'Op de bres voor de KL' - Ons Leger

Recommendations

Info

Foto: Koot 25 jaar Nederlands Offi cier (Uit ‘Parade der strijdkrachten’, 1962) A la suite Wanneer wij dit jaar op 30 april de verjaardag van onze Koningin vieren, dan vangt tevens de offi ciële viering aan van het vijfentwintigjarig huwelijksfeest van ons Vorstenpaar. Er is in dit verband nog iets anders te herdenken, n.l. het feit, dat de Prins der Nederlanden in december 1961 vijfentwintig jaar Nederlands offi cier was. Nederlander geworden op 24 november 1936 werd de toen aanstaande Gemaal van onze Koningin bij Koninklijk Besluit van 4 december 1936 benoemd tot luitenant ter zee der 1ste klasse (kapitein) à la suite van de Koninklijke Marine, en tot kapitein (ritmeester) à la suite van de Koninklijke Landmacht, terwijl een ander Koninklijk Besluit van dezelfde datum, de jonge Prins de titulaire rang verleende van kapitein (ritmeester) bij het Koninklijk Nederlands-Indische Leger. De nieuw benoemde Nederlandse offi cier werd op 23 december 1936 op plechtige wijze beëdigd op het Haagse Malieveld. Het heeft geen enkele zin meer zich af te vragen wat de betekenis was in die dagen van “à la suite”en “titulair”. Immers niet alleen zijn deze toevoegingen later formeel uit ’s Prinsen rangomschrijving verdwenen, maar - wat veel belangrijker is - onze Prins der Nederlanden heeft al spoedig getoond te zullen worden wat hij heden ten dage is: een Nederlands offi cier, die voldoet aan de hoogste eisen van het zijn van Nederlander, zowel als van offi cier, terwijl de omstandigheden, waaronder de Prins dit aan zijn Koningin en aan Volk en Strijdkrachten heeft kunnen tonen, waarschijnlijk geen gemakkelijke zijn geweest. Als drager van de hoogste rangen in onze Nederlandse strijdkrachten is de Prins een “self made man”. Geen Willemsoord of KMA, geen H.K.S. hebben hem via beoordelingen en cursussen, via staf- en troependienst naar zijn hoge rang gebracht. Niettemin is hij geworden tot een militair van gezag, van bekwaamheid en kennis, tot een offi cier, die zich zelf heeft gevormd in de dikwijls harde praktijk, dankzij aanleg, wil en sportiviteit. Als Generaal der Koninklijke Luchtmacht is de Prins een algemeen als voortreffelijk erkend vlieger en deze kwaliteit werd in eerste aanleg verkregen door een uitstekende, bij de Britse R.A.F. tijdens de oorlogsjaren ontvangen opleiding. In de jaren tussen 1937 en het begin van de Tweede Wereldoorlog gaf de Prins blijk van zijn grote belangstelling in het werk der Nederlandse strijdkrachten, door een uitgebreid programma van bezoeken aan oefeningen en manoeuvres, aan staven en mobilisatiebureaus, aan schepen in aanbouw, aan vliegtuigen en sportieve prestaties. Op 8 november 1937 neemt de Prins voor de eerste maal deel aan de rijlessen van een klas offi cieren aan de Rijschool te Amersfoort; er zullen er nog vele volgen. Niet alleen lessen aan de Rijschool, maar ook aan de Hogere Krijgsschool en andere militaire onderwijsinrichtingen. Als op 10 mei 1940 Duitse strijdkrachten ons land binnentrekken en Nederland in de oorlog is geraakt, heeft onze Prins intussen een goed beeld gekregen van de Nederlandse strijdkrachten. Hij kent de mensen en weet wat zij doen; hij kent de problemen. Hij is lang niet meer de Prins van over de grens met een Nederlandse militaire rang. Hij is de Nederlandse offi cier, een Nederlandse Prins geworden. Engeland Er volgt een harde tijd. Het Koninklijk Gezin gaat naar Engeland en in het vreemde land moet onze Prins opnieuw bewijzen, dat hij niet meer de Duitse Prins is, maar een rechtgeaard Nederlands offi cier, bereid zich volledig te geven aan de zaak van zijn land in oorlog en aan die van zijn bondgenoten. Onze Prins moet dit niet alleen aantonen tegenover geallieerde omgeving, maar eveneens tegenover het Nederlandse Volk in bezet gebied. In beide opzichten slaagt hij voortreffelijk. “Anjerdag”, 29 juni 1940, was een duidelijke demonstratie van het Nederlandse Volk. Een demonstratie van vertrouwen en aanhankelijkheid, slechts overtroffen in intensiteit door de latere ontvangst in de bevrijde delen van ons land. Ook in Engeland was de vriendschap spoedig gesloten. Binnen enkele dagen na aankomst volgde een bezoek aan de nog strijdende troepen in Zeeuws-Vlaanderen, daarna jaren van hard werken, bezoeken aan strijdende onderdelen, opleiding tot oorlogsvlieger, deelnemen aan gevechtsacties, grote daadwerkelijke belangstelling voor alle Nederlandse militairen en Engelandsvaarders en niet te vergeten voor de gebeurtenissen in bezet gebied. ONAFHANKELIJK DEFENSIEMAGAZINE Bevrijding In september 1944 gaat de Prins de kroon op zijn bevrijdingswerk zetten. Bij KB van 3 september 1944 wordt hij benoemd tot Bevelhebber der Nederlandse strijdkrachten na te voren reeds bevorderd te zijn tot de rangen van Luitenant-Generaal en Vice-Admiraal. De Prins krijgt een daadwerkelijk commando en welk een! Een der moeilijkste opdrachten, die men zich in de bevrijdingsperiode kon denken. Het hoogste bevel over de strijdkrachten, die in het bezette gebied zijn en in het bevrijde gebied worden gevormd. Een taak vol van moeilijkheden en problemen, vol voetangels en klemmen. Maar een dankbare taak, welke de Prins vervuld heeft met grote ijver, bekwaamheid en vooral met takt en charme. Een taak, die hem bracht aan de onderhandelingstafel met de Duitsers, maar ook en vooral midden in het hart van het Nederlandse Volk. Inspecteur-generaal Het was duidelijk, dat een man als Prins Bernhard ook na de periode der bevrijding een blijvende rol in onze Nederlandse krijgsmacht zou moeten blijven vervullen. Op 13 september 1945 wordt de Prins Inspecteur-Generaal der Koninklijke Landmacht, terwijl op 31 december 1946 zijn benoeming tot Inspecteur-Generaal der Koninklijke Marine volgt. Na de oprichting van een zelfstandige luchtmacht komt op 21 maart 1953 des Prinsen benoeming tot Inspecteur-Generaal der Koninklijke Luchtmacht. De Staf van de Inspecteur-Generaal wordt gevestigd op “De Zwaluwenberg” bij Hilversum. Op 30 maart 1954 volgde de bevordering van de Prins der Nederlanden tot Luitenant-Admiraal en Generaal. Als Inspecteur-Generaal vervult de Prins der Nederlanden thans reeds sedert meerdere jaren, naast zijn vele andere bezigheden in het belang van ons land, een zeer belangrijke functie ten behoeve van de Nederlandse strijdkrachten. Ministers van Oorlog en Marine en thans van Defensie en Chefs van Staven komen en gaan. De Inspecteur-Generaal blijft. De Inspecteur- Generaal met zijn grote nationale en internationale ervaring, met zijn warme belangstelling vooral voor menselijke vraagstukken, blijft. Als rustgevend element, als adviseur, als behartiger van veler belangen en niet het minst als voorbeeld voor velen.De Prins der Nederlanden vijfentwintig jaar Nederlands Offi cier! Een herdenking van betekenis in het bestaan onzer Nederlandse strijdkrachten. Het is meer dan een geste, wanneer wij zowel de Prins der Nederlanden als de Koninklijke Marine, de Koninklijke Landmacht en de Koninklijke Luchtmacht daarmede van harte gelukwensen.< 11
Een prins om trots op te zijn (Uit ‘Parade der strijdkrachten’, 1959) Rang Het is wel uitermate typerend voor Prins Bernhard, dat hij zelden iets cadeau wil hebben; hij wil geen commissaris van een of andere onderneming worden, wanneer hij van de desbetreffende zaak niets afweet. Hij wil geen beschermheerschap aanvaarden van een vereniging, als het doel van die vereniging hem niet interesseert. En toen de Nederlandse regering hem bij zijn aankomst in Nederland als de verloofde van de toenmalige Prinses Juliana een militaire titel wilde toekennen, wees hij het aanbod beslist van de hand. Zeker, dat hij een militaire titel zou voeren was niet meer dan logisch, gezien zijn status als echtgenote van de troonopvolgster. Maar… niet zonder meer krijgen, die titel! Onze Prins volgde dus met vele beroepsoffi cieren lessen aan de Hogere Krijgsschool en pas, toen hij naar de mening van zijn superieuren voldoende kennis had vergaard om de rang van kapitein of ritmeester te voeren, wilde hij deze aanvaarden. Als kapitein bij de Nederlandse Landmacht begeleidde de Prins in mei 1940 dan ook zijn gezin naar Engeland en zette hij later met de in Zeeland overgebleven troepen de strijd voort. WO II Nederland was toen aangenaam verrast. Met een zekere achterdocht immers had men de reacties van de dan nog steeds als ‘nieuw’ beschouwde Prins afgewacht! Het maakte hem in één slag tot een der populairste Nederlanders, en de algemene genegenheid nam in niet geringe mate toe, zodra bleek dat het hem met de bevrijding van Nederland ernst was. Niet wetend dat de regering er bezwaar tegen zou hebben wanneer de Prins eventueel zou deelnemen aan gevechtshandelingen in de lucht, volgde hij een opleiding als oorlogsvlieger; groot was de teleurstelling bij het ontvangen van de mededeling dat hij zich liever buiten de gevaarlijke zone van het felomstreden luchtruim moest houden en prinses Wilhelmina, toen nog koningin, heeft in haar onlangs verschenen memoires bekend, er niet voor te durven instaan dat de Prins nooit eens deel zou hebben genomen aan bombardementsvluchten naar Duitsland. Hetzelfde geldt trouwens voor de Marinepatrouilles, die vanuit Engelands zuidoostkust opereerden en waaraan een groot aantal Nederlandse schepen haar medewerking verleende. De Prins heeft heel wat commandanten in grote verlegenheid gebracht met zijn herhaalde verzoeken, eens zo’n klopjacht op U-boten te mogen meemaken… Dat de Prins weldra bevorderd zou worden tot kolonel (in 1941) lag wel in de lijn der gebeurtenissen opgesloten. Zijn benoeming tot hoofdverbindingsoffi cier met de Engelse strijdkrachten kwam voor velen als een verrassing, doch bleek een uitstekende greep te zijn geweest. In deze functie heeft de Prins immers onnoemelijk veel kunnen doen voor het land, dat hij als zijn vaderland beschouwde. In 1944 werd hij bevorderd tot luitenant-generaal en tot vice-admiraal en als zodanig bracht hij herhaalde malen een bezoek aan de fronten in Europa. In de Nederlandse militaire kampen in Engeland was hij een veel geziene fi guur en met zijn benoeming tot bevelhebber der Binnenlandse Strijdkrachten, in die verwarrende dagen van september 1944, waren alle geallieerde opperbevelhebbers het volkomen eens. Dat hij deelnam aan de wapenstilstandonderhandelingen in Wageningen was toen reeds niet meer dan zijn goed recht… IGK Thans is Prins Bernhard Inspecteur- Generaal van alle drie takken van onze strijdkrachten, en is het een taak, welke hij zeer ernstig opvat. Hij is op de hoogte van de nieuwste gevechtsvliegtuigen, van het nieuwste geschut. Vrijwel iedere week kan men hem aantreffen bij militaire aangelegenheden of onderdelen en hij is de trotse drager van de Militaire Willemsorde en het Vliegerskruis. Hij kan tijdens zijn inspectietochten verduiveld lastig zijn bij het ontdekken van onrechtmatigheden, maar toen zijn oudste ONAFHANKELIJK DEFENSIEMAGAZINE dochter in 1956 het schutsvrouwschap aanvaardde van het Wapen der Koninklijke Marechaussee was hij behalve Inspecteur- Generaal van de Koninklijke Landmacht tevens de trotse vader, die Prinses Beatrix tijdens de toch wel indrukwekkende korte plechtigheid, terzijde stond. Overigens: nooit ontbreekt bij hem de humor. Bij het bezoek aan het Koninklijke Instituut voor de Marine in Den Helder ontdekte hij in de Senaatskamer het bij de voorbereidingen totaal over het hoofd geziene portret van het meisje van een der senaatsleden. De Prins heeft toen de heren met zijn vragen een paar hele warme minuten bezorgd… tot ze merkten dat hij hen - om het even populair uit te drukken - op de kast zat te jagen.< 13
Page 1 and 2: Foto: G. van Oosbree en L.M. van We
Page 3 and 4: Prins Bernhard en de krijgsmacht Pr
Page 5: Foto: G. van Oosbree en L.M. van We

'Op de bres voor de KL' - Ons Leger

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?