Fietsroute 4 - Lekker naar de Boer

vouwrand
Op de fiets
Lekker naar de Boer
Zaterdag 22 & zondag 23 juni 2013
De Lepelaar: www.delepelaar.nl
open
Fietsroute 5. Noord-HollaNd, tusseN CallaNtsoog, WarmerHuizeN eN BergeN
Tweedaagse fietstrektocht en 3 dagtochten
Fietstrektocht: Dag 1: 40 km; dag 2: 38 km Dag 1 ca. 3 uur; dag 2 ca. 2.30 uur Bos, duin, polder
Dagtochten: 31, 25 of 19 km 2.30, 2 of 1.30 uur
Als je op de fiets naar de boer gaat, kun je nog beter ontdekken
wat er zo mooi is aan biologisch boeren. De boer/teler
werkt zo slim mogelijk samen met de natuur en dat is vaak
goed te zien. Bijvoorbeeld aan de vele soorten bloemen en
kruiden langs de randen van de akkers, de houtwallen waar
kleine dieren zich in kunnen schuilhouden en de nestkasten
voor vogels. Koolmezen en lieveheersbeestjes helpen de boer
Activiteiten 22 & 23 juni
Voor de 16e editie van Lekker naar de Boer zijn fietsroutes
ontwikkeld, verspreid over alle provincies van Nederland. Deze
tweedaagse fietsroute gaat langs de boerderijwinkel en bloeiende
akkerranden van De Lepelaar, het geurende brood van
Kardeis-Scorlewald, kampeer- en zuivelboerderij De Buitenplaats
en de kleurige bloembollen van Natural Bulbs. Onderweg
kom je ook nog langs boerderijwinkel Van Assem en biologischdynamisch
landbouw- en zorgbedrijf De Noorderhoeve met
boerderijwinkel en camping. Die zijn wél biologisch, maar
doen níet mee aan Lekker naar de Boer. Voor liefhebbers van
dagtochten zijn er drie dagtochten ontwikkeld. Tijdens het
Lekker naar de Boer-weekend op 22 en 23 juni 2013 zijn er de
volgende activiteiten:
Alleen za 22/6: 9-16 uur (dus niet op zo)
Rijperweg 16A (’t Rijpje), St-Maarten
Twee lezingen (10.30 en 15 uur) over het boek Op
weg naar een fijnzinnige landbouw (kortingsaanbieding
+ groentetas); proeverij; eten van kok
Serge Palenstijn uit Haarlem; expositie kunstwerken
Herman Smit; rondleiding.
Lekker naar de Boer is een initiatief van Bionext. www.bionext.nl
Lekker naar de Boer is een jaarlijks evenement voor jong
en oud waarbij biologische boeren open erf houden. Je
kunt dan zelf zien, ruiken, proeven en beleven waarom
biologisch zo lekker en gezond is. Er zijn rondleidingen
waarbij de boer uitleg geeft en je kunt zelf brood bakken,
geiten knuffelen of een bijenhotel maken… Er is te
veel om op te noemen. Pak de fiets en vergeet je fietstassen
niet, want je kunt al die lekkere producten vast
niet weerstaan.
Hoeveel Lekker naar de Boerroutes?
In 2013 en 2014
wordt het aantal biologische
fietsroutes gestaag uitgebreid.
Kijk dus regelmatig op
www.lekkernaardeboer.nl
of er nieuwe routes bij zijn
gekomen.
om de luizen in toom te houden. Bijen zijn bijzonder welkom
omdat ze zorgen voor de bestuiving. Wat verder meteen
opvalt is dat de koeien, kippen, varkens etcetera buiten in de
wei rondlopen. In de biologische veehouderij is het uitgangspunt
dat dieren zo veel mogelijk hun natuurlijke gedrag vertonen.
Een frisse neus halen hoort daar bij!
www.lekkernaardeboer.nl
Kardeis-Scorlewald: www.kardeis.nl
open
Alleen za 22/6: 10-15 uur (dus niet op zondag)
Valkenlaan 14, Schoorl
Proeverij eigen producten. Voor kids: div. activiteiten,
w.o. ponyrijden.
De Buitenplaats: www.loeigoeiezuivel.nl
open Alleen zo 23/6: 10-16 uur (dus niet op zaterdag)
Surmerhuizerweg 10, Eenigenburg
Proeverij eigen producten.
Natural Bulbs - Braakman: www.naturalbulbs.nl
open Abbestedeweg t.o. Westerweg 2
(t.o. Camping Tempelhof), Callantsoog
Za 22/6: 11-16 uur; zo 23/6: 12-17 uur
De lepelaar,
Kardeis-Scorlewald,
De Buitenplaats,
Natural Bulbs-Braakman
Korte presentaties over groenten, bloembollen,
bodemleven, de omgeving (bij goed weer); bezoek
groentetuin; bollen kopen; bollen oogsten en meenemen.
Voor kids: bloemenboeketje naar keuze
maken; planten zoeken die je kent of wilt leren
kennen; groenten oogsten
1/6
open

vouwrand
Grote fietstassenroute
Op de fiets langs biologische adresjes
Fietsroute 5. Noord-HollaNd, tusseN CallaNtsoog, WarmerHuizeN eN BergeN
Naar De Lepelaar, Kardeis-Scorlewald, Van Assem, de
Noorderhoeve, De Buitenplaats en Natural Bulbs
Noord-HollaNd
FietstrektocHt dagtocHteN
Dag 1: 40 km; dag 2: 38 km
Dag 1 ca. 3 uur; dag 2 ca. 2.30 uur
Bos, duin, polder
Het lijkt een stief kwartiertje van Callantsoog naar Bergen,
maar in twee dagen fiets je dat hele eind fluitend heenen-weer.
Duin op, duin af door de dichte bossen van
de Schoorlse Duinen, en dwars door Schoorl, Petten en
Callantsoog met hun gezellige terrasjes. Drie biologische
bedrijven liggen in de uitgestrekte polders meer landinwaarts,
de andere drie hebben zich vlak bij elkaar aan de
Schoorlse duinrand gevestigd.
Onderweg kom je maar liefst
vier boerderijwinkels tegen.
Allemaal verkopen ze groente,
maar daarmee houdt de vergelijking
wel op. De Lepelaar
is forsbemeten met een groot
en divers assortiment, waaronder
kruidenplantjes (de
Zwitserse munt gedijt prima
Praktische informatie
in je eigen tuin), maar Kardeis
is nóg groter. Daar zijn brood
en koekjes uit de eigen bakkerij
en houten speelgoed
favoriet. Van Assem houdt het
klein met voornamelijk groente,
evenals de Noorderhoeve
die ook kaas en vlees van de
eigen boerderij verkoopt.
Start/eindpunt: • Tweedaagse: Schagerbrug (of Schagen).
• Dagtocht 1: Petten. • Dagtocht 2: Schoorldam. • Dagtocht
3: Bergen.
Parkeren: • Tweedaagse: bij sportvelden of langs de weg in
Schagerbrug. Of P+R in Schagen; dan via knp 45 en 25 naar
knp 43 en daar de route oppikken.
• Dagtocht 1: Petten, vlak bij knp 33, Strandweg 4 (Dijk te
Kijk). • Dagtocht 2: Fietstransferium Schoorldam, Rekerkoogweg
(grote P, gratis). Dagtocht 3: bij knp 48, P Breelaan 132,
Bergen (t.o. restaurant Duinvermaak).
Naar de route: Dagtocht 2: Transferium RA verlaten en bordjes
knp 44 volgen.
Toeristische info: • Natuurgebied Schoorlse Duinen,
www.staatsbosbeheer.nl. • Bezoekerscentrum Dijk te Kijk,
Strandweg 4, Petten, www.hhnk.nl. Expositie over de kracht
van water en dijken. Toegang gratis, open di-zo 10-17 uur.
• Beschermd Natuurgebied Zwanenwater, links van de route
tussen knp 37 en Callantsoog, www.natuurmonumenten.nl.
• Dwangburcht De Nuwendoorn van Floris V,
www.dwangburchten.nl; helaas niet toegankelijk maar wel
zichtbaar vanaf de route.
Knooppuntennetwerk: Op enkele plaatsen ontbreken de
knooppuntbordjes. Lees de routebeschrijving goed, dat voorkomt
omrijden.
Kaart: ANWB Fietskaart 1:50.000, nr. 12 Noord-Holland
noord/Texel.
Biologische adressen: • De Lepelaar, Rijperweg 16A (’t
Rijpje), St-Maarten, www.delepelaar.com. Boerderijwinkel
open: wo-vr 9-18 uur; za 9-16 uur.
• Biologische zorgbakkerij Kardeis-Scorlewald, Valkenlaan 14,
Schoorl, www.kardeis.nl. Boerderijwinkel open: ma-vr 9-17
uur; za 10-15 uur.
• Biologische boerderij Van Assem, Teugelaan 1, Schoorl, T:
(072) 509 26 50. Boerderijwinkel open: ma/di/wo/vr 8.30-18
uur; do 8.30-11 uur. Biologische markt Heiloo, do 13-17 uur;
biomarkt Alkmaar za 8-17 uur.
31, 25 of 19 km
2.30, 2 of 1.30 uur
Korenmolen de Kijkduin in Schoorl open
• Biologische zorgboerderij en boerderijcamping De Noorderhoeve,
Duinweg 125, Schoorl, www.noorderhoeve.nl. Boerderijwinkel
open: ma-vr 14-17 uur; za 10-13 uur. Mini-camping
open: 30/4-15/9, T: (072) 509 17 38. Landgoedfair za 6 juli
10-16 uur.
• Boerderijcamping De Buitenplaats, Surmerhuizerweg 10,
Eenigenburg, www.loeigoeiezuivel.nl. Camping met trekkershut.
• Natural Bulbs - Braakman, bezoekadres t.o. Camping Tempelhof,
Abbestedeweg t.o. Westerweg 2, Callantsoog,
www.naturalbulbs.nl.
Horeca, biologisch: • Kardeis-Scorlewald, zie boven.
Horeca, niet-biologisch: Voldoende horeca op de tweedaagse:
in Bergen, Schoorl, Warmenhuizen, Tuitjenhorn, Petten,
Callantsoog en Schagerbrug. Aanrader: bij knp 47, Bosbuffet
de Berenkuil.
B&B, niet-biologisch: B&B Tara Centrum, Surmerhuizerweg
21, Eenigenburg, www.taracentrum.com.
De Westfriese Omringdijk
legeNda
knp = fietsknooppunt
LA = linksaf
RA = rechtsaf
RD = rechtdoor
ri = richting
P25347 = ANWB-paddestoel 25347
Y = richtingbord
2/6

vouwrand
Grote fietstassenroute
Op de fiets langs biologische adresjes
Dag 1 van 2-daagse route
Dag 1
P Schagerbrug – 35 – 42 – 43 – ri 50, zie A
(Lepelaar) – 74 – 44 – 45 – ri 48, zie B
(Scorlewald, Van Assem, Noorderhoeve)
– 48 – 47 – 45 – 44 – 41 – ri 74, zie C
(Buitenplaats).
Routebeschrijving
A: Voorbij De Lepelaar niet LA ri knp 50,
maar RD en 1e kruising, bij Y10950, LA
Dorpsstraat, naar knp 74.
B: Bij knp 45 ri 48. Bij Scorlewald RA (knpbordje
ontbreekt) en 1e weg LA ri Bergen,
Omloop (knp 48 gaat hier RD). Tweede weg
RA (bij Buitenbergen), Teugelaan. Van Assem
ligt einde straat rechts. Bij voorr.weg LA
Duinweg (Noorderhoeve ligt verderop links).
In bocht naar links fietspad op en naar
knp 48. Op Blijdensteinseweg (onverharde
weg door N-Hollands Duinreservaat) RD als
knp-bordje ontbreekt (2x).
C: Bij knp 41 ri 74 en 1e weg LA, Surmerhuizerweg,
naar Camping De Buitenplaats.
Dag 2 van 2-daagse route
Dag 2
41 – 32 – 80 – 40 – 73 – zie D – 22 – 39 –
33 – zie E – 37 – 31 – zie F – 26 – Natural
Bulbs – 84 – 13 – 81 – 79 – 32 – 44 – 35 –
P Schagerbrug.
Routebeschrijving
D: Na knp 73, voorbij molen RA (geen
bordje) en naar knp 22.
E: Na knp 33, geen bordje: bij P25246 RA ri
Callantsoog. Einde schelpenpad bij P25247
RA ri Callantsoog.
F: Na knp 31, in Callantsoog: ná bordje
‘U nadert het knooppunt’, waar volgend
bordje ontbreekt weg volgen (niet RA), langs
Blokker, straat heet verderop Dorpsweg en
naar knp 26. Let op: bord knp 26 staat op
onhandige plek, links van de weg.
Let op: De tweedaagse route is nagefietst.
De trajecten van de dagtochten die afwijken
van de tweedaagse route zijn op de kaart
uitgezet en niet nagefietst.
22
39
33
E
D
47
73
40
37
F
45
48
B
26
80
Natural Bulbs
Braakman
31
79
Dag 2 32
41
C
44
Scorlewald
Van Assem
Noorderhoeve
42
32
84
Buitenplaats
44
43
A
13
81
3/6
35
Dag 1
Lepelaar
74

vouwrand
Dagtochten
Dagtocht 1
P Petten – 33 – 37 – 31 – zie F – 26 –
Natural Bulbs – 84 – 13 – 81 – 79 – 32
– 38 – 37 – 87 – 88 – 39 – P Petten.
Dagtocht 2
P Fietstransferium – 44 – 41 – ri 74, zie C
(Buitenplaats) – 41 – 32 – 43 – ri 50, zie A
(Lepelaar) – 74 – P Fietstransferium.
Dagtocht 3
48 – 47 – 46 – 20 – 21 – 45 – ri 48, zie B
(Scorlewald, Van Assem, Noorderhoeve) – 48.
Het landschap
Eerlijk is eerlijk: niet elke meter in Noord-
Holland is bloedmooi. Wie over die iets minder
inspirerende kilometers zeurt is echter
een kniesoor, want telkens als je denkt:
het mag wel wat minder kaarsrecht, volgt
er een aangename verrassing. Zoals een
heerlijk fietspad, leuke horeca, een sfeervol
dorp, een bos, een molen of de schaduwrijke
duinen.
De route start rechtlijnig, door de polder naar
De Lepelaar. Dan volgen de dorpskernen van
Tuitjenhorn en Warmenhuizen. In Schoorl
komt er schwung in het fietsen, met winkels,
leuke terrasjes, molen de Kijkduin en een
idyllisch kerkje. Tussen Schoorl en Bergen
gaat het naar drie bioboeren en vervolgens
duik je de geurende bossen van de Schoorlse
Duinen in. De Westfriese Omringdijk die volgt
is niet voor niets beroemd. De dijk biedt ruim
uitzicht op dartele lammetjes, nieuwsgierige
koeien, grazende paarden en... op de
28 meter hoge toren de Nuwendoorn en de
opgravingen van wat eens een dwangburcht
van Floris V was. Dag 1 eindigt op de rustige
boerderijcamping van De Buitenplaats.
Op dag 2 trekt Polder LQ de aandacht met
drassige gedeelten en een paar mooie molens
midden in het landschap. De polder is
onderdeel van Natura-2000; de zeldzame
dwerggans komt hier regelmatig opvetten als
hij op trek is. Dan volgt Petten, waar afstappen
voor de expositie Dijk te Kijk geen gek
idee is. Tussen Petten en Callantsoog liggen
heerlijke duinen waar je heuvelop zowaar op
de pedalen moet. Langs de rand van natuurgebied
het Zwanenwater rijdend, beland je
in het bruisende toeristenleven van Callantsoog.
Natural Bulbs ligt iets verderop en
daarna kan de blik op oneindig door niet al te
opwindende polders terug naar Schagerbrug.
Polder LQ, tussen knp 73 en 22
Dagtocht 1
46
20
39
33
21
E
47
37
F
45
48
Dagtocht 3
B
26
Natural Bulbs
Braakman
31
79
Dag 2 32
41
C
44
Scorlewald
Van Assem
Noorderhoeve
32
84
Buitenplaats
Dagtocht 2
A
43
4/6
13
81
Lepelaar
74

vouwrand
Grote fietstassenroute
Op de fiets langs biologische adresjes
De Lepelaar
‘Er lopen hier twaalf mooie mannen rond, die kun je beter op
de foto zetten dan mij’, zegt eigenaar Jan Schrijver lachend.
Op de Lepelaar werken inderdaad veel scholieren. Jan en
zijn vrouw Inge behoren tot de pioniers van de biologischdynamische
landbouw in Nederland. Het draait allemaal om de
kringloop van voedingstoffen en mest, en om het bodemleven,
dat cruciaal is voor een vruchtbare bodem. ‘Weinigen beseffen
dat de micro-organismen in de bodem voor gezonde, smaakvolle
en stevige gewassen zorgen’, legt Jan uit. Samen met
journalist John van der Rest heeft hij daar een toegankelijk
boek over geschreven: Op weg naar een fijnzinnige landbouw.
Behalve de vele hectaren puike groenten en de winkel waar je
met gemak alle wekelijkse boodschappen kunt doen, heeft de
Lepelaar nog meer bijzonderheden. ‘Vorig jaar hebben we zes
meter brede bloemenranden ingezaaid langs de akkers. Daar
komen veel insecten op af en zo hebben we de natuurlijke
bestrijders van – bijvoorbeeld – luizen vanzelf bij de hand.
Bovendien hebben we een paar bijenvolken die voor de bestuiving
van de gewassen zorgen’, zegt Inge.
Activiteiten hele jaar door: Boerderijwinkel; kookworkshops;
verkoop boek biologisch-dynamische landbouw.
Kardeis-
Scorlewald
Boerderijwinkel Van Assem
open
Dag 1: De brood- en gebakhoek van
Kardeis-Scorlewald
De kleine boerderijwinkel van Nel en Kees van Assem staat in
een rustige straat van Aagtdorp. ‘Als ik thuis ben, is de winkel
open’, zegt Nel, ‘want waarom zou ik dichtgaan als ik er toch
ben? Ik vind het contact met mijn klanten het leukste van
ons bedrijf.’ Er wordt zo divers mogelijk geteeld om zo min
mogelijk in te hoeven kopen bij de groothandel. ‘Alles wat
hier verkocht wordt, komt direct van het land. Onze klanten
zijn gek op de veldsla en de winter- en zomerpostelein. O ja,
en op de aardbeien en onze vlezige sperziebonen. Maar ja,
wat is er nou niet lekker? De mensen komen ook voor onze
tuinbonen en cherrytomaatjes. Straks, in de winter, zijn er
weer krakendverse spruiten en boerenkool.’ Wat niet verkocht
wordt in de winkel, gaat op de biologische markten over de
toonbank. ‘Op donderdagmiddag staan we op de biologische
markt in Heiloo en op zaterdag op die in Alkmaar’, zegt Nel
glimlachend.
Activiteiten hele jaar door: Boerderijwinkel; biologische
markten.
De Lepelaar
Dag 1: De Lepelaar (foto: De Lepelaar)
Dag 1: De Lepelaar (foto: De Lepelaar)
Kardeis - Scorlewald
Kardeis is onderdeel van zorginstelling Scorlewald, waar
mensen met een verstandelijke beperking wonen en werken.
Het biologisch-dynamische brood en de taarten in de winkel
en de lunchroom worden gebakken in de werkplaatsen van
Scorlewald. Maar ook het houten speelgoed, de muziekinstrumenten,
het textiel en de keramiek en de sieraden komen
uit de werkplaatsen. De winkel en de luchroom zijn groot en
licht, dus ook als het geen terrassenweer is, kun je er relaxt
van koffie mét genieten, inclusief uitzicht op de fikse bossen
die de Schoorlse Duinen bedekken. Bedenk wel dat er nog
meer boerderijwinkels volgen, voordat je je slag slaat in het
uitgebreide assortiment groente, fruit en lekkernijen die de
schappen van Kardeis vullen.
Activiteiten hele jaar door: Boerderijwinkel; bezorgservice
(binnen 6 km van de winkel); webwinkel.
van Assem
Dag 1: De Westfriese Omringdijk
5/6

vouwrand
Grote fietstassenroute
Op de fiets langs biologische adresjes 6/6
Dag 1: De Noorderhoeve
De Buitenplaats
Natural Bulbs (foto: Natural Bulbs)
De
Noorderhoeve
Achter de boerderij in het gehucht Eenigenburg ligt een
grasveld waar je heerlijk kunt kamperen. Er is zelfs een luxe
trekkershut mét kachel. ‘Ken je onze zuivelafhaalhuisjes?’,
vraagt boerin Ilse van der Eerden nieuwsgierig. ‘In vijf dorpen
staat een tuinhuisje met een koelkast erin. Klanten halen een
sleutel bij ons op, nemen naar behoefte zuivel uit de koelkast,
noteren dat en eens in de zes weken rekenen we af. Boer Bram
Borst is druk met zijn dubbeldoel-koeien. ‘Als onze koeien zijn
afgekeurd voor de melkproductie, worden ze vetgemest voor
het vlees. Blaarkoppen en Fries-Hollandse koeien zijn goede
dubbeldoelers, een gewone melkkoe niet.’ De biologisch-dynamische
koeien – mét horens – van de Buitenplaats zijn verwend,
want ze worden een paar keer per dag verplaatst naar
een ander stuk weiland. Dat principe heet ‘pure graze’. De
koeien eten alleen de bovenste toppen van het gras, waardoor
de grasmat sneller herstelt en het bodemleven floreert. Dat
proef je terug in onze zuivel want het gras is voedselrijker.’ De
melk wordt op de boerderij verwerkt tot yoghurt, karnemelk,
slagroom, crème fraîche, boter en – waar vind je dat nog –
hangop!
Activiteiten hele jaar door: Zuivelafhaalhuisjes; mini-camping;
zorgboerderij.
Natural Bulbs
Braakman
De Noorderhoeve
Zorgboerderij De Noorderhoeve heeft een kleine camping, een
boerderijwinkel en een kaasmakerij. Vanzelfsprekend lopen er
koeien in de weilanden, maar ook schapen, paarden, kippen
en geiten. Vijftig zorgcliënten – hulpboeren – volgen bijzonder
onderricht op de Noorderhoeveschool. ‘We geven les in het
verzorgen van dieren, maar bijvoorbeeld ook in yoga & meditatie,
en in veiligheid’, legt boerin Yanthe uit. Het kaasmaken
is voornamelijk handwerk. Het resultaat is een lekkere Goudse
kaas van de eigen melk, die in de winkel wordt verkocht. Niet
alleen de winkel, maar ook natuurvoedingswinkels en instellingskeukens
behoren tot de afzetmarkt van de boerderijproducten.
Ook Restaurant Merlet in Schoorl (dat een Michelinster
heeft) is blij met de Noorderhoeve. Er wordt elk jaar een
speciaal teeltplan voor het restaurant gemaakt. De Schoorlse
duinen zijn onder handbereik, dus ’s zomers is het hier heerlijk
kamperen. ‘We kunnen maximaal tien tenten en twee
caravans kwijt’, zegt boerin Yanthe. ‘Campers kunnen hier niet
staan, die beschadigen het gras te veel.’
Activiteiten hele jaar door: Boerderijwinkel; zorgboerderij
met eigen school; mini-camping.
De Buitenplaats
Natural Bulbs Braakman
Colofon
In opdracht van Bionext Ontwerp: Yvonne du Pon, Bionext
Noes Lautier, www.noeslautier.nl Fotografie: Robert Eckhardt, Noes Lautier en Giel Tange
Ilse van der Eerden van De Buitenplaats
6/3
De grote passie van Wilbrord Braakman is het bodemleven
en dat heeft alles te maken met zijn andere passie: het telen
van sterke biologische narcissen, tulpen, krokussen, blauwe
druifjes en gladiolen. De 1,1 miljard (echt waar!) verschillende
zelfstandige leventjes die één gram uitgebalanceerde bodem
bevolken, zijn allemaal belangrijk. ‘We vergeten vaak dat er
niet alleen bóven, maar ook ónder de grond leven is en dat
dat van groot belang is’, zegt Wilbrord. ‘Wij biologische boeren
zorgen door onze teeltwijze voor een gezonde grond. In mijn
geval levert dat sterke bloembollen op die minder vatbaar
zijn voor ziekten en plagen. Ik pas vruchtwisseling toe, wat
inhoudt dat ik zelden twee jaar achter elkaar hetzelfde gewas
op hetzelfde stuk grond plant. Dat voorkomt dat de bodem
uitgeput raakt en dat eventuele ziektesporen zich in de bodem
ophopen. En ik plant minder bollen per vierkante meter, ook
dat doet de planten goed.’ Een tip van Wilbrord: ‘Gebruik biologische
compost in je tuin, die verbetert de weerstand en de
gezondheid van de grond.’
Activiteiten hele jaar door: Webwinkel.