OLYMPISCH DE HAAGSE? - Bewegingstechnologie

16 H/18
ander manco: door een slecht gebouwd frame was er
geen goede verdeling van de krachten, waardoor er
veel stuk ging. Veel om op te lossen dus.
De basketbalrolstoel ging op de tekentafel. Door een
nieuw ontwerp nam de sterkte van de rolstoel toe
en het gewicht af. Ook zijn de basketbalrolstoelen
nu te personaliseren: ze worden op maat gemaakt,
zodat je niets meer hoeft in te stellen. Een lastige
ontwerpklus, omdat bij elke maatvoering de rij- en
sterkte-eigenschappen behouden moeten blijven.
Berger: ‘Er zijn geen standaardmaten meer waarmee
je een hele basketbalrolstoel kan bouwen. We doen
nu alles op basis van adviseurs en rolstoelbasketbal-
lers zelf. Alles hangt met alles samen: verander je iets
aan het wiel dan verander je weer de stabiliteit. We
wilden grip hierop krijgen. Voor dit project hebben we
iedereen opgemeten, een database ontwikkeld en zo
kunnen we met een ontwerpprogramma de basket-
balrolstoel per persoon aanpassen.’
Maar de meest innovatieve verbetering kwam van
oud-BT’er en InMarket directeur Martijn Schaaper.
Basketbalrolstoelwielen staan onder een hoek ten op-
zichte van de vloer: dat is stabieler en je kunt dan mak-
kelijker manoeuvreren. Maar het geeft ook problemen:
het bandcontact met de vloer is groter wat voor meer
rolweerstand zorgt en daardoor kunnen de spelers zich
langzamer verplaatsen. De herontworpen velg is zo in-
novatief dat ze er niet veel over loslaten, maar een tipje
van de sluier: de velg is asymmetrisch zodat de band
‘rechtop’ over de ondergrond rijdt, terwijl het wiel wel
scheef aan de rolstoel gemonteerd kan blijven.
Hebben al deze innovaties nu geholpen? Monique
Berger en Martijn van der Ent van het H/ECBT hebben
Hoe goed wil je het hebben?
De rolstoel is niet instelbaar. Gevolg:
nergens zitten stelschroefjes of
dubbele buizen. Het gevolg:
gewichtsbesparing.
Het hele frame is zo ontworpen dat
de buizen optimaal belast worden.
Daardoor kunnen ze veel dunner
uitgevoerd.
samen met onderzoekers van de faculteit Bewegings-
wetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam
bekeken of de rolweerstand omlaag is gegaan. En de
materialen op sterkte getest. De uitkomsten zijn posi-
tief. BT’ers ontwikkelden een parcours om te kunnen
meten hoe groot de verschillen zijn. Van der Ent: ‘Dat is
nodig. Enkel door te meten hoe de atleten in combi-
natie met de technologische innovaties presteren
kun je echt verbeteren.’ Een aantal vaste topsporters
van het herenteam testte de basketbalrolstoelen op
wendbaarheid en acceleratievermogen. De testen zijn
afgerond, de blinkende basketbalrolstoelen die van de
fabrieksband zijn gerold, zijn beter dan de voorgaande,
klaar om onze basketbalrolstoeldames naar goud te
brengen. Uiteindelijk gaat het om de gebruikers zelf.
Momenteel testen die de rolstoelen in Papendal.
Maar of ze met al deze verbeteringen goud gaan halen?
‘We kwamen erachter dat de wielen altijd kapot uit het
vliegtuig komen,’ zegt Berger. Ook hier zijn ze mee aan
de slag gegaan en een groep studenten van Industrieel
Product Ontwerpen heeft een wielkoffer ontworpen.
De wielen kunnen los in de koffer welke aan de basket-
balrolstoel vastgezet kan worden. ‘Een BT-student is
nu bezig met een gebruiksonderzoek naar die koffer.’
Nu de basketbalrolstoel ontwikkeld is, houdt het
consortium niet op te bestaan. Er is nog een grote slag
te maken in het aanmeten van zo’n basketbalrolstoel.
Uiteindelijk hoopt Berger software te ontwikkelen
waar de basketbalrolstoeler in het dagelijks leven ook
baat bij heeft. Maar voor nu is Berger tevreden met
het resultaat: ‘We zijn nu lichter, sneller, wendbaar-
der en zitten beter. We maken een goede kans in
Londen en hopelijk zorgt de nieuwe vliegtuigkoffer
ervoor dat alles heel aan komt.’
De basketbalrolstoel is op tal van plaatsen verbeterd.
De belangrijkste verbeteringen op een rijtje.
Twee anti-tip wieltjes zorgen voor
twee keer weerstand. Afhankelijk van
handicap en spelpositie één anti-tip
wieltje verwijderd.
De velg is asymmetrisch. Daardoor
staat de band recht op de grond,
terwijl het wiel scheef hangt.