Centrum voor Natuurfotografie

Foto 225 Acties hoeven niet
altijd groots en meeslepend
te zijn. Ook het kleine kan
verrassen. Tijdens een simpele
ontmoeting tussen een
nachtvlinder (gamma­uiltje)
en een bloem (slangenkruid)
verstrengelt de lange bruine
vlindertong zich met de roze
meeldraden.
105mm, crop, 1/60s, f38, ISO
200, sterke flits. (BS)
Vastleggen van actie
Alle gedrag is actie, maar wat wij eronder verstaan is in feite snelle beweging.
Denk hierbij aan springende kikkers, vliegende vleermuizen, baltsende
kemphanen en libellen in vlucht. Actiefoto’s spreken tot de verbeelding en
vormen een uitdaging binnen de natuurfotografie: ze onthullen gedragingen of
gebeurtenissen die te snel gaan voor het blote oog.
Waar vind je goede locaties voor actiefotografie? Ga naar plaatsen waar dieren
mensen gewend zijn en houd rekening met de seizoenen. Dieren vertonen
bijvoorbeeld in de paartijd vaak specifiek (actie)gedrag. Denk aan het verdedigen
van het territorium, nestbouw, balts en paring.
Bij actiefotografie waarbij je beweging wilt bevriezen heb je veel licht nodig.
Maak gebruik van een lichtsterke telelens, indien mogelijk met beeldstabilisatie.
Door hogere ISO-waarden in te stellen kun je ook met snellere sluitertijden
werken en zodoende bewegingsonscherpte voorkomen. Dit heeft tevens als
voordeel dat je per seconde meer beelden kunt schieten (de camera is bij hoge
ISO-waarden namelijk wat sneller omdat hij minder pixels hoeft te verwerken).
Neem voldoende (lege) geheugenkaarten en een volle batterij mee; actiefotografie
vreet opslagcapaciteit en energie. Blijf tijdens het fotograferen rekening
houden met de compositie. Juist bij actiefotografie is het belangrijk je onderwerp
te isoleren; vermijd een storende achtergrond of objecten in de rand van je beeld.
De mooiste actiefoto’s maak je onder gecontroleerde omstandigheden, ook wel
‘staging’ genoemd. Dit betekent dat je van tevoren het statief op een bepaalde
manier positioneert. Zodanig dat je niet alleen de plek waar je verwacht dat dieren
er een bepaald gedrag zullen vertonen in beeld hebt, maar dat je ook vooraf de
optimale compositie en achtergrond kiest, rekening houdend met het juiste licht.
Vervolgens blijf je wachten tot de gewenste actie plaatsvindt. Denk bijvoorbeeld
aan duikende visdiefjes tegen een fraaie avondlucht, vliegende vlinders bij een
bloem of vechtende marmotten voor hun hol.
Foto 226 Foeragerende waterspreeuw die een kokerjuffer, door deze op een steen te tikken, ontdoet van zijn
harde omhulsel.
300mm + 1.4x, 1/400s, f4, ISO 400, statief. (EvU)
Actiefoto's maken meer indruk als je de dieren in de ogen kunt kijken.
Zorg er dus voor dat je zo veel mogelijk op ooghoogte fotografeert. Ook
de compositie is dan vaak beter, omdat je nagenoeg parallel aan de grond
fotografeert waardoor de achtergrond verder weg is en prettig vaag blijft.
Maak hiervoor eventueel gebruik van hoogteverschillen in het gebied;
vliegende vogels zijn bijvoorbeeld prachtig op ooghoogte vanaf een brug of
rotsen te fotograferen.
190 Handboek Natuurfotografie Hoofdstuk 6 Werkwijze buiten
191