heemkunde_2007_02_C:Opmaak 1.qxd - Vrienden van Wijnandsrade

heemkunde_2007_02_C:Opmaak 1 30-11-2007 10:51 Pagina 10
Joseph Clemens von Bongart
vernoemd naar Keuls-Luikse Bisschop
Boven de ingangspoort van kasteel Wijnandsrade staat fier de naam
van de baron, die in 1717 de opdracht had gegeven tot de verbouwing
en vergroting van zijn voorouderlijk slot. De oprichting van de karakteristieke
langgerekte voorgevel was daarvan het resultaat. Daar
bevindt zich tussen het kasteel en de hoeve de vroegere ophaalbrug
en inrijpoort, die het begin vormt van een lange door linden omgeven
allee. Toen twee jaar later de verbouwing gereed was, werd het vrijheerlijke
familiewapen met zijn naam (in het Latijn) zodanig vermeld,
dat die elke bezoeker sindsdien wel moest opvallen. Deze naamaanduidingen
treffen wij in Rome ook aan van de pausen die er zo
ongeveer elk gebouw mee hebben versierd en daarom zij het de
baron vergeven. JOSEPH CLEMENs LIBER BARO DE BONGARDT
CONSTRUII IUSSIT ANNO 1719 staat er en het schild is versierd
met vijf versteende kwasten.
In een vorig artikel 1 heb ik reeds een portret geschilderd van deze
vrijheer, die leefde van 26 april 1695 tot 23 september 1741 en die
hier vanaf het overlijden van zijn vader op 9 augustus 1714 de heerschappij
voerde tot aan zijn dood. De formele belening van
Wijnandsrade vond eerst plaats op 14 januari 1715 voor het
Oostenrijkse 2 Leenhof te Valkenburg, maar aangenomen mag worden
dat de 19-jarige toen nog ongehuwde zoon reeds onmiddellijk na de
dood van zijn vader zijn verantwoordelijkheden op zich nam, omdat
er een Acte van Cessie uit 21 februari 1700 bestond die de opvolging
naar hem als oudste zoon regelde 3 .
Het trof mij dat ik de dubbelnaam Joseph Clemens in de genealogie
van dit oude geslacht nog niet eerder was tegengekomen.
1 J.Jetten, Joseph Clemens Vrijheer von Bongart en zijn kasteel te Wijnandsrade, Uit:
Wijnandsrade, de parel van Zuid-Limburg, Wijnandsrade, 2002, pag. 23-47.
2 In 1713 waren de Spaanse Zuidelijke Nederlanden bij de Vrede van Utrecht
toegewezen aan de keizer van Oostenrijk.
3 In de Heerlijkheid Wijnandsrade mochten volgens aloude regels alleen mannelijke
nakomelingen opvolgen.
10