Tuinhistorische verkenning (PDF-formaat; 7.227 kB) - de Doolhof

Recommendations

Info

SB4 SB4 8 Afb. 2.1: Perceel 610 is het bouwland waar later De Doolhof zou ontstaan. (Kadastraal Minuutplan, 1841). Afb. 2.2: Fragment van het ‘Situationsplan St. Annahof, 1895/96’. (Archief SVD, Rome. Tekening gevonden door dhr. N. Nordmann) Afb. 2.3: Fragment van de Top. Kaart 1:25000, blad 712, Venlo; verkend in 1890 en 1891, herzien in 1917 en 1918, uitg. 1924.
2. HISTORISCH OVERZICHT. 2.1 Voorgeschiedenis en stichting van het park. 9 De Doolhof te Tegelen Het terrein waarop De Doolhof zou ontstaan behoorde oorspronkelijk bij de Haanderthof, een boerderij die in 1326 voor het eerst wordt genoemd. 1 In de negentiende eeuw was de Haandert eigendom van de familie De Rijk. Op de kadastrale minuut van 1841 is het akkerland te zien, waar later De Doolhof zou ontstaan. (Afb. 2.1) Josephine de Rijk verkocht de boerderij in 1887 aan de Congregatie van het Goddelijk Woord (SVD), een missieorde die in 1875 door Arnold Janssen in het nabijgelegen dorp Steyl was gesticht. De Steyler Missionarissen noemden de boerderij St. Annahof en gebruikten de landerijen voornamelijk voor veehouderij. De gebouwen, die aanzienlijk werden uitgebreid, richtten zij onder meer in voor zuivel- en vleesproductie ten behoeve van hun sterk groeiend aantal leden en gasten. 2 De voor de bouwwerkzaamheden benodigde bakstenen produceerden zij zelf. Temidden van akkers, ten zuiden van de St. Annahof, werd op een driehoekig perceel een ongeveer één hectare groot park aangelegd. 3 De aanleg is evenals delen van de kloostertuinen in Steyl ontworpen door Pater Gerard Rademan (1851-1904), die als tuinman was opgeleid en in 1877 toetrad tot de orde. 4 Een situatietekening uit 1895/96 geeft een globale indruk van de oorspronkelijke inrichting van het park. (Afb. 2.2) Vanuit de westelijke punt van de driehoekige plattegrond waaieren drie rechte paden uit die telkens in een ovaal of cirkel eindigen. In de cirkel van het middelste pad ligt een vijver. Het meest zuidelijke pad eindigt in een doolhof, waaraan het park ongetwijfeld zijn naam te danken heeft. Het park was bedoeld als uitloopgebied, rust- en meditatieoord voor de ordeleden die werkzaam waren op de St. Annahof. Het park was tevens een geliefd doel voor wandelingen vanuit het Missiehuis in Steyl. 5 Daarnaast moet de aanleg van het park in samenhang worden gezien met de devotietuinen die in Steyl een integraal onderdeel vormden van het kloostercomplex van de SVD. 6 Arnold Janssen hechtte grote waarde aan de aanwezigheid van tuinen, die hij niet alleen zag als utilitaire inrichtingen, maar ook als een verbeelding van de Stad van God. Opvallend is dat op de topografische kaart uit 1924 een aanleg met slingerende paden rondom een vijver is afgebeeld in plaats van de opvallende waaier, die de situatietekening uit 1895/96 laat zien. (Afb. 2.3) Waarschijnlijk moet de weergave op de kaart worden geïnterpreteerd als suggestieve afbeelding van de op het moment van verkenning (1890/91) nog zeer prille (of onvoltooide) aanleg. 7 Op de in 1934 verkende kaart is wél een waaier van paden te herkennen. (Afb. 2.4) Toen de SVD in 1919 eigenaar was geworden van de Grote Hoeve te Belfeld, was de St. Annahof niet meer nodig voor de voedselproductie en verkocht men het gebouw met landerijen aan Arthur Vijgen. Na Vijgen werd in 1923 de familie Hanssen-Joosten eigenaar. 8 1 AUF DER HEIDE, p. 91. 2 DRIESSEN 1952, p. 107. 3 Volgens BARTELS & THISSEN 1972 (bijschrift afbeelding 76) was dit het terrein waar voorheen de klei was gewonnen voor de bakstenen waarmee de boerderij is uitgebreid. Deze bewering kon in het kader van dit onderzoek noch worden bevestigd noch weerlegd. 4 Mededeling dhr. N. Nordmann, tuinhistoricus te München, e-mail 14 augustus 2006. 5 Mededeling dhr. N. Nordmann, tuinhistoricus te München, e-mail 14 augustus 2006. 6 Vgl. Rapport SB4, Cultuurhistorische waardering tuinen Missiehuis St. MIchael en St. Gregorklooster te Steyl. i.o.v. Gemeente Venlo, april 2006. 7 De kaart is weliswaar in 1917 en 1918 nog eens herzien, maar bij dergelijke herzieningen worden doorgaans alleen grote veranderingen in de vernieuwde kaart opgenomen: bijvoorbeeld nieuwe wegen of bebouwing. 8 DRIESSEN 1952, p. 108.
Page 1: Tuinhistorische verkenning openluch
Page 5 and 6: INHOUD: © 2006, SB4 Bureau voor Hi
Page 7 and 8: INLEIDING. 5 De Doolhof te Tegelen
Page 9: 1. KORTE ORIËNTATIE. 7 De Doolhof
Page 13 and 14: 2.2 De Doolhof als openluchttheater
Page 15 and 16: 13 De Doolhof te Tegelen In 1949 we
Page 17 and 18: 15 De Doolhof te Tegelen Afb. 2.14:
Page 19 and 20: 3. TUINHISTORISCHE EN TUINARCHITECT
Page 21 and 22: 4. AANBEVELINGEN. 19 De Doolhof te
Page 23 and 24: BRONNEN. Literatuur: J. Th.A. Barte

Tuinhistorische verkenning (PDF-formaat; 7.227 kB) - de Doolhof

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?