
t/m 10 maart onze eerste AFOB routine
gaan draaien rond Saba, waarbij primair
de ‘Saba Bank’ bewaakt gaan worden.
QUA PATET ORBIS - april 2011
95
We gaan hierbij fungeren als ‘ogen op het
water’ voor de Kustwacht, waarbij primair
ingezet zullen worden voor surveillance and
detection.
In een roulatieschema zal de eenheid
eerst drie dagen op water patrouilleren en
daarna een dag rust genieten. Vervolgens
zal er opnieuw twee keer twee dagen een
AFOB plaatsvinden met een dag rust. De
Kustwacht Rhib zal geïntegreerd worden
in dit concept.
Op 11 maart zullen we vervolgens naar
Saba varen om ‘een Cruyff Voetbal Court’
te doneren aan het eiland. Na deze
donatie zal de eenheid zich verplaatsen
naar Sint Maarten voor R&R met Hr. Ms.
Rotterdam.
Op Saint Thomas hebben we een geweldig
weekend genoten. Vandaag (28 februari)
stomen we op naar Sint Maarten om RV te
maken met de kustwacht. Het personeel
ziet enorm uit naar de AFOB taken op het
water. We hopen dat dit concept ook hier
zijn vruchten af zal werpen.

Amfibisch Logistiek Bataljon
Commandant: KLTZA J.H.C.A. van Bussel
Chef d’Equipage: AOOMARNALG P.M.J. de Valk
SAP een nieuw bedrijfsbesturingssysteem
In de vorige QPO is aandacht besteed aan het ‘nieuwe denken’
met betrekking tot het maritiem operationele logistiek optreden
van het Amflogbat op hoofdlijnen.
Bij dit ‘nieuwe denken’ zal het Amflogbat ondersteund gaan
worden door een nieuw bedrijfsbesturingssysteem: Software Application
Programming (SAP). SAP zal een belangrijke bijdrage gaan
leveren aan de voorbereidingen op en uitvoering van de (maritiem)
operationele logistiek ter ondersteuning van (joint) oefeningen/trainingen
en eventuele inzet.
Vanaf 1 juli 2011 is het de bedoeling dat SAP wordt ingevoerd
bij het Mariniers Training Commando (MTC). Het zwaartepunt
van de SAP-rollen ligt bij het Amflogbat. Voor oefening en training
zullen de marinierseenheden hun aanvragen conform de
geldende procedures (SOPs) via de S4-lijn indienen bij de Combat
Service Supply (CSS) eenheden van het Amflogbat.
In het Operationeel Jaarplan (OJP) is vastgelegd welk CSS gekoppeld
is aan welke marinierseenheid. De S4 zorgt ervoor dat de
desbetreffende vraag van de eenheid bij het desbetreffende CSS
terechtkomt. Het CSS brengt vervolgens alle informatie in SAP.
Het CSS is vanaf dat moment verantwoordelijk voor de logistieke
voortgang.
QUA PATET ORBIS - april 2011
96
Vooruitlopend op de implementatie van SAP bij het Amflogbat
heeft een kleine werkgroep de afgelopen maanden samen met
het project Implementatie Enterprise Resource Planning (ERP)
Marns de logistieke processen binnen het MTC doorgelicht. Deze
logistieke processen zijn daar waar nodig aangepast, waardoor de
juiste SAP-handeling bij de juiste SAP-rol (medewerker) terechtkomt.
Binnen de bataljons van het MTC zijn de diverse functionarissen
geïdentificeerd, die een rol gaan vervullen binnen SAP. Deze functionarissen
worden de komende periode opgeleid en voorbereid
op de (SAP) logistieke processen. In het tweede kwartaal van dit
jaar zal eenieder, die een rol speelt binnen SAP opgeleid zijn,
zodat de implementatie van SAP bij het Amflogbat daadwerkelijk
kan plaatsvinden per 1 juli 2011.
Met het live gaan van SAP per 1 juli 2011 zullen de oude vertrouwde
middelen als het welbekende Voorraad Administratie
Systeem (VAS) en het Subgebruikers Administratie (SGA) worden
uitgezet. We stappen dan over op één systeem: SAP. Het Amflogbat
en de marinierseenheden zullen een voortrekkersrol krijgen
binnen het CZSK, want hoewel er momenteel een aantal schepen
draaien onder SAP, gaat de rest van de ‘zeeketen’ uiteindelijk in
2014 over.
SAP wordt gekenmerkt door: ‘integratie’, ‘flexibiliteit’ en ‘direct
inzicht’ maar bovenal ‘planning’. Allemaal woorden die van
groot belang en essentieel zijn bij het logistieke voortzettingsvermogen
van een oefening/training/inzet. SAP laat niet alleen
de hoogte of beschikbaarheid van de voorraden zien, maar ook
de tijdstippen waarop diverse middelen moeten worden onderhouden.
Hierdoor wordt het mogelijk om beter te anticiperen en
kunnen piekbelastingen worden voorkomen. Het (uiteindelijke)
doel van SAP is het verbeteren van de effectiviteit en de efficiëntie
van de materieellogistieke keten van leverancier/fabrikant tot
eindgebruiker/aanvrager.
Het hoeft geen betoog dat de hoogte en beschikbaarheid van
voorraden en de staat van onderhoud van de diverse middelen
belangrijk zijn voor het voortzettingsvermogen van de marinierseenheden.
Deze beschikbaarheid is belangrijk en geeft
vertrouwen aan de operationele commandant wanneer hij met
zijn eenheden voor langere tijd ingezet is. Daarnaast geeft SAP
inzicht aan de andere Operationele Commando’s (OPCO’s) in de
voorraden en/of de staat van onderhoud bij een joint operatie.
De aankomende maanden zal SAP binnen de OPCO’s worden
uitgerold. De uniformiteit en mogelijkheden van SAP zullen te
zijner tijd de aansturing en (logistieke) ondersteuning van oefeningen,
trainingen en inzet ‘zo wijd de wereld strekt’ verbeteren.
Wat betekent SAP voor de marinierseenheden en het daaraan
gekoppelde CSS?
De logistieke aanvragen van S4’n zullen vroegtijdig moeten worden
doorgezet naar het CSS. Het CSS zal deze aanvragen verder
coördineren met de naast hoger gelegen logistieke eenheid: het

SSG. Alles wat de marinierseenheden aanvragen voor oefeningen
en trainingen zal ‘administratief’ door de handen van het CSS
gaan en vervolgens worden uitgeleverd door het CSS.
Het onderhoud (indien er capaciteitsgebrek bij de marinierseenheden
is), de periodieke keuringen en de vervanging van goederen
van de mariniereenheden zal via het CSS gaan.
Wat betekent SAP voor het CSS?
Zwaardere ‘adminstratieve’ inrichting van de bevoorradingsgroep
van het CSS om de marinierseenheden te ondersteunen.
Het volledige beheer van de Inventory Management (IM) magazijnen
zal onder de bevoorradingsgroep van het CSS vallen. Onder
deze IM’n vallen onder andere de onderhoudscontainer van de
verbindingsdienst, de onderhoudscontainer van de wapenmaker,
de kookcontainer, het speciaal gereedschap van de voertuigtechnicus,
de inventaris van de doorsmeerwagen, werkwagen, wegenwacht,
kastenwagen, kombuiswagens, takelwagens, maar ook het
beheer van alle goederen van de genie en de technische dienst.
Het CSS doet zelf het onderhoudsbeheer van het CSS. Zoals het
plannen van preventief en/of correctief onderhoud en periodieke
keuringen van diverse middelen zoals aggregaten, douche- en
toiletwagens, kachels, alle type voertuigen, maar ook radioapparatuur
en wapens. Op termijn zullen onder andere het BIOS,
Digiplan, Wabis en de welbekende zelfgemaakte Excel lijstjes
overbodig worden.
QUA PATET ORBIS - april 2011
97
Voordat het echter 1 juli 2011 is, zal het personeel opgeleid
moeten worden. Planmatig zal eenieder met een SAP-rol in het
tweede kwartaal van 2011 opgeleid worden. De voorbereidingen
voor de lopende oefeningen zoals Caribbean Archer zullen parallel
aan deze SAP-opleidingen lopen. Dit zal impact hebben op
de bedrijfsvoering en zorgen voor extra (werk)druk op het CSS.
Van groot belang is dat alle militairen met een SAP-rol opgeleid
worden voordat SAP haar intrede doet, want alleen als men SAPopgeleid
is krijgt men de autorisatie om ook daadwerkelijk vanaf
functie met SAP te werken.
Al met al staat het MTC, het Amflogbat in het algemeen en het
CSS in het bijzonder aan de vooravond van een geweldige uitdaging
met een nieuw kijk op logistieke bedrijfsvoering.
Uiteindelijk zal de invoering van SAP zorgen voor een goede logistieke
ondersteuning bij een operationeel (joint) optreden van
onze krijgsmacht.

CSS-1 Joint Arctic
Training 2011
Door: MAJMARNS H.W. de Blaauw
Foto’s: Cees Baardman
Zonder personeel van het CSS geen vuur, geen ijsbar en warme ‘poeroet’… en geen wak, waarbij ook het CSS-personeel zich niet laat kennen en deelneemt
aan de ice-breaking drills bij -20 O C.
Inleiding
Na de reorganisatie van het Amfibisch Logistiek Bataljon in 2008
zijn twee Combat Service Support Groups gerealiseerd. Over de structuur
van deze twee eenheden is voorheen al in dit blad gepubliceerd,
waardoor ik daarover niet zal schrijven. Ik ga het in de
komende alinea’s hebben over de logistieke ondersteuning van
1-Marnsbat door CSS-1 tijdens de Joint Arctic Training (JAT) 2011 in
Noorwegen. Deze vond plaats van 3 januari t/m 1 april 2011.
Allereerst zal ik kort beschrijven welke elementen van CSS-1
wat voor ondersteuning verleenden, waarbij ik vervolgens een
beschrijving geef van uitgevoerde werkzaamheden, zodat u een
beeld krijgt van wat nu een CSS doet. Ik sluit af met de conclusie,
waarin ik de komende twee jaar wil toelichten. Ik weid niet uit
over de les/trainingsprogramma’s van 1-Marnsbat tijdens de JAT,
daarover kunt u in deze of volgende QPO lezen.
Ondersteuning door CSS-1
Voor aanvang van de JAT was besloten dat voor de verplaatsingen
van het materieel en personeel voor, gedurende en na de JAT het
QUA PATET ORBIS - april 2011
98
Bureau S-4 van 1-Marnsbat zou worden ingezet. De hoofdoorzaak
hiervan was dat er slechts één (onervaren) kaderlid Sectie 4 bij
het CSS-1 geplaatst is/was. Om hem te belasten met al die zaken
die een deployment van dergelijke omvang met zich meebrengt
voor wat betreft de voorbereiding, uitvoering en afwikkeling was
(nog) niet gewenst.
Aangevuld met personeel van CSS-2 arriveerde CSS-1 begin
januari in Noorwegen. Aangezien het kamp bij aanvang JAT zou
moeten ‘draaien’, vertrok op 3 januari de pré-advance party. Zij
namen het kamp Åsegarden in Harstad over van Allied Training
Command North (ATC-N) om zo het beheer van het kamp te kunnen
uitvoeren. Alle gebouwen werden met een vertegenwoordiger
van ATC-N nagekeken met behulp van fotoboeken om er voor
te zorgen dat eventuele schades wel of niet op ons conto konden
worden bijgeschreven.
Op 5 januari arriveerde de advance party voor het ontladen van
de boot met voertuigen en containers. Op 10 januari kwamen de
cursisten van de MSI/MST/MLI-opleidingen aan en deze begonnen

de volgende dag. Het begin van de
JAT was een feit. Ter ondersteuning
van deze opleidingen waren de
volgende personen paraat: koks,
hofmeesters, bottelier(s), monteurs,
chauffeurs, verbindingspersoneel,
medici, TD-ers, Field Record Office
(S-1), munitiebeheerders, BOS/MOS
werknemers en personeel voor de
bevoorrading.
Er werden allerlei activiteiten
ontplooid om de opleidingen te
kunnen ondersteunen:
Het magazijn met reserve uitrusting
werd ingericht, de BOS/MOS
ploeg maakte een regeling met
betrekking tot aftanken van de
voertuigen, wat een dagelijks terugkerend
fenomeen werd. De wasregeling
werd opgezet, met eveneens
een vuilophaalschema met de lokale
‘vuilnisboer’. De contacten met
de lokale politie werden gelegd en
afgesproken hoe de KMar en de mariniers in geval van bijzonderheden
zouden gaan optreden. Er werden afspraken gemaakt over
het gebruik van de skipiste.
Er werd een begin gemaakt met de Arctic Drivers Course (ADC), die
in principe door elke chauffeur diende te worden gevolgd. Hiermee
krijgt men als chauffeur een beter besef van de consequenties
van rijden onder Arctische omstandigheden. Ook werden de
BV’s 206 opgehaald in Osmarka, waar ze de rest van het jaar zijn
geparkeerd. Verder werd er ondersteuning geleverd aan Skidoo
cursussen en daarnaast werden de containers met munitie in
Bardufoss geleegd en in een bunker opgeslagen. Een gedeelte van
de munitie werd naar kamp Åsegarden verplaatst. Tussendoor
werden real-time bergingen van voertuigen en casevac’s uitgevoerd
en op het kamp werd door het CSS de wacht gelopen.
Kortom allerlei ‘verplichte’ werkzaamheden die hebben bijgedragen
aan de logistieke ondersteuning van 1-Marnsbat door
het CSS. We begonnen met de diverse opleidingen, waarna de
AMSC en WWT volgden en werd afgesloten met de FTX. De twaalf
weken waren zo om!
Hoewel het eenvoudig lijkt en soms ook is, als de ondersteuning
niet klopt, heeft de trainende marinier daar last van! Dit kan
dan het resultaat van de training negatief beïnvloeden. Overleg
QUA PATET ORBIS - april 2011
99
met de commandant 1-Marnsbat na afloop van de training leerde
dat hij tevreden was. Vandaar dat ik het personeel van mijn CSS
daarvoor, ook via dit blad, nog eens wil bedanken. BZ!!
Toekomst
Als ik dit schrijf is het nog geen 1 april. Vandaar dat een en ander
niet zeker is en zijn we door de geschiedenis ingehaald.
Zoals het er nu naar uitziet, gaat personeel van CSS-1 in april de
Groene Module bij het MOC volgen. In week 25 staat een eenheidstraining
gepland, waarbij we allerlei tactische onderwerpen
gaan behandelen met onder andere: inrichten CSS-area, schools
basic (militaire) vaardigheden behandelen en uitvoeren, terreinrijden
en eventueel ZHKH.
In het najaar gaat 1-Marnsbat een gecombineerde berg- en schiettraining
uitvoeren in Schotland. De voorbereidingen hiervoor
zijn in volle gang en ik probeer daarbij als CSS mee te gaan om
voor de logistieke ondersteuning zorg te gaan dragen. Tussendoor
zal er een lesprogramma komen, waarbij lessen door
kaderleden zullen worden gegeven. Hierdoor verwacht ik dat
het CSS zich verder kan ontwikkelen, waarmee we de logistieke
ondersteuning kunnen blijven garanderen.
Wat 2012 gaat brengen is afhankelijk van diverse factoren; bezetting
arbeidsplaatsnummers, intenties naar aanleiding van de
bezuinigingen, missie in Kunduz enzovoort. Wat ik net schreef;
ingehaald door de geschiedenis, onzekerheid blijft een gegeven.
Afsluiting
Ik heb kort een beschrijving gegeven van de werkzaamheden
van het CSS-1 tijdens de JAT 2011. Hierbij maakte ik melding van
die activiteiten die door de afdelingen uitgevoerd worden. Met
andere woorden hoe de logistieke ondersteuning in grote lijnen
‘geregeld’ was. Ik verwacht dat ik u een summier beeld heb
kunnen geven wat het CSS in Harstad gedaan heeft. Geen rocket
science, maar toch zeer belangrijk. Want je kunt stellen dat als de
logistiek niet klopt de commandant zijn missie, in dit geval een
goede wintertraining, niet naar behoren kan uitvoeren.

Mariniers Opleidingscentrum
Commandant: LTKOLMARNS P.J. de Vin, per 31 maart LTKOLMARNS J. ten Hove
Opvolgend Commandant: MAJMARNS M. den Hartog
Chef d’Equipage: AOOMARNALG E.G. Bergman
Commando-overdracht
Foto’s: Cees Baardman
Donderdag 31 maart heeft luitenant-kolonel der mariniers
P. J. de Vin het commando over het Mariniers Opleidingscentrum
(MOC) overgedragen aan luitenant-kolonel der mariniers
J. ten Hove. Na bijna 1,5 jaar het commando te hebben gevoerd
QUA PATET ORBIS - april 2011
100
over het opleidingscentrum van het Korps Mariniers, gaf overste
de Vin het stokje over aan zijn opvolger.
Overste ten Hove, voormalig opvolgend bataljonscommandant
van het Tweede Mariniersbataljon in Doorn, staat een uitdagende
taak te wachten. “Hij zal straks uitvoering moeten geven
aan de gevolgen van de komende bezuinigingsoperatie”, meent
de Vin. Een behoorlijke uitdaging, want de kwaliteit van de
opleidingen moet gewaarborgd blijven. Het Korps heeft immers
een naam hoog te houden waar het gaat om goed opgeleide
militairen. “De vraag is: hoeveel water doe je bij de wijn?”. Zelf is
de Vin van mening dat de organisatie ‘buigzaam en veerkrachtig
als bamboe’ moet zijn: “zodra het weer kan moet de opleidingscapaciteit
direct opgeschroefd kunnen worden met behoud van
de kwaliteit”.
Zelf kijkt de Vin tevreden terug op een interessante en leerzame
periode. Hoewel het werk van een commandant nooit af is, kan
hij tevreden zijn met het resultaat. “Defensie is een dynamisch
bedrijf. Met de veranderingen die we de afgelopen jaren hebben
ingezet, zoals Loopbaanlint en het modulair opleiden leveren we
maatwerk en zijn we in staat tegemoet te komen aan de wensen
van het bedrijf.” Na 1,5 jaar werd hij gevraagd voor een nieuwe
functie, overigens wel in dezelfde branche. Als projectleider
Loopbaanlint CZSK blijft hij nauw verbonden met het MOC en de
Van Ghentkazerne waar een deel van de toekomstige mariniers
bestaat uit mensen die al een gerichte vooropleiding hebben
gevolgd aan een ROC.

EVO blok 10/5
aspirant mariniers &
aspirant onderofficieren
Door: ELNTMARNS P.J.J. Brinkman
Foto’s: EVO-kader
Op 1 november 2010 zijn 119 cursisten
begonnen aan de EMV/EVO in Rotterdam.
Opleidingsblok 10/05 is gekenmerkt door
een aantal veranderingen, het betreft de
implementatie van competentie gerichter
Competentiegericht opleiden
Om ervoor te zorgen dat het KM-onderwijs
zoveel mogelijk aansluit op het reguliere
civiele onderwijs, is er door de HDP de
opdracht gegeven om competentiegericht
onderwijs als basis te laten dienen voor
het onderwijs binnen defensie.
Competentiegericht leren is ontstaan
opleiden en de opkomst van veertig
horizontale aspirant onderofficieren met een
HAVO of MBO 4 opleidingsachtergrond.
vanuit de noodzaak te anticiperen op een
voortdurend veranderende omgeving. In
het competentiegericht leren is, naast het
overdragen van kennis, veel tijd ingeruimd
voor de praktijkcomponent, om
uiteindelijk de deelnemers als competente
beroepsbeoefenaars neer te kunnen inzetten
in de praktijk.
Aspirant onderofficier
Naast de invoering van meer competen-
QUA PATET ORBIS - april 2011
101
tiegericht onderwijs, zijn de eerste veertig
aspirant onderofficieren begonnen aan de
EMV/EVO. Het traject dat zij bewandelen,
bestaat globaal uit het volgende: eerst
wordt de aspirant onderofficier marinier
1 algemeen door de EMV/EVO af te
ronden. Na de EMV/EVO volgt de aspirant
onderofficier de Praktische Schietinstructie
(PSI) plus opleiding. Hierna wordt hij
geplaatst bij een operationele eenheid
om ervaring op te doen als marinier. Na

ongeveer een jaar operationele ervaring,
gaat hij aan de slag met zijn takenboek.
Na het afronden van het takenboek komt
de aspirant onderofficier op voor de VVO.
Het bovenstaande traject is op moment
van schrijven nog in ontwikkeling en de
exacte invulling van het takenboek moet
nog zijn vaste vorm krijgen. Een mogelijke
aanvulling op dit traject is het inbouwen
van enige flexibiliteit over de duur van
de operationele ervaring als marinier 1.
Of de aspirant onderofficier acht zichzelf
nog niet geschikt, of de organisatie acht
de aspirant onderofficier nog niet geschikt
om de VVO in te gaan. Op deze manier
wordt de kwaliteit van instroom bij de
VVO optimaal gewaarborgd.
EMV/EVO
De opbouw van de mariniersopleiding is
verdeeld in twee modules. Eerst wordt de
Eerste Militaire Vorming (EMV) afgerond
waarna de cursist wordt bevorderd
tot de stand van marinier der tweede
klasse. Vervolgens moeten de cursisten
de Elementaire Vak Opleiding doorlopen
om bevorderd te worden tot marinier
der eerste klasse algemeen. Blok 10-05 is
QUA PATET ORBIS - april 2011
102
op moment van schrijven zich aan het
voorbereiden voor het eerste gedeelte
van de amfibische training op Texel. De
cursisten hebben nu het introductiebivak
en de drie bivakken enkele man doorlopen.
Het introductiebivak en de bivakken
enkele man 1 en 2 staan in het teken van
gewenning aan het militaire leven. Om de
overgang van de burgermaatschappij naar
het Korps vloeiender te laten verlopen,
is er bewust voor gekozen de fysieke en
mentale druk minder hoog te houden.
Door deze ‘zachte landing’ probeert men
de relatief grote uitval in de eerste fase
tegen te gaan. Nadat de cursisten in de
bovengenoemde bivakken hebben geleerd
zichzelf te onderhouden en te verplaatsen
door het bos, gaan ze verder met het bivak
enkele man 3. Tijdens dit bivak worden
de cursisten fysiek en mentaal zwaarder
belast en krijgen ze meer operationele
lessen aangeleerd als: Close Quarter Battle
(CQB), Patrol Harbour (PH) routine en Fire
and Manoeuvre. Door de fysieke en mentale
zwaardere belasting ervaren de cursisten
hoe om te gaan met vermoeidheid en het
werken onder stress. Een van de doelstellingen
van dit bivak is dat de cursist zijn
grenzen op het mentale vlak verlegd.

Hieronder volgen een aantal reacties van
cursisten tijdens de bivakken:
Ondanks wat er werd gezegd door anderen,
dook er elke keer toch weer een rood lampje
op in de PH. Blijkbaar dacht iedereen dat ze
die ene seconde wel even snel konden kijken.
Het lijkt een beetje op Russisch roulette: 1 keer
gesnaaid worden door het kader en iedereen is
de pineut. En ja hoor, elke keer kregen we de
kogel. En daar gingen we weer.
Quote bivak verslag cursist enkele man 3
Er zaten genoeg momenten bij dat ik eigenlijk
liever op de bank wou zitten, maar uiteindelijk
waren de zwaarste momenten de mooiste
waarbij ik de eindmars vanaf het Kralingse Bos
als mooiste heb ervaren.
Quote bivak verslag cursist enkele man 3
Ondanks de intensiteit van dit bivak zijn
de reacties naderhand zeer positief. De
cursisten ervaren heel goed wat slaapgebrek,
stress en tijdsdruk doen met de
inzetbaarheid van het individu in het
algemeen en de eenheid in het bijzonder.
Ervaringen
Blok 10/05 is nu (maart) drie maanden
bezig met de EMV. Het blok is ingedeeld
op leeftijd. Op dit moment bestaat het
blok uit vier klassen. Hierdoor zijn de mariniers
3 en de aspirant onderofficieren bij
elkaar ingedeeld. Er is gekozen om geen
onderscheid hierin te maken, omdat beide
groepen uiteindelijk aan dezelfde exameneisen
(marinier 1 algemeen) moeten voldoen.
Om toch de aspirant onderofficier
mentaal meer te prikkelen, wordt deze
vaker ingedeeld als er command appointments
bekleed moeten worden, want er
mag juist op dit vlak meer van deze groep
verwacht worden dan van de marinier 3.
Dit betekent niet dat er geen mariniers 3
mentaal gestimuleerd wordt. Er geldt nog
steeds dat ook binnen deze groep cursisten
rondlopen die over de juiste competenties
beschikken om versneld met het
VVO traject te kunnen beginnen.
QUA PATET ORBIS - april 2011
103
Samenvattend
Door de grote diversiteit in personeel en
de invoering van meer competentiegericht
onderwijs binnen het opleidingsblok zijn
er veel uitdagingen.
Voor iedere cursist moet er getracht
worden om de lesstof geoptimaliseerd
aan te reiken met in achtneming van het
leerniveau. Daarnaast moet er een juiste
balans gecreëerd worden zodat zowel de
aspirant onderofficier als de marinier 3 fysiek,
maar ook mentaal geprikkeld wordt
op zijn eigen niveau.

Onderofficier worden
bij een
Door: SGTMARNALG S. Langenberg
Foto’s VVO-kader
Als het Korps Mariniers een elitekorps is en
de onderofficier de ruggengraat van deze
organisatie, dan begrijpt u wat het belang
is van een degelijke onderofficiersopleiding.
Het Korps Mariniers is een elitekorps. “Velen
voelen zich geroepen, slechts weinigen zijn
uitverkoren.” Volgens het woordenboek
staat elite voor: het machtigste, rijkste en
best opgeleide deel van de bevolking. Wij
zijn uiteraard niet elitair in vergelijking met
de burgers om ons heen, maar wij zijn dat
wel in vergelijking met andere krijgsmachtonderdelen.
Dat is in ieder geval wel wat
deze eretitel suggereert. Maar wat betekent
dit nu in de praktijk? Misschien zijn we
elitekorps
wel alleen maar ‘elite’ zolang de media en
politiek dat over ons zeggen en schrijven.
Hoe komt het dan dat dit, anno 2011 nog
steeds over ons wordt geroepen? Door
goede PR? En bereik je dat met foto’s uit
Uruzgan van mariniers op de fiets of op
patrouille met ezels? Ik betwijfel het, maar
het Korps laat in ieder geval weten dat het
nog bestaat en dat het creatief is; in staat
om out of the box te opereren. Dus toch
belangrijk dat dit soort nieuws ook naar
buiten komt. Maar wat mijn inziens echt
onderscheidend is, is het feit dat de marinierscompagnieën
in Uruzgan, om nog even
verder te borduren op dit voorbeeld, verhoudingsgewijs
dagelijks heel veel patrouilles
uitvoerden. Hiervan kreeg ik het gevoel van
elite. Helaas heb ik daar nooit wat over kunnen
lezen in de landelijke media.
QUA PATET ORBIS - april 2011
104
Wij hebben de officieuze eretitel van ‘elite’
in het verleden verdiend en we dragen hem
nog steeds. Ook de onaangename vermeldingen
in het nieuws waarbij soms mariniers
genoemd worden, hebben deze titel
niet weg kunnen poetsen. Toch is de krachtige
titel van ‘elite’, die zo nauw verbonden
lijkt aan het Korps Mariniers, niet onvergankelijk.
De echte reden waarom een krijgsmachtonderdeel
deze eretitel draagt, is
natuurlijk niet omdat de media of politiek
dat hebben bepaald, maar om de simpele
reden dat het een feit is. We hebben het
zelf afgedwongen door onze manier van
optreden. Als je het bent, gaat men zeggen
dat je het bent, net zoals men het uitein-

delijk niet meer zal zeggen, wanneer je het
niet meer bent. Denk daar maar eens over
na. Ik denk zelf dan weer even aan mijn
laatste uitzending naar Uruzgan en dan
weet ik dat het Korps Mariniers het nog
steeds waar maakt. Wij zijn een elitekorps
en dat zijn we vanwege het ‘elite’ personeel
op de werkvloer. Het zijn onze mensen die
bepalen of ons bedrijf tot de elite behoort;
het zijn onze mensen die bepalen of ons
bedrijf zal blijven voortbestaan.
Iedere marinier met een klein beetje realiteitszin
weet overigens dat er nog steeds
voldoende ruimte voor verbetering is als
het om onszelf gaat. Tijdens uitzendingen
en (internationale) oefeningen blijkt echter
ook dat we het zo slecht nog niet doen. De
kwaliteit van ons personeel werkt als een
force multiplier. Ervaren personeel, breed
gespecialiseerd, met de juiste mentaliteit
(Esprit de Corps), dat, indien nodig, letterlijk
en figuurlijk die extra mijl wil lopen ‘omdat
het gewoon moet kloppen’. Met minder
wordt geen genoegen genomen. Zo zijn we
als marinier opgevoed en dat maken we
nog steeds waar. Daarmee weten wij ons
dus te onderscheiden.
Met bovenstaande inleiding heb ik niet
getracht het mariniersvuur in ons allen
nog meer aan te wakkeren maar wil ik
benadrukken dat het de kwaliteit van het
personeel is dat ons maakt tot wat we zijn.
Verkiest men bijvoorbeeld kwantiteit boven
kwaliteit, dan lost dat op de korte termijn
mogelijk problemen op maar zal op de
langere termijn ‘de rekening gepresenteerd
worden’. Het MOC moet natuurlijk ook
met haar tijd mee, zodoende verandert er
genoeg. Gelukkig weten we nog steeds de
standaard te handhaven. Het MOC is de bakermat,
vorming staat hoog op de agenda.
Niet alleen voor de marinier 3 of de Potom
cursist maar zeker ook voor de onderofficier
in opleiding, de aanstaande korporaal van
de mariniers. Velen van hen maken nog
tientallen jaren deel uit van onze organisa-
tie. U begrijpt wat dit voor verantwoording
met zich meebrengt voor het kader van de
VVO dat verantwoordelijk is voor het opleiden
van de onderofficieren.
In dit artikel wil ik u een ‘kijkje in de keuken’
geven bij bureau VVO en u uitleggen hoe
wij er in slagen up standard te blijven.
Mochten de veranderingen van de afgelopen
tijd aan uw aandacht ontsnapt zijn,
dan bent u na het lezen van dit artikel in
ieder geval weer redelijk op de hoogte.
Allereerst kan ik u vertellen dat de VVO is
verkort en in modules is opgesplitst. De CLS
opleiding en de RTF opleiding (Troop Signaller)
zijn al enige tijd verdwenen uit het
leerplan. Dit zijn niet langer kwaliteiten die
noodzakelijk worden geacht voor de korporaal.
Natuurlijk wordt er van een korporaal,
net zoals van alle manschappen en kaderleden
binnen een operationele eenheid,
verwacht dat hij kennis heeft van ZHKH en
QUA PATET ORBIS - april 2011
105
dat hij een radio kan bedienen. Derhalve
komen dat soort lessen wel aan bod tijdens
de VVO maar niet meer als volledige aparte
opleiding (module). Wèl wordt er van een
korporaal verwacht dat hij in het heetst
van de strijd zijn geweergroepscommandant
tactisch kan ondersteunen of zelfs de
geweergroep kan overnemen. Het is dan
ook niet wenselijk dat juist de korporaal
degene is die bezig is met het verrichten
van levensreddende handelingen waardoor
zijn specifieke taak als 2IC tijdelijk komt te
vervallen. Binnen elke geweergroep bevindt
zich nu dan ook organiek een CLS opgeleide
marinier.
Maar met deze verkorting zijn we er nog
niet. Het gedeelte van de VVO dat niet
bij de gevechtsopleiding hoort, voorheen
genoemd de ‘Oplooff’, is losgeweekt en
wordt nu modulair elders belegd. Zo is de
PSI geen vast onderdeel van de VVO meer.
De PSI blijft echter een belangrijke module
voor het verkrijgen van de tweede kras. De
PSI valt nu binnen de opleiding tot Leidinggevend
Marinier. De marinier kan zich gedurende
zijn loopbaan als eersteklasser dus al
ontwikkelen in de richting van de korporaal.
Hij maakt daarmee een tussenstap die
voorheen niet bestond. Uiteraard maakt
niet iedere marinier daar kans op. Wanneer
hij er aan toe is, gebeurt dit op voordracht
van het kader. Bepalende factoren zijn: inzet,
motivatie, zelfstandigheid, verantwoordelijkheid,
fysieke en mentale geschiktheid
en leidinggevende capaciteiten. Ook de
Smvbo cursus Leiderschap & Communicatie
behoort bij deze module, hetzelfde geldt

voor een twee weken durende inbreng van
Instructeurs Begeleiding (K&I). Al met al
duurt de opleiding Leidinggevend Marinier
nu ongeveer tien weken. Voorheen maakten
al deze modules onderdeel uit van de
Oploof. Binnenkort worden de hiervoor
genoemde modules samengevoegd en
ondergebracht in de nieuwe opleiding
Primaire Kader & (Schiet) Instructeuropleiding
(PKSI).
Een ander gedeelte van het lessenpakket
dat voorheen in de Oplooff werd
aangeboden is nu ondergebracht in het
zogenaamde Takenboek. Vanaf dit voorjaar
wordt dit specifieke lessenpakket in Doorn
aangeboden en de ‘testen’ afgenomen
door het (eigen) operationele kader, onder
begeleiding van een takenboekcoördinator.
De taken die moeten worden afgetekend
zijn infanterie-exercitie, kaart & kompas,
VBD en fysiek profiel. Voor meer informatie
verwijs ik u naar de MOC intranetsite.
Last but not least resteert natuurlijk de
gevechtsopleiding. Alle modules zijn
belangrijk, maar voor de aankomend junior
leader is dit naar mijn mening toch wel de
belangrijkste. De essentie van ons werk
wordt in de periode ‘gevechtsopleiding’
samengevat. Als men in het hoogste geweldspectrum
kan optreden en het hoofd
kan koel houden, dan kan men dat ook in
lagere geweldsspectra. Bijvoorbeeld als er
in plaats van het ‘gevecht’ opgetreden moet
worden in de rol van hulpverlener, ordehandhaver
of trainer/instructeur.
De gevechtsopleiding is de enige module
die daadwerkelijk wordt verzorgd door het
VVO-kader en duurt achttien weken, waarvan
men er acht in het veld zit (inclusief
drie weekenden). De bivakken zijn: KaKo,
Section Battle Drills, Patrouillegang, OVG en
een eindoefening. Deze laatste periode van
achttien weken vormt de VVO (Voortgezette
Vak Opleiding). Alle modules bij elkaar
vormen de onderofficiersopleiding.
U bent nu weer helemaal op de hoogte van
het laatste nieuws over de inhoud van de
onderofficiersopleiding. Maar dat is niet
het enige wat veranderd is ten opzichte van
‘vroeger’. Een ander verschil is het aantal
cursisten. In de gangen van het
MOC gebouw hangen aan de muur alle
VVO blokfoto’s vanaf het einde van de
vorige eeuw. Eén foto springt er tussen uit
en dat is de meest recente, de foto van blok
2010-01. Daar treft men namelijk meer dan
zestig (geslaagde) cursisten op aan.
Dat aantal wordt op geen enkele foto geevenaard,
nog niet bij benadering. Mogelijk
zal dat wel gebeuren als de foto van VVO
Blok 2010-02 wordt opgehangen. Deze VVO
draait op het moment van schrijven nog en
zal halverwege april dit jaar afgerond zijn.
Op dit moment (maart) nemen er nog meer
dan tachtig mariniers deel aan de opleiding.
Dat zijn nog eens aantallen!! Zoals
QUA PATET ORBIS - april 2011
106
een ieder wel heeft gemerkt kampen we al
langere tijd met een aanzienlijk tekort aan
kader, vooral korporaals en sergeanten. In
de slechtste periode stonden er zelfs ongeveer
vierhonderd arbeidsplaatsen open in
die laag van de onderofficiersgemeenschap.
Op dat moment was de interesse van
manschappen in de VVO overigens nihil.
Er moest dus wat gaan veranderen. Door
een knap stukje werving is het denkproces
van de marinier eerste klas gelukkig in
positieve zin veranderd ten aanzien van het
korporaalschap. Dit resulteerde in een groot
aantal aanmeldingen voor de korporaalsopleiding.
Na het aannemen van extra (TTW)
instructeurs bij bureau VVO zijn we aan
de slag gegaan om het kadertekort bij het
Korps Mariniers in te lopen, en met succes.
Op dit moment is de inhaalslag nog in volle
gang. Ook de in mei startende VVO bestaat
uit een groep van ongeveer negentig
mariniers. De kwaliteitsbewaking bij een
zo grote groep is een regelrechte uitdaging.
De contactperiode tussen VVO-instructeur
en cursist is veel korter dan voorheen,
daarbij is het aantal cursisten ook nog eens
veel groter. Het risico dat men loopt, is dat
een cursist die nog niet gereed is voor het
korporaalschap, mogelijk door de mazen
van het net glipt omdat hij op de juiste
momenten (examens) weet te pieken of
een toevalstreffer scoort.
Anderzijds zou het kunnen dat een cursist
met veel potentie niet voldoende begeleidt
kan worden en derhalve de opleiding niet
met succes weet af te ronden. Dat zijn
echter calculated risks die, in de meeste
gevallen opgevangen kunnen worden. Deze

mogelijke uitzonderingen wegen echter
bij lange na niet op tegen de positieve
spinn-off die de instroom van veel nieuwe
kaderleden met zich meebrengt.
Er wordt door de instructeurs intensief
overlegd en genotuleerd gedurende de
gehele opleiding om te voorkomen dat
cursisten uit het oog worden verloren.
Een mogelijke valkuil van deze grootschalige
aanpak is dat de o zo noodzakelijke
vorming erbij inschiet. Tot op heden loopt
de vorming echter nog steeds als een rode
draad door de gehele opleiding. De grootste
slag voor wat betreft vorming moet al
gemaakt zijn in de EVO. Toch blijkt gedurende
de VVO dat sommige cursisten weer
enigszins gereset moeten worden. Een negen
tot vijf mentaliteit is soms, vooral in het
begin van de opleiding, overheersend. Dan
leeft bij sommigen het idee dat rechten
profileren boven plichten. Interesses liggen
tegenwoordig vaker buiten de poort dan
dat vroeger het geval was. Dat hoort nou
eenmaal bij deze tijd, maar het is belangrijk
dat de tijdgeest de korpsgeest niet inhaalt.
Hiermee wil ik u zeker niet de indruk geven
dat de gemiddelde VVO-cursist ondermaats
of met de verkeerde instelling aan de op-
leiding begint. Mijn ervaring is juist dat het
gemiddelde beginniveau hoger ligt dan dat
ik verwachtte toen ik als instructeur bij de
VVO begon, zowel voor wat betreft mentaliteit
als basisvaardigheden. Na het doorlopen
van alle modules, met als afsluiting de
gevechtsopleiding is de cursist meer dan
gereed voor zijn taak als opvolgend geweergroepscommandant.
De korporaal van de
mariniers is een onderofficier die besluiten
kan nemen onder tijdsdruk, op basis van
onvolledige informatie en zo nodig onder
extreme omstandigheden.
QUA PATET ORBIS - april 2011
107
Op het gevechtsveld dat beheerst wordt
door chaos, onzekerheid en frictie houdt
dat in dat deze junior leader in fracties
van seconden beslissingen moet kunnen
nemen die het verschil maken tussen leven
en dood. Om ‘te overleven’ moet hij zichzelf
dan ook wel een logische denktrend onder
stress eigen gemaakt hebben (actie intelligentie).
Als goed leider dient hij naast deze
hoge mate van taakgerichtheid ook oog te
behouden voor de mensen die voor hem
werken en aan hem toevertrouwd zijn.

Panzerfaust!” Een vijandelijk doel is gespot in de diepte. Een mari-
nier komt met de Panzerfaust naar voren gesneld, klaar om het
doel uit te schakelen. Een harde knal klinkt. De twee secties in het
Platoon RV maken zich gereed om een linker omvatting te doen
op de vijandelijke schietschijven. We bevinden ons met de Potom
eindoefening in Wales, de Sennybridge Training Area (Senta) om
precies te zijn.
Door: KADBM S.M.A. van Grotel en KADBM D.J.A. de Jong.
Foto’s: KPLMARNALG J. de Wolf
De drieweekse eindoefening van de Potom begon op maandag
21 februari in Wales, na eerder met een deel van de kersverse
mariniers uit Rotterdam de oversteek naar het Verenigd Koninkrijk
te hebben gemaakt. De eerste week bestond, voor de toen
nog zeventien aspirant-officieren, uit de Live Fire Tactical Training
2 (LFTT 2) waarbij platoon battle runs werden uitgevoerd in het
heuvelachtige terrein van Wales. De week erna was de daadwerkelijke
eindoefening, de tactische oefening Golden Crucible. De
Praktische Opleiding Tot Officier der Mariniers
QUA PATET ORBIS - april 2011
108
laatste week werd doorgebracht op het Royal Marines Commando
Training Centre (RM CTC) in Lympstone waar diverse commandotesten
werden afgelegd, waaronder de 30 miler.
LFTT 2
De eerste dag werd voor de Potom weer even teruggeschakeld
naar sectieniveau, om zo de mariniers uit Rotterdam te laten
wennen aan de samenwerking met de Potom. Na het justeren van
de wapens begint de eerste sectieaanval. De battle run wordt fel
uitgevoerd en vanaf het eerste schot wordt er keihard gewerkt.
Kuilen worden dekkingen, rivieren zijn gedekte naderingsmo-
(Potom)

QUA PATET ORBIS - april 2011
109
gelijkheden en de stalen schijven onze ergste vijand. Van de
scherfgranaat en geplaatste bajonet wordt dankbaar gebruik
gemaakt om tijdens de fighting through de vijand uit te schakelen.
Nat, bezweet en helemaal rood gekleurd door de rode kleigrond
ligt de geweergroep in dekking voor de reorganisatie, om alweer
vuur uit te moeten brengen op het zojuist opgekomen doel in
diepte.
Na deze dag begon dan het echte pelotonswerk. Per dag werd er
een andere schietbaan aangedaan met elk zijn mogelijkheden en
beperkingen. Sommige banen hadden bijvoorbeeld hindernissen,
andere hadden gepantserde doelen en bunkers. Voor de Potomcursisten
was dit de eerste keer dat ze tijdens een hasty attack met
de enablers van het Vuursteunpeloton mochten werken. Tijdens
LFTT 2 werd de Potom ondersteund door een marksman- en 60
mm mortierteam van 23-Infcie en een sectie Assault Engineers (AE).
Voor de aspirant-officieren was dit uitdagend en ook zeer leerzaam.
Het vraagt meer tactisch inzicht en command & control dan
wanneer men alleen een organiek peloton heeft. De cursisten
die een command appointment als pelotonscommandant hadden
maakten dan ook dankbaar gebruik van de ondersteuning en de
expertise van de specialisten.
Twee keer werden er ‘s nachts offensieve operaties met scherp
uitgevoerd. Eenmaal een nachtelijke hinderlaag en eenmaal een
deliberate night attack. Niet alleen de nachtelijke aanvallen zelf,
maar ook de routes naar het doel zorgden voor de nodige lessons
learned. Het uitdagende terrein met de vele riviertjes, gully’s en
zicht beperkt tot één meter vanwege het ontbrekende restlicht
maakte de route naar het doel tot een uitdagende onderneming.
Na vele, soms vermakelijke, glij- en valpartijen werd dan toch de
locatie bereikt en kon de nachtelijke aanval beginnen.

Golden Crucible
Zaterdag, na de veiligheidsbriefing, ontvingen de eerste aspirant-officieren
hun command appointments. De Potom werd
onderverdeeld in een compagnie bestaande uit een staf en drie
pelotons. De ondersteuning bestond uit mariniers van 23-Infcie
en een zojuist afgerond EVO-blok uit Rotterdam. Ook gedurende
deze oefening werden de pelotons ondersteund door de enablers
van het Vuursteunpeloton en een AE-sectie. Oefening Golden
Crucible kende een counter insurgency (COIN) scenario waarbij er
overdag framework operations werden uitgevoerd. ’s Nacht vonden
er voornamelijk kinetische operaties plaats, gericht tegen de
insurgents.
Op zondag verplaatsten de drie pelotons zich naar hun patrol
bases (PB) in het gebied. Verschillende boerderijen werden ingenomen
en vanuit daar werd er gepatrouilleerd in het gebied om
de situational awareness (SA) en situational understanding (SU) te vergroten.
Al snel werden de eerste contacten gelegd met de lokale
bevolking en voerden de insurgents acties uit tegen de patrouilles
en PB’s. Na last light voerden de drie pelotons verschillende offensieve
operaties uit waarbij verschillende insurgent elementen
werden uitgeschakeld.
Na enkele dagen kwamen de pelotons als compagnie bijeen in
het dorp Cilieni Vilage. Elk peloton betrok een Platoon House en
had zijn eigen area of responsibility (AOR) in het dorp. Gedurende
de framework patrols werd regelmatig contact gelegd met de lokale
bevolking. De pelotons moesten snel kunnen schakelen van een
laag naar hoog geweldsspectrum, want de dreiging van insur-
QUA PATET ORBIS - april 2011
110
gents was alom aanwezig. Voor het verbeteren van de contacten
met de lokale bevolking werden er regelmatig key leader engagements
(KLE) uitgevoerd door de OCC en CSM van de compagnie.
Op compagniesniveau vervulden de aspirant-officieren de func-

ties van CSM en opvolgend compagnies commandant (OCC). Dit
gaf de cursisten een stuk extra bewustwording over de coördinatie
en informatiestromen tussen de pelotons en de compagniesstaf,
wat voorheen minder duidelijk was. Dit omdat er soms situaties
voorkwamen die op hoger niveau gecoördineerd moesten
orden. Bij een IED-strike was de aansturing vanuit de compagniesstaf
belangrijk omdat door deze onvoorziene situatie de pelotons
door elkaars AOR moesten bewegen.
De dreiging van pressure plate improvised explosive devices (PP IEDs)
was gedurende de hele oefening Golden Crucible aanwezig en
dit resulteerde enkele malen in een ‘find’ dan wel ‘strike’. Bij deze
scenario’s werd het belang van ondersteuning door AE goed duidelijk.
Ook bij het doorzoeken en zuiveren van verdachte huizen
kwamen de AE in actie, wat het plaatje compleet maakte.
Op woensdag vond een compagniesactie plaats waarbij ieder
peloton een huis moest zuiveren binnen zijn AOR. Bij first light
vielen de pelotons de huizen binnen, waarna al gauw een fel
uurgevecht ontstond. Deze acties waren succesvol en hadden
tot gevolg dat Cilieni Village vrij van insurgents was. Intell gaf
vervolgens aan dat een laatste groep insurgents zich ophield in
het dorp Village One. De daarop volgende compagniesaanval was
tevens de eindaanval van oefening Golden Crucible. Eén peloton
moest twee bospercelen in de omgeving van Village One zuiveren
middels fighting in woods and forest (Fiwaf). Vervolgens voerde
de rest van de compagnie een forward passage of lines (FPOL) uit
en startte de daadwerkelijke aanval op het dorp. Na twee uur
van hevige gevechten werden omstreeks 10.20 uur op vrijdag de
bevrijdende woorden ‘Endex Endex Endex’ geroepen, wat het einde
van de oefening Golden Crucible betekende.
Commando Training Centre (CTC)
De laatste week van de eindoefening werd doorgebracht op het
CTC. De Potom-cursisten legden deze week de verschillende
QUA PATET ORBIS - april 2011
111
fysieke testen af die de Royal Marines (RM) moeten halen voor
hun groene baret. De eerste twee dagen werden de aspirantofficieren
door de RM sportinstructeurs over de Tarzan en Assault
Course gejaagd. Dinsdagmiddag volgde de Endurance Course. Een
zware hindernisbaan bestaande uit diverse waterhindernissen
en tunnels in de bossen van Woodburry Common. Woensdag
was de ´rustdag´ en werd de Potom een dag geëntertaind door
de ML´ers van het CTC; een standdag in de quarry Fogging Tor
waarbij werd afgedaald en geklommen.
Deze week werd afgesloten met de 30 miler in het uitdagende terrein
van Dartmoor. In twee dagen werd de bijna vijftig kilometer
met volledige derde lijn afgelegd. Onder begeleiding van Schotse
doedelzakspelers liepen de zestien aspirant-officieren het laatste
bruggetje over om daar de felicitaties in ontvangst te nemen van
het Potom kader. De Potom zat er op!

Snipertraining
Door: ELNTMARNS M. Brouwer, PC 14/24 Verkpel
en SMJRMARNALG D. Neelen, HI Sniperopl. MOC
Foto’s: Cees Baardman
Duitsland
Een niet veel voorkomende situatie ontstond
in het laatste kwartaal van 2010. Ongewenst,
omdat er vanwege een tekort aan
Barrett munitie een opleiding niet door kon
gaan, gewenst omdat er een trainingsmogelijkheid
ontstond. Vanwege het cancellen
van één van de twee opleidingen, waren de
faciliteiten en randvoorwaarden beschikbaar
om de snipers van het MOC en MTC samen
te laten trainen. Op vrij korte termijn
is in samenspraak met MOC bureau sniper
een twee weken durende training opgezet.
Een situatie die te weinig voorkomt helaas,
maar wel zijn vruchten heeft afgeworpen.
Zo had de opleider de mogelijkheid om te zien wat de status is van de snipers welke ze
eerder heeft opgeleid. En vice versa werden
de opgeleide snipers weer geconfronteerd
met de procedures zoals ze aangeleerd
worden. Munitie, wapens en optieken hadden
de snipers zelf bij zich, de schietbaan-
QUA PATET ORBIS - april 2011
112
organisatie, veiligheid, accommodatie en
aanverwante zaken werden geleverd vanuit
het MOC. Gezien het overvolle programma
van het instructieteam van MOC zal dit
slechts op onregelmatige basis en zelden in
het programma terugkeren. Het is absoluut

van belang daar waar de mogelijkheid zich
aandient om deze trainingen vaker te laten
terugkeren. Eventueel aangevuld met het
trainen van de designated marksman van de
vuursteunpelotons.
De training is opgezet in nauwe samenspraak
met de scout snipers (scout staat
voor het uitvoeren van verschillende
verkenningstaken) van de verkenningspelotons
en de instructiegroep sniper (MOC).
Een logische opbouw binnen bepaalde tijd
moest er toe leiden dat de gestelde doelstellingen
werden behaald. In de operatieorder
van het Verkenningspeloton was door
de PC het volgende bepaald: The end state I
want to achieve is that all (combined) sniper
teams are proficient with sniper skills and
drills at level 1 (pair).
Mede door de instroom van enkele nieuwe
marinier snipers, de komst van nieuwe sec-
QUA PATET ORBIS - april 2011
113
tionleaders en de recente uitzendingen was
het nodig om te starten op het laagste niveau.
Ook waren de wapens en bijbehorende
optieken, na de verschillende rotaties in
Uruzgan, intern het MTC opnieuw verdeeld.
Behalve de schiettechnische meerwaarde
heeft een moment als deze training tevens
als voordeel dat alle organieke snipers voor
bepaalde tijd bij elkaar zijn. De praktijk leert
dat zij veelal ondersteuning leveren tijdens
eenheidstrainingen maar slechts zelden
organiek kunnen optreden.
Het schietprogramma begon zoals gebruikelijk
met het justeren van de wapens. Aansluitend
volgde het verzamelen van data bij
diverse afstanden, met en zonder demper.
Tevens werd de aanvangssnelheid (V0)
gemeten om de toestand van de loop te bepalen.
De methode en nauwkeurigheid van
het wapenonderhoud had op deze waarde
een grote invloed. Na de benodigde data
te hebben verzameld werd begonnen met
het vuren op onbekende afstanden (UKDshoots).
Hierbij komt het aan op de juiste
schutter-observer dialoog, het gebruik van
de juiste volgorde, en het correct bepalen
van de afstand. Het gebruikmaken van de
diverse middelen om afstanden te bepalen,
het maken van een schets en het coderen
van de targets is de basisvoorbereiding voor
het juist uitvoeren van de UKD-shoot. Dit
werd beoefend op diverse afstanden (tot
1000 meter). Ook werd er ruim aandacht

esteed aan optreden in en vanuit een
urban setting. Hoe een OP (Observation
Post) of een FFP(Final Firing Position) in een
woning in te richten, hoe te camoufleren,
wat zijn je dekkingen en ontsnappingsroutes,
welke methoden gebruiken we om een
gebouw te clearen of juist niet, enzovoort.
Aansluitend volgden de schietseries met
alternatieve schiethoudingen vanuit een
huis, waarbij ook aandacht werd besteed
aan de methoden en berekeningen voor
de loop-hole shoot. Dit is het schieten door
een al bestaande of zelf gecreëerde kleine
opening. De schutter ligt op een dusdanige
afstand van deze opening dat hij de afstand
tot de opening door middel van een ingewikkelde
formule zal moeten berekenen
zodat zijn projectiel exact door de kleine
opening gaat zonder de zijkanten van de
opening te raken. Deze methode geeft de
schutter zeer veel zicht en vuurdekking.
De voorgaande series werden allen uitgevoerd
met de Accuracy. De Barretts van het
Verkenningspeloton waren namelijk nog
in onderhoud en ook de munitie was niet
beschikbaar. Door het MOC werden een
aantal Barretts en munitie beschikbaar
gesteld om toch te kunnen trainen met dit
wapensysteem. Er werden onder andere
‘gecoördineerde schoten’ en sectievuur drills
uitgevoerd.
Afgewisseld met de schietseries werden
er nevenactiviteiten ontplooid. De eerste
twee dagen lag de focus op sign awareness
van de scout sniperteams. Hierbij worden
de sniperteams attent gemaakt op de
verschillende sporen die de vijand maar ook
die ze als team zelf achterlaten. Hiervoor
was een kleine instructiegroep van het KC
MOX meegereisd. Dit soort training is reeds
in de vorige QPO beschreven, daar ga ik nu
verder niet op in. Daarnaast waren er lessen
en oefeningen in onderhoudsmethodiek,
camouflage, ballistiek en sniper employ-
QUA PATET ORBIS - april 2011
114
ment, voldoende om zowel het dag- als het
avondprogramma te vullen.
Er is aan de hand van deze training een
actielijst opgesteld met zeventien actie-

punten. Hierbij valt te denken aan aanschaf
van middelen, verbeteren van wapensystemen
en het onder de aandacht brengen
van de capaciteiten van de snipers binnen
de bataljons. Dit laatste punt is naar mijn
mening één van de meest belangrijke
op dit moment. Binnen ons operationele
concept is de inzet van snipers nog redelijk
prematuur. Voor mij, als één van de sniper
employment officers, is een schone taak
weggelegd om de capaciteiten, beperkingen
en de rol van snipers meer onder de
aandacht te brengen. Onbekend is tenslotte
vaak onbemind.
Scout snipers zijn binnen het MTC alleen
belegd bij de verkenningspelotons. Alleen
deze eenheden beschikken over de benodigde
middelen. In principe worden snipers
ingezet en aangestuurd door de PC van
het verkenningspeloton, S2 en S3. Tot op
bepaalde hoogte zijn ze self supporting,
zelfstandig, eventueel beveiligd door recceteams
en in staat doelen uit te schakelen
of te ontregelen tot op grote afstanden.
De opdracht bestaat onder andere uit het
uitschakelen van geselecteerde doelen en/
of gelegenheidsdoelen, vergaren van informatie
of een combinatie hiervan.
QUA PATET ORBIS - april 2011
115
Uitreiking Diploma
Trainer-coach NBB
Tijdens de studiedag sportinstructeurs op
21 oktober 2010 heeft de voorzitter van
de commissie opleidingen van de Nederlandse
Boksbond, René Braad, het diploma
trainer-coach uitgereikt aan smjrmarnalg
P.K.A de Oude.
Na het behalen van het diploma NBB
Bokstrainer in 2008 is smjrmarnalg De
Oude direct geplaatst als Senior Instructor
op FT&S te Rotterdam, waar sindsdien het
boksen weer terug gebracht is in de EVO.
Omdat het behalen van het trainer-coach
diploma meer inhoudt dan alleen het
geven van diversen bokslessen blijkt uit
de duur van het te volgen traject: achttien
maanden. Het begeleiden van een
wedstrijdbokser in de competitie, het
organiseren van een evenement(en) en het
schrijven van een periodiseringplan zijn
een belangrijk onderdeel van de opleiding
geweest.
Door het organiseren van bokspartijen tijdens
de Korpsvieringen in de Van Ghentkazerne,
hebben al velen kunnen ervaren,
dat de bokssport binnen het Korps nog
steeds leeft en met veel enthousiasme
wordt ontvangen. Door het behalen van
dit diploma mag FT&S zelfstandig, zonder
instructeurs van de Nederlandse Boksbond,
gaan opleiden en coachen.
Door zijn kennis en enthousiasme is
smjrmarnalg de Oude ook opgevallen
bij de Nederlandse Boksbond en opgenomen
binnen de commissie opleidingen.
Samen met collega trainer-coaches volgt
hij bij de Academie voor Sportkader (ASK)
te Papendal de opleiding PVB 1 (Proeven
van Bekwaamheid) beoordelaar waarbij
na certificering, de FT&S organisatie een
gecertificeerde PVB beoordelaar rijker is.
1 De NBB is na voltooiing de eerste Nederlandse bond die
gecertificeerde PVB beoordeelaars gebruikt bij het afnemen
van PVB’s binnen de opleidingen van de NBB.

Eindoefening
Operatie
VVO 10-02:
Pheasant
Door: MARN1ALG J.G.J. Ham
Foto’s: Cees Baardman en VVO-kader
Zondagavond 3 april om 21.00 uur verzamelen 78 mariniers zich in de Johan de
Witt-zaal op de Van Ghentkazerne te Rotterdam. De eindoefening van VVO 10-02
gaat beginnen en start met de Opord van Operatie Pheasant, gegeven door sergeant
Langenberg. Samenvattend kan ik stellen dat het scenario van de eindoefening zich
zal afspelen in de omgeving van Brabant en Limburg met uiteraard verschillende
soorten verplaatsingen. In deze regio’s bevinden zich drie TAI’s (Target Area of Inte-
rest) die onder controle gebracht of ingenomen dienen te worden.
In de week voor de eindoefening is er
reeds een indeling gemaakt van twee pelotons
en de bijbehorende functies hierin
die gedurende de gehele eindoefening
zullen rouleren. Hiervoor zijn de verschillende
klassen binnen de VVO (A t/m F)
compleet door elkaar geschud en wordt
de Opord ook duidelijk gericht aan de aan-
gestelde PC’s, OPC’s en zijn IC’s, die dus
ook vooraan in de zaal plaatsnemen. Na
de Opord en een vragenrondje beginnen
we om 23.00 uur met de voorbereidingen
voor de eindoefening. Deze bestaan uit
het verdelen van de diverse wapens en de
groepsuitrusting, het beladen van trucks
en het ophalen van de voeding voor 72
QUA PATET ORBIS - april 2011
116
uur selfsupporting. De voorbereidingen zijn
rond 02.00 uur afgerond waarna iedereen
nog even kan rusten tot 06.30 uur, namelijk
aanvang ontbijt.
Na een korte nachtrust en het ontbijt staat
een ieder op maandagochtend 08.00 uur
met zijn uitrusting, klaar voor vertrek,

op het exercitieterrein. Na een laatste
(motiverende) toespraak van kaptmarns
Hellendoorn (Hoofd Opleidingseenheid
VVO), verplaatsen wij ons naar de Maas
aan de achterzijde van de Vgkaz. Hier
embarkeren we in een LCU die ons naar
de Biesbosch brengt. Op de LCU kan er
nog wat gerust worden en de PC’s en IC’s
bereiden wat zaken voor wanneer wij
aan land zullen gaan. Om circa 13.00 uur
vaart de LCU het gebied in waar wij per
peloton PH’s zullen inrichten. Voor 2-pel
vinden de eerste missies direct die avond
plaats. Het doel is de Vaarschool in de omgeving
van de Biesbosch, TAI 1. Het doel
dient eerst geobserveerd te worden door
drie OP’s om op deze wijze informatie te
kunnen verzamelen over vijand en terrein
voor een Voorbereide Aanval.
Nadat de IC’s van 2-pel hun secties hebben
gebrieft, worden de drie OP-teams met
LCRM’s en bij duisternis tactisch afgezet.
De OP-teams hebben ongeveer twintig uur
geobserveerd en hun bevindingen door
tactisch radioverkeer kunnen bekendmaken
aan de PC van 2-pel. Aan de hand van
deze gegevens maakt de PC een order, voor
een Voorbereide Aanval, op de Vaarschool,
en brieft deze order aan de PC van 1-pel
en zijn peloton op dinsdagavond. 1-Pel zal
de aanval namelijk uitvoeren. Om 23.00
uur embarkeren wij weer aan boord van
de LCU om richting het doel te varen.
Onderweg stapt het manoeuvre-element
over op de LCRM’s en het vuursteunelement
(3 x MAG) ligt op de klep van LCU.
Om exact 00.00 uur is het H-Hour en landt
het manoeuvre-element op het strandje
van de Vaarschool. Doordat er agressief
en snel wordt gehandeld is het doel rap
genomen.
Na de consolidatie worden de functies
PC’s, IC’s, et cetera gewisseld en krijgen
andere mariniers de leiding. Na wat
onderling wisselen van diverse uitrusting,
vanwege de functiewisselingen, is het
ASAP instijgen in de Walibi’s en verplaatsen
naar Ossendrecht. In deze omgeving
is er namelijk een piloot gecrasht en hij
dient uiteraard gevonden te worden.
In Ossendrecht worden er wederom per
peloton PH’s betrokken en gaan er diverse
verkenningspatrouilles uit om de piloot te
vinden. Tevens komt er via de verkenningen
informatie binnen dat er zich in het
gebied een RAT-line (Resupply And Transition)
van de vijand bevindt. Zodoende dient
deze RAT-line geobserveerd te worden
door kleine teams uit het peloton en
QUA PATET ORBIS - april 2011
117
dienen zij een geschikte locatie voor een
hinderlaag te vinden. De PC’s bereiden
hun order voor om tweemaal een pelotonshinderlaag
uit te voeren. Deze orders
worden donderdag vroeg in de ochtend gegeven
aan de pelotons. Hierna betrekken
de twee pelotons rond 05.00 uur ieder een
eigen hinderlaagpositie. De hinderlagen
worden scherpgesteld en een aantal uren
later worden beide hinderlagen agressief
gesprongen op een vijandelijke truck.
Donderdagmiddag wordt pelotonsgewijs
gemarst van Ossendrecht naar de Rucphense
Heide. De pelotons lopen niet als
geheel, maar per geweergroep en staf. De
pelotons komen weer samen op de Rucphense
Heide middels een RV-linkup. Donderdagnacht
worden er twee PH’s betrokken
door de pelotons en gaan er vrijwel
direct drie verkenningen per peloton uit.
Deze verkenningen moeten informatie
verzamelen over mogelijke aanwezigheid

van vijand in het gebied, het verkennen
en het uitzetten van een startlijn/LD (Line
of Departure). Dit ter voorbereiding om
per peloton een Advance to Contact uit te
voeren op vrijdagochtend.
Vrijdagochtend om 10.00 uur staan beide
pelotons aangetreden op een locatie op
de Rucphense Heide en verplaatsen zich
richting de FEBA (Front Edge of Battlefield
Area). Voor de FEBA briefen de IC’s de
secties over de Advance to Contact waarna
we richting de startlijn/LD verplaatsen.
De uitvoering is als volgt gepland: 1-pel
en 2-pel verplaatsen zich simultaan op
dezelfde hoogte voorwaarts, door middel
van tweemaal een 2UP-formatie. Afhankelijk
waar de vijand zich bevindt, wordt
door de PC’s bepaald welk peloton de aanval
zal inzetten. In totaal worden er twee
aanvallen per peloton uitgevoerd; een geweergroepsaanval
en een pelotonsaanval.
Na de Advance to Contact betrekken beide
pelotons een Hasty Harbour om wat te eten
en te rusten. Om 18.00 uur verplaatsen de
pelotons per Walibi naar TAI 2, Oirschot.
Nadat er wederom door de pelotons PH’s
zijn betrokken dienen deze nacht twee
verkenningen uitgevoerd te worden. Een
verkenning voor een Contact Agent die
waarschijnlijk informatie heeft over de vijand
en een verkenning op een vijandelijke
zendmast. Zaterdagochtend na First Light
worden de PH’s correct ingegraven en afgecamoufleerd
om uit het zicht te blijven
van vijand en burgers. Zaterdag overdag
staat in het teken van verkenningen op de
vijandelijke zendmast en een verkenning
naar een cache waarin spullen zitten om
de vijandelijke zendmast te vernietigen.
Het vernietigen van deze zendmast zal
uiteindelijk plaatsvinden bij het verlaten
van het gebied.
Zondagochtend 06.00 uur worden de
Warning Orders uitgegeven aan vier mariniers
die nog het examen ‘Patrouillegang’
dienen te voltooien. Na de Warning Orders
worden de voorbereidingen uitgevoerd
voor de patrouilles; de maquettes worden
QUA PATET ORBIS - april 2011
118
gemaakt in de PH en de IC’s bereiden hun
order voor. Om 11.00 uur gaan de patrouilles/examens
op pad. Uiteindelijk hebben
drie van de vier mariniers het examen
alsnog gehaald. De gezakte marinier kan
ASAP zijn spullen pakken en de PH én
tevens de eindoefening direct verlaten.
Zondagmiddag komt de radio-order binnen
om medische assistentie te verlenen
aan burgers die gemolesteerd zijn door de
vijand. Er dient snel gehandeld te worden.
De medische assistentie bestaat uit leden
van 1- en 2-pel die gezamenlijk, middels
een link-up, de opdracht dienen uit te voeren.
Beide pelotons handelen goed en snel

waardoor de gewonde burgers de hulp
krijgen die zij nodig hebben.
Op maandag 00.30 uur komt over de
radio de Fragorder binnen dat wij de PH’s
dienen te verlaten en ons vier kilometer
te verplaatsen richting een riviertje net
buiten Oirschot. Direct wordt iedereen
aan het werk gezet om de putten dicht te
gooien en alles in te pakken. Na een korte
verplaatsing komen we om 02.45 uur aan
op de locatie waar LCR’s klaarliggen om
een tactische verplaatsing van vijf kilometer
over water uit te voeren. Nadat de PC’s
de LCR’s hebben ingedeeld qua personeel
en de 3 e lijn werd gescheiden van de 2 e
lijn, was het ASAP peddelen. Na circa vijf
kilometer worden we opgewacht door de
kaderleden. Hier is het boot aftuigen en
gereed maken voor een mars van twintig
kilometer met 2 e lijn.
Na twintig kilometer komen we aan op
een locatie waar wij de mogelijkheid
krijgen om snel iets warm te eten en te
drinken, want twintig minuten later
dienen wij wederom twintig kilometer te
marsen naar Budel, TAI 3. Het verschil is
alleen dat deze twintig kilometer met de
3 e lijn plaatsvindt.
Een ieder heeft deze mars als zwaar
ervaren. Dit was voor velen het moment
waar de overkill werd bereikt, waar
sergent-majoor Garcia Moreno over sprak
de zondagavond bij aanvang van deze
eindoefening. Gedurende deze mars wordt
er goed op elkaar gelet (buddy-buddy), er
wordt gerust op de momenten wanneer
dit nodig is (in plaats van één uur lopen,
tien minuten rust) en het gehanteerde
tempo kan iedereen bijhouden. We zullen
met zijn allen deze mars voltooien!
Aan het einde van de maandagmiddag,
vlak voor de Nassau-Dietz Kazerne te Budel,
worden de pelotons opgewacht door
een kaderlid. We hebben allemaal het vermoeden
dat het kaderlid ons een locatie
zal toewijzen waar wij een Hasty Harbour
moeten betrekken om ons voor te bereiden
op de eindaanval. Op de weg voor de
kazerne moeten wij halt houden, opsluiten
en afhangen voor een praatje van het
kaderlid waarbij hij ons
vertelt dat er onlangs een
grote brand heeft plaatsgevonden
op het oefenterrein
Budel-Weert en dat
Code Rood is afgegeven:
“niet roken, niet koken en
niet vuren met wapens op
het oefenterrein”. We krij-
QUA PATET ORBIS - april 2011
119
gen net voor de kazerne, bij een afspuitplaats
voor voertuigen, de mogelijkheid
om te koken, op te toppen en om te roken
voor diegene die daar behoefte aan heeft.
Hierna zullen we een Hard Routine moeten
betrekken en afwachten op wat er komen
gaat voor de waarschijnlijk laatste uren
van deze eindoefening.
Na dit praatje was het omhangen en
verplaatsen richting de afspuitplaats. Na
enkele meters dienen wij weer halt te
houden en op te sluiten en krijgen wij te
horen: “Lees voor kip, konijn. Dit was jullie
eindoefening. Endex Operatie Pheasant!”
Velen geloofden hun oren niet en na
hereniging van beide pelotons volgen de
felicitaties aan elkaar. Op de afspuitplaats
staat ook een ziekenauto met medisch personeel
voor diegene die dat nodig heeft,
hoofdzakelijk pijntjes aan de voeten.
De ‘Groene Module’, cq. Gevechtsopleiding
van de VVO startte op 6 december
2010 op de Vgkaz te Rotterdam met 94
mariniers. Na diverse bivakken waar examens
aan verbonden waren voor hoofdzakelijk
Section Battle Drills en Patrouillegang,
hebben uiteindelijk 75 mariniers
de Groene Module met de bijbehorende
eindoefening mogen voltooien. Na het
voltooien of reeds voltooid hebben van de
PSI (Praktische Schiet Instructie) en het
Takenboek, is men klaar om als korporaal
van de mariniers te functioneren binnen
de diverse takken van het Korps.

Opleidingscentrum Amfibisch
Commandant: LKOLMARNS M.J. Posthumus
Eerste Officier: MAJMARNS R. Schepel
Chef d’Equipage: AOOMARNALG M.J. van Daalen
Inleiding Commandant
Dat het OC Amfib in beweging is wordt duidelijk als men in de
haven van de Joost Dourleinkazerne kijkt. Als laatste der Mohikanen
ligt er nog één oude LCVP MK 2. Voor de rest is de gehele
vloot van MK2’s en MK3’s vervangen door de nieuwe LCVP MK5c.
Met dit nieuwe vaartuig is inmiddels de nodige ervaring opgedaan.
Overigens niet alleen bij het OC Amfib maar ook bij 1- en
2-Btcie. Behalve de nieuwe LCVP’s is inmiddels ook de pre-serie
van de Frisc een regelmatige gast in de haven. Personeel van het
OC Amfib is, in samenwerking met personeel van de DVS en van
het AGB bezig met het testen en evalueren van dit vaartuig om
uiteindelijk een goede invoer medio dit jaar mogelijk te maken.
De activiteiten van het OC Amfib beperken zich niet alleen tot de
omgeving Texel, de Waddenzee en het IJsselmeer. In november
2010 heeft het kenniscentrum rivieroperaties een belangrijke
bijdrage geleverd aan de oefening Emerald Move 2010 in Senegal.
Onder leiding van dit kenniscentrum zijn zowel Senegalese
eenheden als ook eenheden van de Luchtmobiele Brigade en van
het Korps Mariniers onderwezen in het optreden op rivieren. In
een gezamenlijke inspanning met 1-Btcie was het voor het eerst
dat het kenniscentrum heeft opgetreden in een internationale
oefening.
QUA PATET ORBIS - april 2011
120
Voor wat betreft het opleiden staat het programma vol met
activiteiten. Veel energie wordt gestoken in het inlopen van de
opleidingsachterstand bij voornamelijk LC3’s en LC2’s. Personeel
met deze kwalificaties is met de invoer van de Frisc hard benodigd.
Dat daarbij kwaliteitsborging voorop staat wordt uitgelegd
in het artikel ‘More speed, more brains’ van majmarns Schepel.
Daarnaast wordt steun verleend aan het MOC bij de amfibische
onderdelen van zowel de EVO, VVO en Potom en aan diverse andere
opleidingstrajecten zoals loopbaanlint, Smvbo, snuffelstages
et cetera.
Bij de uitvoering van al deze activiteiten wordt veel inzet en flexibiliteit
van het OC Amfib verwacht. Gezien de huidige situatie
veranderen gemaakte plannen nog wel eens. Alleen met de juiste
mindset en (dat mag niet onvermeld blijven) de steun van zowel
1- als ook 2-Btcie kan daarop worden ingespeeld. Met de invoer
van het nieuwe materieel, het voorbereiden op de komst van
nieuwe vaartuigen, het ontwikkelen en aanpassen van de diverse
opleidingen, het leveren van steun wanneer dat wordt gevraagd
en het regelmatig aanpassen van plannen kent het OC Amfib
geen dull moments. Het doet mij dan ook genoegen om te zien dat
er hard wordt gewerkt aan het behalen van de gestelde doelen.

LC1 opleiding
bij Royal Marines, Poole UK
“Welcome to 1 AGRM and 10 (LC) Training Squadron, your landing craft
course”
Op 9 januari ben ik (tijdelijk) sgtmarnalg Menno Hoogenbosch
samen met sgtmarnalg Max Mateboer naar Poole, Engeland,
afgereisd om de LC1 UK opleiding te volgen.
De eerste dag begon gelijk goed. Praatje, inleiding over de LC1
opleiding, conditieproef en intaketest. De conditieproef is even
wat anders dan onze DCP. Hier is het meer militair georiënteerd,
alle sportlessen zijn in PT-tenue. Haalde je met de intaketest minder
dan 70% dan mocht je naar huis, RTU (Return To Unit). Nadat
de sporttest en intaketest met goed resultaat waren afgelegd zijn
we ingerouleerd. Daarna moesten we de ROR- (Rules Of the Road)
test afleggen, zeg maar ‘de wegenverkeerswet’ van het water; 90%
score is de ondergrens...
De opleiding wordt gevolgd door zes man. Twee Nederlanders
en vier Engelse Royal Marines onderofficieren. Dit in het kader
van het UK/NL verband en het feit dat de LC branche ook hier tot
stand is gekomen. Een nauwe samenwerking die bij ons als LC’s,
nog steeds ‘QPO’ veelvuldig plaatsvindt.
LC2 opleiding
Door: KPLMARNALG Ronald van den Hoven en
KPLMARNALG Mickel Metekohy
Zondag 9 januari rijden we na een reis van zeven uur eindelijk
Poole binnen, nadat het navigatiesysteem ons ongevraagd alle
uithoeken van Poole heeft laten zien. Bij de kazerne aangekomen
wordt er door de wacht nog even aangegeven dat ons stuur aan
de verkeerde kant zit. Een grap die wij nog wel een paar keer
gaan horen de komende tijd. Nadat we onze course instructor
sgtmarnalg Iwan Poel hebben opgebeld komt hij ons even opzoeken
op top camp om ons van de laatste tips & tools te voorzien.
De eerste dagen gaat het vooral om theorie en het afleggen van
testen. Door een redelijke voorbereiding in ons verlof hebben we
het weten bij te benen en alle testen tot nu toe gehaald. Gezien
de vooropleiding die wij hiervoor hebben gehad is het overigens
meer het vertalen van de Nederlandse vaktermen naar het Engels
wat relatief veel tijd kost. De verwachte taalbarrière tussen de
andere zeven cursisten en ons blijkt veel minder groot dan verwacht.
QUA PATET ORBIS - april 2011
121
Wij zijn nu in week zeven beland en hebben ROR-, Assault navigatie-,
engineering- en speedmarch testen gehaald en afgevinkt. Maar
omdat het zo leuk is doen we elke woensdag een 8miler boot-run
of speedmars (met dank aan onze ‘exchange senior’, sgtmarnalg
Iwan Poel, die hier in Poole bij 10-training Squadron, twee jaar
werkzaam is).
Op moment van schrijven zitten we aan boord van een Britse
LPD, HMS Bulwark in Plymouth. Voor Max een vertrouwt gevoel,
hij heeft namelijk met 1-Btcie (Amfgevstbat) al eens eerder een
deployment met dit schip uitgevoerd. Weer een mooi voorbeeld
van UK/NL LF samenwerking. Nu legt hij onze Britse collega’s uit
hoe de routine hier is. We zijn hier onder andere om de Britse
docking procedures te trainen, met de Britse LCU. Daarna de pass
out later deze week.
Op het programma van de LC1 opleiding staat ook nog een reis
naar de Falklands voor strandverkenningen en riverine operations.
Daarna retour naar de UK, surf drills in Instow aan de westkust
die berucht is om zijn hevige zeegang. Aan het eind van de opleiding
zal er nog een Finex plaatsvinden. Niet geheel onbelangrijk,
pas dan wordt bekend of we het gehaald hebben of niet. Tot de
laatste dag scherp zijn dus.
Tot nu toe gaat het hier goed, de twee cloggies zetten de standaard.
We hebben nog even te gaan.
Nadat week 3 van de opleiding begonnen is wordt het eindelijk
leuk. Na twee weken overwegend theorielessen staat er uiteindelijk
LCVP handling op het programma. Deze refreshment is een welkome
afwisseling van het leslokaal. Na een week lang bumps en
scrapes in en rond de haven van 10 Training Group RM stond er ook
nog een weekend op het programma om te trainen met de Britse
LPD HMS Albion in de buurt van Portsmouth. Door het slechte
weer kon deze oefening helaas geen doorgang vinden.
Helaas worstelt ook de Engelse LC-branche soms met dezelfde
problemen als de Nederlandse. Motorische storingen zijn hier in
RM Poole vrijwel aan de orde van de dag. Gelukkig heeft het nog
geen gevolgen gehad voor onze opleiding, gewoon olie bij blijven
vullen dan is er niks aan de hand aldus de maintenance crew.
Komende weken zullen verschillende onderwerpen als, beach reccy,
LCU, ORC nog de revue passeren waarna we eind maart onze
amfibische examens beginnen en in de eerste week van april de
grote finale van de LC2 UK, de Finex. Op 8 april is de Finex afgelopen
waarna we nog één week in Engeland zullen verblijven om
alle de laatste zaken af te handelen. En natuurlijk de course piss-up
niet te vergeten.
Als er geen onverwachte dingen opduiken hebben wij er vertrouwen
in dat wij 15 april terugkeren naar Nederland en eindelijk
aan onze eerste functie kunnen beginnen als LC2 bij de Bootcompagnie.

LC3 opleiding
03-05-2010 / 19-11-2010
Door: cursisten
Op 3 mei 2010 beginnen zes mariniers, Bos, Nijboer, Nentjes, Bakker,
Jacobs, Fels en twee korporaals van de mariniers Rumping en
Methekoy - die elkaar op dat moment niet of nauwelijks kennen
- aan een avontuur dat de jonge ‘sterke’ mannen nooit hebben
verwacht. Al snel maken we kennis en er is gelijk een goede sfeer.
Na de eerste weken met veel grappen en grollen komen we er al
snel achter dat het niet alleen maar lol maken is. Door de toenemende
leerstof en de vele examens weten we dat we aan de bak
moeten en dat we de avonden en weekenden vaak in de boeken
door zullen brengen in plaats van achter de Playstation of in de
kroeg.
QUA PATET ORBIS - april 2011
122
Zo moeten we veel leren over de reglementen van binnen- en buitenwateren,
kaartlezen en krassen en weten welke onderwerpen
we in welke boeken kunnen vinden. Betonningen, radar, vaarbewijzen,
marcom B, vlaggen en RTF-modules zijn ook ‘geduchte’
boekwerken die we in ons hoofd moeten prenten. Sommigen
hebben hier best wat moeite mee, maar dankzij de altijd vrolijke
bootsman Pluijmakers weet iedereen de stof zodanig te beheersen
dat de examens voor de meesten geen probleem opleveren.
Voor sommige mariniers wordt het echter wel een herexamen en
zelfs voor een enkeling een uitstel.
Na zeven weken zijn we klaar bij de Opschool en dat was maar
goed ook, want we zijn er wel een beetje klaar mee. Zo wordt er
een - al met al leuke - uitdaging afgesloten met een lach en een
traan. Ook Cupido heeft tijdens de opleiding zijn pijlen afgevuurd.
Marinier Bos heeft zijn
meisje ‘gevonden’ bij de Witte
Raaf waar ze werkzaam was
achter de bar en ze wonen nu
samen in Anna Paulowna.
Maar na zeven weken is het
avontuur nog niet afgelopen,
het spannendste gedeelte
moet nog beginnen: de
Praktijk!!
De praktijk
De praktijk, gepland direct na het zomerverlof, wordt helaas met
twee maanden uitgesteld omdat er geen vaartuigen en instructeurs
beschikbaar zijn. Intussen is korporaal Rumping na het

theoriegedeelte gestopt omdat hij de jungle-instructeur opleiding
volgt.
Op 18 oktober 2010 begint dan eindelijk de langverwachte praktijkmodule.
De trotse Friestalige sergeant Bergsma, legt ons na
de kennismaking uit wat onze taken zijn en leert ons een pre-sail
te maken en te geven. Deze pre-sail wordt de eerste weken door
maar liefst twee sergeanten (Bergsma, Schouten) en drie korporaals
(Koopmans, Stroeve en Cents) verbetert en van commentaar
voorzien.
De derde dag mogen we al met twee Mk 5 Charlie’s proberen te
manoeuvreren in de haven van de Joost Dourleinkazerne. Alles
gaat redelijk soepel en wonderbaarlijk genoeg wordt er geen
schade gevaren.
In de eerste weken staan zowel theorielessen over onder andere
Arbo en Milieu en reisplanning als praktijklessen zoals manoeuvreren,
ankeren, landingen
(met/zonder anker), man-overboord
drills, FOB (Forward Operation
Base), verlaatrol, marshallen
en sleep- en branddrills op het
programma.
Elke maandag krijgen we
een tussentijdse toets en een
individueel praatje met sergant
Bergsma en onze bootinstructeur
over hoe we ervoor staan en wat onze aandachtspunten zijn.
Na drie weken wordt sergeant Hermans bij ons gevoegd om mee
te lopen als instructeur om de taak van sergeant Bergsma over te
nemen bij de volgende LC3 opleiding.
De derde en vierde week gaan we naar Medemblik voor twee oefeningen:
Green Horn en Novice. Niemand weet wat ons te wachten
staat, maar dit wordt al snel duidelijk doordat bij aankomst al gelijk
opdrachten worden gegeven om verkenningen uit te voeren
of voertuigen op te pikken. Dit wordt de hele week uitgevoerd bij
onder andere Enkhuizen, Oude Zeug en Stavoren. Door deze oefeningen
wordt het hele plaatje al een stuk duidelijker en hebben
we zeker wat betreft het manoeuvreren meer ervaring gekregen.
Na de oefeningen hebben we nog een laatste opdracht en dat is
de examenweek. Hier moeten we schitteren en alles laten zien
Maatwerk Instructeurs OC Amfib
Door: KPLMARNALG Hoogenbosch,
Junior instructeur OC Amfib
In week 47 en 48 namen de instructeurs
van het OC Amfib deel aan een ‘broodje
speciaal’; maatwerk KM InstructeurOpleiding
(KMIO). Maatwerk omdat dit georganiseerd
is voor de reeds ‘ervaren’ op functie
geplaatste instructeurs. KMIO instructeur is
tegenwoordig één van de functie-eisen binnen
de Opleidingseenheid van OC Amfib.
Acht instructeurs namen onder leiding van
aoomarnalg Boer (Hoofd Bureau Instructeursbegeleiding
MOC) deel aan een intensieve
cursus van twee weken teneinde hun
instructeursvaardigheden op het gewenste
niveau te brengen. Aansluitend op de
cursus werd een ‘proeve van bekwaamheid’
afgenomen door het Smvbo.
Onderwerpen die in het programma aan
bod kwamen waren onder andere:
• de perfecte instructeur,
• competenties en veranderingen,
• leerpiramide van Bales,
• lesstructuur en
• werkvormen.
Opdrachten middels een portfolio en het
geven van diverse lessen van de ‘Amfibische
QUA PATET ORBIS - april 2011
123
wat we geleerd hebben - zowel in de praktijk als theoretisch
(periode voor het zomerverlof). Voor velen is dit dus ook een
uitdaging en kan gezonde spanning niet uitblijven. Iedereen doet
examen zowel als eerste als tweede bestuurder en als bemanningslid.
Het verlossende woord komt donderdag nadat iedereen
zijn examen heeft afgerond. Iedereen is geslaagd voor het praktijkexamen,
maar er is een fout gemaakt bij de Opschool. Daar
moest namelijk bij de theoriemodule een examen afgenomen
worden van het navigeren in de praktijk. Dit was niet gebeurd,
dus kunnen de certificaten ook nog niet uitgedeeld worden. Het
examen navigeren volgde de dinsdag daarop en daar is iedereen
alsnog voor geslaagd.
Met uitzondering van twee mariniers, die nog een marcom B examen
moeten afleggen krijgt eenieder op woensdag het certificaat
uitgereikt en mag zich ‘LC3’ noemen.
‘Quotes’:
Marinier Nentjes:
Lc3 opleiding: een opleiding die niet makkelijk is maar als je inzet toont
en als team samenwerkt er goed doorheen kan komen.
Marinier Nijboer:
Lc3 opleiding: vond het een goede ervaring, heb ik wat aan voor de toekomst
bij de baas.
Marinier Jacobs:
Lc3 opleiding: leuke uitdaging waar multitasking een vereiste is.
Korporaal Methekoy:
Lc3 opleiding: begin van een mooie amfibische toekomst.
Marinier Bakker:
Lc3 opleiding: Leuke opleiding waarbij je wel je hoofd koel moest houden.
Marinier Fels:
Lc3 opleiding: Leuk uitdagende praktijkoefeningen theoretisch moeilijker
dan gedacht.
vakschool’ werden door middel van feedback
door de begeleider geëvalueerd.
Ik heb deze cursus als leuk en leerzaam
ervaren. Ondanks dat ik al drie jaar werkzaam
ben als instructeur heb ik er veel van
opgestoken en heeft het mijn kennis als
instructeur verbreed.
Ook de reflectie door je medecursisten aan
het eind van de door jouw gegeven les is
leerzaam.
Dinsdag 7 en vrijdag 10 december hebben
de instructeur van OC Amfib de proef van
bekwaamheid met goed gevolg afgerond.

Van Ghentkazerne
Commandant: LTKOLMARNS G.T.J. Aben
Chef-Staf: MAJMARNS P.P. Engles
Kazerneadjudant: AOOMARNALG P.A. Pijcke
Commando-overdracht
Op donderdag 17 februari heeft kolonel der mariniers
R. Hardenbol het commando over de Van Ghentkazerne
overgedragen aan luitenant-kolonel der mariniers G.T.J. Aben.
Na bijna 35 jaar trouwe dienst en twee jaar het commando te
hebben gevoerd over de kazerne in Rotterdam ging kolonel
Hardenbol met functioneel leeftijdsontslag. Zijn opvolger,
luitenant-kolonel Aben, vervulde de functie van waarnemend
commandant Defensie Verkeer- en Vervoersorganisatie (DVVO)
en heeft het stokje van kolonel Hardenbol overgenomen.
Hardenbol benadrukte de bijzondere band tussen de stad Rotterdam
en de Van Ghentkazerne: “Juist die relatie met de stad
Rotterdam en de contacten met de mensen die hier werken, leveren
mij mooie herinneringen op aan mijn laatste functie bij het
Korps.” Zijn opvolger, overste Aben, beaamde die bijzondere band
en onderkende daarnaast ook nog een andere belangrijke taak
van de Van Ghentkazerne, namelijk het leveren van facilitaire en
logistieke ondersteuning aan eenheden in de regio.
QUA PATET ORBIS - april 2011
124
De commando-overdracht ging gepaard met het nodige ceremonieel
en vond plaats in de sporthal van de Van Ghentkazerne. Bij
de overdrachtceremonie waren vele genodigden aanwezig, waaronder
familie, vrienden, collega’s en contacten uit de regio. De
Marinierskapel der Koninklijke Marine en de Tamboers en Pijpers
van het Korps Mariniers luisterden de ceremonie muzikaal op.
Woonzorgcentrum De Nieuwe Plantage schakelt mariniers in
Op vrijdag 18 en zaterdag 19 maart vond de grootste vrijwilligersactie
van Nederland plaats: NL Doet. Voor de mariniers van
de Vgkaz reden genoeg om hun handen een keer voor een ander
doel uit de mouwen te steken. Zij boden op vrijdag 18 maart hun
hulp aan Aafje thuiszorg huizen zorghotels.
In het verzorgingshuis De Nieuwe Plantage van Aafje mochten
de mariniers en marinemensen een dag meedraaien met de me-
dewerkers. Aafje werkt vaak met vrijwilligers en was daarom blij
met het initiatief van NL DOET. Het is een gemakkelijke manier
voor veel mensen om kennis te maken met het vrijwilligerswerk
in een zorginstelling. Dankzij zulke initiatieven wordt de
drempel lager voor veel mensen om eens een kijkje te nemen op
plekken waar zij normaal gesproken nooit komen. De mariniers
en vlootpersoneel werden met open armen ontvangen en hebben
onder andere de tuinmeubelen en het dakterras opgeknapt.

Marinierskapel der Koninklijke Marine en de
Tamboers en Pijpers van het Korps Mariniers
Directeur: MAJMARNS T. Ippel
Dirigent: MAJMARNSKAP H. Cnossen
Tamboer Maître: AOOMARNALG M. van der Stelt
Marinierskapel marcheert en musiceert verder…
Door: SMJRBDMZKT B. van Tienen
Geloofsbrieven - Foto: John Turing
Na het jubileumjaar 2010 wil de Marinierskapel natuurlijk nog
minstens 65 jaar het ceremoniële en muzikale uithangbord van
de Koninklijke Marine zijn. Net als elders echter hangt de nog
onbekende uitslag van de aankomende bezuinigingsronde als
een zwaard van Damocles boven de organisatie….
Het militaire ceremonieel in de eerste maanden van 2011
bestond uit de muzikale begeleiding bij de overhandiging van
Geloofsbrieven van nieuw aangetreden buitenlandse ambassadeurs
aan H.M. de Koningin. Samen met de Tamboers en Pijpers
van het Korps Mariniers stonden de muzikanten hiervoor aangetreden
op het voorplein van Paleis Noordeinde in Den Haag. De
gewapende erewacht werd gevormd door detachementen van de
mijnenjagers Hr. Ms. Zierikzee en Hr. Ms. Willemstad.
Op de Van Ghentkazerne vond de commandowisseling plaats van
kolonel Hardenbol naar overste Aben. In de sporthal werd deze
overdracht feestelijk opgeluisterd.
Bijzonder qua tenue was de Serenade gespeeld voor de reünie
van Nieuw-Guinea-gangers; voor het eerst stond de Marinierskapel,
geleid door kapelmeester, eerste luitenant Bongaerts, in het
groene veldtenue.
QUA PATET ORBIS - april 2011
125
MARKAP in groen. Foto, Cees Baardman
‘When the Swing comes Marching in’ is een succesvolle concertformule
die in januari en februari samen met de bekende ‘Dutch
Swing College Band’ in de schouwburgen van Velsen en Hoorn voor
volle zalen werd gespeeld.
Ook het traditionele Koninginneconcert in het Provinciehuis
in Den Haag en het MSF concert (voorheen Marine Sanatorium
Fonds) in Den Helder konden rekenen op grote waardering van
enthousiaste luisteraars. Op beide concerten waren bijzondere
dubbelconcerten geprogrammeerd, waarbij solisten uit het

orkest hun grote instrumentbeheersing en muzikaliteit demonstreerden.
In het theater van Barneveld kon door een samenwerkingsverband
een cheque aan de voorzitter van een kinderhospice van
ongeneeslijk zieke kinderen overhandigd worden. De verrassende
gastbijdrage kwam op dit concert van de vier loepzuiver zingende
leading ladies van ‘YesSister, JazzSister’. Zij brachten samen met
de kapel swingende jazz songs met een vleugje ‘Andrew Sisters’.
Een aanrader voor een ieder als deze combinatie vervolging krijgt
- Houd de agenda in de gaten!
Foto: Gerbrand van Veen
Het concert georganiseerd door de Senaat van het Korps Adelborsten
in Den Helder kende dit jaar een geheel nieuwe formule
en vond plaats in de ‘Zweedse’, de sporthal van het Koninklijk
Instituut voor de Marine.
Als introductie en aanloop naar deze avond had de manager van
de Marinierskapel, kapitein Welle vooraf een gastcollege op het
KIM verzorgd. Aan de hand van voorbeelden gespeeld door het
blaaskwintet van de Marinierskapel kregen de Adelborsten een
indruk van de veelzijdigheid van dit muzikale bedrijf en werden
de taken van de militaire muziek toegelicht. Tamboers & Pijpers
van het Korps Mariniers, gekleed in verschillende tenues, demonstreerden
hun vaardigheden met slag- en blaastechnieken.
Op 17 maart was een volle zaal met gasten en medewerkers van
de Nederlandse Defensie Academie (NLDA) getuige van een verrassend
optreden van het Tamboerkorps van het Korps Adelborsten
(TKKA) dat vooraf onder leiding van gastdirigent Welle de juiste
toon neerzette. Na binnenkomst van het cortège met de Plaatsvervangend
Commandant der Zeestrijdkrachten, generaal-majoor
der mariniers Van Ede, opende de TKKA samen met de Marinierskapel
het concert met de NLDA-mars. Onder leiding van chefdirigent
majoor Cnossen werd het programma voortgezet met
een aantal licht klassieke werken, shownummers en solisten uit
eigen gelederen. Uiteraard werd het Adelborstenlied aan het eind
van de avond uit volle (adel)borst meegezongen.
Als voorbereiding op een nieuwe taptoeshow, worden traditioneel
de eerste maanden van het jaar benut om de nieuwe
muziek, choreografie en exercitie in te studeren. Een eerste presentatie
aan het grote publiek wordt geïntegreerd in de Marinetaptoe
die ter gelegenheid van Koninginnedag in Den Helder en
Rotterdam wordt gepresenteerd. Daarna vinden mogelijk aanpassingen
en verbeteringen plaats voor de afsluitende taptoe van de
Marinedagen in juli. Uiteindelijk wordt in oktober, mogelijk weer
aangevuld met Fakkeldragers van het Korps Mariniers, de show
uitgevoerd tijdens de Nationale Taptoe in Ahoy.
Om op de hoogte te zijn van alle openbare activiteiten van de
Marinierskapel der Koninklijke Marine is de agenda te raadplegen
via: www.marine.nl/marinierskapel
Concerttip: op de Veteranendag in Den Haag én het openingsconcert
van de Marinedagen is zanger Jeroen van der Boom solist bij
de Marinierskapel.
QUA PATET ORBIS - april 2011
126

Commandant der Zeemacht
in het Caraïbisch Gebied
Commandant: BRIGGENMARNS D.A. Swijgman
Plaatsvervangend Commandant: KTZ J.P.D. van Zaalen
Chef d’Equipage: S-AOODOPS R. van Es
Riverine Operatie Bootpeloton
Door: LTZ2OC V. Strijbosch
Foto’s: Peter Bijpost, AVDD
Het Bootpeloton Caribisch Gebied van het Korps Mariniers heeft
zich onlangs in North Carolina toegelegd op het opereren in rivierrijke
gebieden. Dat gebeurde tijdens een uitwisseling met Amerikaanse
mariniers op Camp Lejeune.
Camp Lejeune
Op de New River bekwaamden de zeesoldaten zich in het manoeuvreren
en tactisch varen met twee typen boten van Riverine
Squadron 3 van de Amerikaanse marine. Vanaf de vaartuigen
QUA PATET ORBIS - april 2011
127
vonden diverse schietoefeningen plaats. Zeventien mariniers van
het Bootpeloton uit Curaçao en Aruba maakten onder de noemer
‘Riverine Operaties’ gretig gebruik van de ruime kennis
van en ervaring met het opereren in rivierrijke gebieden. Riverine
Operaties is – naast militair optreden in de jungle en in de bergen
en amfibische operaties – één van de kennisdomeinen van het
Korps Mariniers.
Racetrack
Grenzend aan Camp Lejeune, dat qua omvang te vergelijken is met
de provincie Utrecht, stroomt de New River. Een tachtig kilometer
lange rivier die uitmondt in de Atlantische Oceaan. Een uitstekend
oefenterrein voor de mariniers, die in de smallere zijrivieren in volle
vaart hun stuurvaardigheden testten. Over een wat de Amerikanen
racetrack noemden, werd een parcours afgelegd door de Riverine
Patrol Boat en Riverine Assault Boat, die een snelheid kunnen halen
van respectievelijk 53 en 72 kilometer per uur. Een behoorlijke klus
voor de mariniers van het Caribische Bootpeloton, die heel andere
stuurvaardigheden gewend zijn op open zee. Tot grote hilariteit
ging er dan ook wel eens iets mis in een bocht met als
gevolg een 180 graden in het rond draaiende boot. “Wees niet
bang om een keer iets te raken”, waarschuwde senior chief van het
Amerikaanse bootpeloton, sergeantmajoor Bennett voorafgaand
aan een van de manoeuvreeroefeningen. “De rivier zit vol gevaren,
wees je bewust daarvan.” Na afloop van de oefening, waarbij onder
andere het nemen van scherpe bochten en het tactisch varen
werden beoefend, klonk hij een stuk optimistischer: “Jullie hebben
het echt in je!”

Volledig takenpakket
Met Riverine Ops wordt opereren in riviergebieden bedoeld waarbij
de rivier als hoofdtoegangsweg wordt gebruikt. Tijdens jungletrainingen
ligt de nadruk ook op dit aspect. Tachtig procent van de wereldsteden
ligt binnen tweehonderd kilometer uit de kust of aan een
rivier. Een belangrijke manier om dan het gebied binnen te komen, is
via een rivier. Bussemaker: “Mariniers zijn amfibisch getraind, maar
specifiek met betrekking tot opereren vanuit zee. Nu kunnen we ons
het volledige takenpakket van kleine bootoperaties eigen maken,
zodat we vanaf een schip tot ver in het binnenland kunnen komen.”
De New River in North Carolina is daarvoor zeer geschikt, vindt de
Bootpelotonscommandant: “Op deze rivier kunnen we alle facetten
in de praktijk brengen waar we nog relatief onbekend mee zijn. We
kunnen hier varen op open water en in smalle rivieren. Bovendien
hebben we de beschikking tot een speciaal schietgebied waar we
vanaf de boten allerlei schietscenario’s beoefenen.”
QUA PATET ORBIS - april 2011
128
Kennisuitwisseling
“Wij kunnen een hoop leren van de Amerikanen. Zij kunnen ons
het complete plaatje van bootoperaties in riviergebieden laten
zien”, aldus de commandant van het bootpeloton, eerste luitenant
der mariniers Machiel Bussemaker, die aangaf dat zijn mariniers
de vertaalslag maken naar de eigen middelen. Hij nam daarbij
een voorsprong op de FRISC boot, die ook ingezet gaat worden
in rivieren. “Maar zij kunnen op hun beurt weer van ons leren als
het gaat om amfibische operaties vanaf een schip naar het land”,
voegt hij toe en spreekt van een ‘kennisuitwisseling tussen de twee
bootgroepen’. In juni neemt het Riverine Squadron 3 deel aan de
grootschalige oefening Caribbean Archer bij de Benedenwindse
Eilanden, waarbij zij het opereren vanaf Hr.Ms. Johan de Witt gaan
beoefenen.

Marinierskazerne Savaneta
Commandant: LTKOLMARNS E. Hofma
Plaatsvervangend Commandant: MAJMARNS P. Damen
Kazerneadjudant: AOOMARNALG G.J. den Engelsman
32 e Infanteriecompagnie
Cliff Assault Bonaire
Door: ELNTMARNS A. Noordam en
MARN 1ALG Y.A Vermaat
Inleiding
Van 18 tot en met 22 februari heeft de 32 ste
Infanteriecompagnie van Aruba een amfibische
compagniesoefening uitgevoerd
op Bonaire in samenwerking met Hr. Mr.
Rotterdam. De Rotterdam is als onderdeel
van de maritieme gebiedsbescherming
van de overzeese rijksdelen ingezet in het
eerste trimester van 2011 als West Indian
Guardship (WIGS).
Hr. Ms Rotterdam wordt ingezet voor ondersteuning
van kustwachttaken, drugsinterdictie
operaties en ondersteuning van
de permanent gestationeerde eenheden
van het Korps Mariniers op Aruba en de
Landmacht op Curaçao. Om de samenwerking
en de getraindheid van het amfibisch
opereren te beoefenen heeft de 32 ste Infcie
een voorstel gedaan om een amfibische
training uit te voeren op de Benedenwinden.
Scenario van de oefening:
Gedurende de afgelopen jaren wordt Bonaire
geteisterd door een instabiele regering die
onderdak biedt aan groepen piraten. Deze piraten
blijken steeds vaker onder de invloed van
terroristische groeperingen zoals Al-Qaida. De
piraten ondernemen acties tegen de Europese
en Amerikaanse handelsvloot. Het is een zeer
lucratieve handel die steeds meer terroristen
aantrekt. Zodoende is er beroep gedaan op de
32 ste Infanteriecompagnie en Hr. Ms. Rotterdam
om terroristische key-leaders uit te schakelen
middels een Deliberate Attack. De aanval zal
uitgevoerd worden op verschillende hooggeplaatste
key-leaders die zich bevinden op de
noorkust van Bonaire. Na het uitschakelen van
de key-leaders moet de actie worden uitgebuit
door het aangaan van ‘key-leader engagement’
binnen het lokale bestuur van Bonaire.
Na verschillende courses of actions besproken
te hebben zal de opdracht uitgevoerd
worden middels een Cliff Assault, een heimelijke
infiltratie en een Deliberate Attack.
De verwachting was dat dit tot maximale
verrassing zou leiden. Uiteindelijk resulteerde
dit in de volgende missies voor de
pelotons en de Rotterdam:
• Het 1 ste peloton zou verkenningen uitvoeren
en werd voor de aanval ingezet
als Quick Reaction Force (QRF).
• Het 2 de peloton werd ingezet om de Cliff
Assault uit te voeren en werd ingezet als
assault element gedurende de aanval.
QUA PATET ORBIS - april 2011
129
• Het 3 de peloton werd ingezet als man
packed vuursteunelement met MAG’s en
.50’s.
• Inzet van Hr. Ms. Rotterdam voor logistieke
ondersteuning waarbij de Tweede
Bootcompagnie middels inzet van landingsvaartuigen
en materieel alle ship to
shore bewegingen uitvoert.
• Inzet van de Lynx om observatie-eenheden
in het voorterrein te droppen en
als secundaire taak het afvoeren van
gewonden.
Op vrijdag 18 februari begon de 32 ste Infanteriecompagnie
voor de kust van Aruba
met het embarkeren aan boord van Hr. Ms
Rotterdam. Na de gehele compagnie en
verschillende transportvoertuigen geëmbarkeerd
te hebben, zette de Rotterdam
koers naar Bonaire met als tussenstop
Curaçao.
Voor de kust van Curaçao heeft de compagnie
in de ochtend van 19 februari
voorgeoefend ter voorbereiding op de
geplande actie op Bonaire. Dit om de assault
routines goed te doorlopen en funnies

in de uitvoering tijdens de Cliff Assault te
voorkomen. Denk hierbij aan het ophalen
van wapens, gereedmaken van de assaultstations,
het verplaatsen naar verschillende
ruimtes, het embarkeren van de
LCVP’s, overstappen op Boston Whalers
en de daadwerkelijke landing en Cliff Assault.
Gedurende de middag zette Hr. Ms.
Rotterdam koers naar Bonaire.
Op zaterdagavond begon het eerste deel
van de operatie. Van Hr. Ms. Rotterdam
stapte de mariniers van het 2 de peloton
over op LCVP’s en Boston Walers die
ons tactisch naar het strand voor de klif
brachten. Via een tactische strandlanding
kwamen we aan op een klein strandje
aan de voet van de tien meter hoge klif
‘1000 steps’ genaamd. Samen met Mountain
Leaders en mariniers hebben we het hele
klim- en afdaalproces in werking gezet.
Nadat alles gereed was en het merendeel
van het 2 de peloton bovenop de klif was,
werd de beveiliging uitgezet. Er werd een
teken gegeven dat het 1 ste peloton met de
2 de wave kon komen. Het 1 ste peloton werd
opgevangen door een gids op het strand
waarna ze verteld werden waar
de Quadpod stond om hun zware uitrusting
te plaatsen, waarna ze zelf via de
knopentouwen en de ladders de klif zijn
opgeklommen. Bovenaan de klif werden
de geweergroepen in assembly areas gehergroepeerd
en konden zij hun uitrusting
ophalen die naar boven was getrokken via
de haulage lijn. Toen het eerste peloton
gereed was, hervatte zij hun eigen missie
en gingen ze verder met hun infiltratie
richting het doel alwaar een vuurbasis
en startlijn verkend moest worden bij het
piratennest, waar we maandagochtend de
aanval op zouden uitvoeren.
Op zondagavond werd de aanvalsploeg en
het vuursteunelement geland via de cliff
assault. Aan het einde van de middag vlak
voor Last Light begon de scheepsomroep
voor de mariniers de welbekende “now
hear this … (serials)…muster at your assault
stations … that is all” om te roepen. Het
tweede deel van de operatie zou gaan
plaatsvinden. Het 2 de peloton verplaatste
zich wederom met de Boston Walers
naar de klif en bereidde hier alles voor.
Gedurende de avond zou het 3 de peloton
(vuursteun) met zware uitrusting (waaronder
de manpacked .50’s), de rots beklimmen.
Nadat het 2 de en 3 de peloton boven
in een assembly area waren aangekomen,
kwam een gedeelte van het eerste peloton
om ons naar de compagnies assembly area
te gidsen. We sloten aan bij het 3 de peloton
en verplaatsten middels een patrouille
naar de assembly area. In de assembly area
werden de laatste tactische afspraken en
orders gegeven. Het eerste peloton werd
ingezet als reserve, het 2 de peloton als manoeuvre
element waarbij het 3 de peloton
de vuursteun zou coördineren.
Ondanks twee ‘gewonden’ aan onze zijde
werd de aanval goed uitgevoerd en heeft
de vijand verrassend genoeg verloren. De
360 graden beveiliging werd uitgezet en
de casevacs werden met de Lynx van Hr.
QUA PATET ORBIS - april 2011
130
Ms. Rotterdam snel geëvacueerd naar het
schip.
Na de korte maar toch lastige oefening
kreeg de 32 ste Infanteriecompagnie gelegenheid
voor R&R op Bonaire. Weliswaar
was de R&R van korte duur, maar men
kon het toch nuttig invullen door te
duiken, te snorkelen of gewoon conform
opdracht ‘key-leader engagement’ uit te
voeren in Kralendijk.
Trainingsdoelen en Lessons learned
De trainingsdoelen van de 32 ste waren: Het
plannen en voorbereiden van amfibische
opdrachten aan boord van Hr. Ms. Rotterdam,
het samenwerken met het personeel
van de Rotterdam en 2-Btcie, het uitvoeren
van een amfibische landing met een Cliff
Assault, het uitvoeren van verkenningen,
de Deliberate Attack en de amfibische
backload.
Gedurende deze oefening is er natuurlijk
een aantal belangrijke lessen geleerd.
Deze zijn besproken met de Hr. Ms Rotterdam,
2-Btcie en binnen de 32 ste . De
belangrijkste compagnies overschrijdende
Lessons Learned waren:
• Bij een amfibische landing zijn de
details belangrijk en is vooroefening
onontbeerlijk. Voorwaarde van succes
is het juist vertalen van de aanvalsplannen
in de Surfalt.
• De kleine staf van de 32 ste Infcie leverde
tijdens de oefening zowel de CLF staf,
de raiding force als de excon organisatie.
Iets wat op compagnies overschrijdend
niveau slechts beperkt uit de verf kwam.
Een aantal waardevolle leermomenten
in de samenwerking met de Rotterdam
zijn hierdoor verloren gegaan.
• Gedurende de casevacs is gebruik gemaakt
van de casevac procedure en niet
de 9-liner omdat er geen standaardisatie
van 9-liners was tussen de compagnie
en de Rotterdam.
• De haalplicht van gewonden ligt voor
Hr. Ms Rotterdam op de grens van
blauw en groen. Het meesturen van een
AMV uit de landingforce voor de afvoer
van een gewonde kan ervoor zorgen dat
de hele operatie op land stil komt te liggen.
Ondanks de korte tijdsplanning en snelle
inzet heeft de compagnie in een korte tijd
veel geleerd en kijken we terug op een
goede oefening waarbij het samenwerken
met amfibische ondersteuningsgroepen
goed is verlopen. Tevens heeft het onderdeel
cliff-assault, wat niet vaak beoefend
wordt door onze operationele eenheden
geleid tot een uitdagende en interessante
training.

Beteugelen van
Woelingen op Aruba
Door: ELNTMARNS H. Th. Bouma, PC 1-Pel
Foto’s: Peter Bijpost, AVDD
Maandag 31 januari begon op Aruba de opleiding Beteugelen van
Woelingen (BvW). De opleiding wordt gegeven door de Marechaussee
en duurt drie weken. De eerste week bevat vooral veel
theorie. Tijdens deze week worden de kaderleden onderwezen.
De laatste twee weken zijn voor de gehele groep en is praktijkgericht.
Tijdens het kadergedeelte, de eerste week, worden zaken als het
toepassen van proportioneel geweld en subsidiariteit behandeld.
Ook wordt stilgestaan bij groepsprocessen. Hierbij gaat het over
de gedragingen van grote groepen en groepspsychologie. Het aanvragen
van militaire bijstand, rechtspositionele mogelijkheden
en andere randzaken worden ook nog even uitgelegd.
De eerste week werd afgesloten met een Tactische Oefening Zonder
Troepen. Een aantal vredelievende demonstranten gingen de
straat op voor het behoud van hun woonwijk. Een tweede groep,
vijftig man extremisten, wilden van de gelegenheid gebruik
maken om eens even lekker te rellen. Ook was er een festival
vlakbij de wijk. Het mag duidelijk zijn dat tijdens deze oefening
alle groepen bij elkaar probeerden te komen, huizen in brand
staken, mensen in elkaar sloegen en andere gezellige gebeurtenissen
organiseerden. De grootste lesson learned viel wederom op
het gebied van communicatie. Ook al werk je met een all-informed
net dan is het niet vanzelfsprekend dat iedereen op de hoogte
QUA PATET ORBIS - april 2011
131
is van de gehele situatie. Dan is het dus belangrijk om als PC de
groepscommandanten te blijven informeren over de gang van
zaken en andersom.
Het tweede gedeelte van de opleiding bestond uit meer praktijkgerichte
lessen. Hier werden de manschappen (zogenoemde
voeters) toegevoegd aan de kaderleden. Het BvW peloton was nu
compleet. Een staandaard BvW peloton ziet er als volgt uit: Vier
groepen van negen voeters waarvan twee brand- en traangas specialist
zijn. Aan het hoofd van zo’n groep staat een groepscommandant
(SGT) en een opvolgend (KPL). De pelotonsstaf bestaat

uit een cameraman, een plotter (verbindelaar), een OPC (SMJR) en
een PC (ELNT).
Met dit peloton, van top tot teen in de beschermende kleding,
werd de kazerne meerdere malen ‘schoongeveegd’. Op Aruba is
het dragen van de nogal warme beschermende middelen een welkome
afwisseling op het dragen van doorgaans luchtige tenues.
De basis drill van blijven drinken ter voorkoming van uitdroging
en hittestuwing zat er na een tijdje dan ook goed in.
Tijdens de laatste twee weken werden meerde zaken getoetst. Er
QUA PATET ORBIS - april 2011
132
was een schutterstest met de Glock17. Deze hield in dat je volledig
omgehangen, van de tien schoten er zeven in een romp moest
kunnen raken op een afstand tussen de zeven en dertien meter.
Het mag duidelijk zijn dat iedereen dit heeft gehaald. Een ander
toets was de individuele proef. Hier moest men individueel een
straatje doorlopen. Beginnend met het plaatsnemen achter een
streep met tien man tegenover je. Deze tien man beschikte over
een pallet vol met houten blokjes en een hoop plezier. Daarna
moest een vent op de correcte wijze worden aangehouden.
Het derde scenario was dat een groep demonstranten stond te
schreeuwen en er uiteindelijk één een pistool trok. Bij de vierde
en laatste proef kwam een man op je afgestormd. Van top tot
teen beschermd met een bezemsteel in zijn hand. Vechten dus.
Als afsluiting van deze twee weken was een eindoefening op
Seroe Colorado georganiseerd, het oude (deels verlaten) Esso dorp
van Aruba. Meerde scenario’s kwamen aan de orde. Ten eerste
het verkennen van het door een orkaan getroffen gebied voor het
opmaken van de schade. Daarna wilde een groep het politiebureau
plunderen om aan wapens te komen. Vervolgens werd een
huis geplunderd en had de eigenaar van het huis al zijn vrienden
gebeld om de plunderaars aan te pakken. Deze werd gevolgd
door een grote demonstratie die wij moesten oplossen door alle
betogers uit de wijk te verwijderen. De eindoefening eindigde
met een blokkade en een sit-down actie.
Al met al was het een leerzame cursus. Zeker met het oog op de
militaire bijstandstaken die de 32 e Infanteriecompagnie op de
Boven- en Benedenwinden vervult. Het was een welkome afwisseling
om ook eens ‘blauw’ te opereren en samen te werken met
personeel van een ander krijgsmachtdeel.

Deux Tricolores
Door: KPLMARNALG Schiphorst en ELNTMARNS C.C. Steeneveld
Foto’s: Peter Bijpost, AVDD
Inleiding
Eind 2010 hebben verschillende internationale eenheden deelgenomen
aan de tweeweekse internationale oefening Deux Tricolores
op Aruba. De deelnemers van deze editie waren een peloton van
de CLAS uit Curaçao, een peloton mariniers van de 32 ste Infcie
uit Aruba, een USMC peloton van 2nd Force Recon, en een Franse
compagnie van de 33 RIMA (Regiment d’Infanterie de Marine) uit
Martinique. De oefening bestond uit twee fases, een competitieve
fase, georganiseerd op Aruba en een tactische fase op Curaçao.
Geweergroepscompetitie op Aruba
De competitie bestond uit diverse sportieve/tactische onderdelen
zoals speedmars, waterhindernisbaan, een gewonden extractie
oefening met een CLS protocol, schietvaardigheden, basic skills en
drills en een stalk. Sommige onderdelen in de eerste fase werden
als grensverleggend ervaren door de deelnemende eenheden. Met
name het speedmarsen laat in de ochtend onder de tropische
zon bleek pittig. Winnaar van de eerste fase werd een geweergroep
van USMC Force Recon, die de hoogste overall score haalde
(de mariniers van de 32 ste Infanteriecompagnie deden buiten
mededinging mee). De eerste fase werd volledig georganiseerd
door de 32 ste en ondersteund door de Marinierskazerne Savaneta.
Na de prijsuitreiking werd afgesloten met een BBQ op de kazerne.
Hierna werd de gelegenheid gegeven aan de bezoekende eenheden
om in de avond het eiland te verkennen.
Tactische fase Curaçao
Kort na deze korte R&R zijn alle eenheden zich gaan voorbereiden
voor de tactische fase. Het tactische scenario, dat door
bureau Operaties uit Curaçao in elkaar was gezet, hield in dat
Curaçao was bezet door terroristen en piraten die vanaf het
eiland raids deden op schepen in de Caribische Zee. Het internationale
samenwerkingsverband van Fransen, Amerikanen en
Nederlanders moest deze piraterij een halt toe roepen en de twee
kampen, vanwaar de vijand opereerde, uitschakelen. Alle eenheden
hadden een dag de tijd om de tactische fase voor te bereiden.
Een peloton van de op Curaçao gestationeerde CLAS compagnie
fungeerde als oefenvijand.
Als eerste werden de verkenningseenheden van Force Recon ingezet
vanaf Aruba naar Curaçao, door middel van helikopters. De
QUA PATET ORBIS - april 2011
133
taak van Force Recon was het inrichten van observation posts (OP’s)
en informatie te verzamelen over de beide kampen. Daarvoor
beschikten zij over zeer moderne apparatuur. Ook beschikten zij
over een Forward Air Controller (FAC’er), die tijdens de eindaanval
zou zorgen voor de communicatie tussen grond en lucht, voor
vuurondersteuning van een heli op het grootste kamp. Nadat
er eyes on target (EOT) was, zijn de manoeuvre-eenheden (een
compagnie Fransen en een compagnie Nederlandse mariniers)
zich gaan verplaatsen richting Curaçao. Een gedeelte van de marinierscompagnie
werd ook ingezet per heli, maar de main body
verplaatste zich met behulp van Hr. Ms. Pelikaan en landden met
de Boston Whalers van het Bootpeloton van Aruba en Curaçao.
Beide compagnieën verkenden, over twee assen, eigen routes
richting de doelen. Het moeilijke terrein van Oostpunt Curaçao,
maakte dit soms zeer uitdagend. Uiteindelijk werden er PH’s
betrokken, routes naar de objecten verkend, startlijnen en vuursteunlocaties
uitgelegd, om op H-hour simultaan beide doelen
middels een deliberate attack uit te schakelen. Aansluitend zijn de
eenheden zich gaan verplaatsen richting een beachhead om met
behulp van Boston Whalers, Hr. Ms. Pelikaan en de Puma helikopter
van de Fransen te extracten naar Marinebasis Parera.
Deux Tricolores was een mooie oefening om de internationale
banden in het Caribische gebied te versterken. Voor de 32 ste Infcie
zijn er niet vaak oefeningen op compagnies-plus-niveau, dat
maakte de operatie ook voor de compagniestaf erg leerzaam. De
oefening heeft laten zien dat bij het samenwerken met verschillende
nationaliteiten er meer tijd genomen moet worden voor
het planningsproces. Ook kunnen de taalbarrières soms voor
vertraging en onduidelijkheid zorgen. Tijdens de tactische fase
hebben we kunnen kijken naar het opereren van andere eenheden,
die op details toch vaak anders zijn dan de Nederlandse.
Geconcludeerd kan worden dat de oefening zowel uitdagend als
leerzaam was voor de mariniers van de 32 ste Infcie van Aruba.

Reservisten
Groen En Blauw Trekken Samen Op
KM-reservisten, mariniers en
vloot, werken intensief samen
Door: LTZSD2 KMR A.W. Eilander (KMR Eenheid Rotterdam)
Foto’s: KMR Rotterdam
In navolging van het CLAS en het CLSK beschikt ook het CZSK
over actieve reservisten. Er is al langere tijd sprake van de inzet
van reservisten met een specifieke deskundigheid (RSD) zoals
medisch personeel en ook de Zeeverkeersorganisatie maakt al
jaren gebruik van afgezwaaid vlootpersoneel. Reservisten Militaire
Taken (RMT) zijn hier sinds enige jaren aan toegevoegd
en het ligt in de bedoeling dat de RMT-ers steeds meer zullen
worden ingezet ter ondersteuning van de beroepsorganisatie.
Vier jaar na de start van de eerste pilotprojecten, beschikt het
CZSK nu over drie georganiseerde RMT-eenheden. Inmiddels
beschikken alle eenheden over voldoende personeel en hun
eigen kader. Elke eenheid bestaat nu uit zo’n honderd man. De
eenheden zijn gestationeerd in respectievelijk Den Helder, Doorn
en Rotterdam. Binnen de eenheden is zowel mariniers- als vlootpersoneel
vertegenwoordigd en deze werken tijdens activiteiten
en inzet op gelijke voet met elkaar samen, gebruikmakend van
elkaars specialistische kennis en ervaring.
Core Business
‘Core’ business van het RMT-korps is het zoveel mogelijk ondersteunen
en ontlasten van de beroepsorganisatie. Momenteel worden
reservisten ingezet bij de ondersteuning van evenementen zoals
de Marinedagen, Wereldhavendagen, SAIL Amsterdam, Vierdaagse
en de jaarlijkse Veteranendag. Tijdens dergelijke evenementen
nemen reservisten deel aan de organisatie en worden ze ingezet
tijdens de op- en afbouwfase, en gedurende de evenementdagen
zijn reservisten in diverse uitvoerende en leidinggevende functies
te vinden. Van LCRM-bestuurder bij SAIL, en beveiliging tot lid
van de informatiestand op de Veteranendag.
Daarnaast worden de eenheden ingezet voor invullen van wachtdiensten.
Het NSO Grondstation in Burum en het Amerikaanse
SDDC in Capelle a/d IJssel zijn inmiddels bekende plaatsen waar
reservisten wachtlopen. Overigens tot groot enthousiasme van de
vragende eenheden !
Ceremoniële taken
Een ander goed voorbeeld waar reservisten het beroepspersoneel
ondersteunen maar ook ontlasten is de inzet bij ceremoniële
taken. Vanwege de grote operationele belasting en de frequente
wijzigingen in samenstelling van de operationele eenheden, is
QUA PATET ORBIS - april 2011
134
het een logische stap juist reservisten in te zetten tijdens ceremoniële
taken. Het CZSK is op tal van plechtigheden en evenementen
gedurende het jaar ceremonieel aanwezig. Denk aan
Prinsjesdag, Dodenherdenking, staatsbezoeken, et cetera. Medio
2009 zijn hiervoor de eerste besprekingen gevoerd en dit heeft er
inmiddels toe geleid dat de KMR Eenheid Rotterdam een draagploeg
levert in het kader van het CP-100 protocol. Na maanden
intensief opwerken is inmiddels een eerste draagploeg officieel
afgetest door een krijgsmachtbreed examenteam te Den Haag.
Op 17 april 2010 kwam het trieste bericht dat korporaal van
de mariniers Jeroen Houweling en marinier Marc Harders bij
een aanslag in Afghanistan om het leven zijn gekomen. Bij de
ceremoniële plechtigheden die volgden na de repatriëring van
de lichamen van de twee omgekomen mariniers is de draagploeg
daadwerkelijk ingezet.
Overige inzet
De RMT-eenheden worden incidenteel voor allerhande overige
taken aangevraagd, zoals het tijdens oefeningen of trainingen
fungeren als scheidsrechter of oefenvijand. Reservisten met
een technische achtergrond zijn ingezet om tijdens oefeningen
apparatuur en voertuigen te onderhouden. FPX-oefeningen in
Den Helder worden ondersteund door reservisten die optreden
als oefentegenstander. Maar ook is er inzet voor derden, zoals in

maart 2010 toen de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond figuranten
nodig had voor een Ontruimingsoefening in De Kuip te
Rotterdam. Het scenario hield in dat er tijdens een evenement in
het stadion rellen ontstaan in een vak op de tribune en waarbij
brand uitbreekt in dat vak. Hierop moeten de diverse hulpverleners
(politie, brandweer en ambulancediensten) adequaat
reageren en het vak snel ontruimen. De reservisten fungeerden
als ‘gecontroleerde’ weerstand tegen de ontruiming van het vak.
Sportieve reservisten
Net als ieder andere militair moeten ook reservisten voldoen aan
de Defensie Conditie Proef. Naast de mogelijkheden om gebruik
te maken van eigen sportfaciliteiten doen reservisten actief mee
aan allerhande sportieve evenementen binnen de KM/Defensieorganisatie.
Dit levert een nuttige interactie met de beroepscollega’s
en verhoogt vaardigheden en fitheid. Een aantal voorbeelden
zijn:
• Vierdaagse van Nijmegen: deelname van een afvaardiging van
zo’n 25 reservisten.
• ASORL Nachtpatrouille, een deelname van 25 reservisten (mariniers-
en vlootpersoneel) begin 2010 aan een patrouille in bergachtig
terrein in Luxemburg. Voorafgaande aan dit evenement
werd een KAKO-oefening georganiseerd in Doorn.
• Tweedaagse Militaire Prestatie Tocht: In mei 2010 volbracht
door het buddyteam van een korporaal de mariniers en een
korporaal WDW.
• Open Militaire Kampioenschap Speedmars. Op dit moment
bereiden de reservisten zich voor het eerst voor op deelname
aan dit kampioenschap op 27 mei 2011 op het KMA in Breda.
Ook zijn er speciale competities voor reservisten zoals een militaire
vijfkamp voor reservisten georganiseerd door NATO CIOR,
een internationaal verband van reserve-officieren. Ontstaan uit
een klein aantal deelnemende landen is het uitgegroeid tot een
NAVO-breed orgaan, aangevuld met een aantal gastlanden, zoals
Zuid-Afrika. De vijfkamp is vergelijkbaar met de internationale
(CISM) vijfkamp en de Nederlandse Militaire Vijfkamp (MVK),
maar doet een groter beroep op militaire vaardigheden. Afgelopen
jaar deed een RMT-team mee aan de Nederlandse Militaire
Vijfkamp die het presteerden 12 e te worden van de zestig deelnemende
teams. Van de KM-eenheden die deelnamen werd het
RMT-team zelfs tweede!
Professionalisering
De reservistenorganisatie bevindt zich nu in een fase waarin het
accent ligt op competentieontwikkeling. Om volwaardig te kunnen
worden ingezet dient iedere reservist voldoende geschoold te
zijn, gelijk aan zijn beroepscollega. De ene reservist is nog recentelijk
actief geweest een ander is al jaren de dienst uit, dus ook
intern moeten de klokken gelijk gezet worden. Daarom is gestart
te werken met een reservisten takenboek (PBI) met als speerpunten
infex/eerbewijzen, schieten en geweldsinstructie.
Om de opleidingscapaciteit van KM zo min mogelijk te belasten
zijn eigen instructeurs opgeleid. In het najaar van 2010 zijn op
QUA PATET ORBIS - april 2011
135
het MOC te Rotterdam de laatste SI-opleidingen afgerond en
daardoor beschikt de RMT organisatie nu over vijf gecertificeerde
schietinstructeurs. Zij zullen dit jaar voor de drie RMT-eenheden
een lesprogramma verzorgen voor gebruik van de C7 en Glock.
Ook andere instructeuropleidingen lopen voortvarend. Afgelopen
11 februari zijn op de Vgkaz Rotterdam een aantal instructeurs
afgetest die infex-instructie en lessen eerbewijzen kunnen
gaan geven.
Zo’n 35 staf- en kaderleden van de drie RMT-eenheden zijn 4 en 5
maart jongstleden op de Van Ghentkazerne in Rotterdam opgewerkt
en afgetest in de vakken infex/Eerbewijzen en geweldsinstructie.
Voor het eerst in het bestaan van de reservistenorganisatie hebben
alle drie de eenheden hun opleidingsbehoefte voor 2011
ingediend bij het OKM, het opleidingsbedrijf van CZSK. Deze
opgave is een praktische vertaling van de eigen doelstellingen
naar beschikbare KM-opleidingen.
Toekomst
Het CZSK raakt steeds meer gewend aan het inzetten van reservisten.
De intenties voor de toekomst zijn dan ook positief. Immers
reservisten nemen niet alleen hun kostbare militaire ervaring
mee, maar hebben in de burgermaatschappij ook waardevolle
kennis en ervaring opgedaan die voor het CZSK van belang kan
zijn. Het CZSK ziet daar dan ook mogelijkheden. Zo sprak brigadegeneraal
der mariniers Verkerk (Directeur Operaties van het
Commando Zeestrijdkrachten en Commandant van het Korps
Mariniers) in KMR Contact van november 2010: “Ik zou veel meer
gebruik willen maken van de kennis en ervaring die reservisten
in kunnen brengen vanuit hun werk in het bedrijfsleven en voor
andere maatschappelijke organisaties. En ook veel meer gebruik
maken van hun netwerk. Ik zie ze als belangrijke ambassadeurs
voor de krijgsmacht. Vanuit hun achtergrond kunnen zij bovendien
meedenken over de toekomst van Defensie.”
Op dit moment beschikken de RMT-eenheden nog over een beperkt aantal
niet ingevulde functieplaatsen. Mocht u als oud-marinier of lid van het
vlootpersoneel belangstelling hebben om uw carrière als reservist voor te
zetten, meldt u zich dan bij Bureau Reservisten in Den Helder.
Nederlandse Militaire Vijfkamp

eservisten
Cimic boven de Poolcirkel tijdens de
Joint Arctic Training 2011
Door: MAJMARNS KMR H. Steensma
Foto’s: Sjoerd Hilckmann
In december 2010 een presentatie aan
C-MTC, in januari een verkenning in
Doorn (Vbhkaz) bij de staf van het
Eerste Mariniersbatajon en in februari
mee naar Noorwegen. 1-Cimic Bataljon
heeft de aandacht en krijgt de kans om
aan te sluiten bij de Joint Arctic Training
(JAT) 2011. Het doel is om basic Cimic
awareness bij te brengen.
Bij het bezoek in Doorn blijkt het noemen
van Cimic uiteenlopende reacties op te
roepen: Wie is eigenlijk Cimic opgeleid
binnen 1-Marnsbat? CC 14e heeft een cursus
gevolgd bij het CCOE, het in Enschede
gevestigde Cimic Centre of Excellence (zie
www.cimic-coe.org). OCC 12e, Capt RM
James Musgrove vertelt een anecdote over
zijn laatste missie waarin de Battery Commander
tevens de Cimic man was: “with
his left hand shelling, and with his right
hand winning the hearts and minds”.
Huh?
“Is Civil-Military Cooperation nu een civiele
of een militaire activiteit?” Dat willen de
mariniers van de 13 de Infcie weten bij de
les Cimic awareness die als achtergrondprogramma
dient op de schietbaan tijdens
de WWC. Kapitein KL Richard Galjard, de
trainingsofficier van 1-Cimic bataljon uit
Apeldoorn legt uit dat het een volwaardige
militaire functie heeft die de commandant
ondersteunt bij het behalen van zijn
opdracht.
Volgens de uitgedeelde Cimic quick
reference card luidt de definitie van Cimic:
“De coördinatie en coöperatie, ter ondersteuning
van de missie tussen de NAVO
commandant en civiele actoren, inclusief
nationale populatie en locale autoriteiten,
zo ook internationale, nationale en nietoverheidsorganisaties
en agentschappen.”
Kijken de ‘Cimic novices’ afkomstig uit
de EVO nog een beetje wazig bij zoveel
abstracte woorden, de ‘Cimic continuations’
met uitzendervaring herinneren zich projecten
in onder andere Irak (weg, fabriek)
en in Afghanistan (Cimic house). Elk militair
ingrijpen vindt tegenwoordig plaats in
een omgeving waarin burgers wonen en
werken. Door op een proactieve manier
relaties met burgers en civiele organisaties
te onderhouden, kan informatie verzameld
worden en kan die band bijdragen
aan de acceptatie en veiligheid van eigen
troepen.
Kapitein KL Wouter Hoogland, als reservist
werkzaam bij 1-Cimic bataljon en tevens
oud-marinier, heeft samen met de S2 en
de S3 verkenningen uitgevoerd om tijdens
de FTX Cimic events te laten plaatsvinden
om de Cimic awareness in de sneeuw te
QUA PATET ORBIS - april 2011
136
testen. Bij de orderuitgifte voor Operation
Snow Storm geeft de bataljonscommandant
aan dat hij graag ziet dat zodra de
doelen veiliggesteld zijn, hij een switch ziet
van offensief optreden naar meer ‘nonkinetisch’
optreden, om bij te dragen aan
de stabiliteit in de AOR en om eventuele
Cimic activiteiten te ondersteunen.
En dan de praktijk op de ijzige grond: Het
AT/Genie pel is in de FTX onderweg naar
een post-blast investigation samen met de
EOD. Bij aankomst bij het autowrak blijkt
zich daar een groep burgers te bevinden
die op de vlucht is voor het geweld van de
vijandige militie. Zij hebben honger en
dorst en er zijn (licht) gewonden bij die
eerste hulp nodig hebben. Volgens de ROEcard
en volgens de Commanders Intent moet
de eenheid enige vorm van hulp bieden.
Bovendien is dit een kans om actionable
intelligence te verzamelen, conform de
aanwijzing van de S2. De role-play, aangekleed
met kleding afkomstig van het Leger
des Heils uit Harstad, ziet er angstvallig
echt uit als vluchtelingen met koffers en
plastic zeilen. Dan is er ook nog ‘pers’
aanwezig, die graag opnames wil maken
en de wereld wil laten zien hoe de burgers
behandeld worden door deze Nederlandse
troepen. Zie hier de complexiteit van een
op het eerste gezicht niet al te complexe
situatie. De vluchtelingen worden bijeen
gebracht op een veilige plaats, de CLS’er
biedt zo goed als mogelijk eerste hulp en
een snack-pack wordt gedeeld. Ondertussen
geeft de luitenant een sitrep door en
verzoekt om transport naar het vluchtelingenkamp.
De action on IDPs (internally
displaced persons) was die ochtend voor vertrek
niet beoefend. Men was bedacht op
vijand, en niet op burgers. Toch reageerde
de eenheid uiteindelijk op gepaste wijze
en werd de aandacht verdeeld over het
tactisch veiligstellen van de IED site en het
bieden van ondersteuning aan de hulpbehoevende
burgers.
Een tweede Cimic event betrof een sniper
aanval op een bus met vluchtelingen in
de gemeente Tjeldsund, met inzet van de
echte burgemeester en zijn crisisstaf. De

mariniers van de role-play kregen dit keer
versterking van een tiental Noorse tieners
die ook in de bus zaten. De CLS’er van
13-Infcie heeft al gauw een vol gewondennest
en dan blijkt de chauffeur van de bus
ook nog doodgeschoten achter het stuur
van de bus te zitten. De CC neemt de leiding
en stelt de omgeving veilig, verstuurt
een sitrep naar de MCP en doet een beroep
op de medewerking van de locale autoriteiten.
Overleg met de burgemeester volgt.
Die schakelt locale politie en geneeskundig
personeel in. Zo ontstaat een overdracht
van de militairen die als eerste op
de plaats van het ongeluk aanwezig zijn,
naar de autoriteiten van de gemeente.
Cimic oefenwaarde voor eigen troepen,
maar ook voor de Noren zelf.
Dit was crosstraining die de aandacht trok
van de Cimic officier van de Noorse Homeguard
en van de LO van ATC North (Allied
Training Centre North). Deze gebeurtenis
past bij hun motto: ‘Worldclass preparations
for world wide operations’. Wellicht voor herhaling
vatbaar bij een volgende oefening.
Adjudant Johan van Leeuwen van de
AVDD schiet met zijn filmcamera mooie
beelden. Als Cimic trainingsvideo zeker
aan te raden om nog eens terug te zien.
Tot zover Cimic in de oefening.
No-play Cimic, oftewel het onderhouden
van relaties met echte civiele instanties
krijgt vorm door het bedanken van Vertex,
de locale vertegenwoordiging van het
Leger des Heils, waar de kleding voor de
vluchtelingen vandaan kwam. Met hulp
van korporaal Arnold Boer van CSS1
wordt daags voor vertrek naar Nederland
etenswaren en overgebleven pakken koffie
van de winterdeployment aangeboden aan
Vertex. De asielzoekers die er werken en
hun familie zullen met plezier terugdenken
aan het uitlenen van de verkleedkleren.
Reservisten nemen deel aan defilé
Lustrumviering Korps Mariniers 345 jaar
Door: KPLMARNALG KMR A.J. van den Berg
Foto’s: Evert Hettema
Als reservisten van de KMR kregen wij de
unieke gelegenheid deel te nemen aan de
parade en het defilé Lustrumviering Korps
Mariniers 2010 op de Coolsingel afgelopen
11 december in Rotterdam. Nieuw was dit
jaar het camo-peloton van het COM waar
wij als reservisten deel van uitmaakten.
Tenue was camo met een blauw-fleecejack
erover heen met op de linkerarm het
logo Camo Peloton. Per bus werden we
vervoerd van het verzamelpunt Ahoy naar
De Boompjes. Na intreden van het vaandel
werd afmars gehouden naar de Coolsingel
met de actief dienende mariniers en het
ongewapend bataljon oud-mariniers on-
der begeleiding van de marchingbands
Kunst en Genoegen uit Leiden en Thalita
uit Vlaardingen. Op de Coolsingel werden
we begeleid door onze Marinierskapel van
de Koninklijke Marine en de Tamboers en
Pijpers van het Korps Mariniers. Pal voor
het stadhuis werden we opgesteld voor de
ceremonie.
Om elf uur ving de parade aan. Daar
werden de eenheden geïnspecteerd door
de minister van Defensie Hillen en de
Korpscommandant, brigadegeneraal der
mariniers Verkerk. Vervolgens hield de minister
een toespraak waarin onder andere
werd stilgestaan bij het sneuvelen van
korporaal van de mariniers Houweling en
marinier Harders. Een bijzonder moment
brak aan toen onze voormalig commandant
der zeestrijdkrachten, luitenantgeneraal
der mariniers b.d. R. Zuiderwijk
benoemd werd tot officier in de orde van
Oranje Nassau met de Zwaarden. Vervolgens
sprak onze Korpscommandant ons
toe. Flexibiliteit, een hoog moraal, sterke
onderlinge band en “niet lullen maar poetsen”
waren zijn kernwoorden in deze tijd
van bezuinigingen. Om zich vervolgens
QUA PATET ORBIS - april 2011
137
Het Cimic team, drie pax sterk, was zeer
blij met de geboden kans om deel te nemen
aan JAT 2011. Er zijn waardevolle contacten
gelegd en de Cimic vlag is gehesen.
Wordt vervolgd!
tot de minister te richten met de woorden
“bij veel geweld en weinig geld, snel de mariniers
in het veld”. Na de toespraken werd
door de eenheden afmars gehouden om
vervolgens het traditionele defilé aan te
vangen. Het defilé werd afgenomen door
onze Korpscommandant, de minister van
Defensie, de burgemeester van Rotterdam,
de commandant der zeestrijdkrachten en
de voorzitters van het COM en WJB. Na
het defilé begaven we ons per openbaar
vervoer naar de Ahoy.
Het middagprogramma in de Ahoy bestond
uit een geweldige rijsttafel aangevuld
met een muzikaal programma. Al
met al was deze dag voor ons een geweldige
happening en hebben we als reservist
ons steentje bij kunnen dragen.

AOOMARNALG M. Bal (ICMS CBRN instructie)
SMJRMARNALG P. van Homoet (CBRN instructie)
NBC weg ermee !!!
(Het broertje komt
uit de kast !!!)
Door: AOOMARNALG M. Bal
Deze ochtend heeft de stroom van het drukke verkeer mij weer
meegenomen richting Vught.
Als marinier werkzaam binnen OTC Genie is dit al jarenlang een
vast ritueel. Voordat de kazernepoort in zicht komt, laat ik nog
even de agendapunten van de werkdag door mijn hoofd gaan.
De centen van de baas zijn tegenwoordig niet van blik. Voor de
slagboom van de kazerne staan mensen van de vakbond een flyer
uit te delen. De komende bezuinigingen worden met wantrouwen
tegemoet gezien. Men schuwt zelfs een demonstratie in het
Haagse niet. Met de agendapunten van de dag nog steeds in mijn
hoofd, vormt zich een prachtige combinatie. Als we deze demonstratie
nu ook eens konden gebruiken om voor eens en altijd van
het lastige Nucleaire, Biologische en Chemische oorlogsvoering
(NBC) af te komen! Ondanks mijn werkzaamheden in de NBC
wereld lijkt mij dit een ideale gelegenheid om gewoon eens af te
rekenen, met deze oude belegen materie.
Want welke marinier kan mij nu het nut vertellen van dat lastige
stuk uitrusting op de linker heup (Item uit de ‘Koude Oorlog’)
of onderin de plunjezak. Wie heeft er eigenlijk een positieve
ervaring vanuit zijn EVO met het ‘gasgeneuzel’? Wanneer laten
we het NBC, eens deel uitmaken van een oefening. Wat voor nut,
maar vooral, wat is de realiteitszin van NBC? Dat de NAVO, elke
militair verplicht om te voldoen aan bepaalde NBC eisen (basisvaardigheden),
daar hebben wij mariniers even geen boodschap
aan. We hebben het druk zat met de voertuig-, gevechts- en
landingsdrills, daarbij doen we ook genoeg aan uitzendingen en
oefeningen.
In de paarse omgeving van de Joint NBC school te Vught, heeft
onze organisatie twee mariniers geplaatst. Het is niet onze taak
om het NBC weg te houden bij onze organisatie. Integendeel, we
zijn er om het te promoten. Ik was ook zeer gelukkig met het
verzoek om eens een stuk te schrijven over onze plaatsing bij de
Landmacht (CLAS). Dit geeft mij in ieder geval de mogelijkheid
om te vertellen dat wij (smjrmarnalg P van Homoet en aoomarnalg
M. Bal), jullie niet vergeten zijn. Vanuit onze Externe Plaatsing
maken wij graag gebruik van onze hernieuwde kennismaking
om jullie een nieuw stuk informatie mee te geven.
Binnen de oude NBC familie is er een broertje uit de kast
gekomen met de naam Chemisch, Biologisch, Radiologisch en
Uit het oog
QUA PATET ORBIS - april 2011
138
CBRN CT vroeger: zo zijn we in 2005 begonnen met de UIM / BBE alles stond
toen in de kinderschoenen.
Nucleair (CBRN). Meestal als er een familielid uit de kast komt,
veroorzaakt dit minimaal een lichte opschudding. Deze kleine
aardbeving heeft ook gevolgen. CBRN is in het zicht gekomen van
de burgermaatschappij. Het belang van CBRN, in combinatie met
de expertise van burgerhulpdiensten, blijkt een geweldig stuk
gereedschap te zijn bij rampen en aanslagen op nationaal gebied.
Hier raakt CBRN, de verantwoordelijkheid van het departement
Binnenlandse zaken, waarbij de expertise ook voor een deel bij
Defensie ligt. CBRN krijgt in deze context een andere dimensie
waarbij de ICMS (Intensivering Civiele en Militaire Samenwerking)
als gids in deze materie gebruikt gaat worden.
Zoals in de tekst al aangegeven, zullen wij als Korpsafgevaardigden
er veel aan doen om het oude NBC voor het grote deel bij
ons weg te houden. Wij hopen dat er dan ruimte ontstaat voor
de nieuwe doctrine. We voelen ons in ieder geval verplicht om
een signaal af te geven bij deze nieuwe ontwikkelingen. In week
5 is er in de nieuwsbrief CZSK een schrijven rondgegaan over
de op korte termijn defensiebrede reorganisatie van het CBRN.
Ondanks de bezuinigingen, wordt de oprichting van een nieuwe
eenheid, hier niet belemmerd. Het heeft namelijk een algemeen
nationaal belang. Het belang om te anticiperen binnen de derde
hoofdtaak van Defensie (onder andere op CBRN gebied), samen
met burgerhulpdiensten. (Derde Hoofdtaak: Ondersteuning van civiele
autoriteiten bij rechtshandhaving, rampenbestrijding en humanitaire
hulp, zowel nationaal als internationaal).

We moeten als Defensie dus een ander accent gaan leggen op
het CBRN optreden zoals we dit dachten te kennen, vanuit het
grootschalig conflict. Uiteraard zijn we met deze verschuiving
al een aantal jaren bezig. Nu is het echter de tijd om het een
tastbare vorm te laten aannemen. Hiermee moeten we in 2012
de startlijn over. De nieuwe organisatie is aan het einde van de
papierenmolen aangekomen, het ontwerp is daar. Dus handen
uit de mouwen, pang!
De Joint CBRN school werkt hier hard aan. Niet alleen om aan de
vraag vanuit de burgermaatschappij te kunnen voldoen, maar
ook om de komende reorganisatie te laten landen op de juiste
strip. Het vullen met personeel komt op korte termijn in zicht.
Response en adviesteams, ontsmettings- en detectieploegen. Allemaal
taken en functies die zich dit jaar over de school zullen
uitstorten. Trainingen en menige cursus zullen hun weg via de
OT naar de instructie moeten gaan vinden.
Als we kijken naar de assistentie bij rechtshandhaving en rampenbestrijding
geven we op dit moment voorlichting aan de justitiële
partners zoals: Explosieven Verkenners (EV /TEV), en Anti-
Terreureenheden. Aanslagen met Radiologische en/of Chemische
bommen of industriële rampen binnen Nederland, vragen om
uitwisseling van kennis tussen Brandweer, Geneeskundige
dienst, Politie en Defensie. Giftige chemische stoffen voor het
vervaardigen van chemische terreurwapens, of de stoffen die
gebruikt worden in drugslaboratoria kunnen relaties hebben bij,
bijvoorbeeld personeelsontsmetting of een medische behandeling.
Ook hierin zijn we actief, en kijken mee binnen de organi-
Paarse training in de USA (TAT -Toxic Agent Training), waarbij echte strijdmiddelen
worden gebruikt voor scenario’s voor ontsmetting en detectie.
QUA PATET ORBIS - april 2011
139
satie van bijvoorbeeld een veiligheidsregio, zoals Nederland er
vijfentwintig heeft. De eerste politieagent is al opgenomen in
de groep collega’s, en maakt deel uit van deze Defensieschool,
samen met een liaison van de Geneeskundige Hulp Organisatie
(GHOR).De verschuiving van NBC naar CBRN krijgt hier dus
voeten in de aarde. De recente brand in Moerdijk heeft laten zien
dat het belang van een organisatie, waar Civiel en Krijgsmacht
hand in hand kunnen gaan, zijn meerwaarde zal hebben. Daarbij
moet worden gewerkt aan een goede structuur op het gebied van
alarmering, commandovoering, advies en inzet.
Hoe gaat het met ons? Beide zijn we in ieder geval druk met het
ondersteunen van de algemene CBRN cursussen. Het ‘oude’ NBC
kan ieder geval niet helemaal vergeten worden. Functiegerichte
cursussen gericht op het grootschalig conflict zullen bij de
Chemische dreiging in een ander jas dan dat we gewend zijn, incl. detectiemiddel
(Chempro 100- Neus A)
Krijgmacht nooit verloren gaan. Zeker als we kijken naar de niet
al te grote stabiliteit in de wereld (Midden Oosten). Er blijft een
behoefte aan voorlichting en kennis van deze materie. Ook geven
we voorlichting over het CBRN dreigingaspect. Als mariniers hebben
we ook een stukje terrorisme awareness in ons pakket. Met de
actuele bronnen op dit gebied, houdt deze materie ons scherp.
Aan de vraag om voorlichting hieromtrent van Brandweer, Douane
en Politie kunnen wij voldoen.
Wij hebben het ‘lekker druk’, maar kunnen uiteraard altijd wel
een gaatje vinden om onze eigen organisatie eens voor te lichten
voor wat betreft het nieuwe CBRN.
Collega’s laat je verrassen, CBRN is realiteit op een ander niveau.
Verbreden is de toekomst.
Hier valt nog een dikke boterham voor het Korps te verdienen op
nationaal gebied.

Van Boord
Ben ik nu al aan de beurt?
AOOMARNALG H.A.T.M. de Groot
Na 36 jaar, 4 maanden en 21 dagen gediend te hebben bij het
Korps Mariniers ga ik op 1 mei 2011 met functioneel leeftijdsontslag.
Ik ben adjudant onderofficier van de mariniers algemeen
H.A.T.M. de Groot. Marinenummer 043094, registratienummer
581013129. Oh ja, even op mijn kaartje kijken, het zijn inmiddels zoveel
nummers geworden, Peoplesoft nummer 216692, en nog zijn
er collega’s die mij niet kennen!
Enkele hoogtepunten uit mijn carrière bij het Korps Mariniers.
Opgekomen op 9 december 1974. FLO per 1 mei 2011.
In die tijd mochten we nog om 12.00 uur een biertje drinken, we
mochten roken in alle verblijven en werkruimtes. Als 2e klasser
s’ avonds in het manschappenverblijf de schoenen poetsen voor de
1e klassers, anders mochten we geen biertje en of soft bestellen.
Dus kwam je als 2e klasser maar één keer in het verblijf, en zorgde
je er wel voor om zo snel mogelijk 1e klasser te worden en je takenboek
af te hebben. In de tijd dat we met vierhonderd boordplaatser
s’ avonds in het verblijf vertoefden en onze spannende momenten
van de dag bespraken. Wat we de dag hadden beleefd en hoe het
beter kon. We sliepen met zestig personen in één barak, met drie
toiletten en drie douches. De nissenhutten op Texel waar de verwarming
zomers, maar ook in de winter niet werkte. De oefening
die de volgende dag gepland stond werd gehouden op het oefenterrein
A 1-2-3 of de Leusderheide of gingen we naar de Harskamp?
Dat waren toch wel de oefenterreinen die we het meest bezochten.
De oefeningen in het buitenland werden meestal gehouden in
Engeland, Sardinië, Schotland, Denemarken, Noorwegen. Met HMS
Bulwark (Brits helikoptervliegdekschip) meevaren. We waren ten
slotte toch zeesoldaten, en hadden zelf geen amfibisch schip. Collegialiteit
stond hoog in het vaandel. Nu toch ook nog steeds!
Ik ben er niet de persoon naar die regelmatig ‘het podium’
betreedt. Maar ik vind het een eer om een stukje voor de QPO te
mogen schrijven. Het is tenslotte 36 jaar, 4 maanden en 21 dagen
geleden dat ik bij het Korps Mariniers mijn intrede deed. Mijn
laatste functie is coördinator opleidingen MTC-staf. Hier bevindt
zich het bureau waar de oefenterreinen worden gecoördineerd en
QUA PATET ORBIS - april 2011
140
aangevraagd voor het gehele MTC. Wat schept mijn verbazing, de
oefenterreinen die nu worden gebruikt, zijn dezelfde van 36 jaar geleden.
Heeft de tijd stil gestaan? Nee, natuurlijk niet. Door de jaren
heen zijn we als Korps wel degelijk de grenzen gaan verleggen met
oefeningen in het buitenland. Amerika, Canada, Suriname, Brunei,
Turkije, en nog vele meer.
Als 16-jarige mijn intrede gedaan bij het Korps Mariniers. Ik wilde
graag magazijnbeheerder worden of bij de dekdienst. Van het
Korps Mariniers had ik nog nooit gehoord. Tijdens mijn keuring in
Hollandse Rading vertelden ze mij dat ze alleen nog vacatures hadden
voor het Korps. Na enige foto’s te hebben bekeken van de werkzaamheden
bij het Korps Mariniers zoals hindernisbaan, touwbaan,
waterbak, en wat ze al niet meer lieten zien dacht ik van: laat ik dat
dan maar gaan doen. Ik was al lang blij dat ik een baantje kreeg
bij Defensie. Na negen maanden ploeteren, verplicht met de hele
opleiding de Vierdaagse van Nijmegen lopen, heb ik het takenboek
voor marinier der 1e klasse na negen maanden voltooid. Zo trots als
een pauw mocht ik me afmelden bij mijn militaire meerdere als:
marinier 1 De Groot meldt zich!
Kunnen we dit met zijn allen nog herinneren; aan de eerste vereiste
voldaan te hebben om als volwaardige marinier geaccepteerd te
worden bij de eenheden. Dit geldt voor alle rangen. Het moment
van erkenning dat je erbij hoort. MARINIER. Dat is niet de eerste
dag dat je opkomt in de Van Ghentkazerne. NEE, daar moet je dus
wat voor doen. Na mijn EVO heb ik de specialistische opleiding

81mm mortieren gedaan. Was nog niet zo
verkeerd dat er toen eerst een specialistische
opleiding gevolgd diende te worden
voordat men bij de operationele eenheden
werd geplaatst. De wijde wereld kwam snel
dichterbij. In juni 1976 werd ik op Aruba
geplaatst. Foutje van de baas, ik was pas 17
jaar. Je mocht pas met je 18e levensjaar met
uitzending. Wat een belevenis. Ja, ik had een
goede keuze gemaakt. Mijn vrienden stonden
nog op het voetbalveld in de regen, en
ik stond aan het strand op Aruba. Dat had ik
toch zeker niet verwacht toen ik een jaar en
zes maanden daarvoor naar de keuring ging. Ik heb vier uitzendingen
mogen beleven naar de Antillen waarvan één voor vier jaar op
Aruba. Geweldig ook voor mijn vrouw en kinderen. Na mijn eerste
term op Aruba van juni 1976 t/m april 1977 ben ik ingerouleerd bij
de 15de Ondersteuningscompagnie, 81mm Mortierpeloton en Verkenningspeloton.
En daar gebeurde het dat door een weddenschap
(kratje bier) ik in 1978 de commando- en parachutistenopleiding
heb gedaan. In 1979 heb ik van de kikvorsmanopleiding mogen genieten.
Als je het dan over stompen hebt, dan heb ik dat in deze opleidingen
zeker gedaan. Vooral bij het opleidingskader kikvorsmanopleiding.
Daar had iemand een kistje met kronkels (verzinsels)
erin, dat hebben we geweten. Kikkeropleiding voltooid. Twee dagen
later zat ik geplaatst op Hr. Ms. van Galen. Ik denk dat de schipper
de eerste dagen niet goed wist wat hij met mij aanmoest. Ik meldde
me bij de schipper voor werkzaamheden. “De Groot, ga maar
naar het kabelgat, emmer en zwabber halen dan kun je de walegang
gaan schrobben”. Dat duurde drie dagen. Ik naar de schipper
de derde ochtend. Eerst de emmer en de zwabber opgehaald, bij
hem op kantoor neergezet, met de mededeling dat ik niet één jaar
en zes maanden heb lopen stompen om bij hem anderhalf jaar de
walegang te schrobben. Ik vertelde hem “er zijn 180 marinemensen
aan boord en één marinier en die is hier niet voor de walegang”. De
schipper begreep wat ik bedoelde. Ik werd beheerder van de duikstore
en persluchtapparaten, en eerste zwemmer van de wacht.
Tevens medewerker bij de krakploeg (dekdienst). Tijdens olieladen
met een ander schip, kreeg ik van de eerste officier te horen dat
er waarschijnlijk een oefening man overboord werd gehouden en
dat ik dat ook moest gaan uit voeren. Ik vertel dat aan de mannen
die op het achterschip bezig waren. En ja, daar was een oranje boei
(werd gebruikt voor oefening man overboord) tussen de twee schepen.
Ik overboord, achter mij aan werd een rubberboot gegooid.
Eén van de bemanningsleden drukte op de man overboord knop’.
Hij moest zich melden bij de commandant die hem vroeg waarom
hij op de knop had gedrukt. Hij vertelde dat de marinier De Groot
QUA PATET ORBIS - april 2011
141
dat had gezegd. Hij kreeg opdracht om de marinier De Groot naar
de brug te sturen, waarop hij antwoordde dat ik overboord was gesprongen.
Ja, toen werd het geen oefening meer. De olieslang werd
gekapt om mij op te gaan halen. Het duurde twee uur voordat ik
aan de horizon een schip zag aankomen. Dan ben je toch wel heel
klein als je met een rubberbootje op die grote waterplas dobbert.
De commandant vond het een goede actie. Het vertrouwen was
gewekt. Veel meegemaakt en gezien tijdens deze plaatsing, ook
nog een halfjaar op Hr. Ms. Abraham Crijnssen gezeten. Heb door
mijn vaarperiode wel de Marine leren waarderen.
Hierna nog vele plaatsingen gehad waarvan ik vier jaar bij de
Whisky compagnie heb mogen dienen. Mijn mooiste tijd bij de
baas heb ik wel bij deze compagnie mogen beleven. Hard werken,
vele kilometers op de ski’s in Noorwegen afgelegd en de bergschoenen
in Schotland. Bij deze compagnie was je toch zeker wel
acht maanden per jaar op doorreis naar verschillende oefeningen.
Ook bij de 21e Infanteriecompagnie vier jaar gediend, waarbij twee
uitzendingen. Haïti 1 (Unmih) van maart t/m september 1995 en
Bosnië (IFOR) december 1997 t/m maart 1998. Hierna vier jaar naar
Aruba om vervolgens in 2002 weer aan te treden bij 11e Paracompagnie
tot 2005. Waarbij ik ook bij deze eenheid één uitzending
heb gedaan naar Irak (SFIR) van juli t/m november 2003. Het zegt
het al, para-eenheid, niet dat ik nog ging springen met de bol, wel
toen ik een aanbod kreeg om met één van de instructeurs mee te
gaan voor een tandemsprong. Wat een beleving! Om nooit meer te
vergeten. Nu begrijp ik ook waarom die vrije-vallers een dergelijke
adrenaline shot hebben voordat ze uit dat vliegtuig springen. De
para instructeurs van toen, bedankt voor deze geweldige ervaring.
Met veel enthousiasme vijf jaar samen met mijn vriend Bert van
Beek (smjrmarnalg b.d. ) de ‘Baron Van Ghent mariniers motortoertocht’
georganiseerd. Waarbij we in 2010, zestig motorrijders
hadden die meededen met deze rit. Als je zo terug gaat in de tijd is
het teveel om alles op te noemen wat je zoal hebt gedaan. Ik denk
dat ik wel van alle kanten wat heb mogen snoepen. In ieder geval is
het bij het Korps Mariniers geen dag hetzelfde. Even terugkomend
bij het begin van dit schrijven, over het biertje drinken en het roken.
Was het toen beter als nu? Nee, het was anders. Nu is het in mijn
optiek professioneler dan toen, en dat heeft ook zeker te maken
met de uitrusting en transportmiddelen die nu bij de eenheden beschikbaar
zijn. Tot slot ben ik een dankbare marinier die zolang bij
dit Korps heeft mogen dienen met al zijn facetten. Er zal altijd even
een tijd komen dat je denkt dat het bij een ander beter is. De tijd
zal overwinnen en het Korps Mariniers ook. Hierbij wil ik een ieder
bedanken waarmee ik ooit heb samengewerkt. Voor onder andere
de collegialiteit en de fijne tijd die ik heb mogen beleven. Het gaat
u allen goed, even de schouders eronder is een veel gehoorde kreet,
ook nu weer in deze tijd.
“QPO, Houdoe”, Hennie de Groot.

Mariniersmuseum
Directeur: mw. M.F. Groen
Conservator: mw. E.S.S. Visser
Museumnachtmariniers
De tiende editie van de Rotterdamse
Museumnacht op 5 maart 2011 stond
volledig in het teken van 10 x 010. Er was
deze editie weer veel te zien en te doen
in de stad. Hoe krijg je het voor elkaar
om van hot naar her te rennen en niets
te missen? Natuurlijk weet een marinier
daar wel raad mee en dat was dan ook
de insteek van het Mariniersmuseum:
zorg dat je fit bent en begin daarom de
avond in het Mariniersmuseum. Aan
deze oproep is ruim gehoor gegeven. Zo’n
zevenhonderd mensen kwamen naar de
Wijnhaven om erachter te komen of zij
het in zich hadden om museumnachtmarinier
te worden. Bij binnenkomst kregen
zij een tienstrippenkaart uitgereikt en
werden daarmee het museum ingestuurd
om tien verschillende oefeningen te doen.
Tenminste, als ze zover kwamen. De hit
van de avond was om gewapend met een
nachtkijker in het aardedonker de weg op een uitgezet parcours
te vinden. Dat voor deze oefening ruim een half uur gewacht
moest worden deerde niemand. Natuurlijk stond ook kaart en
kompas op het programma. Fysiek werden de nachtelijke bezoekers
ook op de proef gesteld doordat zij zich onder andere minimaal
tien keer moesten opdrukken, met een loodzware rugzak
op het stepapparaat vooruit moesten zien te komen en natuurlijk
een stukje moesten tijgeren. Vijf mariniers, geplaatst bij de Roadshow
en het MOC, waren de bezoekers met allerlei tips behulpzaam
en konden diverse prangende vragen van het publiek over
hun werk beantwoorden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat
een groot deel van de bezoekers er in slaagde om de tien strippen
te verzilveren en gingen dan ook gewapend met het getuigschrift
als geoefend museumnachtmarinier de nacht weer in.
Schilderij voor museum
Aan de collectie van het Mariniersmuseum is op 2 februari een
imposant werk over de missie in Afghanistan toegevoegd. Tijdens
een bijzondere bijeenkomst van het bestuur van de Vrienden,
waarbij ook de Commandant van het Korps Mariniers, brigadegeneraal
R. Verkerk aanwezig was, is afscheid genomen van de
voorzitter R. Spiekerman van Weezelenburg en het bestuurslid
C. van der Linde. De nieuwe voorzitter kolonel der mariniers b.d.
F. Hoogeland nodigde zijn voorganger uit om in de hal van het
museum een schilderij te onthullen dat aan de collectie van de
Stichting Historische Verzameling Korps Mariniers moest worden
toegevoegd. En wie was er nu meer geëigend om dit te doen dan
de scheidend voorzitter. Onder zijn voorzitterschap was immers
de opdracht verleend tot het maken van dit doek. Met zichtbaar
genoegen onthulde Spiekerman van Weezelenburg dan ook dit
imposante schilderij. Spiekerman gaf aan dat dit doek dat net
zoals het Viper schilderij is gemaakt door de talentvolle kunste-
QUA PATET ORBIS - april 2011
142
naar Casper Warmoeskerken. Het schilderij draagt bij aan het
waarmaken van de missie van het museum. Het museum breidt
haar collectie namelijk met een belangrijk werk uit, mariniers
herkennen zich in dit werk en de bezoekers kunnen door de
ogen van de kunstenaar daadwerkelijk kennismaken met de missie
Afghanistan. Hierna nam de Korpscommandant het woord
die aangaf blij te zijn dat de Vrienden ook zorgen voor de vastlegging
van de geschiedenis door middel van het verstrekken van
kunstopdrachten. Onze missies zijn het waard om door kunstenaarsogen
vertaald te worden en zo eeuwig aan de vergetelheid
te worden ontrukt. Hij gaf aan dit schilderij graag op zijn werkkamer
te zien hangen maar begreep dat het doek in het museum
een grotere rol kon spelen. Als laatste spreker dankte bestuurslid
N. Nommensen van de Stichting Historische Verzameling Korps
Mariniers de Vrienden voor dit indrukwekkende schilderij. Hij
verzekerde de aanwezigen dat er tot in eeuwigheid goed gezorgd
zou worden voor deze indrukwekkende patrouille.
Voor de nieuwe aanwinst van het museum staan v.l.n.r. de nieuwe voorzitter
Vrienden F. Hoogland, de scheidend voorzitter R. Spiekerman van Weezelenburg,
de Commandant Korps Mariniers R. Verkerk en een bestuurslid van de
St. Historische Verzameling Korps Mariniers N. Nommensen.
Onderscheiding
Vorig jaar heeft een delegatie van het Marine Corps Leaque,
mede in het kader van het 345-jarig bestaan van het Korps
Mariniers, een meerdaags bezoek aan Rotterdam gebracht. Als
blijk van waardering voor de
ondersteuning die zij van het
Mariniersmuseum mochten
ontvangen hebben zij aan
sergeant-majoor Arnold Ho-
Sam-Sooi en Marieke van Dijk
respectievelijk de service medal
en de citizen medal verleend. Op
31 maart zijn deze onderscheidingen
uitgereikt.
Mijn herinnering aan de meidagen 1940
Dit jaar is het al weer 71 jaar geleden dat het bombardement op
Rotterdam plaatsvond. Op verschillende punten in de stad wordt
aandacht besteed aan deze gebeurtenis, met als doel om zo veel

mogelijk Rotterdammers duidelijk te maken wat er zich in de
meidagen 1940 in hun stad heeft afgespeeld.
In het Mariniersmuseum is de speciale tentoonstelling Mijn
herinnering te zien en in het metrostation Beurs/Churchillplein,
WTC en bibliotheek komen op beeldschermen in korte interviews
de mariniers van toen zelf aan het woord. Dat is heel
bijzonder, omdat er anno 2011 nog maar drie mariniers bekend
zijn die de strijd om Rotterdam persoonlijk hebben meegemaakt.
Ondanks hun zeer hoge leeftijd vertellen de heren Arie
Profijt, Jan Bulthuis en Ko Stroo op indringende wijze over hun
belevenissen toentertijd. Hun persoonlijke verhaal vormt ook de
basis voor een speciale minidocumentaire, die aangevuld met
filmbeelden uit 1940, op TV Rijnmond vertoond gaat worden.
De opnames voor deze interviews vonden in april 2011 plaats in
het Mariniersmuseum.
Uitgebreide interviews met de drie heren, al eerder opgenomen
in 2009, kunt u bekijken en beluisteren op de tentoonstelling
Mijn herinnering, waar ook het bijzondere relaas van de in 2010
overleden Ton Loontjes te horen is. In Mijn herinnering vormen
de interviews, wat museumobjecten en foto’s samen een aangrijpende
herinnering aan een gebeurtenis om nooit meer te
vergeten.
OMLT-schilderijen voor Mariniersmuseum
Op donderdag 7 april heeft de Commandant van het Korps
Mariniers, brigadegeneraal der mariniers R. Verkerk, in het
Mariniersmuseum te Rotterdam drie schilderijen onthuld.
Deze schilderijen herinneren aan de Operational Mentoring and
Liaison Team (OMLT)-missies in Afghanistan. Een groot aantal
OMLT’ers van het Korps Mariniers reisden af naar Rotterdam
om de onthulling bij te wonen.
In de periode van november 2006 tot en met november 2008
hebben vijf OMLT’s van het Korps Mariniers deel uitgemaakt
van het Nederlandse OMLT detachement van Task Force Uruzgan
(TFU). De OMLT’s van het Korps, samen met OMLT’s van de
Agenda:
t/m 26 juni 2011
Van scholier tot marinier
Fotograaf Cornelie de Jong volgde van maart 2009 tot december 2009 de mariniers
van lichting 0902.
Mijn herinnering
Het verhaal van Bulthuis, Profijt, Loontjes en Stroo over de meidagen 1940 in
Rotterdam
Verwacht
vanaf 23 juli 2011
Ayo Antillen
De tentoonstelling wordt een feest van herkenning voor wie daar geweest is!
Bekijk onze website voor alle actuele informatie: www.mariniersmuseumrotterdam.nl
QUA PATET ORBIS - april 2011
143
Landmacht, zijn tijdens deze periode verantwoordelijk
geweest voor het opwerken van eenheden van de 4e
Brigade (205 Corps) van het Afghaanse nationale leger.
De belangrijkste taken van de OMLT’s bestonden uit het
begeleiden, ondersteunen en coachen van de Afghaanse
militairen.
De drie schilderijen, geschilderd door de Amsterdamse
kunstenaar Henk Bezuijen, geven de missie in grote lijnen
weer. Het eerste doek laat een specifieke opleidingssituatie
zien en het tweede doek toont een gecombineerde
patrouille in de Green met leden van het Afghaanse
nationale leger en het Korps Mariniers. Het derde doek
beeldt een eenheid van het Afghaanse nationale leger uit
tijdens ceremonieel.
Generaal Verkerk bedankte - naast Henk Bezuijen en het
Mariniersmuseum - de Stichting Historische Verzameling
Korps Mariniers voor het beschikbaar stellen van fondsen
om het drieluik te laten maken. Bovenal bedankte hij de
mariniers die deel uit hebben gemaakt van de OMLT’s
voor de professionele manier waarop zij hun werkzaamheden
onder vaak zware omstandigheden hebben
verricht.
Adres:
Mariniersmuseum
Wijnhaven 7 – 13
3011 WH Rotterdam
Tel. 010 – 412 96 00
Geopend:
dinsdag t/m vrijdag 10.00 – 17.00 uur
zaterdag en zondag 11.00 – 17.00 uur

Voorpagina:
Riverine Operations van het Bootpeloton Caribisch
Gebied in North Carolina, Verenigde Staten.
Foto: Peter Bijpost, AVDD
Achterpagina:
Joint Arctic Training 2011: mariniers gaan tot het
uiterste.... en verder!
Foto: Cees Baardman