Nog iets opvallends gezien of beleefd deze zomer? - Zwn Volkstuinen

Wees Welkom Worm
Wie in zijn tuin veel regenwormen in de bodem waarneemt, mag zich gelukkig prijzen! Sommige mogen het een vies slijmertje
vinden, maar wat zijn ze nuttig! Wormen zijn de beste helpers in de tuin; ze werken onophoudelijk, volledig gratis en met
vruchtbare grond als resultaat. En hoewel de pieren het in de winter rustiger aan doen is dit toch een goede reden om ons even
te verdiepen in de functies van dit onontbeerlijke huisdier en de wijze waarop we hun aanwezigheid in de (moes)tuin kunnen bevorderen.
Nederland kent ongeveer 33 soorten. De grootte varieert van 2 tot zo’n 30 centimeter, de bekende dauwpieren, maar in de
tropen komen soorten voor die zelfs wel 1 tot 2 meter kunnen worden en dan ook een duim dik zijn. Gezien de klimaatverandering
zou het best eens kunnen zijn dat die ook nog eens opduiken bij u op de tuin.
Schrokop
De regenworm is eigenlijk een grote schrokop, die nooit genoeg krijgt en als maar dooreet zonder pauze te houden. Toch stelt
dit beestje eigenlijk maar heel weinig eisen:
- Het houdt van vochtige gronden, die echter ook weer niet te nat mogen zijn
- Het leeft in het donker en sterft als ze te lang aan het licht blootgesteld worden
- De optimale temperatuur waarbij ze goed gedijt ligt tussen de 18 en 30 graden C.
- Voldoende organische afvalresten zijn van levensbelang.
De regenwormen voeden zich met de in de opgegeten aarde zittende mineralen en organische stoffen. Ze eten dus geen levende
planten en wortels, maar uitsluitend organisch materiaal wat al aan afbraak onderhevig is. Met de aarde nemen ze tevens allerlei
plantaardige en dierlijke organismen in levende toestand op. Hierbij moeten we denken aan bacteriën, algen, schimmeldraden en
de sporen ervan.
Om in leven te blijven heeft de worm een voedselhoeveelheid nodig die gelijk is aan zijn eigen lichaamsgewicht. Biologen kwamen
tot de verbijsterende ontdekking dat in een hectare mals weiland 2 à 3 duizend kilogram wormen kunnen voorkomen Stel het
gemiddelde gewicht van een worm op tien gram, dan kom je tot een aantal van twee tot driehonderdduizend wormen per hectare.
Al die duizenden wormen laten dagelijks hun eigen gewicht aan aarde door hun lichaam glijden. Dat komt dan per jaar neer op
zes- tot negenhonderdduizend kilo, als we er twee maanden wintervakantie bij in aanmerking nemen. En dat is nog niet alles wat
de wormen doen. 's Nachts komen ze boven de grond en zoeken plantenafval, dat ze naarstig in hun gangen proberen mee te
slepen. Dat lukt bij grote bladeren niet altijd. Vandaar dat men soms een halfvergaan blad rechtop in de grond ziet staan. Al dat
gesjouw met plantenafval is heel nuttig. Het komt de grond alleen maar ten goede.
De voortplanting is iets bijzonders: de worm is tweeslachtig, dat wil zeggen dat het zowel man als vrouw is. Die tweeslachtigheid
is iets dat in de dierenwereld wel meer voorkomt, maar altijd wel bij de zogenaamd lagere dieren. Dat wil niet zeggen dat die
dieren niet met elkaar paren. Vreemd genoeg gebeurt dat wel. Vreemd ook dat beide partners eieren leggen. Halverwege zijn lichaam
zit een ring, het zogenaamde zadel. Dat zadel is een deel van een slijmkoker die om het hele lichaam van de worm past. Als de tijd
gekomen is dat de worm eieren wil gaan leggen, kruipt hij uit die koker. Daarbij passeert het zadel eerst de lichaamsholte waarin
de mannelijke zaadcellen opgeslagen liggen. Die komen in het zadel terecht. De worm kruipt verder. Het zadel schuift langs de
eileider en ook de eieren komen erin terecht en de bevruchting heeft nu plaats. Tenslotte kruipt de worm helemaal uit de slijmkoker,
die in elkaar schrompelt tot een cocon. En na verloop van tijd komen de jonge wormen te voorschijn.
Dick Saher / Geraadpleegd: Wikipedia en "Terug naar de natuur" van G. Peeters
Wormen, goed voor de grond, goed voor de
maag..
- Pagina 10 -