Een wereld van verschil

Ontwenningsverschijnselen (dag –14 t/m 0)
De twee weken voor vertrek worden door ons beleefd als een soort
junkie die moet afkicken van zijn verslaving. Een verslaving aan de
mensen om je heen waar je afscheid van moet nemen (c’est morir un
pue), aan je vaste ritme in de dagelijkse gang van zaken en aan je
huis, je vertrouwde plek. Menigmaal onszelf afgevraagd waar we
toch aan begonnen zijn. En in die zin waren die twee weken helemaal
niet leuk.
Aan de andere kant was die periode ook weer fantastisch. Één van de
redenen voor onze reis is weer 'back to basic' gaan. Met als doel, niet
alleen al je zintuigen weer goed te activeren, maar ook om, als we
straks terug zijn, alles wat we hebben weer enorm te waarderen. Daar
waar we in ons drukke leven geen tijd meer hebben om even stil te
staan bij mooie dingen, of überhaupt de meest simpele zaken nog
waarderen. Zien we met z’n allen die mooie zonsondergang nog wel
of staan we stil bij het feit dat de meeste mensen geen gas, water en
licht hebben?
En wat is nu het mooie? Daar waar wij dachten dat de waardering pas
zou komen als we terug zouden zijn, zijn we er al in die twee weken
in volle hevigheid mee geconfronteerd. Op zulke momenten ga je pas
echt beseffen wat je voor die paar maanden achterlaat. Je familie,
fantastische vrienden en een prima club mensen op je werk.
Opstartproblemen (dag 1 t/m 5)
Vreemd, kerstmis hier in Nairobi. Je hebt er eigenlijk geen weet van
zij het op die foeilelijke nepkerstboom in de lobby van het hotel met
welgeteld drie ballen, en de hele dag mensen die ‘merry christmas’
tegen je zeggen.
Het hotel zou werkelijk een aanwinst zijn voor de Hiltongroep. Een
snelweg onder het raam, welke niet goed meer sluit en afgedekt
wordt door een dik gordijn wat stikt naar de uitlaatgassen. Een
strakke betonnen vloer waar af en toe een kakkerlak voorbij trippelt
en een badkamer waar de grootte van de douchekop heel wat belooft,
maar uiteindelijk niet meer weet te produceren dan een nietig
1

straaltje. Gecombineerd met de disco aan de overkant, heerlijk slecht
geslapen! Kortom een frisse start van ons avontuur.
Uit de ‘smaakvol’ ingerichte lobby worden we de volgende ochtend
bijkans ontvoerd naar het kantoor van één of ander safaribureautje.
Ze kunnen werkelijk alles voor ons betekenen, echter wij zijn alleen
geïnteresseerd in het kopen van een auto, die safari regelen we zelf
wel.
Laten we overigens eerst eens vertellen wat ons reisplan is. De
bedoeling is om in Nairobi een jeep te kopen en daarmee door Kenia,
Tanzania, Zambia, Malawi, Botswana, Namibië en Zuid-Afrika te
trekken. Een ronde die na een half jaar weer moet eindigen in Kenia
waar we de jeep trachten te verkopen. Als toetje hebben we dan nog
twee weken Seychellen voor onszelf bedacht. Na het lezen van dit
boek zul je merken dat het allemaal iets anders uitpakt.
Het begint al met het feit dat de prijs van een jeep hier in Nairobi
veel hoger ligt dan ons vooraf is voorgespiegeld. Tezamen met de
wijze van zaken doen die hier op zijn minst dubieus genoemd kan
worden, doet het ons besluiten om, na flink onderhandelen, op het
aanbod van het eerdergenoemde safaribureautje in te gaan, en de
komende weken een huurauto te nemen. Een Suzuki Vitara.
Snel weg uit deze drukke, stinkende stad, met zijn hectische verkeer.
We rijden naar Lake Naivasha waar we op een rustige camping
belanden. Voor het eerst zetten we de tent op en koken we ons eigen
potje op het kampvuur. Om ons heen nijlpaarden, buffels, pelikanen
en vervet apen. Eindelijk in de natuur. Nu nog een goede nachtrust.
2

Rustig slapen, vergeet het maar. De floatingmatten, die je ervoor
moeten behoeden dat je na een nacht slapen geen hernia hebt,
functioneren niet. De ene is lek en bij de andere zijn de kamers
losgescheurd. Hierdoor verspreidt de lucht zich niet geleidelijk maar
blijft in een grote bult op één plek. Met veel moeite het lek
dichtgeplakt en met wat acrobatiek weet Jeanette rond de bult te
slapen. Later kopen we twee vijf centimeter dikke schuimrubberen
matrassen, waardoor we verder heerlijk slapen op ons kingsize bed.
Back to basic
Het is natuurlijk wel weer even wennen zo terug naar de basis. Het
huishouden hier draait volledig om het kampvuur. Koken is niet
even een paar toetsen op de magnetron aanslaan en in 3 minuten
staat het eten op tafel. Nee, eerst het kampvuur aansteken, wachten
tot hij goed brandt, driepoot in het vuur zetten waar de pan op kan
staan en wanneer een tweepits fornuis vereist is, zet je er nog een
driepoot naast. Dan rustig wachten tot het water kookt of het eten
pruttelt. En op één of andere manier smaakt het eten nog lekkerder
dan thuis!
3

Je kleren wassen hetzelfde ritueel. 'Even' een kopje koffie drinken,
hetzelfde ritueel. Hebben ze daar dan geen warm water, zul je
misschien afvragen? Jawel, maar daarbij ben je afhankelijk van de,
daar is hij weer, houtgestookte boiler. En deze wordt maar één keer
per dag opgestookt in de namiddag zodat je lekker warm kunt
douchen.
In de avond kan het hier soms sterk afkoelen en wederom zorgt het
kampvuur voor uitkomst. Zo kun je uren zo niet een hele dag bezig
zijn met het huishouden, terwijl je in Nederland voor dezelfde
dingen in een uurtje klaar bent. Wat zijn de magnetron, het
koffiezetapparaat, de wasmachine en de boiler toch mooie
uitvindingen!
4

De Keniaan (dag 6)
Op de camping raken we in gesprek met een wat rijkere Keniaan.
Hij heeft ooit een half jaar bij de Bata in Best gewerkt, maar heeft
nu zijn eigen zaken in Kenia en Tanzania. Hij vertelt ons hoe een
typisch Afrikaans land in elkaar zit.
Kenia bestaat zoals de meeste Afrikaanse landen uit diverse
stammen die naast elkaar leven maar zeker niet met elkaar. Deze
stammencultuur gecombineerd met goed ontwikkelde
corruptiepraktijken zorgt ervoor dat dergelijke landen sterk
onderontwikkeld blijven. Om een paar voorbeelden te geven. De
onlangs gekozen nieuwe president heeft bij zijn aantreden 300
Mercedessen voor zichzelf besteld en het nieuwe parlement heeft
unaniem besloten om het salaris van een parlementariër met 300% te
verhogen. En dan te bedenken dat de publieke opinie in Nederland
al op zijn achterste benen staat bij een voorstel van enkele
procenten bij onze parlementariërs.
Nu heerst er in het noorden van Kenia hongersnood vanwege de
extreme droogte dit jaar. De president heeft daarom aan Groot-
Brittannië gevraagd, zijnde een voormalige kolonie, om hulp, het
liefste geld maar voedsel is ook goed. Groot-Brittannië op haar beurt
heeft geantwoord dat de president dan eerst maar eens zijn 300
Mercedessen moet verkopen. Au, dat is natuurlijk tegen het zere
been! Als reactie worden nu alle Engelse producten geboycot, het de
Engelse bedrijven in Kenia zo lastig mogelijk gemaakt en de
Engelse toerist kan ook maar beter wegblijven. En dat terwijl de
Engelsen de voornaamste buitenlandse motor zijn van de economie,
hoe kortzichtig kun je zijn!
Weer even terug naar de stammencultuur. Als er een nieuwe
minister op een ministerie komt zal het hele ministerie vervangen
worden met mensen van dezelfde stam als de minister. Alle
besluiten die er worden genomen zullen alleen in het voordeel zijn
van die stam. Zo kan het zijn dat er geen fatsoenlijke weg loopt naar
de Masai Mara, de grootste toeristentrekpleister, waar de meeste
inkomsten vandaan komen. En waarom? Omdat in dat gebied de
Masai wonen die in het parlement niets vertellen hebben.
5

Landsbelang is hier onbekend, alleen het stammenbelang geldt.
Ontwikkelingsgeld heeft volstrekt geen zin.
De heilige koe (dag 7)
Vanuit Lake Naivasha doen we een dagtrip naar Lake Nakuru,
bekend om zijn vele flamingo’s. De weg er naar toe is een drama.
Oh, oh, oh, wat hebben onze auto’s in Nederland dan toch een
paradijselijk leventje. Zachtjes zoevend over glad asfalt van A naar
B, 120 kilometer een dik uur werk. Op menig zaterdag worden ze
van een sopje voorzien en een levensverwachting van toch zeker
meer dan 200.000 kilometer is volstrekt normaal.
Zo niet hun collega’s in Kenia. De hoofdsnelweg heeft een oppervlak
waar elk autotestinstituut jaloers op zou zijn, als ze het zouden
vergelijken met hun eigen wasbord. Bij elke rit wordt de vering tot
het uiterste getest en daarboven, laat staan het lichaam van de
ingezetenen.
De maximum snelheid in dit land is 80 kilometer, maar hoe je die in
godsnaam moet bereiken is een raadsel. En toch, als jij op het
tandvlees er 70 kilometer per uur uitperst, terwijl je met je hoofd
tegen het dak aanstoot, komt er doodleuk een grote Afrikaanse
touringcar jouw inhalen.
Een rit kost derhalve al gauw twee keer zo veel tijd als in Holland en
de levensduurverwachting zal ver onder de 100.000 kilometer
blijven, indien elk onderdeel dan al niet van de wagen is getrild.
6

En dan hebben we het nog niet gehad over de vele
politiecontroleposten die elke tien kilometer verschijnen. Als je er
voorbij mag, moet je een slalom maken tussen twee rijen gevaarlijk
uitziende pinnen. Je voelt aan je stuurwiel dat de banden uit angst
erbij vandaan willen blijven. Als Nederland het paradijs zou zijn voor
onze heilige koe, dan is Kenia toch zeker de hel voor dit wagenpark.
Lake Nakuru is een sodameer met 300.000 flamingo’s en een paar
pelikanen. De flamingo’s foerageren hier op kril wat hen die mooie
dieprode kleur geeft. De mooiste foto’s worden gemaakt als ze
wegvliegen, want pas als ze hun vleugels uitslaan komen de kleuren
goed tot hun recht. Na een tocht rond het meer van drie uur, gaan we
de verschrikkelijke hobbelweg weer terug.
7

Op de camping even lekker douchen. Vanuit de douche hebben we
een prachtig uitzicht op het meer in de verte met daar tussen koeien
die in de wei lopen welke vol staat met bananenbomen. Dat is heel
wat anders dan een klein raampje met melkglas thuis.
Masai Mara (dag 8 t/m 12)
Om hier te geraken hebben we een etappe van Parijs – Dakar moeten
overwinnen, zo slecht als de weg hier is. Het asfalt is een grote
gatenkaas, over meer dan 100 kilometer. Ook het vinden van de
juiste weg is een hele uitdaging. Vaak geen borden, en als ze er wel
staan moet de copiloot uitstappen om ze van een dikke laag zand te
ontdoen voordat de ontcijfering kan beginnen. Heel avontuurlijk
maar enorm afzien.
We merken al gauw dat de campings in de Masai Mara niet veel
voorstellen. We kiezen die met een voor ons bekende naam; Aruba
campsite. Meteen worden we lastiggevallen door Masai die zeer
opdringerig zijn en overal geld voor willen. Wat dat betreft moeten
we even een beeld bijstellen:
Wie kent ze niet de kleurige reisgidsen over Kenia waar steevast het
Masaivolk in hun rode gewaden wordt afgebeeld. Een volk dat nog
8

leeft van de natuur. Ze trakteren de toerist op hun apart gezang met
keelklanken en hun dans waarbij ze zo hoog mogelijk springen. Wie
herinnert zich niet de reclame van Robijn met Frank Goovers; “Oh,
wat een mooie kleuren”! Nu, de Masai beschouwt elke blanke als een
tas vol geld. Alles moet betaald worden. Het mooiste voorbeeld is
nog wel de bewaking, schijnt alleen op hun campings nodig te zijn.
Zowel ’s-nachts als overdag. Maar ’s-nachts gaat de bewaker als jij
slaapt ook gewoon slapen en overdag als jij op gamedrive bent, rooft
hij je tent leegt.
Een bezoek aan hun dorpen is niet eens meer commercieel te
noemen. Ze doen twee minuten een dans met gezang, laten even zien
hoe je vuur maakt en hop daar komen de overgeprijsde souvenirs te
voorschijn. Mocht je daar nog niet genoeg aan gespendeerd hebben
dan vragen ze je ook nog vorstelijk te doneren aan hun gemeenschap.
Maar verder…hakuna matata.
Gelukkig lopen we een Zwitser tegen het lijf die hier al maanden zijn
kampement heeft. Hij nodigt ons uit om onze tent bij hem neer te
zetten en vanavond samen te eten. Bovendien weet hij precies waar
het wild zich bevindt en biedt hij aan ons die morgenvroeg aan te
wijzen. Zijn beide aanbiedingen nemen we maar al te graag aan. Ten
eerste om ons wat veiliger te voelen tussen al die opdringerige Masai
en ten tweede zou het ons wellicht dagen kosten om het wild te
spotten.
9

Rocco Sette, heet de Zwitser en zijn maat de Keniaan John. Rocco
probeert zijn droom waar te maken of moeten we zeggen zijn illusie.
Mede dankzij zijn midlife crisis besloot hij vijf jaar geleden hier naar
toe te komen om foto’s te maken van het wildlife in de Masai Mara.
Hij is een beroepsfotograaf met telelenzen die er uitzien als
raketwerpers en Frans Lantink (beroemde Nederlandse
10

natuurfotograaf) als één van zijn grote voorbeelden.
(www.africansouls.net)
Zijn ultieme doel is om met zijn foto’s één van de vele internationale
fotocompetities te winnen. Voor het geld? Nee, want het verdiend
bijna niets als je wint en voor de roem hoef je het ook niet te doen.
Alles heeft hij er voor opgegeven; gescheiden, zijn fotozaak in
Zwitserland verkocht en uiteindelijk 300.000 euro in de afgelopen
vijf jaar uitgegeven. Hij leeft in een constante haat – liefde
verhouding met de Masai, die aan de ene kant hem het wild
aanwijzen en aan de andere kant zijn tent leegroven.
11

Een aparte ervaring om deel uit te mogen maken van zijn
kampement. In het midden een houten tafel en het kampvuur,
daaromheen de tenten en auto’s. Terwijl Rocco ’s-middags nog
mooie foto’s aan het schieten is, wat we later op zijn laptop mogen
aanschouwen, komen er olifanten drinken bij de rivier waaraan wij
staan. Zelfs de campingchef wordt bang als ze proberen over te
steken richting camping. De Masai jagen de olifanten weg door met
stenen naar ze te gooien. Weer een bewijs van dit lompe volk.
’s-Avonds gaan we onder een gigantisch mooie sterrenhemel het
nieuwe jaar in. Nog nooit zo’n aparte jaarwisseling meegemaakt. De
volgende ochtend om half zes al weer op voor de dieren. Bij de
ingang van het park is niemand dus we besluiten om zonder te
betalen het park in te rijden. Rocco ziet al gauw een cheeta, terwijl
wij er zo voorbij zouden rijden. Later volgen een grote mannetjes
leeuw, een leeuwin met welpen en een leeuwin die aanstalten maakt
om iets te vangen, maar na een half uur toch maar besluit niets te
doen.
Wat zijn wij blij dat we Rocco zijn tegengekomen omdat we anders
niets zouden zien en hopeloos zouden verdwalen. In het park zo
groot als Noord Brabant staat niets aangegeven, zijn geen verharde
wegen en zonder GPS kom je niet ver. Om half één rijden we het
park uit, niet via de officiële uitgang, maar gewoon ergens anders
aangezien het park niet omheind is. Zo besparen we vandaag al 60
dollar.
De zware reisdag van gisteren, jaarwisseling en vroeg uit bed begint
zijn tol te eisen. Dankzij de vermoeidheid maken we een fout door de
autosleutel in het contact te laten zitten terwijl we de deuren
dichtgooien. Het alarmsysteem dat al dagen van slag is sluit uit
zichzelf de auto af. Wat nu? Gelukkig zijn we te moe om meteen in
paniek te raken. Met een ijzeren staaf en een groot mes buigen we de
deur iets open zodat we met een lange pin op de ontgrendeling
kunnen drukken. De deur is iets verbogen en er is wat lichte
lakschade, maar het probleem is al weer verholpen.
De volgende ochtend weer vroeg op voor de ochtendgamedrive.
Wederom gaan we niet door de officiële ingang naar binnen. Als
12

eerste treffen we een mannetjesleeuw die aan het paren is met een
vrouwtje. Voor 72 uur zullen ze elkaar niet met rust laten. Van zeer
dichtbij volgen we het schouwspel en maken we een aantal mooie
foto’s. Hierna rijden we naar de Mara rivier. Onderweg komen we
nog even met de onderkant van de auto vast te zitten, maar met de
‘four wheel drive’ ingeschakeld zijn we zo weer los.
Bij de Mara rivier hebben we geluk. Normaal steken de gnoes en de
zebra’s in juli over tijdens de grote trek, maar door de droogte steken
nu al groepen over. Voor onze neus zien we ze door het water
ploegen, met op de oever loerende krokodillen, een fantastisch
gezicht. Na al dit moois rijden we terug naar de campsite waar
Jeanette kookt en om vier uur trekken we opnieuw het park in.
Als we avontuur en spanning zoeken dan krijgen we nu wel een
overdosis. Net voordat we weer illegaal het park inrijden tanken we
eerst. Niet bij een normale benzinepomp, maar bij een Masaidorp
waar een Masai met een jerrycan diesel aan komt lopen. We vragen
of de pomp met loodvrij ook open is en even later wordt er een
andere jerrycan tevoorschijn gehaald. Er wordt een slang in de
13

jerrycan gedaan, even zuigen.. heerlijk smaakje! Helaas geen
Freebees hier.
Tijdens het tanken zien we dat de rechterachterband minder hard is
dan de rest. Lekke band? Nu wisselen met al die grijpgrage
kinderhandjes om ons heen is geen optie. Maar zo meteen in het park
met wilde dieren? We besluiten voor het laatste, aangezien we nog
niet 100% overtuigd zijn dat hij lek is.
Als we net het park in zijn waarschuwt Rocco ons voor de rangers
die nu duidelijk aan het controleren zijn. We proberen ze te ontlopen
maar ze komen steeds dichterbij. Opeens raakt voor de zoveelste keer
een hobbel of een steen de onderkant van de wagen en meteen horen
we een metaalgeluid wat niet zo hoort te klinken. Rocco wijst al dat
er iets los hangt onder de auto. We stoppen om te kijken en
tegelijkertijd komen de rangers op ons af. We stappen zo’n beetje
tegelijk uit de auto en gebruiken meteen het euvel als
afleidingsmanoeuvre.
De stalen plaat die het carter aan de onderzijde beschermt is los
gekomen en bungelt aan één zijde nog maar vastzittend aan twee
bouten terwijl dat er vier moeten zijn. Waarschijnlijk heeft het
vastzitten van heden morgen de bouten al goed beschadigd. Maar
zonder stalen plaat kom je in dit terrein niet ver. Heel rustig rijden en
hopen dat iemand het kan maken.
Ondertussen is Rocco druk bezig om de rangers verder af te leiden
door ze sigaretten en een Zwitsers zakmes te geven. Zonder naar ons
betalingsbewijs te vragen rijden ze weer verder. Waardoor we deze
twee dagen toch 120 dollar besparen, onvervalste omkooppraktijken!
De rest van de rit wordt het gespannen duimen dat de plaat blijft
zitten en de band niet lek is. In het dichtstbijzijnde ‘dorp’ vinden we
iemand om ons euvel te herstellen. De zon is inmiddels onder. De
auto wordt in een donkere steeg gereden en er komt een hele oude
generator te voorschijn, iemand trekt zijn overal aan om vervolgens
de plaat vast te lassen. Rocco, John en Jeanette gaan doodleuk ergens
een kopje thee drinken, terwijl ik bij mezelf denk, nee ik laat de auto
niet alleen in zo’n donkere steeg met allerlei duistere types om je
14

heen. Echt een ideale plek om beroofd te worden of op z’n minst de
auto volledig te strippen. Terwijl ik hem help last de man met de
overal de plaat vast en doet hij ook nog wat lucht in de band. De rest
heeft zijn thee leeg en komt terug en met een geruster hart rijden we
naar de camping.
De volgende ochtend staan we iets eerder dan Rocco op om in een
recordtempo de tent af te breken. We willen namelijk niet hier alleen
nog zijn met die vervelende Masai als Rocco weer het park intrekt.
We nemen innig afscheid, we kennen elkaar amper drie dagen maar
het voelt als een hechte vriendschap. Via een andere weg rijden we
het gebied uit. De route werd ons makkelijk uitgelegd, maar zonder
borden en met een weg die zich continue opsplitst ben je hier in notime
verdwaald. Net op het moment dat we omkeren om terug te
rijden en de oude weg maar terug te nemen, komt er gelukkig een bus
aan die onze kant uitrijdt. We volgen hem en komen uiteindelijk op
de hoofdweg uit die we zoeken. Wederom is hoofdweg een
schandalige benaming. De weg is bijkans nog slechter dan we tot nu
toe gehad hebben. Na zeven uur afzien zijn we weer terug in
Naivasha.
De bloemetjes buiten zetten (dag 13)
In Naivasha doen we een poging om bij de rozenkwekers binnen te
komen voor een rondleiding. Rond het Lake Naivasha staat het
namelijk vol van de bloemenkassen waar bij elkaar zo’n 80% van de
wereldproductie aan rozen wordt gekweekt. Dagelijks vliegt er een
volle Boeing 747 naar Aalsmeer. Hier geplukt binnen twee dagen in
Nederland in de winkel.
We staan voor het hek van Sher Agency, van Nederlandse eigenaren.
“Of we een afspraak hebben”. “Nee, we willen alleen even
rondkijken”. “Of we een visitekaartje hebben”. “Nee, ook niet”. Dan
maar het paspoort. De bewaker rent ermee naar een kantoor en komt
na vijf minuten terug. We mogen binnen tot de receptie. Daar moeten
we vervolgens drie kwartier wachten. Overal liggen Hollandse
tijdschriften voor de bloemenkwekerij. In één ervan lezen we dat het
bedrijf door de Ethiopische president gevraagd is om ook daar te
beginnen. Ze zijn namelijk erg goed voor de werkgelegenheid en de
15

werknemers. Hier in Naivasha werken 5000 mensen. Ze hebben
allemaal een woning en een fiets gekregen en er is een ziekenhuis
gebouwd. Bovendien krijgen ze salarissen die hoger liggen dan
gemiddeld.
Na drie kwartier mogen we naar een ander kantoor. We verwachten
een Nederlander die in dienst is van de eigenaren die ons vriendelijk
te woord zal staan en twee medelanders, zo ver van huis, wel een
kijkje in de keuken gunt. In plaats daarvan zitten er twee gigantisch
dikke mannen, duidelijk vader en zoon, ieder achter zijn eigen bureau
ons onvriendelijk en arrogant aan te kijken. De vergelijking met
padden komt naar boven, maar het zijn de eigenaren zelf. Enigszins
beduusd leggen we uit dat we graag een kijkje in hun kassen willen
nemen aangezien Jeanette bloemschikken op school geeft. Een
meewarige ongeïnteresseerde blik wordt ons toegeworpen. Alsof er
totaal niets te zien valt en ze absoluut niet begrijpen wat iemand op
vakantie hier toch komt zoeken. Net als de moed ons in de schoenen
zinkt wordt er iemand opgetrommeld die ons een half uur moet
rondleiden. Zucht, toch gelukt.
16

We worden door de snijkamers geleid, een enorme ruimte met
tientallen mensen die de rozen op maat snijden en bundelen. Daarna
gaan ze de koeling in. Vervolgens komen we in een kamer waar alle
gekweekte varianten staan. Als laatste een wandeling door de
immense kassen, zover het oog kan kijken vol met rozen. Bij het
volgende Valentijnboeket hebben we voortaan een fraai beeld van de
herkomst.
De grensovergang (dag 14 t/m 16)
Elke grensovergang in Afrika is gebruikelijk een stressvolle
bedoeling. Allerlei kantoortjes, veel officiële mensen, veel
slagbomen, en veel vervelende personen die je van alles proberen te
verkopen omdat je zogenaamd anders in Tanzania niet mag rijden.
Autoverzekeringen, gevarendriehoek, brandblussers. Elke reisgids
staat vol met opmerkingen om vooral op deze sjacheraars niet in te
gaan.
Het eerste kantoor; immigratie Kenia. Hier moet je per persoon een
geel kaartje invullen en daarna stempelen ze je visum voor Kenia af.
De personen zijn nu het land uit. Volgend kantoor; het exporteren
van je auto uit Kenia. Ik moet plaatsnemen aan het bureau van een
strenge beambte en geef hem het papier dat we van het
verhuurbedrijf hebben meegekregen voor dit verhaal.
In niet mis te verstane bewoordingen maakt hij mij duidelijk dat het
papier, geschreven op het briefpapier van het verhuurbedrijf, geen
enkele waarde heeft. Hij laat mij tevens het juiste formulier zien wat
alleen bij de officiële instantie in Nairobi gehaald kan worden. Ik
moet maar teruggaan naar Nairobi en vervolgens gaat hij verder met
zijn werkzaamheden. Verbouwereerd en tegelijkertijd woedend op
het verhuurbedrijf blijf ik stug zitten. Zou hij ze dan niet even
kunnen bellen om uitleg te vragen? Hij gunt mij geen blik waardig,
maar naar meerdere keren vragen en mijn zieligste gezicht
opzettend, krijg ik antwoord. Hoe ik het in mijn harses haal om hem
ook nog eens op kosten te jagen voor een telefoongesprek. Dat komt
wel goed zeg ik, ik betaal voor het gesprek. Ondertussen moet ik
weer wachten voor het papierwerk van andere toeristen.
17

Uiteindelijk neemt hij de moeite om zijn gsm uit zijn broekzak te
halen en te bellen. Een kleine overwinning, denk ik, maar zodra hij
iemand aan de lijn krijgt, begint hij hem de huid vol te schelden.
Hoe ze in godsnaam denken op zo'n manier een auto over de grens
te krijgen, of ze geen respect voor de autoriteiten hebben, en de
verbinding wordt verbroken. Ik probeer hem nog hoopvol aan te
kijken maar hij is niet te vermurwen. Hij gaat weer verder met zijn
werk.
De moed begint in mijn schoenen te zakken. Terug naar Nairobi
betekent een nieuw visum van 50 dollar per persoon kopen, want ze
zijn zojuist afgestempeld. Eind rijden, hoop gedoe. Ik kijk rond in
zijn kantoor en zie een grote poster op de muur waarop staat dat ze
tegen corruptie hard zullen optreden. Dus daar moet ik mee
oppassen. Nieuwe poging. Is er geen andere manier waarop dit
geregeld kan worden? Geen respons. Mijn gezicht zal wel mijn
gedachten weergeven, dat ik het nu echt niet meer weet, want ineens
reageert hij zelf. Dat toch de toerist hier niet de dupe van moet
worden en dergelijke. Hij schrijft nu zelf het benodigde papier uit
en met een ferme klap slaat hij twee stempels op het document, wat
een mooi geluid! Als ik aanstalten maak om weg te gaan zegt hij;
“en de kosten voor het telefoongesprek?” Even in dubio wat je nu
moet geven voor een gesprek van 30 seconden, geef ik 10 dollar. Ze
waren het meer dan waard!
Nu mogen we door de slagboom naar Tanzania. Daar hetzelfde
ritueel en na 4 uur zijn we de grens over. Om vervolgens na 20
kilometer staande te worden gehouden door de politie. Of we een
gevarendriehoek en een brandblusser hebben? Nee, die hebben we
niet. Je mag er toch vanuit gaan dat het verhuurbedrijf alles op orde
heeft. Hij maakt ons duidelijk dat dat een serieuze overtreding is die
twee keer 20 dollar kost. Ik moet in zijn kantoor plaatsnemen.
Gefrustreerd hoor ik hem zeggen dat er wel iets te regelen valt en
voor 20 dollar kunnen we verder rijden. Welkom in Tanzania!!
De volgende ochtend gaan we op zoek naar het kantoor van het
verhuurbedrijf in Arusha. Na lang zoeken vinden we een klein
onooglijk hokje waar het blijkt te zijn. Echter net voordat we de auto
18

ergens willen parkeren worden we aangehouden door de politie. Niet
weer! Terwijl hij ons om het rijbewijs vraagt, gebeurt er iets achter
ons wat zijn interesse wekt en hij wuift ons verder. Eindelijk een
gelukje.
We gaan binnen bij het verhuurbedrijf en leggen onze problemen uit.
Hier en daar kloppen we de boel wat op om later wat
onderhandelingsruimte te hebben. Bij de douane waren we 100 dollar
kwijt en bij de politie 40. De grote baas wordt gebeld en ik krijg hem
aan de lijn. Hij komt 15 januari naar Arusha en bezweert ons dat hij
dan alles zal vergoeden. Daar moeten we dan maar op vertrouwen.
We schaffen zelf nog een gevarendriehoek en een brandblusser aan
en gaan zelfs nog even naar het politiebureau om te vragen of de
autoverzekering uit Kenia in orde is. Zij zeggen van wel!! Nu alles
weer geregeld is kan de gemoedstoestand wat tot rust komen.
Kwikfit (dag 17)
De rechterachterband is slap. Dezelfde band die we in de Masai Mara
ook al moesten oppompen. Nu is het duidelijk erger. Gauw
verwisselen en in het dorp de lekke band laten maken. Dat gaat
natuurlijk op z’n Afrikaans. Eerst wordt de band weer opgepompt en
dan onder de kraan gehouden om te zien of er bubbeltjes verschijnen.
Er zit een groot gat in wat schijnbaar al eerder getracht is te maken.
Er worden twee staafjes die lijken op rubber tussen een stalen pin
geklemd. Deze pin wordt diep in de band gestoken en daarna zonder
het rubber eruit gehaald. Omdat het gat zo groot is wordt dit nog
twee keer herhaald. Telkens even nat maken om te zien of de bubbels
wegblijven en na de derde keer lijkt het daar wel op. De band wordt
weer opgepompt, het rubber nog iets bijgeknipt en klaar is Kees. Echt
zeker voelt het niet aan, maar dezelfde band heeft het met de vorige
reparatie ook twee weken uitgehouden. En wat mag je eigenlijk ook
verwachten voor drie euro.
Ngorongoro (dag 18 t/m 23)
De weg naar Karatu, een plaats dicht bij de Ngorongoro krater, is
voor de verandering eens perfect. Later horen we dat die speciaal
door Japan is aangelegd zodat de bussen vol met cameradragende
19

Japanners zonder hobbels naar deze fotogenieke bestemming kunnen
rijden.
Eindelijk kunnen we tijdens het rijden genieten van de omgeving in
plaats van turen naar de gaten in de weg. Één keer worden we
aangehouden door de politie. Rijbewijs oké, gevarendriehoek oké,
brandblusser oké, autoverzekering? De politieagent beweert dat de
verzekering niet in orde is.Wij zeggen dat de Keniaanse verzekering
hier ook geldig is, dat we het bovendien bij het hoofdbureau van
politie in Arusha hebben laten controleren, en dat de vorige drie
controleposten het ook goed vonden. Beetje bluf. Het helpt, de agent
laat ons doorrijden.
De Kudu campsite en lodge is prima, rustig met goede
voorzieningen. En natuurlijk komen we meteen weer Hollanders
tegen. Drie aparte heren. Een gepensioneerde boer, die geen Engels
spreekt en malariapillen maar flauwekul vindt, een
gemeenteambtenaar die nogal vol van zichzelf is en een
rijksambtenaar die nu verkeerscentrales bouwt, maar in het verleden
voor bedrijven meerdere fabrieken in Tanzania heeft opgezet. Met
zijn kennis van het Swahili en fantastische verhalen uit het verleden
over Tanzania is hij de meest kleurrijke van het stel.
20

De drie heren zetten voor een stichting hier vrijwillig een gebouw
neer bedoeld als ‘congrescentrum’ voor doktoren uit geheel
Tanzania. Gebouw is voor ons misschien een groot woord. In een
zeecontainer is er een twintig jaar oude strandtent als bouwpakket
hier naar toe verscheept. Volledig compleet is hij al lang niet meer,
maar de heren weten er met hulp van de plaatselijke bevolking toch
nog iets van te maken.
De volgende ochtend zijn we vroeg op pad naar de Ngorongoro
krater. De entree is extreem hoog, 190 dollar. Na de ingang begint de
klim omhoog naar de kraterwand op een hoogte van zo’n 2200 meter,
door een soort tropisch regenwoud. Bovenaan de rand krijgen we een
prachtig uitzicht op de krater.
De Ngorongoro krater is met een afmeting van twintig bij twintig
kilometer één van de grootste ter wereld. In de verder droge en
weinig begroeide omgeving is het een oase van leven met een
volledig eigen ecosysteem. De kraterwand van 600 meter hoogte
blijkt een soort bescherming te bieden als een ark van Noach. De
dieren hebben zich hier ongestoord met een continue voorraad aan
voedsel en water kunnen ontwikkelen. Hierdoor zijn de exemplaren
21

ook groter en worden ze veel ouder. Zo komen we een olifant tegen
van 80 jaar oud en de slagtanden die deze beesten hier hebben zijn zo
extreem lang, het lijken wel mammoeten. De hoge kraterwanden
creëren overdag hun eigen bewolking waaruit flinke regenbuien
vallen die alles hier zo groen houden.
We rijden een uur over de kraterwand om bij de weg te komen die
ons naar beneden moet leiden. Eenmaal beneden is het landschap een
combinatie van steppegras, kleine bossen rond de rivieren, hier en
daar een waterpoel met nijlpaarden en een groot sodameer waar
enkele flamingo’s in rondstruinen met altijd de kraterwand als
achtergrond. We zien grote groepen bavianen, kuddes gnoes, zebra’s
en buffels, nijlpaarden en een enkele olifant. Later op de dag zien we
ook nog een zwarte neushoorn.
Op een enkele picknickplaats mag je uit de auto op eigen risico. En
dat is niet overdreven. De vervetapen klimmen als ze de kans krijgen
door je autoruit naar binnen en de roofvogels nemen met een
duikvlucht je broodje zo uit de hand. Wat overigens een fantastisch
gezicht is zo lang je zelf niet de pineut bent. Ook de wc is een
spannende aangelegenheid aangezien er leeuwen uit komen drinken.
Met plezier laat je daarbij iemand voor gaan.
Na de hele dag door de krater te hebben gereden beginnen we aan de
steile klim omhoog. Bij wat natter weer zou dit absoluut een
probleem zijn geweest, maar na een half uur flink ploeteren komt de
Suzuki toch boven. Gauw terug naar de tent. Op 500 meter van de
camping worden we weer aangehouden door de politie. Moe als we
zijn van de hele dag hobbelen, kan er dat ook nog wel bij. Wederom
is de verzekering niet goed. Een kwartier lang wordt er flink
gebakkeleid. Uiteindelijk geeft hij het op en mogen we doorrijden
aangezien we niet meer de typische toerist zijn die makkelijk
toegeeft, maar lastige figuren die niet willen begrijpen dat hij ook
maar gewoon zijn werk doet.
22

Als we op de camping komen is het al aardig donker en druppelt het
af en toe. Toch weten we het nog droog te houden tijdens het koken,
maar als we willen gaan slapen breekt het los. Voorafgegaan door
flinke bliksemflitsen en donder worden de sluizen opengezet.
Uiteindelijk zal het tot zes uur ’s-morgens blijven regenen. En we
moesten nog wel glimlachen toen we op de wereldradio hoorden dat
het in Nederland de hele dag had geregend bij vijf graden.
Het eerste uur loopt het water nog netjes langs de tent maar daarna
loopt het toch geleidelijk de voortent in. Jammer dan, niks aan te
doen, het zal vanzelf wel onder de binnentent doorlopen. Eindelijk
een waterbed! Het lawaai op de tent van de druppels is oorverdovend
maar Jeanette slaapt er prima van. De volgende ochtend blijkt de tent
prima waterdicht te zijn. De modder heeft alleen een slagveld
aangericht, alles zit onder.
Na zo’n regenbui zie je de natuur groeien en tot leven komen. Op het
campingveld ontstaan tijdens de schemer scheuren in de grond
waaruit witten larven komen. Na een paar minuten rond te krioelen
krijgen ze vleugels en vliegen weg. Het lijkt in eerste instantie alsof
23

ze dubbele vleugels hebben, maar het blijken koppeltjes te zijn. Ze
vliegen tien meter, komen dan op de grond neer en verliezen meteen
hun vleugels. Vervolgens lopen ze achter elkaar als een treintje
verder en verdwijnen daarna weer in de grond. Termieten, rare
kostgangers!
We brengen een bezoek aan de Gibbsfarm vlakbij onze camping.
Eerst een wandeling door het oerwoud naar de 'elephant cave'. Hier
komen de olifanten ’s-nachts naar toe om met hun slagtanden
stukken van de rots te schrapen, waar essentiële mineralen voor hen
inzitten. Hoe die beesten weten dat die mineralen hier zijn is al
bijzonder, maar hoe ze de steile helling opkomen is een raadsel. Wat
de wandeling apart maakt is het feit dat hier gewoon olifanten,
buffels en luipaarden rondlopen. De sporen en uitwerpselen zie je
overal liggen. Geeft het geheel toch een extra dimensie.
De Gibbsfarm is een luxe lodge met een schitterende aangelegde
tuin. We gebruiken hier de lunch van dezelfde klasse en eten ons
buikje rond. Als de ober komt hoeven we alleen het drinken af te
rekenen, schijnbaar denkt men dat we bij de Franse groep horen die
hier verblijft. We doen natuurlijk alsof onze neuzen bloeden en gaan
op ons gemak terug naar de camping. Maar geloof het of niet,
eenmaal op onze camping komt er een telefoontje met de vraag of we
wel betaald hebben. Wij beweren uiteraard van wel en daarmee is de
kous af, althans daar gaan we nu vanuit.
24

Tegen vier uur ontstaat er een Duitse invasie. Over gründlichkeit
gesproken. Er rijdt een gigantische Duitse vrachtwagen het terrein
op. Achter de gebruikelijke cabine zit een touringcargedeelte voor 24
passagiers, daarachter een net zo groot slaapgedeelte. In drie lagen
boven elkaar kunnen de reizigers in hun eigen kooi slapen. Het lijkt
wel krap, zelfs op een soort mortuarium, maar toch. Achter en opzij
van de slaapcabine schuiven platforms uit waar een complete keuken
wordt geïnstalleerd. Wij hadden ze nog nooit gezien maar er schijnen
er vele over de wereld te rijden; Roll tours, das rollende hotel.
25

De ultieme stresstest (dag 24 t/m 26)
Na een goede nacht waarbij de krekels met de kikkers een wedstrijd
doen wie het meeste geluid kan maken, vertrekken we op tijd naar
Arusha. Dat wordt een spannende dag. Komen we langs de
politieposten en zal de directeur van het verhuurbedrijf op zijn
afspraak verschijnen en alles betalen. Onderweg naar Arusha worden
we een keer staande gehouden door de politie. Echter in plaats van
dat hij de gebruikelijke routine afwerkt vraagt hij beleefd of hij een
lift naar de stad kan krijgen. Als hij ziet dat onze achterbank volledig
volgestouwd is met spullen, begrijpt hij dat dat niet gaat en laat ons
doorrijden.
Eenmaal in Arusha gaan we meteen naar het verhuurbedrijf. De
afspraak is er niet en aan de gezichtsuitdrukkingen af te lezen zal die
ook niet komen. We vertellen dat de afspraak dan maar naar onze
campsite moet komen waar we op hem zullen wachten. Er komt
uiteindelijk niemand opdagen.
We leggen het probleem voor aan de manager van de campsite, die
zegt dat we de auto bij de politie moeten brengen. Hij kent de
commissaris erg goed. Ons enorm ontwikkeld wantrouwen tegen
deze bevolking, zegt ons dat dat weer iets te snel gaat. We weten het
even niet meer. We besluiten om maar te gaan internetten. De vele
emailtjes van jaloerse mensen die ons benijden om de avonturen die
we beleven haalt ons een beetje uit de dip. Morgen maar weer langs
het verhuurbedrijf.
Voordat we gaan slapen pakken we de luciferpoppetjes uit
Guatamala erbij die van Machteld gekregen hebben. Het gebruik wil
dat je je probleem verteld aan één van de poppetjes, deze onder je
kussen legt en morgenvroeg zijn de zorgen voorbij. Zo gek kun je
ons dus krijgen dat we nu al tegen lucifers gaan praten.
De volgende ochtend komt er zowaar een chauffeur opdagen op de
camping. Iemand die we kennen uit Nairobi. Hij is gisterenavond
met de bus aangekomen. Het eerste wat we denken; zouden die
luciferpoppetjes echt werken. Maar nee, nog niet helemaal. Hij heeft
26

geen geld bij zich. Het bedrijf heeft grote financiele problemen
omdat ze een groot ongeluk gehad hebben, waardoor ze veel
verzekeringsgeld hebben moeten betalen. Of ze de borgsom en de
overige kosten later op een bankrekening kunnen storten. Nou echt
niet! In duidelijke taal leggen we hem uit dat na alles wat er gebeurd
is, wij volstrekt geen vertrouwen in het bedrijf hebben. We eisen het
geld van hem, want anders gaan we niet weg en gaat de auto naar de
politie. Vertwijfeld blijft hij een kwartier lang voor zich uitstaren.
Uiteindelijk moeten we maar naar het verhuurbedrijf met hem gaan
om te kijken of we daar wat kunnen regelen. Na lang wachten op dat
kantoortje krijgen we wederom iemand uit Nairobi aan de lijn die
verteld dat hij vandaag nog iemand met de bus meestuurt met het
geld. Morgenvroeg krijgen we alles en dan worden we naar Dar es
Salaam gebracht. Eerst zien. dan geloven! Maar het gaat hier wel
om minimaal 450 dollar, dus die extra dag is de moeite wel waard.
De volgende dag breken we op tijd de tent af. We verwachten de
chauffeur om acht uur, maar hij is er niet. De hartslag begint alweer
een tikje harder te gaan. Om negen uur komt hij uiteindelijk
aanzetten, zonder geld. We willen de moed opgeven en maar naar
Dar es Salaam rijden, maar zijn verhaal is weer net iets te uitdagend
om het toch nog maar weer eens te proberen. Hij vertelt dat we naar
het kantoortje moeten rijden waar hij om tien uur een telefoontje
verwacht dat het geld overgemaakt is naar een bank in Arusha waar
hij het dan kan ophalen. Vooruit dan maar weer. We wachten tot elf
uur zonder dat het telefoontje komt. In combinatie met de volslagen
onbewogenheid die deze mensen uitstralen, zijn we het nu echt zat,
we gaan naar Dar es Salaam.
Overtuigd van het feit dat we het menen, wordt er wederom
gevraagd of we nog even kunnen wachten want dan bellen ze zelf
naar Nairobi. Of we nog even willen wachten!? We wachten al twee
dagen verdorrie! Maar wederom denk je, ach dat ene telefoontje
moet nog kunnen. Overigens betekent bellen hier niet even een paar
toetsen indrukken. Nee, eerst moet er een loopjongen ergens in de
stad beltegoed gaan halen. Deze wordt vervolgens met diepe
zuchten afgerekend als ware het het volledige familiekapitaal dat
betaald moet worden. Het telefoontje brengt goed nieuws! Het geld
is overgemaakt en kan in Arusha van de bank gehaald worden.
27

Meteen er na toe. Krijgen we dan toch nog ons geld? Helaas, de
bankbeambte zegt dat hij nog niets binnen heeft en dat wanneer dat
wel zo zou zijn hij het pas aan het eind van de dag mag vrijgeven.
Vraag ons niet waarom, hij is niet te vermurwen.
Het touwtje van de jojo van onze gevoelens knapt. Ze zoeken het
maar uit, dan maar geen geld, we gaan. Ik ga nog even tekeer tegen
de chauffeur, waarna Jeanette er nog een schepje bovenop doet. Net
voordat we wegrijden stellen we hem nog voor de keuze om mee te
rijden en het geld in Dar es Salaam te regelen. Hij jammert dat het
daar veel moeilijker is en als het niet lukt hij dan zonder geld en
auto nooit meer thuis komt. Aangezien we toch wel opzien tegen de
vele politiecontroles die we ongetwijfeld zullen tegenkomen en het
dan toch wel handig is om iemand bij je te hebben die de taal
spreekt, beloven we hem dat we dan een buskaartje voor hem zullen
betalen. Iets in mijn achterhoofd vertelt me dat hij dus schijnbaar
ook niet gelooft dat er ooit geld komt.
Nu vraagt hij of hij nog even een simkaart voor zijn telefoon kan
kopen. Als hij die uiteindelijk heeft krijgt hij het ding niet aan de
praat. Weer verstrijken er vele minuten. We hebben geen bloed meer
onder onze nagels en rijden aan. Haastig rent hij ons achterna en
springt in de auto. Het is nu twaalf uur en de rit naar Dar es Salaam
behoort zo'n acht tot negen uur te duren, dat halen we dus niet voor
het donker. We zien wel hoe ver we komen.
Ondertussen heeft hij zijn telefoon aan de praat gekregen en er
wordt druk gebeld. Of we bij de eerstvolgende plaats willen
wachten, dan wordt het geld daar overgemaakt. Hij oogst alleen nog
een minzaam lachje van ons. Eenmaal bij die plaats aangekomen,
Moshi, gelooft hij er gelukkig zelf ook niet meer in. Echter het
telefoonverkeer houdt aan. Op een gegeven moment kijkt hij ons
lachend aan. Hij heeft zojuist allerlei codes doorgekregen waarmee
hij morgen geld op kan halen in Dar es Salaam. Tuurlijk. Nee, echt
waar, zegt hij, want tot nu toe had hij die gegevens nog helemaal
niet gekregen. Hij lijkt er erg zeker over, zou het dan toch nog?
28

Ondertussen is het half vier en zijn we halverwege. De weg is prima,
zoals bij ons een 80 km weg, zo hard mag je hier ook, en de
politiecontroles vallen mee. Uiteindelijk zien we er tien en worden
bij drie aangehouden, maar mogen al snel weer doorrijden.
Als we nu verder gaan komen we in het donker aan. Maar dat
betekent wel dat we dit idiote tempo van 120 km moeten handhaven,
en ik straks ruim zeven uur onafgebroken achter het stuur heb
gezeten. Het alternatief is hier in the middle of nowhere een
slaapplaats zoeken en wederom een dag vertraging oplopen. We
besluiten door te rijden.
Als het donker wordt, wat hier in een kwartier gebeurt, komen we in
de buurt van Dar es Salaam. De snelheid gaat er nu volledig uit. Er
staat een file de stad in en inhalen is levensgevaarlijk aangezien de
helft van de automobilisten zonder licht rijdt. Gelukkig weten we in
het donker redelijk snel het vooraf uit de Lonely Planet reisgids
uitgezochte hotel te vinden. Lichamelijk en geestelijk gebroken
stappen we om acht uur uit de auto, waar we meteen verwelkomt
worden door de enorme vochtige warmte. Het zweet gutst meteen
uit alle poriën. Helaas is het hotel volledig volgeboekt, dat kan er
ook nog wel bij. We worden verwezen naar een ander hotel, wat we
in het donker niet kunnen vinden. We belanden een paar straten
verder bij een luxe hotel dat ver boven ons budget ligt. Volledig
uitgeput hebben we niet meer de puf om in het donker verder te
zoeken in een stad die we niet kennen en waar bovendien 's-avonds
ook minder leuke dingen gebeuren. De chauffeur zoekt voor zichzelf
een slaapplaats, nadat we hem daarvoor geld hebben gegeven en we
spreken de volgende ochtend om negen uur af.
De volgende ochtend fris weer op, hoewel dat maar kort duurt als je
de airco van het hotel verlaat. Later op de dag zien we een
thermometer 36 graden aangeven. Na het ontbijt wachten we op de
chauffeur. Het is negen uur, het wordt half tien, tien uur, half elf.
Voor de zoveelste keer besluiten we dat ze maar stikken in hun geld
en trekken ons eigen plan. We vertellen de portier van het hotel dat
we om twaalf uur nog even terugkomen, maar gaan er vanuit dat dat
vergeefse moeite is. Met enige moeite weten we in de stad wat geld
29

te pinnen en kopen een kaartje voor de veerboot naar Zanzibar om
16.00 uur.
Maar wat nu te doen met de auto? We hebben al die tijd gedreigd
met de politie, maar moet je in zo'n land wel in aanraking komen
met de politie? En hoe lang gaat die bureaucratie wel niet duren?
Geloven ze ons wel of trekken ze hun eigen bevolking voor?
Moeten we de auto maar ergens achterlaten of zou dan het
verhuurbedrijf aangifte doen? Toch nog maar even langs het hotel
rijden. Het is half één. De chauffeur is op komen dagen. Hij heeft
zich verslapen. Dat meen je toch niet! We springen meteen de auto
in om naar de bank te gaan. Ik zet Jeanette en de chauffeur voor de
deur van de bank af en zoek een parkeerplek voor de auto. Als ik bij
het bankkantoor aan kom kijkt Jeanette me al vertwijfeld aan. De
stroom in de bank is uitgevallen waardoor ze niet in de computer
kunnen en daardoor geen geld kunnen verstrekken. Jezus, we
ontploffen zowat, hoe krijg je een mens overspannen!
We hebben nu nog drie uur de tijd om te hopen dat de stroom weer
gaat werken, weer wachten. We leggen de chauffeur uit dat we om
16.00 uur de boot moeten hebben en dat hij dan kan fluiten naar zijn
auto. Zenuwachtig vraagt hij of ik mee wil lopen om weer beltegoed
te gaan halen, zodat hij wederom zijn baas kan bellen. Als we
terugkomen staat Jeanette al voor het raam te zwaaien. De stroom
doet het weer, ze kunnen uitbetalen. Ook bij de chauffeur zie je alle
spanning verdwijnen als hij begint te lachen, eindelijk emotie!
Uiteindelijk betaalt hij mij 600 dollar uit. We hadden recht op 450
dollar van de borg en de extra kosten aan de grens en voor de
politie, maar we hadden het iets opgeklopt om wat wisselgeld te
hebben. Meerdere stressvolle dagen en het geld al menigmaal als
verloren beschouwd, worden we zowat emotioneel. We dragen de
auto over aan de chauffeur en nemen de veerboot naar Zanzibar. De
wereld van lichtblauwe zee, wit strand, wuivende palmbomen en
geen stof, hobbelige wegen, vervelende mensen en bovenal geen
stress!!
30

Zanzibar (dag 27 t/m 35)
De naam lijkt haast verzonnen in een exotische roman, te mooi om
echt te bestaan. Maar toch. Al vanaf de twaalfde eeuw, met een
hoogtepunt in het midden van de negentiende eeuw, heeft de sultan
van Oman geheerst over dit eiland tot 1964. Drijvend op de handel in
specerijen en slaven, welke enorme vormen aannamen, werd zelfs in
de negentiende eeuw het hof van de sultan verplaatst van Oman naar
Zanzibar. In die tijd was het eiland de grootste producent van
kruidnagel, toen onbetaalbaar nu slechts een euro in de supermarkt.
Bovendien verhandelde het eiland 50.000 slaven elk jaar, die in de
binnenlanden van Tanzania, toen nog Tanganyika genaamd, werden
gevangen. Pas in 1964 toen de sultan door een revolutie werd
verdreven, kwam er een unie met het vasteland, waardoor het huidige
Tanzania ontstond.
31

De sfeer op het eiland is er echter nog steeds. In Stonetown zie je
overal de ruines van de oude paleizen. De bouwstijl Arabisch,
waarbij elk huis een gigantische houten toegangsdeur heeft, rijk
bewerkt met allerlei versiersels. Dezelfde houtsierkunst zie je terug
in de vele balkons die boven je hoofd lijken te zweven. De straten
zijn smal, niet meer dan twee en een halve meter breed, om de zon
weg te houden. Het lijkt sterk op Venetië, maar dan meer vervallen
en geen grachten. Behalve dan als het gaat regenen en het water geen
andere keus heeft om via de straatjes de zee op te zoeken; natte
voeten! En ja, als je niet je best doet of geen fantasie hebt, dan zie je
alleen maar afgebladderde muren, ingestorte daken en vuiligheid. Erg
zuinig zijn ze niet op hun erfgoed ondanks dat ze op de lijst van
Unesco staan.
32

Als je over het eiland rijdt ontvangt je neus continue de geur van
allerlei specerijen. Stap op een willekeurige plek uit de auto het
tropische woud in en binnen 100 meter heb je al zoveel kruiden en
vruchten gezien dat het je begint te duizelen. Zonder een gids zou je
nooit ontdekken hoe de specerijen die wij dagelijks in de keuken
gebruiken groeien. Kaneel; een stuk schors van een boom wat opkrult
als je het droogt. Nootmuskaat; een pit, zwart gekleurd met rode
strepen, komend uit een vrucht die nog het meest lijkt op een kleine
peer. Vanille, kruidnagel, sinaasappels, mandarijnen, citroenen,
limoenen, koffiebonen, rode bananen, sterappels en kokosnoten, te
veel om op te noemen.
En dan nog de wateren rond het eiland. Onder het wateroppervlak
bevindt zich natuurlijk het koraal. Helaas, zoals op zoveel plekken op
deze aarde, is er niet veel van over. Gelukkig heeft Zanzibar nog een
andere troef; dolfijnen!
Met slechts drie andere toeristen stappen we in onze boot. Terwijl we
uitvaren maken we ons meteen klaar om op het teken in het water te
kunnen glijden. Tevreden kijken we naar ons eigen snorkelmateriaal,
daar waar de andere met zojuist gehuurd inferieur spul waarschijnlijk
de gedachte hebben hoe vaak er al iemand in hun snorkelbril heeft
gespuugd. Ineens zien we ze zwemmen, een flinke groep, we denken
uiteindelijk wel een stuk of 30. De boot manoeuvreert net voor ze en
dan erin. Dit zullen we nog vijf tot zes keer herhalen. Elke keer is het
een genot om deze sierlijke beesten te zien zwemmen, maar de
tweede en laatste keer zijn fantastisch. Bij de tweede sprong in het
water beland ik precies midden in de groep, ik kan er zelfs één
aanraken. Alsof er elektriciteit door mijn vingers stroomt, zo mooi is
de ervaring. Elke keer ben ik de enige die ze heel lang kan volgen,
toch niet voor niets al die jaren gefietst. Echter zodra je met z'n
allen in het water springt gaan ze dieper zwemmen. De laatste keer
weet ik door wat geluiden te maken de aandacht van één dolfijn te
trekken. Hij komt omhoog uit de groep en draait een slag richting mij
zodat hij bijna op zijn rug zwemt. Even hebben we oogcontact, een
magisch moment met dit intelligente beest. En dan met een paar
krachtige slagen van hun staart verdwijnen ze in de diepte. Eenmaal
terug op de boot blijf ik nog lang nagenieten, een levenservaring
rijker.
33

De volgende dag verlaten we Mtoni beach resort en gaan op weg
naar de andere kant van het eiland voor het belangrijkste onderdeel
van deze reis. Het laatste stuk stopt de asfaltweg en veranderd in een
witte strandzandweg. We zijn in ‘the middle of nowhere’ met slechts
wuivende palmbomen om ons heen. Aan het einde van de weg,
gescheiden door een muur van gevlochten palmbladeren, Matemwe
Bungalows.
We worden ontvangen met een bloemenkrans en een kokosnoot
waaruit we met een rietje de ijskoude melk drinken. Door een
werkelijk prachtig aangelegde tuin waar Rob van Linden zijn vingers
bij zou aflikken, worden we naar onze suite gebracht. Een enorme
kamer met een badkamer van zowat dezelfde grote, overal versierd
met kleurrijke bloemen. En dan het uitzicht vanaf onze veranda,
adembenemend! De slechts twaalf bungalows zijn gebouwd op
koraalrotsen welke schitterende vormen hebben. Voor ons een stuk
wit strand, met babyzacht zand en daarna een ondiep stuk zee,
vanwege het feit dat het eb is, met allerlei tinten lichtblauw water.
Dan een muur van koraalrif waarachter de branding van de echte zee
die zich uitstrekt tot de horizon. Links in de verte nog een Robinson
Crusoë eiland en rechts een oude verweerde houten vissersboot om
het plaatje af te maken. Need I say more!
Op 23 januari 2006 versturen we vanuit dit paradijs de volgende
e-mail:
Just married!!!
Voor sommigen misschien geen verrassing, maar toch. Op
23 januari zijn wij op het maagdelijk witte strand van
Zanzibar getrouwd! Dit na anderhalf jaar verloofd te zijn
geweest. Dus wees gerust, het was geen plotselinge
opwelling of acute zonnesteek, nee, alles zorgvuldig
gepland, zelfs al een jaar geleden met het papierwerk
begonnen. En voordat jullie ons gaan bestoken met vragen
als; hoe was de ceremonie, waarom daar, hoe was het
aanzoek, etc. hier alvast wat antwoorden.
34

Onze relatie is exact vijf en een half jaar geleden begonnen
in Namibië, vandaar de 23ste. Tijdens onze reis naar
Indonesië, anderhalf jaar geleden, heb ik Jeanette
gevraagd. Overigens op vrijdag de dertiende, wat puur
toeval was. Tijdens zonsopkomst hadden wij de Borobodur,
de grootste boeddhistische tempel, voor ons alleen. Deze
gigantische tempel heeft drie niveaus. Op het hoogste
niveau, toepasselijk het goddelijke niveau genoemd, staan
stupa's. Meer dan manshoge klokvormen met grote
vierkante of ruitvormige gaten erin. In elke stupa staat een
boeddha beeld. Het gebruik wil dat wanneer je door de
gaten de handen of voeten van de boeddha aanraakt, dat je
dat je leven lang geluk zal brengen. Niets mooier om dan,
als je dat samen tegelijkertijd doet, je vriendin ten huwelijk
te vragen!!
Daarna natuurlijk de vraag; hoe gaan we trouwen? Als
man, en gelukkig heb ik begrepen ben ik daar niet de enige
in, is even langs het gemeentehuis voldoende. Een vrouw wil
toch graag wat meer romantiek. Tijdens onze
voorbereidingen voor deze reis kwamen wij in aanraking
met het idee trouwen op Zanzibar. Dat paste precies in het
plaatje. Elkaar ontmoet op reis, gevraagd op reis, waarom
ook niet trouwen op reis. Dat maakt dit bovendien een
gigantisch lange huwelijksreis!!
35

De ceremonie is eenvoudig maar prachtig. We hebben
afgesproken om elf uur te trouwen, maar het wordt twaalf
uur, het blijft Afrika. De Regional Commissioner neemt
eerst wat papierwerk door en daarna gaat de mannelijke
helft met hem mee naar de trouwlocatie. Het strand met
prachtig gevormde koraalrotsen is versierd met bloemen en
een boog waaronder alles plaatsvindt. Na enige tijd
arriveert Jeanette begeleidt door traditioneel geklede en
zingende dames die bloemenblaadjes voor haar uitgooien.
Dan volgt het gebruikelijke .... Yes, I do!! Waardoor wij nu
intens gelukkig kunnen zeggen;
Vele honeymoongroeten van meneer en mevrouw Ulijn.
De dagen rond het huwelijk verblijven we continue in
romantische sferen. Een ontbijt op de veranda, de
petroleumlampen die ’s-avonds alles verlichten of een
snorkeltrip in je eigen privé-boot. Onze ceremoniemeester
Annet verzorgt alles tot in de puntjes.
Neem nou die snorkeltrip. In een verweerde houten
vissersboot worden we door de branding naar een plek
gebracht waar we prima kunnen snorkelen. Het koraal mag
dan veel geleden hebben, de kleurrijke en grote aantallen
vissen maken dat ruimschoots goed. Na het zwemmen
worden we door de boot afgezet op een verlaten strand.
Slechts wit zand, dhows en een fantastisch blauw gekleurde
branding om ons heen.
We maken een wandeling totdat we bij een rieten
overkapping komen, hier een banda genaamd. Daar blijkt de
keuken van het resort een heerlijke wederom overdadige
lunch voor ons tweeën klaargemaakt te hebben. Genietend
van het uitzicht peuzelen we de vis en kip van de barbecue
lekker op met alle gerechten die daar nog bijkomen. En dan
verwachten ze dat we bij het avondeten weer zoveel weg
stouwen. Na de lunch met de boot terug, alweer een dag
voorbij in het paradijs!
37

Vliegen op z’n Afrikaans (dag 36)
Helaas moeten we weer verder. Na alle perikelen rond de auto
hebben we ons plan om een jeep te kopen definitief laten varen. In
plaats van door het zuidelijke deel van Tanzania, Zambia en Malawi
te rijden, vliegen we naar Zuid-Afrika. Als we daar een auto huren en
tevens door Namibië en Botswana trekken, zijn we zelfs goedkoper
uit. Echter we moeten nog een kleine maand overbruggen want het
regenseizoen is daar nog niet helemaal voorbij. De Seychellen lijkt
ons een goede tussenstop en tevens een mooi vervolg van onze
huwelijksreis.
En het ging weer bijna mis. Het begon allemaal met het kopen van de
vliegtickets meer dan een week geleden. In een klein kantoor van vijf
bij twee huist een dochter van Kenia Airways; Precision Air. Een
gewaagde naam in Afrika als je het ons vraagt. Ze verkopen tickets
naar de Seychellen via Nairobi. Overigens zeggen de bewoners zelf
niet Sei-Sjellen maar Sea-Sjels.
Als we besluiten de tickets te nemen worden ze met de hand
uitgeschreven. Er staan weliswaar drie computers met een printer,
maar waarom zou je die gebruiken als je een pen hebt. Nadat de
hiërogliefen volledig door de dame zijn vertaald, halen we onze
creditcard tevoorschijn om te betalen. No, credit card, only cash! Dat
is ruim 1.000.000 Tanzanianse shilling waarvan het grootste biljet
10.000 is. Dat past niet eens in je broekzakken. Kunnen we beter
zo’n koffer aanschaffen die je ziet in van die gangsterfilms. Een dag
en een korte periode miljonair zijn later, hebben we dan toch de
tickets waarmee we een week later, op 28 januari, vliegen.
En het ging weer bijna mis. Op tijd met de taxi vertrokken naar
Zanzibar Airport. Aan de buitenzijde is al de balie voor het
inchecken. We geven onze tickets af aan een meneer die nerveus naar
een kantoor loopt. Ondertussen kijken wij op het
vluchtinformatiebord, wat niet het hightech idee is zoals wij dat
gewend zijn op Schiphol. Nee, alles met de hand op een whiteboard
geschreven. Onze vlucht van 16.30 naar Nairobi staat er niet tussen.
Waarschijnlijk wordt het bord niet echt bijgehouden, hoewel we
rechtsboven toch 28 januari zien staan.
38

De man met onze tickets komt weer terug. Onze vlucht is
geannuleerd, maar als we hard rennen kunnen we het vliegtuig dat nu
vertrekt nog halen. Of we dat wel willen, want ze hebben niet op eten
voor ons gerekend. Geen probleem, zeggen we bijna in koor. Want
vandaag niet gaan betekent een extra overnachting, onze aansluiting
in Nairobi niet halen, en wanneer gaat er dan weer een vlucht?
In een recordtijd worden we ingecheckt, wat eigenlijk betekent dat er
niets gecheckt wordt en we zo door kunnen rennen het vliegveld op.
Voor ons een paar kleine vliegtuigjes waar maximaal tien man in
kunnen. “Moeten we daar in”, roept Jeanette verschrikt, en ik zie
haar kleiner worden. “Nee”, zegt onze begeleider, en wijst naar
rechts, waar in een hoek een Boeiing 737 klaar staat voor vertrek.
Eenmaal aan boord wordt de deur achter ons dichtgegooid en
ontvangen we voor het eerst de blikken van andere passagiers met in
gedachte; zijn die twee verantwoordelijk voor onze vertraging. Nog
maar amper de veiligheidsriem om en het vliegtuig vertrekt al.
Ruim een uur en veel turbulentie later zijn we in Nairobi. Als we via
de trap uit het vliegtuig zijn, wachten we om te zien of onze bagage
wel is meegekomen. Met opluchting zien we, dat ondanks alle
haast, onze rugzakken uitgeladen worden. Op naar de volgende test
voor ons vertrouwen in Precision Air.
Bij de transferdesk zouden we een hotelvoucher moeten krijgen. En
zowaar we krijgen er één inclusief diner en transfers. Meer dan we
gehoopt hadden. Dan zal het wel een bed zijn met vlooien en eten
met kakkerlakken. Sorry, we zijn nu eenmaal goed verpest.
Voor het zover is moeten we eerst door de paspoortcontrole. Bij de
transferdesk hebben ze ons verteld dat we een nieuw visum moeten
kopen. Voor één nachtje Kenia!! Eerst maar doen of we van niets
weten en voorbij de visumdesk rechtstreeks naar de paspoortcontrole.
“Visum”?, de standaardvraag. “Ja, zit er in”. De beambte bladert
door het paspoort en vindt het reeds afgestempelde visum. Hij wijst
op de reeds verlopen data en we reageren dat we slechts een nacht in
transit zijn. Of hij nu een goede bui had, de rij achter ons te lang
werd, of hij onze single entry visum aanzag voor een multiple entry
39

visum, we weten het niet, maar hij stempelt netjes alles af. Elke
besparing voelt als een overwinning op dit land met zijn oplichters,
dus met een brede grijns lopen we verder.
In een bus vol Afrikaanse zakenmensen worden we naar het hotel
gereden. We passeren daarbij ook nog bijna het kantoor van het
autoverhuurbedrijf, waarbij even de gedachte opkomt om ze een
bezoek te brengen. En dan het hotel; redelijk goed, het eten zelfs
goed en het drinken gratis omdat we die 'per ongeluk' vergeten af te
rekenen. Ja, terugpakken zullen we ze. Na een korte nacht om vijf
uur terug in het busje naar het vliegveld. Terwijl we pas om 8.40
vliegen. Zekerheid boven alles zeggen ze, wat met hun manier van
klokkijken niet onverstandig is.
Voor de incheckbalie wordt de bagage gecontroleerd en we hebben
zowaar een fout gemaakt. De coiffureschaar van Dana, bedoeld om
onderweg onze haren zelf te knippen, zit nog in de handbagage. Dan
moeten we de handbagage maar inchecken, zeggen ze. Echter voor
die balie staat een gigantische rij. Eigenwijs als we zijn, doen we dat
niet en gaan gewoon door de paspoortcontrole met schaar. Als we in
Zanzibar makkelijk een bom mee hadden kunnen nemen, dan moet
een schaar hier ook lukken. Maar nee, bij het boarden wederom
controle en we moeten alsnog daar de handbagage inchecken. In
ieder geval die enorme rij omzeild.
De vlucht is rustig en we landen om 13.00, plus drie uur tijdsverschil
met Nederland. Daar de laatste fase van toch weer een spannende
verplaatsing. Bij de paspoortcontrole moet je aangeven
welke accommodatie je hebt geboekt en een ticket laten zien voor de
terugvlucht, anders sturen ze je terug! Wij hebben geen van beide. De
geboekte accommodatie is zo verzonnen dankzij internet. Daarnaast
geven we ons E-ticket aan de beambte af. Daar staat dat we op zes
augustus terugvliegen vanuit Nairobi. Echter het papier staat zo vol
met informatie dat hij het al gauw opgeeft. Met een nieuwe stempel
bij de reeds bonte verzameling in ons paspoort, komen we aan op de
Seychellen.
40

De Seychellen (dag 37 t/m 55)
Menigeen zal bij het horen van de naam Seychellen de gedachte
hebben; Daar wil ik ook wel heen. Om meteen daarna de droom weer
te laten vervliegen met het idee; Dat kan ik nooit betalen. En
inderdaad deze eilanden staan bekend als extreem duur en dat zijn ze
ook als je het stramien van de toeristenindustrie aanhoudt. Dat
betekent namelijk verblijven in een duur resort van minimaal 150,
maar dan heb je nog niet zoveel, tot 300 euro per nacht. Je behoort je
dan te verplaatsen over het eiland met een overprijsde taxi, tien
kilometer is 30 euro, of een huurauto voor 50 euro per dag. Uit eten
valt nog mee, ongeveer 25 euro met zijn tweeën. Overdag moet je
natuurlijk met allerlei boottripjes mee á 50 euro de man. En wil je
naar één van de andere eilanden dan is het 'not done' om niet een
klein vliegtuig of helikopter te nemen. Zie daar een vakantie van drie
weken die al gauw 10.000 euro kost.
Nou, geloof me, dat zit ook niet in ons budget. Maar het kan ook
anders. Met wat meer moeite, wij hebben het ter plaatse gedaan,
maar het kan ook vooraf via internet, vind je een self catering
appartement. Vier slaapplaatsen, badkamer en een 'fully equiped'
zoals dat hier heet, keuken. Vaak maar een paar appartementen in een
gebouw op sublieme locaties. We zitten als enige in een gebouw van
drie appartementen en vanaf het terras spring je zo de zee in. Prijs 65
euro per nacht. (www.seychelles.net/desirade ons verblijf voor drie
weken)
De volgende uitdaging wordt dan zelf je maaltje bij elkaar
sprokkelen. De grotere supermarkten vertonen grotendeels lege
schappen. Alles moet geïmporteerd worden en dankzij de corrupte
overheid hapert dat nogal. De markt en de kleinere winkeltjes bieden
uitkomst. Met z'n tweeën eet je al gauw voor tien euro per dag.
Tevens in de kleine supermarkt de volgende grote besparing; geld
wisselen. Kijk op internet, bij de bank, of waar dan ook, je krijgt
ongeveer zes rupee voor een euro. Niet bij de kleine supermarkt, daar
krijg je twaalf rupee voor een euro. Als iemand ons dat uit kan
leggen graag! Maar je geld wordt twee maal zoveel waard.
41

Een andere uitkomst is het openbaar vervoer. Om de 300 meter een
halte, om de vijf minuten een bus en elke rit, hoe lang of hoe kort,
kost 25 eurocent. Ideaal, en dat je de enige toerist bent die er gebruik
van maakt, zal ons een zorg zijn. Verplaatsen naar andere eilanden
kan ook met de veerboot en boottripjes zijn flauwekul als het koraal
voor je deur ligt. Kijk aan de Seychellen als lowbudget locatie!
Tijdens het douchen de eerste avond een mindere ervaring. Langs het
douchegordijn kruipt een tien centimeter grote kakkerlak omhoog.
Niets vermoedend was ik mijn haren en tegen de tijd dat ik mijn ogen
open doe, kan hij mij bijna met zijn akelige voelsprieten een kusje
geven. Met de rillingen op mijn lijf sla ik hem van schrik verder de
badkamer in, waar hij rustig onder de deur doortrippelt, de
slaapkamer in. Daarna hebben we hem niet meer gezien, maar de
eerste nacht slaapt het wel wat onrustiger.
42

Tijd krijgt een andere dimensie als je zo lang op reis bent. Het lijkt
alsof we al maanden van huis zijn. Het leven hier kabbelt rustig
verder genietend van het uitzicht vanaf ons terras. Op zo’n 300 meter
de branding met zijn sierlijk krullende golven. Daarvoor een gedeelte
dat veranderd van eb naar vloed en visa versa, waar we prima kunnen
snorkelen. Het zit vol met koraal en vele vissen die af en toe uit het
water springen. Soms in de verte een gigantische vissersboot op zoek
naar tonijn. Ze zijn zo groot als een cruiseschip met een grote
uitkijktoren waar vandaan ze zoeken naar de vis. Gelet op de
hoeveelheden die deze jongens kunnen vangen, zal het vinden wel
steeds moeilijker worden. Als ze vol zijn meren ze af in de haven van
Victoria bij de hypermoderne fabriek van Heinz, de grootste in de
wereld. Zouden ze hier geen visquota hebben?
De dag bestaat grotendeels uit snorkelen, lezen, puzzelen, van het
uitzicht genieten, een strandwandeling maken, naar het plaatselijke
supermarktje, snorkelen en de dag is alweer bijna voorbij. ’s-Avonds
we telkens een prachtig opkomende maan te zien. Net zoals je
normaal de zon op ziet komen, alleen nu is de hemel eromheen
donker. Als een rode gloeiende bal komt hij uit de zee. Op zijn weg
omhoog veranderd hij van rood naar warmgeel en uiteindelijk wit.
Als we daar zo samen naar zitten te kijken denken we bij onszelf; zou
daar het woord honeymoon vandaan komen.
Twee keer huren we een auto en rijden rond over het eiland, Mahé
genaamd. Het is hier enorm groen en er zijn behoorlijke bergen tot
wel 1000 meter hoog. De wegen doen sterk denken aan Italië, één
van de meren. Overal gemetselde muren van natuursteen voorzien
van een strakke platte afwerking. Alleen is het water wat je ziet niet
een meer, maar de Indische oceaan. De wegen slingeren sierlijk langs
de zee, telkens uitzicht gevend op weer een rustig mooi strand. Een
paar van die wegen slingeren over de bergen naar de andere kant van
het eiland waarbij je getrakteerd wordt op mooie vergezichten op de
eilanden in de buurt.
43

Een kleine wereld
We bezoeken tijdens ons verblijf één van die eilanden, la Dique
genaamd. Om half acht in de ochtend vertrekt de supersnelle
catamaran veerboot naar Praslin. Prachtig om te zien hoe deze boot
over het water scheert met een duizelingwekkende vaart. Zodra hij op
open ruwe zee komt wordt de vaart het wat minder soepel. Her en der
zie je wat gezichten wit worden. Gelukkig hebben wij nog nooit last
gehad van zeeziekte en dat zal nu ook niet gebeuren.
In een uur meert hij af in Praslin, het tweede grootste eiland. Wij
gaan echter meteen door naar la Dique in een kleinere langzamere
veerboot. Praslin staat bekend om zijn Coco de Mer, een palmboom
met een dubbele kokosnoot, welke de grootste vrucht op aarde is. Hij
groeit alleen op dit eiland. De zeekokosnoot kreeg zijn naam op de
Malediven waar hij telkens aan kwam drijven en men dacht dat ze op
zee groeiden. Aangezien ze ook in de botanische tuin in Victoria
gepland zijn, slaan we Praslin over. Op la Dique hebben ze iets veel
interessanters; huurfietsen!
Binnen een half uur zien we de aanlegsteiger van la Dique, met
daarvoor in het mooiste blauwe water dat we ooit gezien hebben een
gigantisch jacht. Net van de boot worden we al meteen aangesproken
door de fietsverhuur. De manier waarop dat gaat is al een eerste
voorbode van de sfeer op dit eiland. Geen formulieren, geen borg,
geen fietsslot. En zet hem maar weer een keer terug als je weggaat.
Naast de fiets is het enige vervoer de ossenwagen, geen auto’s; relax!
44

We kopen een plattegrond van het eiland, maar de dame heeft te
weinig wisselgeld. No worries, kom aan het eind van de dag maar
terug om te betalen. We besluiten eerst naar het hoogste punt van het
eiland te fietsen. Het is op zich niet ver, maar de weg is supersteil.
Twee maanden niet fietsen en een temperatuur van 35 graden zorgen
ervoor dat het luie zweet in stromen het lichaam verlaat.
45

Eenmaal boven een mooi uitzicht over het eiland en de pareltjes
eromheen. Vlakbij ons staan twee mannen druk te discussiëren over
een schijnbaar nog te bouwen huis. Één van de twee kijkt ons met
een blik aan alsof hij al dagen aan de marihuana is, wat wel weer heel
toepasselijk is voor dit Jamaicaans aandoende eiland. Opeens zegt hij
met een zwaar accent; “alles goed”? We denken nog, leuk kunstje
geleerd voor de toerist, maar nee, hij heeft jaren in Alkmaar gewoond
en staat ons in zijn beste gebroken Nederlands te woord. De andere
man, een blanke, is opgegroeid in Namibië en zijn moeder woont in
Someren. We kunnen net zo goed thuisblijven zo groot is de wereld.
Na onze begroeting met deze semi-landgenoten, nemen we de
afdaling richting Source d’Argent, het meest gefotografeerde strand
van de Seychelles. En inderdaad de combinatie van de enorme
granieten rotsen met het witte strand en de blauwe zee is perfect.
Het oude kerkhof ziet er luguber uit. Zouden hier al die piraten
begraven liggen waar deze eilandengroep vroeger zo berucht om
was? Het verhaal gaat dat ze hun geroofde schatten her en der op de
eilanden begraven hebben. Er is zelfs een miljonair die een eiland
gekocht heeft om hem helemaal af te graven op zoek naar een schat.
De gaten kun je nog steeds op dat eiland zien. Zwaar vermoeid van
46

het fietsen en graven, gaan we weer met de boot terug naar Praslin en
vandaar met een overvolle catamaran naar Mahé. Deze keer worden
er veel kotszakken verbruikt.
Achtergronden
Naarmate je langer op een plek blijft heb je meer tijd om je te
verdiepen in de plaatselijke bevolking en het land. De geschiedenis,
hoe kort ook, is kostelijk leesvoer. In 1501 ontdekt door de
Portugezen werd het pas in 1770 voor het eerst bewoond door een
handje vol Fransen. Samen met zeer veel slaven waren zij de
grondleggers van Victoria en de vele plantages.
In 1811 komt alles in handen van de Britten die meteen de
slavenhandel verbieden. Op dat moment waren van de 7500
bewoners er 6600 slaaf. Het kleine gedeelte blanke Fransozen
keerden grotendeels terug naar huis. Achter bleef een bevolking
bestaande uit een mengelmoes van allerlei Afrikaanse stammen. Zo
ontstaat de Creoolse bevolking en haar gelijknamige taal. Een
verbastering van het Frans zodat ze onderling konden communiceren
zonder dat de blanke het kon verstaan. Het Creools kom je ook nog
tegen in Haïti en Mauritius.
De Engelsen deden er nog een schepje bovenop door de Seychelles te
gebruiken als verbanningsoord voor opstandige Afrikaanse
koningshuizen. Pas in 1976 wordt het land zelfstandig. Echter de
coalitie van twee partijen houdt een jaar stand, wanneer er bij
afwezigheid van de leider van de ene partij, er een staatsgreep wordt
gepleegd door de andere partij.
De Seychelles worden ingericht als socialistische heilstaat, en geloof
het of niet, hier werkt het prima. Zelfs in 1992 toen er voor het eerst
weer vrije verkiezingen waren, koos men weer voor dezelfde
president. Hij regeert nog steeds.
Het grootste probleem van deze eilandenstaten is hun
handelsbalanstekort. Doordat de grond te arm is, kunnen ze bijna
niets verbouwen. Doordat ze te weinig arbeidskrachten hebben,
kunnen ze geen industrie opbouwen, Gevolg is dat alles geïmporteerd
47

moet worden, wat tevens een kostbare zaak is doordat men zo ver
van het vaste land verwijderd is. Er gaat derhalve zoveel buitenlands
geld naar buiten, wat de toeristenindustrie, de visserij en de
palmboomplantages nooit meer goed kunnen maken.
Daardoor zijn de schappen in de supermarkt zo leeg. De overheid wil
maar al te graag haar grip op alle binnenkomende buitenlandse
deviezen houden en verbiedt de Seychellois om Rupees te wisselen.
Gevolg ze wisselen het illegaal rechtstreeks met de toerist voor het
dubbele van de officiële koers. Ze moeten wel willen ze zelf
bijvoorbeeld een televisie kopen of überhaupt op vakantie gaan.
Rupees worden bij geen enkele buitenlandse bank aangenomen.
Een ander probleem is het stijgen van de zeespiegel. Hierdoor
verdwijnen de mooie stranden die de eilanden zo aantrekkelijk
maken voor de toerist. Om nog maar niet te spreken over de
Malediven waar het hoogste punt van de hele eilandengroep nog
maar twee meter boven zeeniveau ligt.
Vissen
Tot nu toe hebben we het niet aangedurfd iets te schrijven over de
prachtige onderwaterwereld omdat het gewoonweg te mooi voor
woorden is. Aan de andere kant zou het raar zijn er niets over te
zeggen terwijl we hier drie weken met onze neus in het water liggen.
Dus toch maar een poging wagen.
Zodra je met je snorkelbril onderwater kijkt kom je in een andere
wereld. Een wereld zonder geluid, maar met zeer veel kleuren en
vormen. Terwijl je daar zo rond dobbert, voel je je als een onderzeeër
op ontdekkingsreis in een nieuwe wereld. Het koraal heeft weliswaar
niet meer de grandeur van vervolgen tijden, maar toch zie je her en
der hoe het moet zijn geweest. De verschillende kleuren, paars, wit,
geel, groen, verwerkt in verschillende vormen. Soms als zachte
tentakels die met de stroming mee wuiven, soms een struik met lange
punten alsof het potloden zijn. Dan weer in de vorm van bloemen,
dan weer in de vorm van hersenen. Het heeft nog het meeste weg van
een zeer goed gecultiveerde rotstuin.
48

Echter de grootste attractie zijn de vissen. Pak een papier en teken
een vis, waarbij je alle vrijheid mag nemen voor wat betreft de vorm.
Kleur hem vervolgens in met allerlei kleuren in een motief dat je leuk
vind, en de kans is erg groot dat je deze vis hier aan zult treffen.
Alsof allerlei kunstenaars zich hebben mogen uitleven, een museum
vol kleurrijke schilderijen. We zouden ze tekort doen om de
individuele schoonheid te beschrijven. Het is de vermoeidheid die je
elke keer weer dwingt om je los te maken uit deze wereld.
En nog eens vissen
We krijgen zowaar buren. Tot nu toe zaten we helemaal alleen. De
vrouwelijke helft van onze Duitse buren blijkt oorspronkelijk uit
Brazilië te komen. Haar moeder woont nog steeds diep in het
Amazonegebied en dochterlief is nog steeds niet haar natuurdrang
verloren. Ze bloeit hier helemaal op nu ze hier uit de natuur allerlei
fruit kan verzamelen en vooral nu ze voor de deur haar eigen vis kan
vangen. Gewapend met een nylondraad met vishaak en een beetje
brood vangt ze zonder veel moeite meerdere vissen.
Dat wil ik ook proberen. Met wat uitleg en geduld vang ik na twee
uur de allereerste vis in mijn leven. Voor een echte visser misschien
flauwekul, maar ik ben apetrots met mijn vangst van 30 centimeter.
’s-Avonds wordt de eigen gevangen vis heerlijk opgepeuzeld. Ja, ik
weet dat ik niet bekend sta als visliefhebber, maar je eigen op
primitieve wijze gevangen vis, smaakt natuurlijk altijd verrukkelijk.
We zijn nog vergeten te vertellen dat we elke avond een
miereninvasie hebben. Nu is dat op zich niet zo opzienbarend, wel
dat ze een grootte hebben van drie centimeter. Die wil je 's-nachts
niet in je bed voelen kruipen. Elke avond pletten we de eerste
indringers en stoppen alle gaten dicht waardoor ze naar
binnenkomen. Gelukkig zijn we elke avond succesvol.
49

Een wereld van verschil (dag 56 t/m 58 )
In de taxi naar het vliegveld voor de vlucht naar Johannesburg via
Nairobi. In gedachte nemen we afscheid van de roddels van de
huishoudster Celine, nemen we afscheid van het winkeltje van
mister Muthu, en van de bus die telkens als hij de bocht om kwam
een harde hoge puf uit het onderste van zijn motorruim liet
ontsnappen.
Op de vlucht naar Nairobi leren we een Belgisch stel kennen die
totaal onvoorbereid met het openbaar vervoer willen gaan
backpacken in Tanzania en Kenia. We geven ze wat tips, maar
moeten ze daarbij helaas wakker schudden uit hun iets te romantische
voorstelling van reizen door die landen. “Allé, als we zo dadelijk
geland zijn dan nemen we meteen de trein naar Lake Naivasha”.
Maar voordat jullie uit het vliegtuig zijn en de juiste Matutu, het
plaatselijke transport, gevonden hebben om bij het station te komen
is het al donker, en dan rondlopen in Nairobi kunnen we toch echt
afraden. “Oh”! En je wil graag de Kilimanjaro beklimmen, dat gaat
op zijn minst 1200 euro de man kosten. “Slik”!. Nadat we bij het
landen in Nairobi afscheid hebben genomen, vragen we ons nog vaak
af hoe ze zich verder gered hebben.
Na vier uur wachten in Nairobi en een vlucht van vier uur naar
Johannesburg, komen we rond middernacht aan op een verlaten
vliegveld. De bagage komt wederom compleet van de band af hoewel
er duidelijk mee geknoeid is omdat de ritsen openstaan. Gelukkig zit
daar niets waardevols in. Wat overigens ook frappant is, is het feit
dat bij elke vlucht je toch de bagage tegelijkertijd samen incheckt,
maar dat ze nooit tegelijkertijd samen van de band rollen!? Het
vliegveld van Johannesburg; één van de mooiste die we kennen. Hier
geen plek voor handgeschreven informatieborden.
De vele autoverhuurbedrijven staan bij de uitgang al hongerig op de
toerist te wachten. Via internet hebben we bij Hertz een auto geboekt.
Het blijkt een Opel Corsa tweedeurs. Wij vinden een vierdeurs
praktischer en nadat we ze wijzen op het feit, dat de foto op de
50

website ook een vierdeurs laat zien, krijgen we een Volkswagen Golf
Chico voorgeschoteld.
Dan de vraag hoe duur de autoverzekering is. De prijs op het internet
is namelijk zonder. Blijkt de totaalprijs ineens te verdubbelen! Als de
dame achter de balie de indruk krijgt dat we dan afhaken getuige
onze gang naar de deur, komt ze ineens met een boek met hun eigen
tarieven inclusief verzekering. De prijs ligt slechts twee euro hoger
dan de prijs op internet zonder verzekering. Op onze reactie dat we
dat wel heel raar vinden, komt geen blikken of blozen. Bijna had de
achteloze toerist een veel te dure huurauto. Maar ja, de dame weet
natuurlijk niet dat wij onze opleiding in Kenia gevolgd hebben.
We rijden vervolgens in een andere wereld. Gisteren de Seychellen,
vandaag Zuid-Afrika. En zeker als we Kenia en Tanzania erbij in
gedachte nemen, dan hebben we nu niet meer het gevoel dat we in
Afrika zijn. Nee, eerder Europa.
De goedverlichte driebaans autowegen brengen ons overal naartoe.
Geen scheurtje in het wegdek te bekennen. Zelfs geen plastic zak in
de perfect gemanicuurde middenberm. Langs de weg prima
onderhouden gebouwen met neonreclame van bekende grote
bedrijven in het Engels en in het Nederlands. Oh nee, Zuid-
Afrikaans.
Het driesterren hotel voor de eerste drie nachten is super. Zeker als je
het vergelijkt met ons driesterren hotel in Nairobi. Hier geen
betonnen vloeren maar hoogpolig tapijt. Geen vieze uitlaatgassen die
de kamer binnenkomen omdat de ramen niet goed meer sluiten of een
irritant pisstraaltje dat uit de douchekop komt.
En dan de supermarkt. De afgelopen drie weken zijn we gewend
geraakt aan het winkeltje van Mister Muthu. Niet meer dan drie bij
vier meter, wat de keuzemogelijkheden van de dagelijkse
boodschappen natuurlijk drastisch beperkt. Bovendien waren de
openingstijden een groot raadsel aangezien hij op de meest vreemde
momenten gesloten was.
51

Hier in Johannesburg een shopping mall van gigantische proporties.
Open van zeven uur 's-morgens tot één uur 's-nachts. Luxe winkels,
de één met een nog duurdere uitstraling dan de andere; Gucci,
Versace etc. Alsof hier iedereen een goudmijn in zijn tuin heeft. Bij
de allereerste Mc-Donalds van deze reis, zie daar de echte
beschaving, moeten we toch even een Mc-Flurry halen.
In de shopping mall een supermarkt, niet een miezerig C-1000
winkeltje, nee, een winkel van een grote die wij in Nederland niet
kennen. Na twee maanden schamele keuze en zelfs lege schappen,
lopen we hier kwijlend in rond. Arme welvaartskinderen die we zijn.
Regen! (dag 59 en 60)
We gaan richting Kimberley, bekend van de diamantmijnen.
Onderweg achtervolgen donkere luchten, bliksem en regen ons de
hele dag. Het landschap is heuvelachtig met veel graslanden met vee
en slechts spaarzame bomen. Kimberley halen we niet, dus we
besluiten in Bloemhof onze tent op te zetten. We gaan op tijd slapen
hoewel daar weinig van komt.
Ons kingsize bed van Kenia en Tanzania hebben we daar achter
moeten laten, te groot voor het vliegtuig, en derhalve hebben we hier
nieuwe schuimrubberen matjes moeten kopen. We hebben ze in de
winkel goed uitgeprobeerd, maar nu in de praktijk kunnen we de
harde ondergrond te goed voelen. De volgende dag kopen we een
tweepersoons luchtbed met handpomp voor de broodnodige
lichaamsbeweging.
Naast het bed komt er ook nog een wild paard rond de tent grazen die
zo gauw hij een geluid hoort luid hinnekend weggaloppeerd. Als we
’s-morgens wakker worden komt er een onweersfront ras naderbij.
Snel eruit, tent opbreken en net op tijd zitten we in de auto als het
noodweer losbarst. De hele dag blijft het stortregenen. Echter ons
hoor je niet klagen, het is pas de eerste dag waarbij het weer roet in
het eten gooit.
52

John Wayne (dag 61)
Wie kent ze niet die ouderwetse westernfilms met bijvoorbeeld John
Wayne in de hoofdrol. Steevast eindigen dergelijke films met de held
die te paard langzaam verdwijnt in een prachtig ruig landschap,
terwijl de aftiteling over het scherm begint te rollen. Nou, in een
dergelijk landschap rij je continue in het noordwesten van Zuid-
Afrika. Weidse blikken over ruig terrein met her en der struiken. In
de verte de scherpe contouren van mooi gevormde bergen. De
blauwe lucht netjes versierd met kleine witte wolken alsof het watten
zijn. Het enige verschil met de film is het zwarte, kaarsrechte
asfaltlint, dat je tot aan de horizon in de lucht ziet verdwijnen. Echter
de telefoonpalen die langs de weg meelopen zijn er nog steeds en we
zouden kunnen zweren, dat we de aftiteling via de
achteruitkijkspiegel in de achterruit kunnen zien wegdraaien.
53

Back to basic deel 2
Je huis is je auto en je tent. In Kenia hadden we een Suzuki Vitara,
nu hebben we een Golf Chico. Het allereerste model Golf wordt hier
nog steeds gemaakt, die van ons heeft pas 2000 kilometer op de
teller. Echter geen airco, stuurbekrachtiging, comfortabele stoelen en
dergelijke zaken die het rijden zo aangenaam maken. Hier is het weer
werken en zweten in de auto.
Onze tent is drie bij twee meter. Je slaapt op een schuimrubberen
matras of zoals nu een luchtbed wat net dik genoeg is om de harde
ondergrond niet te voelen, welke zelden waterpas is. Als het 's-nachts
regent, wat hier nogal extreem kan zijn, is het gespannen afwachten
of het water langs je tent blijft stromen of uiteindelijk ook onder je
tent doorstroomt. Na zo'n regenbui verandert de wereld om je heen
van super stoffig naar extreem modderig. We zijn er nog steeds niet
uit wat erger is.
Slapen is ook elke nacht weer wennen aan de nieuwe geluiden om je
heen. Krekels en kikkers zijn geen probleem, maar krijsende
kraanvogels of de vreemde geluiden die nijlpaarden maken zijn al
wat minder. Irritant wordt al een zwerm sprinkhanen die tussen de
binnen en buitentent gevangen zit. Dan hebben we nog mongoose en
apen op zoek naar eten om nog maar niet te spreken over een op
botten kauwende hyena of zelfs een hinnikend wild paard dat rond je
tent komt grazen. We hebben al reeds een paar oordoppen versleten.
Ja, soms mis je je eigen bedje wel eens!!
Karoo National Park (dag 62 en 63)
Er zijn duidelijk twee soorten blanke Zuid-Afrikanen. Die met een
Engelse oorsprong en die met een Nederlandse. Die met een
Hollandse achtergrond zijn voornamelijk agrariërs, of laat ik het
maar gewoon zeggen, het zijn boeren. Boeren in de negatieve zin van
lomp, luidruchtig en egoïstisch. Typische lui die je niet naast je op de
camping wenst.
En dan heb je de Engelse Zuid-Afrikanen. Vaak goed opgeleid, in de
stad wonend en uiterst vriendelijk. We hadden al een tijd onze
54

koelelementen niet ‘ververst’ zodat de kaas in de koelbox begon te
drijven. Bijna gelijktijdig komen we op het idee om de buren te
vragen of we de kaas niet bij hun in de koelkast mogen stoppen.
We raken aan de praat en voor we er erg in hebben krijgen we een
gids met alle goede campings in zuidelijk Afrika en de uitnodiging
om bij hun onze laatste week in Zuid-Afrika te verblijven. Ze wonen
namelijk op een groot stuk land net buiten Johannesburg. Over
vriendelijkheid gesproken!! Helaas staan ze op het punt te vertrekken
dus de kaas zal nog wel even blijven zweten.
Stellenbosch (dag 64 t/m 69)
Vintage!
Tijdens onze rit naar Stellenbosch werden we continue gevolgd door
mooie rond gevormde bergen in allerlei bruine schakeringen.
Wederom geen boom te bekennen. Zo’n 50 kilometer van
Stellenbosch rijden we plotseling een vallei in waar nog steeds
dezelfde bruine bergen ineens scherp afsteken tegen de groene
bodem van de vallei. Irrigatie heeft ervoor gezorgd dat er zover je
kunt kijken wijnranken staan, rijk behangen met rijpe witte en rode
druiven.
We rijden het wijngebied in. Alles draait hier om dit goddelijke
vocht. Bij elk wijnhuis kun je gratis proeven, zelfs in de supermarkt
kan er geproefd worden. Ook het hout voor het kampvuur veranderd
van gewone boomstammen in oude wijnranken.
Het gebied doet sterk denken aan Frankrijk, echter hier geen dure
Bordeaux maar flessen die beginnen bij twee en een halve euro.
Samen met het gratis proeven bij meer dan 100 wijnhuizen het
walhalla voor de alcoholist. We vinden een camping uit de gids die
we gekregen hebben. Ineens staan we in een dennenbos met een
deken van dennennaalden op de grond en nieuwsgierige eekhoorntjes
om ons heen. Heerlijk die lucht, net als thuis.
55

Voltage?
Vandaag zijn er regionale verkiezingen in Zuid-Afrika. Om te
kunnen stemmen krijgt iedereen de middag vrij. Goed voor een hoge
opkomst denken we, in ieder geval is het overal erg druk. We gaan
wijn proeven bij het wijnhuis Eikendal. Blijkt dat er de nacht
daarvoor een overval geweest is, waarbij veel geld is buit gemaakt.
Goede timing, aangezien gisteren de stroom in het hele gebied uit is
gevallen. Iets wat hier de laatste tijd nogal veelvuldig gebeurt.
Je vraagt je af of alle bewoners in Stellenbosch dan geen
doodsangsten uitstaan, omdat hun hoog voltage hekwerken rond hun
huizen op dat moment weinig indruk maken. Moet je ons in
Nederland horen klagen over criminaliteit. Hier bouwen ze hele
woonwijken met grote hekken en toegangspoorten met 24 uur
bewaking. Permanent opgesloten in hun eigen kooi.
Een dag met wat minder weer en zelfs een koude nacht. Dan maar
een rondje rijden met de auto. Langs de kust naar Kaap de Goede
Hoop. We passeren Boulders Beach waar we bij de pinguïns langs
gaan. Weliswaar hebben ze voor de toerist een apart gebied afgezet,
56

maar ze lopen overal los door het dorp heen. Koddig waggelen ze
met zijn tweeën tussen het verkeer door, door de tuinen richting het
strand.
Als we verder rijden komen we langs een enorme sloppenwijk,
Khayelitsha. Later horen we dat de wijk enorm gegroeid is. Voor de
bewoners zijn stenen huizen gebouwd. Echter als de nieuwe
bewoners hier intrekken, wordt hun oude krotje meteen weer
bewoond. Hetzij door illegalen uit Mozambique of Zimbabwe welke
twee keer per week met volle treinen het land weer worden uitgezet,
hetzij door arbeiders die naar Kaapstad komen om te werken terwijl
ze elders in het land een normaal huis hebben. Zo’n krotje betekent
dan gratis onderdak en geen belastingen.
We besluiten om de moeder van een collega van Caspar te bezoeken
die hier overwintert. Haar verhaal over de huizenprijzen welke de
laatste tien jaar verdrievoudigd zijn en nu nog steeds maar een fractie
van die bij ons bedragen, doet ons verlekkert rondkijken naar al die
‘te koop’ bordjes onderweg.
Aan het eind van de dag doen we inkopen bij de supermarkt en zijn
net op tijd klaar als de stroom voor de zoveelste keer uitvalt. We
verlaten de pikdonkere supermarkt en rijden terug. Ook de
stoplichten werken natuurlijk niet, maar het is opvallend hoe
gedisciplineerd de automobilisten daarmee omgaan. Bij elke
kruising, voorrangsweg of niet, gaan telkens alsof het automatisch
gestuurd wordt, twee auto’s per richting de kruising over. Een soort
ritssysteem alleen werkt het hier wel. Net zoals het begrip service
hier nog werkt. Tanken en de autoruiten worden netjes
schoongemaakt en de olie en water gecontroleerd. Maar ja, wij
hebben Freebees.
De Tafelberg
Het weer is veranderd van 20 naar 35 graden, strak blauwe lucht. We
rijden langs de kust richting Kaapstad. We doen de Chapman’s Peak
drive. Jaren is deze prachtige kustweg gesloten geweest. Tijdens
zware regenval zijn er van de slechts schaars begroeide bergkliffen
enorme rotsblokken naar beneden gekomen, wat de weg
57

ontoegankelijk maakte. Door geldgebrek heeft de overheid zeer lang
over het herstel gedaan, maar het resultaat mag er zijn. Op ongeveer
100 tot 200 meter hoogte is de weg in de kliffen uitgehakt met onder
je een bijna loodrechte wand die eindigt in een ruw kolkende zee.
Jaloers kijken we naar de fietsers die hier allemaal, op voor onze
begrippen onbetaalbare racefietsen, klimmend de machtige
vergezichten consumeren. Met recht één van de mooiste kustwegen
ter wereld.
Na dit rij genot de Tafelberg. En nu eens niet toeristisch met de
kabelbaan, maar te voet via de Plattekloofroute. Over een horizontale
afstand van een kilometer stijgt dit wandelpad van 300 meter naar
1100 meter; steil!! Het pad heeft nog het meeste weg van een oude,
met marmeren rotsblokken geplaveide, Romeinse weg, maar dan in
trapvorm. Echter een trap gemaakt voor reuzen aangezien het
hoogteverschil tussen de treden minimaal 50 centimeter tot een meter
bedraagt. Na anderhalf uur komen we boven, onderweg en zeker op
de top beloont met fantastische uitzichten over Kaapstad en
omgeving. Moedig als we zijn besluiten we het 'Romeinse'
wandelpad weer terug naar beneden te nemen, wat met onze slechte
knieën bijna nog zwaarder is. Moe maar voldaan komen we weer bij
de auto, Julius Caesar zou trots op ons zijn! Nog niet wetende dat we
de komende drie dagen stijf zullen staan van de spierpijn.
58

The Baths (dag 70 en 71)
Wederom een mooie reisdag, we weten zo langzamerhand niet meer
hoe we het moeten omschrijven. Na een goede nachtrust, dankzij, en
dat moeten we echt even kwijt, zeer gedisciplineerde Zuid-
Afrikaanse kampeerders. Aan de ene kant van onze tent een grote
59

groep schooljeugd op kamp en aan de andere kant een groot feest in
één van de bijgebouwen met disco, waarschijnlijk een bruiloft.
Klokslag tien uur en het is doodstil!! Dat moeten we bij ons nog eens
zien.
We rijden via de Bainskloofpas naar Ceres. Uitzichten over ruwe,
kale bergen met in de diepte de rivier. Van Ceres naar Citrusdal
veranderen de wijnranken in fruitbomen. We komen geen auto’s
meer tegen in deze goed gecultiveerde vallei met slechts enkele
boerderijen. Het laatste stuk over de laatste pas van vandaag gaat
over gravelweg, kunnen we vast wennen. De temperatuur is
inmiddels gestegen naar 40 graden een verdubbeling met twee dagen
geleden.
Uit het befaamde campingboek kiezen we ‘the Baths’. We krijgen
een mooie plek toegewezen langs zo’n perfect stromend beekje.
Zoiets wat je graag in je eigen tuin bij de vijver wilt creëren maar wat
op één of andere manier nooit schijnt te lukken. Even lekker
opfrissen in de beek na een warme reisdag.
60

Verrassing, het water is hartstikke warm, wel 45 graden. De camping
heeft niet voor niets zijn naam gekregen; natuurlijke bronnen. Ze
hebben een koud en warm zwembad en privé bubbelbaden. Het enige
wat ze hoeven te doen is het water van de beek aftappen. Dat hebben
onze, na gisteren, met spierpijn gevulde benen wel verdiend.
De volgende dag is het 42 graden, echt te. We beginnen op boeren te
lijken die ook altijd wel wat te klagen hebben over het weer. De hele
dag in het zwembad gehangen, je kunt ook niet veel anders bij deze
temperaturen. Voor het eerst komen we weer eens Hollanders tegen.
Een stel dat ook net getrouwd is in Stellenbosch op een
wijnlandgoed. Trots vertellen ze hun verhaal. Daarna kan Jeanette het
natuurlijk niet laten om in geuren en kleuren onze bruiloft uit de
doeken te doen. Het stel wordt steeds stiller en je ziet ze denken, shit,
dat klinkt veel beter.
Onze buren op de camping nodigen ons uit om bij hun te eten, wat
we niet afslaan. Echt interessante mensen waarover we lange
verhalen kunnen schrijven zijn het niet, maar hun gastvrijheid en
vriendelijkheid is super.
De kapper (dag 72)
De volgende dag vertrekken we naar Lambertsbaai. Een vissersdorp
met een klein eiland vol met Jan van Gent vogels. De 100 kilometer
ernaartoe via Clanwilliam zijn zo afgelegd. Onderweg overal
rooibosplantages. De enige plek op aarde waar deze thee vandaan
komt. Overigens ziet een rooibos er niet uit als een theestruik, meer
een brem.
Op het eiland van Lambertsbaai geen Jan van Gent te bekennen.
Normaal moeten er hier duizenden zitten getuige de foto’s en de
keurig opgezette uitkijkposten. Echter de zeeleeuwen hebben het
eiland overgenomen en de vogels verjaagd. Je kunt zien dat de
beheerders enigszins in paniek zijn aangezien de vogels nog nooit
eerder weggeweest zijn. Is het dorp zijn enige attractie kwijt?
En dan is het zover. Ik wordt door Jeanette geknipt. Zouden de
oefensessies van Dana voldoende zijn geweest? Gelukkig hoeft ze na
61

afloop niet te lachen wat al een goed teken is en verder kan ik mezelf
niet zien. Morgen in Springbok de nieuwe haarlook voor 2006
neerzetten. Als toetje een mooie zonsondergang met op de
achtergrond het onmiskenbare zeegeluid van klotsende golven
aangevuld met het geluid van voorbijvliegende zeemeeuwen.
De Muldertjes (dag 73 en 74)
Na een heerlijke koele nacht aan zee trekken we het binnenland weer
in. Vanaf nu zal het voornamelijk hitte zijn wat ons vergezeld. Het
eerste stuk van de rit is groen met vele plantages, perfect geïrrigeerd
door allerlei kanalen die het water uit de Olifantsrivier halen. Zodra
we de Olifantsrivier achter ons laten verdwijnt het groen en krijgt de
omgeving een bruine kleur. De wegen zijn weer lang en kaarsrecht.
Aan het begin van de lente moet het hier kleurrijk zijn met allerlei
wilde bloemen. Het is dat we er foto’s van gezien hebben want
anders zou je het niet geloven in deze dorre boel.
In Springbok vinden we een camping die niet veel voorstelt maar die
wel een grote attractie voor ons heeft; de Muldertjes. Een belangrijk
onderdeel van het rondtrekken is het ontmoeten van andere reizigers
en het uitwisselen van elkaars boeiende reisverhalen. Jan en Jos, hij
64, zij 63, zijn al 12 jaar aan het trekken.
Nadat hij vervroegd uit het leger kon stappen, hebben ze al hun
bezittingen verkocht en hebben eerst vier jaar met een camper door
Europa getrokken. Daarna hebben ze vele jaren op de Bahamas
gewoond. Toen door de Verenigde Staten getrokken en een jaar in
Chili gezeten. En nu zijn ze al vele maanden in Zuid-Afrika. Hun
enige bezittingen; een oude Mercedes en een tent, die ze hier gekocht
hebben. Wat een manier om je zeer vervroegde pensioen door te
brengen! Tegen een schaduwrijke muur, met een glas wijn luisteren
we geboeid naar de vele reisverhalen en zijn verleden uit het leger.
Puur genieten!
62

Water, water en nog eens water (dag 75 t/m 77)
We zeggen gedag tegen de Muldertjes met de intentie elkaar in
Upington over een paar dagen weer te zien om samen naar het
Transfrontier Park te rijden. De gravelwegen schijnen daar minder te
zijn en dan is met twee auto’s rijden niet onverstandig. We gaan van
Springbok langs Pofadder naar de Augrabies watervallen. De route is
om van te kwijlen. Zover je kunt kijken van dat lange gras met van
die goudgele aren aan de bovenkant, een blonde gloed tot ver voorbij
de horizon. De aarde eronder is rood van kleur. Een kleur die ook
terugkomt in de prachtig gevormde bergen die her en der in het goud
zijn weggelegd. Een ongekende weidsheid en verlatenheid. Tijdens
de 350 kilometer die we afleggen komen we slechts twee dorpen
tegen. Zuid-Afrika begint steeds meer indruk op ons te maken en dan
met name de stukken die je niet gauw doet als toerist.
Langs de weg komen we een paar keer een vreemd verkeersbord
tegen met het opschrift; 'Speedtesting only allowed for authorised
vehicles', met een getal van 250 eronder. Raar bord, hoewel deze
kaarsrechte wegen, waar bijna geen auto op rijdt, wel uitnodigen om
het gaspedaal verder in te drukken. Na een uur begrijpen we het bord,
als er met een bloedgang vier Porsches 911 turbo ons voorbij stuiven,
een tijdje later gevolgd door een Porsche Cayenne met reservewielen
op zijn dak; chique materiaalwagen. Het toeval wil dat ze op dezelfde
63

camping staan uit te dampen, waar wij onze tent opslaan. Op de
achterzijde van de auto's een grote sticker met; authorised
speedtesting vehicle. De Porsches worden netjes afgedekt zodat
niemand foto's kan maken van dit nieuwe model. Zouden ze nog
vacatures hebben?
Augrabies betekent plek met veel lawaai en dat is niets te veel
gezegd als je in de buurt van de watervallen komt. Met veel kracht en
geweld stort het water van de Oranjerivier 60 meter naar beneden om
verder te stromen in een na vele eeuwen uitgesleten kloof.
Doordat de brede rivier hier in een nauwe kloof wordt geperst, krijgt
het water een enorme snelheid. Een fantastisch natuurspektakel waar
je ook nog eens zeer dichtbij in de buurt kunt komen dankzij
aangelegde looppaden en platforms. De vele regenval in het
stroomgebied van de rivier, maakt het geheel nog indrukwekkender.
64

Als we die middag terugkeren bij de tent zien we nog net hoe de
bavianen er met onze was vandoor gaan. Gelukkig laten ze van
schrik alles vallen als we ze achterna rennen en kunnen we ons
wasgoed overal verspreidt weer verzamelen.
Het is wederom erg warm, te warm om een vuurtje te stoken.
Daardoor hebben de muggen ’s-avonds vrij spel en moeten we al
gauw in onze steekvrije, warme tent kruipen. Ook overdag steken die
kleine etters erop los, of je nu ingesmeerd bent of niet. Het enige
nadeel van dit verder mooie nationale park.
65

Ook de wandeling die we maken is prachtig. Hoewel we vroeg
beginnen brandt de zon onbarmhartig. Maar het landschap en de
uitzichten in de kloof vergoeden alles. Langs avontuurlijke paden,
klauterend over rotsen en her en der het water overstekend over
geïmproviseerde bruggetjes, maken we een ronde van twee uur. Net
voor het einde van de wandeling zien we pootafdrukken staan van
een luipaard. Niet dat we zo’n spoorzoekers zijn, maar we hadden op
een informatiebord gezien hoe die afdrukken eruitzien. Opeens gaat
het wandeltempo toch omhoog, je bent in een wildpark per slot van
rekening.
Het tijdverdrijf van de Zuid-Afrikaan in het weekend: laadt de four
wheel drive helemaal vol met koelboxen vol eten en drinken en een
paar stoelen, rij naar een nationaal park, en ga de hele dag op het gras
in de schaduw je braai (lees barbecue) vullen. Zo ook rond onze tent
die middag. Overal een gezellige drukte en de geur van vlees op de
braai.
Het enige nadeel; ze voeren de apen. Deze keer geen bavianen maar
vervet apen. Op zich leuke beesten om naar te kijken als ze lief met
elkaar spelen. Lastig als ze op je tent gaan dansen en je continue op
je hoede moet zijn als ze snel voorbij rennend iets bij je weg
proberen te halen.
Weersinvloeden (dag 78 t/m 81)
In Upington treffen we de Muldertjes weer teneinde samen met hun
het Transfrontier park in te trekken. De avond voordat we daar na toe
willen rijden begint het te regenen. Als we de volgende morgen het
park bellen wordt ons ten strengste afgeraden te komen. De wegen
zijn helemaal weggespoeld en het zal wel enige tijd duren voordat die
weer hersteld zijn.
Gelukkig komen we op de camping een Duitser tegen die net uit
Namibië komt. Hij is er lyrisch over. Ook daar heeft het geregend de
afgelopen tijd, zelfs meer dan de afgelopen 20 jaar bij elkaar.
Resultaat de woestijn bloeit! Ons programma is gauw aangepast.
66

Op 16 maart, lang zal ze leven Jeanette is jarig, rijden we Namibië in.
De grensovergang wordt in 15 minuten genomen, wat een verschil.
De natuur die ons tegemoet komt is adembenemend, bijna niet meer
te beschrijven. Namibië kennen wij als droog, stof, zand en stenen,
prachtig in zijn kleurfacetten en ruwheid. Nu zien we groen, water,
goudgeel, lieflijk, aaibaar. Absurd hoe schijnbaar al die miljarden
zaadjes al die jaren hebben gewacht op het water.
Als we in Ais Ais aankomen, in de benedenloop van Fish River
canyon, zien we wat het water hier nog maar een week geleden heeft
aangericht. Zes meter hoger dan nu heeft het de gehele camping
overspoeld. Ze zijn net weer een beetje overeind aan het krabbelen.
De gebouwen zijn weer netjes, maar het campingveld is nog bedekt
met een dikke laag opgedroogd zand wat enorm stoffig is.
’s-Avonds vieren we Jeanette haar verjaardag met een flinke braai.
Hoewel de zon hier diep in de canyon snel onder is koelt het niet af.
De hele nacht komt de temperatuur niet onder de 35 graden, we doen
geen oog dicht. Later krijgen we te horen dat deze plek ‘s-nachts de
warmste is in Namibië, het wordt er nooit kouder dan 32 graden.
Hadden ze dat niet eerder kunnen vertellen. Gauw weg hier. We
nemen weer afscheid van de Muldertjes en gaan richting Luderitz.
67

Luderitz (dag 82 en 83)
Luguber en vervlogen tijden, twee begrippen die helemaal passen bij
Luderitz. Luguber is de omgeving. Honderden kilometers rond dit
havenstadje alleen maar grijs zand en stenen, waarover continue een
harde wind waait. De wind suist om je oren en het zand stuift
onheilspellend om je heen. Zelfs de zee heeft een vreemde groene
kleur, waarin de vissersboten een macabere dans op de ruwe golven
maken.
Er is maar één lange weg naar het havenstadje waar je de laatste 300
kilometer geen noemenswaardige plaats meer tegenkomt. Ten
noorden van de weg de Namib woestijn. Ten zuiden van de weg
Sperrgebiet! Ja, nog steeds op zijn Duits, aangezien Namibië vroeger
een kolonie was. Bovendien klinkt Sperrgebiet veel
afschrikwekkender dan restricted area, niet? Durf met je auto dit
gebied in te rijden en de kans is groot dat je het niet naverteld. Eerst
schieten ze en dan pas stellen ze vragen. Dit gebied is eigendom van
Consolidated Diamond Mines. In een gebied de helft zo groot als
Nederland worden de diamanten gewonnen.
68

Luderitz zelf kent maar een korte bloeiperiode van 1850 tot ongeveer
1920. Waarin het groot werd dankzij vogelpoep wat wereldwijd
gebruikt werd als goede kunstmest, en als inscheephaven voor de
Duitse troepen, die hun oorlogen met de Hottentotten voerden.
Daarna is de tijd stilgezet. De kleurrijke huizen gebouwd in
Jugendstil stijl, staan er nog steeds. Op veel plekken is de weg nog
steeds niet voorzien van asfalt. En de woning waar we inzitten brengt
je helemaal terug in die tijd. Op de gevel staat nog heel groot de
naam van de handelaren die hier toen in huisden; Krabbenhoft und
Lampe. Binnen schilderijen van die tijd; een oud portret, een
stoomschip, een ingelijste passagierslijst van die Deutsche Ost-
Afrika Linie uit 1902 met een foto van een Duitse officier. De
boekenkast staat vol boeken met oude vergeelde kaften. Een oude
wereldbol uit 1893 met alle toenmalige koloniën en grote
landkaarten. Eigenlijk verwacht je dat de toenmalige bewoners elk
moment zo weer binnenstappen.
Sossusvlei (dag 84 en 85)
Namibië, land van extremen. Wie er ooit is geweest herinnert zich de
woestenij, het zand, stof en de stenen. Niet verwonderlijk aangezien
dit land de oudste woestijn ter wereld herbergt; de Namib. Geen
wonder ook dat in lijsten van droogste en zonnigste plaatsen, vele
Namibiese oorden bovenin voorkomen.
Onderweg kom je slechts één of twee auto's per dag tegen, veelal
toeristen. Namibië is dan ook het dunst bevolkte land op deze
aardbol. Met als groot voordeel; de mooiste sterrenhemel inclusief
melkweg die je kunt bedenken, aangezien er totaal geen
lichtvervuiling is. De toerist komt voor Fish River Canyon; na de
Grand Canyon de grootste in de wereld, voor Sossusvlei; de hoogste
duinen ter wereld in een vlammende kleur rood, en voor Etosha; een
uitgedroogde zoutpan, zo groot als Noord-Brabant, waar alle wilde
dieren wel gedwongen worden om naar de enkele, door de mens,
aangelegde waterputten te komen.
69

Ook wij kennen Namibië zo uit 2000 toen we hier voor het eerst
waren. Niet gelovig zijnde, zeiden we toen al; God moet hier hebben
geëxperimenteerd. Laatst lazen wij een zin die misschien nog
dichterbij komt; ‘God has made Namibia in anger’. Wel nu, Hij is erg
vergevingsgezind. Het heeft geregend in de woestijn! Resultaat:
Namibië is volledig groen geworden. In Ethosha is geen dier meer te
bekennen, omdat er overal genoeg water en eten is. Fish River
Canyon is van een slootje uitgegroeid tot een razende rivier. En de
rode duinen van Sossusvlei zijn groen bedekt met struiken en gras
zoals wij later op de dag ontdekken. Bizar! Iets wat je volgens vele
Namibiërs slechts één keer in je leven kunt zien, mogen wij dat nu
net meemaken.
70

We rijden van Luderitz naar Sossusvlei, over de wegen waar onze
relatie in 2000 is begonnen. Een bijzonder moment op deze
huwelijksreis. Alsof de cirkel rond is. Bijna, het laatste stuk ligt in
Swakopmund. De route was weer van een buitenaardse schoonheid
nu alles zo groen is. De C13 die vorige week nog dicht was vanwege
overstromingen is goed te doen. Soms moeten we wat los zand of
water passeren, maar Chico staat zijn mannetje. Onderweg fietst ons
nog een oudere man, zwaar bepakt, tegemoet. Met elke passerende
auto krijgt hij weer een stofdouche over zich heen. Wat bezielt
mensen toch!
In Sossusvlei komen we er pijnlijk achter dat ook hier de toerist als
melkkoe is ontdekt. Er wordt voortaan entree gevraagd voor het park
en de campingprijzen zijn verviervoudigd. Jeanette zou hier voor
haar verjaardag een ballonvlucht cadeau krijgen, maar ook die
prijzen zijn te gortig. Dan moeten we maar iets anders verzinnen.
De volgende dag rijden we het park in. Naarmate je verder de
woestijn inrijdt verdwijnt het groen langzaam en krijgen de duinen
weer hun egale rode kleur. Met een normale auto kun je maar tot een
bepaald punt komen vanwege het mulle zand, het laatste stuk moet je
dan lopen. Ook hier wordt de verwende toerist op zijn wenken
bediend; een shuttlejeep voor 25 euro. Wij nemen de benenwagen.
71

Na anderhalf uur door de woestijn gelopen te hebben komen we bij
Deadvlei. In tegenstelling tot Sossusvlei komt hier nooit water in te
staan. Ter verduidelijking een vlei is een soort waterplas. Deadvlei is
een opgedroogd meer met een witte bodem die sterk aftekent tegen
de hoge rode duinen eromheen. Op de witte bodem staan heel sinister
nog een paar dode zwarte bomen.Na Deadvlei lopen we naar
Sossusvlei, waar bij extreme regenval wel water inkomt als de rivier
voldoende kracht krijgt om helemaal door de woestijn heen te stoten.
De wandeling duurt een half uur en het lichaam begint tegen de geest
te vechten. De geest geniet van de omgeving en wil het liefste elke
duin beklimmen. Het lichaam schreeuwt om vocht waar we langzaam
door heen beginnen te raken bij 42 graden.
Sossusvlei staat inderdaad vol water. Het mooiste uitzicht is
natuurlijk weer vanaf een duin die 300 meter hoog is, wat een extra
aanslag op de vochthuishouding met zich meebrengt. Halverwege de
klim horen we een licht gebrom in de verte. Even later vliegen er drie
ultralight helikopters vlak over ons hoofd heen. Ook in Namibië is zo
langzamerhand alles mogelijk voor de verwende rijke toerist. Op één
of andere manier maakt het een grote inbreuk op de ongereptheid van
deze natuur, jammer.
72

Als we weer afdalen beginnen we toch wel ernstig op te zien tegen de
lange wandeling terug naar de auto, nu onze watervoorraad van twee
liter bijna op is. Beneden zien we een jeep staan met een persoon erin
en we besluiten hem te vragen of we een lift kunnen krijgen. Blijkt
dat we hem bij Fish River ook zijn tegengekomen, waardoor een lift
gauw geregeld is. Hij is met nog twee andere jongelui op vakantie.
De andere twee voegen zich even later bij ons. Aan het einde van de
middag gaan ze nog een rondvlucht maken. We vragen ze wat dat
kost. 900 euro waarschijnlijk, maar als het 1200 zou zijn dan vinden
ze dat ook een redelijke prijs. Pardon, drie studenten en 1200 euro
voor een uur vliegen spenderen, is voor hen heel normaal!? Waar
gaat dat heen?
Swakopmund (dag 86 t/m 92)
De volgende dag rijden we richting Swakopmund. Maar eerst gaan
we langs Solitaire waar Moose de beste appeltaart van Namibië bakt.
Tien jaar geleden streek hier Ton van der Lee neer. Nadat hij vele
jaren succesvol films had gemaakt, had hij het wel gezien met het
drukke, stressvolle leven en besloot naar Afrika te trekken, nadat hij
thuis alles had verkocht. Hij begon in Kaapstad, kocht er een open
jeep en kwam na wat omzwervingen in Solitaire terecht, wat toen
niet meer was dan een pompstation.
Nadat hij bevriend raakt met de eigenaar en zijn broer Moose,
besloot hij, om de tijd te doden, samen met hen een restaurant en
camping bij te bouwen. Solitaire groeide gestaag en zeker toen er een
vermelding in de reisgids Lonely Planet kwam te staan, kwamen er
hordes toeristen op af. Uiteindelijk ontvlucht van der Lee Solitaire
omdat hij weer in een druk en stressvol leven terecht was gekomen.
Hij heeft er een heel boek over geschreven (Solitaire), geen bestseller
maar grappig om te lezen.
Na de apfelstrudel gaan we weer verder door het groene landschap
waar we zelfs kamelen tegenkomen. De grens met de beschaving
wordt weer bereikt als de gravelweg bij Walvisbaai overgaat in
73

asfalt. We schrikken een beetje als we zien hoe sterk Walvisbaai en
Swakopmund zijn gegroeid. Zeker twee tot drie keer groter!
Zes jaar geleden verbleven we precies tussen deze twee plaatsen op
een volledig afgelegen alleenstaande camping. Nu is er een complete
woonwijk met luxe vakantiewoningen omheen gebouwd. Een plek
waar even later Angelina Jolie en Bradt Pitt hun kind krijgen, voor
degene die dergelijk nieuws volgt.
In Swakopmund treffen we op de camping de Muldertjes weer. Zij
hebben na ons afscheid alleen maar pech gehad. Een band aan
flarden gereden en de wielbouten beschadigd. Wederom prijzen we
ons gelukkig met Chico onze Golf, afkloppen!
Full circle 1
Het idee was mooi, zelfs romantisch. Toen onze relatie in Namibië
begon, heb ik voor Jeanette in Swakopmund bij een edelsmid
oorbellen en een ketting gekocht. Iets wat de meeste mensen niet
ontgaan kan zijn, aangezien ze deze altijd draagt. Wie goed op de
foto's van ons huwelijk heeft gekeken ziet dat wij slechts symbolisch
een ring van palmblad dragen. Zodra wij tijdens onze reis weer terug
in Namibië zouden zijn, daar waar alles begon, is er natuurlijk niets
mooiers om bij dezelfde edelsmid een trouwring te laten maken, die
past bij de ketting en oorbellen.
Echter is de edelsmid er nog?? En ja hoor, hij is er nog steeds!
Hoewel het plaatsje Swakopmund drie keer zo groot is geworden, is
de winkel en de edelsmid niets veranderd. Op wederom precies de
23ste (deze keer puur toeval) bestellen we de trouwring, waar we
nog vijf dagen op moeten wachten. De steen moet namelijk nog uit
de mijn komen.
74

Oad; je komt ons ook overal tegen!
Rustig genietend van de meest luxe camping die we tot nu toe gehad
hebben, zijn we in het zonnetje een boek aan het lezen op het verder
verlaten terrein. Luxe omdat elke plek zijn eigen afgesloten
badkamer, terras, openhaard en afwasbak heeft. Plus een prima
bijgehouden grasveld wat na al dat zand een hele verademing is.
Onze rust wordt wreed verstoord. Het begint met een hele grote DAF
truck die aan komt rijden vol met gele stickers van OAD reizen; je
komt ons ook overal tegen. Vier mannen stappen uit en beginnen
driftig om ons heen twaalf tenten op te zetten, we worden volledig
ingebouwd. Even erna komt er een gigantische touringcar aanrijden
met 21 stuks van dat vervelende volk, Hollanders.
Meteen nemen ze luid kakelend bezit van de camping, lopen kris kras
langs ons heen, geen blik of woord richting ons werpend. Wij zijn
ook niet zo happig om te laten merken dat we de taal spreken totdat
ze ook nog brutaal gebruik willen gaan maken van onze privé
75

adkamer, daar betalen we tenslotte een vorstelijke prijs voor.
Jeanette bekent kleur en roept op harde toon dat dat toch echt de
bedoeling niet is.
De rest van de middag blijven ze ons terrein als openbare snelweg
gebruiken en het gekakel houdt gelukkig na tienen op. De volgende
ochtend worden we ruw gewekt door de motor en uitlaatgassen van
de touringcar die lange tijd stationair blijft draaien. De bus heeft
motorproblemen en een camping is natuurlijk de uitgelezen plek om
een garage te beginnen. De twee overige campinggasten pakken hun
boeltje in en vluchten de camping af.
Wij moeten helaas nog een paar nachten bijboeken. Bij de receptie
vragen we hoe lang de groep nog blijft, nog één nacht. Gelukkig,
zeggen we en vertellen de receptioniste wat er is gebeurd. Daarna
gaan we de stad in. Als we na vijf uur terugkomen kijken we
verbaasd op. Onze plek is volledig afgezet met roodwit lint. Meteen
komt de Zuid-Afrikaanse groepsleider Cas, zijn naam heeft hij in
ieder geval mee, naar ons toe om zich te verontschuldigen voor het
gedrag van de groep. Of we mee willen quadbike rijden. Bovendien
staat hij erop dat we vanavond mee-eten en als klap op de vuurpijl
vergoed hij ons hele verblijf van een week hier op de camping. OAD;
kwamen we ze maar overal tegen!
Het quadbikerijden is met zo’n grote groep oudjes een beetje saai
omdat het tempo niet verder komt dan een slakkengangetje. Tenzij je
achteraan de groep rijdt en een gat kunt laten vallen die je daarna
volgas weer opvult. Heerlijk als Jeanette, die achterop zit, me steeds
strakker om mijn middel grijpt om niet achterover te vallen en
tegelijkertijd bij elke teug extra gas steeds harder Kappie!, Kappie!,
Kappie! Begint te roepen.
76

Zandhappen
Vanochtend werden we opgehaald voor het zandboarden. Althans
Jeanette, mij krijg je niet zo gek, ik kijk wel toe. Op één van de
hoogste duinen in de omgeving mag je je zelf op een dun plaatje hout
naar beneden storten. Langzaam bouwen ze de lengte en hoogte op
totdat je op het laatst met 75 kilometer naar beneden suist. En om
eerlijk te zijn ziet het er nog gaaf uit ook.
Jeanette geniet met volle teugen, een grijns van oor tot oor. Gillend
zoeft ze van elke berg waarbij haar reeds bruine huidskleur telkens
donkerder wordt van de lagen zand die ze opdoet. De hele middag
geniet ze als een klein kind nog na. Was ze onlangs niet een jaartje
ouder geworden?
77

Een ballon, een ballon, een ballonnetje..
En dan is het toch zover. Een ballonvlucht over Namibië als
verjaardagscadeau. Al om zes uur worden we opgehaald en rijden we
landinwaarts. Het kost zeker een uur rijden om de mist die net voor
de kust hangt en met name de wind kwijt te raken. Maar het lukt en
we verlaten de asfaltweg en rijden de woestijn in. De ballon staat
zeer snel overeind en voordat we het weten zijn we al los van de
grond.
We klimmen meteen naar 1600 voet, wat vele malen hoger is dan
waar de ballonnen in Nederland mogen vliegen. We kunnen
gigantisch ver wegkijken en zien zelfs Brandberg op 150 kilometer
afstand. Onder ons alleen maar zandvlakte afgewisseld met wat
rotsblokken. Wat een verschil met Nederland waar vierkant
aangelegde woonwijken worden afgewisseld met vierkant
gecultiveerde akkergronden. Hier nergens de invloed van
mensenhanden te vinden. Waar je ook zou landen je zou er
spreekwoordelijk de eerste voet op de maan zetten.
78

Na een tijd op hoogte te hebben gevlogen gaat hij net boven de grond
vliegen, en dan bedoelen we ook net, op één meter. Het wat wazige
beeld van de grote hoogte wordt nu helder. Na 45 minuten landen we
perfect rustig.
In het midden van de woestijn wordt de ontbijttafel gedekt. Niets dan
stilte en oneindigheid om ons heen. Gelukkig afgewisseld door het
fluiten van de vogels want anders zou de stilte pijn doen aan je oren.
Het mooiste ontbijt in ons leven.
En dan het verhaal van onze 68-jarige ballonvaarder Laurent
Potgieter. Geboren in Kenia en daar zijn eerste bedrijf opgezet in
Mombasa, offshore duiken voor industriële toepassingen. Toen de
Engelse invloed daar minder werd zag hij al vroegtijdig dat het de
verkeerde kant op zou gaan en vertrok naar het toenmalige Rhodesië,
nu Zimbabwe. Daar behoorde hij bij de groep blanken die na het
koloniale bewind van de Engelsen de macht overnamen. Zoals hij het
zelf omschrijft had hij daar een klein koninkrijkje gebouwd totdat
Mugabe, nu nog steeds de president, aan de macht kwam.
Potgieter was één van de eerste die zijn bedrijf moest inleveren aan
de staat vele jaren geleden. Met slechts een zakje vol edelstenen kon
hij het land ontvluchten en moest op zijn vijftigste opnieuw
beginnen. De edelstenen brachten hem ertoe om lange tijd handel te
drijven tussen de mijnen in Namibië en de Verenigde Staten. Daar
nam hij zijn hobby vliegen weer op, maar dit keer geen vliegtuig
maar een luchtballon.
Kort daarna werd hij door één van de mijnen gevraagd om een
project te leiden in het noorden van Namibië voor twee jaar. Als dank
werd hij beloond met een gratis verblijf in Swakopmund voor zes
maanden, waar hij uiteindelijk niet meer weg is gegaan. Heerlijk om
met zo’n man over Afrika te praten en te ontdekken dat onze
denkbeelden opgedaan in een paar maanden niet afwijken van de
levenservaring van deze man.
Na het ontbijt rijden we weer terug. Halverwege wijst hij naar een
berg en zegt; “die is van mij”. Vijftien jaar geleden heeft hij de
rechten gekocht op voorwaarde dat hij de rotzooi, het werd gebruikt
79

als vuilnisbelt, zou opruimen. Dat heeft hij gedaan. Vanaf het
hoogste punt van de berg, 500 meter, heeft hij een kabel naar
beneden gespannen met een lengte van een kilometer. Met een tuig
aan kun je je dan naar beneden laten storten. “Ik doe het nog elke
dag”, zegt hij. De man blijft verbazen.
Full Circle 2
Spannende dag, de ring moet vandaag klaar zijn. ’s-Morgens gaan we
al bij de edelsmid langs, maar we moeten geduld hebben, pas om zes
uur is hij klaar. De rest van de dag de tijd gedood met internetten,
boodschappen en wat lezen en puzzelen op de camping. We worden
ongeduldig en om half zes staan we alweer op de stoep. Hij is klaar.
Als hij de ring laat zien, zie ik in één oogopslag dat het resultaat
fantastisch is. Ik hou echter mijn mond, het gaat tenslotte om Jeanette
haar mening. Ook daar hoef ik niet over te twijfelen; ze straalt van
oor tot oor. Het past perfect bij de ketting en oorbellen en ook het
symbool zie je er prima in terug, een hartje met een boog erboven;
geborgen liefde.
Terwijl de edelsmid een foto neemt, schuif ik de ring om Jeanette
haar vinger. Hiermee is de trouwceremonie pas echt voltooid. De
cirkel is rond.
80

Buikpijn (dag 93 en 94)
Als we uit Swakopmund vertrekken verlaten we met enige weemoed
ons stekkie waar we voor ons doen erg lang hebben gestaan. Het gras
onder de tent is zelfs geel geworden. Helaas voelt Jeanette zich niet
zo lekker, misselijk en buikpijn. Misschien is het eten niet goed
gevallen. We rijden dezelfde weg terug naar Solitaire, dus veel
nieuws valt er niet over te melden. Bij Moose weer een stuk
apfelstrudel gegeten. Althans ik want Jeanette wordt niet goed bij het
zien van het gevaarte; twintig bij tien centimeter. Na Solitaire buigen
we af naar de Naukluft bergen waar we morgen willen lopen, mits
Jeanette zich goed voelt.
De eerste camping in Bullsport is een aanfluiting. Je wordt via een
lange bijna onbegaanbare weg letterlijk de bush ingestuurd waar
verder helemaal niets of niemand is en daar moet je ook nog eens 35
euro voor betalen. Het alternatief een huisje kost al gauw 130 euro.
Ter vergelijking de camping in Upington, weliswaar de goedkoopste,
kost zeven euro en de perfecte kamer waar we nu inzitten kost
twintig euro. Waar gaat dat heen met Namibië.
We rijden verder en vinden in het Naukluft park een beter alternatief.
Na een lange nacht van twaalf uur, waar halen we de slaap vandaan,
voelt Jeanette zich nog niet helemaal 100%. We besluiten niet te
wandelen en door te rijden naar Keetmanshoop.
Als we daar binnen rijden besluiten we zowaar om een Bed &
Breakfast te nemen, omdat we eigenlijk geen zin hebben om voor één
nacht de tent weer op te zetten. Maar goed ook want even later begint
het te regenen. Om nog maar even aan te geven hoe bijzonder dat is,
Keetmanshoop is de op acht na droogste plaats ter wereld. De
gedachte aan al die modder op de camping, verregend eten en natte
tent om in te pakken, laat ons deze keer glimlachen om de druppels.
81

Kgalagadi Transfrontier Park (dag 95 t/m 101)
Terug in Zuid-Afrika ontmoeten we wederom de Muldertjes in
Upington. We gaan een hernieuwde poging wagen het Kgalagadi
Transfrontier Park in te komen. Het weer en de wegen zijn
opgeknapt, nu alleen nog een reservering regelen. Als dat na enige
moeite gelukt trekken we richting park.
Even een kleine wetenswaardigheid over Upington. Deze plaats heeft
een weinig gebruikt vliegveld met een landingsbaan van 4,9
kilometer lengte. De langste van Afrika en speciaal aangelegd voor
de spaceshuttel mocht die uit moeten wijken.
Het Kgalagadi Transfrontier Park. Pak het snijpunt van Zuid-Afrika,
Botswana en Namibië en leg daar een land overheen ter grootte van
twee keer Nederland, en je hebt het grootste natuurpark ter wereld.
Door dit park dat grotendeels bestaat uit het rode zand van de
Khalahari woestijn lopen twee rivieren; de Aoub en de Nossob rivier.
Als bezoeker rijd je over de opgedroogde bedding van deze twee
rivieren van waterput naar waterput, welke door de mens zijn
aangelegd zodat de dieren toch nog water kunnen vinden in de verder
droge omgeving. In potentie een park dat het Kruger kan overtreffen.
Helaas is het voor ons enigszins tegengevallen.
Het begint al met de weg er naar toe. Zestig kilometer gravelweg van
erbarmelijke kwaliteit. Alsof we terug zijn in Kenia. Ook de wegen
in het park zijn niet veel beter. We zien weliswaar veel gemsbokken,
wat niet verwonderlijk is aangezien het park voorheen ook zo heette,
maar verder is het aanbod mager.
Aan het eind van de dag blijkt de hobbelweg zijn slachtoffer geëist te
hebben. Jan krijgt de motor van de Mercedes niet meer uit. Er is iets
los gerammeld in het contactslot, wat gelukkig de volgende dag
provisorisch gerepareerd kan worden.
Ook de volgende dag zien we niet meer dan gemsbokken en
stokstaartjes en heel veel gaten in de weg, wat ons al gauw doet
besluiten het park te verlaten.
82

Kimberley (dag 102 t/m 107)
De auto van Jan is gerepareerd na vijf uur sleutelen, een nieuw
contactslot en slechts honderd euro betaald te hebben. Blij dat we
Upington kunnen verlaten, aangezien we opgevreten worden door
stekende vliegjes, trekken we naar Kimberley.
Kimberley is het verhaal van Cecil John Rhodes (1853 – 1902). De
Engelsman Rhodes richtte in 1887 de Beers Consolidated Mines
Company op, na de vondst van diamanten in de buurt van Kimberley.
Na vijf jaar bezit de Beers 90% van alle diamanten ter wereld. De
rijkdom is enorm en daaruit ontstaan grootse ideeën.
Rhodes droomde van een rijk dat strekt van Kaapstad tot Cairo.
Nadat hij de minister-president van de Britse kaapkolonie werd, kon
hij aan zijn droom gaan werken. Al gauw werd het Bechuanaland (nu
Botswana) overgenomen en daarna kwam Rhodesië (nu Zimbabwe).
Veel verder is hij niet gekomen.
Echter het huidige Consolidated Diamant Mining bezit nog steeds de
meerderheid van de wereldproductie van diamanten. En als je naar de
kaart van oostelijk Afrika kijkt, dan hebben de Engelsen zijn droom
later toch aardig waar gemaakt.
In die setting lopen we vandaag de historische stadswandeling. We
lopen langs oude gebouwen die de sfeer van 1900 nog uitstralen. In
de oude bestuurskamer van de Beers lijkt het alsof de leden net zijn
weggelopen. Bij het station is een museum maar deze is gesloten.
Van achter het hek kunnen we een gigantische stoomlocomotief zien
staan. Door de poort komen twee mensen die ons binnenlaten zodat
we de locomotief van dichtbij kunnen zien. De twee personen werken
op de trein die nu op het perron op zijn passagiers staat te wachten.
Aangezien we interesse tonen voor de oude lok nodigen ze ons uit
om een kijkje in de trein te nemen. De trein is namelijk van dezelfde
leeftijd.
83

Van binnen hoogpolig tapijt en een houten betimmering die alleen
gemaakt kan zijn door de beste vaklui. De privé vertrekken van de
slechts 32 waarschijnlijk erg rijke reizigers zien er poepie chique uit.
We mogen er een paar zien omdat de bewoners op excursie in de stad
zijn. Grote twee persoonsbedden, een zithoek en een enorme
badkamer met ligbad en natuurlijk gouden kranen.
De loungewagon staat vol met van die grote Engelse fauteuils. En
zonder stropdas en galajurk kom je niet in de restauratiewagon. De
trein rijdt verschillende routes maar die van Kaapstad naar Dar es
Salaam spreekt toch wel tot de verbeelding. Ook de folder past in het
geheel; Rovos rail, the pride of Africa. Journeys on the most
luxurious train in the world. De Oriënt Express maar dan zonder
moord.
De prijs is natuurlijk ook navenant, niet te betalen voor iemand die
alleen nep roodlederen banken kent, wanden vol graffiti, smerige
ruiten en een buurman met een irritante walkman of GSM aan zijn
84

oor. Nee, zo iemand kan slechts met open mond weer terug op het
perron stappen.
Breedbeeld televisie
We hebben gisteravond televisie gekeken, breedbeeld wel te
verstaan. In de lucht tekenen zich donkere wolken af waar in de verte
schitterende weerlichten een mooi schouwspel bieden. Totdat de
wind op begint te steken en we binnen een half uur midden in het
televisieprogramma zitten. We hebben geluk, het wordt geen heftige
film. Na een uur schakelt de tv zichzelf uit en is het scherm weer op
zwart met kleine fonkelende lichtpuntjes.
The big hole
In Kimberley gaan we ook nog langs the big hole. Dit is het grootste
door mensenhanden gegraven gat in de wereld. Eromheen hebben ze
een dorp herbouwd uit de tijd dat het gat gegraven werd om de
diamanten te vinden. Je waant je terug in die tijd. Als attractie kun je
zelf ervaren hoe moeilijk het is om deze edelstenen tussen de gewone
kiezels te vinden. Je krijgt een emmer vol kleine steentjes waartussen
ergens een glazen steentje is gestopt. Vind je deze steen ter grootte
van een speldenknop dan win je een prijs. Na een uur lang met de
beroemde stofkam door het gruis gegaan te zijn, moeten we deze
toch inspannende bezigheid vruchteloos staken. En dan te bedenken
dat ze dit rond 1900 dag in dag uit deden, om na tien uur arbeid, in
een hok gemaakt van stalen golfplaten niet groter dan twee bij twee,
het vermoeide lichaam ten ruste te leggen.
Bloemfontein e.o. (dag 108 t/m 130)
We komen in de buurt van ons reisdoel van de afgelopen paar dagen.
Dankzij het extreme regenseizoen konden we niet verder Namibië
intrekken om vervolgens de oversteek te maken naar Botswana.
Dankzij Jan en Jos krijgen we een mooi alternatief. Zij hebben een
aantal weken geleden Angelique ontmoet die hun uitgenodigd heeft
om naar haar ‘kindjes’ te komen kijken. We praten hier over
leeuwen, cheeta’s en andere katachtige die zij met de fles
grootbrengt. Zij neemt ons twee dagen op sleeptouw, terwijl ze ons
85

niet eens kent en Jan en Jos slechts een uur gesproken heeft. Wat een
gastvrijheid!
Als we in Bloemfontein zijn moeten we nog twee dagen op
Angelique wachten. Om de tijd te doden maken we met zijn tweeën
een wandeling door een botanische tuin. Zoals gebruikelijk als wij
dergelijke parken bezoeken staat er weinig in bloei, maar het is dan
ook al herfst. We doen een wandeling die ons naar de top van een
heuvel brengt, waar we een mooi uitzicht hebben over de tuin en de
omgeving.
Als we weer verder lopen verhuist mijn hart plotsklaps naar mijn keel
waar hij het volgende half uur niet meer uit verdwijnt. Jeanette loopt
twee meter voor mij een flauwe bocht om, nog steeds genietend van
het uitzicht aan haar linkerzijde. Daardoor heeft ze niet in de gaten
dat in de flauwe bocht aan de rechterzijde van haar op vijftig
centimeter afstand een zandgele Kaapse cobra, tien centimeter in
doorsnee, zich al heeft opgericht en verlekkert naar haar kuiten kijkt.
Volledig in shock reageer ik waarschijnlijk totaal verkeerd en roep in
paniek; “stop, terug, wegwezen!” Jeanette schrikt van mijn panische
reactie en rent mij achterna, luid roepend; “wat is er, wat is er?”
Gelukkig slaat de slang niet toe en heeft zelfs Jeanette het hele
serpent niet eens gezien. Maar we durven toch ook niet terug te lopen
om het beest nader te bekijken. Van zo dichtbij hadden we een slang
nog nooit ervaren en om eerlijk te zijn hadden we daar ook geen
behoefte aan.
Katjes zonder handschoenen
En dan is het eindelijk zover. Om vier uur worden we door
Angelique naar een privé gamepark gebracht genaamd Amanzi.
Dergelijke parken zijn plekken waar wij niet snel zelf zullen komen
aangezien ze voor mensen bedoeld zijn met grotere beurzen. We
kijken meteen al onze ogen uit naar de luxe lodges die hier gebouwd
zijn.
We worden in een open truck gezet vol met banken en rijden het park
in. Op een gegeven moment komen we langs een groot hek wat onder
86

stroom staat. Even later begrijpen we waarom. Hier zitten de leeuwen
in. Het zijn drie mannetjes en een vrouwtje, alle vier niet ouder dan
twee jaar en met de fles groot gebracht door Angelique. Als ze haar
horen en zien, zijn ze dolenthousiast en komen langs een gedeelte
van het hek dat niet onder stroom staat kopjes geven. Ze duwen
elkaar weg om maar aangeraakt te kunnen worden door haar.
Bovendien zijn ze niet éénkennig want ook wij kunnen ze aaien. We
aaien leeuwen!!
Als we de kooi in zouden stappen dan zouden ze ons enthousiast
begroeten en tegen ons aanspringen. Echter als we dan zouden
vallen, wat niet ondenkbaar is bij deze grote beesten, dan veranderd
de speelse huiskat in een gevaarlijk roofdier, dat je zou verslinden.
Want alles wat op de grond ligt of wegrent is prooi. Dat is wat
Angelique ook is overkomen. Zwaar gewond aan haar hoofd, haar
oor hing er zelfs bijna af, kan ze het gelukkig nog navertellen. Alleen
een klein litteken is nog zichtbaar. Maar ondanks dat, is ze nog steeds
volledig toegewijd aan deze beesten.
We hebben leeuwen geaaid!! Die ongelooflijke gedachte blijft bij ons
als we weer verder rijden. In het park zien we nog allerlei bokken,
zebra's en struisvogels, maar wie maakt zich daar nu nog druk over.
Totdat de Unimog vrachtwagen een heuvel beklimt en we een
prachtig uitzicht krijgen over de omgeving. Perfect getimed want de
zon gaat net onder en de lucht geeft een kleurenspektakel alsof een
groot schilder zijn laatste meesterstuk aan het maken is.
Om het geheel volledig af te maken zijn twee medewerkers van het
park schijnbaar vooruitgereden en hebben een tafel gedekt met
allerlei lekkere hapjes en de bubbels zijn al ingeschonken. Als het
oog en de tong ruimschoots verwend zijn rijden we weer terug.
Onderweg zijn we nog steeds in gedachten verzonken; We hebben
leeuwen geaaid!!
87

Josef
De volgende dag brengt Angelique ons naar een wildfarm. Vroeger
was dit big business toen er nog op groot wild gejaagd mocht
worden. Echter sinds het jachtverbod is dit een uitstervende industrie
slechts nog kwekend voor privé gameparken of dierentuinen.
De aankomst op de farm wordt meteen ingeluid met de voedertijd
van de cheeta baby's, slechts twee weken oud. Om de vier uur krijgen
ze de fles, deze keer natuurlijk ook van ons. Ze kijken nog amper uit
hun oogjes en hun kopjes met het pluizige, stekelige haar zien er zo
vertederend uit. Na de cheeta’s wordt Josef tevoorschijn gehaald,
onze kuitenbijter. Een twee maanden oud welpje van een witte
leeuw. Hij waggelt nog op zijn poten maar heeft al duidelijk het
jagersinstinct als hij telkens onverwacht je kuiten bespringt. Het is
net een uit de kluiten gewassen hondenpup. Nee, we mogen hem niet
meenemen.
88

Daarna doen we een ronde langs de diverse kooien. Een leeuw en een
tijger liggen gebroederlijk langs elkaar. Ze mogen dan misschien
samen opgegroeid zijn, maar het blijft een wonderlijke combinatie.
Ze hebben hier jaguars, een kleine beer, enorm veel tijgers, cheeta’s,
een luipaard en veel, heel veel leeuwen. Een verzameling katten waar
geen enkele dierentuin aan kan tippen. Omdat ze allemaal met de
hand zijn grootgebracht komen ze ook allemaal naar het hek om
89

gekroeld te worden. Echter steek niet je hand door de tralies want dan
ben je hem kwijt.
Na de braai gaan we voor ons doen laat naar bed en worden 's-nachts
meerdere keren wakker door het diepe indrukwekkende gebrul van
de vele mannetjesleeuwen. Niet dat we er ons aan storen want het is
één van de machtigste geluiden die we kennen. En dat onder je
badkamerraam.
De volgende ochtend zijn we vroeger dan de rest wakker en maken
nu zelf een ronde langs de kooien. Hoewel de hekken hoog zijn
bekruipt je toch een beangstigend gevoel tussen al die krachtige
roofdieren. Er zou eens iemand een deur open hebben laten staan.
Zonder kleerscheuren en een paar mooie foto's rijker belanden we
weer op de veilige binnenplaats waar Josef al weer een aanval inzet
op onze kuiten. Mogen we hem echt niet meenemen??
De volgende dag nemen we afscheid van Angelique en haar vriend
Bertus en van Jan en Jos. We rijden stil richting de Drakensbergen
alle indrukken nog verwerkend. Goh, we missen Josef nu al. De
wegen worden glooiender en zelfs bergachtig nu we in de buurt
komen van Lesotho. Voor de afwisseling staan hier vele bomen
waarvan de bladeren vele kleuren hebben. Het valt ons nu eigenlijk
pas op dat we in de herfst belanden. De komende dagen wordt dat
nog eens extra onderstreept doordat het weer zich herfstachtig
gedraagt. Veel krijgen we niet te zien van de Drakensbergen. Toch
maar weer een poging wagen om naar Botswana te gaan? Het
regenseizoen zal nu toch wel voorbij zijn? We besluiten om richting
Johannesburg te rijden waar we ons campingboek nog terug moeten
brengen.
Gastvrijheid (dag 131 t/m 140)
Zoals we eerder schreven ontmoeten we Barry en Hanna Beacher
eind februari in het Karoo National Park. Slechts een half uur
spreken we mekaar, aangezien hun op het punt staan naar huis te
rijden en wij net een wandeling door het park willen maken. Ze
hebben net een campinggids gekocht met alle campings van zuidelijk
Afrika erin. Zonder aarzeling geven ze de gids aan ons af, met de
90

opmerking dat wij er de komende tijd wel meer plezier van zullen
hebben dan zij. Mochten we in de buurt komen van waar zij wonen,
dan moeten we het boekwerk maar retourneren. Voor onze nuchtere
begrippen zijn we toch wildvreemden voor elkaar, maar toch laten ze
een kleinood bij ons achter wat in Nederland al gauw 40 euro kost.
En wie zegt of wij het terugbrengen?
Ons goed fatsoen, ja we bezitten er nog een beetje van, laat ons
uiteindelijk, nu we in de buurt zijn, het boek terugbrengen. Het is wel
even zoeken aangezien het fenomeen stadsplattegrond aan het begin
van de gemeentegrens hier niet echt is ingeburgerd. Uiteindelijk
staan we voor het imposante hek van een landgoed. Na meerdere
malen aangebeld te hebben, komt iemand van het personeel ons
vertellen dat er niemand thuis is. Enigszins teleurgesteld schrijven we
een briefje om te laten weten dat we in ieder geval langs zijn
geweest. Halverwege het briefje komen ze net aangereden. Natuurlijk
moeten we binnenkomen om wat te drinken.
Maar daar blijft het niet bij. We moeten blijven eten en slapen.
Uiteindelijk blijven we zelfs een meerdere dagen, waarbij het begrip
'mi casa, su casa' (ons Spaans is een beetje roestig) werkelijk van
toepassing is. We worden volledig opgenomen in het gezin, drie keer
per dag wordt de tafel voor ons gedekt en we mogen nog net niet in
hun bed slapen. Meerdere malen denken we bij onszelf; dat zouden
wij thuis met volslagen vreemden niet doen. We kunnen het dan ook
niet nalaten dat aan hen te vertellen. De enig reactie die we krijgen is:
'You can't receive if you don’t give’.
Het mooie aan een verblijf bij de 'lokale bevolking' is dat je het land
en haar problemen beter leert kennen. En ja, we zijn ons ervan
bewust dat het een eenzijdige blanke kant is. In feite is de apartheid
nooit verdwenen, echter de rollen zijn omgedraaid. De zwarte
bevolking is nu aan de macht en dat zal met vrije verkiezingen ook
altijd zo blijven, aangezien de blanke bevolking slechts 16% van het
totaal bedraagt. Nu komt weer het stammensysteem om de hoek
kijken waarover we reeds in Kenia schreven. Gevolg er zijn wetten
van kracht die aangeven dat alleen de zwarte bevolking de
leidinggevende posities mogen bekleden ongeacht of ze er geschikt
voor zijn. Dat is bijvoorbeeld de reden waarom de Koeberg
91

kerncentrale in Kaapstad stilligt en de stad meerdere keren per dag
zonder stroom moet zien te leven. Een nog mooier voorbeeld zijn de
nationale rugby en criquetteams die verplicht zijn een minimum aan
zwarte spelers op te stellen. Twee sporten die bij deze
bevolkingsgroep absoluut niet ingeburgerd zijn. Zoiets als het
bobsleeteam van Jamaica bij de Olympische Winterspelen.
Daarbij staat de krant vol verhalen over corruptie en zelfverrijking
van de nieuwe generatie politici. Zie daar een typisch afglijdend
Afrikaans land. Dit is overigens niet alleen het verhaal van Barry en
Hannah, maar van elke blanke Zuid-Afrikaan die we treffen. Allen
zijn er ook van overtuigd dat zodra Nelson Mandela sterft het land de
richting van Zimbabwe uitgaat. Dus mocht je nog naar Zuid-Afrika
willen, wacht niet te lang!
Maar, zeggen we tegen Barry, dan verkoop je toch gewoon alles en
emigreer je? Ze zouden graag willen, maar de Rand is zo zwak dat
hun hele landgoed amper genoeg zou opbrengen om in Nederland
een rijtjeshuis te kopen. Eigenlijk zijn ze gevangen in hun eigen land,
wat nog eens extra versterkt wordt door het hoge, onder stroom
staande, hek rond het landgoed.
Het weer in Botswana wil maar niet verbeteren en ook de
voorspellingen voor Zuid-Afrika worden voor ons kampeerders niet
echt om over naar huis te schrijven, maar ja wat wil je ook we gaan
al richting winter. En hoewel ze er volstrekt geen probleem mee
hebben kunnen we toch ook niet eeuwig bij Barry en Hannah blijven.
Na veel mogelijkheden de revue te hebben laten passeren waarbij het
internet een belangrijk onderdeel vormt besluiten we om de grote
oversteek te wagen. We beëindigen ons Afrika verhaal en gaan
verder in Amerika!
92

Verenigde Staten
Oversized (dag 141 en 142)
Één van de zwaardere onderdelen van een wereldreis is toch wel een
lange verplaatsing door de lucht. Urenlang opgepropt in dezelfde
houding zonder dat je kunt zeggen; “Jongens, ik stop even, laten we
over een uur verder gaan”. Tijdens een lange vlucht naar Amerika
komen daar nog twee dimensies bij. De dag heeft ineens 33 uur in
plaats van 24, dankzij het tijdsverschil tussen Nederland en Los
Angeles van negen uur. Op dit moment zegt het lichaam dan ook dat
we al een hele nacht hadden moeten slapen, terwijl de geest zegt;
“niet zeuren, je mag zo naar bed”.
De andere dimensie, noem ons watjes, is toch dat we naar het land
vliegen van 9/11. Een wijze van vliegtuiggebruik die ons niet echt
aanstaat. Die lichte vliegangst wordt nog extra verstevigd doordat er
tijdens het opstijgen een luide klap te horen valt. Alsof er in het ruim
een grote container omvalt, althans dat maken we ons de hele vlucht
wijs. Getuige het feit dat we veilig landen, zal dat ook wel zo
geweest zijn.
Strenger zijn ze in de Verenigde Staten in ieder geval wel geworden.
Er wordt bij binnenkomst een digitale foto van je genomen en
vingerafdrukken. Niet met inkt, zoals Jeanette dacht, maar digitaal.
Hoewel we het wel grappiger hadden gevonden als iedereen met
zwarte vingers het gebouw uit zou lopen. Ook moet je een goed
sluitend verhaal hebben over je verblijf. Hier geen Afrikaans gemak.
Twee Nederlandse meiden, waarvan één toevallig een ex-leerling van
Jeanette, hadden hun verhaal niet goed op orde. Ze worden er dan
ook meteen uitgepikt om in een aparte ruimte hun verhaal beter te
onderbouwen. We hebben ze daarna niet meer teruggezien.
Onze eerste echte kennismaking met de Verenigde Staten, buiten het
budgetvliegen waar je voor het eten en je koptelefoon moet betalen,
is het straatbeeld. Meteen is duidelijk dat ze het Kyoto verdrag nooit
zullen ondertekenen. De auto’s zijn gewoon veel groter dan bij ons.
Er rijden jeeps, minivans en Caddilacs. Hier geen kleine, zuinige
Japanners, nee, in tien minuten zie je net zoveel overstreched limo’s
93

ijden. En op het nieuws klagen ze dat de benzineprijs zo hoog is; 80
eurocent.
De vrachtwagens zijn langer en de campers zijn groot! Daar komen
we zelf achter als we de volgende ochtend opgehaald worden door
het verhuurbedrijf. Na een video uitleg, wat zeker geen overbodige
luxe is, nemen we ons huis voor de komende weken in ontvangst.
WAUW! Nu is het contrast ook erg groot na maanden met een
Golfje, tent en houtvuur in de weer te zijn geweest. We voelen ons
rijke kapitalisten en schamen ons zelfs een beetje. Totdat we aan het
einde van de dag op de camping zien dat we verreweg de kleinste
hebben. Grote trailers en touringcarbussen, waarvan de wanden ook
nog uitschuiven, het blijft Amerika!
De eerste kilometers, sorry miles, zijn erg spannend voor iemand die
nog nooit een vrachtwagen van acht meter bestuurd heeft. Iets wat hij
in Nederland ook niet zou mogen volgens zijn rijbewijs, maar daar
doen ze hier dan weer niet moeilijk over. Overigens kijkt degene van
ons twee die dat wel zou mogen wijselijk de kat uit de boom. Zonder
schade komen we bij de supermarkt terecht waar we grote inkopen
doen. Hier valt al gauw op dat Amerikanen dol zijn op kortingen.
Bonuskaart, uitgeknipte kortingsbonnen, twee voor de prijs van één,
94

gratis producten bij het volgende bezoek, het lijken de hamsterweken
van de Albert Hein wel.
Oversized, dat is toch wel wat je de hele dag ziet als je hier zo rond
rijdt. De vrachtwagens zijn lang en erg groot. Met van die mooie
neuzen in allerlei kleuren, opgesmukt met vele chroomelementen,
waarvan het lijkt alsof de chauffeur ze net heeft gepoetst. Een genot
om ze de hele dag tegemoet en voorbij te zien rijden. De campers of
moet ik zeggen de verlengde touringcars, zijn nog langer dan we
dachten, aangezien ze stuk voor stuk ook nog een auto meeslepen.
Niet op een aanhangwagen, maar op een ingenieuze wijze wordt de
vooras vastgekoppeld. Het ziet er alleen vreemd uit om zo’n auto
zonder eigen wil op een meter achter zo’n loei van een bus te zien
hobbelen.
Bij het binnenrijden van Arizona komen meteen mijn jeugdige
literaire helden in gedachte. Arendsoog en Witte Veder en niet te
vergeten Lucky Luck en Jolly Jumper. In plaats van dat zij hier het
landschap te paard doorkruizen, zijn het gigantisch lange treinen van
wel 200 wagons. Alsof dat nog niet voldoende is zetten ze hier niet
één container op een wagon, maar twee bovenop elkaar.
Dat Amerikanen chauvinistisch zijn spreekt voor zich, maar de vele
Amerikaanse vlaggen die hier wapperen hebben een formaat dat wel
vijf keer zo groot is als het rood-wit-blauw dat tijdens
Koninginnedag wappert. Ook de reclameborden hebben afmetingen
die doen vermoeden dat de term horizonvervuiling hier niet is
uitgevonden.
Nu rijden we vandaag een behoorlijke etappe van 310 mile, veelal
over de Interstates, drukke snelwegen zoals wij die ook kennen.
Echter zo gauw we daarvan afgaan en in dit geval de Mojave
woestijn inrijden, herleven de oude Afrikaanse tijden. Geen auto’s
meer, geen reclameborden, alleen asfalt en landschap wat ook nog
sterk op Zuid-Afrika lijkt. Aan het eind van de rit krijgen we ook nog
een bonus doordat Arizona, waar we nu zijn, het een uur later heeft
dan California. Stel je voor dat je slapend in je ritme komt.
95

Route 66 (dag 143)
Iedereen heeft er wel eens van gehoord, één of andere weg in de VS
van kust naar kust. Meer wisten wij er eigenlijk ook niet van. De
moeder van alle wegen noemen ze hem hier, omdat het in de jaren 50
de eerste landelijke highway was. Ondertussen is hij bijna volledig
vervangen en resten er nog slechts kleine originele stukken, waarvan
wij vandaag het langste overgebleven relikwie berijden. Alles langs
deze weg is stil blijven staan, ergens na ’54 of zo. Soms vervallen,
soms nostalgisch.
We stoppen langs de weg bij een oude departmentstore die werkelijk
alles verzameld heeft uit die tijd, hoewel we toch denken dat die T-
Ford van ver voor de oorlog is. Oude uithangborden, schitterende
benzinepompen, en andere Route 66 uitingen. Het plaatsje Williams
is nog helemaal van die tijd. Houten huizen met veranda’s en
standaard schommelstoel, oude auto’s met namen als Dodge en veel
Harley Davidsons, waarvan sommigen vinden dat dat de enige
manier is om deze weg te berijden.
Je durft er in de winkels haast geen etenswaren te kopen want dat
spul uit 1957 zal nu toch wel bedorven zijn. Met het oude station met
96

originele puffende en fluitende stoomlok op de achtergrond stappen
we even de tijdmachine in door in de bibliotheek gebruik te maken
van het hypermoderne, hier dus volledig uit de toon vallende,
internet. Gratis wel te verstaan! Waarschijnlijk durven ze die
toverdoos hier nog niet aan te raken.
GRAND canyon (dag 144 en 145)
Na Williams op naar de Grand Canyon. Nu hebben we al de derde
grootste in de wereld mogen aanschouwen, Blyde rivier canyon in
Zuid-Afrika. We hebben de op één na grootste zelfs twee keer mogen
zien, waarvan de laatste keer nog geen twee maanden geleden; Fish
River canyon. Dus die Amerikanen met hun Grand zullen toch echt
hun best moeten doen om ons te imponeren. Nou, dat is gelukt!
De eerste blik is, is….. je wordt er stil van. Even denken we nog, nee
dat kan niet dit is nep, een goed beschilderd decordoek. En dan dringt
het langzaam tot je door dat je als mens maar een nietig onderdeel
vormt van onze machtige natuur. De canyon heeft er miljoenen jaren
over gedaan om dit schouwspel van kloven, kleuren, diepte en
breedte te ontwerpen. Bij elk uitzichtpunt een ander invalshoek en na
elk half uur een ander kleurenpallet. Met een breedte van 30
kilometer, een diepte van drie kilometer en ik weet niet hoeveel
lengte, met recht de grootste. Dat moet iedereen eigenlijk eens in zijn
leven gezien hebben.
Na twee uur lopen langs de rand houden we onze eerste
kennismaking voor gezien en gaan we terug naar onze weldadige
luxe. Deze keer verblijven we midden in het bos op loopafstand van
de canyon. Heerlijk zo’n camper. Altijd alles bij de hand zonder dat
je daar enige moeite voor hoeft te doen. Niet elke avond je tent
opzetten en het luchtbed volpompen om te kunnen slapen. Geen
kampvuur opstoken om te kunnen koken en niet eerst bij de douches
uitzoeken welke er wel warm water heeft en of de wc’s niet al te
smerig zijn. Echt in de natuur wat wel wordt onderstreept door het
feit dat er twee herten langs de camper staan de grazen. Beetje groot
voor de barbecue, of niet?
97

De volgende dag lopen we een stuk omlaag via de Kaibab trail.
Hoewel we uiteindelijk 500 meter afdalen blijft de diepte
onbereikbaar ver weg. De gedachte aan onze wandeling naar de top
van de Tafelberg komt naar boven, hoewel het uitzicht hier nog
magnifieker is. Het pad wordt ook gebruikt door pakezels, die geleidt
door een cowboy, voorzichtig stappend achterelkaar aan een touw,
dit keer omhoog komen.
Er schijnt helemaal beneden bij de rivier een lodge te zijn, waar deze
ezels een dag over doen om ze te bevoorraden. Daar beneden is ook
een lange hangbrug over de Colorado rivier. Lijkt ons machtig om
daar overheen te lopen, maar de lange wandeling houdt ons tegen. Na
lang op een uiterste rotspunt van het uitzicht te hebben genoten gaan
we weer terug omhoog. We geven onszelf die middag vrij om bij te
komen van de inspanningen.
98

’s-Avonds gaan we terug naar de canyon voor de zonsondergang.
Echter om dat enigszins te doen slagen heb je wel de zon nodig. Op
het moment suprème gaat deze schuil achter de wolken. We hebben
een druk bezocht uitzichtpunt gevonden en zitten daar op de stenen
ondergrond rustig af te wachten. Jeanette kan het niet nalaten om de
mensen om ons heen die niet voldoen aan haar kledingsvoorschriften
op de korrel te nemen. “Hoe kan dat vrouwtje nu zo’n kort rokje
aandoen, en dan heeft ze er ook nog een string onder! Dan kun je net
zo goed helemaal in je blote kont gaan lopen!” Gelukkig is dat
Hollandse taaltje een hoop gebrabbel voor de Amerikanen.
Het stel dat naast ons zit, ziet echter haar kans schoon en vraagt in
het mooie Belgische dialect of we een foto van hen willen maken.
Maar goed dat zij dat korte rokje niet aanheeft. Ze doen het rondje
wat wij gepland hebben in twee weken met huurauto, motels en
tussenvluchten. Veel moeten ze dan natuurlijk overslaan.
Onbegrijpelijk denken wij verwende wereldreizigers, met bijna op de
kop af vijf maanden ervaring.
99

De volgende ochtend gaan we met het prima functionerend openbaar
vervoer de diverse uitzichtpunten van de westelijke kant langs.
Uitkijkpunten met sprekende namen als Mohave point, Maricopa
point, Hopi point etc. Soms nemen we de bus en soms wandelen we
langs de rand naar het volgende oogstrelende moment. De wolken
spelen vandaag een grote rol zodat niet altijd de zon aanwezig is. Dat
stuk extra licht is toch hoogst noodzakelijk om alle hoeken en kloven
goed uit te lichten voor de foto.
Als we het westelijke deel gehad hebben doen we ’s-middags met de
camper het oostelijke deel. De weg blijft de rand akelig dicht volgen
zodat je eigenlijk niet eens je camper uit hoeft. Het allerlaatste
uitzichtpunt is Dessert view, waar we tevens een nieuwe
kampeerplek vinden. Er is hier geen kantoor waar je kunt betalen.
Alles gaat met een betaalautomaat. Staanplaatsnummer intoetsen,
hoeveel personen, kenteken, hoeveel nachten en dan nog geld
inwerpen, klaar is kees. Aan het eind van de dag komt de parkranger
je bon controleren. Gemak dient de Amerikaan.
100

Monument Valley (dag 146)
Na een koude nacht en blij dat we niet in een tent slapen, werpen we
nog een laatste blik op één van de zeven wereldwonderen. We rijden
richting Monument Valley. De weg doet vermoeden dat er
geologisch flink is geëxperimenteerd. Vele rotspartijen van
verschillende vorm en kleur. Helaas wordt het uitzicht soms bevuild
met vele elektriciteitsmasten of stacaravans van de indianen die
lukraak in het landschap lijken te zijn neergezet. Dan had ik toch
liever traditionele wigwams gezien.
We stoppen onderweg bij een ‘scenic view’ en bekijken de souvenirs
van de Navajo indianen. De dreamcatcher spreekt ons wel aan. Het
lijkt nog het meeste op een wiel waarin kunstzinnig een spinnenweb
is nagebootst waaraan allerlei tierlantijntjes hangen. Het verhaal erbij
geeft de prullaria gevoelsmatig een duidelijke meerwaarde. Boze
dromen worden gevangen in het web en kunnen jou tijdens je slaap
niet bereiken, terwijl goede dromen hun weg altijd wel weten te
vinden. Hét middel tegen nachtmerries als je het ons vraagt.
Aan het eind van de rit rijden we Monument Valley binnen. Op zich
hoeven we het landschap dat zich voor ons ontvouwt niet te
omschrijven, je hoeft alleen maar een reclame van Marlboro erbij te
halen. Vele films hebben dit als achtergrond gebruikt en zelfs in
stripverhalen vind je het terug. Hierbij dachten we altijd dat de
tekenaar iets teveel fantasie tentoonspreidde, maar het bestaat echt.
Op een verder vlak prairielandschap steken ineens recht omhoog rode
stenen zuilen de lucht in. Door de tand des tijd is schijnbaar alles
tussen de zuilen weggesleten en staan ze er nu eigenlijk best wel
eenzaam bij, wachtend tot ook hun tijd van erosie komt.
101

Er is één camping in deze vallei die natuurlijk met Amerikaanse
overdrevenheid over ‘breathtaking views’ beschikt. Deze keer is daar
niets van overdreven.
Valley of the Gods (dag 147)
Fantastisch wat een mooie rit achter de rug. Het begint al meteen als
we Monument Valley uitrijden en we in de achteruitkijkspiegel een
prachtig plaatje zien. Gauw het gevaarte aan de kant voor een foto.
De lens vangt een lange weg door de prairie die allerlei kleuren laat
zien tussen groen, geel en rood. Aan het einde van de weg vormt zo’n
rode granieten zuil de afbakening met de blauwe lucht.
102

103

Als we weer aanstalten maken om door te rijden zien we een volledig
bepakte fietser ons tegemoet komen. Onze gedachten gaan meteen uit
naar Karin en Peter, vrienden van ons die al vier jaar op de fiets de
wereld over trekken. Hoe fantastisch moet het zijn om in zo’n
landschap te mogen rondfietsen. Tegelijkertijd bedenk je je dan dat
de afstanden wel erg groot zijn en de temperatuur extreem hoog. Hij
liever als wij.
Het blijkt een Belg te zijn. Ook zo’n zot die zo nodig een jaar wat
anders wil en in die tijd van Alaska naar de zuidelijkste punt van
Argentinië wil fietsen. Voordat we afscheid nemen kunnen we het
niet nalaten om zijn bidons met water bij te vullen. Is dat uit
galantheid of medelijden?
Onze rit gaat verder en voert naar het Gooseneck uitzichtpunt, een
toepasselijke naam aangezien de rivier hier een diepe kloof heeft
gemaakt in de vorm van meerdere zwanenhalzen. Jeanette presteert
het om binnen de afstand van de camper tot het uitzichtpunt, amper
25 meter, haar enkel stevig om te zwikken. Dat wordt de rest van de
dag pootje omhoog en ijzen.
De tocht gaat met enige aarzeling verder. Langs de weg verschijnen
allerlei angstige voortekenen. ‘Dirt road ahead, steep grades, sharp
turns, not recommended for RV (camper), no cars above 10.000
Lbs’. Dat voorspelt weinig goeds. In de voorwaarden van het
verhuurbedrijf staat duidelijk dat je niet over een ‘dirt road’ mag
rijden en wat is in godsnaam ‘10.000 Lbs’?
Godsnaam is in dit geval wel toepasselijk, want we zijn in de Valley
of the Gods. Dus bovenaan deze steile bergweg moet de hemel zijn,
nietwaar! We laten ons niet afschrikken en zetten door, wetende dat
we ook de wegen van Kenia overleeft hebben. De rit is waarlijk
goddelijk en de beloning, de blik over de Valley of the Gods, hemels.
Elke verdere omschrijving zou godslastering zijn. Nadat onze
hartslag weer tot rust is gekomen en we ons hoofd uit de wolken
hebben rijden we door. Op de verdere weg naar Moab blijft het
landschap om van te smullen, echt één van de mooiste ritten die we
gereden hebben.
104

Canyons, canyons en nog eens …(dag 148 t/m 152)
Rond Moab liggen een aantal nationale parken. Arches,
Canyonlands, Dead horse point, Capitol Reef. We bezoeken ze
allemaal hoewel de duur van ons verblijf in elke park korter wordt.
Elke uitzichtpunt zou in Europa een grote toeristische trekpleister
zijn, maar op een gegeven moment raak je verzadigd van al dat
geologische geweld. Tijd voor wat afwisseling in Bryce.
Bryce Canyon (dag 153)
Wederom een koude nacht, tegen het vriespunt. Voordat we ontbijten
rijden we eerst een stuk zodat het goed warm in de camper wordt.
Het eerste gedeelte van de rit zien we prachtige berkenbossen. Nu zul
je misschien afvragen, wat nu zo bijzonder aan een berkenboom is?
Als ze met duizenden strak langs elkaar staan met hun spierwitte
stammen en fris groen bladerdak, dan is dat een mooi gezicht.
Opvallend zijn ook de vele dieren die we langs de weg tegenkomen,
nu we zo vroeg op zijn. Herten, eekhoorns en uit de kluiten gewassen
marmotten. Na de berken veranderd het landschap. We rijden over
het randje van een bergklif met aan weerszijde diepe afgronden, even
later dalen we weer helemaal af en rijden we op de bodem van een
kloof met loodrechte wanden. Aan het einde; Bryce canyon.
Als vorm en kleur de belangrijkste ingrediënten voor een natuurfoto
zijn, dan is dit het paradijs voor de fotograaf. Een plek die makkelijk
kan wedijveren met Sossusvlei en zeker bij de plaatsen hoort die je
gezien moet hebben op de wereld. Een persoonlijke lijst die wij zelf
bijhouden en waar onder andere ook het Great Barrier Reef, Bromo,
Etosha, Zanzibar, Mont Blanc en de Grand Canyon op staan.
Hoe moeten we het omschrijven? Het lijkt er nog het meeste op dat
Gaudi hier geboren is of op zijn minst de inspiratie vandaan heeft
gehaald. De rotsen zijn hier dankzij wind en weer, vorst en dooi
gebeeldhouwd in pilaren die veel weg hebben van de kunstige toppen
van de torens op de Sagrada Familia, je weet wel die kerk in
Barcelona die maar niet afkomt. Ze zijn voorzien van de kleuren wit,
oranje, goudgeel en rood in de meest verschillende overgangen.
105

Of dat nog niet genoeg is voor het oog om te bevatten staan er ook
nog bomen tussendoor waarvan de levende bonsaaitjes zijn en de
dode bijkans nog kunstzinniger. “Kon ik er maar een paar mee naar
huis nemen”, hoor ik onze bloemist de hele dag roepen. Er lopen
verschillende wandelroutes naar beneden, waar je als fotograaf
helemaal in trans raakt. Dat doorkijkje, die dode boom erbij, die
kleuren zijn mooi en hop, het fotorolletje is vol.
106

Angels Landing (dag 154)
Onderweg vandaag een bizon gezien. Hij stond gewoon als een
kuddedier in de wei te grazen, niet meer dan een doodgewone
Hollandse koe. En dat terwijl wij zo’n machtige indruk van die
beesten hadden. Of zou dat komen omdat we teveel naar ‘Dances
with wolves’ gekeken hebben; Tatanka!
107

Zion National Park is even mooi als je er binnenrijdt, maar niet
buitengewoon bijzonder. Ze gaan er prat op dat ze hier mountain
lions hebben, oftewel poema’s. Echter die krijg je als gewone
sterveling niet te zien, daar heb je nachtcamera’s voor nodig die op
een bewegingssensor zijn aangesloten, en dan heb je in ieder geval
een foto van ze.
De wandeling vandaag, of moeten we zeggen de lichamelijke en
psychologische uitputtingsslag was wel zeer tof. De naam van de
tocht doet al iets vermoeden; Angels Landing! Er staat vier uur voor,
maar dat moet natuurlijk ook in drie kunnen. Nu denk je misschien,
wandelen is toch een ontspannende bezigheid. Vanwaar die
psychische vermoeidheid? Wel, de laatste kilometer loop je over de
rug van een bergkam, vaak niet breder dan één meter, en aan beide
zijden gaat het loodrecht 500 meter omlaag. Slik! Het enige wat hulp
kan bieden zijn de stalen kettingen om je aan vast te grijpen en
zenuwen van hetzelfde materiaal. Het eindpunt is duidelijk; in plaats
van aan twee zijden dodelijke afgronden, nu aan drie zijden. We zijn
op het allerhoogste en uiterste puntje. Een plek waar een mens niet
hoort te zijn, slechts de engeltjes.
Las Vegas (dag 155 en 156)
Dagen hebben we nu rondgereden in het beste wat de Amerikaanse
natuur te bieden heeft. Miljoenen jaren hebben geleid tot
hoogstandjes als Bryce en Grand Canyon. Het lijkt wel of Las Vegas
wil laten zien wat de mens in huis heeft. En ja, dan kun je denken aan
de verderfelijke aanblik van duizenden gokkasten in honderden
hallen waarachter net zo velen hun gokverslaving kracht bijzetten.
Alles is erop gericht om je naar binnen te lokken en je binnen te
houden. Zelfs de deuren draaien makkelijker naar binnen open dan
naar buiten. Als je tenminste nog de uitgang weet te vinden.
108

109

Echter je kunt ook denken aan de machtige stalen van bouwkunst die
je hier aantreft. Nergens op aarde kun je op één dag New York, Parijs
en Venetië bezoeken. Neem nu de Venetian. Aan de buitenzijde zie
je het Dogenpaleis en de beroemde klokkentoren op bijna ware
grootte nagemaakt. Daarvoor de spreekwoordelijke gondels. Niet
alleen buiten water, binnen gaan de kanaaltjes gewoon verder. Je
kunt er een heuse gondeltocht maken. Aan weerszijde van het water
zijn de steegjes exact nagemaakt, met dit verschil dat het er hier wat
minder smoezelig uitziet.
Binnen vind je ook het grote San Marco plein, alleen de duiven
missen we nog. Binnen? We waren toch zo net een deur door
gegaan? Nog eens goed kijken. Het plafond is geschilderd. Het lijkt
net echt. Alleen zijn hier wolken aan het firmament terwijl het buiten
toch echt onbewolkt is.
Het kan allemaal nog gekker, mocht je daar behoefte aan hebben. Ze
hebben hier een toren genaamd de Stratosfeer. Toevallig het hoogste
gebouw in het westen van de Verenigde Staten. Op het dak staat een
stalen pin van 100 meter. Langs die pin schieten ze je omhoog met
een duizelingwekkende snelheid waarmee je 4-G op je donder krijgt.
Als je dan weer terugzakt, mag je even gewichtsloosheid ervaren.
Wanneer het lichaam lekker wakker is geschud, stap je in een soort
katapult die je over de rand van het dak schiet. Net als je denkt, dat
was het, houdt het ding je wel weer tegen, maar dan ben je inmiddels
wel 20 meter voorbij de dakrand.
Vervolgens stap je in een ouderwetse zweefmolen die ze dan ook
netjes over de rand van het dak draaien, slechts 350 meter lucht onder
je. Om de laatste stukken ingewanden nog van zijn plaats te krijgen
nog even in de achtbaan die meerdere rondjes over het dak van de
toren raast. Welke idioot verzint nou zo iets!
Lichtjes, lichtjes en nog eens lichtjes. Dat is natuurlijk waar het
bekend om staat. Het maakt een prachtige indruk, zelfs op iemand die
geboren is in de lichtstad. Hoeveel Philips gloeilampen zullen hier
wel niet gebruikt zijn? Elk casino doet zijn uiterste best om je naar
binnen te lokken. Een fonteinenshow bij de Bellagio, een
110

vuurspuwende vulkaan bij de Mirage, een gevecht tussen twee
piratenschepen inclusief vuurwerk bij Treasure Island en waar ter
wereld kun je nu de Eifeltoren samen met de Arc de Triumph op één
foto krijgen. Het is Madurodam voor volwassenen en ook zo over de
top.
Het stroomverbruik aan licht en airco zit aan het maximum van wat
de Hooverdam kan bieden en de riolering wordt al tot over het
uiterste gebruikt getuige de mooslucht die overal langs de ‘Strip’ als
een klamme deken je neus binnendrijft.
Vandaag nog even naar Egypte geweest, daarna New York, Toscane
en Rome. En toen hadden we het eigenlijk wel gehad, terwijl we er
net een dag zijn. We zijn doodmoe van het slenteren waarbij je
zonder erg toch een hele afstand aflegt. Misschien hadden we wat
vaker op de gekoelde terrassen moeten gaan zitten. Of misschien zijn
we niet echte stedelingen en meer natuurliefhebbers, hoewel je Las
Vegas toch een keer gezien moet hebben.
En hebben we nog gegokt zul je je afvragen? Nee! En we zijn er
eigenlijk best trotst op dat we al die verlokkingen hebben weten te
weerstaan. Op één of andere manier is het Holland Casino dan toch
wat knusser.
Death Valley (dag 157)
Vanmorgen naar de Hooverdam gereden. Daar zijn ze hier apentrots
op als technisch hoogstandje. En als je al die lichten moet laten
branden en airco’s moet laten draaien in Las Vegas, dan mag dat ook
wel. Echter als we hem zien dan valt het een beetje tegen. We hadden
een veel groter gevaarte verwacht. Dan zijn onze Delta werken toch
een heel stuk indrukwekkender. De veiligheidsvoorzieningen zijn
wel behoorlijk opgevoerd. Ze zijn zelfs een nieuwe weg aan het
aanleggen die volgens ons bedoeld is om het verkeer verre van de
dam te houden.
We vervolgen onze weg richting Death Valley. In de verte zien we de
skyline van Las Vegas kleiner worden en nu pas zien we de bruine,
vieze deken die over de stad ligt; smog! Onderweg zien we ook voor
111

het eerst hoe ze hier toch al die mooie huizen snel uit de grond
stampen. Het is allemaal houtskeletbouw waar ze vervolgens
plamuur tegenaan spuiten zodat het een echt stenen huis lijkt. Niks
geen gemetselde muren, stalen balken of beton.
En dan Death Valley. De heetste plek op aarde! Ze hebben hier ooit
56 graden Celsius gemeten. En ja, er is een plek op aarde waar het
ooit warmer was, in Libië, maar gemiddeld over de jaren is het hier
toch nog het warmst. Overigens valt het vandaag ‘mee’ slechts 47
graden.
Voordat we het park inrijden laten we ons nog goed voorlichten bij
een infocentrum. We mogen namelijk officieel van de
verhuurmaatschappij hier niet rijden. Een oververhitte motor lijkt niet
onwaarschijnlijk. Echter tot waar we nu zitten is het bergafwaarts en
dan kunnen we morgenvroeg als het nog ‘koel’ is de vallei weer
uitklimmen. Het gaat overigens echt bergafwaarts, hier is tevens het
laagste punt van Amerika, 86 meter onder zeeniveau.
Gelukkig heeft de campsite waar we nu staan elektriciteit, echter
geen schaduw. De airco maakt overuren en krijgt het voor ons gevoel
amper koeler. Het contrast met de camping in Las Vegas kan bijna
niet groter, we staan helemaal alleen midden in de woestijn.
112

Tiogapas (dag 158)
Vanmorgen werden we nog wakker in de natuurlijke bakoven,
vanmiddag houden we sneeuw in onze handen, zo divers kan de V.S.
zijn. ’s-Morgens bij zonsopgang weggereden om uit de diepe kuil te
geraken die Death Valley heet. Een lange klim van 20 mile waar de
camper best moeite mee heeft. Een groot bord gebiedt de airco af te
zetten om oververhitting te voorkomen, niet dat we die ooit aan
hebben. Om de vijf mile staat er een tank met water voor de radiator.
Dat zullen ze niet voor niets gedaan hebben.
Als we het laagste punt van de Verenigde Staten gehad hebben
komen we meteen langs het hoogste, Mount Whitney (4417 meter).
We rijden door het dal van de Owens rivier en het Owens meer, of
moeten we zeggen voormalig. Er is een speciaal aquaduct aangelegd
die Los Angeles moet voorzien van drinkwater, gevolg rivier en meer
staan al jaren leeg. De grond is daardoor kurkdroog waardoor er
stofstormen ontstaan. De bewoners hebben jaren geklaagd bij de
gemeente L.A. om er iets aan te doen. Uiteindelijk zijn ze overstag
gegaan en dat vinden ze in Los Angeles een hele goede daad. Ter ere
daarvan staat hier zelfs een grote plaquette die dat benadrukt. Maar
113

heeft het dorstige L.A. de problemen ook niet veroorzaakt? Rare
jongens die Amerikanen.
Volgende stop het Monolake. Een mysterieus zoutwatermeer waar
door een specifiek proces vreemde torens uit het water steken die erg
veel op de koraalrotsen van Zanzibar lijken. Weer een staaltje
onbegrijpelijke natuur. Zoals op zoveel plekken de laatste paar dagen
hebben de Amerikanen ook hier veel militaire atoomproeven
uitgevoerd. Nog even en de camper heeft geen stroomaansluiting
meer nodig, geven we vanzelf licht.
We wisten dat de Tiogapas gesloten zou zijn, nog teveel sneeuw en
kans op lawines, waardoor we morgen 200 mile moeten omrijden.
Toch rijden we het eerste stuk de berg op totdat we niet meer verder
kunnen. En niet voor niets. Mooie Alpenplaatjes met drie meter
sneeuw om ons heen. Bevroren bergmeren waar het licht een blauwe
gloed over werpt. Krachtige beken vol snelstromend ijskoud
smeltwater, waar langs we een mooie plek vinden om te overnachten.
114

Yosemite National Park (dag 159 t/m 162)
Een vermoeiende dag. In plaats van de Tiogapas rijden we vandaag
de Sonorapas, want we moeten toch over die berg heen, niet waar. De
camper heeft het weer zwaar met stukken van 16% en ook de
chauffeur komt aan zijn trekken. De hele rit het stuur volledig naar
links, dan naar rechts, weer naar links, bochten, bochten en nog eens
bochten. Het prachtige uitzicht als beloning. Zwitserland is er niets
bij. Eindpunt Yosemite National Park.
115

Of je nu vanaf een hoog punt de vallei inkijkt, of beneden door het
bos langs de wildstromende beken loopt, het lijkt wel alsof de beste
landschaparchitecten hier hun visie van het meest ideale bergaanzicht
hebben neergelegd. Ze spreken hier dan ook over de ‘spirit of
Yosemite’ in een hele mooie documentairefilm, en eigenlijk hebben
ze ook wel gelijk. Er kan er maar één het zo scheppen. Je zou haast
gelovig worden als je maandenlang al die schitterende plekken op
aarde bezoekt.
De bergen bestaan hier uit massief granieten rotsen waarvan het
oppervlak glad is gepolijst. Ze steken ver boven alles en iedereen uit.
Tussen deze giganten spugen her en der enorme watervallen vele
meters omlaag. En dan praten we niet over een klein pisstraaltje.
Nee, nu in het voorjaar als de sneeuw smelt, zijn ze op hun sterkst.
Het zijn dan ook de vijfde en de zevende hoogste watervallen in de
wereld.
Als bosbewoner is het woud hier om te smullen. De dennenbomen
zijn hier veel dikker en hoger dan in Oisterwijk en dan moeten we
morgen nog de giant sequoias gaan zien. Tussen de bomen stromen
overal idyllische waterweggetjes. En als dan, zoals bij Mirror lake, de
grote granieten bergen in het water weerspiegelen, is het plaatje
helemaal af.
We doen de Misty trail. Een pad dat vanaf de voet van een waterval
omhoog klimt naar de top van die waterval om dat vervolgens te
herhalen bij de spuwende waterstroom die daar weer boven ligt. Als
je daar geraakt heb je overigens wel 650 meter geklommen en 12
kilometer afgelegd.
Nou die mist kun je vergeten, het zijn gewoon slagregens. Ondanks
de plastic poncho’s worden onze broeken kletsnat. Maar ons hoor je
niet klagen, want de keren dat we nat zijn geworden deze reis kunnen
we op één hand tellen. De tocht kan qua schoonheid gemakkelijk
wedijveren met de andere tochten die we gedaan hebben. Wat blijft
de natuur hier toch mooi.
116

Sequoias
Suh-koi-jahs, we hebben er maar even achtergezet hoe je dit
scrabbelwoord uitspreekt. Net zoals we al gauw Jossimeid zeggen
terwijl het Joh-si-me-tie moet zijn, maar dat terzijde. Sequoias zijn
bomen en niet zomaar bomen. Het zijn de grootste en één van de
oudste levende dingen op aarde. Er staan er hier 500. Om een beeld
te scheppen van hun grandeur hier wat cijfers. Ze kunnen 100 meter
hoog worden en 10 meter in doorsnee. Ze worden gemiddeld 2700
jaar oud, maar 3200 jaar is ook al gemeten, waarbij we ons afvragen
hoe lang het geduurd heeft om de jaarringen te tellen. Who wants to
live forever?
117

Hoe kan zo’n gevaarte het zo lang uithouden, vraag je je met gepast
respect af? Wel het feit dat hun bast een bepaalde stof bevat die hen
een volledige weerstand tegen ziektes en vuur geeft, helpt natuurlijk
aardig. Ook hier heeft de mens, wie anders, in zijn over ijver deze
bomen te beschermen, een vergissing gemaakt. Kost wat kost
moesten bosbranden worden voorkomen. Fout. Deze bomen hebben
juist branden nodig om te overleven.
Toch zien ze er ook heel kwetsbaar uit. Met slechts een paar wortels
wordt het gevaarte staande gehouden als ware het een naald op zijn
kop. Als ze dan omvallen breken ze in honderden stukken uit elkaar,
zo fragiel zijn ze. Vervolgens blijven ze dan met gemak 300 tot 1000
jaar liggen omdat dezelfde stof ze behoedt voor verrotting. En je
begrijpt het, een nieuwe is niet zomaar gemaakt. Het duurt al gauw
20 jaar voor een zaadje om te ontkiemen. Wat ben je dan als mens
een nietig propje tussen deze woudreuzen. Nog kleiner dan Paulus de
Boskabouter.
Fast food (dag 163 en 164)
Gisteren besloten om niet naar het Sequoia National Park te gaan,
maar in plaats daarvan het Lassen Vulcanic Park te bezoeken en
vandaar uit ook het stuk kustweg ten noorden van San Francisco te
rijden. We hebben per slot van rekening nog tijd genoeg. Vandaag
maar flink gebuffeld en de afstand van 400 mile in één keer afgelegd.
De weg lijkt veel op Holland; vlak, groen en veel koeien. De
vrachtwagens met hun glimmende chroom deden weer van zich
spreken en de verbazing is wederom groot over de hoeveelheid fast
food ketens die bij elke afslag met meerdere tegelijk om de maag van
de automobilist strijden. We betwijfelen of hier überhaupt normaal
voedsel in een normaal restaurant te krijgen is. Één van de weinige
dingen waar je hier echt kotsmisselijk van kunt worden, om maar in
de juiste termen te blijven. Alsmede wat het resultaat is op de mensen
die er veelvuldig gebruik van maken. Zeven op de tien heeft hier een
ernstige mate van overgewicht. En dan te bedenken dat wij sinds de
aanvang van onze reis vier tot zes kilo zijn afgevallen. We vallen hier
echt uit de toon.
118

Helaas zullen we van het Lassen Vulcanic Park niet veel zien. Er ligt
nog drie tot vier meter sneeuw. Ze hebben een record aan sneeuwval
dit jaar gehad, 14 meter, en het duurt nog zeker tot midden juli
voordat de doorgaande weg sneeuwvrij is. We doen nog een moedige
poging de Bumpashel trail te belopen, welke naar bubbelende
modderpoelen en spuitende geisers moet leiden, maar het is gewoon
te gevaarlijk. Het pad loopt steil omlaag en is volledig voorzien van
een metersdikke ijzige sneeuwlaag. Als je uitglijdt schuif je zo
honderden meters omlaag.
De Stellar Jay
Een knalblauwe vogel met een zwarte kop en een kuif van dezelfde
kleur. Familie van de grote spechten die we van thuis kennen. Als we
hem de eerste keer zien denken we meteen, daar moeten we een foto
van hebben, anders geloven ze ons nooit. “Jeanette, gauw de camera,
telelens”, terwijl ik het beestje in de gaten hou als het van tak naar
tak fladdert.
119

Voor je gevoel duurt het een eeuwigheid voordat de gevraagde items
tevoorschijn komen. Op één of andere manier gaat de rits van de hoes
dan net niet soepel genoeg open of gaan de doppen van de opzetlens
er niet gauw genoeg af. Als ik de gevraagde onderdelen in mijn
handen heb, is het blauwe kreng al gevlogen. Het blijft een
stressvolle bezigheid zo’n foto maken.
Maar we hebben mazzel vandaag. Net als we de spullen weer bijna
ingepakt hebben, komt hij zowaar teruggevlogen. Nu komt de druk
volledig bij de fotograaf te liggen. De opzetlens moet nog op de
camera geschroefd worden. Een fluitje van een cent in minder
gespannen tijden. Gelukkig heeft de vogel nu wat meer geduld.
Dan begint de eeuwige twijfel je parten te spelen. Hoe dicht kun je
het object naderen zonder dat hij wegvliegt? Wanneer is de close up,
close genoeg? In tijgersluipgang wordt de afstand kleiner gemaakt.
Zou dit de ideale foto zijn? Nee, dat takje zit nog in de weg, shit, hij
kijkt de verkeerde kant uit. En dan moet het er toch van komen, er
moet een keer afgedrukt worden. “Klik”, de foto is genomen.
Maar het blijft net zoals een landschapsfoto genomen op een
bergweg; je hebt het gevoel dat een bocht verder het plaatje nog
mooier kan zijn. Ook onze blauwe vriend past in dat rijtje. Een week
later zien we hem terug op de camping waar we nu staan. En nog
één, en nog één! Hondsbrutaal komen ze vlak voor je zitten als je iets
te eten hebt. Het zal wel toevallig zijn dat hier vlak in de buurt de
film Birds van Hitchcock is opgenomen. Als ik de camera zou
pakken, zou ik moeten uitzoomen. Maar het gekke is om de één of
andere reden pak ik die er nu niet bij.
We zijn er bijna (dag 165)
Weer een machtige Alpenrit achter de rug. In dit geval rijden we door
het lieflijke Oostenrijk, althans voor ons gevoel. De wegen zijn weer
eindeloos bochtig en soms zo smal dat twee campers elkaar niet
kunnen passeren. De camper heeft het zelfs zo zwaar dat de remmen
oververhit raken getuige de brandlucht die de cabine binnenstroomt.
Dit is de laatste bergketen, de Trinity mountains, die ons scheidt van
120

de kust. Vanaf morgen zullen we de kust via de beroemde Highway
nummer one niet meer verlaten.
Na de bergen rijden we door de Avenue of the Giants. Een 32 mile
lange weg met wederom van die enorme bomen aan weerszijde die
kaarsrecht naar de nog steeds blauwe lucht wijzen.
Ze hebben er zelfs één zo groot dat je erdoorheen kunt rijden. Helaas
hebben ze er een toeristische kermisattractie van gemaakt. Dan vindt
de chauffeur het na zeven uur rijden wel weer welletjes voor
vandaag. Morgen gaan we naar het leukste dorp op aarde!
Caspar (dag 166)
Na meer dan een half jaar rondgereisd te hebben over twee
continenten en door vele landen hebben we dan eindelijk onze
bestemming bereikt. Een bruisende wereldstad gelegen aan de kust
zo’n 150 mile boven San Francisco. De naam van dit pareltje der
welvaart; Caspar, met welgeteld 312 inwoners.
121

Alles klinkt hier overbekend in de oren; de Caspar street, de Caspar
road, de Caspar creek en natuurlijk de Caspar inn. Ja, je kunt er ook
een in slaap gesukkeld kustplaatsje in zien, met oude, door de
eeuwige zeelucht verweerde, houten huizen. Echter jullie zien
gewoon de potentie van zo’n levenslustig dorp niet, zoals ik die kan
zien. Bovendien heeft het ook jaren zonder zijn naamgever moeten
stellen. Maar waar is de fanfare, zijn de slingers, het
welkomstcomité? “We zijn er al voorbij, schat”, zegt Jeanette, die
wreed mijn droom verstoord.
Highway one (dag 167)
We beginnen vandaag aan Highway nummer one, dé kustweg
volgens velen, en getuige de vele Harleys die we zien rijden zullen
velen wel weer beweren dat dat op een motor moet. Niet zijnde echte
motorfans kunnen we toch veel waardering opbrengen voor de
prachtige apparaten die we voorbij zien pruttelen. Echter die
waardering stopt al gauw, als ze op de camping de gaskraan
opendraaien terwijl jij al in bed ligt.
122

Highway 1 slingert langs de ruige rotsachtige kust, met steile kliffen
en soms ook lieflijke stranden. Om de zoveel miles een kustdorp
bestaande uit houten huizen die allemaal vechten om het mooiste
plekje op de uiterste rand van de klif. Wanneer ze in verschillende
kleuren geschilderd zijn vormt het een mooie ansichtkaart, maar
veelal zijn de huizen niet geschilderd en hebben ze een natuurlijk
verweerd uiterlijk. Je kunt het de eigenaren niet kwalijk nemen dat ze
niet ieder jaar de kwast ter hand willen nemen in gevecht met de zilte
zeelucht, welke nog extra hulp krijgt van de mist die hier met flarden
landinwaarts trekt.
Langs de weg een ware bloemenzee. Een veldboeket van bloemen
welke je bij ons niet zo gauw meer in het wild tegenkomt. Een
stortvloed van Latijn daalt over mij neer als onze bloemist haar
kennis etaleert. Bij mij is het meer van, die oranje, dat paarse kelkje,
oh en die lijkt op gele brem en zo verder. Als we tegen drieën
stoppen hebben we een fantastische plek; boven op zee. Wederom
veranderd het beeld uit de diverse ramen van de camper alsof er elke
dag nieuwe schilderijen aan de muur worden gehangen.
123

Als we dichter naar het water lopen zien we dat de rotsen bedekt zijn
met vele varianten rotsplanten. Van die soorten waarvan je in het
tuincentrum een fortuin betaald. We zien pelikanen langs vliegen en
zeeleeuwen voor ons in de zee spelen. Een mooi besluit van de dag,
of nee, het kan nog beter; zouden we een mooie zonsondergang
krijgen? Wie weet, vanmiddag liet de zon al een raar verschijnsel
zien. Een grote ring rond de zon als een soort regenboog. Volgens
ons noemen ze dat een Halo? Of gaan we ons na al die schoonheid
zelfs dingen verbeelden? Maar gauw een foto nemen.
San Francisco (dag 168)
Gisteren wat pech met het weer. De mist maakt niet alleen het
uitzicht belabberd, het ontneemt je ook het zicht op de volgende
bocht, die ze hier nogal veel hebben. En met loodrechte afgronden op
tien centimeter rechts van je is dat geen prettig gevoel. Met wat
moeite vinden we een camping net ten noorden van San Francisco.
Die moeite doen we onszelf aan omdat we het vertikken om op een
commerciële camping te gaan staan. Vaak twee tot drie keer duurder
dan de door ons geliefde campings in de nationale bosgebieden. Het
enige verschil is stroom. Nou, daar kunnen door de wolgeverfde
Afrikagangers wel zonder. Bovendien staan we dan midden in de
natuur op grote plekken in plaats van hutje aan mutje midden in de
stad, op een veredelde betonnen parkeerplaats.
Vandaag klaart het weer op en in de middag zitten we weer als
vanouds in de warme zon. Maar goed ook want de Golden Gate
bridge met mist zou jammer zijn. Een fantastisch staaltje techniek en
bouwkunde, zeker voor die tijd, 1937. Echter wat hem echt mooi
maakt is de baksteenrode kleur en de ligging zo aan de mond van de
baai met San Francisco op de achtergrond.
124

Ook die laatste getuigt van schoonheid. Gebouwd op 42 heuvels heb
je altijd een schuin perspectief. Of het nu de fris gekleurde
Victoriaanse huizen zijn met een prachtige gevel en het eeuwige
trappetje naar de voordeur, of de oude gerestaureerde cable cars die
knarsend over de rails omhoog proberen te komen, San Francisco
doet niet aan als een wereldstad, meer een knus dorp.
We doen de stad op de goedkope wijze nu we al aardig door ons
budget zijn. Met enig speurwerk, waarbij de veel te brede camper in
de te smalle straten maar nauwelijks langs de geparkeerde auto’s
glijdt, vinden we een gratis parkeerplek, 28 dollar bespaard. We
stappen op de cable car bedoeld voor de plaatselijke bevolking en
mijden daarmee de toeristische variant. Voor anderhalve dollar rijden
we anderhalf uur door de stad. We hadden ons ook kunnen ergeren
aan de lange wachtrijen bij zijn collega voor tien dollar.
We bezoeken het gezellige Fisherman’s wharf en zien af van een
boottocht naar Alcatraz, omdat we dan waarschijnlijk worden
vastgehouden vanwege te weinig toeristische uitgaven. Angel eiland
klinkt aantrekkelijk en ook de fietstochten over de Golden Gate
bridge, maar de prijzen zijn navenant en passen meer bij een vakantie
van drie weken dan bij een wereldreis van zes maanden.
125

Voldaan met wat we gezien hebben verlaten we het groene,
fietsminded San Francisco en rijden nog een stuk zuidwaarts totdat
we weer een mooie camping in een state park hebben gevonden.
Even de duin over lopen en we staan op een verlaten strand oog in
oog met de zee. Hopelijk doet de naam van de camping zichzelf eer
aan (Sunset beach) omdat het maar niet wil lukken met die
zonsondergang.
Decadentie (dag 169 t/m 175)
Voordat we onze tocht over de Highway 1 hervatten, rijden we door
de aardbeienvelden waar Mexicanen, de variant op onze Polen, druk
aan het plukken zijn, naar het begin van de 17 mile drive. Volgens de
Lonely Planet een mooie autotocht bij Carmel. Als je van decadentie
houdt klopt dat zeker! Het ene Toscaanse paleis na het andere
gelegen tussen vier strak aangelegde golfbanen. De pensionados
stappen hier zo vanuit hun achtertuin de golfbaan op om een balletje
te meppen. De rondrit is meer een advertentie om hier een huis te
kopen, overigens allemaal tussen de twee en zes miljoen, dan dat er
natuurschoon te bewonderen is. Of zou de Amerikaan dit daar ook
onder scharen?
Het Hearst Castle waar we aan het einde van de dag langsrijden sluit
daar helemaal bij aan. Een rijke krantenmagnaat bouwde hier een
kasteel dat moet lijken op zijn Europese collega’s en stouwde het vol
met antiek. Nou dat vinden die Amerikanen smullen. Het wordt
omschreven als hét hoogtepunt in deze streek, terwijl dat naar onze
mening toch echt de kustweg is. Rijendik willen ze met één van de
vier rondleidingen mee, want ja, we laten niet alles ineens zien.
Lekker commercieel.
Wij houden het bij de weg die haar schoonheid weer hervat heeft.
Wederom de bloemenpracht en bomen gesnoeid door de wind. We
bezoeken een elephant seal kolonie. Uit de kluiten gewassen
zeehonden met zo’n rare grote neus, hebben één van de vele stranden
uitgekozen als broedplaats. Alsof je naar een dagje strand in
Scheveningen kijkt. Lekker zonnebaden zij aan zij, en af en toe flink
ruzie maken als de Duitse buurman je plek heeft ingepikt.
126

Een handig systeem zijn de informatieborden die je bij elke
bezienswaardigheid tegenkomt en die je alles vertellen wat je maar
weten wilt. Of het nu deze elephant seals zijn, de Golden Gate
bridge, of het zoveelste uitzichtpunt van de Grand Canyon, ze zijn er
altijd. Zouden ze ook een bord hebben dat aangeeft waar we een
mooie zonsondergang kunnen zien, want het wil nog steeds niet
lukken!
Typisch Amerikaans
Vannacht toch op een plek geslapen, zo typisch Amerikaans. In feite
staan we op de vluchtstrook van een doorgaande weg. Aan de andere
kant van de weg geen vluchtstrook, maar een spoorbaan, waar om de
zoveel tijd een Amtraktrein voorbij dendert. Nog 50 meter verder de
snelweg. Welke zot gaat daar nu slapen, vraag je je af?
Wel die kant moet je helemaal niet opkijken, nee aan de andere kant
van de camper is het te doen. Je stapt namelijk zo het strand op met
25 meter verder de zee met zijn sterke branding. De branding die
goed is voor mooie beelden van surfende jongelui, en ervoor zorgt
dat je de trein en de auto’s niet hoort.
127

We staan hier ook echt niet alleen. Er zijn 129 plekken die helemaal
vol staan met bumper aan bumper geparkeerde campers, een lint van
zo’n twee kilometer. We hebben echt mazzel dat we de enige vrije
plek hebben kunnen bemachtigen gisteren. En eindelijk een
behoorlijke zonsondergang, maar we zitten dan ook eerste rang.
Cultuur snuiven?
Nadat we Oranje op de wereldradio horen winnen van Ivoorkust,
stappen we zowaar weer eens op de fiets. We fietsen langs de
stranden van Los Angeles met bekende namen als Santa Monica en
Venice. De overbekende Baywatch beelden worden ons
voorgeschoteld. Geen Pamela kunnen ontdekken maar wel veel
dames die graag in haar voetsporen zouden willen treden. Voor het
eerst in dit gedeelte van de reis maakt het mannelijk oog overuren.
Maar hij heeft dan ook voldoende rust gehad.
Bodybuilders, skatende dames achter een kinderwagen, hardlopers,
eindelijk een gedeelte van Amerika dat wel op zijn figuur let. Dat kan
ook niet anders want Hollywood is om de hoek. We rijden over de
Hollywood boulevard waar de sterren in de stoep liggen, zien de
128

wereldberoemde grote witte letters op de heuvel en denken bij
onszelf dat we daar nu niet echt warm van worden. Bij gebrek aan
cultuur is dit het hoogst haalbare, maar ja, het land komt ook pas net
kijken.
Op de weg terug naar de camping komen we vast te staan in de file.
Misschien een les voor thuis dat ook zes rijbanen niet mogen baten.
De camping overigens ligt in een park waar vele films en series zijn
opgenomen, althans dat vertelt een bord, dat zegt dat de omgeving je
misschien wel bekend zal voorkomen aangezien het zo vaak in films
is gebruikt. We zullen wel weer op de bank hebben liggen slapen,
want voor ons zijn het gewoon heuvels en bomen die je overal tegen
kunt komen.
Naar huis!!
Op één van de laatste dagen wassen we de camper. Als je hem
namelijk niet schoon inlevert, kost je dat 50 dollar. De hele dag zijn
we aan het poetsen. Dan is een dergelijk groot bakbeest ineens
minder voordelig. Tijdens het wassen ontdekken we dat er een gat in
de carrosserie zit. Oeps. Met tandpasta wordt de beschadiging dicht
geplamuurd, hopen dat ze niets zien.
Wanneer we de camper gespannen inleveren kijkt het verhuurbedrijf
alleen maar of de tanks leeg zijn en er voldoende benzine inzit.
Hebben we ons daar zo druk over gemaakt. Net voordat we naar huis
vliegen versturen we nog een laatste mailtje:
Aan alles komt een eind en zo ook aan onze droom. De droom is
werkelijkheid geworden en verheven tot een blijvende herinnering,
waar wij de rest van ons leven van zullen genieten. En ja, het eindigt
ruim een maand eerder dan we gepland hadden, maar dat wisten wij
al toen we naar de V.S. vertrokken. Het is hier letterlijk twee keer zo
duur als in Afrika. Met andere woorden, de bodem van de schatkist is
bereikt.
Wij hebben in ieder geval enorm genoten en gelet op de vele
positieve reacties op onze verhalen, denken wij dat we dat ook goed
hebben weten te verwoorden. Enorm bedankt voor de vele, vele
129

complimenten die onze schrijversego's hebben mogen strelen. Het
emailverkeer is voor ons een belangrijk onderdeel van de reis
geworden, die mede in mindere tijden een oppepper gaf en er altijd
voor zorgde dat het contact met thuis nooit volledig weg was. Want
wees gerust, wij zijn niet verwilderd of maatschappijschuw
geworden, nee, wij verheugen ons weer op ons vertrouwde leventje!
Tjsa, en dan die maand die we over hebben. Op veler verzoek zullen
we kijken of we een boekje van de reis kunnen maken. Want jullie
hebben slechts een fractie van onze belevenissen per mail
meegekregen. En nu onze ego's zo vaak gestreeld zijn denken wij dat
dat samen met de foto's een mooi verhaal kan opleveren.
En vooruit dan nog 1 verhaaltje:
Het mooiste land.
Sommige mensen vragen ons wel eens; wat vind je nu het mooiste
land,waar zou je wel willen wonen? Wel nu, na lang nadenken en de
verschillende landen de revue te hebben laten passeren, zijn wij
eruit.
Het is een land waar in ieder geval de supermarkten behoorlijk
gevuld zijn, want er is niets zo saai als de hele week hetzelfde eten.
Het is ook een land waar geen enge ziektes zijn zoals malaria, gele
koorts of West Nijl virus. Hoewel er aan de vogelgriep waarschijnlijk
weinig landen ontkomen.
Een land waar de wegen goed geasfalteerd zijn, en je niet na elke rit
je ingewanden opnieuw moet rangschikken. Ook is er geen corruptie
die zo verlammende werkt dat vooruitgang niet mogelijk is. Dit land
kent geen inflatie van 900% zodat je geld als sneeuw voor de zon
verdwijnt.
Hier geen gewelddadige berovingen zodat je je huis of zelfs hele
woonwijken moet voorzien van hoge hekken die onder stroom staan.
In dit land hoef je je auto onder het rijden niet perse op slot te doen,
omdat je anders het volgende stoplicht misschien niet overleefd. Hier
kun je nog gewoon zaken doen en hoef je er niet vanuit te gaan dat
130

iedereen een oplichter is, die jou van zoveel mogelijk geld wil
ontdoen.
Het water uit de kraan is er zowaar goed drinkbaar, je hebt er nog
steeds een betrouwbare stroomvoorziening. Bovendien ga je er,
misschien wel te, gemakkelijk de grens over in plaats van vier uur
afzien. In dit land hoeft niet alles groter te zijn, zodat het haast
waanzin wordt. Is fast food niet verheven tot culinaire standaard en
wordt er toch iets verstandiger met het milieu omgegaan.
Ja, wij zijn er wel uit wat het mooiste land is!
131