You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
In Flanders Fields Museum<br />
Hotel-Museum Arthur Merghelynck<br />
Museum Godshuis Belle<br />
Onderwijsmuseum<br />
Stedelijk Museum<br />
<strong>Ieper</strong> educatIef<br />
schooljaar 2010-2012
2<br />
_
<strong>Ieper</strong> is een stad met een rijk verleden. Naast Brugge en Gent was <strong>Ieper</strong><br />
een van de grote Vlaamse lakensteden tijdens de Middeleeuwen. In de<br />
17de eeuw werd <strong>Ieper</strong> een Franse grensstad, door de Franse veldheer<br />
Vauban uitgebouwd tot een moeilijk in te nemen vesting. Tijdens de<br />
Eerste Wereldoorlog werd de stad herleid tot een puinhoop. <strong>Ieper</strong> herrees<br />
echter als een feniks uit zijn as, een geslaagde symbiose tussen heden en<br />
verleden. Je kan van de 21ste eeuw naar de Middeleeuwen en terug.<br />
De vijf <strong>Ieper</strong>se musea geven de bezoeker op een aantrekkelijke manier<br />
inzicht in de complexe culturele geschiedenis van stad en streek. Ze<br />
hangen als schakels aan elkaar en helpen je om een zo volledig mogelijk<br />
beeld te krijgen.<br />
In deze folder stellen de Stedelijke Musea hun educatief aanbod voor. Ze<br />
bieden op maat gesneden activiteiten aan om van de uitstap naar <strong>Ieper</strong><br />
een leerrijke, gevarieerde dag te maken.<br />
In bepaalde periodes (oktober-november / maart-mei) zijn sommige<br />
arrangementen snel volgeboekt, tijdig reserveren is de boodschap!<br />
<strong>Ieper</strong> educatIef<br />
schooljaar 2010-2012<br />
3<br />
_
4<br />
_
De ticketverkoop stopt<br />
één uur voor sluitingstijd.<br />
Gesloten drie weken<br />
na de kerstvakantie.<br />
Prijs € 1,00 p.p.<br />
(tot 26 jaar)<br />
Dagarrangementen<br />
zie vanaf p. 9<br />
Ruim 10 jaar na zijn opening is het In Flanders Fields Museum een<br />
begrip in Vlaanderen en ver daarbuiten geworden. In deze hedendaagse,<br />
interactieve tentoonstelling maak je de reis terug naar de Grote Oorlog<br />
van 1914-1918. Je maakt de geschiedenis zelf mee, als soldaat of<br />
verpleegster, als inwoner van <strong>Ieper</strong> of als vluchteling… Met eigen ogen<br />
zie je de verwoesting van een hele streek en de gruwel die deze oorlog<br />
met zich meebracht, maar ook de hoop en de herrijzenis van een stad<br />
als <strong>Ieper</strong>. Historische voorwerpen, suggestieve klank- en lichtevocaties,<br />
documentaire films en maquettes wisselen elkaar af.<br />
Naast de permanente tentoonstelling staat het IFFM ook in voor grote<br />
tijdelijke tentoonstellingen, kunstprojecten, conferenties, concerten,<br />
lezingen, reizen, bijzondere wandelingen en herdenkingen, waarin de<br />
mens in de oorlog centraal staat en het immer actuele van deze oorlog<br />
wordt belicht. Deze werking werd in juni 2010 met de MuseumPrijs<br />
beloond.<br />
Het In Flanders Fields Museum is gevestigd in het hart van de stad, op<br />
de eerste verdieping van de heropgebouwde Lakenhallen op de Grote<br />
Markt.<br />
Naar een Nieuw<br />
in Flanders Fields Museum<br />
De verbouwingen van de Lakenhallen in functie van het volledig vernieuwde<br />
museum, kenniscentrum en bezoekerscentrum gingen van start in september<br />
2010. Het museum zoals het nu is, blijft nog een jaar open. Hierbij een kort<br />
overzicht van de stapsgewijze ingrepen en de sluitingsperiodes.<br />
Gezien de historische locatie van het museum in de Lakenhallen worden<br />
de eerste twee maanden van de werken opgenomen voor archeologisch<br />
onderzoek. Daarom werd vanaf woensdag 1 september 2010 de toegang<br />
tot het museum gewijzigd. De passage via de binnenkoer is niet<br />
meer beschikbaar. De trap naar de verdieping wordt genomen via de<br />
toegangspoort op de Grote Markt, kant Neermarkt.<br />
IN flaNders<br />
fIelds MuseuM<br />
het Grote Markt 34<br />
www.inflandersfields.be<br />
5<br />
_
6<br />
_<br />
4<br />
3<br />
Bijgevolg is er geen mogelijkheid meer om te picknicken in de foyer of<br />
op de binnenkoer. Schoolgroepen kunnen hun picknick nuttigen in de<br />
Fenix (Leopold-III laan 16, 8900 <strong>Ieper</strong>).<br />
Alle praktische informatie vindt u hiernaast.<br />
Aansluitend op het archeologisch onderzoek worden alle afbraakwerken<br />
op het gelijkvloers uitgevoerd. Deze werken zullen de hele maand<br />
december 2010 in beslag nemen. Om die reden gaat het IFFM<br />
uitzonderlijk al een maand vroeger dicht, op 1 december 2010.<br />
Gedurende die sluitingsperiode is er ook geen educatieve werking voor<br />
schoolgroepen.<br />
De heropening van 2011 is op dinsdag 1 februari.<br />
De werken aan het bezoekerscentrum (Westervleugel), het museumcafé<br />
(Coomansvleugel) en het kenniscentrum (Noordervleugel) starten<br />
in januari 2011. Tegen het bouwverlof (22/7/2011) zullen het<br />
bezoekerscentrum en het museumcafé af zijn. De verhuis van het<br />
bezoekerscentrum, de museumshop en de kantoren van de Dienst<br />
<strong>Toerisme</strong> is voorzien tegen begin augustus 2011. Het museumcafé en het<br />
Kenniscentrum openen pas samen met het nieuwe museum.<br />
Na de ontruiming van de Oostervleugel kunnen ook daar de werken<br />
aanvatten. In deze vleugel wordt de museumfoyer geïnstalleerd met<br />
ticketbalie, garderobe met lockers en toiletten, de educatieve ruimte en<br />
de nieuwe ingang, alsook een nieuwe trap en lift naar de permanente<br />
tentoonstelling op de verdieping.<br />
Deze inrichting start op maandag 19 september, wat betekent dat het<br />
IFFM versie 1 definitief zijn deuren sluit op zondag 18 september 2011.<br />
Vanaf 19 september 2011 tot 1 april 2012 wijzigt<br />
het aanbod en de beschikbaarheid van de<br />
educatieve dienst.<br />
U vindt een overzicht hiernaast.<br />
6<br />
5<br />
Grondplan: fasering-niv0 [1] Museumfoyer, ingang vanaf 1 april 2012 en educatieve ruimte<br />
[2] Bezoekerscentrum, museumshop en burelen Dienst <strong>Toerisme</strong><br />
[3] Ingang Neermarkt, van 1 september 2010 tot 18 september 2011<br />
[4] museumcafé - [5] Kenniscentrum en burelen Dienst Musea<br />
[6] binnenkoer<br />
2 1<br />
Scholen die graag nog de oude<br />
opstelling van het museum<br />
wensen te bezoeken, raden we<br />
aan om snel te boeken!
››› 19 | 09 | 2011 › 01 | 04 | 2012<br />
educatieve werking<br />
Ook de educatieve dienst zal tijdens de sluiting<br />
van het museum tijd nodig hebben om te<br />
werken aan een nieuw educatief aanbod.<br />
Tijdens de duur van de herinrichtingswerken<br />
bieden we schoolgroepen nog een beperkte<br />
greep uit ons huidig educatief aanbod aan.<br />
Vanaf 19/09/2011 worden geen workshops meer<br />
georganiseerd (zowel voor lager- als secundair<br />
onderwijs). Schoolgroepen kunnen wel nog<br />
intekenen op alle tochten die we in <strong>Ieper</strong><br />
educatief aanbieden.<br />
Omdat het museumbezoek wegvalt hanteren we<br />
andere tarieven. Voor de begeleiding van<br />
de tocht betaalt de school de gidsvergoeding:<br />
Gidsbeurt van 2 uur = €50<br />
+ € 25 voor elk extra aangevangen uur<br />
Voor meer informatie over de educatieve<br />
werking tijdens deze periode, contacteer de<br />
educatief medewerkers Wouter Sinaeve of<br />
Ann-Sophie Coene.<br />
<br />
<br />
stedelijke.musea@ieper.be<br />
+32 (0)57 / 239 450<br />
iN FLANDeRS FieLDS<br />
2011 › 2012 ››› overzicht<br />
Picknick in Fenix<br />
U kan de Fenix, met groepen tot 100 personen,<br />
reserveren van maandag tot en met vrijdag<br />
(niet tijdens de Belgische schoolvakanties). Er<br />
is een speeltuin bij de zaal en bij mooi weer<br />
kan u buiten picknicken. De huurprijs van de<br />
zaal bedraagt € 6/uur. De prijs van een drankje<br />
schommelt tussen de € 0,50 en € 0,60.<br />
Huurprijs en drankverbruik zullen na afloop aan<br />
de school gefactureerd worden.<br />
Opgelet! Groepen die zonder verwittiging niet<br />
komen opdagen, krijgen een factuur van €6<br />
voor de huurprijs van de zaal.<br />
U kan rechtstreeks reserveren bij de Fenix.<br />
<br />
<br />
<br />
› 1/09/2010 gewijzigde ingang via de deur aan de Neermarkt<br />
› 1/12/2010 › 31/01/2011: IFFM volledig gesloten<br />
GeeN AANBOD eDucAtieVe DieNSt<br />
› 1/02/2011 › 18/09/2011: MuSeuM OPeN<br />
› 19/09/2011 › 1/04/2012: IFFM volledig gesloten<br />
BePeRkt AANBOD eDucAtieVe DieNSt<br />
› Zondag 1/04/2012: HeROPeNiNG volledig vernieuwd IFFM<br />
fenix@ieper.be<br />
+32 (0)57 / 239 419 (wim Bollaert)<br />
Leopold iii-laan 16 (zie plan p. 40/41)<br />
8900 ieper<br />
7<br />
_
8<br />
_<br />
tijdelijke tentoonstellingen<br />
Over Fritz Haber, David Vandermeulen Belforttoren<br />
››› 23 | 10 | 2010 › 01 | 12 | 2010<br />
Dit jaar herdenken we de 95ste verjaardag van de eerste grote gasaanval op 22 april 1915. Naar aanleiding<br />
van die verjaardag organiseert het In Flanders Fields Museum een tentoonstelling die in het teken<br />
staat van de bedenker van dit aanvalswapen: de Duitse chemicus Fritz Haber. Centraal staan de originele<br />
tekeningen van de Belgische stripkunstenaar David Vandermeulen uit zijn (vijfdelige) stripreeks over Haber.<br />
Hommage aan onze schenkers Belforttoren<br />
››› 01 | 02 | 2011 › 18 | 09 | 2011<br />
De afgelopen twaalf jaar mocht het IFFM een niet aflatende stroom aan schenkingen ontvangen. Daaronder<br />
bevinden zich ook heel wat kunstwerken, zoals de zeer uitgebreide collectie ‘Karel Lauwers’ (geschonken<br />
door zijn nabestaanden) of de collectie ‘Maurice Langaskens’ (geschonken door het echtpaar Paul en Yvette<br />
Spencer uit Miami, U.S.A.). Als eerbetoon aan deze gulle schenkers zal een ruime selectie ‘kunstwerken’<br />
de ruimte onder de belforttoren in 2011 voor de laatste keer vullen. Naast de twee reeds genoemde<br />
kunstenaars zal er ook werk te zien zijn van onder meer Alfred Bastien, Eugeen Van Mieghem, Jules<br />
De Bruycker, Albert Hahn, Théophile Steinlen, Henri Quittelier, Gustave Fraipont, Marcel Augis,<br />
Marc-Henri Meunier, Charles Houben, William Monk, Henri Ottevaere, Dirk Vansina… en van enkele<br />
anoniem gebleven soldaat-kunstenaars. De werken worden geconfronteerd met enkele giften van<br />
hedendaagse artiesten als Mark Anstee, Xavier Tricot of Frans Vercoutere. Heel wat zaken zullen voor<br />
het eerst (sedert lang) te zien zijn, een buitenkansje dus.<br />
Remembering Hoover and the commission for Relief<br />
in Belgium coomanszaal<br />
››› 01 | 11 | 2011 › 01 | 03 | 2012<br />
GRAtiS<br />
Tijdens de Eerste Wereldoorlog zorgde de Duitse bezetting en de Britse blokkade ervoor dat meer dan<br />
7 miljoen Belgen honger lijdden. Aangegrepen door dit feit startte Herbert Hoover (later VS-president<br />
van 1928 tot 1932) een nooit eerder gezien lenigingsplan op: de Commission for the Relief in Belgium<br />
(CRB). Het budget van 12 miljoen dollar werd gevoed door vrijwillige schenkingen en overheidsgelden. In<br />
samenwerking met het in België opgerichte Comité National de Secours et d’Alimentation (ook bekend als<br />
het Comité National) werden de goederen over heel België verdeeld.<br />
Na de oorlog verloor Hoover nooit het contact met België. Zo gebruikte hij het geld van de CRB voor de<br />
wederopbouw van het land. De Fondation Universitaire werd gesticht en schonk duizenden dollars aan<br />
toonaangevende Belgische universiteiten. In 1920 richtte Hoover de Belgian American Educational<br />
Foundation (BAEF) op. Deze stichting deelde beurzen uit aan jonge Belgen om in de Verenigde Staten te<br />
gaan studeren. Het programma bestaat vandaag nog en telt honderden afgestudeerden.
in Flanders Fields<br />
wORkSHOPS tot 16 | 09 | 2011<br />
De Groote Oorlog<br />
Dit unieke boek<br />
met interactieve<br />
cd-rom neemt<br />
je mee naar de<br />
Eerste Wereldoorlog<br />
in de Westhoek<br />
van Vlaanderen.<br />
Je beleeft het<br />
boeiende en<br />
aangrijpende<br />
verhaal van 15<br />
verschillende<br />
mensen die deze periode hebben meegemaakt:<br />
soldaten, burgers, kinderen, mannen en<br />
vrouwen, mensen van overal, mensen met een<br />
oorlog. Geen van hen allen raakte die oorlog<br />
ooit nog kwijt. Aan de hand van getuigenissen,<br />
beelden van toen en nu, historische voorwerpen<br />
en sporen in het landschap krijg je een helder<br />
beeld van de geschiedenis van De Groote<br />
Oorlog in de Westhoek.<br />
Dit is een realisatie van Uitgeverij Lannoo,<br />
In Flanders Fields Museum, Talbot House en<br />
IJzertoren Vredesmuseum.<br />
Dit boek is verkrijgbaar in de museumshop.<br />
enkel voor scholen na reservatie, niet in het weekend.<br />
workshop: De GROOte OORLOG<br />
Maak kennis met de cd-rom! In de educatieve<br />
ruimte wordt een groep gedurende één uur<br />
ondergedompeld in het verhaal van De<br />
Groote Oorlog. De voorwerpen uit de reserves<br />
van het museum maken alles nog veel<br />
concreter.<br />
€<br />
<br />
<br />
<br />
25 euro<br />
max. 30 personen<br />
vanaf 5e leerjaar<br />
reservaties.iffm@ieper.be<br />
workshop in de educatieve ruimte<br />
Tijdens één uur bestuderen we een resem<br />
documenten en voorwerpen uit de reserves<br />
van het museum. De leerlingen krijgen een<br />
antwoord op vragen als: ‘Hoe zwaar weegt een<br />
Britse helm?’, ‘Waaruit is een Duitse pinhelm<br />
gemaakt?’, ‘Wat aten de soldaten?’, ‘Hoe lees<br />
je een loopgravenkaart?’ of ‘Wat schreven<br />
de soldaten naar huis?’. Wat in het museum<br />
alleen maar bekeken mag worden, kan hier ook<br />
aangeraakt worden.<br />
€<br />
<br />
<br />
<br />
25 euro / groep<br />
max. 30 personen<br />
vanaf 15 jaar<br />
reservaties.iffm@ieper.be<br />
9<br />
_
10 _<br />
De kijkkast van kobe<br />
Kobe is een jongetje<br />
uit Reningelst,<br />
een dorpje in de<br />
Westhoek. De peter<br />
van Kobe is oom<br />
Piet. Hij werkt in het<br />
In Flanders Fields<br />
Museum in <strong>Ieper</strong>.<br />
Op een avond, na<br />
sluitingstijd, heeft<br />
hij Kobe uitgenodigd<br />
om het museum<br />
samen met hem te bezoeken. Hij heeft de<br />
jongen uren aan een stuk rondgeleid en<br />
verhalen verteld over de Eerste Wereldoorlog.<br />
Toen Kobe thuis kwam, was hij heel erg onder<br />
de indruk van wat hij gezien had en van de<br />
verhalen die zijn oom Piet had verteld. Hij sliep<br />
onrustig en de volgende dag begon hij aan<br />
het maken van zijn eigen museumpje over de<br />
Eerste Wereldoorlog. Natuurlijk had hij geen<br />
echte voorwerpen uit die oorlog. Daarom zocht<br />
hij naar spulletjes die hem deden denken aan<br />
wat hij had gezien in het museum. Elk simpel<br />
dingetje dat hij in zijn kijkkast legde, riep bij<br />
Kobe een hele reeks verhalen en beelden op uit<br />
de Eerste Wereldoorlog.<br />
In dit boekje vertelt Kobe over zijn eigen<br />
huismuseumpje. Je vindt ook telkens wat<br />
uitleg over de geschiedenis van de Eerste<br />
Wereldoorlog. Maar, ook vandaag of vorig jaar<br />
of nauwelijks vijf jaar geleden is of was er nog<br />
oorlog en moordend geweld in de wereld. In elk<br />
hoofdstuk kan je een verhaal lezen dat heel erg<br />
lijkt op het verhaal van de Eerste Wereldoorlog<br />
en toch stond het pas gisteren in de krant.<br />
Aan de hand van dit boek biedt het In Flanders<br />
Fields Museum volgende workshops aan:<br />
1 uur<br />
Inleidend verhaal op de Eerste Wereldoorlog<br />
aan de hand van het boek en materiaal dat tot<br />
de reserves van het museum behoort.<br />
2 uur<br />
Inleiding + geleid bezoek doorheen het<br />
museum.<br />
3 uur<br />
Inleiding + geleid bezoek doorheen het<br />
museum + naverwerking.<br />
€<br />
<br />
<br />
<br />
1 uur: € 25 per groep + € 1 p.p. museum<br />
2 uur: € 50 per groep + € 1 p.p. museum<br />
3 uur: € 75 per groep + € 1 p.p. museum<br />
max. 25 personen<br />
vanaf 4e leerjaar<br />
reservaties.iffm@ieper.be
enkel voor scholen na reservatie, niet in het weekend.<br />
een Dag in Flanders Fields<br />
DAGARRANGeMeNteN voor schoolgroepen tot 30 | 03 | 2012<br />
Alle thematochten worden aangeboden in combinatie met een bezoek aan het In Flanders Fields<br />
Museum. De scholen zorgen zelf voor de bus (indien noodzakelijk). Sommige kunnen ook met de<br />
fiets worden gedaan. De tochten worden indien mogelijk in overleg met de leerkracht aangepast aan<br />
de aard en de leeftijd van de groep. De begeleiding gebeurt door kwaliteitsvolle gidsen.<br />
Als kennismaking met ‘de Westhoek’ en ‘De Eerste<br />
Wereldoorlog’ bieden we volgende tochten aan.<br />
BASiS<br />
Op verkenning in de ieperboog (Noord of Zuid)<br />
<br />
<br />
Noodzakelijk<br />
vanaf 10 jaar<br />
3 uur met de fiets<br />
2 uur met de bus<br />
Tijdens deze tocht brengen we het verhaal van<br />
de Eerste Wereldoorlog aan de hand van de<br />
sporen die je vandaag nog in het landschap<br />
terugvindt: monumenten, begraafplaatsen,<br />
gereconstrueerde loopgraven, mijnkraters,<br />
stukjes authentiek oorlogslandschap, …<br />
Een kennismaking met deze Groote Oorlog in<br />
tal van aspecten.<br />
Tijdens de tocht komen volgende sites aan bod:<br />
ieperboog Noord:<br />
Britse begraafplaats, gereconstrueerde<br />
loopgraaf, Franse begraafplaats, Menenpoort.<br />
(eventueel Duitse begraafplaats)<br />
ieperboog Zuid:<br />
Franse begraafplaats, stuk authentiek<br />
oorlogslandschap, mijnkrater, Britse<br />
begraafplaats (eventueel Menenpoort)<br />
Voor wie wat dieper wil graven bieden we<br />
volgende tochten aan die telkens één aspect van<br />
de Eerste Wereldoorlog in een speciaal daglicht<br />
stelt.<br />
VeRDiePiNG<br />
Odon<br />
n<br />
<br />
Noodzakelijk<br />
<br />
vanaf 11 jaar<br />
4 uur — picknick of drankpauze<br />
onderweg mogelijk<br />
Veel WO1-soldaten schreven een dagboek.<br />
Maar slechts weinige soldaten konden<br />
hun dagboek aan de buitenwereld of het<br />
nageslacht doorgeven. Als bij wonder kwam het<br />
dagboek van grenadier Odon Van Pevenaege<br />
bij zijn familie terecht na zijn dood. Zijn<br />
strijdkameraad en neef Cyriel bracht het in<br />
11<br />
_
12 _<br />
1918 mee naar huis. Op 27 mei 2009 schonk<br />
zijn nichtje het aan het In Flanders Fields<br />
Museum.<br />
Wie de geschriften van Odon leest, kan<br />
zich weer heel even in het midden van die<br />
wereldoorlog voelen. Met het dagboek in de<br />
hand, trekken we naar de plekken waar Odon<br />
was en houden we halt op de plaatsen waar de<br />
sporen hiervan nog tastbaar aanwezig zijn.<br />
De Groote evacuatie,<br />
medische zorg in oorlogstijd.<br />
<br />
Noodzakelijk<br />
3 uur<br />
De tocht vertrekt vanaf Hill 60 / Doppelhöhe<br />
60, één van de meest bevochten punten in de<br />
<strong>Ieper</strong>boog. Hill 60 werd na de oorlog bewaard<br />
als een relict van dat slagveld - het terrein kan<br />
ook beschouwd worden als één groot massagraf.<br />
Vanaf Hill 60 volgen we de weg die een<br />
Duitse gewonde volgde tijdens zijn evacuatie<br />
in april-mei 1915. De herinneringen aan de<br />
Eerste Wereldoorlog zijn er minder talrijk dan<br />
aan Britse zijde, maar ze zijn er wel degelijk.<br />
We bezoeken een Duitse commandobunker,<br />
een eenzaam Duits graf in Wervik en de tocht<br />
eindigt aan de Franse zijde van de Leie, op de<br />
bijzondere Duitse begraafplaats van Wervicq-<br />
Sud. Een verhaal van medische zorgen,<br />
organisatie tijdens de oorlog, de relatie tussen<br />
Duitse troepen en de plaatselijke bevolking en<br />
zoveel meer.<br />
een multiculturele oorlog<br />
<br />
Noodzakelijk<br />
2,5 uur<br />
<br />
<br />
vanaf 14 jaar<br />
vanaf 12 jaar<br />
In de Westhoek waren tijdens de Eerste<br />
Wereldoorlog meer dan 50 verschillende<br />
volksgroepen, nationaliteiten en culturen<br />
aanwezig. Aan de hand van een bezoek aan<br />
enkele begraafplaatsen en monumenten wordt<br />
op verschillende van deze nationaliteiten<br />
ingegaan: hoe kwamen ze hier? Hoe was de
elatie tussen al deze nationaliteiten en de<br />
legerleiding, en tussen deze nationaliteiten<br />
en vooral de plaatselijke bevolking? Een<br />
verhaal van een multiculturele samenleving<br />
avant-la-lettre.<br />
Leven in een belegerde stad,<br />
hulpverlening in ieper<br />
(<strong>Ieper</strong>, september 1914 – mei 1915)<br />
<br />
vanaf 12 jaar <br />
2 uur<br />
Tijdens deze wandeling stappen we in de<br />
voetsporen van Margriet-Marie, een <strong>Ieper</strong>se<br />
zuster uit het klooster van de Lamotten. In<br />
<strong>Ieper</strong> werd voor het eerst een schot gehoord<br />
halfweg september 1914. Vanaf halfweg<br />
oktober 1914 lag de stad voortdurend onder<br />
vuur. De bewoners namen hun toevlucht<br />
tot kelders en kazematten. De voedsel- en<br />
drinkwatervoorziening was niet langer<br />
evident. Epidemies braken uit en de relatie<br />
met de vreemde troepen verliep niet altijd<br />
van een leien dakje. Ruim 7 maand leefde<br />
zuster Margriet-Marie intens mee met de<br />
oorlogsellende van de <strong>Ieper</strong>se bevolking.<br />
Begin mei 1915 werd de totale evacuatie van<br />
<strong>Ieper</strong> bevolen en werd het doodvonnis over de<br />
stad voltrokken. Een verhaal van de wanhoop<br />
van onschuldige burgers en hulpverleners in<br />
levensbedreigende situaties waar ze nooit om<br />
gevraagd hebben.<br />
ieperse kinderen vluchten, in de voetsporen<br />
van de 11-jarige Jeanne Mesdom<br />
<br />
vanaf 4de lj. <br />
2 uur<br />
Begin 1914 kon niemand vermoeden dat<br />
een verwoestende oorlog zou uitbreken. En<br />
toch werd deze nachtmerrie in de zomer van<br />
dat jaar waarheid. Heel wat <strong>Ieper</strong>se gezinnen<br />
met kinderen vluchtten naar veiligere oorden<br />
achter het front. Andere gezinnen bleven in<br />
hun geliefde stad tot de situatie het niet meer<br />
toeliet. Tijdens deze wandeling volgen we het<br />
vluchtverhaal van de 11-jarige Jeanne Mesdom.<br />
Laat je meeslepen door haar aangrijpende<br />
verhaal doorheen de stad <strong>Ieper</strong>.<br />
13<br />
_
14 _<br />
De wederopbouw van ieper<br />
Deze stadswandeling richt het oog op de<br />
problematiek van de wederopbouw van een<br />
stad en streek. In 1919 was het aantal huizen<br />
in <strong>Ieper</strong> waarvan de gevel nog (min of meer)<br />
overeind stond letterlijk op één hand te tellen.<br />
Maar, als een feniks herrees <strong>Ieper</strong> uit zijn as.<br />
Tien jaar later leek het alsof hier nooit een<br />
oorlog had gewoed. En toch blijft de oorlog<br />
zichtbaar in het stedelijke weefsel. Een verhaal<br />
van hoop en volharding, uitgedrukt in steen.<br />
Rusteloze Graven,<br />
executies in wereldoorlog 1<br />
<br />
<br />
vanaf 16 jaar <br />
Noodzakelijk<br />
3 uur<br />
<br />
2 uur<br />
vanaf 16 jaar<br />
In de Eerste Wereldoorlog werd in alle legers<br />
de doodstraf nog uitgevoerd. Meestal was<br />
dat voor desertie, soms voor lafheid of nog<br />
twijfelachtigere beschuldigingen. ‘Rusteloze<br />
Graven’ is een zoektocht naar plaatsen en<br />
verhalen van executie in de regio van <strong>Ieper</strong>.<br />
We zoeken naar kampen waar executies plaats<br />
hadden, we zien graven van geëxecuteerden en<br />
luisteren naar hun verhalen of die van burgers<br />
die getuige waren van executies. De tocht<br />
eindigt met een bezoek aan de dodencellen in<br />
het Stadhuis van Poperinge.<br />
Het einde van een oorlog<br />
<br />
Na de oorlog komt de noodzakelijke verwerking<br />
ervan. De begraafplaatsen en monumenten<br />
in de Westhoek zijn een essentieel onderdeel<br />
van die verwerking. Enerzijds lenigden zij een<br />
onmiddellijke en grote nood, maar anderzijds<br />
reflecteren zij ook de wijze waarop men deze<br />
oorlog wilde herinneren. Waarom zien de<br />
monumenten en begraafplaatsen eruit zoals ze<br />
eruit zien? Wat kunnen we er van aflezen i.v.m.<br />
de ideologie betreffende de oorlog?<br />
In hoeverre zijn het vredesmonumenten dan wel<br />
oorlogsmonumenten?<br />
een Literaire Salient<br />
<br />
Noodzakelijk<br />
3 uur<br />
Noodzakelijk<br />
2,5 uur<br />
<br />
<br />
vanaf 16 jaar<br />
vanaf 16 jaar<br />
Een rondrit in de frontstreek, met bijzondere<br />
aandacht voor enkele van de plaatsen waar<br />
de bekendste gedichten en teksten van WO1<br />
ontstonden: John McCrae, Edmund Blunden,<br />
Francis Ledwidge, Erich Remarque, Louis-<br />
Ferdinand Céline, Jean Giono, André Maurois<br />
e.a. (uitstekend geschikt voor tweede taal<br />
onderwijs, aan te passen volgens de taal:<br />
Engels of Frans, ev. Duits)
Groen, oranje, kaki, rood en bruin, het lot<br />
van de ieren in de eerste wereldoorlog.<br />
concert en gidsbeurt<br />
<br />
Noodzakelijk<br />
<br />
vanaf 16 jaar<br />
2,5 uur — Vertrek om 13.30u. stipt<br />
aan de ingang v/h Streekbezoekerscentrum<br />
(Lakenhallen, <strong>Ieper</strong>)<br />
Na een oorlog wordt enkel de versie van de<br />
overwinnaar gehoord. Maar wat als er geen<br />
winnaars zijn, allen maar verliezers?<br />
Dat was op het einde van WO1 voor heel<br />
Europa het geval, maar misschien nog meer in<br />
het bijzonder en ook merkbaar tot vandaag, in<br />
Ierland. Zowel Noord- als Zuid-Ieren hadden<br />
in grote aantallen vrijwillig in het Britse leger<br />
dienst genomen, meer dan 50.000 van hen<br />
sneuvelden zonder onderscheid van afkomst<br />
of overtuiging. De overlevenden vonden bij<br />
hun terugkeer het land verwikkeld in een<br />
burgeroorlog. In de ‘gespannen vrede’ die<br />
volgde, werden de slachtoffers en zelfs de<br />
inspanning van de Ieren in WO1 zelf, uit het<br />
collectieve bewustzijn verbannen of anders<br />
verkeerd geïnterpreteerd. Voor de Ieren in het<br />
Zuiden (de groene Ieren) waren de soldaten<br />
van WO1 collaborateurs met de Britten, en<br />
dus verwerpelijk. Voor de protestantse Ieren<br />
van Ulster (de oranje Ieren) waren de soldaten<br />
allemaal helden die voor geloof en vaderland<br />
waren gestorven, en als dusdanig allemaal<br />
postume helden van het ‘orangisme’. Het ene<br />
noch het andere klopte, maar het duurde nog<br />
tot 1998 voor er – hier in de Westhoek – een<br />
monument kon komen van en voor alle Ieren,<br />
als symbool van de nog altijd even gewenste als<br />
wankele vrede op het hele Ierse eiland.<br />
Piet Chielens vertelt het verhaal op zes<br />
verschillende kruispunten van de Ierse<br />
geschiedenis en de Eerste Wereldoorlog, in<br />
de buurt van <strong>Ieper</strong>. — Luc Cuppens zorgt<br />
voor passende en vaak zeer plaatsgebonden<br />
liederen, en begeleidt zichzelf op gitaar,<br />
autoharp en mechanisch orgel!<br />
15<br />
_
16 _<br />
een Dag in Flanders Fields<br />
DAGARRANGeMeNteN voor schoolgroepen<br />
€<br />
<br />
tot 16 | 09 | 2011<br />
Alle programma’s IFFM + thematocht met gids: € 4,75 p.p. (min. 20 betalenden)<br />
Programma IFFM + Groen, Oranje, Kaki, Rood en Bruin: € 5,50 p.p. (min. 35 betalenden)<br />
Programma IFFM + Odon: € 5,50 p.p. (min. 35 betalenden) - indien met optie IJzertoren<br />
+ € 1 p.p<br />
Van 19 | 09 | 2011 tot 30 | 03 | 2012<br />
+ gratis toegang tot het<br />
Museum Godshuis Belle,<br />
het Onderwijsmuseum en<br />
het Stedelijk Museum<br />
Op verkenning in de <strong>Ieper</strong>boog (Noord of Zuid) Bus: € 50 / Fiets: € 75<br />
Leven in een belegerde stad € 50<br />
<strong>Ieper</strong>se kinderen vluchten € 50<br />
De wederopbouw van <strong>Ieper</strong> € 50<br />
De Groote Evacuatie € 75<br />
Rusteloze graven € 75<br />
Het einde van een oorlog € 75<br />
Een literaire Salient € 75<br />
Een Multiculturele Oorlog € 75<br />
Groen, oranje, kaki, rood en bruin € 75<br />
Odon € 100<br />
Voor groepen < dan het opgegeven minimum, wordt de effectieve kostprijs gerekend.<br />
<strong>Ieper</strong>se scholen krijgen verder gratis toegang maar betalen de gids en/of andere extra’s.<br />
Omwille van het weer kunnen fietstochten en de tocht ‘Groen, oranje, …’ enkel<br />
plaatsvinden tussen eind maart en eind oktober.
cOMBiNAtieMOGeLiJkHeDeN<br />
met talbot House<br />
Het leven achter het front<br />
Bezoek aan de tentoonstelling in het Talbot<br />
House, de voormalige Britse soldatenclub in<br />
Poperinge. Zie: www.talbothouse.be.<br />
talbot House<br />
In Poperinge, destijds het zenuwcentrum<br />
van het Britse leger achter de frontlijn, biedt<br />
Talbot House met zijn onlangs gerestaureerde<br />
Concert Hall een gevarieerd programma over<br />
het leven áchter het front. Deze Poperingse<br />
thematiek toont een andere kant van de Eerste<br />
Wereldoorlog, en vult het verhaal van <strong>Ieper</strong> en<br />
van de soldaten aan het front uitstekend aan.<br />
€<br />
<br />
Kostprijs Combiticket<br />
tot 16/09/2011<br />
IFFM + Talbot House = € 5 p.p.<br />
in de voetsporen van… de Groote Oorlog<br />
John Gamble – Achiel Van walleghem<br />
<br />
Voor groepen < dan het opgegeven<br />
minimum, wordt de effectieve<br />
kostprijs gerekend<br />
Noodzakelijk<br />
4 uur<br />
<br />
vanaf 10 jaar<br />
Elke getuige die in de educatieve cd-rom ‘De<br />
Groote Oorlog’ wordt aangehaald, is vandaag<br />
de dag nog steeds in het landschap terug te<br />
vinden. Stap in de voetsporen van John Gamble<br />
of Achiel Van Walleghem.<br />
Trek er, onder begeleiding van een gids, met<br />
de bus op uit om hun sporen in het huidige<br />
landschap terug te vinden. Beëindig je<br />
tocht in het Talbot House om het verhaal te<br />
vervolledigen. Hier ontvangt elke leerling een<br />
‘Herinneringsboekje’ van Achiel of John.<br />
In de voetsporen … een tocht waarbij het<br />
verhaal van die Groote Oorlog nog tastbaarder<br />
wordt.<br />
€<br />
<br />
Kostprijs Combiticket<br />
tot 16/09/2011<br />
IFFM + dagboek p.p. + tocht + Talbot House<br />
= € 10 p.p. (min. 30 betalenden)<br />
van 19/09/2011 › 30/03/2012<br />
dagboek p.p. + tocht + Talbot House =<br />
€ 9,5 p.p. (min. 30 betalenden)<br />
Voor groepen < dan het opgegeven<br />
minimum, wordt de effectieve<br />
kostprijs gerekend<br />
17<br />
_
18 _<br />
een MeeRDAAGS VeRBLiJF<br />
in de ieperboog<br />
De Educatieve Dienst kan assisteren bij het plannen van een avondactiviteit.<br />
Bij het boeken van een theaterproductie helpen we graag bij het zoeken en vastleggen van een<br />
speellocatie.<br />
Enkele voorbeelden van producties:<br />
Sing me to sleep<br />
‹Sing Me To Sleep›, een suite van Music Hall<br />
liedjes, klaprozen, en brieven uit <strong>Ieper</strong> (John<br />
Gamble, 1894 - 1916)<br />
<br />
<br />
Ontploft!<br />
Een volkse vertelling over de Eerste<br />
Wereldoorlog.<br />
<br />
<br />
ca. 70 min.<br />
ca. 65 min.<br />
<br />
vanaf 14 jaar<br />
www.talbothouse.be<br />
info@talbothouse.be (Dries Chaerle)<br />
<br />
www.begijnlebleu.be<br />
begijnlebleu@hotmail.com<br />
(Begijn Le Bleu)<br />
vanaf 16 jaar<br />
De gekke soldaat<br />
Een Duitse soldaat wordt naar de loopgraven<br />
gestuurd. Zijn lief kan niet langer wachten<br />
en trouwt met een ander. Het leven in de<br />
loopgraven is verschrikkelijk. Zijn kameraden<br />
sterven één voor één. Langzaam wordt hij gek.<br />
Maar ‘gekken’ worden gezien als deserteurs,<br />
omdat ze niet meer willen of kunnen vechten.<br />
Daarop staat maar één straf. De dood. Hij kan<br />
zelfs niet gek worden.<br />
<br />
<br />
1 uur<br />
De uitvinder<br />
Het bizarre levensverhaal van Nobelprijswinnaar<br />
Fritz Haber. Uitvinder van kunstmest,<br />
maar ook de ontwikkelaar van het eerste<br />
massavernietigingswapen: het gifgas.<br />
<br />
<br />
50-60 min.<br />
<br />
vanaf 12 jaar<br />
www.farcecancan.be<br />
info@farcecancan.be (Frans Ceusters)<br />
<br />
www.deuitvinder.com<br />
uitvinder@kleinekunsten.nl<br />
(Victor Frederik)<br />
vanaf 16 jaar
En toen zwegen de wapens… een bladzijde wordt omgedraaid.<br />
De hand wordt aan de ploeg geslagen, de akkers bewerkt.<br />
Een stad verrijst langzaam uit haar as.<br />
Het leven wint het van de dood.<br />
Maar ‘de oorlog’ blijft even latent aanwezig en slaat op de meest onverwachte<br />
momenten opnieuw genadeloos toe.<br />
Met ‘Scars of War’ willen het In Flanders Fields Museum en Handicap<br />
International de link leggen tussen de enerzijds actuele conflicten in de<br />
wereld, waar landmijnen en clusterbommen worden gebruikt, en anderzijds<br />
de impact van de niet-ontplofte munitie van de Eerste Wereldoorlog in de<br />
Westhoek (toen en nu). Een confrontatie met de gevolgen van een oorlog en<br />
de littekens die hij nalaat.<br />
Reizende tentoonstelling<br />
‘Scars of War’ is een reizende drietalige tentoonstelling bestaande uit<br />
12 grote modules (2,5m op 1,5m) die buiten worden opgesteld. Elke module<br />
vertelt een deel van het verhaal: Van aanmaak tot opruiming, prothesen en<br />
revalidatie, het emotionele en psychologische luik, …<br />
website<br />
SCARS<br />
WAR of<br />
Op ‘www.scarsofwar.be’ vind je per module bijkomende informatie, films,<br />
getuigenissen, persberichten, foto’s, …<br />
Leerkrachten vinden er lestips en via deze site kan er voor de kinderen van<br />
het lager onderwijs een wandelgids voor de expo gedownload worden.<br />
Scars of war on tour<br />
10 november tot 28 november 2010 – Grote Markt, <strong>Ieper</strong><br />
26 april tot 6 mei 2011 – Beeldenplein, <strong>Ieper</strong><br />
8 mei tot 22 mei 2011 – Leopoldsburg<br />
…<br />
wil je de expo naar je eigen<br />
stad halen? Dat kan!<br />
Meer info hierover vind je<br />
op www.scarsofwar.be 19<br />
_
20 _<br />
SCARS<br />
WAR of<br />
in iePeR<br />
10 november 2010 Opening expo<br />
15 november › 26 november 2010 Programma 6e leerjaar<br />
- Workshop In Flanders Fields<br />
Aan de hand van authentieke voorwerpen, persberichten, foto’s en<br />
getuigenissen wordt de impact van de niet ontplofte munitie van de Eerste<br />
Wereldoorlog in de Westhoek (tussen 11 november 1918 en nu) uit de<br />
doeken gedaan.<br />
- Bezoek In Flanders Fields Museum<br />
- Bezoek expo Scars of War<br />
- Workshop Handicap International<br />
Tijdens deze workshop ervaren de kinderen hoe burgers leven in een gebied<br />
waar landmijnen en clusterbommen nog overal opduiken. Het gevaar waar<br />
ze mee worden geconfronteerd en hoe Handicap International hen daarbij<br />
helpt.<br />
26 april › 6 mei 2011 Programma 3e graad secundair<br />
- Workshop In Flanders Fields<br />
- Bezoek In Flanders Fields Museum<br />
- Bezoek expo Scars of War<br />
- Workshop Handicap International<br />
Na het bekijken van de film Turtles can fly van Bahman Ghobadi gaan de<br />
leerlingen aan de hand van enkele stellingen in debat. Het gesprek wordt<br />
geleid door iemand van Handicap International.<br />
i<br />
wORkSHOPS - DAGARRANGeMeNteN - cOMBiNAtieMOGeLiJkHeDeN -<br />
MeeRDAAGS VeRBLiJF iN FLANDeRS FieLDS MuSeuM + ScARS OF wAR<br />
Reservaties en inlichtingen:<br />
Via www.inflandersfields.be of contacteer Petra Delvaux op<br />
+32 (0)57 / 239 220 - Reservaties.iffm@ieper.be<br />
inhoudelijke vragen:<br />
Wouter Sinaeve en Ann-Sophie Coene, educatief medewerkers<br />
Stedelijke Musea <strong>Ieper</strong> - Janseniusstraat 9 - 8900 <strong>Ieper</strong>.<br />
stedelijke.musea@ieper.be - +32 (0)57 / 239 450<br />
OP DIT ADRES BEVINDT ZICH OOK HET keNNiSceNtRuM. HIER<br />
KAN U MEER INFO VERKRIJGEN OVER WOI. HET CENTRUM IS VRIJ<br />
TOEGANKELIJK OP WOENSDAG VAN 8 TOT 12 EN VAN 13 TOT 17 U.<br />
❤
21<br />
_
22 _<br />
de<br />
vredesprIjs<br />
vaN de<br />
stad <strong>Ieper</strong><br />
De stad <strong>Ieper</strong> zal in 2011 voor de 4 e keer de driejaarlijkse Vredesprijs<br />
uitreiken aan een persoon of organisatie die zich in het recente verleden<br />
verdienstelijk heeft gemaakt voor de wereldvrede. Een internationaal<br />
selectiecomité heeft 5 personen genomineerd voor de Vredesprijs 2011.<br />
Nu al zijn de genomineerden bekend. Dit heeft alles te maken met het<br />
specifieke karakter van de prijs. De <strong>Ieper</strong>se Vredesprijs wil in eerste instantie<br />
een educatief project zijn voor jongeren in Vlaanderen. De stad <strong>Ieper</strong> wil<br />
hiermee haar bijdrage leveren om in het secundair onderwijs actief te werken<br />
aan vredeseducatie. Door stil te staan bij het werk van de genomineerden<br />
komen jongeren in contact met verschillende aspecten van het werken aan/<br />
voor vrede, leren zij regio’s kennen waarmee zij minder vertrouwd zijn, leren<br />
zij de omstandigheden kennen waarin deze mensen actief zijn…<br />
Het zijn immers jongeren uit <strong>Ieper</strong> en Vlaanderen die nadat zij in de klas, op<br />
school kennis hebben gemaakt me de vijf genomineerden, en deze hebben<br />
bestudeerd, hun stem kunnen uitbrengen voor de genomineerde van hun<br />
keuze. Het werken rond de Vredesprijs van de stad <strong>Ieper</strong> kan van september<br />
2010 tot eind april 2011.<br />
Op de website www.vredesprijs-ieper.be vind je meer informatie over de<br />
genomineerden en kun je een informatieve bundel downloaden. Na het<br />
stemmen wordt de laureaat van de vredesprijs 2011 bekend gemaakt tijdens<br />
de zitting van de gemeenteraad van mei 2011. Deze persoon wordt dan ook<br />
uitgenodigd om de prijs (€ 25.000) in ontvangst te nemen in <strong>Ieper</strong> op 11<br />
november 2011.
Van boven naar onder:<br />
Denis Mukwege, Q’orianka Kilcher, Kathy Kelly, Valdete Idrizi, Hassan Shire Sheikh<br />
De genomineerden voor de Vredesprijs 2011 in willekeurige volgorde:<br />
Denis Mukwege: Congolese arts die zich in de buurt van Bukavu sedert 1996<br />
ontfermt over vrouwen die het slachtoffer zijn geworden van verkrachting in<br />
een door rebellengroepen geteisterde regio.<br />
Q’orianka kilcher: Jonge actrice, maar evenzeer activiste die zich inzet voor<br />
de rechten van de inheemse bevolking in Peru, pleit voor het behoud van het<br />
regenwoud en actie voert tegen ontginning, boskap en olieboringen wanneer<br />
deze ingaan tegen de rechten van de inheemse bevolking.<br />
kathy kelly: Amerikaanse die zich al meer als 25 jaar met geweldloze acties<br />
verzet tegen de vaak economisch geïnspireerde oorlogsvoering van de VS.<br />
Trekt de VS rond om te spreken en te getuigen over de burgers en kinderen<br />
als slachtoffer in oorlogsvoering.<br />
Valdete idrizi werd in 1999 als Albanese Kosovaarse samen met duizenden<br />
anderen verdreven uit haar woonplaats. Nu woont en werkt ze terug in<br />
Mitrovica waar zij een centrum leidt dat de Servische en Albanese bevolking<br />
in de door de Ibar gescheiden stad probeert te verzoenen.<br />
Hassan Shire Sheikh: mensenrechtenactivist die na bedreigingen Somalië<br />
verliet en in Canada asiel kreeg. Keerde terug naar de regio en leidt<br />
nu een instituut dat hulp, vorming en bescherming wil bieden aan<br />
mensenrechtenactivisten in de Hoorn van Afrika<br />
Met de Vredesprijs aan de slag in ieper<br />
Brengt u met uw school/klas een bezoek aan <strong>Ieper</strong> dan bieden wij u graag een<br />
workshop aan rond de Vredesprijs, teneinde ook de jongeren uit uw school<br />
de kans te bieden mee te kunnen te bepalen wie deze prijs in 2011 zal<br />
ontvangen.<br />
<br />
<br />
<br />
€<br />
ca. 1,5 uur gratis<br />
vrede_ontwikkeling@ieper.be<br />
+32 (0)57 / 239 214<br />
23<br />
_
24 _
Alleen toegankelijk<br />
met gids en mits reservatie.<br />
het<br />
Het Hotel-Museum Arthur Merghelynck bevindt zich op een steenworp<br />
van de Grote Markt. Het is gevestigd in een “hotel” uit 1774, ontworpen<br />
door de Rijselse architect Thomas Gombert in een overgangsstijl<br />
van rococo naar neoclassicisme. Na de Eerste Wereldoorlog werd dit<br />
herenhuis getrouw gereconstrueerd.<br />
Het Hotel-Museum Arthur Merghelynck is wellicht <strong>Ieper</strong>s minst<br />
bekende, maar misschien wel bijzonderste museum. Hier opende Arthur<br />
Merghelynck in 1894 zijn privé-museum, gewijd aan de levensstijl van<br />
de adel in de 18 de eeuw. Overvloedig gedecoreerde stijlkamers volgen<br />
elkaar op: een boudoir, een “gouden salon”, maar ook intieme vertrekken<br />
als slaapkamers, de privé-salon of de Vlaamse keuken. De meubels zijn<br />
van een hoog niveau en tal van schilderijen van oude meesters sieren de<br />
wanden. Alles is zo gepresenteerd alsof het lijkt dat de oorspronkelijke<br />
bewoners slechts voor even de deur uit zijn. De gids neemt u mee op een<br />
meeslepende en onvergetelijke tijdreis naar de tweede helft van de 18 de<br />
eeuw.<br />
In de koetshuizen vond de archeologische collectie<br />
van de stad <strong>Ieper</strong> onderdak: 800 voorwerpen uit<br />
de middeleeuwen illustreren het wel en wee van de<br />
lakennijverheid die <strong>Ieper</strong> roem en rijkdom bracht.<br />
arthur<br />
MerghelyNck<br />
MuseuM A.Merghelynckstraat 2<br />
25<br />
_
26 _
Speciaal voor 6-12-jarigen: Hoe word ik lakei in 20 stappen?<br />
Een lakei of dienstmeid verwelkomt de groep alsof ze in de 18 de eeuw zijn.<br />
Ze veronderstellen dat de groep zich komt aanmelden voor de openstaande<br />
functie van lakei / dienstmeid en nemen de groep op sleeptouw doorheen het<br />
huis. Aan de hand van de verschillende functies van elke kamer in het huis<br />
en de voorwerpen die er te zien zijn, wordt de opleiding gegeven.<br />
Elke deelnemer ontvangt na afloop een exemplaar van het boekje “Hoe word<br />
ik lakei in 20 stappen”<br />
<br />
<br />
ca. 1,5 uur<br />
Rondleidingen Hotel-Museum Arthur Merghelynck vanaf 13 JAAR<br />
<br />
<br />
i<br />
2 uur<br />
Reservaties en inlichtingen:<br />
Via Dienst <strong>Toerisme</strong>, op +32 (0)57 / 239 220 of toerisme@ieper.be<br />
inhoudelijke vragen:<br />
Wouter Sinaeve en Ann-Sophie Coene,<br />
educatief medewerkers Stedelijke Musea <strong>Ieper</strong><br />
Janseniusstraat 9 - 8900 <strong>Ieper</strong>.<br />
stedelijke.musea@ieper.be - +32 (0)57 / 239 450<br />
€<br />
€<br />
0,50 p.p. (schooltarief) + € 50 (per gids)<br />
Kinderen die de lakei-opleiding volgen<br />
betalen enkel de gidsvergoeding.<br />
maximaal 25 personen per gids<br />
<strong>Ieper</strong>se scholen krijgen gratis toegang maar betalen de gids en/of<br />
andere extra’s<br />
0,50 p.p. (schooltarief) + € 50 (per gids)<br />
maximaal 25 personen per gids<br />
<strong>Ieper</strong>se scholen krijgen gratis toegang maar betalen de gids en/of<br />
andere extra’s<br />
27<br />
_
28 _
OPEN: Iedere dag<br />
van 10u tot 12u30<br />
en van 14u tot 18u.<br />
Gesloten op maandag<br />
en van 1 november<br />
tot en met 31 maart.<br />
_<br />
GRATIS IN<br />
COMBINATIE MET TICKET<br />
IN FLANDERS FIELDS MUSEUM<br />
het<br />
Het Museum Godshuis Belle toont de mooiste stukken uit de rijke<br />
collectie van het <strong>Ieper</strong>se O.C.M.W. Niet te missen is het schilderij dat de<br />
Heilige Maagd voorstelt, omringd door de schenkers Yolente Belle, Joos<br />
Bryde en hun kinderen. Het werd in 1420 geschilderd en is daarmee één<br />
van de oudste schilderijen in België. Naast andere schilderijen van oude<br />
meesters herbergt het museum enkele opmerkelijke meubels zoals een<br />
unieke linnenpers uit de 17 de eeuw en het enige ‹wandtapijt› in <strong>Ieper</strong>s<br />
openbaar bezit: een altaarvoorhangsel uit de 17 de eeuw.<br />
Oog voor Belle, een activiteit voor kinderen van 6 tot 12 jaar<br />
Jonge speurneuzen worden uitgedaagd zich te laten leiden doorheen de vele<br />
kunstwerken, even stil te staan bij elk schilderij en vooral: Geen enkel detail<br />
uit het oog te verliezen! Wie in zijn missie slaagt, krijgt er nog een leuke<br />
attentie bovenop.<br />
€<br />
<br />
i<br />
0,50 p.p. (schooltarief)<br />
Gratis te bezichtigen bij vertonen van toegangsticket IFFM.<br />
maximaal 25 personen per gids<br />
<strong>Ieper</strong>se scholen krijgen gratis toegang maar betalen de gids en/of<br />
andere extra’s<br />
Reservaties en inlichtingen:<br />
Via Dienst <strong>Toerisme</strong>, op +32 (0)57 / 239 220 of toerisme@ieper.be<br />
inhoudelijke vragen:<br />
Wouter Sinaeve en Ann-Sophie Coene,<br />
educatief medewerkers Stedelijke Musea <strong>Ieper</strong><br />
Janseniusstraat 9 - 8900 <strong>Ieper</strong>.<br />
stedelijke.musea@ieper.be - +32 (0)57 / 239 450<br />
MuseuM<br />
godshuIs<br />
belle Rijselsestraat 38<br />
29<br />
_
30 _
OPEN: Iedere dag<br />
van 10u tot 12u30<br />
en van 14u tot 17u.<br />
Van april tot oktober<br />
open tot 18u<br />
Gesloten op maandag<br />
_<br />
GRATIS IN<br />
COMBINATIE MET TICKET<br />
IN FLANDERS FIELDS MUSEUM<br />
het<br />
Dit museum is gevestigd in de voormalige Sint-Niklaaskerk, een unicum<br />
in Vlaanderen. Het Onderwijsmuseum schetst de geschiedenis van<br />
het onderwijs in Vlaanderen van de middeleeuwen tot op heden. Dat<br />
gebeurt aan de hand van uiteenlopende en zelfs zeer zeldzame objecten:<br />
schriften en leerboeken, handwerken, wandplaten, kunstvoorwerpen,<br />
didactisch materiaal, originele foto’s, …<br />
Heel aantrekkelijk zijn de twee reconstructies van klaslokalen uit 1700<br />
en 1930. In het doe-klasje kan je aanschuiven in een oude schoolbank<br />
om met een griffel op een lei te krassen.<br />
€<br />
<br />
i<br />
0,50 p.p. (schooltarief)<br />
Gratis te bezichtigen bij vertonen van toegangsticket IFFM.<br />
maximaal 25 personen per gids<br />
<strong>Ieper</strong>se scholen krijgen gratis toegang maar betalen de gids en/of<br />
andere extra’s<br />
Reservaties en inlichtingen:<br />
Via Dienst <strong>Toerisme</strong>, op +32 (0)57 / 239 220 of toerisme@ieper.be<br />
inhoudelijke vragen:<br />
Wouter Sinaeve en Ann-Sophie Coene,<br />
educatief medewerkers Stedelijke Musea <strong>Ieper</strong><br />
Janseniusstraat 9 - 8900 <strong>Ieper</strong>.<br />
stedelijke.musea@ieper.be - +32 (0)57 / 239 450<br />
oNderwIjs<br />
MuseuM<br />
<strong>Ieper</strong> G. de Stuerstraat 6a<br />
31<br />
_
32 _<br />
educatief pakket<br />
Een bezoek aan ‘hun biotoop’ (de klas, de school, het onderwijs) in het<br />
verleden prikkelt de nieuwsgierigheid. Om die prikkel in goede banen te<br />
leiden werd een educatief pakket ontwikkeld. Naast een inleiding en een<br />
grondplan van het museum bevat het enkele werkbladen. Die kunnen door de<br />
leerlingen ingevuld worden tijdens hun bezoek. De drie werkbladen beslaan<br />
nagenoeg het hele museum.<br />
Omdat ‘kijken’ ondanks alles nog steeds de belangrijkste activiteit is in een<br />
museum, ligt de nadruk bij de werkbladen op het ‘leren kijken en analyseren’.<br />
Via dingen die de kinderen kennen wordt hun aandacht gevestigd op de<br />
verschillen en gelijkenissen tussen toen en nu.<br />
Eén werkblad is thematisch: lezen en schrijven van de middeleeuwen tot heden.<br />
De twee andere zijn dat niet, maar de moeilijkheidsgraad verschilt lichtjes.<br />
<br />
Museumkoffer<br />
Deze koffer kan je het best omschrijven als een reizend mini-museum. Het<br />
idee erachter is vrij simpel: de museumkoffer bevat enkele voorwerpen uit<br />
de reserves. Bij elk object hoort ook een tekst met uitleg. Op die manier<br />
komt het museum ook eens in de klas. Het is dan ook de ideale aanvulling of<br />
voorbereiding op het museumbezoek zelf.<br />
€<br />
<br />
i<br />
voor kinderen van 8 tot 12 jaar<br />
€50 waarborg (+ €5 administratiekosten)<br />
U mag de koffer maximum 2 weken houden.<br />
<br />
Via <strong>Toerisme</strong> <strong>Ieper</strong> - +32 (0)57 / 239 220 - toerisme@ieper.be<br />
Via bibliotheek van KATHO campus Tielt - lerarenopleiding<br />
(Beernegemstraat 10 8700 Tielt - +32 (0)51 / 400 240)
tijdelijke tentoonstelling<br />
Omgaan met lichamelijkheid en seksualiteit in opvoeding en onderwijs 1850-2000<br />
Van 27 november 2010 tot … mei 2012<br />
Dat kinderen en jongeren in het onderwijs een<br />
seksuele opvoeding krijgen met het oog op<br />
een volwaardige persoonlijke ontplooiing, lijkt<br />
op vandaag een vanzelfsprekendheid. Toch is<br />
deze expliciete en dwingende opdracht voor<br />
het onderwijs van vrij recente datum. De late<br />
negentiende eeuw en de ruime eerste helft van<br />
de twintigste eeuw werden nog door regelrechte<br />
seksuele repressie gekenmerkt, laten historici<br />
ons geloven.<br />
In het onderwijs was dat niet anders. Vanaf<br />
de jaren 1960 sneuvelden een voor een de<br />
opgedrongen taboes en kwam er een grotere<br />
tolerantie en een hogere waardering voor alles<br />
wat met seks en lichaamsexpressie te maken<br />
had. Hoewel vaak gesproken wordt over een<br />
revolutie, zijn anderen van mening dat het<br />
zo’n vaart niet liep. Hoe dan ook, in de jaren<br />
zeventig zette de overheid het onderwijsveld<br />
aan om werk te maken van seksuele opvoeding.<br />
Dat kaderde in de veranderende houding van de<br />
maatschappij tegenover lichamelijkheid in het<br />
algemeen en seksualiteit in het bijzonder.<br />
De tentoonstelling ‘Het grote geheim’ wil die<br />
evolutie in kaart brengen en duiden. Ze is<br />
chronologisch opgebouwd. Er spannen zich<br />
doorheen de tijd telkens vier thema’s: (1) hoe<br />
gingen de mensen met hun lichaam om, welke<br />
betekenis hechtten ze eraan? (2) Hoe dachten<br />
mensen over seksualiteit? (3) Hoe werden<br />
kinderen voorgelicht? En (4) welke rol speelde<br />
de school daarbij?<br />
De educatieve dienst voorziet tal van<br />
activiteiten tijdens de duur van de<br />
tentoonstelling voor lager en secundair<br />
onderwijs. Meer informatie kunt u verkrijgen<br />
bij de educatief medewerkers.<br />
* Het grote geheim?<br />
* Het grote geheim?<br />
33<br />
_
34 _
OPEN: Iedere dag<br />
van 10u tot 12u30<br />
en van 14u tot 17u.<br />
Van april tot oktober<br />
open tot 18u<br />
Gesloten op maandag<br />
_<br />
GRATIS IN<br />
COMBINATIE MET TICKET<br />
IN FLANDERS FIELDS MUSEUM<br />
het<br />
Dit museum is gevestigd in het voormalige Sint-Jansgodshuis. Het<br />
gebouw uit 1555 is één van de weinige in <strong>Ieper</strong> die niet volledig<br />
vernietigd werd in de Eerste Wereldoorlog. Het Stedelijk Museum schetst<br />
de eeuwenoude geschiedenis van de stad aan de hand van schilderijen,<br />
prenten, kaarten en originele foto’s. Je krijgt ook een overzicht van de<br />
schone en toegepaste kunsten vanaf de 16 e eeuw: schilderijen, beelden<br />
en grafiek, naast tin, zilver en smeedwerk.<br />
Parel aan de kroon is de omvangrijke verzameling kunstwerken van de<br />
<strong>Ieper</strong>se schilderes Louise De Hem (1866-1922).<br />
€<br />
<br />
i<br />
0,50 p.p. (schooltarief)<br />
Gratis te bezichtigen bij vertonen van toegangsticket IFFM.<br />
maximaal 25 personen per gids<br />
<strong>Ieper</strong>se scholen krijgen gratis toegang maar betalen de gids en/of<br />
andere extra’s<br />
Reservaties en inlichtingen:<br />
Via Dienst <strong>Toerisme</strong>, op +32 (0)57 / 239 220 of toerisme@ieper.be<br />
inhoudelijke vragen:<br />
Wouter Sinaeve en Ann-Sophie Coene,<br />
educatief medewerkers Stedelijke Musea <strong>Ieper</strong><br />
Janseniusstraat 9 - 8900 <strong>Ieper</strong>.<br />
stedelijke.musea@ieper.be - +32 (0)57 / 239 450<br />
stedelIjk<br />
MuseuM<br />
<strong>Ieper</strong> ieperleestraat 31<br />
tijdelijke tentoonstelling<br />
ieper in(ge)prent<br />
04 | 10 | 2010 › 02 | 10 | 2011<br />
35<br />
_
36 _
De De Hem code<br />
De De Hem code. Welk mysterie bevat de doos van Pandora?<br />
Maak de detective in jezelf wakker. Trek met de klas op speurtocht doorheen<br />
het museum, breek de code en ontdek de inhoud van die geheimzinnige doos.<br />
Onder begeleiding van de leerkracht zoeken kleine groepjes leerlingen een<br />
antwoord op vele vragen. Zaal per zaal wordt doorzocht. Elk antwoord brengt<br />
hen dichter bij de code die nodig is om de doos van Pandora te openen.<br />
Op het eind van hun zoektocht komen alle groepjes samen en worden de<br />
oplossingen naast elkaar gelegd. Ieder van hen krijgt de kans om hun code<br />
uit te proberen. Als de klas erin slaagt de code te breken is de inhoud van de<br />
koffer voor hen.<br />
Kinderen die samen met hun ouders het museum bezoeken kunnen ook op<br />
individuele basis deze code breken.<br />
Dertiende grote museumzoektocht<br />
Zoals elk jaar richt de dienst Stedelijke Musea <strong>Ieper</strong> een museumzoektocht<br />
in. Voor de 13 e editie trekken ze naar het Stedelijk Museum.<br />
Bedoeling van de jaarlijkse grote museumzoektocht is om het jonge volkje<br />
op een speelse manier te laten kennis maken met een museum of een<br />
tentoonstelling en de rijkdommen die er te zien zijn. Onder het motto “jong<br />
geleerd is oud gedaan” hopen de Stedelijke Musea zo de drempel te verlagen.<br />
De actie loopt van dinsdag 24 mei 2011 tot zondag 2 oktober 2011<br />
De zoektocht is er voor kinderen van 6 tot 13 jaar. De deelnemers aan de<br />
zoektocht hoeven geen inkomgeld te betalen. De deelnameformulieren<br />
worden gratis ter beschikking gesteld in het museum of op de toeristische<br />
dienst.<br />
Zoals elk jaar zijn er tal van mooie prijzen te winnen. De eerste prijs is een<br />
prachtige fiets.<br />
ca. 1 uur Voor kinderen van 6 tot 13 jaar<br />
37<br />
_
38 _<br />
De tijd dat krabloten enkel voor volwassenen bedoeld waren, is afgelopen.<br />
De ‘Stedelijke Musea <strong>Ieper</strong>’ draaien de boel gewoon om! De krabbiljetten die<br />
op de ‘Dienst <strong>Toerisme</strong>’ verkregen kunnen worden zijn enkel en alleen voor<br />
kinderen (tot 14 jaar).<br />
“Om te winnen moet je…” is een speurtocht die de kinderen langs drie<br />
<strong>Ieper</strong>se musea leidt. Voor €1 krijgen de kinderen aan de balie van Dienst<br />
<strong>Toerisme</strong> een bundel met krabloten en een wegbeschrijving. Die leiden hen<br />
naar 3 musea: het Onderwijsmuseum, het Stedelijk Museum en het Museum<br />
Godshuis Belle. In elk museum moeten er 3 vragen worden beantwoord. Elke<br />
vraag heeft drie mogelijke antwoorden. Aan de kinderen om het vakje bij het<br />
juiste antwoord weg te krabben.<br />
Daar blijft het echter niet bij. Ook onderweg moeten de ogen goed open<br />
gehouden worden, want ook hier liggen verschillende vragen op een antwoord<br />
te wachten.<br />
Op het moment dat ze terug op de Grote Markt arriveren, komt het erop aan<br />
de symbooltjes die zich onder de ‘krablaag’ bevinden samen te tellen. Het<br />
resultaat van deze optelsom wordt dan voorgelegd aan de balie van Dienst<br />
<strong>Toerisme</strong> en dan is het spannend afwachten…<br />
Wie alles juist heeft wordt beloond met een leuke prijs!
€<br />
<br />
i<br />
1 p.p.<br />
<br />
Begin- en eindpunt is de balie van Dienst toerisme,<br />
Grote Markt 34 8900 <strong>Ieper</strong><br />
Openingsuren Dienst toerisme<br />
Van 1 apr. tot 15 nov.:<br />
Iedere dag van 9u tot 18u (zon. 10u)<br />
Voor kinderen van 6 tot 14 jaar<br />
Van 16 nov. tot 31 ma.:<br />
Iedere dag van 9u tot 17u (zat./zon. 10u)<br />
Kinderen die aan deze speurtocht deelnemen, kunnen gratis<br />
de musea binnen. Begeleidende ouders, grootouders, buren,<br />
leerkrachten, … betalen wel of kunnen gratis binnen bij het<br />
voorleggen van hun toegangsticket van het In Flanders Fields<br />
Museum of als inwoner van <strong>Ieper</strong>.<br />
Deze speurtocht is enkel mogelijk van 1 april t.e.m. 31 oktober<br />
tijdens de openingsuren van de te bezoeken musea. Rese<br />
Rervaties en inlichtingen:<br />
Via Dienst <strong>Toerisme</strong>, op +32 (0)57 / 239 220 of toerisme@ieper.be<br />
inhoudelijke vragen:<br />
Wouter Sinaeve en Ann-Sophie Coene,<br />
educatief medewerkers Stedelijke Musea <strong>Ieper</strong><br />
Janseniusstraat 9 - 8900 <strong>Ieper</strong>.<br />
stedelijke.musea@ieper.be - +32 (0)57 / 239 450<br />
39<br />
_
40 _
FeNiX (Picknick)<br />
Leopold iii-laan 16<br />
41<br />
_
42 _<br />
cultuurschakels<br />
Sinds april 2009 zijn de ‘Stedelijke Musea <strong>Ieper</strong>’ erkend als ‘cultuurschakel’.<br />
Dat betekent dat klasgroepen (max. 30 lln) van scholen uit onze regio via<br />
DynamoOPweG ons tijdens de daluren gratis per bus kunnen bezoeken. Ze<br />
maken immers kosteloos gebruik van het reguliere aanbod van De Lijn tot vlak<br />
voor onze toegangsdeur. Op die manier genieten hopelijk nog meer kinderen<br />
en jongeren en hun leerkrachten van de waaier aan educatieve activiteiten uit<br />
ons aanbod.<br />
DynamoOPweG komt tegemoet aan een reële behoefte: de verplaatsing is<br />
voor veel scholen immers een drempel om te participeren aan culturele<br />
activiteiten buiten de school. Via enkele eenvoudige stappen vraag je als<br />
school probleemloos een dagpas aan voor het vervoer naar het In Flanders<br />
Fields Museum, het Museum Godshuis Belle, het Onderwijsmuseum, het<br />
Stedelijk Museum of het Hotel Museum Arthur Merghelynck.<br />
Het project wordt gecoördineerd door CANON Cultuurcel (Ministerie<br />
van Onderwijs-Agentschap voor Onderwijscommunicatie) en loopt in<br />
samenwerking met de Vlaamse Vervoersmaatschappij De Lijn, de Lerarenkaart<br />
en de culturele steunpunten FARO en LOCUS. Meer dan 500 bestemmingen<br />
werden inmiddels al cultuurschakel.<br />
wil je als school ook gebruik maken van dit initiatief? Surf naar<br />
www.dynamo3.be en lees er alles over de instapvoorwaarden en de<br />
mogelijkheden om meer cultuur in elke klas te brengen.<br />
Meer info over kunst en cultuur op school vind je op www.canoncultuurcel.be.
Publicaties<br />
Via talrijke publicaties kan je als leerkracht een bezoek aan een aantal musea<br />
en thematochten zelf begeleiden.<br />
educatieve Dienst<br />
Wouter Sinaeve en Ann-Sophie Coene,<br />
Stedelijke Musea <strong>Ieper</strong>, Janseniusstraat 9 - 8900 <strong>Ieper</strong>.<br />
stedelijke.musea@ieper.be - +32 (0)57 / 239 450<br />
43<br />
_
Arthur Merghelynck Museum<br />
A. Merghelynckstraat 2<br />
Onderwijsmuseum <strong>Ieper</strong><br />
G. de Stuerstraat 6a<br />
In Flanders Fields Museum<br />
Grote Markt 34<br />
Museum Godshuis Belle<br />
Rijselsestraat 38<br />
Stedelijk Museum <strong>Ieper</strong><br />
<strong>Ieper</strong>leestraat 31