Planten, zaaien of natuurlijke verjonging?
Planten, zaaien of natuurlijke verjonging?
Planten, zaaien of natuurlijke verjonging?
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Planten</strong>, <strong>zaaien</strong> <strong>of</strong> <strong>natuurlijke</strong> <strong>verjonging</strong>?<br />
Anne Oosterbaan
Spontaan<br />
bos<br />
Ruben Smit :<br />
- 117 percelen<br />
voormalige<br />
landbouwgrond<br />
- kolonisatie op rijke<br />
gronden langzamer<br />
dan op arme (door<br />
vergrassing)<br />
- NA 30 JAAR BOS
Vergelijking<br />
(zandgrond)<br />
Zaaien ?<br />
Voorspelbaarheid<br />
Planning en<br />
stuurbaarheid<br />
Vestiging en groei<br />
Soortensamenstelling<br />
Kwaliteit<br />
Verzorging<br />
Kosten<br />
Bosbeeld<br />
<strong>Planten</strong> Natuurlijke<br />
<strong>verjonging</strong>
Voorspelbaarheid<br />
<strong>Planten</strong> Natuurlijke<br />
<strong>verjonging</strong><br />
Soorten Meer zekerheid Minder voorspelbaar<br />
Opm:<br />
- kan ook mis<br />
- vaak spontane<br />
<strong>verjonging</strong><br />
Kwaliteit Meer zekerheid (?)<br />
Opm:<br />
- redelijk te<br />
schatten (bodem,<br />
vegetatie,<br />
zaadbronnen, licht,<br />
wilddruk)
Verwachtingstabel<br />
Belangrijke<br />
factor<br />
Zaadbron < 50 m<br />
Onderscheid Te verwachten Maatregelen<br />
< 100 m<br />
> 100 m<br />
Bodem/vegetatie arm zand<br />
rijk zand zonder<br />
dichte vegetatie<br />
rijk zand met<br />
dikke smele <strong>of</strong><br />
adelaarsvaren<br />
Licht scherm<br />
rijkere gronden<br />
gaten<br />
vlakte<br />
Wilddruk laag<br />
bewerking
Planning/stuurbaarheid in vestigingsfase<br />
<strong>Planten</strong> Natuurlijke<br />
<strong>verjonging</strong><br />
Werkzaamheden duidelijk Redelijk bekend<br />
Ervaring nodig
Vestiging/groei<br />
<strong>Planten</strong> Natuurlijke<br />
<strong>verjonging</strong><br />
Proces vestiging Duidelijk Nog vrij veel<br />
onbekend (aantal<br />
zaden, overleving<br />
e.d.)<br />
Groei Goed, bij juiste<br />
soortenkeuze en<br />
behandeling<br />
Goed bij<br />
belangrijkste<br />
soorten (gd, be,<br />
dgl, la, ei, bu)
Hoogte na 18 jaar van <strong>natuurlijke</strong><br />
<strong>verjonging</strong> in vergelijking met<br />
planten
Soortensamenstelling<br />
Ontwikkeling<br />
soortensamenstelling<br />
<strong>Planten</strong> Natuurlijke<br />
<strong>verjonging</strong><br />
Menging is (deels)<br />
aan te passen aan<br />
groeiritmen<br />
Minder ervaring; zie<br />
ontwikkeling op hoge<br />
zandgronden
Hoge zandgronden: kapvlakten
Hoge zandgronden: gaten in grove den en<br />
douglas<br />
gd<br />
dgl
Hoge zandgronden: onder scherm van grove den en<br />
douglas<br />
gd<br />
dgl
Samenvatting ontwikkeling<br />
boomsoortenstelling<br />
Op hoge zandgronden:<br />
- houden menging lang stand<br />
(zonder verzorging)<br />
- berk soms overhand<br />
- douglas gaat soms overheersen<br />
(gaten en scherm)<br />
- kan lariks douglas terughouden<br />
- heeft zomereik het vaak moeilijk
Ontwikkeling kwaliteit<br />
In 66 <strong>verjonging</strong>en:<br />
GEMIDDELD: ca 100 toekomstbomen per ha (40 grd,30<br />
dou, 20 berk,20 lariks)<br />
Op kapvlakten goed<br />
In gaten en onder scherm: 25 % onvoldoende
Verzorgingsbehoefte<br />
Ontwikkeling<br />
soortensamenstelling<br />
<strong>Planten</strong> Natuurlijke<br />
<strong>verjonging</strong><br />
Door aanpassen<br />
menging aan<br />
groeiritmen, eerste<br />
25 jaar geen<br />
verzorging nodig<br />
Kwaliteit Vaak voldoende;<br />
vanwege lage<br />
aantallen soms<br />
verzorging nodig in<br />
eerste 25 jaar<br />
Minder ervaring; zie<br />
ontwikkeling op hoge<br />
zandgronden<br />
Vaak voldoende tot<br />
eerste<br />
kostendekkende<br />
dunning; soms<br />
verzorging nodig
Kosten
Beeld<br />
Natuurlijke<br />
<strong>verjonging</strong> Beplanting
Natuurlijke verjongen <strong>of</strong> planten?<br />
<strong>Planten</strong> Natuurlijke<br />
<strong>verjonging</strong><br />
Voorspelling zekerder onzekerder, maar<br />
vaak te doen;<br />
steeds beter<br />
Planning duidelijk Voor zover<br />
werkzaamheden<br />
nodig, redelijk<br />
bekend<br />
Vestiging/groei goed goed<br />
Soortensamenstelling aan te passen<br />
aan groeiplaats<br />
en groeiritmen<br />
mengingen blijven<br />
lang in stand;<br />
Kwaliteit veelal goed 75 % voldoende<br />
Verzorgingsbehoefte soms soms; sturing vergt<br />
meer kennis<br />
Kosten duur goedkoop<br />
Bosbeeld vaak meer variatie
Conclusie<br />
• planten meer zekerheid, maar duurder<br />
• <strong>natuurlijke</strong> <strong>verjonging</strong> onzekerder, maar goedkoper<br />
Opmerking:<br />
- keuze mede bepaald door doelstelling<br />
- mixvorm mogelijk
Zaaien<br />
Vroeger meer: gd,<br />
zomereik, Am.eik<br />
Voorbeelden: eik (Liesbos,<br />
N-Brabant), gd (H<strong>of</strong> te<br />
Dieren)<br />
Nadelen:<br />
- veel zaad nodig (kopen<br />
<strong>of</strong> zelf verzamelen en<br />
bewaren is duur)<br />
- lang risico’s (uitdroging,<br />
schimmel, vraat e.d.)
Dank voor uw aandacht
Change language